2. ayuthaya report kung101057 -...

38
คํานํา ภารกิจสําคัญประการหนึ่ง ที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์จําเป็นต้องเร่งดําเนินการให้เกิดผลสัมฤทธิ์ใน ปัจจุบัน คือ การต่อสู้เพื่อเอาชนะความยากจนของคนในภาคเกษตรและเร่งฟื้นฟูสภาพทรัพยากรดิน ที่นับวันจะ เสื่อมโทรมลงให้กลับมาอยู่ในสภาพที่พร้อมสนับสนุนการผลิตได้อย่างเหมาะสม กรมพัฒนาที่ดินในฐานะที่เป็น หน่วยงานหลักที่รับผิดชอบด้านทรัพยากรดิน จึงได้พยายามดําเนินการปรับปรุงข้อมูลสนับสนุนต่างๆ ที่จะเป็น ประโยชน์ในการผลักดันให้ภารกิจดังกล่าวประสบผลสําเร็จโดยเร็ว การพัฒนาฐานข้อมูลดินที่มีอยู่ให้ทันสมัย สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริงและสะดวกในการใช้ จึงเป็นหนทางหนึ่งที่จะนําไปสู่การวางแผนการใช้ทรัพยากร ดินอย่างเหมาะสมและสามารถกําหนดแนวทางการจัดการดินได้อย่างถูกต้องตามสมควร แผนที่กลุ่มชุดดินรายจังหวัดทั่วประเทศขนาดมาตราส่วน 1:50,000 ซึ่งแรกเริ่มผลิตเป็นรูปเล่มที่แสดง ขอบเขตดินบนแผนที่สภาพภูมิประเทศของกรมแผนที่ทหารนั้น เป็นแผนที่ดินที่มีการนําไปใช้อย่างแพร่หลายใน ปัจจุบันทั้งในหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน แต่ในสภาวะที่การใช้ประโยชน์ที่ดินมีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงไป อย่างรวดเร็ว กอปรกับเทคโนโลยีสารสนเทศที่ก้าวหน้าและพัฒนาการด้านการสํารวจจําแนกดินที่มีความทันสมัย มากยิ่งขึ้น กองสํารวจดินและวิจัยทรัพยากรดินในฐานะผู้ดําเนินการสํารวจจัดทําแผนที่ดินโดยตรง จึงได้ริเริ่ม โครงการจัดทําแผนที่ดินและรายงานการสํารวจดินเพื่อการเกษตรระดับจังหวัด มาตราส่วน 1:25,000 ขึ้น โดยมี วัตถุประสงค์เพื่อสํารวจและปรับปรุงข้อมูลขอบเขตดินให้มีความถูกต้องสอดคล้องกับพื้นที่ที่เปลี่ยนแปลงไป ซึ่ง การแสดงผลข้อมูลดินในครั้งนี้ได้ใช้แผนที่ภาพถ่ายออร์โธสีเชิงเลข (orthophoto) ซึ่งสามารถแสดงรายละเอียด ของสภาพพื้นที่และสภาพแวดล้อมที่เป็นจริงได้อย่างชัดเจนและทันสมัยที่สุดที่มีอยูปัจจุบันเป็นแผนที่พื้นฐาน พร้อมทั้งมีรายงานชั้นความเหมาะสมของดินเพื่อการปลูกพืช เพื่ออํานวยประโยชน์ให้กับผู้ใช้งาน โดยหวังเป็นอย่าง ยิ่งว่าแผนที่ดินฉบับนีจะเป็นแหล่งข้อมูลที่เกษตรกรและผู้ที่เกี่ยวข้องสามารถใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการตัดสินใจ เลือกชนิดพืชที่ปลูก หรือกําหนดแนวทางการจัดการดินได้อย่างเหมาะสม และสามารถสนับสนุนการพัฒนาที่ดิน อย่างยั่งยืนสืบไป

Upload: others

Post on 07-Nov-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

คานา ภารกจสาคญประการหนง ทกระทรวงเกษตรและสหกรณจาเปนตองเรงดาเนนการใหเกดผลสมฤทธใน

ปจจบน คอ การตอสเพอเอาชนะความยากจนของคนในภาคเกษตรและเรงฟนฟสภาพทรพยากรดน ทนบวนจะเสอมโทรมลงใหกลบมาอยในสภาพทพรอมสนบสนนการผลตไดอยางเหมาะสม กรมพฒนาทดนในฐานะทเปนหนวยงานหลกทรบผดชอบดานทรพยากรดน จงไดพยายามดาเนนการปรบปรงขอมลสนบสนนตางๆ ทจะเปนประโยชนในการผลกดนใหภารกจดงกลาวประสบผลสาเรจโดยเรว การพฒนาฐานขอมลดนทมอยใหทนสมย สอดคลองกบสภาพความเปนจรงและสะดวกในการใช จงเปนหนทางหนงทจะนาไปสการวางแผนการใชทรพยากรดนอยางเหมาะสมและสามารถกาหนดแนวทางการจดการดนไดอยางถกตองตามสมควร

แผนทกลมชดดนรายจงหวดทวประเทศขนาดมาตราสวน 1:50,000 ซงแรกเรมผลตเปนรปเลมทแสดงขอบเขตดนบนแผนทสภาพภมประเทศของกรมแผนททหารนน เปนแผนทดนทมการนาไปใชอยางแพรหลายในปจจบนทงในหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน แตในสภาวะทการใชประโยชนทดนมการพฒนาเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว กอปรกบเทคโนโลยสารสนเทศทกาวหนาและพฒนาการดานการสารวจจาแนกดนทมความทนสมยมากยงขน กองสารวจดนและวจยทรพยากรดนในฐานะผดาเนนการสารวจจดทาแผนทดนโดยตรง จงไดรเรมโครงการจดทาแผนทดนและรายงานการสารวจดนเพอการเกษตรระดบจงหวด มาตราสวน 1:25,000 ขน โดยมวตถประสงคเพอสารวจและปรบปรงขอมลขอบเขตดนใหมความถกตองสอดคลองกบพนททเปลยนแปลงไป ซงการแสดงผลขอมลดนในครงนไดใชแผนทภาพถายออรโธสเชงเลข (orthophoto) ซงสามารถแสดงรายละเอยดของสภาพพนทและสภาพแวดลอมทเปนจรงไดอยางชดเจนและทนสมยทสดทมอย ณ ปจจบนเปนแผนทพนฐาน พรอมทงมรายงานชนความเหมาะสมของดนเพอการปลกพช เพออานวยประโยชนใหกบผใชงาน โดยหวงเปนอยางยงวาแผนทดนฉบบน จะเปนแหลงขอมลทเกษตรกรและผทเกยวของสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการตดสนใจเลอกชนดพชทปลก หรอกาหนดแนวทางการจดการดนไดอยางเหมาะสม และสามารถสนบสนนการพฒนาทดนอยางยงยนสบไป

Page 2: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

สารบญ เรอง หนา 1. บทนา 1 2. วตถประสงค 1 3. การตรวจเอกสารนามศพท 2 4. ขอมลทรพยากรดนเบองตน 4 5. อปกรณและวธการดาเนนงาน 5

5.1 อปกรณการดาเนนงาน 5 5.2 วธการดาเนนงาน 5

6. ขอมลทวไป 6 6.1 ทตงและอาณาเขต 6 6.2 สภาพภมประเทศ 6 6.3 ธรณวทยา 8 6.4 ธรณสณฐาน 8 6.5 สภาพภมอากาศ 11 6.6 ความสมดลนา 12 6.7 การวเคราะหชวงฤดเพาะปลกพช 13

7. ผลการศกษา 14 7.1 ความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐานและชดดนจงหวดพจตร 14 7.2 ทรพยากรดน 15 7.3 ความเหมาะสมของทรพยากรดน 29 7.4 ปญหา ขอเสนอแนะ แนวทางการจดการ 30 7.5 ปญหาการจดการ 31

8. สรป 32 9. เอกสารอางอง 33 ภาคผนวก

Page 3: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

สารบญภาพ หนา 1. ทตงและขอบเขตการปกครอง จงหวดพระนครศรอยธยา 7 2. ลกษณะทางธรณวทยาของจงหวดพระนครศรอยธยา 9 3. แสดงสภาพภมประเทศของพนทตะกอนลานาใหมบรเวณสนดนรมนา (Levee) 10 4. แสดงสภาพภมประเทศของพนทตะกอนลานาใหมบรเวณทลมหลงสนดนรมนา (Back swamp) 10 5. แสดงสภาพภมประเทศบรเวณทราบนาทะเลเคยทวมถง (Former tidal flat) 11 6. ชวงฤดทเหมาะสมกบการปลกพช และชวงทเสยงตอการขาดนา จงหวดพระนครศรอยธยา 12 7. ความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐาน และชดดนในจงหวดพระนครศรอยธยา 14

Page 4: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

สารบญตาราง หนา 2. ปรมาณนาฝน คาศกยการคายระเหยนา ความชนสมพทธ และอณหภมของจงหวดพระนคร- 12

ศรอยธยาในคาบ 30 ป (พ.ศ. 2526-2556) 3. สรปชดดนและพนทเบดเตลดทพบในจงหวดพระนครศรอยธยา 15 4. หนวยแผนทดนและคาอธบายทสารวจพบในจงหวดพระนครศรอยธยา 16 5. การจาแนกชนความเหมาะสมของทดน สาหรบพชเศรษฐกจของจงหวดพระนครศรอยธยา 30

Page 5: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

1

รายงานการสารวจทรพยากรดน จงหวดพระนครศรอยธยา ขอมลระดบชดดน มาตราสวน 1:25,000

โครงการปรบปรงฐานขอมลทรพยากรดนเบองตนลงบนภาพถายออรโธส ระยะท 2

1. บทนา การศกษาและสารวจทรพยากรดน จงหวดพระนครศรอยธยา ดาเนนการภายใตโครงการการปรบ

ฐานขอมลทรพยากรดนเบองตนลงบนภาพถายออรโธส ซงมแผนปฏบตงานในพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคเหนอ ภาคกลาง และภาคใตตามลาดบมาตงแตปงบประมาณ 2554 และสนสดในปงบประมาณ 2559 เปนการสารวจ จาแนกดน และจดทาแผนททรพยากรดน โดยมหนวยแผนทอยในระดบชดดน (soil series) ซงเปนการจาแนกดนขนตาสดในการจาแนกดนระบบอนกรมวธานดน (soil taxonomy) แผนทดนมขนาดมาตราสวน 1:25,000 ประกอบกบความลาดชนของสภาพพนท (slope phase) รวมทงไดจดทาขอมลฐานทรพยากรดนเพอการเรยกใชงานดวย

ทผานมา กรมพฒนาทดนไดดาเนนการสารวจ จาแนก และทาแผนทดนในขนาดมาตราสวน 1:25,000 แลวเสรจทงประเทศในป 2553 โดยมหนวยแผนทในระดบกลมชดดน (62 กลมชดดน) แตเนองจากขอมลดนทมอยเปนฐานขอมลในระดบกวางๆสามารถนาไปใชวางแผนการใชทดนเพอความเหมาะสมสาหรบการปลกพชเศรษฐกจ และกจกรรมอนๆไดในระดบหนง แตเมอนาแผนทดนนไปขยายเพอใหลงในระดบไรนาหรอแผนตาบล ซงเปนระดบทตองการความถกตองสงเปนปจจบนและมลกษณะจาเพาะของแตละพนท (specific area) กยงคงขาดขอมลทสาคญและจาเปนอกหลายประการ เชน ทางดานภมสณฐาน (ลกษณะสณฐาน) (landform) ชนดวตถตนกาเนดดน (parent material) การกาเนดดน การจาแนกดนตามระบบสากล รวมถงลกษณะและสมบตเฉพาะของดนบางประการทจะมผลตอการจดการทรพยากรดนอยางเขมขน จาเพาะเจาะจง อนจะนาไปสการแกไขปญหา ใหคาแนะนา เสนอแนะแนวทางการจดการ เกยวกบทรพยากรดนไดอยางถกตอง เหมาะสมและยงยนตลอดไป นอกจากนเสนขอบเขตหนวยแผนทยงมคลาดเคลอนไปจากลกษณะพนทจรงอยบาง ทาใหเกดปญหาการใชแผนทในระดบกลมชดดนจงเปนสาเหตใหมการปรบปรงฐานขอมลดนดงกลาว

