48 ตรีโกณมิติ...

48
คู่มือประกอบสื่อการสอน วิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง ตรีโกณมิติ (เนื้อหาตอนที5) ฟังก์ชันตรีโกณมิติ 3 โดย รองศาสตราจารย์ จิตรจวบ เปาอินทร์ สื่อการสอนชุดนี้ เป็นความร่วมมือระหว่าง คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กับ สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ

Upload: -

Post on 04-Jul-2015

13.070 views

Category:

Documents


20 download

TRANSCRIPT

Page 1: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอประกอบสอการสอน วชาคณตศาสตร

เรอง

ตรโกณมต (เนอหาตอนท 5)

ฟงกชนตรโกณมต 3

โดย

รองศาสตราจารย จตรจวบ เปาอนทร

สอการสอนชดน เปนความรวมมอระหวาง คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย กบ

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกษาธการ

Page 2: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

1

สอการสอน เรอง ตรโกณมต สอการสอน เรอง ตรโกณมต มจ านวนตอนทงหมดรวม 15 ตอน ซงประกอบดวย

1. บทน า เรอง ตรโกณมต 2. เนอหาตอนท 1 อตราสวนตรโกณมต

- สมบตของรปสามเหลยมมมฉากและทฤษฎบทพทาโกรส - อตราสวนตรโกณมต - อตราสวนตรโกณมตของมม 30 45 และ 60

3. เนอหาตอนท 2 เอกลกษณของอตราสวนตรโกณมตและวงกลมหนงหนวย - เอกลกษณของอตราสวนตรโกณมต - วงกลมหนงหนวย การวดมม และหนวยของมม

4. เนอหาตอนท 3 ฟงกชนตรโกณมต 1 - ฟงกชนตรโกณมตของคาจรงและของมม - คาฟงกชนตรโกณมตของมม 30 45 และ 60

5. เนอหาตอนท 4 ฟงกชนตรโกณมต 2 - ความแตกตางและความสมพนธของอตราสวนตรโกณมต กบฟงกชนตรโกณมต - คาฟงกชนตรโกณมตของมมในจตภาคตาง ๆ

6. เนอหาตอนท 5 ฟงกชนตรโกณมต 3 - คาฟงกชนตรโกณมตของผลบวก และผลตางของมม - สตรผลคณ ผลบวก และผลตางของฟงกชนตรโกณมต

7. เนอหาตอนท 6 กฎของไซนและกฎของโคไซน - กฎของไซน - กฎของโคไซน

8. เนอหาตอนท 7 กราฟของฟงกชนตรโกณมต - การเปดตารางหาคาฟงกชนตรโกณมต - กราฟของฟงกชนตรโกณมต

Page 3: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2

9. เนอหาตอนท 8 ฟงกชนตรโกณมตผกผน

- ฟงกชนตรโกณมตผกผน - สมบตและความสมพนธของฟงกชนตรโกณมตผกผน

8. แบบฝกหด (พนฐาน 1) 9. แบบฝกหด (พนฐาน 2) 10. แบบฝกหด (พนฐาน 3) 11. แบบฝกหด (พนฐาน 4) 12. แบบฝกหด (ขนสง) 13. สอปฏสมพนธ เรอง มมบนวงกลมหนงหนวย 14. สอปฏสมพนธ เรอง กราฟของฟงกชนตรโกณมตและฟงกชนตรโกณมตผกผน 15. สอปฏสมพนธ เรอง กฎของไซนและกฎของโคไซน

คณะผจดท าหวงเปนอยางยงวา สอการสอนชดนจะเปนประโยชนตอการเรยนการสอนส าหรบคร และนกเรยนทกโรงเรยนทใชสอชดนรวมกบการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร เรอง ตรโกณมต นอกจากนหากทานสนใจสอการสอนวชาคณตศาสตรในเรองอน ๆ ทคณะผจดท าไดด าเนนการไปแลว ทานสามารถดชอเรอง และชอตอนไดจากรายชอสอการสอนวชาคณตศาสตรทงหมดในตอนทายของคมอฉบบน

