1

YAPI İŞLERİNDE TEMEL İŞ SAĞLIĞI YAPI İŞLERİNDE TEMEL İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİVE GÜVENLİĞİ

2

• Temel İş Sağlığı ve Güvenliği Kuralları

• Acil Durumlar

• Yüksekte Çalışma

• Elektrik İşlerinde Güvenlik Önlemleri

• Yük Kaldırma ve Taşıma Kuralları

EĞİTİMİN İÇERİĞİ

3

1

2

3

Çalışma şartları bakımından en riskli sektördür.

Meydana gelen kazaların % 4’ü ölümle

sonuçlanmaktadır.

Ölümle sonuçlanan iş kazalarının yaklaşık

%30’u yapı iş kolundan meydana

gelmektedir.

YAPI İŞLERİ

İŞ GÜVENLİĞİ NEDİR?İşyerinde işin yürütülmesi ile ilgili olarak meydana gelen tehlikelerden, sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak ve daha iyi bir iş ortamı oluşturmak için yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır.

İŞYERLERİNDE ÇALIŞANLARIN SAĞLIKLI VE GÜVENLİ ÇALIŞMALARINI SAĞLAMAK ÜZERE ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER DİZİSİDİR.

İŞ KAZALARI

İşgücünün yaralanması veya hayatını kaybetmesi, tıbbi masraflar, iş kazası tazminatı, makine, malzeme ve teçhizat masrafları.

• İşgücünün işini ya da mesleğini kaybetmesi,

• Sürekli veya geçici iş görmezlik,

• İşgücünün kendisinde ve ailesinde yaratacağı ruhsal bunalımlar.

• İşçi, işveren ve diğer elamanların zaman kaybı, moral bozukluğu sonucu üretim kaybı, yeni işgücü yetiştirme masrafı ve zaman kaybı.

GÖRÜNEN ZARARLAR

GÖRÜNMEYEN ZARARLARGÖRÜNMEYEN ZARARLAR

7

EVİMİZDEKİ TEHLİKELER

MUTFAĞIMIZDAKİ TEHLİKELER

İÇİMİZDEKİ TEHLİKELER

OFİSİMİZDEKİ TEHLİKELER

VEİŞYERİMİZDEKİ TEHLİKELER

YERLERE DÖKÜLEN MAKİNE YAĞLARI

MAKİNE ÇALIŞIRKEN YAĞLAMA TEMİZLEME

AŞIRI YÜKLEME

TEHLİKELER

8

Bizde sadece kesik ve çürük olur,

Kaç keredir ikaz ediyorum!

O işi bizim çalışandeğil, müteahhit yapıyor.

Bizim adamlar şerbetlidir, bir şey olmaz

Güvenli Güvenli görünüyordu!görünüyordu!

Kaç senedir böyle yapıyoruz bir şey

olmaz

Böyle olacağını hiç düşünmemiştim

Bu sözler ne kadar bildik, ne kadar tanıdık geliyor

9

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

18000

20000

1. saat 2. saat 3. saat 4. saat 5. saat 6. saat 7. saat 8. saat 9. saat

İş kazalarının iş saatlerine göre dağılımı [2002]

İŞ KAZALARININ İŞ SAATLERİNE GÖRE DAĞILIMI

İŞ KAZALARI

İŞ KAZASI = TEHLİKELİ DURUM XTEHLİKELİ DAVRANIŞ

İŞÇİ ve

İŞVERENLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ

13

6331 sayılı İş Kanunu’nun 4. maddesine göre;

İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için;

gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği

önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler,

alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek,

gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar.

İşçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler.

14

6331 sayılı İş Kanunu’nun 19. maddesine göre;

H- İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.

I- İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp ta eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması halinde;

İŞVEREN VEYA VEKİLİ TARAFINDAN

İŞ AKİDLERİNİ

TAZMİNATSIZ OLARAK FESHEDEBİLİR.