รายงานการสารวจทรพยากรดน จงหวดพระนครศรอยธยา ประกอบดวยการแพรกระจายของทรพยากรดน ลกษณะ สมบตของดน ขอจากดและแนวทางในการจดการดนและการใชประโยชนทดนเบองตน ซงสามารถนามาใชเปนฐานขอมลสาหรบการดาเนนกจกรรมตางๆ ทงในการวางแผนการใชประโยชนทดน การเกษตรกรรม การประเมนคณภาพทดน การผงเมอง การชลประทานการนาเสนอนวตกรรมการพฒนาทดน การเสนอแนะแนวทางการบรหารจดการทรพยากรดน และใชสนบสนนพระราชบญญตพฒนาทดน พ.ศ. 2551

2. วตถประสงค

1. เ พอสารวจ จาแนก และจดทาแผนทการแพรกระจายของทรพยากรดน บร เวณจงหวด

พระนครศรอยธยา 2. เพอจดทาฐานขอมลทรพยากรดนในระดบชดดน ขนาดมาตราสวน 1:25,000 ใหถกตอง มรายละเอยด

และเปนปจจบน 3. เพอศกษาลกษณะ สมบตของดน สาหรบใชเปนฐานขอมลสาหรบกจกรรมตางๆ 4. เพอศกษาและวเคราะหสถานการณทรพยากรดนและทดนในจงหวดพระนครศรอยธยา

Page 6: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

2

3. การตรวจเอกสารนามศพท ปจจยในการกาเนดดนเปนการศกษาถงขอมลสภาพแวดลอมทเปนปจจยทใหกาเนดดน (Soil forming

factors) ตามสมการ S (soil) = f (cl, o, r, p, t ) โดย cl = climate (ลกษณะภมอากาศ) , o = organism (พชพรรณธรรมชาต), r = relief (สภาพพนท),p = parent material (วตถตนกาเนดดน) และ t = time (พฒนาการของดน) (Jenny, 1941)

ภมภาพ (Landscape) หมายถง ลกษณะภาพภมประเทศโดยทวไปของบรเวณใดบรเวณหนงรวมทงภมประเทศทเกดขนตามธรรมชาตและทเกดขนโดยการกระทาของมนษย

ธรณสณฐาน (Landform) หรอภมลกษณ หมายถง แบบรปหรอลกษณะของพนผวโลกทเกดตามธรรมชาต มรปรางสณฐานตางๆกนเชนภเขาทราบสงทราบนาทวมและอนๆการศกษาเกยวกบลกษณะภมประเทศ เรยกวา ธรณสณฐานวทยา

ดนหนง (Soil individual) คอ ดนทกาหนดเปนแนวความคดวา เปนเทหวตถทมลกษณะเปนสามมต เปนองคประกอบของภมทศนดนจะปรากฏอย ณ ทหนง ซงในทางดงจะเรมตงแตสวนทสมผสอากาศลกลงไปจนถงชนวสดธรณทอยดานลาง ในทางราบจะขยายขอบเขตดานขางออกไป จนถงลกษณะทเปลยนแปลงไปจากเดมโดยสนเชง ดนหนงๆ จะมขอบเขตตดกบดนอนๆ หรอวสดทไมใชดน ความแตกตางระหวางดนหนงกบดนอนๆ จะเปนอะไรกได เชน ความลกตางกน ลกษณะของชนดนทประกอบอยตางกน โดยทขนาดทเลกทสดของดนหนง เรยกวา พดอน (pedon)

พดอน (pedon) คอ ปรมาตรทเลกทสดทสามารถบอกไดวาเปนดนหนง หนวยหลายพดอน (polypedon) คอ กลมของพดอนทเหมอนและตอเนองกน ขอบเขตของโพลพดอน

ไปจรดพนททไมมดนหรอถงพนทดนอนทมลกษณะแตกตางกนอยางมนยสาคญ ในระบบอนกรมวธานดนถอวาเปนหนวยการจาแนกในระดบชดดน มความหมายเหมอนsoil individual

ชดดน(Soil series) เปนหนวยแผนทดนทใชแพรหลายทสด โดยเฉพาะในการสารวจทละเอยดและมความเขมขนในการสารวจสง และแผนทดนมาตราสวนใหญ ชดดนเปนหนวยแผนทดนทเปนนามธรรม (abstract) ของดนหนง (soil individual) หรอหนวยหลายพดอน (polypedon) และเปนหนวยดนในขนอนกรมวธานดนระดบตาทสด มสมบตภายในของหนวยสมาเสมอทสด ประกอบไปดวยดนทมลกษณะคลายคลงกนทสด ทงในดานการกาเนดและการจดเรยงตวของชนกาเนดดน

ชดดน เปนชอชนของการจาแนก (Taxonomic classes) ตามระบบอนกรมวธานดนถอวาเปนขนการจาแนกขนตาสด ตอจาก วงศดน (family) กลมดนยอย (subgroup) กลมดนใหญ (great group) อนดบยอย (suborder) และอนดบ (order) การใหชอชดดนใชชอสถานทพบครงแรกเปนหลก เชน ชอตาบล อาเภอ จงหวด หรอชอของบรเวณทมลกษณะเดนเปนทรจกกนอยางแพรหลายและบางครงอาจใชชอของแมนา ลาคลอง กไดมพนทเปนบรเวณกวาง (กอนหนาน ประเทศไทยกาหนดใหใชพนท 20 ตารางกโลเมตรขนไป ปจจบน กาหนดใหใชพนท 8 ตารางกโลเมตร และยงยอมใหตงเปนชดดนได แมจะมพนททพบนอยกวา 8 ตารางกโลเมตร ถาดนนนมลกษณะแตกตางไปจากชดดนอนๆ เดนชดจรงๆ)

ชดดนเปนการรวบรวมเอาดนทเหมอนๆ กน เขาอยดวยกน การจาแนกชดดนจะใชชนดและการเรยงตวของชนดน สดน เนอดน โครงสราง การยดตว ปฏกรยาดนในแตละชน สมบตทางเคม และสมบตเชงแรของชนดนปกต รวมทงวตถตนกาเนดดน ซงควรจะมดนทมลกษณะเหมอนกบอยในดนหนงเดยวกนอยางนอยรอยละ 85 และในชดดนเดยวกน อาจจะแตกตางกนในเรองความลาดชน การทบถม การกรอน ความลก หรออาจจะใชลกษณะทางธรณสณฐานวทยา เขามาประกอบในการจาแนกดวยกได ดงนน ดนหนง คอ ลกษณะดนนนจรงๆ แตชดดน คอ ชอนามธรรมของดนหนง

Page 7: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

3

ดงนน ชอชดดนจงมความสาคญเปนอยางยง เนองจากสามารถถายทอดความรและเทคโนโลยทางปฐพวทยาไดเปนอยางดและมความเหมาะสม

ประเภทดน (soil phase) เปนหนวยแผนทดนซงแบงยอยออกจากหนวยจาแนกดนระดบใดระดบหนง เนองจากสมบตของหนวยจาแนกนนกวางเกนไปจนไมสามารถนาไปแปลความหมายเพอการใชประโยชนและการจดการได ลกษณะทนามาใชในการแบงประเภทดนจะเปนลกษณะทมผลตอการใชประโยชนและการจดการดน ไดแกเนอดนตอนบน (phases of surface texture) ความลกของดน (phases of soil depth) ความลาดชนของพนท (phases of slope) และการกรอนของดน (phases of soil erosion) ในรายงานฉบบนกาหนดใหใช ความลาดชนของพนทเปนประเภทดน แบงออกเปน

ชน % สภาพพนท คาอธบาย

A 0-2 พนทราบเรยบหรอคอนขางราบเรยบ ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบB 2-5 พนทลกคลนลอนลาดเลกนอย ลาดชนเลกนอยมากC 5-12 พนทลกคลนลอนลาด ลาดชนเลกนอยD 12-20 พนทลกคลนลอนชน ลาดชนสงE 20-35 พนทเนนเขา สงชนปานกลางF >35-50 พนทภเขา สงชน

ระบอบความชนดน (soil temperature regime)สภาพความชนดนโดยพจารณาจากการมหรอไมมนา

ใตดน หรอนาในชนหนงชนใดในดนทถกยดไวดวยแรงนอยกวา 1,500 กโลพาสคล ในชวงควบคมความชน ซงสามารถใหพชเตบโตไดตามธรรมชาต ระบบอนกรมวธานดนไดแบงระบอบความชนดนไวดงนคอ แอควก (aquic) แอรดกหรอทอรรก (aridic หรอ torric) ยดก (udic) อสตก (ustic) และเซอรก (xeric)ในประเทศไทยจาแนกระบอบความชนในดนไดเปน 3 ประเภท ไดแก

ความชนในดนระดบ aquic หมายถง ระดบความชนของดนทดนอมตวดวยนา สภาพอมตวดวยนานจะตองปรากฏเปนประจาและเดนชดในชวงเวลาใดเวลาหนงในรอบป ลกษณะหนาตดของดนจะแสดงวามรองรอยของนาขงแฉะ และมสจดประ สพนของดนจงมกมสเทาหรอเทาออน ระดบนาใตดนจะอยใกลผวดน

ความชนในดนระดบ udic หมายถง ในรอบปหนงๆ ระดบความชนของดนจะอยในสภาพแหงในสวนใดสวนหนงนานนอยกวา 90 วน เมอนบรวมกนตลอดทงป ถาอณหภมดนเฉลยทความลก 50 เซนตเมตร จากผวดน นอยกวา 22 องศาเซลเซยส และอณหภมดนเฉลยระหวางฤดรอนและฤดหนาวตางกน 5 องศาเซลเซยส หรอมากกวา สาหรบประเทศไทย พบบรเวณแถบอากาศชมชน (humid) ซงมการกระจายของฝนด ตกสมาเสมอและตกในฤดรอนบาง มปรมาณเพยงพอทดนสามารถเกบความชนไวไดนานมากกวาปรมาณทสญเสย โดยการระเหยจากดนและจากทางใบของพช ดงนนดนจะมความชนตลอดทงป

ความชนในดนระดบ ustic หมายถง ในรอบปหนงๆ ระดบความชนของดนจะถกจากดสาหรบการเจรญเตบโตของพชในบางชวงเวลา ดนจะแหงถงจดเหยวเฉาตดตอกนเกนกวา 45 วน ในรอบป หรอวนแหงสะสมกนเกนกวา 90 วน ในรอบป

ระบอบอณหภมดน (soil temperature regime) คาอณหภมดนเฉลยตลอดปซงวดทระดบความลก 50 เซนตเมตรจากผวดน หรอทแนวสมผสดนแนน แนวสมผสหนแขง และแนวสมผสหนเนอออน แลวแตกรณไหนจะตนกวา ในระบบอนกรมวธานดนไดแบงระบอบอณหภมดนออกเปนดงน ไครอก (cryic) ฟรจด (frigid) เมสก (mesic) เทอรมก (thermic) และไฮเปอรเทอรมก (hyperthermic)จากขอมลการกาหนดชนอณหภมดนในบรเวณพนทภเขาภาคเหนอของประเทศไทย ของ สนนท (2532) สามารถกาหนดชนอณหภมดน ไดดงน

Page 8: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

4

บรเวณพนททมความสงจากระดบนาทะเลนอยกวา 360 เมตร ซงพบในพนทสวนใหญของประเทศไทย จะมชนอณหภมดน isohyperthermic ซงหมายถง อณหภมเฉลยในรอบปสงกวา 22 และความแตกตางของอณหภมดนระหวางฤดรอนและฤดหนาวไมมากกวา 5 องศาเซลเซยส

