TURİZM-SAĞLIK ve HUKUK SEMPOZYUMU KAPANIŞ BİLDİRGESİ

3-5 Nisan 2015 /NEVŞEHİR

Türkiye’de ilk kez Nevşehir’de gerçekleştirilen Turizm-Sağlık ve Hukuk Sempozyumu

aralarında Avonos Belediyesi Başkanı İsmet İnce, Nevşehir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı

Bayram Ekici, Anatolian Balloons Genel Müdürü Mahmut Sami Uluer, Kapadokya Dedeman

Oteli Genel Müdürü Gündüz Yeşil’in, uluslararası katılımcı ve konuşmacılarında bulunduğu

400 kişinin katılımıyla Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi’nin ev sahipliğinde

gerçekleşti.

Açılış konuşmaları Mahmut Sami Uluer’in konuşması ile başladı. Sempozyumun

Kapadokya’da yapılmasının önem arz ettiğini söyleyerek, Kapadokya nın, Tarih, Kültür ve

İnanç Turizmi değerleri açısından Dünyada tek olduğunu ifade etti. Önnemli bir Termal

Turizm merkezi olduğu, binlerce yerli ve yabancı turistin, balonla Kapadokya semalarında

ağırlandığını belirtti.

Bir kilometre taşı olacağına inandığı sempozyumun yalnızca bilimsel ve akademik çerçevede

kalmaması uygulamaya geçmesi için de ayrıca çaba sarf edilmesi gerektiğini söyledi.

Sempozyum eş başkanı Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi dekanı Prof.

Dr. Zeynep ASLAN turizmin dünya genelinde hızlı bir gelişme gösteren sektör olduğunu

belirterek, Turizm, ülkelere sağladığı sosyal, kültürel ve ekonomik katkılar nedeniyle,

üzerinde önemle durulan bir sektör haline geldiğini söyledi. Dünya ‘da önemli üç temel alanın

ortak bir bilimsel program çerçevesinde Türkiye’de ilk kez buluşturulması ve bu buluşmaya

ev sahipliği yapmaktan duydukları memnuniyeti dile getirerek konuşmasını bitirdi.

Türk Sanayici İşadamları Vakfı (TÜSİAV) başkanı Veli SARITOPRAK açılış konuşmasında

Turizm gibi gönüllük ve hizmet esasına dayanan sivil toplum kuruluşlarının önemini ve ilk

olma özelliği ile önemi bir kat daha artan bu sempozyumda sivil toplum kuruluşları

konusunun turizmin temel konuları arasında yer almasının gerekliğini belirtti.

Son olarak açılış konuşması yapan Kosova Anayasa Mahkemesi Üyesi Dr. Altay SUROY,

eski Osmanlı toprağı olan ve bugün resmi dili Türkçe olan ve Türkiye’den iki ülke mesafede

ki Kosova’da yaşayan Türkleri temsilen alanında ilk olan bu sempozyumun herkese faydalı

olmasını dile getirerek konuşmasını tamamlandı.

Açılış konuşmalarının ardında Adli Bilimciler Derneği Başkanı Prof. Dr. İ. Hamit HANCI,

Ölüme Felsefi Bakışlar konulu sunumunda bir mucize olan ve milyonlarca olasılıktan

sıyrılarak Dünya’ya gelen insanoğlunun, ölümünün tıbbi boyutunu sonrasında ise bu sürece

filozofların bakış açılarını anlattı.

1.Oturum Tüm Öğretim Elemanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Recep AKDUR başkanlığında

başladı.

Oturumun ilk konuşmacısı Ankara Üniversitesi Gıda Güvenliği Enstitüsü Müdürü Prof. Dr.

Nevzat ARTIK, “”Turizmde Gıda Güvenliği konulu sunumunda Ülkemizin turizm konusunda

büyük bir potansiyeli mevcuttur. Yaz ve kış sezonu toplamı yaklaşık 30 milyon turist ülkemiz

ziyaret etmektedir. Bu turistlerin can ve gıda güvenliği ülkemiz için çok önemlidir. Bu açıdan

hem işletmelere ve hem de turizm acentalarına görev düşmektedir. Uzmanlık gerektiren gıda

konusunda Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile işbirliği yapılarak gıda güvenliği

konusunun sürekli izlenme ve denetlenmesi zorunludur. Bu şekilde gelen misafirlerimiz daha

memnun ayrılacak ve yeni turist gelmesine olanak verilecektir.” Diyerek genel hijyen

kurallarına, mekan şartlarına, iş yeri davranış ve kuralları ile personel eğitiminin önemine

dikkat çekti.

