tÜrklerde eĞİtİmİn tarİhsel gelİŞİmİ eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek...

24
TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür. Bilim adamlarına göre eğitim aslında insanlık kadar eski olmasına rağmen, ne zaman ve nasıl başladığına dair kesin bir bilgi yoktur. Yazının icadından sonra eğitim amaçlı yapılan etkinliler hakkında bilgiler mevcut olup bu bilgiler de eski uygarlıkların tarihiyle sınırlıdır. Bir başka görüşe göre, eğitimin tarihi, bir bireyin ailesiyle yaşamaya başlaması ve ailenin ona bir şeyler öğretmeye başladığı tarihe kadar iner. İSLAMİYET ÖNCESİ DÖNEMDE EĞİTİM İlk Türk toplumları ve devletleri olarak bilinen Hunlar, Göktürkler ve Uygurlarda eğitim biçimini yaşam koşulları belirlemiştir. Göçebe ve savaşçı olan Hunlarda (M.Ö. 220 – M. S. 455) 1 31

Upload: bena

Post on 14-Jan-2016

111 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür. Bilim adamlarına göre eğitim aslında insanlık kadar eski olmasına rağmen, ne zaman ve nasıl başladığına dair kesin bir bilgi yoktur. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİEğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür.

Bilim adamlarına göre eğitim aslında insanlık kadar eski

olmasına rağmen, ne zaman ve nasıl başladığına dair kesin bir

bilgi yoktur.

Yazının icadından sonra eğitim amaçlı yapılan etkinliler

hakkında bilgiler mevcut olup bu bilgiler de eski uygarlıkların

tarihiyle sınırlıdır.

Bir başka görüşe göre, eğitimin tarihi, bir bireyin ailesiyle

yaşamaya başlaması ve ailenin ona bir şeyler öğretmeye

başladığı tarihe kadar iner.

İSLAMİYET ÖNCESİ DÖNEMDE EĞİTİM

İlk Türk toplumları ve devletleri olarak bilinen Hunlar, Göktürkler

ve Uygurlarda eğitim biçimini yaşam koşulları belirlemiştir.

Göçebe ve savaşçı olan Hunlarda (M.Ö. 220 – M. S. 455) savaş

ve yöneticilik eğitimi söz konusudur. Eğitimde, “töre” önemlidir.

Töreyi belirleyen gelenek ve dinlerin eğitim üzerinde etkisi

vardır. Hunlarda ve eski Türklerde “Şaman”lar yaygın eğitimci

olarak görülebilir. 

131

Page 2: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

Göktürklerde (552-745) eğitim, Hunlarınkine benzer ve

töreye bağlıdır. Ancak Göktürklerde yazının ve okur-yazarlığın

gelişmiş olmasına ilişkin ihtimaller yüksektir. Çünkü Göktürklerin

günümüze dek Miras bıraktığı “Orhun Abideleri” bu iddiayı

güçlendirmektedir.

Uygurlarda (745 – 840) eğitim,  Göktürklerden biraz

farklıdır. Çünkü Uygurlar, yerleşik hayata geçmiş ve Maniheizm

dinini kabul etmiş toplumlardır.  Savaşçı özelliklerini yitiren bu

toplumda 14 harfli Soğd alfabesi kullanılmış ve okur –yazarlık

yaygınlaşarak kâtiplik, bürokratlık, danışmanlık gibi meslekler

ortaya çıkmıştır.

İSLAMİYET SONRASI DÖNEMDE EĞİTİM

Karahanlılar döneminde hükümdarların bilime ve bilim

adamına önem vermeleri neticesinde eğitim seviyesi çok yüksek

bir düzeye ulaşmış bir bilim ve kültür hayatı gelişmeye

başlamıştır.

Farabi (870-950) felsefe ve çeşitli bilimlerdeki bilgisinin ve

görüşlerinin derinliği nedeni ile Türk milletinin yetiştirdiği ve

insanlığın kendisi ile övündüğü nadir dehalardan biridir. İbn’ i

Sina ‘nın Türk ve Dünya eğitim tarihinde önemli bir yer TUTAR.

