wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - fod financiën · pdf fileschenker overlijdt...

94
Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen Federale Overheidsdienst Financiën - 1 november 2014 -

Upload: phamkiet

Post on 04-Feb-2018

224 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

Wegwijs in schenkingen en

nalatenschappen

Federale Overheidsdienst Financiën- 1 november 2014 -

Page 2: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

Deze brochure werd opgesteld door een werkgroep ambtenaren van de Federale Overheidsdienst Financiën. Ze mag niet worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfi lm of op welke wijze ook zon der voorafgaande schriftelijke toestemming van het Departement. Zij kan even min als een ministeriële aanschrijving worden aangemerkt en derhalve niet in rechte worden opgeworpen.

Vormgeving: Dienst Strategische Coördinatie en Communicatie.

Verantwoordelijke uitgever:

Nadine Daoût (Dienst Strategische Coördinatie en Communicatie)

FOD Financiën - North Galaxy B24

Koning Albert II-laan 33, bus 70 - 1030 Brussel

D/2014 - 1418/3

Page 3: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

3

Schenkingen 5

Schenking: defi nitie, soorten ... 7

Berekening van het schenkingsrecht 9

Tarieven in de verschillende gewesten 10

Nalatenschappen 37

Geblokkeerde en gedeblokkeerde bankrekeningen 39

Overlijden en aangifte van nalatenschap 47

Nalatenschap en berekening van het successierecht 58

Tarieven in de verschillende gewesten 59

Betaling van het successierecht 89

Lexicon 91

Inhoud

Page 4: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap
Page 5: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

Wegwijs in schenkingen

en nalatenschappen

Schenkingen

5

Page 6: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap
Page 7: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

7

Schenking: defi nitie, soorten ...

Wat is een schenking?

Een schenking is een overeenkomst waarbij een schenker gratis en onherroepelijk afstand doet van een roerend of onroerend goed ten gunste van een begiftigde en waarbij de begiftigde dit goed aanvaardt.

Ik wil graag voor mijn overlijden een deel van mijn goederen weg-schenken. Is zo een schenking onderworpen aan belastingen?

Als u een schenking van roerende goederen overweegt, hebt u verschillende mogelijkheden: een handgift, een onrechtstreekse schenking per overschrijving, een notariële schenking.

Schenkingen van onroerende goederen moeten sowieso bij notariële akte gebeu-ren. Deze akte wordt geregistreerd en hiervoor moet de begiftigde schenkingsrecht betalen.

Wat wordt er verstaan onder een handgift?

Bij een handgift gaan de roerende goederen gewoon, zonder enige formaliteit, over van de ene hand in de andere. Goederen die hiervoor in aanmerking komen, zijn bijvoorbeeld geld, juwelen, antiek …

Voor handgiften geldt geen registratieverplichting en moeten dus ook geen registratierechten of schenkingsrechten worden betaald. Worden ze echter wel ter registratie aangeboden, dan zal er natuurlijk schenkingsrecht geheven worden.

Page 8: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

8

Als de gift niet werd geregistreerd en de schenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap en zijn er dus nog successierechten verschuldigd op het bedrag van de schenking. De tarieven van het successierecht liggen hoger dan die van het registratie- of schen-kingsrecht.

U kunt, als begiftigde, zelf, dus zonder tussenkomst van de notaris, een handgift laten registeren door de documenten (brieven …) die het bestaan van de schenking aantonen, over te maken aan het regi-stratiekantoor. Wanneer u registratierechten heeft betaald op deze roerende schenking moet u ze als erfgenaam niet meer vermelden in de aangifte van nalatenschap en bent u dus geen successierechten meer verschuldigd.

Wat wordt er verstaan onder een onrechtstreekse schenking peroverschrijving?

Ook voor schenkingen per overschrijving geldt geen registratieverplichting en moeten dus geen registratierechten of schenkingsrechten worden betaald. Worden ze echter wel ter registratie aangeboden, dan zal er natuurlijk schenkingsrecht geheven worden.

