วฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ของผบรหารในองคการเอกชน

สรนทร ชมแกว

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

วทยาศาสตรมหาบณฑต (การพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ)

คณะพฒนาทรพยากรมนษย

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

2556

บทคดยอ

ชอวทยานพนธ วฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของ

ผบรหารในองคการเอกชน

ชอผเขยน นายสรนทร ชมแกว

ชอปรญญา วทยาศาสตรมหาบณฑต (การพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ)

ปการศกษา 2556

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการ ภาวะผนา

แบบสรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

รวมทงศกษาความสามารถในการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงโดยตวแปรดงกลาว กลมตวอยางทศกษาคอ ผบรหารระดบตนและระดบกลางในองคกร

เอกชนแหงหนง จานวน 275 คน เกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม 4 ชด ประกอบดวย แบบสอบถาม

ขอมลสวนบคคล แบบสอบถามการรบรวฒนธรรมองคการ (ใน 5 ดาน คอ การปรบตว การมสวน

รวม โครงสรางและกฎระเบยบ พนธกจ และความรบผดชอบตอสงคม) แบบสอบถามภาวะผนา

แบบสรางความเปลยนแปลง (ประกอบดวย การมอทธพลอยางมอดมการณ การสรางแรงบนดาล

ใจ การกระตนทางปญญา และการคานงถงความเปนปจเจกบคคล) และแบบสอบถามพฤตกรรม

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง (ไดแก บคลกภาพ การสอสาร การทางานเปน

ทม การตดสนใจ และภาวะผนา) การวเคราะหขอมลใชการหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบ

เพยรสน (Person’s Product Moment Correlation Coefficient) และการวเคราะหความถดถอย

พหคณ (Multiple Regression Analysis) เพอทดสอบสมมตฐาน

ผลการวจยทพบคอ (1) วฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงม

ความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง (2) ภาวะ

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบวฒนธรรมองคการ (3) วฒนธรรม

องคการแบบเนนพนธกจ แบบเนนการมสวนรวม และแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม สามารถ

รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 40.5 สวน

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ และดานการกระตนทางปญญา

(4)

สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ

41.8 นอกจากนวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม และแบบเนนความรบผดชอบตอ

สงคม รวมกบภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ และแบบสราง

ความเปลยนแปลงดานการกระตนทางปญญา สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 49.5

ผลการศกษาวจยบงชบทบาททสาคญของการรบรวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง ซงองคการควรพฒนาใหกบผบรหาร โดยเฉพาะวฒนธรรมการมสวน

รวม และความรบผดชอบตอสงคม กบภาวะผนาดานการสรางแรงบนดาลใจ และการกระตนทาง

ปญญา เพอสรางเสรมพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหาร

ในองคการ

ABSTRACT

Title of Thesis Organizational Culture, Transformational Leadership and Work

Behavior based on the Philosophy of Sufficiency Economy of

Administrators in a Private Organization

Author Mr. Surin Chumkaew

Degree Master of Science (Human Resource and Organization

Development)

Year 2013

The objectives of this study were to examine the relationships among organizational

culture, transformational leadership, and work behavior based on the sufficiency economy

philosophy as well as to investigate predictive power of the first two variables on work

behavior based on the philosophy of sufficiency economy. The samples in this study were

275 first and middle level administrators in a private organization. Data were collected by

using 4 questionnaires, including personal data questionnaire, organizational culture

awareness questionnaire (in 5 dimensions: adaptation, involvement, structure and

regulations, mission, and social responsibility), transformational leadership questionnaire

(consisting of idealized influence, inspiration motivation, intellectual stimulation, and

individualized consideration), and work behavior based on the philosophy of sufficiency

economy questionnaire (on expression, communication, teamwork, decision making,

administration). Data analysis utilized Pearson Correlation and Multiple Regression Analysis

for testing the hypotheses.

It was found that (1) organizational culture and transformational leadership were

positively related to work behavior based on the philosophy of sufficiency economy, (2)

transformational leadership were positively related to organizational culture, and (3)

organizational culture with an emphasis on mission, involvement, and social responsibility

could explain 40.5 percent of the variance in work behavior based on the philosophy of

sufficiency economy, while transformational leadership with an emphasis on inspiration

(6)

motivation and intellectual stimulation could explain 41.8 percent of the variance in work

behavior based on the philosophy of sufficiency economy. In addition, organizational culture

emphasizing involvement and social responsibility, together with transformational leadership

in terms of inspiration motivation and intellectual stimulation, could explain 49.5 percent of

the variance in work behavior based on the philosophy of sufficiency economy.

The research results indicated the important role of organizational culture

awareness and transformational leadership. Organizations should develop the two

characteristics onto their administrators. Particularly the involvement and social responsibility

aspects of organizational culture as well as transformational leadership in terms of

inspiration motivation and intellectual stimulation. These will help to improve and promote to

work behavior based on the sufficiency economy philosophy of administrators in

organizations.

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจไดดวยด เนองจากผวจยไดรบความอนเคราะหเปนอยางยง

จาก รองศาสตราจารย ดร. วชย อตสาหจต อาจารยทปรกษาวทยานพนธ และรองศาสตราจารย

ดร. สขสรรค กนตะบตร กรรมการควบคมวทยานพนธ ทไดใหขอเสนอแนะและคาปรกษาตางๆ

ในการจดทางานวจยชนน ตลอดจนการตรวจแกไขขอบกพรองตาง ๆ เพอความสมบรณในการ

ทาวทยานพนธ ซงผวจยขอกราบขอบพระคณในความเมตตาและกรณาของทานอาจารยเปน

อยางสงมา ณ ทน

ขอกราบขอบพระคณประธานควบคมวทยานพนธ คอทานรองศาสตราจารย ดร. บงอร

โสฬส เปนอยางยงทเสยสละเวลาในการใหคาปรกษาแนะนาและตรวจสอบแกไขขอบกพรอง

ตลอดระยะเวลาของการทาวทยานพนธฉบบน อกทงยงอบรมสงสอนและถายทอดความรในการ

ทาวจย จนทาใหผวจยเกดความมงมนและตงใจในการทางานวจยทด และมงสการเปนนกวจยท

ดในอนาคตตอไป รวมทงขอขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร. วสาขา ภจนดา ผอานวยการ

สานกวจย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทใหโอกาสผวจยในการเขาสอาชพนกวจย และ

เมตตาสงเสรมใหผวจยทาวทยานพนธฉบบนจนสาเรจ

นอกจากนขอขอบพระคณเจาหนาทและผบรหารสานกงานทรพยากรบคคลขององคการ

ทผวจยเลอกศกษาวจยในครงน ทไดใหความรวมมออยางดยงจนทาใหการเกบรวบรวมขอมลจน

ทาใหการวจยนสาเรจไปไดดวยด และขอขอบคณสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทสนบสนน

ใหทนการศกษาและทนจดทาวทยานพนธ รวมทงขอขอบพระคณคณาจารยทกทานในสถาบน

บณฑตพฒนบรหารศาสตร ทไดถายทอดความรประสบการณทเปนประโยชน และมคาเปน

อยางยงใหแกผวจยตลอดมา ตลอดจนเจาหนาทของคณะพฒนาทรพยากรมนษยทกทานทไดให

ความชวยเหลอแกผวจยตลอดระยะเวลาทศกษาเปนอยางด

ทายสดน ผวจยขอกราบขอบพระคณ คณพอเคลอน ชมแกว คณแมเหยน ชมแกว และพ

นองในตระกล “ชมแกว” เปนอยางยง ทเปนกาลงใจอยางด รวมทงยงคอยสนบสนนสงเสรมดาน

การศกษาของผวจยจนประสบความสาเรจในทกวนน

สรนทร ชมแกว

ตลาคม 2556

สารบญ

หนา

บทคดยอ (3)

ABSTRACT (5)

กตตกรรมประกาศ (7)

สารบญ (8)

สารบญตาราง (10)

สารบญภาพ (12)

บทท 1 บทนา 1

1.1 ทมาและความสาคญของปญหา 1

1.2 คาถามในการวจย 4

1.3 วตถประสงคของการวจย 4

1.4 ขอบเขตการวจย 5

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6

บทท 2 เอกสารงานวจยทเกยวของ 7

2.1 การดาเนนธรกจตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบรษท 7

ทศกษา

2.2 การบรหารทรพยากรมนษยตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 10

ของบรษททศกษา

2.3 แนวคดพฤตกรรมการทางาน 13

2.4 แนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 15

2.5 การประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในภาคธรกจเอกชน 19

2.6 แนวคดพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 23

2.7 ปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ 25

พอเพยง

2.8 แนวคดวฒนธรรมองคการ 28

2.9 แนวคดทฤษฎภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง 34

(9)

2.10 กรอบแนวคดในการศกษา 41

2.11 สมมตฐานการวจย 42

บทท 3 วธการวจย 43

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 43

3.2 ตวแปรทศกษาและนยามปฏบตการของตวแปร 44

3.3 เครองมอทใชในการวจย 48

3.4 การสรางและการหาคณภาพของแบบสอบถาม 50

3.5 การตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถาม 51

3.6 การเกบรวบรวมขอมล 53

3.7 การวเคราะหขอมล 54

บทท 4 ผลการวจย 55

4.1 ขอมลสวนบคคล 55 4.2 ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบพฤตกรรมการทางาน 56

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

4.3 ความสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงกบ 58

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

4.4 ความสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงกบ 59

วฒนธรรมองคการ

4.5 การทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 60

4.6 การวเคราะหนอกเหนอสมมตฐาน 64

บทท 5 สรป อภปรายผลการศกษา และขอเสนอแนะ 71

5.1 การสรปและอภปรายผลตามสมมตฐาน 71

5.2 การสรปและอภปรายผลนอกเหนอสมมตฐาน 77

5.3 ขอเสนอแนะ 80

บรรณานกรม 84

ภาคผนวก 92

ภาคผนวก ก หนงสออนญาตจากสานกงานทรพยากรบคคลของ 93

บรษททศกษา

ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการวจย 94

ภาคผนวก ค ผลการทดสอบเครองมอวจย 104

ประวตผเขยน 110

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2.1 ลกษณะพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 26

3.1 จานวนประชากร และขนาดกลมตวอยางทใชในการวจย 44

3.2 ผลการหาคาสมประสทธแอลฟาครอนบคของแบบสอบถามการรบร 52

วฒนธรรมองคการ

3.3 ผลการหาคาสมประสทธแอลฟาครอนบคของแบบสอบถามภาวะผนา 52

แบบสรางความเปลยนแปลง

3.4 ผลการหาคาสมประสทธแอลฟาครอนบคของแบบสอบถามพฤตกรรม 53

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

4.1 ขอมลสวนบคคลของกลมตวอยาง 57

4.2 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบพฤตกรรม 58

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

4.3 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยน 59

แปลงกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

4.4 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยน 60

แปลงกบวฒนธรรมองคการ

4.5 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของพฤตกรรมการทางานตาม 61

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยวฒนธรรมองคการทเปน

ตวทานาย

4.6 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของพฤตกรรมการทางานตาม 62

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงทเปนตวทานาย

4.7 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของวฒนธรรมองคการและภาวะ 64

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลงในการทานายพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงรวมกน

(11)

4.8 ผลการวเคราะหความแปรปรวนของการรบรวฒนธรรมองคการภาวะ 65

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงจาแนกตามหนวยงานสาขา

4.9 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของการรบรวฒนธรรมองคการระหวาง 66

หนวยงานสาขา

4.10 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา 66

ของเศรษฐกจพอเพยงระหวางหนวยงานสาขา

4.11 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของวฒนธรรมองคการและภาวะ 69

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลง ในการรวมกนทานายพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเมอจาแนกตามอาย

4.12 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของวฒนธรรมองคการและภาวะ 69

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลง ในการรวมกนทานายพฤตกรรม

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเมอจาแนกตาม

อายงาน

4.13 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของวฒนธรรมองคการและภาวะ 70

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลง ในการรวมกนทานายพฤตกรรม

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเมอจาแนกตาม

ระดบการศกษา

5.1 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน 76

สารบญภาพ

ภาพท หนา

2.1 การดาเนนธรกจตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบรษท 9

ทศกษา

2.2 แนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง: 3 หวง 2 เงอนไข 20

2.3 พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 24

2.4 กรอบแนวคดในการวจย 41

5.1 รปแบบอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา 76

ของเศรษฐกจพอเพยง โดยวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง

5.2 รปแบบอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา 78

ของเศรษฐกจพอเพยง โดยวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบ

แบบสรางความเปลยนแปลง เมอจาแนกตามอาย

5.3 รปแบบอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา 79

ของเศรษฐกจพอเพยง โดยวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง เมอจาแนกตามอายงาน

5.4 รปแบบอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา 80

ของเศรษฐกจพอเพยง โดยวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง เมอจาแนกตามระดบการศกษา

บทท 1

บทนา

1.1 ทมาและความสาคญของปญหา

นกวชาการหลายทานเนนยาวาการพฒนาองคการตองใหความสาคญกบกระบวนการ

เปลยนแปลงวฒนธรรมและพฤตกรรมองคการ (French and Bell, 1983 อางถงใน ถนด

แกวเจรญไพศาล, 2543: 2) ซงเปาหมายของการเปลยนแปลงนนเปนไปเพอใหองคการประสบ

ผลสาเรจ หรอพฒนาองคการใหเปนองคการแหงความเปนเลศ (Excellence organization) โดย

ปจจยทสาคญมากทสดปจจยหนงทเกยวของกบการเปลยนแปลงและสงผลใหองคการบรรล

เปาหมาย คอ ปจจยมนษยหรอทรพยากรมนษยในองคการ (รตตกรณ จงวศาล, 2551: 2) หรอ

กลาวไดวา องคการจะประสบความสาเรจตามเปาหมายไดนน ตวแปรทมผลตอความสาเรจกคอ

พฤตกรรมการทางานของบคคลในองคการ (Steers, 1977: 113) ซงทผานมามนกวชาการหลาย

ทานของไทยไดใหความสาคญกบพฤตกรรมตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เนองจาก

หลกปรชญานทาใหเกดผลลพธเปนพฤตกรรมทนาปรารถนาขององคการและสงคม และเปน

รากฐานในการดาเนนชวตระดบบคล ระดบครอบครว ระดบชมชน การบรหารระดบประเทศ

รวมทงการบรหารจดการองคการ (สมบต กสมาวล, 2553: 111) จงมการนาหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชเปนแนวทางในการพฒนาคนใหมคณภาพแบบพอเพยง โดย

เปนทคาดหวงวาคนทมคณภาพแบบพอเพยง จะสามารถบรหารจดการทรพยากรรอบตว ซงม

หลากหลายมต ไมวาจะเปนวตถ เงนทอง สงแวดลอม สงคม และวฒนธรรม โดยการนาหลก 3

หวง 2 เงอนไข คอ ความพอประมาณ ความมเหตผล และการมภมคมกนทด ภายใตเงอนไข

ความรและคณธรรม มาใชเปนแนวคดเพอการบรหารจดการในทกๆ เรองไดอยางสมดลและ

ยงยน บนพนฐานแหงทางสายกลางและความไมประมาท (การบรหารทรพยากรบคคลตามหลก

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง, 2552: 36) นอกจากนนกจตพฤตกรรมศาสตรทศกษาสาเหตตางๆ

และผลตางๆ ของพฤตกรรมทหลากหลายของมนษยไดมการวเคราะหหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง และขอเสนอแนะของผสนองพระราชประสงค ทาใหพบวาถานาไปใชในระดบ

บคคลแลว หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงจะระบถงสาเหตหลายประการทางจตทนาไปส

พฤตกรรมพอเพยงพอประมาณทางดานตางๆ พฤตกรรมเหลานจะทาใหเกดผลผลตตางๆ ท

เปนความเขมแขงของบคคล ของกลม และของสงคม อนจะนาไปสผลลพธทนาปรารถนาทเปน

2

ความสมดล และการพฒนาทยงยนตอไป (ดจเดอน พนธมนาวน และดวงเดอน พนธมนาวน,

2551: 46) ซงวชย อตสาหจต (2550) เปนนกวชาการทานหนงทไดกลาวถงการสงเสรมให

ผปฏบตงานมพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยตงอยบนกรอบ

ความพอประมาณ ความมเหตผล และการมภมคมกนทด เพอนาพาองคการไปสความสขความ

เจรญเตบโตทสมดล ยงยน และพรอมรบตอการเปลยนแปลง

ความสาคญดงกลาวขางตนผวจยจงใหความสาคญกบพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และมความสนใจศกษาพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหาร โดยเฉพาะผบรหารในองคการเอกชน เนองจากภาคเอกชน

เปนภาคเศรษฐกจขนาดใหญทมบทบาทสาคญในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ แต

อยางไรกตามการบรหารจดการธรกจของภาคเอกชนดงกลาวยอมขนอยกบการตดสนใจและ

พฤตกรรมการทางานของผบรหารเปนสาคญ หากผบรหารใชหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงมาเปนหลกคดในการตดสนใจในกจกรรมหลกขององคกรแลว กจะชวยใหการตดสนใจ

ในแตละกจกรรมทาไดดยงขน อกทงสามารถลดความเสยงในการดาเนนงาน และชวยเพมการ

ปรบตวใหแกองคกรตอการเปลยนแปลงในอนาคตไดเปนอยางด (ณดา จนทรสม, 2555: 14)

ดงนนการมพฤตกรรมทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหาร จงเปนสงท

องคการธรกจควรใหความสาคญ ซงจากการทบทวนแนวคดทฤษฎทเกยวของพบวา วฒนธรรม

องคการเปนตวแปรหนงทสงผลตอพฤตกรรมการทางาน (สวรรณ วฒนาวณชศาสตร, 2547)

ประสทธผลขององคการ (Hellriegel, Slocum & Woodman, 2001) ผลการปฏบตงาน รวมทง

สงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ (รตตกรณ จงวศาล, 2554: 301) โดย

วฒนธรรมองคการกอใหเกดการผกพน (Involvement) และการมสวนรวมในการทางาน ทาให

องคการเกดการปรบตว (Adaptability) ทเหมาะสมกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทง

ภายนอกและภายใน นอกจากนวฒนธรรมองคการยงสงผลใหเกดการประพฤตปฏบตท

สมาเสมอ (Consistency) จงทาใหเกดการทางานทประสานกนและสามารถคาดหมายพฤตกรรม

ตางๆ ทจะเกดขนได (Denison, 1990)

นอกจากบทบาทหนาทและความรบผดชอบของผบรหารทถกกาหนดโดยวฒนธรรม

องคการแลว หากผบรหารมภาวะผนาในการกระตนจงใจใหบคคลอนเชอถอและใหความรวมมอ

ในการทางานใหมประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน กจะนาไปสการบรรลเปาหมาย

รวมกนได (รตตกรณ จงวศาล, 2551: 166) ดงนนภาวะผนาจงถอไดวาเปนหวใจสาคญในการ

พฒนาองคการเชนเดยวกน นอกจากผนาจะเปนผกาหนดทศทางการทางานและกระตนจงใจให

ผตามปฏบตงานอยางทมเท เพอใหบรรลเปาหมายขององคการแลว (พชาย รตนดลก ณ ภเกต,

2552: 212) อาจกลาวไดวาองคการจะสาเรจหรอลมเหลวนนขนอยกบคณสมบตของผนาใน

องคการนนเปนอยางมาก ทงนเปนเพราะวาผนาทดจะพฒนาผใตบงคบบญชาหรอผปฏบตงาน

ของหนวยงานนนไดด และทงสองฝายกชวยกนสรางผลผลต สนคา หรอบรการทตองการได

3

(สรอยตระกล อรรถมานะ, 2553: 254) จากความสาคญดงกลาวจงทาใหมนกวชาการได

ทาการศกษาภาวะผนากนมากขน จนกลายเปนแนวคดทมความหลากหลายทสดแนวคดหนงใน

แวดวงวชาการ โดยมคานยามทแตกตางกนไปจานวนมากตามฐานคตและจดยนของผศกษา

อยางไรกตามนยามทนกวชาการจานวนมากมความเหนรวมกนคอ ภาวะผนาเปนกระบวนการ

ใชความสมพนธเชงอทธพลระหวางผนากบผตาม โดยผนาจะกระตน โนมนาว จงใจผตามให

พยายามปฏบตงานอยางเตมศกยภาพเพอสรางความเปลยนแปลงและบรรลเปาหมายตามท

กาหนดไว (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2552: 172) เนองจากทฤษฎทเกยวของกบภาวะผนานน

มหลายทฤษฎเชนกน โดยสามารถจาแนกออกเปนแนวทางในการศกษาหลกได 3 แนวทาง คอ

1) แนวทางคณลกษณะผนา จะมงศกษาคณลกษณะของบคคลผเปนผนาในอดต 2) แนวทาง

ภาวะผนาเชงพฤตกรรม กลมนจะมงเนนศกษาพฤตกรรมตางๆ ทผนาแสดงออก และ 3)

แนวทางภาวะผนาตามสถานการณ จะมงศกษาปจจยสถานการณแลวเลอกรปแบบภาวะผนาให

เหมาะสมกบปจจยสถานการณดงกลาว นอกจากการศกษาภาวะผนาตามแนวทางทกลาว

มาแลวขางตน ยงมการศกษาภาวะผแนวใหมทเรยกวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

(Transformational leadership) ซงเปนภาวะผนาทชวยใหองคการเกดการเปลยนแปลงท

ยงใหญเปนผลสาเรจ สามารถพลกฟนองคการจากสถานการณปญหาตางๆ ไปสสถานการณ

ใหมทดข นได (สพาณ สฤษฎวานช, 2552: 263) โดยภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงเปน

ภาวะผนาทมการยนยนวามความเหมาะสมกบสถานการณในยคทมสภาพแวดลอมทซบซอน

เปลยนแปลงเรว มการแขงขน และวกฤตการณเกดขนมากมาย (รตตกรณ จงวศาล, 2554: 38)

ผวจยจงตระหนกในความสาคญของวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงทเปนปจจยเชงเหตของพฤตกรรมการทางานของบคลากรในองคการ และได

ทบทวนงานวจยทเกยวของจานวนมาก พบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงและ

วฒนธรรมองคการเปนปจจยสาคญทมความสมพนธและสามารถทานายพฤตกรรมการทางาน

และผลการปฏบตงานได (กนกวรรณ กอบกลธนชย, 2546; เกรยงไกรยศ พนธไทย, 2552;

เกยรตคณ วรกล, 2545; จตราภรณ อกษรเลข, 2545; ชนนดา โชตแดง, 2550; ชาครยา

ศรทอง, 2547; ธวชชย คาแหงพล, 2544; ธรพร สทธโสม, 2550; ปรมปราง พรหมมาณพ,

2549; พศมย ทพยสมบรณ, 2552; สวรรณ วฒนาวณชศาสตร, 2547; Ojo, 2012; Peters and

Waterman, 1982; Xenikou and Simosi, 2006) ผวจยจงคาดวาภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง และวฒนธรรมองคการมความสมพนธและสามารถทานายพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดเชนกน

ดงนนผวจยจงมความสนใจศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการ ภาวะผนา

แบบสรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ของผบรหารในองคการเอกชนแหงหนงทไดรบรางวลชนะเลศในการประกวดผลงานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงครงท 2 ประจาป 2553 ทซงนอมนาหลกปรชญาของเศรษฐกจ

4

พอเพยงมาใชในการดาเนนงานขององคการ จงคาดวาองคการดงกลาวมพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยจากการสงเคราะหองคความรเศรษฐกจพอเพยง

ของอภชย พนธเสน และคณะ (2549) ทไดสารวจงานวจยวทยานพนธในระดบบณฑตศกษา

และจากการทผวจยครงนไดทบทวนและสงเคราะหงานวจยเพมเตมเกยวกบหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง พบสอดคลองกนวา งานวจยสวนใหญทผานมาเปนการศกษาการประยกตใช

ในสถานศกษา หนวยงานราชการ หนวยงานชมชน และองคการทางสงคม สวนงานวจย

เกยวกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงขององคการเอกชนพบวา

ยงมการศกษานอยมาก โดยเฉพาะการศกษาวจยดานความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการ

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงของผบรหารในองคการเอกชนไมพบวามการศกษาเรองนโดยตรง ผวจยคาดหวงวา

การศกษาวจยในครงนจะทาใหเขาใจความเกยวของสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง ซงจะมประโยชนอยางย งตอองคการภาคเอกชนในการนาความรทไดไปใชเปน

แนวทางในการพฒนาบคลากร และผบรหารใหมพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง อนจะสงผลใหองคการเกดประสทธภาพและประสทธผลในการดาเนนงาน

และนาพาองคการไปสความยงยนตอไป (ผลน ภจรญ, 2550: 202)

1.2 คาถามในการวจย

1.2.1 วฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมความสมพนธกนอยางไร 1.2.2 วฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสามารถใน

การทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดหรอไม อยางไร

1.3 วตถประสงคของการวจย

1.3.1 เพอศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

1.3.2 เพอศกษาความสามารถในการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยงของวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

5

1.4 ขอบเขตการวจย

การวจยครงนแบงขอบเขตการวจยออกเปน 3 ดานคอ

1.4.1 ขอบเขตดานเนอหาสาระ

การศกษาความสมพนธของวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

กบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารในองคการเอกชน

มขอบเขตการศกษาดานเนอหาสาระดงน

1.4.1.1 ศกษาพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงใน 5 ดาน

ตามแนวคดของวชย อตสาหจต (2550) ไดแก บคลกภาพ (การแสดงออก) การสอสาร การทางานเปน

ทม การตดสนใจ และภาวะผนา (การปกครอง) โดยในแตละดานไดศกษาตามกรอบหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงใน 3 เรองคอ ความพอประมาณ ความมเหตผล และการมภมคมกนทด

1.4.1.2 ศกษาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงตามแนวคดของ Bass (1985:

35-191) ซงประกอบดวยพฤตกรรมผนา 4 รปแบบ ไดแก การมอทธพลอยางมอดมการณ การสราง

แรงบนดาลใจ การกระตนทางปญญา และการคานงถงความเปนปจเจกบคคล

1.4.1.3 ศกษาวฒนธรรมองคการตามแนวคดของนกวชาการ 5 ทาน คอ Denison

(1990); Cameron and Quinn (1999); Daft (2008); Slocum and Hellriegel (2011); Ivancevich

และคณะ (2011) ซงประกอบดวยวฒนธรรมองคการ 5 แบบ ไดแก แบบเนนการปรบตว แบบเนน

การมสวนรวม แบบเนนโครงสรางและกฎระเบยบ แบบเนนพนธกจ และแบบเนนความรบผดชอบ

ตอสงคม

1.4.2 ขอบเขตดานกลมเปาหมาย

การศกษาวจยครงนเลอกศกษาผบรหารระดบตนและระดบกลางในองคการเอกชนของ

ไทยทนอมนาปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการดาเนนงานในองคการ ซงมพฤตกรรม

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยเลอกองคการเอกชนขนาดใหญจานวน 1 องคการ

ทไดรบรางวลชนะเลศในการประกวดผลงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงครงท 2

ประจาป 2553

1.4.3 ขอบเขตดานระยะเวลาในการวจย

การวจยครงนผวจยใชระยะเวลาตงแตเดอนสงหาคม 2555 ถง เดอนตลาคม 2556

6

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1) ไดเรยนรและเขาใจพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ของผบรหารในองคการเอกชนของไทยทดาเนนงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

2) ไดทราบถงความสมพนธเกยวของระหวางวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง กบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของ

ผบรหารในองคการเอกชนของไทยทดาเนนงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

3) ไดแบบวดพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทสามารถ

นาไปประยกตใชในงานวจยในอนาคตได

4) ไดขอมลความรทสามารถใชเปนพนฐานการศกษาในเรองนและทเกยวของ

5) ไดขอมลความรจากการวจยทองคการตางๆ สามารถนาไปใชเปนแนวทางในการ

พฒนาพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยการสรางความรความ

เขาใจเกยวกบวฒนธรรมองคการ และการพฒนาภาวะผนาของพนกงานและผบรหารในองคการ

บทท 2

เอกสารงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงนผวจยสนใจศกษาพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง และศกษาเกยวกบวฒนธรรมองคการตามแนวคดของนกวชาการ 5 ทาน คอ Denison

(1990); Cameron and Quinn (1999); Daft (2008); Slocum and Hellriegel (2011); Ivancevich

และคณะ (2011) อกทงศกษาเกยวกบภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง (Transformational

leadership) ตามแนวคดของ Bass (1985: 35-191) โดยเนนศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรม

องคการ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง รวมทงศกษาอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง โดยวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง ภายใต

งานวจยเรอง “วฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารในองคการเอกชน” ในทนจะไดกลาวถง

รายละเอยดของการดาเนนธรกจและการบรหารทรพยากรมนษยตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงบรษททศกษา แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของดงรายละเอยดตอไปน

2.1 การดาเนนธรกจตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบรษททศกษา

ในชวงเวลาทเศรษฐกจของประเทศขยายตว กลมบรษททศกษาไดดาเนนธรกจเปนไป

ในทานองเดยวกบธรกจอนๆ ในประเทศ โดยมการเรงขยายการลงทนเขาสธรกจใหมๆ ท

หลากหลายถง 10 กลม โดยมเงนกสทธสงถง 119,000 ลานบาท แตหลงจากทรฐบาลประกาศ

อตราแลกเปลยนลอยตวเมอป 2540 ทาใหยอดเงนกของกลมบรษทเพมขนเปน 246,700 ลาน

บาท และในปเดยวกน มผลขาดทนกวา 52,000 ลานบาท เมอเผชญกบปญหาวกฤตเศรษฐกจ

ดงกลาว บรษททศกษาไดนอมนาแนวพระราชดารสปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใช

โดยเรมตนปฏบตดวย “ความพอประมาณ” คอ ประเมนความสามารถของตนเองวาบรษทม

ความเชยวชาญในดานใด เพอนาไปส “ความมเหตผล” คอการลดบทบาทในธรกจทตนเองไม

ถนด และหนมาทมเทกบธรกจทมความถนดใหมประสทธภาพมากขน จงมการปรบปรง

โครงสรางธรกจจากเดม 10 กลมธรกจ ใหเหลอเพยง 5 กลมธรกจ และลดบทบาทในบรษทรวม

8

ทนทไมไดอยในธรกจหลก พรอมกบการเรงสราง “ภมคมกน” โดยการบรหารความเสยงอยาง

เครงครด และมการใหความสาคญกบการพฒนาพนกงานอยางตอเนอง โดยบรษททศกษาไมม

นโยบายปลดพนกงานออกจากองคการ รวมทงมการเสรมสราง “ความร” โดยพฒนาระบบการ

บรหารองคความรภายในองคการ และตอยอดไปสการเปนองคการนวตกรรม พรอมทงมการยด

มนใน “คณธรรม” ดวยการบาเพญกจกรรมทเปนประโยชนตอสงคมและสงแวดลอมอยาง

ตอเนอง

บรษททศกษาเปนองคการหนงทมการประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงใน

การดาเนนธรกจ จนประสบผลสาเรจไดอยางมประสทธภาพ อนเปนผลมาจากการมนโยบายท

ชดเจน มการกากบดแลกจการทดเพอใหเกดผลเปนรปธรรม และมพนกงานทมวนย รวมแรง

รวมใจกนนอมนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาปฏบตอยางตอเนอง ปจจยหนงทสงเสรม

ใหบรษทดาเนนธรกจตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดสาเรจคอ สมาชกในองคการ

รวมกนปฏบตอยางจรงจงตามอดมการณในการดาเนนธรกจ นอกจากนยงมคณะกรรมการ

บรษทเปนผกาหนดนโยบายดานตางๆ ตลอดจนรเรมระบบการกากบกจการทด (Good

corporate governance) โดยมคณะกรรมการบรษทและผบรหารระดบสงประพฤตตนเปน

แบบอยางทด เพอใหภารกจดาเนนไปอยางมประสทธผลตามวตถประสงคทกาหนดไว อยใน

แนวทางทผถอหนเหนชอบ ถกตองตามกฏหมาย และเปนไปตามขอบงคบของบรษท บรษทท

ศกษามความเชอมนวา การดาเนนธรกจตามหลกบรรษทภบาลจะชวยใหธรกจเตบโตอยาง

ยงยน จงมงกากบดแลธรกจใหบรหารงานอยางโปรงใส เปดเผย ตรวจสอบได และเปนธรรมกบ

ผมสวนเกยวของทกฝาย พรอมทงรณรงคและเปนตวอยางใหองคการอนๆ ในสงคมเลงเหนถง

ความสาคญ ซงหากองคการมการกากบดแลทดตามหลกบรรษทภบาล กจะสงเสรมใหสามารถ

นอมนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชไดอยางมประสทธภาพ โดยสามารถ

สรปรายละเอยดการดาเนนธรกจตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบรษททศกษา

(บรษททศกษา, 2552: 22) ไดดงภาพท 2.1

9

ความพอประมาณ ความมเหตมผล การมภมคมกน

1. ดานการดาเนนธรกจ

- มงพฒนาธรกจทมความ

เชยวชาญ

- กาหนดวสยทศนในการดาเนน

ธรกจอยางประมาณตนตาม

ศกยภาพ

2. ดานการบรหารทรพยากร

บคคล

- จดกาลงคนโดยยดหลกความ

พอด

- ดแลผลตอบแทนอยางเปน

ธรรม

- สงเสรมพนกงานใหดาเนนชวต

ตามหลกปรชญาฯ

3. ดานการพฒนาอยางยงยน

- การใชทรพยากรธรรมชาต

อยางคมคาตามหลก 3R

- โครงการประหยดพลงงาน

1. ดานการดาเนนธรกจ

- การตดสนใจทางธรกจอยาง

รอบคอบผานคณะกรรมการ

บรษท

- การแสดงความรบผดชอบตอ

เจาหน

- Medium-Term Plan

2. ดานการบรหารทรพยากร

บคคล

- สรรหาและคดเลอกพนกงาน

อยางเปนธรรม

- พจารณาผลงานของพนกงาน

โดยยดหลกคณธรรม

3. ดานการพฒนาอยางยงยน

- ใสใจผลประโยชน ผลกระทบ

และความคดเหนของผมสวนได

เสย

- พฒนาการดาเนนงานดวยหลก

Total Quality Management

(TQM)

1. ดานการดาเนนธรกจ

- สรางมลคาเพมใหกบสนคาและ

บรการอยางยงยน

- การบรหารความเสยง

2. ดานการบรหารทรพยากร

บคคล

- จดระบบพเลยง

- จดหลกสตรพฒนาพนกงาน

- การใหทนการศกษาสาหรบ

พนกงาน

- พฒนาความเปนอยและสขภาพ

ของพนกงานและครอบครว

3. ดานการพฒนาอยางยงยน

- พฒนาและสรางเครอขายเพอ

ความยงยน

- การจดสรรผลกาไรจากการ

ดาเนนธรกจไปใชในดานตางๆ

การเตรยมพรอมรบมอและ

บรหารจดการในภาวะวกฤต

- การสรางฐานความรในการดาเนนธรกจใหเทาทน

โลก

- การบรหารจดการความรในดานตางๆ

- สงเสรมการปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) ใน

การพฒนาวชาชพ

- แลกเปลยนความรระหวางพนกงานในประเทศ

ตางๆ

- จดตงชมรม

- การแบงปนความรสสงคม

- การเผยแพรหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

- คณธรรมกบการดาเนนธรกจขององคการ โดยเปน

ธรรมกบผเกยวของทกฝายและรบผดชอบตอสงคม

- คณธรรมกบการบรหารทรพยากรบคคล

- “คนเกงและด” คณสมบตพนฐานของพนกงาน

- ความเปนไทย รวมมอรวมใจ ฟนฝาวกฤตโดยไม

ทอดทงกน

- อดมการณ จรรยาบรรณ และบรรษทภบาลของ

องคการ

- คณธรรมกบการพฒนาอยางยงยน

เงอนไขความร เงอนไขคณธรรม

ภาพท 2.1 การดาเนนธรกจตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบรษททศกษา

แหลงทมา: บรษททศกษา, 2552: 22.

การดาเนนธรกจตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบรษททศกษา

10

2.2 การบรหารทรพยากรมนษยตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบรษททศกษา

ในดานความพอประมาณ สมบต กสมาวล (2549) ไดนาเอาขอมลแนวทางการบรหาร

ทรพยากรมนษยของบรษททศกษา มาทาการวเคราะหและตความจากมมมองของหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยง แลวพบวา สามารถวเคราะหความสอดคลองของการบรหารจดการ

ทรพยากรมนษยขององคการ โดยใชกรอบคดตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในดาน

ความพอประมาณ ความมเหตผล และการสรางภมคมกนทด บนพนฐานของความรและ

คณธรรมดงน

2.2.1 ความพอประมาณ

สมบต กสมาวล (2549: 145) พบวา บรษททศกษามการดาเนนงานทสอดคลองกบหลก

ความพอประมาณในการบรหารจดการทรพยากรมนษยดงน

1) ดานการรบทรพยากรมนษย มการรบบคลากรจานวนนอยเทาทจาเปน จดคน

เขาทางานใหเหมาะสมกบลกษณะงาน มแผนโยกยายในแตละวชาชพ เพอใหโอกาสพฒนา

ตนเองและมความเจรญกาวหนาในอาชพการงาน

2) ดานการบรหารคาจางและสวสดการ เนนความสมดลและการตอบสนอง

ผลประโยชนทเปนธรรมแกพนกงาน การกาหนดฐานเงนเดอนและโครงสรางคาจางทเนนความ

เปนธรรมภายในองคการ และความสามารถในการแขงขนกบภายนอกได มการสารวจคาจาง

และเปรยบเทยบ (Benchmark) กบกล มบรษทชนนาและกล มอตสาหกรรมเดยวกนอยาง

สมาเสมอเพอทจะไดกาหนดฐานคาจางและสวสดการทเหมาะสมและเปนธรรมใหแกพนกงาน

รวมทงมการดแลและจดสวสดการทเหมาะสมใหกบพนกงานและครอบครว โดยเนนในเรองของ

สขภาพทด โดยพนกงานไมตองเรยกรอง

3) ดานการใชทรพยากรมนษย เมอเกดวกฤตเศรษฐกจ บรษทมการ “ผนวกผสาน

งาน” (Combine job) โดยการวเคราะหและออกแบบงานใหมใหบคลากรไดทางานในเนองานทกวาง

และลกมากขน (Job enrichment and enlargement) ทาใหบรษทสามารถลดอตรากาลงคนลงไปได

โดยไมสญเสยปรมาณและคณภาพของงาน รวมทงเปนหนงในบรษททยนหยดในนโยบายการสราง

และการใชทรพยากรบคคลภายใน โดยเนนการจางงานระยะยาว การสงเสรมใหบคลากรภายในม

ความกาวหนาในอาชพ และการพฒนาพนกงานใหเตบโตควบคไปกบการเตบโตของบรษท

นอกจากนมนโยบายใหพนกงานไดมทกษะทหลากหลาย (Muti-skilled) โดยมการหมนเวยนงานเปน

ระยะๆ (Rotation)

11

4) การสงเสรมใหพนกงานมความสมดลในการทางาน เชน การมกจกรรม 5 ส.

การมศนยกฬาภายในองคการ การจดสภาพแวดลอมสถานททางานใหนาทางาน ฯลฯ การให

ความสาคญเกยวกบเรอง “สขภาพและความปลอดภย” (Health & Safety) ของพนกงาน และ

สรางจตสานกในความรบผดชอบตอสงคมใหแกพนกงานผานโครงการและกจกรรมตางๆ

2.2.2 ความมเหตมผล

ดานความมเหตมผล สมบต กสมาวล (2549: 149) ทาการศกษาพบวา บรษททศกษาม

ความมเหตผลในมตดานตางๆ ของการบรหารจดการทรพยากรมนษยดงน

1) ดานการสรรหาและคดเลอกคน จดใหมคณะกรรมการคดเลอกพนกงานอยาง

เปนระบบ โดยมหลกเกณฑการสรรหาและคดเลอกบคลากรทเปนคนด คนเกง มคณภาพสงและ

ซอสตย เพอใหเกดการสอดรบกบวฒนธรรมองคการทเนนเรองของ “คณภาพและคณธรรม”

(Quality and Fairness)

2) ดานการบรหารทรพยากรมนษย มการยดใชหลกการบรหารทรพยากรบคคล

ทเนนคานยมในเรองของ “ความเปนธรรม ความเปนเลศ คณคาของบคลากร และความ

รบผดชอบตอสงคม” และมนโยบายในการดแลพนกงานอยางทวถงและเปนธรรมโดยใชระบบ

คณะกรรมการบคคลทยดถอระบบความสามารถและอดมการณขององคการเปนหลก

3) การใชทรพยากรมนษยทมอยอยางมประสทธภาพ โดยใชแนวทางการบรหาร

แบบคณภาพโดยรวม (Total quality management) มหลกในการทางานทเนนการทางานเปน

ทมคณภาพ (Quility circle) และมหลกในการทางานวา “พรงนตองดกวาวนน” (Continuous

improvement) และใชแนวการบรหารทใช “ทรพยากรรวม” (Shared service) ของทงบรษทใน

เครอ รวมทงการเปดบางหนวยงานของบรษทเปน “ศนยกาไรทหารายไดเลยงตนเองได” (Profit

center) เพอรบงานเปนทปรกษาโครงการใหกบหนวยงานจากทงภาครฐและภาคเอกชน ทาให

หนวยงานมรายไดเพมขน

4) ความเขาถงปจจยการบรหารจดการทรพยากรมนษยทมตอความสาเรจของ

ธรกจ เปนการเปลยนแปลงแนวทางการบรหารทรพยากรมนษยทเคยใหความสาคญกบระบบ

ความอาวโส (Seniority) ไปเปนระบบการบรหารบคลากรทมความสามารถ เพอใหบคลากรทม

ความสามารถไดใชศกยภาพอยางเตมความสามารถและมความผกพนกบองคการ

2.2.3 การมภมคมกนทด

แนวทางการสรางภมคมกน สมบต กสมาวล (2549: 156) พบวา บรษททศกษามการ

สรางภมคมกนในการบรหารจดการทรพยากรมนษยดงน

12

1) การตระหนกถงความสาคญของพนกงานในการแกปญหาของบรษท จากการ

ทบรษททศกษาสามารถหลดพนจากภาวะวกฤตไดอยางรวดเรว สวนสาคญเปนเพราะความม

คณภาพ ความมวนย และความรวมมอรวมใจของพนกงานซงเปนผลพวงของนโยบายการ

พฒนาบคลากรอยางตอเนองและนโยบายการสรางคนภายในบรษท นอกจากนในชวงทเกด

วกฤตป 2540 บรษทไมลดกจกรรมดานการพฒนาพนกงาน เพราะเชอวาการพฒนาพนกงาน

เปนการเตรยมพรอมสาหรบการเตบโตของบรษทในอนาคต แตการพฒนาพนกงานจะเปลยน

รปแบบจาก “การฝกอบรมในหองเรยน” (Classroom-based) ไปเปน “การเรยนรเชงปฏบตการ”

(Action learning) “การเรยนรดวยตนเอง” (Self-managed learning) และการสราง “องคการ

แหงการเรยนร” (Learning organization) และการสรางมหาวทยาลยภายในบรษท (Corporate

University)

2) การเตรยมความพรอมสาหรบอนาคต มโครงการพฒนาภาวะผนาของ

องคการอยางตอเนองหลายโครงการ มโครงการสงเสรมใหบคลากรศกษาตอในมหาวทยาลยชน

นาทงในและตางประเทศ รวมทงมการวางแผนเตรยมความพรอมบคลากรทจะไดรบการแตงตง

ใหดารงตาแหนงทางการบรหารเปนการลวงหนาไมนอยกวา 3 ป โดยใชกระบวนการของการ

สารวจ คนพบ สงเสรมสนบสนน และมอบหมายงาน นอกจากนยงมการรเรมเตรยมความพรอม

ขององคการไปสอตสาหกรรมในอนาคต โดยมโครงการรณรงค “Innovation Change for Better

Tomorrow” ทมงการเปลยนแปลงและสรางวฒนธรรมใหมทเนน “ความคดรเรมสรางสรรค”

(Creativist) เพอใหบรษททศกษากลายเปน “องคการนวตกรรม” (Innovation organization)

2.2.4 ความรคคณธรรม

การมความรและคณธรรม สมบต กสมาวล (2549: 160) พบวา บรษททศกษามความร

คคณธรรมในมตตางๆ ของการบรหารทรพยากรมนษย ดงน

1) การสงเสรมความร ประกอบดวย การสะสมทนมนษย โดยบรษททศกษาม

ความตระหนกวาการทาธรกจในอนาคตจะมการแขงขนกนท “ฐานความรและนวตกรรม”

(Innovation) ดงนนจงมนโยบายดาน “การบรหารจดการความร” (Knowledge management) เพอ

เกบสะสม (Capture) แลกเปลยน (Share) และแปลง (Transfer) ความรของพนกงานใหเปนองค

ความรและเกดการพฒนาเปน “แกนความสามารถหลก” (Core competencies) และยงมการตง

คณะพฒนาวชาชพขนมา 7 กลม เพอใหบคลากรไดมาแลกเปลยนเรยนรแนวทางปฏบต และ

รวบรวม “ตวอยางการทางานทเปนเลศ” (Best practises) ใสไวใน Website พนกงานสามารถเขา

ไปศกษาไดในระบบ Intranet ของบรษทในเครอ จนเกด Communities of Pracetices นอกจากน

ยงไดจดตง “ชมรม” อนประกอบดวยบคลากรของบรษททเกษยณอายไปแลว เปนเครอขายท

สาคญทบรษทสามารถอาศยภมปญญาและความสามารถของคนเหลานไดเมอจาเปน สวน

นโยบายในการพฒนาพนกงาน บรษทมนโยบายในการลงทนพฒนาพนกงานเพอสรางความ

13

ไดเปรยบในการแขงขนทางธรกจระยะยาว พนกงานทกคน ทกวชาชพ ทกระดบ จะไดรบการ

พฒนาอยางเพยงพอและตอเนอง ทงเรองงานในหนาท ความรเกยวกบธรกจ ตลอดจนการ

บรหารและจดการตามความเหมาะสมของหนาท และความรบผดชอบของพนกงาน รวมทงสราง

จตสานกในเรองคณภาพใหแกพนกงานทกคน

2) การสงเสรมคณธรรม มการเนนใหพนกงานมคณธรรม โดยรบบคลากรทม

คณสมบตสอดคลองกบวฒนธรรมองคการเปน “คนด คนเกง” เนนสรางบคลากรมออาชพ ม

“สมมาอาชวะ” (Professionalism) มระเบยบวนยในการทางาน มความตรงตอเวลา และเนน

ความมธยสถเรยบงายเนนความซอสตยสจรต และการประกอบธรกจอยางมจรยธรรม

(Business ethics) หากพบวามการทจรตแมเพยงนดเดยว ถอเปนสงทบรษทไมสามารถยอมรบ

ได จะใหพนจากสภาพการเปนพนกงานทนท นอกจากนยงเนนคานยม “คณภาพและความเปน

ธรรม” (Quality and fairness) ในทกมตของการทางาน รวมทงเนนการทางานเปนทม และการ

ตดสนใจในรปแบบคณะกรรมการ เพอใหเกดความรอบคอบและความเปนธรรมในการตดสนใจ

2.3 แนวคดพฤตกรรมการทางาน

ในสวนนจะกลาวถงความหมายของพฤตกรรมการทางาน แนวคดพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง การวดพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง และงานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง โดยมรายละเอยดดงตอไปน

2.3.1 ความหมายของพฤตกรรมการทางาน

ผวจยไดทบทวนแนวคดพฤตกรรมการทางาน พบวามนกวชาการหลายทานไดให

ความหมายไวดงน Lopez (1968: 242-243) เคยใหความหมายไวกวา 40 ป มาแลววา

พฤตกรรมการทางาน คอการกระทาทแสดงใหเหนได หรออากปกรยาภายในทผอ นไมสามารถ

สงเกตได หรอเหนไดยาก พฤตกรรมการทางานมาจากสงกาหนดหลายอยาง ถารส งทกาหนด

หรอตวแปรตาง ๆ ทมความสมพนธเกยวของกนทงหมด จะสามารถตงเปนกฏทแนนอน และ

นาไปใชในการทานายพฤตกรรมการทางานได สวน Albanese and Van Fleet (1983: 52) ให

ความหมายไววา พฤตกรรมการทางาน ประกอบดวย พฤตกรรมภายนอก (Overt behavior) คอ

การกระทา การแสดงออก หรอการตอบสนองทสามารถสงเกตเหนได ไดยนได หรอวดได เชน

การพด และการเขยน เปนตน และพฤตกรรมภายใน (Covert behavior) คอ พฤตกรรมทไม

สามารถสงเกต หรอวดไดโดยตรง เชน ความเขาใจ การบร การคด การตดสนใจ ความรสก

ฯลฯ พฤตกรรมภายในเปนพฤตกรรมทไมสามารถสงเกตไดดวยประสาทสมผส ตองสนนษฐาน

14

จากพฤตกรรมภายนอก เชน การคด การฝนกลางวน การยอมรบ การฟง การเรยน การสราง

ทศนคตและคานยม เปนตน และ White (1989: 143) กลาวเพมเตมวา พฤตกรรมการทางาน

หมายถง สงทบคคลแสดงออกเพอตอบสนองหรอตอบโตสงใดสงหนงในขณะปฏบตงาน ซง

สามารถสงเกตและวดไดตรงกนไมวาการแสดงออก หรอการตอบสนองนนจะเกดขนภายนอก

หรอภายในรางกายกตาม นอกจากนยงรวมถงการกระทาทปรากฏออกมา เพอวตถประสงคใน

การปฏบตงาน โดยมกลไกกากบสงการจากความคด ความรสกทมอยภายในของตนตลอดเวลา

นอกจากน John (1996: 161) ไดใหความหมายวา พฤตกรรมการทางาน หมายถง ลกษณะการ

ทมเทใหกบการทางานของบคลากร เพอใหองคการบรรลวตถประสงคทวางไว และ Gibson,

Ivancevich and Donnelly (2009: 92) กลาวเพมเตมวา หมายถง การทางานของบคคลซง

ครอบคลมทงพฤตกรรมทเกยวของกบงานทงโดยทางตรงและทางออม

จากความหมายของพฤตกรรมการทางานดงกลาว ผศกษาสรปความหมายของ

พฤตกรรมการทางาน หมายถง การกระทาตางๆ ของบคคล ทแสดงออกมาใหเหนไดอยาง

เดนชดในการทางาน รวมทงการกระทาตางๆ ทบคคลไมไดแสดงออกมาใหเหนโดยตรง

2.3.2 แนวคดพฤตกรรมในการทางาน

สาหรบแนวคดเกยวกบพฤตกรรมการทางานน น ผวจ ยไดทบทวนแนวคดของ

นกวชาการทงในและตางประเทศ ตามรายละเอยดดงน

แนวคดทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมการทางาน มการศกษาและเสนอแนะไวมากมาย

อาร เพชรผด (2537) ไดสรปจดแบงพฤตกรรมในการทางานไวเปน 5 ดาน ไดแก พฤตกรรม

ทางดานการสอสาร พฤตกรรมทางดานมนษยสมพนธ พฤตกรรมทางดานการแกปญหา

พฤตกรรมทางดานความเปนผนา และระดบความทะเยอทะยาน/การมงความสาเรจ เมอไมนาน

มาน Gibson, Ivancevich and Donnelly (2009: 92) กลาววาพฤตกรรมการทางานของบคคล

ครอบคลมทงพฤตกรรมทเกยวของกบงานทงทางตรงและทางออม โดยนอกจากพฤตกรรมดาน

การแกไขปญหา (Problem-Solving) และพฤตกรรมดานการตดตอสอสาร (Communication)

ยงจาแนกไดเปนพฤตกรรมดานกระบวนการคด (Thinking process) พฤตกรรมดานการสงเกต

(Observation) และพฤตกรรมดานการเคลอนไหว (Movement) แนวคดพฤตกรรมการทางานท

เปนทสนใจศกษากนมากพฤตกรรมหนงคอ พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ซง

Organ and Bateman (1991) นกวชาการทางดานพฤตกรรมองคกร เนนวาเปนพฤตกรรมเชง

บวกทประกอบดวย พฤตกรรมการใหความชวยเหลอ (Altruism) พฤตกรรมการคานงถงผอน

(Courtesy) พฤตกรรมของความอดทนอดกลน (Sportsmanship) พฤตกรรมการใหความ

รวมมอ (Civic) และพฤตกรรมความสานกในหนาท (Conscientiousness) Podsakoff และคณะ

(2000: 516) ไดรวบรวมแนวคดทเกยวกบองคประกอบของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ

องคการทมนกวชาการหลายทานเสนอไว โดยนามาจาแนกและจดกลมพฤตกรรมตางๆ ท

15

คลายคลงกน หรอมความซาซอนเขามาจดพวกใหอยในองคประกอบเดยวกน พบวาสามารถ

จาแนกไดเปน 7 องคประกอบ ไดแก พฤตกรรมการชวยเหลอ (Helping behavior) ความอดทน

อดกลน (Sportsmanship) ความจงรกภกดตอองคกร (Organizational loyalty) การปฏบตตาม

กฎระเบยบขององคกร (Organization compliance) ความคดสรางสรรค (Individual initiative)

การใหความรวมมอ (Civic virtue) และการพฒนาตนเอง (Self-development)

2.4 แนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

2.4.1 ความหมายของหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

“เศรษฐกจพอเพยง” เปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงพระราชทานใหคนไทยรบร

มานานกวา 30 ป เพอเปนหลกคด ชแนะแนวทางปฏบตแกพสกนกรชาวไทยใหเขาถงพนฐานของการ

ดารงชวตบนทางสายกลางและความไมประมาท (การบรหารทรพยากรบคคลตามหลกปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยง, 2552: 2) โดยสเมธ ตนตเวชกล (2544: 284-291) ซงทางานถวายพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ในดานนมายาวนานกวา 40 ป ถอไดวาเปนผมความรความเขาใจในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

มากทสดผหนง ไดกลาวอธบายไววา เศรษฐกจพอเพยง หมายถงเศรษฐกจทสามารถอมชตนเองอยได

โดยไมตองเดอดรอน โดยตองสรางพนฐานเศรษฐกจของตนเองใหดเสยกอน คอตงตวใหมความ

พอมพอใช ไมใชมงหวงแตจะทมเทสรางความเจรญยกเศรษฐกจใหรวดเรวเพยงอยางเดยว

เพราะผมอาชพและฐานะเพยงพอทจะพงตนเองยอมสามารถสรางความเจรญกาวหนาและฐานะ

ทางเศรษฐกจขนทสงขนไปตามลาดบตอไป โดยสรปคอ การหนกลบมายดทางสายกลางในการ

ดารงชวต โดยใชหลกการพงตนเอง ไดแกพงตนเองทางจตใจ คนทสมบรณพรอมตองมจตใจท

เขมแขง มจตสานกวาตนนนสามารถพงตนเองได ดงนนจงควรทจะสรางพลงผลกดนใหมภาวะ

จตใจฮกเหมตอสชวตดวยความสจรต แมอาจจะไมประสบผลสาเรจบางกตาม แตไมควรทอแท

ใจและใหมความพยายามตอไป ซงสเมธ ตนตเวชกล (2544: 284-291) แจกแจงการพงตนเองวา

1) พงตนเองไดทางสงคม คอการเสรมสรางใหแตละชมชนในทองถนรวมมอชวยเหลอ

เกอกลนาความรทไดรบมาถายทอด และเผยแพรใหไดรบประโยชนซงกนและกน

2) พงตนเองไดทางทรพยากรธรรมชาต คอการสงเสรมใหมการนาเอาศกยภาพ

ของผคนในทองถนมาเสาะแสวงหาทรพยากรธรรมชาต หรอวสดในทองถนทมอยมาใชใหเกด

ประโยชนสงสด ซงสงผลใหเกดการพฒนาประเทศไดอยางดยง สงดคอการประยกตใชภม

ปญญาทองถนซงมมากมายในประเทศ

16

3) พงตนเองไดทางเทคโนโลย คอการสงเสรมใหมการศกษาทดลอง ทดสอบ

เพอใหไดมาซงเทคโนโลยใหมๆ ทสอดคลองกบสภาพภมประเทศและสงคมไทย และสงสาคญ

สามารถนาไปใชปฏบตไดอยางเหมาะสม

4) พงตนเองไดในทางเศรษฐกจ คอความสามารถทจะอยไดดวยตนเองในระดบ

เบองตน กลาวคอ แมไมมเงนกยงมขาวปลา ผกผลไมในทองถนของตนเองเพอการยงชพ และ

สามารถนาไปสการพฒนาเศรษฐกจของประเทศในระดบมหภาคตอไปได

เศรษฐกจพอเพยงแหงการพงตนเองนน ประเวศ วะส (2542: 4-7) เนนวาการพงตนเอง

ได คอความเขมแขง ซงตองสรางความเขมแขงจากฐานลาง โดยเฉพาะเปนเศรษฐกจวฒนธรรม

เพราะจดแขงทสดของเรา คอวฒนธรรมไทย โดยทวฒนธรรม หมายถงวถทางการดารงชวต

ทงหมด จงรวมความเชอ การกนการอย การแตงกาย ขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปะ และ

วธการแกไขปญหาการดารงรกษาคณภาพ หรอการแพทยพนบาน โดยการสรางความเขมแขง

จาเปนตองมเศรษฐกจบรณาการหรอเปนองครวม คอเปนเศรษฐกจแหงการพงตนเองและความ

เขมแขงมความเชอมโยงระหวางเศรษฐกจ จตใจ สงคม วฒนธรรม สงแวดลอม และการเมอง

พรอมกนไปในตว ซงเศรษฐกจแบบน จะทาใหเกดความเปนปากลบมา ครอบครวอบอน ชมชน

เขมแขง มการอนรกษและพฒนาวฒนธรรมพรอมๆ กบความเขมแขงทางเศรษฐกจและการ

พฒนาจตใจ ซง ประเวศ วะส (2542: 4-7) อธบายเพมเตมวา เศรษฐกจพอเพยง หมายถง

พอเพยงในอยางนอย 7 ประการคอ

1) พอเพยงสาหรบทกคนทกครอบครว ไมใชเศรษฐกจแบบทอดทงกน

2) จตใจพอเพยง ทาใหรกและเอออาทรตอผอน

3) สงแวดลอมพอเพยง โดยการอนรกษและเพมพนสงแวดลอม ทาใหยงชพและ

ทามาหากนได เชน การทาเกษตรผสมผสาน

4) ชมชนมความเขมแขงพอเพยง โดยการรวมตวกนเปนชมชนทเขมแขง ทาให

สามารถแกปญหาตางๆ ไดเชน ปญหาสงคม ปญหาความยากจน หรอปญหาสงแวดลอม

5) ปญญาพอเพยง มการเรยนรรวมกนในการปฏบตและปรบตวไดอยางตอเนอง

6) อยบนพนฐานวฒนธรรมพอเพยง วฒนธรรม หมายถงวถชวตของกลมชนท

สมพนธอยกบสงแวดลอมทหลากหลาย ดงนนเศรษฐกจพอเพยงจงควรสมพนธและเตบโตขน

จากฐานวฒนธรรมจงจะมนคง

7) มความมนคงพอเพยง จงจะทาใหสขภาพจตด เมอทกอยางพอเพยงเกด

ความสมดล โดยความสมดล คอความเปนปกตและยงยน ซงอาจมการกลาวถงเศรษฐกจ

พอเพยงในชออนๆ เชนเศรษฐกจพนฐาน เศรษฐกจสมดล เศรษฐกจบรณาการ เศรษฐกจ

ศลธรรม เปนตน ซงเปนเศรษฐกจทางสายกลาง หรอเศรษฐกจแบบมชฌมาปฏปทา เพราะ

เชอมโยงทกเรองเขามาดวยกนทงเศรษฐกจ จตใจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม คาวา

17

เศรษฐกจเปนคาทมความหมายทด ทหมายถงความเจรญทเชอมโยงภายในสงคม วฒนธรรม

และสงแวดลอมเขาดวยกน

ระบบเศรษฐกจทพงตนเองไดตามแนวพระราชดารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวนน

สนทร กลวฒนวรพงศ (2544: 55-57) แจกแจงความหมายใน 2 ลกษณะใหญๆ คอ

1) เศรษฐกจพอเพยง หมายถงความสามารถของชมชน เมอง รฐประเทศ หรอ

ภมภาคหนงๆ ในการผลตสนคาและบรการทกชนด เพอเลยงสงคมนนๆ ไดโดยไมตองพงพา

ปจจยตางๆ ทเราไมไดเปนเจาของ

2) เศรษฐกจพอเพยงระดบบคคล คอความสามารถในการดารงชวตอยางไม

เดอดรอน มความเปนอยอยางประมาณตนตามฐานะตามอตภาพทสาคญ ไมหลงใหลไปตาม

กระแสของวตถนยม มอสรภาพเสรภาพ และไมยดตดอยกบสงใด

กลาวไดวาเศรษฐกจพอเพยง หมายถงการใชทรพยากรทมจากดในการผลตเพอบรโภค

เองบาง และเพอแลกเปลยนบางตามความเหมาะสม โดยมจดมงหมายเบองตน คอใหสามารถม

สงตางๆ เพยงพอ เพอตอบสนองความตองการเบองตน หรอการมปจจย 4 ในการดาเนนชวต

(ไสว บญมา, 2543: 19-20)

2.4.2 โครงสรางและเนอหาของหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมโครงสรางและเนอหาแยกเปนกรอบแนวคด

คณลกษณะ คานยาม เงอนไข แนวทางปฏบต และผลทคาดวาจะไดรบ ดงน (ณฏฐพงศ

ทองภกด, 2550: 13)

กรอบความคดของปรชญา เปนการชแนะแนวทางการดารงอยและปฏบตตนทงแนวทาง

ปฏบตและตวอยางการประยกตทเกดขน โดยปรชญาใชไดทงระดบปจเจกชน ครอบครว ชมชน

และประเทศ ในทนมองในแงการบรหารเศรษฐกจ (ระดบประเทศ) เปนการมองโลกในลกษณะท

เปนพลวต มการเปลยนแปลง มความไมแนนอนและมความเชอมโยงกบกระแสโลก มงผลทง

ระยะสนและระยะยาว เพอความมนคงและยงยนในมตตางๆ เปนการเปลยนแปลงกรอบแนวคด

ในการพฒนาสบเนองจากการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกประเทศ

คณลกษณะ คอ เปนแนวทางการดารงอยและการปฏบตตนตามแนวทางทควรจะเปน ใชไดกบ

ประชาชนทกระดบ ทกหนาท เปนการดาเนนตามทางสายกลาง ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จงมใช

เปนเฉพาะเรองเศรษฐกจ เพราะเปนแนวทางการปฏบตตนซงมหลายมต นอกจากนยงใหมความเทาทน

โลก คอกระแสโลกาภวตนไมใชปดประเทศ แตในขณะเดยวกนกไมเปดเสรเตมทอยางไมมการ

ควบคมดแล ไมใชอยอยางโดดเดยวหรออยโดยพงพงภายนอกทงหมด

ความพอเพยง คอ ความพอประมาณ ความมเหตมผล มระบบภมคมกนทดตอผลกระทบ

ของการเปลยนแปลง หากขาดองคประกอบใดกไมเปนความพอเพยงทสมบรณ

18

ความพอประมาณ (Moderation) มสองนย คอ ความพอดไมสดโตง และการยนไดบน

ขาของตนเอง (self-reliant) เปนการดาเนนชวตอยางทางสายกลาง โดยมการกระทาไมมาก

เกนไปไมนอยเกนไปในมตตางๆ เชน การบรโภค การผลตอยในระดบสมดล การใชจาย การ

ออมอยในระดบทไมสรางความเดอดรอนใหตนเอง เปนสงททาใหเราทาอะไรเตมตามศกยภาพ

ไมเบยดเบยนตนเองและผอน เพอเปนการยนไดโดยลาแขงของตนเอง

ความมเหตมผล (Reasonableness) หมายความวา การตดสนใจเกยวกบพฤตกรรมตางๆ

ทมความพอประมาณ ในมตตางๆ จะตองมสตรอบรคดถงระยะยาว ตองมเปาหมายและวธการท

เหมาะสม มความรในการดาเนนการ มการพจารณาจากเหต ปจจยและขอมลทเกยวของ ตองเปน

การมองระยะยาว ตลอดจนคานงถงผลกระทบของการกระทา และความเสยง จะทาใหมความ

พอประมาณทงในปจจบนและอนาคต

การมภมคมกนในตวดพอสมควร (Self-immunity) พลวตในมตตางๆ ทาใหมการ

เปลยนแปลงในสภาวะตางๆ อยางรวดเรวขน จงตองมการเตรยมตวพรอมรบผลกระทบทคาดวา

จะเกดขนจากการเปลยนแปลงดานตางๆ การกระทาทเรยกไดวาพอเพยงไมคานงถงเหตการณ

และผลในปจจบน แตจาเปนตองคานงถงความเปนไปไดของสถานการณตางๆ ทจะเกดขนใน

อนาคต ภายใตขอจากดของขอมลทมอย และสามารถสรางภมคมกนพรอมรบการเปลยนแปลง

และการมภมคมกนจะทาใหมความพอเพยงแมเมอมการเปลยนแปลง ถงจะมเหตการณทแย

ทสดกรบมอได

ทงนหากจะมความพอเพยง เงอนไขการปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คอ

เงอนไขความร ไดแก มความรอบร รอบคอบ ระมดระวง และเงอนไขคณธรรม

ความรอบร คอ มความรเกยวกบวชาการตางๆ อยางรอบดาน ในเรองตางๆ ทเกยวของเพอ

ใชเปนประโยชนพนฐาน เพอนาไปใชในการปฏบตอยางพอเพยง การมความรอบรยอมทาใหมการ

ตดสนใจทถกตอง ทงนรวมถง ความรอบคอบ ความระมดระวง คอ มการวางแผน โดยสามารถทจะ

นาความรและหลกวชาตางๆ มาพจารณาเชอมโยงสมพนธกน และความมสตตระหนกถงการ

เปลยนแปลงทจะเกดขนได ในการนาแผนปฏบตทต งอยบนหลกวชาตางๆ เหลานนไปใชในทาง

ปฏบต โดยมการปรบใชใหเหมาะกบสภาพแวดลอมทงทางกายภาพและทางสงคมดวย

ในสวนของคณธรรม ความซอสตยสจรต ซงครอบคลมคนทงชาต รวมทงเจาหนาท

นกวชาการ นกธรกจ มสองดานคอ ดานจตใจ/ปญญา และดานการกระทา ในดานแรกเปนการเนน

ความรคคณธรรมตระหนกในคณธรรม มความซอสตยสจรต และมความรอบรทเหมาะสม สวนดาน

การกระทาหรอแนวทางดาเนนชวต เนนความอดทน ความเพยร สตปญญา และความรอบคอบ

เงอนไขนจะทาใหการปฏบตตามเนอหาของความพอเพยงเปนไปได ทาใหตนเองไมมความโลภ ไม

เบยดเบยนผอนหรอสงคมเพราะการมความโลภจะทาใหทาอะไรสดโตง ไมนกถงความเสยง ไมร จก

พอ มโอกาสทจะกระทาการทจรต

19

ปรชญากลาวถง ผลทคาดวาจะไดรบดวย โดยความพอเพยงเปนทงวธการและผล

(End and mean) จากการกระทา โดยจะทาใหเกดวถการพฒนาและผลของการพฒนาทสมดล

และพรอมรบตอการเปลยนแปลง ซงความสมดลและความพรอมรบการเปลยนแปลง หมายถง

ความสมดลในทกดาน ทงดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรม ในขณะเดยวกน

ความสมดลของการกระทาทงเหตและผลจะนาไปส ความยงยนของการพฒนา ภายใตพลวตทง

ภายในและภายนอกประเทศ

เนองจากหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทางการพฒนาทพรอมนาไป

ประยกตใชในทกระดบ ทกสาขา และทกภาคของเศรษฐกจ ทงภาคการเกษตร ภาคชนบท ภาค

การเงน ภาคอสงหารมทรพย และการคาการลงทนระหวางประเทศ (การบรหารทรพยากรบคคล

ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง, 2552: 5-6) ดงนนการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง จงควรเปนการพฒนาทตงอยบนพนฐานของทางสายกลางและความไมประมาท โดย

คานงถงความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางถมคมกนทด ตลอดจนการใชความร ความ

รอบคอบและคณธรรมประกอบการตดสนใจและการกระทา (สขสรรค กนตะบตร, 2553: 12) จะ

เหนไดวากรอบความคดของความพอเพยงบนทางสายกลางนจะตองประกอบดวย 3 คณลกษณะ

พรอมกน จะขาดอยางหนงอยางใดมได คอความพอประมาณ ความมเหตผล และตองมภมคมกน

ใหตวเองและสงคมพอสมควร หากตองเผชญกบผลกระทบใดๆ การตดสนใจและการดาเนน

กจกรรมตางๆ จะตองตงอยบน 2 เงอนไข คอความรและคณธรรม (การบรหารทรพยากรบคคล

ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง, 2552: 5-6) ดงแสดงตามภาพท 2.2

2.5 การประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในภาคธรกจเอกชน ในประเทศไทยไดมนกวชาการหลายทานไดกลาวถงการประยกตใชหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงในภาคธรกจเอกชน เชน สขสรรค กนตะบตร (2552: 144-184) ไดศกษา

แนวทางในการดาเนนธรกจอยางยงยนขององคการธรกจทงในและตางประเทศ พบวา แนวทาง

ปฏบตในการดาเนนธรกจอยางยงยนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง (Sufficiency Economy

Leadership Practices) ทองคกรธรกจสามารถนาไปเปนแนวทางในการกาหนดนโยบายยงยน

ขององคกร (Sustainability Policies) มอย 10 แนวทาง ทจะสามารถสรางความสมดล พรอมรบ

ตอการเปลยนแปลง และมความสาเรจอยางยงยนได ประกอบดวย

1) การมองการณไกลในการบรหารจดการและตดสนใจในเชงนโยบาย ไมมงหวง

กาไรในระยะสน แตคานงถงผลกระทบในระยะยาว

20

ภาพท 2.2 แนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง: 3 หวง 2 เงอนไข

แหลงทมา: ณฏฐพงศ ทองภกด, 2550: 15.

