บทท 2

ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ

2.1 ทฤษฎทเกยวของ

2.1.1 นยามค าศพท

2.1.1.1 ความหมายหองสมดโรงเรยน

กหลาบ ปนลายนาค (2539 : 1) ไดใหความหมายไววา หองสมดโรงเรยนหมายถง สถานทรวบรวม

หนงสอวารสาร เอกสาร และสงสพมพ ตลอดจนโสตทศนวสดทสอดคลองกบหลกสตรในปจจบน เพอเปน

การสงเสรมการเรยนการสอนของคร และนกเรยนในโรงเรยนใหมประสทธภาพ

สมจตร พรหมเทพ (2542 : 2) ไดใหความหมายของหองสมดโรงเรยนไววา หมายถงแหลงรวบรวม

ทรพยากรความรทมคณคาตอความคด และววฒนาการของนกเรยน คร แหลงคนควาหาความรประกอบการ

เรยนการสอนดวยตวเอง และแหลงเสรมสรางสตปญญา ความเจรญงอกงามทกดานของนกเรยน

บรรหาร เหลาทอง (2547 : 14) ไดใหความหมายไววา หองสมดโรงเรยน หมายถงหองสมดประเภท

หนง ทผบรหารสถานศกษาจดขนภายในสถานศกษา เพอใหเปนแหลงรวบรวมเพอการศกษา เพอประโยชน

ในการเรยนการสอนตามหลกสตร ตลอดทงเปนแหลงส าหรบการศกษาคนควาโดยอสระ ส าหรบนกเรยน

คร อาจารย และประชาชนทวไป โดยมอบหมายใหผทมความร และทกษะทางดานบรรณารกษศาสตร เปนผ

ด าเนนงาน และใหบรการ

รงส พลสระค (2547 : 14) ไดใหความหมายไววา หองสมดโรงเรยนหมายถง สถานทรวบรวม

หนงสอ วารสาร เอกสารและสงพมพตางๆ ตลอดจนโสตทศนวสดทผบรหารโรงเรยนตองจดตงขน เพอ

สงเสรมการสอนของคร และการเรยนของนกเรยน ใชศกษาคนควาหาความรเพอประกอบการเรยนการสอน

8

สรปไดวา หองสมดโรงเรยนหมายถง สถานทรวบรวมทรพยากรความรทมคณคาหลากหลาย

รปแบบ รวบรวมทงวสดสารนเทศ และโสตวสดทผบรหารสถานศกษาจดเกบไวในสถานศกษา เพอ

ประโยชนในการเรยนการสอนตามหลกสตร ตลอดทงเปนแหลงส าหรบการศกษาคนควาอสระส าหรบ

นกเรยน คร อาจารย และประชาชนทวไป โดยไดมอบหมายใหผมความรและมทกษะทางดานบรรณารกษ

ศาสตรเปนผรบผดชอบด าเนนการใหบรการ

2.1.1.2 บรการยมคน

งานบรการยม-คน เปนสวนหนงของงานบรการหองสมดซงถอวาเปนงานหลกของสมดทกประเภท

ทกขนาด ยกเวนของสมดหนงสอหายากหรอหองสมดเพอการคนควาโดยเฉพาะ ซงระบวาไมเปดบรการ

ใหยม ขอบเขตของงานบรการยม-คน โดยทวไปคอใหผใชหองสมดน าวสดทตนตองการใชออกจาก

หองสมดไดอยางถกตองตามระเบยบ (จารวรรณ สนธโสภณ, 2527) และตองน ามาคนในเวลาอนก าหนด

หากไมน าสงตามเวลากจะตองปฏบตตามระเบยบการปรบหนงสอคางสงของหองสมด

นอกจากนงานยม-คน ของหองสมดเปนบรการพนฐานของหองสมดทกประเภทเพอสนองความ

ตองการของผใชบรการและผปฏบตงานถอเปนแนวทางในการปฏบตงาน งานบรการยม-คน ยงรวมถงงาน

ทางทรพยากรสารสนเทศ งานจองหนงสอ งานส ารองหนงสอ และงานดแลจดการเมอมทรพยากรหองสมด

ช ารด

2.1.1.3 เจาหนาทหองสมด

เจาหนาทหองสมด ไดแก บคลากรทปฏบตหนาทเกยวกบการลงทะเบยนสมาชก ใหบรการจาย-รบ

บรการจอง จดเกบทรพยากรสารสนเทศ รวบรวมและจดท าสถตเปนตน

9

2.1.2 ทฤษฎโปรแกรม

2.1.2.1 ทฤษฎเกยวกบโปรแกรม Microsoft Visual Studio.NET 2005

Visual Basic.Net หรอ VB .Netเปนเครองมอในการพฒนาโปรแกรม Visual Programming บน

ระบบปฏบตการ Windows ซงไดรบการพฒนามาจากภาษา BASIC (Beginners All Purpose Symbolic

Instruction Code ) ซงไดรบความนยมอยางแพรหลายส าหรบผเรมหดเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร เนองจาก

ภาษา BASIC เปนภาษาโปรแกรมทสามารถท าความเขาใจไดงาย

VB.NET เปนเวอรชนลาสดของ Visual Basic ทบรษทไมโครซอฟตไดพฒนามาอยางตอเนอง

(เวอรชนกอนหนาน ไดแก เวอรชน 6 ) ไมโครซอฟตไดเพมขดความสามารถขนมาอกมากมายใน VB.NET

สงทโดดเดน กคอการปรบเปลยนภาษาใหเปนลกษณะ OOP ( Object – Oriented Programming ) เตมตว

เหมอนกบภาษาโปรแกรมสมยใหม เชน C, C++, C# , Delphi และ JAVA เปนตน และดวยความท VB.NET

อยในตระกล .NET จงซมซบเอาความสามารถอนๆ ใน .NET เขามาดวย เชนกน นอกจากนนแลว VB ยง

เปนภาษาทถกผนวกเขากบโปรแกรมอนๆ ของไมโครซอฟต เชน Microsoft Access , Excel ,word เปนตน

เพอใชเขยนโปรแกรมลกษณะสครปต (script) หรอ มาโคร (Macro) การเรยนร VB จงนบวาคมคาทสด

ดอตเนตเฟรมเวรก 3.0 บนวนโดวส

ภาพท 2-1 แสดง .NET Framework

( )

Windows Presentation Foundation (WPF)

Windows CardSpace (WCS)

Windows Communication Foundation (WCF)

Windows Workflow Foundation (WF)

2.0CLR 2.0 , Base Class Libraries 2.0 , ASP.NET 2.0 , ADO.NET 2.0 , WinForms 2.0

( 2003 )