Oturumun ikinci konuşmacısı Nevşehir H.B.V. Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanı Prof.

Dr. Zeynep ASLAN, Termal Turizm İşletmelerinde Hizmet Standartları konulu sunumunda

“günümüzde insanlar, sağlıklarında düzenli bir gelişme sağlamayı amaçlarken aynı zamanda

tatil ihtiyacını da karşılamak istemektedirler. Bu nedenle termal tedavi uygulaması ile tatil

ihtiyacının birleştirilebildiği merkezlere yönelik talep dünyada ve Türkiye’ de artma

eğilimindedir. Öncelikle termal turizm işletmelerinde sunulan hizmetin hammaddesini

oluşturan termal sularla ilgili standartların belirlenmesi ve daha sonra hizmetin

gerçekleştirileceği işletmelerin uygun fiziksel standartlara sahip olması gerekmektedir.

Termal turizm büyük ölçüde tıp ve turizm bilimlerinin iç içe olduğu bir turizm türüdür. Bu

nedenle bu turizme hizmet eden termal turizm işletmeleri ile ilgili standartların oluşturulması

amacıyla, Sağlık ve Turizm Bakanlıklarının ortak çalışması ile “Termal Turizm İşletmeleri

Sınıflandırma ve Nitelikleri Yönetmeliği’ nin” en kısa zamanda hazırlanarak uygulamaya

konması gerekmektedir” dedi.

Oturumun üçüncü konuşmacısı Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekan

Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Ali KILIÇASLAN, Diş Sağlığı Turizmi konulu sunumunda

“dental turizm; hastaların ağız bakımlarını ve diş tedavilerini gerçekleştirmek amacıyla başka

ülkelere yaptıkları ziyaretlerdir. Bu hasta hareketliliğinin iki yönü vardır. Bunlardan birincisi

ve günümüzde belki de en geçerli olanı; gelişmiş ülkelerde yaşayan ve kendi ülkelerindeki

sağlık kurumlarının kendisine mükellef bir tedavi hizmeti sunabilecek durumu olan hastaların,

bu hizmetleri aynı kalitede daha ekonomik koşullarda alabilme arzusudur. İkincisi ise;

ekonomik durumu iyi olup, kendi ülkelerindeki sağlık hizmetlerinin kalitesinin

yetersizliğinden, ulaşılabilir tedavi seçeneklerinin azlığından dolayı bu bireylerin dental

tedavilerini gelişmiş ülkelerde ve çağdaş normlarda tamamlatma çabasıdır. Dental turizmin

pek çok avantajı ve dezavantajı bulunmaktadır. Dental turizm sadece bireylerin değil,

devletlerin de ekonomisini ilgilendiren önemli bir sektör hâline gelmeye başlamıştır. Hedef

kitleyi belirlemek ve iyi stratejiler geliştirmek için SWOT Analizi yapmak; alanın güçlü, zayıf

yönlerini, çevreden kaynaklanan fırsat ve tehditleri belirlemek son derece önemlidir” dedi.

2.Oturum Ankara Üniversitesi Gıda Güvenliği Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nevzat ARTIK

başkanlığında gerçekleşti.

Oturumun ilk konuşmacısı Ankara Üniversitesi Beypazarı Meslek Yüksek Okulu Müdürü

Prof. Dr. Timur GÜLTEKİN, Turizm Antropolojisi konulu bildirisinde “Turizm, insanların

bir yerden başka bir yere yolculuk etmesi anlamına gelen seyahat hareketiyle başlar. Her

seyahat turizm hareketi değildir; ancak her turizm hareketi bir seyahati gerektirir. Seyahatin

tarihi insanoğlunun merakıyla başlamıştır. Tekerleğin icadıyla, ilk büyük keşif yolculuklarına

çıkılmaya başlanmıştır. Turizm açısından Anadolu’da gerçekleşen seyahatlerin Hititlere kadar

uzanmaktadır. Anadolu her dönemde birçok uygarlığın ilgisini çekmiştir. Anadolu toprakları

üzerinde yaşayan Yunan, Roma ve Bizans dönemlerinde de seyahatleri görülmektedir.

Selçuklular döneminde ise han ve kervansaraylar göç eden insanlar için tarihin önemli

mekanları arasında gösterilirler. Sonuç olarak antropoloji alanında yeterli altyapıya ve

antropoloji bilgisine sahip personelle, mağara turizmi, termal ve sağlık turizm, kongre turizmi,

kültür turizmi ve eko-turizm gibi alanlarda gelişme sağlaması mümkündür” dedi.

