69

70

๗ สถานการเรยนร ลดโลกรอน ดวยวถพอเพยง โดยครมาล ทรงเกตกล โรงเรยนปราจณราษฎรอำารง จ.ปราจนบร

โรงเรยนปราจณราษฎรอำารงดำาเนนการจดการเรยนรภายใตแนวคด “ลด โลกรอนดวยวถพอเพยง” เพอเปนแหลงเรยนรและตนแบบทดในการอนรกษพลงงาน และสงแวดลอม รวมถงรวมปกปองสภาพภมอากาศและลดภาวะโลกรอนใหแกโรงเรยนอนในภมภาคเดยวกน จากประสบการณการทำางานทผานมาเกยวกบกจกรรมอนรกษพลงงานและ สงแวดลอม พรอมดวยทมงานทเขมแขง ภายใตการนำาของผอำานวยการสมพงษ มะใบ โรงเรยนปราจณราษฎรอำารงจงไดรบการพฒนาใหเปนศนยการเรยนรลดโลกรอนดวยวถ พอเพยงของภมภาคตะวนออก โดยบรณาการงานของโรงเรยนทงระบบใหสอดคลองกบ แนวคดของศนยการเรยนร การจดการเรยนการสอนของกลมสาระการเรยนรทมความ พรอม และจดกจกรรมตางๆ นอกหองเรยนเพอสงเสรมใหนกเรยนเกดกระบวนการ เรยนรอยางเตมรปแบบ และขยายผลสโรงเรยนเครอขายในภมภาคตะวนออกอก ๒

71

โรงเรยน ไดแก โรงเรยนกรอกสมบรณวทยาคม อำเภอศรมหาโพธ จงหวดปราจนบร

และโรงเรยนนคมวทยา อำเภอนคมพฒนา จงหวดระยอง

นอกจากการจดการเรยนการสอนในหองเรยนแลว ยงมการจดกจกรรมนอก

หองเรยน โดยครและนกเรยนไดรวมกนสำรวจแหลงเรยนรในโรงเรยนเพอพฒนาเปน

สถานเรยนรลดโลกรอนดวยวถพอเพยง เพอสงเสรมใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบการ

ลดโลกรอนดวยวถพอเพยงผานกจกรรมตางๆ จากการสำรวจพบวาโรงเรยนมแหลง

เรยนรเดมอยแลวและสามารถเชอมโยงสการเรยนรไดถง ๗ สถาน

๗สถานการเรยนรลดโลกรอนดวยวถพอเพยง

สถานการเรยนรมรปแบบการดำเนนกจกรรมแบงเปน ๓ กลมใหญๆ ไดแก

กลมกจกรรมของเสยเหลอศนย กลมกจกรรมปลกตนไมใหโลกเยน และกลมกจกรรม

จตสดใสใจสวยดวยธรรมะและศลปะ มรายละเอยดดงน

๑. กจกรรมของเสยเหลอศนย เปนสถานทดำเนนกจกรรมการจดการของ

เสยทเกดขนในโรงเรยน ซงขยะและของเสยเหลานหากปลอยทงไวกจะกอใหเกดปญหา

สงแวดลอมในโรงเรยน และสงผลกระทบตอภาวะโลกรอน ดงนนการแยกขยะ แลวนำ

ขยะสดมาทำนำหมกชวภาพเพอนำไปใชบำบดนำเสย ใชทำปยหมกชวภาพ สามารถลด

ปรมาณขยะในโรงเรยน และนำขยะมาใชใหเกดประโยชน ทำใหนกเรยนเกดความ

ตระหนกและมจตสำนกในการบรโภคแบบพอเพยง ซงเปนแนวทางในการชวยลด

โลกรอนได สถานการเรยนรทดำเนนกจกรรมของเสยเหลอศนย ไดแก

u สถานนำหมกชวภาพสชมชน รบผดชอบโดยครมาล ทรงเกตกล กลม

สาระการเรยนรวทยาศาสตร นกเรยนแกนนำชวยกนทำนำหมกชวภาพจากเปลอก

72

สบปะรดทเหลอจากรานขายผลไมในโรงเรยน มาทำผลตภณฑทำความสะอาดในครว

เรอน ไดแก นำยาลางจาน นำยาลางหองนำและสขภณฑ นำยาซกผา โดยมสวนผสม

ของนำหมกชวภาพจากมะนาว มะกรด ซงมประสทธภาพชวยในการขจดคราบไขมน

และสงสกปรก ชวยรกษาสงแวดลอม ลดการใชสารเคม ลดปรมาณขยะสดในโรงเรยน

ลดภาวะโลกรอนและดำเนนกจกรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยง ประหยดงบประมาณ

ของโรงเรยนไมตองไปจดซอผลตภณฑทมสารเคมราคาแพงมาใช ซงสามารถประหยด

งบประมาณไดถงรอยละ ๕๐ บรการจำหนายในราคาประหยดใหแกบคลากรในโรงเรยน

ผปกครอง และชมชน มการเผยแพรความรและสาธตใหกบผทสนใจ

u สถานธนาคารขยะรไซเคล รบผดชอบโดยครผองศร ศรจนเพชร กลม

สาระการเรยนรวทยาศาสตร บรการรบฝากขยะจากนกเรยน โดยมคณะกรรมการใน

แตละหองเรยนเปนผดำเนนการแลวนำมาเกบไวทธนาคาร เมอมปรมาณมากพอกจะ

จำหนาย และแบงเงนใหสมาชก จดกจกรรมรณรงคใหความรในการแยกขยะแตละ

ประเภท เพอใหนกเรยนรจกแยกขยะและเหนคณคาของขยะทสามารถนำกลบมาใช

ใหมไดอก ลดปรมาณขยะในโรงเรยนและครวเรอน

u สถานปยหมกชวภาพ รบผดชอบโดยครวนเพญ ลอเฮง กลมสาระการ

เรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย โดยนกเรยนนำความรทไดจากการเรยนวชาเกษตรกรรม

มาชวยกนทำปยหมกชวภาพจากวสดธรรมชาตในโรงเรยน ไดแก ใบไม เศษหญา กาก

เปลอกผลไมทเหลอจากการทำนำหมกชวภาพ ปยหมกชวภาพทไดกนำมาใชในโรงเรยน

ชวยลดการใชปยเคม ลดปรมาณขยะในโรงเรยน ไมตองเผาขยะใหเกดกาซคารบอนได-

ออกไซดและมลภาวะ ประหยดงบประมาณในการจดซอปยเคมและคาจดการขยะ

u สถานบำบดนำเสยจากโรงอาหาร รบผดชอบโดยครเลก นลผง งาน

พฒนาอาคารสถานทและสงแวดลอมในโรงเรยน จดทำระบบบำบดนำทงจากโรงอาหาร

73

ของโรงเรยน ทำบอดกไขมน และใชนำหมกชวภาพชวยยอยสลายเศษอาหาร ดบกลน เหมนของนำทง โดยความรวมมอของรานคาชวยกนแยกเศษอาหาร ลางภาชนะดวย นำเปลากอนแลวปลอยลงทอผานถงดกไขมน และถงบำบดนำเสยโดยใชจลนทรยจาก นำหมกชวภาพชวยยอยสลาย แลวจงลางภาชนะดวยนำยาทำความสะอาดปลอยนำทงลง อกทอหนง และบำบดดวยนำหมกชวภาพกอนทงลงทอของทางเทศบาล ซงวธนชวยลด กลนเหมนและการอดตนของทอระบายนำ สวนไขมนทดกไดในแตละวนมปรมาณมาก โรงเรยนกำลงดำเนนการใหนกเรยนทำโครงงานนำไขมนทดกไดไปใชประโยชนตอไป