10

ดอตเนตเฟรมเวรด (.NET Framework) คอแพลตฟอรมส าหรบพฒนาซอฟตแวรสรางขนโดยโดย

รองรบภาษาดอตเนตมากกวา 40 ภาษา[1] ซงมไลบรารเปนจ านวนมากส าหรบการเขยนโปรแกรม รวมถง

บรหารการด าเนนการของโปรแกรมบนดอตเนตเฟรมเวรก โดยไลบรารนนไดรวมถงสวนตอประสานกบ

ผใช การเชอมตอฐานขอมล วทยาการเขารหสลบ อลกอรทม การเชอมตอเครอขายคอมพวเตอร และการ

พฒนาเวบแอปพลเคชน

โปรแกรมทเขยนบนดอตเนตเฟรมเวรกจะท างานบนสภาพแวดลอมทบรหารโดย Common

Language Runtime (CLR) นนเตรยมสภาพแวดลอมเสมอน ท าใหผพฒนาไมตองค านงถงความสามารถท

แตกตางระหวางหนวยประมวลผลตางๆ และ CLR ยงใหบรการดานกลไกระบบความปลอดภย การบรหาร

หนวยความจ า และException handling ดอตเนตเฟรมเวรกนนออกแบบมาเพอใหการพฒนาซอฟตแวรงาย

ขน รวดเรวขน และปลอดภยขนกวาเดม โปรแกรมทเขยนบนดอตเนตเฟรมเวรก จะท างานบน

สภาพแวดลอมทบรหารโดย Common Language Runtime (CLR) ซงเปนสวนหนงในดอตเนตเฟรมเวรก

โดย CLR นนเตรยมสภาพแวดลอมเสมอนท าใหผพฒนาไมตองค านงถงความสามารถทแตกตางระหวาง

หนวยประมวล ผลตางๆ และ CLR ยงใหบรการดานกลไกระบบความปลอดภย การบรหารหนวยความจ า

และException handling ดอตเนตเฟรมเวรกนนออกแบบมาเพอใหการพฒนาซอฟตแวรงายขน รวดเรวขน

และปลอดภยขนกวาเดมดอตเนตเฟรมเวรกนนยงไดเปนสวนประกอบในระบบปฏบต การ วนโดวส

เซรฟเวอร 2003 และวนโดวสวสตาซงรนแรกไดออกในปพ.ศ. 2545 รนทสองไดออกในปพ.ศ. 2548 ซง

ตงแตรนแรกถงรนสองนนไดรองรบระบบปฏบตการไมโครซอฟท วนโดวสเกอบทกรน และรนทสาม ซง

เปนรนปจจบนไดออกวนท6 พฤศจกายน พ.ศ. 2549 โดยไดรองรบวนโดวสเอกซพ SP2 วนโดวสเซรฟเวอร

2003 SP1 และวนโดวสวสตา

(http://th.wikipedia.org/wiki/.NET_Framework)

11

2.1.2.2 ทฤษฎเกยวกบโปรแกรม SQL Server 2005

SQL Server 2005 เปนแพลตฟอรมดาตาเบสครบวงจร ซงมระบบบรหารขอมลระดบเอนเตอร

ไพรซ พรอมกบมเครองมอระบบธรกจอจฉรยะ (business intelligence -BI) ในตว กลไกดาตาเบสของ SQL

Server 2005 ชวยใหจดเกบขอมลรเลชนแนลและขอมลทมโครงสรางไดอยางปลอดภยมากขนและม

เสถยรภาพมากขน รวมทงชวยใหคณสรางและบรหารแอพพลเคชนขอมลประสทธภาพสงและพรอมทจะ

ใหบรการตลอดเวลา เพอใชในธรกจได

กลไกขอมลของ SQL Server 2005 ถอเปนหวใจส าคญของโซลชนบรหารขอมลระดบเอนเตอร

ไพรซ นอกจากนน SQL Server 2005 ยงไดผสมผสานระบบวเคราะห ระบบท ารายงาน ระบบผสานขอมล

และระบบแจงเตอนทดทสดเขาไวดวยกน วธการนจะชวยใหธรกจของคณสรางและตดตงโซลชน BI ทคม

คาทชวยใหทมงานของคณจดสรรขอมลไปยงทกจดภายในองคกรไดผานระบบใหคะแนนระบบขอมล

ส าหรบผบรหาร เวบเซอรวส และอปกรณโมไบลตางๆ

SQL Server 2005 สามารถท างานรวมกบ Microsoft Visual Studio, Microsoft Office System และ

ชดเครองมอพฒนารนใหมๆ อาทเชน Business Intelligence Development Studio เปนตน ดวยเหตน SQL

Server 2005 จงตางจากระบบรหารดาตาเบสชนดอนๆอยางมาก ดงนนไมวาคณจะเปนนกพฒนา ผดแล

ระบบดาตาเบส พนกงานทตองการใชขอมล หรอผมอ านาจตดสนใจกตาม SQL Server 2005 จะเปนโซลชน

ทไดรบคณคาจากขอมลเพมขนได

ไดอะแกรมดานลางนแสดงคอมโพเนนตหลกๆทมอยใน SQL Server 2005 ซงแสดงใหเหนวา SQL

Server 2005 คอองคประกอบหลกของ Windows Server System ซงสามารถผสานการท างานกบ

แพลตฟอรม Microsoft Windows (ซงประกอบดวย Microsoft Office System และ Visual Studio) ไดจน

กลายเปนโซลชนทสามารถจดสรรขอมลใหแกทกจดภายในองคกรได

(http://www.microsoft.com/thailand/sql/what-is-sql-servert_th.aspx)

12

ภาพท 2-2 องคประกอบหลกของ SQL Server 2005

2.1.2.3 ทฤษฎเกยวกบโปรแกรม Crystal Reports 11

เปนโปรแกรมส าหรบเสนอรายงานตาง ๆ ทเกดจากฐานขอมลหรอจะเปนหนารายงานธรรมดา

รปแบบการท างานจะเรมจากโปรแกรม Crystal Reports Designer ทเปนโปรแกรมหลกส าหรบสราง

รายงานโดยจะมเครองตาง ๆ หรอโปรแกรมทเราออกแบบเอง เมอเราสรางรายงานไดแลวเราจะแสดงบน

หนาจอคอมพวเตอรของเรากไดหรอพมพเปนรายงานออกทางเครองพมพกได หากเราตองการบนทกก

สามารถบนทกลงในไฟลทมนามสกล .rpt หากเราตองการพมพรายงานอกกสามารถน าไฟลนขนมาใชงาน

ได

นอกจากนยงมเครองมอ Crystal Reports Component ทใชส าหรบน าไฟลนามสกล .rpt ทสรางจาก

โปรแกรม Crystal Reports Designer มาแสดงรายงานดวยการเขยนโปรแกรม Visual Basic ไดอกดวย ถาเรา

ตองการรายงานทตองตดตอฐานขอมลบาง เราจะตองมาเลอกรายการ Using Report Expert ดงเชนการสราง

รายงานทเราจะสรางรายงานทเราจะสราง แตส าหรบในรายงานวางเปลาทเราจะสรางนเราตองเลอกรายการ

