ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3...

33
ลักษณะรายวิชา 1. รหัสและชื่อวิชา 04-211-201 หลักมูลของวิศวกรรมไฟฟ้า (Fundamental of Electrical Engineering) 2. สภาพรายวิชา หมวดวิชาเฉพาะ กลุ่มวิชาชีพเลือก ในหลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต 3. ระดับรายวิชา - 4. พื้นฐาน - 5. เวลาเรียน 75 คาบเรียนตลอด 15 สัปดาห์ ทฤษฎี 2 คาบ ปฏิบัติ 3 คาบต่อสัปดาห์ และนักศึกษาจะต้องใช้เวลาศึกษาค้นคว้านอกเวลา 4 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ 6. หน่วยกิต 3 หน่วยกิต 7. จุดมุ ่งหมายรายวิชา 1. นําความรู้ด้านวงจรไฟฟ้ากระแสตรงและไฟฟ้ากระแสสลับเบื ้องต ้นไป ใช้งานได้ 2. นําความรู้ด้านพื ้นฐานเครื่องมือวัดเบื ้องต ้นไปใช้งานได้ 3. นําความรู้ด้านพื ้นฐานเครื่องจักรกลไฟฟ้ าไปใช้งานได้ 4. นําความรู้ด้านหลักการของระบบไฟฟ้ากําลัง 3 เฟส ไปใช้งานได้ 5. นําความรู้ด้านวิธีการส่งจ่ายกําลังไฟฟ้าไปใช้งานได้ 6. มีคุณธรรมและจริยธรรม 8. คําอธิบายรายวิชา การวิเคราะห์วงจรไฟฟ้ากระแสตรงและไฟฟ้ากระแสสลับเบื ้องต ้น แรงดันไฟฟ้า กระแสไฟฟ้า และกําลังไฟฟ้า หม้อแปลงไฟฟ้า พื ้นฐาน เครื่องจักรกลไฟฟ้า เครื่องกําเนิดไฟฟ้า มอเตอร์ไฟฟ้า และการประยุกต์ใช้ งาน หลักการของระบบไฟฟ้ากําลัง 3 เฟส วิธีการส่งจ่ายกําลังไฟฟ้า พื ้นฐาน เครื่องมือวัดไฟฟ้ า

Upload: others

Post on 26-Jan-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

ลกษณะรายวชา

1. รหสและชอวชา 04-211-201 หลกมลของวศวกรรมไฟฟา (Fundamental of Electrical Engineering) 2. สภาพรายวชา หมวดวชาเฉพาะ กลมวชาชพเลอก ในหลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑต 3. ระดบรายวชา - 4. พนฐาน - 5. เวลาเรยน 75 คาบเรยนตลอด 15 สปดาห ทฤษฎ 2 คาบ ปฏบต 3 คาบตอสปดาห

และนกศกษาจะตองใชเวลาศกษาคนควานอกเวลา 4 ชวโมงตอสปดาห 6. หนวยกต 3 หนวยกต 7. จดมงหมายรายวชา 1. นาความรดานวงจรไฟฟากระแสตรงและไฟฟากระแสสลบเบองตนไป ใชงานได

2. นาความรดานพนฐานเครองมอวดเบองตนไปใชงานได 3. นาความรดานพนฐานเครองจกรกลไฟฟาไปใชงานได 4. นาความรดานหลกการของระบบไฟฟากาลง 3 เฟส ไปใชงานได 5. นาความรดานวธการสงจายกาลงไฟฟาไปใชงานได 6. มคณธรรมและจรยธรรม

8. คาอธบายรายวชา การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรงและไฟฟากระแสสลบเบองตน แรงดนไฟฟา กระแสไฟฟา และกาลงไฟฟา หมอแปลงไฟฟา พนฐานเครองจกรกลไฟฟา เครองกาเนดไฟฟา มอเตอรไฟฟา และการประยกตใชงาน หลกการของระบบไฟฟากาลง 3 เฟส วธการสงจายกาลงไฟฟา พนฐานเครองมอวดไฟฟา

Page 2: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

การแบงหนวยเรยน / บทเรยน / หวขอ

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

1 พนฐานองคประกอบวงจรไฟฟา 1.1 แหลงจายแรงดนไฟฟา 1.1.1 แหลงจายไฟฟากระแสตรง 1.1.2 แหลงจายไฟฟากระแสสลบ

1.2 ตวนาไฟฟา อปกรณควบคมการทางานของวงจรและโหลดทางไฟฟา 1.2.1 ตวนาไฟฟา 1.2.2 อปกรณควบคมการทางานของวงจร 1.2.3 ตวตานทาน 1.2.4 ตวเหนยวนา 1.2.5 ตวเกบประจ

1.3 กฎของโอหมความสมพนธของกระแส และแรงดนไฟฟาและกาลงไฟฟา 1.3.1 กระแสไฟฟา 1.3.2 แรงดนไฟฟา

1.3.3 คากาลงไฟฟา ตามความสมพนธจากกฎของ โอหม 1.3.4 การวดกาลงไฟฟาและ กโลวตต-ชวโมง

1.4 ปฏบตการใชเครองมอและอปกรณ

2 3

2. เครองมอวดไฟฟาเบองตน 2.1 แบบของเครองมอวด และสวนเคลอนไหวของมเตอร 2.1.1 เครองวดแบบอนาลอก 2.1.2 เครองวดแบบดจตอล 2.2 เครองมอวดทางไฟฟา 2.2.1 แอมมเตอร 2.2.2 โวลทมเตอร 2.2.3 มลตมเตอร

1 -

Page 3: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

การแบงหนวยเรยน / บทเรยน / หวขอ

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

2.2.4 วตตมเตอร 2.2.5 แคลมปมเตอร 2.2.6 ออสซลโลสโคป

3 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรง 3.1 วงจรไฟฟากระแสตรง แบบตาง ๆ 3.1.1 วงจรไฟฟากระแสตรงแบบอนกรม 3.1.2 วงจรไฟฟากระแสตรงแบบขนาน 3.1.3 วงจรไฟฟากระแสตรงแบบผสม

3.2 กฎของเคอรชอฟฟ 3.2.1 กฎกระแสไฟฟาของเคอรชอฟฟ

3.2.2 กฎแรงดนไฟฟาของเคอรชอฟฟ 3.3 กฎการแบงกระแส และแรงดน

3.3.1 กฎการแบงกระแส 3.3.2 กฎการแบงแรงดน 3.4 การทดลองท 1 การวดคาแรงดนและกระแสใน วงจรไฟฟากระแสตรง 3.5 การทดลองท 2 พสจนกฎแรงดน และกระแสของ เคอรชอฟฟ