Page 4: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

3

เรอง ตรโกณมต (ฟงกชนตรโกณมต 3) หมวด เนอหา ตอนท 5 (5 / 8) หวขอยอย 1. คาฟงกชนตรโกณมตของผลบวก และผลตางของมม 2. สตรผลคณ ผลบวก และผลตางของฟงกชนตรโกณมต จดประสงคการเรยนร เพอใหผเรยน 1. เขาใจและสามารถหาคาฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมมได 2. เขาใจและสามารถหาคาฟงกชนตรโกณมตของมมสองเทาได 3. เขาใจและสามารถหาคาฟงกชนตรโกณมตของมมสามเทาได 4. เขาใจและสามารถหาคาฟงกชนตรโกณมตของมมครงเทาได 5. เขาใจและสามารถประยกตสตรผลคณ ผลบวก และผลตางของฟงกชนตรโกณมตเพอใชใน

การแกปญหาได ผลการเรยนร ผเรยนสามารถ 1. อธบายและประยกตสตรการหาคาฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมมเพอใช

ในการแกปญหาได 2. อธบายและประยกตสตรการหาคาฟงกชนตรโกณมตของมมสองเทา สามเทา และครงเทา

เพอใชในการแกปญหาได 3. อธบายและประยกตสตรการหาผลคณ ผลบวก และผลตางของฟงกชนตรโกณมตเพอใชใน

การแกปญหาได 4. อธบายและหาคาฟงกชนตรโกณมตของมม 15 และ 75 ได

Page 5: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

4

เนอหาในสอการสอน

Page 6: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

5

เนอหาทงหมด

Page 7: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

6

1. คาฟงกชนตรโกณมตของผลบวก และผลตางของมม

Page 8: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

7

1. คาฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมม

นกเรยนไดทราบคาฟงกชนตรโกณมตของมมบางมม (30, 45 และ 60) มาแลวจากเนอหาตอนท 2 ซงสรปวธจ าคาตาง ๆ เปนตารางได 2 วธดงน

Page 9: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

8

ในสอการสอนตอนท 5 น นกเรยนจะไดรจกและรทมาของสตรตาง ๆ พรอมทงน าสตรทไดไป

ประยกตใชตอ โดยเฉพาะไดน าสตรไปใชหาคาฟงกชนตรโกณมตของมมอนนอกจากมม 30, 45

และ 60 ดงน

Page 10: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

9

สรปไดวาเราควรจะหาสตรตอไปน

เรมจากการหาสตรฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมมกนกอน

Page 11: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

10

การก าหนดมม , ในรปแบบน เพอใหนกเรยนไดเหนภาพอยางชดเจน ซงความจรงแลวมม

ไมจ าเปนตองอยในจตภาคท 2 และมม ไมจ าเปนตองอยในจตภาคท 1

หรอแม < กไดเชนกน เพราะ cos ( – ) = cos (–( – )) = cos ( –)

ตอไปเราจะหาสตรอน ๆ กน

Page 12: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

11

เราไดสตรส าคญ ๆ เกยวกบคาฟงกชนตรโกณมต (ฟงกชนไซน โคไซนและแทนเจนต) ของผลบวกและผลตาง

ของมมรวม 8 สตร ดงน

Page 13: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

12

เพอใหนกเรยนไดจ าสตรตาง ๆ ไดเรวขน จะมเพลงชวยดงน

ตอไปเปนตวอยางของการใชสตรฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมม

Page 14: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

13

ตวอยางเพมเตม

ตวอยาง จงหาคา sin (105) และ cos (105)

วธท า เนองจาก 105 = 60 + 45

ใชสตร

sin 105 = sin 60 cos 45 – cos 60 sin 45

= 3 2 1 2

2 2 2 2 =

6 2

4

ใชสตร

sin ( + ) = sin cos + cos sin

cos ( + ) = cos cos – sin cos

Page 15: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

14

cos 105 = cos 60 cos 45 – sin 60 sin 45

= 1 2 3 2

2 2 2 2 =

2 6

4

หมายเหต sin (105) = sin (180 – 75) = sin 75 = 6 2

4

cos (105) = cos (180 – 75) = – cos 75 = –6 2

4

= 2 6

4

ตวอยาง ก าหนดให sin = 3

5 เมอ < <

3

2

และ cos = 1

5 เมอ 3

2

< < 2

จงหาคา sin ( + ) และ cos ( – )