As a Blank Report แลวใหคลกปม OK โดยสวนประกอบของหนารายงานมดงตอไปน

13

1) Report Header

จากบรเวณพนทสขาวน สวนทอยดานบนสดเปนสวนของ Report Header ซงเปนสวนแรก

ของรายงานและจะแสดงเพยงสวนหนงครงเทานนในรายการหนง ๆ ตามปกตแลวเรามกจะใช

Report Header ส าหรบท าเปนหนาปกแรกของรายงาน หรอเปนหวขอหลกของรายงานชดน

2) Page Header

บรเวณถดลงมาเปนสวนของ Page Header ทท าหนาทอยดานบน ของทกหนารายงาน

ยกเวนแตหนาทเปน Report Header ซงตามปกตแลวเราจะเหน Page Header ทหนารายงานเสมอ

เชนสวนทแสดงเลขทหนา หรอแสดงหวขอรายงาน

3) Details

เปนสวนส าคญส าหรบแสดงรายงาน ถาหากรายงานมากหรอมขอมลมาก กจะแสดงหลาย

ๆ หนา และเมอมการแสดงรายงานในแตละหนาแลว จะน าสวนของ Page Footer มาแสดงท

ดานลางของรายงานทก ๆ หนา

4) Report Foote

เปนสวนทท างานเพยงครงเดยวจะแสดงทสวนสดทายของ Details ดงนน การแสดง Report

Footer จงไมจ าเปนตองแสดงตอนลางเหมอนอยาง Page Footer คอสนสดรายงานทตรงไหนกแสดง

ทตรงนน สนสดตรงกลางหนากระดาษ กแสดงทตรงกลางหนากระดาษ ดงนนจงมกน ามาใชแสดง

ยอดรวมของรายงานเสมอ

5) Page Footer

เปนรายงานสวนสดทายทแสดงดานลางของหนารายงานเกดจาก Details และแสดงทก

หนาทมรายงาน เรามกพบเหนในรายงานหรอในหนงสอทว ๆ ไปซงคอเลขหนานนเอง

(ธนพล,2545)

14

2.2 ทฤษฎการจดการฐานขอมล

2.2.1 ความหมายของขอมล

ขอมล (data) คอ ขอเทจจรงหรอเหตการณทเกยวของกบสงตางๆ เชน คน สตว สงของ สถานท

ฯลฯ ขอมลจงเปนเรองทเกยวกบเหตการณของสงตาง ๆ ทเกดขนอยางตอเนอง มการรวบรวมขอมลอยาง

เปนระบบและตอเนอง ดงจะเหนจากกระบวนการการเลอกตงทผานมา หลายพรรคการเมองมการ

เทคโนโลยรวบรวมขอมล หาวธการทจะใหไดขอมลอยางรวดเรว และเมอสถานการณหรอเหตการณ

บางอยางผนแปรขน การเตรยมการหรอการแกสถานการณจะด าเนนการไดอยางทนทวงท

(http://gotoknow.org/blog/siriya/132685)

2.2.2 ความหมายของฐานขอมล

การจดการฐานขอมล(Database Management) คอ การบรหารแหลงขอมลทถกเกบรวบรวมไวท

ศนยกลาง เพอตอบสนองตอการใชของโปรแกรมประยกตอยางมประสทธภาพและลดการซ าซอนของ

ขอมล รวมทงความขดแยงของขอมลทเกดขนภายในองคการ ในอดตการเกบขอมลมกจะเปนอสระตอกนไม

มการเชอมโยงของขอมลเกดการ สนเปลองพนทในการเกบขอมล เชน องคการหนงจะมแฟมบคคล

(Personnel) แฟมเงนเดอน (Payroll) และแฟม สวสดการ (Benefits) อยแยกจากกน เวลาผบรหารตองการ

ขอมลของพนกงานทานใดจ าเปนจะตองเรยกดแฟมขอมลทง 3 แฟม ซงเปนการไมสะดวก จงท าใหเกด

แนวความคดในการรวมแฟมขอมลทง 3 เขาดวยกนแลวเกบไวท ศนยกลางในลกษณะฐานขอมล (Database)

จงท าใหเกดระบบการจดการฐานขอมล (Database Management system (DBMS) ซงจะตองอาศยโปรแกรม

เฉพาะในการสรางและบ ารงรกษา (Create and Maintenance) ฐาน ขอมลและสามารถทจะใหผใช

ประยกตใชกบธรกจสวนตวไดโดยการดงขอมล (Retrieve) ขนมาแลวใชโปรแกรมส าเรจรปอนสรางงาน

ขนมาโดยใชขอมลทมอยในฐานขอมล แสดงการรวมแฟมขอมล 3 แฟมเขาดวยกน

2.2.3 ความหมายของการจดการระบบฐานขอมล

ในการท างานดวยคอมพวเตอร ถงแมจะมเครองคอมพวเตอรทมประสทธภาพดแลวกตาม ยงตองม

ชดค าสง (software) ทจะควบคมการท างานของเครองอกดวย บคคลทไดคนเคยกบการเขยนชดค าสงดวย

คอมพวเตอรตาง ๆ เชน ภาษาเบสก ภาษาฟอรแทรน อาจจะประสบปญหาการเขยนชดค าสงทเกยวกบ

แฟมขอมล ตวอยางเชน บรษทแหงหนงตองการประมวลผลขอมลเกยวกบเงนเดอนของพนกงาน ขอมล

15

เกยวกบการท าบญช รายรบรายจาย ขอมลของระบบสนคาคงคลง โดยทว ๆ ไป ในการเขยนชดค าสง หรอ

ใชงานคอมพวเตอรเพอให ไดจดประสงคตามความตองการดงกลาว อาจจะใชหลกการท างานโดยวธการจด

แฟม ซงเรยกวธนวา ระบบการจดกระท าแฟมขอมล (file handing system) ดงรป

http://www.lcc.rtaf.mi.th/trainning/detail0304.html

ภาพท 2-3 ระบบการจดกระท าแฟมขอมล

ภาพท 2-4 ตวอยางการใชระบบการจดการฐานขอมลแทนระบบจดกระท าแฟมขอมล

แฟมเงนเดอน โปรแกรมค านวณเงนเดอน ผลลพธของโปรแกรมค านวณเงนเดอน

แฟมบญช โปรแกรมจดท าบญช ผลลพธของโปรแกรมจดท าบญช

แฟมสนคาคงคลง โปรแกรมสนคาคงคลง ผลลพธของโปรแกรมสนคาคง

คลง

แฟมเงนเดอน

แฟมบญช

แฟมสนคาคงคลง

โปรแกรมค านวณ

เงนเดอน

โปรแกรมจดท า

บญช

โปรแกรมสนคา

คงคลง

ระบบจดการ

ฐานขอมล

16

2.2.4 องคประกอบของระบบฐานขอมล

ระบบฐานขอมลทสมบรณจะตองประกอบดวยองคประกอบ 4 องคประกอบหลก ดงตอไปน (สม

จตร อาจอนทร และงามนจ อาจอนทร 2540 : 31- 43)

2.2.4.1 ฮารดแวร (Hardware)