Oturumun ikinci konuşmacısı Kosova Anayasa Mahkemesi Üyesi Altay SUROY,

Uluslararası Turizm Hukuku konulu sunumunda “Hızlı gelişen turizmin geleneksel anlayış ve

ilişkilerinin hukuk normlarına yerleştirerek yazılı kurallara göre düzenlenmesi bir ihtiyaçtır.

Örf, adet ve gelenek hukuk kuralları; turizm ilişkileri ile ilgili konuları çözmek için iki

ülkenin aralarında yaptığı iki taraflı anlaşmalar ve İkiden fazla devletin imza koymasıyla

yapılan çok taraflı anlaşmalar Turizm Hukuku’nun uluslararası kaynaklarıdır. Uluslararası

Turizm Hukuku, turizm ile ilgili ilişkileri düzenleyen Uluslararası Turizm Birliği (AIT) ve

Uluslararası Otomobil Federasyonu (FIA), Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim

ve Kültür Kurumu (UNESCO), Uluslararası Sosyal Turizm Bürosu (BITS), İktisadi İşbirliği

ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Turizm Komitesi, İslam Konferansı Örgütü (İKO), Karadeniz

Ekonomik İşbirliği (KEİ), Uluslararası Hava Ulaşım Birliği (IATA ) Amerikan Hotel ve

Motel Birliği (AH&MA), Dünya Seyahat Ajansları Derneği (WATA), Uluslararası Denizcilik

Örgütü, Uluslararası Demiryolları Ulaşım Örgütü gibi kuruluşların sözleşmelerinin,

tüzüklerinin ilgili hükümleri oluşturmaktadır.” dedi.

Kosova Anayasa Mahkemesi Üyesi Altay SUROY; Evliya Çelebi ve seyahatnamesinin Turizm

Fakültelerinde ders olarak okutulması ve Evliya Çelebi Enstitüsünün kurulması önerisinde

bulundu.

Oturumun son konuşmacısı TÜSİAV Başkanı Veli SARITOPRAK, Turizm ve Sivil Toplum

konulu bildirisinde “STK’ lar; yurttaşların ortak paydada (ortak çıkar, ortak bakış, ortak

duyarlılık ve ortak talep gibi) temelinde bir araya geldikleri devletin dışında örgütlendikleri

dernek, vakıf, platform, birlik, insiyatif ve girişim gibi yapılardır. Turizm sektörü içinde STK’

lar bir çok pozitif roller üstlenebilirler. En başta yerel halkın yeteneklerinin geliştirilebilmesi,

yerel ürünlerin tanıtımı, destinasyon tanıtımı ve reklamı, yerel halkın turizmle ilgili varsa

önyargılarının değiştirilmesi ve olumlu etkilerin geliştirilmesi ve turizm sektöründeki mevcut

otel, tesis ve işletmecilerin ortak paydada örgütlenebilmeleri de bu sektöre STK’ ların olumlu

katkıları olarak sayılabilir.Turizm sektörüne STK’ ların katkısı şu başlıklar altında

incelenebilir; bölgedeki örnek ( Nevşehir, Ürgüp, Göreme ) turizm paydaşları arasında

koordinasyonu sağlamak, tek sesliliği yaratır. Bölgedeki turizm gelişimi konusunda liderlik

yapmak, yerel halkın haklarına ve turizm endüstrisinin gerekliliğine dikkat çekmek, kamuoyu

oluşturmak, turizmin gelişimine destek sağlar. Bölgeye gelen ziyaretçilere yönelik danışma

ofisleri kurmak, gelen ziyaretçilere bölge ile ilgili bilgi desteği sunmak, bölgeye ziyaretçi

çekmek için her türlü tanıtım ve reklam çalışmalarını yapmak, broşür hazırlamak ve dağıtmak

http://disiliskiler.kulturturizm.gov.tr/TR,22147/avrupa-birligi.htmlhttp://disiliskiler.kulturturizm.gov.tr/TR,22148/unesco.htmlhttp://disiliskiler.kulturturizm.gov.tr/TR,22155/karadeniz-ekonomik-isbirligi-kei.htmlhttp://disiliskiler.kulturturizm.gov.tr/TR,22155/karadeniz-ekonomik-isbirligi-kei.html

gibi, bölgede turizm ile ilgili kongre, konferans ve çalıştay benzeri bilimsel toplantılar

organize edebilirler. Bölgede sürdürülebilir bir turizm rekabetçiliğine katkı sağlanması için

AB fonlarına müracaat edilebilir ve sağlanacak dış kaynaklarla turizm faaliyetlerinin

devamlılığı sağlanabilir. Yerel halkın eğitimine yönelik çalışmalar yapılabilir. Doğal çevrenin

korunmasına yönelik çalışmalar yapılabilir. İlgili bakanlık ve kamu otoriteleri ile bölge için

işbirliği, güçbirliği ve koordinasyon çalışmalarını yürütebilirler” dedi.