SİGORTALININ KASDİ VE SUÇ SAYILIR HAREKETİ;

KASDİ VE ŞUÇ SAYILIR BİR HAREKETİ YÜZÜNDEN İŞ KAZASINA UĞRAYAN , MESLEK HASTALIĞINA TUTULAN VEYA HASTALANAN SİGORTALIYA GEÇİCİ İŞ GÖREMEMEZLİK GELİRİ VERİLMEZ. SİGORTALIYA YALNIZ GEREKLİ SAĞLIK YARDIMLARI YAPILIR.

17

Güvenlik ve Sağlık İşaretleri

• Yasak işareti: Tehlikeye neden olacak veya tehlikeye maruz bırakacak bir davranışı yasaklayan işarettir.

• Uyarı işareti: Bir tehlikeye neden olabilecek veya zarar verecek durum hakkında uyarıda bulunan işarettir.

• Emredici işaret: Uyulması zorunlu bir davranışı belirleyen işarettir.• Acil çıkış ve ilkyardım işaretleri :  Acil çıkış yolları, ilkyardım veya kurtarma ile ilgili bilgi veren

işaretlerdir.

• Işıklı işaret : Saydam veya yarı saydam malzemeden yapılmış, içeriden veya arkadan

aydınlatılarak ışıklı bir yüzey görünümü verilmiş işaret düzeneğidir.

• Sesli sinyal : İnsan sesi yada yapay insan sesi kullanmaksızın, özel amaçla yapılmış bir

düzeneğin çıkardığı ve yaydığı, belirli bir anlama gelen kodlanmış sestir.

• Sözlü iletişim : İnsan sesi veya yapay insan sesi ile iletilen, önceden anlamı belirlenmiş sözlü mesajdır.

• El işareti : Çalışanlar için tehlikeli olabilecek manevra yapan operatörü yönlendirmek için, ellerin ve/veya kolların, önceden anlamları belirlenmiş hareket ve pozisyonlarıdır.

• Operatör : İşareti izleyerek araç ve gereci kullanan kişidir.

• İşaretçi : İşareti veren kişidir.

18

Yasaklayıcı İşaretler

Yaya giremez

Sigara içmek ve açık alev kullanmak yasaktır

İş makinesi giremez

Yetkisiz kimse giremez

Uyarı İşaretleri

Toksik (Zehirli) madde Aşındırıcı madde

Patlayıcı madde Elektrik

Tehlikesi Asılı yük

Emredici İşaretler

Gözlük kullan Eldiven giy Maske kullan Baret giy

Acil çıkış ve kaçış yolu

KİŞİŞEL KORUYUCU DONANIMKKD

Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veyabirden fazla riske karşı koruyan

Tam Koruma Sağlayan

Yapılan İşe Uygunluk Sağlayanmalzemelerdir.

Kafa Koruyucularında

EN Standartları

EN 397 Baret

EN 443 Yangın (Savunma) Bareti

EN 812 Bariyerli Kep

Kulak Koruyucularında

EN Standartları

EN 352-1 Kulaklıklar

EN 352-2 Kulak Tıkaçları

EN 352-3 Kulaklı Baretler

EN 166 Genel ÖzellikliEN 169 Kaynak Filtreleri

EN 140Yarım Yüz Maskeleri

EN 143Zerrecik Partikül Filtreleri

Ayak Koruyucularında

EN Standartları

ENISO 20345 Güvenlik Ayakkabıları

EN 381-8 Çelik Örgü Tozluklar

EN 381-9 Çelik Örgü Tozluklar

El Koruyucularında

EN Standartları

EN 381-1 Çelik Örgü Eldivenler

EN 388 Antistatik-Mekanik İş Eldivenleri

EN 420 Genel Amaçlı Eldivenler

EN 511 Soğuk İş Eldivenleri

EN 60903 Eldiven ve Kolçaklar-Yalıtkan Malzemeler Gerilim Altında Çalışmalar İçin El Koruyucuları

YÜKSEK ÇALIŞMALARDA

ALINMASI GEREKEN

ÖNLEMLER

28

YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ

1. Çalışanların fiziksel özelliklerine göre gerekli KKD

kullanmalıdır.