ฮารดแวร คอ อปกรณตาง ๆ ทางคอมพวเตอร ซงเปนองคประกอบทส าคญองคประกอบหนง

ในระบบฐานขอมลเนองจากฐานขอมลจะตองใชอปกรณทางคอมพวเตอรเพอเกบขอมลและการ

ประมวลผล ซงประกอบไปดวยเครองคอมพวเตอรตงแตหนงเครองขนไป หนวยเกบขอมลส ารอง

หนวยน าเขาขอมล หนวยน าออกขอมล อปกรณสอสารเอเชอมโยงคอมพวเตอรหลาย ๆ เครองให

สามารถแลกเปลยนขอมลกนได

2.2.4.2 ซอฟตแวร (Software)

ซอฟตแวร คอ ระบบจดการฐานขอมล (Database Management System) เปนโปรแกรมทชวย

จดการและควบคมความถกตอง ความซ าซอนและความสมพนธระหวางขอมลตาง ๆ ภายใน

ฐานขอมล สงผลใหผใชสามารถเรยกใชขอมลจากฐานขอมลไดโดยไมจ าเปนทจะตองทราบถง

โครงสรางทางกายภาพของขอมลและอ านวยความสะดวกใหผใชในการใชงานฐานขอมล

2.2.4.3 ขอมล (Data)

ขอมล คอ ทถกเกบขอมลไวในลกษณะเบดเสรจ (Integrated System) และส าหรบระบบ

ขนาดใหญ ซงท างานในลกษณะของการใชงานหลายคน (Multi-User) ขอมลจะถกใชงานรวมกน

(Shared) ผใชสามารถเรยกใชขอมลพรอมกนได (Concurrent)

2.2.4.4 ผใชระบบ (User)

ผใชระบบ คอ ผทเรยกใชขอมลจากระบบฐานขอมล สามารถแบงออกเปน 2 กลมได ดงน

- ผใชงาน (User) กลมผใช ไดแก ผทน าขอมลจากฐานขอมลไปใชงานเกยวกบการ

ออกแบบ และเขยนโปรแกรมจดการกบขอมล รวมไปถงการบ ารงรกษาระบบ

ฐานขอมลใหสามารถใชงานไดอยางราบรน ไมมปญหาตวอยางบคลากรทางดานน

ไดแก ผบรการและจดการฐานขอมล (Database Administrators หรอ DBA) นกเขยน

โปรแกรม (Programmers)

17

- ผปฏบตการ (Operator) ไดแก ผทท าหนาทพฒนาโปรแกรมเพอเรยกขอมลจากระบบ

ฐานขอมลมาประมวลผล โดยโปรแกรมทพฒนาขนสวนใหญ มกจะใชกบค าสงใน

กลม Data Manipulation (DML) ของ Query Language เพอเรยกใชขอมล

2.2.5 ระบบจดการฐานขอมลหรอ DBMS (Database Management System)

เปนโปรแกรมชนดหนงทถกสรางขนมาเพอแกขอบกพรองของระบบการประมวลผลแฟมขอมล

ในระบบการประมวลผลฐานขอมลน แฟมขอมลตาง ๆ ทมความเกยวของกนหรอมความสมพนธกนจะถก

เกบอยรวมกนในททเดยวกน ซงจะชวยลดความซ าซอนของขอมลท าใหขอมลมความถกตองและทนสมยอย

ตลอดเวลา นอกจากนโปรแกรมประยกตทเขยนขนกจะไมขนกบโครงสรางของแฟมขอมลอกดวย

DBMS จะชวยในการสราง เรยกใชขอมล และปรบปรงฐานขอมล โดยจะท าหนาทเสมอนตวกลาง

ระหวางผใชและฐานขอมลใหสามารถตดตอกนได ส าหรบสวนการท างานตาง ๆ ภายในโปรแกรม DBMS

ทท าหนาทในการแปลค าสงไปเปนการกระท าตาง ๆ ทจะกระท ากบขอมลนน ประกอบดวยสวนการท างาน

ตาง ๆ ดงน

2.2.5.1 Database Manager

เปนสวนทท าหนาทก าหนดการกระท าตาง ๆ ใหกบสวน File Manager เพอไปกระท าขอมล

ในฐานขอมล (File Manager เปนสวนทท าหนาทบรหารและจดการกบขอมลทเกบอยในฐานขอมล

ระดบกายภาพ)

2.2.5.2 Query Processer

เปนสวนทท าหนาทแปลงประโยคค าสงของ Query Language ใหอยในรปแบบของค าสงท

Database Manager เขาใจ

2.2.5.3 Data Manipulation Precompiled

เปนสวนทท าหนาทแปล (Compiled) ประโยคค าสงของกลมค าสง DML ใหอยในรปแบบท

สวน Application Programs Object Code จะน าเขารหสเพอสงตอไปยงสวน Database Manager ใน

การแปลประโยคค าสงของกลมค าสง DML ของสวน Data Manipulation Language Precompiled น

จะตองท างานรวมกบสวน Query Processor

18

2.2.5.4 Data Definition Language Precompiled

เปนสวนทท าหนาทแปล (Compiled) ประโยคของกลม DDL ใหอยในรปแบบของ Metadata

ทเกบอยในสวน Data Dictionary ของฐานขอมล (Metadata) ไดแก รายละเอยดทบอกถงโครงสราง

ตาง ๆ ของขอมล

2.2.5.5 Application Programs Object Code

เปนสวนทท าหนาทแปลงค าสงตาง ๆ เปนโปรแกรม รวมทงค าสงในกลมค าสง DML ทสง

ตอไปมาจากสวน Data Manipulation Precompiled ใหอยในรปแบบของ Object Code ทจะสงตอไป

ให Database Manager เพอกระท ากบขอมลในฐานขอมล

2.2.6 หนาทของระบบจดการฐานขอมล

2.2.6.1 ชวยก าหนดและเกบโครงสรางฐานขอมล (Define and Store Database Structure)

2.2.6.2 การเรยนใชขอมลจากฐานขอมล (Load Database)

2.2.6.3 เกบและดแลขอมล (Store and Maintain Data)

2.2.6.4 ประสานกบระบบปฏบตการ (Operation System)

2.2.6.5 ควบคมความปลอดภย (Security Control)

2.2.6.6 จดท าขอมลส ารองและการก (Backup and Recovery)

2.2.6.7 ควบคมการใชขอมลพรอมกนได (Concurrency Control)

2.2.6.8 ควบคมคาของขอมลในระบบใหถกตองตามทควรจะเปน อาจเรยกวา ควบคมบรณภาพขง

ขอมล (Integrity Control)

2.2.6.9 จดท าพจนานกรมขอมล (Data Dictionary)

ขอดของการประมวลผลขอมลในฐานขอมล

1) ขอมลมการเกบอยรวมกนและสามารถใชขอมลรวมกนได

2) ลดความซ าซอนของขอมล

3) สามารถหลกเลยงความขดแยงกนของขอมลทอาจเกดขนได

4) การควบคมความคงสภาพของขอมล

5) การจดการขอมลในฐานขอมลจะท าไดงาย

6) ความเปนอสระระหวางโปรแกรมประยกตและขอมล

19

7) การมผควบคมระบบเพยงคนเดยว

ขอเสยของการประมวลผลขอมลในฐานขอมล

1) การใชฐานขอมลจะเสยคาใชจายคอนขางสง

2) การสญเสยขอมลทอาจเกดขนได

2.2.7 ค าศพททใชในระบบฐานขอมล

2.2.7.1 เอนตต (Entity)