2) การใหคณคาและความสาคญแกพนกงานอยางจรงใจ และมการรกษาพนกงาน

ไวแมในยามวกฤต และมพฒนาพนกงานอยางตอเนอง

3) การใหความสาคญกบการรกษาผลประโยชนของผมสวนเกยวของกบธรกจ รวมถงม

ความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม

4) การใหความสาคญตอการพฒนานวตกรรมทวทงองคกร

5) การใชทรพยากรอยางมประสทธภาพและประสทธผล

6) การพฒนาเทคโนโลยในการผลตหรอการบรการทมประสทธภาพ ดวยตนทนท

ไมสง โดยเฉพาะเทคโนโลยทเกดจากภมปญญา

7) การขยายธรกจอยางรอบคอบ และขยายแบบคอยเปนคอยไป

8) การบรหารความเสยงโดยการมผลตภณฑทหลากหลาย ตลาดทหลากหลาย และ

การลงทนทหลากหลาย โดยอยบนพนฐานของความเชยงชาญขององคการ

9) การใหการแบงปน รวมถงการแบงปนองคความรทมกบคแขงขน หรอองคกรตาง

ๆทเกยวของเพอพฒนาตลาดและผลประโยชนทตกแกผบรโภคและสงคม

10) การสรางวฒนธรรมองคกรทมความแขงแกรง โดยการมจรยธรรม มความอดทน

ขยนหมนเพยร และนวตกรรมเปนคานยมรวมพนฐาน

21

สวนการประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการบรหารจดการทรพยากร

บคคล สมบต กสมาวล (2552: 109-111) ไดเสนอแนวทางทเกยวของกบกจกรรมการบรการ

พฒนาทรพยากรบคคลในองคการตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ไวดงน

1) การสรางระบบ และเสาะหาคนทเหมาะสมกบองคการ หมายถง การ

ออกแบบและจดการการบรหารจดการทรพยากรบคคลอยางเปนระบบ การออกแบบและกาหนด

หลกการ คานยมและวฒนธรรมองคการทเหมาะสม และมความสามารถในการสรรหาและ

คดเลอกบคลากรตามแนวทางหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

2) การบารงระบบ และรกษาคนด หมายถง การบารงรกษาระบบการบรหาร

จดการทรพยากรบคคลใหมคณภาพและเปนธรรม และใหความสาคญกบการรกษาคนดและคน

เกงไวในองคการ รวมทงการรกษาสภาพแวดลอมทดขององคการ เพอทาใหบคลากรมคณภาพ

ชวตในการทางานทด

3) การพฒนาระบบ และยกระดบคน หมายถง การปรบปรงและพฒนาองคการ

ใหมความพรอมรบตอการเปลยนแปลงทจะเกดขน รวมทงการพฒนาบคลากรใหมทกษะ ความร

ความสามารถ และปลกฝงสงเสรมคณธรรมจรยธรรมในการปฏบตงานอยางตอเนอง

นอกจากนณดา จนทรสม (2555: 21-24) ทาการศกษาเกยวกบการใชหลกปรชญา

เศรษฐกจพอเพยงเปนหลกคดสาหรบการตดสนใจในแตละกจกรรมทางธรกจ โดยแบงออกเปน

3 กจกรรม ไดแก กจกรรมลงทน กจกรรมจดหาเงน และกจกรรมดาเนนงาน ซงแตละกจกรรม

จะเกยวของกบการตดสนใจตามองคประกอบของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ไดแก ความ

พอประมาณ ความมเหตผล และมภมคมกน รวมทงอยบนเงอนไขความรและคณธรรม ตาม

รายละเอยดดงน

1) การใชหลกความพอประมาณในการตดสนใจในแตละกจกรรมหลกของ

ธรกจ โดยในกจกรรมลงทน องคการมการวางแผนการลงทนอยางพอประมาณกบกาลงการ

ขยายตวทางธรกจและไมเกนกาลง และสอดคลองกบความตองการของตลาดทเปนจรง ไมส ง

สมสนทรพยทไมจาเปนเพอการเกงกาไร และหวงกาไรเกนปกตจากกจกรรมทมใชธรกจหลก

ของกจการ และมการวเคราะหถงความคมคาในการลงทนและจดลาดบการลงทน เพอใหมนใจ

วาการลงทนทเลอกสรรแลวเปนการลงทนเฉพาะทมความจาเปนเทานน สวนกจกรรมจดหาเงน

องคการมการกาหนดโครงสรางทางการเงนทเหมาะสม ไมกยมมากเกนไปจนเปนภาระตอฐานะ

ทางการเงนและเพมความเสยงใหแกกจการ และไมเปนภาระตอการปฏบตตามสญญา และ

กจกรรมดาเนนงาน องคการมการกาหนดราคาขายสนคาทพอประมาณเหมาะสมกบตนทนการ

ผลต ไมเอาเปรยบหลอกลวงลกคาเพอหวงกาไรเกนปกต มการกาหนดคาจางทเปนธรรม และ

ใหสวสดการทเหมาะสม รวมทงปฏบตตามขอกาหนดทางกฎหมาย

2) การใชหลกความมเหตผลในกจกรรมลงทน คอ การทองคการมการตดสนใจ

ลงทนในสนทรพยหรอโครงการทมความคมคาในการลงทน มการประเมนผลประโยชนและ

22

ตนทนของโครงการใหครบถวน คานงถงผลกระทบทคาดวาจะเกดขนจากการลงทนอยางรอบ

ดาน และครอบคลมกลมผมสวนไดสวนเสย รวมทงตองรกษาผลประโยชนใหแกผถอหนในการ

คดเลอกผลตอบแทนทคมคากบเงนลงทน ชดเชยผทจะไดรบผลบกระทบในเชงลบหรอแกไข

ปญหา และวเคราะหความคมคาของการลงทนอยางถกตองเหมาะสมตามหลกวชาการ สวน

กจกรรมจดหาเงน องคการมการกาหนดโครงสรางทางการเงนทเหมาะสมกบประเภทกจการ

และในกจกรรมดาเนนงาน องคการมการกาหนดราคาขายสนคาทสมเหตผลเหมาะสมกบตนทน

การผลต และการแขงขนในตลาด กาหนดขอตกลงทางธรกจทมเหตผล ไมเปนภาระตอการ

ปฏบตตามสญญากบลกคา คคา และพนกงาน

3) การใชหลกความมภมคมกนในการตดสนใจในแตละกจกรรมหลกของธรกจ โดย

ในกจกรรมลงทน องคการมการคดบวกและคดลบในการวางแผนการลงทน เพอกาหนดมาตรการ

ปองกนลวงหนาสาหรบการดาเนนการทไมเปนไปตามแผน สวนในกจกรรมจดหาเงนนน องคการไม

เพมสวนขยายทางการเงน (financial leverage) อยางไมจาเปน โดยเฉพาะในภาวะทมความไม

แนนอนสง มการนาเสนอขอมลทเปนจรงและเปดเผยขอมลแกผถอหน มการบรหารความเสยงจาก

ปจจยทางการเงนทสามารถบรหารจดการได แมวาจะมตนทนในการบรหารจดการเพมขน มการ

ปฏบตตามสญญาเงนกอยางเครงครด และสรางความไววางใจในกลมผท จะเปนแหลงทนสาหรบ

กจการ สวนในกจกรรมดาเนนงาน องคการมการวเคราะหความตองการของลกคาอยางสมาเสมอ ม

ความพรอมในการตอบสนอง มความยดหยนในการผลต สรางความหลากหลายของผลตภณฑ

บรหารสวนขยายของการดาเนนการ (operating leverage) เพอลดความเสยงจากการทยอดขายไม

เปนไปตามทคาดหวง มการสราง brand loyalty และความสมพนธอนดในกลมลกคา สรางขวญกาลง

ใหแกพนกงาน สงสมความสมพนธอนดกบคคา และสรางความไววางใจใหเกดขนในทกกลมผมสวน

ไดสวนเสยขององคกรธรกจ

4) การมความรและคณธรรม โดยแตละฝายทเกยวของในองคกรธรกจตองมความร

และคณธรรมเปนฐานในการตดสนใจอยางเครงครด เชน ฝายจดการตองมความรในศาสตรและทกษะ

ทจาเปนตอการบรหารธรกจทด และตองมคณธรรม ซอสตย สจรต มความรบผดชอบตอหนาท ไม

เอาเปรยบผมสวนไดสวนเสย รวมทงตองมความรบผดชอบตอสงคม (Corporate Social Responsibility)

สวนกรรมการบรษท ตองทาหนาทในการรกษาผลประโยชนใหแกผถอหน และสนองกลมผมสวนได

เสยในกจการอยางถกตองเหมาะสม ตองมความรเพยงพอในการทาบทบาทหนาท การเขาใจขอมล

รายงานผลการดาเนนงาน การใชขอมลเพอตดตามตรวจสอบ และมหลกคดทสะทอนความพอเพยง

ในการกาหนดนโยบาย และกากบดแลฝายบรหาร และตองปฏบตหนาทดวยความซอสตย สจรต และ

มความระมดระวง สวนผถอหน ตองทาหนาทตามบทบาท ตดตามประเมนผลการดาเนนการของ

กรรมการ

23

2.6 แนวคดพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

พฤตกรรมตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเกดขนโดยนกวชาการไทยไดนอมยด

ตามแนวคดในพระราชดารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว โดยมเปาหมายเชนเดยวกบ

พฤตกรรมการทางานทงหลาย รวมถงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดดวย วชย อตสาหจต

(2550) ไดรวบรวมและสรปองคประกอบทสาคญเกยวกบพฤตกรรมการทางานในองคการ และ

นามาเปนกรอบในการอธบายพฤตกรรมการทางานตามแนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง (ดงแสดงในภาพท 2.3) ไดแก

1) บคลกภาพ (การแสดงออก) หมายถง ลกษณะทบคคลแสดงออกตอสงตางๆ

รอบตว และตอตวเองและบคคลอน โดยเปนสงทเรามองเหน สมผสได และทาการรบรความเปน

ตวตนของกนและกน

2) การสอสาร หมายถง การสงขอมลทมความหมายจากผสงสารไปยงผรบสาร

เปนกระบวนการพนฐานสาคญในการตดตอทาความเขาใจระหวางกนของคนทางาน

3) การทางานเปนทม หมายถง การทางานรวมกนระหวางบคคล มการ

ประสานความรวมมอเพอใหบรรลเปาหมายในการทางานรวมกน

4) การตดสนใจ หมายถง การเลอกทางเลอกทมต งแตสองทางเลอกขนไป โดย

มการพจารณาจากขอมลแวดลอมเทยบเคยงกบเกณฑทกาหนด

5) ภาวะผนา (การปกครอง) หมายถง ความสามารถในการโนมนากลมบคคล

ใหทาเปาหมายตางๆ ใหประสบความสาเรจ

องคประกอบทง 5 ดงกลาว เมอเทยบเคยงกบหลกการพนฐานของหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงทง 3 หลกการ ไดแก ความพอประมาณ การมเหตผล และการมภมคมกนทด

สามารถอธบายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดดงรายละเอยด

ในตารางท 1 ดงน

24

ภาพท 2.3 พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

แหลงทมา: วชย อตสาหจต, 2550: 25.

บคลกภาพ (การแสดงออก) ของผปฏบตงานงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง คอ ผปฏบตงานตองรจกวางตน แสดงออกอยางเหมาะสม มความงามอยางไทย ม

ความเกรงใจ ไมสดโตง ไมเบยดเบยนตนเองและผอน ไมกอความเดอดรอนใหสวนรวม เขาใจ

ในความแตกตางของแตละคน เคารพในความคดเหนทหลากหลาย คดทบทวนอยางถถวนกอน

การแสดงออกทงกาย วาจา และใจ รจกตนเอง ฝกฝน ทบทวนปรบปรงตนเอง ขยน หมนเพยร

ปรบเปลยน เรยนร พฒนาทกษะ และความสามารถอยเสมอ

พฤตกรรมการสอสารของผปฏบตงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คอ การ

สอสารอยางพอด ไมนอยหรอไมมากเกนไป ใหความสาคญกบวจนภาษาและอวจนภาษา รจก

กาละเทศะ ไมโกหก ใสรายผอน พนจพเคราะหอยางละเอยดถถวนกอนสอสาร พจารณาขอมล

รอบดาน ใชหลกเหตผล หลกเลยงการใชอารมณ เปดตา เปดห เปดใจ ในการรบรขอมลตางๆ

วางตวเปนกลาง หนกแนน ไมหเบา และสรางเครอขายการสอสาร

พฤตกรรมในการตดสนใจของผปฏบตงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คอ

การตดสนใจทใชหลกการประสานความรวมมอ ถนอมนาใจ ไมเบยดเบยนผอน คานงถง

ประโยชนสวนรวม พจารณาขอมลรอบดานประกอบการตดสนใจ คานงถงผลทคาดวาจะเกดขน

25

ยดหลกการของความถกตอง ยตธรรม มมาตรฐานเดยว คาดการณสงทจะเกดขนในอนาคต

และวางแผน เตรยมความพรอม เพอใหเทาทนการเปลยนแปลง

พฤตกรรมในการทางานเปนทมของผปฏบตงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

คอ การเรมตนจากการทาความเขาใจเปาหมายของทม แสดงบทบาทอยางเหมาะสม ชวยเหลอ

กนและกน ทางานอยางเตมความสามารถ เขาใจความแตกตางของสมาชกแตละคนในทม

ประเมนความสามารถ ใชประโยชนจากจดแขงของแตละคน วางแผน จดสรรงาน ตดตาม

อานวยการ แลกเปลยนขอมล เรยนรรวมกน พฒนาความสมพนธ และเสรมสรางความไววางใจ

ภาวะผนา (การปกครอง) ของผปฏบตงานงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

คอ ดแลลกนอง ใสใจ และใหความสาคญทวถง ปฏบตตอลกนองดวยความเมตตา ประสาน

ความแตกตาง ทาเพอสวนรวมมากกวาสวนตน กาหนดเปาหมาย สรางวสยทศนรวม มเหตผล

ใหความยตธรรม เปดใจรบฟงความคดเหน สงเสรมการมสวนรวม พฒนาตนเองอยางสมาเสมอ

สรางองคความร ภมปญญา เปดโลกทศน และมองการณไกล

ในการศกษาครงนจงใชแนวทางขางตนในการศกษาพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารในองคการเอกชน ใน 5 ดาน ไดแก บคลกภาพ (การ

แสดงออก) การสอสาร การทางานเปนทม การตดสนใจ และภาวะผนา (การปกครอง) โดยเนน

ตรวจวดตามกรอบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงใน 3 เรองคอ ความพอประมาณ ความม

เหตผล และการมภมคมกนทด ภายใตเงอนไขความร และคณธรรม นนคอ แบบสอบถามแบง

การวดพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มขอคาถามทงหมด 44 ขอ

ดงรายละเอยดการสรางเครองมอในบทท 3

2.7 ปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง

สาหรบงานวจยทเกยวกบพฤตกรรมตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ซงพบ

เฉพาะงานวจยในประเทศไทย ยงไมพบงานวจยในตางประเทศ ปรากฏวาสวนใหญเปน

การศกษาเกยวกบพฤตกรรมตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ยงไมมการศกษาเกยวกบ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงโดยตรง สวนการศกษาเกยวกบ

ความสมพนธระหวางภาวะผนาและวฒนธรรมองคการ กบพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทงในองคการภาครฐ องคการเอกชน และองคการไมแสวงหา

กาไร พบวายงไมมการศกษาในเรองนโดยตรงเชนกน ทพบสวนใหญเปนการศกษาถงปจจยทม

ผล และปจจยทมความสมพนธกบพฤตกรรมการดาเนนชวตและพฤตกรรมตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง โดยเปนการศกษากบกลมตวอยางทเปนหนวยงานราชการ อาทเชน การ

ตารางท 2.1 ลกษณะพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ความพอประมาณ

ความดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยไม

เบยดเบยนตนเองและผอน

ความมเหตผล

การตดสนใจเปนไปอยางมเหตผล โดยพจารณา

จากเหตปจจยทเกยวของ ตลอดจนคานงถงผลท

คาดวาจะเกดขนอยางรอบคอบ

การมภมคมกน

การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการ

เปลยนแปลงตางๆ ทจะเกดขน โดยคานงถง

ความเปนไปไดในอนาคตทงใกลและไกล

บคลกภาพ

(การแสดงออก)

รจกวางตน แสดงออกอยางเหมาะสม งามอยาง

ไทย มความเกรงใจ ไมสดโตง ไมเบยดเบยน

ตนเองและผอน ไมกอความเดอดรอนใหสวนรวม

เขาใจในความแตกตางของแตละคน เคารพใน

ความคดเหนทหลากหลาย คดทบทวนอยางถถวน

กอนการแสดงออกทงกาย วาจา และใจ

รจ กตนเอง ฝกฝน ทบทวนปรบปรงตนเอง

ขยน หมนเพยร ปรบเปลยน เรยนร พฒนา

ทกษะ และความสามารถอยเสมอ

การสอสาร สอสารอยางพอด ไมนอยหรอไมมากเกนไป ให

ความสาคญกบวจนภาษาและอวจนภาษา รจก

กาละเทศะ ไมโกหก ใสรายผอน

พนจพเคราะหอยางละเอยดถถวนกอนสอสาร

พจารณาขอมลรอบดาน ใชหลกเหตผล หลกเลยง

การใชอารมณ

เปดตา เปดห เปดใจ ในการรบรขอมลตางๆ

วางตวเปนกลาง หนกแนน ไมหเบา และสราง

เครอขายการสอสาร

การตดสนใจ ใชหลกการประสานความรวมมอ ถนอมนาใจ ไม

เบยดเบยนผอน คานงถงประโยชนสวนรวม

พจารณาขอมลรอบดานประกอบการตดสนใจ

คานงถงผลทคาดวาจะเกดขน ยดหลกการของ

ความถกตอง ยตธรรม มมาตรฐานเดยว

คาดการณสงทจะเกดขนในอนาคต และ

วางแผน เตรยมความพรอม เพอใหเทาทน

การเปลยนแปลง

การทางาน

เปนทม

ทาความเขาใจเปาหมายของทม แสดงบทบาท

อยางเหมาะสม ชวยเหลอกนและกน ทางานอยาง

เตมความสามารถ

เขาใจความแตกตางของสมาชกแตละคนในทม

ประเมนความสามารถ ใชประโยชนจากจดแขงของ

แตละคน วางแผน จดสรรงาน ตดตาม อานวยการ

แลกเปลยนขอมล เรยนร รวมกน พฒนา

ความสมพนธ และเสรมสรางความไววางใจ

ภาวะผนา

(การปกครอง)

ดแลลกนอง ใสใจ และใหความสาคญทวถง

ปฏบตตอลกนองดวยความเมตตา ประสานความ

แตกตาง ทาเพอสวนรวมมากกวาสวนตน

กาหนดเปาหมาย สรางวสยทศนรวม มเหตผล ให

ความยตธรรม เปดใจรบฟงความคดเหน สงเสรม

การมสวนรวม

พฒนาตนเองอยางสมาเสมอ สรางองคความร

ภมปญญา เปดโลกทศน และมองการณไกล

แหลงทมา: วชย อตสาหจต, 2550: 26.

26

27

ศกษาถงปจจยทส มพนธกบการดารงชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของคร

โรงเรยนเอกชนของศรพร ศตสาร (2551) พบวา 1) ครมการปฏบตในการดารงชวตตามหลก

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในระดบมากทกดาน ไดแก ดานการทางานและการแกปญหา ดาน

การพงตนเอง ดานการแสวงหาความรเพอใชในการทางาน และดานการพฒนาตนเองและ

คณภาพชวต ตามลาดบ 2) ครเพศหญงมการดารงชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงดาน

การทางานและการแกไขปญหามากกวาเพศชาย สวนดานอนๆ พบวาไมแตกตางกน 3) ครทม

ประสบการณการทางานตากวา 10 ป และ 10 ปขนไป มการดารงชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยงไมแตกตางกนทกดาน 4) ครโรงเรยนเอกชนทมระดบการศกษาปรญญาตรและสงกวา

ปรญญาตรมการดารงชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไมแตกตางกนทกดาน และ

5) ปจจยดานองคการและปจจยดานแรงจงใจ มความสมพนธเชงบวกในระดบปานกลางกบการ

ดารงชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

สวนพระพานวทย เคาเงอน (2552) ไดศกษาความสมพนธระหวางทศนคตและลกษณะ

องคการกบการดาเนนชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของครระดบประถมศกษา ใน

สถานศกษากลมหนง ของสานกการศกษากรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา 1) ทศนคต และ

ลกษณะองคการ ไดแก บรรยากาศของโรงเรยน และวฒนธรรมของโรงเรยน อยในระดบดมาก

และการดาเนนชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของครระดบประถมศกษาทงโดยรวมและ

รายดานอยในระดบดมาก และ 2) ทศนคต และลกษณะองคการ ไดแก บรรยากาศของโรงเรยน

และวฒนธรรมของโรงเรยน มความสมพนธเชงบวกในระดบปานกลางกบการดาเนนชวตตาม

หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงทงโดยรวมและรายดาน นอกจากน รตนาภรณ ออนแกว (2552)

ไดศกษาความสมพนธระหวางการดาเนนชวตบนพนฐานแนวคดองคกรแหงความพอเพยงกบ

พฤตกรรมตามสมรรถนะหลกขาราชการ โดยเครองมอในการวจยเปนแบบสอบถาม พบวา 1)

ขาราชการมการดาเนนชวตบนพนฐานแนวคดองคการแหงความพอเพยง โดยภาพรวมมการ

ปฏบตอยในระดบมากทง 4 ดาน เรยงตามลาดบจากมากไปหานอย ไดแก ดานการมคณธรรม

ความซอสตย และการปฏบตหนาทอยางมประสทธภาพ ดานการเสรมสรางความสขใน

ครอบครวและการพฒนาทางจรยธรรม ดานการปลอดอบายมข และดานการใชชวตพอประมาณ

และการพงตนเอง 2) ขาราชการทศกษามพฤตกรรมตามสมรรถนะหลกขาราชการ โดยภาพรวม

มการปฏบตอยในระดบมากทง 5 ดาน เรยงตามลาดบจากมากไปหานอย ไดแก พฤตกรรมดาน

ความโปรงใส พฤตกรรมดานเคารพในสทธมนษยชน พฤตกรรมดานการทางานแบบมออาชพ

พฤตกรรมดานความคดสรางสรรค และพฤตกรรมดานการทางานแบบมสวนรวม และ 3) การ

ดาเนนชวตบนพนฐานแนวคดองคการแหงความพอเพยง มความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรม

ตามสมรรถนะหลกขาราชการ ในภาพรวมอยในระดบสง และภรปญญา เกดศร (2553) ไดศกษา

ถงปจจยความสาเรจในการประยกตปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในเขตปฏรปทดน: กรณศกษาใน

ตาบลแหงหนงของจงหวดสพรรณบร ผลการวจยพบวา ตวแปรทมผลตอความสาเรจในการ

28

ประยกตปรชญาเศรษฐกจพอเพยง คอ ความรความเขาใจเกยวกบปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

ภาวะผนา ความรวมมอในการดาเนนกจกรรม การแลกเปลยนประสบการณรวมกนระหวาง

เกษตรกร การประสานงาน และการสนบสนนจากหนวยงานภาครฐ

การประมวลงานวจยเกยวกบปจจยทสงผลหรอมความสมพนธกบพฤตกรรมการทางาน

ตามทไดกลาวมาแลวขางตน ทาใหผวจยมองเหนวา วฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลง อาจเปนปจจยสาคญทมความสมพนธกบพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

2.8 แนวคดวฒนธรรมองคการ

ในทนจะไดกลาวถง ความหมายของวฒนธรรมองคการ รปแบบของวฒนธรรมองคการ

การวดวฒนธรรมองคการ และความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยมรายละเอยดดงน

2.8.1 ความหมายของวฒนธรรมองคการ

นยามความหมายของวฒนธรรมองคการนน สนทร วงศไวศยวรรณ (2540: 4-6) ได

สรปนยามความหมายวฒนธรรมองคการของนกทฤษฎองคการหลายคน ไววา วฒนธรรม

องคการ หมายถง ความร ความคด ความเชอ ขอสมมตพนฐาน และ/หรอ คานยมทมอยรวมกน

ภายในจตใจของคนจานวนหนงหรอสวนใหญภายในองคการ โดยคาดหวงหรอสนบสนนให

สมาชกในกลมปฏบตตาม นอกจากนวฒนธรรมองคการ ยงหมายถง สงประดษฐ แบบแผน

พฤตกรรม บรรทดฐาน ความเชอ คานยม อดมการณ และความเขาใจของคนจานวนหนงหรอ

สวนใหญภายในองคการ รวมถงกฏเกณฑทไมเปนทางการ (implicit rules) ตางๆ ในหนวยงาน

และวฒนธรรมหมายถง พฤตกรรมทปฏบตกนอยางสมาเสมอขณะทบคคลตดตอเกยวของกบ

ผอน เชน พธการตางๆ ในหนวยงาน ธรรมเนยมหรอแนวปฏบตในองคการ จากความหมายของ

วฒนธรรมองคการทหลากหลายดงกลาว ผศกษาสรปความหมายของวฒนธรรมองคการ

หมายถง คานยม และความเชอทมรวมกนอยางเปนระบบทเกดขนในองคการ และใชเปน

แนวทางในการกาหนดพฤตกรรมของคนในองคการตามทกลมคาดหวงหรอสนบสนนใหสมาชก

ในกลมปฏบตตาม

29

2.8.2 รปแบบของวฒนธรรมองคการ

การทบทวนแนวคดทฤษฎ พบวามนกวชาการหลายทานไดจาแนกรปแบบวฒนธรรม

องคการไวหลากหลายรปแบบ เชน Denison (1990: 4-16) ไดนาเสนอวาวฒนธรรมองคการทม

ผลกระทบตอผลการดาเนนงานในทางธรกจ แบงออกเปน 4 รปแบบ ประกอบไปดวย

1) วฒนธรรมการมสวนรวม (Involvement culture) เปนวฒนธรรมทองคการม

การกระจายอานาจในการตดสนใจใหกบพนกงาน สงเสรมใหพนกงานมการบรหารจดการดวย

ตนเอง และสรางความรสกเปนเจาขององคการและมความผกพนตอองคการใหกบพนกงาน

รวมทงใหอานาจในการตดสนใจในการทางาน สงเสรมใหพนกงานเขามาเกยวของในกจกรรม

ขององคการ และการทางานเปนทม

2) วฒนธรรมเนนความเปนเอกภาพ (Consistency culture) เปนวฒนธรรมทม

คานยมทชดเจนและคงเสนคงวาในการใหสมาชกในองคการยดถอเปนแนวทางปฏบตรวมกน

ซงจะนาไปสความรสกทเปนอนหนงอนเดยวกน มความสามคค และรวมกนทางานเพอบรรล

เปาหมายรวมกน

3) วฒนธรรมเนนการปรบตว (Adaptability culture) เปนวฒนธรรมทมวธการ

ทางานทยดหยน เพอตอบสนองตอการเปลยนแปลงของสงแวดลอม สงเสรมใหพนกงาน

สามารถปรบปรงวธการทางานไดอยางตอเนอง มการสนบสนนและการใหรางวลแกผทสราง

นวตกรรมและกลาเสยงในการนาวธการใหมๆ มาใช

4) วฒนธรรมเนนพนธกจ (Mission culture) เปนวฒนธรรมทองคการมการ

กาหนดเปาหมายขององคการไวอยางชดเจน และสมาชกในองคการมการตกลงรวมกนในการ

กาหนดเปาหมาย มการยอมรบ รบร และเขาใจตอเปาหมายรวมกน ทงเปาหมายระยะสนและ

ระยะยาว

สวนแนวคดวฒนธรรมองคการของ Cameron and Quinn (1999: 32-40) ไดแบง

วฒนธรรมองคการออกเปน 4 ประเภท คอ

1) วฒนธรรมเนนโครงสรางและกฎระเบยบ (Hierarchy culture) เปนวฒนธรรม

ทองคการมโครงสรางการทางานทเปนทางการ มการกาหนดขนตอนการทางานทมมาตรฐานไว

อยางชดเจน พนกงานทางานภายใตการควบคม มการกาหนดอานาจในการตดสนใจใหกบ

พนกงาน และเนนการตดสนใจจากศนยกลาง

2) วฒนธรรมเนนการตลาด (Market culture) เปนวฒนธรรมทใหความสาคญ

มากกบตนทนการทาธรกรรมตางๆ มงเนนผลสมฤทธและมงในการทางานใหประสบความสาเรจ

อยางมประสทธภาพและประสทธผล สงเสรมใหบคลากรมการแขงขนและเนนเปาหมายของงาน

3) วฒนธรรมเนนการมสวนรวม (Clan culture) เปนวฒนธรรมองคการทมงเนน

การทางานเปนทม สงเสรมใหพนกงานเขามามสวนรวมในกจกรรมตางๆ ขององคการ มงสราง

30

ความจงรกภกดตอองคการใหแกพนกงาน สมาชกชวยเหลอเกอกลกน อกทงองคการมความ

ตระหนกถงสวสดการและสวสดภาพของสมาชก

4) วฒนธรรมเนนการปรบตว (Adhocracy culture) เปนรปแบบของวฒนธรรมท

สงเสรมความคดสรางสรรคและการสรางนวตกรรมของสนคาและบรการ มงสงเสรมการปรบตว

ใหเขากบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกองคการ การสนบสนนใหพนกงานกลา

ตดสนใจ สรางสรรคสงใหมๆ และใหอสรภาพในการตดสนใจ

นอกจากน Daft (2008: 434 – 437) ไดเสนอแนวคดในการแบงวฒนธรรมองคการออกเปน

4 ประเภท คอ

1) วฒนธรรมแบบเนนการปรบตว (Adaptability culture) เปนวฒนธรรมทเนน

การปรบตวเพอตอบสนองการเปลยนแปลงจากสภาพแวดลอม สงเสรมใหพนกงานมอานาจการ

ตดสนใจและปฏบตงานอยางอสระ และสามารถปรบเปลยนวธการทางานได เพอการตอบสนอง

ความตองการของลกคา โดยผนาจะมลกษณะเปนผทชอบสรางความเปลยนแปลง จะใหกาลงใจ

และรางวลสนบสนนตอความคดสรางสรรค การทดลองใหมๆ ทสรางนวตกรรมใหกบองคการ

2) วฒนธรรมแบบเนนความสาเรจ (Achievement culture) เปนวฒนธรรมทองคการ

มการกาหนดวสยทศนและเปาหมายทชดเจน โดยผนามการถายทอดวสยทศน และพนธกจทม

ความเฉพาะเจาะจง เพอใหพนกงานเขาใจ รบรและสามารถปฏบตงานใหสาเรจตามเปาหมายทต ง

เอาไว โดยมงเนนการแขงขนและผลสาเรจของงานเปนสาคญ

3) วฒนธรรมแบบเนนการมสวนรวม (Clan culture) เปนวฒนธรรมทมงเนนใหสมาชก

มสวนรวมในกจกรรมตางๆ ขององคการ เพอตอบสนองตอเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอก

ใหความสาคญกบความตองการและความเปนอยของสมาชก โดยสมาชกมความรสกวาองคการเปน

ครอบครวขนาดใหญ

4) วฒนธรรมแบบเนนโครงสรางและกฎระเบยบ (Bureaucratic culture) เปน

วฒนธรรมทสมาชกในองคการปฏบตตามนโยบาย กฎระเบยบและธรรมเนยมปฏบตทองคการ

กาหนดไว โดยเนนการดาเนนงานภายใตขนตอนการทางานและโครงสรางสายการบงคบบญชา

ทชดเจน

สวน Slocum and Hellriegel (2011: 491- 495) ไดศกษาวฒนธรรมองคการจากบรษท

ชนนาของโลกหลายแหง และไดเสนอรปแบบวฒนธรรมองคการ 4 ดาน ไดแก

1) วฒนธรรมเนนโครงสรางและกฎระเบยบ (Bureaucratic culture) เปนวฒนธรรมท

มรปแบบการปฏบตงานทเปนทางการ มกฎระเบยบและมขนตอนการปฏบตงานทมความชดเจน

และมมาตรฐาน และมโครงสรางองคการตามลาดบขน

2) วฒนธรรมเนนการมสวนรวม (Clan culture) เปนวฒนธรรมทมธรรมเนยมปฏบต

ใหพนกงานยดถอรวมกน มการขดเกลาทางสงคมในองคการ มการสรางความจงรกภกดใหกบ

สมาชก เนนการทางานรวมกนเปนทม และมงเนนใหสมาชกมการบรหารจดการตนเอง

31

3) วฒนธรรมเนนผประกอบการ (Entrepreneurial culture) เปนวฒนธรรมทเนน

การวจยและพฒนา เพอสรางสรรคนวตกรรมใหมๆ และมงเนนสการเปนผนาในธรกจ อกทงม

ลกษณะของการตอบสนองตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมอยางรวดเรว รวมทงเปน

ผสรางความเปลยนใหเกดขน

4) วฒนธรรมเนนการตลาด (Market culture) เปนวฒนธรรมทใหความสาคญตอ

วดผลความสาเรจจากการเตบโตของยอดขาย ผลกาไรจากธรกจ สวนแบงการตลาด และสถานะ

ทางการเงนขององคการเปนสาคญ

นอกจากน Ivancevich และคณะ (2011: 44 - 46) ไดศกษาถงการสรางวฒนธรรม

องคการขององคการชนนา พบวา ผบรหารและองคการ เชอวา สามารถสรางวฒนธรรมผลผลต

(Productive culture) ไดโดยสรางวฒนธรรมทมความเฉพาะเจาะจง 3 องคประกอบ ไดแก

วฒนธรรมการบรการลกคา (Customer-service culture) วฒนธรรมทางจรยธรรม (Ethical

culture) และวฒนธรรมแหงความหลากหลาย (Diversity culture) จะเหนไดวาวฒนธรรมองคการ

ตามแนวคดของ Ivancevich และคณะ (2011: 44 - 46) นน ไดใหความสาคญกบวฒนธรรม

จรยธรรม (Ethical culture) เนองจากองคประกอบทสาคญของธรกจทมความยงยนนน นนคอ การ

ทมวฒนธรรมองคการทสงเสรมการปฏบตงานอยางมจรยธรรมและมความรบผดชอบตอสงคม

(สขสรรค กนตะบตร และคณะ, 2553: 77) โดยวฒนธรรมจรยธรรมหรอวฒนธรรมความรบผดชอบ

ตอสงคมขององคการ เปนแนวคดและการปฏบตทไดรบการปฏบตกนอยางกวางขวางทงในและ

ตางประเทศ ทงในองคการขนาดเลก ขนาดใหญ และองคการขามชาต โดยองคการทมความเขาใจ

สงคม และไมไดหวงแตผลกาไรขององคการเพยงอยางเดยว จะมลกษณะวฒนธรรมองคการท

แตกตางเรยกวา วฒนธรรมรบผดชอบ ซงจะเปนสงทกาหนดแนวทางความประพฤตและ

พฤตกรรมทงหลายของสมาชกในองคการใหมสานกของความรบผดชอบตอสงคม โดยองคการทม

วฒนธรรมทรบผดชอบตอสงคม จะยดมนในปรชญาตอความรบผดชอบตอสงคม และมการ

ดาเนนการดานความรบผดชอบตอสงคมอยางสมาเสมอ (พพฒน นนทนาธรณ, 2553: 210) โดย

ความหมายของความรบผดชอบตอสงคมขององคการ มหลายความหมาย ไดแก World Business

Council for Sustainable Development กลาวถงความรบผดชอบตอสงคมขององคการธรกจวา

เปนความมงมนหรอพนธสญญาทธรกจมอยอยางตอเนองในการทจะประพฤตปฏบตอยางม

จรยธรรม และมสวนรวมในการพฒนาเศรษฐกจ ดวยการปรบปรงคณภาพชวตของผใชแรงงาน

ตลอดจนครอบครวของเขาเหลานน ตลอดจนมสวนรวมในการพฒนาชมชนทองถนและสงคมในวง

กวาง สวน ISO 26000 ไดใหความหมายของความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ คอการดาเนน