Als de schenking per overschrijving niet werd geregistreerd en de schenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap en zijn er dus nog successierechten verschuldigd op het bedrag van de schenking. De tarieven van het successierecht liggen hoger dan die van het regi-stratie- of schenkingsrecht.

U kunt, als begiftigde, zelf, dus zonder tussenkomst van de notaris, een onrechtstreekse schenking laten registeren door de documenten (brieven, overschrijvingsbewijzen …) die het bestaan van de schenking aantonen, over te maken aan het registratiekantoor. Wanneer u regi-stratierechten heeft betaald op deze roerende schenking moet u ze als erfgenaam niet meer vermelden in de aangifte van nalatenschap en bent u dus geen successierechten meer verschuldigd.

Page 9: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

9

Berekening van het schenkingsrecht

Hoe wordt het schenkingsrecht berekend?

Het schenkingsrecht wordt berekend:

✓ op de brutowaarde van de goederen die de begiftigde ontvangt

✓ volgens een tarief dat stijgt naarmate de waarde van de goederen toeneemt

✓ volgens een tarief dat verschilt naargelang de graad van verwantschap tussen de schenker en de begiftigde (hoe verder de graad van verwantschap, hoe hoger het tarief )

De tarieven verschillen afhankelijk van het gewest waar de schenker op het ogen-blik van de schenking zijn fi scale woonplaats heeft. Als de fi scale woonplaats van de schenker tijdens de periode van 5 jaar vóór zijn schenking op meer dan één plaats in België gelegen was, wordt het tarief toegepast van het gewest waar de fi scale woonplaats van de schenker tijdens deze periode het langst gevestigd was.

Page 10: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

10

Tarieven in de verschillende gewesten

VLAAMS GEWEST

Vanaf 1 januari 2015 is het Vlaams Gewest bevoegd voor de schenkingsrechten van onroerende en roerende goederen.

Voor de schenking van onroerende goederen:

✓ De schenker moet in het Vlaams Gewest wonen (en er het langst hebben gewoond tijdens de vijf jaar die aan de schenking voorafgaan (regel van vijf jaar))

of✓ Als de schenker geen Belgisch rijksinwoner is, moet het gaan om een schenking

van een of meerdere onroerende goederen die gelegen zijn in het Vlaams Gewest.

Voor de schenking van roerende goederen:

✓ De schenker moet in het Vlaams Gewest wonen (regel van vijf jaar).of✓ Als de schenker geen Belgisch rijksinwoner is, moet de begiftigde in het Vlaams

Gewest wonen (regel van vijf jaar).of✓ Als noch de schenker, noch de begiftigde Belgisch rijksinwoners zijn, moet de

roerende schenking geregistreerd zijn in het Vlaams Gewest.

Page 11: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

11

1. Schenking van onroerende goederen

Wat is het tarief bij schenking van een onroerend goed aan eenechtgenoot/samenwonende in het Vlaams Gewest?

Gedeelte van de schenking Tussen echtgenoten ensamenwonenden

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0150.000,01

100.000,01150.000,01200.000,01250.000,01

Boven 500.000

12.50025.00050.000

100.000150.000200.000250.000500.000

3457

1014182430

375875

2.1255.625

10.62517.62526.62586.625

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van mijn echtgenoot/samenwonende in het Vlaams Gewest een onroerend goed gekregen heb?

De vermindering voor de begiftigde echtgenoot/samenwonende, die minstens 3 kin-deren in leven heeft, bedraagt 4 % per kind dat de leeftijd van 21 jaar niet heeft bereikt, zonder dat deze vermindering 124 euro per kind mag overschrijden. Deze vermindering geldt niet bij schenking van een bouwgrond belast met het verlaagd tarief.

Wat wordt er verstaan onder samenwonende in het Vlaams Gewest?