เอนตตเปนสงตาง ๆ ทผใชงานฐานขอมลจะตองยงเกยวดวยเมอมการออกแบบระบบ

ฐานขอมลขน ซงอาจเปนสงทเปนรปธรรม คอสามารถมองเหนไดดวยตา หรออยในรปของนามธรรม

คอไมสามารถมองเหนไดดวยตา

2.2.7.2 แอททรบวท (Attributes)

เปนสงทใชอธบายคณลกษณะของเอนตตหนง ๆ ซงมความหมายเดยกนกบฟลดหรอเขต

ขอมล

2.2.7.3 ความสมพนธ (Relationships)

เอนตตแตละเอนตต สามารถมความสมพนธกนได ความสมพนธน จะแสดงโดยการใช

สญลกษณสเหลยมขาวหลามตด แทนความสมพนธ

ภาพท 2-5 สญลกษณสเหลยมขาวหลามตด แทนความสมพนธ

20

ส าหรบสญลกษณทใชแทน แอททรบวท จะใชรปวงร โดยมเสนเชอมไปยงเอนตต

ภาพท 2-6 สญลกษณทใชแทน แอททรบวท

2.2.8 ประเภทความสมพนธระหวางเอนตต

ความสมพนธระหวางเอนตต เปนความสมพนธทสมาชกของเอนตตหนงสมพนธกบสมาชก

ของอกเอนตตหนง ซงจะสามารถแบงประเภทของความสมพนธออกไดเปน 3 ประเภท ไดแก

2.2.8.1 ความสมพนธแบบหนงตอหนง (one-to-one)

จะใชสญลกษณ 1:1 แทนความสมพนธแบบหนงตอหนง ซงความสมพนธแบบนจะเปน

ความสมพนธทสมาชกหนงรายการของเอนตตหนง มความสมพนธกบสมาชกหนงรายการของอก

เอนตตหนง

ภาพท 2-7 แสดงความสมพนธแบบหนงตอหนง

2.2.8.2 ความสมพนธแบบหนงตอกลม (one-to-many หรอ one-to-N)

จะใชสญลกษณ 1:N แทนความหมายของความสมพนธแบบหนงตอกลม ซงความสมพนธ

รปแบบนเปนความสมพนธทสมาชกหนงรายการของเอนตตมความสมพนธกบสมาชกหลายรายการ

ในอกเอนตตหนง

ภาพท 2-8 แสดงความสมพนธแบบหนงตอกลม

11

N1

21

2.2.8.3 ความสมพนธแบบกลมตอกลม (many-to-many หรอ N-to-M)

จะใชสญลกษณ N:M แทนความสมพนธแบบกลมตอกลม ซงความสมพนธแบบนจะเปน

ความสมพนธทสมาชกหลายรายการในเอนตตหนงมความสมพนธกบสมาชกหลายรายการในอกเอน

ตตหนง

ภาพท 2-9 แสดงความสมพนธแบบกลมตอกลม

E-R Model แบงเอนตตออกเปน 2 ลกษณะ ดงน

1) Regular Entity หรอบางครงเรยกวา Strong Entity ไดแก เอนตตทประกอบดวยสมาชก

ทมคณสมบตซงบงบอกถงเอกลกษณของแตละสมาชกนน เชน เอนตต “บคลากร” ซง

สมาชกภายในเอนตต ไดแก รหสบคลากรแตละคนทไมซ ากนเลย เปนตน

2) Weak Entity มลกษณะตรงกนขามกบ Regular Entity กลาวคอ สมาชกของเอนตต

ประเภทน จะสามารถมคณสมบตทบงบอกถงเอกลกษณของแตละสมาชกไดนน

จะตองอาศยคณสมบตใดคณสมบตหนงของ Regular Entity มาประกอบกบคณสมบต

ของตวมนเอง

2.2.9 โมเดลเชงสมพนธ

โมเดลเชงสมพนธเปนโมเดลทมความงายตอการใชงาน ผใชธรรมดาทวไปกสามารถใชงาน

ฐานขอมลทมโมเดลแบบนได เนองจากผใชไมจ าเปนตองทราบเกยวกบวธการจดเกบขอมลในระดบ

กายภาพ เชน ไมตองทราบวาขอมลถกจดเกบอย ณ ต าแหนงในดสกหรอวธการเขาถง (access) ขอมลแบบ

ใด นอกจากนการแสดงความสมพนธของขอมลระหวางแฟมขอมล จะสามารถมองเหนไดจากตวขอมลท

เกบอยในแฟมขอมลเลย โมเดลแบบนจงเปนโมเด,ทไดรบความนยมมากในปจจบน

NN

22

ค าศพทพนฐานเกยวกบโมเดลเชงสมพนธ (สมจตร อาจอนทร และงามนจ อาจอนทร 2540 : 66-73)

2.2.9.1 รเลชน (Relation) มค าเรยกทวไปวา ตารางขอมล (Table) เนองจากเปนค านามทแทนขอมล

ของเรองใดเรองหนง จงใชค าวา รเลชน แทนความหมายของตารางในระบบฐานขอมลเชง

สมพนธ

2.2.9.2 ทเพล (Tuple) คาของขอมลทอยในแตละแถว (Row) หรอทเรยกกนวา เรคอรด (Record)

2.2.9.3 แอททรบวท (Attribute) คอ รายละเอยดของขอมลในแตละคอลมภ (Column) หรอ ฟลด

(Field)

2.2.9.4 คารดนาลลต (Cardinality) คอ จ านวนแถวของขอมลในแตละรเลชน

2.2.9.5 โดเมน (Domain) หมายถง ขอบเขตของคาขอมล

2.2.9.6 ดกร (Degree) หมายถง จ านวนของแอททรบวทในรเลชน

2.2.9.7 คาวาง (Null Value) หมายถง คาทใหแกแอททรบวทหนง ๆ ในกรณทยงไมพรอมทจะใส

ขอมลหรอการไมทราบคาขอมลของแอททรบวทนน ๆ

2.2.9.8 คยหลก (Primary Key - PK)

เปนแอททรบวททมคณสมบตของขอมลทเปนเอกลกษณหรอมคาทไมซ าซอนกน คณสมบต

ดงกลาวจะสามารถระบวาขอมลนนเปนของทเพล/เรคอรดใด แอททรบวททมคณสมบตเปน

คยหลกอาจประกอบดวยหลายแอททรบวท/คอลมภ/ฟลดรวมกน เพอทจะก าหนดคาทเปน

เอกลกษณได คยหลกทประกอบดวยหลายแอททรบวทนเรยกวา คยรวม (Composite Key)

รเลชนทวไป อาจพบวามแอททรบวทหลายแอททรบวททมคณสมบตทสามารถเลอกขนมา

เปนคยหลกไดจะเรยกกลมแอททรบวทเหลานวา คยคแขง (Candidate Keys) ถาแอททรบวท

หนงถกก าหนดใหเปนคยหลก อกแอททรบวทหนงทมคณสมบตเปนคยหลก แตไมไดถก

เลอกใหเปนคยหลกจะเรยกวา คยส ารอง (Alternate Key)