TÜSİAV Başkanı Veli SARITOPRAK yaşlı ve yaşlı bakım turizmine önem verilmesi

gerektiğini söyleyerek, 6 milyon turistin bıraktığı parayı 1 milyon yaşlı turistin bıraktığını

belirtti ve bu geleceğin sektörüdür dolayısıyla ders olarak okutulmalıdır önerisinde bulundu.

3. Oturum Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku

Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Muharrem ÖZEN başkanlığında yapıldı.

Oturumun ilk konuşmacısı Erciyes Hukuk Dekanı ve Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Murat

DOĞAN, Yolcuların Getirdiği Eşyalardan Dolayı Otel İşletmecisinin Sorumluluğu konulu

sunumunda” konaklayanlara ait eşyanın yok olması, zarara uğraması veya çalınması halinde

bundan kimin sorumlu olacağı çeşitli hukuk sistemlerinde özel olarak ele alınmış ve

genellikle otel ve benzeri tesisi işletenin kusursuz sorumluluğu kabul edilmiştir. Türk

Hukukunda da, otel işletenin konaklayanlara ait eşyanın yok olması, zarara uğraması veya

çalınmasından doğan sorumluluğu özel hükümlerle düzenlenmiştir. Türk Borçlar Kanunu’nun

576 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş bulunan otel işletenin sorumluluğunu ve kanun

koyucu, bu sorumluluğun ağırlığını dikkate alarak, sorumluluğu sınırlamıştır veya bazı

şartların varlığı halinde tamamen kaldırmıştır. Sınırlamaların başında gelen, otel işletenin

günlük ücretin üç katına kadar sorumlu olması esası, günümüzde otelde kalacakların

yanlarında taşıdıkları eşyaların değeri dikkate alındığında yetersiz kalmaktadır ve bunun biraz

artırılmasının ve hâkime zarara uğrayan eşyanın değerini de dikkate alarak öngörülen miktarı

aşmamak kaydıyla tazminata hükmetme yetkisi verilmesi yerinde olacaktır” dedi.

Oturumun ikinci konuşmacısı Sağlık Bakanlığı Hukuk Müşaviri Av. Cahid Doğan, Turistlere

Yönelik Cinsel Saldırılar ve Hukuki Durum konulu sunumunda “Turizm sektöründe çok farklı

kültürden insanlar; müşteri veya çalışan olarak bir araya gelmektedir. Farklı kültürden gelen

müşteri ya da çalışanlar arasındaki düzeni sağlayan etik kurallardır. Meselâ, konaklama

işletmesinin bildirdiği standartları müşteri hizmetine sunması, su borularından paslı su

akmaması, açık büfe yemeklerde kalite standartlarına uygun yiyecek ve içecek hizmeti sunma,

çalışanların müşterilere karşı ya da müşterilerin birbirlerine karşı cinsel dokunulmazlığına

saygı duyması gibi. Cinsel suçlar, diğer suçlardan farklı olarak insan onuruna yönelmiş,

aşağılayıcı suçlar olduğundan affedilmesi mümkün olmayan ya da toplumda derin etkiler

oluşturan suçlardır. Cinsel suçların mağduru insandır. İhlal edilen değer ise, şahsın cinsel

hürriyetidir. Bunun yeni TCK ikinci kısım altıncı bölümde kişilere karşı suçlar değil de,

özgürlüğe karşı suçlar kısmında düzenlenmesi gerekirdi. Kural olarak reşit olan ve rızasıyla

cinsel hayatını düzenleyenler açısından mesele bulunmamaktadır. Ensest ilişkide dahi rıza

çerçevesinde mağdur 18 yaşından büyükse cezalandırılmamaktadır. Turizm sektöründe,

öncelikle eğitimli personel çalışmalıdır. Cinsel dokunulmazlığı ihlal edilen turistler

çoğunlukla resmi makamlara konuyu iletememektedirler. Şikâyet mercileri hakkında sözel ya

da yazılı olarak bilgilendirmek gerekir” dedi.