Onder samenwonende wordt in het Vlaams gewest verstaan:✓ de persoon met wie de schenker een verklaring van wettelijke samenwoning

heeft afgelegd (= wettelijk samenwonende)

Page 12: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

12

✓ de persoon of personen die op de dag van de schenking ten minste 1 jaar ononderbroken met de schenker samenwonen en er een gemeenschappelijke huishouding mee voeren (= feitelijk samenwonende).

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van mijn echtgenoot/samenwonende partner in het Vlaams Gewest een bouwgrond gekregen heb, die volgens de stedenbouwkundige voor-schriften bestemd is tot woningbouw?

Bij schenking van een bouwgrond bestemd tot woningbouw worden tussen echt-genoten/samenwonenden de heffi ngspercentages tot en met de schijf van 100.000 tot 150.000 euro telkens met 2 % verlaagd t.o.v. het gewone tarief.

Gedeelte van de schenking Tussen echtgenoten ensamenwonenden

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0150.000,01

100.000,01150.000,01200.000,01250.000,01

Boven 500.000

12.50025.00050.000

100.000150.000200.000250.000500.000

12358

14182430

125375

1.1253.6257.625

14.62523.62583.625

Voorwaarde tot behoud van de vermindering:

Voor akten verleden vóór 1 januari 2012Binnen de drie jaar na de schenking moet een volledig dossier ingediend zijn voor een stedenbouwkundige vergunning voor het bouwen van een woning.

Voor akten verleden vanaf 1 januari 2012 tot en met 31 december 2014Het begrotingsdecreet 2012 voorziet voor een laatste maal in een verlenging van dit gunstregime tot 31 december 2014. Daarnaast voert het decreet enkele nieuwe voorwaarden in voor de toepassing van het verlaagde tarief.

Page 13: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

13

De grond die u wilt schenken, moet volgens de stedenbouwkundige voorschriften bestemd zijn voor woningbouw. Nu wordt daar ook aan toegevoegd dat die grond gelegen moet zijn in het Vlaams Gewest.

Ook nieuw is dat de persoon aan wie u de grond schenkt het engagement moet aangaan om binnen de vijf jaar vanaf de schenkingsakte zijn hoofdverblijfplaats op het adres van de grond te vestigen. Dat houdt dus de dubbele voorwaarde in dat er op de grond werkelijk een woning wordt gebouwd en dat de begiftigde daar ook effectief gaat wonen. De oude voorwaarde dat de begiftigde binnen de drie jaar een volledige stedenbouwkundig vergunningsdossier moest indienen, vervalt.

Wat is het tarief bij schenking van een onroerend goed aan een familielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) in het Vlaams Gewest?

Vanaf 17 januari 2014 worden in het Vlaams Gewest de volgende schenkingen gelijkgesteld met schenkingen in rechte lijn:

✓ de schenkingen tussen stiefouder en stiefkind (kind van de ouder, van de wet-telijk of feitelijk samenwonende) en omgekeerd

✓ als er gemeenschappelijke afstammelingen zijn, de schenkingen tussen uit de echt of van tafel en bed gescheiden ouders, en die tussen ex-samenwonenden

✓ de schenkingen tussen zorgouder en zorgkind, en omgekeerd, als vóór de leeftijd van 21 jaar en gedurende 3 achtereenvolgende jaren, die ‘feitelijk geadopteerde’ heeft ingewoond bij een andere persoon en gedurende die tijd hoofdzakelijk van die andere persoon of van deze en zijn levenspartner (echtgenoot, wettelijk of feitelijk samenwonende) de hulp en verzorging heeft gekregen die kinderen normaal van hun ouders krijgen.

Voornoemde schenkingen genieten een bevoorrecht tarief (3% voor de schenking van roerende goederen, 3 % tot 30 % voor de schenking van onroerend goederen).

Page 14: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

14

Gedeelte van de schenking In rechte lijn

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0150.000,01

100.000,01150.000,01200.000,01250.000,01

Boven 500.000

12.50025.00050.000

100.000150.000200.000250.000500.000

3457

1014182430

375875

2.1255.625

10.62517.62526.62586.625

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van een familielid in rechte lijn (ouder, grootouder, kind, kleinkind) in het Vlaams Gewest een bouwgrond gekregen heb, die volgens de steden-bouwkundige voorschriften bestemd is tot woningbouw?

