Wprowadzeniedo leksykografii polskiej

NR 101

Piotr Żmigrodzki

Wprowadzeniedo leksykografii polskiej

Wydanie trzecie rozszerzone

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2009

Redaktor serii: Językoznawstwo PolonistyczneOlga Wolińska

Recenzenci wydania pierwszegoMaciej Grochowski

Bogdan Walczak

5

Przedmowa

1. Przedmiot i zakres leksykografii1.1. Rozumienie pojęć leksykografia i leksykologia

1.2. Leksykografia a językoznawstwo

2. Metodologiczne i teoretyczne podstawy współczesnej leksykografii2.1. Leksykografia jako nauka o słownikach językowych. Słownik językowy 000

a encyklopedia

2.2. Próba typologii słowników

2.3. Metody opracowywania słowników2.3.1. Metoda tradycyjna2.3.2. Metoda komputerowa. Rola korpusów elektronicznych w opraco- 000

wywaniu słowników

2.4. Najważniejsze teorie leksykograficzne XX wieku w Polsce2.4.1. Teoria leksykograficzna Witolda Doroszewskiego2.4.2. Teoria Macieja Grochowskiego2.4.3. Dyskusje metodologiczne lat 80.2.4.4. Lata 90. Koncepcja „słownika przyjaznego użytkownikowi”

3. Podstawowe elementy opisu leksykograficznego3.1. Wyraz, leksem, jednostka leksykalna, czyli co jest przedmiotem opisu 000

w słowniku

3.2. Pojęcie makrostruktury i mikrostruktury słownika

3.3. Makrostruktura słownika i czynniki wpływające na jej kształt3.3.1. Układ haseł3.3.2. Dobór haseł w słowniku

Spis treści

. . . . . . . . . . . . . . . . 011

. . . . . . . . . . 014. . . . . . 014

. . . . . . . . . . 016

. 0200

. . . . . . . . . . . . . . 020. . . . . . . . . . . 023

. . . . . . . . . 027. . . . . . . . . . . 030

0. . . . . . . . . . . 031

. . . 034. . . . 034

. . . . . . . . 036

. . . . . . . . 038. . 041

. . . . . . 0450

. . . . . . . . . . . . . . 045. . . . . . 052

. . . 053. . . . . . . . . . . . . 053

. . . . . . . . . . 054

6 Spis treści

3.3.3. Różne możliwości hasłowania tych samych faktów językowych3.3.4. Homonimia a siatka haseł w słownikach3.3.5. Hasła odsyłaczowe i odsyłanie w słowniku

3.4. Mikrostruktura słownika. Artykuł hasłowy i jego elementy składowe3.4.1. Wyraz hasłowy3.4.2. Informacja gramatyczna3.4.3. Kwalifikatory3.4.4. Definicja. Problemy opisu znaczenia w słownikach ogólnych

3.4.4.1. Wydzielanie i szeregowanie znaczeń w obrębie hasła3.4.4.1.1. Teoretyczne ujęcia wieloznaczności3.4.4.1.2. Odzwierciedlenie wieloznaczności w hasłach 000

słownikowych3.4.4.2. Typy definicji w słownikach ogólnych języka polskiego . 0003.4.4.3. Definicje słownikowe na tle postulatów semantyki lek- 000

sykalnej3.4.4.3.1. Zasady definiowania jednostek leksykalnych3.4.4.3.2. Błędy i usterki w definicjach słownikowych

3.4.4.4. Definicje w Innym słowniku języka polskiego jako przy- 000kład alternatywnej metody wyjaśniania znaczeń

3.4.5. Ilustracja materiałowa w haśle3.4.6. Związki frazeologiczne i ich miejsce w strukturze słownika

3.4.6.1. Pojęcie związku frazeologicznego wobec ustaleń teorety- 000cznych współczesnego językoznawstwa

3.4.6.2. Miejsce informacji o frazeologii w strukturze słowników 000języka polskiego

3.4.7. Inne składniki struktury artykułów hasłowych3.4.7.1. Informacje o wymowie3.4.7.2. Informacje o pochodzeniu wyrazów3.4.7.3. Informacje o obecności hasła w innych słownikach3.4.7.4. Informacja o możliwości dzielenia wyrazu3.4.7.5. Wskazówki poprawnościowe