กจกรรมภายในและภายนอกองคกรทคานงถงผลกระทบตอสงคม ทงในระดบใกล (ผมสวน

เกยวของโดยตรงกบองคกร เชน ลกคา คคา ครอบครว พนกงาน ชมชนทองถนทองคกรตงอย)

และระดบไกล (ผมสวนเกยวของกบองคกรทางออม เชน คแขงขนทางธรกจ ประชาชนโดยทวไป)

ดวยการใชทรพยากรทมอยในองคกรหรอทรพยากรจากภายนอกองคกร ในอนทจะทาใหอย

32

รวมกนในสงคมไดอยางเปนปกตสข (พพฒน นนทนาธรณ, 2553: 61) รวมทงสถาบนไทยพฒน

(2555) ใหความหมายของความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ หมายถง การดาเนนกจกรรมภายใน

และภายนอกองคกร ทคานงถงผลกระทบตอสงคมทงในองคกรและในระดบใกลและไกล ดวยการ

ใชทรพยากรทมอยในองคกรหรอทรพยากรจากภายนอกองคกร ในอนทจะทาใหอยรวมกนใน

สงคมไดอยางเปนปกตสข

การทองคการประสงคทจะมความชอบธรรมทางสงคม (Social legitimacy) ถอเปน

ภาระหนาทสาคญทางการจดการทรพยากรมนษยทจะตองมเปาหมายมงเนนการสรางความรสก

ใหองคการมความรบผดชอบตอสงคม โดยเฉพาะอยางยงความรบผดชอบตอบคลากรภายใน

องคการ และผลกระทบจากการบรหารทรพยากรบคคลขององคการทจะไปมผลตอสงคม

สงแวดลอม ลกคาและผมสวนเกยวของตางๆ โดยกจกรรมทเกยวของกบการบรหารทรพยากร

บคคลขององคการ เชน การพฒนาคานยมและวฒนธรรมองคการ การพฒนาคณภาพชวตใน

การทางาน การพฒนาจตสานกทรบผดชอบตอการทางานของตนเอง การพฒนาจตสานกและ

การมกจกรรมทเกยวของกบความรบผดชอบตอลกคา ชมชน สงคม และสงแวดลอม เปนตน

(สมบต กสมาวล, 2553)

ดงนนจากแนวคดเกยวกบความรบผดชอบตอสงคม ทางผวจยสามารถสรปไดวา

วฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม เปนวฒนธรรมทพนกงานปฏบตงานใน

บรรยากาศ และสภาพแวดลอมการทางานทด มความปลอดภย พนกงานไดรบคาตอบแทนท

เปนธรรม และมสวสดการทเหมาะสม พนกงานไดรบความรและการสอสารเกยวกบหลกการ

ทางานทปลอดภย และถกสขลกษณะ องคการสงเสรมการรกษาสขภาพของพนกงาน เชน การ

ออกกาลงกาย การตรวจสขภาพประจาป ฯลฯ และใหขอมลขาวสารเพอใหพนกงานเขารวม

กจกรรมเกยวกบความรบผดชอบตอสงคม องคการสนบสนนใหพนกงานปฏบตงานโดยคานงถง

ผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอม และปฏบตงานโดยยดมนในความถกตองทางศลธรรม

จรรยาบรรณ และหลกธรรมาภบาล

ในการศกษาวฒนธรรมองคการสาหรบการวจยครงน ผวจยจงไดกาหนดกรอบการศกษา

วฒนธรรมองคการ โดยประยกตมาจากแนวคดของนกวชาการ 5 ทาน คอ Denison (1990);

Cameron and Quinn (1999); Daft (2008); Slocum and Hellriegel (2011); Ivancevich และคณะ

(2011) ซงประกอบดวยวฒนธรรมองคการ 5 รปแบบ ไดแก วฒนธรรมองคการเนนการปรบตว

วฒนธรรมองคการเนนการมสวนรวม วฒนธรรมองคการเนนโครงสรางและกฎระเบยบ วฒนธรรม

องคการเนนพนธกจ และวฒนธรรมองคการเนนความรบผดชอบตอสงคม

การวดวฒนธรรมองคการสาหรบการวจยครงน ผวจยไดนาแบบวดทสรางขนโดยเกรยง

ไกรยศ พนธไทย (2552: 223-224) มาปรบใหเหมาะสมกบการวจยในครงน โดยแบบสอบถาม

ของเกรยงไกรยศ พนธไทย (2552: 223-224) แบงวฒนธรรมองคการออกเปน 4 รปแบบ ไดแก

วฒนธรรมองคการแบบเนนการปรบตว วฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม วฒนธรรม

33

องคการแบบเนนโครงสรางและกฎระเบยบ และวฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ และผวจย

ไดเพมขอคาถามเพอวดวฒนธรรมองคการเนนความรบผดชอบตอสงคมอก 1 ดาน รวมเปน

วฒนธรรมองคการ 5 ดาน โดยมขอคาถามในแบบวดฉบบปรบปรงมทงหมด 27 ขอ ดง

รายละเอยดหวขอเครองมอวดในบทท 3

2.8.3 ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการ และพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

การศกษาครงนใหความสนใจศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการ กบ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง แตเนองจากไมพบวามงานวจย

เกยวกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ในทนจงประมวลงานวจย

เกยวกบพฤตกรรมทางานโดยทวไปและผลการปฏบตงาน โดยงานวจยของสวรรณ

วฒนาวณชศาสตร (2547) พบวา ปจจยองคการดานวฒนธรรมองคการมความสมพนธเชงบวก

กบพฤตกรรมการทางาน สวนธรพร สทธโส (2550) พบวา การรบรว ฒนธรรมองคการม

ความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางานของบคลากร นอกจากนผลการวจยของวไลวรรณ

พกทอง (2551) และอรณรตน คนธา (2550) ยงพบวา การรบรวฒนธรรมองคการของบคลากรม

ความสมพนธเชงบวกกบผลการปฏบตงานดวยเชนกน

ผลการประมวลงานวจยทเกยวของดงกลาวพบวา วฒนธรรมองคการมความสมพนธเชง

บวกกบพฤตกรรมการทางานโดยทวไปและมความสมพนธเชงบวกกบผลการปฏบตงาน ในการ

วจยครงน ผวจยจงตงสมมตฐานสอดคลองกบการศกษาวจยทผานมาวา วฒนธรรมองคการม

ความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของ

ผบรหารในองคการเอกชนของไทย (สมมตฐานท 1)

2.8.4 อานาจการทานายพฤตกรรมการทางาน โดยวฒนธรรมองคการ

ผวจยทบทวนงานวจยทเกยวกบอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานโดยวฒนธรรม

องคการ โดยงานวจยของธรพร สทธโส (2550) พบวา การรบรวฒนธรรมองคการดานการ

ตดสนใจและดานความรบผดชอบ สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานของพนกงานได

รอยละ 22.3 สวน Ojo (2012) ไดศกษาถงอทธพลของวฒนธรรมองคการทมตอพฤตกรรมการ

ทางานของพนกงาน ผลการศกษาพบวาวฒนธรรมองคการมอทธพลตอพฤตกรรมการทางาน

และวฒนธรรมองคการเปนปจจยกาหนดระดบผลการปฏบตงานขององคการ อกทงการ

เปลยนแปลงวฒนธรรมองคการจะเปนสาเหตใหพนกงานเปลยนพฤตกรรมการทางาน

นอกจากนยงมผลการศกษาของ Peters and Waterman (1982) ทพบวาวฒนธรรมองคการม

อทธพลตอผลการปฏบตงานดวยเชนกน โดยรปแบบของวฒนธรรมทแตกตางกนกสงผลตอผล

34

การปฏบตงานทแตกตางกน นอกจากนผลการศกษาของ Xenikou and Simosi (2006) พบผล

เพมเตมวา วฒนธรรมเนนผลสาเรจ และวฒนธรรมเนนการปรบตว มอทธพลทางตรงตอผลการ

ปฏบตงาน และวฒนธรรมเนนความสมพนธระหวางพนกงาน มอทธพลทางออมตอผลการปฏบตงาน

โดยสงผานวฒนธรรมเนนผลสาเรจ สวนวฒนธรรมเนนความสมพนธระหวางพนกงานมอทธพล

ทางออมตอผลการปฏบตงาน โดยผานวฒนธรรมเนนผลสาเรจ สวนพณญาดา อาภยฤทธ (2554)

พบวา วฒนธรรมองคการ ซงประกอบดวย วฒนธรรมการมสวนรวม วฒนธรรมความมเอกภาพ

วฒนธรรมการปรบตว และวฒนธรรมเนนพนธกจ รวมกนพยากรณประสทธผลขององคการไดใน

ระดบสงมาก รอยละ 74.8

จะเหนไดวาจากการประมวลงานวจยทเกยวของพบวา วฒนธรรมองคการมอทธพลตอ

พฤตกรรมการทางานทวไปและอทธพลตอผลการปฏบตงานของพนกงาน ผวจยจงตงสมมตฐาน

ตามทผานมาวา วฒนธรรมองคการสามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงได (สมมตฐานท 4)

2.9 แนวคดทฤษฎภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

ในทนจะไดกลาวถงความหมายของภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง แนวคดและ

ทฤษฎทเกยวของกบภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และความสมพนธระหวางภาวะ

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลงกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง โดยมรายละเอยดดงตอไปน

2.9.1 ความหมายของภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

การศกษาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงนนไดมผใหความหมายไวหลากหลาย

เชน Bass (1985: 30-31) ใหความหมายไววา ผนาการเปลยนแปลง เปนผทสรางความคาดหวง

ความตองการ และจตสานกของผตาม อกทงกระตนใหผตามมองเหนสงตางๆ อยางรอบดาน

และเชอมโยงกน เพอทาใหผตามเหนถงประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน นอกจากนผนายงให

ความสาคญในความสามารถและความเปนอยของผตามดวย สวน Mushinsky (2006: 13) ให

ความหมายไววา เปนกระบวนการทมอทธพลตอการเปลยนแปลงทศนคตและสมมตฐานของ

สมาชกในองคการและสรางความผกพนในการเปลยนแปลงวตถประสงคและกลยทธของ

องคการ โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงเกยวของกบอทธพลของผนาทมตอผตาม แตผลกระทบ

ของอทธพลนนเปนการใหอานาจแกผตามใหกลายมาเปนผนาในการพฒนาองคการ

ความหมายของภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดงกลาวขางตน ผวจยสามารถ

สรปความหมายของภาวะผนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงไดวา หมายถง พฤตกรรม

35

ทผนามการแสดงออกถงความนาเชอถอและเปนทเคารพนบถอของผตาม สงผลใหผตาม

ประพฤตปฏบตตามผนา อกทงผนาจะดลใจและจงใจใหผตามมความหวง และมงมนพยายาม

ทางานใหบรรลเปาหมายอยางเตมความสามารถ และผนายงคอยกระตนใหผตามพยายามแกไข

ปญหาและเรยนรพฒนาตนเองอยเสมอ รวมทงผนามความใสใจตอความตองการและความ

เปนอยของผตาม

2.9.2 แนวคดภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

ภาวะผนานนถอวาเปนแนวคดทมนกวชาการใหการศกษาและวจยกนมาอยางตอเนอง

จงทาใหเกดแนวคดทเกยวภาวะผนาเปนจานวนมากโดยสามารถจาแนกออกเปนแนวทางใน

การศกษาหลกได 3 แนวทาง คอ 1) แนวทางคณลกษณะ แนวทางนเนนการหาคณลกษณะทวไปของผนา

เพอเปรยบเทยบกบบคคลทไมใชผนา 2) แนวทางพฤตกรรมนยม แนวทางนจาแนกประเภทผนาจาก

พฤตกรรมทแสดงออกมา และ 3) แนวทางสถานการณ ซงอธบายความสมพนธระหวางประเภทของ

ภาวะผนากบลกษณะของสถานการณ นอกจากแนวทางการศกษาเรองภาวะผนาทง 3 แนวทาง

หลกแลว ในการศกษาภาวะผนาในยคปจจบนไดขยายออกไปสการศกษาทเนนภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลง (Transformational leadership) ซงเปนการใชภาวะผนาเพอเปลยนแปลง

สถานการณในการปฏบตงานขององคการใหเอออานวยตอการบรรลประสทธผลยงขน (พชาย รตน

ดลก ณ ภเกต, 2552: 172-173) ซง Burns (1978: 4) เปนบคคลแรกทไดนาเสนอแนวคดเกยวกบ

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง (Achua and Lussier, 2010: 303) โดย Burns (1978: 4) ได

อธบายเกยวกบภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงวา “เปนกระบวนการทท งผนาและผตามตาง

ชวยกนยกระดบของคณธรรม และแรงจงใจของกนและกนใหสงขน” (สเทพ พงศศรวฒน, 2550:

259) สวน Bass (1985: 35-191) เปนนกวชาการอกทานหนงทไดเสนอแนวคดภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลง (Transformational leadership) โดยอาศยพนฐานจากแนวคดของ Burns (1978:

4) ซง Bass (1985: 35-191) ไดแบงพฤตกรรมผนาแบบสรางความเปลยนแปลงออก 4 องคประกอบ

ดงน

1) การมอทธพลอยางมอดมการณ (Idealized influence) หมายถง พฤตกรรม

ของผนาทแสดงบทบาทในการเปนแบบอยางทดใหกบผตาม เมอผตามรบรพฤตกรรมดงกลาว

ของผนา กจะทาใหผตามเกดการลอกเลยนแบบพฤตกรรมทเปนแบบอยางทดเหลานน ซงโดย

ปกตพฤตกรรมของผนาจะเปนพฤตกรรมทมมาตรฐานทางศลธรรมและจรยธรรมสง จนเกดการ

ยอมรบวาพฤตกรรมเหลานนวาเปนสงทถดตองดงาม ดงนนจงไดรบการยอมรบนบถอจากผ

ตาม รวมทงไดรบความไววางใจอยางสงดวยเชนกน ทาใหผนาสามารถทาใหผตามปฏบตงาน

ตามวสยทศนและเปาหมายพนธกจขององคการได (Bass and Avolio, 1994: 3)

2) การสรางแรงบนดาลใจ (Inspirational motivation) หมายถง พฤตกรรมท

ผนามการแสดงออกดวยการสอสารใหผตามรบรถงวสยทศนพนธกจ และความคาดหวงทสงของ

36

ผนาทมตอผตาม ดวยการสรางแรงบนดาลใจและจงใจใหผตามยดมนและรวมสานฝนตอ

วสยทศนขององคการ ซงในทางปฏบตผนาจะใชสญลกษณและการกระตนทางอารมณใหกลม

ทางานรวมกนเพอนาไปสเปาหมายของกลมมากกวาทาเพอประโยชนเฉพาะตน พฤตกรรมของ

ผนาถอไดวาเปนผสงเสรมนาใจแหงการทางานเปนทม ผนาจะจงใจและสรางจตสานกใหผตาม

ทางานบรรลเกนเปาหมายทกาหนดไว

3) การกระตนทางปญญา (Intellectual stimulation) หมายถง พฤตกรรมท

ผนากระตนใหผตามรเรมในการสรางสรรคนวตกรรมใหมๆ โดยผนาใชวธการฝกคดทบทวน

กระแสความเชอและคานยมแบบเดมของผตาม ผนาจะสรางความรสกททาทายใหกบผตาม และ

ใหการสนบสนนสงเสรมแกผตามในการสรางสรรคสงใหมๆ รวมทงสงเสรมใหผตามสามารถ

แกปญหาไดสาเรจดวยตนเอง

4) การคานงถงความเปนปจเจกบคคล (Individualized consideration) หมายถง

พฤตกรรมของผนาทเขาใจความแตกตางของผตามทงในเรองความตองการและความสามารถท

แตกตางกนของแตละคน โดยผนาจะมพฤตกรรมทเปนหวงกงวลตอสวสดภาพและการพฒนา

ของลกนอง สงเสรมบรรยากาศการทางานทด รบฟงอยางเอาใจใสตอความตองการของผตาม

และพยายามตอบสนองตอความตองการของผตามแตละคน โดยผนาจะแสดงบทบาทเปนพ

เลยงและทปรกษาทคอยใหความชวยเหลอ

นอกจากแนวคดของ Bass (1985: 35-191) แลว ยงมนกวชาการหลายทานไดศกษาและ

พฒนาแนวคดดงกลาวอยางตอเนอง เชน Bennis and Nanus (1985) Tichy and Devanna

(1986) Conger and Kanungo (1987) Kouzes and Posner (1987) Kantabutra (2009) และ

รตตกรณ จงวศาล (2551: 201-208) โดย Bennis and Nanus (1985) ไดศกษาพฤตกรรมผนาและ

ผบรหารระดบสงทงในองคการภาครฐและภาคเอกชนทมคณลกษณะชอบการรเรมสรางสรรคและม

พลวตอยเสมอ โดยผลสรปเกยวกบพฤตกรรมรวมของภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

ประกอบดวย 3 องคประกอบ ไดแก การพฒนาวสยทศน (Developing a Vision) การพฒนาความ

ผกพนและความไววางใจ (Developing Conmitment and Trust) และการสงเสรมการเรยนรภายใน

องคการ (Facilitating Organization Learning) สวนงานวจยของ Tichy and Devanna (1986) ได

ศกษาผนาของผบรหารระดบสงของบรษทขนาดใหญในสหรฐอเมรกา แลวมาทาการวเคราะหเพอ

หารปแบบกระบวนการทเกดขนระหวางทผนาดาเนนการเปลยนแปลงและสรางสรรคบรษทขนมา

ใหม มการหาพฤตกรรมตางๆ ทผนาใชในการสนบสนนใหเกดกระบวนการดงกลาว พรอมทงหา

คณลกษณะ และคณสมบตทเปนทกษะของผนาเหลานในฐานะทเปนผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง โดยรปแบบกระบวนการทคนพบประกอบดวย 3 ระยะตามลาดบ ไดแก การยอมรบ

ในความจาเปนตองมการเปลยนแปลง (Recognizing the need for revitalization) การสรางวสยทศน

ใหม (Creating a new vision) และการดาเนนการเปลยนแปลงในองคการ (Institutionalizing change)

นอกจากนในการศกษาวเคราะหผลงานวจยของนกวชาการตางๆ ของ Podsakoff และคณะ

37

(1990 อางถงใน สเทพ พงศศรวฒน, 2550: 278-280) ไดสรปวา ผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

มพฤตกรรมหลกทสาคญอยางนอยทสด 6 ประการดงน

1) การกาหนดและใหความชดเจนดานวสยทศน ไดแก พฤตกรรมของผนาทมง

หมายในการระบโอกาสใหมๆ ขององคการ พรอมกบพฒนาสรางความชดเจน และสรางบนดาล

ใจใหผตามเกดความผกพนตอวสยทศนในอนาคตของผนา

2) การแสดงแบบอยางของพฤตกรรมทเหมาะสมกบผตาม ไดแก พฤตกรรมของ

ผนาในการแสดงแบบอยางของการประพฤตปฏบต เพอใหผตามเอาเปนตนแบบในการปฏบต

ตาม เพอใหสอดคลองกบคานยมและหลกการของผนา

3) การกระตนใหเกดการยอมรบเปาหมายรวมของกลม ไดแก พฤตกรรมของ

ผนาทมเปาหมายในการสงเสรมใหเกดความรวมมอกนของสมาชกในกลม เพอรวมกนทางานจน

บรรลเปาหมายรวมกน

4) กาหนดความคาดหวงตอผลงานสง ไดแก พฤตกรรมของผนาทแสดงออกใน

การคาดหวงความเปนเลศของผลงาน ในแงทผตามมผลงานทมคณภาพหรอผลงานสง

5) ใหการสนบสนนผตามเปนรายบคคล ไดแก พฤตกรรมทผนาแสดงใหเหนวา

ไดใหการสงเสรมสนบสนน ใหการนบถอตอผตาม โดยมความเออาทรตอความรสก และของผ

ตามแตละคน

6) มการกระตนทางปญญา ไดแก พฤตกรรมทผนาสรางความทาทายและกระตนผ

ตามใหมองปญหาและงานเดม ดวยมมมอง และวธการใหมๆ ทแตกตางไปจากเดม โดยใช

ความคดพจารณาเชงวเคราะหใหผตามเปลยนกระบวนทศนใหมทเหมาะสม

นอกจากงานวจยในตางประเทศดงกลาวขางตนแลว ในประเทศไทยยงนกวชาการหลาย

ทานไดทาการศกษาเกยวกบพฤตกรรมภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง เชน งานวจยของ

รตตกรณ จงวศาล (2551: 201 - 208) ไดศกษาวจยภาวะผนาจากกลมผบรหารทเปนคนไทย

ในกลมธรกจ SME จากทกภมภาคของประเทศ ผลการศกษาสามารถนามาเสนอเปนแนวคด

ภาวะผนา 6 องคประกอบ ดงน

1) การสงเสรมแรงบนดาลใจผใตบงคบบญชา หมายถง พฤตกรรมของผนาท

สงเสรมใหผตามเกดความจกรกภกดตอองคการ พฒนาตนเอง และมสวนรวมในการทางาน อก

ทงผนาทาหนาทเปนผจดประกายความคดใหผตาม เปดโอกาสใหผตามไดแสดงความสามารถ

ของตน สรางแรงบนดาลใจใหทมงาน และมงเนนใหความสาคญกบบคคล

2) การใหความใสใจและปรารถนาดตอผอน หมายถง พฤตกรรมของผนาทแสดงออก

ในการรกษานาใจผตามและพยายามทาใหผตามมความสข มความเมตตากรณา เออเฟอเผอแผ ม

ความเปนกนเองกบผตาม และใหอภยเมอผอนทาผดพลาด

38

3) การมศลธรรมจรรยาบรรณในการประกอบการ หมายถง พฤตกรรมของผนา

ทมความพถพถนเอาใจใสกบงาน หรอคณภาพสนคาและบรการ รกษาคาพด ยดมนในศลธรรม

จรรยาบรรณ ดาเนนธรกจอยางโปรงใสตรวจสอบได และมความซอสตยสจรตตอผอน

4) ความสามารถในการคดเชงกลยทธ หมายถง พฤตกรรมของผนาทแสดงออก

ถงการมวสยทศน รอบรเทาทนการเปลยนแปลง มองการณไกล และมความคดเชงกลยทธ

5) การเสรมสรางจตสานกตอสงคม หมายถง พฤตกรรมของผนาทยดหลกธรร

มาภบาล ปลกฝงและสนบสนนสมชกในองคการใหมความรบผดชอบตอสงคมและสวนรวม

ดาเนนธรกจโดยมงคนประโยชนใหสงคม ปลกฝงจรยธรรมใหกบผตาม และสงเสรมวฒนธรรม

ประเพณทดงาม

ในการวจ ยครงนผว จ ยมความสนใจศกษาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

(Transformational leadership) ตามแนวคดของ Bass (1985: 35-191) โดยจาแนกภาวะผนา

แบบสรางความเปลยนแปลงออกเปน 4 ลกษณะ ไดแก การมอทธพลอยางมอดมการณ การ

สรางแรงบนดาลใจ การกระตนทางปญญา และการคานงถงความเปนปจเจกบคคล

ทงนการวดภาวะผนาในการวจยครงน ผวจยไดนาแบบวดภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง (Transformational leadership) ของรตตกรณ จงวศาล (2543: 138-141) มาปรบ

ใชใหเหมาะสมกบการวจยในครงน โดยแบบสอบถามวดภาวะผนา 4 รปแบบ ไดแก การม

อทธพลอยางมอดมการณ การสรางแรงบนดาลใจ การกระตนทางปญญา และการคานงถงความ

เปนปจเจกบคคล ดรายละเอยดในบทท 3

2.9.3 ความสมพนธระหวางภาวะผ นาแบบสรางความเปล ยนแปลง และ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

การศกษางานวจยทผานมาไมพบงานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงโดยตรง จงทบทวนความสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงกบพฤตกรรมการทางานแบบทวไป โดยงานวจยของธวชชย คาแหงพล (2544)

ปรมปราง พรหมมาณพ (2549) ชนนดา โชตแดง (2550) และพศมย ทพยสมบรณ (2552) พบ

ผลการวจยทสอดคลองกน กลาวคอ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวก

กบพฤตกรรมการทางาน สวนงานวจยของกนกวรรณ กอบกลธนชย, 2546; เกยรตคณ วรกล,

2545; โครงการ เสอดา, 2545; จตราภรณ อกษรเลข, 2545; ชาครยา ศรทอง, 2547; พรพรรณ

นวจนทก, 2545 พบผลเพมเตมวาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวก

กบผลการปฏบตงานของพนกงานดวยเชนกน

ผลการประมวลงานวจยทผานมาพบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงม

ความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางานโดยทวไป รวมทงมความสมพนธเชงบวกกบผล

การปฏบตงาน ในการศกษาครงนผวจยจงตงสมมตฐานสอดคลองกบการศกษาวจยทผานมาวา

39

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารในองคการเอกชนของไทย (สมมตฐานท 2)

2.9.4 ความสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงกบวฒนธรรม

องคการ

การศกษาเกยวกบความสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงและ

วฒนธรรมองคการ จากผลงานวจยของ Li (2004) พบวาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงม

ความสมพนธกบวฒนธรรมองคการแบบเนนโครงสรางและกฎระเบยบ (Bureaucratic culture) แบบ

เนนนวตกรรม (Innovation culture) และแบบเนนความสมพนธระหวางพนกงาน (Supportive culture)

สวนงานวจยของ Casida and Pinto-Zipp (2008) พบเพมเตมวา ภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงมความสมพนธกบวฒนธรรมองคการทงวฒนธรรมแบบเนนการมสวนรวม (Involvement

culture) วฒนธรรมแบบเนนความสอดคลองตองกน (Consistency culture) วฒนธรรมแบบเนนการ

ปรบตว (Adaptability culture) และวฒนธรรมแบบเนนพนธกจ (Mission culture) และงานวจยของ

เกรยงไกรยศ พนธไทย (2552) พบสอดคลองกนวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมอทธพลตอ

วฒนธรรมแบบเนนการปรบตว (Adaptability culture) วฒนธรรมแบบเนนการมสวนรวม (Involvement

culture) และวฒนธรรมแบบเนนพนธกจ (Mission culture) สวนเบญจวรรณ กลนกาเนด (2544) พบวา

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบวฒนธรรมองคการ และณฐวฒ

แกวบางพด (2554) พบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธกบวฒนธรรม

องคการในระดบคอนขางสง

การประมวลงานวจยทเกยวของดงกลาว พบวาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงม

ความสมพนธเชงบวกกบวฒนธรรมองคการ ในการศกษาครงนผวจยจงตงสมมตฐานสอดคลอง

กบการศกษาวจยทผานมาวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบ

วฒนธรรมองคการ (สมมตฐานท 3)

2.9.5 อานาจการทานายพฤตกรรมการทางาน โดยภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง

การทบทวนงานวจยทเกยวกบอานาจการทานายพฤตกรรมการทางาน โดยภาวะผนา

พบงานวจยของปรมปราง พรหมมาณพ (2549) และชนนดา โชตแดง (2550) ททาการศกษา

ความสมพนธระหวางภาวะผนากบพฤตกรรมการทางานของผบงคบบญชา ผลการวจยของ

ปรมปราง พรหมมาณพ (2549) พบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงและภาวะผนา

แบบแลกเปลยนรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานของหวหนางานไดรอยละ 23.2 สวน

ผลการวจยของชนนดา โชตแดง (2550) พบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง กบความ

40

ผกพนตอองคการดานความรสก และดานความตอเนอง รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานได

รอยละ 38.2 นอกจากนงานวจยของพณญาดา อา ภยฤทธ (2554) ยงพบวา ภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลง และภาวะผนาแบบแลกเปลยน รวมกนพยากรณประสทธผลขององคการได

ในระดบสง รอยละ 43.6 โดยทภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงสามารถทานายไดดกวา

ภาวะผนาแบบแลกเปลยน

การประมวลงานวจยทเกยวของพบวาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงสามารถ

ทานายพฤตกรรมการทางานทวไปและสามารถทานายประสทธผลขององคการ การศกษาครงน

จงตงสมมตฐานเทยบเคยงกบผลการวจยทผานมาวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได (สมมตฐานท 5)

2.9.6 อานาจทานายพฤตกรรมการทางานรวมกนของวฒนธรรมองคการ และ

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

การทบทวนงานวจยทเกยวของกบอานาจการทานายรวมกนของวฒนธรรมองคการและ

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงทมตอพฤตกรรมการทางาน พบวา Xenikou and Simosi

(2006) ไดศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ

และผลการปฏบตงาน พบวาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง วฒนธรรมเนนความสมพนธ

ระหวางพนกงาน มอทธพลทางออมตอผลการปฏบตงาน โดยสงผานวฒนธรรมเนนผลสาเรจ สวน

เกรยงไกรยศ พนธไทย (2552) ไดศกษาในลกษณะเดยวกน ผลการวจยพบวา ภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง และวฒนธรรมองคการแบบเนนการปรบตวมอทธพลทางตรงตอผลการ

ปฏบตงานของพนกงานรฐวสาหกจ โดยทภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมอทธพลตอผล

การปฏบตงานมากทสด (ดงภาพท 2.5) นอกจากนพณญาดา อาภยฤทธ (2554) พบวา ตวแปรท

ทานายประสทธผลองคการไดในระดบสงสด ประกอบดวย 6 ตวแปร คอ ภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง ภาวะผนาแบบแลกเปลยน วฒนธรรมเนนการมสวนรวม วฒนธรรมเนนความม

เอกภาพ วฒนธรรมเนนการปรบตว และวฒนธรรมเนนพนธกจ ซงตวแบบนสามารถพยากรณ

ประสทธผลองคการได รอยละ 75.4 โดยวฒนธรรมแบบเนนพนธกจสามารถทานายประสทธผล

ขององคการไดดกวาตวแปรในดานอน

ผลการทบทวนงานวจยทเกยวของดงกลาว จะเหนไดวา วฒนธรรมองคการและภาวะผนา

แบบสรางความเปลยนแปลงรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานแบบทวไปได อกทงรวมกนทานาย

ประสทธผลขององคการไดเชนกน ดงนนในการศกษาครงนผวจยจงตงสมมตฐานสอดคลองกบการ

ศกษาวจยทผานมาวา วฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงรวมกนทานาย

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดมากกวาวฒนธรรมองคการหรอ

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงเพยงตวเดยว (สมมตฐานท 6)

41

2.10 กรอบแนวคดในการศกษา

การประมวลเอกสารงานวจยทเกยวของทาใหสามารถกาหนดกรอบแนวคดการวจยเรอง

การศกษาวฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารในองคการเอกชน ไดดงภาพท 2.4

ภาพท 2.4 กรอบแนวคดในการวจย

วฒนธรรมองคการ

- เนนการปรบตว

- เนนการมสวนรวม

- เนนโครงสรางและกฎระเบยบ

- เนนพนธกจ

- เนนความรบผดชอบตอสงคม

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

- การมอทธพลอยางมอดมการณ

- การสรางแรงบนดาลใจ

- การกระตนทางปญญา

- การคานงถงความเปนปจเจกบคคล

พฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

- บคลกภาพ (การแสดงออก)

- การสอสาร

- การทางานเปนทม

- การตดสนใจ

- ภาวะผนา (การปกครอง)

ขอมลสวนบคคล

- เพศ

- อาย

- อายงานในองคการปจจบน

- ระดบการศกษา

42

2.11 สมมตฐานการวจย

การประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของกบความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการ

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงดงกลาวขางตน ผวจยจงตงสมมตฐานการวจยดงน

สมมตฐานท 1 วฒนธรรมองคการมความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

สมมตฐานท 2 ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

สมมตฐานท 3 ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบ

วฒนธรรมองคการ

สมมตฐานท 4 วฒนธรรมองคการสามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได

สมมตฐานท 5 ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงสามารถทานายพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได

สมมตฐานท 6 วฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง รวมกน

ทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดมากกวาวฒนธรรม

องคการหรอภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงเพยงตวเดยว

บทท 3

วธการวจย

การวจยครงน เปนการศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอพยง

รวมทงศกษาอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอพยง

โดยตวแปรดงกลาว ซงวธการวจยประกอบดวย ประชากรและกลมตวอยาง ตวแปรทศกษา

นยามปฏบตการของตวแปร เครองมอวดตวแปร การสรางและการหาคณภาพของแบบสอบถาม

การตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถาม การเกบรวบรวมขอมล และการวเคราะหขอมลม

รายละเอยดดงน

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

3.1.1 ประชากรทศกษา

ประชากรในการวจยครงนเปนพนกงานประจาทดารงตาแหนงผบรหารระดบตนและ

ระดบกลางในองคการเอกชนของไทยทนอมนาปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการดาเนนงาน

โดยเลอกศกษาองคการเอกชนขนาดใหญจานวน 1 องคการ ทไดรบรางวลชนะเลศในการประกวด

ผลงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงครงท 2 ประจาป 2553 โดยมผบรหารระดบตนและ

ระดบกลางรวมทงสน 579 คน (มกราคม 2556)

3.1.2 กลมตวอยางทศกษา

ในการวจยครงน เปนการวจยเชงปรมาณดานการหาความสมพนธและการพยากรณ โดย

วธการเกบขอมลจากผบรหารระดบตนและระดบกลางของบรษททศกษา มทงหมด 579 คน และใน

การกาหนดขนาดของกลมตวอยาง ผวจยใชวธการเปดตารางสาเรจรปของ Krejcie & Morgan (1970:

607-609) ทความคลาดเคลอน 5% และระดบความเชอมน 95% จากประชากร 579 คน ไดกลม

ตวอยางไมนอยกวา 230 คน แตในการวจยครงนผวจยใชกลมตวอยางทงสนจานวน 275 คน โดย

กาหนดสดสวนกลมตวอยางจากประชากรทงหมด และใชวธการสมตวอยางแบบงาย (Sample

random sampling) ตามรายละเอยดดงตารางท 3.1

44

ตารางท 3.1 จานวนประชากร และขนาดกลมตวอยางทใชในการวจย

หนวยงานในบรษททศกษา ประชากร

(คน)

ขนาดตวอยาง

(คน)

สดสวน

(รอยละ)

1. สาขาแกงคอย 170 85 31

2. สาขาลาปาง 92 42 15

3. สาขาทาหลวง 187 100 36

4. สาขาทงสง 130 48 18

รวม 579 275 100

3.2 ตวแปรทศกษาและนยามปฏบตการของตวแปร

3.2.1 ตวแปรอสระ (Independent Variables) ม 2 ตวแปร ไดแก

3.2.1.1 วฒนธรรมองคการ หมายถง กรอบแบบแผน คานยมหลก ซงทาใหพนกงาน

ในองคการยดถอใชปฏบตรวมกน เปนทยอมรบของกลมพนกงานสวนใหญทอยในองคการ ซง

พนกงานจะแสดงออกมาในรปแบบของพฤตกรรม และวธปฏบตการทางาน ในทนวดองคประกอบของ

วฒนธรรมองคการ 5 ดาน (เกรยงไกรยศ พนธไทย, 2552: 122) ไดแก

1) วฒนธรรมองคการแบบเนนการปรบตว หมายถง พนกงานในองคการม

วธการทางานทสามารถปรบตวตอบสนองกบความตองการของลกคา หรอผมสวนไดสวนเสยไดอยาง

รวดเรว มความกลาเสยงในการเปลยนแปลงสงตางๆในเชงสรางสรรค

2) วฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม หมายถง พนกงานในองคการ