231

Page 3: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

SELÇUKLARDA EĞİTİM

1. Türk toplumunda ilk defa, medrese denilen, planlı, düzenli,

güçlü bir örgün eğitim-öğretim kurumu olan bir okul ortaya

çıkmıştır.

2.Türk toplumlarının yeni dinle ve değerlerle teması, gazi ve veli

insan tiplerini ortaya çıkarmıştır.

3. Türkler İslamiyet’te bilime büyük değer vermişlerdir.

4.Selçuklu devlet adamları bilginlere sanatkârlara büyük saygı

göstermişler, eğitim ve öğretimin yayılmasına çalışmışlardır.

5.İlk Selçuklu medreseleri 1040 yılında Nişabur’da Tuğrul Bey

tarafından kurulmuştur.

6. Selçuklu dönemi medreselerinde, Bağdat Nizamiye

medreseleri yükseköğretim kurumlarıdır.

7.Selçuklu döneminde, ilköğretim düzeyinde “küttap” denilen

ilköğretim düzeyinde okullar açılmıştır.

8.Ahilik, Selçuklular döneminde ortaya çıkmıştır. Önemli bir

yaygın eğitim kurumudur. 13. yy. Kırşehir’de yaşayan Ahi Evran,

Ahiliğin kurucusudur.331

Page 4: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

9.Ahilik, küçük esnaf, usta, kalfa ve çırakları içine alan, onların

dayanışmaları kadar, mesleklerini dürüstlük ve özenle

yapmalarını, ayrıca eğitilmelerini amaçlayan bir lonca teşkilatı

olarak tanımlanabilir.

10.Türklerde şehzadelere siyaset ve savaş işlerini öğretmek,

onlara danışmanlık, rehberlik yapmak için bazı tecrübeli kişiler

görevlendirildi. Selçuklarda bu kişilere Atabeg denilirdi. Atabeg

denen tecrübeli devlet adamlarına şehzadelere verilir,

şehzadeler atabeglerin gözetimi ve rehberliği altında bir

vilayetin yönetimiyle görevlendirilirdi.

OSMANLILARDA EĞİTİM

1. Medreseler çok yaygın ve güçlü örgün eğitim kurumları haline

geldi.

2. Fatih, döneminde kısmen felsefi ve bilimsel düşünüş

Osmanlılara girmiş, fakat daha sonraları bundan uzaklaşmıştır.

3. Bürokrasiye üst düzeyde yönetici yetiştirmek amacıyla

Enderun adı verilen önemli bir örgün eğitim kurumu

kurulmuştur.

4.İlköğretim, 19. yüzyılın sonlarına kadar, yeterli düzeyde

geliştirilmemiştir.

5. Eğitim-öğretimin temel amacı dinidir.

431

Page 5: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

6. Tanzimat dönemine kadar, her düzeydeki eğitim ücretsiz

olarak gerçekleşmiştir.

7.Halkın kullandığı dil ile bilim dilinin farklı olması sebebiyle,

eğitimin ve bilginin toplumda yaygınlaşması güçleşmiştir.

8.Yaygın eğitim, din adamları ve edipler tarafından

gerçekleştirilmiştir.

9.Eğitimde yenileşme hareketlerine, 1773 ‘lerden itibaren ilk

olarak askeri okulların açılmasıyla başlanmıştır.

10. Kahvehaneler 1550’lilerde açılmıştır.

11.1727 yılında Matbaa açılmıştır.

12. Enderun Mektebi, ülkenin Hıristiyan halkından alınan

yetenekli çocukları, iyi ve güvenilir devlet adamı ve asker yapma

amacı taşımaktadır.

13. Mahalle mektebi ya da Sıbyan mektepleri ilkokul eğitimini

karşılamaktadır.