๒. กจกรรมปลกตนไมใหโลกเยน ไดแก สถานสวนปาพฤกษศาสตรเฉลม พระเกยรต ๘๐ พรรษา เปนสถานทใหความรเรองการปลกตนไม ประโยชนของตนไม ในดานตางๆ ตลอดจนการชวยดดซบกาซคารบอนไดออกไซดของตนไมกชวยลดภาวะ โลกรอนได นอกจากนเศษกงไมใบไมทรวงหลนลงมาสามารถนำไปทำปยหมกชวภาพ ได เปนสถานททนกเรยนมาเรยนรและนงพกผอน สถานทดำเนนกจกรรมปลกตนไม ใหโลกเยน ไดแก u สถานสวนปาพฤกษศาสตรเฉลมพระเกยรต ๘๐ พรรษา รบผดชอบ โดยครเลก นลผง กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย จดรวบรวมพนธไม ประจำจงหวด พนธไมในทองถน พนธไมหายาก มาปลกในสวนปา จดทำขอมลของ พนธไมแตละชนด ใหนกเรยนไดศกษาและเหนคณคาของตนไมในการชวยรกษาสภาพ อากาศ ความสมดลของระบบนเวศ ชวยใหเกดความชมชน ความรมเยน ชวยดดซบ กาซคารบอนไดออกไซด และลดภาวะโลกรอน ถอวาสถานนเปนปอดของโรงเรยนกวา ได นอกจากนยงเชญชวนใหมการปลกตนไมในวนสำคญในโอกาสตาง ๆ อกดวย ๓.กจกรรมจตใสใจสวยดวยธรรมะและศลปะ ไดแก สถานธรรมะชนะ โลกรอนมการดำเนนกจกรรมใหนกเรยนไดพฒนาตนเองใหมความงดงามภายในจตใจ

74

แลว สอออกมาทางกายดวยการปฏบตตนตามหลกความพอเพยง การดำรงชวตอยางมสต และมเหตผล และสถานศลปะรกษสงแวดลอมโดยนกเรยนสามารถสรางสรรคผลงาน ศลปะจากวสดธรรมชาต วสดเหลอใช กบรรเทาปญหาโลกรอนได สถานทดำเนน กจกรรมจตใสใจสวยดวยธรรมะและศลปะ ไดแก uสถานธรรมะชนะโลกรอน รบผดชอบโดยครสพร ทองเกด กลมสาระการ เรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมโดยใชศาลาและอทยานธรรมะเปนสถานท ใหนกเรยนมาปฏบตธรรม สวดมนต นงสมาธ อานหนงสอธรรมะ ใหบรการสอตางๆ ในการศกษาธรรมะ เพอขดเกลาจตใจนกเรยนใหสงบ เยอกเยน มสตในการดำเนนชวต รเทาทนภาวการณทเปลยนไป รวธแกปญหาอยางมสต ปรบตวปรบใจใหอยไดอยางม ความสข โดยไมทำใหสวนรวมเดอดรอน ดำเนนชวตแบบพอเพยงและรจกแบงปน นำหลกธรรมนำหลกการดำเนนชวตทำใหเรารจกการประมาณตนเอง ไมฟงเฟอ ไม ฟมเฟอย ใชจายทจำเปน ลดการใชทรพยากรและพลงงานกชวยลดโลกรอนได u สถานศลปะรกษสงแวดลอม รบผดชอบโดยครจนดา กมกล และครอมร ดชวย กลมสาระการเรยนรศลปะ จดกจกรรมการเรยนการสอนบรณาการผลกระทบ และปญหาภาวะโลกรอนกบวชาศลปะ โดยใหนกเรยนสรางสรรคผลงานจากวสด ธรรมชาต วสดในทองถน และเศษวสดทเหลอใชนำกลบมาใชใหเกดประโยชนไดอก มการ จดแสดงผลงานของนกเรยนศษยเกาทไปสรางชอเสยงและศษยปจจบนทอาคารศลปะ

สถานการเรยนรทง ๗ สถานน ใชเปนแหลงเรยนรในโรงเรยนและใหบรการ แกผทสนใจเขามาเรยนร โดยมกจกรรมสาธตและวทยากรในการนำชมสถานการเรยนรตางๆ พรอมทงยนดใหบรการขอมลและสอความรเกยวกบภาวะโลกรอนแกทกๆ ทาน

75

76

คายองครวมปาชายเลน:ลดโลกรอนดวยวถพอเพยงโดยคณะครโรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทรภเกต จ.ภเกต

โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร ภเกต เปนโรงเรยนทจดตง เพอสนองพระราชปณธานของสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนททรงมตอการ ศกษา และเพอเปนอนสรณสถานใหอนชนรนหลงไดรำลกถงพระมหากรณาธคณของ พระองคทาน โดยมคำขวญวา รกษศกดศร มคณธรรม นำวชาการสบสานงานพระราชดำร ประกอบกบโรงเรยนจดสรางทามกลางธรรมชาตของปาชายเลน ซงประกอบ ดวยตนไมและสตวในปาชายเลนทมความอดมสมบรณและนโยบายหลกของโรงเรยน คอการสบสานงานพระราชดำร การดำเนนงานตามแนวเศรษฐกจพอเพยง รวมทง นโยบายดานสงเสรมใหนกเรยนพฒนาทกษะในการดำรงชวตพรอมสงเสรมและสนบสนน การอนรกษสงแวดลอมยงคงดำเนนการตอเนองมาจนปจจบน จากความสำคญดงกลาวโรงเรยนจงสงเสรมดานสงแวดลอมและการเรยน การสอนอยางสำคญทสดเพอเปนการพฒนาเยาวชนใหสามารถบรณาการองคความร จากกลมสาระการเรยนรตางๆ เขาดวยกนโดยอาศยปาชายเลนในโรงเรยนและธรรมชาต เปนสงเชอมโยงทงยงเปนการปลกจตสำนกในการอนรกษพลงงานและสงแวดลอมตาม แนวทางวถพอเพยงใหกบเยาวชนอกทางหนง ตลอดจนสรางความสามคคในหมคณะ ของตนเองทจะทำงานรวมกนเพอการศกษาความรและความรกในธรรมชาต โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร ภเกต ใหความสำคญตอ การสงเสรมการเรยนการสอนแบบบรณาการองคความรจากกลมสาระการเรยนรตางๆ และความรเรองสงแวดลอมเขาดวยกน อกทงโรงเรยนไดเขารวมกจกรรมสงแวดลอม