3 6

4 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสสลบ 4.1 ความถ คาบเวลา รปคลนไซน และพนฐานเฟสเซอร 4.1.1 ความถ และ คาบเวลา 4.1.2 รปแบบรปคลนไซนของแรงดนไฟฟาและ กระแสไฟฟาและ พนฐานเฟสเซอร 4.1.3 แรงดน และกระแสไฟฟาประสทธผล 4.2 ผลตอบสนองของโหลดในวงจรไฟฟากระแสสลบ 4.2.1 ตวตานทาน 4.2.2 ตวเหนยวนา

4.2.3 ตวเกบประจ

4 12

Page 4: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

การแบงหนวยเรยน / บทเรยน / หวขอ

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

4.3 วงจรไฟฟากระแสสลบแบบอนกรม 4.3.1 กฎของโอหมในวงจรไฟฟากระแสสลบ 4.3.2 อมพแดนซในวงจรอนกรม 4.3.3 วงจรอนกรมตวตานทานกบตวเหนยวนา 4.3.4 วงจรอนกรมตวตานทานกบตวเกบประจ

4.4 วงจรไฟฟากระแสสลบแบบขนาน 4.4.1 อมพแดนซในวงจรอนกรม 4.4.2 วงจรขนานตวตานทานกบตวเหนยวนา 4.4.3 วงจรขนานตวตานทานกบตวเกบประจ

4.5 กาลงไฟฟา และตวประกอบกาลงไฟฟา 4.5.1 กาลงไฟฟา 4.5.2 ตวประกอบกาลงไฟฟา

4.6 การทดลองท 3 การวดคาสญญาณในวงจรไฟฟา กระแสสลบ 4.7 การทดลองท 4 วงจรไฟฟากระแสสลบแบบอนกรม 4.8 การทดลองท 5 วงจรไฟฟากระแสสลบแบบขนาน 4.9 การทดลองท 6 วงจรไฟฟากระแสสลบแบบผสม

5 ระบบสงจายกาลงไฟฟาและการปรบปรงตวประกอบกาลง 5.1 โครงสรางของระบบสงจายกาลงไฟฟา 5.1.1 ระบบผลตไฟฟา ระบบสงกาลงไฟฟาและระบบ จาหนายไฟฟา

5.1.4 สถานเปลยนแรงดนไฟฟา 5.2 หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบ การสงจายไฟฟาใน ประเทศไทย 5.2.1 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

5.2.2 การไฟฟานครหลวง 5.2.3 การไฟฟาสวนภมภาค

4 3

Page 5: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

การแบงหนวยเรยน / บทเรยน / หวขอ

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

5.3 สญลกษณ แรงดนและความถมาตรฐานทใชในระบบสงจายไฟฟา 5.3.1 สญลกษณทใชในระบบสงจายไฟฟา

5.3.2 ขนาดแรงดนทใชในระบบสงจายไฟฟาและ ความถมาตรฐาน

5.4 ระบบไฟฟาแรงดนตา 5.4.1 ระบบไฟฟากระแสตรง 5.4.2 ระบบไฟฟากระแสสลบ 5.5 การปรบปรงตวประกอบกาลงของระบบ 5.5.1 อปกรณทใชปรบปรงตวประกอบกาลง 5.5.2 ขอเสนอแนะเกยวกบการตดตงตวเกบประจ รวมกบมอเตอร 5.5.3 ขอดของการปรบปรงคาตวประกอบกาลง 5.6 การทดลองท 7 ระบบไฟฟากาลงและการแกตว ประกอบกาลง

6 อปกรณปองกนทางไฟฟา 6.1 การทางานของฟวส 6.1.1 ชนดของฟวส 6.1.2 หลกการทางานของฟวส

6.2 การทางานของเซฟตสวตช 6.2.1 โครงสรางของเซฟตสวตช

6.2.2 หลกการทางานของเซฟตสวตช 6.3 การทางานของเซอรกตเบรคเกอร 6.3.1 โครงสรางของเซอรกตเบรคเกอร 6.3.2 หลกการทางานของเซอรกตเบรกเกอร

6.4 อปกรณปองกนกระแสเกน สวทชทชโน และ เอรทลคเกจเซอรกตเบรคเกอร 6.4.1 อปกรณปองกนกระแสเกน

2 -

Page 6: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

การแบงหนวยเรยน / บทเรยน / หวขอ

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

6.4.2 สวทชทชโน 6.4.3 เอรทลคเกจเซอรกตเบรคเกอร

7 หมอแปลงไฟฟา 7.1 โครงสราง หลกการทางาน และประสทธภาพ ของหมอแปลงไฟฟาแบบ 1 เฟส 7.1.1 โครงสรางและหลกการทางานของหมอแปลง ไฟฟาแบบ 1 เฟส 7.1.2 ประสทธภาพของหมอแปลงไฟฟาแบบ 1 เฟส 7.2 หมอแปลงไฟฟาแบบ 3 เฟส 7.2.1 การหาขวหมอแปลงไฟฟาและการตอหมอแปลง ไฟฟาแบบ 3 เฟส 7.2.3 ระบบแรงดน และกระแสในระบบ 3 เฟส 7.3 หมอแปลงชนดพเศษ 7.3.2 หมอแปลงไฟฟาแบบออโต 7.3.3 หมอแปลงฉนวน 7.3.4 หมอแปลงทใชกบเครองมอวด 7.4 การทดลองท 8 การหาอตราสวนของหมอแปลงไฟฟา 7.5 การทดลองท 9 การหาขวและ Banking หมอแปลงไฟฟา

3 6

8 เครองกลไฟฟากระแสตรง 8.1 โครงสรางของเครองกลไฟฟากระแสตรง

8.1.1 ขวแมเหลก 8.1.2 แปรงถานและแบรง

8.1.3 สวนหมน 8.2 เครองกาเนดไฟฟากระแสตรงแบบตาง ๆ และประสทธภาพ 8.2.1 หลกการกาเนดแรงเคลอนไฟฟากระแสตรง 8.2.2 ชนดของเครองกาเนดไฟฟากระแสตรง 8.2.3 ประสทธภาพของเครองกาเนดไฟฟาแสตรง

3 3

Page 7: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

การแบงหนวยเรยน / บทเรยน / หวขอ

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

8.3 มอเตอรไฟฟากระแสตรง 8.3.1 หลกการหมนมอเตอรไฟฟากระแสตรง 8.3.2 แรงบด ความเรว และประสทธภาพ 8.3.3 ชนดของมอเตอรไฟฟากระแสตรง 8.4 การทดลองท 10 มอเตอรไฟฟากระแสตรง