EĞİTİMDE YENİLEŞME HAREKETLERİ DÖNEMİ

1. Osmanlılarda Batı tarzında okulların açılmasına, ilk olarak

askeri alanında başlanmıştır. 531

Page 6: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

2. Okul programında ilk kez yabancı dil dersine yer verilmiştir.

3. 1826 tarihinde Yeniçeri Ocağı ortadan kaldırılmıştır. Ordunun

ihtiyacını karşılamak üzere, 1834 tarihinde Muzıka-i Hümayun

Mektebi kurulmuştur.

4. II. Mahmut 1824 tarihinde yayınladığı bir fermanla ilköğretim

zorunlu hale gelmiştir.

5. Bu dönemde ilk defa olarak Avrupa’ya öğrenci gönderildi.

6. 16 Mart 1848 tarihinde İstanbul’da Darülmuallimin (Erkek

öğretmen okulu) adıyla açılmıştır.

7. 1824 tarihinde ilköğretim zorunlu hale gelmiştir.

CUMHURİYET DÖNEMİNDE EĞİTİM

1. Okuma-yazma seferberliği başlatılmıştır.

2.1924 tarihinde Tevhid-i Tedrisat (öğretim birliği) kanunu ile

bütün okullar tek bir çatı altında toplanmış ve medreseler

kapatılmıştır.

3.Eğitim faaliyetleri demokratik ve laik ilkeler çerçevesinde

yürütülmüştür.631

Page 7: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

4. Latin harfleri kabul edilmiştir. Özellikle tarih ve dil konularında

milli bir amaca yönelme başlamıştır.

5.Kadın eğitimine önem verilmiştir. Karma eğitime geçilmiştir.

6. 1945’lerden itibaren, eğitim alanındaki gelişmeler, Avrupa’nın

etkisi azaltılırken, A.B.D.’deki eğitim görüş ve uygulamaların

etkisini arttırmıştır.

7.Kitle iletişim araçları eğitim-öğretime yeterli destek ve katkıda

bulunamamıştır.

8. Nitelikli eleman yetiştirmenin yerine, çok sayıda eleman

yetiştirme almıştır.

9. Çok partili rejime geçildikten sonra, oy kaygısıyla, ihtiyaçlar ve

imkânlar dikkate alınmadan, farklı alan ve kademelerde çok

sayıda okul açılmıştır.

10.İstikrarlı bir milli eğitim politikası izlenememiştir.

11.Öğrencileri, yetenekleri doğrultusunda ve ülkenin gerçekten

ihtiyacı olan mesleklere yönlendirici bir örgün eğitim sistemi

kurulamamıştır.

731

Page 8: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

EĞİTİM YAPILARI MİMARİ PROJE HAZIRLANMASI GENEL

İLKELERİProjelerde, eğitim öğretim fonksiyonu açısından ihtiyaç

programında belirtilen mekânlara yer verilmesinin yanı sıra;

soğuk bölgelerde yapılacak öğretim binalarının koridorlarında ve

anaokullarında, öğrencilere toplanma imkânı sağlayacak

açıklıklar oluşturularak kapalı teneffüs holleri düzenlenmeli,

aydınlık ve hoş mekânlar tasarlanmalıdır.

Eğitim yapıları bodrum+zemim+3 kattan fazla olmamalıdır.

Bodrum kat yüksekliği 3.80 cm, normal katlar ise 3.30 cm

olmalıdır.

Eğitim yapıları tam bodrumlu yapılmalıdır, kısmi bodrum

olmamalıdır.

Girişler ve holler:

Ana girişler ve yangın merdiveni çıkışlarına ilave olarak, acil

durumlarda kullanılmak üzere arka veya yan bahçeye tali çıkış

kapıları düzenlenmelidir.831

Page 9: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

İlköğretim okullarındaki okul öncesi eğitim bölümüne

bağımsız giriş yapılmalıdır.

