1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6...

51
การใชชุดก จกรรมการเร ยนรูวทยาศาสตร เร่อง อ เล็กทรอนกสเบองต น ชุดท่ 1 เร่อง ไดโอด ครูผู สอนควรศกษารายละเอยดก จกรรมการปฏบัตตามลาดับขั นตอน ดังตอไปน 1. ครูเตรยมวัสดุอุปกรณ และจัดชันเรยนใหพร อม 2. ครูศกษาเน อหาท่จะสอนใหละเอยดและศกษาชุดก จกรรมการเร ยนรู 3. อนสอนครูต องเตร ยมชุดกจกรรมการเร ยนรูไว บนโต ะใหเร ยบร อย และใหเพ ยงพอกับนักเรยนในแตละกลุม โดยใหไดรับคนละ 1 ชุด ยกเวน ส่อการสอนท่ต องใชร วมกันทังกลุม 4. ครูเป็นผูจัดก จกรรมการเร ยนรูและวัดผลประเม นผลใหเป็นไปตามลาดับขั นตอน ท่กาหนดไว 5. การสอนแบงออกเป็น 5 ขั น ดังน ขันท่ 1 ขันนา ขันท่ 2 ขั นก จกรรม ขันท่ 3 ขั นสรุป ขั นท่ 4 ขั นประเมนผล 6. อนสอนครูต องชแจงใหนักเรยนศกษาคูม อนักเร ยน ศกษาการเร ยนดวย ชุดกจกรรมการเร ยนรูตังแต ขั นตอนการใชชุดก จกรรมการเร ยนรู แบบทดสอบก อนเร ยน ใบความรู จกรรมการทดลอง บันทกก จกรรม แบบทดสอบหลังเร ยน คาถามชวนคด เฉลย 7. เม่อปฏ บัตกจกรรมเสร็จแลว ครูต องเนนใหนักเร ยนเก็บชุดก จกรรมการเร ยนรู ของตนไว ในสภาพเรยบรอย 8. การสรุปบทเร ยนควรจะเป็นกจกรรมร วมกันของกลุม หรอตัวแทนแตละกลุม สรุปรวมกัน 1

Upload: others

Post on 05-Mar-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

การใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง อเลกทรอนกสเบองตน ชดท 1

เรอง ไดโอด ครผสอนควรศกษารายละเอยดกจกรรมการปฏบตตามล าดบขนตอน

ดงตอไปน

1. ครเตรยมวสดอปกรณ และจดชนเรยนใหพรอม

2. ครศกษาเนอหาทจะสอนใหละเอยดและศกษาชดกจกรรมการเรยนร

3. กอนสอนครตองเตรยมชดกจกรรมการเรยนรไวบนโตะใหเรยบรอย

และใหเพยงพอกบนกเรยนในแตละกลม โดยใหไดรบคนละ 1 ชด ยกเวน

สอการสอนทตองใชรวมกนทงกลม

4. ครเปนผจดกจกรรมการเรยนรและวดผลประเมนผลใหเปนไปตามล าดบขนตอน

ทก าหนดไว

5. การสอนแบงออกเปน 5 ขน ดงน ขนท 1 ขนน า ขนท 2 ขนกจกรรม ขนท 3

ขนสรป ขนท 4 ขนประเมนผล

6. กอนสอนครตองชแจงใหนกเรยนศกษาคมอนกเรยน ศกษาการเรยนดวย

ชดกจกรรมการเรยนรตงแต ขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนร แบบทดสอบกอนเรยน ใบความร กจกรรมการทดลอง บนทกกจกรรม

แบบทดสอบหลงเรยน ค าถามชวนคด เฉลย

7. เมอปฏบตกจกรรมเสรจแลว ครตองเนนใหนกเรยนเกบชดกจกรรมการเรยนร

ของตนไวในสภาพเรยบรอย

8. การสรปบทเรยนควรจะเปนกจกรรมรวมกนของกลม หรอตวแทนแตละกลม

สรปรวมกน

1

Page 2: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

การใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง อเลกทรอนกสเบองตน ชดท 1

เรอง ไดโอด นกเรยนควรปฏบตตามล าดบขนตอนดงตอไปน

1. นกเรยนแตละกลมไดแบงหนาท ก าหนดบทบาทสมาชกใหชดเจน หากมปญหา

ใหปรกษาครผสอน

2. นกเรยนศกษาจดประสงคการเรยนร กอนลงมอศกษาชดกจกรรมการเรยนร

3. นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน จ านวน 10 ขอ แลวตรวจค าตอบจากเฉลย

4. นกเรยนศกษาเนอหาในชดกจกรรมการเรยนรตามล าดบทละหนาตอเนองกนไป

เรอยๆ ตงแตหนาแรกจนถงหนาสดทาย จะขามหนาใดหนาหนง ไมได

5. ถามค าสง ค าถามหรอกจกรรม นกเรยนตองปฏบตตามทกอยาง

6. นกเรยนตองซอสตยตอตนเอง ไมดเฉลย กอน ควรใชความสามารถ

ในการตอบค าถามดวยตนเอง

7. นกเรยนแตละกลมตองตอบค าถามเพอวเคราะหและสรปผล และสรปผล

การทดลอง

8. เมอเสรจสนกจกรรมในชดกจกรรมการเรยนร นกเรยนตองสงตวแทนน าเสนอ

ใบบนทกกจกรรมของกลมตนเอง

9. ทกกจกรรมการเรยนมเวลาจ ากด นกเรยนควรปฏบตใหทนเวลา ไมควรปลอยทง

งานหรอสะสมงานคางไว เนองจากผลงานแตละกจกรรมชดการเรยนรเปน

องคความรส าหรบชดกจกรรมการเรยนรในล าดบตอไป

2

Page 3: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

10. การท ากจกรรมในชดกจกรรมการเรยนร ใหนกเรยนเปนผสรางองคความร

หรอชวยกนคนควาดวยความตงใจ

11. เมอเรยนจบแตละกจกรรมของชดกจกรรมการเรยนร ควรเกบอปกรณการเรยน

ใหเรยบรอยทกครง

เมอเรยนจบเรองนแลว นกเรยนสามารถเมอเรยนจบเรองนแลว นกเรยนสามารถ

ทดลองและอธบายสมบตเบองตนของชนสวนอเลกทรอนกสบางชนด ทดลองและอธบายสมบตเบองตนของชนสวนอเลกทรอนกสบางชนด

เชน ตวตาเชน ตวตานทาน นทาน ไดโอดไดโอด ไอซ ไอซ และและทรานซสเตอร ทรานซสเตอร (( ว ว 55..11 –– 1111 ))

11.. บอกบอกความหมาย ความหมาย ลกษณะลกษณะของไดโอดของไดโอด และไดโอดเปลงแสงและไดโอดเปลงแสง ((KK))

22.. เขยนสญลกษณเขยนสญลกษณของไดโอด และไดโอดเปลงแสงของไดโอด และไดโอดเปลงแสง ((KK))

33.. บอกคณสมบตของไดโอดบอกคณสมบตของไดโอด และไดโอดเปลงแสงและไดโอดเปลงแสง ((KK))

44.. วาดรปแผนผงวงจรวาดรปแผนผงวงจร ไดโอดและไดโอดเปลงแสงไดโอดและไดโอดเปลงแสง ((PP))