มวธการทางานทมงเนนทางานเปนทม จดกลมตงคณะทางานโดยใหพนกงานทกระดบมสวนรวมใน

การปฏบตงานขององคการ มการสอสารทเปดกวางใหพนกงานเขาถงขอมลทกคน

3) วฒนธรรมองคการแบบเนนโครงสรางและกฎระเบยบ หมายถง พนกงาน

ในองคการมวธการทางานทอยภายใตระเบยบกฎเกณฑนโยบายขององคการ ซงพนกงานจะรวมมอ

กนทางาน ภายใตนโยบาย ระเบยบกฎเกณฑตางๆ ยดหลกความมระเบยบวนยของการทางาน

4) วฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ หมายถง พนกงานในองคการม

วธการทางานทมงเนนการดาเนนการเพอใหบรรลวสยทศนเปาหมายทชดเจนขององคการ

กอใหเกดประสทธผลตามทตองการ โดยทพนกงานทกคนในองคการจะรบรถงพนธกจทมรวมกน

และเขาใจในทศทางและเปาหมายขององคการ

45

5) วฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม หมายถง

องคการตองมความรบผดชอบทงภายในและภายนอกองคการ นนคอ พนกงานปฏบตงานใน

บรรยากาศ และสภาพแวดลอมการทางานทด มความปลอดภย พนกงานไดรบคาตอบแทนท

เปนธรรม และมสวสดการทเหมาะสม พนกงานไดรบความรและการสอสารเกยวกบหลกการ

ทางานทปลอดภย และถกสขลกษณะ องคการสงเสรมการรกษาสขภาพของพนกงาน เชนการ

ออกกาลงกาย การตรวจสขภาพประจาป ฯลฯ และใหขอมลขาวสารเพอใหพนกงานเขารวม

กจกรรมเกยวกบความรบผดชอบตอสงคม องคการสนบสนนใหพนกงานปฏบตงานโดยคานงถง

ผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอม และปฏบตงานโดยยดมนในความถกตองทางศลธรรม

จรรยาบรรณ และหลกธรรมาภบาล

3.2.1.2 ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง หมายถง พฤตกรรมของผบรหาร

ทสามารถสรางแรงบนดาลใจ เปนตวอยางทดใหกบพนกงานได ทาใหพนกงานปฏบตตาม และ

เปนผบรหารทสามารถนาวสยทศนของตนเองใหพนกงานเกดการยอมรบ และปฏบตงานอยาง

เตมทตามเปาหมายขององคการ ซงสามารถวดพฤตกรรมผนาสรางความเปลยนแปลงไดจาก

คณสมบต 4 คณสมบต (รตตกรณ จงวศาล, 2543: 5) คอ

1) การมอทธพลอยางมอดมการณ (Idealized influence) หมายถง

ระดบพฤตกรรมทผนาแสดงใหเหนในการจดการ หรอการทางานทเปนกระบวนการ ทาให

ผรวมงานมการยอมรบ เชอมนศรทธา ภาคภมใจและไววางใจในความสามารถของผนา มความ

ยนดทจะทมเทการปฏบตงานตามภารกจ โดยผนาจะมการประพฤตตนเพอใหเกดประโยชนแก

ผอน เสยสละเพอประโยชนของกล ม เนนความสาคญในเรองคานยม ความเชอและการม

เปาหมายทชดเจน มความมนใจทจะเอาชนะอปสรรค ผนาจะมคณลกษณะสาคญในดานการม

วสยทศนและการถายทอดวสยทศนไปยงผร วมงาน มความมงมนและทมเทในการปฏบตงาน

ตามภารกจ มความสามารถในการจดการหรอ มการเหนคณคาในตนเอง และมศลธรรม

จรยธรรม

2) การสรางแรงบนดาลใจ (Inspirational motivation) หมายถง ระดบ

พฤตกรรมผนาแสดงใหเหนในการจดการ หรอการทางานทเปนกระบวนการทาใหผรวมงานม

แรงจงใจภายใน ไมเหนแกประโยชนสวนตน แตอทศตนเพอกลม มการตงมาตรฐานในการ

ทางานสง และเชอมนวาจะสามารถบรรลเปาหมาย มความแนวแนในการทางาน มการให

กาลงใจผรวมงาน มการกระตนผรวมงานใหตระหนกถงสงทสาคญ โดยผนาจะมคณลกษณะ

สาคญในดานการสรางแรงบนดาลใจ หรอแรงจงใจใหกบผรวมงาน

3) การกระตนทางปญญา (Intellectual stimulation) หมายถง ระดบ

พฤตกรรมทผนาแสดงใหเหนในการจดการ หรอการทางานทเปนกระบวนการกระตนผรวมงาน

ใหเหนวธการ หรอแนวทางใหมในการแกไขปญหา มการพจารณาปรบปรงวธการทางาน

46

สงเสรมใหผรวมงานแสดงความคดเหน มองปญหาในแงมมตางๆ มการวเคราะหปญหาโดยใช

เหตผลและขอมลหลกฐาน มความคดรเรมสรางสรรค

4) การคานงถงความเปนปจเจกบคคล (Individualized consideration)

หมายถง ระดบพฤตกรรมทผนาแสดงใหเหนในการจดการ หรอการทางานโดยคานงถงความ

แตกตางระหวางบคคล มการเอาใจเขามาใสใจเรา มการตดตอสอสารแบบสองทางและเปน

รายบคคล สนใจและเอาใจใสผรวมงานเปนรายบคคล มการวเคราะหความตองการและ

ความสามารถของแตละบคคล เปนพเลยงสอนและใหคาแนะนาและสงเสรมพฒนาผรวมงานให

พฒนาตนเอง มการกระจายอานาจโดยการมอบหมายใหผรวมงาน โดยผนาจะมคณลกษณะ

สาคญในดานความเขาใจในความแตกตางของแตละคน และเอาใจเขามาใสใจเรา ความสามารถ

ในการตดตอสอสารระหวางบคคล และเทคนคการมอบหมายงาน

3.2.2 ตวแปรตาม (Dependent Variables) ไดแก

3.2.2.1 พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง หมายถง

พฤตกรรมทผบรหารปฏบตตนและแสดงพฤตกรรมในการทางาน 5 ดาน ไดแก ดานบคลกภาพ

(การแสดงออก) ดานการสอสาร ดานการตดสนใจ ดานการทางานเปนทม และดานภาวะผนา

(การปกครอง) โดยตงอยบนพนฐานของหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทง 3 หลกการ คอ

ความพอประมาณ การมเหตผล และการมภมคมกน (วชย อตสาหจต, 2550: 26) ไดแก

1) บคลกภาพ (การแสดงออก) ของผบรหารตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

คอ มพฤตกรรมในการการวางตนและแสดงออกอยางเหมาะสม ไมสดโตง มความเกรงใจตอผอน ไม

เบยดเบยนตนเองและผอน ไมกอความเดอดรอนใหแกสวนรวม ยอมรบและเขาใจในความแตกตางของผอน

ใหความเคารพในความคดเหนทหลากหลาย คดทบทวนอยางถถวนกอนการแสดงออกทงกาย วาจา และใจ

อยเสมอ มความตระหนกรในตนเอง คอยทบทวนปรบปรงความคดและพฤตกรรมของตนเองใหดขนอยเสมอ

มความขยนหมนเพยร ปรบเปลยนเรยนรและพฒนาทกษะความสามารถอยเสมอ

2) พฤตกรรมการสอสารของผบรหารตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง คอ ใหความสาคญกบวจนภาษา และอวจนภาษา สอสารไดถกตองเหมาะสมกบกาละ

เทสะ ไมโกหกและใสรายผอน พนจพเคราะหอยางละเอยดถถวนกอนสอสาร พจารณาขอมล

รอบดาน ยดถอหลกของเหตผล ไมใชอารมณในการสอสารกบผอน เปดตา เปดห และเปดใจ ใน

การรบรขอมลตาง ๆ วางตวเปนกลาง มความหนกแนน และไมหเบา

3) พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง คอ ตดสนใจโดยใชหลกการประสานความรวมมอ ถนอมนาใจซงกนและกน คานงถง

ประโยชนของสวนรวม ไมทาใหผอนเดอดรอน พจารณาขอมลรอบดานประกอบการตดสนใจ

คานงถงผลทคาดวาจะเกดขน ยดหลกการของความถกตอง ยตธรรม และมมาตรฐานเดยว ม

47

การวางแผน และคาดการณสงทจะเกดขนในอนาคต และมการเตรยมความพรอมรบการ

เปลยนแปลงอยเสมอ

4) พฤตกรรมการทางานเปนทมของผบรหารตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง คอ เขาใจเปาหมายของทม แสดงบทบาทไดอยางเหมาะสม ชวยเหลอกน

ทางานอยางเตมความสามารถ เขาใจความแตกตางของสมาชกในทม มการประเมนจดแขงของ

แตละคน และนามาใชใหเกดประโยชน มการวางแผน จดสรรงาน คอยตดตาม ใหขอมล

ปอนกลบ และอานวยการใหกบการทางาน มการแลกเปลยนขอมล และเรยนรรวมกนกบทม

พฒนาความสมพนธทดภายในทม และเสรมสรางความไววางใจซงกนและกน

5) พฤตกรรมผนา (การปกครอง) ของผบรหารตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง คอ คอยดแล เอาใสใจ และใหความสาคญอยางทวถง ปฏบตตอลกนองดวย

ความเมตตา คอยประสานความแตกตางของแตละคน ทมเททาเพอประโยชนสวนรวมมากกวา

สวนตน กาหนดเปาหมาย สรางวสยทศนรวม สงเสรมใหเกดการมสวนรวม เปนคนมเหตผล ให

ความยตธรรม เปดใจรบฟงความคดเหนของผอน มการพฒนาตนเอง และสรางองคความรหรอ

ภมปญญาใหมๆ เปดโลกทศน และมองการณไกลอยเสมอ

3.2.3 ตวแปรสมทบ (Moderating Variables) ไดแก

3.2.3.1 ปจจยสวนบคคล หมายถง คณสมบตประจาตวของผบรหารระดบตน

และระดบกลาง ณ เวลาปจจบน ไดแก อาย อายการทางาน และระดบการศกษา โดยม

รายละเอยดดงน

1) อาย หมายถง อายของผบรหารระดบตนและระดบกลาง แบงเปน 4

ระดบ ไดแก (1) อายตากวา 30 ป (2) อาย 30 - 40 ป (3) อาย 41 – 50 ป และอายมากกวา 50

ป

2) อายการทางาน หมายถง อายการทางานในบรษททศกษาของ

ผบรหารระดบตนและระดบกลาง แบงออกเปน 4 ระดบไดแก (1) ไมเกน 10 ป (2) 11 – 20 ป

(3) 21- 30 ป และ (4) มากกวา 30 ป

3) ระดบการศกษา หมายถง ระดบการศกษาของผบรหารระดบตนและ

ระดบกลาง แบงออกเปน 2 ระดบ ไดแก (1) ตากวาปรญญาตร (2) ปรญญาตรและสงกวา

ปรญญาตร

48

3.3 เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลในการวจยครงนมลกษณะเปนแบบสอบถาม

(Questionnaire) โดยแบบสอบถามทใชในการวดตวแปรแบงออกเปน 4 ตอนดงน

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลสวนบคคล เปนแบบสอบถามแบบตรวจสอบรายการ

และเตมขอความสน ๆ เพอสอบถามลกษณะของผตอบแบบสอบถาม โดยใหผตอบแบบสอบถามระบ

เพศ อาย ระดบการศกษา และอายงานในองคการปจจบน

ตอนท 2 แบบสอบถามการรบรวฒนธรรมองคการ ผวจยนาแบบสอบถามของเกรยงไกรยศ

พนธไทย (2552: 223-224) ทสรางขนตามแนวคดของนกวชาการ 6 ทาน คอ Harrison (1972);

Charles (1979); Handy (1981); Cameron and Quinn (1999); Denison (2000) และ Daft (2008)

โดยผวจยนามาปรบเรยบเรยงขอคาถามใหเหมาะสมกบกลมตวอยางทเปนผบรหารระดบตนและ

ระดบกลางทศกษาวจยในครงน มขอคาถามทางบวกทงหมด 27 ขอ (ตามภาคผนวกแนบ) ไดแก

ขอ 1 – 5 วดวฒนธรรมองคการแบบเนนการปรบตว จานวน 5 ขอ

ขอ 6 – 10 วดวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม จานวน 5 ขอ

ขอ 11 – 15 วดวฒนธรรมองคการแบบเนนโครงสรางและกฎระเบยบ จานวน 5 ขอ

ขอ 16 – 20 วดวฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ จานวน 5 ขอ

ขอ 21 – 25 วดวฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม จานวน 7 ขอ

แบบสอบถามมลกษณะเปนมาตราสวนแบบวดประเมนคา (Rating Scale) 5 ระดบ จาก

จรงทสด คอนขางจรง ไมแนใจ คอนขางไมจรง และไมจรงเลย โดยการตรวจใหคะแนนขอความ

ทางบวกให 4 ถง 0 ขอความทางลบใหเปน 0 ถง 4

ตวอยางแบบสอบถามการรบรวฒนธรรมองคการ

ขอคาถาม จรงท

สด

คอนขาง

จรง

ไมแน

ใจ

คอนขาง

ไมจรง

ไมจรง

เลย

1. ขาพเจาสามารถปรบเปลยนแผนการ

ทางานไดอยางอสระ ถาเปนสงทดและ

ถกตอง

49

ตอนท 3 แบบสอบถามภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง ผวจยนาแบบสอบถาม

ของรตตกรณ จงวศาล (2543: 138-141) ทไดพฒนามาจากแบบวดภาวะผนาของประเสรฐ

สมพงษธรรม (2538 อางถงใน รตตกรณ จงวศาล, 2543: 71) ซงแปลมาจากแบบวดภาวะผนา

พหองคประกอบฉบบ 5X สาหรบผประเมน (Multifactor Leadership Questionnaire Form –

Rater: MLQ) ของ Base and Avolio (1991 อางถงใน รตตกรณ จงวศาล, 2543: 71) มาปรบใช

กบการวจยในครงน โดยแบบสอบถามของรตตกรณ จงวศาล (2543: 138-141) มขอคาถาม

ทงหมด 47 ขอ ประกอบดวย การมอทธพลอยางมอดมการณ จานวน 18 ขอ การสรางแรง

บนดาลใจ จานวน 10 ขอ การกระตนทางปญญา จานวน 10 ขอ และการคานงถงความเปน

ปจเจกบคคล จานวน 9 ขอ แตการวจยครงนผวจยไดนาแบบสอบถามของรตตกรณ จงวศาล

(2543: 138-141) มาทดลองใช (Pilot test) และตดขอคาถามบางขอทมคาความสมพนธรายขอ

ทตาออก ไดขอคาถามในแบบสอบถามภาวะผนาสรางความเปลยนแปลงทงสน 35 ขอ โดยเปน

ขอคาถามเชงบวก (Positive) ทง 35 ขอ (ตามภาคผนวกแนบ) ไดแก

ขอ 1-14 เปนการวดการมอทธพลอยางมอดมการณ จานวน 14 ขอ

ขอ 15-22 เปนการวดการสรางแรงบนดาลใจ จานวน 8 ขอ

ขอ 23-30 เปนการวดการกระตนทางปญญา จานวน 8 ขอ

ขอ 31-35 เปนการวดการคานงถงความเปนปจเจกบคคล จานวน 5 ขอ

แบบสอบถามมลกษณะเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนแบบวดประเมนคา (Rating

Scale) 5 ระดบ จากบอยมาก บอย บางครง นานๆ ครง และไมเคย โดยการตรวจใหคะแนน

ขอความทางบวกให 4 ถง 0 ขอความทางลบใหเปน 0 ถง 4

ตวอยางแบบสอบถามภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

ขอคาถาม

ระดบพฤตกรรม

บอย

มาก

บอย บาง

ครง

นานๆ

ครง

ไมเคย

1. ขาพเจาประพฤตตนเพอใหเกด

ประโยชนแกผอนในการทางาน

ตอนท 4 แบบสอบถามพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ผวจยสรางขนเองตามแนวคดของวชย อตสาหจต (2550: 26) เปนการวดพฤตกรรมการทางาน

ใน 5 ดาน ไดแก บคลกภาพ (การแสดงออก) การสอสาร การทางานเปนทม การตดสนใจ และ

ภาวะผนา (การปกครอง) มขอคาถามทงหมด 44 ขอ (ตามภาคผนวกแนบ) ไดแก

50

ขอ 1 – 7 วดดานบคลกภาพ (การแสดงออก) จานวน 7 ขอ เปนขอคาถามเชงบวก (Positive)

จานวน 4 ขอ ไดแก ขอ 1, 2, 4, 7 และขอคาถามเชงลบ (Negative) จานวน 3 ขอ ไดแก ขอ 3, 5, 6

ขอ 8 – 14 วดดานการสอสาร จานวน 7 ขอ เปนขอคาถามเชงบวก (Positive) จานวน 3

ขอ ไดแก ขอ 11, 13, 14 และขอคาถามเชงลบ (Negative) จานวน 4 ขอ ไดแก ขอ 8, 9, 10, 12

ขอ 15 - 23 วดดานการทางานเปนทม จานวน 9 ขอ เปนขอคาถามเชงบวก (Positive)

จานวน 4 ขอ ไดแก ขอ 15, 19, 22, 23 และขอคาถามเชงลบ (Negative) จานวน 5 ขอ ไดแก

ขอ 16, 17, 18, 20, 21

ขอ 24 – 32 วดดานการตดสนใจ จานวน 9 ขอ เปนขอคาถามเชงบวก (Positive)

จานวน 6 ขอ ไดแก ขอ 24, 25, 27, 28, 30, 31 และขอคาถามเชงลบ (Negative) จานวน 3 ขอ

ไดแก ขอ 26, 29, 32

ขอ 33 – 44 วดดานภาวะผนา (การปกครอง) จานวน 12 ขอ เปนขอคาถามเชงบวก

(Positive) จานวน 8 ขอ ไดแก ขอ 33, 36, 37, 39, 41, 42, 43, 44 และขอคาถามเชงลบ

(Negative) จานวน 4 ขอ ไดแก ขอ 34, 35, 38, 40

แบบสอบถามมลกษณะแบบมาตราสวนแบบวดประเมนคา (Rating Scale) 5 ระดบ จาก

บอยมาก/จรงทสด บอย/คอนขางจรง บางครง/ไมแนใจ นานๆ ครง/คอนขางไมจรง และไมเคย/ไม

จรงเลย โดยการตรวจใหคะแนนขอความทางบวกให 4 ถง 0 ขอความทางลบใหเปน 0 ถง 4

ตวอยางแบบสอบถามพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ขอคาถาม

ระดบพฤตกรรม

บอยมาก/

จรงทสด

บอย/

คอนขางจรง

บางครง/

ไมแนใจ

นานๆ ครง

/คอนขาง

ไมจรง

ไมเคย/

ไมจรง

เลย

1. ขาพเจาพดคยหรอทกทายเพอน

รวมงานหรอลกนองอยางเปนกนเอง

3.4 การสรางและการหาคณภาพของแบบสอบถาม

ในการศกษาครงน ผศกษาใชแบบสอบถาม (Questionnaire) เปนเครองมอในการเกบ

รวบรวมขอมล ซงผศกษาไดสราง พฒนา และหาคณภาพของแบบสอบถามดงน

51

3.4.1 ศกษาขอมลจากเอกสารตารา และบทความงานวจยตาง ๆทเกยวของ เพอหาองคประกอบ

ทชดเจนของตวแปร และเพอคนหาแบบสอบถามทใชวดตวแปรดงกลาวทมมากอน เพอนามาใชเปน

แนวทางในการสรางหรอปรบพฒนาขอคาถามใหเหมาะสมกบการศกษาครงน

3.4.2 ผวจยนาแบบสอบถามฉบบรางเสนอตออาจารยทปรกษา และคณะกรรมการวทยานพนธ

เพอตรวจสอบวาแบบสอบถามครอบคลมและเหมาะสมตรงตามขอบเขตงานวจยหรอไม เพอทผวจยจะได

ดาเนนการปรบปรงแกไข

3.4.3 นาแบบสอบถามทไดปรบปรงแกไขแลวไปทดสอบความตรงเชงเนอหาโดยใหผเชยวชาญ

4 ทาน ตรวจสอบ และนามาปรบปรงแกไขอกครงกอนนาไปทดลองใช (Pilot test)

3.4.4 นาแบบสอบถามทผานการปรบปรงแกไขไปทดลองใชกบกลมตวอยางทใกลเคยง

กบกลมตวอยางทเลอกศกษาในครงน จานวน 134 คน

3.4.5 นาขอมลทไดจากการทดลองใชมาหาคณภาพของแบบสอบถามโดย

1) วเคราะหหาอานาจจาแนกรายขอ (Discrimination) ดวยการทดสอบคา t-test รายขอ

2) วเคราะหหาความสมพนธรายขอกบแบบวดทงฉบบ (Item-total correlation)

เพอตรวจสอบความสอดคลองของขอคาถาม

3) หลงจากทาการคดเลอกขอคาถามทผานเกณฑในขอ 5.1 และ 5.2 แลว จงหาคาความ

เชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามแตละฉบบ โดยวธการหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบค

(Cronbach’ Alpha Coefficient)

3.5 การตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถาม

แบบสอบถามทใชในการวจยครงน ผวจยไดตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามตาม

รายละเอยดดงน

3.5.1 แบบสอบถามการรบรวฒนธรรมองคการ ผวจยไดนาแบบสอบถามของเกรยงไกรยศ

พนธไทย (2552: 223-224) (หรอในชอแบบสอบถามรปแบบและแนวทางการทางานในองคการของ

ทาน ตามภาคผนวก ข.) มาปรบใชใหเหมาะสมกบการวจยในครงน โดยเพมวฒนธรรมองคการแบบ

เนนความรบผดชอบตอสงคม เขาไปในแบบสอบถามอกหนงดาน และผวจยไดหาคาความเชอมน

ของวฒนธรรมองคการใหมโดยใชคาสมประสทธแอลฟาของครอนบค พบวาแบบสอบถามวฒนธรรม

องคการทงฉบบมคาความเชอมนเทากบ .92 สวนผลการหาคาความเชอมนในแตละรปแบบของ

วฒนธรรมองคการ พบวาแบบสอบถามวฒนธรรมองคการแบบเนนการปรบตว แบบเนนการมสวน

รวม แบบเนนโครงสรางและกฎระเบยบ แบบเนนพนธกจ และแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม มคา

52

ความเชอมนเทากบ .79 .79 .83 .85 และ .87 ตามลาดบ ผลการทดสอบหาความเชอมนของ

แบบสอบถามการรบรวฒนธรรมองคการ ดงตารางท 3.2

ตารางท 3.2 ผลการหาคาสมประสทธแอลฟาครอนบคของแบบสอบถามการรบรวฒนธรรม

องคการ

ตวแปร Cronbach’s coefficient alpha

วฒนธรรมองคการแบบเนนการปรบตว .79

วฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม .79

วฒนธรรมองคการแบบเนนโครงสรางและกฏระเบยบ .83

วฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ .85

วฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม .87

วฒนธรรมองคการทงฉบบ .92

3.5.2 แบบสอบถามภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงของกลมตวอยางในการวจยครงน

ผวจยไดนาแบบสอบถามของรตตกรณ จงวศาล (2543: 72) (หรอในชอแบบสอบถามบคลกลกษณะหรอ

พฤตกรรมของทานทแสดงออกตอผอน ตามภาคผนวก ข.) มาปรบใชกบการวจยในครงน โดยรตตกรณ

จงวศาล (2543: 72) ไดทดสอบหาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบมคาเทากบ .94 คาความ

เชอมนในแตละองคประกอบของภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง ไดแก ดานการมอทธพลอยางม

อดมการณ เทากบ .90 ดานการสรางแรงบนดาลใจ เทากบ .88 ดานการกระตนทางปญญา เทากบ .84

และดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคล เทากบ .68 ดงตารางท 3.3

ตารางท 3.3 ผลการหาคาสมประสทธแอลฟาครอนบคของแบบสอบถามภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลง

ตวแปร Cronbach’s coefficient alpha

การมอทธพลอยางมอดมการณ .90

การสรางแรงบนดาลใจ .88

การกระตนทางปญญา .84

การคานงถงความเปนปจเจกบคคล .68

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงทงฉบบ .94

53

3.5.3 แบบสอบถามพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของ

กลมตวอยางในการวจยครงน ผวจยไดสรางแบบวดขนใหมดวยตนเอง (หรอในชอแบบสอบถาม

พฤตกรรมการทางาน ตามภาคผนวก ข.) โดยผวจยไดนาแบบสอบถามฉบบนไปหาคาความ

เชอมนของพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยใชคาสมประสทธ

แอลฟาครอนบค พบวาองคประกอบดานบคลกภาพ (การแสดงออก) มคาความเชอมนเทากบ

.48 ดานการสอสารมคาความเชอมนเทากบ .63 ดานการทางานเปนทมมคาความเชอมน

เทากบ .55 ดานการตดสนใจมคาความเชอมนเทากบ .66 ดานภาวะผนา (การปกครอง) มคา

ความเชอมนเทากบ .74 และแบบวดพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงทงฉบบมคาความเชอมนเทากบ .88 ตามรายละเอยดดงตารางท 3.4

ตารางท 3.4 ผลการหาคาสมประสทธแอลฟาครอนบคของแบบสอบถามพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ตวแปร Cronbach’s coefficient alpha

บคลกภาพ (การแสดงออก) .48

การสอสาร .63

การทางานเปนทม .55

การตดสนใจ .66

ภาวะผนา (การปกครอง) .74

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงทงฉบบ

.88

3.6 การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยทาหนงสอขอความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถามจากคณะพฒนาทรพยากร

มนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร สงไปยงผอานวยการฝายทรพยากรมนษยในองคการ

เอกชนทเลอกเขาไปทาการวจ ยครงน โดยชแจงวตถประสงคของการวจยและการตอบ

แบบสอบถาม แลวขอความรวมมอเจาหนาทฝายทรพยากรมนษยเปนผแจกแบบสอบถาม และ

เปนผเกบแบบสอบถามจากกลมตวอยางทไดกาหนดไว โดยแจกแบบสอบถามทงสนจานวน

410 ชด และไดรบแบบสอบถามคนมาทงสน 275 ชด หรอคดเปนรอยละ 67 ซงใชเวลาในการ

แจกแบบสอบถามและเกบแบบสอบถามคนจากกลมตวอยางเปนระยะเวลาประมาณ 8 สปดาห

54

3.7 การวเคราะหขอมล

ผวจยใชโปรแกรมสถตสาเรจรปในการคานวณคาสถตตางๆ ดงน

3.7.1 วเคราะหและทาการแจกแจงรายละเอยดของตวแปรทศกษาโดยใชสถตพรรณนา

(Descriptive Statistics) คอคารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบน

มาตรฐาน (Standard Deviation)

3.7.2 วเคราะหความสมพนธของตวแปรทศกษา ไดแกวฒนธรรมองคการ รปแบบภาวะผนา

และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอทดสอบสมมตฐาน โดยใชสถตเชง

อนมาน (Inferential Statistics) ในการวเคราะหความสมพนธของตวแปรดวยการทดสอบคาสมประสทธ

สหสมพนธแบบเพยรสน (Person’s Product Moment Correlation Coefficient: r)

3.7.3 วเคราะหหาอานาจการทานาย (R²) พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงของตวแปรวฒนธรรมองคการและตวแปรภาวะผนา โดยใชการวเคราะหความ

ถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) โดยวธ Stepwise

3.7.4 วเคราะหความแตกตางของตวแปรทศกษาเมอจาแนกตามปจจยสวนบคคล โดย

ใช t-test ทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยสองกลม และใช F-test ในการทดสอบความ

แตกตางระหวางคาเฉลยสามกลมขนไป

บทท 4

ผลการวจย

การวจยเรอง “วฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารในองคการเอกชน”

เปนการวจยเชงปรมาณดานการหาความสมพนธและการพยากรณ โดยใชแบบสอบถามในการ

เกบรวบรวมขอมล ผวจยแจกแบบสอบถามทงสน 410 ชด ไดแบบสอบถามกลบคน จานวน

275 ชด หรอคดเปนรอยละ 67 ซงผวจยไดทาการวเคราะหขอมลและไดผลการวจยดงตอไปน

4.1 ขอมลสวนบคคล

ผลการวเคราะหสถตพรรณนาเพอแจกแจงขอมลสวนบคคล พบวา กลมตวอยางในการ

วจยในครงนประกอบดวยผบรหารระดบตนและระดบกลางของบรษททศกษา จานวน 4 สาขา

คอ สาขาแกงคอย จานวน 85 คน สาขาลาปาง จานวน 42 คน สาขาทาหลวง จานวน 100 คน

และสาขาทงสง จานวน 48 คน รวมจานวนกลมตวอยางทงสน 275 คน ซงมขอมล ปจจยสวน

บคคล (ดงตารางท 4.1) ตามรายละเอยดตอไปน

4.1.1 เพศ

กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชาย มจานวน 261 คน คดเปนรอยละ 94.9 เพศหญง

จานวน 14 คน คดเปนรอยละ 5.1 โดยสาขาแกงคอย มเพศชาย จานวน 79 คน คดเปนรอยละ

92.9 เพศหญง จานวน 6 คน คดเปนรอยละ 7.1 สาขาลาปาง มเพศชาย จานวน 38 คน คดเปน

รอยละ 90.5 เพศหญง จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 9.5 สาขาทาหลวง มเพศชาย จานวน 96

คน คดเปนรอยละ 96.0 เพศหญง จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 4.0 และสาขาทงสง มเพศชาย

จานวน 48 คน คดเปนรอยละ 100.0 ไมมเพศหญง

4.1.2 อาย

กลมตวอยางสวนใหญมอายในชวง 41 - 50 ป มจานวน 137 คน คดเปนรอยละ 49.8

รองลงมาคอชวงอายมากกวา 50 ป มจานวน 65 คน คดเปนรอยละ 23.6 อายในชวง 30 - 40 ป

56

มจานวน 50 คน คดเปนรอยละ 18.2 และอายตากวา 30 ป จานวนนอยทสดอยท 23 คน คด

เปนรอยละ 8.4 โดยอายของกลมตวอยางสวนใหญของสาขาแกงคอย มอายในชวง 41 – 50 ป

จานวน 48 คน คดเปนรอยละ 56.5 สาขาลาปางสวนใหญมอายอยในชวง 41 - 50 ป จานวน

21 คน คดเปนรอยละ 50.0 สาขาทาหลวงสวนใหญมอายอยในชวง 41 - 50 ป จานวน 52 คน

คดเปนรอยละ 52.0 และสาขาทงสงสวนใหญมอายอยในชวง 30 - 40 ป จานวน 20 คน คดเปน

รอยละ 41.7

4.1.3 ระดบการศกษา

กลมตวอยางสวนใหญมระดบการศกษาในระดบตากวาปรญญาตร จานวน 152 คน คด

เปนรอยละ 55.3 และระดบปรญญาตรและสงกวา จานวน 123 คน คดเปนรอยละ 44.8 โดยกลม

ตวอยางสวนใหญของสาขาแกงคอย มระดบการศกษาในระดบตากวาปรญญาตร จานวน 45 คน

คดเปนรอยละ 52.9 สาขาลาปางสวนใหญมระดบการศกษาในระดบตากวาปรญญาตร จานวน

23 คน คดเปนรอยละ 54.8 สาขาทาหลวงสวนใหญมระดบการศกษาในระดบตากวาปรญญาตร

จานวน 62 คน คดเปนรอยละ 62.0 และสาขาทงสงสวนใหญมระดบการศกษาในระดบปรญญา

ตรและสงกวา จานวน 26 คน คดเปนรอยละ 54.2

4.1.4 อายการทางาน

กลมตวอยางสวนใหญมอายการทางาน 21 - 30 ป จานวน 120 คน คดเปนรอยละ 43.6

รองลงมาคออายการทางานระหวาง 11 - 20 ป จานวน 71 คน คดเปนรอยละ 25.8 อายการทางาน

มากกวา 30 ป จานวน 54 คน คดเปนรอยละ 19.6 และอายการทางานไมเกน 10 ป จานวน 30

คน คดเปนรอยละ 10.9 โดยกลมตวอยางของสาขาแกงคอยสวนใหญมอายงาน 21 - 30 ป จานวน

45 คน คดเปนรอยละ 52.9 สาขาลาปาง สวนใหญมอายงาน 21 - 30 ป จานวน 15 คน คดเปน

รอยละ 35.7 สาขาทาหลวง สวนใหญมอายงาน 21 - 30 ป จานวน 48 คน คดเปนรอยละ 48.0

และสาขาทงสง สวนใหญมอายงาน 11 - 20 ป จานวน 22 คน คดเปนรอยละ 45.8

4.2 ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ผลการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอทดสอบสมมตฐานท 1 พบวา วฒนธรรม

องคการทง 5 ดาน ไดแก แบบเนนการปรบตว เนนการมสวนรวม แบบเนนโครงสรางและกฏ

ระเบยบ แบบเนนพนธกจ แบบเนนความรบผดชอบตอสงคมมความสมพนธเชงบวกอยางม

ตารางท 4.1 ขอมลสวนบคคลของกลมตวอยาง

ขอมลทวไปของกลมตวอยาง

หนวยงานของบรษททศกษา (สาขา) รวม

แกงคอย ลาปาง ทาหลวง ทงสง

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

เพศ ชาย

หญง

รวม

79

6

85

92.9

7.1

100.0

38

4

42

90.5

9.5

100.0

96

4

100

96.0

4.0

100.0

48

0

48

100.0

0

100.0

261

14

275

94.9

5.1

100.0

อายปจจบน ตากวา 30 ป

30 – 40 ป

41 – 50 ป

มากกวา 50 ป

รวม

8

12

48

17

85

9.4

14.1

56.5

20.0

100.0

4

4

21

13

42

9.5

9.5

50.0

31.0

100.0

8

14

52

26

100

8.0

14.0

52.0

26.0

100.0

3

20

16

9

48

6.3

41.7

33.3

18.7

100.0

23

50

137

65

275

8.4

18.2

49.8

23.6

100.0

ระดบการศกษา ตากวาปรญญาตร

ปรญญาตรและสงกวา

รวม

45

40

85

52.9

47.1

100.0

23

19

42

54.8

45.2

100.0

62

38

100

62.0

38.0

100.0

22

26

48

45.8

54.2

100.0

152

123

275

55.3

44.7

100.0

อายการทางาน ไมเกน 10 ป

11 - 20 ป

21 - 30 ป

มากกวา 30 ป

รวม

10

15

45

15

85

11.7

17.7

52.9

17.7

100.0

5

12

15

10

42

11.9

28.6

35.7

23.8

100.0

8

22

48

22

100

8.0

22.0

48.0

22.0

100.0

7

22

12

7

48

14.6

45.8

25.0

14.6

100.0

30

71

120

54

275

10.9

25.8

43.6

19.7

100.0

57

58

นยสาคญทางสถตกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงโดยรวม

(r= .332, .577, .432, .579, .494, p< .01) และยงพบวาวฒนธรรมองคการในรายดานทกดานม

ความสมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญทางสถตกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงโดยรวมและรายดานทกดาน (ดงตารางท 4.2)

