BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ64 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 65

HASTALIK ANALİZLERİ

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar) En sık bulgu (lar) İlk yapılacak (lar) Kesin tanı İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Panhipopitutarizm Sekonder hipogonadismKayıp sırası: Gonadotropinler-> GH ->TSH -> ACTH

Akromegali 1. Menstrüel bozukluk, 2. akral büyümeYüzde kabalaşma, akral büyüme

OGTT ile GH>1 mcg/L IGF-I ve IGF-BP3 (yaşa göre) Cerrahi (%50-72 kür)Somatostatin analoğu (%65-70 başarı)

En sık ölüm nedenleri:1. Kardiovasküler2. Solunum

Prolaktinoma Amenore, oligomenore Görme alanı anomalileri Serum PRL PRL↑, amenore, MRI Dopamin agonistleriDopamin agonistlerine dirençli olanlarda cerrahi

Diabetes Insipitus Persistan poliüriHipostenüri (idrar dansitesi<1005)

Serum osmolaritesi (>287 mmol/L) Su kısıtlama testiHafif hipernatremide hipotonik NaCl ya da %5 dextroz; Na>160 ise SF

DesmopressinKafa travması, granulomlar ve tümörler en sık nedenler

Uygunsuz ADH Yorgunluk, başağrısı, anoreksi, bulantı, kusma Serebral ödem Serum Na İdrar osmolalitesi >120-150 mmol/L ve serum osm. ↓ idrar Na>30 mmol/L, Frac. Na eksr.>%1

%3-5 NaCl Lityum, demeklosiklin

Graves hastalığı Sinirlilik Guatr ve taşikardi sT3↑↑, sT4↑, TSH↓ TSHRAb Antitiroid tedavi (tionomaidler) Cerrahi, RAİ

Hashimoto Guatr Guatr TSH↑ antiTPO ve AntiTG ab L-T4

Subakut tiroidit Sinirlilik Taşikardi sT3↑, sT4↑, TSH↓ RAIU ↓ Beta blokerler Hipotirodi gelişirse L-T4

Tiroid NeoplaziHızlı büyüyen Sert, düzensiz, fiske nodül ± LAP

TİİABCerrahi.Meduller Ca’da pentagastrin ya da Ca sonrası kalsitonin ↑

Cerrahi Cerrahi sonrası RAİ

Tip 1 DM Noktüri, susama, poliüri Hiperglisemi Kan şekeriSpot kan şekeri >200 mg/dl, AKŞ >126 (2 kez); OGTT ile 2. saat değeri >200

Ketoasidozda: ABC ardından volüm ekspansiyonu

İnsülin AntiGAD en sık antikor

Tip 2 DM Noktüri, susama, poliüri Hiperglisemi Kan şekeriSpot kan şekeri >200 mg/dl, AKŞ >126 (2 kez); OGTT ile 2. saat değeri >200

Diet, egzersiz Oral antidiabetikler, İnsülin

Hipoglisemi

Önce adrenerjik (Terleme, titreme, taşikardi, irritabilite, açlık), sonra nöroglikopenik semptomlar (başağrısı, hipotermi, görme bozukluğu ..->koma)

Solukluk, diaforez Kan şekeri (<50 mg/dl)

Whipple triadı: hipoglisemi semptomları, düşük kan şekeri (<50 mg/dL), kan şekerinin yükselmesi ile şikayetlerin düzelmesi

IV glukozAltta yaan hastalığın / durumuntedavisi

Addison hastalığı Güçsüzlük, yorgunluk, anoreksi1. Kilo kaybı2. Hiperpigmen-tasyon

ACTH stimülasyon testiAddison krizinde: Hidrokortizon 4x100mg, IV SF ve %5 dextrose infüzyonu

Hidrokortizon 15-25 mg/g + fludrokortizon 0.05-0.2 mg/g

En sık lab. anomalisi: HiponatremiBatı’da en sık otoimmün, dünya genelinde enfeksiyonlar (tbc, fungal enf. Vs.)

Cushing Hast Kilo alımı1. obesite2. pleatore

1 mg dexametazon supresyon testiİnsulin-hipoglisemi testi,Kombine düşük doz dexa./CRH stimülasyon testi

Feokromasitoma Başağrısı Hipertansiyon24 saatlik idrarda metanefrin, normetanefrin, NE

Glukagon stimulasyon, klonidin supresyon testi

Fenoksibenzamin (a-bloker)Volüm ekspansiyonu

CerrahiEn sık soliter intra-adrenal lezyon şeklinde

8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ64 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 65

HASTALIK ANALİZLERİ

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar) En sık bulgu (lar) İlk yapılacak (lar) Kesin tanı İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Panhipopitutarizm Sekonder hipogonadismKayıp sırası: Gonadotropinler-> GH ->TSH -> ACTH

Akromegali 1. Menstrüel bozukluk, 2. akral büyümeYüzde kabalaşma, akral büyüme

OGTT ile GH>1 mcg/L IGF-I ve IGF-BP3 (yaşa göre) Cerrahi (%50-72 kür)Somatostatin analoğu (%65-70 başarı)

En sık ölüm nedenleri:1. Kardiovasküler2. Solunum

Prolaktinoma Amenore, oligomenore Görme alanı anomalileri Serum PRL PRL↑, amenore, MRI Dopamin agonistleriDopamin agonistlerine dirençli olanlarda cerrahi

Diabetes Insipitus Persistan poliüriHipostenüri (idrar dansitesi<1005)

Serum osmolaritesi (>287 mmol/L) Su kısıtlama testiHafif hipernatremide hipotonik NaCl ya da %5 dextroz; Na>160 ise SF

DesmopressinKafa travması, granulomlar ve tümörler en sık nedenler

Uygunsuz ADH Yorgunluk, başağrısı, anoreksi, bulantı, kusma Serebral ödem Serum Na İdrar osmolalitesi >120-150 mmol/L ve serum osm. ↓ idrar Na>30 mmol/L, Frac. Na eksr.>%1

%3-5 NaCl Lityum, demeklosiklin

Graves hastalığı Sinirlilik Guatr ve taşikardi sT3↑↑, sT4↑, TSH↓ TSHRAb Antitiroid tedavi (tionomaidler) Cerrahi, RAİ

Hashimoto Guatr Guatr TSH↑ antiTPO ve AntiTG ab L-T4

Subakut tiroidit Sinirlilik Taşikardi sT3↑, sT4↑, TSH↓ RAIU ↓ Beta blokerler Hipotirodi gelişirse L-T4

Tiroid NeoplaziHızlı büyüyen Sert, düzensiz, fiske nodül ± LAP

TİİABCerrahi.Meduller Ca’da pentagastrin ya da Ca sonrası kalsitonin ↑

Cerrahi Cerrahi sonrası RAİ

Tip 1 DM Noktüri, susama, poliüri Hiperglisemi Kan şekeriSpot kan şekeri >200 mg/dl, AKŞ >126 (2 kez); OGTT ile 2. saat değeri >200

Ketoasidozda: ABC ardından volüm ekspansiyonu

İnsülin AntiGAD en sık antikor

Tip 2 DM Noktüri, susama, poliüri Hiperglisemi Kan şekeriSpot kan şekeri >200 mg/dl, AKŞ >126 (2 kez); OGTT ile 2. saat değeri >200

Diet, egzersiz Oral antidiabetikler, İnsülin

Hipoglisemi

Önce adrenerjik (Terleme, titreme, taşikardi, irritabilite, açlık), sonra nöroglikopenik semptomlar (başağrısı, hipotermi, görme bozukluğu ..->koma)

Solukluk, diaforez Kan şekeri (<50 mg/dl)

Whipple triadı: hipoglisemi semptomları, düşük kan şekeri (<50 mg/dL), kan şekerinin yükselmesi ile şikayetlerin düzelmesi

IV glukozAltta yaan hastalığın / durumuntedavisi

Addison hastalığı Güçsüzlük, yorgunluk, anoreksi1. Kilo kaybı2. Hiperpigmen-tasyon

ACTH stimülasyon testiAddison krizinde: Hidrokortizon 4x100mg, IV SF ve %5 dextrose infüzyonu

Hidrokortizon 15-25 mg/g + fludrokortizon 0.05-0.2 mg/g

En sık lab. anomalisi: HiponatremiBatı’da en sık otoimmün, dünya genelinde enfeksiyonlar (tbc, fungal enf. Vs.)

Cushing Hast Kilo alımı1. obesite2. pleatore

1 mg dexametazon supresyon testiİnsulin-hipoglisemi testi,Kombine düşük doz dexa./CRH stimülasyon testi

Feokromasitoma Başağrısı Hipertansiyon24 saatlik idrarda metanefrin, normetanefrin, NE

Glukagon stimulasyon, klonidin supresyon testi

Fenoksibenzamin (a-bloker)Volüm ekspansiyonu

CerrahiEn sık soliter intra-adrenal lezyon şeklinde

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ66 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 67

GÖĞÜS HASTALIKLARI ANALİZLERİ

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar) En sık bulgu (lar)

İlk yapılacak (lar)

İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

KOAHBalgamlı öksürük atakları

Öksürük, nefes darlığı,halsizlik

Akciğer grafisiAkciğer grafisi,solunum fonksiyon testi, arter kan gazı

Sigarayı bırak, tozlu ortamdan uzak dur, infeksiyonbla mücadele, eşlik eden hastalıklar tedavisi

Bronkodilatör, antiinflamatuar, rehabilitasyon, oksijen tedavisi

Akciğer grafisinde teras görünümü,FEV1<%80 veFEV1/VC <%70, Normal FEV1 KOAHı ekarte ettirir.

Astım

Bronşiale

Dispne, öksürük wheezing

Wheezing, takipne, öksürük

Solunum fonksiyon testi, akciğer grafisi, RAST testi, arter kan gazı

Solunum fonksiyon testi (FEV 1), PEF değeri, PEF seri ölçümü gece boyunca varyasyon göstererek sabah en düşük değer ölçülür

Sigarayı bırakması, solunum egzersizi, presipite eden ortamdan uzak durma

Bronkodilatör, antiinflamatuar, cromogliycat, nedocromil, antikolinerjik

Hava yolu akımında zirve ekspiratuar akımında sabah düşüşü, RAST testte artmış IgE seviyeleri

PnömoniÖksürük,ateş,plöretik ağrı

Öksürük, lökositoz hemoptizi

Akciğer grafisiAkciğer grafisi, balgam kültürü, hemogram, sıvı varsa sıvının analizi

Altta yatan hastalık varsa öncelikle onun tedavisi

Antibiyotik, oksijen tedavisi, rehabilitasyon, ağrı tedavisi için palyasyon

Hemoptizi, en sık etken S.pneumonia dır.hipoksi önemli bir bulgudur,plevral effüzyonun en sık nedenidir. Komplikasyonu ampiyemdir.

Plevral efüzyon Nefes DarlığıNefes Darlığı,PA akciğer grafisinde opasite

Akciğer grafisiUltrasonografi,plevral aspirasyon plevral biyopsi

Plevral sıvı aspirasyonu Altta yatan hastalığın tedavisi Hidrotoraks,hipopprotein kalp yetersizliği

Bronşektazi Öksürük balgamÖksürük balgam,broşlarda ileri derecede genişleme,krepitasyon

PA Akciğer grafisi Bilgisayarlı tomografi Postral drenajPostural drenaj,antibiyotik cerrahi

Kistik fibroziste sıkdır.Kartegener ve young sendromunda görülür.Silyer fonksiyonda azalma vardır.Alt lob bronşektazileri daha ciddidir.Kistik fibrozlu hastraların bronşlarında aspergullus fumugatus kolonizedir

Intertisyel ACH Öksürük Öksürük bal peteği akciğer Akciğer grafisi HRCT solunum fonksiyon testi BAL Destek tedavisi StereoidMeslek hastalığı olanlarda sık görülür.Aspesto mazereti olanlarda sık görülür

TüberkülozKuru öksürük,ateş,gece terlemesi

Öksürük ateş gece terlemesi,zayıflama

Akciğer grafisiBalgam tetkiki EZN boyası,BAL,Bactec

Tbcliyi izole etmek

Streptomisin,İNH,Etambutol,Rifampisin,Piridoksin(Destek tedavisi),PAS,Etionamid,Kapreomisin,Sikloserin,Siplofiloksasin,Klorotiramisin,Kortiksteroid

Tbc plorezi plorel efizyona neden olurPPD testi yapılırEritamanozm görülürKazeifiye Tbc odakları vardırKazeifiye Tbc odakları TBc ye neden olurAkut miler Tbcnin en sık komplikasyonu menejittir.Tbc nin en fazla mobilite ve mortalite postpilimer pumaner TBC dir

Sarkoidoz Öksürük nefes darlığı Hiler lenfadenopati Akciğer grafisi Mantaux testi ,BT,BT altında biyopsi Semptomatik Kortiko steroid

Multisistem bir hastalıktır.Sakoid reaskyion görülür.Sarkoid body+ ,hiperkalsemi ve nefrokalsinoz görülebilirAC plazma seviyesi yükselmiştir

Pnömokonyoz Öksürük nefes darlığı Akciğer grafisi Akciğer grafisi BT Meslekten uzaklaşmakSemptomatik tedavi,kortiko steroid

%15 inde ANA pozitiftirkaplan sendromu(romotaid artitte yuvarlak fibrotiknodüller melenoptisis,bazen tüberküloz gelişimi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ66 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 67

GÖĞÜS HASTALIKLARI ANALİZLERİ

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar) En sık bulgu (lar)

İlk yapılacak (lar)

İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

KOAHBalgamlı öksürük atakları

Öksürük, nefes darlığı,halsizlik

Akciğer grafisiAkciğer grafisi,solunum fonksiyon testi, arter kan gazı

Sigarayı bırak, tozlu ortamdan uzak dur, infeksiyonbla mücadele, eşlik eden hastalıklar tedavisi

Bronkodilatör, antiinflamatuar, rehabilitasyon, oksijen tedavisi

Akciğer grafisinde teras görünümü,FEV1<%80 veFEV1/VC <%70, Normal FEV1 KOAHı ekarte ettirir.

Astım

Bronşiale

Dispne, öksürük wheezing

Wheezing, takipne, öksürük

Solunum fonksiyon testi, akciğer grafisi, RAST testi, arter kan gazı

Solunum fonksiyon testi (FEV 1), PEF değeri, PEF seri ölçümü gece boyunca varyasyon göstererek sabah en düşük değer ölçülür

Sigarayı bırakması, solunum egzersizi, presipite eden ortamdan uzak durma

Bronkodilatör, antiinflamatuar, cromogliycat, nedocromil, antikolinerjik

Hava yolu akımında zirve ekspiratuar akımında sabah düşüşü, RAST testte artmış IgE seviyeleri

PnömoniÖksürük,ateş,plöretik ağrı

Öksürük, lökositoz hemoptizi

Akciğer grafisiAkciğer grafisi, balgam kültürü, hemogram, sıvı varsa sıvının analizi

Altta yatan hastalık varsa öncelikle onun tedavisi

Antibiyotik, oksijen tedavisi, rehabilitasyon, ağrı tedavisi için palyasyon

Hemoptizi, en sık etken S.pneumonia dır.hipoksi önemli bir bulgudur,plevral effüzyonun en sık nedenidir. Komplikasyonu ampiyemdir.

Plevral efüzyon Nefes DarlığıNefes Darlığı,PA akciğer grafisinde opasite

Akciğer grafisiUltrasonografi,plevral aspirasyon plevral biyopsi

Plevral sıvı aspirasyonu Altta yatan hastalığın tedavisi Hidrotoraks,hipopprotein kalp yetersizliği

Bronşektazi Öksürük balgamÖksürük balgam,broşlarda ileri derecede genişleme,krepitasyon

PA Akciğer grafisi Bilgisayarlı tomografi Postral drenajPostural drenaj,antibiyotik cerrahi

Kistik fibroziste sıkdır.Kartegener ve young sendromunda görülür.Silyer fonksiyonda azalma vardır.Alt lob bronşektazileri daha ciddidir.Kistik fibrozlu hastraların bronşlarında aspergullus fumugatus kolonizedir

Intertisyel ACH Öksürük Öksürük bal peteği akciğer Akciğer grafisi HRCT solunum fonksiyon testi BAL Destek tedavisi StereoidMeslek hastalığı olanlarda sık görülür.Aspesto mazereti olanlarda sık görülür

TüberkülozKuru öksürük,ateş,gece terlemesi

Öksürük ateş gece terlemesi,zayıflama

Akciğer grafisiBalgam tetkiki EZN boyası,BAL,Bactec

Tbcliyi izole etmek

Streptomisin,İNH,Etambutol,Rifampisin,Piridoksin(Destek tedavisi),PAS,Etionamid,Kapreomisin,Sikloserin,Siplofiloksasin,Klorotiramisin,Kortiksteroid

Tbc plorezi plorel efizyona neden olurPPD testi yapılırEritamanozm görülürKazeifiye Tbc odakları vardırKazeifiye Tbc odakları TBc ye neden olurAkut miler Tbcnin en sık komplikasyonu menejittir.Tbc nin en fazla mobilite ve mortalite postpilimer pumaner TBC dir

Sarkoidoz Öksürük nefes darlığı Hiler lenfadenopati Akciğer grafisi Mantaux testi ,BT,BT altında biyopsi Semptomatik Kortiko steroid

Multisistem bir hastalıktır.Sakoid reaskyion görülür.Sarkoid body+ ,hiperkalsemi ve nefrokalsinoz görülebilirAC plazma seviyesi yükselmiştir

Pnömokonyoz Öksürük nefes darlığı Akciğer grafisi Akciğer grafisi BT Meslekten uzaklaşmakSemptomatik tedavi,kortiko steroid

%15 inde ANA pozitiftirkaplan sendromu(romotaid artitte yuvarlak fibrotiknodüller melenoptisis,bazen tüberküloz gelişimi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ68 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 69

GÖĞÜS HASTALIKLARI ANALİZLERİ DEVAMI

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar)

En sık bulgu (lar) İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Silikozis Öksürük Nefes darlığı Akciğer grafisi Akciğer grafisi BTSiliko tozuyla temas etmeyecek

Ortamdan uzak duracakSert modül formasyonuYumurta kabuğu manzarasıQuartz en sık görülen tiptir.

Asbestozis ÖksürükRespiratuarl ve kalp yetersizliği

Akciğer grafisiAkciğer grafisi BT akciğer biyopsisi

Ortamdan uzaklaşır Kortikosteroid

Leraikskolon akciğer kanseri ve malin mezatomyaya neden Olabilir.Akciger grafisinde,balpğeteği manzarası vardırBronş kanseri riski artmıştır

Pulmoner trombo -embolizm

Nefes darlığıNefes darlığı,göğüs ağrısı,çarpıntı

Akciğer graifis,EKG,DopplerAnjiyografi,ventiolasyonPerfüzyon sintigrafiisiSpiral BT

Oxijenizayoın,hidrasyon ağrı palyasyonu

Oxijen tedavisi,hidrasyon,antikoaglasyon,trombolitik tedavi

En sık sebebi %70-80 bacaktaki trombusdur.Kalp debisinde ani ve ciddi azalma,sağ kalpYetersizliği,akut pumuner hipertansiyonun ern sık nedenidir.

Primer akciğer tümörü

öksürükZayıflama öksürük balgam hemoptizi

Akciğer grafisi BAL, BT,gerekirse biyopsi SemptomatikCerrahi dezeksiyon,rdayoterapi,kemoterapi

Etyolojide en sık nedenSigaradır.En sık sikuamoz tip görükürSırasıyla Adenosea küçük hücreli ve büyük hücreli takip eder.Küçük hücreliAkciğer kanseri yaygın ve agresif metastaz yaparHemoptizi sitridor görülürPancuats tümerinde horner sendromu görülür

Pnömotoraks Nefes darlığı Nefes darlığı Akciğer grafisi Akciğer grafisi Oksijenizayson ve hidrasyon İntelkostal tüp drenajı

Kapalı açık ve tansiyon tünemotoraks şeklinde göürülür.Akciğer grafisinde sönmüş akcigerin keskin sınır görülürExpirimum filmi çekilmelidir

Ampiyem AteşPunömoni semptomları

PA akcğier grafisiPA akciğer grafisi ve bilgisayarlı tomografi

Antibiyotik aneljazik PÜO aspirasyonu

Antibiyotik dekortikasyon(Kronik ampiem var ise)

PÜO pinomotoraks ve bronkoplevral Fikstür gelişimi

Kistik fibrozisSık enfeksiyonlara maruziyet

-ÖksürükAteşBalgamGelişme geriliği

Doğumda akciger normalErken dönem S.Aureus görülür,gec dönem P.Aurignosa enfeksiyonu görülürBeyazlarda en sık öümcül hastalık7. kromozomMalabsorpsiyon,DM,SirozErkekler infertil

P. Akciger grafisi Kan sayma

Ter testi Fizyoterapi ,antibiyotik

Fizyo terapi anti biyo terapiOrgan transprantasyonuSomatik gen tedavisi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ68 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 69

GÖĞÜS HASTALIKLARI ANALİZLERİ DEVAMI

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar)

En sık bulgu (lar) İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Silikozis Öksürük Nefes darlığı Akciğer grafisi Akciğer grafisi BTSiliko tozuyla temas etmeyecek

Ortamdan uzak duracakSert modül formasyonuYumurta kabuğu manzarasıQuartz en sık görülen tiptir.

Asbestozis ÖksürükRespiratuarl ve kalp yetersizliği

Akciğer grafisiAkciğer grafisi BT akciğer biyopsisi

Ortamdan uzaklaşır Kortikosteroid

Leraikskolon akciğer kanseri ve malin mezatomyaya neden Olabilir.Akciger grafisinde,balpğeteği manzarası vardırBronş kanseri riski artmıştır

Pulmoner trombo -embolizm

Nefes darlığıNefes darlığı,göğüs ağrısı,çarpıntı

Akciğer graifis,EKG,DopplerAnjiyografi,ventiolasyonPerfüzyon sintigrafiisiSpiral BT

Oxijenizayoın,hidrasyon ağrı palyasyonu

Oxijen tedavisi,hidrasyon,antikoaglasyon,trombolitik tedavi

En sık sebebi %70-80 bacaktaki trombusdur.Kalp debisinde ani ve ciddi azalma,sağ kalpYetersizliği,akut pumuner hipertansiyonun ern sık nedenidir.

Primer akciğer tümörü

öksürükZayıflama öksürük balgam hemoptizi

Akciğer grafisi BAL, BT,gerekirse biyopsi SemptomatikCerrahi dezeksiyon,rdayoterapi,kemoterapi

Etyolojide en sık nedenSigaradır.En sık sikuamoz tip görükürSırasıyla Adenosea küçük hücreli ve büyük hücreli takip eder.Küçük hücreliAkciğer kanseri yaygın ve agresif metastaz yaparHemoptizi sitridor görülürPancuats tümerinde horner sendromu görülür

Pnömotoraks Nefes darlığı Nefes darlığı Akciğer grafisi Akciğer grafisi Oksijenizayson ve hidrasyon İntelkostal tüp drenajı

Kapalı açık ve tansiyon tünemotoraks şeklinde göürülür.Akciğer grafisinde sönmüş akcigerin keskin sınır görülürExpirimum filmi çekilmelidir

Ampiyem AteşPunömoni semptomları

PA akcğier grafisiPA akciğer grafisi ve bilgisayarlı tomografi

Antibiyotik aneljazik PÜO aspirasyonu

Antibiyotik dekortikasyon(Kronik ampiem var ise)

PÜO pinomotoraks ve bronkoplevral Fikstür gelişimi

Kistik fibrozisSık enfeksiyonlara maruziyet

-ÖksürükAteşBalgamGelişme geriliği

Doğumda akciger normalErken dönem S.Aureus görülür,gec dönem P.Aurignosa enfeksiyonu görülürBeyazlarda en sık öümcül hastalık7. kromozomMalabsorpsiyon,DM,SirozErkekler infertil

P. Akciger grafisi Kan sayma

Ter testi Fizyoterapi ,antibiyotik

Fizyo terapi anti biyo terapiOrgan transprantasyonuSomatik gen tedavisi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ70 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 71

ROMATOLOJİ HASTALIK ANALİZLERİ

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar)

En sık bulgu (lar)

İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Romatoid artrit Sabah tutukluğu ağrı(ilk semptom)

MKF ve PIF’lerde şişlik sabah tutukluğu

Fizik muayene grek grafi

1. Sabah tutkluğu, 2. 3 ya da daha fazla eklemde artrit, 3. el eklemlerinde artrit, 4. simetrik artrit, 5. Romatoid nodüller, 6. serum RF pozitifliği, 7. Radyografik değişiklikler – 4 kriterin mevcudiyeti tanı koydurur.

Eğitim, istirahat, egzersiz, NSAİİ’lar hasta eğitimi

Hastalık modifiye edici ilaçlar (Metotreksat, leflunomid, TNF-a blokerleri fizik tedavi,kortikosteroidler immunsupresifler,Biyolojik ajanlar

En sık hematolojik bulgusu normokrom-normositer anemi. RF %70 pozitif.Subkutan nodüller seropozitif hastaların %20-30’undaİnterosefrial atrosofiUnlardemüasyon kuğu boylu deformitesiTetik parmakDüşük parmakKeratokonjuktivitysiktaFelç sendromuAmüloidosBileteralsimetrikpoliaartrit

SLE Artralji (%92) halsizlik yorgunluk

Artrit (%92) ateş,kilo kaybı,mukoz membram bulguları

ANA,hemogram,CRP selimantasyon,

1. Malar raş, 2. diskoid döküntü, 3. fotosensitivite, 4. oral ülser, 5. Artrit, 6. Serozit, 7. Nörolojik tutulum, 8. Hematolojik tutulum, 9. immünolojik bulgular, 10. ANA pozitifliği – 4 kriterin bulunması tanı koydurur.

Ultraviole ışıktan sakınılması, muskuloskeletal yakınmaların semptomatik tedavisi için NSAİİ’larSıcaktan korunma,hasta eğitimi

Ağır tutulumlu olgularda sitotoksik ajanlar (siklofosfamid, azatiopirin) + steroidkoensyl

AntiSM antiDSDNA pozitiftirAntiDS DNA pozitif olgularda difruz glömörle nefrit görülebilirTIF ve MIF ta difüz şişme,dijital nekros,reino fenomeni görülür.Kadınlarda sıktırAntirpositif olan kadınlardın çocuklarındaKonjektal kapl bloğu görülme riski daha fazladır

Sjögren Sendormu

Göz kuruluğu Konjunktivit

Schirmer testi, Rose-Bengal boyamaHemogramBiyokimyaSelimantasyonCRP

Minör tükrük bezi biyopsisiAnti RO-Anti LA

Yapay göz yaşları NSAİİ’lar. hidroksiklorokin

En sık ekstraglandüler bulgusu artralji/artrittir.En sık serolojik bulgu hipergammaglobulinemidir. En sık otoantikorlar anti-Ro (SS-A) ve anti-La (SS-B)Mikolizc sendromuyla birlikte görülebilir

Miks Konnektif Doku

Raynaud fenomeniNon-deformatif artrit

Anti-RNPAnti-RNP pozitifliğine ek olarak ödematöz el, sinovit, miyozit, raynaud, ateroskleroz bulgularından 3’ünün bulunması

NSAİİ’lar ve Kortikosteroidler Siklofosfamid En sık ölüm nedeni pulmoner hipertansiyon.

Sistemik skleroz Raynaud fenomeni Ciltte kalınlaşmaAkut faz reaktanlarıHemogramRomotoit faktör

MKF’lerin proksimaline yayılan ciltte kalınlaşma-sertleşme antisentromel antikorları Anti SCL 70

Soğuktan sakınma Genel destek tedavisi

Kortikosteroidler, mtx,Siklofosfamid,KolşisinD penisilamin, aspirinDiğer immunsupresifler

ANA %95(+), anti-sentromer (%5-50), antitomoizomeraz-I %40Anti SCL 70 topo izomere<1 pozitiftirDijital ülse görülürSiklorodaktiri ve reynaud fenomeni pozitiftir

PAN Ateş, kilo kaybıFokal nekrotizan GN ve sistemik bulgular

ESR, normokromik anemi, trombositoz. CRP tam idrar tahliliHBsAg

1. 4kg’den fazla kilo kaybı, 2. livedo, 3. Testis ağrısı, 4. Kas ağrısı, 5. Mono-polinöropati, 6. Diyastolik KB>90, 7. Üre, Kr↑, 8. HbsAg (+), 9. Anjiografik anomali, 10. biyopside küçük-orta çaplı arter tutulumu3 kriter tanı koydurur

Yüksek doz KSKortikosteroidler + siklofosfamid. Hep. B(+) ise antiviral ajanlar

Küçük çaplı arterlerin basküler hastalıpıdır40 60 yaş arası erkeklerde görülürHepatit B + seyredebilirMonorotis multiplex görüşlebilirFokal glomerülü nefrit görülebilirr

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ70 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 71

ROMATOLOJİ HASTALIK ANALİZLERİ

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar)

En sık bulgu (lar)

İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Romatoid artrit Sabah tutukluğu ağrı(ilk semptom)

MKF ve PIF’lerde şişlik sabah tutukluğu

Fizik muayene grek grafi

1. Sabah tutkluğu, 2. 3 ya da daha fazla eklemde artrit, 3. el eklemlerinde artrit, 4. simetrik artrit, 5. Romatoid nodüller, 6. serum RF pozitifliği, 7. Radyografik değişiklikler – 4 kriterin mevcudiyeti tanı koydurur.

Eğitim, istirahat, egzersiz, NSAİİ’lar hasta eğitimi

Hastalık modifiye edici ilaçlar (Metotreksat, leflunomid, TNF-a blokerleri fizik tedavi,kortikosteroidler immunsupresifler,Biyolojik ajanlar

En sık hematolojik bulgusu normokrom-normositer anemi. RF %70 pozitif.Subkutan nodüller seropozitif hastaların %20-30’undaİnterosefrial atrosofiUnlardemüasyon kuğu boylu deformitesiTetik parmakDüşük parmakKeratokonjuktivitysiktaFelç sendromuAmüloidosBileteralsimetrikpoliaartrit

SLE Artralji (%92) halsizlik yorgunluk

Artrit (%92) ateş,kilo kaybı,mukoz membram bulguları

ANA,hemogram,CRP selimantasyon,

1. Malar raş, 2. diskoid döküntü, 3. fotosensitivite, 4. oral ülser, 5. Artrit, 6. Serozit, 7. Nörolojik tutulum, 8. Hematolojik tutulum, 9. immünolojik bulgular, 10. ANA pozitifliği – 4 kriterin bulunması tanı koydurur.

Ultraviole ışıktan sakınılması, muskuloskeletal yakınmaların semptomatik tedavisi için NSAİİ’larSıcaktan korunma,hasta eğitimi

Ağır tutulumlu olgularda sitotoksik ajanlar (siklofosfamid, azatiopirin) + steroidkoensyl

AntiSM antiDSDNA pozitiftirAntiDS DNA pozitif olgularda difruz glömörle nefrit görülebilirTIF ve MIF ta difüz şişme,dijital nekros,reino fenomeni görülür.Kadınlarda sıktırAntirpositif olan kadınlardın çocuklarındaKonjektal kapl bloğu görülme riski daha fazladır

Sjögren Sendormu

Göz kuruluğu Konjunktivit

Schirmer testi, Rose-Bengal boyamaHemogramBiyokimyaSelimantasyonCRP

Minör tükrük bezi biyopsisiAnti RO-Anti LA

Yapay göz yaşları NSAİİ’lar. hidroksiklorokin

En sık ekstraglandüler bulgusu artralji/artrittir.En sık serolojik bulgu hipergammaglobulinemidir. En sık otoantikorlar anti-Ro (SS-A) ve anti-La (SS-B)Mikolizc sendromuyla birlikte görülebilir

Miks Konnektif Doku

Raynaud fenomeniNon-deformatif artrit

Anti-RNPAnti-RNP pozitifliğine ek olarak ödematöz el, sinovit, miyozit, raynaud, ateroskleroz bulgularından 3’ünün bulunması

NSAİİ’lar ve Kortikosteroidler Siklofosfamid En sık ölüm nedeni pulmoner hipertansiyon.

Sistemik skleroz Raynaud fenomeni Ciltte kalınlaşmaAkut faz reaktanlarıHemogramRomotoit faktör

MKF’lerin proksimaline yayılan ciltte kalınlaşma-sertleşme antisentromel antikorları Anti SCL 70

Soğuktan sakınma Genel destek tedavisi

Kortikosteroidler, mtx,Siklofosfamid,KolşisinD penisilamin, aspirinDiğer immunsupresifler

ANA %95(+), anti-sentromer (%5-50), antitomoizomeraz-I %40Anti SCL 70 topo izomere<1 pozitiftirDijital ülse görülürSiklorodaktiri ve reynaud fenomeni pozitiftir

PAN Ateş, kilo kaybıFokal nekrotizan GN ve sistemik bulgular

ESR, normokromik anemi, trombositoz. CRP tam idrar tahliliHBsAg

1. 4kg’den fazla kilo kaybı, 2. livedo, 3. Testis ağrısı, 4. Kas ağrısı, 5. Mono-polinöropati, 6. Diyastolik KB>90, 7. Üre, Kr↑, 8. HbsAg (+), 9. Anjiografik anomali, 10. biyopside küçük-orta çaplı arter tutulumu3 kriter tanı koydurur

Yüksek doz KSKortikosteroidler + siklofosfamid. Hep. B(+) ise antiviral ajanlar

Küçük çaplı arterlerin basküler hastalıpıdır40 60 yaş arası erkeklerde görülürHepatit B + seyredebilirMonorotis multiplex görüşlebilirFokal glomerülü nefrit görülebilirr

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ72 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 73

ROMATOLOJİ HASTALIK ANALİZLERİ DEVAMI

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar)

En sık bulgu (lar)

İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Wegener granülomatozu

KBB şikayetleri tekrarlayan otit ve sinüzit

Öksürük kanlı balgam ve nefes darlığı

c-ANCA (%88 pozitif)Hemogram CRP RF selimantasyon akciger grafisiparanazal sinüs grafisitam idrar tahlili

1. anormal idrar sedimenti, 2. AC grafisinde bulgular 3. Oral ülser veya nazal akıntı, 4. Biyopside granülamatöz inflamasyon 2 kriterin varlığı tanı koydururc-ANCA pozitiftir

Kortikosteroidler Kortikosteroidler + Siklofosfamid

En sık renal tutulum fokal segmental GNc-ANCA pozitiftirc-ANCA antiproteinaz 3 antikorudurc-ANCa wegenerin tanı ve izleniminde kullanılırNekrotizan gronülomatoz vaskolittir

Henoch-Scholein Döküntü Palpabl purpura1. Palpabl purpura, 2. barsak anjinası, 3. GIS kanaması, 4. Hematüri, 5. 20 yaşın altında başlangıç, 6, İlaç öyküsü olmaması

Destek tedavisiKortikosteroidler, renal tutulumda sitotoksik ajanlar

Polimiyozit / Dermatomiyozit

Yorgunluk halsizlikProgresif proksimal adele güçsüzlüğü

Kreatin kinazda yükselme hemogram selimantasyon CRP

Biyopsi. Miyofibriller etrafında perivasküler ve interstisyal kronik inflamatuvar hücre görülmesi patonomoniktir antijo-1 (histidil tRNA sentetaz pozitiftir)

Kortikosteroidler İmmunsupresif ajanlarEşlik eden artritte en sık EB’leri ve elin küçük eklemleri tutulur. Kalsinozis çocukluk çağı DM’de görülür. Myozitte %10-15 Ca (en sık mide) eşlik eder.En sık otoantikor anti-Jo1 (%20)

Behçet Hastalığı Oral ülser Oral ülser folikülitFizik muayene hemogram biyokimya CRP selimantasyon

1 yıl içinde en az 3 kez tekrarlamış oral ülserasyona ilaveten şunlardan en az 2’si: Rekürren genital ülser, göz lezyonları, deri lezyonları, paterji HLA B5

Lokal antiseptik-steroidler, kolşisin

Steroid + talidomid, azotiopirin, siklosporin A, IFN-a

Akniform lezyonlar genital oral ülserEritamanadozm iridosiklitHipopyonlu iritis posterior üreidRetinal vasculid görülürEn sık diz artriti görülürVenler ve arterler tutulur

FMF 1. Ateş,2. Karın ağrısı

Ateş

Akut faz reaktanlarıHemogramFbirinojenSedimantasyon

Genetik incelemeAneminezFizik muayene

Kolşisin Kolşisin

OR geçişli. Geni 16. komozomun kısa kolundaPeritonit plorid artrit erezipel benzeri döküntüler görülürAsimetrik eklem tutulumu vardırAA tipi ameloidoz gelişir

Dev hücreli arterit Baş ağrısı

Temporal arterde duyarlılık görmede bozulmaPolimiyaljiya romatika ile beraberdir

ESRCRP RF hemogram

1. 50 yaşın üzerinde başlangıç, 2. yeni lokalize baş ağrısı, 3. temporal arterde duyarlılık, TA nabazanında azalma, 4. ESR>50, 5. biyopside nekrotizan arterit3 kriter tanı koydurur.

Kortikosteroidler KortikosteroidlerPolimiyaljiya romatika ile beraber görülebilirHer caota damarları tutar

PMR Boyun ve omuz ağrısı

Peri artiküler yapılarda hassasiyet, sinovit

ESR

En az 1 ay süreli boyun, omuz, pelvik ark ağrısı,1 saatten uzun sabah tutukluğu, KS’de hızlı yanıt, 50 yaşın üzeri,ESR >40

Kortikosteroidler Kortikosteroidler

Takayasu Ateş ,Halsizlik, yorgunluk

Karotis ya da abdominal aorta üzerinde üfürüm kledikasyo ve parestezi

Arteriografi sedimantasyon CRP hemogram

1. Başlangıç 40 yaşın altı, 2. ekstremitelerde klaudikasyon, 3. brakial nabızda zayıflama, 4. Subklavian ya da karotis üzerinde üfürüm, 5. arteriografik bulgular3 kriterin varlığı tanı koydurur.

KortikosteroidlerKortikosteroidler + siklofosfamid, mtx, yada azotiopirin anjiyoplasti,By pass

En sık tutulum: Subklavian, karotid, renal arterlerEn sık ölüm nedenleri sırasıyla KKY, MI, SVO, renal yetmezlikNabızsızlık hastalğıAort ve dalları üzerinde üfürümElastik ve büyük muscüler arter hastalıgırEn sık görülen maskulittir

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ72 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 73

ROMATOLOJİ HASTALIK ANALİZLERİ DEVAMI

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar)

En sık bulgu (lar)

İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Wegener granülomatozu

KBB şikayetleri tekrarlayan otit ve sinüzit

Öksürük kanlı balgam ve nefes darlığı

c-ANCA (%88 pozitif)Hemogram CRP RF selimantasyon akciger grafisiparanazal sinüs grafisitam idrar tahlili

1. anormal idrar sedimenti, 2. AC grafisinde bulgular 3. Oral ülser veya nazal akıntı, 4. Biyopside granülamatöz inflamasyon 2 kriterin varlığı tanı koydururc-ANCA pozitiftir

Kortikosteroidler Kortikosteroidler + Siklofosfamid

En sık renal tutulum fokal segmental GNc-ANCA pozitiftirc-ANCA antiproteinaz 3 antikorudurc-ANCa wegenerin tanı ve izleniminde kullanılırNekrotizan gronülomatoz vaskolittir

Henoch-Scholein Döküntü Palpabl purpura1. Palpabl purpura, 2. barsak anjinası, 3. GIS kanaması, 4. Hematüri, 5. 20 yaşın altında başlangıç, 6, İlaç öyküsü olmaması

Destek tedavisiKortikosteroidler, renal tutulumda sitotoksik ajanlar

Polimiyozit / Dermatomiyozit

Yorgunluk halsizlikProgresif proksimal adele güçsüzlüğü

Kreatin kinazda yükselme hemogram selimantasyon CRP

Biyopsi. Miyofibriller etrafında perivasküler ve interstisyal kronik inflamatuvar hücre görülmesi patonomoniktir antijo-1 (histidil tRNA sentetaz pozitiftir)

Kortikosteroidler İmmunsupresif ajanlarEşlik eden artritte en sık EB’leri ve elin küçük eklemleri tutulur. Kalsinozis çocukluk çağı DM’de görülür. Myozitte %10-15 Ca (en sık mide) eşlik eder.En sık otoantikor anti-Jo1 (%20)

Behçet Hastalığı Oral ülser Oral ülser folikülitFizik muayene hemogram biyokimya CRP selimantasyon

1 yıl içinde en az 3 kez tekrarlamış oral ülserasyona ilaveten şunlardan en az 2’si: Rekürren genital ülser, göz lezyonları, deri lezyonları, paterji HLA B5

Lokal antiseptik-steroidler, kolşisin

Steroid + talidomid, azotiopirin, siklosporin A, IFN-a

Akniform lezyonlar genital oral ülserEritamanadozm iridosiklitHipopyonlu iritis posterior üreidRetinal vasculid görülürEn sık diz artriti görülürVenler ve arterler tutulur

FMF 1. Ateş,2. Karın ağrısı

Ateş

Akut faz reaktanlarıHemogramFbirinojenSedimantasyon

Genetik incelemeAneminezFizik muayene

Kolşisin Kolşisin

OR geçişli. Geni 16. komozomun kısa kolundaPeritonit plorid artrit erezipel benzeri döküntüler görülürAsimetrik eklem tutulumu vardırAA tipi ameloidoz gelişir

Dev hücreli arterit Baş ağrısı

Temporal arterde duyarlılık görmede bozulmaPolimiyaljiya romatika ile beraberdir

ESRCRP RF hemogram

1. 50 yaşın üzerinde başlangıç, 2. yeni lokalize baş ağrısı, 3. temporal arterde duyarlılık, TA nabazanında azalma, 4. ESR>50, 5. biyopside nekrotizan arterit3 kriter tanı koydurur.

Kortikosteroidler KortikosteroidlerPolimiyaljiya romatika ile beraber görülebilirHer caota damarları tutar

PMR Boyun ve omuz ağrısı

Peri artiküler yapılarda hassasiyet, sinovit

ESR

En az 1 ay süreli boyun, omuz, pelvik ark ağrısı,1 saatten uzun sabah tutukluğu, KS’de hızlı yanıt, 50 yaşın üzeri,ESR >40

Kortikosteroidler Kortikosteroidler

Takayasu Ateş ,Halsizlik, yorgunluk

Karotis ya da abdominal aorta üzerinde üfürüm kledikasyo ve parestezi

Arteriografi sedimantasyon CRP hemogram

1. Başlangıç 40 yaşın altı, 2. ekstremitelerde klaudikasyon, 3. brakial nabızda zayıflama, 4. Subklavian ya da karotis üzerinde üfürüm, 5. arteriografik bulgular3 kriterin varlığı tanı koydurur.

KortikosteroidlerKortikosteroidler + siklofosfamid, mtx, yada azotiopirin anjiyoplasti,By pass

En sık tutulum: Subklavian, karotid, renal arterlerEn sık ölüm nedenleri sırasıyla KKY, MI, SVO, renal yetmezlikNabızsızlık hastalğıAort ve dalları üzerinde üfürümElastik ve büyük muscüler arter hastalıgırEn sık görülen maskulittir

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ74 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 75

ROMATOLOJİ HASTALIK ANALİZLERİ DEVAMI

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar)

En sık bulgu (lar)

İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Chung Strauss Sendromu

Allerjik rinit sinüzit

Allerjik rinit Hemogram

P-Anca akciğer grafisi paranazal sinüs grafisiSerum igE düzeyleriAnemnez fizik muayene

kortikosteroid KortikosteroidAllerjik granülomatoz vaskulittir Acenofili vardıorKücük arter ve arteriyol ven ve venül hastalıgıdır

Fibromiyalji hastalıkları

Ağrı Yaygın vücüt agrısıHemogram biyokimya sedimantasyon CRP

Sedimantasyon CRP RF kas enzimleri tiroid testleri ANA

Destek tedavisi psiko terapi fizyoterapi

Destek tedavisi psiko terapi fizyoterapi

%90 kadın hatslıgıdır kronik yaygın kas hastalkıgıdıren sık boyunda görülürsabahları yorgun uyanırlarLabaratuar normalddir

Reiter sendromu AğrıDizler ve ayaklarda tutukluk şişme

Hemogram sedimantasyın CRP kalkoneus ve sakroilyak grafisi

Anemnez fizik muayene eklem grafileri göz muayenesi

Semptomatik

NSAİ steroidSülfasalazinAzzatiyopulinMTX

Üretrit konjuktivit tipik Olarak out extremite tutan asimetrik olgoartrit entozopatiGastrointestinal yakınmalarAsimetrik ünilateral sakroileitKeratoderma blanerojikaBalanitis sirsinata

Psöriatik artrit AğrıAğrı şişlik defoırmasyon

Hemogram biyokimya CRP selimantasyon eklem grafileri RF

Anemnez fizik muayne direk grafiler RF Deri lezyonlarının tedavisi

NSAİ kortikosteroid AltınAntimalerial sülfasalazinMTX azzatiyapürin siklosporin

Tırnak bulgularıDistal artritAsimetrik olugo artritSpondiloartropatiDaktilitisHiperürisemiPitting onikozis pencilinkap fenomeni bulgusu

Gut Ağrı Ağrı ve şişlikAnemnez fizik muayene direk grafiler biyokimya(Ürik asit seviyesi)

Eklem sıvısında ürat kristaliTofusHiper ülsemiMonoartriküler artritTek taraflı MTF eklem tutulumuErezyonsuz subkortikal kistTek taraflı tarsal eklem tutulumu

Diet eklem istirahati Kolşisin NSAİ steroidEn sık tutlan eklem tipikj olarak 1. MTF dir(Podogra)Sodyum ürat kristalleri dokuda birikmiştir

Osteoartrit AğrıAğrıHareket kısıtlılığı

En sık görülen romatolojik hastalıkHeberden nodülleriDIF>PIF tutulumu

Direkt grafi Direkt grafi

Fizik tedaviAnaljeziNSAICerrahi

Ankilozan spondilitAğrı sabah tutuklulugu

Sakroileid

Hemogram biyokimya sedimantasyon CRP RF subropobik sakroiliak eklem grafisi

Sakroiliak grafi HLB27EntozopatiFizik muayene sedimantasyon CRP

Destek tedavisi fizik tedaviNSAİ sülfasalazin kortikosteroid

Bambu kamışı manzarasıSupropobik sakroilai profiliSakroiledi HLA B27 +

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ74 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 75

ROMATOLOJİ HASTALIK ANALİZLERİ DEVAMI

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar)

En sık bulgu (lar)

İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Chung Strauss Sendromu

Allerjik rinit sinüzit

Allerjik rinit Hemogram

P-Anca akciğer grafisi paranazal sinüs grafisiSerum igE düzeyleriAnemnez fizik muayene

kortikosteroid KortikosteroidAllerjik granülomatoz vaskulittir Acenofili vardıorKücük arter ve arteriyol ven ve venül hastalıgıdır

Fibromiyalji hastalıkları

Ağrı Yaygın vücüt agrısıHemogram biyokimya sedimantasyon CRP

Sedimantasyon CRP RF kas enzimleri tiroid testleri ANA

Destek tedavisi psiko terapi fizyoterapi

Destek tedavisi psiko terapi fizyoterapi

%90 kadın hatslıgıdır kronik yaygın kas hastalkıgıdıren sık boyunda görülürsabahları yorgun uyanırlarLabaratuar normalddir

Reiter sendromu AğrıDizler ve ayaklarda tutukluk şişme

Hemogram sedimantasyın CRP kalkoneus ve sakroilyak grafisi

Anemnez fizik muayene eklem grafileri göz muayenesi

Semptomatik

NSAİ steroidSülfasalazinAzzatiyopulinMTX

Üretrit konjuktivit tipik Olarak out extremite tutan asimetrik olgoartrit entozopatiGastrointestinal yakınmalarAsimetrik ünilateral sakroileitKeratoderma blanerojikaBalanitis sirsinata

Psöriatik artrit AğrıAğrı şişlik defoırmasyon

Hemogram biyokimya CRP selimantasyon eklem grafileri RF

Anemnez fizik muayne direk grafiler RF Deri lezyonlarının tedavisi

NSAİ kortikosteroid AltınAntimalerial sülfasalazinMTX azzatiyapürin siklosporin

Tırnak bulgularıDistal artritAsimetrik olugo artritSpondiloartropatiDaktilitisHiperürisemiPitting onikozis pencilinkap fenomeni bulgusu

Gut Ağrı Ağrı ve şişlikAnemnez fizik muayene direk grafiler biyokimya(Ürik asit seviyesi)

Eklem sıvısında ürat kristaliTofusHiper ülsemiMonoartriküler artritTek taraflı MTF eklem tutulumuErezyonsuz subkortikal kistTek taraflı tarsal eklem tutulumu

Diet eklem istirahati Kolşisin NSAİ steroidEn sık tutlan eklem tipikj olarak 1. MTF dir(Podogra)Sodyum ürat kristalleri dokuda birikmiştir

Osteoartrit AğrıAğrıHareket kısıtlılığı

En sık görülen romatolojik hastalıkHeberden nodülleriDIF>PIF tutulumu

Direkt grafi Direkt grafi

Fizik tedaviAnaljeziNSAICerrahi

Ankilozan spondilitAğrı sabah tutuklulugu

Sakroileid

Hemogram biyokimya sedimantasyon CRP RF subropobik sakroiliak eklem grafisi

Sakroiliak grafi HLB27EntozopatiFizik muayene sedimantasyon CRP

Destek tedavisi fizik tedaviNSAİ sülfasalazin kortikosteroid

Bambu kamışı manzarasıSupropobik sakroilai profiliSakroiledi HLA B27 +

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ76 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 77

GASTROENTROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar)

En sık bulgu (lar) İlk yapılacak (lar)İlk yapılacak (lar)

İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

GER“Heartburn”OdinofajiDisfaji

Yanma tarzı göğüs agrısıKomplikasyonlar:Strictür ,Barret’s özefagusu,Ozefajistin en sık sebebidir.

Özefagoskopi

24 saat intralüminal pH monitorizasyonu

Antasitler, kilo verilmesi, başın elevasyonuDiet

Antireflü cerrahi (örn. Modifiye Nissen fundoplikasyonu)

Komplikkasyonlar. Striktür, Barret’s özefagusu

Akalazyaİntermittan disfaji (sıvı ve katı)

Paradoksal disfaji,kilo kaybıKomplikasyonlar:Özefagus ca. hafif artmısEn sık ölüm nedeni pnömonidir.Şagas hastalıgı(T cruzei)Şiddetli akalazya göğüs agrısı

AC grafisi (dilate özefagus görülebilr) MonometriEndoskopik dilatasyon, botulinum toksini enjeksiyonu

Alt özefagus kaslarının cerrahi ayrılması (Heller operasyonu

Komplikasyon: Özefagus ca hafif artmış

Özefagus tümörleri

Progresif ve aralıksız disfaji

Kilo kaybıOrta 1/3 te %40 skuamozAlt 1/3 te %45 adenokarsinoCerrahi komp:Mediastinit Katı gıdalara karşı ilerleyici disfaji

Baryumlu grafiEndoskopi ve biyopsi

Palyatif dilatasyonlar ya da tümörün fotokoagulasyonu

Cerrahi%40 skuamoz orta 1/3’de, %45 AdenoCa, alt 1/3 ve kardiada

Gastrit HazımsızlıkEpigastrik hassasiyetKOAH larda artmış

Endoskopi, H.pylori taaması

Etken ajanın (örn. NSAİİ’lar) kesilmesi

Antiasit tedavi, H.pylori eradikasyon tedavisi

Peptik ülser Epigastrik ağrıAğrı (Abdominal)ŞişkinlikHazımsızlık

Duodenal ülser gastrik ülserden 3 kat daha sık

Endoskopi, H.Pylori taraması (nefes testi, seroloji, biyopsi)

PPI’leri, N2 reseptör antagonistleri, misoprostol

Perforasyon ya da kontrol edilemeyen kanama durumunda cerrahi

Duodenal ülser gastrik ülserden 3 kat daha sık

Zollinger-Ellison Sendromu

Epigastrik ağrı, diare

Epigastrik hassasiyet

Açlık serum gastrin >150 pg/mLGastrinomaların cogu intrapankreatiktir.En sık pankreas dısı lokallizasyon duodenomdurÜlserlerin 3 ve 4 ü duodenomun ilk kısmında soliterdirHastaların %25 inde MEN1

Sekretin testiEndoskopik USG

PPI’leri, ocreotide Cerrahi

Gastrinomaların çoğu intrapankreatiktir. Ensık pankreas dışı lokalizasyon duodenumdurÜlserlerin 3⁄4’ü duodenumun ilk kısmında ve soliterdir. Hastaların %25’inde MEN1Hipergastrineminin en sık nedeni gastrik atrofidir.

Mide tümörleri Epigastrik ağrı

Kilo kaybıPalpabl epigastrik kitle (%50)En sık benign tümör leomiyomadırSupraklavikler lef notu virchow nodu

Kan sayımı, KC enzimleri Endoskopi ve biyopsi

CerrahiEn sık benign tm leiomyomadır.Supraklavikular lenf nodu: Virchow nodu

İrritabl kolonDefakasyonla rahatlayan Sol iliak fossada ağrı

HazımsızlıkŞişkinlik

HemogramDışkı tetkikiT3 T4 TSH + Sedimantasyon

Tipik öykü ve normal tanısal testler

Eğitim, yüksek lifli diyet, antispazmotikler, antidepresanlar

Çölyak Hastalığı

Halsizlik, yorgunluk

Anemi ve malnütrisyona bağlı bulgularFolik asit eksikligi sıktırDermatitis herpetiformisle ilişkilidirKronik ishalin en sık nedenidir.

Anti-endomisyal antikorlar Jejunal biyopsi Glutensiz diyet ve folik asit replasmanı Folik asit eksikliği çok sıktır.

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ76 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 77

GASTROENTROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ

Hastalık

GELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar)

En sık bulgu (lar) İlk yapılacak (lar)İlk yapılacak (lar)

İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

GER“Heartburn”OdinofajiDisfaji

Yanma tarzı göğüs agrısıKomplikasyonlar:Strictür ,Barret’s özefagusu,Ozefajistin en sık sebebidir.

Özefagoskopi

24 saat intralüminal pH monitorizasyonu

Antasitler, kilo verilmesi, başın elevasyonuDiet

Antireflü cerrahi (örn. Modifiye Nissen fundoplikasyonu)

Komplikkasyonlar. Striktür, Barret’s özefagusu

Akalazyaİntermittan disfaji (sıvı ve katı)

Paradoksal disfaji,kilo kaybıKomplikasyonlar:Özefagus ca. hafif artmısEn sık ölüm nedeni pnömonidir.Şagas hastalıgı(T cruzei)Şiddetli akalazya göğüs agrısı

AC grafisi (dilate özefagus görülebilr) MonometriEndoskopik dilatasyon, botulinum toksini enjeksiyonu

Alt özefagus kaslarının cerrahi ayrılması (Heller operasyonu

Komplikasyon: Özefagus ca hafif artmış

Özefagus tümörleri

Progresif ve aralıksız disfaji

Kilo kaybıOrta 1/3 te %40 skuamozAlt 1/3 te %45 adenokarsinoCerrahi komp:Mediastinit Katı gıdalara karşı ilerleyici disfaji

Baryumlu grafiEndoskopi ve biyopsi

Palyatif dilatasyonlar ya da tümörün fotokoagulasyonu

Cerrahi%40 skuamoz orta 1/3’de, %45 AdenoCa, alt 1/3 ve kardiada

Gastrit HazımsızlıkEpigastrik hassasiyetKOAH larda artmış

Endoskopi, H.pylori taaması

Etken ajanın (örn. NSAİİ’lar) kesilmesi

Antiasit tedavi, H.pylori eradikasyon tedavisi

Peptik ülser Epigastrik ağrıAğrı (Abdominal)ŞişkinlikHazımsızlık

Duodenal ülser gastrik ülserden 3 kat daha sık

Endoskopi, H.Pylori taraması (nefes testi, seroloji, biyopsi)

PPI’leri, N2 reseptör antagonistleri, misoprostol

Perforasyon ya da kontrol edilemeyen kanama durumunda cerrahi

Duodenal ülser gastrik ülserden 3 kat daha sık

Zollinger-Ellison Sendromu

Epigastrik ağrı, diare

Epigastrik hassasiyet

Açlık serum gastrin >150 pg/mLGastrinomaların cogu intrapankreatiktir.En sık pankreas dısı lokallizasyon duodenomdurÜlserlerin 3 ve 4 ü duodenomun ilk kısmında soliterdirHastaların %25 inde MEN1

Sekretin testiEndoskopik USG

PPI’leri, ocreotide Cerrahi

Gastrinomaların çoğu intrapankreatiktir. Ensık pankreas dışı lokalizasyon duodenumdurÜlserlerin 3⁄4’ü duodenumun ilk kısmında ve soliterdir. Hastaların %25’inde MEN1Hipergastrineminin en sık nedeni gastrik atrofidir.

Mide tümörleri Epigastrik ağrı

Kilo kaybıPalpabl epigastrik kitle (%50)En sık benign tümör leomiyomadırSupraklavikler lef notu virchow nodu

Kan sayımı, KC enzimleri Endoskopi ve biyopsi

CerrahiEn sık benign tm leiomyomadır.Supraklavikular lenf nodu: Virchow nodu

İrritabl kolonDefakasyonla rahatlayan Sol iliak fossada ağrı

HazımsızlıkŞişkinlik

HemogramDışkı tetkikiT3 T4 TSH + Sedimantasyon

Tipik öykü ve normal tanısal testler

Eğitim, yüksek lifli diyet, antispazmotikler, antidepresanlar

Çölyak Hastalığı

Halsizlik, yorgunluk

Anemi ve malnütrisyona bağlı bulgularFolik asit eksikligi sıktırDermatitis herpetiformisle ilişkilidirKronik ishalin en sık nedenidir.

Anti-endomisyal antikorlar Jejunal biyopsi Glutensiz diyet ve folik asit replasmanı Folik asit eksikliği çok sıktır.

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ78 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 79

GASTROENTROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ DEVAMI

HastalıkGELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar) En sık bulgu (lar) İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Whipple hastalığı Anemi, ciltte pigmentasyonKilo kaybıEklem bulgusu ve karın agırısı sıktır

Lenf nodu ya da intestinal biyopsi (PAS+ makrofajlar)

Antibiyotik tedavisi Eklem bulguları ve karın ağrısı sık

Crohn Hastalığı İshal, karın ağrısı, kilo kaybıSolukluk, oral ülserlerT. Whiipplei etken

Baryumlu grafi (genelde diagnostik) Kolonoskopi ve biyopsiAntidiareik ajanlar (loperamid, kodein fosfat)

Oral kortikosteroid’ler, sulfasalazinÖlümlerin çoğu cerrahi ile ilişkilidir

Ülseratif kolit Kanlı-mukuslu İshal

Rektal tuşede kanToksik megakolon gelişimi yüksekSiklerozan kolanjitEritema nodosumMalinite riskiHepatositeatoz

Düz karın grafisi (kolon dilatasyonu) Kolonoskopi5-ASA bileşikleri (Sulfasalazin, olsalazin), CS, immünsupresifler (azatiopirin, siklosporin)

Kolektomi

Divertikülit Sol iliak fossada şiddetli ağrıAteş, hassasiyetYaşlılarda en sık alt GİS kanama nedeni

Lökositoz, USG Spiral CT Antibiyotik tedavisi Semptomlar şiddetliyse cerrahi

İskemik kolit Ani karın ağrısıHematokezya, karında distansiyon ve hassasiyetYaşlılarda sıkOKS kullanımı ile ilişkilidir

X-ray (perforasyon ekartasyonu için) Anjiografi Semptomatik tedavi CerrahiYaşlılarda sık. OKS kullanımı ile ilişkili ortaya çıkabilir.

Akut HepatitHalsizlik Bulantıİştahsızlık

SarılıkHbeAg virüsün aktif replikasyonunu gösterir

AST ALT ALP GGTPT-PTTBiluribinler

Viral markerler(AntiHAV IgM HbsAg,AntiHBc IgM,HBV DNA)Anti HCV

Semptomatik tedavi karaciğer transplantasyonu(fulminan)

Alkolik karaciğer hastalığı

sarılık-karında şişkinlik-yağlı karaciğer,kolestatik hepatit,siroz gözlenir-GGT yüksekliği tipiktir

KC fonk. Testleri,kolestaz enzimleri USG,

Karaciğer biyopsisiİyi beslenme Yoğun vitamin ve destek tedavisi

-Alkolun tamamen kesilmesi-Alkolik hepatit varsa steroid verilebilir

Kronik hepatit Halsizlik Dispeptik yakınmalar

Sarılık Karında şişkinlikBiyopside buzlu cam görünümüEn sık etken HBV

KC fonk. TestKolestaz enzimleriUSGDoppler USG

HbsAgAntiHBsAgAntiHCVDiğer viral markerlerHBV DNAHCV RNAKC biyopsi

Destek tedavisi ,istirahatLamuvidin(HBV)Ribavirin+interferon(HCV)

Hemokramotozis Karında şişlik

Karında şişlikKalp yetersizlği. BulgularıTotal vücut atrofisiEn sık gazsal karaciger haslaıgıBronz diyabetKalp yetmezliği ve aritmi en sık ölüm nedeniSiroz-HCC ye dönüşüm

KCFTDemir demir bağlamaFeritin

Karaciger biyopsisiDestek tedavisiAile taraması

Flebotomi

Akut kolesistit Sağ üst kadran agrısı

Sağ hipokondriyal hassasiyetMurphy pozitifSafra kanallarında ödematöz basıncı bağlı koledok striktürü ( Mirizzi sendromu)

Hemogram KCFT kolestaz enzimi amilaz

USG,kolesistografi

Yatak istirahatiAgrı tedavisiAntibiyotik ve sıvı tedavisi

Kolesistektomi

Safra kesesi karsinomu

Ağrı

Kilo kaybı sarılık%90dan fazlası adeno kalsinomdurEn sık fundusta YerleşirEn sık karacigere metastaz yapar

Hemogram KCFT kolestaz enzimleriUSG

USGBTMRI

Semptomatik tedaviMetastaz + ise palyatif

Cerrahi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ78 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 79

GASTROENTROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ DEVAMI

HastalıkGELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar) En sık bulgu (lar) İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Whipple hastalığı Anemi, ciltte pigmentasyonKilo kaybıEklem bulgusu ve karın agırısı sıktır

Lenf nodu ya da intestinal biyopsi (PAS+ makrofajlar)

Antibiyotik tedavisi Eklem bulguları ve karın ağrısı sık

Crohn Hastalığı İshal, karın ağrısı, kilo kaybıSolukluk, oral ülserlerT. Whiipplei etken

Baryumlu grafi (genelde diagnostik) Kolonoskopi ve biyopsiAntidiareik ajanlar (loperamid, kodein fosfat)

Oral kortikosteroid’ler, sulfasalazinÖlümlerin çoğu cerrahi ile ilişkilidir

Ülseratif kolit Kanlı-mukuslu İshal

Rektal tuşede kanToksik megakolon gelişimi yüksekSiklerozan kolanjitEritema nodosumMalinite riskiHepatositeatoz

Düz karın grafisi (kolon dilatasyonu) Kolonoskopi5-ASA bileşikleri (Sulfasalazin, olsalazin), CS, immünsupresifler (azatiopirin, siklosporin)

Kolektomi

Divertikülit Sol iliak fossada şiddetli ağrıAteş, hassasiyetYaşlılarda en sık alt GİS kanama nedeni

Lökositoz, USG Spiral CT Antibiyotik tedavisi Semptomlar şiddetliyse cerrahi

İskemik kolit Ani karın ağrısıHematokezya, karında distansiyon ve hassasiyetYaşlılarda sıkOKS kullanımı ile ilişkilidir

X-ray (perforasyon ekartasyonu için) Anjiografi Semptomatik tedavi CerrahiYaşlılarda sık. OKS kullanımı ile ilişkili ortaya çıkabilir.

Akut HepatitHalsizlik Bulantıİştahsızlık

SarılıkHbeAg virüsün aktif replikasyonunu gösterir

AST ALT ALP GGTPT-PTTBiluribinler

Viral markerler(AntiHAV IgM HbsAg,AntiHBc IgM,HBV DNA)Anti HCV

Semptomatik tedavi karaciğer transplantasyonu(fulminan)

Alkolik karaciğer hastalığı

sarılık-karında şişkinlik-yağlı karaciğer,kolestatik hepatit,siroz gözlenir-GGT yüksekliği tipiktir

KC fonk. Testleri,kolestaz enzimleri USG,

Karaciğer biyopsisiİyi beslenme Yoğun vitamin ve destek tedavisi

-Alkolun tamamen kesilmesi-Alkolik hepatit varsa steroid verilebilir

Kronik hepatit Halsizlik Dispeptik yakınmalar

Sarılık Karında şişkinlikBiyopside buzlu cam görünümüEn sık etken HBV

KC fonk. TestKolestaz enzimleriUSGDoppler USG

HbsAgAntiHBsAgAntiHCVDiğer viral markerlerHBV DNAHCV RNAKC biyopsi

Destek tedavisi ,istirahatLamuvidin(HBV)Ribavirin+interferon(HCV)

Hemokramotozis Karında şişlik

Karında şişlikKalp yetersizlği. BulgularıTotal vücut atrofisiEn sık gazsal karaciger haslaıgıBronz diyabetKalp yetmezliği ve aritmi en sık ölüm nedeniSiroz-HCC ye dönüşüm

KCFTDemir demir bağlamaFeritin

Karaciger biyopsisiDestek tedavisiAile taraması

Flebotomi

Akut kolesistit Sağ üst kadran agrısı

Sağ hipokondriyal hassasiyetMurphy pozitifSafra kanallarında ödematöz basıncı bağlı koledok striktürü ( Mirizzi sendromu)

Hemogram KCFT kolestaz enzimi amilaz

USG,kolesistografi

Yatak istirahatiAgrı tedavisiAntibiyotik ve sıvı tedavisi

Kolesistektomi

Safra kesesi karsinomu

Ağrı

Kilo kaybı sarılık%90dan fazlası adeno kalsinomdurEn sık fundusta YerleşirEn sık karacigere metastaz yapar

Hemogram KCFT kolestaz enzimleriUSG

USGBTMRI

Semptomatik tedaviMetastaz + ise palyatif

Cerrahi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ80 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 81

GASTROENTROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ DEVAMI

HastalıkGELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar) En sık bulgu (lar) İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Budd-Chiari Sendormu

Karında şişlik

Üst batında ağrıHassas karacigerBüyük hepatik benlerde,IVC de obstrüksiyonAT3,protein C eks.,PNH,ve polistemi olanlarda sıktırSiroz ve portalhiper tansiyon gelişimi

KCFT Kolestaz enzimleriUSG

Hepati wenografiKaraciğer biyopsisi

Semptomatik tedaviPredispozan faktörlerin kaldırılmasıTİPSKaraciger transplantasyonu

Heparin oral antikoagülanTuz kısıtlaması

Primer skleroz kolanjit

Karında şişlik

HepotomegaliSarılıkSplenomegaliHiperpigmentasyon-Kilo kaybı,istahsızlıksarılık gelişirse kolanjiyo karsinom!-Ülseratif kolikle birliktelik

KCFTKolestaz enzimleriUSG

P-ancaERCPK.C biyopsisi

SemptomatikKolanjit ataklarında antibiyotik

Karaciğer nakliUrso deopsikkolik asit

Primer bilier siroz Kaşıntı

Kaşıntı sarılık%90 kadın,vitamin A eksikliğiKronik granülamatoz inflamasyonSafra kanalarrında kırmızı lezyonlarYağ malabsarpsiyonu

KCFTK.C biyopsiERCP

AMAK.C biyopsisiERCP

Kortiko steroid AZTPenisilaminSiklo sporinUrso deoksikolik asit

Karaciğer transplantasyonu

α−1 Αnti tripsin eksikliği

Halsizlik

Karında şişlik,sarılıkSerin proteaz inhibitörüYetişkinde kronik hepatit siroz ve gec dönemde HCC gelişebilirBiyopsi –PAS + granül

KCFT kolestaz enzimleri ve K.C biyopsisi

Düşük α−1 A.T ve Pi-ZZ fenotipiK.C biyopsisi

Sigaradan kaçınma

Karaciğer nakli(Genetik metabolik hastalıklar arasında en sık endikasyon)

Wilson Hastalığı(Hepatolentiküler dejenarasyon)

Hepatik tutulum bulgualrı cocukluk ve adölesan dönemde,histemik bazal gangliyon tutulumu ve demans geç adölesan dönemde görülür

-Otozomal resesif 13. kromozom-Kaiser-Flaischer halkası spesifiktir-Makronodüler siroz-Serüloplazmin seviyesinde yetmezlik-Portal hipertansiyon gelişimi

KCFTKolestaz enzimleriUSG

Seriloplazmi ↓Serum Cu ↓ 24 saatİdrar bakırı yüksekKaraciğer biyopsisi

Semptomatik tedaviPenisilamin(En sık yan etki proteinüri)Karaciğer transprantasyonu

Akut pankreatitBulantı kusmaAğrı(Epigastrik)

Bağırsak sesleri azalmışGrey Turner ve Cullen işareti(hemorajik pankreatit)HipokalsemiLökositozHiperglisemiEn sık sebep safra taşı ve kronik alkolizm

ALP ALT,billurubinHemogramAmilaz lipazUSGB.T

Serum lipaz ve amilaz artışıUSG ile pankreatik ödem

Konservatif tedavi ERCP(Billier pankreatit ise)

Kronik pankreatitAğrı(künt,sağ sol,subcostal bölge ile sırta yayılır)Bulantı kusma

Malabsorbsiyon,diyabet,kilo kaybı

SteatoreEn sık görülen formu pankreatitEn sık neden alkol kullanımı

Sekretin veCCK ile pankreas eksojen salg analiziBentiromid testiERCP BT direkt grafi

Direkt grafide kalsfikasyon patognomoniktir

Oral pankreas enzim extreleriH2 inhibitörüAğrı kesicilerAlkol kesilmesi

Pankreas kanseri

Kilo kaybı,ağrı,sarılıkKaşıntı Glukoz intoleransıYüzeyel trombofilebit

Courvoisier işareti +Direkt billurubin ↑Steatore%90 duktustan kaynaklanırerkekte fazla (2 kat)Sigara ve kronik pankreatit etyolojik neden

BillurubinlerKCFTUSGB.TERCP

BiyopsiCerrahi,ağrı tedavisi

Cerrahi,Whipple ameliyatı(%5 küratif)

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ80 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 81

GASTROENTROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ DEVAMI

HastalıkGELİŞ TANI TEDAVİ

Karakteristik İpuçlarıİlk semptom(lar) En sık bulgu (lar) İlk yapılacak (lar) İlk yapılacak (lar) İlk Yapılacak (lar) Kesin ya da ileri tedavi

Budd-Chiari Sendormu

Karında şişlik

Üst batında ağrıHassas karacigerBüyük hepatik benlerde,IVC de obstrüksiyonAT3,protein C eks.,PNH,ve polistemi olanlarda sıktırSiroz ve portalhiper tansiyon gelişimi

KCFT Kolestaz enzimleriUSG

Hepati wenografiKaraciğer biyopsisi

Semptomatik tedaviPredispozan faktörlerin kaldırılmasıTİPSKaraciger transplantasyonu

Heparin oral antikoagülanTuz kısıtlaması

Primer skleroz kolanjit

Karında şişlik

HepotomegaliSarılıkSplenomegaliHiperpigmentasyon-Kilo kaybı,istahsızlıksarılık gelişirse kolanjiyo karsinom!-Ülseratif kolikle birliktelik

KCFTKolestaz enzimleriUSG

P-ancaERCPK.C biyopsisi

SemptomatikKolanjit ataklarında antibiyotik

Karaciğer nakliUrso deopsikkolik asit

Primer bilier siroz Kaşıntı

Kaşıntı sarılık%90 kadın,vitamin A eksikliğiKronik granülamatoz inflamasyonSafra kanalarrında kırmızı lezyonlarYağ malabsarpsiyonu

KCFTK.C biyopsiERCP

AMAK.C biyopsisiERCP

Kortiko steroid AZTPenisilaminSiklo sporinUrso deoksikolik asit

Karaciğer transplantasyonu

α−1 Αnti tripsin eksikliği

Halsizlik

Karında şişlik,sarılıkSerin proteaz inhibitörüYetişkinde kronik hepatit siroz ve gec dönemde HCC gelişebilirBiyopsi –PAS + granül

KCFT kolestaz enzimleri ve K.C biyopsisi

Düşük α−1 A.T ve Pi-ZZ fenotipiK.C biyopsisi

Sigaradan kaçınma

Karaciğer nakli(Genetik metabolik hastalıklar arasında en sık endikasyon)

Wilson Hastalığı(Hepatolentiküler dejenarasyon)

Hepatik tutulum bulgualrı cocukluk ve adölesan dönemde,histemik bazal gangliyon tutulumu ve demans geç adölesan dönemde görülür

-Otozomal resesif 13. kromozom-Kaiser-Flaischer halkası spesifiktir-Makronodüler siroz-Serüloplazmin seviyesinde yetmezlik-Portal hipertansiyon gelişimi

KCFTKolestaz enzimleriUSG

Seriloplazmi ↓Serum Cu ↓ 24 saatİdrar bakırı yüksekKaraciğer biyopsisi

Semptomatik tedaviPenisilamin(En sık yan etki proteinüri)Karaciğer transprantasyonu

Akut pankreatitBulantı kusmaAğrı(Epigastrik)

Bağırsak sesleri azalmışGrey Turner ve Cullen işareti(hemorajik pankreatit)HipokalsemiLökositozHiperglisemiEn sık sebep safra taşı ve kronik alkolizm

ALP ALT,billurubinHemogramAmilaz lipazUSGB.T

Serum lipaz ve amilaz artışıUSG ile pankreatik ödem

Konservatif tedavi ERCP(Billier pankreatit ise)

Kronik pankreatitAğrı(künt,sağ sol,subcostal bölge ile sırta yayılır)Bulantı kusma

Malabsorbsiyon,diyabet,kilo kaybı

SteatoreEn sık görülen formu pankreatitEn sık neden alkol kullanımı

Sekretin veCCK ile pankreas eksojen salg analiziBentiromid testiERCP BT direkt grafi

Direkt grafide kalsfikasyon patognomoniktir

Oral pankreas enzim extreleriH2 inhibitörüAğrı kesicilerAlkol kesilmesi

Pankreas kanseri

Kilo kaybı,ağrı,sarılıkKaşıntı Glukoz intoleransıYüzeyel trombofilebit

Courvoisier işareti +Direkt billurubin ↑Steatore%90 duktustan kaynaklanırerkekte fazla (2 kat)Sigara ve kronik pankreatit etyolojik neden

BillurubinlerKCFTUSGB.TERCP

BiyopsiCerrahi,ağrı tedavisi

Cerrahi,Whipple ameliyatı(%5 küratif)

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ82 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 83

NEFROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ

HASTALIK

GELİŞ

TANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI TEDAVİ

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGU TANI İÇİN YAPILACAKKESİN TANI İÇİN YAPILACAK

TEDAVİDE İLK YAPILACAK

KESİN TEDAVİ

Akut Böbrek Yetmezliği

Bulantı Kusma OligüriEn sık nedeni iskemidir.Patolojik tanı akut tubüler nekrozdurTedavide ilk düzelen fonksiyonel illüsyon yeteneğidir

Böbrek fonksiyon testleriElektrolit tit hemogram

Böbrek fonksiyon testiElektrolitHemogramAKG

Altta yatan hastalıgın tedavisiSemptomatik destek tadavisi

Uygun sıvı ve elektrolit tedavisiGerekirse hemodiyaliz

Kronik böbrek yetmezliği

Noktüri Anemi halsizlikEn sık KGN ye bağlıdırUSG de böbrek boyutları ↓Renal osteodistrofi

BUN creatinin ürik asit fosfat ve ALP ↑Kalsiyum ↓Anemi

Uygun sıvı ve elektrolit tedavisiDiyet

Transparantasyon

Reanl arter sterozu

Baş ağrısıHalsizlikKas kramplarıPoliüri

HipertansiyonHipokalemiPoliüri

Böbrek fonksiyon testiElektrolit TİT hemogram

Renal AnjiyografiAntipersantif tedaviAspirin

AnjiyoplastiBalon diletasyonCerrahi

Renal Ven Trombozu

Böğür ağrısıHematüri

KVAH hassasiyetiHematüri

Nedenleri:-v.kava’daki pıhtı yayılımı-renal venin tm tarafından invazyonu-Şiddetli dehidratasyon-Renal amilayidoz-Membranoz glomerülonefrit

TİT doppler USGBöbrek fonksiyon testiHemogram

Renal venografi Altta yatan haslığın tedavisi Antikoagilasyon

Akut Post Enfeksiyus Glomerülle Nefrit

ÖdemHematuriOligüriGeçirilmiş ÜSYE

HipertansiyonÖdemOligürüHematuri

3-8 yaş en sık,streptokog enfeksiyonunu takiben ortaya cıkarEn sık görülen immün komplex glomürü nefriti en iyi promozlu glömürlü nefrit

TİT ElektrolitBöbrek fonksiyon testiHemogram

C3 C4 ↓ ASO bogaz kültürü Su ve sodyum kısıtılamasıKilo takibi

Diüretik destek tedavisi

İgA nefropatisi Gross hematüri

Proteinüri<1gSıvı retansiyonuOligüriKırmızı idrarHipertansiyon

Erkekte sıkÜSYEyi takiben görülürKronik böbrek yetersizliği gelişir

Böbrek fonksiyon testleriTİT

BiyopsiSıvı kısıtlamasıHipertansyion tedavisi

Etkin tedavi yoktur

Primer fokal segmenrtal glomelüro skleroz

Hematüri HipertansiyonÖdemNon-selectif proteinüriHipertansiyonHematüri

Non-selektif proteinüriHipertansiyonHematüri

Son dönem böbrek yetersizliği gelişir%30-40 transpilantasyon sonrası tekrarlarHIV,masif obezite,eroin bağımlılığı bu hastalıga neden olabili

Böbrek fonksiyon testleri TİTBiyokimyaANAAnca

Biyopsi

Protein Tuz kısıtlaması Antihipertansif tedavi

Etkin tedavisi yokturTranspilantasyon

Akut tubuler nekroz

Oligüriİlaç alımıEnfeksiyon hikayesi

OligüriElektrolit bozukluguHipertansyon

ABY en sık nedeni ilaçlardır

Böbrek fonksiyon testleriHemogramTam BiyokimyaElektrolitler

Biyopsi

Konservatif tedaviToksik ilaç kesilmesiDiyaliz

Altta yatan hastalıgın tedavisi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ82 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 83

NEFROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ

HASTALIK

GELİŞ

TANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI TEDAVİ

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGU TANI İÇİN YAPILACAKKESİN TANI İÇİN YAPILACAK

TEDAVİDE İLK YAPILACAK

KESİN TEDAVİ

Akut Böbrek Yetmezliği

Bulantı Kusma OligüriEn sık nedeni iskemidir.Patolojik tanı akut tubüler nekrozdurTedavide ilk düzelen fonksiyonel illüsyon yeteneğidir

Böbrek fonksiyon testleriElektrolit tit hemogram

Böbrek fonksiyon testiElektrolitHemogramAKG

Altta yatan hastalıgın tedavisiSemptomatik destek tadavisi

Uygun sıvı ve elektrolit tedavisiGerekirse hemodiyaliz

Kronik böbrek yetmezliği

Noktüri Anemi halsizlikEn sık KGN ye bağlıdırUSG de böbrek boyutları ↓Renal osteodistrofi

BUN creatinin ürik asit fosfat ve ALP ↑Kalsiyum ↓Anemi

Uygun sıvı ve elektrolit tedavisiDiyet

Transparantasyon

Reanl arter sterozu

Baş ağrısıHalsizlikKas kramplarıPoliüri

HipertansiyonHipokalemiPoliüri

Böbrek fonksiyon testiElektrolit TİT hemogram

Renal AnjiyografiAntipersantif tedaviAspirin

AnjiyoplastiBalon diletasyonCerrahi

Renal Ven Trombozu

Böğür ağrısıHematüri

KVAH hassasiyetiHematüri

Nedenleri:-v.kava’daki pıhtı yayılımı-renal venin tm tarafından invazyonu-Şiddetli dehidratasyon-Renal amilayidoz-Membranoz glomerülonefrit

TİT doppler USGBöbrek fonksiyon testiHemogram

Renal venografi Altta yatan haslığın tedavisi Antikoagilasyon

Akut Post Enfeksiyus Glomerülle Nefrit

ÖdemHematuriOligüriGeçirilmiş ÜSYE

HipertansiyonÖdemOligürüHematuri

3-8 yaş en sık,streptokog enfeksiyonunu takiben ortaya cıkarEn sık görülen immün komplex glomürü nefriti en iyi promozlu glömürlü nefrit

TİT ElektrolitBöbrek fonksiyon testiHemogram

C3 C4 ↓ ASO bogaz kültürü Su ve sodyum kısıtılamasıKilo takibi

Diüretik destek tedavisi

İgA nefropatisi Gross hematüri

Proteinüri<1gSıvı retansiyonuOligüriKırmızı idrarHipertansiyon

Erkekte sıkÜSYEyi takiben görülürKronik böbrek yetersizliği gelişir

Böbrek fonksiyon testleriTİT

BiyopsiSıvı kısıtlamasıHipertansyion tedavisi

Etkin tedavi yoktur

Primer fokal segmenrtal glomelüro skleroz

Hematüri HipertansiyonÖdemNon-selectif proteinüriHipertansiyonHematüri

Non-selektif proteinüriHipertansiyonHematüri

Son dönem böbrek yetersizliği gelişir%30-40 transpilantasyon sonrası tekrarlarHIV,masif obezite,eroin bağımlılığı bu hastalıga neden olabili

Böbrek fonksiyon testleri TİTBiyokimyaANAAnca

Biyopsi

Protein Tuz kısıtlaması Antihipertansif tedavi

Etkin tedavisi yokturTranspilantasyon

Akut tubuler nekroz

Oligüriİlaç alımıEnfeksiyon hikayesi

OligüriElektrolit bozukluguHipertansyon

ABY en sık nedeni ilaçlardır

Böbrek fonksiyon testleriHemogramTam BiyokimyaElektrolitler

Biyopsi

Konservatif tedaviToksik ilaç kesilmesiDiyaliz

Altta yatan hastalıgın tedavisi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ84 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 85

NEFROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ DEVAMI

HASTALIK

GELİŞTANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI TEDAVİ

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGUTANI İÇİN YAPILACAK

KESİN TANI İÇİN YAPILACAK TEDAVİDE İLK YAPILACAK KESİN TEDAVİ

Analjezik nefropatisi

Steril piüri Gross hematüriYan ağrısıPoliüri

Gross hematüriAnemiPoliüriHipertansiyonProteinüri

İdrarda doku parçaları görülürHiperkloremik metabolik asidoz görülürFenasetin,asit aminofen,aspirin sorumludurAkut papiller nekroz görülürÜroepitelyumda karsinom gelişebiir

Böbrek fonksiyon testleriTİTBiyokimyaHemogramElektrolitler

Piyelografide papilla ayrılır ve daire görünümü gözlenir

İlacı kesmekSıvı tedavisiAntihipertansif tedaviMetabolik asidoz tedavisi

İlaç kesilmesi

Polikistik böbrek hastalığı

HipertansyonRenalkolikHematüri

İdrar yolu enfeksiyonuBöbrek yetersizliğiHematüri

%30 hastada hepatik kist olurAile hikayesi olanlarda Berry anewrizması görülürBöbrekler palipe edilebilir

Böbrek fonskiyon testi TİT USG

USGAntihipertansif tedaviÜrinel enfeksiyon tedavisi

Distral renal tübiler asidoz(TİP I)

AneroksiyaYorgunlukPoliüri

HiperkalsiüriHiperfosftaüriPoliüriHipokalemikHiperkloremikAsitozOsteomorezi

İdyopatik kollejen doku hastalıklarıAmiloid nefrokalsinozis,vitamin D intoks,ilaçlar yapabilir

Böbrek fonksiyon testi TİT USG

İdrar PH sı 5,5 in üzeriBikarbonat yükleme testi negatif

Bikarbonat deplasman tedavisiOsteomalazi tedavisi

Altta yatan hastalıgın tedavisi

Proksimal Renal Tubiler Asidoz(TIP II)

AneroksiyaYorgunlukMalnütrisyonBüyüme geriliği

HipokalemikHiperkloremikMetabolik asidozOsteomolaziRaşitizm

İdeopatik sistinozis(Cocukta en sık),Wilsonhastalığı,Galaktozemi,MM(Erişkinde en sık),ağır metallerAmiloidozSjögren sendromu

Böbrek fonksiyon testi TİT USG

İdrar P.H sı >5.5Bikarbonat yükleme testi +

Osteomolazi ve raşitizm tedavisiBikarbonat replasmanı

Altta yatan hastalıgın tedavisi

Renal Tübiler Asidoz(TIP IV)

Kronik renal yetmezlikHiperkalemiAsidoz

Adisson hastalığı, 18,21 hidroksilaz eksikleriDM,tubulointersisyal hastalıkAnaljezik nefropatisiNefrosikleroz,NSAİD ilaçlarRenin ve aldesteron düzeyleri düşüktür

Böbrek fonksiyon testi TİT USG

KortizonBikarbonat

Altta yatan hastalıgın tedavisi

Akut piyelonefrit

AğrıDizüriAteş,titreme,kusma

Lumbal bölgede hassasiyetLökositozİdrarda lökosit eritrosit

TİTBöbrek fonsksiyon testiİdrar kan kültürüUSG

İdrar kültürü+klinik olgu Semptomatik tedavi Antibiyotik tedavisi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ84 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 85

NEFROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ DEVAMI

HASTALIK

GELİŞTANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI TEDAVİ

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGUTANI İÇİN YAPILACAK

KESİN TANI İÇİN YAPILACAK TEDAVİDE İLK YAPILACAK KESİN TEDAVİ

Analjezik nefropatisi

Steril piüri Gross hematüriYan ağrısıPoliüri

Gross hematüriAnemiPoliüriHipertansiyonProteinüri

İdrarda doku parçaları görülürHiperkloremik metabolik asidoz görülürFenasetin,asit aminofen,aspirin sorumludurAkut papiller nekroz görülürÜroepitelyumda karsinom gelişebiir

Böbrek fonksiyon testleriTİTBiyokimyaHemogramElektrolitler

Piyelografide papilla ayrılır ve daire görünümü gözlenir

İlacı kesmekSıvı tedavisiAntihipertansif tedaviMetabolik asidoz tedavisi

İlaç kesilmesi

Polikistik böbrek hastalığı

HipertansyonRenalkolikHematüri

İdrar yolu enfeksiyonuBöbrek yetersizliğiHematüri

%30 hastada hepatik kist olurAile hikayesi olanlarda Berry anewrizması görülürBöbrekler palipe edilebilir

Böbrek fonskiyon testi TİT USG

USGAntihipertansif tedaviÜrinel enfeksiyon tedavisi

Distral renal tübiler asidoz(TİP I)

AneroksiyaYorgunlukPoliüri

HiperkalsiüriHiperfosftaüriPoliüriHipokalemikHiperkloremikAsitozOsteomorezi

İdyopatik kollejen doku hastalıklarıAmiloid nefrokalsinozis,vitamin D intoks,ilaçlar yapabilir

Böbrek fonksiyon testi TİT USG

İdrar PH sı 5,5 in üzeriBikarbonat yükleme testi negatif

Bikarbonat deplasman tedavisiOsteomalazi tedavisi

Altta yatan hastalıgın tedavisi

Proksimal Renal Tubiler Asidoz(TIP II)

AneroksiyaYorgunlukMalnütrisyonBüyüme geriliği

HipokalemikHiperkloremikMetabolik asidozOsteomolaziRaşitizm

İdeopatik sistinozis(Cocukta en sık),Wilsonhastalığı,Galaktozemi,MM(Erişkinde en sık),ağır metallerAmiloidozSjögren sendromu

Böbrek fonksiyon testi TİT USG

İdrar P.H sı >5.5Bikarbonat yükleme testi +

Osteomolazi ve raşitizm tedavisiBikarbonat replasmanı

Altta yatan hastalıgın tedavisi

Renal Tübiler Asidoz(TIP IV)

Kronik renal yetmezlikHiperkalemiAsidoz

Adisson hastalığı, 18,21 hidroksilaz eksikleriDM,tubulointersisyal hastalıkAnaljezik nefropatisiNefrosikleroz,NSAİD ilaçlarRenin ve aldesteron düzeyleri düşüktür

Böbrek fonksiyon testi TİT USG

KortizonBikarbonat

Altta yatan hastalıgın tedavisi

Akut piyelonefrit

AğrıDizüriAteş,titreme,kusma

Lumbal bölgede hassasiyetLökositozİdrarda lökosit eritrosit

TİTBöbrek fonsksiyon testiİdrar kan kültürüUSG

İdrar kültürü+klinik olgu Semptomatik tedavi Antibiyotik tedavisi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ86 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 87

NEFROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ DEVAMI

HASTALIK

GELİŞTANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI TEDAVİ

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGU TANI İÇİN YAPILACAKKESİN TANI İÇİN YAPILACAK

TEDAVİDE İLK YAPILACAK

KESİN TEDAVİ

Renal karsinom

HematuriBel ağrısıRenalkolikKitle

HematüriAnemiHipertansiyon

Erişkinlerde en sık tubile ftilinden cıkan ,sigara risk ↑Von-Hippel Lindau sendromuPolikistik böbrek hastalıgıTüberüskleroz da görülebilir

TİTHemogramBöbrek fonksiyon testiUSGIVPBT

Biyopsi Cerrahi Erken cerrahide böbrek rezeksiyonu

Prostat karsinomu

AğrıİnkontinansKemik ağrısı

Rektum muayenede prostat sert median oluk oblitereBöbrek yetmezliğiHematüriEnfeskiyon

50 yaş üstü erkeklerde sık görülür

TİT Böbrek fonskiyon tesleriPAP ↑,PSA↑Transrektal USGKemik grafileri

BiyopsiCerrahi Semptomatik tedavi

Radikal prostatektomiPelvik radyoterapiHormonal tedavi

Testis kanseri Testiste büyüme Solid kitle25-34 yaş erkeklerde görülen en sık malignteem tümördür,kriptorşizm tümör riskini ↑

BTPA grafigiα fetoproteinHCG,LDH

Orşiektomi OrşiektomiOrşiektomiRadyoterapiKemoterapi

Diabetik nefropati

HipertansiyonÖdemPoliüri

MilroalbümniriProteinüri

Tip I DM en sık ölüm nedeniEn sık diffus glomerülosikleroz görülür

TİT Böbrek fonksiyon tesltleriUSG

BiyopsiAntihipertansif tedaviKan şekeri regülasyonuACE inhibitörü

Lupus NefritiHipertansiyonHematüri

ProteiünüriAktif İdrar Sedimenti(Teleskopik idrar)Böbrek Fonksiyon Bozuklugu

En sık proliferatif glomörülenefrit formu görülürTİT Böbrek fonksiyon testleriKompleman düzeyleri ↓AntiDNA pozitif

BiyopsiYüksek doz steroid+sitotoksik tedavi

SLE nin tedavisi

Sistemik vaskülit nefriti

Böbrek fonskyon bozukluguAnca +

En önemli nedenleri mikroskopik polianjitis ve Wegener granülomatozudur.

TİTBiyokimyaAnca

BiyopsiSklofosfamitKortikosteroid

Altta yatan hastalığın tedavisidir

ONKOLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ

HASTALIK GELİŞ TANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGU TANI İÇİN YAPILACAK

KESİN TANI İÇİN YAPILACAK

Tümör lizis Sendromu

En sık Burkit lenfomada görülür IV Hidrasyon IV HidrsayonAlloppurinol, alkoli diüzerin sağlanmasıHiperpotasemmun tedavisiiKalsiyum replamasıOral fosfat bağlayıcı antrasitler

Vena Kava Süperior Sendromu

Baş ağrısıSiyanozYüz, boyun, kolda ödemGöğüs duvarında kollateral (en sık)Mental konfüzyon

En sık akciğer kanseri İkinci Sıklıkta lenfomada görülürPA grafide özellikle sağ üst mediastende genişlemeTrakeal okstrüksiyon en ölümcül komplikasyondurKemateropide en başarılı ilaç nitrojen mustard’dır

Klinik + PA grafi Bilgisayarlı tomografi Diüretik, Na kısıtlanması

Kemoterapi

Akciğer Kanseri Öksürük Öksürük (%75)DisipneGöğüs ağrısıHemoptizi

PA grafi Bronkoskopi (santral kitle)Biyopsi (ileride ise)

KT + RT

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ86 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 87

NEFROLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ DEVAMI

HASTALIK

GELİŞTANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI TEDAVİ

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGU TANI İÇİN YAPILACAKKESİN TANI İÇİN YAPILACAK

TEDAVİDE İLK YAPILACAK

KESİN TEDAVİ

Renal karsinom

HematuriBel ağrısıRenalkolikKitle

HematüriAnemiHipertansiyon

Erişkinlerde en sık tubile ftilinden cıkan ,sigara risk ↑Von-Hippel Lindau sendromuPolikistik böbrek hastalıgıTüberüskleroz da görülebilir

TİTHemogramBöbrek fonksiyon testiUSGIVPBT

Biyopsi Cerrahi Erken cerrahide böbrek rezeksiyonu

Prostat karsinomu

AğrıİnkontinansKemik ağrısı

Rektum muayenede prostat sert median oluk oblitereBöbrek yetmezliğiHematüriEnfeskiyon

50 yaş üstü erkeklerde sık görülür

TİT Böbrek fonskiyon tesleriPAP ↑,PSA↑Transrektal USGKemik grafileri

BiyopsiCerrahi Semptomatik tedavi

Radikal prostatektomiPelvik radyoterapiHormonal tedavi

Testis kanseri Testiste büyüme Solid kitle25-34 yaş erkeklerde görülen en sık malignteem tümördür,kriptorşizm tümör riskini ↑

BTPA grafigiα fetoproteinHCG,LDH

Orşiektomi OrşiektomiOrşiektomiRadyoterapiKemoterapi

Diabetik nefropati

HipertansiyonÖdemPoliüri

MilroalbümniriProteinüri

Tip I DM en sık ölüm nedeniEn sık diffus glomerülosikleroz görülür

TİT Böbrek fonksiyon tesltleriUSG

BiyopsiAntihipertansif tedaviKan şekeri regülasyonuACE inhibitörü

Lupus NefritiHipertansiyonHematüri

ProteiünüriAktif İdrar Sedimenti(Teleskopik idrar)Böbrek Fonksiyon Bozuklugu

En sık proliferatif glomörülenefrit formu görülürTİT Böbrek fonksiyon testleriKompleman düzeyleri ↓AntiDNA pozitif

BiyopsiYüksek doz steroid+sitotoksik tedavi

SLE nin tedavisi

Sistemik vaskülit nefriti

Böbrek fonskyon bozukluguAnca +

En önemli nedenleri mikroskopik polianjitis ve Wegener granülomatozudur.

TİTBiyokimyaAnca

BiyopsiSklofosfamitKortikosteroid

Altta yatan hastalığın tedavisidir

ONKOLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ

HASTALIK GELİŞ TANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGU TANI İÇİN YAPILACAK

KESİN TANI İÇİN YAPILACAK

Tümör lizis Sendromu

En sık Burkit lenfomada görülür IV Hidrasyon IV HidrsayonAlloppurinol, alkoli diüzerin sağlanmasıHiperpotasemmun tedavisiiKalsiyum replamasıOral fosfat bağlayıcı antrasitler

Vena Kava Süperior Sendromu

Baş ağrısıSiyanozYüz, boyun, kolda ödemGöğüs duvarında kollateral (en sık)Mental konfüzyon

En sık akciğer kanseri İkinci Sıklıkta lenfomada görülürPA grafide özellikle sağ üst mediastende genişlemeTrakeal okstrüksiyon en ölümcül komplikasyondurKemateropide en başarılı ilaç nitrojen mustard’dır

Klinik + PA grafi Bilgisayarlı tomografi Diüretik, Na kısıtlanması

Kemoterapi

Akciğer Kanseri Öksürük Öksürük (%75)DisipneGöğüs ağrısıHemoptizi

PA grafi Bronkoskopi (santral kitle)Biyopsi (ileride ise)

KT + RT

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ88 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 89

KARDİYOLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ

HASTALIK

GELİŞ

TANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI TEDAVİ

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGU

TANI İÇİN YAPILACAK

KESİN TANI İÇİN YAPILACAK

TEDAVİDE İLK YAPILACAK

KESİN TEDAVİ

Kalp yetersizliği Nefes darlığı Dispne Taşikardi(en sık ve değişmez bulgu)Framingham Tanı KriterleriMajor (PND,Venöz dolgunluk,Akc raller,akut pulmoner ödem,S3 venöz basıncta artma,hepatojügüler reflü)Minör(Pretibial ödem,gece öksürüğü, egsersiz dispnesi,HM,plevral sıvı,vital kapasitede azalma,taşikardi,kilo kaybı)

Telegrafi EKO(Altın standart) Fizik aktivite kıstılaması,kilo verilmesi,tuzsuz diyet

-Diüretik-ACE inhibütörü-Dijital ilaçlar-Transparantasyon

Digital Toksitesi GİS belirtileri(Bulantı kusma )

EKG en sık ventriküler ekstrasistol(özellikle bigemine) EKG Kandaki digoksin düzeyi

Digital kesilmesi -Hipopotasemi varsa potasyum ver-Aritmi:Fenitoin lidokain-Digoksin spesifik antikor(Fab fragmanları en etkin tedavi)

Akut pulmoner ödem

Nefes darlığı Dispne Oksijen %100 Ortopne pozisyonuIV morfinIV loop diüertiğiIV vazodilatötörIV digoksin

Hipertansiyon İlk belirtileri S4 duyulmasıEKG de geniş ve çentileliP dalgasının bulunmasıdır

HT+KKYàACEHT+DMàACEinhb.,CA kanal blokeriHT+Tek taraflı real arter steozuàAce inhb.Yashlada HTàTiazid,Ca+ kanal blokeri

Angina pektoris Egzersizle artan,istirahatte azalan 10 dakikadan az süren gögüs agrısı

En sık sebebi koroner ateresiklaroz Tipik anemnez Koroner anjiyografi Primer ve sekonder profilakside en önemli ilaç aspirinMI riskini ve koroner ölümü azaltan ilaç betabloker

Miyokard enfaktisü Göğüs agrısı(ölüm korkusuyla birlikte)

En sık sebebi aterasikloroz plağı üzerinde trombotik ogluzyondur.Subendokard zedelenmeye en hassas bölgedir.İnfart buradan başlarMI en sık ölüm nedeni ventiküler fibrilasyondurErken Komplikasyonlar :Ani ölüm,aritmiler,kalp yetersizligi,kardiyojeneik sok,amboliGeç komplikasyonlar:Serbest duvar veya papiller adele rüptürü,ventrikül anevrilizması,akut perikardid,dressler sendromu,trombo amboli

Miyoglobin:En erken serum markeridir.İlk yükselen enzim CK-MBEn uzun süre yüksek kalana enzim LDH

Koroner PTCA/stent esas tedavidir

Mitral stenozu Efor dipsnesi Efor dispnesi Hemoptizinin en cok görüldügü kalp hastalıgıMitral darlıgın en sık komplikasyonu Atrial fibrilasyon

EKO Kapak acıklıgı 1,5 cm2 den kücük ve semptomatik vakalrda invasif tedavi gerekir.Valbiloplasti-replasman

Mitral yetmezlik Yorgunluk En sık sebep mitral valv prolabsus EKO -Kapak replasmanı endikasyonları -Medikal tedaviye yanıtsız evre 3-4 kalp yetmezligi-Sistosonoglum 55 mL /m2 den büyükse-Sistol sonu kavite capı 45 mm/m2 den büyükse

Mitral valv prolapsus

Çarpıntı En sık posterior kapakcıkta olurMitsistoliklik gec sistolik üfürüm duyulurEKO da ters soru işareti görünümü tipiktir

EKG(İnferior ve lateral derivasyonlarda T inversiyonu)

EKO

Aort stenozu -Göğüs agrısı senkop efor dispnesi Cocuklarda en sık biküspit aorta Orta yas eriskinlerde en sık AER60 yas üzeri eklem dejenarasyonuna baglıdırPulsus parvüs et tardus görülür

EKO Cerrahi endikasyonlar:-Gradient > 50 mm -Kapak alanı<0,8cm-Solventrikül disfonksiyonu gelişmis ise

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ88 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 89

KARDİYOLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ

HASTALIK

GELİŞ

TANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI TEDAVİ

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGU

TANI İÇİN YAPILACAK

KESİN TANI İÇİN YAPILACAK

TEDAVİDE İLK YAPILACAK

KESİN TEDAVİ

Kalp yetersizliği Nefes darlığı Dispne Taşikardi(en sık ve değişmez bulgu)Framingham Tanı KriterleriMajor (PND,Venöz dolgunluk,Akc raller,akut pulmoner ödem,S3 venöz basıncta artma,hepatojügüler reflü)Minör(Pretibial ödem,gece öksürüğü, egsersiz dispnesi,HM,plevral sıvı,vital kapasitede azalma,taşikardi,kilo kaybı)

Telegrafi EKO(Altın standart) Fizik aktivite kıstılaması,kilo verilmesi,tuzsuz diyet

-Diüretik-ACE inhibütörü-Dijital ilaçlar-Transparantasyon

Digital Toksitesi GİS belirtileri(Bulantı kusma )

EKG en sık ventriküler ekstrasistol(özellikle bigemine) EKG Kandaki digoksin düzeyi

Digital kesilmesi -Hipopotasemi varsa potasyum ver-Aritmi:Fenitoin lidokain-Digoksin spesifik antikor(Fab fragmanları en etkin tedavi)

Akut pulmoner ödem

Nefes darlığı Dispne Oksijen %100 Ortopne pozisyonuIV morfinIV loop diüertiğiIV vazodilatötörIV digoksin

Hipertansiyon İlk belirtileri S4 duyulmasıEKG de geniş ve çentileliP dalgasının bulunmasıdır

HT+KKYàACEHT+DMàACEinhb.,CA kanal blokeriHT+Tek taraflı real arter steozuàAce inhb.Yashlada HTàTiazid,Ca+ kanal blokeri

Angina pektoris Egzersizle artan,istirahatte azalan 10 dakikadan az süren gögüs agrısı

En sık sebebi koroner ateresiklaroz Tipik anemnez Koroner anjiyografi Primer ve sekonder profilakside en önemli ilaç aspirinMI riskini ve koroner ölümü azaltan ilaç betabloker

Miyokard enfaktisü Göğüs agrısı(ölüm korkusuyla birlikte)

En sık sebebi aterasikloroz plağı üzerinde trombotik ogluzyondur.Subendokard zedelenmeye en hassas bölgedir.İnfart buradan başlarMI en sık ölüm nedeni ventiküler fibrilasyondurErken Komplikasyonlar :Ani ölüm,aritmiler,kalp yetersizligi,kardiyojeneik sok,amboliGeç komplikasyonlar:Serbest duvar veya papiller adele rüptürü,ventrikül anevrilizması,akut perikardid,dressler sendromu,trombo amboli

Miyoglobin:En erken serum markeridir.İlk yükselen enzim CK-MBEn uzun süre yüksek kalana enzim LDH

Koroner PTCA/stent esas tedavidir

Mitral stenozu Efor dipsnesi Efor dispnesi Hemoptizinin en cok görüldügü kalp hastalıgıMitral darlıgın en sık komplikasyonu Atrial fibrilasyon

EKO Kapak acıklıgı 1,5 cm2 den kücük ve semptomatik vakalrda invasif tedavi gerekir.Valbiloplasti-replasman

Mitral yetmezlik Yorgunluk En sık sebep mitral valv prolabsus EKO -Kapak replasmanı endikasyonları -Medikal tedaviye yanıtsız evre 3-4 kalp yetmezligi-Sistosonoglum 55 mL /m2 den büyükse-Sistol sonu kavite capı 45 mm/m2 den büyükse

Mitral valv prolapsus

Çarpıntı En sık posterior kapakcıkta olurMitsistoliklik gec sistolik üfürüm duyulurEKO da ters soru işareti görünümü tipiktir

EKG(İnferior ve lateral derivasyonlarda T inversiyonu)

EKO

Aort stenozu -Göğüs agrısı senkop efor dispnesi Cocuklarda en sık biküspit aorta Orta yas eriskinlerde en sık AER60 yas üzeri eklem dejenarasyonuna baglıdırPulsus parvüs et tardus görülür

EKO Cerrahi endikasyonlar:-Gradient > 50 mm -Kapak alanı<0,8cm-Solventrikül disfonksiyonu gelişmis ise

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ90 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 91

KARDİYOLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ

HASTALIK

GELİŞTANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI TEDAVİ

KARAKTERİSTİK İPUÇLARIİLKSEMPTOM

EN SIK BULGU

TANI İÇİN YAPILACAK KESİN TANI İÇİN YAPILACAK

TEDAVİDE İLK YAPILACAK KESİN TEDAVİ

Aort yetmezliği Kalbi en cok büyüten kapak hastalıgıErken diyastolik cekici üfürüm tipiktirApekste relatif mitral darlık üfürümü(Austin-Flint üfürümü)Pistol shot(özellikle femoral arter)Quincke’s nabzı(tırnakta kapiller pulsasyon)Musset işareti(kalp atımıyla birlikte kafa sallanması)Drozies işareti(femoral arter üzerinde sistolodiastolik üfürüm)Hill işareti (ayaklarda kan basıncının yüksek olması)Korigan nabzıPulsus bisfeirens

EKO Cerrahi

Triküspid stenozu Dispne En sık sebebi romatizmal kalp hastalığıFizik muayede dev a dalgasıEKG’de sivri büyük P dalgası

Triskupid yetmezliği En sık sebep sol kalp hastalıgına sekonder sağ ventükül dilatasyonudurBoyunda büyük U dalgaları var

Eko

Antrol fibrilasyon En sık görülen supraventüküler tasrarituldurEn sık neden mitral stenozdur

Verapamil, B bloker, Digoksin, DC kardiyoversiyon

Wolf Parkinson White Send

Tosikardi EKGP-R’de kısalma <0,12 snDelta dalgası Q;RS genişlemesi (>0,12 sn)

Ventriküler ekstrasistol

Digital intoksikasyonunda ve MI seyrinde en sık görülen aritmidir(özellikle bigemine)

Dilate kardiyomiyopati En sık reversbl neden alkol alışkanlığıdırTelde kardiyoneyol görülür

EKO Vazadilotör ve diüretik tedavi

Kardiak transplantasyon

Restriktif Kardiyomiyopati

Ödem, asit, hepatomegoli jugulerve dolgunlığu ve kusmoul isoretr EKO Kardiak transplantasyon

Perikardit Göğüs ağrısıİnspiryum ve yatmakla artan

FM perikardial sürtünme sesiEn çok anjinopektors ile karışır

EKO

Perikard effüzyonu Evart isareti (sol skopula altında akciğer kompresyonuna bağlı tubuler solunum sesi ve matite

İnfektit endokardit Ateş Karekteristik lezyonu vejetasyondur Doğal kapak enkokordit en sık etken stroptplok viridansProtez kapak en sık etken s.epidermidis ve s.auneus İU bağımlılarda en sık etken s.aunesturPrognozu belirleyen en önemli komplikasyon kalp yetmezliğidir

Kan kültürü Kan kültürü AmpisilinGentamisn

Kalp Tünörleri En sık primer tümör rabdomiyomdur.Yetişkinlerde miksomadırKalbe en sık mefostus yapan malign melanomdurMiksoma en sık sol atriumda yerleşirKemikte en sık prezentasyonu mitral darlık’dır

EKO Cerrahi eksizyon

Aort anevizması En sık görülen formaları aterosklerotik ve kistik medial nekroza bağlı oluşurEn korkulan komplikasyon perforasyondur

Abdominal anevriz-mada USG ,Toraks anevrizmasında trans özefagial EKO

Aort disseksiyonu Ani Göğüs ağrısıTerlemeDispne sanlop

En sık sebep hiper tansiyon Direkt grafi Aortografi Kan basıncını düşürmek

Cerrahi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ90 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 91

KARDİYOLOJİ HASTALIKLARI ANALİZİ

HASTALIK

GELİŞTANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI TEDAVİ

KARAKTERİSTİK İPUÇLARIİLKSEMPTOM

EN SIK BULGU

TANI İÇİN YAPILACAK KESİN TANI İÇİN YAPILACAK

TEDAVİDE İLK YAPILACAK KESİN TEDAVİ

Aort yetmezliği Kalbi en cok büyüten kapak hastalıgıErken diyastolik cekici üfürüm tipiktirApekste relatif mitral darlık üfürümü(Austin-Flint üfürümü)Pistol shot(özellikle femoral arter)Quincke’s nabzı(tırnakta kapiller pulsasyon)Musset işareti(kalp atımıyla birlikte kafa sallanması)Drozies işareti(femoral arter üzerinde sistolodiastolik üfürüm)Hill işareti (ayaklarda kan basıncının yüksek olması)Korigan nabzıPulsus bisfeirens

EKO Cerrahi

Triküspid stenozu Dispne En sık sebebi romatizmal kalp hastalığıFizik muayede dev a dalgasıEKG’de sivri büyük P dalgası

Triskupid yetmezliği En sık sebep sol kalp hastalıgına sekonder sağ ventükül dilatasyonudurBoyunda büyük U dalgaları var

Eko

Antrol fibrilasyon En sık görülen supraventüküler tasrarituldurEn sık neden mitral stenozdur

Verapamil, B bloker, Digoksin, DC kardiyoversiyon

Wolf Parkinson White Send

Tosikardi EKGP-R’de kısalma <0,12 snDelta dalgası Q;RS genişlemesi (>0,12 sn)

Ventriküler ekstrasistol

Digital intoksikasyonunda ve MI seyrinde en sık görülen aritmidir(özellikle bigemine)

Dilate kardiyomiyopati En sık reversbl neden alkol alışkanlığıdırTelde kardiyoneyol görülür

EKO Vazadilotör ve diüretik tedavi

Kardiak transplantasyon

Restriktif Kardiyomiyopati

Ödem, asit, hepatomegoli jugulerve dolgunlığu ve kusmoul isoretr EKO Kardiak transplantasyon

Perikardit Göğüs ağrısıİnspiryum ve yatmakla artan

FM perikardial sürtünme sesiEn çok anjinopektors ile karışır

EKO

Perikard effüzyonu Evart isareti (sol skopula altında akciğer kompresyonuna bağlı tubuler solunum sesi ve matite

İnfektit endokardit Ateş Karekteristik lezyonu vejetasyondur Doğal kapak enkokordit en sık etken stroptplok viridansProtez kapak en sık etken s.epidermidis ve s.auneus İU bağımlılarda en sık etken s.aunesturPrognozu belirleyen en önemli komplikasyon kalp yetmezliğidir

Kan kültürü Kan kültürü AmpisilinGentamisn

Kalp Tünörleri En sık primer tümör rabdomiyomdur.Yetişkinlerde miksomadırKalbe en sık mefostus yapan malign melanomdurMiksoma en sık sol atriumda yerleşirKemikte en sık prezentasyonu mitral darlık’dır

EKO Cerrahi eksizyon

Aort anevizması En sık görülen formaları aterosklerotik ve kistik medial nekroza bağlı oluşurEn korkulan komplikasyon perforasyondur

Abdominal anevriz-mada USG ,Toraks anevrizmasında trans özefagial EKO

Aort disseksiyonu Ani Göğüs ağrısıTerlemeDispne sanlop

En sık sebep hiper tansiyon Direkt grafi Aortografi Kan basıncını düşürmek

Cerrahi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ92 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 93

ENDOKRİN HASTALIKLARI ANALİZİ

HASTALIK GELİŞ TANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword) TANI TEDAVİ

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGU

TANI İÇİN YAPILACAK

KESİN TANI İÇİN YAPILACAK

TEDAVİDE İLK YAPILACAKKESİN TEDAVİ

Hipopitüitarizm İlk ve en sık etkilenen horman Growth hormonuEn son etkilenen protein

İnsülin tolerans test

Kortizol Ty sexhomolem yeme koyma tedavisi

Non-fonksiyonel hipofiz tümörleri En sık Birlikte görülen hormonal bozukluk growth hormon eksikliğidir En hassas yöntem MRI’dır

Cerrahi ve RT

Proloktinoma Amenore Galoktore

Adenomların en sık sagladığı hormondur MRI İlk tercih dopamin aagonisitleri

Cerrahi tedavinin en sık görülen komplikasyonu geçici DI’dir

GH salgılayan Adenom

Başağrısı Oral glukoz supresyon testi

Cerrahi Medikal Medikal tedavi oktreotid bromokriptin

Cusing hastalığı Sanral obezite Endojen hioerkortikolizmin en sık sebebidirHipekalemi, metabolik alkoloz hiperkolsiüri renoltaş glukoz intoleronsi gronülositoz lerifopeni Eozinopeni polisitemi trombositoz

Diürnal ACTH ölçümüKortizol ölçümüİdrarda serbest kortizolDekroetozon süspansiyon testi

Hyipofiz cerreahisi

Diabetes insipitus Poliviri, polidipsi, hipotonik idrar Su kısıtlama testi Desmopressin (ADH anologu)

Uygunsuz ADH sendromu

İştahsızlık, BulantıKusma, KonfüzyonKoma

Plazma ozmolatude ve Na miktarında düşme konsantre idrar Su yükleme testi Su kısıtlanması Demoklosiklin (ADH etkisini engeller)

Hipotiroidi Priner hipotinoidi en sık nedeni hashinoto tinoiditi TSH düzryi Lytiroksin

Graves hastalığı Çarpıntı Hipertiroidin en sık sebebidir TSH baskılanöması primer tinotoksikoz tanımsında en değerli testir

FT3, FT+ TSH düşüktür

L-troksin

Hiperporo tiroidzm asemptomatik Adinamive poliüvi görülürEn özgün bulgusu subperiostal kemik resorbsiyonudur

İyonize Ca serum PTH yüksek olmasıdır

Cerrahidir

Addisson Hiperpigmentasyon Güçsüzlük (%99) Gelişmiş ülkelrede en sık etken otoimmün, en sık etken tüberküloz KortizolduNa NötoftikGlukozHCO3HCH

ACTHKLentositEoznofi

Glukokotikord verplasman

Glukokortikord replasması

Primer Hiperaldestenonizm

Hipertansiyon – Poliüri – Polidipsi sık görülür Plazma aldesteron ve plazma renin aktivitesi

Adenom ve unilateral hiperplazide tedavi cerrahidir

Feokromasitoma Hipertansiyon Hipertansiyon Von Hippel LindovüSerebeller hemanjioblastom + Feakromasitoma + Von – Recling Hausen: Schavanoma + feokromasitoma + duodenal karsinoid

Epinefrin ve norepirefrin düzeyi24 saatlşik idrarda UMA düzeyiMIBG ile sintigrafi

Hipertansiyonu kontrol et

CerrahiCerrahi öncesi alfa bloker ve propranonal

Diabetes Mellitus PoliüriPolidipsiPolifoji

TipI’de kilo kaybı ve akut metabolik olaylar sıktır Açlık kan şekeri > 126 mg/dlSemptomatik hastada, herhangi zamanda ölçülen glukoz > 2002 saat plazma glukoz > 200 mgdl

DiyetOral antidiabetik ilaçlarİnsülin

Diabetik Ketoasidoz Karın ağrısıBulantıKusma

Aseton kokyusu ve kusmaul solunumu, glikozüri ve ketonüri vardır Kan sekeri > 300PH HCO3Total vucut K+

İnsülin İnsülinSerumfizyolojikBikarbonatGlukoz

Hipoglisemi Adrenerjik semptomlar TasikardiAnksiyeteTitremeSolukluk

Nöroglukopenik semptomlar, konfüzyon, konuşma bozuklukları, anormal davranış, letarji, konvülziyon

Plazma glukoz düzeyierkeklerde < 50mg/dlkadınlarda < 46 mg/dl altında olmalıdır

IVdekstroz tedavisi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ92 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 93

ENDOKRİN HASTALIKLARI ANALİZİ

HASTALIK GELİŞ TANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword) TANI TEDAVİ

İLKSEMPTOM

EN SIK BULGU

TANI İÇİN YAPILACAK

KESİN TANI İÇİN YAPILACAK

TEDAVİDE İLK YAPILACAKKESİN TEDAVİ

Hipopitüitarizm İlk ve en sık etkilenen horman Growth hormonuEn son etkilenen protein

İnsülin tolerans test

Kortizol Ty sexhomolem yeme koyma tedavisi

Non-fonksiyonel hipofiz tümörleri En sık Birlikte görülen hormonal bozukluk growth hormon eksikliğidir En hassas yöntem MRI’dır

Cerrahi ve RT

Proloktinoma Amenore Galoktore

Adenomların en sık sagladığı hormondur MRI İlk tercih dopamin aagonisitleri

Cerrahi tedavinin en sık görülen komplikasyonu geçici DI’dir

GH salgılayan Adenom

Başağrısı Oral glukoz supresyon testi

Cerrahi Medikal Medikal tedavi oktreotid bromokriptin

Cusing hastalığı Sanral obezite Endojen hioerkortikolizmin en sık sebebidirHipekalemi, metabolik alkoloz hiperkolsiüri renoltaş glukoz intoleronsi gronülositoz lerifopeni Eozinopeni polisitemi trombositoz

Diürnal ACTH ölçümüKortizol ölçümüİdrarda serbest kortizolDekroetozon süspansiyon testi

Hyipofiz cerreahisi

Diabetes insipitus Poliviri, polidipsi, hipotonik idrar Su kısıtlama testi Desmopressin (ADH anologu)

Uygunsuz ADH sendromu

İştahsızlık, BulantıKusma, KonfüzyonKoma

Plazma ozmolatude ve Na miktarında düşme konsantre idrar Su yükleme testi Su kısıtlanması Demoklosiklin (ADH etkisini engeller)

Hipotiroidi Priner hipotinoidi en sık nedeni hashinoto tinoiditi TSH düzryi Lytiroksin

Graves hastalığı Çarpıntı Hipertiroidin en sık sebebidir TSH baskılanöması primer tinotoksikoz tanımsında en değerli testir

FT3, FT+ TSH düşüktür

L-troksin

Hiperporo tiroidzm asemptomatik Adinamive poliüvi görülürEn özgün bulgusu subperiostal kemik resorbsiyonudur

İyonize Ca serum PTH yüksek olmasıdır

Cerrahidir

Addisson Hiperpigmentasyon Güçsüzlük (%99) Gelişmiş ülkelrede en sık etken otoimmün, en sık etken tüberküloz KortizolduNa NötoftikGlukozHCO3HCH

ACTHKLentositEoznofi

Glukokotikord verplasman

Glukokortikord replasması

Primer Hiperaldestenonizm

Hipertansiyon – Poliüri – Polidipsi sık görülür Plazma aldesteron ve plazma renin aktivitesi

Adenom ve unilateral hiperplazide tedavi cerrahidir

Feokromasitoma Hipertansiyon Hipertansiyon Von Hippel LindovüSerebeller hemanjioblastom + Feakromasitoma + Von – Recling Hausen: Schavanoma + feokromasitoma + duodenal karsinoid

Epinefrin ve norepirefrin düzeyi24 saatlşik idrarda UMA düzeyiMIBG ile sintigrafi

Hipertansiyonu kontrol et

CerrahiCerrahi öncesi alfa bloker ve propranonal

Diabetes Mellitus PoliüriPolidipsiPolifoji

TipI’de kilo kaybı ve akut metabolik olaylar sıktır Açlık kan şekeri > 126 mg/dlSemptomatik hastada, herhangi zamanda ölçülen glukoz > 2002 saat plazma glukoz > 200 mgdl

DiyetOral antidiabetik ilaçlarİnsülin

Diabetik Ketoasidoz Karın ağrısıBulantıKusma

Aseton kokyusu ve kusmaul solunumu, glikozüri ve ketonüri vardır Kan sekeri > 300PH HCO3Total vucut K+

İnsülin İnsülinSerumfizyolojikBikarbonatGlukoz

Hipoglisemi Adrenerjik semptomlar TasikardiAnksiyeteTitremeSolukluk

Nöroglukopenik semptomlar, konfüzyon, konuşma bozuklukları, anormal davranış, letarji, konvülziyon

Plazma glukoz düzeyierkeklerde < 50mg/dlkadınlarda < 46 mg/dl altında olmalıdır

IVdekstroz tedavisi

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ94 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 95

HEMATOLOJİ HASTALIK ANALİZLERİ

HASTALIK GELİŞ TANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI

KARAKTERİSTİK İPUÇLARIİLKSEMPTOM

EN SIK BULGU TANI İÇİN YAPILACAK KESİN TANI İÇİN YAPILACAK

Demir eksikliği anemisi

Halsizlik, yorgunluk Solukluk Hipokrom mikrositer anemi Serum Demir↓, demir bağlama kapasitesi, ferritin↓, Kİ demir boyaması

Primer hastalığın tedavisi Oral ya da parenteral demir

Kronik Hastalık anemisi

Altta yatan hastalın bulguları Solukluk Normokrom normositer anemi Serum demir↓, Demir bağlama kapasitesi↓, ferritin↑

Primer hastalığın tedavisi Primer hastalığın tedavisi

Pernisyöz anemi Halsizlik, yorgunluk Solukluk, hafif ikter, dilde papillalarda silinme

Hipokrom makrositer anemi Serum B12↓, Schilling test, biyopside gastrik atrofi (antrum korunmuştur)

İntramusküler siyanokobalamin

Otoimmün Hemolitik anemi

Yorgunluk ve hafif sarılık Solukluk, Hafif sarılıkSplenomegali hastaların 1/3’ünde

Retikülosit sayımı↑Polikromofili, sferositoz,İnd.bil↑, LDH↑, haptoglobulin↓

Direkt coombs Kortikosteroidler, Ağır anemide transfüzyon

Splenektomi

Herediter siferositoz Hafif sarılık Splenomegali Hafif anemi, siferositler Osmotik frajilite testi Splenektomi

Sickle Cell Ağrılı ataklar Hafif anemi Kronik hemolitik anemi, periferik yaymada orak hücreler

Hb elektroforezi (Hb S) Destekleyici tedavi, hidroksiüre Allogenik kemik iliği transplantasyonu

Talessemi Major Ağır anemi Büyüme geriliği,HSM, kemik deformiteleri

Hipokrom mikrositer anemi Hb elektroforezi (HbA çok düşük ve HbA2 normal ya da hafif ↓, HbF ↑)

Folik asit suplementasyonu, Düzenli transfüzyon

Allogenik kemik iliği transplantasyonu

Paroksismal nokturnal hemoglobinuri

Geceleri koyu renkli ürinasyon

Anemi Asit Ham test Spesifik tedavisi yok Transfüzyon (lökositsiz kan)

Aplastik anemi Anemi, kanama, enfeksiyon Ekimozlar, dişeti kanaması, burun kanaması, ağız enfeksiyonları

Pansitopeni, retikülositopeni, Hiposelüler veya aplastik kemik iliği, artmış yağ

Nötropenik ateş profilaksisi, antilenfosit globulin ± siklosporin

Allogenik kemik iliği transplantasyonu

Myelofibroz Letarji, halsizlik, kilo kaybı Splenomegali Normokrom-normositer anemi, göz yaşı hücreleri Kemik iliği biyopsisi Destekleyici tedavi: transfüzyon, hidroksiüre, busulfan

Kesin tedavisi yok

Myelodisplazi Halsizlik, enfeksiyon Refrakter anemi Anemi, nötropeni, monositoz, trombositoz Kemik iliğinde artmış sellülerite, diseritropoez, ring sideroblastlar

Destekleyici tedavi Kemik iliği transplantasyonu (< 50y)

BÖLÜM 8 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ94 DAHİLİYE’DE ÖNEMLİ HASTALIK ANALİZLERİ BÖLÜM 8 95

HEMATOLOJİ HASTALIK ANALİZLERİ

HASTALIK GELİŞ TANIYA DÖNÜK İPUCLARI(Cisimcik,test,keyword)

TANI

KARAKTERİSTİK İPUÇLARIİLKSEMPTOM

EN SIK BULGU TANI İÇİN YAPILACAK KESİN TANI İÇİN YAPILACAK

Demir eksikliği anemisi

Halsizlik, yorgunluk Solukluk Hipokrom mikrositer anemi Serum Demir↓, demir bağlama kapasitesi, ferritin↓, Kİ demir boyaması

Primer hastalığın tedavisi Oral ya da parenteral demir

Kronik Hastalık anemisi

Altta yatan hastalın bulguları Solukluk Normokrom normositer anemi Serum demir↓, Demir bağlama kapasitesi↓, ferritin↑

Primer hastalığın tedavisi Primer hastalığın tedavisi

Pernisyöz anemi Halsizlik, yorgunluk Solukluk, hafif ikter, dilde papillalarda silinme

Hipokrom makrositer anemi Serum B12↓, Schilling test, biyopside gastrik atrofi (antrum korunmuştur)

İntramusküler siyanokobalamin

Otoimmün Hemolitik anemi

Yorgunluk ve hafif sarılık Solukluk, Hafif sarılıkSplenomegali hastaların 1/3’ünde

Retikülosit sayımı↑Polikromofili, sferositoz,İnd.bil↑, LDH↑, haptoglobulin↓

Direkt coombs Kortikosteroidler, Ağır anemide transfüzyon

Splenektomi

Herediter siferositoz Hafif sarılık Splenomegali Hafif anemi, siferositler Osmotik frajilite testi Splenektomi

Sickle Cell Ağrılı ataklar Hafif anemi Kronik hemolitik anemi, periferik yaymada orak hücreler

Hb elektroforezi (Hb S) Destekleyici tedavi, hidroksiüre Allogenik kemik iliği transplantasyonu

Talessemi Major Ağır anemi Büyüme geriliği,HSM, kemik deformiteleri

Hipokrom mikrositer anemi Hb elektroforezi (HbA çok düşük ve HbA2 normal ya da hafif ↓, HbF ↑)

Folik asit suplementasyonu, Düzenli transfüzyon

Allogenik kemik iliği transplantasyonu

Paroksismal nokturnal hemoglobinuri

Geceleri koyu renkli ürinasyon

Anemi Asit Ham test Spesifik tedavisi yok Transfüzyon (lökositsiz kan)

Aplastik anemi Anemi, kanama, enfeksiyon Ekimozlar, dişeti kanaması, burun kanaması, ağız enfeksiyonları

Pansitopeni, retikülositopeni, Hiposelüler veya aplastik kemik iliği, artmış yağ

Nötropenik ateş profilaksisi, antilenfosit globulin ± siklosporin

Allogenik kemik iliği transplantasyonu

Myelofibroz Letarji, halsizlik, kilo kaybı Splenomegali Normokrom-normositer anemi, göz yaşı hücreleri Kemik iliği biyopsisi Destekleyici tedavi: transfüzyon, hidroksiüre, busulfan

Kesin tedavisi yok

Myelodisplazi Halsizlik, enfeksiyon Refrakter anemi Anemi, nötropeni, monositoz, trombositoz Kemik iliğinde artmış sellülerite, diseritropoez, ring sideroblastlar

Destekleyici tedavi Kemik iliği transplantasyonu (< 50y)