3

Page 4: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

55.. ตอชนสวนไดโอตอชนสวนไดโอดในวงจรไฟฟาดในวงจรไฟฟาและไดโอดเปลงแสงในวงจรไฟฟาและไดโอดเปลงแสงในวงจรไฟฟา ((PP))

6. เหนคณคาของไดโอดเหนคณคาของไดโอด ((AA))

เวลาทใช 3 ชวโมง

กจกรรมท กจกรรมท 1.1.11 รไหม รไหม ““ไดโอดคออะไรไดโอดคออะไร””

กจกรรมท กจกรรมท 1.1.2 2 มาตอไดโอดเปลงแสงกนเถอะมาตอไดโอดเปลงแสงกนเถอะ

ค าชแจงค าชแจง ใหนกเรยนอานและปใหนกเรยนอานและปฏบตตามขนตอน ดงนฏบตตามขนตอน ดงน

ขนท 1 นกเรยนอานคมอนกเรยนใหเขาใจ กอนจะลงมอศกษาชดกจกรรมขนท 1 นกเรยนอานคมอนกเรยนใหเขาใจ กอนจะลงมอศกษาชดกจกรรม

การเรยนรการเรยนร

ขนท 2 นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน จ านวน ขนท 2 นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน จ านวน 1010 ขอขอ และตรวจค าตอบและตรวจค าตอบ

จากเฉลยจากเฉลย

ขนท 3 นกเรยนศกษาใบความรขนท 3 นกเรยนศกษาใบความรท 1ท 1.1.1 เรอง ไดโอดเรอง ไดโอด

4

Page 5: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ขนท 4 นกเรยนขนท 4 นกเรยนศกษากจกรรมการทดลองท 1.1 ศกษากจกรรมการทดลองท 1.1 รไหม รไหม ““ไดโอดคออะไรไดโอดคออะไร””

แลวลงมอปฏบตกจกรรมแลวลงมอปฏบตกจกรรม บนทกผลบนทกผลลงในใบบนทกกจกรรมและตรวจลงในใบบนทกกจกรรมและตรวจ

ความถกตองจากเฉลยความถกตองจากเฉลยกกจกรรม จกรรม (ไมควรเปดดเฉลยกอน)(ไมควรเปดดเฉลยกอน)

ขนท 5 นกเรยนศกษาใขนท 5 นกเรยนศกษาใบความรท 1.2 เรอง ตอไดโอดเปลงแสงบความรท 1.2 เรอง ตอไดโอดเปลงแสง

ขนท 6 ขนท 6 นกเรยนศกษากจกรรมนกเรยนศกษากจกรรมการทดลองท 1.2 การทดลองท 1.2 มาตอไดโอดเปลงแสงกนเถอะมาตอไดโอดเปลงแสงกนเถอะ

แลวลงมอปฏบตกจกรรม แลวลงมอปฏบตกจกรรม บนทกผลบนทกผลลงในใบบนทกกจกรรมและตรวจลงในใบบนทกกจกรรมและตรวจ

ความถกตองจากเฉลยกจกรรมความถกตองจากเฉลยกจกรรม (ไม(ไมควรเปดดเฉลยกอนควรเปดดเฉลยกอน) )

ขนท 7 นกเรยนกลมทครสมสงตวแทนออกมาน าเสนอหนาชนเรยน ขนท 7 นกเรยนกลมทครสมสงตวแทนออกมาน าเสนอหนาชนเรยน

ขนท 8 นกเรยนทกคนและครรวมกนสรปและรบฟงการใหความรเพมเตมขนท 8 นกเรยนทกคนและครรวมกนสรปและรบฟงการใหความรเพมเตม

จากครผสอนจากครผสอน

ขนท 9 นกเรยนท าค าถามชวนคขนท 9 นกเรยนท าค าถามชวนคด และตรวจความถกตองจากเฉลยค าถามชวนคดด และตรวจความถกตองจากเฉลยค าถามชวนคด

ขนท ขนท 1010 นกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน จ านวน 10 ขอ และตรวจค าตอบนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน จ านวน 10 ขอ และตรวจค าตอบ

จากเฉลยจากเฉลย

5

Page 6: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกขอทถกตองทสดเพยงขอเดยว โดยท าเครองหมาย ตรงขอท

คดวาถกตอง

1. สญลกษณอปกรณชนดใดตอไปน ทการท างานขนอยกบปรมาณแสงทตกกระทบ

ก.

ข.

ค.

ง.

2. อปกรณชนดใดในวงจรไฟฟาทเปลงแสงได

ก. Prints Cercuits

ข. Integrated Circuit

ค. Light Emitting Diode

ง. Light Dependent Resistor

3. ไดโอดเปลงแสงใชกระแสไฟฟานอย เพอปองกนไมใหเกดการเสยหายตองมการตอชนสวน

อเลกทรอนกสชนดใด

ก. ไอซ

ข. ตวตานทาน

ค. ตวเกบประจ

ง. ทรานซสเตอร

Page 7: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

4. ไดโอด ท าหนาทอะไรในวงจรอเลกทรอนกส

ก. เปนอปกรณท าหนาทตด - ตอ วงจรไฟฟา

ข. เปนอปกรณใหกระแสไฟฟาไหลผานทางเดยว

ค. เปนอปกรณทลดปรมาณกระแสไฟฟาใหกบวงจรไฟฟา

ง. เปนอปกรณทสามารถปรบคาความตานทานไดตามตองการ

5. จากสญลกษณ ขอใดกลาว ไม ถกตอง

ก. ขวไฟฟาดาน B เรยกวาแอโนด ข. ชนสวนอเลกทรอนกสชนดน คอไดโอด

ค. ดาน A ตองตอเขากบขวบวกของแบตเตอร

ง. การตอชนสวนอเลกทรอนกสชนดนตองตอแบบอนกรมกบวงจร

6. ชนสวนอเลกทรอนกส ไดโอด ท าหนาทอะไร

ก. เปลยนความตางศกยไฟฟาใหสงขน

ข. เปลยนรปพลงงานไฟฟาเปนพลงงานกล

ค. ยอมใหกระแสไฟฟาไหลกลบไป-กลบมา

ง. เปลยนไฟฟากระแสสลบใหเปนไฟฟากระแสตรง

7. ไดโอดยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานทศทางเดยว คอ

ก. กระแสตรงกระแสไฟฟาไหลจากขว P ไปยงขว N

ข. กระแสตรงกระแสไฟฟาไหลจากขว N ไปยงขว P

ค. กระแสสลบไหลจากศกยไฟฟาต า ไปยงศกยไฟฟาสง

ง. กระแสสลบไหลจากศกยไฟฟาสง ไปยงศกยไฟฟาต า

8. ถาตองการใหไดโอดเปลงแสงท างานได ควรตอไดโอดเปลงแสงเขากบวงจรดงน

ก. ตอแอดโนดของไดโอดเปลงแสงเขากบแบตเตอรแบบขนานกบโวลลมเตอร

ข. ตอแอดโนดของไดโอดเปลงแสงเขากบตวตานทานแบบขนานกบโวลลมเตอร

ค. ตอแอดโนดของไดโอดเปลงแสงเขากบตวเกบประจแบบอนกรมกบโวลลมเตอร

ง. ตอแอดโนดของไดโอดเปลงแสงเขากบตวทรานซสเตอรแบบอนกรม

กบโวลลมเตอร

6

Page 8: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

9. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบไดโอดเปลงแสง

ก. เพอปองกนไมใหไดโอดเปลงแสงเสยหายตองตอแบบอนกรม

ข. ขายาวของไดโอดเปลงแสงจะแสดงขวลบและขาสนจะแสดงขวบวก

ค. ท าหนาทก าหนดทศการไหลของกระแสไฟฟาในวงจรไฟฟาไปทางเดยวกน

ง. เมอมกระแสไหลในวงจรไฟฟา ศกยไฟฟาของไดโอดทแอโนดจะสงกวาแคโทด

10. ขอใด การตอไดโอดและไดโอดเปลงแสงเขากบวงจรไฟฟา ทเหมอนกน

ก. กระแสไฟฟาไหลในวงจรไฟฟา จะมศกยของไดโอดทแคโทด สงกวาขวแอโนด

ข. ตองตอขวลบของLED กบขวลบของแบตเตอร และ ตอขวบวกของLED กบ

ขวบวกของแบตเตอร

ค. ไดโอดยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานไดทศทางเดยว คอไหลเขาทาง แคโทดหรอ