2.2.9.9 คยนอก (Foreign Key - FK)

เปนแอททรบวทหรอกลมของแอททรบวททอยในรเลชนหนง ๆ ทคาของแอททรบวทนนไป

ปรากฏเปนคยหลกในอกรเลชน (หรออาจเปนรเลชนเดมกได) คยนอกเปรยบเสมอนการ

เชอมขอมลในรเลชนหนงกบอกรเลชนหนง ซงเปนการสรางความสมพนธระหวางรเลชน คย

นอกและคยหลกของอกรเลชนทมความสมพนธกนจะตองอยภายใตโดเมนเดยวกน และคย

23

นอกไมจ าเปนตองมชอเหมอนกบคยหลกของอกรเลชนทมความสมพนธกบรเลชนหนง ๆ

อาจจะมคยหลกอยหรอจะไมมกได แตทกรเลชนจะตองมคยหลกเสมอ

คณสมบตของรเลชนมดงตอไปน

1) ชอง (Cell) แตละชองของตารางจะเกบขอมลเพยงคาเดยว

2) ขอมลทมอยในคอลมภเดยวกนจะตองมชนดขอมลเปนแบบเดยวกน เชน คอลมภรหส

คนงานจะตองมขอมลทเปนตวเลขทเปนรหสคนงานเทานน

3) แตละคอลมภจะตองมชอคอลมภทแตกตางกน และการเรยงล าดบของคอลมภกอนและ

หลงไมถอวาส าคญ

4) ขอมลแตละแถวของตารางจะตองแตกตางกน และการเรยงล าดบของแถวไมถอวาส าคญ

2.3 ทฤษฏการนอรมลไลเซซน (Normalization)

2.3.1 กระบวนการนอรมลไลเซชน (The Normalization Process)

ขอมลทไดจากรายงาน จะมรปแบบทซบซอนเนองจากมการเกบรายละเอยดของขอมลทกอยางไว

ดวยกน วธการหนงในการแปลงขอมลทอยในรปแบบทซบซอนใหอยในรปแบบทอยางตอการน าไปใชงาน

และกอใหเกดปญหานอยทสด คอ กระบวนการนอรมลไลเซชน

2.3.1.1 รปแบบนอรมบระดบท 1 (First Normal Form : 1NF)

เปนกระบวนการแรกสดทใชในการปรบรเลชนทไมนอรมล ใหอยในรปแบบนอรมบระดบท 1 ซง

เปนรปแบบของรเลชนทไมมกลมขอมลซ าใด ๆ อยในรเลชน คอ ทกชองของรเลชนจะตองมขอมลเพยงคา

เดยวเทานน ในการปรบรเลชนทไมนอรมลใหอยในรปแบบนอรมลระดบท 1 น จะตองก าจดกลมขอมลซ า

ออกไปแลวหาคยหลกของรเลชนใหได ซงอาจจะตองมการแตกรเลชนออกเปนรเลชนออกเปนรเลชนใหม

หลายรเลชนได

ปญหาทอาจเกดขนกบรเลชนทมรปแบบนอรมลระดบท 1

1) ความผดปกตตอการแกไขเปลยนแปลงขอมล (Update Anomaly)

2) ความผดปกตตอการลบขอมล (Delete Anomaly)

24

3) ความผดปกตตอการเพมขอมล (Insert Anomaly)

2.3.1.2 รปแบบนอรมลระดบท 2 (Second Normal Form : 2NF)

รปแบบนอรมลระดบ 2 และ 3 จะยงเกยวกบเรองของความสมพนธระหวางคยหลกและแอททร

บวทอน ๆ ทไมไดเปนสวนหนงสวนใดของคยหลกหรอทเรยกวา นนคยแอททรบวท (Nonkey Attribute)

คอ เมอรเลชนนนอยในรปของ 1NF และนนคยแอททรบวททกตวจะตองขนกบคยหลกอยางแทจรง โดย

ตองไมมนนคยแอททรบวทตวใดขนกบสวนใดสวนหนงของคยหลก (ถาคยหลกประกอบดวยแอททรบวท

มากกวาหนงตวขนไป)

2.3.1.3 รปแบบนอรมลระดบท 3 (Third Normal Form : 3NF)

แมรเลชนจะถกแปลงใหอยในรป 2NF แตถาในรเลชนนนยงมแอททรบวททขนกบนนคยแอททร

บวทดวยกนในรเลชน กยอมกอใหเกดปญหา นนคอ รเลชนใดจะอยในรปแบบ 3NF รเลชนนนเปน 2NF

และทกนนคยแอททรบวทจะตองขนกบคยหลกของรเลชนเทานน จะตองไมมการขนตอกนระหวางนนคย

แอททรบวทดวยกนเอง (http://wanchai.hi.ac.th/3204-2116/DBPR4.htm)

2.4 ทฤษฏการวเคราะหและออกแบบระบบ

2.4.1 ความหมายของการวเคราะหและออกแบบ

การวเคราะหและออกแบบระบบคอ วธการทใชในการสรางระบบสารสนเทศขนมาใหมในธรกจใด

ธรกจหนง หรอระบบยอยของธรกจ นอกจากการสรางระบบสารสนเทศใหมแลว การวเคราะหระบบชวยใน

การแกไขระบบสารสนเทศเดมทมอยแลวใหดขนดวยกได การวเคราะหระบบคอ การหาความตองการ

(Requirements) ของระบบสารสนเทศวาคออะไร หรอตองการเพมเตมอะไรเขามาในระบบและการ

ออกแบบกคอ การน าเอาความตองการของระบบมาเปนแบบแผนหรอเรยกวาพมพเขยว ในการสรางระบบ

สารสนเทศนนใหใชในงานไดจรง ผทท าหนานกคอนกวเคราะหและออกแบบระบบ(System Analysis : SA)

(http://www.bcoms.net/system_analysis/lesson1.asp)

25

2.4.2 วงจรการพฒนาระบบ (System Development Life Cycle :SDLC)

