yenİlİklerİn Özellİklerİ ve benİmsenme orani bÖlÜm vi

34

Upload: odeda

Post on 20-Mar-2016

98 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI BÖLÜM VI. NEBİ KILIÇARSLAN. GİRİŞ. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI
Page 2: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Bazı yenilikler vardır ki yayılma sürecinin hemen başından itibaren kullanılmaya başlanır ve çok kısa zamanda çok yüksek bir orana ulaşır, internetin Amerika’da yetişkinler arasında 1989-2002 yılları aralığında % 71 oranında yaygınlaşması bunun örneğidir.

Page 3: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yeniliklerin benimsenmesini % 49’la 87 oranında etkileyen beş özellik vardır.

Bunlar; göreceli avantaj, uyumluluk, karmaşıklık, denenebilirlik ve gözlemlenebilirlik’tir.

Page 4: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Bu özelliklerin yanı sıra diğer bazı değişkenler de değişimin benimsenme sürecini etkiler. Bunlar:

1-Yenilik kararının türü,2-Yenilik karar sürecinin değişik

aşamalarında yeniliğin yayıldığı iletişim kanallarının yapısı,

3-Yeniliğin yayıldığı sosyal sistemin yapısı,4-Değişim ajanlarının yeniliğin

yayılmasında verdiği promosyon destekleri.

Page 5: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI
Page 6: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yeniliklerin özelliklerinin ve benimseme sürecinin ölçülmesi ile ilgili ilk çalışmalar önce çiftçilerle daha sonra da eğitim alanında okullarda yapılmıştır.Bu çalışmalarda Likert tipi faktör analizi yapan ölçekler kullanılmıştır. 1991 yılında Gary C Moore ve İzak Benbasat 15 ölçekli bir metot geliştirmişler ve bu ölçüm metodu daha sonra çok farklı yayılımlarda kullanılmış ve geçerli sonuçlar elde edildiği görülmüştür.

Page 7: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yenilikler ve yeniliklerin kabul süreci ile ilgili araştırmalar çoğunlukla birey merkezli olarak yapılmaktadır.Ancak topluluk,cemaat ve organizasyonlarla da bu araştırmalar yapılabilir .

Page 8: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yeniliklerin benimsenmesi sürecinde özelliklerle ilgili genellemeler geçmişte elde ettiğimiz tecrübelerin sonucunda ortaya çıkmıştır.Peki bu genellemeler gelecekte yayılacak yeniliklerin benimsenmesi sürecinde kullanılamaz mı?İleriye yönelik bu araştırmalar “kabul edilebilirlik” özelliği olarak tanımlanır ve gelecekte yapılacak çalışmalarda yeniliğin daha çabuk benimsenmesini kolaylaştırması beklenir

Page 9: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI
Page 10: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Göreceli avantaj yeniliğin halen kullanılmakta olandan ne kadar avantajlı olduğunun anlaşılma derecesidir.Bu avantajın derecesi ekonomik karlılık ,sosyal prestiji devam ettirme ve diğer şeylerle açıklanabilir.Yeniliğin yapısı, benimseyenler açısından ne tür göreceli avantajların önemli olduğunu belirler

Page 11: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yeniliğin başlangıç fiyatı benimsenme derecesinde belirleyici olabilir .

Bazen bir yeniliğin yayılması sırasında fiyatın düşmesi de o yeniliğin yayılmasında önemli bir etken olabilir.

Page 12: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Başkalarının yenilik fikirlerini taklit etmenin statü ile ilgisi vardır ve pek çok insan sosyal statü kazanmak amacıyla yenilikleri benimser.

Yenilikleri kabul eden kişilerin bazılarında statü arayışları diğerlerinden farklıdır.Örneğin erken benimseyenler,geç benimseyenlere göre daha statü düşkünüdürler.

Page 13: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Her yenilik kişilere asgari düzeyde bir ekonomik avantaj veya sosyal statü sağlar, ancak bir de uzmanları tarafından tanımlanan bir grubun davranışı vardır ki buna aşırı benimseme diyoruz.Bu kişiler yeniliğin boyutunu,ne işe yaradığını, yararlarını veya kendilerine uygunluğunu, sosyal statülerine katkısını anlamadan her türlü yeniliğe balıklama atlarlar

Page 14: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yeniliklerin yayılması süreci belirsizliklerin azaltılması sürecidir.Kişiler ve organizasyonlar yenilik karar sürecinden geçerler.Buradaki amaç yeniliğin göreceli avantajlarını öğrenmekle ilgili bilgi eksikliğidir.Potansiyel benimseyiciler yeniliğin var olandan farklılığını öğrenmek isterler.Bu nedenle göreceli avantaj verilecek mesajlarda önemli bir ağırlığa sahiptir.

Page 15: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Bazı yenilik türleri vardır ki benimsenmesi uzun süre alır,çünkü faydalarının ortaya çıkması uzun zamana yayılır .Önleyici yenilik dediğimiz kavram gelecekte ortaya çıkabilecek sakıncaları ortadan kaldırmak için bu gün ortaya attığımız düşüncelerdir.

Page 16: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Değişim ajanlarının çoğu yeniliklerin benimsenme sürecini hızlandırmak için ödül veya primi kullanırlar.Ödülün temel amacı benimseyenler için göreceli faydayı arttırmaktır.Ödüller doğrudan nakit olabileceği gibi benimseme sürecinde davranış değişikliğini hızlandıracak , cesaret arttırıcı , kişiye veya organizasyona verilen şeylerdir.