ขว N แลวออกทางแอโนด หรอขว P เทานน

ง. การตอแบบขนานขว P ของไดโอดเขากบขวบวกของแหลงจายกระแสไฟฟาตอ

ขวN ของไดโอดเขากบขวลบของแหลงจายกระแสไฟฟา

เพอนๆ ท ากนไดไหมคะ เพอนๆ ท ากนไดไหมคะ

7

Page 9: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ชนสวนอเลกทรอนกส (Electronic Component) ในอดตใชหลอดสญญากาศเปน

ยคแรก ท าใหเครองใชไฟฟาอเลกทรอนกสมขนาดใหญ เชน วทยในอดตมขนาดใหญกวา

ในปจจบนมาก แตชนสวนอเลกทรอนกสในปจจบนนท ามาจากสารกงตวน า (Semiconductor)

ซงเปนสารทน าไฟฟาไดดกวาฉนวนไฟฟา แตไมดเทากบตวน าไฟฟา โดยจะน าไฟฟาไดด

ในบางเงอนไขเทานน

ในปจจบนชนสวนอเลกทรอนกสจะมขนาดเลกกวาและเบากวาในอดตมาก อกทงยง

ใชกระแสไฟฟานอยกวามากและในอนาคต นกวจยไดคดคนพฒนาน าตวน าไฟฟายงยวด

(Superconductor) ซงเปนสารทเมออยในอณหภมต า จะไมมความตานทานไฟฟา ท าให

สามารถน าไฟฟาไดดวยความเรวสง ซงสามารถท าใชชนสวนอเลกทรอนกสทมขนาดเลก

กวาในปจจบน

8

ใบความรท 1.1

ไดโอด

Page 10: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ไดโอด เปนชนสวนอเลกทรอนกส ทมลกษณะและสมบต ดงน

1. ประกอบดวยสารกงตวน า 2 ชนด คอ สารกงตวน าชนด P และชนด N ประกบ

ตดกน จงท าใหกระแสไฟฟาไหลผานไดทศทางเดยว

2. ประกอบดวยสารกงตวน า 2 ชนด คอ สารกงตวน าชนด P และชนด N ประกบ

ตดกน จงท าใหกระแสไฟฟาไหลผานไดทศทางเดยว

สารกงตวน าชนด P

เปนสารกงตวน าผสม ผลตขนมาจาก

ธาตซลคอน หรอ ธาตเจอรเมเนยมทบรสทธ

ผสมกบธาตทอยในหม 3 ของตารางธาต

เชน โบรอน (B),แกลเลยม (Ga),อะลมเนยม

(Al) หรอ อนเดยม (In) อยางใดอยางหนง

ไปหลอมละลายในอตราสวนทพอเหมาะ

เม อปลอยให เ ยนต วล งจะ ไดผลกสาร

กงตวน าชนด P

สารกงตวน าชนด N

เปนสารกงตวน าผสม ผลตขนจาก

การน าธาตซลคอน หรอ ธาตเจอรเมเนยม

ทบรสทธผสมกบธาตหม 5 ของตารางธาต

เชน อาร เซนก (As),ฟอสฟอรส (P),หรอ

แอนตโมน (Sb) อยางใดอยางหนง ไปหลอม

ละลายในอตราสวนทพอเหมาะ เมอปลอย

ใหเยนตวลงจะไดผลก สารกงตวน าชนด N

ไดโอด ( Diode )

9

ไดโอด ( Diode )

ลองศกษาด...ไมยากลองศกษาด...ไมยาก

อยางทคดนะอยางทคดนะคคะะ

Page 11: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

3. ไดโอดมรปรางลกษณะหลายแบบ แตทนยมใชกนมาก และ เปนแบบทนกเรยนควร

รจก มลกษณะเปนรปทรงกระบอกเลก ๆ มกานโลหะอยหว-ทายของทรงกระบอก

ดานหนงมแถบสด าคาด ซงแสดงวาเปนขวแคโทด (Cathode) หรอ ขวลบขาสน

สวนกานโลหะดานตรงกนขามจะเปนขวแอโนด (Anode) หรอ ขวบวกขายาว

ทมา : http://tukanjana.blogspot.com/2010/07/detector-diode-8-rectifier-diode.html

4. สญลกษณของไดโอด

+ - + -

+

P=Positive (+) N=Negative (-)

5. ไดโอด ท าหนาทเปลยนกระแสไฟฟาสลบใหเปนกระแสตรง เนองจากยอมให

อเลกตรอนไหลผานไดทศทางเดยว

P N

10

Page 12: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

6. เมอตอไดโอดเขากบวงจร ไดโอดจะยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานได กตอเมอ

ศกยไฟฟาของไดโอดทแอโนดจะตองสงกวาทแคโทด ดงนน จงตองตอแอโนดของ

ไดโอดเขากบขวบวกของวงจร และตอแคโทดของไดโอดเขากบขวลบของวงจร

+ -

สญลกษณในวงจร

ไดโอด

แบตเตอร (ถานไฟฉาย 2 กอน)

1. ไดโอดธรรมดา ( Normal diode )

2. ซเนอรไดโอด ( Zener Diode)

3. ไดโอดวาแรกเตอรหรอวารแคป ( Varactor or Varicap Diode )

4. แอลอด ( Light Emitting Diode ; LED )

5. โฟโตไดโอด ( Photo Diode )

6. ไดโอดก าลง ( Power Diode )

การตอไดโอดในวงจร การตอไดโอดในวงจร

ประเภทของไดโอด

ประเภทของไดโอด

+ -

+ - ศกยไฟฟาสง ศกยไฟฟาต า

Page 13: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

1. ไดโอดธรรมดา (Normal diode )

ทมา : http://phchitchai.wbvschool.net/archives/1312

มรปรางหลายแบบแตทนยมใชในวงจรอเลคทรอนกสจะม 2 ขวลกษณะคลายตว

ตานทาน ท าหนาทควบคมการไหลของกระแสไฟฟาใหไหลไปทางเดยวคอกระแสไฟฟา

จะไหลผานไดโอดไดถาตอขว P กบขวบวก และ N กบขวลบ แตความตานทานของไดโอด

ไมคงทเพราะความสมพนธระหวางกระแส กบความตางศกยทครอมไดโอดไมเปนเสนตรง

2. ซเนอรไดโอด ( Zener Diode )

