G‹R‹fi

Psödomelanom; dermatoskopik ve histo-patolojik olarak yüzeyel yay›lan malign melano-mu özellikle de “in situ” melanomu taklit eden,bazen ayr›m› çok zor olan pigmente melanositikbir lezyondur. Benign bir nevüsün yetersiz ek-

sizyonu sonras› gözlenir. Öykü bu nedenle tan›-da en önemli ipucudur (1).

Bu yaz›da; kozmetik amaçl› yüzeysel ne-vüs eksizyonundan sonra gözledi¤imiz in-situmelanomu taklit eden psödomelanom olgusu-nun dermatolojik ve patolojik bulgular›n› kay-nak verileri eflli¤inde tart›flmay› amaçlad›k. Gü-nümüzde çok nadir izlenen psödomelanomundermatolog ve patologlarca bilinmesi yanl›fl tan›ve gereksiz tedavileri önleyici olacakt›r.

ÖZET

Psödomelanom; benign bir nevüsün yetersiz eksizyonusonras› geliflen hem dermatoskopik, hem histopatolojikolarak yüzeyel yay›lan malign melanomu taklit eden de-rinin pigmente lezyonudur. Psödomelanomun özellikle-rinin bilinmesi gereksiz tedavilerin önlenmesini sa¤la-yacakt›r. Bu yaz›da, 22 yafl›nda kad›n hastan›n kar›nderisinden kozmetik nedenle 'shave' eksizyon yap›lanben yerinde iki ay sonra geliflen psödomelanom olgususunulmaktad›r. ‹lk eksizyon materyali histopatolojikolarak incelenmemiflti. Yineleyen pigmente lezyonundermatoskopi skoru yüksekti. Histopatolojik olarakmalign melanomu taklit eden baz› bulgular görüldü.Hastan›n öyküsünde inkomplet ben eksizyonu olmas›,önceki lezyondan arta kalan matür melanositik nevüshücre yuvalar›n›n görülmesi ve epidermal invazyonunolmamas› di¤er bulgularla birlikte de¤erlendirilerekpsödomelanom tan›s› konuldu.Yaz›da psödomelano-mun malign melanom ile ay›r›c› tan›s› yan›s›ra, psödo-melanomun tan›nmas›n›n önemi vurguland›.

Anahtar sözcükler: Melanom, eksizyon, rekürrens

ABSTRACT

Pseudomelanoma is a pigmented lesion of the skinwhich follows incomplete excision of a benign nevus andimitates a superficial spreading malignant melanomaboth histopathologically and dermatoscopically. Recog-nition of the features of pseudomelanoma can help pre-venting unnecessary treatment. Here we report a caseof pseudomelanoma occuring two months after a shaveexcision on the abdomen of a 22 year-old-woman. Theoriginal material had not been examined histopathologi-cally. The recurrent lesion had a high score for malig-nancy under dermatoscopical examination. Some of thehistopathological findings resembled in part to malig-nant melanoma. The patient's history of previous in-complete excision, the presence of remnants of maturemelanocytic nevus cell nests and the lack of epidermalinvasion were among the helpful findings which helpedus diagnose the lesion as pseudomelanoma. In this artic-le, the differential diagnosis of pseudomelanoma frommalignant melanoma has been discussed and the impor-tance of recognition of entity is stressed.

Keywords: Melanoma, excision, recurrence

Yüzeysel nevüs eksizyonundan sonra geliflenpsödomelanom: Olgu sunumu, literatürün gözden geçirilmesi

Pseudomelanoma developing after shave excision ofmelanocytic nevus: Case report and review of literature

Beyhan DEM‹RHAN1, A.Tülin GÜLEÇ2, Banu B‹LEZ‹KÇ‹1, Bülent CELASUN1

Baflkent Üniversitesi T›p Fakültesi Patoloji1 ve Dermatoloji2 Anabilim Dallar›, ANKARA

Yaz›flma adresi: Dr. Banu Bilezikçi, Baflkent Üniversitesi T›pFakültesi Patoloji Anabilim Dal›, Ankara

169

Türk Patoloji Dergisi 2007;23(3):169-172

OLGU SUNUMU

Yirmi iki yafl›ndaki kad›n hasta, çocuklu-¤undan beri karn›nda var olan ben yak›nmas› iledermatoloji poliklini¤ine baflvurdu. Asempto-matik olan lezyonda yak›n zamanda ortaya ç›-kan bir de¤ifliklik gözlenmemiflti. Öz ve soygeç-miflinde displastik nevüs ve malign melanomöyküsü yoktu. Dermatolojik muayenede; abdo-men üst k›s›mda 0.6 cm çapl›, deriden kabar›k,kubbe fleklinde pigmente papüler lezyon saptan-d›. Dermatoskopik muayenede; ABCD yöntemiile de¤erlendirme yap›ld›¤›nda benign lezyonlehine, 4.75’in alt›nda düflük bir toplam skor el-de edildi. Klinik ve dermatoskopik bulgular der-mal nevüsü destekledi¤inden, lezyonun eksize

edilmesine gerek olmad›¤›na karar verildi. An-cak hastan›n kozmetik nedenlerle nevüsün ç›-kart›lmas›n› istedi¤i ve lezyonunun “shave” ek-