วธท า ใชสตร

หา cos จาก cos = 2 1 sin = 9

125

= 4

5

หา sin จาก sin = 2 1 cos =

1 1

5 =

2

5

เมอแทนคาตาง ๆ จะไดวา sin ( + ) = 3 1 4 2 3 8 1

5 55 5 5 5 5 5 5

และ cos ( – ) = 4 1 3 2 4 6 2

5 55 5 5 5 5 5 5 5

สตรตรโกณมตทนกเรยนไดเรยนในตรโกณมตตอนท 4 ซงกลาวถงความสมพนธของคาฟงกชนตรโกณมต

ของมมในจตภาคตาง ๆ ดงน

sin ( + ) = sin cos + cos sin

cos ( – ) = cos cos + sin sin

sin = sin ( – ) cos = – cos ( – ) เมอ อยในจตภาคท 2 sin = – sin ( – ) cos = – cos ( – ) เมอ อยในจตภาคท 3 sin = – sin (2 – ) cos = cos (2 – ) เมอ อยในจตภาคท 4

Page 16: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

15

และ

จะสอดคลองกบสตรฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมม ซงแสดงไดดงน

ส าหรบคาจรงหรอมม ใด ๆ sin ( – ) = sin cos – cos sin = 0 – (–1) sin = sin sin ( – ) = sin cos – cos sin = sin (–1) – 0 = – sin sin (2 – ) = sin 2 cos – cos 2 sin = 0 – sin = – sin

และ cos ( – ) = cos cos + sin sin = (–1) cos + 0 = – cos cos ( – ) = cos cos + sin sin = cos (–1) + 0 = – cos cos (2 – ) = cos 2 cos + sin 2 sin = cos + 0 = cos

ส าหรบคาจรงหรอมม ใด ๆ sin ( – ) = sin cos ( – ) = – cos

sin (2 – ) = – sin cos (2 – ) = cos และ

sin ( + ) = sin cos + cos sin = 0 + (– 1) sin = – sin

cos ( + ) = cos cos – sin sin = (– 1) cos – 0 = – cos ดงนนจงสรปไดวาสตรฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมม กเพยงพอทจะสรปสตร

ตรโกณมตในตรโกณมตตอนท 4 และขยายคา และ เปนคาจรงใด ๆ หรอมมใด ๆ

ตอไปเราจะหาความสมพนธระหวาง tan กบ cot ในแบบเดยวกบความสมพนธระหวาง sin

กบ cos

sin ( – ) = sin cos ( – ) = – cos

sin ( + ) = – sin cos ( + ) = – cos เมอ อยในจตภาคท 1 sin (2 – ) = – sin cos (2 – ) = cos

Page 17: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

16

ตวอยางเพมเตม

ตวอยาง จงหาคา cot 5

12

และ sec 12

วธท า จาก cot 5

12

= tan

5

2 12

= tan

12

= tan

3 4

Page 18: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

17

สตร

ได tan 12

=

tan tan3 4

1 tan tan3 4

ดงนน cot 5

12

=

3 1 3 1 3 1

1 3(1) 3 1 3 1

= 2 – 3

วธท 1 sec 12

= 2 2 1 tan 1 (2 3) 8 4 3

12

1.035

วธท 2 sec 12

=

1

cos12

=

1

cos3 4

= 1

cos cos sin sin3 4 3 4

= 1

1 2 3 2

2 2 2 2

= 4

2 6

= 6 2 1.035

แบบฝกหดเพมเตม

เรอง

คาฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมม

tan ( – ) = tan tan

1 tan tan

Page 19: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

18

1. จงแสดงวา cot ( + ) = cot cot 1

cot cot

cot ( – ) = cot cot 1

cot cot

2. จงหาคาของ tan 15 , cosec 15 , sec 15 และ cot 15

3. จงหาคาของ tan 75 , cosec 75 , sec 75 และ cot 75

4. ก าหนดให sin 37 = 3

5 จงหาคาของ sin 8 , cos 8 และ tan 8

5. ก าหนดให cos 37 = 4

5 จงหาคาของ sin 83 , cos 83 และ tan 83

6. ก าหนดให tan 37 = 3

4 จงหาคาของ sin 67 , cos 67 และ tan 67

7. ก าหนดให sin 37 = 3

5 จงหาคาของ sin 16 , cos 16 และ tan 16

8. ก าหนดให sin = 5

13 และ cot =

24

7 เมอ

2

< < และ < < 3

2

จงหาคาของ sin ( + ) , cos ( + ) และ tan ( + )