ทมา : http://phchitchai.wbvschool.net/archives/1312

ซเนอรไดโอดเปนอปกรณสารกงตวน าทน ากระแสไดเมอไดรบไบอสกลบ และระดบ

แรงดนไบอสกลบทน าซเนอรไดโอดไปใชงานไดเรยกวา ระดบแรงดนพงทลายซเนอร

(Zener Breakdown Voltage ; Vz) ซเนอรไดโอดจะมแรงดนไบอสกลบ (Vr) นอยกวา Vz

เลกนอย ไดโอดประเภทนเหมาะทจะน าไปใชควบคมแรงดนทโหลดหรอวงจรทตองการ

แรงดนคงท เชน ประกอบอยในแหลงจายไฟเลยง หรอโวลเทจเรกเลเตอร

11

Page 14: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

3. ไดโอดวาแรกเตอรหรอวารแคป (Varactor or Varicap Diode)

ทมา : http://phchitchai.wbvschool.net/archives/1312

ไดโอดวาแรกเตอรหรอวารแคปเปนไดโอดทมลกษณะพเศษ คอ สามารถปรบคา

คาปาซแตนซ เช อมตอ Ct ได โดยการปรบคาแรงดนไบอสกลบ ไดโอดประเภทน

มโครงสรางเหมอนกบไดโอดทวไป ขณะแรงดนไบอสกลบ (Reverse Bias Voltage ; Vr)

มคาต า Depletion Region จะแคบลงท าให Ct ตรงรอบตอมคาสง แตในทางตรงขามถาเรา

ปรบ Vr ใหสงขน Depletion Region จะขยายกวางขน ท าให Ct มคาต า จากลกษณะ

ดงกลาว เราจงน าวารแคปไปใชในวงจรปรบความถ เชน วงจรจนความถอตโนมต

(Automatic Fine Tunning ; AFC) และวงจรกรองความถซงปรบชวงความถไดตามตองการ

(Variable Band pass Filter) เปนตน

4. ไดโอดเปลงแสงหรอแอลอด ( Light Emitting Diode ; LED )

12

Page 15: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ทมา : http://phchitchai.wbvschool.net/archives/1312

LED เปนไดโอดทใชสารประเภทแกลเลยมอารเซนไนตฟอสไฟต (Gallium Arsenide

Phosphide ; GaAsP) หรอสารแกลเลยมฟอสไฟต (Gallium Phosphide ; GaP) มาท าเปนสาร

กงตวน าชนด P และ N แทนสาร Si และ Ge สารเหลานมคณลกษณะพเศษ คอ สามารถ

เรองแสงไดเมอไดรบไบอสตรง การเกดแสงทตว LED นเราเรยกวา อเลกโทรลมนเซนต

(Electroluminescence) ปจจบนนยมใช LED แสดงผลในเครองมออเลกทรอนกส เชน

เครองคดเลข,นาฬกา เปนตน

5. โฟโตไดโอด (Photo Diode)

ทมา : http://phchitchai.wbvschool.net/archives/1312

13

Page 16: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

โฟโตไดโอด เปนไดโอดทอาศยแสงจากภายนอกผานเลนซ ซงฝงตวอยระหวาง

รอยตอ P-N เพอกระตนใหไดโอดท างาน การตอโฟโตไดโอดเพอใชงานจะเปนแบบไบอส

กลบ ทงนเพราะไมตองการใหโฟโตไดโอดท างานในทนททนใด แตตองการใหไดโอดท างาน

เฉพาะเมอมปรมาณแสงสวางมากพอตามทก าหนดเสยกอน กลาวคอ เมอเลนซของ

โฟโตไดโอดไดรบแสงสวางจะเกดกระแสรวไหล ปรมาณกระแสรวไหลนเพมขนตาม

ความเขมของแสง

6. ไดโอดก าลง (Power Diode)

14

Page 17: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ทมา : http://phchitchai.wbvschool.net/archives/1312

ไดโอดก าลง เปนไดโอดทออกแบบใหบรเวณรอยตอมชวงกวางมากกวาไดโอดทวไป

เพอน าไปใชกบงานทมก าลงไฟฟาสง กระแสสงและทนตออณหภมสงได เชน ประกอบเปน

วงจรเรยงกระแส ในอเลกทรอนกสก าลง เปนตน จะเหนไดวาเมอพกดกระแสไฟฟามคา

หลายรอยแอมป ท าใหไดโอดมอณหภมขณะท างานสง โดยทวไปจงนยมใชรวมกบตวระบาย

ความรอน ( Heat Sinks ) เพอเพมพนทระบายความรอนภายในตวไดโอดก าลง

1. ใหนกเรยนศกษารายละเอยดเกยวกบกจกรรมการทดลองท 1.1

ตามรายละเอยดในกรอบดานลาง

การทดลองท การทดลองท 1.1.11 รไหม รไหม ““ไดโอดคออะไรไดโอดคออะไร””

เยเย!! ส...สนะส...สนะคะคะเพอนๆเพอนๆ

15

Page 18: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

จดประสงคจดประสงค

11.. ท าการทดลองเพอศกษาเกยวกบสมบตของไดโอดท าการทดลองเพอศกษาเกยวกบสมบตของไดโอด

22.. วาดรปแผนผงวงจรและตอชนสวนวาดรปแผนผงวงจรและตอชนสวน””ไดโอดไดโอด””ในวงจรไฟฟาไดในวงจรไฟฟาได

33.. สรปเกยวกบสมบตของไดโอดไดสรปเกยวกบสมบตของไดโอดได

วธทดลองวธทดลอง

11.. นกเรยนวางแผนการตอวงจรทประกอบดวย แบตเตอรนกเรยนวางแผนการตอวงจรทประกอบดวย แบตเตอร 4 เซลล 4 เซลล สายไฟพสายไฟพรอมรอม

แจคปากคบ แจคปากคบ แอมมเตอรแอมมเตอร โวลตมเตอร โวลตมเตอร ไดโอดไดโอด สวตซ สวตซ และตวตานทาน 100 และตวตานทาน 100

22.. ตอโวลตมเตอรเพอวดศกยไฟฟาระหวางแอโนดกบแคโทดของไดโอดตอโวลตมเตอรเพอวดศกยไฟฟาระหวางแอโนดกบแคโทดของไดโอด

33.. โยกสวตซไปทต าแหนง โยกสวตซไปทต าแหนง OONN (เปดสว(เปดสวตซ) อานคากระแสไฟฟา และ ความตซ) อานคากระแสไฟฟา และ ความตางตาง

ศกยไฟฟา บนทกผลศกยไฟฟา บนทกผล

44.. ท าเหมอนขอ 1ท าเหมอนขอ 1--3 แตใหกลบข3 แตใหกลบขวไดโอด บนทกผลวไดโอด บนทกผล

5. นกเรยนออกแบบตารางบนทกผลนกเรยนออกแบบตารางบนทกผล

2. นกเรยนรบอปกรณการทดลองทโตะวางอปกรณ (อปกรณการทดลองท 1.1)

3. สมาชกในกลมศกษาขนตอนการทดลองอยางละเอยดและลงมอปฏบต

กจกรรมการทดลอง

4. นกเรยนบนทกผลการท ากจกรรม ตอบค าถาม ตามหวขอในใบบนทกกจกรรม

5. เมอนกเรยนทดลองเสรจเรยบรอยใหเกบอปกรณทกชน และ น าไปสงคนท

โตะวางอปกรณ

6. สงใบบนทกกจกรรม

16

Page 19: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

การทดลองท 1.1 เรอง

จดประสงค

อปกรณ

ทดลองวนท

ผลการทดลอง (ออกแบบตารางบนทกผลการทดลองท ากจกรรมการตอไดโอด)