77

ภายในจงหวดภเกตของหลายๆ หนวยงานจนโรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระ ศรนครนทร ภเกต ไดรบการจดตงเปนศนยสงแวดลอมจงหวดภเกต จากนนไดดำเนน งานดานสงแวดลอมอยางตอเนองจนกระทงไดเขารวมโครงการลดโลกรอนดวยวถพอเพยง ของสถาบนสงแวดลอมไทย การเรยนรแบบบรณาการทง ๘ กลมสาระดานสงแวดลอม จงไดดำเนนการดวยความเขมแขงตอเนองถงปจจบน โดยโรงเรยนมความมงหวงให เยาวชนไดรบองคความรในเรองการอนรกษพลงงานและสงแวดลอม รวมทงนำความรทไดรบกลบไปใชในชวตประจำวน และสามารถเผยแผไปสชมชนได ดงนนเพอใหบรรลวตถประสงคของโรงเรยนทมงหวงใหเยาวชนไดรบองคความ รในเรองการอนรกษพลงงานและสงแวดลอมเพอการปกปองสภาพภมอากาศ รวมทงนำ องคความรทไดรบกลบไปใชในชวตประจำวนไดนน โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจ พระศรนครนทร ภเกต จงไดรเรมกจกรรมคายองครวมใหกบเดกนกเรยนในระดบชน มธยมศกษาปท ๑ และมธยมศกษาปท ๔ เพอใหนกเรยนทเขาใหมไดตระหนกถง การปรบเปลยนพฤตกรรมของนกเรยนใหหนมาดำเนนชวต โดยยดหลกความพอเพยง และเปนมตรตอสงแวดลอม ไมปลอยกาซเรอนกระจก โดยสามารถนำมาปฏบตในชวต ประจำวนได ซงถอเปนความมงมน และความตงใจของโรงเรยนในการจดกจกรรม ดงกลาวขน

ฐานการเรยนรในคายองครวมเพอพทกษภมอากาศ กจกรรมคายองครวมสำหรบนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท ๔ จดเปน กจกรรมฐาน ใหนกเรยนเขาฐานตามหมายเลขของกลมของตนเปนจดเรมตน จากนน เวยนฐานตามกำหนดเวลา โดยนกเรยนจะศกษาเนอหาตามทครประจำกลมแนะนำ และ ทำแบบทดสอบในเนอหาทเกยวของของฐานนน จนผานหมดทง ๑๐ ฐาน แลวจงนำ

78

ขอมลทไดมาอภปรายผล สรปรวมกนภายในกลม ลงขอมลในกระดาษนำเสนอใหคร และเพอนๆ ไดรบทราบทฐานรวม โดยฐานการเรยนร ๑๐ ฐาน ดงน ฐานท ๑ “อกษรสนทรย” กลมสาระการเรยนรภาษาไทย โดยนกเรยนชวยกน แตงเรยงความประเภทตางๆ พรอมการวาดภาพระบายสประกอบ ฐานท ๒ “นกใหเหตผล” กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร โดยนกเรยนฝก การใหเหตผลแบบปรนย เปนวธการสรปในการคนหาความจรงจากการสงเกตหรอการ ทดลองหลายๆ ครง จากกรณยอยๆ แลวนำมาสรปเปนความร ฐานท ๓ “การหาคาความสง” กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฟสกส) โดย นกเรยนไดมการออกแบบวธการหาคาความสงโดยวธตางๆ ตามหลกการและวธการทาง วทยาศาสตรและคณตศาสตร นอกจากนยงใหความรในเรองการปลกพชชนดตางๆ ทงพช ทเปนอาหาร และพชยนตนทใหรมเงา จงถอไดวาเปนการดำเนนชวตตามวถพอเพยง

79

ฐานท ๔ “สายนำแผนดนรมชายฝง” กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (เคม) โดยนกเรยนศกษาระบบนเวศแหลงนำและระบบนเวศบนบกทงทางดานกายภาพ เชน การไหลของนำ ส กลน สงปนเปอน อณหภมในระดบนำลกประมาณ ๕ – ๖ ซม. การวด ความเปนกรด – เบส ของดนและนำ เพอใหนกเรยนเหนคณคาของทรพยากรธรรมชาต ฐานท ๕ “สายใยในปาใหญ” กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ชววทยา) โดยนกเรยนบอกชนดและปรมาณของสงมชวตพรอมทงความสมพนธระหวางสงมชวต กบสงแวดลอมในแนวปาชายเลน โดยการสำรวจศกษาคนควาและสบคนขอมลและ เขยนรายงานผลการสบคน กจกรรมของฐานนเปนการสรางความตระหนกในการหวง แหนและเหนคณคาของสงแวดลอม เรยนรบทบาทหนาทของสงมชวตตางๆ ในปา ซงทกบทบาทลวนแลวแตมความเกยวของเชอมโยงกน หากขาดองคประกอบใดองค ประกอบหนงไปจะทำใหเกดผลกระทบในวงกวาง ฐานท ๖ “ภมปญญาไทยในปาชายเลน” กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม โดยนกเรยนแตละกลมประกอบอาหารจากพชและสตวนำในปา ชายเลนบรโภคเพอความอยรอด ใหนกเรยนตระหนกถงการดำเนนชวตดวยวถพอเพยง และลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากการบรโภคผลตผลในทองถน ฐานท ๗ “พชสมนไพรในปาชายเลน” กลมสาระการเรยนรสขศกษาและ พลศกษา โดยนกเรยนหาชนดของสมนไพรทมอยในปาชายเลนมาใหมากทสดพรอม บอกถงสรรพคณของสมนไพรแตละชนดมาดวย เพอใชเปนยารกษาโรค เปนการดำเนน ชวตตามวถพอเพยง ฐานท ๘ “ตนจากมหศจรรย” กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและ เทคโนโลย โดยนกเรยนชวยกนทำขนมจากพชในปาชายเลนซงเปนแหลงอาหารทสำคญ ของมนษย พชทใชทำขนม เชน ตนจาก ซงใชใบในการหอขนม ผลนำมาทำขนมท

80

เรยกวาลกชด สำหรบใบจากนอกจากจะนำมาหอขนมแลวยงสามารถนำมาทำหลงคา บานได การเรยนรในฐานนนอกจากจะเนนการดำเนนวถชวตแบบพอเพยงแลว ยงให แนวคดการลดกาซเรอนกระจก จากการรบประทานอาหารทองถน และขนตอนใน การปรงอาหารทไมซบซอน และไมใชพลงงาน หรอทรพยากรตางๆ มากเกนไป ฐานท ๙ “ศลปนนอยในปาชายเลน” กลมสาระการเรยนรดนตรและศลปะ โดยนกเรยนนำสงทไดจากการลงสำรวจปาชายเลนมาเรยบเรยงแตงเพลงงายๆ และให จงหวะประกอบเพลง เปนการสงเสรมความตระหนกในการอนรกษสงแวดลอมดวยการ ใชเพลงเปนสอ ฐานท ๑๐ “ภาษานารจากปาชายเลน” กลมสาระการเรยนรภาษาตาง ประเทศ โดยนกเรยนนำคำศพทภาษาองกฤษแลวแตงเปนเรองสนๆ ของการศกษาชวต ธรรมชาตในปาชายเลน