9 เครองกลไฟฟากระแสสลบ 9.1 เครองกลซงโครนสและเครองกาเนดไฟฟา 9.1.1 โครงสรางเครองกลซงโครนส 9.1.2 เครองกาเนดไฟฟาซงโครนส 9.1.3 เครองกาเนดไฟฟาซงโครนส 1 เฟส 9.1.4 เครองกาเนดไฟฟากระแสสลบ 3 เฟส 9.2 มอเตอรเหนยวนาไฟฟากรแสสลบ 3 เฟส

9.2.1 ลกษณะโครงสราง 9.2.2 หลกการทางาน

9.2.3 ความเรวของมอเตอรเหนยวนากบแรงบด 9.2.4 คณลกษณะของมอเตอรเหนยวนา 3 เฟส 9.2.6 การสตารทมอเตอรเหนยวนา 3 เฟส 9.2.7 การควบคมมอเตอรเหนยวนา 3 เฟส

9.3 มอเตอรเหนยวนาไฟฟากระแสสลบ 1 เฟส 9.3.1 มอเตอรเหนยวนาแบบแยกสวน

9.3.2 มอเตอรเหนยวนาแบบแยกสวนคาปาซเตอร สตารท 9.3.3 เชดเดดโพลมอเตอร

9.3.4 ยนเวอรแซลมอเตอร 9.4 การทดลองท 11 มอเตอรไฟฟากระแสสลบ 1 เฟส 9.5 การทดลองท 12 มอเตอรไฟฟากระแสสลบ 3 เฟส

4 6

Page 8: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

การแบงหนวยเรยน / บทเรยน / หวขอ

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

10 การควบคมเครองกลไฟฟา 10.1 การควบคมมอเตอรไฟฟาดวยแมกเนตกคอน

แทคเตอร 10.1.1 โครงสรางและการทางานของปกรณทใช ควบคมมอเตอร 10.1.2 การสตารทมอเตอรโดยตรง 3 เฟส 10.1.3 การกลบทางหมนมอเตอร 3 เฟส 10.1.4 การควบคมมอเตอร 3 เฟส แบบออโตเมตค สตาร/เดลตา สตารทเตอร

10.2 การควบคมมอเตอรไฟฟาดวยโปรแกรมเมเบล คอนโทรลเลอร

10.2.1 โครงสรางและสวนประกอบของโปรแกรม เมเบลคอนโทรลเลอร

10.2.2 ภาษาทใชสาหรบโปรแกรมเมเบล คอนโทรลเลอร 10.2.3 โปรแกรมเมเบลคอนโทรลเลอรสาหรบควบคม มอเตอร

10.3 การทดลองท 13 การควบคมมอเตอรไฟฟากระแสสลบ โดยใชแมกเนตกคอนแทคเตอร 10.4 การทดลองท 14 การควบคมมอเตอรไฟฟา กระแสสลบโดยใช PLC

4 6

Page 9: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

จดประสงคการสอน

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

1 1. พนฐานองคประกอบวงจรไฟฟา 1.1 รถงการจาแนกแหลงจายแรงดนไฟฟา 1.1.1 บอกถงแหลงจายไฟฟากระแสตรง 1.1.2 บอกถงแหลงจายไฟฟากระแสสลบ

1.2 เขาใจชนดของตวนาไฟฟาและเขาใจถงอปกรณควบคมการทางานของวงจรและโหลดทางไฟฟา 1.2.1 อธบายชนดของตวนาไฟฟา

1.2.2 อธบายอปกรณควบคมการทางานของวงจร 1.2.3 อธบายชนดของตวตานทานแบบตางๆ 1.2.4 อธบายถงหลกการตวเหนยวนา 1.2.5 อธบายถงหลกการตวเกบประจ

1.3 นาความรเกยวกบกฎของโอหม ความสมพนธของกระแส แรงดน และกาลงไฟฟาไปใช 1.3.1 อธบายความหมายของคากระแสไฟฟา 1.3.2 อธบายความหมายของคาแรงดนไฟฟา

1.3.3 อธบายความสมพนธของกระแส แรงดน ความ ตานทาน ในกฎของโอหม 1.3.4 อธบายความหมายของคากาลงไฟฟา 1.3.5 คานวนคากาลงไฟฟา ตามความสมพนธกฎของ โอหม 1.4 ใชเครองมอและอปกรณได

2 3

2 2. เครองมอวดไฟฟาเบองตน 2.1 รชนดของเครองมอวดไฟฟา 2.1.1 บอกวธการใชแอมปมเตอร โวลทมเตอร โอหม มเตอรและวตตมเตอรแบบเขม 2.1.2 บอกวธการใชแอมปมเตอร โวลทมเตอร โอหม มเตอรและวตตมเตอรแบบตวเลข

1 -

Page 10: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

จดประสงคการสอน

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

2.2 รเกยวกบการใชเครองมอวดทางไฟฟา 2.2.1 บอกวธใชเครองมอวดไฟฟา แอมปมเตอร โวลทมเตอรโอหมมเตอรและวตตมเตอรแบบเขม 2.2.2 บอกวธใชเครองมอวดไฟฟา แอมมเตอร โวลทมเตอรโอหมมเตอรและวตตมเตอรแบบตวเลข

3 3. การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรง 3.1 นาความรเกยวกบการวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรงไปใช 3.1.1 คานวณวงจรไฟฟากระแสตรงแบบอนกรม 3.1.2 คานวณวงจรไฟฟากระแสตรงแบบขนาน 3.1.3 คานวณวงจรไฟฟากระแสตรงแบบผสม

3.2 นาความรเกยวกบกฎของเคอรชอฟฟไปใช 3.2.1 คานวณกฎกระแสไฟฟาของเคอรชอฟฟ 3.2.2 คานวณกฎแรงดนไฟฟาของเคอรชอฟฟ

3.3 นาความรเกยวกบกฎการแบงกระแสและแรงดนไปใช 3.3.1 คานวณกฎการแบงกระแส

3.3.2 คานวณกฎการแบงแรงดน 3.4 มทกษะในการปฏบตงานเกยวกบวงจรไฟฟา - ปฏบตการทดลองกฎของโอหมได

3 3

4 4. การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสสลบ 4.1 เขาใจเกยวกบความถ คาบเวลา รปคลนไซนและพนฐานของเฟสเซอรไปใช 4.1.1 อธบาย พรอมคานวณความถ และ คาบเวลา 4.1.2 อธบาย พรอมคานวณหาคาตางๆใน รปคลนไซนของแรงดนไฟฟา และกระแสไฟฟา 4.1.3 อธบายพนฐานเฟสเซอร