4. Dodatkowe czynniki wpływające na kształt słownika

4.1. Normatywizm w opisie leksykograficznym

4.2. Perswazyjność w opisie leksykograficznym

4.3. Leksykografia wobec nacisków politycznych

4.4. Leksykografia wobec czynników obyczajowych4.4.1. Problem wulgaryzmów w słownikach4.4.2. Słowniki a „poprawność polityczna”

5. Z historii polskiej leksykografii

5.1. Pierwsze słowniki na ziemiach polskich

. 056. . . . . . 058

. . . . . 062

. 063. . . . . . . . . . . . 063

. . . . . . . . . . 064. . . . . . . . . . . . 068

. 070

. 071. . . 071

0. . . . . . . . 076

. 0790

. . . . . . . . . . . . 081. 084. 087

0. . 092

. . . . . . . . 094. . 099

0. . . . 099

0. . . . . . . . . . 102

. . . . . 107. . . . . . . . 107

. . . . . 108. 108

. . . . 109. . . . . . . 109

. . . . . 111

. . . . . . . 111

. . . . . . . 113

. . . . . . . 116

. . . . . . 119. . . . . . . 119. . . . . . . 121

. . . . . . . . . . 124

. . . . . . . . 125

7

5.2. Słowniki okresu od połowy XVI do końca XVIII wieku5.2.1. Słownik J. Mączyńskiego5.2.2. Słownik Knapiusza5.2.3. Słownik M.A. Trotza5.2.4. Inne słowniki tego okresu

5.3. Leksykografia XIX i 1. połowy XX wieku5.3.1. Słownik języka polskiego S.B. Lindego5.3.2. Słownik tzw. wileński5.3.3. Słownik tzw. warszawski5.3.4. Inne słowniki XIX i 1. połowy XX wieku

5.3.4.1. Słowniki ogólne5.3.4.2. Pozostałe typy słowników

5.4. Próba podsumowania

6. Polska leksykografia współczesna

6.1. Ogólna charakterystyka okresu6.1.1. Periodyzacja6.1.2. Uwagi o strukturze leksykografii najnowszej

6.2. Słowniki ogólne6.2.1. Słownik języka polskiego PAN pod redakcją W. Doroszewskiego 000

(SJPD)6.2.2. Mały słownik języka polskiego (MSJP)6.2.3. Słownik języka polskiego PWN pod redakcją M. Szymczaka 000

(SJPSz)6.2.4. Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny pod redakcją H. Zgół- 000

kowej (PSWP)6.2.5. Słownik współczesnego języka polskiego pod redakcją B. Dunaja 000

(SJPDun)6.2.6. Inny słownik języka polskiego pod redakcją M. Bańki (ISJP)6.2.7. Uniwersalny słownik języka polskiego pod redakcją S. Dubisza 000

(USJP)

6.3. Słowniki synonimów (wyrazów bliskoznacznych) i antonimów6.3.1. Synonimia i inne relacje semantyczne w ujęciu językoznawczym6.3.2. Dobór wyrazów R. Zawilińskiego. Tezaurus a słownik synoni- 000

mów6.3.3. Słownik wyrazów bliskoznacznych pod redakcją S. Skorupki 000

(SWB)6.3.4. Słownik synonimów A. Dąbrówki, E. Geller i R. Turczyna6.3.5. Słownik synonimów polskich PWN6.3.6. Dystynktywny słownik synonimów A. Nagórko, M. Łazińskiego 000