2. Yapının devamı sırasında malzemeler gelişi güzel

istiflenmemelidir.

3. Yüksekliği tabandan itibaren 3 metreden daha fazla

olan ve düşme veya kayma tehlikesi bulunan

yerlerde çalışanlarla, güvenlik kemerleri verilmeli ve

işçiler de verilen bu kemerleri kullanmalıdır

4. Yapı alanı içindeki tehlikeli kısımlar, açıkça

sınırlandırılmalı ve buralara görünür şekilde yazılmış

uyarma levhaları konulmalıdır.

29

İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ

•Yapı iskeleleri, ancak sorumlu ve yetkili teknik elemanın yönetimi altında, tecrübeli ustalara kurdurulmalı ve söktürülmelidir.

•İskelelerin taşıyabilecekleri en çok ağırlık ve iskele bitimleri levhalar ile belirtilmeli.

30

•Vinç veya benzeri makinelerin kullanılmasında, yüklenen malzemenin iskeleye takılarak iskelenin yıkılmasını veya herhangi bir kazaya neden olmasını önleyecek gerekli tedbirler alınmalıdır.

İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ

•İskelelerde malzeme düşmesi ile oluşacak iş kazalarını önlemek için gerekli önlemler alınmalıdır.

31

Yükseklik kavramı

32

• Çalışma hayatında farklılık gösteren yükseklik kavramı,

– Avrupa'da 1,8 metre, – Amerika’da 1,2 metre olarak kabul

edilmektedir.– Ülkemizde ise 3 m dir.

33

• OSHA tarafından yapılan istatistiklerden 3,4 metre üzerinde çalışırken düşen insanların %85’inin hayatını kaybettiği görülmektedir.

34

Yanlış Uygulama

35

Doğru Uygulama

36

37

38

İSKELELER

39

40

MERDİVENLER

En az 4 basamağı olan merdivenlere korkuluk yapılmalıdır.

41

42

ELEKTRİK İŞLERİNDEELEKTRİK İŞLERİNDE

SAĞLIK VE GÜVENLİKSAĞLIK VE GÜVENLİK

ELEKTRİK İŞLERİNDEELEKTRİK İŞLERİNDE

SAĞLIK VE GÜVENLİKSAĞLIK VE GÜVENLİK

Elektrik Kazaları

Yaralanma Nedeni Kişi sayısı

Priz – Fiş 3

Topraklama 5

Statik Elektrik 7

Motor 11

Sürücüler 13

Yeraltı Şebekesi 27

Havai Hatlar 28

Kablo Tavaları 28

Seyyar Cihazlar 34

Devre kesme Ekipmanları 64

Aydınlatma 75

Bakım Ekipmanları 80

Kontrol Ekipmanları 104

Diğer 118

   

Toplam : 579 Yaralanma. 479 Ekipman kaynaklı yaralanma.  

Amerika’ da yapılan bir araştırmada Tablo1’ de ayrıntılı olarak görüldüğü gibi 597 kazazedenin 479’ u elektrik ekipmanları kaynaklı yaralanmaya maruz kalmıştır.

TOPRAKLAMATOPRAKLAMA

Topraklama devresi bir hata gerilimi sonucu cihaz

gövdesinde tehlikeli gerilim oluşturmayacak şekilde ve

bağlandığı cihazın izolesinde meydana gelebilecek en

büyük kaçağı toprağa iletecek kapasitede olmalıdır.

Elektrik iletkenlerinin mahfazaları, metal mahfaza

boruları, elektrik teçhizatının metal koruyucuları ve

diğer gerilim altında bulunmayan yalıtılmış kısımları

uygun şekilde topraklanmalıdır.

Topraklama kontrolü

Topraklama tesisatı periyodik olarak en az yılda bir, yer değiştirebilen işletme elemanları için altı ayda bir defa yetkili teknik elemanlar tarafından muayene ve ölçümleri yapılmalıdır. Yapılan muayene, ölçüm ve kontrol sonucu düzenlenecek belge, işyerinde bulundurulmalıdır.