บรเวณพนททมความสงจากระดบนาทะเลปานกลางระหวาง 360-1045 เมตร จะมชนอณหภมดน hyperthermic ซงหมายถง อณหภมเฉลยในรอบปสงกวา 22 และความแตกตางของอณหภมดนระหวางฤดรอนและฤดหนาวมากกวา 5 องศาเซลเซยส

บรเวณพนททมความสงจากระดบนาทะเลปานกลางระหวาง 1045-2420 เมตร จะมชนอณหภมดน thermic ซงหมายถง อณหภมเฉลยในรอบปอยระหวาง 15-22 องศาเซลเซยส และความแตกตางของอณหภมดนระหวางฤดรอน (เมษายน-พฤษภาคม) และฤดหนาว (พฤศจกายน-มกราคม) มากกวา 5 องศาเซลเซยส

4. ขอมลทรพยากรดนเบองตน

การสารวจทรพยากรดนไดเร มดาเนนการครงแรกภายใตโครงการชลประทานเจาพระยา ซ งเร ม

ดาเนนการมาตงแตป พ.ศ. 2507 ทประตนามโนรมยเปนโครงการแรก และขยายออกไปยงประตระบายนาตางๆ สาหรบพนทจงหวดพระนครศรอยธยาสวนใหญอยภายใตประตนาเรงราง นครหลวง มหาราช ผกไห โดยเปนการสารวจดนแบบคอนขางละเอยด (semi-detailed) มการเจาะสารวจดนประมาณ 4-10 จดตอพนทหนงตารางกโลเมตร และศกษาดนถงระดบความลกประมาณ 100 เซนตเมตร ดาเนนการระหวางป พ.ศ. 2509-2511 (Kevie และ Yenmanas, 1972) นอกจากนยงรวมไปถงประตนาโคกกระเทยม (Kevie และคณะ, 1965) ชณสตร (Kevie และคณะ, 1967) มหาราช (Kevie และคณะ, 1966) ยางมณ (Kevie และคณะ, 1968) หลงจากนนกไดมการสารวจดนในบางพนทอก แตกเปนเฉพาะบรเวณ มเนอทไมมากนก (ปรด, 2529; สทนและพลพฒน, 2530; พลพฒน, 2530; บญญต, 2531)สวนใหญใชหนวยแผนทในระดบชดดนและประเภทดน

สาหรบการสารวจ จาแนก และทาแผนทดนในระดบจงหวด ไดเรมดาเนนการระหวางป พ.ศ. 2508-2517 เปนการสารวจดนแบบคอนขางหยาบ (detailed reconnaissance survey) รวมกบการใชขอมลภายใตโครงการชลประทานเจาพระยาเพอใชในการวางแผนพฒนาระดบจงหวด ขอมลดนทเผยแพรใชหนวยแผนทในระดบชดดน ขนาดมาตราสวน 1:100,000 (บรรจงและเลก,2534) หลงจากนนในป พ.ศ. 2533 ภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 6 ไดจดทารายงานการใชประโยชนทดนเพอการปลกพชเศรษฐกจประกอบกบแผนทกลมชดดนมาตราสวน 1: 50,000 โดยใชหนวยแผนทในระดบกลมชดดน(นพนธและคณะ,2534) และครงสดทาย ในป พ.ศ. 2550 ไดปรบปรงแผนทกลมชดดนทงประเทศโดยนาขอมลภาพถายทางอากาศสเชงเลขขอมลเสนชนความสงและแบบจาลองระดบสงเชงเลขของกระทรวงเกษตรและสหกรณมาใชในการวเคราะหสภาพพนทและจดทาขอบเขตดนเบองตนมหนวยแผนทเปนกลมชดดนและหนวยพนทเบดเตลด(สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน, 2551)

Page 9: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

5

5. อปกรณและวธการดาเนนงาน

5.1. อปกรณการดาเนนงาน 1. อปกรณสารวจดนภาคสนาม: อปกรณสารวจดน ทาแผนทดนและเกบตวอยางดน เชน

เครองมอวดพกด เครองมอวดความลาดชนของพนท สวานเจาะดน พลว สมดเทยบสดน เครองมอตรวจสอบความเปนกรดเปนดางของดน กรดออนสาหรบตรวจการมปนปนในดน อปกรณการเขยนภาพสมดบนทกลกษณะดนและสภาพแวดลอม ชดเกบตวอยางดนสาหรบวเคราะหในหองปฏบตการเปนตน

2. อปกรณทใชในสานกงานและหองปฏบตการ เชน เครองคอมพวเตอร สแกนเนอร เครองทาสาเนา เครองพมพ อปกรณการเขยนและทาแผนท ดน เครองมอและนายาเคมสาหรบวเคราะหดนในหองปฏบตการ

5.2. วธการดาเนนงาน 5.2.1 การศกษาและวเคราะหขอมลเบองตน

1. จดเตรยมขอมลทเกยวของ เชน แผนทดนกอนหนาภายใตโครงการตางๆ ขนาดมาตราสวนตางๆ ทง 1:4,000 1:10,000 1:25,000 1:50,000 1:100,000 แผนทสภาพภมประเทศ แผนทธรณวทยา แผนทสภาพการใชทดน แผนทเสนชนความสง ภาพถายออรโธส ภาพถายดาวเทยม ขอมลขอบเขตการจาแนกพนทปาถาวรและพนทภเขา เปนตน

2. วเคราะหความสมพนธของปจจยการกาเนดดน โดยใชฐานจากขอมลแผนทเชงเลข (DEM; Digital Elevation Model) รวมกบขอมลแผนทอนๆ

3. จดทาเสนขอบเขตดนตนราง (delineated tentative soil map) และกาหนดหนวยแผนทเบองตน (tentative mapping unit)

4. กาหนดแนวตรวจสอบ (cross section) พรอมทงจดเจาะศกษาดน สาหรบการตรวจสอบลกษณะและสมบตของดนในการศกษาภาคสนามของแตละหนวยแผนททกาหนดขนใหม

5.2.2 การปฏบตงานในภาคสนาม 1. สารวจสภาพพนทและลกษณะดนเบองตน (initial survey) ทงจากสวานเจาะดน (Augering)

หลมดนขนาดเลก (Mini-pit) หรอหนาตดตามถนน (Road cut) ตามคมอการสารวจดน (Soil Survey Manual) (Soil Survey Division Staff, 1993) ใหครอบคลมทกหนวยแผนททสรางขนใหม มการจาแนกดนถงระดบชดดน ตามระบบอนกรมวธานดน (Soil Taxonomy) (Soil Survey Staff, 2014) พรอมทงปรบปรงเสนขอบเขตดนใหถกตองและเปนปจจบนบนทกสภาพแวดลอมและขอมลจดศกษาดนตามรปแบบทกาหนดและอาจมการเกบตวอยางดนเพอวเคราะหสมบตทางกายภาพเคม แรวทยา และจลสณฐานวทยาเพมเตม

2. ขยายผลในการตรวจสอบในพนทอนๆ (progressive review) ใหครบทงพนทโครงการ 3. ตรวจสอบขนสดทาย (final review) เพอสรปผลในภาพรวม พรอมทงปรบแกไขเสนขอบเขต

ดนและสมบตดนใหเรยบรอยและสมบรณ 5.2.3 การจดทาแผนทดนและรายงาน

ขอมลทงจากภาคสนามและจากในสานกงานจะถกนามาวเคราะห ตรวจสอบ พรอมทงจดทารายงานและแผนทดน ในระดบชดดนขนาดมาตราสวน 1:25,000 และจะถกนาเขาระบบฐานขอมลทรพยากรดนตอไป

Page 10: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

6

6. ขอมลทวไป

6.1. ทตงและอาณาเขต จงหวดพระนครศรอยธยาตงอยบรเวณทราบลมภาคกลางตอนลางของประเทศ ตงอยตามพกดยทเอม

(UTM) ระหวางลองตจดท 161936 เหนอ ถง 156394 เหนอและระหวางละตจดท 633024 ตะวนออกถง 688097 ตะวนออกหางจากกรงเทพมหานครทางถนนสายเอเซย ประมาณ 75 กโลเมตรตามทางรถไฟประมาณ 72 กโลเมตร และทางเรอประมาณ 137 กโลเมตรมเนอทรวม2,556.64 ตารางกโลเมตรหรอ 1,597,900 ไร จดวาเปนจงหวดทมขนาดใหญเปนอนดบท 62 ของประเทศไทย และเปนอนดบท 11 ของจงหวดในภาคกลาง

ลกษณะภมประเทศ เปนทราบลมนาทวมถง พนทสวนใหญเปนทงนา ไมมภเขาและปาไม มแมนาไหลผาน 4 สายไดแก แมนาเจาพระยา ปาสก ลพบรและแมนานอยรวมความยาวประมาณ 200 กโลเมตร มลาคลองใหญนอยรวม1,254 คลอง เชอมตอกบแมนาเกอบทวบรเวณพนท

จงหวดพระนครศรอยธยามอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยง ดงน ทศเหนอ ตดตอกบ จงหวดอางทองและจงหวดลพบร ทศใต ตดตอกบ จงหวดนครปฐม จงหวดนนทบรและจงหวดปทมธาน ทศตะวนออก ตดตอกบ จงหวดสระบร ทศตะวนตก ตดตอกบ จงหวดสพรรณบร จงหวดพระนครศรอยธยา แบงเขตการปกครองออกเปน 16 อาเภอ ไดแก อาเภอพระนครศรอยธยา

ทาเรอ นครหลวง บางไทร บางบาล บางปะอน บางปะหน ผกไห ภาช ลาดบวหลวง วงนอย เสนา บางซาย อทย มหาราชและบานแพรก (ภาพท 1) (ททาการปกครองจงหวด, 2550)

6.2. สภาพภมประเทศ จงหวดพระนครศรอยธยา ตงอยบรเวณทราบลมกรงเทพมหานคร หรอบรเวณดนดอนสามเหลยมแมนา

เจาพระยาเกดจากการทบถมของตะกอนลานาในยควอเทอรนาร ซงเรมตงแตจงหวดชยนาทลงไปจนจรดอาวไทย เปนสวนหนงของทราบลมภาคกลางตอนลาง พนทสวนใหญจะเปนดนตะกอนทแมนาเจาพระยา แมนาทาจน แมนาแมกลอง และแมนาบางประกงพดพามาทบถมเอาไว

จากการสารวจทางธรณพบวา บางบรเวณตะกอนเหลานจะทบถมกนเปนชนหนาถง 120 เมตร ดนบนของทราบลมกรงเทพฯ นประกอบดวย ตะกอนลานาใหมและกลางเกากลางใหมซงจะทบถมในบรเวณปากแมนาเจาพระยา ปาสก และแมกลองตอนกลางของทราบลมกรงเทพฯ จะเปนบรเวณทมการทบถมของตะกอนนากรอยสวนบรเวณตอนใตจะเปนบรเวณทมการทบถมของตะกอนจากนาทะเล บางสวนของตะกอนเหลานจะถกพดพาออกไปยงปากแมนา และแผงอกออกไปตามชายฝงเปนแนวกวาง โดยเฉพาะบรเวณปากแมนาเจาพระยา ตะกอนเหลานจะตกทบถมหางออกไปจากชายฝงไมนอยกวา 1.5 กโลเมตร พนทสวนนอยสงจากระดบนาทะเลนอยกวา 20 เมตร กรงเทพมหานครอยสงประมาณ 1.50-2.00 เมตร และจงหวดชยนาทซงอยบนสดอยสง 15-20 เมตรจากระดบนาทะเล

Page 11: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

7

ภาพท 1 ทตงและขอบเขตการปกครอง จงหวดพระนครศรอยธยา

Page 12: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

8

6.3. ธรณวทยา จากแผนทธรณวทยา ซงบรเวณจงหวดพระนครศรอยธยามหนวยแผนทางธรณวทยาเปนแบบ Q:

Quaternary ประกอบดวย Qa เปนตะกอนธารนาพา กรวด ทราย ทรายแปง และดนเหนยวสะสมตวตามรองนา คนดนแมนา และแองนาทวมถง พบบรเวณตอนบนของจงหวด เขตอาเภอบานแพรก มหาราช บางปะหน นครหลวง ทาเรอ ภาช และ Qmc ตะกอนชายฝงทะเลโดยอทธพลของนาขนนาลง ดนเหนยว ทรายแปง และทรายละเอยดของทลมราบนาขน พบบรเวณตอนลางของจงหวด เขตอาเภอ อาเภอพระนครศรอยธยา บางไทร บางบาล บางปะอน ผกไห ภาช ลาดบวหลวง วงนอย เสนา บางซาย อทย

6.4. ธรณสณฐาน จงหวดพระนครศรอยธยา ตงอยบรเวณทราบลมกรงเทพมหานคร หรอบรเวณดนดอนสามเหลยมแมนา

เจาพระยาเกดจากการทบถมของตะกอนลานาในยควอเตอรนาร ซงเรมตงแตจงหวดชยนาทลงไปจนจดอาวไทย เปนสวนหนงของทราบลมภาคกลางตอนลาง พนทสวนใหญจะเปนดนตะกอนทแมนาเจาพระยา แมนาทาจน แมนาแมกลอง และแมนาบางประกงพดพามาทบถมเอาไว จากการสารวจทางธรณพบวา บางบรเวณตะกอนเหลานจะทบถมกนเปนชนหนาถง 120 เมตร ธรณวทยาและวตถตนกาเนดดนบรเวณดนดอนสามเหลยมแมนาเจาพระยา (Chao Phraya Delta) แบงยอยออกได 2 ประเภท คอ

บรเวณดนดอนสามเหลยมเกา (Old Delta) บรเวณดนดอนสามเหลยมใหม (New Delta)

สาหรบบรเวณจงหวดพระนครศรอยธยาเปนสวนหนงของบรเวณดนดอนสามเหลยมแมนาเจาพระยา ทเรยกวา บรเวณดนดอนสามเหลยมเกา (Old Delta) โดยพนทตอนบนของบรเวณนคอนขางราบเรยบโดยนบจากจงหวดชยนาทลงมา และแผลงมาทางใตครอบคลมพนทของจงหวด สงหบร สพรรณบร และบางสวนของจงหวดอางทอง พระนครศรอยธยา และลพบร ซงบรเวณเหลานจดเปนบรเวณปากแมนาเกา ปจจบนมการทบถมของตะกอนจากแมนาเจาพระยาและแมนาสพรรณบร ซงเปนตะกอนนาจดทบถมเกดเปนชนดนหนามากทสด ตะกอนดนสวนใหญจะเปนพวกดนรวนหรอดนรวนเหนยว

ในบรเวณพนทนมแมนาเจาพระยาและแมนาสพรรณบรไหลผาน ทาใหเกดสนดนรมนา (Levee) เปนแนวขนานไปกบแมนาเหนไดชดเจน ถดไปจะเปนทางนาเกา (meandering scars) หรอทะเลสาบรปแอก (ox-bow lake) และทลมตาหลงลานา (back swamp) เกดกระจดกระจายอยทวไป บรเวณพนทเหลาน จะอยสงจากระดบนาทะเลประมาณ 5-20 เมตร สวนบรเวณทดนดอนสามเหลยมใหม (new delta) จะเกดถดมาจากบรเวณดนดอนสามเหลยมเกาจนไปจรดชายฝงทะเลทอาวไทย มสภาพพนทเปนทราบเรยบหรอทลมตาทมลกษณะเปนทางนาเกาเกดอยทวไป และมลกษณะของสนดนรมนาของแมนาเจาพระยาเหมอนกบบรเวณทดนดอนสามเหลยมเกา บรเวณทดนดอนสามเหลยมใหมนสามารถแบงยอยออกไดเปน 2 บรเวณ คอ บรเวณทดนดอนสามเหลยมทเปนทสง (deltaic high) บรเวณทดนดอนสามเหลยมทเปนทตา (deltaic flat) บรเวณทดนดอนสามเหลยมทเปนทสงจะมลกษณะพนทสงขนมาเลกนอย และจะสงจากระดบนาทะเลประมาณ 3-5 เมตร ซงเปนบรเวณทตงของกรงเทพมหานครเปนสวนใหญ พนทจะคอยลาดไปทางทศตะวนออก ตะวนตก และทศใต สาหรบบรเวณโดยรอบทงหมดทเหลอ ซงมอาณาเขตกวางขวางมาก จะจดอยในบรเวณทเรยกวา ดนดอนสามเหลยมทเปนทตา บรเวณพนทเหลานจะอยสงจากระดบนาทะเลประมาณ 1-2 เมตร ตะกอนดนททบถมอยบรเวณนสวนใหญจะเปนดนเหนยวจด ในระดบความลกประมาณ 1-2 เมตร จะพบตะกอนเปนดนเลนสเทาปนนาเงน ทเรยกวาตะกอนนาทะเล (marine clay)

Page 13: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

9

ภาพท 2 ลกษณะทางธรณวทยาของจงหวดพระนครศรอยธยา

Page 14: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

10

ภาพท 3 แสดงสภาพภมประเทศของพนทตะกอนลานาใหมบรเวณสนดนรมนา (Levee)

ภาพท 4 แสดงสภาพภมประเทศของพนทตะกอนลานาใหมบรเวณทลมหลงสนดนรมนา (Back swamp)

Page 15: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

11

ภาพท 5 แสดงสภาพภมประเทศบรเวณทราบนาทะเลเคยทวมถง (Former tidal flat)

6.5. สภาพภมอากาศ จากการแบงเขตภมอากาศแบบ Koppen (1918) จงหวดพระนครศรอยธยามลกษณะภมอากาศแบบรอน

และชมชน (Aw)ไดรบอทธพลลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอในชวงเดอนพฤศจกายน ถงเดอนกมภาพนธทาใหเกดอากาศหนาวเยนและแหงแลงในชวงนและไดรบอทธพลลมมรสมตะวนตกเฉยงใตในชวงเดอนพฤษภาคม ถงเดอนกนยายนทาใหมเมฆมากและฝนตกชกในชวงน

ฤดฝนเรมตงแตเดอนมถนายน-ตลาคมอยในชวงอทธพลลมมรสมตะวนตกเฉยงใตทาใหฝนตกชกฤดหนาวเรม ตงแตเดอนพฤศจกายน-กมภาพนธ อากาศแหงแลงและหนาวเยนอยในชวงอทธพลของลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอฤดรอนเรมตงแตเดอนมนาคม-พฤษภาคม อากาศรอนจดในเดอนเมษายนเปนชวงฤดเปลยนมรสมครงแรก

ตามตารางท 1 จะแสดงปรมาณนาฝนทตกในชวง 30 ป (ตงแตป พ.ศ. 2526-2556) ของจงหวดพระนครศรอยธยา พบวามปรมาณนาฝนเฉลยในรอบ 30 ป ปรมาณ 1,110.8 มลลเมตรตอป โดยปรมาณฝนตกเฉลยมากทสดไดแกเดอนกนยายน จานวน 253.4 มลลเมตรและนอยทสดในเดอนมกราคม จานวน 5.2 มลลเมตร มอณหภมเฉลย 28.1 องศาเซลเซยส อณหภมสงสดในชวงเดอนเมษายน ซงจะมอณหภมเฉลยสงถง 36 องศาเซลเซยส สวนอณหภมตาทสดอยในชวงเดอนธนวาคม 21 องศาเซลเซยส ความชนสมพทธ เฉลยรอยละ 75.8 มความชนสมพทธสงสดในเดอนกนยายน มคาเฉลยรอยละ 84 และตาสดในเดอนมกราคม มคารอยละ 67

Page 16: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

ตารางท

เดอน

มกราคม กมภาพนมนาคม เมษายน พฤษภาคมถนายนกรกฎาคมสงหาคม กนยายนตลาคม พฤศจกาธนวาคม รวม ทมา: ศน

6.6

ภาพท 6

1 ปรมาณนาในคาบ 30

ปร

ทงหมด(มม.)

5.2 นธ 8.0

38.1 63.4

คม 144.2 126.6ม 140.5

173.2 253.4

113.3ยน 35.5

9.4 1110.8

นยภมอากาศ ส

6. ความสม

ชวงฤดทเหม

เสยงต

าฝน คาศกยก0 ป (พ.ศ. 25มาณนาฝน

ด)

ใชไดจรง(มม.)

5.2 7.9 35.8 57.0

2 110.9 6 101.0 5 108.9 2 125.2 4 150.3 3 92.8

33.5 9.3

8 837.8 สานกพฒนาอ

มดลนา

มาะสมกบการ

ตอการขาดนา

การคายระเหย26-2556)

ความชนสมพทธ

(%)ง\1

67.071.072.075.079.079.080.080.084.082.073.069.075.8

อตนยมวทยา

รปลกพช และ

เสยงตอนา

12

ยนา ความชนส

นธ

อณ

สงสด

32.7 34.4 35.1 36.0 34.6 34.1 33.4 33.2 32.9 32.7 32.6 32.4 33.7

ะชวงทเสยงตอ

ทวมขง

สมพทธ และอ

ณหภม (°C)

ตาสด เ

20.2 222.7 224.2 225.1 224.9 224.6 224.2 224.1 224.1 223.7 221.8 220.5 223.3 2

อการขาดนา จ

เหมาะสมตอก

อณหภมของจ

คาศ

ฉลย E

(มม.

26.0 128.1 129.0 129.8 129.1 128.9 128.4 128.4 128.1 127.9 126.9 126.0 128.1 16

จงหวดพระนค

การปลกพช

จงหวดพระนค

ศกยการคายร

Eto ./เดอน)

1/(ม

48.4 33.2 66.5 62.9 39.9 28.3 36.1 18.9 07.7 11.4 35.7 40.1 629.1

ครศรอยธยา

ครศรอยธยา

ระเหยนา

/2 ETo \1 มม./เดอน)

74.20 66.60 83.25 81.45 69.95 64.15 68.05 59.45 53.85 55.70 67.85 70.05 814.55

Page 17: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

13

6.7. การวเคราะหชวงฤดเพาะปลกพช ในการวเคราะหขอมลเพอหาชวงเวลาทเหมาะสมในการปลกพช โดยใชขอมลเกยวกบปรมาณนาฝนราย

เดอนเฉลยและคาศกยภาพการคายระเหยนาของพชรายเดอนเฉลย (Evapotranspiration :ETo) เพอหาชวงเวลาทเหมาะสมในการปลกพชของจงหวดพระนครศรอยธยา พบวา

1) ชวงระยะเวลาทเหมาะสมตอการเพาะปลก แบงออกเปน 2 ชวง คอ ประมาณกลางเดอนเมษายน ถงเดอนพฤศจกายน

2) ชวงเวลาทไมเหมาะสมตอการเพาะปลก แบงเปน - ชวงเสยงตอการขาดนา จะมปรมาณนาฝนและการกระจายนอยหรอไมเพยงพอตอการ

เจรญเตบโตของพช อยในชวงเดอนพฤศจกายนถงเดอนเมษายน - ชวงเสยงตอนาทวมขง เปนชวงทปรมาณนาฝนตกมาก ซงอาจทาใหเกดนาทวม ในชวงเดอน

สงหาคมถงเดอนตลาคม ดงนน ชวงฤดปลกพชทเหมาะสมในพนทเขตจงหวดพระนครศรอยธยา คอระหวาง วนท 10 เมษายน

ถง วนท 15 ตลาคม รวมเวลา 188 วน

Page 18: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

14

7. ผลการศกษา 7.1 ความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐาน และชดดนในจงหวดพระนครศรอยธยา

ภาพท 7 ความสมพนธระหวางธรณวทยา ธรณสณฐาน และชดดนในจงหวดพระนครศรอยธยา

Page 19: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

15

7.2 ทรพยากรดน จากการสารวจทรพยากรดนจงหวดพระนครศรอยธยาพบวามดนอยทงหมด 12 ชดดน มเนอทประมาณ