Bütün girişlerde rüzgarlık yapılmalı ve kapılar çarpma kapı

yapılmamalıdır. Ayrıca kapılar dışa doğru açılmalıdır. 16 derslikli ve daha büyük ilköğretim yapılarında küçük ve

büyük öğrenciler için ayrı giriş ve merdivenler yapılmalıdır.

İdari mekanlar:

Müdür odası ve öğretmenler odası tercihen birinci katta,

tören alanına hâkim bir yerde düzenlenmelidir.

Müdür yardımcısı odaları, denetim açısından farklı katlara

yerleştirilmelidir.

Derslikler ve laboratuvarlar:

İlköğretim okulu ve ortaöğretim okulu derslikleri 2.60 m.

aralıklarla düzenlenen üç açıklıktan oluşturulmalı, derslik

genişliği 7.00 m. yapılmalıdır.

Dersliklerde öğrencilerin soldan ışık alacağı düşünülerek,

tefrişler ve kapı açılımları buna göre düzenlenmelidir.931

Page 10: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

Derslikler arası duvarların kalınlığı 20 cm den az

yapılmamalıdır. Müzik dersliklerinin tavanında ve duvarlarında ses yalıtımı

yapılmalıdır. Kimya laboratuvarlarında havalandırma bacaları yapılmalıdır. Laboratuvar ve hazırlık odası, kantin-çay ocağı, resim atölyesi,

işlik, servis ofisi bölümleri vb. mekânlarda; sabit tüm banko ve

tezgâhlar gösterilmeli, detay projeleri hazırlanmalı, eviye-ocak

yerleri belirtilmeli ve havalandırma bacası yapılmalıdır.

Sosyal tesisler: Çok amaçlı salonların ve spor salonlarının mimari

düzenlemelerinde havalandırma cihazlarının konacağı

mahaller yapılmalıdır. Kantinin 1. katta olması tercih edilmelidir. Kütüphane tercihen son katta düzenlenmeli ayrıca iyi

aydınlatılmış ve gürültüsüz bir ortama hakim olması

sağlanmalıdır. İmkan bulunması halinde bodrum katta beden eğitimi odası

ve soyunma odaları yapılmalıdır.

1031

Page 11: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

Teknik servisler:Tesisat odaları, ısı merkezi, gerekirse jeneratör gibi teknik

elemanlar bodrum katta planlanmalıdır.Isı merkezine dışarıdan ulaşılması için ayrı bir servis girişi ve

merdiveni yapılmalıdır.Bağımsız servis giriş merdiveninin kol genişliği ile giriş kapısı

genişliğinin en az 1.60 m. olması sağlanmalıdır.Isıtma sisteminin katı yakıtlı olması halinde; kömür girişi ve

deposu ile kül tahliyesi için uygun çözüm düşünülmelidir.Kazan dairesi tavanında ısıya dayanıklı ses yalıtımını sağlayan

malzemeler kullanılmalıdır.

Merdivenler-Rampalar-Küpeşteler-Galeriler:

Bina içi merdiven kol genişliği en az 2.00 m. olmalı, kova

genişlikleri 20 cm.den fazla olmamalıdır.

Merdiven rıht yüksekliği en fazla 17 cm ve merdiven genişliği en

az 29 cm olmalıdır.

Konsol merdivenlerden kaçınılmalı, bütün merdivenlerin (yangın

merdivenleri dâhil) bodrum kata indirilmesi sağlanmalıdır.1131

Page 12: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

Merdivenler betonarme olmalı ve üzeri korkuluklu olacak

şekilde düzenlenmelidir.

Korkuluklar kaymayı, düşmeyi, tırmanmayı engelleyecek

şekilde olmalıdır.

Engelli rampalarının eğimleri en çok % 6, genişliği en az

152,5 cm. olmalıdır.

Bina iç ve dışında yapılan merdivenlerde kaymayan malzeme

tercih edilmelidir.

Koridorlar: Bir tarafı derslik olan koridorların genişliği 2.50 cm, iki tarafı

derslik olan koridorların genişliği ise 3.00 cm yapılmalıdır.