i H. Burkhardt6.3.7. Inne słowniki synonimów6.3.8. Słowniki antonimów

. . . . 128. . . . . . . . . . 129

. . . . . . . . . . . 130

. . . . . . . . . . . 132. . . . . . . . . . 133

. . . . . . . 137. . . . . . 137

. . . . . . . . . . 140

. . . . . . . . . . 142. . . . . . 143

. . . . . . . . . . 143. . . . . . . 146

. . . . . . . . . . . . 148

. . . . . . . . . . 151

. . . . . . . . . . 152. . . . . . . . . . . . . 152

. . . . . 154

. . . . . . . . . . . . . 1560

. . . . . . . . . . . . . . 157. . . . . . . 159

0. . . . . . . . . . . . . . 161

0. . . . . . . . . . . . 163

0. . . . . . . . . . . . . 165

. 1660

. . . . . . . . . . . . . . 171

. . . 173173

0. . . . . . . . . . . . . . 178

0. . . . . . . . . . . . . . 181

. . 183. . . . . . . . 184

0. . . . . . . . . . . . 186

. . . . . . . . . . 189. . . . . . . . . . . 191

Spis treści

8

6.4. Słowniki frazeologiczne6.4.1. Słownik frazeologiczny języka polskiego S. Skorupki6.4.2. Słowniki S. Bąby6.4.3. Wielki słownik frazeologiczny P. Müldnera-Nieckowskiego6.4.4. Inne słowniki frazeologiczne6.4.5. Uwagi podsumowujące

6.5. Słowniki etymologiczne6.5.1. Słownik A. Brücknera6.5.2. Słownik F. Sławskiego6.5.3. Etymologiczny słownik języka polskiego A. Bańkowskiego6.5.4. Inne źródła wiedzy o pochodzeniu wyrazów

6.6. Słowniki wyrazów obcych6.6.1. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych W. Kopa- 000

lińskiego6.6.2. Słowniki wyrazów obcych PWN6.6.3. Inne duże słowniki wyrazów obcych6.6.4. Słownik wyrazów obcych i trudnych A. Markowskiego i R. Pa- 000

welca6.6.5. Słownik dla młodzieży — R. Pawelca

6.7. Słowniki poprawnościowe6.7.1. Słowniki ortograficzne

6.7.1.1. Charakterystyka ogólna6.7.1.2. Ważniejsze słowniki ortograficzne języka polskiego

6.7.1.2.1. Nowy słownik ortograficzny PWN (NSO 000PWN)

6.7.1.2.2. Wielki słownik ortograficzny PWN (WSO 000PWN)

6.7.1.2.3. Zasady pisowni S. Jodłowskiego i W. Taszy- 000ckiego

6.7.1.2.4. Ortograficzny słownik ucznia PWN6.7.1.2.5. Słownik dla najmłodszych E. Polańskiego6.7.1.2.6. Leksykon ortograficzny E. Polańskiego i P. Żmi- 000

grodzkiego6.7.1.2.7. Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny pod re- 000

dakcją J. Podrackiego6.7.1.2.8. Inne słowniki ortograficzne

6.7.2. Słowniki ortoepiczne6.7.2.1. Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN (NSPP)6.7.2.2. Słownik wyrazów kłopotliwych6.7.2.3. Inne słowniki ortoepiczne6.7.2.4. Słowniki wymowy (ortofoniczne)6.7.2.5. Słowniki fleksyjne