Bij schenking in rechte lijn van een bouwgrond bestemd tot woningbouw worden de heffi ngspercentages tot en met de schijf van 100.000 tot 150.000 euro telkens met 2 % verlaagd t.o.v. het gewone tarief.

Page 15: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

15

Gedeelte van de schenking In rechte lijn

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0150.000,01

100.000,01150.000,01200.000,01250.000,01

Boven 500.000

12.50025.00050.000

100.000150.000200.000250.000500.000

12358

14182430

125375

1.1253.6257.625

14.62523.62583.625

Voorwaarde tot behoud van de vermindering:

Voor akten verleden vóór 1 januari 2012Binnen de drie jaar na de schenking moet een volledig dossier ingediend zijn voor een stedenbouwkundige vergunning voor het bouwen van een woning.

Voor akten verleden vanaf 1 januari 2012 tot en met 31 december 2014Het begrotingsdecreet 2012 voorziet voor een laatste maal in een verlenging van dit gunstregime tot 31 december 2014. Daarnaast voert het decreet enkele nieuwe voorwaarden in voor de toepassing van het verlaagde tarief.

De grond die u wilt schenken, moet volgens de stedenbouwkundige voorschriften bestemd zijn voor woningbouw. Nu wordt daar ook aan toegevoegd dat die grond gelegen moet zijn in het Vlaams Gewest.

Ook nieuw is dat de persoon aan wie u de grond schenkt het engagement moet aangaan om binnen de vijf jaar vanaf de schenkingsakte zijn hoofdverblijfplaats op het adres van de grond te vestigen. Dat houdt dus de dubbele voorwaarde in dat er op de grond werkelijk een woning wordt gebouwd en dat de begiftigde daar ook effectief gaat wonen. De oude voorwaarde dat de begiftigde binnen de drie jaar een volledige stedenbouwkundig vergunningsdossier moest indienen, vervalt.

Page 16: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

16

Wat is het tarief bij schenking van een onroerend goed aan een broerof zus in het Vlaams Gewest?

Gedeelte van de schenking Tussen broers en zussen

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0175.000,01

Boven 175.000

12.50025.00075.000

175.000

2025355065

2.5005.625

23.12573.125

Wat is het tarief bij schenking van een onroerend goed aan een oom, tante, neef of nicht in het Vlaams Gewest?

Gedeelte van de schenking Tussen ooms, tantes, neven ofnichten

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0175.000,01

Boven 175.000

12.50025.00075.000

175.000

2530405570

3.1256.875

26.87581.875

Page 17: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

17

Wat is het tarief bij schenking van een onroerend goed aan een andere persoon dan een echtgenoot/samenwonende, familielid in rechte lijn, broer of zus, oom, tante, neef of nicht in het Vlaams Gewest?

Gedeelte van de schenking Andere

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0175.000,01

Boven 175.000

12.50025.00075.000

175.000

3035506580

3.7508.125

33.12598.125

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van een andere persoon dan een echtgenoot/samenwonende of eenfamilielid in rechte lijn (ouder, grootouder, kind, kleinkind) in het Vlaams Gewest een bouwgrond gekregen heb, die volgens de steden-bouwkundige voorschriften bestemd is tot woningbouw?

Voor schenkingen van een bouwgrond bestemd tot woningbouw tussen andere personen dan echtgenoten of familieleden in rechte lijn is tot de belastingschijf van 150.000 euro een tarief van 10 % van toepassing. Daarboven is het gewone tarief voor de schenking van onroerende goederen van toepassing, rekening houdend met de verwantschap tussen schenker en begiftigde.