ผลทพบทงหมดดงกลาวจงสนบสนนสมมตฐานท 1 กลาวคอ วฒนธรรมองคการม

ความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ตารางท 4.2 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

วฒนธรรมองคการ พฤตกรรมการทางาน

บคลกภาพ สอสาร ทม ตดสนใจ ผนา รวม

การปรบตว .264** .270** .189** .316** .303** .332**

การมสวนรวม .445** .375** .384** .565** .565** .577**

โครงสราง/กฎ .283** .297** .282** .463** .413** .432**

พนธกจ .451** .403** .356** .559** .576** .579**

รบผดชอบสงคม .312** .313** .406** .496** .459** .494**

รวม .444** .420** .407** .608** .585**

หมายเหต: ** มนยสาคญทางสถตท 0.01

4.3 ความสมพนธระหวางภาวะผ นาแบบสรางความเปล ยนแปลงกบ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ผลการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

กบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอทดสอบสมมตฐานท 2

พบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงโดยรวมมความสมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญ

ทางสถตกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงโดยรวม (r= .635,

p< .01) นอกจากนไดวเคราะหความสมพนธรายดานเพมเตม พบวา ภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงทง 4 ดานไดแก ดานการมอทธพลอยางมอดมการณ ดานการสรางแรงบนดาลใจ

ดานการกระตนทางปญญา และดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคลมความสมพนธเชงบวก

อยางมนยสาคญทางสถตกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

โดยรวม (r= .588, .630, .588, .513, p< .01) รวมทงพบวาภาวะผนาแบบสรางความ

59

เปลยนแปลงในรายดานทกดานมความสมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญทางสถตกบพฤตกรรม

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในรายดานทกดาน (ดงตารางท 4.3)

ผลทพบทงหมดขางตนจงสนบสนนสมมตฐานท 2 นนคอ ภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง

ตารางท 4.3 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงกบ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ภาวะผนา พฤตกรรมการทางาน

บคลกภาพ สอสาร ทม ตดสนใจ ผนา รวม

อดมการณ .475** .292** .387** .564** .669** .588**

แรงบนดาลใจ .512** .338** .428** .602** .679** .630**

กระตนปญญา .487** .335** .380** .599** .584** .588**

ปจเจกบคคล .453** .255** .334** .510** .538** .513**

รวม .529** .334** .419** .624** .676** .635**

หมายเหต: ** มนยสาคญทางสถตท 0.01

4.4 ความสมพนธระหวางภาวะผ นาแบบสรางความเปล ยนแปลงกบ

วฒนธรรมองคการ

ผลการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

กบวฒนธรรมองคการเพอทดสอบสมมตฐานท 3 (ดงตารางท 4.4) พบวาภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลงดานการมอทธพลอยางมอดมการณมความสมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญ

ทางสถตกบวฒนธรรมองคการในรายดานทกดาน ไดแก แบบเนนการปรบตว แบบเนนการม

สวนรวม แบบเนนโครงสรางและกฏระเบยบ แบบเนนพนธกจ และแบบเนนความรบผดชอบตอ

สงคม (r= .426, .557, .487, .559, .390 ตามลาดบ, p< .01) สวนภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจมความสมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญทางสถตกบ

วฒนธรรมองคการในรายดานทกดาน ไดแก แบบเนนการปรบตว แบบเนนการมสวนรวม แบบ

เนนโครงสรางและกฏระเบยบ แบบเนนพนธกจ และแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม

(r= .376, .565, .466, .611, .441 ตามลาดบ, p< .01) สวนภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงดานการกระตนทางปญญามความสมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญทางสถตกบ

60

วฒนธรรมองคการในรายดานทกดาน ไดแก แบบเนนการปรบตว แบบเนนการมสวนรวม แบบ

เนนโครงสรางและกฏระเบยบ แบบเนนพนธกจ และแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม

(r= .425, .555, .468, .594, .409 ตามลาดบ, p< .01) และภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคลมความสมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญ

ทางสถตกบวฒนธรรมองคการในรายดานทกดาน ไดแก แบบเนนการปรบตว แบบเนนการม

สวนรวม แบบเนนโครงสรางและกฏระเบยบ แบบเนนพนธกจ และแบบเนนความรบผดชอบตอ

สงคม (r= .367, .509, .440, .549, .388 ตามลาดบ, p< .01)

ผลทพบทงหมดนจงสนบสนนสมมตฐานท 3 ทตงไววา ภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบวฒนธรรมองคการ

ตารางท 4.4 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงกบ

วฒนธรรมองคการ

ภาวะผนา วฒนธรรมองคการ

การ

ปรบตว

การมสวน

รวม

โครงสราง/

กฎ

พนธกจ รบผดชอบ

สงคม

รวม

อดมการณ .426** .557** .487** .559** .390** .616**

สรางแรงบนดาลใจ .376** .565** .466** .611** .441** .624**

กระตนปญญา .425** .555** .468** .594** .409** .623**

ปจเจกบคคล .367** .509** .440** .549** .388** .573**

รวม .436** .599** .510** .635** .447**

หมายเหต: ** มนยสาคญทางสถตท 0.01

4.5 การทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ผลการวเคราะหอานาจการทานาย (R²) พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงของวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง โดยใชการ

วเคราะหสถตถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) ดวยวธ Stepwise มรายละเอยดดงน

61

4.5.1 อานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงของวฒนธรรมองคการ

ผลการศกษาในตวแบบท 1 พบวา วฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ สามารถทานาย

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดมากทสด คอรอยละ 33.5

(F= 137.801, p< .01) และมคาสมประสทธความถดถอยมาตรฐาน (β) เทากบ .395 แสดงให

เหนวา วฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจสามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดดกวาวฒนธรรมอนๆ กลาวคอ เมอควบคมปจจยวฒนธรรม

องคการอนๆ ใหคงท เมอคะแนนวฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจเพมขน 1 หนวยมาตรฐาน

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงจะเพมขน 0.395 หนวยมาตรฐาน

และเมอวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวมเขารวมทานายในตวแบบท 2 พบวา สามารถ

ทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพมขนจากรอยละ 33.5

เปนรอยละ 38.8 (F= 86.342, p< .01) และเมอวฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอ

สงคมเขารวมการทานายในตวแบบท 3 พบวา สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดเพมขนจากรอยละ 38.8 เปนรอยละ 40.5 (F= 61.552,

p< .01) (ดงตารางท 4.5)

ผลทพบดงกลาวจงสนบสนนสมมตฐานท 4 ทตงไววา วฒนธรรมองคการสามารถ

ทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได โดยมคาอานาจการ

ทานายรวมรอยละ 40.5

ตารางท 4.5 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยงโดยวฒนธรรมองคการทเปนตวทานาย

ตวแบบท ตวทานาย β R² R² Change F Sig.

1. พนธกจ .395 .335 .335 137.801 .000

2. พนธกจ

การมสวนรวม

.232

.220 .388 .053 86.342 .000

3.

พนธกจ

การมสวนรวม

รบผดชอบสงคม

.192

.184

.120

.405 .017 61.552 .000

62

4.5.2 ผลการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงของภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

เมอวเคราะหอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงของภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงในรายดาน พบวา ในตวแบบท 1 ภาวะผนา

แบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจสามารถทานายพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดมากทสด คอรอยละ 39.7 (F= 180.005, p< .01) และมคา

สมประสทธความถดถอยมาตรฐาน (β) เทากบ .418 แสดงใหเหนวา ภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยงไดดกวาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงในดานอน กลาวคอ เมอ

ควบคมปจจยภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงอนๆ ใหคงท เมอคะแนนปจจยภาวะผนา

แบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจเพมขน 1 หนวยมาตรฐาน พฤตกรรม

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงจะเพมขน 0.418 หนวยมาตรฐาน เมอภาวะ

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการกระตนทางปญญาเขารวมทานายในตวแบบท 2 พบวา

สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพมขนจากรอยละ

39.7 เปนรอยละ 41.8 (F= 97.868, p< .01) (ดงตารางท 4.6)

ผลทพบจงสนบสนนสมมตฐานท 5 กลาวคอ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได โดยมคาอานาจ

การทานายรวมรอยละ 41.8

ตารางท 4.6 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยงโดยภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงทเปนตวทานาย

ตวแบบท ตวทานาย β R² R² Change F Sig.

1. สรางแรงบนดาลใจ .418 .397 .397 180.005 .000

2. สรางแรงบนดาลใจ

กระตนปญญา

.294

.163 .418 .021 97.868 .000

63

4.5.3 อานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงรวมกนของวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง

ผลการศกษาในตวแบบท 1 พบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสราง

แรงบนดาลใจ สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได

มากทสด คอรอยละ 39.7 (F= 180.005, p< .01) และมคาสมประสทธความถดถอยมาตรฐาน

(β) เทากบ .418 แสดงใหเหนวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรง

บนดาลใจ สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดดกวา

ปจจยภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงและปจจยวฒนธรรมองคการอนๆ กลาวคอ เมอ

ควบคมปจจยภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงและปจจยวฒนธรรมองคการอนๆ ใหคงท

เมอคะแนนภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจเพมขน 1 หนวย

มาตรฐาน พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงจะเพมขน 0.539 หนวย

มาตรฐาน เมอวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวมเขารวมทานายในตวแบบท 2 พบวา

สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพมขนจากรอยละ

39.7 เปนรอยละ 46.9 (F= 120.045, p< .01) เมอวฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบ

ตอสงคมเขารวมการทานายในตวแบบท 3 พบวา สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดเพมขนจากรอยละ 46.9 เปนรอยละ 48.7 (F= 85.780,

p< .01) และเมอภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการกระตนทางปญญามารวมทานาย

ในตวแบบท 4 พบวา สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

เพมขนจากรอยละ 48.7 เปนรอยละ 49.5 (F= 66.125, p< .01) (ดงตารางท 4.7)

เมอเปรยบเทยบผลการทานายแบบแยกกนทานายและรวมกนทานายพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ของวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลง พบวา วฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ แบบเนนการมสวนรวม และแบบ

เนนความรบผดชอบตอสงคม สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 40.5 (F= 61.552 p< .01) (ดงตารางท 4.5) สวนภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

ดานการกระตนทางปญญารวมกน สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 41.8 (F= 97.868 p< .01) (ดงตารางท 4.6) เมอพจารณาอานาจ

การทานายรวมกนระหวางวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง พบวา

วฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม วฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ และภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลงดานการกระตนทางปญญา สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตาม

64

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 49.5 (F= 66.125 p< .01) ซงสามารถทานายได

มากกวาวฒนธรรมองคการหรอภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงเพยงตวใดตวหนง

ผลทพบนโดยรวมจงสนบสนนสมมตฐานท 6 นนคอ วฒนธรรมองคการและภาวะผนา

แบบสรางความเปลยนแปลง รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงไดมากกวาวฒนธรรมองคการหรอภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงเพยงตวเดยว

โดยมคาอานาจการทานายรวมรอยละ 49.5

ตารางท 4.7 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง ในการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงรวมกน

ตวแบบท ตวทานาย β R² R²Change F Sig.

1. สรางแรงบนดาลใจ .418 .397 .397 180.005 .000

2. สรางแรงบนดาลใจ

การมสวนรวม

.297

.215 .469 .071 120.045 .000

3.

สรางแรงบนดาลใจ

การมสวนรวม

รบผดชอบสงคม

.278

.161

.120

.487 .018 85.780 .000

4.

สรางแรงบนดาลใจ

การมสวนรวม

รบผดชอบสงคม

กระตนปญญา

.210

.146

.119

.101

.495 .008 66.125 .000

4.6 การวเคราะหนอกเหนอสมมตฐาน

นอกจากผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐานดงทกลาวมาแลวขางตน ผวจยไดทาการ

วเคราะหผลนอกเหนอสมมตฐานตามรายละเอยดดงน

65

4.6.1 ความแตกตางของการรบรวฒนธรรมองคการภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงจาแนกตามหนวยงานสาขา

ผลการวเคราะหความแตกตาง (ดงตารางท 4.8) พบวา ผบรหารทอยในหนวยงานท

แตกตางกนมการรบรวฒนธรรมองคการแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (F= 4.643, p< .05)

เมอทดสอบความแตกตางรายคแบบ Scheffe ของการรบรวฒนธรรมองคการ (ดงแสดงในตาราง

ท 4.9) พบวาผบรหารทประจาอยในสาขาทาหลวงมการรบรวฒนธรรมองคการมากกวาผบรหาร

ทประจาอยในสาขาแกงคอยอยางมนยสาคญทางสถต (3.3245>3.1025, d= .22194 ท p< .05)

นอกจากนยงพบวา ผบรหารทอยในหนวยงานทแตกตางกนมพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (F= 7.885, p< .05) เมอ

ทดสอบความแตกตางรายคแบบ Scheffe ของพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง (ดงตารางท 4.10) พบวา ผบรหารทประจาอยในสาขาทาหลวงมพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมากกวาผบรหารทประจาอยในสาขาแกงคอยอยางม

นยสาคญทางสถต (3.0337>2.7977, d= .23600 ท p< .05) แตผลการศกษาไมพบความแตกตางดานภาวะ

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลงระหวางหนวยงานสาขา

ตารางท 4.8 ผลการวเคราะหความแปรปรวนของการรบรวฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงจาแนกตามหนวยงานสาขา

หนวยงาน วฒนธรรมองคการ ถาวะผนา พฤตกรรมการทางาน

Mean S.D. F Mean S.D. F Mean S.D. F

แกงคอย 3.1025 .37292 4.643* 3.0009 .45937 2.279 2.7977 .34786 7.885*

ทาหลวง 3.3245 .42809 3.1658 .49529 3.0337 .34509

ทงสง 3.1900 .39537 3.0329 .40967 2.9012 .27775

ลาปาง 3.2161 .43164 3.0156 .49690 2.8865 .32970

หมายเหต: * มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

66

ตารางท 4.9 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของการรบรวฒนธรรมองคการระหวางหนวยงานสาขา

หนวยงาน Mean หนวยงาน

แกงคอย ทาหลวง ทงสง ลาปาง

แกงคอย 3.1025 - -.22194* -.08748 -.11353

ทาหลวง 3.3245 .22194* - .13446 .10840

ทงสง 3.1900 .08748 -.13446 - -.02605

ลาปาง 3.2161 .11353 -.10840 .02605 -

หมายเหต: * มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ตารางท 4.10 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงระหวางหนวยงานสาขา

หนวยงาน Mean หนวยงาน

แกงคอย ทาหลวง ทงสง ลาปาง

แกงคอย 2.7977 - -.23600* -.10347 -.08874

ทาหลวง 3.0337 .23600* - .13253 .14726

ทงสง 2.9012 .10347 -.13253 - .01473

ลาปาง 2.8865 .08874 -.14726 -.01473 -

หมายเหต: * มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

4.6.2 อานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงรวมกนระหวางวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงเมอจาแนกตามอาย

ผลการวเคราะหอานาจการทานาย (ดงตารางท 4.11) พบวา กลมผบรหารทมอายตา

กวา 30 ป มเฉพาะภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ ทสามารถ

ทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 59.1

(F= 30.358, p< .01) สวนผบรหารทมอาย 30 – 40 ป พบวา ในตวแบบท 1 ภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลงดานการกระตนทางปญญา สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 61.3 (F= 76.112, p< .01) เมอวฒนธรรมองคการ

แบบเนนการมสวนรวมเขารวมทานายในตวแบบท 2 พบวา สามารถทานายพฤตกรรมการ

67

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพมขนจากรอยละ 61.3 เปนรอยละ 73.2

(F= 64.131, p< .01) สวนผบรหารทมอาย 41 – 50 ป พบวา ในตวแบบท 1 ภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลงดานการมอทธพลอยางมอดมการณ สามารถทานายพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 29.8 (F= 57.411, p< .01) เมอ

วฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอสงคมเขารวมการทานายในตวแบบท 2 พบวา

สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพมขนจากรอยละ

29.8 เปนรอยละ 38.8 (F= 42.398, p< .01) และผบรหารทมอายมากกวา 50 ป พบวา ในตว

แบบท 1 วฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 49.7 (F= 62.182, p< .01) เมอวฒนธรรมองคการ

แบบเนนความรบผดชอบตอสงคมเขารวมการทานายในตวแบบท 2 พบวา สามารถทานาย

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพมขนจากรอยละ 49.7 เปนรอย

ละ 54.7 (F= 37.432, p< .01) และเมอภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการกระตน

ทางปญญาเขารวมทานายในตวแบบท 3 พบวา สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพมขนจากรอยละ 54.7 เปนรอยละ 58.6 (F= 28.823, p< .01)

4.6.3 อานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงรวมกนระหวางวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงเมอจาแนกตามอายงาน

ผลการวเคราะหอานาจการทานาย (ดงตารางท 4.12) พบวา กลมผบรหารทมอายงาน

ไมเกน 10 ป มเฉพาะวฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ ทสามารถทานายพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 56.6 (F= 36.552, p< .01) สวน

ผบรหารทมอายงาน 11 – 20 ป พบวา ในตวแบบท 1 ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

ดานการกระตนทางปญญา สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงไดรอยละ 47.1 (F= 61.557, p< .01) เมอวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวมเขา

รวมทานายในตวแบบท 2 พบวา สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงเพมขนจากรอยละ 47.1 เปนรอยละ 61.7 (F= 54.721, p< .01) สวนผบรหาร

ทมอายงาน 21 – 30 ป พบวา ในตวแบบท 1 ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการ

สรางแรงบนดาลใจ สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงไดรอยละ 35.6 (F= 65.124, p< .01) และเมอวฒนธรรมองคการแบบเนนความ

รบผดชอบตอสงคมเขารวมการทานายในตวแบบท 2 พบวา สามารถทานายพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดเพมขนจากรอยละ 35.6 เปนรอยละ 41.4

(F= 41.408, p< .01) นอกจากนผบรหารทมอายงานมากกวา 30 ป ในตวแบบท 1 พบวา

68

วฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 47.9 (F= 47.825, p< .01) เมอภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจเขารวมทานายในตวแบบท 2 พบวา สามารถ

ทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดเพมขนจากรอยละ 47.9

เปนรอยละ 54.7 (F= 30.733, p< .01)

4.6.4 อานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงรวมกนระหวางวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงเมอจาแนกตามระดบการศกษา

ผลการวเคราะหอานาจการทานาย (ดงตารางท 4.13) พบวา ในตวแบบท 1 ของกลม

ผบรหารทมระดบการศกษาตากวาปรญญาตร มภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการ

สรางแรงบนดาลใจ ทสามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงไดรอยละ 37.6 (F= 90.498, p< .01) เมอวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวมเขา

รวมทานายในตวแบบท 2 พบวา สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงเพมขนจากรอยละ 37.6 เปนรอยละ 49.4 (F= 72.692, p< .01) และเมอ

วฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอสงคมเขารวมการทานายในตวแบบท 3 พบวา

สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดเพมขนจากรอย

ละ 49.4 เปนรอยละ 52.2 (F= 53.833, p< .01) สวนกลมผบรหารทมการศกษาระดบปรญญา

ตรและสงกวาปรญญาตร พบวา ในตวแบบท 1 ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการ

สรางแรงบนดาลใจ ทสามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงไดรอยละ 43.0 (F= 91.229, p< .01) และเมอวฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจเขา

รวมทานายในตวแบบท 2 พบวา สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงเพมขนจากรอยละ 43.0 เปนรอยละ 46.5 (F= 52.159, p< .01)

ตารางท 4.11 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง ในการรวมกนทานายพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเมอจาแนกตามอาย

หมายเหต: * มนยสาคญทางสถตทระดบ .01

ตารางท 4.12 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงในการรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเมอจาแนกตามอายงาน

หมายเหต: * มนยสาคญทางสถตทระดบ .01

ตว

แบบท

อายตากวา 30 ป อาย 30 - 40 ป อาย 41 - 50 ป อายมากกวา 50 ป

ตวทานาย R² F ตวทานาย R² F ตวทานาย R² F ตวทานาย R² F

1. แรงบนดาลใจ .591 30.358* กระตนปญญา .613 76.112* มอดมการณ .298 57.411* มสวนรวม .497 62.182*

2. - - - กระตนปญญา

มสวนรวม

.732 64.131* มอดมการณ

รบผดชอบสงคม

.388 42.398* มสวนรวม

รบผดชอบสงคม

.547 37.432*

3. - - - - - - - - - มสวนรวม

รบผดชอบสงคม

กระตนปญญา

.586 28.823*

ตว

แบบท

อายงานไมเกน 10 ป อายงาน 11 - 20 ป อายงาน 21 - 30 ป อายงานมากกวา 30 ป

ตวทานาย R² F ตวทานาย R² F ตวทานาย R² F ตวทานาย R² F

1. พนธกจ .566 36.552* กระตนปญญา .471 61.557* สรางแรงบนดาลใจ .356 65.124* มสวนรวม .479 47.825*

2. - - - กระตนปญญา

มสวนรวม

.617 54.721* สรางแรงบนดาลใจ

รบผดชอบสงคม

.414 41.408* มสวนรวม

สรางแรงบนดาลใจ

.547 30.733*

69

70

ตารางท 4.13 ผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง ในการรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเมอจาแนกตามระดบการศกษา

ตวแบบท ตากวาปรญญาตร ปรญญาตรและสงกวา

ตวทานาย R² F ตวทานาย R² F

1. สรางแรงบนดาลใจ .376 90.498* สรางแรงบนดาลใจ .430 91.229*

2. สรางแรงบนดาลใจ

มสวนรวม

.494 72.692* สรางแรงบนดาลใจ

พนธกจ

.465 52.159*

3.

สรางแรงบนดาลใจ

มสวนรวม

รบผดชอบสงคม

.522 53.833*

หมายเหต: * มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

บทท 5

สรป อภปรายผลการศกษา และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง “วฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารในองคการเอกชน” ม

วตถประสงคเพอศกษาความสมพนธระหวางตวแปร และอานาจในการทานายของตวแปร ในบท

น ผวจยไดสรป และอภปรายผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐานแตละขอ และผลการวเคราะห

ทนอกเหนอสมมตฐาน รวมทงใหขอเสนอแนะสาหรบการทาวจย และการนาไปใชตอไป ตาม

รายละเอยดดงน

5.1 การสรปและอภปรายผลตามสมมตฐาน

การวจยเกยวกบวฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารในองคการเอกชน

สามารถสรปและอภปรายผลไดดงน

ผลการศกษากลมตวอยาง พบวา ผบรหารระดบตนและระดบกลางสวนใหญเปนเพศ

ชาย มจานวน 261 คน (รอยละ 94.9) สวนใหญมอายในชวง 41 - 50 ป มจานวน 137 คน (รอย

ละ 49.8) ผบรหารระดบตนและระดบกลางสวนใหญมการศกษาในระดบตากวาปรญญาตร

จานวน 152 คน (รอยละ 55.3) และสวนใหญมอายการทางานอยในชวง 21 - 30 ป จานวน 120

คน (รอยละ 43.6)

ผลการศกษาความสมพนธ พบวา วฒนธรรมองคการมความสมพนธเชงบวกกบ

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ซงสนบสนนสมมตฐาน และยงพบ

ผลเพมเตมวา วฒนธรรมองคการรายดานทกดานมความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงโดยรวมและรายดานทกดาน ผลการวจยขางตน

สอดคลองกบงานวจยของสวรรณ วฒนาวณชศาสตร (2547) ทพบวาปจจยองคการดาน

วฒนธรรมองคการมความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางาน และสอดคลองกบธรพร

สทธโส (2550) ทพบวา การรบรวฒนธรรมองคการมความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการ

ทางานดวยเชนกน โดยผลทพบบงชชดวา ผบรหารระดบตนและระดบกลางทมการรบร

วฒนธรรมองคการในระดบสง เปนผทมพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

72

พอเพยงในระดบสง สวนผบรหารระดบตนและระดบกลางทมการรบรวฒนธรรมองคการนอย

เปนผทมพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงนอยเชนเดยวกน

ผลการศกษาความสมพนธยงพบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงม

ความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และยง

พบผลเพมเตมวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงโดยรวมและรายดานทกดานม

ความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทง

โดยรวมและรายดานทกดาน ผลการวจยดงกลาวสนบสนนสมมตฐานทตงไว และผลการวจย

สอดคลองกบงานวจยของธวชชย คาแหงพล (2544) ปรมปราง พรหมมาณพ (2549) ชนนดา

โชตแดง (2550) และพศมย ทพยสมบรณ (2552) ทพบเชนเดยวกนวา ภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางาน ผลทพบแสดงใหเหนวา

ผบรหารระดบตนและระดบกลางทมภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงในระดบสง ม

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในระดบสง สวนผบรหารทมภาวะ

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลงนอย มพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงนอยดวย

นอกจากนยงพบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบ

วฒนธรรมองคการ ผลการศกษาดงกลาวสนบสนนสมมตฐาน และผลการวเคราะหเพมเตมใน

รายดานพบเพมเตมวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงโดยรวมและรายดานทกดานม

ความสมพนธเชงบวกกบวฒนธรรมองคการในรายดานทกดานเชนกน ผลทพบบงชชดวา

ผบรหารระดบตนและระดบกลางทมภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงในระดบสง มการรบร

วฒนธรรมองคการในระดบสงเชนเดยวกน ผลการศกษาขางตนสอดคลองกบผลงานวจยของ

Li (2004) ทพบวาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธกบวฒนธรรมองคการ

แบบเนนโครงสรางและกฎระเบยบ (Bureaucratic culture) และสอดคลองกบงานวจยของ

Casida and Pinto-Zipp (2008) และเกรยงไกรยศ พนธไทย (2552) ทพบวา ภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลงมความสมพนธกบวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม

(Involvement culture) วฒนธรรมองคการแบบเนนการปรบตว (Adaptability culture) และ

วฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ (Mission culture) และสอดคลองกบงานวจยของสธาสน

แมนญาต (2554) ทพบวาวฒนธรรมองคการทเนนจรยธรรมเปนปจจยทส งผลตอภาวะผนาเชง

จรยธรรม

สวนผลการหาอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงโดยวฒนธรรมองคการ พบวา วฒนธรรมองคการ 3 รปแบบ ประกอบดวย แบบเนน

พนธกจ แบบเนนการมสวนรวม และแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม รวมกนทานาย

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 40.5 สวนผลการหา

อานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงโดยภาวะผนา

73

แบบสรางความเปลยนแปลง พบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง 2 ดาน ไดแก ดาน

การสรางแรงบนดาลใจ และดานการกระตนทางปญญา รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 41.8 นอกจากนผลการศกษาอานาจการทานาย

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงรวมกนของวฒนธรรมองคการและ

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง พบวา วฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวมและ

แบบเนนความรบผดชอบตอสงคม กบภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรง

บนดาลใจ และแบบการกระตนทางปญญา สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 49.5 (ดงภาพท 5.1) จะเหนไดวาวฒนธรรม

องคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดมากกวาวฒนธรรมองคการหรอภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงเพยงตวแปรเดยว ผลการศกษาดงกลาวสนบสนนสมมตฐาน และผลทพบบงชชด

วา ผบรหารระดบตนและระดบกลางทมความรความเขาใจเกยวกบวฒนธรรมองคการแบบเนน

การมสวนรวม และแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม รวมทงมภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงแบบสรางแรงบนดาลใจ และแบบกระตนทางปญญาในระดบสง มพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในระดบสงสวนผบรหารทมความรความเขาใจใน

วฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม และแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม รวมทงมภาวะ

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลงแบบสรางแรงบนดาลใจ และแบบกระตนทางปญญาในระดบตา

มพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในระดบตาดวยเชนกน

ทงนผลการศกษาขางตน อาจเนองมาจากบรษททศกษาเปนองคการหนงทมการ

ประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการดาเนนธรกจ โดยมการกาหนดนโยบายท

ชดเจน มการกากบดแลกจการทดเพอใหเกดผลเปนรปธรรม และพนกงานมวนยในการรวมแรง

รวมใจกนนอมนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาปฏบตอยางตอเนอง ผานการปฏบต

อยางจรงจงตามอดมการณในการดาเนนธรกจ ตลอดจนมการใชระบบการกากบกจการทด

(Good corporate governance) ในการควบคบการดาเนนงาน นอกจากนบรษทยงมการ

ประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการบรหารทรพยากรบคคลดวยเชนกน โดยม

การบรหารทรพยากรบคคลตามหลกอดมการณขององคการทเนนคานยมในเรองของ “ความ

เปนธรรม ความเปนเลศ คณคาของบคลากร และความรบผดชอบตอสงคม” โดยมหลกเกณฑใน

การสรรหาและคดเลอกบคลากรทสาคญประการหนง คอ “ความเปนคนด คนเกง มคณภาพสง

และซอสตย” เพอใหเกดการสอดรบกบวฒนธรรมองคการทเนนเรองของ “คณภาพและ

คณธรรม” (Quality and Fairness) อกทงเนนสรางบคลากรมออาชพ ทม “สมมาอาชวะ”

(Professionalism) มระเบยบวนยในการทางาน มความตรงตอเวลา มความมธยสถเรยบงาย ม

ความซอสตยสจรต และการประกอบธรกจอยางมจรยธรรม (Business ethics) และเนนคานยม

“คณภาพและความเปนธรรม” (Quality and fairness) ในทกมตของการทางาน เมอไดบคลากร

74

ทมล กษณะทเหมาะสมกบองคการมาแลว บรษทจะทาการพฒนาอยางตอเนอง ภายใต

วฒนธรรมการทางานและระบบโครงสรางการบรหารทรพยากรมนษยตามแบบฉบบของบรษท

ทสามารถหลอหลอมบคลกภาพของคนในบรษทไดเปนอยางด โดยเฉพาะอยางยง ในการบรรจ

ตาแหนงผบรหาร ซงบรษทไมมนโยบายการรบหรอแสวงหาบคลากรหรอผเชยวชาญจาก

ภายนอกเขามา แตจะคดเลอกจากบคคลภายในทเปนบคลากรทไดรบการสรางขนมาเพอเปน

ผบรหารโดยเฉพาะ เนองจากผบรหารเหลานจะเปนกลมคนทซมซบ สบทอด และปฏบตตาม

แนวทางแบบฉบบของบรษทมาโดยตลอด ซงนโยบายดงกลาวเ ปนวธการผลตซ า

(Reproduction) ทางวฒนธรรมองคการ ทสามารถทาใหวฒนธรรมองคการเกดขนไดอยาง

ตอเนอง นอกจากนผบรหารทกคนจะตองยดถอระบบความสามารถและอดมการณของบรษท

เปนหลก และผบรหารจะตองแสดงบทบาทเพอเปนแมแบบในการปฏบตตามหลกการทวางไว

(Role model of Leadership) ทาใหกลายเปนเบาหลอมแมแบบใหกบพนกงานทอยใตบงคบ

บญชายดถอปฏบตตามดวยเชนกน นอกจากนผบรหารในทกระดบของบรษทจะไดรบการ

พฒนาทกษะภาวะผนาอยางตอเนอง โดยแบงการพฒนาภาวะผนาออกเปน 3 ระดบ รวมทงยงม

การพฒนาภาวะผนาโดยผานโครงการ Coaching ดวยเชนกน โดยการพฒนาผนานน บรษทท

ศกษามนโยบายการพฒนาผนาทมคณภาพควบคคณธรรม ดวยการปลกฝงวฒนธรรมองคการ

และแนวคดธรรมาภบาลใหแกผบรหาร เพอใหผบรหารมการคดตดสนใจ และการกระทาทไมขด

ตออดมการณหรอธรรมาภบาลขององคการ จะเหนไดวาการทบรษททศกษามการนอมนาหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในการบรหารจดการ ผานการปลกฝงและสราง

ความรความเขาใจในวฒนธรรมองคการ และการพฒนาภาวะผนาใหกบผบรหารนน ประกอบ

กบผบรหารมการนบถอศาสนา ซงมหลกปฏบตทคลายคลงกน มผลทาใหผบรหารมพฤตกรรม

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได

ผลการศกษาดงกลาวนน สอดคลองกบผลงานวจยของ Ojo (2012) ทพบวาวฒนธรรม

องคการมอทธพลตอพฤตกรรมการทางานของพนกงาน และการเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการ

จะเปนสาเหตททาใหพนกงานมการเปลยนแปลงพฤตกรรมการทางาน อกทงสอดคลองกบการ

สรปผลการวจยของ Hellriegel และคณะ (2001) กลาวคอ อทธพลของวฒนธรรมองคการมผล

ตอพฤตกรรมของพนกงานและผลการปฏบตงาน เนองจากวฒนธรรมองคการเปนสงทฝงลงไป

กบการควบคมกจกรรมสงคมของพนกงานทจะมอทธพลตอพฤตกรรมการทางาน โดยการ

ตดสนใจของพนกงานททาใหพนกงานในองคการยดถอใชเปนปฏบตรวมกน เปนทยอมรบของ

กลมพนกงานสวนใหญทอยในองคการ ซงพนกงานจะแสดงออกมาในรปแบบของพฤตกรรมและ

วธปฏบตในการทางาน (เกรยงไกรยศ พนธไทย, 2552) นอกจากนการรบรวฒนธรรมของ

องคการทาใหพนกงานเขาใจประวตและความเปนปจจบนขององคการ ซงจะเปนประโยชนใน

การกาหนดวธการปฏบตงาน และพฤตกรรมของพนกงานในอนาคต จะเหนไดวา วฒนธรรม

ขององคการเปนสงทจะชวยสรางความผกพนระหวางบคลากรในองคการใหเกดความรสกทจะ

75

ทางานรวมกน มเปาหมายเดยวกน (พณญาดา อาภยฤทธ, 2554) และทสาคญรปแบบ

วฒนธรรมองคการตองมความสมพนธและมอทธพลตอพฤตกรรมการทางาน อนสงผลให

องคการนนมผลการปฏบตงานทเปนเลศและสามารถอยรอดได นอกจากนยงสอดคลองกบผลการศกษาของปรมปราง พรหมมาณพ (2549) และ

ชนนดา โชตแดง (2550) ทพบวาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง รวมกนทานาย

พฤตกรรมการทางานของผบรหารได ทงนเนองจากผนาแบบสรางความเปลยนแปลงจะใช

พฤตกรรมทหลากหลายในการกอใหเกดอทธพลตอผตาม เพอใชในกระบวนการเปลยนแปลงท

สาคญในองคการ ผนาจะใหความชวยเหลอผตามในการตความเหตการณทเกดขน ชวยใหผ

ตามมองเหนสงทเปนโอกาส และสงทจะเปนอปสรรคหรอภยคกคามทอาจเกดขนได และชวยให

ผตามเขาใจและตระหนกถงความจาเปนทตองมการเปลยนแปลงเกดขน อกทงผนายงมความ

กระตอรอรนในการเขามสวนรวมกบสมาชกในองคการและผมสวนเกยวของตางๆ ในการพฒนา

วสยทศนใหมความชดเจนและนาดงดดใจ รวมทงหากลยทธทดในการบรรลวสยทศนนน ดวย

การใชการสอสารความหมายใหเหนวสยทศนในรปแบบตางๆ นอกจากนผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง ยงมพฤตกรรมสนบสนนตอกลยทธหรอวธการทางานใหมๆ และใหอานาจการ