6.7.2.5.1. Mały słownik odmiany wyrazów trudnych6.7.2.5.2. Mały słownik odmiany nazw własnych

. . . . . . . . . . . . 193. . . 193

. . . . . . . . . . . 195. . 196

. . . . . . . . . 197. . . . . . . . . . 198

. . . . . . . . . . . . 198. . . . . . . . . . 199. . . . . . . . . . 200

. . 201. . . . . 203

. . . . . . . . . . . 2050

. . . . . . . . . . . . . . 206. . . . . . . . 207

. . . . . . . 2080

. . . . . . . . . . . . . . 210. . . . . . . 210

. . . . . . . . . . . 211. . . . . . . . . . 212

. . . . . . . . 213. 215

0. . . . . . . . . . 215

0. . . . . . . . . . 216

0. . . . . . . . . . 216

. . . 217. 218

0. . . . . . . . 219

0. . . . . . 220

. . . . 221. . . . . . . . . . . 222

. 223. . . . . . 225

. . . . . . . 226. . . . . . 227

. . . . . . . . . 228. 229

. . 229

Spis treści

9

6.7.2.5.3. Czasownik polski Z. Saloniego6.7.2.5.4. Słowniki S. Mędaka6.7.2.5.5. Mały słownik rzeczowników osobliwych

6.8. Słowniki odmian językowych6.8.1. Słownik gwary studenckiej (SGS)6.8.2. Słownik polszczyzny potocznej PWN6.8.3. Słownik argotyzmów6.8.4. Nowy słownik gwary uczniowskiej6.8.5. Inne słowniki odmian językowych

6.9. Słowniki naukowe6.9.1. Charakterystyczne cechy opisu w słowniku naukowym (na przy- 000

kładzie Słownika polszczyzny XVI wieku i Słownika syntakty- 000czno-generatywnego czasowników polskich)

6.9.2. Ważniejsze dzieła polskiej leksykografii naukowej

6.10. Słowniki elektroniczne (komputerowe)6.10.1. Słowniki offline6.10.2. Słowniki online

6.10.2.1. Słowniki profesjonalne6.10.2.2. Słowniki amatorskie

6.10.3. Elektroniczne korpusy tekstów języka polskiego

Aneks (wklejka)

Suplement. Polska leksykografia w latach 2005—2008

Bibliografia

Indeks ważniejszych terminów

. . . 230. . . . . . 231

. 231

. . . . . . . . . . 232. . . . . . . 233. . . . . . . 234

. . . . . . . . . . 235. . . . . . . 236. . . . . . . 237

. . . . . . . . . . . . . . . . 23800

. . . . . 239. . . 245

. . . . . . . . 251. . . . . . . . . . . . 254. . . . . . . . . . . . 256

. . . . . . . . 256

. . . . . . . . 259. . . . 262

0

. . . . . 265

. . . . . . . . . . . . . . . . 281

. . . . . . . . . . . 309

Spis treści

11

Przedmowa

Ostatnie pięćdziesięciolecie to okres szybkiego rozwoju leksykografii —gałęzi językoznawstwa obejmującej teorię i praktykę opracowywania słowników.Postęp ten przejawia się zarówno w aspekcie ilościowym (liczba nowo wydawa-nych prac), techniczno-warsztatowym (automatyzacja gromadzenia materiałui opracowywania gotowych haseł) oraz metodologicznym (doskonalenie koncep-cji opisu wyrazów w słownikach). Na gruncie polskim opisywane procesynasiliły się w latach 90. XX wieku i były związane z przemianami polityczno--ekonomicznymi, przede wszystkim z uwolnieniem rynku wydawniczego. W tejsytuacji jednym z najważniejszych zadań edukacyjnych stało się kształcenieużytkowników słowników, tak aby nie tylko nabyli umiejętność efektywnegoposługiwania się słownikiem (odczytania zawartych w nim informacji), alerównież zyskali orientację na leksykograficznym rynku wydawniczym, zdolnośćwyboru — spośród wielu pozornie podobnych — słownika odpowiedniego doindywidualnych potrzeb.

Prezentowany podręcznik ma w zamyśle autora spełnić właśnie to zadanie.Pod względem zawartości i układu materiału jest on zgodny z koncepcjąleksykograficznego kształcenia studentów filologii polskiej, jaką przedstawionowcześniej w artykule wydrukowanym w „Poradniku Językowym” (Ż m i -g r o d z k i 2001b). Najogólniej mówiąc, idzie o to, aby zerwać z traktowaniemleksykografii jako dodatku do zajęć z leksykologii lub wstępu do językoznaw-stwa, którego celem jest wskazanie studentowi słowników, z jakich mógłbyskorzystać przy zgłębianiu innych dyscyplin lingwistycznych. W niniejszymujęciu leksykografia ma być kursem o celach przede wszystkim praktycznych,tzn. ma zapoznawać z konwencjami opisu stosowanymi w słownikach językapolskiego oraz z dostępną współcześnie ofertą słowników, dając jednocześniestudentowi — niezależnie od tego, czym się będzie zajmował po opuszczeniuuczelni — uniwersalne i zobiektywizowane narzędzia oceny słowników.