Page 18: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

18

Gedeelte van de schenking Tussen broers en zussen

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,01150.000,01

Boven 175.000

150.000175.000

105065

15.00027.500

Gedeelte van de schenking Tussen ooms, tantes, neven ofnichten

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,01150.000,01

Boven 175.000

150.000175.000

105570

15.00028.750

Gedeelte van de schenking Tussen alle andere personen

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,01150.000,01

Boven 175.000

150.000175.000

106580

15.00031.250

Voorwaarde tot behoud van de vermindering:

Voor akten verleden vóór 1 januari 2012Binnen de drie jaar na de schenking moet een volledig dossier ingediend zijn voor een stedenbouwkundige vergunning voor het bouwen van een woning.

Voor akten verleden vanaf 1 januari 2012 tot en met 31 december 2014Het begrotingsdecreet 2012 voorziet voor een laatste maal in een verlenging van dit gunstregime tot 31 december 2014. Daarnaast voert het decreet enkele nieuwe voorwaarden in voor de toepassing van het verlaagde tarief.

Page 19: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

19

De grond die u wilt schenken, moet volgens de stedenbouwkundige voorschriften bestemd zijn voor woningbouw. Nu wordt daar ook aan toegevoegd dat die grond gelegen moet zijn in het Vlaams Gewest.

Ook nieuw is dat de persoon aan wie u de grond schenkt het engagement moet aangaan om binnen de vijf jaar vanaf de schenkingsakte zijn hoofdverblijfplaats op het adres van de grond te vestigen. Dat houdt dus de dubbele voorwaarde in dat er op de grond werkelijk een woning wordt gebouwd en dat de begiftigde daar ook effectief gaat wonen. De oude voorwaarde dat de begiftigde binnen de drie jaar een volledige stedenbouwkundig vergunningsdossier moest indienen, vervalt.

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van een andere persoon dan een echtgenoot/samenwonende in het Vlaams Gewest een onroerend goed gekregen heb?

De vermindering voor de begiftigde, die minstens 3 kinderen in leven heeft, be-draagt 2 % per kind dat de leeftijd van 21 jaar niet heeft bereikt, zonder dat deze vermindering 62 euro per kind mag overschrijden.

2. Schenking van roerende goederen

Wat is het tarief bij schenking van roerende goederen aan eenechtgenoot/samenwonende in het Vlaams Gewest?

Over het brutoaandeel van de begiftigde wordt een recht geheven van 3 %.

Wat is het tarief bij schenking van roerende goederen aan een fami-lielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) in het Vlaams Gewest?

Over het brutoaandeel van elke begiftigde wordt een recht geheven van 3 %.

Page 20: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

20

Wat is het tarief bij schenking van roerende goederen aan een ander persoon dan een echtgenoot/samenwonende of een familielid inrechte lijn in het Vlaams Gewest?

Over het brutoaandeel van elke begiftigde wordt een recht geheven van 7 %.

Vanaf 17 januari 2014 worden in het Vlaams Gewest de volgende schenkingen gelijkgesteld met schenkingen in rechte lijn:

✓ de schenkingen tussen stiefouder en stiefkind (kind van de ouder, van de wet-telijk of feitelijk samenwonende) en omgekeerd

✓ als er gemeenschappelijke afstammelingen zijn, de schenkingen tussen uit de echt of van tafel en bed gescheiden ouders, en die tussen ex-samenwonenden

✓ de schenkingen tussen zorgouder en zorgkind, en omgekeerd, als vóór de leeftijd van 21 jaar en gedurende 3 achtereenvolgende jaren, die ‘feitelijk geadopteerde’ heeft ingewoond bij een andere persoon en gedurende die tijd hoofdzakelijk van die andere persoon of van deze en zijn levenspartner (echtgenoot, wettelijk of feitelijk samenwonende) de hulp en verzorging heeft gekregen die kinderen normaal van hun ouders krijgen.

Voornoemde schenkingen genieten een bevoorrecht tarief (3% voor de schenking van roerende goederen, 3 % tot 30 % voor de schenking van onroerend goederen).