ระบบสารสนเทศทงหลายมวงจรชวตทเหมอนกนตงแตเกดจนตายวงจรนจะเปนขนตอนทเปน

ล าดบตงแตตนจนเสรจเรยบรอย เปนระบบทใชงานได ซงนกวเคราะหระบบตองท าความเขาใจใหดวาในแต

ละขนตอนจะตองท าอะไร และท าอยางไร ขนตอนการพฒนาระบบมอยดวยกน 7 ขน ดวยกน คอ

1.เขาใจปญหา

7.บ ารงรกษา 2.ศกษาความเปนไปได

SDLC

6.ทดสอบและตดตง 3.วเคราะห

5.พฒนา 4.ออกแบบ

ภาพท 2-10 แสดงวงจรการพฒนาระบบ

2.4.3 เครองมอทใชในการวเคราะหและออกแบบ

2.4.3.1 ก าหนดปญหา

เปนขนตอนการระบปญหา และจดมงหมายของการพฒนาระบบงาน ซงเปนขนตอนทม

ความส าคญมาก เพราะใชในการก าหนดทศทางในการพฒนาระบบงานใหชดเจน ในการระบปญหามก

ไดมาจากพนกงานท างานแลวพบวางานทท าอยมปญหาเกดขน หรอไมพอใจกบระบบงานเดมทเปนอย ใน

การระบปญหาสามารถท าไดโดยสงเกตวาลกษณะงานเดมสามารถน าระบบสารสนเทศมาปรบปรงใหการ

ท างานสะดวกรวดเรวไดหรอไมสามารถเพมประสทธภาพ ประสทธผลในการท างาน หรอสกบคแขงใน

ดานสารสนเทศไดอยางไร

26

2.4.3.2 วเคราะหปญหา

เปนขนตอนการวเคราะหระบบ ซงเปนการน าสงทรวบรวมขอมลจากขนตอนท 1 มา ทบทวนอก

ครง และน ามาสรางเปนแบบจ าลองเชงตรรกะ (Logical Model) โดยนกวเคราะหระบบจะออกแบบไปตาม

ความตองการของผใชวาควรมลกษณะการท างานของระบบมรปแบบทแสดงผลออกมาอยางไร มการจดเกบ

ขอมลอะไรบาง วเคราะหออกมาในรปแบบของแผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagram) และ

พจนานกรมขอมล (Data Dictionary)

2.4.3.3 ออกแบบ

เปนขนตอนการออกแบบระบบงานโดยมจดมงหมายเกยวกบการแกไขปญหานนจะตองท าอยางไร

ซงในขนตอนนแบบจ าลองเชงตรรกะ (Logical Model) จะถกสรางใหเปนแบบจ าลองทางกายภาพ (Physical

Model) คอการออกแบบใหระบบนนสามารถปฏบตงานไดจรง

2.4.3.4 พฒนา

ขนตอนนเปนการท างานรวมกนระหวางโปรแกรมเมอรและนกวเคราะหระบบเพอพฒนาระบบ ซง

ตองน าสวนทไดจากการวเคราะหระบบในขนตอนท 3 และการออกแบบระบบในขนตอนท 4 มาใช ซงใน

ขนตอนนจะตองมการจดท าเอกสารและฝกอบรมผใชงานควบคไปดวย

2.4.3.5 ทดลอง

เปนขนตอนการทดสอบระบบเพอใหแนใจวาระบบทพฒนาขนมาสามารถใชไดจรงและถกตอง

ตามความตองการของผใชโดยไมมขอผดพลาดใด ๆ ซงในการทดสอบควรใชขอมลทปฏบตงานจรงมา

ทดสอบ เมอมความผดพลาดไมถกตองตามทวเคราะหและออกแบบตองท าการปรบแก โดยในการปรบแก

นนเอกสารตาง ๆ ทไดจดท ามาแลวนนตองน ามาปรบแกใหตรงกบสงทแกไขนนดวย

2.4.3.6 ขนตดตงระบบ

หลงจากทดสอบระบบเรยบรอยแลวขนตอนตอไป คอ ขนตดตงระบบโดยท าการตองแตการแปลง

ขอมล การก าหนดแฟมขอมล การUpdate ขอมล ตรวจสอบความถกตองของขอมล จากนน จะท าการตดตง

27

ระบบ ซงจะตองท าการเลอกวธการตดตงระบบจากวธตางๆ เชน แบบขนาน แบบโดยตรง เปนตน นก

ออกแบบระบบจะตองท าการเลอกวธการตดตงทเหมาะสม เพอไมใหมผลกระทบการด าเนนงานขององคกร

2.4.3.7 บ ารงรกษา

เปนขนตอนการบ ารงรกษาระบบ เพอใหท างานไดในระดบทยอมรบไดซงมความส าคญตอระบบ

เพราะอาจมขอผดพลาดทไมรมากอนขณะท าการทดสอบ หรอผใชมความตองการทเปลยนแปลงไป

เทคโนโลยตาง ๆ เปลยนแปลงไป ธรกจมการขยายตว หรอมการ ปรบเปลยนรปแบบการบรหารงาน ซงถา

ตนทนของการ Maintenance ระบบสงขน ควรจะตองน ามาเปรยบเทยบพจารณาวาควรจะ Maintenance ตอ

หรอจะตองกลบมาเรมพฒนาระบบกนใหมการวเคราะหและออกแบบระบบ เปนวธการพฒนาระบบงาน

จากระบบงานเดมทมปญหาเปนระบบงานใหมทดขนโดยการน าเอาเทคโนโลยมาใชเพอใหระบบเปนไป

อยางมประสทธภาพ http://aofsa80.exteen.com/20081002/entry

2.5 ทฤษฎผงงาน (Flowchart)

ผงงาน คอ แผนภาพทมการใชสญลกษณรปภาพและลกศรทแสดงถงขนตอนการท างานของ

โปรแกรมหรอระบบทละขนตอน รวมไปถงทศทางการไหลของขอมลตงแตแรกจนไดผลลพธตามท

ตองการ

2.5.1 สญลกษณผงงานโปรแกรม ( Program Flowchart )

การเขยนผงโปรแกรมจะประกอบไปดวยการใชสญลกษณมาตรฐานตาง ๆ ทเรยกวา สญลกษณ

ANSI ( American National Standards Institute ) ในการสรางผงงาน ดงตวอยางทแสดงในรปตอไปน