4 12

Page 11: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

จดประสงคการสอน

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

4.2 นาความรเกยวกบผลตอบสนองของโหลดในวงจรไฟฟากระแสสลบไปใช 4.2.1 อธบายถงผลตอบสนองเมอโหลดเปนชนด ตวตานทานในวงจรไฟฟากระแสสลบ

4.2.2 อธบายถงผลตอบสนองเมอโหลดเปนชนด ตวเหนยวนาในวงจรไฟฟากระแสสลบ 4.2.3 อธบายถงผลตอบสนองเมอโหลดเปนชนด ตวเกบประจในวงจรไฟฟากระแสสลบ

4.2.4 คานวณคาแรงดนและกระแสไฟฟาประสทธผล 4.3 นาความรเกยวกบการวเคราะหวงจรไฟฟากระแสสลบ แบบอนกรมไปใช 4.3.1 รถงการนากฎของโอหมไปใชในวงจร สาหรบโหลดแตละชนด 4.3.2 คานวณคาอมพแดนซในวงจรอนกรม 4.3.3 คานวณหาคาตางๆในการตอตวตานทาน และ

ตวเหนยวนาในวงจรแบบอนกรม 4.3.4 คานวณหาคาตางๆในการตอตวตานทาน และ ตว เกบประจในวงจรแบบอนกรม

4.4 นาความรเกยวกบการวเคราะหวงจรไฟฟากระแสสลบ แบบขนานไปใช 4.4.1 คานวณคาอมพแดนซในวงจรขนาน 4.4.2 คานวณหาคาตาง ๆ ในการตอตวตานทานและ

ตวเหนยวนาในวงจรแบบขนาน 4.4.3 คานวณหาคาตางๆในการตอตวตานทานและ ตว เกบประจในวงจรแบบขนาน

4.5 นาความรเกยวกบการหาคากาลงไฟฟาและตวประกอบกาลงไฟฟาในวงจรไฟฟากระแสสลบไปใช 4.5.1 คานวณหาคากาลงไฟฟา

Page 12: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

จดประสงคการสอน

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

4.5.2 คานวณหาคาตวประกอบกาลงไฟฟาในวงจรไฟฟากระแสสลบ 4.6 มทกษะในการปฏบตงานเกยวกบวงจรไฟฟา 4.6.1 ปฏบตการตอและวดคาวงจรไฟฟากระแสสลบได 4.6.2 ปฏบตการตอและวดคาวงจรไฟฟากระแสสลบแบบอนกรมได 4.6.3 ปฏบตการตอและวดคาวงจรไฟฟากระแสสลบแบบขนานได 4.6.4 ปฏบตการตอและวดคาวงจรไฟฟากระแสสลบแบบผสมได

5 5. ระบบสงจายกาลงไฟฟาและการแกตวประกอบกาลง 5.1 เขาใจโครงสรางของระบบสงจายกาลงไฟฟา 5.1.1 อธบายถงระบบผลตไฟฟาแบบตางๆระบบสง

กาลงไฟฟาและระบบจาหนายไฟฟา 5.1.2 อธบายสถานเปลยนแรงดนไฟฟา 5.2 รถงหนวยงานทรบผดชอบเกยวกบ การสงจายไฟฟา ในประเทศไทย 5.2.1 บอกถงหนาทของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 5.2.2 บอกถงหนาทของการไฟฟานครหลวง

5.2.3 บอกถงหนาทของการไฟฟาสวนภมภาค 5.3 เขาใจสญลกษณ แรงดนและความถมาตรฐานทใชในระบบสงจายไฟฟา 5.3.1 บอกสญลกษณทใชในระบบสงจายไฟฟา 5.3.2 อธบายขนาดแรงดนทใชในระบบสงจายไฟฟา

ความถมาตรฐาน 5.4 เขาใจหลกการของระบบไฟฟาแรงดนตา 5.4.1 อธบายระบบไฟฟากระแสตรง 5.4.2 อธบายระบบไฟฟากระแสสลบ

4 3

Page 13: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

จดประสงคการสอน (ตอ)

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

5.5 รเกยวกบตวประกอบกาลงไฟฟาและการ ปรบแก 5.5.1 บอกถงอปกรณทใชปรบปรงตวประกอบกาลง 5.5.2 บอกถงขอเสนอแนะเกยวกบการตดตงตวเกบ

ประจ รวมกบมอเตอร 5.5.3 บอกถงขอดของการปรบปรงคาตวประกอบกาลง 5.4 มทกษะในการปฏบตงานเกยวกบการปรบปรงตว

ประกอบกาลง - ปฏบตการตอและวดคาตาง ๆ ในระบบไฟฟาและการแกตวประกอบกาลง

6 6. อปกรณปองกนทางไฟฟา 6.1 เขาใจการทางานของฟวส

6.1.1 บอกชนดของฟวส 6.1.2 อธบายหลกการทางานของฟวส

6.2 เขาใจการทางานของเซฟตสวตช 6.2.1 บอกโครงสรางของเซฟตสวตช 6.3.2 อธบายหลกการทางานของเซฟตสวตช

6.3 เขาใจการทางานของเซอรกตเบรคเกอร 6.3.1 บอกโครงสรางของเซอรกตเบรคเกอร 6.3.2 อธบายหลกการทางานของเซอรกตเบรคเกอร

6.4 เขาใจการทางานของอปกรณปองกนกระแสเกน สวทชทชโน และ เอรทลคเกจเซอรกตเบรคเกอร 6.4.1 อธบายการทางานของอปกรณปองกนกระแสเกน 6.4.2 อธบายการทางานของสวทชทชโน 6.4.3 อธบายการทางานของเอรทลคเกจเซอรกตเบรคเกอร

2 -

Page 14: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

จดประสงคการสอน (ตอ)

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

7 7. หมอแปลงไฟฟา 7.1 นาความรเกยวกบโครงสราง หลกการทางานและ ประสทธภาพหมอแปลงไฟฟาแบบ 1 เฟส ไปใช 7.1.1 อธบายหลกการทางานของหมอแปลงไฟฟา 1 เฟสในทางอดมคต 7.1.2 คานวณประสทธภาพของหมอแปลงไฟฟาแบบ 1 เฟส 7.2 เขาใจถงหมอแปลงไฟฟาแบบ 3 เฟส 7.2.1 อธบายการหาขวหมอแปลงไฟฟา 7.2.2 อธบายการตอหมอแปลงไฟฟาแบบ 3 เฟส 7.2.3 อธบายระบบแรงดนและกระแสในระบบ3 เฟส