81

สำหรบนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท ๑ จดเปนกจกรรมฐานตามกลมสาระการเรยนร ทงหมด ๘ ฐาน ดงน ฐานท ๑ “เรยงถอยรอยรกษปาชายเลน” กลมสาระการเรยนรภาษาไทย โดยนกเรยนชวยกนแตงเรยงความประเภทตางๆ วาดภาพระบายสประกอบ เปนกจกรรม ทสงเสรมความตระหนกในการอนรกษสงแวดลอมดวยการใชเรยงความหรอบทกลอน เปนสอ ฐานท ๒ “เสนกราฟชวตในปาชายเลน” กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร โดยนกเรยนฝกการใหเหตผลแบบปรนย เปนวธการสรปในการคนหาความจรงจากการ สงเกตหรอการทดลองหลายๆ ครง จากกรณยอยๆ แลวนำมาสรปเปนความร ฐานท ๓ “สายใยชวตในปาชายเลน” กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โดย นกเรยนไดมการออกแบบวธการหาคาความสงโดยวธตางๆ ตามหลกการและวธการ ทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร ฐานท ๔ “ทกษะการดำรงชวตในปาชายเลน” กลมสาระการเรยนรสงคม ศกษา ศาสนาและวฒนธรรม โดยนกเรยนแตละกลมประกอบอาหารตามหวขอทกำหนด ฐานท ๕ “พยาบาลนอย” กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา โดย นกเรยนหาชนดของสมนไพรทมอยในปาชายเลน พรอมบอกสรรพคณของสมนไพรแต ละชนด เปนกจกรรมทเนนใหนกเรยนตระหนกถงการดำเนนชวตดวยวถพอเพยง และ ลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากการบรโภคผลตผลในทองถน ฐานท ๖ “พอครวหวปา” กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย โดยนกเรยนชวยกนทำขนมจากพชในปาชายเลนซงเปนแหลงอาหารทสำคญของมนษย ฐานนชใหนกเรยนเหนถงประโยชนของปาชายเลนในหลายๆ ดาน ทงในเรองทอยอาศย อาหาร และยารกษาโรค ซงลวนแลวแตอาศยหลกการดำเนนชวตดวยวถพอเพยง

82

ฐานท ๗ “ศลปนนอยในปาชายเลน” กลมสาระการเรยนรดนตรและศลปะ โดยนกเรยนนำสงทไดจากการสำรวจปาชายเลนมาเรยบเรยงแตงเพลง และใหจงหวะ ประกอบเพลง สรางความตระหนกในการอนรกษสงแวดลอมดวยการใชเพลงเปนสอ ฐานท ๘ “ภาษาพาเพลนในปาชายเลน” กลมสาระการเรยนรภาษาตาง ประเทศโดยนกเรยนนำคำศพทภาษาองกฤษแลวแตงเปนเรองสนๆ ของการศกษาชวต ธรรมชาตในปาชายเลน

ผลลพธทไดจากคายองครวม นกเรยนจะไดรบความเพลดเพลนจากการศกษาปาชายเลนและมความร ในเรองปาชายเลนในโรงเรยนของตนเองเพมมากขนจนกอใหเกดความรกธรรมชาต สงแวดลอมเหนคณคาและคณประโยชนของปาชายเลนและธรรมชาตทเอออำนวย อาหาร ทอยอาศย และเปนแหลงดดซบกาซคารบอนไดออกไซด ชวยบรรเทาภาวะ โลกรอน และใหความสงบรมรนกบมนษยมากขนและหนกลบมาดแลธรรมชาตใหคง อยตอไปพรอมปฏบตตอธรรมชาตสงแวดลอมและตนเองตามแนวทางวถพอเพยงเพอ ใชในการดำเนนชวตประจำวน

83

84

หมบาน๔๐ปมลนธราชประชานเคราะหโดยครสนย พลอยดำ โรงเรยนราชประชานเคราะห ๒๙ จ.ศรษะเกษ

โรงเรยนราชประชานเคราะห ๒๙ จงหวดศรสะเกษ เปนโรงเรยนประจำท จดตงขนในโครงการเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช มหาราช เนองในมหามงคลสมยเสดจเถลงถวลยราชสมบตเปนปท ๕๐ จดการศกษา แบบสหศกษาสำหรบเดกดอยโอกาส ๑๐ ประเภท ตลอดระยะเวลาทเปดทำการ โรงเรยนมนโยบายปลกฝงจตสำนกทดตอ สงคมและสรางจตสำนกอนเปนสาธารณะเพอใหเกดสงคมแหงดลยภาพ โดยใชสภาพ บรรยากาศทงในหองเรยนและนอกหองเรยนเปนสอในการพฒนาผเรยน และเนนให นกเรยนเหนความสำคญของสงแวดลอมทสามารถสงผลกระทบตอตนเองและสงคม มสวนรวมในการดแลและอนรกษสงแวดลอมโดยใชเกษตรอนทรยวถราชประชาเปน แกนในการบรณาการรวมกบการเรยนรในรปแบบของกลมเยาวชนทมความสนใจท แตกตางกน กอรปกบนโยบายและความเอาใจใสของคณะผบรหารโรงเรยน จงสงผล ใหโรงเรยนมสภาพบรรยากาศเงยบสงบ รมรน สะอาด เออตอการจดกจกรรมในการ รณรงคและปลกฝงความคดคานยมทดของนกเรยน การเรยนรเกยวกบเกษตรทฤษฎใหม อนเปนแนวทางไปสการพฒนาบคลากร ของประเทศใหมคณภาพ และเพมโอกาสใหแกเดกและเยาวชนในชนบทโดยเฉพาะ เยาวชนในภาคเกษตรกรรม ทเปนบตรหลานเกษตรกรภายใตคำขวญโรงเรยน “รกศกดศร มคณธรรม นำวชาการ สบสานงานพระราชดำร” กจกรรมจงนำไปสการสรางจตสำนกทดตอสงคมและการมสวนรวมในการลดภาวะโลกรอนของเดกๆทกคนทน

85

หมบาน ๔๐ ปมลนธราชประชานเคราะหในพระบรมราชปถมภกบภารกจลดโลกรอน

ดวยโรงเรยนราชประชานเคราะห ๒๙ เปนโรงเรยนประจำาและมนโยบาย

พงพาตนเอง อกทงเดกๆ สวนใหญมาจากครอบครวทมพนฐานทางการเกษตรและม

ฐานะยากจน การดแลจดเลยงจงเปนภาระอนหนกยงสำาหรบโรงเรยนทเรมกอตงใหม

จากแนวความคดของทานผบรหารโรงเรยนนายวศษฏวทยวรการในการบรหารจด

การงบประมาณใหมประสทธภาพโดยการใหเดกๆเรยนรการทำางานรวมกนเปนกลม

ในรปแบบของกระบวนการจดการเรยนการสอนของคร และการหารายไดระหวางเรยน

ของนกเรยนดวยการปลกพชผกปลอดสารพษ เลยงปลา เลยงไก จำาหนายใหโรงครว

ของโรงเรยนเพอนำามาประกอบอาหารจดเลยงนกเรยนอกทงเปนโอกาสสำาคญในการ

สงเสรมและพฒนาเดกใหเกดการเรยนรจากการปฏบตจรงทงดานวชาการและทกษะ

พนฐานงานอาชพทเรยบงายและพอเพยงเหมาะสมตรงกบความตองการของเดกๆ

สรางวถชวตบนพนฐานของเศรษฐกจพอเพยงใหเดกๆได

หมบาน๔๐ปมลนธราชประชานเคราะหมสวนชวยลดภาวะโลกรอนโดย

ยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง๓หวง๒เงอนไขประกอบดวยความพอประมาณ