9. จงแสดงวา

sin (A + B + C) = sin A cos B cos C – sin A sin B sin C

+ cos A sin B cos C + cos A cos B sin C

cos (A + B + C) = cos A cos B cos C – cos A sin B sin C

– sin A sin B cos C – sin A cos B sin C

tan (A + B + C) = tan A tan b tan C tan A tan B tan C

1 tan A tan B tan B tan C tan C tan A

จากตวอยางและแบบฝกหดของเรองคาฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมมท าให นกเรยนไดคาฟงกชนตรโกณมตของมมอนทนอกจากมม 30 45 และ 60 และเขยนเปนตารางแสดงคาตาง ๆ ซงนกเรยนอาจจ าไปใชไดเลย ดงน

0 15 30 45 60 75 90

Page 20: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

19

sin 0 6 2

4

1

2 2

2 3

2 6 2

4

1

cos 1 6 2

4

3

2 2

2

1

2 6 2

4

0

tan 0 2 3 1

3 1 3 2 3

cosec 6 2 2 2 2

3 6 2 1

sec 1 6 2 2

3 2 2 6 2

cot 2 3 3 1 1

3 2 3 0

จากตารางคาฟงกชนตรโกณมต หาคา sin 37 ไดเทากบ 0.6018

ถาเราประมาณ sin 37 ดวยคา 0.6 หรอ 3

5 จะท าใหเราประมาณคาฟงกชนตรโกณมตอน ๆ ของมม 37

ไดจากรปสามเหลยมมมฉากทเราคนเคย ดงน และจากแบบฝกหดของเรองคาฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมม ท าใหไดคาประมาณของ คาฟงกชนตรโกณมตของมม 8 , 16 , 67 , 83 และ 82, 74 , 23 , 7 ไดดงน

7 8 16 23 37 53 67 74 82 83

sin 3 3 4

10

2

10

7

25 4 3 3

10

3

5 4

5 4 3 3

10

24

25 7 2

10 4 3 3

10

5

4

3

37

Page 21: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

20

cos 4 3 3

10

7 2

10

24

25 4 3 3

10

4

5 3

5 4 3 3

10

7

25 2

10 3 3 4

10

นกเรยนไมตองจ าตารางน เพราะเปนเพยงคาประมาณเทานน

Page 22: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

21

2. สตรผลคณ ผลบวกและผลตาง ของฟงกชนตรโกณมต

2. สตรผลคณ ผลบวกและผลตางของฟงกชนตรโกณมต

จากสตรฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมม จะน าไปใชในการหาสตรผลคณของ ฟงกชนตรโกณมตกนกอน โดยเราจะพจารณาเฉพาะฟงกชนไซนและฟงกชนโคไซน

Page 23: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

22

สรปเปนสตรผลคณของฟงกชนไซนกบไซน โคไซนกบโคไซน และไซนกบโคไซน ดงน

ตอไปเราจะหาสตรผลบวกและผลตางของฟงกชนตรโกณมต ดงน

Page 24: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

23

ตวอยางการใชสตรผลคณและผลบวกของฟงกชนตรโกณมต

ตวอยางเพมเตม

ตวอยาง จงหาคาของ cos 75 cos 15

Page 25: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

24

วธท า ใชสตร cos cos = 1

2(cos ( + ) + cos ( – ))

cos 75 cos 15 = 1

2(cos 90 + cos 60)

= 1

2

1 10

2 4

ตวอยาง จงหาคาของ sin 20 sin 40 sin 80

วธท า sin 20 sin 40 sin 80 = 1

2(cos 20 – cos 60) sin 80

= 1 1

cos 20 sin 80 sin 802 2

= 1 1 1sin100 sin 60 sin80

2 2 2

= 1 3

sin100 sin804 2

= 1 3

2cos90 sin104 2

= 1 3 3

0 4 2 8

ตวอยาง จงหาคาของ cos 70 + cos 50 – cos 10

วธท า cos 70 + cos 50 – cos 10 = (cos 70 + cos 50) – cos 10

= 2 cos 60 cos 10 – cos 10

= 2 1

2 cos 10 – cos 10

= 0

ตอไปเราจะหาสตรฟงกชนตรโกณมตของมมสองเทาและมมครงเทา เรมจากการหาสตรฟงกชนตรโกณมตของมมสองเทา โดยใชสตรฟงกชนตรโกณมตของผลบวกของมม