7.3 เขาใจหลกการหมอแปลงไฟฟาชนดพเศษ 7.3.1 อธบายถงหลกการหมอแปลงไฟฟาแบบออโต

7.3.2 อธบายหมอแปลงฉนวน 7.3.3 อธบายหมอแปลงทใชกบเครองมอวด 7.4 มทกษะในการปฏบตงานเกยวกบหมอแปลงไฟฟา - ปฏบตการทดลองหาอตราสวนของหมอแปลงไฟฟาได - ปฏบตการทดลองการหาขวและการ Banking หมอ แปลงไฟฟาได

3 6

8 8. เครองกลไฟฟากระแสตรง 8.1 เขาใจโครงสรางของเครองกลไฟฟากระแสตรง

8.1.1 อธบายถงหนาทของขวแมเหลก 8.1.2 อธบายถงหนาทของแปรงถานและแบรง 8.1.3 อธบายถงหนาทของตวหมน

8.1.4 อธบายถงแรงดนยอนกลบ

3 3

Page 15: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

จดประสงคการสอน (ตอ)

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

8.2 นาความรเกยวกบเครองกาเนดไฟฟากระแสตรงแบบตาง ๆ ไปใช

8.2.1 อธบายหลกการกาเนดแรงเคลอนไฟฟากระแสตรง

8.2.2 อธบายเครองกาเนดไฟฟากระแสตรงชนดตาง ๆ 8.2.3 คานวณหาประสทธภาพของเครองกาเนดไฟฟา กระแสตรง 8.3 เขาใจหลกการของมอเตอรไฟฟากระแสตรง 8.3.1 อธบายหลกการหมนมอเตอรไฟฟากระแสตรง 8.3.2 อธบายแรงบด ความเรว และประสทธภาพ

8.3.3 อธบายชนดมอเตอรไฟฟากระแสตรงแบบตางๆ 8.4 มทกษะในการปฏบตงานเกยวกบเครองกลไฟฟา กระแสตรง - ปฏบตการทดลองมอเตอรไฟฟากระแสตรงได

9 เครองกลไฟฟากระแสสลบ 9.1 เขาใจถงหลกการเครองกลซงโครนสและเครองกาเนดไฟฟา 9.1.1 อธบายถงหลกการเครองกลซงโครนส

9.1.2 อธบายถงหลกการเครองกาเนดไฟฟาซงโครนส 9.1.3 อธบายหลกการเครองกาเนดไฟฟาซงโครนส 1 เฟส 9.1.4 อธบายหลกการเครองกาเนดไฟฟากระแสสลบ 3 เฟส 9.2 เขาใจถงหลกการของมอเตอรเหนยวนาไฟฟา กระแสสลบ 3 เฟส 9.2.1 อธบายลกษณะโครงสรางและหลกการทางาน

4 6

Page 16: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

ของมอเตอรเหนยวนา 3 เฟส

จดประสงคการสอน (ตอ)

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

9.2 (ตอ) 9.2.3 อธบายและบอกสมการตวแปรของความเรวของ มอเตอรเหนยวนากบแรงบด

9.2.4 อธบายคณลกษณะของมอเตอรเหนยวนา 3 เฟส 9.2.6 อธบายการสตารทมอเตอรเหนยวนา 3 เฟส

9.2.7 อธบายการควบคมมอเตอรเหนยวนา 3 เฟส 9.3 เขาใจหลกการของ มอเตอรเหนยวนาไฟฟากระแสสลบ 1 เฟส 9.3.1 อธบายหลกการมอเตอรเหนยวนาแบบแยกสวน 9.3.2 อธบายถงมอเตอรเหนยวนาแบบแยกสวน คาปาซเตอรสตารท 9.3.3 อธบายโครงสรางเชดเดทโพลมอเตอร 9.3.4 อธบายโครงสรางยนเวอรเซลมอเตอร

9.4 มทกษะในการปฏบตงานเกยวกบมอเตอรไฟฟา กระแสสลบ

- ปฏบตการทดลองมอเตอรไฟฟากระแสสลบ 1 เฟสได - ปฏบตการทดลองมอเตอรไฟฟากระแสสลบ 3 เฟสได

10 10. การควบคมเครองกลไฟฟา 10.1 เขาใจถงการควบคมมอเตอรไฟฟาดวยแมกเนตกส

คอนแทคเตอร 10.1.1 อธบายโครงสรางและการทางานของอปกรณ

ทใช ควบคมมอเตอร 10.1.2 อธบายวงจรการสตารทมอเตอรโดยตรง 3 เฟส 10.1.3 อธบายวงจรการกลบทางหมนมอเตอร 3 เฟส 10.1.4 อธบายวงจรการควบคมมอเตอร 3 เฟส

แบบออโตเมตค สตาร/เดลตา สตารทเตอร

4 6

Page 17: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

จดประสงคการสอน (ตอ)

หนวยท รายการ เวลา (คาบ)

ท ป

10.2 เขาใจการควบคมมอเตอรไฟฟาดวยโปรแกรม เมเบลคอนโทรลเลอร

10.2.1 อธบายโครงสรางและสวนประกอบของโปรแกรมเมเบลคอนโทรลเลอร

10.2.2 อธบายภาษาทใชสาหรบโปรแกรมเมเบล- คอนโทรลเลอร 10.2.3 อธบายหลกการ และการแปลงคาสงโปรแกรม

สาหรบงานการควบคมมอเตอร 10.3 มทกษะในการปฏบตงานเกยวกบมอเตอรไฟฟา กระแสสลบ - ปฏบตการทดลองการควบคมมอเตอรไฟฟา กระแสสลบโดยใชแมกเนตกคอนแทคเตอรได - ปฏบตการทดลองการควบคมมอเตอรไฟฟา กระแสสลบโดยใช PLC ได

รวม ทฤษฎ 30 คาบ ปฏบต 45 คาบ ทบทวนและทดสอบ ทฤษฎ 6 คาบ รวมทงสน ทฤษฎ 36 คาบ ปฏบต 45 คาบ

Page 18: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

การประเมนผลรายวชา

รายวชาน แบงออกเปน 10 หนวยเรยน แยกได 45 บทเรยน การวดและการประเมนผลรายวชานใหดาเนนการดงน 1. วธการ ดาเนนการรวบรวมขอมลเพอประเมนผล แยกเปน 3 สวน โดยแบงแยก