12 Przedmowa

Takim zadaniom jest podporządkowany tok wykładu. Dwa początkowerozdziały traktują o problematyce ogólnej i metodologicznej: od zdefiniowaniapojęcia leksykografii przez wskazanie istotnych cech słownika językowegoi metod tworzenia słowników aż do przeglądu współczesnych koncepcji teore-tycznych, które wywierają (wywarły) wpływ na najnowszą polską leksykografię.Przedmiotem rozdziałów 3. i 4. są kwestie warsztatu słownikarskiego, przedewszystkim najważniejsze w analizie leksykograficznej zagadnienie strukturysłownika: wzajemnego układu haseł oraz wewnętrznej budowy artykułu hasło-wego. Tej ostatniej kwestii poświęcono najwięcej miejsca, jako że ma onanajwiększy wpływ na charakter słownika, a także jego jakość. W tym teżobszarze mieszczą się różnice między słownikami różnych typów i dla różnychadresatów. Przyjęto problemowy układ prezentacji, tzn. analizuje się kolejneskładniki artykułu hasłowego, porównuje ich wypełnienie w różnych słowni-kach, przede wszystkim słownikach ogólnych. Rzecz jasna, nie można było przytym uniknąć przywołań pewnych elementów teoretycznej wiedzy językoznaw-czej, np. z zakresu semantyki (zasady definiowania), frazeologii (definicjazwiązku frazeologicznego), fleksji (problematyka rodzaju gramatycznego). Po-jawiają się one w paragrafach poświęconych odpowiednim elementom artyku-łów hasłowych. Ogólnym więc celem rozdziału 3. jest przekazanie odbiorcyw miarę uniwersalnej wiedzy o strukturze słownika, jaką będzie mógłw przyszłości zastosować do dowolnego źródła leksykograficznego. Rozdział 4.dotyczy wpływu, jaki wywierają czynniki pozajęzykoznawcze na kształt opisusłownikowego: społeczno-kulturowe i ideologiczne.

Rozdziały 5. i 6. mają już charakter przeglądowy. W rozdziale 5. przedsta-wiono krótką historię polskich słowników od czasów najdawniejszych dopołowy XX wieku, wraz z próbą jej periodyzacji. W rozdziale 6. omówiono(z konieczności skrótowo) współczesną ofertę leksykograficzną, czyli wybranesłowniki dostępne na rynku w czasie powstawania tego podręcznika. Poszcze-gólne leksykony są prezentowane według najogólniej wyodrębnionych ichtypów, a komentarze autorskie mają charakter przede wszystkim faktograficzny.Starano się unikać recenzowania poszczególnych pozycji, choć w niektórychwypadkach przywołuje się recenzje drukowane w czasopismach naukowych.Przeważnie jednak podaje się tylko informacje, na których podstawie odbiorca,odwoławszy się do wiedzy wyniesionej z wcześniejszych, „teoretycznych”rozdziałów, może sobie wyrobić opinię o danej pozycji.

W toku wykładu pojawiają się wyrażenia rynek leksykograficzny, ofertaleksykograficzna, które dla czytelników mogą być zaskakujące. W sposóbjednak nieunikniony tworzenie słowników przestało być li tylko formą służbynarodowi, misji edukacyjnej (jak je pojmowano w Polsce przed 1989 rokiem),ale stało się również rodzajem działalności komercyjnej, nastawionej na zysk.Użytkownik słownika nie tylko obcuje z wytworem działań intelektualno--warsztatowych pewnej osoby lub grupy osób, ale — zwłaszcza będąc nabywcą

13

— wciela się w określoną rolę w grze rynkowej, w jaką dzieła leksykograficznesą włączone na równi z innymi publikacjami. O tej przemianie nie wolnozapominać. Dlatego też w tym opracowaniu koncentrujemy uwagę na słowni-kach przeznaczonych dla szerszych kręgów odbiorców, a redukujemy dominimum charakterystykę słowników ściśle naukowych. Uważamy, iż studentpowinien się z nimi zapoznawać podczas zajęć z innych przedmiotów (zgodniez zakresem danego słownika).