ตดสนใจใหแกทมงาน รวมทงยงมความเอาใจใสและใหความสาคญตอสวสดภาพและสวสดการ

ของสมากชกในองคการดวย (สเทพ พงศศรวฒน, 2550: 280-281) ดงนนจะเหนไดวาภาวะผนาและวฒนธรรมองคการเปนตวขบเคลอนองคการใหนาไปส

ความสาเรจหรอลมเหลว โดยการทผนาขององคการมภาวะผนาซงเปนความสามารถทจะม

อทธพลและจงใจผใตบงคบบญชาใหประพฤตปฏบตและทางานตามแนวทางทพงประสงค เพอ

ชวยใหบรรลเปาหมายองคการ ดงนนผนาจงเปนปจจยทสาคญของการบรหารองคการ โดย

องคการทมผลการดาเนนงานทจะประสบความสาเรจ หรอลมเหลวในการดาเนนงานนน ปจจย

สาคญทสดปจจยหนงกคอภาวะของผนา ถาองคการมผนาทมประสทธภาพกจะสามารถสงการท

เกดอทธพลตอผใตบงคบบญชาใหสามารถปฏบตงานตลอดจนทากจกรรมตางๆ ในองคการให

สาเรจลลวงไดดวยด และปจจยวฒนธรรมองคการกเชนกน เนองจากวฒนธรรมเปนปรชญาและ

ความเชอรวมกนขององคการทสะทอนคานยมและเจตคตรวมกน ทสมาชกใหการยอมรบและ

แสดงออกมาในวถของบรรทดฐานแหงการคดและการปฏบต มการถายทอดจากรนหนงไปยงอก

รนหนงในหลากหลายรปแบบ โดยวฒนธรรมจะทาหนาทเปนกลไกในการสรางแนวทางเพอให

องคการสามารถปรบตวใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมภายนอกและสรางการบรณาการระหวาง

องคประกอบภายในองคการ เพอใหองคการมเสถยรภาพสามารถอยรอดและเตบโตได (Lussier

and Achua, 2004 อางถงใน พณญาดา อาภยฤทธ, 2554: 136)

76

ภาพท 5.1 รปแบบอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง โดยวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

ผลของการทดสอบสมมตฐานเกยวกบความสมพนธและอานาจการทานายของตวแปร

ในการวจยเรอง “วฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารในองคการเอกชน” สามารถสรปผล

การทดสอบสมมตฐานไดดงตารางท 5.1

ตารางท 5.1 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐานท ผลการทดสอบ

1. วฒนธรรมองคการมความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

สนบสนนสมมตฐาน

2. ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรม

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

สนบสนนสมมตฐาน

3. ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงมความสมพนธเชงบวกกบวฒนธรรม

องคการ

สนบสนนสมมตฐาน

4. วฒนธรรมองคการสามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงได

สนบสนนสมมตฐาน

5. ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงสามารถทานายพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได

สนบสนนสมมตฐาน

6. วฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง รวมกนทานาย

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดมากกวา

วฒนธรรมองคการหรอภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงเพยงตวเดยว

สนบสนนสมมตฐาน

เนนการปรบตว

เนนโครงสรางและกฏระเบยบ

เนนพนธกจ

เนนการมสวนรวม

เนนความรบผดชอบตอสงคม

พฤตกรรม

การทางาน

ตามหลก

ปรชญาของ

เศรษฐกจ

พอเพยง

การสรางแรงบนดาลใจ

การกระตนทางปญญา

การมอทธพลอยางมอดมการณ

การคานงถงความเปนปจเจกบคคล

R² = 49.5%

R² = 41.8%

R² = 40.5%

วฒนธรรม

การทางาน

ภาวะผนา

แบบสราง

ความ

เปลยนแปลง

77

5.2 การสรปและอภปรายผลนอกเหนอสมมตฐาน

ผลการวเคราะหขอมลนอกเหนอสมมตฐานพบวา ผบรหารระดบตนและระดบกลางท

ประจาอยในสาขาทาหลวงมการรบรวฒนธรรมองคการและพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงโดยรวมมากกวาผบรหารทประจาอยในสาขาแกงคอย แตไมพบ

ความแตกตางดานภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง รวมทงไมพบความแตกตางในสาขา

ทงสงและลาปาง นอกจากนเมอศกษาอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ของเศรษฐกจ พอเพยงรวมกนระหวางวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงจาแนกตามอายของผบรหาร (ดงภาพท 5.2) พบวา ภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ สามารถทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารทมอายตากวา 30 ป ไดรอยละ 59.1 สวนผบรหารทมอาย

30 – 40 ป พบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการกระตนทางปญญา และ

วฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 73.2 สวนผบรหารทมอาย 41 – 50 ป พบวา ภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลงดานการมอทธพลอยางมอดมการณ และวฒนธรรมองคการแบบเนน

ความรบผดชอบตอสงคม รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงไดรอยละ 38.8 และผบรหารทมอายมากกวา 50 ป พบวา วฒนธรรมองคการแบบเนน

การมสวนรวม และแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม กบภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

ดานการกระตนทางปญญา รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงไดรอยละ 58.6 ผลทพบบงชชดวา ผบรหารระดบตนและระดบกลางในแตละชวงอายท

มการรบรวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงในแตละดานดงกลาวสง

มพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในระดบสงดวยเชนกน ผล

การศกษาดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของอารย เพชรรตน (2540) ทพบวา พนกงานทมอาย

แตกตางกนมการรบรลกษณะวฒนธรรมองคการแตกตางกน และสอดคลองกบงานวจยของส

พจน น มบานควน (2546) ทพบวา ผจ ดการทมอายตางกนมภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงแตกตางกน และงานวจยอมพร อสรารกษ (2547) พบเชนเดยวกนวา ผบรหาร

โรงเรยนทมอายแตกตางกน มภาวะผนาทแตกตางกน

78

ภาพท 5.2 รปแบบอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงโดยวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงเมอ

จาแนกตามอาย

สวนผลการวเคราะหอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจ พอเพยงรวมกนระหวางวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

เมอจาแนกตามอายงาน (ดงภาพท 5.3) พบวา วฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ สามารถ

ทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของผบรหารทมอายงานไม

เกน 10 ป ไดรอยละ 56.6 สวนผบรหารทมอายงาน 11 – 20 ป พบวา ภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลงดานการกระตนทางปญญา และวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม

รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 61.7 สวน

ผบรหารทมอายงาน 21 – 30 ป พบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรง

บนดาลใจ และวฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม รวมกนทานายพฤตกรรม

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 41.4 และผบรหารทมอายงาน

มากกวา 30 ป พบวา วฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม และภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ภาวะผนาแบบกระตนทางปญญา

วฒนธรรมเนนการมสวนรวม

ภาวะผนาแบบสรางแรงบนดาลใจ

พฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

วฒนธรรมเนนการมสวนรวม

วฒนธรรมเนนรบผดชอบสงคม

ภาวะผนาแบบกระตนทางปญญา

R²= 38.8%

R² = 58.6%

R² = 73.2%

อายตากวา 30 ป

อาย 30 – 40 ป

ภาวะผนาแบบมอทธพลอยางม

อดมการณ

วฒนธรรมเนนรบผดชอบสงคม

อาย 41 - 50 ป

อายมากกวา 50 ป

R² = 59.1%

79

ของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 54.7 ผลทพบแสดงใหเหนวา ผบรหารระดบตนและระดบกลาง

ในแตละชวงอายการทางานทมการรบรว ฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงในแตละดานดงกลาวสง มพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงในระดบสง ผลการศกษาขางตนสอดคลองกบงานวจยของอารย เพชรรตน (2540) ท

พบวา พนกงานทมระยะเวลาปฏบตงานแตกตางกนมการรบรลกษณะวฒนธรรมองคการใน

องคการแตกตางกน และงานวจยของสพจน นมบานควน (2546) พบวา ผจดการทมระยะเวลา

ปฏบตงานตางกนมภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงแตกตางกน

ภาพท 5.3 รปแบบอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง โดยวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงเมอ

จาแนกตามอายงาน

นอกจากนผลการวเคราะหอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงรวมกนระหวางวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

เมอจาแนกตามระดบการศกษา (ดงภาพท 5.4) พบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง

ดานการสรางแรงบนดาลใจ กบวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม และแบบเนนความ

รบผดชอบตอสงคม รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ของผบรหารทมระดบการศกษาตากวาปรญญาตรไดรอยละ 52.2 สวนผบรหารทมการศกษา

ระดบปรญญาตรและสงกวาปรญญาตรพบวา ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการ

ภาวะผนาแบบกระตนทางปญญา

วฒนธรรมเนนการมสวนรวม

วฒนธรรมแบบเนนพนธกจ

พฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

วฒนธรรมเนนการมสวนรวม

ภาวะผนาแบบสรางแรงบนดาลใจ

R²= 41.4%

R² = 54.7%

R² = 61.7%

อายงานไมเกน 10 ป

อายงาน 11 – 20 ป

ภาวะผนาแบบสรางแรงบนดาลใจ

วฒนธรรมเนนรบผดชอบสงคม

อายงาน 21 - 30 ป

อายงานมากกวา 30 ป

R² = 56.6%

80

สรางแรงบนดาลใจ และวฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจเขารวม รวมกนทานายพฤตกรรม

การทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรอยละ 46.5 ผลทพบชชดวา ผบรหาร

ระดบตนและระดบกลางในแตละระดบการศกษา ทมการรบรวฒนธรรมองคการและภาวะผนา

แบบสรางความเปลยนแปลงในแตละดานดงกลาวสง มพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยงในระดบสงดวยเชนกน โดยผลการศกษาดงกลาวสอดคลองกบงานวจย

ของปจเจก ทพพรหม (2550) ทพบวา พนกงานทมระดบการศกษาแตกตางกนมการรบร

วฒนธรรมองคการแตกตางกน และงานวจยของ สพจน นมบานควน (2546) พบวา ผจดการทม

ระดบการศกษาสงสดตางกนมภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงทแตกตางกน

ภาพท 5.4 รปแบบอานาจการทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง โดยวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงเมอ

จาแนกตามระดบการศกษา

5.3 ขอเสนอแนะ

ผลการวจยในครงน ทาใหสามารถเสนอแนะเพอการนาไปประยกตใช และเพอการ

ศกษาวจยตอเนองดงน

5.3.1 ขอเสนอแนะเพอการประยกตใช

ผลการศกษาตามสมมตฐานพบวา วฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง มความสมพนธกบพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

นอกจากนวฒนธรรมแบบเนนการมสวนรวม และแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม กบภาวะ

ผนาแบบสรางแรงบนดาลใจ และแบบกระตนทางปญญา รวมกนทานายพฤตกรรมการทางาน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได ผลการวจยทพบแสดงวา องคการสามารถเสรมสราง

วฒนธรรมเนนการมสวนรวม

วฒนธรรมเนนรบผดชอบสงคม

พฤตกรรม

การทางาน

ตามหลก

ปรชญาของ

เศรษฐกจ

พอเพยง

ภาวะผนาแบบสรางแรงบนดาลใจ

R²= 46.5%

R² = 52.2%

ตากวาปรญญาตร

วฒนธรรมเนนพนธกจ

ปรญญาตรและสงกวา

81

ใหเกดพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงภายในองคการได โดย

ผบรหารระดบสงควรใหความสาคญในการสงเสรมพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงภายในองคการ และฝายทรพยากรมนษยควรมการวางแผนดาเนนการพฒนา

ความรความเขาใจเกยวกบวฒนธรรมการทางานในองคการ และพฒนาภาวะผนาแบบสราง

ความเปลยนแปลง โดยเฉพาะการสรางความรความเขาใจในวฒนธรรมการการทางานแบบเนน

การมสวนรวม และแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม กบการพฒนาภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ และดานกระตนทางปญญา

อยางไรกตามในการสรางความรความเขาใจในวฒนธรรมและการพฒนาภาวะผนาของ

ผบรหารในองคการนน องคการควรคานงถงความแตกตางของปจจยสวนบคคลดวยเชนกน

เนองจากผลการวเคราะหอานาจการทานายของตวแปร โดยจาแนกตามอายของผบรหาร พบวา

วฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง รวมกนทานายพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดแตกตางกนตามชวงอายของผบรหาร ผลทพบ

บงชชดวา หากองคการตองการสงเสรมพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงของผบรหารระดบตนและระดบกลาง องคการควรคานงถงปจจยรายดานของวฒนธรรม

องคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงตามชวงอายของผบรหารเหลานน โดย

ผบรหารทมอายตากวา 30 ป ควรพฒนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสราง

แรงบนดาลใจ สวนผบรหารทมอาย 30 – 40 ป ควรพฒนาภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลงดานการกระตนทางปญญา และวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม ผบรหาร

ทมอาย 41 – 50 ป ควรใหการพฒนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการมอทธพล

อยางมอดมการณ และวฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม และผบรหารทม

อายมากกวา 50 ป ควรสรางความรความเขาใจวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม และ

แบบเนนความรบผดชอบตอสงคม กบการพฒนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการ

กระตนทางปญญา

สวนผลการวเคราะหอานาจการทานายของตวแปร โดยจาแนกตามอายงานของ

ผบรหาร พบวา วฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง รวมกนทานาย

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดแตกตางกนตามอายงานของ

ผบรหาร จะเหนไดวา องคการควรคานงถงการสงเสรมวฒนธรรมองคการและภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลงในรายดานทเหมาะสมตามชวงอายของผบรหารเชนกน โดยผบรหารทม

อายงานไมเกน 10 ป ควรสรางความรความเขาใจในวฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ สวน

ผบรหารทมอายงาน 11 – 20 ป ควรพฒนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการ

กระตนทางปญญา พรอมทงสรางความรความเขาใจในวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวน

รวม สวนผบรหารทมอายงาน 21 – 30 ป ควรพฒนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดาน

การสรางแรงบนดาลใจ และสรางการรบรวฒนธรรมองคการแบบเนนความรบผดชอบตอสงคม

82

และผบรหารทมอายงานมากกวา 30 ป ควรสรางความรความเขาใจในวฒนธรรมองคการแบบ

เนนการมสวนรวม และพฒนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ

เมอจาแนกตามระดบการศกษาของผบรหาร พบวา วฒนธรรมองคการและภาวะผนา

แบบสรางความเปลยนแปลง รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงไดแตกตางกนตามระดบการศกษา โดยผบรหารทมระดบการศกษาตากวา

ปรญญาตร ควรพฒนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ กบ

สรางความรความเขาใจในวฒนธรรมองคการแบบเนนการมสวนรวม และแบบเนนความ

รบผดชอบตอสงคม สวนผบรหารทมการศกษาระดบปรญญาตรและสงกวาปรญญาตร ควร

พฒนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ และสรางความรความ

เขาใจเกยวกบวฒนธรรมองคการแบบเนนพนธกจ

นอกจากนผลการศกษานอกเหนอสมมตฐานยงพบวา ผบรหารทประจาอยในสาขาทา

หลวงมการรบรวฒนธรรมองคการและพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงโดยรวมมากกวาผบรหารทประจาอยในสาขาแกงคอย แตไมพบความแตกตางดาน

ภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง และไมพบความแตกตางในสาขาทงสงและสาขาลาปาง

ดงนนผบรหารของสาขาแกงคอยควรใหความสาคญในการพฒนาความรความเขาใจเกยวกบ

วฒนธรรมองคการ และสงเสรมพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

รวมทงพฒนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงของผบรหารระดบตนและระดบกลาง

เพอใหผบรหารในสาขาแกงคอยมความรความเขาใจเกยวกบวฒนธรรมองคการภาวะผนาแบบ

สรางความเปลยนแปลง รวมทงพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงท

เปนอนหนงอนเดยวกนทวทงองคการ เพอใหองคการมการเตบโตทสมดลและยงยนตอไป

สาหรบการสรางและรกษาวฒนธรรมการทางานในองคการนน ฝายทรพยากรบคคลอาจ

ดาเนนการไดหลายแนวทางดวยกน เชน การคดเลอก การจาง และการรกษาพนกงานทม

คานยมตรงกบคานยมขององคการ จะชวยสนบสนนใหวฒนธรรมองคการคงอยตลอดไป หรอ

อาจใชวธทใหผนาหรอผกอตงองคการแสดงพฤตกรรมเปนแบบบอยาง (Role model) ในการ

สงเสรมใหพนกงานแสดงพฤตกรรมเชนเดยวกนกบผนา และใชการขดเกลาทางสงคมใน

องคการ (Socialization) เพอใหพนกงานคดและรสกไปในทศทางเดยวกนกบผกอตงหรอผนา

องคการ ซงในการขดเกลาทางสงคม เพอใหพนกงานเรยนรวฒนธรรมองคการนน องคการ

สามารถใชวธการไดหลากหลาย อาทเชน การจดพธการและงานฉลองตางๆ ในหนวยงาน การ

ปฐมนเทศพนกงานใหม การฝกอบรมพฒนา การประเมนผลการปฏบตงาน การสรางแบบอยาง

จากพนกงานและผบรหารดเดน เรองเลาและตานานภายในองคการ เพลงประจาหนวยงาน คา

ขวญ หรอคานยมขององคการ และการประกวดหรอการแขงขนในองคการ เปนตน สวนการ

พฒนาภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลง ฝายทรพยากรมนษยสามารถพฒนาดวยเทคนค

วธการตางๆ เชน ใชวธการบรรยายและอภปราย การแสดงบทบาทสมมต การเลยนแบบ

83

สถานการณภาวะผนาจรง การใชโปรแกรมการเรยนดวยตนเอง การแสดงแบบพฤตกรรม

(Behavioral modeling) และการฝกอบรมดานความรสก (Sensitivity training) เปนตน

5.3.2 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

5.3.2.1 เนองจากผลการวจยในครงน พบวา มตรายดานของวฒนธรรมองคการ

และภาวะผนาแบบสรางความเปลยนแปลงบางตว รวมกนทานายพฤตกรรมการทางานตามหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ไดรอยละ 50 จงนาจะยงมตวแปรอนทสามารถเขารวมทานาย

พฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพมเตมได

5.3.2.2 ควรเพมการศกษาตวแปรดานกจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษย และ

ศกษาอทธพลทางตรงและทางออมระหวางวฒนธรรมองคการ ภาวะผนาแบบสรางความ

เปลยนแปลง และกจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษย ทมตอพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยง เพอทาใหทราบความสมพนธระหวางตวแปรทมความชดเจนมากยงขน

5.3.2.3 ควรศกษาวธการเสรมสรางวฒนธรรมองคการ และวธการพฒนาภาวะ

ผนาแบบสรางความเปลยนแปลง เพอจะไดนามาใชเปนแนวทางในการพฒนาพฤตกรรมการ

ทางานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในองคการ

บรรณานกรม

กนกวรรณ กอบกลธนชย. 2546. ความสมพนธระหวางเชาวอารมณ ภาวะผนา กบผล

การปฏบตงานของหวหนางานในโรงงานอตสาหกรรมอเลกทรอนกส.

วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

การบรหารทรพยากรบคคลตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง. 2552. กรงเทพมหานคร:

สมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทย.

เกรยงไกรยศ พนธไทย. 2552. อทธพลของพฤตกรรมผนา วฒนธรรมการทางานใน

องคการ และกจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษยทมตอผลการปฏบตงานของ

พนกงานรฐวสาหกจ. วทยานพนธดษฎบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

เกยรตคณ วรกล. 2545. ความสมพนธระหวางภาวะผนา แรงจงใจใฝสมฤทธ และผล

การปฏบตงานของหวหนางานระดบตน ในโรงงานอตสาหกรรมประกอบ

ชนสวนอเลกทรอนกส. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

โครงการ เสอดา. 2545. ความสมพนธระหวางบคลกภาพ ภาวะผนา กบผลการ

ปฏบตงานของหวหนางานระดบตน ศกษาเฉพาะกรณ: บรษทไทย-เอเชย พ.

อ.ไพพ จากด. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

จตราภรณ อกษรเลข. 2545. ความสมพนธระหวางบคลกภาพ ภาวะผนา กบผลการ

ปฏบตงานของหวหนางานระดบกลาง ศกษาเฉพาะกรณ: บรษทผลตอปกรณ

ยานยนต. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ชนนดา โชตแดง. 2550. ความสมพนธระหวางภาวะผนา ความผกพนตอองคการ และ

พฤตกรรมการทางานของผบรหารสถานศกษา สานกงานเขตพนทการศกษา

ราชบร. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ชาครยา ศรทอง. 2547. ความสมพนธระหวางภาวะผนา บคลกภาพ ทศนคตตองาน

บรการ กบผลการปฏบตงานของผบรหารระดบกลางของธนาคาร.

วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ณดา จนทรสม. 2555. ธรกจและปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพมหานคร:

ศนยศกษาเศรษฐกจพอเพยง สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

85

ณฏฐพงศ ทองภกด. 2550. ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง: ความเปนมาและความหมาย.

วารสารพฒนบรหารศาสตร. 47 (1): 1-25.

ณฐวฒ แกวบางพด. 2554. ความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงกบ

วฒนธรรมองคกรกรณศกษา: เทศบาลนครภเกต. วทยานพนธ

ศลปศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยมหดล.

ดจเดอน พนธมนาวน และดวงเดอน พนธมนาวน. 2551. ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงกบ

การบรหารการพฒนา. กรงเทพมหานคร: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ถนด แกวเจรญไพศาล. 2543. มตใหมในการพฒนาองคการทศวรรษหนา. วารสารการ

จดการภาครฐและภาคเอกชน. 9 (พฤษภาคม-สงหาคม): 67-86.

ธวชชย คาแหงพล. 2544. ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการทางานดานการสบสวน

จบกมคดจาหนายยาบาของ เจาหนาทตารวจ สงกดกองกากบการสบสวน

สอบสวนตารวจนครบาล 1-9 กองบญชาการ ตารวจนครบาล. วทยานพนธ

วทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ธรพร สทธโส. 2550. การรบรวฒนธรรมองคการ ความผกพนตอองคการ และ

พฤตกรรมการทางานของพนกงานในโรงงานผลตรถยนต. วทยานพนธ

วทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

บรษททศกษา. 2552. บรษททศกษากบการดาเนนธรกจตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง.

กรงเทพมหานคร: บรษททศกษา.

เบญจวรรณ กลนกาเนด. 2544. ความสมพนธระหวางภาวะผนาของหวหนาหอผปวย

วฒนธรรมองคการของหอผปวย กบความผกพนตอองคการของพยาบาล

วชาชพ โรงพยาบาลตารวจ. วทยานพนธมหาบณฑต

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ประเวศ วะส. 2542. เศรษฐกจพอเพยงและประชาสงคม: แนวทางพลกฟนเศรษฐกจ

สงคม. กรงเทพมหานคร: หมอชาวบาน.

ปรมปราง พรหมมาณพ. 2549. ภาวะผนา ความผกพนตอองคการและพฤตกรรมการ

ทางานของหวหนางานในวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม: โครงการ

พฒนาผประกอบการธรกจอตสาหกรรมขนาดกลาง. วทยานพนธ

วทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ปจเจก ทพพรหม. 2550. ความสมพนธระหวางการรบรวฒนธรรมองคการ ความผกพน

ตอองคการ และพฤตกรรมการทางานของพนกงานบรษท ทโอท จากด

(มหาชน). วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

86

ผลน ภจรญ. 2550. ความพอเพยงทยงใหญและยงยนกบการจดการรวมสมย ตวแบบ

ธรกจ “ลนเกลา”. กรงเทพมหานคร: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

พรพรรณ นวจนทก. 2545. ความสมพนธระหวางภาวะผนาของหวหนางาน กบความ

ผกพนตอองคการและผลการปฏบตงานของพนกงาน บรษท ไอทว จากด

(มหาชน). วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

พระพานวทย เคาเงอน. 2552. การศกษาความสมพนธระหวางทศนคตและลกษณะ

องคกรกบการดาเนนชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ของครระดบ

ประถมศกษาในสถานศกษา กลมลมพน สานกการศกษา กรงเทพมหานคร.

ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พชาย รตนดลก ณ ภเกต. 2552. องคการและการบรหารจดการ. กรงเทพมหานคร:

บรษท ธงคบยอนด บคส จากด.

พณญาดา อาภยฤทธ. 2554. ภาวะผนาและวฒนธรรมองคการกบประสทธผลของ

องคการ: กรณศกษา กรมสนบสนนบรการสขภาพ. วทยานพนธ

ศลปศาสตรมหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

พพฒน นนทนาธรณ. 2553. การจดการความรบผดชอบตอสงคมขององคกร: การสราง

ขอไดเปรยบในการแขงขนอยางยงยน: ปฐมบท=CSR. นนทบร : ธงค ปยอนดบคส.

พศมย ทพยสมบรณ. 2552. ภาวะผนา สมรรถนะ การมงเนนทรพยากรบคคล และ

พฤตกรรมการทางาน. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ภรปญญา เกดศร. 2553. ปจจยความสาเรจในการประยกตปรชญาเศรษฐกจพอเพยงใน

เขตปฏรปทดน: ศกษากรณ ตาบลนคมกระเสยว อาเภอดานชาง จงหวด

สพรรณบร. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบร-

หารศาสตร.

รตตกรณ จงวศาล. 2543. ผลการฝกอบรมภาวะผนาการเปลยนแปลงของผนานสต

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ปรญญานพนธวทยาศาสตรดษฎบณฑต

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

รตตกรณ จงวศาล. 2551. มนษยสมพนธ: พฤตกรรมมนษยในองคการ. กรงเทพมหานคร:

สานกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

รตตกรณ จงวศาล. 2554. เอกสารประกอบการบรรยาย ทฤษฎและการจดการองคการ:

จากแงมมทางจตวทยา. ภาควชาจตวทยา คณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

87

รตนาภรณ ออนแกว. 2552. ความสมพนธระหวางการดาเนนชวตบนพนฐานแนวคด

องคกรแหงความพอเพยงกบพฤตกรรมตามสมรรถนะหลกขาราชการ

ราชทณฑ กรมราชทณฑ. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลย

รามคาแหง.

วาสนา ไทรงาม. 2546. ความสมพนธของแบบภาวะผนาของผบรหารโรงเรยนกบความ

พงพอใจในการปฏบตงานของคร ระดบการศกษาขนพนฐานในจงหวด

ฉะเชงเทรา. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สถาบนราชภฏราชนครนทร.

วชย อตสาหจต. 2550. The Annual Symposium of HROD Intelligence 15 ป HRD

NIDA เมลดพนธแหงนกพฒนาทรพยากรมนษยไทย. กรงเทพมหานคร:

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

วไลวรรณ พกทอง. 2551. การใชอานาจ ความเชยวชาญของหวหนาหอผปวย

วฒนธรรมองคการแบบสรางสรรค กบประสทธผลของหอผปวยโรงพยาบาล

สงกดกระทรวงกลาโหม. วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

ศรพร ศตสาร. 2551. การศกษาปจจยทสมพนธกบการดารงชวตตามหลกปรชญา

เศรษฐกจพอเพยงของครโรงเรยนเอกชน สานกงานเขตพนทการศกษา

นครราชสมา เขต 1. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ.

สถาบนไทยพฒน. 2555. ความรบผดชอบตอสงคมขององคกร. คนวนท 22 มนาคม 2555.

จาก http://www.thaipat.blogspot.com.

สมบต กสมาวล. 2549. หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในภาคธรกจเอกชน กรณศกษา

การบรหารทรพยากรมนษย เครอซเมนตไทย. กรงเทพมหานคร: บรษท

ปนซเมนตไทย จากด (มหาชน).

สมบต กสมาวล. 2552. การบรหารทรพยากรบคคลตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง.

กรงเทพมหานคร: สมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทย.

สมบต กสมาวล. 2553. การบรหารทรพยากรมนษยในองคการเพอความพอเพยง.

กรงเทพมหานคร: สานกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สรอยตระกล อรรถมานะ. 2553. พฤตกรรมองคการ: ทฤษฎและการประยกต.

กรงเทพมหานคร: สานกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สขสรรค กนตะบตร. 2552. การบรหารทรพยากรบคคลตามหลกปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยง. กรงเทพมหานคร: สมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทย.

88

สขสรรค กนตะบตร. 2553. เศรษฐกจพอเพยงในองคกรธรกจเพอความยงยน.

กรงเทพมหานคร: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

สขสรรค กนตะบตร และคณะ. 2553. การพฒนาแนวทางปฏบตในการดาเนนธรกจอยาง

ยงยนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพมหานคร: สานกงานกองทน

สนบสนนการวจย (สกว.).

สนทร กลวฒนวรพงศ. 2544. ตามรอยพระราชดารเศรษฐกจพอเพยง-ทฤษฎใหม.

กรงเทพมหานคร: ชมรมเดก.

สนทร วงศไวศยวรรณ. 2540. วฒนธรรมองคการ: แนวคด งานวจย และประสบการณ.

กรงเทพมหานคร: โฟรเฟซ.

สเทพ พงศศรวฒน. 2550. ภาวะความเปนผนา. กรงเทพมหานคร: เอกซเปอรเนท.

สธาสน แมนญาต. 2554. โมเดลความสมพนธโครงสรางปจจยทสงผลตอภาวะผนาเชง

จรยธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดกรมสงเสรมการปกครองทองถน.

วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต มหาวทยาลยขอนแกน.

สพจน นมบานควน. 2546. ความสมพนธของภาวะผนาและแบบการตดสนใจของ

ผจดการดานทรพยากรมนษย. วทยานพนธการจดการมหาบณฑต

มหาวทยาลยบรพา.

สพาณ สฤษฎวานช. 2552. พฤตกรรมองคการสมยใหม: แนวคดและทฤษฎ.

กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สเมธ ตนตเวชกล. 2544. เศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชดารในใตเบองพระยคลบาท.

กรงเทพมหานคร: สานกพมพมตชน.

สรพล พะยอมแยม. 2541. จตวทยาอตสาหกรรม. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลย

ศลปากร.

สวรรณ วฒนาวณชศาสตร. 2547. ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการทางานภายหลงการ

ควบรวมกจการ กรณศกษา ธนาคารหารไทย จากด (มหาชน). สารนพนธ

บรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ไสว บญมา. 2543. เศรษฐกจพอเพยง: ภมปญญาชาตไทย. กรงเทพมหานคร: พเอลฟวง.

อภชย พนธเสน และคณะ. 2549. สงเคราะหองคความรเศรษฐกจพอเพยง.

กรงเทพมหานคร: สานกงานกองทนสนบสนนการวจย.

89

อรณรตน คนธา. 2550. ความสมพนธระหวางการรบรวฒนธรรมองคการ การรบรนสย

ของการเรยนรสองคการแหงการเรยนร การรบรความยตธรรมในองคการ

กบผลการปฏบตงานของบคลากรระดบปฏบตการ ในฝายการพยาบาล

โรงพยาบาลมหาวทยาลย. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต

มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

อมพร อสรารกษ. 2547. ความสมพนธระหวางภาวะผนากบประสทธผลของโรงเรยน

มธยมศกษาเขตภาคตะวนออก. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต

มหาวทยาลยบรพา.

อาร เพชรผด. 2537. จตวทยาอตสาหกรรม. กรงเทพมหานคร: เนตกลการพมพ.

อารย เพชรรตน. 2540. การศกษาเปรยบเทยบการรบรลกษณะวฒนธรรมองคการ และ

ความรสกผกพนตอองคการ ในองคการธรกจประกนภยไทย อเมรกน และ

ญป น. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

Achua, F. C. and Lussier, N. R. 2010. Effective Leadership. Canada: South-

Western.

Albanese, R. and Van Fleet, D. D. 1983. Organization Behavior: A Managerial

Viewpoint. New York: Dryden.

Bass, B. M. 1985. Leadership and Performance Beyond Expectations. New York:

Free Press.

Bass, B. M. and Avolio, B. J. 1994. Improving Organizational Effectiveness

through Transformational Leadership. Thousand Oaks, C.A.: Sage.

Bennis, W. and Nanus, B. 1985. Leaders: Strategies for Taking Charge. New York:

Harper and Row.

Burns, J. M. 1978. Leadership. New York: Harper & Row.

Cameron, S. K. and Quinn, E. R. 1999. Diagnosing and Changing Organizational

Culture: Based on the Competing Value Framework. New York: Addison-

Wesley.

Casida, J. and Pinto-Zipp, G. 2008. Leadership - Organizational Culture Relationship in

Nursing Units of Acute Care Hospitals. Nursing Economics. 26 (1): 7-15.

Conger, J. A. and Kanungo, R. N. 1987. Toward a Behavioral Theory of Charismatic

Leadership in Organizational Settings. Academy of Management Review.

12 (4): 637-647.

90

Daft, R. L. 2008. The Leadership Experience. 4th ed. Mason, O.H.:

Thomson/South-Western.

Denison, R. D. 1990. Corporate Culture and Organizational Effectiveness.

Canada: John Wiley & Sons.

Gibson, J. L.; Ivencevick, J. M. and Donnelly, J. M. Jr. 2009. Organizations

Behavior Structure, Processes. 13th ed. New York: McGraw-Hill.

Handy, C. 1993. Undersranding Organizations. Harmondsworth: Penguin Books.

Hellriegel, D.; Slocum, J. W. and Woodman, R. W. 2001. Organizational Behavior.

9th ed. Australia: Thomson/South-Western.

Ivancevich, M. J.; Konopaske, R. and Matteson, M. T. 2011. Organizational

Behavior and Management. 9th ed. New York: McGraw-Hill.

John, G. 1996. Organization Behavior. New York: Harper Collins.

Kantabutra, S. 2009. Vision-based Leadership: Relationships and Consequences in

Thai and Australian Retail Stores. Asia-Pacific Journal of Business

Administration. 1 (2): 165-188.

Kouzes, J. M. and Posner, B. Z. 1987. The Leadership Challenge: How to Get

Extraordinary Things Done in Organizations. San Francisco. CA:

Jossey-Bass.

Krejcie, R. V. and Morgan, W. 1970. Determining Sample Size for Research

Activities. Education and Psychological Measurement. 36, 3

(Setpember): 607-609.

Li, Y. C. 2004. Examining the Effect of Organizational Culture and Leadership

Behaviors on Organizational Commitment, Job Satisfaction and Job

Performance at Small and Middle-Sized Forms of Taiwan. Journal of

American Academy of Business. 5 (1/2): 432-438.

Lopez, F. M. 1968. Evaluation of Employ Performance. New York: Public

Personality Association.

Muchinsky, P. M. 2006. Psychology Applied to Work: An Introduction to Industrial

and Organizational Psychology. 8th ed. California: Thomson/Wadsworth.

Ojo, Olu. 2012. Influence of Organizational Culture on Employee Work Behavior.

International Journal of Contemporary Business Studies. 3 (11): 46-57.

91

Organ, D. W. and Bateman, T. S. 1991. Organizational Behavior. 4th ed.

Homewood, IL: Irwin.

Peters, T. and Waterman, R. 1982. In Search of Excellence. London: Harper and Row.

Podsakoff, P. M.; MacKenzie, S. B.; Paine, J. B. and Bachrach, D. G. 2000.

Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical

and Empirical Literature and Suggestions for Future Research. Journal of

Management. 26(3): 513-563.

Slocum, J. W. and Hellriegel, D. 2011. Principles of Organizational Behavior.

13th ed. Mason, OH: South-Western Cengage Learning.

Steers, R. M. 1977. Organizational Effectiveness: A Behavior View. California:

Goodyear.

Tichy, N. M. and Devanna, M. A. 1986. The Transformational Leader. Canada:

John Wiley & Sons.