1,581,712 ไรหรอ 98.987เปอรเซนตของเนอททงหมด และเปนพนทเบดเตลด 1 ประเภท มเนอทประมาณ 16,188 ไรหรอ 1.013 เปอรเซนตของเนอททงหมด (ตารางท 2) มหนวยแผนทดนทงหมด 18 หนวยแผนท จาแนกเปนหนวยเดยว 16 หนวย เปนหนวยผสม 2 หนวย และหนวยพนทเบดเตลด 1 หนวย (รายละเอยดของแผนทดนแสดงไวในภาคแผนท) (ตารางท 3) อธบายรายละเอยดไดดงตอไปน

ตารางท 2 ชดดนและพนทเบดเตลดทพบในจงหวดอยธยา ลาดบ ชอชดดน สญลกษณ เนอท (ไร) รอยละ

1 ชดดนอยธยา Ay 478,458 29.9432 ชดดนบางปะอน Bin 12,350 0.7733 ชดดนบางเขน Bn 129,145 8.0824 ชดดนเชยงใหม Cm 120,749 7.5575 ชดดนชยนาท Cn 88,711 5.5526 ชดดนหนกอง Hk 53,375 3.3407 ชดดนองครกษ Ok 34,405 2.1538 ชดดนรงสต Rs 265,639 16.6249 ชดดนสระบร Sb 40,571 2.53910 ชดดนเสนา Se 308,092 19.28111 ชดดนสงหบร Sin 6,760 0.42312 ชดดนทาเรอ Tr 43,457 2.72013 แหลงนา W 16,188 1.013

พนทรวม 1,597,900 100

Page 20: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

16

ตารางท 3 หนวยแผนทดนทพบในจงหวดพระนครศรอยธยา ลาดบ หนวยแผนท คาอธบาย เนอท (ไร) รอยละ

1 Ay-A ชดดนอยธยา มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 170,094 10.645

2 Ay-Ay-nogyp-A หนวยผสมของชดดนอยธยากบดนอยธยา ทไมพบยปซม มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

80,264 5.023

3 Ay-nogyp-A ดนอยธยา ทไมพบยปซม มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

228,100 14.275

4 Bin-A ชดดนบางปะอน มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 12,350 0.773

5 Bn-A ชดดนบางเขน มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 96,801 6.058

6 Bn-nogyp-A ดนบางเขน ทไมพบยปซม มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

32,344 2.024

7 Cm-fsi-A ดนเชยงใหม ทเปนดนทรายแปงละเอยด มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

120,749 7.557

8 Cn-A ชดดนชยนาท มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 88,711 5.552

9 Hk-f-A ดนหนกอง ทมเนอละเอยด มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

53,375 3.340

10 Ok-A ชดดนองครกษ มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 34,405 2.153

11 Rs-A ชดดนรงสต มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 265,639 16.624

12 Sb-A ชดดนสระบร มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 40,571 2.539

13 Se-A ชดดนเสนา มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 153,341 9.596

14 Se-Se-nogyp-A หนวยผสมของขดดนเสนา กบดนเสนาทไมพบยปซม มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต

121,073 7.577

15 Se-nogyp-A ดนเสนาทไมพบยปซม มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 33,678 2.108

16 Sin-A ชดดนสงหบร มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 6,760 0.423

17 Tr-A ชดดนทาเรอ มความลาดชน 0-2 เปอรเซนต 43,457 2.720

18 W แหลงนา 16,188 1.013

พนทรวม 1,597,900 100

Page 21: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

17

ชดดน อยธยา Series Ay การจาแนกดน (USDA) Very-fine, mixed, active, acid, isohyperthermic, Vertic Endoaquepts สภาพพนท ราบเรยบ ภมสณฐาน ทราบนาทะเลเคยขนถง (former tidal flats) วตถตนกาเนด ตะกอนลานาผสมกบตะกอนภาคพนสมทรพฒนาในสภาพนากรอย การระบายนา เลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนเหนยว สเทาเขม ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลาง (pH 6.0) ดน

ลางตอนบนเปนดนเหนยวมสเทา สนาตาลปนเทาหรอสเทานาตาล มจดประสแดงปฏกรยาดนเปนกรดจด (pH 5.5) และพบจดประสเหลองฟางขาวทความลก 100-150 ซม. จะพบผลกของแรยปซมและรอยไถลระหวางชนดนบนและดนลาง ดนมกามะถนสงและปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงเปนกรดจด (pH 4.5-5.0)

ขอจากด ดนเปนกรดจด ทาใหพชไมสามารถใชแรธาตทมอยในดนตามธรรมชาตไดอยางเตมท โดยเฉพาะอยางยงฟอสฟอรส

ขอเสนอแนะ ตองแกสภาพกรดของดนโดยใชปนมารล จะทาใหพชใชธาตอาหารในดนไดอยางเตมท ความลก อนทรยวตถ ความจ

แลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน

(ซม.)

0-25 ปานกลาง สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง 25-50 ปานกลาง สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง

Page 22: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

18

ชดดน บางเขน Series Bn การจาแนกดน (USDA) Fine, mixed, active, acid, isohyperthermic Vertic Endoaquepts สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % อยสง 2-4 เมตรจากทราบนา ทะเลเคยขนถง (former tidal flats) ภมสณฐาน ทราบลมภาคกลาง วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนากรอยพามาทบถมอยบนทลมนาเคยทวมถง การระบายนา เลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบนเปนดนเหนยว สเทาเขมมจดประสนาตาลปนเหลอง ปฏกรยาดนเปน

กลาง (pH 7.0) ดนบนตอนลาง เปนดนเหนยวสเทาถงสเทาปนนาตาลออนจดประสนาตาลแก ดนบนมสเทาเขมหรอสดา มจดประสนาตาลแกหรอสแดงปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอย (pH 6.5) ดนลางตอนลางเปนดนเหนยว มสนาตาลปนเทาหรอสเทา ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอย (pH 6.5) มจดประสเหลองปนนาตาลและสแดงดนลางลกลงไปจะพบดนเลนสนาเงน มปรมาณกามะถนตา จะพบรอยถไถและผลกยปซม

ขอจากด มนาทวมในฤดฝน ลก 50 ซม. นาน 3-4 เดอน ขอเสนอแนะ ถาปลกพชผกตลอดจนผลไมตางๆ จาเปนตองยกรองใหสงพนนาทวม ใสปยอนทรย

รวมกบปยเคมเพอใหผลผลตดขน ความลก อนทรยวตถ ความจ

แลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน (ซม.)

0-25 สง สง สง ตา สง ปานกลาง 25-50 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง

Page 23: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

19

ชดดน บางปะอน Series Bin การจาแนกดน (USDA) Fine, mixed, active, acid, isohyperthermic Vertic Endoaquepts สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ ภมสณฐาน ทราบนาทวมถง วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนา การระบายนา เลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบนเปนดนเหนยว สเขมของสนาตาลปนเทา มจดประสนาตาลแกและสแดง

ปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลาง (pH 5.5-6.0) ดนชนลางเปนดนเหนยวหรอดนเหนยวปนทรายแปง มพนเปนสเขมของสนาตาลปนเทา มจดประสนาตาล นาตาลแก สนาตาลปนเหลอง มปฏกรยาดนเปนกรดจดถงกรดแก (pH4.5-5.5) ดนชนลางนสามารถพบผลกของยปซม และในตอนลางของชนนจะพบสารประกอบจาโรไซท

ขอจากด มนาทวมในฤดฝนนาน 5-6 เดอน ขอเสนอแนะ ถาปลกพชผกตลอดจนผลไมตางๆ จาเปนตองยกรองใหสงพนนาทวม ใสปยอนทรย

รวมกบปยเคมเพอใหผลผลตดขน ความลก อนทรยวตถ ความจ

แลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน (ซม.)

0-25 ปานกลาง สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง

25-50 ปานกลาง สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง

50-100 ตา สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง

Page 24: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

20

ชดดน เชยงใหม Series Cm การจาแนกดน (USDA) Coarse-loamy, mixed, superactive, nonacid, isohyperthermic Oxyaquic Ustifluvents

สภาพพนท ราบเรยบถงเปนลกคลนลอนลาดเลกนอย ความลาดชน 0-3 % ภมสณฐาน สนดนรมนา วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพาบรเวณสนดนรมนา การระบายนา ดปานกลาง การซมผานไดของนา ปานกลาง การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ทมการสลบชนของเนอดนตางๆ เนองจากการทบถมเปนประจา ของตะกอน

นาพา เมอมนาทวมลนฝง ดนบนเปนดนรวนหรอดนรวนปนทรายแปงหรอดนรวนปนทราย สนาตาลหรอสนาตาลปนเทา ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ดนลางเปนดนรวน ปนทราย หรอดนรวนปนทรายแปง สนาตาลหรอสนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลปนเทา มจดประสนาตาลแก ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกรดเลกนอย (pH 6.0-6.5) ปกตจะพบเกลดไมกาตลอดชน

ขอจากด อาจมนาทวมบาและแชขงระดบสงในฤดฝน ขอเสนอแนะ หลกเลยงการปลกในชวงกลางฤดฝนทมฝนตกหนกมาก ในพนทชลประทานและไมม

ปญหานาทวมบาหรอแชขง อาจปลกพชไรหรอพชผก ปรบปรงบารงดนโดยใชอนทรยวตถ และใชปยอนทรยรวมกบปยเคมเพอเพมผลผลต

ความลก อนทรยวตถ ความจแลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน

(ซม.)

0-25 ตา ตา ปานกลาง ตา สง ปานกลาง

25-50 ตา ปานกลาง ปานกลาง สง สง ปานกลาง

50-100 ตา ตา ปานกลาง ตา ตา ตา

Page 25: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

21

ชดดน ชยนาท Series Cn การจาแนกดน (USDA) Fine silty, mixed, active, acid, isohyperthermic Aeric Endoaquepts สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % ภมสณฐาน ทราบลมภาคกลาง วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนา การระบายนา คอนขางเลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบนมเนอดนเปนดนรวน ดนรวนปนดนเหนยว ดนรวนเหนยวปนทรายแปง ม

สพนเปนสนาตาลหรอสเขมของสนาตาลปนเทา มจดประสนาตาลแกและสนาตาลปนเหลอง มปฏกรยาดนเปนกรดแกถงเปนกรดเลกนอย สวนดนชนลางมเนอดนเปนดนรวนเหนยวปนทรายแปง ดนเหนยวปนทรายแปงหรอดนเหนยว มสพนเปนสนาตาลหรอสนาตาลปนเทา มจดประสนาตาลแกและสนาตาลปนเหลอง มปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง มกพบกอนเหลกและแมงกานส กระจายอยทวไป

ขอจากด มนาทวมในฤดฝนนาน 4-5 เดอน ขอเสนอแนะ ถาปลกพชผกตลอดจนผลไมตางๆ จาเปนตองยกรองใหสงพนนาทวม ใสปยอนทรย

รวมกบปยเคมเพอใหผลผลตดขน ความลก อนทรยวตถ ความจ

แลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน (ซม.)

0-25 สง สง สง ตา สง ปานกลาง

25-50 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง

50-100 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง

Page 26: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

22

ชดดน หนกอง Series Hk การจาแนกดน (USDA) Fine-silty, mixed, subactive, isohyperthermic Typic Paleaquults สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ มความลาดชน 0-2 % ภมสณฐาน พบดานตะวนออกของทราบลมภาคกลาง วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพามาทบถมอยบนทราบตะกอนนาพาหรอตะพกลานาระดบตา การระบายนา คอนขางเลวถงเลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบนเปนดนรวนปนทรายแปง สนาตาล ดนบนตอนลาง เปนดนรวนทรายแปง

หรอดนรวนเหนยวปนทรายแปง สเทา สเทาออน สเทาปนชมพ มจดประสนาตาลแกหรอสนาตาลปนเหลองในดนบนและปฏกรยาดนเปนกรดจดถงกรดปานกลาง (pH 5.0-6.0) ดนลางตอนลาง อาจพบจดประสแดงดนบน ปฏกรยาดนเปนกรดจดถงกรดแก (pH 5.0-5.5) ในดนลางลกลงไป อาจพบกอนกรวดและแมงกานสสะสมปนอยในดนลาง หนาดนเมอแหงจะมสขาว

ขอจากด มนาทวมขงลก 30 ซม. นาน 3-4 เดอน ดนมความอดมสมบรณตามาก คณสมบตทางกายภาพของดนไมคอยดอน

ขอเสนอแนะ ทานา ควรปรบปรงบารงดนโดยการใสปยอนทรย เชน ปยคอก ปยหมก ปยพชสด เพอปรบปรงคณสมบตทางกายภาพและทางเคมของดนใหดขน ทาใหดนรวนซยและดดซบธาตอาหารไวในดนไดดขนและควรใสปยเคมควบคกนไปดวย เพอเพมธาตอาหารใหแกดน ทาใหดนมความอดมสมบรณขน

ความลก อนทรยวตถ ความจแลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน

(ซม.)