Tytuł niniejszej książki — Wprowadzenie do leksykografii polskiej — maswe uzasadnienie. Mimo niemałej przecież objętości zdołaliśmy w niej przeka-zać tylko i wyłącznie podstawowe informacje z przedmiotowej dziedziny, któraokazała się niezwykle rozległa, bogata w problematykę i literaturę. Głównymiadresatami podręcznika są studenci filologii polskiej (stąd celowe pominięcieproblematyki słowników przekładowych i przeznaczonych dla obcokrajowców),ewentualnie innych kierunków filologicznych, którzy znajdą tu kompendiumwiedzy o warsztacie i rynku leksykograficznym. Staraliśmy się wykład formuło-wać w miarę możliwości językiem prostym i syntetycznie. Poszerzenie przedsta-wianej problematyki odbiorca może osiągnąć, kierując się odsyłaczami biblio-graficznymi, umieszczanymi w tekście dość licznie. Dzięki temu podręcznikusatysfakcjonuje również osoby bardziej zainteresowane tematem, o poziomieznajomości przedmiotu wyższym niż podstawowy. Wywód ilustrujemy, rzeczjasna, cytatami z haseł słownikowych, staramy się jednak ograniczać je doniezbędnego minimum. Książka ta nie ma bowiem zastępować odbiorcykontaktu ze słownikami, ale tylko stanowić dlań przewodnik i przygotowanie doich lektury. Z tego także powodu nie zamieszczamy reprodukcji fragmentówomawianych leksykonów, poza kilkoma wyjątkami, dotyczącymi dzieł o specy-ficznym układzie edytorskim. Wówczas odwołanie się do kodu wizualnegomoże najlepiej uzmysłowić czytelnikowi opisywane zjawisko.

Prezentowana praca nie pretenduje do doskonałości. Jest to raczej podsumo-wanie pewnego etapu refleksji nad leksykografią, dawniejszą i nowszą. Brakaktualnego podręcznika leksykografii stał się jednak ostatnio tak dotkliwy, że najego wypełnienie nie można było dłużej czekać. Widzenie obiektu badań ma tucharakter autorski (podobnie było zresztą we wcześniejszych podręcznikachtego przedmiotu: G r o c h o w s k i 1982 i M i o d u n k a 1989), choć — jak sięwydaje — w ogólności zgodny z nowoczesnymi polskimi ujęciami metaleksy-kograficznymi. Szczególnie fragmentaryczny może się wydać opis najnowszejoferty słowników, a dzieje się tak z powodu ich mnogości i braku ichdokładniejszych analiz. Jeśli w przyszłości takie analizy zostaną przeprowadzo-ne, to z pewnością powiększą nasz stan wiedzy na ten temat i przyczynią się dopowstania następnych, dokładniejszych prac syntetycznych oraz monograficz-nych.

Przedmowa

309

Indeks ważniejszych terminów

antonimia, 176—177artykuł hasłowy, 52

błędne koło, 88

definicja gramatyczna, 80—81definicja kognitywna, 90definicja konstrukcyjna, 82definicja metajęzykowa, 83definicja ostensywna, 83—84definicja pragmatyczna, 82definicja przedmiotowa, 83definicja realnoznaczeniowa, 79definicja regulująca, 82definicja równościowa, 81definicja semantyczna, 82definicja sprawozdawcza, 82definicja strukturalna, 80definicja strukturalno-znaczeniowa, 80definicja synonimiczna, 80, 87definicja zakresowa, 80definiendum, 81definiens, 81digitalizacja, 252—253dykcjonarz, 124