4.Oturum Nevşehir H.B.V. Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Zeynep

ASLAN’ın başkanlığında gerçekleştirildi.

Oturumun ilk konuşmacısı Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi

Hukuku AD Başkanı Prof. Dr. Muharrem ÖZEN, Turizm Ceza Hukuku konulu bildirisinde “

turizm sektörünün, faaliyetlerini gerçekleştirmesi esnasında ceza hukukunu ilgilendiren pek

çok suç tipiyle karşı karşıya kalınması mümkündür. Gerçekten turizm sektöründe çalışan

personel ve hizmet sunulan turistlerin birbirleri aralarında ya da her grubun kendi arasında

gerçekleşen fiiller Türk Ceza Kanunu anlamında bazı suç tiplerine yer verebileceği gibi

sunulan hizmete bağlı olarak bazı fiillerin ceza hukukunu ilgilendirmesi söz konusu

olabilmektedir. Bilişim suçları, özel hayata ve hayatın gizli alanlarına dair suçlar, hayata ve

vücut bütünlüğüne karşı suçlar, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, hürriyete karşı suçlar,

malvarlığına karşı suçlar, çevreye karşı suçlar, belgede sahtecilik suçları, genel ahlaka,

ekonomiye, sanayi ve ticarete karşı suçlar ile adliyeye karşı suçlardır” dedi.

Oturumun ikinci konuşmacısı Tüm Öğretim Elemanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Recep

AKDUR, Turizm Bölgelerinde Halk Sağlığı ve Hijyen konulu bildirisinde “Turizm sözcüğü

ilk olarak İngilizler tarafından Avrupa kıtasına yapılan yolculuklar için kullanılmış daha sonra

tüm geziler için kullanılmaya başlamış oradan da tüm dünya dillerine yayılmış bir kavramdır.

Turizm, insan sağlığına olan katkısı yanında, insanların bilgi görgü dağarcığını

zenginleştirmek, insanlar arası ilişkileri ve dostluğu pekiştirmek ve hatta insanlar arası

yardımlaşmayı sağlamak gibi birçok yararı da birlikte getirmektedir. Ancak, tüm bu olumlu

yönlerine karşılık, turizm sektörü hijyenik koşullarda hizmet vermez ise, hem turistin hem de

turizm sektöründe çalışanların ve sektörün içinde bulunduğu toplumların giderekten tüm

insanlığın sağlığına büyük zararlar verebilir. Dünya’da yapılan turizm faaliyetlerine ve turist

sayısına bakıldığında turizm ve halk sağlığı birbirini etkileyen ve yakın ilişkide olan iki

alandır. Turizm fakültelerinde yöntembilim derslerine daha çok yer verilmeli, fakültelerde

bilimsel saha araştırmaları ile gelişime katkı verilmelidir.” Dedi

5.Oturum - Nevşehir H.B.V. Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Aziz

Gökhan Özkoç’un başkanlığında gerçekleştirildi.

Oturumun ilk konuşmacısı Nevşehir H.B.V. Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekan Yardımcısı

Yrd. Doç. Dr. Ebru GÜNEREN, Nitelikli Otellerin Belgelendirilmesinde Davranışsal Kalite

Sorunları sunumunda: “Karşılaştırmalı Bir Mevzuat İncelemesi konulu sunumunda

Günümüzde turist kabul eden ülkelerin içinde bulunduğu rekabet, onları sadece doğru ve etkin

tanıtım faaliyetleri ve dağıtım stratejileri kurmak değil, sundukları turizm ürününü

mükemmelleştirme konusunda da güdülemektedir. Bu açıdan, gerek kamu otoritesi gerekse de

turizm ile ilişkili meslek örgütleri düzenleyici ve denetleyici bir rol üstlenmektedirler. Ancak,

ülkemizde, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yürütmekte olduğu Turizm Tesislerinin

Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik, otellerin farklı yıldız düzeylerinde

taşımaları gereken asgari nitelikleri yalnızca ürün merkezli bir yaklaşımla ele almakta ve öz

ürünün hizmet olduğu gerçeğini göz ardı etmektedir. ülkemiz otellerini belgelendirmek ve

sınıflandırmak amacıyla yürürlükte bulunan Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve

Niteliklerine İlişkin Yönetmelik kapsam maddesinde belirtilenin aksine hizmet kalitesi ve

personelin nitelikleri konularındaki ölçütler açısından oldukça yetersizdir. Yıldız alabilmek

için gerekli asgari koşulları belirlemek amacı taşıyor olmasına rağmen, hizmet kalitesine

ilişkin asgari koşulların dört ve beş yıldızlı otel kategorilerinde eğitimli personel yüzdeleri ile

sınırlı kalıyor olması günümüz gereklerinden ve gerçeklerinden uzaktır denilebilir. Bir otel

işletmesinde verilen hizmetin kalite düzeyi elbette ki, o otelin yönetimin sorumluluğundadır

ancak turist kabul eden ve dış turizm gelirleri GSMH’ da önemli bir yere sahip olan ülkemizin

bir turizm destinasyonu olarak imajı da tekil olarak bu işletmelerde verilen hizmetin

kalitesinden bağımsız düşünülemez. Bu açıdan bakıldığında, Kültür ve Turizm Bakanlığı otel

işletmelerinin hizmet kalitesini arttırmak konusunda öncü bir rol üstlenmelidir” dedi.

Oturumun ikinci konuşmacısı Nevşehir H.B.V. Üniversitesi Turizm Fakültesi Gastronomi ve

Mutfak Sanatları Bölümü’nden Arş. Gör. Şule ARDIÇ YETİŞ, Turizm İşletmelerinde

Mobbing Sorunları ,Sorunun Sağlık ve Hukuk Açısından İncelenmesi konulu sunumunda

“ekonomik gelişmelerle birlikte daha da güçlenen rekabet ortamı, örgütlerin çalışanlarına

baskı yapmalarına ve onları daha çok çalışmaya yönlendirmelerine sebep olmaktadır.

Çalışanlar örgütün isteklerine cevap verebilmek uğruna, strese girmekte ve bu durum da

örgütte çatışma ortamı oluşmasına neden olmaktadır. Çalışma ortamındaki huzursuzlukların

çalışanlara geri dönüşümü ise ne yazık ki psikolojik ve fizyolojik rahatsızlıklar şeklinde

kendini göstermektedir. Mobbing’in kavram, sağlık, hukuk, örgütsel ve bireysel mücadele

açısından değerlendirmesini yapan Arş. Gör. ARDIÇ YETİŞ, mobing çalışma hayatında

rastlanan basit bir çatışmadan çok daha fazlasıdır “dedi.

Oturumun ikinci konuşmacısı Ankara Üniversitesi Adli Bilimler Enstitüsünden Uzm. Psk.

Sevgi GÜNEY, Turist Psikolojisi konulu bildirisinde “Bireyin tatil ve yolculuklarla ilgili

beklentileri, bunlardan ortaya çıkan doyum düzeyi, tatili ve/veya seyahati boyunca tutumları

davranışları, gittiği yerlerdeki sosyal davranışları, iletişim ve ilişki örüntüleri, ve bu sosyal

repertuara neden olan her şey turist ve turizm psikolojisinin konusudur. Turistik hareketler

büyük ölçüde psikolojik motivelerden kaynaklanmakta ve biçimlenmektedir. Turist

psikolojisinde önemli yeri olan turist motivasyonu ile ilgili birçok çalışma bu çerçeve de

sadece Maslow’ un ihtiyaçlar hiyerarşisi kuramına temellenmez aynı zamanda Bandura’ nın

sosyal öğrenme teorisini de dikkate alır. Kuramdaki 6 temel ilke olabildiğince turist

psikolojisinin bileşenleri olarak hayata geçirilmeye çalışılır. Böylece turist psikolojisi,

bireysel ve psikososyal motivasyon ve öğrenme kuramlarının turistik işletmeler ve bu alanda

hizmet veren profesyonellerin eğitiminde daha elverişli koşulların yaratılmasına katkıda

bulunması koşulu yerine getirilmiş olur” dedi.

6.Oturum Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İsmail Bekçi

başkanlığında yapıldı.

Oturumun ilk konuşmacısı Ankara Üniversitesi Adli Bilimler Enstitüsünden Biomüh. Emine

Firdevs YILDIRIM, Turizm ve Biyogüvenlik konulu sunumunda 5977 Sayılı biyogüvenlik

kanunu ve amacını, Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesine ek olarak kabul

edilen Cartagena Biyogüvenlik Protokolü ile bu protokole ek olarak kabul edilen Sorumluk

Ve Giderime İlişkin Nagoya-Kuala Lumpur Protokollerinin içeriklerini anlattı. Biomüh.