Page 26: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

25

และจะใชสตรฟงกชนโคไซนของมมสองเทา ในการหาสตรฟงกชนตรโกณมตของมมครงเทาตอไป

ตอไปเปนเพลงเพอชวยใหนกเรยนจ าสตรไดงายขน

ตวอยางการใชสตรฟงกชนตรโกณมตของมมสองเทาและมมครงเทา

Page 27: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

26

ตวอยางเพมเตม

ถงแมวานกเรยนจะทราบคา sin 45 และ cos 45 กนแลว แตลองใชสตรมมครงเทากนอกวธ

sin 45 = 1 cos90 1 0 1 2

2 2 2 2

cos 45 = 1 cos90 1 0 1 2

2 2 2 2

ตอไปเราจะหาสตรฟงกชนตรโกณมตของมมสามเทา

Page 28: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

27

และเพอใหนกเรยนจ าสตรไดงายขน จะมเพลงใหรองชวยความจ า

ตวอยางการใชสตรฟงกชนตรโกณมตของมมสามเทา

Page 29: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

28

ตวอยางเพมเตม

ถงแมวานกเรยนจะทราบคา sin 30 และ cos 30 กนแลว แตลองใชสตรมมสามเทากนอกวธ sin 90 = sin 3(30) = 3 sin 30 – 4 sin

3 30

0 = 3 sin 30 – 4 sin3 30

0 = sin 30 (3 – 4 sin2 30)

ได sin2 30 =

3

4 (เพราะวา sin 30 0)

ดงนน sin 30 = 3

2

และ cos 90 = cos 3(30) = 4 cos3 30 – 3 cos 30

– 1 = 4 cos3 30 – 3 cos 30

0 = 4 cos3 30 – 3 cos 30 + 1

ให f(x) = 4x3 – 3x + 1

จะเหนวา f(–1) = 0 นนคอ x + 1 เปนตวประกอบของ f(x) แลว f(x) = (x + 1)(4x

2 – 4x + 1) = (x + 1)(2x – 1)

2 สรปไดวา 0 = (cos 30 + 1) (2 cos 30 – 1)

2

ได cos 30 = 1

2 (เพราะวา cos 30 –1)

ตวอยางตอไปจะเปนตวอยางทแสดงใหเหนการใชสตรตาง ๆ ทเคยเรยนมาทงหมด

Page 30: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

29

ตวอยาง จงหาคาของ cos 20 cos 40 cos 60 cos 80

วธท า cos 20 cos 40 cos 60 cos 80 = 1

2(cos 20 cos 40) cos 80

= 1

4(cos 60 + cos 20) cos 80

= 1

4

1cos 80 cos 20 cos 80

2

= 1

4 1 1

cos 80 cos 100 cos 602 2

= 1

8

1cos 80 cos 100

2

= 1

8

12 cos 90 cos 10

2

= 1

8

10

2

= 1

16

ตวอยาง ก าหนดให sin 2 = 24

25 จงหาคาของ sin

4 + cos

4

วธท า sin4 + cos

4 = sin

4 + cos

4 + 2 sin

2 cos

2 – 2 sin

2 cos

2

= (sin2 + cos

2 )

2 –

2(2sin cos )

2

= 12 –

1

2

224 337

25 625

ตวอยาง ก าหนดให tan A = 1

7 และ sin B =

1

10 เมอ A, B เปนมมแหลม

จงหาคาของ tan (A + 2B)

วธท า tan (A + 2B) = tan A tan 2B

1 tan A tan 2B

10

Page 31: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

30

และ tan 2B = 22

2

2 tan B 33 1 tan B 41

13

ดงนน tan (A + 2B) =

1 3

7 41 3

17 4

= 1

ตวอยาง ก าหนดให cos A = 4

5 และ cos B =

3

5 เมอ A, B เปนมมแหลม

จงหาคาของ sin A B

2

วธท า sin A B

2

= 1 cos(A B)