0-25 สง สง สง ตา สง ปานกลาง

25-50 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง

50-100 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง

Page 27: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

23

ชดดน องครกษ Series Ok การจาแนกดน (USDA) Very-fine, mixed, semiactive, acid, isohyperthermic Sulfic Endoaquepts

สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % ภมสณฐาน พบทางตอนกลางและทางใตของทราบลมภาคกลาง วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนากรอยพามาทบถมอยบนทราบลมนาทวมถง การระบายนา เลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบนเปนดนเหนยว มสดาหรอสเทาเขม มจดประ สแดงปนเหลองหรอสนาตาล

แก ปฏกรยาดนเปนกรดรนแรงมากถงกรดจดมาก (pH 4.0-4.5) ดนบนตอนลาง เปนดนเหนยวมสนาตาลหรอสนาตาลปนเทาและเปนดนเลนสเทาเขม มจดประสแดง สนาตาลแกและมจดประสเหลองฟางขาวภายในระดบความลก 50 ซม. จากผวดน ปฏกรยาดนเปนกรดรนแรงมาก (pH 4.0) ดนลางตอนลางเปนดนเลนเหนยวทะเล สเทาถงสเทาเขม ปฏกรยาดนเปนกรดรนแรงมาก (pH 4.5)

ขอจากด ดนเปนกรดจดมากทาใหพชทปลกขาดธาตฟอสฟอรสและไนโตรเจนอยางชดเจนและมเหลกหรออะลมเนยมทละลายออกมามากเกนไปจนเปนพษตอพชทปลกและมนาทวมขงลก 1 เมตร นาน 6-7 เดอน

ขอเสนอแนะ ควบคมนาใตดนเพอปองกนไมใหเกดดนกรดกามะถนหรอดนเปรยวจด การยกรองปลกพชกเปนวธหนงทสามารถปองกนการเกดดนเปรยวจดดงกลาวได ถาจะใชปลกขาวควรใชปนมารลในอตรา 2 ตนตอไร ควบคไปกบการใชปยไนโตรเจน และ ฟอสฟอรส

ความลก อนทรยวตถ ความจแลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน

(ซม.)

0-25 ปานกลาง สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง 25-50 ตา ปานกลาง สง ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง

Page 28: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

24

ชดดน รงสต Series Rs การจาแนกดน (USDA) Very-fine, mixed, semiactive, acid, isohyperthermic Sulfic Endoaquepts

สภาพพนท ราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % ภมสณฐาน พบทางตะวนออกเฉยงใตของทราบลมภาคกลาง วตถตนกาเนด ตะกอนภาคพนสมทรผสมกบตะกอนลานา การระบายนา คอนขางเลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบนเปนดนเหนยว สดาหรอสเทาเขม มจดประส นาตาลปนเหลอง ปฏกรยา

ดนเปนกรดจดมากถงกรดจด (pH 4.0-5.0) มกมรอยแตกระแหงทผวหนาดนในฤดแลง ดนบนตอนลางสนาตาลปนเทา หรอนาตาลปนเทาเขม มจดประสแดง หรอสแดงปนเหลอง ทระดบความลกประมาณ 50-100 ซม. พบจดประสเหลองฟางขาวของสารจาโรไซตดนลางตอนลางเปนดนเหนยว พบรอยไถและผวหนาอดมน สวนทระดบลกกวา 100-150 ซม. ลงไปมลกษณะเปนดนเลน ปฏกรยาดนเปนกรดจดมาก (pH <4.0)

ขอจากด เปนกรดจดมาก หรอเปนดนเปรยวจด เกดการตรงธาตอาหารและมสารทเปนพษตอพชทปลก

ขอเสนอแนะ ควบคมนาใตดนเพอปองการเกดออกซเจนของไพไรต การยกรองปลกพชเปนวธหนงทสามารถปองกนการเกดกรดดงกลาวได ถาจะใชปลกขาว ควรใชปนมารลในอตรา 2 ตนตอไร ควบคไปกบการใชปย ไนโตรเจนและฟอสฟอรส ถาคาปฏกรยาดน วดไดนอยกวา 4.5 และถาคาปฏกรยาดนสงกวา 4.5 ใชปยและหนฟอสเฟตกพอ เลอกพนธพชทเหมาะสม

ความลก อนทรยวตถ ความจแลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน

(ซม.)

0-25 ปานกลาง สง ตา ตา สง ปานกลาง 25-50 ปานกลาง สง ตา ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง

Page 29: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

25

ชดดน สระบร Series Sb การจาแนกดน (USDA) Very-fine, mixed, active, nonacid, isohyperthermic Vertic (Aeric)

Endoaquepts

สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % ภมสณฐาน ดานตะวนตกเฉยงใตของทราบลมภาคกลาง วตถตนกาเนด ตะกอนนาพาบนสวนตาของตะพกขนตาหรอพนทรอยตอของทราบนาทวมกบตะพกขนตา

การระบายนา คอนขางเลวถงเลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลกมาก ดนบนเปนดนเหนยวสเทาเขม หรอสนาตาลปน

เทาเขม มจดประสนาตาลแกและสนาตาลปนเหลอง ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลาง (pH 6.0) ดนลางเปนดนเหนยวหรอดนเหนยวปนทรายแปง สออกนาตาล มจดประสนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลแก ปฏกรยาเปนดางแก (pH 8.5) พบรอยไถล ผวหนาอดมน และพบการสะสมกอนเหลกและแมงกานสในดนลาง อาจพบเมดปนสขาวอยในดนลางลกลงไป ในฤดแลงหนาดนจะแตกระแหง

ขอจากด มนาทวมขงในฤดฝนลก 50 ซม. นาน 4-5 เดอน ขอเสนอแนะ ควรปรบปรงบารงดน โดยการใสปยอนทรย เชน ปยคอก ปยหมก ปยพชสด และ

ปยเคม เพอปรบปรงคณสมบตทางกายภาพและทางเคมของดนใหดขน ความลก อนทรยวตถ ความจ

แลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน (ซม.)

0-25 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง 25-50 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง

Page 30: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

26

ชดดน เสนา Series Se การจาแนกดน (USDA) Very-fine, mixed, active, acid, isohyperthermic Sulfic Endoaquepts

สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % ภมสณฐาน บรเวณทราบนาทะเลเคยทวมถงทางดานใตของทราบลมภาคกลาง วตถตนกาเนด ตะกอนทะเลผสมกบตะกอนลานา

การระบายนา เลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบนเปนดนเหนยว สดา หรอสเทาเขม ถดลงไปเปนสนาตาลปนเทาหรอส

นาตาลและเปนดนเลนสเทา ปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงกรดจด (pH 4.5-5.5) ดนบนตอนลาง เปนดนเหนยวสนาตาลปนเทา พบจดประสนาตาลแกหรอแดงปนเหลองปฏกรยาดนเปนกรดรนแรงมากถงกรดจดมาก (pH 4.0-4.5) ดนลางตอนลางเปนดนเลนเหนยว สเทาเขมหรอสเทา จดประสเหลองปนนาตาล จะพบจดประสเหลองฟางขาวของสารประกอบกามะถนปนอยในระดบความลกตงแต 50-100 ซม. และพบรอยไถลผวหนาอดมนและผลกยปซม ปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงกรดปานกลาง (pH 4.5-8.0)

ขอจากด ดนเปนกรดจดมาก มนาทวมสง 1 เมตร นาน 4-5 เดอน ใชทานาหวานไดเพยงอยางเดยว ผลผลตตา ในบรเวณพนทเขตชลประทานใชทานาดา หรออาจปลกพชผกและพชไรในฤดแลง แตผลผลตไมดนก

ขอเสนอแนะ ควรปรบสภาพกรดของดนใหเหมาะสม โดยการใชปนมารล และไถคลกเคลากบดนทงไวตงแตกอนฤดปลก ควรปรบปรงบารงดนโดยการใชปยอนทรยและปยเคมควบคกนเพอปรบปรงคณสมบตดนทงทางกายภาพและทางเคมใหดขน

ความลก อนทรยวตถ ความจแลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน

(ซม.)

0-25 ปานกลาง สง ปานกลาง ปานกลาง สง ปานกลาง 25-50 ตา สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง

Page 31: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

27

ชดดน สงหบร Series Sin การจาแนกดน (USDA) Very-fine, mixed, semiactive, nonacid, isohyperthermic Vertic

Endoaquepts

สภาพพนท ราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % ภมสณฐาน ทราบลมนาทวมถงในภาคกลาง วตถตนกาเนด ตะกอนนาพาบรเวณทตาในแองทราบนาทวม

การระบายนา เลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบน เนอดนเปนดนเหนยว สเทาเขมหรอสนาตาลปนเทา มจดประสนาตาลแก

และสแดงปนเหลอง ปฏกรยาดน เปนกรดปานกลางถงดางปานกลาง(pH 6.0-8.0) ดนบนตอนลางเปนดนเหนยวสเทาเขมและสเทา มจดประสนาตาล สนาตาลปนเหลองหรอสนาตาลเขม พบรอยไถลและหนาอดมนในดนลาง ในฤดแลงหนาดนจะแตกระแหง ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลาง (pH 6.0) ในดนบน ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงดางปานกลาง (pH 6.0-8.0) ดนลางตอนลางเปนดนเลนเหนยวสเขยวมะกอก สเทาถงสเทาปนเขยวเขม ปฏกรยาดนเปนดางปานกลาง (pH 8.0)

ขอจากด เปนทลมตา มกมนาทวมลก 80 ซม. นาน 7-8 เดอนในชวงฤดฝน ขอเสนอแนะ ควรทาคนดนกนนา เพอควบคมระดบนาและในฤดแลงยงใชปลกพชไรบางชนดหรอ

พชผกสวนครวได ควรมการปรบปรงบารงดน โดยการใสปยอนทรย เชน ปยคอก ปยหมก ปยพชสด เพอปรบปรงคณสมบตทางกายภาพและทางเคมของดนใหดขน

ความลก อนทรยวตถ ความจแลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน

(ซม.)

0-25 ปานกลาง สง สง ตา สง ปานกลาง 25-50 ปานกลาง สง สง ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง

Page 32: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

28

ชดดน ทาเรอ Series Tr การจาแนกดน (USDA) Very-fine, mixed, active, nonacid, isohyperthermic Vertic (Aeric)

Endoaquepts

สภาพพนท ราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ มความลาดชน 0-1 % สงประมาณ 10 เมตร จากระดบนาทะเล ภมสณฐาน ทราบลมภาคกลาง วตถตนกาเนด เกดจากตะกอนนาพา

การระบายนา เลว การซมผานไดของนา ชา การไหลบาของนาบนผวดน ชา ลกษณะสมบตของดน เปนดนลก ดนบนเปนดนเหนยว สนาตาลปนเทาเขม มจดประสนาตาลแก สนาตาลปน

เหลองหรอสแดงปนเหลอง ปฏกรยาดน เปนกรดจดมากถงกรดเลกนอย (pH 5.0-6.5) ดนบนตอนลางเปนดนเหนยวสนาตาลปนเหลอง สนาตาลปนเหลองเขม สนาตาลหรอสนาตาลแก พบมวลกอนกลมของเหลกและแมงกานสตลอดหนาตดดน และมรอยแตกทผวหนาดนในฤดรอน ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0) ดนลางตอนลางเปนดนเหนยวปนทรายหยาบ สนาตาลปนเหลองเขม มจดประสเทา ปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกลาง (pH 6.0-7.0)

ขอจากด เปนดนเหนยวจด มนาทวมขงในฤดฝนลก 50 ซม. นาน 4 เดอน ขอเสนอแนะ ทานา ควรปรบปรงบารงดนโดยการใสปยอนทรย เชน ปยคอก ปยหมก และปย พชสด

เพอปรบปรงคณสมบตทงทางกายภาพและทางเคมของดน ทาใหดนรวนซย สามารถดดซบธาตอาหารไวในดนไดดขน ไมถกชะลางไปกบนาไดงาย นอกจากนควรใสปยเคม เพอเพมธาตอาหารใหแกดนโดยตรง ทาใหมความอดมสมบรณดขน

ความลก อนทรยวตถ ความจแลกเปลยนแคตไอออน

ความอมตวเบส

ฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน

โพแทสเซยมทเปน

ประโยชน

ความอดมสมบรณของ

ดน

(ซม.)