TANKTANK

İLETKEN

TOPRAKLAMA LEVHASI

YETERSİZ TOPRAKLAMA

DOĞRU TOPRAKLAMA

0-1000 Volt Arası Alçak Gerilim0-1000 Volt Arası Alçak Gerilim1000 Volt Üzeri Yüksek Gerilim1000 Volt Üzeri Yüksek Gerilim

GENEL OLARAK ELEKTRİK KAZALARININ OLUŞ NEDENLERİ

Bilgi ve eğitim eksikliği,

Aşırı güven,

Yetersiz yalıtım ya da yalıtımın zamanla kaybolması,

Acelecilik, dikkatsizlik , özensizlik,

Görevi dışında, ilgisiz kişilerin müdahale etmesi,

Şakalaşma, kurallara uymama,

Koruyucu kullanmama,

Malzemenin yetersizliği,

Topraklamanın olmaması veya yetersizliği,

Gerekli kontrol ve muayenelerin

yapılmaması,

Muayenelerde tespit edilen eksikliklerin giderilmemesi,

Zorunlu olmadan ve gerekli tedbirleri almadan gerilim altında çalışmak,

ELEKTRİK KAZALARINDAN GENEL KORUNMA YÖNTEMLERİ

İzolasyon (yalıtım), Koruyucu yalıtım, Üzerinde durulan yerin yalıtımı, Çift yalıtım, Küçük gerilim kullanma, Koruyucu ayırma, Koruma (gövde) Topraklaması, İşletme topraklaması, Koruma elemanları ve düzenekleri kullanma Uygun tesisat ve iyi bakım. Sıfırlama

Fiş-Priz Sistemleri: 

• Fişler, aynı tesiste kullanılan farklı gerilimler için kullanılan prizlere sokulmayacak yapı ve özellikte olmalıdır.

• Ara fiş-priz düzenlerinin yalıtkan düzenekleri uygun şekilde korunmalıdır. Kırık ve çatlak fiş-prizler kullanılmamalıdır.

KAÇAK AKIM ROLELERİ

57

ACİL DURUMLAR ACİL DURUMLAR

VE VE

ALINACAK ÖNLEMLERALINACAK ÖNLEMLER

58

ACİL DURUM

• Afet olarak değerlendirilen olaylar ve dikkatsizlik, tedbirsizlik, ihmal, kasıt ve çeşitli amaçlarla meydana getirilen olayların tümünün yol açtığı hallerdir.

59

ACİL DURUMLARI BİRKAÇ ANA BAŞLIK ALTINDA TOPLAYABİLİRİZ:

• YANGINYANGIN• DEPREMDEPREM• İŞ KAZASIİŞ KAZASI• SELSEL• SIZINTISIZINTI• SABOTAJSABOTAJ

60

YANGIN VE YANGINLA MÜCADELE

61

KATI, SIVI VEYA GAZ KATI, SIVI VEYA GAZ

HALİNDEKİ YANICI HALİNDEKİ YANICI

MADDELERİN ISI ALARAK MADDELERİN ISI ALARAK

KONTROL DIŞIKONTROL DIŞI YANMASIDIR YANMASIDIR..

YANGINYANGIN

62

YANGINYANGIN

IISS

II

OOKKSSİİJJEENN

YYAANNIICCI I

MMAADDDDEE

ISIISI

OKSİJENOKSİJEN

YANICIYANICI MADDEMADDE

YANMA OLAYININ YANMA OLAYININ BİLEŞENLERİBİLEŞENLERİ

YANGIYANGINN

63

YANGIN TANIMIYANGIN TANIMI

Tehlike doğuran, önü alınamayan Tehlike doğuran, önü alınamayan

veya söndürülemeyen ve neticesinde veya söndürülemeyen ve neticesinde

madden ve manen zararlar getiren madden ve manen zararlar getiren

ateşe ateşe yangınyangın denir. denir.

64

YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI

A SINIFI YANGINLAR: Tahta, kağıt, kumaş, kömür, ot, odun vs. katı ve kuru maddelerin alevli ve korlu olarak yandığı yangınlardır.