ความมเหตผลการสรางภมคมกนบนเงอนไขของความรและคณธรรมในการลดการ

เกดกาซเรอนกระจกทงทางตรงและทางออมหมบาน ๔๐ ปมลนธราชประชานเคราะห

ในพระบรมราชปถมภ ดวยการใหนกเรยนในหมบานไดปฏบตจรงผานการดำารงชวต

ในแตละวนดวยกจกรรมดงตอไปน

กจกรรมปลกผกปลอดสารพษเปนแหลงผลตอาหารปลอดภยของครอบครว

และโรงเรยนนกเรยนไดมโอกาสเรยนรจากการทำางานทำาใหเกดทกษะประสบการณ

ในการปลกดแลและจำาหนายพชผกปลอดสารพษสรางรายไดใหแกตนเองและ

ครอบครว อกทงเปนการสงเสรมสขภาพของทงผผลตและผบรโภค ลดการใชสารเคม

86

อนสงผลตอการลดการผลตในภาคอตสาหกรรมปยเคม และลดการใชพลงงานในการ เดนทาง กจกรรมดงกลาวจงเปนการลดปรมาณการเกดกาซเรอนกระจก กจกรรรมผลตปยอนทรยชวภาพ เปนการนำทรพยากรในธรรมชาตทมใน ทองถนมาใชประโยชนอยางคมคา ไดแก การนำวชพช ใบไมทรวง ขยะทยอยสลายได เศษอาหาร มาทำปยอนทรยชวภาพ จงไมมสารเคมปนเปอนใน ดนและนำ ลดการเผาทำลาย ขยะ วชพช เศษไม กงไม ใบไม ซงเปนการลดการเกดกาซคารบอนไดออกไซดโดยตรง กจกรรมการผลตสารสกดชวภาพในการกำจดศตรพช เปนการเรยนรการใชธรรมชาตในการดแล บำรง รกษาตวมนเอง โดยการศกษาสารสกดจากพชสมนไพร ทมในทองถน มาใชในการกำจดศตรพช กจกรรมดงกลาวจงเปนการลดการใชสารเคม สงผลตอการลดปรมาณการผลตในภาคอตสาหกรรม ซงเปนการลดปรมาณการเกดกาซ เรอนกระจก กจกรรมการผลตสารโฮโมนในการเรงการเจรญเตบโตของพชและสตวโดยใชภมปญญาทองถนและการเรยนรจากผรในเรองของเกษตรอนทรย เปนการลด การใชสารเคม กจกรรมการคดแยกขยะ สมาชกทกคนของหมบานใหความรวมมอในการ คดแยกขยะ กอนนำไปทงเพอนำขยะทสามารถใชประโยชนไดนำไปจำหนายและนำไป ผลตเปนปยชวภาพหรอใชประโยชนอนๆ ตามประเภทของขยะ ลดการใชพลาสตก ทำถงผาขนใชเอง และรณรงคการใชถงผาแทนถงพลาสตก กจกรรมการทำนาอนทรย สมาชกของหมบานเรยนรการทำนาโดยใชปย อนทรยชวภาพ และเปนการทำนาโดยระบบนำทง ผลผลตทไดนำมาบรโภคภายใน โรงเรยนแมวาจะมปรมาณไมเพยงพอตอการบรโภคแตไดชวยแบงเบาภาระการใชจาย ของโรงเรยน ทงเปนแหลงเรยนรท สำคญในชมชน สะดวกตอการมาศกษาดงาน

87

จงเปนการลดตนทนในการเดนทางสงผลตอการลดใชพลงงานในการใชนำามนเชอเพลง กจกรรมการเลยงโคพนเมอง เปนกจกรรมในการปลกฝงความรบผดชอบตอสตวเลยง และผลพลอยไดคอการใชประโยชนจากมลสตวในการมาผลตปย และชวย ในการกำาจดวชพชประเภทหญา เศษพชผกทเหลอจากการตดจำาหนาย เปนการเรยนร การเกอกลตอกนระหวางสงมชวต เปนการใชทรพยากรใหเกดประโยชนอยางคมคาลด การใชพลงงาน การเผาทำาลาย กจกรรมจำาหนายพชผกปลอดสารพษและผลตภณฑอนทรย เปนกจกรรมทรวมดแลสขภาพของคนในชมชน ใหมโอกาสบรโภคและอปโภคพชผกและผลตภณฑ ปลอดสารพษ ในราคาทถก ลดภาระการใชจายของชมชน สรางรายไดใหเกดแกสมาชก ในหมบานฯ ลดตนทนในการเดนทางไปยงแหลงจำาหนายและแหลงผลต จงเปนการ ลดการใชพลงงานเชอเพลงในการเดนทาง กจกรรมรณรงคการลดภาวะโลกรอน สมาชกในหมบานฯ ใหความสำาคญตอการไมเผาทำาลาย การไมใชสารเคมในการเกษตร และลดการใชสารเคมในชวต ประจำาวนใหมากทสด อกทงมการเชญชวนใหผมาศกษาดงานของหมบานฯ หนมา ปรบเปลยนพฤตกรรมลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจก นอกจากนจงหวดศรสะเกษ โดยสำานกงานเกษตรและสหกรณจงหวดศรสะเกษประกาศใหหมบาน ๔๐ ปมลนธราช ประชานเคราะหในพระบรมราชปถมภ เปนศนยการเรยนรเศรษฐกจพอพยงของชมชน ประจำาตำาบลหนองครก อำาเภอเมอง จงหวดศรสะเกษ เพอเปนแหลงการศกษาเรยนร เกยวกบวถชวตพอเพยง เยาวชนในหมบานจงตองเปนแบบอยางทดของชมชน ดงนน กจกรรมรณรงคลดภาวะโลกรอนจงเปนกจกรรมหนงในการสงเสรมและสรางความ ตระหนกใหแกชมชนในเรองของการลดภาวะโลกรอน กจกรรมการปลกปาชมชน เปนกจกรรมรวมกนปลกปาของหมบานฯ ซง

88

จะมปาภมรกษในเขตพนทโรงเรยนและปาบงปาทามในเขตพนทของชมชน โดยการ บำรง รกษา และปลกไมใหญเพมเตมทกป เปนการเพมอากาศทบรสทธ ใหความรม เยนแกโลก และไดรบของขวญจากปาคอ อาหารจากปา ไดแก เหด ไขมดแดง ผกปา ตางๆ เปนตน ซงการปลกไมใหญเปนการรวมกนลดภาวะโลกรอน กจกรรมสวดมนตรเยน สมาทานศล เปนการฝกและพฒนาจตใหเขมแขง รจกคดและวเคราะหในการทำแตละกจกรรมดวยความมสต สรางจตอนเปนสาธารณะ ในการรวมกนดแลชวยเหลอสงคมสงผลตอการใชทรพยากรและการอยรวมกนอยางไม เบยดเบยนซงกนและกน ไมละโมบโลภมากจนนำไปสการทำลาย รจกการพอเพยง เปนการลดโลกรอนทางออม