Page 21: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

21

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

1. Schenking van onroerende goederen

Wat is het tarief bij schenking van onroerende goederen aan eenechtgenoot/samenwonende in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?

Bij schenking van onroerende goederen aan een echtgenoot/samenwonende in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt over het brutoaandeel van de begiftigde tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Gedeelte van de schenking Tussen echtgenoten ensamenwonenden

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0150.000,01

100.000,01175.000,01250.000,01

Boven 500.000

50.000100.000175.000250.000500.000

389

182430

1.5005.500

12.25025.75085.750

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van mijn echtgenoot/samenwonende in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een onroerend goed gekregen heb?

De vermindering voor de begiftigde echtgenoot/samenwonende, die minstens 3 kinderen in leven heeft, bedraagt 4 % per kind dat de leeftijd van 21 jaar niet heeft bereikt, zonder dat deze vermindering 124 euro per kind mag overschrijden.

Page 22: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

22

Wat wordt er verstaan onder een samenwonende in het BrusselsHoofdstedelijk Gewest?

Onder samenwonende wordt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de persoon verstaan met wie de schenker een verklaring van wettelijke samenwoning heeft afgelegd.

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van mijn echtgenoot/samenwonende in het Brussels HoofdstedelijkGewest een onroerend goed gekregen heb dat bestemd is tot bewoning?

Bij schenkingen tussen echtgenoten en samenwonenden van

✓ het aandeel ‘in volle eigendom’ van de schenker in een onroerend goed

✓ dat geheel of gedeeltelijk tot bewoning is bestemd

✓ en dat gelegen is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

wordt registratie- of schenkingsrecht geheven tegen het volgende voordeel tarief.

Gedeelte van de schenking Tussen echtgenoten ensamenwonenden

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0150.000,01

100.000,01175.000,01250.000,01

Boven 500.000

50.000100.000175.000250.000500.000

25,36

122430

1.0003.6508.150

17.15077.150

Page 23: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

23

Opgelet!

Aan de toepassing van dit voordeeltarief zijn de volgende voorwaarden verbon-den:

1. De begiftigde mag op datum van de schenking niet reeds voor de geheelheid volle eigenaar zijn van een ander onroerend goed dat bestemd is tot bewoning, zelfs gelegen in het buitenland.

2. De begiftigde moet uitdrukkelijk de toepassing van het voordeeltarief vragen in de akte van schenking of aanvaarding van schenking.

3. In deze akte moet elke begiftigde die de toepassing van het voordeeltarief vraagt uitdrukkelijk verklaren dat hij niet van de toepassing is uitgesloten.

4. Minstens één van de begiftigden, die de toepassing van het voordeeltarief vragen, moet er zich in de akte toe verbinden

● binnen de 2 jaar na registratie zijn hoofdverblijfplaats te zullen vestigen op het adres van de geschonken woning

● minstens 5 jaar zijn hoofdverblijfplaats in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te zullen behouden vanaf de datum van vestiging van de hoofdverblijfplaats in de geschonken woning.

Let op: De ordonnantie van 16 december 2011 (BS 2 februari 2012) heeft deze voorwaarde afgeschaft voor akten verleden vanaf 12 februari 2012.

Dit voordeeltarief is niet van toepassing op de schenking van een bouwgrond.

Page 24: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

24

Wat is het tarief bij schenking van onroerende goederen aan eenfamilielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) in hetBrussels Hoofdstedelijk Gewest?

Bij schenking van onroerende goederen aan een familielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt over het brutoaandeel van de begiftigde tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Gedeelte van de schenking In rechte lijn

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0150.000,01

100.000,01175.000,01250.000,01

Boven 500.000

50.000100.000175.000250.000500.000

389

182430

1.5005.500

12.25025.75085.750

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van een familielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een onroerend goed gekregen heb dat bestemd is tot bewoning?