ค าถามเพอวเคราะหและสรปผล

1. ในวงจรการทดลอง มอปกรณ ดงน

2. การตอไดโอดใหกระแสไฟฟาไหลควรตออยางไร

3. ในกจกรรมการทดลอง เมอกลบขวของไดโอด จะมกระแสไฟฟาหรอไม

สงเกตไดจาก

Page 20: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

4. ศกยไฟฟาระหวางขวแอโนดและแคโทดของไดโอด มคาตางกนประมาณ

5. เมอกลบขวของไดโอด คาความตางศกยฟาระหวางขวของไดโอดมคาประมาณ

6. ไอโอด มความส าคญตอการไหลของกระแสไฟฟาหรอไม

อยางไร

สรปผลการทดลอง

วาดแผนผงวงจรทปฏบต

17

Page 21: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ไดโอดเปลงแสง (Light Emitting Diode) หรอ เรยกวา LED (แอลอด) ผลตมาจาก

สารกงตวน าชนด P และ ชนด N ตอชนกน มขาตอออกมาใชงานสองขา คอขาแอโนด และ

ขาแคโทด ซงไดโอดเปลงแสงจะเปลงแสงออกมาไดเมอมกระแสไฟฟาไหลผาน แสงทเปลง

ออกมา ประกอบดวยคลนความถเดยว และ มเฟสตอเนองกน

ไดโอดเปลงแสงสามารถผลตขนมาไดจากสารหลายชนด ทงของแขง ของเหลว และกาซ

ไดโอดเปลงแสง แบงออกเปน 2 ชนด คอ แสงทตาคนมองเหน และ แสงทตาคนมอง

ไมเหน

แสงทตาคนมองเหน

ไดโอดเปลงแสงทตาคนมองเหน ม 4 ชนด คอ สน าเงน สแดง สเขยว และ สเหลอง หรอ

บางครงออกสสม ไดโอดชนดน เรยกวา LED (แอลอด) หรอ Light Emitting Diode

ใบความรท 1.2

ไดโอดเปลงแสง

18

ไดโอดเปลงแสง หรอ LED

ไดโอดเปลงแสง หรอ LED

Page 22: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

แสงทตาคนมองไมเหน

ไดโอดเปลงแสงชนดทตาคนมองไมเหน เพราะ เปนแสงทอยในยานแสดงอนฟราเรด

ซงขณะเปลงแสงออกมาตาคนจะมองไมเหน ไดโอดชนดน เรยกวา IRED (ไออารอด) หรอ

Infrared Emitting Diode

แสงทเปลงออกมาจากไดโอดเปลงแสง จะมสแตกตางกน ขนอยกบเนอสารกง

ตวน าทน ามาใชผลต ซงมดงน

1. สารแกลเลยมอารซไนด ใชตวยอวา GaAs ไดโอดจะเปลงแสงอนฟราเรดออกมา

2. สารแกลเลยมอารซไนดฟอสไฟด ใชตวยอวา GaAsP ไดโอดจะเปลงแสงสแดง

หรอสเหลองออกมา

3. สารแกลเลยมฟอสไฟด ใชตวยอวา GaP ไดโอดจะเปลงแสง สน าเงน หรอ สเขยว

ออกมา

ไดโอดเปลงแสง ( Light Emitting Diode ) หรอ เรยกวา LED ( แอลอด ) มลกษณะ ดงน

ขวบวกและขวลบอยดานเดยวกน ปกตจะมสองขา ขาทงสองยาวไมเทากน โดย

ขาทสนกวาจะเปนขวลบ สวนขาทยาวกวาจะเปนขวบวก และ ปลายขาลบดานท

อยในครอบพลาสตกจะโตกวาปลายขาบวก

ครอบพลาสตก ปลายขาขวลบใหญกวาขวบวก

ขวแอโนด (+) ขายาว ขวแคโทด (-) ขาสน

ไดโอดเปลงแสง ( Light Emitting Diode ) หรอ เรยกวา LED ( แอลอด ) มสญลกษณ

ดงน

19

Page 23: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

สญลกษณของ LED คอ

แอโนด แคโทด

+ -

ไดโอดเปลงแสง ( Light Emitting Diode ) หรอ เรยกวา LED ( แอลอด ) มลกษณะและ

คณสมบต ดงน

การตอ LED ทถกตอง ตองใหขวลบของ LED ตอกบขวลบของแบตเตอร

และ ขวบวกของ LED ตอกบขวบวกของแบตเตอรเชนเดยวกบไดโอดธรรมดา

ซงท าใหแอโนดของไดโอดเปลง แสงมศกยไฟฟาสงกวาแคโทด

+ -

1. ใหนกเรยนศกษารายละเอยดเกยวกบกจกรรมการทดลองท 1.2

20

Page 24: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ตามรายละเอยดในกรอบดานลาง

การทดลองการทดลองทท 22.1.1 มามาตอไดโอดเปลงแสงตอไดโอดเปลงแสงกนเถอะกนเถอะ

จดประสงคจดประสงค

1. ท าการทดลองเพอศกษาเกยวกบสมบตของไดโอดเปลงแสง1. ท าการทดลองเพอศกษาเกยวกบสมบตของไดโอดเปลงแสง

22.. วาดรปแผนผงวงจรและตอชนสวนวาดรปแผนผงวงจรและตอชนสวน””ไดโอดเปลงแสงไดโอดเปลงแสง””

ในในวงจรไฟฟาไดวงจรไฟฟาได

33.. สสรปเกยวกบสมบตของไดโอดเปลงแสงไดรปเกยวกบสมบตของไดโอดเปลงแสงได

วธทดลองวธทดลอง

1. นกเรยนวางแผนการตอวงจรทประกอบดวย แบตเตอร 4 เซลล 1. นกเรยนวางแผนการตอวงจรทประกอบดวย แบตเตอร 4 เซลล สายไฟ สายไฟ

แอมมเตอรแอมมเตอร โวลตมเตอร โวลตมเตอร ไดโอดเปลงแสงไดโอดเปลงแสง สวตซ สวตซ และและตวตานทาน 100 ตวตานทาน 100

2. ตอโวลตมเตอรเพอวดศกยไฟฟาระหวางแอโนดกบแ2. ตอโวลตมเตอรเพอวดศกยไฟฟาระหวางแอโนดกบแคโทดของไดโอดเปลงแสงคโทดของไดโอดเปลงแสง

3. โยกสวตซไปทต าแหนง 3. โยกสวตซไปทต าแหนง OONN (เปดสวตซ) อานคากระแสไฟฟา และ (เปดสวตซ) อานคากระแสไฟฟา และ

ความ ตางศกยไฟฟา บนทกผลความ ตางศกยไฟฟา บนทกผล

4. ท าเหมอนขอ 14. ท าเหมอนขอ 1--3 แตใหกลบขวไดโอด3 แตใหกลบขวไดโอดเปลงแสงเปลงแสง บนทกผลบนทกผล

5. 5. นกเรยนออกแบบตารางบนทกผลนกเรยนออกแบบตารางบนทกผล

2. นกเรยนรบอปกรณการทดลองทโตะวางอปกรณ (อปกรณการทดลองท 1.2)