2

= 1 cos Acos B sin Asin B

2

แทนคา cos A , cos B , sin A และ sin B

sinA B

2

=

4 3 3 41

15 5 5 5

2 2

เนองจาก A, B เปนมมแหลม ดงนน A + B อยในจตภาคท 1 หรอ 2

ฉะนน A B

2

อยในจตภาคท 1 นนคอ sinA B

2

> 0

จะได sinA B

2

= 1 2

2 2

ตวอยาง จงหาผลเฉลยของสมการ cos – sin = cos 2 เมอ 0 < <

B 3

1

5 4

3

4

B

3

4 A

5

Page 32: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

31

วธท า (cos – sin ) – cos 2 = 0

(cos – sin ) – (cos2 – sin

2 ) = 0

(cos – sin ) (1 – cos – sin ) = 0

กรณ cos – sin = 0 cos = sin

tan = 1

เนองจาก 0 < < ดงนน = 4

กรณ 1 – cos – sin = 0 1 = cos + sin

1 = cos2 + 2 sin cos + sin

2

0 = 2 sin cos

0 = sin 2 ดงนน = 2

แบบฝกหดเพมเตม

Page 33: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

32

เรอง สตรผลคณ ผลบวกและผลตางของฟงกชนตรโกณมต

1. จงหาคาของ

1.1 cos 75 sin 15 1.2 sin 75 sin 15

1.3 cos 15 cos 75 cos 105 cos 195 1.4 sin 40 sin 80 sin 160

1.5 sin 75 – sin 15 1.6 cos 75 + cos 15

1.7 sin 5

2

sin

12

1.8 cos 9

8

1.9 sin 22.5 1.10 tan 22.5

1.11 sin 165 + sin 45 – sin 75 1.12 cos 20 + cos 100 + cos 220

1.13 sin 20 sin 40 sin 60 sin 80 1.14 cos 40 + cos 80 + cos 160

2. จงแสดงวา

2.1 cos (x + y) cos (x – y) = cos2x – sin

2 y = cos

2 y – sin

2 x

2.2 tan 1 tan A

A 4 1 tan A

2.3 tan 1 tan A

A 4 1 tan A

2.4 sin(A B) sin(B C) sin(C A) 0

sin Asin B sin Bsin C sin Csin A

2.5 cot cot A 1

A 4 cot A 1

2.6 cot cot A 1

A 4 cot A 1

2.7 A B

tansin A sin B 2

A Bsin A sin Btan

2

2.8 cot A – cosec 2A = cot 2A

Page 34: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

33

2.9 cos 4A = 8 cos4 A – 8 cos

2 A + 1

2.10 cot A – tan A = 2 cot 2A

3. ก าหนดให cos 2 = 4

5 และ 0 < <

2

จงหาคาของ 2 sin cos 5

4. ก าหนดให cos = 2

3 จงหาคาของ 2 cos

2

cos

3

2

5. ก าหนดให sin = 7

25 จงหาคาของ cos

2

4 2

6. ก าหนดให sin = 3

5 และ 0 < <

2

จงหาคาของ sin

4 2

7. ก าหนดให tan = 3

4 จงหาคาของ sin 2, cos 2, tan 2

8. ก าหนดให cos = 3

5 และ 0 < <

2

จงหาคาของ sin

2

, cos

2

, tan

2

9. ก าหนดให cos = 1

2 จงหาคาของ cos 2

10. ก าหนดให sin = 2

3 จงหาคาของ cos 2

11. จงหาผลเฉลยของสมการตอไปน เมอ 0 < < 2

11.1 4 sin2 – 1 = 0

11.2 2 sin2 + sin – 1 = 0

11.3 2 cos2 – 3 cos + 1 = 0

Page 35: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

34

สรปสาระส าคญประจ าตอน

สรปสาระส าคญประจ าตอน

Page 36: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

35

Page 37: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

36

Page 38: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

37

เอกสารอางอง

1. ด ารงค ทพยโยธา, เสรมความรมงสโอลมปกคณตศาสตรโลกตรโกณมต,

โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2550.