elektroniczny tłumacz, 27encyklopedyzm, 36, 89—90etykieta leksemu, 47

forma hasłowa, patrz wyraz hasłowy

hasło, 52, 54hasłowanie, 56hiperonim, 176hiponim, 176hiponimia, 176holonim, 271holonimia, 258homofonia, 59homografia, 59homonimia, 58—60homonimia absolutna, 59homonimia całkowita, 59homonimia częściowa, 59homonimia fleksyjna, 59homonimia słowotwórcza, 59homonimy, 58

idem per idem, patrz błędne kołoignotum per ignotum, 88implikacja, 175informacja gramatyczna, 64informacja gramatyczna bezpośrednia, 64informacja gramatyczna eksplicytna, 64informacja gramatyczna implicytna, 64informacja gramatyczna pośrednia, 64informacja statystyczna, 240

jednostka leksykalna, 48

310 Indeks ważniejszych terminów

kolokacje, 273komplementarność, 177komputerowy korpus tekstów, 262konwersja leksykalna, 177

leksem, 47leksykografia, 14—16leksykologia, 14leksykon, 125

makrostruktura słownika, 52mamotrekty, 125mamotrepty, patrz mamotrektymeronim, 271meronimia, 258metaleksykografia, 16mikrostruktura słownika, 52

nomenklator, 125normatywizm, 36, 111—113normatywizm opisowy, 113normatywizm selekcyjny, 112

perswazja, 113perswazyjność, 36, 113podhasło, 52polisemia, 71—75polisemia nieregularna, 73polisemia regularna, 73polisemia regularna produktywna, 74

słownik a fronte, 24, 53słownik a tergo, 24, 53słownik aktywny, 26słownik alfabetyczny, 24słownik derywowany, 265słownik diachroniczny, 26słownik elektroniczny, 27, 251—252

słownik gniazdowy, 24słownik jednojęzyczny, 23słownik językowy, 21—23słownik kombinatoryczny, 26słownik komputerowy, 252słownik minimum, 26słownik naukowy, 25, 238—239słownik normatywny, 26słownik offline, 27, 254słownik ogólny, 24słownik online, 27, 254słownik opisowy, 26słownik pasywny, 26słownik pedagogiczny, 25słownik pojęciowy, 24, 53słownik popularny, 25słownik prymarnie elektroniczny, 252słownik przekładowy, 24słownik rymów, 25słownik specjalistyczny, 24słownik synchroniczny, 26słownik zdigitalizowany, 252słownik-prototyp, 43, 155sprzeczność, 177struktura leksykografii, 154—155synonimia, 173—176

tezaurus, 178—180troponimia, 258

wieloznaczność, patrz polisemiawokabularz, 124—125wyraz fonologiczny, 46wyraz graficzny, 46wyraz gramatyczny, 46wyraz hasłowy, 52—53, 63—64wyraz tekstowy, 46

związki frazeologiczne, typy, 99

312

Projektant okładkiZenon Dyrszka

RedaktorMałgorzata Pogłódek

Redaktor technicznyMałgorzata Pleśniar

KorektorAgnieszka Plutecka

Copyright © 2009 byWydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Wszelkie prawa zastrzeżone

ISSN 1644-0552ISBN 978-83-226-1852-3

WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

ul. Bankowa 12B, 40-007 Katowicewww.wydawnictwo.us.edu.ple-mail: wydawus@us.edu.pl

Wydanie III. Ark. druk. 19,5 + wklejka. Ark. wyd. 24,0.Przekazano do łamania w grudniu 2008 r. Podpisano

do druku w marcu 2009 r. Papier offset. kl. III, 80 gCena 36 zł

Łamanie: Pracownia Składu KomputerowegoWydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego

Druk i oprawa: EXPOL, P. Rybiński, J. Dąbek, Spółka Jawnaul. Brzeska 4, 87-800 Włocławek