หมบาน๔๐ปฯความภาคภมของราชประชานเคราะห๒๙ กจกรรม“ ลดโลกรอน ดวยวถพอเพยง กบกจกรรมนกเรยนบานพกหมบาน ๔๐ ปมลนธราชประชานเคราะหในพระบรมราชปถมภ” เปนนวตกรรมหนงของโรงเรยน ทสรางขนจากการศกษาสภาพความเปนมาของนกเรยนและบรบทของโรงเรยนและชมชน บนความหลากหลายของวฒนธรรมในแตละทองถน กจกรรมทกำหนดจงเปนกจกรรมท นกเรยนสามารถปฏบตได สงผลตอตนเอง ครอบครว และสงแวดลอมไดชดเจน เลงเหน ผลสำเรจเปนรปธรรม เกดประสบการณทสามารถนำไปใชไดจรงในชวตประจำวน แตทสดของผลการใชกจกรรมทภาคภมใจของโรงเรยนคอ การไดนกเรยนท มวนยในตนเอง รจกบทบาท ภารกจ หนาท รบผดชอบตอตนเอง ครอบครวและสงคม และสามารถนำกจกรรมเหลานเปนพนฐานทนำไปสวถชวตพอเพยง ทสงคมยอมรบและ ยกยองใหเปนแบบอยาง อกทงยงมคณคาตอการอนรกษสงแวดลอม ซงจะเปนมรดกใน อนาคตของนกเรยนนนเอง

89

90

บานวดโรงเรยนรวมใจลดโลกรอนดวยวถพอเพยงโดยครพงษศกด แพงคำอวน โรงเรยนวดแสมดำ กรงเทพมหานคร

การจดกจกรรมการเรยนรลดโลกรอนดวยวถพอเพยง นบวามความสำคญ ตอการพฒนาผเรยนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ โดยเฉพาะใน มาตรฐานท ๒๒-๒๔ ทใหสถานศกษาจดสรางหรอจดหาแหลงการเรยนรอนหลากหลาย เพอใหผเรยนเกดการตนตว การจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญ โดย บรณาการแหลงเรยนรกบสาระการเรยนรลดโลกรอน ทำใหเกดประสทธภาพและ ประสทธผลตอการปฏรปการศกษา ทำใหผเรยนสามารถสรางองคความรใหมดวย ตนเอง มปฏสมพนธรวมกน เกดการพฒนาทางดานทกษะตางๆ พฒนากระบวนการคด กระบวนการทำงานกลม พรอมทงนำความรไปประยกตใชในชวตประจำวนไดอยางม ความสข แหลงเรยนรของโรงเรยนวดแสมดำใชปาชายเลนหลงโรงเรยนจดเปน ศนยธรรมชาตศกษาปาชายเลน โดยไดรบความรวมมอทดมากระหวาง บาน วด โรงเรยน ในการพฒนาใหเปนแหลงเรยนรทมสภาพเปนหองเรยนธรรมชาต ในพนทกวา ๕ ไร โดยรวบรวมและอนรกษความหลากหลายทางพนธกรรมพชในปาชายเลนซงนบวนจะ สญพนธไป พนธพชชายเลน ไดแก โกงกาง แสมดำ ตะบน ลำพ ลำแพน ตาตม โพธทะเล เหงอกปลาหมอ เปนตน อกทงยงเปนทอาศยของสตวตาง ๆ มากมาย โดย เฉพาะนกทองทง และนกชายเลน การจดแหลงการเรยนรดงกลาว จดเปนศนยการ เรยนรโดยสรางเปนฐานตางๆ ในแตละฐานจะมผเรยนเปนวทยากรบรรยายและสาธต ผลงานของตน ทเนนองคความรใหมทไดสรางสรรคจากการเรยนรในแหลงการเรยนรน

91

โดยมเยาวชนจากโรงเรยนตางๆ เขามาศกษาดงานเปนจำนวนมาก ทำใหศนยธรรมชาต ศกษาปาชายเลนแหลงน มความสำคญและมบทบาทในการพฒนาองครวมหลายๆ ดานในเขตบางขนเทยนของกรงเทพมหานคร และเปนศนยวจยการเรยนรสำหรบเยาวชน ทวประเทศ ซงดำเนนการโดยกลมนกวทยาศาสตรนอยแหงปาชายเลน การพฒนาแหลงการเรยนรโดยการอนรกษความหลากหลายทางพนธกรรม พชชายเลน ผนสดทายของกรงเทพมหานคร นบวามความสำคญตอการพฒนาการ เรยนรลดโลกรอนดวยวถพอเพยงอยางยงยน โรงเรยนวดแสมดำจงจดทำโครงการพฒนา ดงกลาว โดยปรบปรงภมทศนศนยธรรมชาตศกษาปาชายเลนใหมประสทธภาพและ ประสทธผลดขน เนนการมสวนรวมของทกฝายบานวดโรงเรยน เปนแรงขบเคลอน ทสำคญตอการเปนศนยการเรยนรลดโลกรอนดวยวถพอเพยงของทกคนในชมชน แสมดำในการอนรกษปาชายเลนของกรงเทพมหานคร รวมจรรโลงและสรางสรรค กจกรรมการเรยนรอนทรงคณคาแกเยาวชนอกทงยงอนรกษความหลากหลายทาง พนธกรรมพชชายเลนของกรงเทพมหานคร นบเปนโครงการทสรางประโยชนครบวงจร ทงดานการนำเสนอกจกรรมลดโลกรอน การทองเทยวเชงอนรกษ การเรยนร การ บรการสงแวดลอมศกษาทเนนผเรยนเปนสำคญ การพฒนากจกรรมการเรยนรลดโลกรอนดวยวถพอเพยงโดยสรางภาคความรวมมอระหวางบานวดโรงเรยนนนหมายถงการใหทกฝายมบทบาทในทางสรางสรรคงานหรอกจกรรมไรขอบเขตเมอฝายใดฝายหนงพรอมสามารถดำเนนการไดทนท เชน การจดกจกรรมปลกปาชายเลนในวนพอแหงชาตถวายเปนพระราช กศลแดพระบาทสมเดจพระเจาอยหว กรรมการสถานศกษาและกรรมการชมชนเปน ผรเรม ฝายบานและวด พรอมรวมกจกรรมทนท ทางวดแสมดำดำเนนการพฒนา สงแวดลอมบรเวณวด ทางโรงเรยน และบาน สามารถเขารวมทนท หรอทางโรงเรยน

92

จดกจกรรมลดโลกรอนตางๆ วด และบานสามารถเขารวมไดทนท การรวมมอกนดงกลาวของ บาน วด โรงเรยน ถอเปนมตใหม ในการลด โลกรอนดวยวถพอเพยง โดยไมตองลงทนเปนตวเงน เพยงแตทกฝายไดกลาคด กลา แสดงออก เสยสละและเหนความสำคญเรองสงแวดลอมใกลตว สามารถเปนพลงมหาศาล หรอเปรยบไดกบกองทน ใหขบเคลอนกจกรรมตางๆไปไดดวยด ตวอยางกจกรรม ลดโลกรอนดวยวถพอเพยงทเกดจากการรวมใจ รวมแรง จาก บาน วด โรงเรยน ไดแก กจกรรมแรลลไบด...ลดโลกรอน กจกรรมประกวดสถานลดกาซคารบอนไดออกไซด กจกรรมผลตภณฑจากปาชายเลน กจกรรมคายบรณาการ ๘ กลมสาระการเรยนรโดย ใชปาชายเลนเปนฐานลดโลกรอนดวยวถพอเพยง