Islak hacimler: Bütün ıslak hacimler, tesisat kolaylığı açısından katlar

boyunca aynı düşey akslar arasında planlanmalıdır. Öğrenci

sayılarına göre katlarda WC grupları oluşturulmalıdır. Lavaboların yükseklikleri yaş gruplarına göre

düzenlenmelidir. Islak hacimler, su deposu, laboratuar, ana tablo, jeneratör ve

mutfak mekânlarının üzerine getirilmemelidir.1231

Page 13: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

Bütün ıslak hacimlerde havalandırma bacası yapılmalıdır. Her kattaki WC ler için temizlik odları yapılmalıdır. Özellikle zemin katta olmak üzere her katta engelli tuvaleti

yapılmalıdır.

Pencereler: Dersliklerde pencere alanının, derslik alanına oranı, 1/4 - 1/2

arasında olmalıdır. Pencereler bitmiş döşeme üzerinden h=90 cm, pencere

yüksekliği ise 1.80 cm olmalıdır. Pencerelerin rahat açılabilmesi için kolon ve duvara sıfır gelen

yüzeylere en az 10 cm. olacak şekilde diş bırakılmalıdır. WC pencereleri üstten açılır ve 60 cm genişliğinde

yapılmalıdır.

Kapılar: Derslik kapıları kanat genişliği 1.00 m.den az olmamalı ve

koridora doğru 180 derece açılmalıdır. Ana giriş kapıları dışa açılmalı ve çarpma döner kapı gibi

kapılar kullanılmamalı. Merdivenlerin ve rampaların bitiş ve başlangıç noktalarına

doğru açılan kapı yapılmamalıdır.

1331

Page 14: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

Merdivenlerin ve rampaların bitiş ve başlangıç noktalarına

doğru açılan kapı yapılmamalıdır.

Yangın merdiveni ve sığınaklar: Yangın yönetmeliğine uygun olarak betonarme yangın

merdiveni yapılmalıdır. Yangın merdivenleri bodrum kata kadar indirilmeli, üzeri çatı ile

örtülmeli, zemin kattan tahliye çıkışı yapılmalıdır. Derslik, koridor, servis alanları ve diğer iç mekanların duvar ve

tavan kaplamalarında ısıya dayanıklı malzemeler kullanılmalıdır. Sığınaklar genelde bodrum katta düzenlenmelidir.

Çatılar: Çatı içi havalandırması sağlanmalıdır. Çatılara saçak yapılmalıdır. Havalandırma bacaları çatı üzerine çıkarılmalıdır. Teras çatı yapılmamalıdır. Uygun yerlerden çatı çıkış kapakları yapılmalıdır.

1431

Page 15: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

Eğitim yapıları vaziyet planları:Altyapı, yerleşim ve peyzaj olmak üzere 3 çeşit vaziyet planı düzenlenmelidir.Planlar 1/200 ölçekte hazırlanmalı bahçe girişi taşıt girişi ve bekçi kulübesi gösterilmelidir.Servis girişi, servis rampaları ve merdivenleri işlenmelidir.Mümkün olduğu ölçüde, tören alanlarının güney yönde oluşturulması sağlanmalıdır.Su pınarlarının yerleri arazi kotları ayrı ayrı gösterilmelidir.Tabii zemin ve tesviye kotları yazılmalı, merdivenler ve rampalar gösterilmeli, merdiven ve rampa ölçüleri ve eğimleri yazılmalıdır.Bordür ve ihata duvar ayrımları farklı çizim tekniği ile gösterilmelidir.İstinat duvarları ve üst kotları gösterilmeli, istinat duvarları farklı taranmalıdır.Tören alanı, tretuvar üst kotu ve bina giriş kotları gösterilmelidir.Tören alanında su akış yönü gösterilmeli ve eğimi yazılmalıdır (en az % 0,5). Su toplama kanalları belirtilmelidir. Okul öncesi eğitimi bölümü girişine yakın bir yerde kum havuzu düzenlenmelidir.Açık spor alanlarına engelli öğrencilerin ulaşımı sağlanmalıdır.İtfaiye araçlarının, okul binası ve eklentilerine ulaşmasına imkan sağlanmalıdır. Varsa mevcut yapı ve ağaçlar gösterilmelidir.Bina etrafında tretuvarların hemen yanında yeşil alan bırakılmalıdır.