0-25 ตา สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง 25-50 ตา สง ปานกลาง ตา สง ปานกลาง 50-100 ตา สง สง ตา สง ปานกลาง

Page 33: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

29

7.3 ความเหมาะสมของทรพยากรดน จากการสารวจทรพยากรดนจงหวดพระนครศรอยธยา สามารถจาแนกชนความเหมาะสมและขอจากดของ

ดนสาหรบการปลกพชทางการเกษตร โดยจาแนกตามหลกเกณฑของกรมพฒนาทดน จากเอกสารวชาการฉบบท 28 (กองสารวจและจาแนกดน, 2523 ) แสดงไวในตารางท 4 สรปไดดงน

1. ดนทมความเหมาะสมสาหรบปลกขาว สามารถจาแนกชนความเหมาะสมไดดงตอไปน 1.1 ดนทมความเหมาะสมดมากสาหรบปลกขาว ไดแก ชดดน Ay, Bin, Bn, Cn, Sb, Sin และTr

มเนอทประมาณ 799,452 ไร หรอรอยละ 50.032 ของเนอททงหมด 1.2 ดนทมความเหมาะสมดสาหรบปลกขาว แตเนองจากมขอจากดเกยบกบความอดมสมบรณ

ของดนตา คอชดดน Hk มเนอทประมาณ 53,731 ไร หรอรอยละ 3.340 ของเนอททงหมด 1.3 ดนทมความเหมาะสมปานกลางสาหรบปลกขาว เนองจากมขอจากดเกยวกบระดบความลก

ของชนทมจาโรไซท ทพบระหวาง 40-100 เซนตเมตร รวมถงสถานะดานความอดสมบรณทตาซงอาจตองมการปรบปรงเพมเตม ไดแก ชดดน Rs, และSe มเนอทประมาณ 57,3731 ไร หรอรอยละ 35.905 ของเนอททงหมด

1.4 ดนทไมคอยเหมาะสมสาหรบปลกขาว เนองจากมขอจากดรนแรงเกยวกบความเสยงในการพบชนทมจาโรไซททระดบความลกทตนกวา 40 เซนตเมตร ซงเปนชนทมความเปนกรดทรนแรงมากซงอาจสงผลตอการเจรญเตบและการใหผลผลตของขาว นอกจากนยงตองมการปรบปรงดานความอดมสมบรณรวมดวย ไดแก ชดดน Ok มเนอทประมาณ 34,405 ไร หรอรอยละ 2.153 ของเนอททงหมด

1.5 ดนทไมเหมาะสมสาหรบปลกขาว เนองจากมขอจากดรนแรงเกยวกบความเสยงตอการซาบซมทเรวของนาและความเสยงมากตอการขาดนา ไดแก ชดดน Cm มเนอทประมาณ 120,749 ไร หรอรอยละ 7.557 ของเนอททงหมด

2. ดนทมความเหมาะสมสาหรบปลกพชไร สามารถจาแนกชนความเหมาะสมไดดงตอไปน 2.1 ชดดนทมความเหมาะสมปานกลางสาหรบปลกพชไร แตมขอจากดปานกลางในเรองการขาด

แคลนนาของพช ดนมการระบายนาคอนขางเลว และอนตรายจากนาทวมหรอการมนาแชขง ไดแก ชดดน Cm และชดดน Cn มเนอทประมาณ 209,460 ไร หรอรอยละ 13.109 ของเนอททงหมด

2.2 ชดดนทไมคอยเหมาะสมสาหรบปลกพชไร เนองจากมขอจากดอยางรนแรงในเรองการระบายนาเลวของดน อตรายจากนาทวมหรอการมนาแชขง ไดแก ชดดน Ay, Bin, Bn, Hk, Ok, Rs, Sb, Se, Sin,Tr และยงมขอจากดเกยวกบปฏกรยาของดนทเปนกรดจดเนองพบชนจาโรไซทในระดบตน ไดแก ชดดน Ok, Rs, Sb และชดดน Se นอกจากนยงจาเปนตองทาการปรบปรงเรองความอดมสมบรณของดนเพมเตม ซงมเนอทประมาณ 1,372,252 ไร หรอรอยละ 85.878 ของเนอททงหมด

3. ดนทมความเหมาะสมสาหรบปลกไมผล สามารถจาแนกชนความเหมาะสมไดดงตอไปน 3.3 ชดดนทมความเหมาะสมปานกลางสาหรบปลกไมผล โดยมขอจากดในเรองความเสยงตอการ

ขาดแคลนนาของพชไดแก ชดดน Cm มเนอทประมาณ 120,749ไร หรอรอยละ 7.557 ของเนอททงหมด 3.4 ชดดนทไมเหมาะสมสาหรบปลกไมผล เนองจากมขอจากดอยางรนแรงในเรองการระบายนา

อนตรายจากนาทวมหรอนาแชขง และในบางชดดนยงมขอจากดเกยวกบการพบชนจาโรไซททระดบตน รวมทงความอดมสมบรณของดนซงจะสงผลตอการเจรญเตบโตและการใหผลผลตของไมผลได ไดแก ชดดนAy, Bin, Bn, Cn, Hk, Ok, Rs, Sb, Se, Sin และ ชดดน Tr มเนอทประมาณ 1,460,963 ไร หรอรอยละ 91.430

4. ดนทมความเหมาะสมสาหรบปลกหญาเลยงสตว สามารถจาแนกชนความเหมาะสมไดดงตอไปน 4.1 ชดดนทมความเหมาะสมดสาหรบปลกหญาเลยงสตว แตมขอจากดความอดมสมบรณของดน

ทอาจขาดแคลนธาตอาหารบางชนดอยางรนแรง รวมถงความเสยงจากนาทวมหรอแชขงได ไดแก ชดดน Ay, Bin,

Page 34: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

30

Bn, Cm, Cn, Hk, Ok, Rs, Sb, Se, Sin และ ชดดน Tr มเนอทประมาณ 1,581,712 ไร หรอรอยละ 98.987 ของเนอททงหมด ตารางท 4 การจาแนกชนความเหมาะสมของทดน สาหรบพชเศรษฐกจของจงหวดพระนครศรอยธยา ลาดบ หนวยแผนท ชนความเหมาะสมของทดนสาหรบพชเศรษฐกจ เนอท (ไร) รอยละ

ขาว พชไร ไมผล หญาเลยงสตว 1 Ay-A P-I N-IVdf F-Vdf L-IIf 170,094 10.6452 Ay-Ay-nogyp-A P-I N-IVdf F-Vdf L-IIf 80,264 5.0233 Ay-nogyp-A P-I N-IVdf F-Vdf L-IIf 228,100 14.2754 Bin-A P-I N-IVdf F-Vd L-IInf 12,350 0.7735 Bn-A P-I N-IVdf F-Vdf L-IInf 96,801 6.0586 Bn-nogyp-A P-I N-IVdf F-Vdf L-IInf 32,344 2.0247 Cm-fsi-A P-Vpw N-IIIm F-IIIm L-IIf 120,749 7.5578 Cn-A P-I N-IIIdf F-Vf,IIId L-IIf 88,711 5.5529 Hk-f-A P-lln N-IVf,IIn F-Vf,IIn L-IInf 53,375 3.34010 Ok-A P-IVj,IIn N-IVadf,IIn F -Vjdf,IIn L-IInf 34,405 2.15311 Rs-A P-IIIj,IIn N-IVadf,IIn F -Vdf,IVj,IIn L-IInf 265,639 16.62412 Sb-A P-I N-IVdf F-Vdf L-IIf 40,571 2.53913 Se-A P-IIIj,IIn N-IVadf,IIn F -Vdf,IVj,IIn L-IInf 153,341 9.59614 Se-Se-nogyp-A P-IIIj,IIn N-IVadf,IIn F -Vdf,IVj,IIn L-IInf 121,073 7.57715 Se-nogyp-A P-IIIj,IIn N-IVadf,IIn F -Vdf,IVj,IIn L-IInf 33,678 2.10816 Sin-A P-I N-IVdf F-IVdf L-IIf 6,760 0.42317 Tr-A P-I N-IVf,IIId F-Vf,IIId L-IIf 43,457 2.72018 W - - - - 16,188 1.013

พนทรวม 1,597,900 100 7.4 ปญหา ขอเสนอแนะ แนวทางการจดการ ลกษณะดนสวนใหญเปนดนเหนยว มบางพนทเปนดนรวนปนทรายแปงหรอดนรวน ดนมความเหมาะสมด

สาหรบปลกขาวแตมขอจากดบางเกยวกบการมนาทวมบาทาใหพชเสยหายและความเปนกรดจดของดน บางบรเวณเนอดนเปนทรายแทรกชนสลบดนรวนมเนอทประมาณ 1,426,914 ไรหรอรอยละ 89.277 ของเนอททงจงหวด นอกจากนยงมดนทไมคอยเหมาะสมสาหรบปลกขาวเนองจากมขอจากดเกยวกบเปนพนทลมเกดจากตะกอนนาทะเลมปฏกรยาดนเปนกรดรนแรงมาก หรอดนเปรยวจดตนมเนอทประมาณ 34,405 ไรหรอรอยละ2.153 ของเนอททงจงหวด สวนดนทไมคอยเหมาะสมสาหรบปลกพชไร มเนอทประมาณ 1,372,252 ไรหรอรอยละ 85.878 ของเนอททงจงหวด และไมผลและไมยนตนมเนอทประมาณ 1,460,963 ไรหรอรอยละ 91.430 ของเนอททงจงหวด เนองจากมขอจากดในเรองการมนาทวมบาทาใหพชเสยหาย เนอดนไมเหมาะสมและดนมความเปนกรดจด

Page 35: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

31

7.5 ดนทมปญหามแนวทางแกไขดงน ดนทมปญหาการทวมบาของนาทาใหพชเสยหาย หมายถง ดนในทลมถงคอนขางลม ทมนาแชขงปละ

3-5เดอน สวนใหญเปนนาจากแมนาทลนตลงมาทวม โดยเนอดนมกเปนดนรวนเหนยวหรอดนเหนยวในดนลาง ซงเหมาะสาหรบการปลกขาว กรณทจะปลกพชไร ไมผลหรอพชผก ตองทาคนดนลอมรอบพนทเพาะปลกและมประตปด-เปด เพอระบายนาเขาและออกจากพนทเมอมความจาเปนหรอฝงทอระบายนาทงสาหรบการปลกพชไร สาหรบบางพนทเปนดนรวนปนทรายและดนรวนเหนยวปนทรายในดนลาง ควรใชปลกพชไร ไมผลหรอพชผก โดยจดการพนทเหมอนดงทกลาวไวขางตน มเนอทประมาณ 1,210,605 ไรหรอรอยละ 75.762 ของเนอททงจงหวด ไดแก ชดดน Ay Bin Bn Cn Hk Ok Rs Se Sb Sin และชดดน Tr