Bij schenkingen in rechte lijn van

✓ het aandeel ‘in volle eigendom’ van de schenker in een onroerend goed

✓ dat geheel of gedeeltelijk tot bewoning is bestemd

✓ en dat gelegen is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

wordt registratie- of schenkingsrecht geheven tegen het volgende voordeel tarief.

Page 25: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

25

Gedeelte van de schenking In rechte lijn

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0150.000,01

100.000,01175.000,01250.000,01

Boven 500.000

50.000100.000175.000250.000500.000

25,36

122430

1.0003.6508.150

17.15077.150

Opgelet!

Aan de toepassing van dit voordeeltarief zijn de volgende voorwaarden verbon-den:

1. De begiftigde mag op datum van de schenking niet reeds voor de geheelheid volle eigenaar zijn van een ander onroerend goed dat bestemd is tot bewoning, zelfs gelegen in het buitenland.

2. De begiftigde moet uitdrukkelijk de toepassing van het voordeeltarief vragen in de akte van schenking of aanvaarding van schenking.

3. In deze akte moet elke begiftigde die de toepassing van het voordeeltarief vraagt uitdrukkelijk verklaren dat hij niet van de toepassing is uitgesloten.

4. Minstens één van de begiftigden, die de toepassing van het voordeeltarief vragen, moet er zich in de akte toe verbinden om:

● binnen de 2 jaar na registratie zijn hoofdverblijfplaats te zullen vestigen op het adres van de geschonken woning

● minstens 5 jaar zijn hoofdverblijfplaats in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te zullen behouden vanaf de datum van vestiging van de hoofdverblijfplaats in de geschonken woning.

Let op: De ordonnantie van 16 december 2011 (BS 2 februari 2012) heeft deze voorwaarde afgeschaft voor akten verleden vanaf 12 februari 2012.

Page 26: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

26

Dit voordeeltarief is niet van toepassing op de schenking van een bouwgrond.

Wat is het tarief bij schenking van onroerende goederen aan een broer of zus in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?

Bij schenking van onroerende goederen aan een broer of zus in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt over het brutoaandeel van de begiftigde tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Gedeelte van de schenking Tussen broers en zussen

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0150.000,01

100.000,01175.000,01

Boven 250.000

12.50025.00050.000

100.000175.000250.000

20253040556065

2.5005.625

13.12533.12574.375

119.375

Wat is het tarief bij schenking van onroerende goederen aan een oom, tante, neef of nicht in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?

Bij schenking van onroerende goederen aan een oom, tante, neef of nicht in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt over het brutoaandeel van de begiftigde tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Page 27: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

27

Gedeelte van de schenking Tussen ooms of tantes en nichten of neven

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0150.000,01

100.000,01Boven 175.000

50.000100.000175.000

35506070

17.50042.50087.500

Wat is het tarief bij schenking van onroerende goederen aan eenandere persoon dan een echtgenoot/samenwonende, familielid in rechte lijn, broer, zus, oom, tante, neef of nicht in het BrusselsHoofdstedelijk Gewest?

Bij schenking van onroerende goederen aan een andere persoon dan een echtge-noot/samenwonende, familielid in rechte lijn, broer, zus, oom, tante, neef of nicht in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt over het brutoaandeel van de begiftigde tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Gedeelte van de schenking Tussen alle andere personen

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0150.000,0175.000,01

Boven 175.000

50.00075.000

175.000

40556580

20.00033.75098.750

Page 28: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

28

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van een andere persoon dan een echtgenoot/samenwonende in hetBrussels Hoofdstedelijk Gewest een onroerend goed gekregen heb?

De vermindering voor de begiftigde, die minstens 3 kinderen in leven heeft, be-draagt 2 % per kind dat de leeftijd van 21 jaar niet heeft bereikt, zonder dat deze vermindering 62 euro per kind mag overschrijden.

2. Schenking van roerende goederen

Wat is het tarief bij schenking van roerende goederen aan eenechtgenoot/samenwonende in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?

Over het brutoaandeel van de begiftigde wordt een recht geheven van 3 %.