คะแนนแตละสวนจากคะแนนเตม ทงรายวชา 100 คะแนน ดงน 1.1 ผลงานทมอบหมาย 20 คะแนน หรอรอยละ 20 1.2 พจารณากจพสย ความตงใจ และการเขารวมกจกรรม 10 คะแนน หรอ

รอยละ 10 1.3 การทดสอบแตละหนวยเรยน 70 คะแนน หรอรอยละ 70

โดยจดแบงนาหนกคะแนนในแตละหนวยตามตารางหนาถดไป

2.เกณฑผานรายวชา ผทจะผานรายวชานจะตอง 2.1 คะแนนสอบรวมตองไมตากวารอยละ 50 2.2 มเวลาเรยนไมตากวารอยละ 80 3.เกณฑคาระดบคะแนน กาหนดคาระดบคะแนนรอยละตามเกณฑดงน 3.1 พจารณาตามเกณฑผานรายวชาตามขอ 2 ผทไมผานเกณฑขอ 2 จะไดรบคาคะแนนระดบ จ หรอ F 3.2 ผทสอบผานเกณฑ ขอ 2 จะไดรบคาระดบคะแนนตามเกณฑ ดงน คะแนนรอยละ 80 ขนไป ได A คะแนนรอยละ 75 ถง 79 ได B+ คะแนนรอยละ 70 ถง 74 ได B

คะแนนรอยละ 65 ถง 69 ได C+ คะแนนรอยละ 60 ถง 64 ได C

คะแนนรอยละ 55 ถง 59 ได D+ คะแนนรอยละ 50 ถง 54 ได D คะแนนตากวารอยละ 49 ได F หมายเหต การปรบเปลยนคาระดบคะแนนอาจปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม

Page 19: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

ตารางกาหนดนาหนกคะแนน

เลขทห

นวยห

นวย

คะแนนรายหนวยและ นาหนกคะแนน

คะแน

นรายหน

วย

นาหนกคะแนน

ทกษะ

พสย

พทธพสย

ชอหนวย

ความรค

วามจ

ความเขาใจ

การน

าไปใช

สงกวา

1 พนฐานองคประกอบวงจรไฟฟา 4 1 1 1 - 1 2 เครองมอวดไฟฟาเบองตน 4 4 - - - - 3 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรง 8 - 2 4 - 2 4 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสสลบ 8 - 2 4 - 2 5 ระบบสงจายกาลงไฟฟาแลการแกตว

ประกอบกาลง 6 2 2 - - 2 6 อปกรณปองกนทางไฟฟา 6 2 2 - - 2 7 หมอแปลงไฟฟา 8 - 4 2 - 2 8 เครองกลไฟฟากระแสตรง 8 - 4 2 - 2 9 เครองกลไฟฟากระแสสลบ 8 - 5 - - 3 10 การควบคมเครองกลไฟฟา 10 - - - - 4

ก คะแนนภาควชาการ 70 9 28 13 - 20

ข คะแนนภาคผลงาน 20

ค คะแนนภาคจตพสย 10 รวมทงสน 100

Page 20: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

กาหนดการสอน

สปดาหท คาบท รายการ หมายเหต 1 1

2 3-5

แนะนาเนอหาบทเรยน หนวยเรยนท 1 พนฐานวศวกรรมไฟฟา แนะนาเครองมอและอปกรณในหองปฏบตการ

2 1 2

3-5

หนวยเรยนท 2 เครองมอวดไฟฟา หนวยเรยนท 3 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรง การทดลองท 1 การวดคาแรงดนและกระแสใน วงจรไฟฟากระแสตรง

3 1 2

3-5

หนวยเรยนท 3 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรง หนวยเรยนท 3 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรง การทดลองท 2 พสจนกฎแรงดน และกระแสของ เคอรชอฟฟ

4 1 2

3-5

หนวยเรยนท 4 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสสลบ หนวยเรยนท 4 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสสลบ การทดลองท 3 การวดคาสญญาณในวงจรไฟฟา กระแสสลบ

5 1 2

3-5

หนวยเรยนท 4 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสสลบ หนวยเรยนท 4 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสสลบ การทดลองท 4 วงจรไฟฟากระแสสลบแบบอนกรม

6 1 2

3-5

หนวยเรยนท 5 ระบบสงจายกาลงไฟฟา หนวยเรยนท 5 ระบบสงจายกาลงไฟฟา การทดลองท 5 วงจรไฟฟากระแสสลบแบบขนาน

7 1 2

3-5

หนวยเรยนท 5 ระบบสงจายกาลงไฟฟา หนวยเรยนท 5 ระบบสงจายกาลงไฟฟา การทดลองท 6 วงจรไฟฟากระแสสลบแบบผสม

8 1 2

3-5

หนวยเรยนท 6 อปกรณปองกน หนวยเรยนท 6 อปกรณปองกน การทดลองท 7 ระบบไฟฟาและการแกตวประกอบ กาลง

Page 21: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

กาหนดการสอน (ตอ)

สปดาหท คาบท รายการ หมายเหต 9 ทดสอบกลางภาค

10 1 2

3-5

หนวยเรยนท 7 หมอแปลงไฟฟา หนวยเรยนท 7 หมอแปลงไฟฟา การทดลองท 8 การหาอตราสวนของหมอแปลงไฟฟา

11 1 2

3-5

หนวยเรยนท 7 หมอแปลงไฟฟา หนวยเรยนท 8 เครองกลไฟฟากระแสตรง การทดลองท 9 การหาขวและการ Banking หมอแปลง ไฟฟา

12 1 2

3-5

หนวยเรยนท 8 เครองกลไฟฟากระแสตรง หนวยเรยนท 8 เครองกลไฟฟากระแสตรง การทดลองท 10 มอเตอรไฟฟากระแสตรง

13 1 2

3-5

หนวยเรยนท 9 เครองกลไฟฟากระแสสลบ หนวยเรยนท 9 เครองกลไฟฟากระแสสลบ การทดลองท 11 มอเตอรไฟฟากระแสสลบ 1 เฟส

14 1 2

3-5

หนวยเรยนท 9 เครองกลไฟฟากระแสสลบ หนวยเรยนท 9 เครองกลไฟฟากระแสสลบ การทดลองท 12 มอเตอรไฟฟากระแสสลบ 3 เฟส

15 1 2

3-5

หนวยเรยนท 10 การควบคมมอเตอรไฟฟา หนวยเรยนท 10 การควบคมมอเตอรไฟฟา การทดลองท 13 การควบคมมอเตอรไฟฟาโดยใช Magnetic Contactor