3. สมาชกในกลมศกษาขนตอนการทดลองอยางละเอยดและลงมอปฏบต

กจกรรมการทดลอง

4. นกเรยนบนทกผลการท ากจกรรม ตอบค าถาม ตามหวขอในใบบนทกกจกรรม

5. เมอทดลองเสรจเรยบรอยใหเกบอปกรณทกชน และ น าไปสงคนทโตะวาง

อปกรณ

6. สงใบบนทกกจกรรม

Page 25: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

การทดลองท 1.2 เรอง

จดประสงค

อปกรณ

ทดลองวนท

ผลการทดลอง (ออกแบบตารางบนทกผลการทดลองท ากจกรรมการตอไดโอด)

ค าถามเพอวเคราะหและสรปผล

1. อปกรณในวงจร มดงน

21

Page 26: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

2. ในวงจรไฟฟานมอปกรณชนดใดทตองตอแบบอนกรมกบไดโอดเปลงแสง เพอให

กระแสไฟฟาไหลผานนอยลง เปนการปองกนไมใหไดโอดเปลงแสงเสย

3. ในกจกรรมการทดลอง เมอโยกสวตซไปทต าแหนง ON ไดโอดเปลงแสงเกดการ

เปลยนแปลง คอ แสดงวา

4. เมอสลบขวของไดโอดเปลงแสงด และ เมอโยกสวตซไปทต าแหนง ON

ไดโอดเปลงแสงเกดการเปลยนแปลง คอ แสดงวา

เกดจากสาเหต

5. ถาตองการใหไดโอดเปลงแสงท างานได ควรตอไดโอดเปลงแสงเขากบวงจร ดงน

สรปผลการทดลอง

229

Page 27: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

วาดแผนผงวงจรทปฏบต

232

Page 28: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ค าชแจง : จงตอบค าถามตอไปน

24

Page 29: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

1. ในวงจรทมไดโอดเปลงแสงเปนองคประกอบ หากมกระแสไฟฟาจ านวนมาก

ไหลผานไดโอดเปลงแสง อาจจะท าใหไดโอดเปลงแสงเสยหายได ซงจะสามารถ

ปองกนไมใหเกดความเสยหายไดอยางไร เพราะเหตใด

2. การตอไดโอดเปลงแสงเขากบแบตเตอร 3 เซลล ตองตออยางไรอธบาย

และวาดภาพประกอบ

252

Page 30: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกขอทถกตองทสดเพยงขอเดยว โดยท าเครองหมาย

ตรงขอทคดวาถกตอง

1. ขอใด การตอไดโอดและไดโอดเปลงแสงเขากบวงจรไฟฟา ทเหมอนกน

ก. กระแสไฟฟาไหลในวงจรไฟฟา จะมศกยของไดโอดทแคโทด สงกวาขวแอโนด

ข. ตองตอขวลบของLED กบขวลบของแบตเตอร และ ตอขวบวกของLED กบ

ขวบวกของแบตเตอร

ค. ไดโอดยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานไดทศทางเดยว คอไหลเขาทาง แคโทดหรอ

ขว N แลวออกทางแอโนด หรอขว P เทานน

ง. การตอแบบขนานขว P ของไดโอดเขากบขวบวกของแหลงจายกระแสไฟฟาตอ

ขวN ของไดโอดเขากบขวลบของแหลงจายกระแสไฟฟา

2. อปกรณชนดใดในวงจรไฟฟาทเปลงแสงได

ก. Prints Cercuits

ข. Integrated Circuit

ค. Light Emitting Diode

ง. Light Dependent Resistor

3. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบไดโอดเปลงแสง

ก. เพอปองกนไมใหไดโอดเปลงแสงเสยหายตองตอแบบอนกรม

ข. ขายาวของไดโอดเปลงแสงจะแสดงขวลบและขาสนจะแสดงขวบวก

ค. ท าหนาทก าหนดทศการไหลของกระแสไฟฟาในวงจรไฟฟาไปทางเดยวกน

ง. เมอมกระแสไหลในวงจรไฟฟา ศกยไฟฟาของไดโอดทแอโนดจะสงกวาแคโทด

Page 31: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

4. ไดโอดยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานทศทางเดยว คอ

ก. กระแสตรงกระแสไฟฟาไหลจากขว P ไปยงขว N

ข. กระแสตรงกระแสไฟฟาไหลจากขว N ไปยงขว P

ค. กระแสสลบไหลจากศกยไฟฟาต า ไปยงศกยไฟฟาสง

ง. กระแสสลบไหลจากศกยไฟฟาสง ไปยงศกยไฟฟาต า

5. จากสญลกษณ ขอใดกลาว ไม ถกตอง

ก. ขวไฟฟาดาน B เรยกวาแอโนด ข. ชนสวนอเลกทรอนกสชนดน คอไดโอด

ค. ดาน A ตองตอเขากบขวบวกของแบตเตอร

ง. การตอชนสวนอเลกทรอนกสชนดนตองตอแบบอนกรมกบวงจร

6. ชนสวนอเลกทรอนกส ไดโอด ท าหนาทอะไร

ก. เปลยนความตางศกยไฟฟาใหสงขน

ข. เปลยนรปพลงงานไฟฟาเปนพลงงานกล

ค. ยอมใหกระแสไฟฟาไหลกลบไป-กลบมา

ง. เปลยนไฟฟากระแสสลบใหเปนไฟฟากระแสตรง

7. ถาตองการใหไดโอดเปลงแสงท างานได ควรตอไดโอดเปลงแสงเขากบวงจรดงน

ก. ตอแอดโนดของไดโอดเปลงแสงเขากบแบตเตอรแบบขนานกบโวลลมเตอร

ข. ตอแอดโนดของไดโอดเปลงแสงเขากบตวตานทานแบบขนานกบโวลลมเตอร

ค. ตอแอดโนดของไดโอดเปลงแสงเขากบตวเกบประจแบบอนกรมกบโวลลมเตอร

ง. ตอแอดโนดของไดโอดเปลงแสงเขากบตวทรานซสเตอรแบบอนกรม

กบโวลลมเตอร

8. ไดโอดเปลงแสงใชกระแสไฟฟานอย เพอปองกนไมใหเกดการเสยหายตองมการตอชนสวน

อเลกทรอนกสชนดใด

ก. ไอซ

ข. ตวตานทาน

262

Page 32: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ค. ตวเกบประจ

ง. ทรานซสเตอร

9. ไดโอด ท าหนาทอะไรในวงจรอเลกทรอนกส

ก. เปนอปกรณท าหนาทตด - ตอ วงจรไฟฟา

ข. เปนอปกรณใหกระแสไฟฟาไหลผานทางเดยว

ค. เปนอปกรณทลดปรมาณกระแสไฟฟาใหกบวงจรไฟฟา

ง. เปนอปกรณทสามารถปรบคาความตานทานไดตามตองการ

10. สญลกษณอปกรณชนดใดตอไปน ทการท างานขนอยกบปรมาณแสงทตกกระทบ

ก.

ข.

ค.

ง.