Resim 2 a: Lezyonun genel görünümü. Epidermal-dermal bileflkede asimetrik melanosit yuvalar›. Melanosit proliferasyonu alt›ndaskar ve derinde ekrin ter bezi çevresinde nevüs hücreleri (HE x20); b: Epidermiste hipergranüloz, melanositlerde hafif derecede ati-pi (HE x200); c: Dermal fibrozis belirgin, dermal melanositlerde matürasyon izlenmiyor. Epidermiste hiperkeratoz ve hipergranülozvar (HE x100); d: Skar alt›ndaki ekrin ter bezi çevresinde önceki nevüsten arta kalan matür hücreler (HE x200).

Resim 1. Yineleyen melanositik lezyonun görünümü.

170

Türk Patoloji Dergisi 2007;23(3):169-172

zisyon ile ç›kart›ld›¤›, patolojik inceleme yap›l-mad›¤› ö¤renildi. Hasta bu operasyondan 2 aysonra ameliyat yerinde kabar›kl›k yak›nmas›ylayeniden baflvurdu. Dermatolojik muayenede;0.6 cm çapl›, ortas› pigmente kenarlar› deri ren-ginde plak görüldü (Resim 1). Dermatoskopikmuayenede; malign melanom lehine 5.45’inüzerinde yüksek bir skor saptanmas› nedeniylelezyon hemen total olarak eksize edildi ve histo-patolojik inceleme için patolojiye gönderildi.

Histopatolojik incelemede; epidermis ba-zal tabakas›nda asimetrik ve farkl› boyutlarda,bir k›sm› tozsu pigment içeren melanosit yuva-lar› dikkati çekti (Resim 2a). Bu melanosit yu-valar›n›n az›nda melanositlerde hafif-orta dere-cede hücresel atipi görüldü, mitotik etkinlik sap-tanmad›. Transepidermal pigment eliminasyonuolmakla birlikte yap›lan çok say›da kesitte tekhücreler veya ikili-üçlü gruplar halinde epider-mis invazyonu görülmedi (Resim 2b). Retikülerdermiste skar ile uyumlu fibröz doku art›fl› gö-rüldü, üst dermisteki melanosit yuvalar›nda ma-türasyon belirgin de¤ildi (Resim 2c). Skar alan›-n›n derininde bir ekrin ter bezi çevresinde matürmelanosit yuvalar› izlendi (Resim 2d) . Ekrin terbezi ile skar aras›nda yabanc› cisim dev hücrele-ri vard›. Skar dokusunun içinde nevüs hücresiizlenmedi. Skar üzerindeki papiller dermiste birk›sm› hücresel atipili farkl› boyutlarda melano-sit yuvalar›, melanofajlar ve perivasküler alan-larda yo¤unlaflan lenfositik infiltrasyon görüldü.Hastan›n öyküsü, önceki nevüsünden arta kalanmatür melanositlerin deri ekleri çevresinde iz-lenmesi, dermiste skar varl›¤›, epidermiste tamkat atipik melanosit infiltrasyonunun olmamas›gibi bulgular birlikte de¤erlendirilerek psödo-melanom tan›s› konuldu.

TARTIfiMA

Tam eksize edilmemifl melanositik nevüs-lerdeki atipik bulgular ilk kez Kornberg ve Ac-kerman taraf›ndan tan›mlanm›flt›r (1). Bu pig-mente lezyon için; histopatolojik olarak yüzeyelyay›lan malign melanoma benzemesine karfl›n

benign bir biyolojik davran›fl› oldu¤u göz önüneal›narak “psödomelanom” terimi önerilmifltir(1).

Dermatologlar, cerrahlar; benign nevüs ta-n›s›ndan emin olduklar› lezyonlarda cerrahi ek-sizyon, “shave” biyopsi, elektrokoter veya der-mabrazyon gibi ifllemler yapmaktad›rlar. ‹fllemsonunda elde edilen dokunun histopatolojik in-celemesi bazen yap›lmamakta veya yap›lmas›mümkün olmamaktad›r.

Lazer tedavisinden sonra dokuda lezyonunifllemden önceki durumunun histopatolojik ola-rak belirlenebilmesi olanakl› de¤ildir. Pigmentelezyonlar›n lazer tedavisinden sonra giriflim ala-n›nda psödomelanom geliflimi bildirilmifltir(2,3,4). Pigmente lezyonlar›n Solcoderm gibiasit solüsyonlar› ile kimyasal tedavisi sonras›n-da da psödomelanom geliflimi bildirilmektedir(5,6). Bu nedenle Solcoderm tedavisi yerine cer-rahi eksizyon önerilmektedir. Radyoterapiyeikincil olarak da önceden var olan pigmente de-ri lezyonunda malign melanom benzeri histopa-tolojik bulgular tan›mlanm›flt›r (7).

Malign melanomun tan›s›nda, klinik vedermatoskopik veriler ile çok say›da histopato-lojik bulgu göz önünde bulundurulmaktad›r. ‹n-traepidermal melanositlerin lezyonun periferinedo¤ru düzensiz yay›l›m›n›n olmas›, artm›fl say›-da melanosit/yuvalar›n›n epidermis bazal taba-kas›nda veya bazal tabakan›n üzerinde bulun-mas›, bu yuvalar›n epidermis üst tabakalar›naulaflmas› (epidermal invazyon), melanosit yuva-lar›n›n büyüklük ve flekil farkl›l›¤› göstermesi,yuvalar›n ayr›k de¤il bitiflik olmas› ve melano-sitlerde derinlere do¤ru matürasyonun olmama-s›, malign melanom tan›s›n› destekleyen bulgu-lard›r.

Kronberg ve Ackerman, psödomelanomunmalign melanomdan ayr›m›nda kullan›lan kri-terleri; atipik melanositlerin yaln›zca epidermis-te s›n›rl› olmas›, mitoz varsa bile nadir olmas›,lezyondaki melanosit proliferasyonunun lezyo-nun bafllang›çtaki alan›n›n d›fl›na çok yay›l›mgöstermemesi, papiller veya retiküler dermistegenellikle fibrozisin olmas› olarak belirtmekte-

171

Yüzeysel nevüs eksizyonundan sonra geliflen psödomelanom: Olgu sunumu, literatürün gözden geçirilmesi

dirler (1).Cook, skar alt›nda dermal nevüsten arta

kalan hücrelerin olmamas› durumunda flu bulgu-lar› psödomelanom lehine de¤erlendirmektedir:yineleyen lezyondaki, intraepidermal nevüshücrelerinin dermal skar s›n›r› d›fl›na uzan›m›-n›n olmamas›, melanositlerde ciddi atipi görül-memesi, epidermiste kal›nlaflma ve hipergranü-loz (8).

‹mmünhistokimyasal bulgular›n psödome-lanom-melanom ayr›m›nda yarar› olabilece¤inigösteren bir çal›flma yoktur. Befl psödomelanomolgusunu içeren bir çal›flmada HMB45 antikoruile yap›lan immünohistokimyasal incelemenin;bu lezyonun melanomdan ayr›m›nda katk›s›n›nolmad›¤›, hatta kar›fl›kl›¤› daha da artt›rd›¤› bil-dirilmifltir (9).

Psödomelanom; gereksiz cerrahi ve yar-d›mc› di¤er tedavilerden kaç›nmak için hem kli-nisyen hem de patolog taraf›ndan tan›nmas› ge-reken bir melanositik lezyondur. Öyküde yeter-siz nevüs eksizyonu iflleminin olmas›, bu olas›-l›¤›n akla gelmesini kolaylaflt›rmal›d›r.

KAYNAKLAR

1. Kornberg R, Ackerman AB. Pseudomelanoma. Recur-rent melanocytic nevus following partial surgical re-moval. Arch Dermatol 1975;111:1588-1590.

2. Dummer R, Kemf W, Burg G. Pseudo-melanoma afterlaser therapy. J Dermatol 1998;197:71-73.

3. Hwang K, Lee WJ, Lee S Pseudomelanoma after lasertherapy. Ann Plast Surg 2002;48:562-564.

4. Trau H, Orenstein A, Schewach-Miller M, Tsur H.Pseudomelanoma following laser therapy for congeni-tal nevus. J Dermatol Surg Oncol 1986;12:984-986.

5. Brenner S, Wolf R. Risk of melanoma after treatmentof pigmented lesions with Solcoderm. Dermatology1993;187:164-165.

6. Grunwald MH, Gat A, Amichai B. Pseudomelanomaafter Solcoderm treatment. Melanoma Res 2006;16:459-460.

7. Arpaia N, Cassano N, Vena GA. Melanocytic nevuswith atypical dermoscopic features at the site of radi-odermatitis. Dermatol Surg 2006;32:100-102.

8. Cook MG. Benign melanocytic lesions mimicking me-lanomas. Pathology 2004;36:414-418.

9. Sexton M, Sexton CW. Recurrent pigmented mela-nocytic nevus. A benign lesion, not to be mistaken formalignant melanoma. Arch Pathol Lab Med 1991;115:122-126.

172

Türk Patoloji Dergisi 2007;23(3):169-172