Page 17: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Bazen hükümet veya yönetim tarafından yapılması istenen değişiklikler bireyler tarafından ilgiyle karşılanmayabilir.Aile planlaması konusunda olduğu gibi.Bu durumlarda yeniliklerin benimsenmesi ve uygulanması konusunda baskıcı bir tavır sergilenebilir.

Page 18: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI
Page 19: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Uyumluluk ,var olan değerlere,geçmiş deneyimlere,potansiyel benimseyicilerin ihtiyaçlarına bağlı olarak yeniliğin algılanma biçimidir.Fikir daha fazla uyumluysa belirsizlik azdır ve benimseyicinin durumuna daha yakındır.Yenilik 1-sosyo- kültürel değer ve inançlara,2-daha önce kabul edilmiş fikirlere ve /veya 3-yeniliğe benimseyicinin ihtiyacına göre uyumlu veya uyumsuzdur .

Page 20: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yeniliğin kültürel değerlere uyumsuzluğu benimsenmesini engeller.Hindistan’da hala sol elle yemek kültürel olarak kirli olarak algılanmaktadır.Hijyenin olmadığı geçmiş dönemlerden kalan bu inanç şehirlerde kuvvetli olarak devam etmektedir.Bu inancı değiştirmek için milyonlarca Hintlinin ikna edilmesi gerekmektedir.

Page 21: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yenilik kültürel değerler kadar geçmişte kabul edilen fikirlere de uygun olabilir. Yeniliğin geçmiş fikirlere uygunluğu benimsenme hızını arttırabilir veya yavaşlatabilir.Eski fikirler zihni yapının temel taşıdır ve yenilikleri algılama ve değerlendirmenin ölçütüdür.Eski bilgiler yenileri değerlendirmek için bir standart oluşturur,belirsizliği azaltır.Yenilik olumsuzluğu denilen kavram ilk yeniliğin benimsenmemesi halinde sonrasındakilerin de başarısız olacağı saptamasıdır

Page 22: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yeniliğin uygunluğunun bir ölçüsü de hissedilen ihtiyaçları karşılama derecesidir. Potansiyel benimseyiciler yenilik ve neticelerini görene kadar bu yeniliğe ihtiyaçları olduğunu hissetmeyebilirler.Yenilik, beklentileri ve ihtiyaçları ne kadar karşılarsa o kadar hızlı yayılır.

Page 23: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yenilikler çoğu zaman bireyler tarafından tekil olarak algılanmazlar.Bunun yerine genellikle bir çoğunun bir arada olduğu bir demet olarak algılanır.Bir yeniliğin kabulü diğerlerinin benimsenmesini tetikler ve çoğunlukla aralarında bir bağ vardır.Bir yeniliğin kesin bir sınırı yoktur.Olası ortalama alıcıların gözünde birisi diğerine yakın gözükür.

Page 24: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Yeniliğe verilen isim onun algılanmasını dolayısıyla benimsenme oranını etkiler.Kelimeler algılamayı şekillendirir. Bazen yeniliklerde teknik adların konulması onların anlaşılmasını zorlaştırmaktadır

Page 25: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Konumlandırma konusunda genel kanı kişinin, yeni bir yeniliğe o yeniliğe benzer yeniliklere nasıl yaklaşıyorsa aynı şekilde yaklaşacağıdır.Bu sosyal pazarlama ve Pazar araştırmalarından elde edilmiş bir sonuçtur

Page 26: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Konumlandırma araştırmalarının özel bir çeşidi olan uygunluk araştırmaları,ne tür bir yeniliğin ortaya çıkarılması gerektiği konusunda araştırma ve geliştirme çalışmalarına yön gösteriri.Uygunluk araştırmalarında eğer A tipi yerine B tipi yenilikler tercih ediliyorsa ARGE araştırmaları o yöne kaydırılır.

Page 27: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Kırsal Filipin’de bir sağlık uzmanı yerli halka doğum kontrol haplarının kullanımını çok basit fakat etkili bir şekilde anlatmıştı.Köylüler iping iping ağacının tohumunu yiyen tavukların yumurtayı kestiklerini biliyordu.O da bu bilgiden yola çıkarak doğum kontrol haplarının üremeyi durduracağını anlattı ve başarılı oldu.Burada geçmiş deneyimlerden ve benzerlikten faydalandı

Page 28: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI
Page 29: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Karmaşıklık yeniliğin göreceli olarak anlaşılması ve kullanılması zor olarak algılanması durumudur. Herhangi bir yeni düşünce zorluk-basitlik ekseninde sınıflandırılabilir.Bazı yenilikler muhtemel benimseyicilere açık ve net iken diğerleri öyle değildir.

Page 30: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI
Page 31: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Bireysel olarak yeniliğin denenebilmesi o yeniliğin kabul edilmesini kolaylaştırmaktadır.

Page 32: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI
Page 33: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI

Gözlemlenebilirlik , yeniliğin sonuçlarının başkaları tarafından ne kadar anlaşılabildiğidir.Bazı fikirler kolay gözlemlenebilir ve başkalarına aktarılır,diğerleri ise o kadar kolay değildir.

Page 34: YENİLİKLERİN ÖZELLİKLERİ VE BENİMSENME ORANI  BÖLÜM VI