16 1 2

3-5

หนวยเรยนท 10 การควบคมมอเตอรไฟฟา หนวยเรยนท 10 การควบคมมอเตอรไฟฟา การทดลองท 14 การควบคมมอเตอรโดยใช PLC

17 ทดสอบปลายภาค

Page 22: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

แผนการสอน สปดาหท 1 เวลา 2 คาบ

หนวยเรยนท 1. พนฐานองคประกอบวงจรไฟฟา

1.1 แหลงจายแรงดนไฟฟา 1.2 ตวนาไฟฟา อปกรณควบคมการทางานของวงจรและโหลดทางไฟฟา

1.3 กฎของโอหมความสมพนธของกระแส และแรงดนไฟฟาและกาลงไฟฟา จดประสงคการสอน

1.1 รถงการจาแนกแหลงจายแรงดนไฟฟา 1.1.1 บอกถงแหลงจายไฟฟากระแสตรง 1.1.2 บอกถงแหลงจายไฟฟากระแสสลบ

1.2 เขาใจชนดของตวนาไฟฟาและเขาใจถงอปกรณควบคมการทางานของวงจร และโหลดทางไฟฟา

1.2.1 อธบายชนดของตวนาไฟฟา 1.2.2 อธบายอปกรณควบคมการทางานของวงจร

1.2.3 อธบายชนดของตวตานทานแบบตางๆ 1.2.4 อธบายถงหลกการตวเหนยวนา 1.2.5 อธบายถงหลกการตวเกบประจ

1.3 นาความรเกยวกบกฎของโอหม ความสมพนธของกระแส แรงดน และ กาลงไฟฟาไปใช

1.3.1 อธบายความหมายของคากระแสไฟฟา 1.3.2 อธบายความหมายของคาแรงดนไฟฟา

1.3.3 อธบายความสมพนธถงกฎของโอหม 1.3.4 อธบายความหมายของคากาลงไฟฟา 1.3.5 คานวนคากาลงไฟฟา ตามความสมพนธกฎของ โอหม

1.3.6 บอกความหมายและการคานวณหาคากาลงไฟฟา 1.3.7 อธบายถงการวดคากาลงไฟฟา

Page 23: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

สรปแผนการสอน สปดาหท 1 เวลา 2 คาบ

วธการสอน และกจกรรม 1. อภปรายประกอบการบรรยาย 2. บรรยายแสดงวธการคานวณ 3. แบงกลมฝกการคานวณในชนเรยน

เอกสารอางอง

1. ประเสรฐ ปนปฐมรฐ ไฟฟาเบองตน สกายบกส, 2540 2. มงคล ทองสงคราม ทฤษฎวงจรไฟฟา1 รามาการพมพ,2534 3. J. David Irwin, David V. Kerns. Introduction to electrical Engineering. USA: perntice-Hill,1995.

สอการสอน เอกสารประกอบ

1. เนอหาตามโครงการสอน 2. แบบฝกหด

โสตทศนวสด 1. โปรแกรมนาเสนอ (Power Point) และเครองฉายโปรเจคเตอร 2. กระดาษดา

อนๆ 1. อปกรณจรง (แบตเตอร, สวตชแบบตางๆ เปนตน)

งานทมอบหมาย 1. แบบฝกหดทายบทเรยน 2. คนควาเพมเตมเรองการผลตแรงดนไฟฟาแตละชนด

การวดผล 1. ถามตอบ 2. พฤตกรรม และความสนใจ 3. งานทมอบหมาย

Page 24: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

ใบงานการทดลอง

Page 25: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

แผนการสอนภาคปฏบต เอกสารประกอบการสอน เวลา 3 คาบ

รายวชา หลกมลของวศวกรรมไฟฟา รหสวชา 04-211-201

แบบใบสงเกต และประเมน ของการเรยนภาคปฏบต

สปดาหท 2

แบบสงเกต/ประเมน การปฏบต การทดลอง การทดลองท 1 การวดคาแรงดนและกระแสในวงจรไฟฟากระแสตรง

ชอ-นามสกล.................................................................รหส.................................กลม...................... คาชแจง

• โปรดกาเครองหมาย / ในชองคะแนนทผเรยนปฏบตได ตามเกณฑการใหคะแนนทตงไว

พฤตกรรมทสงเกต คะแนน ขอเสนอแนะ

1 2 3 รวม เพมเตม 1. ขนเตรยมการทดลอง 1.1 จดหาเครองมอ วสด อปกรณ 1.2 การเลอกอปกรณ ทใชในการทดลอง 2. ขนตอนการทดลอง 2.1 การใชอปกรณการทดลอง 2.2 การตอวงจรการทดลอง 2.3 การทดสอบการทางานของวงจร 2.4 การมสวนรวมในการทดลอง 2.5 การใชเวลาในการทดลอง 3. หลกการทดลอง 3.1 ความสะอาดและความเปนระเบยบของการเกบอปกรณการทดลอง 3.2 สภาพเครองมออปกรณหลงการทดลอง 4. ตรวจรายงานหลงการทดลอง 4.1 บนทกผลการทดลอง 4.2 ตอบคาถามทายการทดลอง 4.3 สรปผลการทดลอง รวมคะแนนทงหมด

Page 26: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร คณะวศวกรรมศาสตร ภาควชาวศวกรรมไฟฟา วชาหลกมลของวศวกรรมไฟฟา รหสวชา 04-211-201

การทดลองท 1 การวดคาแรงดนและกระแสในวงจรไฟฟากระแสตรง

1.1 วตถประสงค 1. ใชโอหมมเตอรวดคาความตานทานชนดตางๆได 2. ใชแหลงจายแรงดนไฟฟา และแผงตอวงจรไดถกวธ 3. ตอวงจรเพอวดคาแรงดน และกระแสในวงจรไฟฟากระแสตรงได 4. ใชโวลทมเตอรวดคาแรงดนไฟฟาในวงจรไดถกวธ 5. ใชแอมปมเตอรวดคากระแสในวงจรไดถกวธ 6. เขยนกราฟแสดงความสมพนธระหวางแรงดน กบกระแสไฟฟาได

1.2 ทฤษฏ 1.2.1 ตวตานทาน

ตวตานทานชนดคาคงท ทใชในวงอเลกทรอนกส จะมขนาดตงแต 1/8, 1/4, 1/2, 1, 2, และ 10 W จะสงเกตเหนวาตวตานทานทมกาลงไฟฟาสงๆ จะมขนาดใหญ ในการอานคาตวตานทานสามารถอานคาไดดงแถบส ทแสดงดงตารางท 1.1

ตารางท 1.1 คาแถบสบนตวตานทาน

ส สท 1 สท 2 สท 3 ตวคณ คาผดพลาด

ดา 0 0 0 1 -

นาตาล 1 1 1 10 1%(F)

แดง 2 2 2 100 2%(G)

สม 3 3 3 1k -

เหลอง 4 4 4 10k -

เขยว 5 5 5 100k 0.5%(D)

นาเงน 6 6 6 1M 0.25%(C)

มวง 7 7 7 10M 0.1%(B)

Page 27: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

เทา 8 8 8 - 0.05%

ขาว 9 9 9 - -

ทอง - - - 0.1 5%(J)

เงน - - - 0.01 10%(K)

ขาตอวงจร

แถบสท 1

แถบสท 2

แถบสท 3แถบสท 4

ขาตอวงจร

รปท 1.1 ตวตานทานขนาด 1/4 W สแถบส

1.2.2 เครองมอวด แบบตวเลข ( ดจตอลมลตมเตอร ) ดจตอลมลตมเตอรเปนเครองมอวดทรวมยานการวดของ โอหมมเตอร โวลทมเตอร และ

แอมปมเตอร รวมอยในตวเดยวกน แสดงภาพจรงดงรปท 1.2 การทจะเลอกยานการวดสามารถทาไดโดยปรบปมเลอกยานการวดใหเหมาะสมและตอสายใหถก สายทตอกบขวบวกใชสายวดสแดง และสายทใชกบจดรวม (COM) ใชสายสดา ดงจะแสดงการวดคาตางๆในวงจรในหวขอถดไป

รปท 1.2 เครองมอวดแบบ ดจตอลมลตมเตอร

Page 28: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

1.2.3 แหลงจายไฟฟากระแสตรง

แหลงจายไฟฟากระแสตรง เปนแหลงจายทจะเปนตวจายแรงดนไฟฟากระแสตรงทสามารถปรบคาระดบแรงดนได จาก 0 ถง 30 V โดยสายทใชในการตอวงจรสายไฟบวกใชสแดง และสายไฟลบใชสายสดา แหลงจายไฟฟากระแสตรงแสดงภาพจรงดงรปท 1.3

รปท 1.3 แหลงจายแรงดนไฟฟากระแสตรง

1.2.4 แผงตอวงจร แผงตอวงจรเปนแผงทเชอมตออปกรณอเลกทรอนกสทขาของอปกรณไมใหญมากเหมาะ

สาหรบการทดลองเบองตนกอนจะจะนาอปกรณไปลงในแผนวงจรทองแดง แผงตอวงจรแสดงดงรปท 1.4 แถว abcde จะเปนจดเดยวกนในแนวนอน และแถวA B จะเปนจดเดยวกนในแนวตง และ จด A และ B เอาไวจายแรงดนไฟฟากระแสตรง โดยทจด A ใหเปนแรงดนบวก และจด B ใหเปนแรงดนลบ

Page 29: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

รปท 1.4 แผงตอวงจร

1.3 อปกรณการทดลอง 1.ดจตอลมลตมเตอร 1 เครอง 2.แหลงจายไฟฟากระแสตรง 1 เครอง 3.แผงตอวงจร 1 แผง 4.ตวตานทานท1 = 470Ω 1 ตว

ตวตานทานท2 = 1.2 kΩ 1 ตว ตวตานทานท3 = 4.7 kΩ 1 ตว ตวตานทานท4 = 10 kΩ 1 ตว

5.หลอดไฟ 220 V 60 W 1 ตว 6.สายตอวงจร 10 เสน

Page 30: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

1.4 ลาดบขนการทดลอง การทดลองท 1.1 การวดคาความตานทาน

1. อานคาความตานทานจากแถบสบนตวตานทาน แลวบนทกคาลงในตารางท 1.2 2. ใชดจตอลวดคาตวตานทาน แลวบนทกคาลงในตารางท 1.2 3. ใชดจตอลวดคาความตานทานของหลอดไฟ แลวบนทกคาลงในตารางท 1.2

ตารางท 1.2 บนทกผลการทดลอง

ลาดบ

ตวต

านทาน

แถบส

คา ค

.ต.ท.

คาผด

พลาด

(%)

คาทอ

านจากม

เตอร

ความผด

พลาด

(%)

1 2 3 4 5

1

2

3

4

5 หลอดไฟ 220 V 60 W - -

คาความผดพลาด = คาความตานทานจากแถบส - คาความตานทานทไดจากการอานจากมเตอรคาความตานทานจากแถบส

การทดลองท 1.2 การวดแรงดนและกระแสไฟฟาในวงจรกระแสตรง 1. ตอวงจรการทดลองตามรปท 1.5 2. เปดแหลงจายแรงดนไฟฟากระแสตรง 3. วดคากระแส และแรงดนไฟฟา แลวบนทกลงในตารางท 1.3

1 1R k= Ω

E 2 10R k= Ω

I

I

รปท 1.5 วงจรการทดลองท 1.2

Page 31: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

ตารางท 1.3 บนทกคาแรงดน และกระแสไฟฟา

แรงดนทแหลงจาย E (V)

กระแสไฟฟา I (A)

แรงดนไฟฟาตกครอมตวตานทาน กาลงไฟฟาจากการคานวณP (W) 1V (V) 1V (V)

3

6

9

12

15

18

สมการความสมพนธจากกฎของโอหม สมการแรงดน E I R= × (1.1) สมการกระแส

EIR

= (1.2)

สมการกาลงไฟฟา P E I= × (1.3)

4. นาคาทไดในตารางท 1.3 มาเขยนกราฟในรป 1.6

E

I

รปท 1.6 กราฟความสมพนธแรงดนกบกระแสไฟฟา

Page 32: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

1.5 สรปผลการทดลอง การทดลองท 1.1 การทดลองท 1.2 1.6 คาถามทายการทดลอง

1. บนตวตานทาน มแถบสท 1 สแดง แถบสท 2 สแดง แถบสท 3 สสม แถบสท 4 สทอง จงอานคาความตานทาน

2. มสบนตวตานทาน แถบสท 1 สเหลอง แถบสท 2 สมวง แถบสท 3 สดา แถบสท 4 สแดง แถบสท 5 นาตาล จงอานคาความตานทาน

Page 33: ลักษณะรายว ิชา · 8.3.3 ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 8.4 การทดลองที่ 10 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

3. จากวงจรในรปท 1.5 เมอแหลงจายแรงดนไฟฟาเทากบ 30 V จงคานวณหาคาตอไปน (ก) คาความตานทานรวมของวงจร (ข) คากระแสไฟฟารวมของวงจร (ค) คากาลงไฟฟาของวงจร