White, D. D. 1989. Organization Behavior. New York: John Wiley.

Xenikou, A. and Simosi, M. 2006. Organizational Culture and Transformational

Leadership as Predictors of Business Unit Performance. Journal of

Managerial Psychology. 21 (6): 566-579.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

หนงสออนญาตจากสานกงานทรพยากรบคคลของบรษททศกษา

บรษท

ภาคผนวก ข

เครองมอทใชในการวจย

หนงสอขอความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถาม

เรอง ขอความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถาม

เรยน ทานผตอบแบบสอบถาม

แบบสอบถามชดน เปนสวนหนงของการทาวทยานพนธในหลกสตรวทยาศาสตร

มหาบณฑต สาขาการพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

โดยเปนการศกษาเกยวกบพฤตกรรมการทางาน รวมทงรปแบบและแนวทางการทางานใน

องคการของทาน

ขอมลทไดจากแบบสอบถามชดนจะนามาวเคราะหและเสนอผลในภาพรวมเทานน ไมม

การนาเสนอขอมลเปนรายบคคล ผลการศกษาวจยครงนจะนาไปใชประโยชนในการเพมองค

ความรทางดานการพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ

ผวจยขอขอบพระคณทานเปนอยางสง ททานใหความรวมมอและกรณาสละเวลาอนมคา

ในการตอบแบบสอบถามฉบบน

ดวยความนบถอ

นายสรนทร ชมแกว

นกศกษาหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต

สาขาการพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ

คณะพฒนาทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

95

ตอนท 1

ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม

คาชแจง ใหทานตอบโดยการทาเครองหมาย ลงในชอง ทตรงกบสถานภาพสวนตวของ

ทาน

1. เพศ ชาย หญง

2. อายของทาน ตากวา 30 ป 30 - 40 ป 41 - 50 ป มากกวา 50 ป

3. บรษทททานทางานอยในปจจบน คอ บรษทปนซเมนตไทย จากด สาขา

แกงคอย ลาปาง ทาหลวง ทงสง

4. อายงานในกลมบรษท เอสซจ ซเมนต จากด

ไมเกน 10 ป 11-20 ป 21-30 ป มากกวา 30 ป

5. ตาแหนงงานปจจบนของทาน คอ

ระดบหวหนางานขนไป ระดบพนกงาน อนๆ โปรดระบ………….....

6. ระดบการศกษา

ตากวาปรญญาตร

ปรญญาตรหรอเทยบเทา

สงกวาปรญญาตร

96

ตอนท 2

แบบสอบถามรปแบบและแนวทางการทางานในองคการของทาน

คาชแจง แบบสอบถามฉบบนบรรยายเกยวกบรปแบบและแนวทางการทางานในองคการ

ปจจบน ของทาน ในการตอบแบบสอบถามแตละขอขอใหทานพจารณาตดสนวา ลกษณะ

วฒนธรรมองคการดงกลาวตรงกบความเปนจรงมากนอยแคไหน แลวทาเครองหมาย ให

ตรงตามความเปนจรง โดยทาเครองหมายในแตละขอเพยง 1 ชองเทานน และกรณาตอบทกขอ

จรงทสด หมายถงทานคดวาพฤตกรรมหรอเรองนนๆ เปนความจรงมาก/

คอนขางจรง หมายถงทานคดวาพฤตกรรมหรอเรองนนๆ คอนขางจรง/

ไมแนใจ หมายถงทานไมแนใจในพฤตกรรมหรอเรองนนๆ วาจรงหรอไม/

คอนขางไมจรง หมายถงทานคดวาพฤตกรรมหรอเรองนนๆ คอนขางไมจรง/

ไมจรงเลย หมายถงทานคดวาพฤตกรรมหรอเรองนนๆ ไมเปนจรงเลย/

ขอคาถาม จรงท

สด

คอนขาง

จรง

ไมแน

ใจ

คอนขาง

ไมจรง

ไมจรง

เลย

1. ขาพเจาสามารถปรบเปลยนแผนการทางานไดอยางอสระ

ถาเปนสงทดและถกตอง

2. ขาพเจามอสระในการตดสนใจในการทางาน

3. ขาพเจามสทธทจะเปลยนแปลงวธการทางาน เมอ

สถานการณตางๆ เปลยนไป

4. ขาพเจาสามารถปรบเปลยนวธการทางาน เพอตอบสนอง

ความตองการของผทมาตดตองาน

5. ขาพเจามวธการทางานทยดหยน ไมยดตดกบกฎระเบยบ

6. ขาพเจามกทางานรวมกนเปนทมเสมอ

7. ขาพเจามโอกาสไดเขารวมในการกาหนดแผนปฏบตงาน

ของหนวยงาน

8. ขาพเจามโอกาสเขารวมกจกรรม เพอเชอมความสมพนธ

ระหวางพนกงาน

9. ขาพเจามความรสกวาเปนสวนหนงในความสาเรจของ

หนวยงาน

10. ขาพเจาทางานใหกบหนวยงาน ดวยความรสกทผกพน

กบหนวยงาน

11. ขาพเจาทางานอยภายใตกฎระเบยบ และกฎเกณฑตางๆ

ทชดเจน

97

ขอคาถาม จรงท

สด

คอนขาง

จรง

ไมแน

ใจ

คอนขาง

ไมจรง

ไมจรง

เลย

12. ขาพเจาทางานอยภายใตโครงสรางสายการบงคบบญชา

ทชดเจน

13. งานทขาพเจาทามข นตอน วธการทางานทกาหนดไว

อยางชดเจน

14. ขาพเจามบทบาทหนาทในการปฏบตงานทชดเจน

15. ขาพเจาทางานอยภายใตโครงสรางหนวยงานทกาหนด

ขอบเขตหนาทอยางชดเจน

16. ขาพเจากาหนดเปาหมายในการทางานแตละอยางไว

อยางชดเจน

17. ขาพเจาไดรบความสะดวกในการทางาน เพอใหงานบรรล

เปาหมายอยเสมอ

18. ขาพเจากาหนดเปาหมายในการทางานใหสอดคลองกบ

เปาหมายของหนวยงาน

19. ขาพเจาทางานโดยตระหนกถงเปาหมายของหนวยงาน

เสมอ

20. ขาพเจาไดรบขาวสารเกยวกบพนธกจ และแผน

ปฏบตงานของหนวยงาน

21. ขาพเจาปฏบตงานในบรรยากาศและสภาพแวดลอมการ

ทางานทด มความปลอดภย

22. ขาพเจาไดรบคาตอบแทนทเปนธรรม และสวสดการท

เหมาะสม

23. ขาพเจาไดรบความรและการสอสารเกยวกบหลกการ

ทางานทปลอดภย และถกสขลกษณะ

24. องคการของขาพเจาใหการสงเสรมการรกษาสขภาพ เชน

การออกกาลงกาย การตรวจสขภาพ

25. ขาพเจาไดรบขอมลขาวสารใหเขารวมกจกรรมเกยวกบ

ความรบผดชอบตอสงคม (CSR)

26. ขาพเจาปฏบตงานโดยคานงถงผลกระทบตอสงคมและ

สงแวดลอม

27. ขาพเจาปฏบตงานโดยยดมนในความถกตองทางศลธรรม

จรรยาบรรณ และธรรมาภบาล

98

ตอนท 3

แบบสอบถามบคลกลกษณะหรอพฤตกรรมของทานทแสดงออกตอผอน

คาชแจง แบบสอบถามฉบบนบรรยายเกยวกบบคลกลกษณะหรอพฤตกรรม ลกษณะการ

ทางาน และปฏสมพนธททานมกบผรวมงานของทาน ททานทางานอยในปจจบน ในการตอบ

แบบสอบถามแตละขอขอใหทานพจารณาตดสนวา ตวทานมลกษณะเปนไปตามพฤตกรรมท

บรรยายไวมากนอยเพยงใด แลวทาเครองหมาย ใหตรงตามความเปนจรงจากบอยมาก ถง

ไมเคย โดยทาเครองหมายในแตละขอเพยง 1 ชองเทานน และกรณาตอบทกขอ

บอยมาก หมายถง ขาพเจามพฤตกรรมในเรองนนๆ สมาเสมอ

บอย หมายถง ขาพเจามพฤตกรรมในเรองนนๆ บอยครง

บางครง หมายถง ขาพเจามพฤตกรรมในเรองนนๆ บางครง

นานๆ ครง หมายถง ขาพเจามพฤตกรรมในเรองนนๆ นานๆ ครง

ไมเคย หมายถง ขาพเจาไมเคยมพฤตกรรมในเรองนนๆ เลย

ขอคาถาม

ระดบพฤตกรรม

บอย

มาก

บอย บาง

ครง

นานๆ

ครง

ไม

เคย

1. ขาพเจาประพฤตตนเพอใหเกดประโยชนแกผอ นในการทางาน

2. ขาพเจาพดคยใหผรวมงานฟงเรองคานยมและความเชอทคดวา

สาคญทสดในการทางาน

3. ขาพเจาทาใหผรวมงานเกดความภาคภมใจ เมอไดรวมงานกบ

ขาพเจา

4. ขาพเจาระบความสาคญของการมเปาหมายในการทางานท

ชดเจน

5. ขาพเจาเสยสละประโยชนสวนตนเพอประโยชนของสวนรวม

6. ขาพเจาใหความมนใจกบผรวมงานวาสามารถเอาชนะอปสรรค

ตางๆ ได

7. ขาพเจาแสดงใหเหนถงความแนวแนในอดมคต ความเชอ และ

คานยมของขาพเจาเอง

8. ผรวมงานใหการยอมรบในความเฉลยวฉลาดและความสามารถ

ในการทางานของขาพเจา

9. ขาพเจาแสดงจดยนทชดเจนในการแสดงขอคดเหนตอปญหา

โตแยงทเกดขน

10. การกระทาของขาพเจาทาใหผรวมงานมความนบถอ

99

ขอคาถาม

ระดบพฤตกรรม

บอย

มาก

บอย บาง

ครง

นานๆ

ครง

ไม

เคย

11. ขาพเจาระบจดประสงคหลกในการทางานไดอยางชดเจน

12. ขาพเจาแสดงใหเหนถงความเชอมนในตนเอง

13. ขาพเจาพดใหผรวมงานเหนวาความไววางใจซงกนและกน

สามารถชวยใหเอาชนะอปสรรคตางๆ ได

14. ขาพเจาเนนถงความสาคญของความทมเทตอภารกจรวมกน

15. ขาพเจามองการณไกลถงความเปนไปไดใหมๆ

16. ขาพเจาแสดงความเชอมนวาทมขาพเจาจะบรรลเปาหมายการ

ทางาน

17. ขาพเจาใหกาลงใจผรวมงาน

18. ขาพเจาทาใหผรวมงานมงความสนใจในการทาอยางไร เพอจะ

ทาใหงานเกดผลสาเรจ

19. ขาพเจาพดถงเปาหมายในการทางานดวยความกระตอรอรน

20. ขาพเจากระตนผรวมงานใหตระหนกถงสงสาคญทควรไดรบ

การพจารณา

21. ขาพเจาพดถงเปาหมายในอนาคตทเกยวกบการทางานอยาง

ชดเจน

22. ขาพเจาแสดงใหเหนถงความตงใจอยางแนวแนทจะทางานให

สาเรจตามทกาหนด

23. ขาพเจาใหความสาคญกบการตงคาถาม เพอนาไปสการรวม

แสดงความคดเหนของผรวมงาน

24. ขาพเจาวเคราะหสาเหตของปญหาในการทางาน โดยใชขอมล

หลกฐาน

25. ขาพเจาสงเสรมใหผรวมงานพดคยหรอพจารณาในเรองท

อาจจะเปนปญหา

26. ขาพเจาหามมมองตางๆ ในการแกปญหา

27. ขาพเจาเสนอวธการใหมในการปฏบตงานแกทม

28. ขาพเจาชวยใหผรวมงานมองปญหาในหลายแงมม

29. ขาพเจาสนบสนนใหมการคดแกปญหาทเคยเกดขนแลวดวย

วธการใหมๆ

30. ขาพเจาสงเสรมใหระบปญหา โดยการใชเหตผลและหลกฐาน

มากกวาการคดเองวาเปนปญหา

100

ขอคาถาม

ระดบพฤตกรรม

บอย

มาก

บอย บาง

ครง

นานๆ

ครง

ไม

เคย

31. ขาพเจาฟงเรองของผรวมงานอยางตงใจ

32. ขาพเจาใหคาแนะนาทเปนประโยชนตอความกาวหนาของ

ผรวมงานเปนรายบคคล

33. ขาพเจาทาใหผรวมงานสนใจในการพฒนาจดทดเดนของ

ตนเอง

34. ขาพเจาสอนผรวมงานเกยวกบวธการวเคราะหความตองการ

และความสามารถของผอน

35. ขาพเจาสงเสรมใหผรวมงานมการพฒนาตนเอง

ตอนท 4

แบบสอบถามพฤตกรรมการทางาน

คาชแจง แบบสอบถามฉบบนบรรยายเกยวกบพฤตกรรมการทางานของทานททานทางานอยใน

ปจจบน ในการตอบแบบสอบถามแตละขอขอใหทานพจารณาตดสนวา ตวทานมลกษณะเปนไป

ตามพฤตกรรมทบรรยายไวมากนอยเพยงใด แลวทาเครองหมาย ใหตรงตามความเปนจรง

จากบอยมาก/จรงทส ด ถงไมเคย/ไมจรงเลย โดยทาเครองหมายในแตละขอเพยง 1 ชองเทานน

และกรณาตอบทกขอ

บอยมาก/จรงทสด หมายถงทานมพฤตกรรมในเรองนนๆ สมาเสมอ/

ทานคดวาพฤตกรรมหรอเรองนนๆ เปนความจรงมาก/

บอย/คอนขางจรง หมายถงทานมพฤตกรรมในเรองนนๆ บอยครง/

ทานคดวาพฤตกรรมหรอเรองนนๆ คอนขางจรง/

บางครง/ไมแนใจ หมายถงทานมพฤตกรรมในเรองนนๆ บางครง/

ทานไมแนใจในพฤตกรรมหรอเรองนนๆ วาจรงหรอไม/

นานๆ ครง/คอนขางไมจรง หมายถงทานมพฤตกรรมในเรองนนๆ นานๆ ครง/

ทานคดวาพฤตกรรมหรอเรองนนๆ คอนขางไมจรง/

ไมเคย/ไมจรงเลย หมายถงทานไมเคยมพฤตกรรมในเรองนนๆ เลย/

ทานคดวาพฤตกรรมหรอเรองนนๆ ไมเปนจรงเลย/

101

ขอคาถาม

ระดบพฤตกรรม

บอย

มาก/จรง

ทสด

บอย/

คอนขาง

จรง

บางครง/

ไมแนใจ

นานๆ ครง

/คอนขาง

ไมจรง

ไมเคย/

ไมจรง

เลย

1. ขาพเจาพดคยหรอทกทายเพอนรวมงานหรอลกนอง

อยางเปนกนเอง

2. ขาพเจาคอยควบคมดแลไมใหลกนองสรางปญหาแก

องคการ

3. ขาพเจาเชอวา ถงแมลกนองแตละคนมพนฐานแตก

ตางกน แตความสามารถในการทางานตองเทาเทยมกน

4. ขาพเจารบฟงและนาความคดเหนทแตกตางของ

ลกนองหรอเพอนรวมงานมาพจารณาดวย

5. ขาพเจามกตอบสนองหรอแสดงออกตอผอนในทนท

โดยไมทนคดใหรอบคอบกอน

6. ขาพเจามกไมแนใจวาตนเองตองการอะไรหรอม

เปาหมายอะไรในชวตการทางาน

7. ขาพเจาชอบตดตามขาวสารวทยาการใหมๆ เพอ

เรยนร/พฒนาตนเองอยเสมอ

8. การใชคาพดและนาเสยงมความสาคญในการสนทนา

แตทาทางประกอบการสนทนาไมไดเปนสวนสาคญ

9. ขาพเจาตกเตอนลกนองในทนทททาผด แมจะอยตอ

หนาผอน เพอไมใหผานเลยไป

10. ขาพเจายอมรบการโกหก หากการโกหกนนทาให

ผอนรสกดและสบายใจ

11. กอนใหขอมลปอนกลบแกลกนอง ขาพเจาจะเกบ

รวบรวมขอมลและพจารณาอยางละเอยดถถวน

12. ขาพเจามกไมไดอานขาวสารขององคการ ทงทตด

ประกาศตามบอรดหรอสงมาใหทาง Internet หรอ

Intranet

13. เมอลกนองเกดความขดแยง ขาพเจาจะเปดโอกาส

ใหทงสองฝายชแจงแสดงเหตผล กอนตดสน

14. เพอนรวมงานหรอลกนองสามารถตดตอกบขาพเจา

ไดจากหลากหลายชองทาง

15. ขาพเจาใหทมงานรวมตดสนใจ แมผลสรปทไดจะไม

ตรงกบความคดเหนของขาพเจา

16. ขาพเจาตดสนใจตามกฎระเบยบอยางเครงครด

ตรงไปตรงมา โดยไมคานงถงความรสกของใครทงสน

102

ขอคาถาม

ระดบพฤตกรรม

บอย

มาก/จรง

ทสด

บอย/

คอนขาง

จรง

บางครง/

ไมแนใจ

นานๆ ครง

/คอนขาง

ไมจรง

ไมเคย/

ไมจรง

เลย

17. เพอใหงานเรงดวนหรองานยาก สาเรจลงได ขาพเจา

จะแบงงานใหลกนองทเกงเปนคนทา ลกนองททางานเกง

ตองเสยสละทางานมากกวาคนอน

18. เมอตองตดสนใจ ขาพเจามกตดสนโดยยด

ผลประโยชนของทมงานของขาพเจา กอนทจะคานงถง

ผลประโยชนรวมขององคการ

19. ถงแมเปนเรองเรงดวน ขาพเจายอมเสยเวลาเพอ

พจารณาขอมลใหละเอยดกอนตดสนใจ

20. ขาพเจาตดสนใจ โดยมงเนนถงผลในปจจบน ไมใช

คานงถงผลทจะเกดขนในอนาคต

21. ขาพเจามกเปดโอกาสใหลกนองทางานขามขนตอน

หรอนอกกฎกตกาบาง เพอใหงานเสรจทนตาม

กาหนดเวลา

22. ขาพเจามกตดตามขอมลขาวสารและแนวโนมของ

สถานการณในอนาคต เพอนามาใชประกอบการตดสนใจ

23. หากเกดเหตการณฉกเฉนหรอปญหาอปสรรคท

กระทบตอการทางาน ขาพเจามแผนสารองเตรยมไว

แกไขปญหาในทนท

24. ขาพเจาอธบายเปาหมายของทมใหลกนองฟงกอนลง

มอปฏบตทกครง

25. ขาพเจามงมนนาทมงานใหประสบความสาเรจ โดย

แสดงบทบาทผนาและผตาม ตามความเหมาะสมของ

สถานการณ

26. ขาพเจาสงเสรมการทางานแบบแขงขนมากกวาการ

ทางานรวมกนเปนทม เพอใหไดผลงานดและมากทสด

27. ขาพเจาสงเสรมใหทมงานใชเวลาทกนาทใหมคา

และทางานอยางเตมความสามารถ

28. ขาพเจารถงจดแขงและจดออนของลกนองแตละคน

29. ขาพเจามกมอบหมายงานใหลกนอง โดยไมคานงถง

วาเขามความสามารถทางานนนไดหรอไม

30. ขาพเจาใหความสาคญกบการวางแผนการทางานท

เปนระบบเพอใหงายตอการควบคมและตรวจสอบได

103

ขอคาถาม

ระดบพฤตกรรม

บอยมาก/

จรงทสด

บอย/

คอนขาง

จรง

บางครง/

ไมแนใจ

นานๆ ครง

/คอนขาง

ไมจรง

ไมเคย/

ไมจรง

เลย

31.ขาพเจามกถายทอดความร และนาขอมลขาวสาร

ใหมๆ มาบอกเลาหรอแนะนาใหกบลกทม

32. ขาพเจาคอยเตอนใหลกนองในทมทสนทหรอทเปน

คนเกงบางคน ใหระมดระวงอยาเชอหรอไวใจสมาชกอน

ในทมมากเกนไป

33. ขาพเจามกสงเกต หรอสอบถามถงความเปนอยของ

ลกนองทกคนอยเสมอ

34. ขาพเจาเลอกทจะพดคยหรอปรกษาเรองงานกบ

เฉพาะลกนองทสนทสนม

35. ลกนองหรอเพอนรวมงานมกมองวาขาพเจาเปนคน

เครงครดกฎระเบยบมากเกนไป

36. หากจาเปนหรอมงานดวน ขาพเจามกจะสละเวลา

สวนตวมาชวยทางาน

37. ขาพเจากาหนดเปาหมายการทางานในแตละงานไว

อยางชดเจนและสอสารกบทกคน กอนลงมอปฏบต

38. ในบางสถานการณขาพเจาจาเปนตองใชอารมณแทน

การใชเหตผล เพอรกษาผลประโยชนของทม

39. ลกนองและเพอนรวมงานมองวาขาพเจาเปนคนทม

ความยตธรรม

40. ลกนองและเพอนรวมงานมองวาขาพเจามกไมคอย

รบฟงความคดเหนของผอน

41. ขาพเจามกกระตนสงเสรมใหลกนองทกคนเขามาม

สวนรวมในการทางาน

42. ขาพเจาปฏบตตนเปนแบบอยางทดใหกบลกนอง ใน

เรองการพฒนาตนเอง

43. ขาพเจานาความรทไดรบจากแหลงตางๆ มาตอยอด

เพอพฒนาระบบการทางานใหมประสทธภาพมากขน

44. ขาพเจาคอยรบฟง ตดตามขอมลขาวสารใหมๆ จาก

สอตางๆ อยเปนประจา

ขอขอบพระคณผตอบแบบสอบถามเปนอยางสงทเสยสละเวลาอนมคาของทาน

ผนวก ค

ผลการทดสอบเครองมอวจย

1. ผลการทดสอบคณภาพของแบบสอบถามการรบรวฒนธรรมองคการ

ขอ คาถาม ทศทาง t p r

1. ขาพเจาสามารถปรบเปลยนแผนการทางานได

อยางอสระ ถาเปนสงทดและถกตอง

+ 6.296 .000 .420

2. ขาพเจามอสระในการตดสนใจในการทางาน + 5.727 .000 .369

3. ขาพเจามสทธทจะเปลยนแปลงวธการทางาน เมอ

สถานการณตางๆ เปลยนไป

+ 7.655 .000 .542

4. ขาพเจาสามารถปรบเปลยนวธการทางาน เพอ

ตอบสนองความตองการของผทมาตดตองาน

+ 5.831 .000 .551

5. ขาพเจามวธการทางานทยดหยน ไมยดตดกบ

กฎระเบยบ

+ 1.006 .317 .104

6. ขาพเจามกทางานรวมกนเปนทมเสมอ + 6.323 .000 .606

7. ขาพเจามโอกาสไดเขารวมในการกาหนด

แผนปฏบตงานของหนวยงาน

+ 7.075 .000 .534

8. ขาพเจามโอกาสเขารวมกจกรรม เพอเชอม

ความสมพนธระหวางพนกงาน

+ 8.059 .000 .617

9. ขาพเจามความรสกวาเปนสวนหนงในความสาเรจ

ของหนวยงาน

+ 6.437 .000 .619

10. ขาพเจาทางานใหกบหนวยงาน ดวยความรสกท

ผกพนกบหนวยงาน

+ 6.374 .000 .568

11. ขาพเจาทางานอยภายใตกฎระเบยบ และกฎเกณฑ

ตางๆ ทชดเจน

+ 3.852 .000 .346

12. ขาพเจาทางานอยภายใตโครงสรางสายการบงคบ

บญชาทชดเจน

+ 7.409 .000 .574

105

ขอ คาถาม ทศทาง t p r

13. งานทขาพเจาทามข นตอน วธการทางานทกาหนด

ไวอยางชดเจน

+ 5.546 .000 .438

14. ขาพเจามบทบาทหนาทในการปฏบตงานทชดเจน + 8.310 .000 .597

15. ขาพเจาทางานอยภายใตโครงสรางหนวยงานท

กาหนดขอบเขตหนาทอยางชดเจน

+ 9.234 .000 .662

16. ขาพเจากาหนดเปาหมายในการทางานแตละอยาง

ไวอยางชดเจน

+ 7.936 .000 .597

17. ขาพเจาไดรบความสะดวกในการทางาน เพอให

งานบรรลเปาหมายอยเสมอ

+ 9.330 .000 .692

18. ขาพเจากาหนดเปาหมายในการทางานให

สอดคลองกบเปาหมายของหนวยงาน

+ 7.435 .000 .628

19. ขาพเจาทางานโดยตระหนกถงเปาหมายของ

หนวยงานเสมอ

+ 7.800 .000 .597

20. ขาพเจาไดรบขาวสารเกยวกบพนธกจ และแผน

ปฏบตงานของหนวยงาน

+ 10.26

0

.000 .670

21. ขาพเจาปฏบตงานในบรรยากาศและ

สภาพแวดลอมการทางานทด มความปลอดภย

+ 4.971 .000 .493

22. ขาพเจาไดรบคาตอบแทนทเปนธรรม และ

สวสดการทเหมาะสม

+ 6.794 .000 .653

23. ขาพเจาไดรบความรและการสอสารเกยวกบ

หลกการทางานทปลอดภย และถกสขลกษณะ

+ 6.768 .000 .644

24. องคการของขาพเจาใหการสงเสรมการรกษา

สขภาพ เชนการออกกาลงกาย การตรวจสขภาพ

ประจาปฯลฯ

+ 7.847 .000 .540

25. ขาพเจาไดรบขอมลขาวสารใหเขารวมกจกรรม

เกยวกบความรบผดชอบตอสงคม (CSR)

+ 7.818 .000 .560

26. ขาพเจาปฏบตงานโดยคานงถงผลกระทบตอสงคม

และสงแวดลอม

+ 6.280 .000 .523

27. ขาพเจาปฏบตงานโดยยดมนในความถกตองทาง

ศลธรรม จรรยาบรรณ และธรรมาภบาล

+ 8.040 .000 .532

106

2. ผลการทดสอบคณภาพของแบบสอบถามพฤตกรรมการทางานตามหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง

ขอ คาถาม ทศทาง t p r

1. ขาพเจาพดคยหรอทกทายเพอนรวมงานหรอ

ลกนองอยางเปนกนเอง

+ 3.406 .001 .293

2. ขาพเจาคอยควบคมดแลไมใหลกนองสรางปญหา

แกองคการ

+ 3.544 .001 .300

3. ขาพเจาเชอวา ถงแมลกนองแตละคนมพนฐาน

แตกตางกน แตความสามารถในการทางานตองเทา

เทยมกน

- 2.010 .048 .162

4. ขาพเจารบฟงและนาความคดเหนทแตกตางของ

ลกนองหรอเพอนรวมงานมาพจารณาดวย

+ 4.530 .000 .295

5. ขาพเจามกตอบสนองหรอแสดงออกตอผอนในทนท

โดยไมทนคดใหรอบคอบกอน

- 5.512 .000 .483

6. ขาพเจามกไมแนใจวาตนเองตองการอะไรหรอม

เปาหมายอะไรในชวตการทางาน

- 5.261 .000 .347

7. ขาพเจาชอบตดตามขาวสารวทยาการใหมๆ เพอ

เรยนร/พฒนาตนเองอยเสมอ

+ 4.617 .000 .362

8. การใชคาพดและนาเสยงมความสาคญในการ

สนทนา แตทาทางประกอบการสนทนาไมไดเปน

สวนสาคญ

- 3.905 .000 .328

9. ขาพเจาตกเตอนลกนองในทนทททาผด แมจะอย

ตอหนาผอน เพอไมใหผานเลยไป

- 4.322 .000 .429

10. ขาพเจายอมรบการโกหก หากการโกหกนนทาให

ผอนรสกดและสบายใจ

- 3.643 .000 .253

11. กอนใหขอมลปอนกลบแกลกนอง ขาพเจาจะเกบ

รวบรวมขอมลและพจารณาอยางละเอยดถถวน

+ 5.099 .000 .443

12. ขาพเจามกไมไดอานขาวสารขององคการ ทงทตด

ประกาศตามบอรดหรอสงมาใหทาง Internet หรอ

Intranet

- 5.777 .000 .510

13. เมอลกนองเกดความขดแยง ขาพเจาจะเปดโอกาส

ใหทงสองฝายชแจงแสดงเหตผล กอนตดสน

+ 5.676 .000 .562

107

ขอ คาถาม ทศทาง t p r

14. เพอนรวมงานหรอลกนองสามารถตดตอกบขาพเจา

ไดจากหลากหลายชองทาง

+ 4.363 .000 .404

15. ขาพเจาใหทมงานรวมตดสนใจ แมผลสรปทไดจะ

ไมตรงกบความคดเหนของขาพเจา

+ 2.886 .005 .239

16. ขาพเจาตดสนใจตามกฎระเบยบอยางเครงครด

ตรงไปตรงมา โดยไมคานงถงความรสกของใคร

ทงสน

- 2.775 .007 .206

17. เพอใหงานเรงดวนหรองานยาก สาเรจลงได

ขาพเจาจะแบงงานใหลกนองทเกงเปนคนทา

ลกนองทเกงตองเสยสละทางานมากกวาคนอน

- 2.678 .009 .228

18. เมอตองตดสนใจ ขาพเจามกตดสนโดยยด

ผลประโยชนของทมงานของขาพเจา กอนทจะ

คานงถงผลประโยชนรวมขององคการ

- 3.635 .000 .349

19. ถงแมเปนเรองเรงดวน ขาพเจายอมเสยเวลาเพอ

พจารณาขอมลใหละเอยดกอนตดสนใจ

+ 4.369 .000 .330

20. ขาพเจาตดสนใจ โดยมงเนนถงผลในปจจบน ไมใช

คานงถงผลทจะเกดขนในอนาคต

- 6.318 .000 .464

21. ขาพเจามกเปดโอกาสใหลกนองทางานขามขนตอน

หรอนอกกฎกตกาบาง เพอใหงานเสรจทนตาม

กาหนดเวลา

- 4.001 .000 .291

22. ขาพเจามกตดตามขอมลขาวสารและแนวโนมของ

สถานการณในอนาคต เพอนามาใชประกอบการ

ตดสนใจ

+ 5.571 .000 .405

23. หากเกดเหตการณฉกเฉนหรอปญหาอปสรรคท

กระทบตอการทางาน ขาพเจามแผนสารองเตรยม

ไวแกไขปญหาในทนท

+ 4.112 .000 .265

24. ขาพเจาอธบายเปาหมายของทมใหลกนองฟงกอน

ลงมอปฏบตทกครง

+ 5.309 .000 .418

25. ขาพเจามงมนนาทมงานใหประสบความสาเรจ โดย

แสดงบทบาทผนาและผตาม ตามความเหมาะสม

ของสถานการณ

+ 5.070 .000 .455

108

ขอ คาถาม ทศทาง t p r

26. ขาพเจาสงเสรมการทางานแบบแขงขนมากกวาการ

ทางานเปนทม เพอใหไดผลงานดและมากทสด

- 4.939 .000 .414

27. ขาพเจาสงเสรมใหทมงานใชเวลาทกนาทใหมคา

และทางานอยางเตมความสามารถ

+ 3.296 .001 .288

28. ขาพเจารถงจดแขงและจดออนของลกนองแตละคน + 4.839 .000 .452

29. ขาพเจามกมอบหมายงานใหลกนอง โดยไม

คานงถงวาเขามความสามารถทางานนนไดหรอไม

- 3.587 .001 .311

30. ขาพเจาใหความสาคญกบการวางแผนการทางาน

อยางเปนระบบเพอใหงายตอการควบคม และ

ตรวจสอบได

+ 4.465 .000 .447

31. ขาพเจามกถายทอดความร และนาขอมลขาวสาร

ใหมๆ มาบอกเลาหรอแนะนาใหกบลกทม

+ 6.159 .000 .508

32. ขาพเจาคอยเตอนใหลกนองในทมทสนทหรอทเปน

คนเกงบางคน ใหระมดระวงอยาเชอหรอไวใจ

สมาชกอนในทมมากเกนไป

- 3.389 .001 .262

33. ขาพเจามกสงเกต หรอสอบถามถงความเปนอย

ของลกนองทกคนอยเสมอ

+ 6.177 .000 .465

34. ขาพเจาเลอกทจะพดคยหรอปรกษาเรองงานกบ

เฉพาะลกนองทสนทสนม

- 6.264 .000 .432

35. ลกนองหรอเพอนรวมงานมกมองวาขาพเจาเปนคน

เครงครดกฎระเบยบมากเกนไป

- 3.584 .001 .253

36. หากจาเปนหรอมงานดวน ขาพเจามกจะสละเวลา

สวนตวมาชวยทางาน

+ 4.196 .000 .344

37. ขาพเจากาหนดเปาหมายการทางานในแตละงานไว

อยางชดเจนและสอสารกบทกคน กอนลงมอปฏบต

+ 5.026 .000 .540

38. ในบางสถานการณขาพเจาจาเปนตองใชอารมณ

แทนการใชเหตผล เพอรกษาผลประโยชนของทม

- 4.368 .000 .324

39. ลกนองและเพอนรวมงานมองวาขาพเจาเปนคนทม

ความยตธรรม

+ 3.271 .002 .263

40. ลกนองและเพอนรวมงานมองวาขาพเจามกไมคอย

รบฟงความคดเหนของผอน

- 5.494 .000 .459

109

ขอ คาถาม ทศทาง t p r

41. ขาพเจามกกระตนสงเสรมใหลกนองทกคนเขามาม

สวนรวมในการทางาน

+ 5.175 .000 .451

42. ขาพเจาปฏบตตนเปนแบบอยางทดใหกบลกนอง

ในเรองการพฒนาตนเอง

+ 6.176 .000 .493

43. ขาพเจานาความรทไดรบจากแหลงตางๆ มาตอ

ยอด เพอพฒนาระบบการทางานใหมประสทธภาพ

มากขน

+ 5.883 .000 .454

44. ขาพเจาคอยรบฟง ตดตามขอมลขาวสารใหมๆ

จากสอตางๆ อยเปนประจา

+ 5.006 .000 .408

ประวตผวจย

ชอ-นามสกล นายสรนทร ชมแกว

ทอย 48 หม 7 ตาบลทามะเดอ อาเภอบางแกว จงหวดพทลง

93140

E-mail: ck.surin13@gmail.com

ประวตการศกษา เศรษฐศาสตรบณฑต (เกยรตนยมอนดบ 1)

มหาวทยาลยรามคาแหง

เศรษศาสตรมหาบณฑต (เศรษฐศาสตรธรกจ)

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

วทยาศาสตรมหาบณฑต (เกยรตนยม)

(การพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ)

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

ประวตการทางาน 2556 - ปจจบน ตาแหนง นกวจย

สานกวจย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

2555 - 2555 ตาแหนง OD Consulting Executive and

Training Team บรษท ฮอคด สลงชอรท

จากด

2548 - 2553 ตาแหนง เจาหนาทวเคราะหสนเชอธรกจ

ขนาดใหญ ธนาคารกรงเทพ จากด (มหาชน)

ทนการศกษา 1. ทนรางวลผลการเรยนด ประจาป 2545 – 2548

มหาวทยาลยรามคาแหง

2. ทนคาธรรมเนยมการศกษา (รายภาค) ประจาป 2554

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

3. ทนสนบสนนการทาวทยานพนธ ประจาป 2556

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร