str. 1

Temat: Praca kontrolna z działu: Wirusy, bakterie, protisty i grzyby.

Tkanki roślinne. 21/04/20

Kochani uczniowie, tak jak zapowiadałam 2 tygodnie temu, lekcje

zaczynamy pracą kontrolna za wagę 0.5. Jak widzicie temat składa się z dwóch

części, ponieważ sprawdzę wasza wiedzę poprzez test, który będzie trwał max

15 min, a następnie zaczniemy już nową lekcję z działu: Tkanki i organy

roślinne.

Uczniowie, przeczytajcie uważnie! Na e-podręcznikach znajduje

się zapowiadana praca kontrolna w formie testu składającego się z pytań

jednokrotnego wyboru. Czas przeznaczony na rozwiązanie jest

ograniczony, wszystko jest opisane w waszym teście na epodrecznikach.

Zalogujcie się na portal e-podręczniki przed 16. O równej 16 będzie

dostępny dla was test. (Jest to dość późno, ale tylko, dlatego, że mieliśmy

straszny problem z wczytywaniem się strony e-podręczniki o godz. 12,

próbowaliśmy później i było dobrze). Test zaczyna się o godzinie 16.00(jest

nieaktywny przed tym czasem) i kończy po upływie czasu określonego przeze

mnie (będzie podany już w teście). Jeśli ktoś się spóźni, czas automatycznie

będzie krótszy, nie mam możliwości wydłużenia czasu w czasie trwania testu.

Odpowiedzi zapisują się automatycznie. Jeśli ktoś w tym czasie nie ma

dostępu do laptopa (czy innego sprzętu, na którym pracuje) czy nie ma

możliwości pisania tego testu akurat w danej porze, proszę o kontakt.

Wymyślimy inny sposób sprawdzenia waszej wiedzy. Może to być np.

odpowiedź ustna na video chacie w pasującym dla was czasie. Wszystko jest do

zrobienia, jeśli tylko będę poinformowana o wszelkich przeszkodach.

Natomiast, jeśli ktoś nie będzie brał udziału w sprawdzianie i nie poinformuje

mnie o tym przed testem, macie czas 2 tygodnie na uzgodnienie terminu ze mną,

by ten materiał zaliczyć, jednak to wy wówczas kontaktujecie się ze mną i

ustalamy wspólny czas na to. Po upływie 2 tygodni wstawiam 1 do dziennika.

Mam wielką nadzieję, że takich sytuacji nie będzie

Nowa lekcja, tkanki roślinne. Gdy patrzymy na rośliny widzimy łodygi,

liście, kwiaty i owoce. Są to organy roślinne zbudowane z tkanek. A tkanka to

zespół komórek o podobnej budowie, wykonujących określone zadania.

To tak, jak w naszym organizmie, możemy wyróżnić mózg zbudowany z

tkanki nerwowej, czy kości z tkanki kostnej. U roślin wyróżniamy organy, które

zbudowane są z tkanek, a tkanki z komórek.

str. 2

RODZAJE TKANEK

TKANKI TWÓRCZE TKANKI STAŁE

- komórki ich szybko i

regularnie się dzielą, ich

liczba stale rośnie,

- umożliwiają roślinom

wzrost (dzięki nim rośliny

rosną na długość, a niektóre

np. drzewa też na grubość;

komórki z czasem

przekształcają się w

komórki tkanek stałych,

- tkanki twórcze, znajdują

się na obu końcach rośliny

– stożki wzrostu,

umożliwiają roślinie wzrost

na długość, a te w łodydze

– na grubość.

- nie dzielą się, a mogą zwiększać swoje rozmiary,

Wyróżniamy:

1) okrywająca – zewnętrzna warstwa rośliny,

komórki ściśle przylegają, chroniąc roślinę przed

drobnymi uszkodzeniami i wnikaniem

drobnoustrojów. Nalezą tu skórka pędu i skórka

korzenia. ( pęd – to naziemna część – łodyga,

liście, a także kwiaty i owoce).

Komórki skórki pędu są przezroczyste, dzięki

temu światło może przenikać do głębiej

położonych tkanek, gdzie zachodzi fotosynteza.

Warstwa woskowej substancji na powierzchni

skórki pędu chroni roślinę przed zbyt dużą utratą

wody, a aparaty szparkowe umożliwiają

przenikanie CO2 i pary wodnej. To wszystko

odnosi się do skórki pędu.

Natomiast komórki skórki korzenia wytwarzają

długie wypustki – włośniki, dzięki nim komórki

sprawnie pobierają z gleby wodę i sole mineralne.

U roślin drzewiastych skórka łodyg oraz korzeni

jest szybko zastępowana innym rodzajem tkanki

okrywającej – korkiem – zbudowany z komórek

wypełnionych powietrzem. Chroni roślinę przed

uszkodzeniem, a zima przed niską temperaturą.

2) miękiszowa – obecna we wszystkich organach

rośliny, w zależności gdzie występuje, różni się

budową i funkcjami. Dominują tu te, które

wypełniają wolne przestrzenie pomiędzy innymi

tkankami, np. w patkach kwiatów znajduje się

barwnik w miękiszu, a w cebulach miękisz

gromadzi substancje zapasowe

3) tkanka przewodząca – drewno i łyko –

komórki długie, łączą się w długie rurki, które

biegną wzdłuż korzeni i łodygi, rozgałęziają się w

liściach, dzięki temu mogą szybko transportować

różne substancje po całej roślinie.

drewno – długie i puste komórki, transportują

wodę z solami mineralnymi z korzeni do

pozostałych części rośliny.

str. 3

łyko – długie komórki, z poprzecznymi ścianami z

otworami, przypominającymi sito, transportują

substancje pokarmowe z liści do dalszych części

rośliny.

4) wzmacniająca- niektóre części są twarde i

sztywne, a inne elastyczne; takie właściwości

nadaje im ta tkanka, której komórki maja silnie

zgrubiałe ściany komórkowe, chroni rośliny przed

złamaniem, zgnieceniem i rozerwaniem, np.

owoce orzecha włoskiego posiadają bardzo grube

ściany, czyli chronią nasiona.

str. 4

Bardzo proszę przejrzycie sobie również ten pokaz, w fajny i przystępny

sposób przedstawiają dzisiejszy temat o tkankach roślinnych.

T k a n k i r o ś l i n n e

Tkanki roślinneT K A N K I R O Ś L I N N E

Budowa komórki roślinnej

ściana komórkowa

wakuola

jądro komórkowe

mitochondrium

chloroplast

błona komórkowa

? Przypomnij, jakie

funkcje pełnią elementy

wskazane na rysunku.

Jak są zbudowane rośliny?

T K A N K I R O Ś L I N N E

komórka

roślinnasystemorgan

Rośliny, podobnie jak inne organizmy

wielokomórkowe, są zbudowane tak, że tworzące

je elementy łączą się w coraz większe jednostki.

tkanka

organizm

str. 5

T K A N K I R O Ś L I N N E

Rodzaje tkanek roślinnych

Tkanki twórcze Tkanki stałe

tkanki okrywające

tkanki miękiszowe

tkanki przewodzące

tkanki wzmacniające

Tkanki twórcze

• Umożliwiają roślinom wzrost na długość i grubość.

T K A N K I R O Ś L I N N E

Stożki wzrostu,

które znajdują się

na obu końcach

rośliny, umożliwiają

wzrost na długość.Tkanki twórcze

wewnątrz łodygi

i korzenia umożliwiają

przyrost tych organów

na grubość.

Tkanki okrywające • Chronią roślinę przed drobnymi uszkodzeniami i wnikaniem

drobnoustrojów chorobotwórczych.

T K A N K I R O Ś L I N N E

Komórki skórki pędu

są przezroczyste, co

ułatwia przenikanie

światła w głąb liści.

Aparaty szparkowe

umożliwiają wymianę

gazową.

Komórki skórki

korzenia wytwarzają

włośniki, dzięki

którym korzeń

sprawnie pobiera

wodę z podłoża.

str. 6

Tkanki miękiszowe

T K A N K I R O Ś L I N N E

• W zależności od miejsca występowania różnią się budową i pełnionymi

funkcjami.

Miękisz w płatkach kwiatów

zawiera barwniki, które nadają

kwiatom barwę.

Miękisz w zielonych częściach

rośliny zawiera chloroplasty, które

biorą udział w fotosyntezie.

Miękisz w bulwach i cebulach

magazynuje substancje pokarmowe,

co umożliwia roślinie przetrwanie zimy.

Tkanki wzmacniające• Chronią roślinę przed złamaniem, zgnieceniem lub rozerwaniem.

• Nadają roślinie twardość, sztywność i elastyczność.

T K A N K I R O Ś L I N N E

Komórki tkanki wzmacniającej mają

silnie zgrubiałe ściany komórkowe

Do zeszytu, pod tematem - wpisz polecenia z poniższego sprawdź się:

1. Rozpoznaj tkankę przedstawioną na ilustracji.

2. Wymień nazwy tkanek roślinnych stałych.

Sprawdź się

str. 7

3. Podaj nazwę elementu oznaczonego na rysunku

czerwonymi kółkami.

4. Tkanka ta występuje we wszystkich organach roślinnych.

W liściach umożliwia przeprowadzanie fotosyntezy. Podaj

nazwę tej tkanki.

5. Gdzie występują i jaką funkcję pełnią włośniki?

6. Który z podanych opisów dotyczy łyka?

A. Jest zbudowane z długich pustych komórek.

B. Transportuje wodę i sole mineralne.

C. Jest zbudowane z długich komórek,

których ściany poprzeczne mają liczne otwory.

D. Transportuje substancje pokarmowe.