272

Page 33: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ภาคผนวก

282

Page 34: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ขอ ก ข ค ง 1

2

3

4

5

292

Page 35: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

6

7

8

9

10

Page 36: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ขอ ก ข ค ง 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

302

Page 37: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ขอ เฉลย ขอ เฉลย

1 ง 6 ก

2 ค 7 ก

3 ข 8 ก

4 ข 9 ข

5 ก 10 ข

312

Page 38: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ขอ เฉลย ขอ เฉลย

1 ข 6 ก

2 ค 7 ก

3 ก 8 ข

4 ก 9 ข

5 ก 10 ง

322

Page 39: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

การทดลองท 1.1 เรอง รไหม “ไดโอดคออะไร”

จดประสงค 1. ท าการทดลองเพอศกษาเกยวกบสมบตของไดโอด

2. วาดรปแผนผงวงจรและตอชนสวน “ไดโอด” ในวงจรไฟฟาได

3. สรปเกยวกบสมบตของไดโอดได

อปกรณ

332

Page 40: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

1. แบตเตอร 4 เซลล ( กระบะพรอมถานไฟฉาย 4 กอน)

2. สายไฟพรอมแจคและปากคบ 7 เสน

3. แอมมเตอร 1 เครอง

4. โวลตมเตอร 1 เครอง

5. ไดโอด 1 ตว

6. สวตซ 1 ตว

7. ตวตานทาน 100 1 ตว

ทดลองวนท (วนทท ากจกรรมชดน)

ผลการทดลอง (ออกแบบตารางบนทกผลการทดลองท ากจกรรมการตอไดโอด)

การตอไดโอด กระแสไฟฟา (A) ศกยไฟฟา (V)

1. ตอขวแอโนดของไดโอดกบขวบวก

ของแบตเตอร และตอขวแคโทด

ของไดโอดกบขวลบของแบตเตอร

2. กลบขวของไดโอด จากขอ 1

จากการทดลอง

0

V1 จากการทดลอง

V2 จากการทดลอง

*** V2 > V1

34

Page 41: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ค าถามเพอวเคราะหและสรปผล

1. ในวงจรการทดลอง มอปกรณ ดงน สายไฟ แบตเตอร แอมมเตอร โวลตมเตอร

ไดโอด สวตซ และตวตานทาน

2. การตอไดโอดใหกระแสไฟฟาไหลควรตออยางไร ตอแบบอนกรมขวแอโนดตอกบ

ขวบวกของแบตเตอร ขวแคโทดตอกบขวลบของแบตเตอร

3. ในกจกรรมการทดลอง เมอกลบขวของไดโอด จะมกระแสไฟฟาหรอไม ไมม

สงเกตไดจาก เขมของแอมมเตอรและโวลตมเตอรไมเบน

4. ศกยไฟฟาระหวางขวแอโนดและแคโทดของไดโอด มคาตางกนประมาณ (ค าตอบ

จากทนกเรยนทดลองได)

5. เมอกลบขวของไดโอด คาความตางศกยไฟฟาระหวางขวของไดโอดมคาประมาณ

(ค าตอบจากทนกเรยนทดลองได)

6. ไอโอด มความส าคญตอการไหลของกระแสไฟฟาหรอไม ม อยางไร ไดโอด

ยอมใหกระแสฟาไหลผานไดทศทางเดยว คอ เขาทางแอโนดหรอขว P แลวไหลออก

ทางแคโทด หรอ ขว N

7. ยกตวอยางเครองใชไฟฟาในชวตประจ าวนทใชไดโอดเปนสวนประกอบ มา 3 ชน

โทรทศน พดลม เครองเสยง วทย ฯลฯ

สรปผลการทดลอง

1. ไดโอดมคณสมบตท าใหกระแสไฟฟาไหลทางเดยว โดยกระแสไฟฟาไหลเขาทาง

ขวแอโนดและออกทางขวแคโทด

2. การตอไดโอดในวงจรตองตอแบบอนกรม คอ ขวแอโนดของไดโอดตอกบขวบวก

และขวแคโทดของไดโอดตอกบขวลบของแบตเตอร

Page 42: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

แผนผงวงจรการตอไดโอด

+ -

100

+ -

-

+

S

6 V

35

b a v

A

Page 43: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

การทดลองท 1.2 เรอง มาตอไดโอดเปลงแสงกนเถอะ

จดประสงค

1. ท าการทดลองเพอศกษาเกยวกบสมบตของไดโอดเปลงแสง

2. วาดรปแผนผงวงจรและตอชนสวน ”ไดโอดเปลงแสง”

ในวงจรไฟฟาได

3. สรปเกยวกบสมบตของไดโอดเปลงแสงได

อปกรณ

1. แบตเตอร 4 เซลล ( กระบะพรอมถานไฟฉาย 4 กอน)

2. สายไฟ 7 เสน

3. แอมมเตอร 1 เครอง

4. โวลตมเตอร 1 เครอง

5. ไดโอดเปลงแสง 1 ตว

6. สวตซ 1 ตว

7. ตวตานทาน 100 1 ตว

36

Page 44: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ทดลองวนท (วนทท ากจกรรมชดน)

ผลการทดลอง (ออกแบบตารางบนทกผลการทดลองท ากจกรรมการตอไดโอด)

การตอขวของ LED ความสวาง

ของLED

กระแสไฟฟา

(A)

ศกยไฟฟา

(V)

1. ตอแอโนดของ LED กบ ขวบวกของ

แบตเตอร และตอ แคโทดของ LED กบขว

ลบของแบตเตอร

สวาง จากการ

ทดลอง

V 1 จาก

การทดลอง

2 . ตอแอโนดของ LED กบ ขวลบของ

แบตเตอร และตอแคโทดของ LED กบ

ขวบวกของแบตเตอร (สลบขวกบขอ1)

ไมสวาง 0 V 2 จาก

การทดลอง

*** V2 > V1

ค าถามเพอวเคราะหและสรปผล

1. อปกรณในวงจร มดงน สายไฟ แบตเตอร แอมมเตอร โวลตมเตอร

ไดโอดเปลงแสง สวตซ และ ตวตานทาน

2. ในวงจรไฟฟานมอปกรณชนดใดทตองตอแบบอนกรมกบไดโอดเปลงแสง เพอให

กระแสไฟฟาไหลผานนอยลง เปนการปองกนไมใหไดโอดเปลงแสงเสย ตวตานทาน

3. ในกจกรรมการทดลองเมอโยกสวตซไปทต าแหนง ON ไดโอดเปลงแสงเกดการ

เปลยนแปลง คอ มแสงสวาง แสดงวา มกระแสไฟฟาไหลผาน

ไดโอดเปลงแสง

4. เมอสลบขวไดโอดเปลงแสง และโยกสวตซไปทต าแหนง ON ไดโอดเปลงแสงเกด

การเปลยนแปลง คอ ไมสวาง แสดงวา ไมมกระแสไฟฟา

ไหลผาน เกดจากสาเหต ตอผดขว กระแสไฟฟาไหลผานไดโอดเปลงแสงได

37

Page 45: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

5. ถาตองการใหไดโอดเปลงแสงท างานได ควรตอไดโอดเปลงแสงเขากบวงจร ดงน

ตอแอโนด (ขายาว)เขากบแบตเตอรขวบวก และ ตอแคโทด(ขาสน) เขากบ

ของแบตเตอรขวลบ

สรปผลการทดลอง

1. ไดโอดมคณสมบตท าใหกระแสไฟฟาไหลทางเดยว โดยกระแสไฟฟาไหลเขาทาง

ขวแอโนดและออกทางขวแคโทด

2. การตอไดโอดในวงจรตองตอแบบอนกรม คอ ขวแอโนดตอกบขวบวกและขวแคโทด

กบขวลบของแบตเตอร

3. ไดโอดเปลงแสงเปนอปกรณ ทใหแสงสวางและยอมใหกระแสไฟฟาเคลอนทผานได

ทางเดยวเทานน

4. การตอไดโอดเปลงแสงตองตอแบบอนกรม คอ ตอขวแอโนดของไดโอดเปลงแสง

เขากบขวบวกของแบตเตอร และตอขวแคโนดของไดโอดเปลงแสงเขากบขวลบ

ของแบตเตอร

วาดแผนผงวงจรทปฏบต

100

38

v

A

Page 46: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

เพอนๆ เสรจทนเวลา

กนไหมคะ

Page 47: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ค าชแจง : จงตอบค าถามตอไปน

1. ในวงจรทมไดโอดเปลงแสงเปนองคประกอบ หากมกระแสไฟฟาจ านวนมาก

ไหลผานไดโอดเปลงแสง อาจจะท าใหไดโอดเปลงแสงเสยหายได ซงจะสามารถ

ปองกนไมใหเกดความเสยหายไดอยางไร เพราะเหตใด

ในวงจรทมไดโอดเปลงแสงเปนองคประกอบ หากมกระแสไฟฟาจ านวนมาก

ไหลผานไดโอดเปลงแสง อาจจะท าใหไดโอดเปลงแสงเสยหายได ซงจะสามารถ

ปองกนไมใหเกดความเสยหายไดโดยการตอตวตานทานลงไปในวงจรไฟฟา

เนองจาก ตวตานทานจะท าใหกระแสไฟฟาไหลผานไดโอดเปลงแสงนอยลง

2. การตอไดโอดเปลงแสงเขากบแบตเตอร 3 เซลล ตองตออยางไรอธบาย

และวาดภาพประกอบ

การตอไดโอดเปลงแสงเขากบแบตเตอร 3เซลล โดยการตออนกรมเขาไป

ในวงจรใหถกขว ซงขวแอโนดของไดโอดเปลงแสงจะตองตอกบขวบวก

ของแบตเตอร และ ขวแคโทดของไดโอดเปลงตองตอเขากบขวลบของแบตเตอร

จงจะมกระแสไฟฟาไหลผานเขาไปในไดโอดเปลงแสงท าใหสามารถเปลงแสงได

39

Page 48: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

สมพงศ จนทรโพธศร.รศ.ดร. วทยาศาสตร 5. มปพ. กรงเทพฯ : บรษท ไฮเอดพบลชชง

จ ากด.

สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ พว. (2558). คมอครวทยาศาสตร ชนมธยมศกษา

ปท 3. กรงเทพฯ : ส านกพมพ บรษทพฒนาคณภาพวชาการ (พว.) จ ากด.

ศรลกษณ ผลวฒนะ และ คณะ. (2548). อเลกทรอนกสเบองตน. กรงเทพฯ :

ส านกพมพนยมวทยา.

เวบไซต

www.geocities.com

www.ice.co.th/bigenner/index.htm

www.oknation.net

www.rmutphysics.com

www.siphaya.net

wwwwww..tthh..wwiikkiippeeddiiaa..oorrgg

wwwwww..rreeppaaiirr--rreeccttiiffiieerr..ccoomm//eenn__ddiiooddee..hhttmm

http://tukanjana.blogspot.com/2010/07/detector-diode-8-rectifier-diode.html

http://phchitchai.wbvschool.net/archives/1312

28 40

Page 49: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง อเลกทรอนกสเบองตน ส าหรบนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 3 ไดออกแบบและสรางขนมาอยางมระบบ โดยมการวเคราะหตวชวด

และประมวลความคดรวบยอดเพอแบงเปนหวเรองตางๆ โดยชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ชดนแบงเนอหาออกเปน 6 ชด ประกอบดวย

ชดท 1 ไดโอด

ชดท 2 ตวตานทาน

ชดท 3 ทรานซสเตอร

ชดท 4 ตวเกบประจ

ชดท 5 แอลดอารและไอซ

ชดท 6 วงจรอเลกทรอนกส

เพอใหผเรยนไดศกษาเรยนร และท ากจกรรมกลม ซงในแตละเลมของชดกจกรรม

การเรยนรจะจดใหมสอการเรยนการสอนและกจกรรมทดลอง ทมงเนนทกษะกระบวนการ

ทางวทยาศาสตร ผเรยนไดมสวนรวมในกจกรรมตลอดเวลา มการใหผเรยนไดท าแบบฝกหด

ตอบค าถาม เพอวดความร ความเขาใจ หลงการเรยนรในชดกจกรรมนนๆ และผเรยนสามารถ

ทราบค าตอบโดยดจากใบเฉลยซงมใหในแตละชดกจกรรมการเรยนร โดยครผสอนจะเปนผตรวจ

Page 50: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ใหคะแนนทกษะกระบวนการคด การแกปญหา กระบวนการกลมจากการสงเกต และการตรวจ

ใบบนทกกจกรรม และสามารถตรวจสอบวาผเรยนมเจตคตตอการเรยน โดยใชชดกจกรรม

การเรยนร จากการตอบแบบสอบถามวดเจตคตตอชดกจกรรมการเรยนร เมอผเรยนไดเรยนร

ครบทกชดกจกรรมการเรยนรแลว ใหผเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน ผเรยนทสอบไมผาน

จดประสงคยอยตรงกบชดกจกรรมการเรยนรใด กสามารถใหเรยนรซ าในชดกจกรรมการเรยนร

นนๆ หรอใหไดรบการสอนซอมเสรมจากคร ผจดท าหวงเปนอยางยงวาชดกจกรรมการเรยนร

วทยาศาสตร เรอง อเลกทรอนกสเบองตน ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 น จะเปน

ประโยชนตอครผสอนและผทเกยวของ สามารถน าไปใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหม

ประสทธภาพและนกเรยนสามารถเรยนรไดเตมศกยภาพน าพาตนเองบรรลจดมงหมาย และ

ประสบความส าเรจในการเรยนวชาวทยาศาสตรตอไป

ฐตชญา ธนวทยไพศาล

คมอส าหรบคร

คมอส าหรบนกเรยน

ตวชวด จดประสงคการเรยนร

ขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนร

แบบทดสอบกอนเรยน

หนา

1

2

3

4

5

8

15

16

18

20

21

Page 51: 1. · 2017-02-01 · ขั้นที่ 6 ขั้นที่ 6 นักเรียนศึกษากจกริ รมการทดลองที่ 1.2 การทดลองที่

ใบความรท 1.1 ไดโอด

กจกรรมการทดลองท 1.1 รไหม “ไดโอดคออะไร”

ใบบนทกกจกรรม 11

ใบความรท 1.2 ตอไดโอดเปลงแสง

กจกรรมการทดลองท 1.2 มาตอไดโอดเปลงแสงกนเถอะ

ใบบนทกกจกรรม

ค าถามชวนคด

แบบทดสอบหลงเรยน

ภาคผนวก

กระดาษค าตอบ แบบทดสอบกอนเรยน

กระดาษค าตอบ แบบทดสอบหลงเรยน

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

เฉลยกจกรรมการทดลองท 1.1

เฉลยกจกรรมการทดลองท 1.2

เฉลยค าถามชวนคด

บรรณานกรม