ดนเปนกรดหมายถง ดนทมปฏกรยาดนเปนกรดจด ทาใหธาตอาหารบางชนดถกตรงอยในรปทพชไมสามารถใชประโยชนได เนอดนสวนใหญเปนเปนดนเหนยว ดนรวนเหนยว ตลอดชนความลกของดน ซงเหมาะสาหรบการปลกขาว แตตองมการปรบสภาพความเปนกรดของดน โดยการใสปนในรปตางๆ เชน ปนขาว ปนมารล ปนเปลอกหอยเผา หนปนบดละหนปนฝน ใชอตรา 1-2 ตน/ไร วธใสใหหวานปนใหทวแปลงปลก แลวไถคลกเคลาใหเขากบดนทงไวประมาณ 15 วนกอนปลก สาหรบกรณทจะปลกพชไร ไมผลหรอพชผก ควรสรางคนดนรอบพนทปลกและภายในพนทปลกใหยกรองปลกเพอปองกนนาทวม ทาคระบายนา และทาการปรบสภาพความเปนกรดของดน โดยการใสปน มเนอทประมาณ 53,375 ไรหรอรอยละ 3.34 ของเนอททงจงหวด ไดแกชดดน Hk

ดนเปรยวจดเปนดนทเกดจากตะกอนของนากรอย และตะกอนนาทะเลซงจะมสารประกอบซลไฟดในรปของแรไพไรทสารนเมอถกออกซไดซจะใหสารประกอบสเหลองฟางขาวทเรยกวาจาโรไซต (jarosite) ในชนหนาตดของดน และมกรดกามะถนเกดขนดนจะมปฏกรยาเปนกรดจดมาก pH ของดนมคา 3.0-4.5 หรอตากวาเปนผลทาใหความอดมสมบรณของดนตา ขาดธาตอาหารฟอสฟอรสและไนโตรเจนอยางรนแรงและมสารพษจากเหลกและอลมนมมากจนเปนอนตรายตอพชแนวทางการแกไข ดนเปรยวจดนน ในแตละพนทอาจจะมการแกไขดวยวธการเดยวหรอหลายวธรวมกน แลวแตการจดการ โดยมวธการดงน คอ

1. การยบยงความเปนกรดของดนเพมขน บรเวณทมนาชลประทาน ดนควรมนาขงแช เพอไมใหหนาดนแหง ถาหนาดนแหงอากาศจะแทรกลงไปในดน ทาปฏกรยากบแรไพไรททหลงเหลออยในดน ทาใหเกดสารจาโรไซท และกรดกามะถน จะทาใหดนเปนกรดเพมขน

2. การลางกรดออกจากดน ทาไดดวยทงนาฝนและนาชลประทาน ปลอยใหนาขงระยะสนๆ แลวระบายออก ควรทาหลายๆ ครงและตอเนองกนทกป จะชวยในการลดกรดในดน ถาในกรณทไมสามารถระบายนาออกจากพนทได ใหปลอยนาขงแชในแปลงนาไมนอยกวา 2 สปดาห จะชวยลดความเปนกรดของดน

3. การแกไขความเปนกรด ทไดผล คอ การใชปนตางๆ เชน ปนขาว ปนมารล ปนเปลอกหอย หนปนบด หรอหนปนฝน เปนตน ใสลงไปในดนเพอลดความเปนกรดในดนใหนอยลง และชวยลดปรมาณสารพษตางๆ ใหอยระดบทไมเปนพษตอพช อตราทใชอยระหวาง 2-4 ตนตอไร ขนอยกบความรนแรงของการเปนกรดของดนและชนดของปน ใสครงหนงจะมผลอยไดประมาณ 5 ป นอกจากนความอดมสมบรณยงอยในระดบตาถงระดบปานกลาง จงจาเปนตองมการใชปยเคมชวยและปยอนทรยหรอปลกพชบารงดนสลบกบการปลกขาว มเนอทประมาณ 1,093,354 ไรหรอรอยละ 68.424 ของเนอททงจงหวด ไดแก ชดดน Ay, Ok, Rs และ ชดดน Se

ดนทมปญหาเนอดนไมเหมาะสม โดยสวนใหญเนอดนคอนขางเปนทราย ทาใหธาตอาหารพชสญเสยเนองจากการถกชะลางไดงาย พบบรเวณรมฝงแมนา การใชทดนบรเวณนเพอการปลกพชไร ไมผลหรอพชผก ควรทาคนดนกนนา พรอมทงจดระบบการระบายนาททวมขงออกจากพนทเพาะปลก ปรบปรงสมบตทางกายภาพของดน โดยการใสปยอนทรย เชน ปยคอกหรอปยหมก อตรา 1-2 ตน/ไร หรอปยพชสด โดยปลกพชตระกลถวกอนปลกพชหลก 2 เดอน แลวไถกลบเมอพชปยสดออกดอกประมาณรอยละ 50 ดนบรเวณนมเนอทประมาณ 120,749 ไรหรอรอยละ 7.557 ของเนอททงจงหวด ไดแก ชดดน Cm

Page 36: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

32

8. สรป จงหวดพระนครศรอยธยามเนอทประมาณ 1,597,900 ไร พบดนทงหมด 12 ชดดน ลกษณะดนสวนใหญ

เปนดนเหนยว มบางพนทเปนดนรวนปนทรายแปงหรอดนรวนดนทเหมาะสมดสาหรบปลกขาวแตมขอจากดบางเกยวกบการมนาทวมบาทาใหพชเสยหายและความเปนกรดจดของดน บางบรเวณเนอดนเปนทรายแทรกชนสลบดนรวนมเนอทประมาณ 1,210,605 ไรหรอรอยละ 75.762 ของเนอททงจงหวด สวนดนทไมคอยเหมาะสมสาหรบปลกขาวเนองจากมขอจากดเกยวกบเปนดนเหนยวลกมากทเกดจากตะกอนนาทะเลปฏกรยาดนเปนกรดรนแรงมาก หรอดนเปรยวจดตนมเนอทประมาณ 1,093,354 ไรหรอรอยละ 68.424 ของเนอททงจงหวด และดนทเปนกรด มเนอทประมาณ 53,375 ไรหรอรอยละ 3.34 ของเนอททงจงหวด สวนดนทไมคอยเหมาะสมสาหรบปลกพชไร พชไร มเนอทประมาณ 1,372,252 ไรหรอรอยละ 85.878 ของเนอททงจงหวด และไมผลและไมยนตนมเนอทประมาณ 1,460,963 ไรหรอรอยละ 91.430 ของเนอททงจงหวด เนองจากมขอจากดในเรองการมนาทวมบาทาใหพชเสยหาย เนอดนไมเหมาะสมและดนมความเปนกรดจด

Page 37: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

33

9. เอกสารอางอง

กองสารวจดน. 2523. คมอการจาแนกความเหมาะสมของทดนสาหรบพชเศรษฐกจ. เอกสารวชาการฉบบท 28. กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 73 หนา.

กองสารวจและจาแนกดน. 2543. คมอการจาแนกความเหมาะสมของดนสาหรบพชเศรษฐกจของประเทศไทยเอกสารวชาการฉบบท 453 กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 73 หนา.

_______. 2545. คมอการใชแผนทกลมชดดนเพอการปลกพชเศรษฐกจ. กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 34 หนา.

กรมทรพยากรธรณ. 2544. ธรณวทยาประเทศไทย เฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 6 รอบ. กระทรวงอตสาหกรรม กรงเทพฯ. 556 หนา.

กรมอตนยมวทยา. 2550. “ขอมลอตนยมวทยา”. กรงเทพฯ คณะกรรมการจดทาปทานกรมปฐพวทยา. 2541. ปทานกรมปฐพวทยามหาวทยาลยเกษตรศาสตร. 169 หนา. ททาการปกครองจงหวดพระนครศรอยธยา. 2550. ขอมลทางการปกครอง จงหวดพระนครศรอยธยา 2550. นพนธ ชอผกา และคณะ. 2534. การใชประโยชนทดนเพอการปลกพชเศรษฐกจจงหวดพระนครศรอยธยา. เอกสาร

วชาการฉบบท 177. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ. บญญต แกนจนทรหอม. 2531. รายงานการสารวจ จาแนกดนและสมรรถนะทดน เขตจดรปทดนโครงการเรงราง

อาเภอบานหมอ กงอาเภอดอนพด จงหวดสระบร และอาเภอทาเรอ อาเภอนครหลวง จงหวดพระนครศรอยธยา. รายงานการสารวจดนฉบบท 481. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

บรรจง เยนมนส และเลก มอญเจรญ. 2534. รายงานการสารวจดน จงหวดชยนาท สงหบร อางทอง พระนครศรอยธยา. รายงานการสารวจดนฉบบท 507. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

ปรด ดอนสกล. 2529. รายงานการสารวจดนบรเวณโครงการพฒนาเกษตรกรรมแบบเบดเสรจตามพระราชดาร บานหอหมก ตาบลหอหมก อาเภอบางไทร จงหวดพระนครศรอยธยา. รายงานการสารวจดนฉบบท 396. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

พลพฒน เสาวภานนท. 2530. รายงานการสารวจดนแบบคอนขางละเอยด พนทเขตปฏรปทดนในเขตโครงการพฒนาการเกษตรชลประทานลมนาเจาพระยาฝงตะวนตก บรเวณอาเภอลาดบวหลวง อาเภอบางไทร และอาเภอเสนา จงหวดพระนครศรอยธยา. รายงานการสารวจดนฉบบท 465. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

สถระ อดมศร ขนษฐศร ฮนตระกลและสมตรา วฒนา. 2547. การกาหนดลกษณะของชดดนทจดตงในภาคกลางของประเทศไทย จาแนกใหมตามระบบอนกรมวธานดน 2546. เอกสารวชาการฉบบท 520. สวนมาตรฐานการสารวจจาแนกดนและทดน สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน. กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 148 หนา.

สทน ภรมยศกด และพลพฒน เสาวภานนท. 2530. รายงานการสารวจดน โครงการแผนดนธรรมแผนดนทอง ตาบลบานหลวง อาเภอเสนา จงหวดอยธยา. รายงานการสารวจดนฉบบท 456. กองสารวจและจาแนกดน กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

สวนมาตรฐานการสารวจจาแนกดนและทดน. 2547. คมอการเขยนหนวยแผนทดน.เอกสารวชาการฉบบท 519. สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน. กรมพฒนาทดนกระทรวงเกษตรและสหกรณ. 33 หนา.

Page 38: 2. Ayuthaya Report kung101057 - LDDoss101.ldd.go.th/web_thaisoilinf/central/Ayutthaya/ay_map/ay_series/... · 5.2 ว ธ การด าเน นงาน 5 6. ข อม ลท

34

สานกสารวจดนและวางแผนการใชทดน. 2551. รายงานสารวจดนเพอการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา. เอกสารวชาการฉบบท 134/02/50. กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรงเทพฯ.

Soil Survey Staff. 2014. Key to Soil Taxonomy 12th edition. Natural Resources Conservation Service United States Department of Agriculture. 332 p.

W. Van der Kevie and Banchong Yenmanus. 1972. Semi-Detailed Soil Survey of a Part of the Central Plain Rerng Rang, Nakhon Luang, Maharat-Extensiion and Phak Hai Irrigation Tracts. SSR-88. Soil survey division.

W. Van der Kevie, Banchong Yenmanus, Vijit Chongvathana, Phichai Vichaidit and Somchai Lamyai. 1967. Report on the soil survey in The Channasut Tract. SSR-61. Soil survey division. Bangkok.

W. Van der Kevie, Sanan Keosanan and Rot Theppoonphon. 1968. Report on the soil survey in the Yang Mani Tracts. SSR-68. Soil survey division. Bangkok.

W. Van der Kevie, Somtop Senawongse and Pracong Pongport. 1965. Report on the soil survey in The Khok Krathiam Tract. SSR-40. Soil survey division. Bangkok.

http://www.ayutthaya.go.th/. 2014. “ขอมลทวไปจงหวดพระนครศรอยธยา” กลมงานขอมลสารสนเทศและการสอสาร สานกงานจงหวดพระนครศรอยธยา.