Page 39: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

38

ภาคผนวกท 1 แบบฝกหด / เนอหาเพมเตม

Page 40: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

39

แบบฝกหดระคน

1. ก าหนดให sin = 3

5 และ tan =

12

5 เมอ > 0 , > 0 และ +

2

จงหาคาของ sin( + )

ก. 43

65 ข. 54

65 ค. 63

65 ง. 64

65

2. ก าหนดให cos = 3

5 และ cot =

24

7 เมอ 0 < < 90 และ 90 < 180

จงหาคาของ cos ( + )

ก. 44

125 ข. 44

125 ค. 4

5 ง. 4

5

3. ถา sin A = 1

5 และ cos B =

3

10 เมอ A, B เปนมมแหลม แลว A + B มคาเทาไร

ก. 4

ข. 5

ค. 2

ง. 6

4. ถา sin A = 5

13 และ cos (A + B) =

4

5 เมอ A + B เปนมมแหลม แลว tan B มคาเทาไร

ก. 65

63 ข. 63

65 ค. 63

16 ง. 16

63

5. จงหาคาของ sin 70 sin 50 sin 10

ก. 0 ข. 1

16 ค. 1

8 ง. 1

4

6. ก าหนดให tan = 1

3 จงหาคาของ sin 4

ก. 4

5 ข. 24

25 ค. 3

25 ง. 2

25

7. ก าหนดให sin A = 3

5 จงหาคาของ sin

2

3 A

2 2

ก. 9

10 ข. 4

5 ค. 1

10 ง. 0

Page 41: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

40

8. ถา และ เปนผลเฉลยในชวง (0, ) ของสมการ 3 tan2x + ( 3 – 1) tan x – 1 = 0

จงหาคาของ +

ก. 11

12

ข. 13

12

ค. 7

12

ง. 2

9. ก าหนดให tan = 1

2 เมอ 0 < <

2

จงหาคาของ cos 2

ก. 1

5 ข. 2

5 ค. 3

5 ง. 4

5

10. ถา และ เปนผลเฉลยของสมการ cos 2x = sin x แลว จงหาคาของ | – | เมอ < < 2

และ 2

< <

ก. 2

3

ข. 3

ค. 2

ง. 6

Page 42: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

41

ภาคผนวกท 2 เฉลยแบบฝกหด

Page 43: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

42

เฉลยแบบฝกหด เรองคาฟงกชนตรโกณมตของผลบวกและผลตางของมม

2. tan 15 = 2 – 3 cosec 15 = 6 2 sec 15 = 6 2 cot 15 = 2 + 3

3. tan 75 = 2 + 3 cosec 75 = 6 2 sec 75 = 6 2 cot 75 = 2 – 3

4. sin 8 = 2

10 cos 8 = 7 2

10 tan 8 =

1

7

5. sin 83 = 4 3 3

10

cos 83 = 3 3 4

10

tan 83 = 4 3 3

3 3 4

6. sin 67 = 4 3 3

10

cos 67 = 4 3 3

10

tan 67 = 4 3 3

4 3 3

7. sin 16 = 7

25 cos 16 = 24

25 tan 16 =

7

24

8. sin ( + ) = 36

325 cos ( + ) = 323

325 tan ( + ) =

36

323

เฉลยแบบฝกหด เรอง สตรผลคณ ผลบวก และผลตางของฟงกชนตรโกณมต

1. 1.1 2 3

4

1.2 1

4 1.3 1

16

1.4 3

8 1.5 2

2 1.6 6

2

1.7 2 3

2

1.8 2 2

2

1.9 2 2

2

1.10 1 2 1.11 0 1.12 0

1.13 3

16 1.14 0

Page 44: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

43

3. 3

125 4. 5

9 5. 9

25

6. 1

5 7. 24 7 24

, , 25 25 7

8. 1 2 1, ,

25 5

9. 1

2 10. 1

9

11. 11.1 5 7 11, , ,

6 6 6 6

11.2 5 3, ,

6 6 2

11.3 5,

3 3

เฉลยแบบฝกหดระคน 1. ค 2. ง 3. ก 4. ง 5. ค

6. ข 7. ก 8. ก 9. ค 10. ก

Page 45: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

44

รายชอสอการสอนวชาคณตศาสตร จ านวน 92 ตอน

Page 46: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

45

รายชอสอการสอนวชาคณตศาสตร จ านวน 92 ตอน

เรอง ตอน

เซต บทน า เรอง เซต

ความหมายของเซต

เซตก าลงและการด าเนนการบนเซต

เอกลกษณของการด าเนนการบนเซตและแผนภาพเวนน-ออยเลอร

สอปฏสมพนธเรองแผนภาพเวนน-ออยเลอร

การใหเหตผลและตรรกศาสตร บทน า เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร

การใหเหตผล

ประพจนและการสมมล

สจนรนดรและการอางเหตผล

ประโยคเปดและวลบงปรมาณ

สอปฏสมพนธเรองหอคอยฮานอย

สอปฏสมพนธเรองตารางคาความจรง

จ านวนจรง

บทน า เรอง จ านวนจรง

สมบตของจ านวนจรง

การแยกตวประกอบ

ทฤษฏบทตวประกอบ

สมการพหนาม

อสมการ

เทคนคการแกอสมการ

คาสมบรณ

การแกอสมการคาสมบรณ

กราฟคาสมบรณ

สอปฏสมพนธเรองชวงบนเสนจ านวน

สอปฏสมพนธเรองสมการและอสมการพหนาม

สอปฏสมพนธเรองกราฟคาสมบรณ

ทฤษฎจ านวนเบองตน บทน า เรอง ทฤษฎจ านวนเบองตน

การหารลงตวและจ านวนเฉพาะ (การหารลงตวและตวหารรวมมาก) ตวหารรวมมากและตวคณรวมนอย

ความสมพนธและฟงกชน บทน า เรอง ความสมพนธและฟงกชน

ความสมพนธ

Page 47: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

46

เรอง ตอน

ความสมพนธและฟงกชน โดเมนและเรนจ

อนเวอรสของความสมพนธและบทนยามของฟงกชน

ฟงกชนเบองตน

พชคณตของฟงกชน

อนเวอรสของฟงกชนและฟงกชนอนเวอรส

ฟงกชนประกอบ

ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม บทน า เรอง ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม

เลขยกก าลง

ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม

ลอการทม

อสมการเลขชก าลง

อสมการลอการทม

ตรโกณมต บทน า เรอง ตรโกณมต

อตราสวนตรโกณมต

เอกลกษณของอตราสวนตรโกณมต และวงกลมหนงหนวย

ฟงกชนตรโกณมต 1

ฟงกชนตรโกณมต 2

ฟงกชนตรโกณมต 3

กฎของไซนและโคไซน

กราฟของฟงกชนตรโกณมต

ฟงกชนตรโกณมตผกผน

สอปฏสมพนธเรองมมบนวงกลมหนงหนวย

สอปฏสมพนธเรองกราฟของฟงกชนตรโกณมต

สอปฏสมพนธเรองกฎของไซนและกฎของโคไซน

ก าหนดการเชงเสน บทน า เรอง ก าหนดการเชงเสน

การสรางแบบจ าลองทางคณตศาสตร

การหาคาสดขด

ล าดบและอนกรม บทน า เรอง ล าดบและอนกรม

ล าดบ

การประยกตล าดบเลขคณตและเรขาคณต

ลมตของล าดบ

ผลบวกยอย

อนกรม

ทฤษฎบทการลเขาของอนกรม

Page 48: 48 ตรีโกณมิติ ตอนที่5_ฟังก์ชันตรีโกณมิติ3

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

47

เรอง ตอน

การนบและความนาจะเปน .

บทน า เรอง การนบและความนาจะเปน

การนบเบองตน

การเรยงสบเปลยน

การจดหม

ทฤษฎบททวนาม

การทดลองสม

ความนาจะเปน 1

ความนาจะเปน 2

สถตและการวเคราะหขอมล

บทน า เรอง สถตและการวเคราะหขอมล

บทน า เนอหา

แนวโนมเขาสสวนกลาง 1

แนวโนมเขาสสวนกลาง 2

แนวโนมเขาสสวนกลาง 3

การกระจายของขอมล

การกระจายสมบรณ 1

การกระจายสมบรณ 2

การกระจายสมบรณ 3

การกระจายสมพทธ

คะแนนมาตรฐาน

ความสมพนธระหวางขอมล 1

ความสมพนธระหวางขอมล 2

โปรแกรมการค านวณทางสถต 1

โปรแกรมการค านวณทางสถต 2

โครงงานคณตศาสตร การลงทน SET50 โดยวธการลงทนแบบถวเฉลย

ปญหาการวางตวเบยบนตารางจตรส

การถอดรากทสาม

เสนตรงลอมเสนโคง

กระเบองทยดหดได