93

94

แหลงเรยนรคบานโดยครณฐพงษ นาคนวล โรงเรยนพอกพทยาคม รชมงคลาภเษก จ.ศรสะเกษ

โรงเรยนพอกพทยาคม รชมงคลาภเษก สถานศกษาแบบอยางเศรษฐกจ พอเพยงไดนำาหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในกระบวนการเรยนการสอนเพอ มงเนนในการปลกจตสำานกใหนกเรยนดำารงชวตโดยการนอมนำาหลกปรชญาเศรษฐกจ พอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวมาปฏบตในชวตประจำาวน ประกอบกบโรงเรยนไดเขารวมเปนเครอขายโรงเรยนลดโลกรอนดวยวถ พอเพยงภมภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง ซงทางคณะผบรหารและครแกนนำาเลง เหนวาหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวคอแนวทางหนง ในการทจะชวยบรรเทาปญหาภาวะโลกรอนได นอกจากนเนอหาทงเรองเศรษฐกจ พอเพยงและการลดโลกรอนมความเกยวของเชอมโยงทสามารถนำามาบรณาการรวมกนได และดวยพนทของโรงเรยนทกวางขวาง มพนธไมนานาพนธ ทเอออำานวยตอการจด กจกรรมนอกหองเรยน จะชวยเสรมสรางประสบการณการเรยนรจากการทนกเรยนได ลองฝกปฏบตจรงไดเปนอยางด ผบรหารโรงเรยนและคณะครจงมความเหนรวมกนใน การพฒนาบรเวณพนทของโรงเรยนใหเปนศนยการเรยนรลดโลกรอน ดวยวถพอเพยง ขน โดยแตละศนยมงเนนใหนกเรยนไดเรยนรจากการปฏบตจรง ดงน

การทำานาอนทรยสการปลกขาวตนเดยว จงหวดศรสะเกษเปนจงหวดทมประชากรสวนใหญมอาชพทำานา ขาวจงเปน พชเศรษฐกจหลกททำารายไดใหกบทองถนมากทสด แตกระบวนการผลตของชาวนา ในปจจบนยงเนนการทำานาเพอธรกจซงไมหวงพงวถชวตเดม ทำาใหผลผลตของการทำา นาทไดมานนตองใชตนทนในการผลตสงและกอใหเกดมลภาวะกบสงแวดลอมและ

9595

ความเปนอยของประชากรในชมชน นโยบายของจงหวดจงใหทกพนทรณรงคเกยวกบ การทำนาอนทรยเพอลดตนทนในการผลต แตชาวนาเองยงประสบปญหาในการจดการ ตามกระบวนการผลตทถกตอง โรงเรยนจงมแนวคดทจะปลกฝงทศนคตในการทำนาแบบ อนทรยใหกบเยาวชนเพอไปถายทอดใหกบผปกครอง โดยไดจดแหลงเรยนรเกยวกบ การทำนาอนทรยสขาวตนเดยว ซงเปนการใหนกเรยนในชมนมโรงเรยนชาวนาไดเรยนร กระบวนการผลตขาวอนทรยทถกตองและใหความสำคญกบอาชพการทำนาเรยนรถง พธกรรมในกระบวนการทำนา เชนพธแรกนาขวญ พธทำขวญขาว การเกบรกษาพนธ ขาว การทำนาอนทรยสการปลกขาวแบบตนเดยวทำใหชาวนาสามารถลดคาใชจายได อยางชดเจนตงแตกระบวนการเรมตนในการใชเมลดพนธและไมสงผลกบภาวะสงแวดลอม ทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา การทำนาอนทรยสการปลกขาวตนเดยวไดนอมนำหลก ทฤษฎเกษตรทฤษฎใหมของในหลวงมาเปนแนวคดเพอใหไดผลผลตทด เปนการทำนา โดยวธการปกดำ มวตถประสงคเพอเพมผลผลตในพนทนาทมขนาดเลกลง โดยคำนงถงสงแวดลอม โดยเฉพาะในเรองภาวะโลกรอน เรมตงแตการเตรยมแปลงปกดำ ซงจะ ดำเนนการหลงจากทเกบเกยวผลผลตแลวโดยการไถกลบตอซง เปนการเพมธาตอาหาร ใหกบดนโดยทไมตองใชปยเคมนนเอง กอนปกดำควรปรบทนาใหไดระดบเดยวกน และ ทำรองนำตามขอบคนนาเพอชวยในการระบายนำเขา-ออก สบนำเขาแปลงนาใหดนเปน โคลนเหนยวขน ไมควรปลอยใหดนเละหรอมนำทวมขง ซงกระบวนการทจะเพมผลผลต นนไดใชกระบวนการทางวทยาศาสตรเขาชวย โดยในชวงทขาวจะแตกกอไดนำความร ทางวทยาศาตรในการควบคมปรมาณนำและการควบคมประมาณกาซออกซเจนและ คารบอนไดซออกไซด ซงเปนกาซทสำคญในการเจรญเตบโตของพช การบำรงรกษา ในชวงขาวแตกหนอกจะไมมการขงนำไวนาน กลาวคอ จะ ปลอยนำเขาในตอนเชา และระบายนำออกในชวงบาย วธการทำนาแบบนจงเปนการ

96

ชวยลดการเกดกาซมเทนจากการขงนำไวในนา ผลผลตทไดกไมแตกตางจากการทำนา โดยทวไป แตประโยชนทไดรบกลบมากมาย ทงในดานประหยดเมลดพนธในการเพาะ ปลก ขาวแตกกอไดสวยงาม ไมมโรคแมลงมารบกวน ประหยดนำไดครงหนงจากการทำ นาแบบปกต สอดคลองกบสภาวะสงแวดลอมสามารถใชไดกบทกสายพนธขาว แตหาก ตองการผลผลตสงควรเลอกพนธขาวทเหมาะสมกบพนท และสภาพอากาศ และสดทาย ปองกนปญหาสงแวดลอมทเกดจากการใชสารเคมทมจำนวนเพมมากขน และยงเปน การชวยลดภาวะโลกรอนโดยการลดการปลอยกาซมเทนนนเอง

ศนยการเรยนรเกษตรทฤษฏใหม ศนยการเรยนทนอมนำหลกเกษตรทฤษฎใหมมาใชในกระบวนการเรยนร ของนกเรยน โดยใชพนทภายในโรงเรยนทำเปนตวอยางใหกบการเรยนรของนกเรยน และในชมชน เกยวกบการใชพนทใหเกดประโยชนสงสด

ศนยการเรยนรธนาคารโรงเรยน ศนยการเรยนรทใหนกเรยนไดเรยนรกระบวนการของธนาคารโดยเฉพาะ นกเรยนในระดบประกาศณยบตรวชาชพ และใหนกเรยนไดเรยนรกระบวนการออมเงน และรจกการวางแผนในการใชเงนใหเกดประโยชนสงสด