1531

Page 16: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

OKUL BAHÇELERİ DÜZENLEME İLKELERİ•Okul bahçelerinde, yeterli büyüklükte tören alanı, gezinti yolları,

yeşil alan bırakılmalı, tel örgülerle çevrili açık spor tesisleri

(voleybol, basketbol, mini futbol sahası) ile geleneksel çocuk

oyunlarına uygun alanlar ayrılmalı, öğretmenler ve öğrenciler için

çardak ve oturma grupları tasarlanmalıdır.

•Eğitim kurumları bahçelerinde, aşırı hafriyat ve dolgu yapılmaması

öngörülmeli, arsaların mümkün olduğu ölçüde doğal yapısı ile

kullanılmasına çalışılmalı, şev ve kademe yapılmalı, büyük istinat

duvarlarının yapımından kaçınılmalıdır.

•Okul bahçelerine ana girişler, trafik yoğunluğu az olan tali yoldan

sağlanmalı, servis ve araba girişi, tercihen arka bahçe tarafından

verilmelidir.

* İtfaiye araçlarının, okul binası ve eklentilerine ulaşmasına imkân

sağlanmalıdır.1631

Page 17: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

1. Öğretim Binaları ve Eklentileri

Öğretim binalarının okul arsasına yerleştirilmesinde, kuzeydoğu-

güneybatı yönü tercih edilmeli, hâkim rüzgâr yönü dikkate

alınmalıdır. Okul arsalarının, gelecekteki ihtiyaca cevap

verebilmesi ve yapılı çevreye olumlu katkıda bulunabilmesi için,

öğretim binaları ve eklentilerinin yerleştirilmesinde azami özen

gösterilmeli ve okul arsaları en verimli şekilde kullanılmalıdır. Çok

amaçlı salon, spor salonu, pansiyon gibi eklentilere, tören

alanından doğrudan ulaşım sağlanmalı, öğretim binası ile

eklentileri arasında uygun mesafe bırakılmalıdır.

2. Tören Alanı

Okul bahçelerinde, öğrenci başına en az 2.00 m² alan ayrılacak

şekilde, güney bahçede, kaymaz malzeme ile kaplanmış tören

alanı düzenlemesi yapılmalıdır.

3. Atatürk Büstü ve Bayrak Direkleri

Okul girişinin sağında ve tören alanında, Atatürk büstü alanı ve en

az 6.00m. boyunda bayrak direkleri yeri planlanmalıdır.1731

Page 18: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

4. Ana Sınıfı Oyun Parkı ve Kum Havuzu

Anasınıfı öğrencilerinin; koşma, atlama, tırmanma gibi aktivitelerle

bedenlerini ve sınırlarını, yeteneklerini fark edebilecekleri, fiziksel

gelişmelerine yardımcı mekânlar sağlanmalı, yaş grubuna uygun

oyun araç ve gereçleriyle donatılmalı ve kum havuzu

düzenlenmelidir.

5. Spor Sahaları

Okul bahçelerinde, en az birer adet voleybol ve basketbol sahası

düzenlenmeli, okul alanlarının elverişli olduğu büyük kapasiteli

okullarda, birden fazla voleybol ve basketbol sahası ile mini futbol

sahası düzenlenmelidir.

-Voleybol Sahası

Dış ölçüleri 13 m. x 22 m., oyun sahası iç ölçüleri 9 m. x 18 m.

olacak şekilde

kuzey-güney doğrultuda voleybol alanı ayrılmalıdır.