B SINIFI YANGINLAR: Sıvı ve katı yağlardan, boyalardan, benzinden, benzolden vb. diğer petrol ürünlerinden kaynaklanan yangınlardır.

C SINIFI YANGINLAR: parlayıcı gazların (lpg, karbonmonoksit, etan, propan vs.) oluşturduğu yangınlardır.

D SINIFI YANGINLAR: Bu tip yangınlar magnezyum, aluminyum, titan gibi metallerin yangınlarıdır.

E SINIFI YANGINLAR: Elektrik teçhizat, tesisat ve ekipmanları ile elektronik cihazlardan çıkan yangınlardır.

65

YANGININ SEBEPLERİ

KORUNMA ÖNLEMLERİNİN ALINMAMASI

BİLGİSİZLİK

İHMAL

KAZALAR

SABOTAJ

66

SUKÖPÜK CO2

YANGINA MÜDAHALE ARAÇLARI

KURU KİM. TOZ

YANGINA MÜDAHALE ETMEK İÇİN DOĞRU YANGIN SÖNDÜRÜCÜ KULLANMAK SON

DERECE ÖNEMLİDİR

67

HANGİSİNİ KULLANALIM ?

CO2

SU

KURU

KİMYEVİ TOZ

KÖPÜK

YANGIN

DOLAPLARI

68

FAKAT DAMLAYAN VEYA AKAN YERLERDE

EN YUKARIDAN BAŞLAYIN.

RÜZGARI VEYA HAVA AKIMINI

ARKANIZA ALIN

YANGININ BÜYÜKLÜĞÜNE GÖRE SÖNDÜRÜCÜLERİ

TEKER TEKER DEĞİL AYNI ANDA KULLANIN.

SÖNMÜŞ YANGININ TEKRAR

BAŞLAYABİLECEĞİNİ UNUTMAYIN.

KULLANILMIŞ SÖNDÜRÜCÜLERİ YERİNE ASMAYIN TEKRAR DOLUM İÇİN İLGİLİLERE BİLDİRİN.

SÖNDÜRMEYE OLABİLDİĞİNCE

YAKLAŞIN VE SİZE EN YAKIN YERDEN

ALEVİN DİBİNDEN BAŞLAYIN.

69

YANGINLA KARŞILAŞMA

70

ÖNCE KENDİ GÜVENLİĞİNİ SAĞLA

71

YANGINI ETRAFA YAYACAK ALET KULLANMA

72

TAHLİYEYİ SAĞLA

73

İTFAİYE HABER VER

74

Yük Yük

KaldırmaKaldırma

Ve Ve

Taşıma Taşıma

KurallarıKuralları

76

KALDIRMA İŞLEMLERİ SIRASINDA UYULACAK KURALLAR

1- Bir yükü kaldırmadan önce, yükün ağırlığını kontrol ediniz.

Sonra sırtınızı yere mümkün olduğu kadar dik tutarak ve ayaklarınızın yardımı ile kaldırınız.

Eğer ayaklarınız emniyette ve vücudunuz uygun bir durumda değilse, kendinizi sakın zorlamayınız.

77

78

2- Ekip halinde çalışıyorsanız, ekip

içerisinde bir kişi çalışmaları idare etmeli

ve bu kimse herkes tarafından bilinmelidir.

Ekip halinde çalışırken kişisel

hareketlerden sakınınız ve herkes hazır

olmadan yükü bırakmayınız.

79

3- Taşınan cismin ön ucunu hafifçe yüksek

tutarak çarpmalara engel olunuz. Özellikle

boru, travers ve merdiven taşırken dikkatli

olunuz.

80

4- Bir cismi taşırken veya yerinden oynatırken görüş sahanızı kapalı tutmayınız.

81

82

HEDEFİMİZ

• (0) SIFIR İŞ KAZASI

• (0) SIFIR İŞ GÜCÜ KAYBI

• (0) SIFIR İŞ GÖREMEZLİK GÜN SAYISIDIR

TEŞEKKÜRLER

83