ศนยการเรยนรพชสมนไพรและสวนแกวมงกร นกเรยนสวนใหญในชมชนขาดความสนใจในการอนรกษสมนไพรทมในทองถน เพราะความเจรญกาวหนาของวทยาการของยาแผนปจจบนและความกาวหนา ของแพทยยคปจจบน โรงเรยนใหความสำคญกบแหลงเรยนรทมโดยเฉพาะสวนปาและ พนทวางเปลา การจดทำสวนสมนไพรและสวนแกวมงกร เพอเปนแหลงอนรกษและการ ใชประโยชนจากพชสมนไพรทม และไดเรยนรวธการใชสมนไพรใหถกตองและปลอดภย

97

ศนยการเรยนรผกปลอดสารพษ ไมดอกไมประดบ และการขยายพนธ ศนยการเรยนรผกปลอดสารพษไมดอก ไมประดบและการขยายพนธพช เปนทเรยนรของนกเรยนในกลมสาระการเรยนรการ งานและเทคโนโลย เพอเปนการเพมวธการและหลกวธในการปลกผก ไมดอกไมประดบ ใหไดผลผลตทด ปลอดภย และเรยนรวการปองกนและกำจดศตรพชโดยวธธรรมชาต บำบดและปลอดภยสำหรบผบรโภค

ศนยการเรยนรปยอนทรย และแทงเชอเพลงชวมวล ปยอนทรยและแทงเชอเพลงชวมวลเปนผลผลตท ไดจากธรรมชาต และสงเสรมใหนกเรยนไดเรยนรกระบวนการผลตและการนำไปใช อยางปลอดภยเปนวธการททำใหลดการใชสารเคมและสามารถถายทอดความรสชมชน ไดศนยการเรยนรการทอผา กระบวนการทำผาทอมอของชมชนถอวาเปนเอกลกษณ เฉพาะซงโรงเรยนเหนความสำคญของวฒนธรรมการทอผาจงทำศนยการทอผาเพอ ใหนกเรยนไดเรยนรถงกระบวนการ การไดมาซงผาไหมผนทมความสวยงามและเปน เอกลกษณเฉพาะของชมชนอกดวย ผาผนทสวยงามไมไดผานกรรมวธของเครองจกร อตสาหกรรมซงเปนวรกรรมหนงทชวยในการลดภาวะโลกรอนได

ศนยการเรยนรสตวนำและการเลยงหมปา เปนสวนหนงของการสรางแหลงเรยนรและกระบวนการเรยนรจากสงทมอย ในพนทของโรงเรยน นกเรยนในกลมนนอกจากเรยนรการเตบโตของสตวเหลานแลวยง ไดเรยนรวธการปรบตวในภาวะทส งแวดลอมเปลยนแปลง ไดเรยนรการประกอบ อาชพทสามารถสรางรายไดใหกบตนเองในอนาคต สามารถถายทอดวธการทไดเรยนร ใหกบคนอนอกตอไป

98

ผลทเกดจากการจดศนยการเรยนรทมผลกบการลดภาวะโลกรอน การเรยนรจากสงทมอยในโรงเรยนและการใชประโยชนทมใหเกดประโยชนสงสดและคมคา แหลงเรยนรทเกดขนเปนวธการใชธรรมชาตทมใหนกเรยนไดเรยนร และสงเสรมใหนกเรยนไดตระหนกเกยวกบปญหาภาวะโลกรอนทเกดจากกระบวนการ ทไดกระทำาในชวตประจำาวนนกเรยนเกดความรกษหวงแหนธรรมชาตวฒนธรรมทมอยในชมชน ทชวยในการลดภาวะโลกรอน ซงแหลงเรยนรและกจกรรมทมอยนนสามารถ เปนแหลงดดซบกาซคารบอนไดออกไซด และเพมปรมาณออกซเจนใหกบชมชน กจกรรม แหลงเรยนรคบานเปนเพยงสวนหนงของกจกรรมของโรงเรยนทชวยบรรเทาภาวะโลกรอน โรงเรยนยงมโครงการอกหนงโครงการทเปนโครงการรเรมและขอความรวมมอกบ องคกรและชมชนเพอรณรงคเรองการลดภาวะโลกรอนคอโครงการรวมพลง๔Rเปน โครงการใหมทคณะทำางานไดทำาขนในปการศกษา๒๕๕๒ซงมโครงสรางของโครงการดงน ๑.R-Rajamongklalapisekนกเรยนและบคลากรในโรงเรยนรวมกน รณรงคลดภาวะโลกรอน ๒.R-Reduceกจกรรมรณรงคลดการใชเชนการใชถงผาการใชใบตอง แทนถงพลาสตกและการใชประโยชนจากทรพยากรในกจกรรมประโยชนสงประหยดสด ๓.R-Reuseกจกรรมการใชทรพยากรคมคาใชซำาเชนการใชกระดาษ สองหนาการทำาสมดโนตจากกระดาษเหลอใช ๔.R-Recycleกจกรรมการทำาใหมเชนการสรางบายศรจากใบตองแหง การทำาดอกไมจากปาปนงานสรางสรรคงานศลปจากวสดในธรรมชาตเปเปอรมาเช ดอกลำาดวนเครองประดบจากกระปองนำาอดลมเพอโลกเยนและปยทำามอ

99

สารจาก ศาสตราจารย ดร.สนท อกษรแกว ประธานสถาบนสงแวดลอมไทย

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงชแนะแนวทางเศรษฐกจพอเพยงเพอการ ดำรงอยและปฏบตตนของประชาชนในทกภาคสวน โดยใหมงดำเนนชวตไปในทาง สายกลางและสอดคลองกบการพฒนาเศรษฐกจทตองกาวทนตอโลกยคโลกาภวฒนความ พอเพยงคอความพอประมาณความมเหตผล รวมถงความจำเปนตองมระบบภมคมกน ในตวท ดพอสมควร เพ อใหสามารถรบมอและปองกนผลกระทบอนเกดจากการ เปลยนแปลงทงภายนอกและภายในสงคมไทย ประเทศไทยเปนสงคมเกษตรกรรมทตองพงพาอาศยธรรมชาตและภายใต สถานการณการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และภาวะโลกรอนทเกดขนน จำเปน อยางยงทจะตองสรางความรความเขาใจใหคนในชาต ไดเหนถงความสำคญของการใช ทรพยากรธรรมชาตอยางเหมาะสมและอยางยงยน ตระหนกถงวกฤตการณในปจจบน และเตรยมการรบมอกบการเปลยนแปลงทเกดขนรอบตว การปรบเปลยนวถชวตทตง อยบนหลกเศรษฐกจพอเพยงนนจะชวยใหคนในชาตมภมคมกนความพอเพยงจะสงผล ใหทรพยากรธรรมชาตยงคงอยในความสมดลและเอออำนวยประโยชนอยางยงยนสบ ไปในการปรบเปลยนพฤตกรรมไปสความพอเพยงนนมความสำคญมากหากสงคมไทย ใชชวตบนหลกความพอเพยงมากขนเทาใด คนไทยกจะสามารถพงตนเองไดอยาง เขมแขงและยงยนมากขนเทานน เศรษฐกจพอเพยงชวยใหเราเกดภมคมกนตอการ เปลยนแปลงมความเขมแขงและสามคคเศรษฐกจไมตองเกดวกฤตซำแลวซำเลาและทรพยากรธรรมชาตสามารถอนรกษและเหลอไปถงคนรนอนาคตตอไปได

100