-Basketbol Sahası

Dış ölçüleri 19 m. x 32 m., oyun sahası iç ölçüleri 15 m. x 28 m.

olacak şekilde, kuzey güney doğrultuda basketbol alanı

ayrılmalıdır.

1831

Page 19: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

-Mini Futbol Sahası

Dış ölçüleri 24 m. x 42 m., oyun sahası iç ölçüleri 20 m. x 40 m.

olacak şekilde

mini futbol alanı düzenlenmelidir.

6. Geleneksel Çocuk Oyunları Sahaları

Anaokullarında ve ilköğretim okullarında; mendil kapmaca, sek sek,

dokuztaş gibi geleneksel çocuk oyunları ders dışı egzersiz programı

kapsamında okul bahçelerinde düzenlenmelidir.

Böylece, kuşaklar arası farklılıkların yerine ortak değerler oluşması

sağlanabilecek ve öğrencilerin kendilerini gerçekleştirmelerine

imkân verilebilecektir.

-Mendil Kapmaca Oyun Sahası

Oyun sahası en az 15 m. x 27 m., en fazla 20 m. x 40 m. olacak

şekilde mendil

kapmaca alanı, oturma grupları ile birlikte, pürüzsüz ve düz

zeminde düzenlenmelidir. 1931

Page 20: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

-Sek Sek Oyun Sahası

Oyun sahası, pürüzsüz düz zemin üzerine çizilen 45 cm. x 45 cm.

kenarlara sahip 8 kareden oluşacak şekilde düzenlenmelidir.

-Dokuz Taş Oyun Sahası

Oyun sahası, pürüzsüz düz zemin üzerine çizilen 3 m. x 3 m., 2 m.

x 2 m., 1m. x 1 m. çizilmiş karelerden oluşacak şekilde

düzenlenmelidir.

7. Çardak

Ders dışı zamanlarda öğretmenlerin oturup dinlenebilecekleri,

ahşap malzemeden yapılmış, etrafı açık, üstü kapalı oturma

mekânı düzenlenmelidir.

8. Çiçek Tarhı

Öğretim binasının girişlerinde, bakımı kolay, mevsime ve iklim

bölgesine uygun çiçeklerden oluşan düzenleme yapılmalıdır.

2031

Page 21: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

9. Yeşil Alan

Okul bahçelerinin soğuk ve monoton bir görünüşe sahip

olmaması için beton ve asfalt yüzeylerden kaçınılmalı, peyzaj

projesine uygun olarak, doğa temelli yaklaşımla tasarlanmış geniş

çim alanları ve okul bahçesi ihata duvarı boyunca iklim bölgesine

uygun ağaçları içeren düzenleme yapılmalıdır.

10. Dinlenme ve Oturma Grubu

Çocukların ve öğretmenlerin okul bahçesinden uzun süreli

faydalanmasını sağlayacak, öğrencilerin sosyal öğrenme

mekânlarına katkıda bulunacak buluşma ve dinlenme noktaları,

ağaç gölgesinde oturma bankları yeşil alanlarla bölünmüş gruplar

halinde oturma köşeleri düzenlenmelidir.

11. Açık Derslik ve Anfitiyatro

Uygun hava koşullarında derslerin açık havada işlenebileceği,

öğrencilerin

yaratıcılıklarını, hayal güçlerini, meraklarını harekete

geçirebilecekleri,

kendilerini ifade edebilecekleri, eğitsel ve kültürel faaliyetlerini

sunabilecekleri alanlar olarak planlanmalıdır.

2131

Page 22: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

12. Gezinti Yolları

Teneffüs ve öğlen tatillerinde temiz hava, yürüme ve dolaşma

amacıyla oluşturulan, okul binası, çok amaçlı salon, kapalı spor

salonu ile açık spor sahaları arasında yaya ulaşım akslarıyla

bağlantılı gezinti yolları düzenlenmelidir.

2231

Page 23: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

2331

Page 24: TÜRKLERDE EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eğitim tarihinin başlangıç noktasını belirlemek güçtür

2431