28

ตารางท 2-1 แสดงสญลกษณในการเขยนผงงานโปรแกรม

จ / ข

ศ ศ ข ะ ห ข

ข

ใ ใ ะ ผ ห ห ให

ข จ ห ย ข ข

ห ย จ ห ภ ยใ

จ ข ใจ ยจะ จ

ศ ข จ ห จ

ผ ห ย ถ จ ภ

ผ ห ย ถ

จ ข ผ ภ ยใ ห จ ข

ห ย จ ห ย ศ จะ ย ใ

ย ห ห

ข ห ให ใ ณ ผ ย จะ

ใ ห ห

29

2.5.2 ผงงาน มรปแบบทจากดอย 3 แบบดวยกน คอ

2.5.2.1 การท างานแบบมล าดบเปนรปแบบการเขยนโปรแกรมทงายทสดคอ เขยนใหท างานจากบน

ลงลางเขยนค าสงเปนบรรทดและท าทละบรรทดจากบรรทดบนสดลงไปจนถงบรรทดลางสด

สมมตใหมการท างาน 3 กระบวนการคออานขอมลค านวณและพมพ

ภาพท 2-11 แสดงการท างานแบบมล าดบ

2.5.2.2 การท างานแบบใหเลอกท าและการแบบท าซ าในเงอนไขตางๆเปนการตดสนใจหรอเลอก

เงอนไขคอ เขยนโปรแกรมเพอน าคาไปเลอกกระท าโดยปกตจะมเหตการณใหท า 2

กระบวนการ คอเงอนไขเปนจรงจะกระท ากระบวนการหนงและเปนเทจจะกระท าอก

กระบวนการหนง

ภาพท 2-12 แสดงการท างานแบบใหเลอกท าและการแบบท าซ าในเงอนไขตางๆ

Process 1

Process 2

Process 3

Decision

Process Process

NoYes

30

2.5.2.3 การท าซ าเปนการท ากระบวนการหนงหลายครงโดยมเงอนไขในการควบคมการเขยนผง

โปรแกรมจะประกอบไปดวยการใชสญลกษณมาตรฐานตางๆทเรยกวา สญลกษณANSI

(American National Standards Institute) ในการสรางผงงานดงตวอยางทแสดงในรปตอไปน

การเขยนผงโปรแกรมจะประกอบไปดวยการใชสญลกษณมาตรฐานตางๆทเรยกวา

สญลกษณ ANSI ( American National Standards Institute )ในการสรางผงงานดงตวอยางท

แสดงในรปตอไปน

ภาพท 2-13 แสดงการท าซ า

2.6 วรรณกรรมทเกยวของ

รจรา นาชยฤทธ (2552) ชอเรอง “ การพฒนาระบบการใหบรการหองสมดโรงเรยนบานโคกลาม

อ าเภอบรบอ จงหวดมหาสารคาม” (กรณศกษา:โรงเรยนบานโคกลาม อ าเภอบรบอ จงหวดมหาสารคาม)ม

วตถประสงคเพอระบบการใหบรการหองสมดโรงเรยนบานโคกลาม อ าเภอบรบอ จงหวดมหาสารคามใหม

ประสทธภาพ โดยวจยปฏบตการ 2 วงรอบ แตละวงรอบประกอบดวยการวางแผน การปฏบต การสงเกต

การสะทอนผล กลมผรวมศกษาจานวน 5 คน ไดแกผศกษาคนควาและผรวมศกษาคนควา จ านวน 4 คน คอ

ครวชาการ จ านวน 2 คน และเจาหนาทหองสมด จ านวน 2 คน และผใหขอมลเพมเตม จ านวน 20 คน

นกเรยนทดแลหองสมด จ านวน 8 คน และกลมผใชบรการ จ านวน 10 คน

Decision

Process

Yes

No

31

จากผลการศกษาพบวา การพฒนาระบบการใหบรการหองสมดโรงเรยนบานโคกลาม อ าเภอบรบอ

จงหวดมหาสารคาม จากการด าเนนการพฒนาในวงรอบท 1 โดยใชกลยทธการประชมเชงปฏบตการ

การศกษาดงาน และการนเทศภายใน พบวา งานบรการแนะน าการใชหองสมด สภาพทเปนจรงการ

ด าเนนงานไมตอบสนองบรการแนะน าหองสมดใหผใชบรการได เนองจากบคลากรสวนใหญสามารถน า

ขนตอนและวธการปฏบตงานไปใหบรการนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ แตยงมบคลากรสวนนอยยงไม

บรรล จงมการพฒนาในวงรอบท 2 โดยใชการนเทศภายใน ผลการศกษาพบวา ครทงหมดสามารถใหบรการ

หองสมดไดอยางมประสทธภาพ และงานบรการยม-คน พบวาขนตอนและวธการปฏบตงาน ประกอบดวย

การเลอกหนงสอ ขนตอนการใหบรการไดแก ใสรหสสมาชก ใสรหสทะเบยนหนงสอ โปรแกรมบนทก

ขอมลการยม-คน ไวในคมอปฏบตงานหองสมดท าใหมขนตอนและวธการปฏบตงานบรการยม-คน ให

ค าปรกษา ทมขนตอนนอยลงแตถกตอง และรวดเรว เมอท าการตรวจสอบระบบไมพบจดทตองปรบแกไข

โดยสรป การพฒนาระบบการใหบรการหองสมด โดยใชกลยทธการประชมเชงปฏบตการ ศกษาด

งาน และการนเทศภายใน เมอครบ 2 วงรอบ ท าใหครมความร ความสามารถ และสามารถปฏบตงานตาม

คมอการปฏบตงานหองสมดโรงเรยนบานโคกลามไดอยางมประสทธภาพ จงสงเสรมใหน ากลยทธดงกลาว

ไปพฒนาระบบงานบรการในดานอนๆตอไป

อลยภรณ ประสระเก (2550 : บทคดยอ) การศกษาเอกเทศดานโปรแกรมดานคอมพวเตอรเรอง การ

พฒนาระบบงานคอมพวเตอร กรณศกษา ระบบพสดครภณฑศนยพฒนาฝมอแรงงาน จงหวดมหาสารคาม

1) เพอศกษาถงกระบวนการพฒนาขอมลพนฐานของระบบพสดครภณฑศนยฯ 2) เพอพฒนาโปรแกรม

ขอมลพนฐานของระบบพฒนาฝมอแรงงานฯ

ในการศกษาระบบฐานขอมลระบบพสดครภณฑ ไดท าการศกษาระบบตามวงจรการพฒนา

ระบบงาน และน ามาพฒนาโปรแกรมใช SQL 2000 Server ใชวนโดวส 2000 เปนฐานขอมลเพอใชในการ

จดการดานขอมลและใชโปรแกรม Visual Basic.NET ออกแบบหนาฟอรมในสวนของผใชระบบ เพอให

เกดความสะดวกในการใชงานของผใชระบบ

จากผลการศกษาครงน ท าใหไดระบบพสดครภณฑ ทสามารถน าไปใชงานไดจรงมความถกตอง

เชอถอได และสามารถน ามาใชแทนระบบงานปจจบนได

32

คาว สวสดรกษ (2553 : บทคดยอ) วตถประสงคของโครงงานเทคโนโลยสารสนเทศธรกจฉบบน

เพอศกษาเกยวกบการวเคราะหและออกแบบระบบบรหารจดการระบบจดการหองสมดโรงเรยนอาชวศกษา

เกษตรสมบรณ ซงเปนระบบทเกยวกบการยมหนงสอ การคนหนงสอ การจองหนงสอ การสมครสมาชก

การจดการขอมลสมาชก และการจดการขอมลหนงสอ

ระบบทพฒนาขนใชโปรแกรม Microsoft Visual studio 2005 รวมกบฐานขอมล Microsoft SQL

Server 2005 ซงโปรแกรมสามารถจดการกบขอมลการใหบรการของระบบจดการหองสมดโรงเรยน

อาชวศกษาเกษตรสมบรณใหเปนไปอยางมประสทธภาพ มความรวดเรวและถกตองกวาเดม

ภาพรวมของระบบสามารถท าการเพมขอมล แกไขขอมล ลบขอมล คนหาขอมลได และสามารถ

ออกรายงาน การยมหนงสอ การคนหนงสอ การจองหนงสอ การสมครสมาชก และพมพสลปการยม

สลปการคน บตรสมาชก ใบเสรจ รายงานขอมลเจาหนาท รายงานขอมลสมาชก ซงในการท างานของ

ระบบงานท าใหระบบจดการหองสมดโรงเรยนอาชวศกษาเกษตรสมบรณ สามารถใชงานไดจรง