YILDIRIM biyogüvenlik kanununda temel olarak vurgulanan genetik yapısı değiştirilmiş

organizma nedir, nasıl olur ve üzerine yapılmış akademik çalışmaları belirtti. Ayrıca turizm

ve biyogüvenlik konusunun GDO ile sınırlandırmanın doğru olmadığını vurgulayan Biomüh.

YILDIRIM ülkemiz turizm bölgeleri ve endemik bitki ve hayvan tür haritalarının

karşılaştırıldığında birebir çakıştığını belirtirken biyokaçakçılık yaparken yakalanan kişilerin

ülkemize turist olarak girdiklerine ve taşıdıkları özel ekipmanlara bunların dikkatli

işletmeciler, rehberler ve vatandaşlar tarafından fark edilebilir olduğunu söyledi.

Biyogüvenlik kanununun kabulü ile amaç canlıların yaşamını güvence altına almak ve

dolayısıyla ülke ekonomisini, ekolojisini, kültürünü, tarihini ve halk sağlığını korumaktır.

Dedi ve şöyle devam etti “İşte amaçları bu kadar önemli olan biyogüvenlik konusunda hizmet

sektörü çalışanlarına, vatandaşa ve özellikle her iş kolunda turizm sektörü çalışanlarına sosyal

görevler düşmektedir. Bu bilinç ve farkındalığın oluşturulması ile hedeflenen turist sayısına,

ekonomik güce, ülkesinin doğal kaynaklarını bilime kazandıran ve bu kaynaklar ile ilaç,

tarım, kimya, tıp ve teknoloji alanlarının ihtiyacına cevap verebilen ve dışa bağımlılığı

kademeli olarak azaltabilen ve hatta buradan gelir elde ederek ekonomiyi destekleyebilen ve

tüm bunları yapabilmesi için sağlıklı gıdalarla beslenen nesillere ulaşılabilir”.

Oturumun ikinci konuşmacısı Nevşehir H.B.V. Üniversitesi Turizm Fakültesi Arş. Gör.

Sevim KÜL, Turizm, Rekreasyon ve Sağlık Amacıyla Kapadokya Bölgesi’ nde Jeotermal

Enerji Kaynaklarının Kullanımı konulu bildirisinde “Kozaklı Termal Kaplıcaları üzerine

kaptıkları çalışmayı aktardı. Arş. Gör. KÜL çalışmanın yapıldığı kaplıcaya ait doğal ve

kültürel kaynak verilerinin ve ziyaretçi özelliklerinin derlenmesi ve değerlendirilmesi bir veri

tabanının oluşmasını sağlamış, daha sonraki çalışmalar için önemli bir kaynak olacağı

düşünülmüştür. Gerekli yatırımlar yapıldığı takdirde kaplıcaların tıbbi faydasının yanında

yapılacak ulusal ve uluslararası düzeyde etkin bir tanıtım ve pazarlama faaliyeti ile iç ve dış

turistlerin bir rekreatif etkinlik olarak ilgi odağı haline getirilebileceği belirlenmiştir dedi.

7.Oturum Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dekanı

Prof. Dr. Nesimi AKTAŞ başkanlığında gerçekleştirildi.

Oturumun ilk konuşmacısı Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuk

Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Erdal YERDELEN, Yabancıların Mağdur ve Sanık

Olmaları Durumunda Soruşturma konulu sunumunda “Yabancılara uygulanacak hukuk

kuralları devletlerin egemenlik hakları ile bağlantılı olarak mütalaa edilmektedir. Her ne kadar

teoride devletlerin egemenlik anlayışlarına ilişkin geçmiş yıllarda yapılmış olunan

tanımlamaların dışında yeni yaklaşımlar ortaya çıkmış olsa da cezalandırma yetkisi

bakımından devletlerin egemenlik alanlarının içinde yargı yetkisini kullanmaya devam

edecekleri ortadadır. Hukukun temelini teşkil eden beşeri ilişkilerin yanında hukuki ihtilafları

da doğuracağı aşikârdır. Bilhassa ülkemizin turizm kaynakları bulunduğu coğrafya itibarı ile

göç dalgalarına maruz kalması göz önünde bulundurulursa yabancıların şüpheli, sanık veya

mahkûm olması halinde kendilerine uygulanacak hükümler başka bir önem arz etmektedir.

Diplomasi dokunulmazlıkları olan veya NATO Sözleşmesi kapsamında Türkiye’de bulunan

yabancıların işlemiş oldukları suçlar sebebiyle haklarında soruşturma ve kovuşturma

yapılması ilgili sözleşme içeriklerine göre düzenlenmektedir. Bu istisnalar dışında yabancı

şüpheli hakkında soruşturmaya başlanması ve devamı konusunda herhangi bir istisna hükmü

söz konusu değildir. Türkiye’de suç işleyerek yabancı bir ülkeye kaçmış olan kişinin o

ülkeden iadesi de uluslararası sözleşmeler ve bu kişinin bulunduğu ülke ile Türkiye arasında

suçluların iadesi konusunda imzalanmış sözleşmeye göre olacaktır” dedi.

Oturumun ilk konuşmacısı Nevşehir H.B.V. Üniversitesi Turizm Fakültesinden Arş. Gör.

Yusuf KARAKUŞ, Destinasyon Karşıtlığına Neden Olan Hukuki Suçlar Üzerine Bir

İnceleme konulu bildirisinde “büyük bir turizm potansiyeline sahip bir ülke olmasına rağmen,

Türkiye talebin özellikleri ve miktarı açısından hak ettiği noktada değildir. Bu konu ile ilgili

olarak literatür incelendiğinde yoğun olarak ziyaretçilerin destinasyona çekilme yöntemleri

üzerinde durulduğu görülmektedir. Çalışmamız kapsamında destinasyon reddine neden

olabilecek 15 unsur tespit edilerek AHP yöntemi kullanılarak bu unsurları destinasyon reddi

davranışı açısından önem dereceleri bulunmuştur. Bunlar; Ülkedeki ekonomik

istikrarsızlıklar, Ülkedeki ya da yakın çevredeki terör olayları, Destinasyonda suç oranının

yüksek olması, Ülkede insan haklarına verilen önem az olması, Doğal çevreye verilen önem

verilmemesi, Destinasyonu tercih eden diğer ziyaretçilerin profili, Destinasyonun gereksiz

pahalı olması, Ülke açısından algılanan sağlık riskleri fazla olması, Turistik ürünün belli bir

kesime hitap ediyor olması, Yerel haklın sosyo-kültürel yapısı, Yerel halkta hakim olan dini

inanç ve din kültürü, Yerel haklın kullandığı lisan, Tur operatörleri ve seyahat acentelerinin

yanlı faaliyetleri, Turistin yaşadığı ülke ile destinasyonun bulunduğu ülke arasındaki

düşmanlıktır” dedi.

Oturumların ardından yapılan değerlendirme kapsamında konuşmacılar ve katılımcılar

tarafından sempozyumun son derece başarılı ve faydalı bir multidisipliner sempozyum

olduğunu vurgulandı.

Sempozyumun sosyal programında Kırşehir Kaman Japon Bahçesi, Kalehöyük Müzesi ,

Kırşehir Cacabey Medresesi ve Ahi Evran Külliyesi; Nevşehir Ürgüp, Avanos, Uçhisar

,Ortahisar ,Ebru Sanatı Atelyesi , Göreme Açık Hava Müzesi , Aksaray Eğri Minare, Somuncu

Baba Külliyesi, ve Tuz Gölü ziyaretleri gerçekleştirildi.

Veli SARITOPRAK-Altay SUROY

Prof.Dr.Nevzat ARTIK

Prof.Dr.Zeynep ASLAN –Altay SUROY

Düzenleyenler

Nevşehir Hacı Bektaş Üniversitesi - Ankara Üniversitesi – Adli Bilimciler Derneği

Sempozyum Eş Başkanları

Prof. Dr. Zeynep ASLAN-Nevşehir HacıBektaşVeli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanı

Prof. Dr. İ. Hamit HANCI- Adli Bilimciler Derneği Başkanı

Sempozyum Sekretaryası

Arş. Gör. Zeynep ÇOKAL

Arş. Gör. Eda Özgül KATLAV

Arş. Gör. Meral BÜYÜKKURU

Av. Cahit DOĞAN

Av. Devrim KARAKÜLAH

Biomüh. Emine Firdevs YILDIRIM

Düzenleme Kurulu

Prof. Dr. Zeynep ASLAN

Prof. Dr. İ. Hamit HANCI

Prof. Dr. Mustafa İSEN

Yrd. Doç. Dr. Aziz Gökhan ÖZKOÇ

Yrd. Doç. Dr. Erdal YERDELEN

Arş. Gör. Yusuf KARAKUŞ

Arş. Gör. Nurgül ÇALIŞKAN

Av. Cahit DOĞAN

Av. Devrim KARAKÜLAH

Biomüh. Emine Firdevs YILDIRIM