Wat is het tarief bij schenking van roerende goederen aan eenfamilielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) in hetBrussels Hoofdstedelijk Gewest?

Over het brutoaandeel van elke begiftigde wordt een recht geheven van 3 %.

Wat is het tarief bij schenking van roerende goederen aan een ander persoon dan een echtgenoot/samenwonende of een familielid inrechte lijn in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?

Over het brutoaandeel van elke begiftigde wordt een recht geheven van 7 %.

Page 29: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

29

WAALS GEWEST

1. Schenking van onroerende goederen

Wat is het tarief bij schenking van een onroerend goed aan eenechtgenoot/wettelijk samenwonende in het Waals Gewest?

Bij schenking van onroerende goederen aan een echtgenoot/samenwonende in het Waals Gewest wordt over het brutoaandeel van de begiftigde tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Gedeelte van de schenking Tussen echtgenoten en wettelijksamenwonenden

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0150.000,01

100.000,01150.000,01200.000,01250.000,01

Boven 500.000

12.50025.00050.000

100.000150.000200.000250.000500.000

3457

1014182430

375875

2.1255.625

10.62517.62526.62586.625

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van mijn echtgenoot/wettelijk samenwonende in het Waals Gewest een onroerend goed gekregen heb?

De vermindering voor de begiftigde echtgenoot/wettelijk samenwonende, die min-stens 3 kinderen in leven heeft, bedraagt 4 % per kind dat de leeftijd van 21 jaar niet heeft bereikt, zonder dat deze vermindering 124 euro per kind mag overschrijden.

Page 30: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

30

Wat wordt er verstaan onder samenwonende in het Waals Gewest?

Onder samenwonende in het Waals Gewest wordt verstaan:

✓ de persoon die op het ogenblik van de schenking met de schenker samen-woonde en

✓ met wie de schenker een verklaring van wettelijke samenwoning heeft afgelegd

✓ in zover de verklaring van wettelijke samenwoning werd afgelegd overeenkom-stig de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek of het Wetboek van Internationaal privaat recht

Wat is het tarief bij schenking van een woning aan een echtgenoot/wettelijk samenwonende in het Waals Gewest?

Bij schenking aan een echtgenoot/wettelijk samenwonende van

✓ het aandeel ‘in volle eigendom’ van de schenker in een onroerend goed,

✓ dat geheel of gedeeltelijk tot bewoning is bestemd,

✓ dat gelegen is in het Waals Gewest,

✓ en waarin de schenker op het ogenblik van de schenking minstens 5 jaar zijn hoofdverblijfplaats heeft,

wordt over het brutoaandeel van elk van de begiftigden tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Page 31: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

31

Gedeelte van de schenking Tussen echtgenoten en samen-wonenden

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0125.000,0150.000,01

175.000,01250.000,01

Boven 500.000

25.00050.000

175.000250.000500.000

125

122430

250750

7.00016.00076.000

Schenkingen aan echtgenoten of wettelijk samenwonenden van een onroerend goed dat bestemd is tot bewoning, zijn bovendien vrijgesteld van schenkings-recht:

✓ tot 12.500 euro

✓ tot 12.500 euro extra wanneer het brutoaandeel per begiftigde niet meer be-draagt dan 125.000 euro.

Wat is het tarief bij schenking van een onroerend goed aan eenfamilielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) in hetWaals Gewest?

Bij schenking van onroerende goederen aan een familielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) in het Waals Gewest wordt over het brutoaandeel van de begiftigde tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Page 32: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

32

Gedeelte van de schenking In rechte lijn

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0150.000,01

100.000,01150.000,01200.000,01250.000,01

Boven 500.000

12.50025.00050.000

100.000150.000200.000250.000500.000

3457

1014182430

375875

2.1255.625

10.62517.62526.62586.625

Wat is het tarief bij schenking van een woning aan een familielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) in het Waals Gewest?

Bij schenking aan een familielid in rechte lijn van

✓ het aandeel ‘in volle eigendom’ van de schenker in een onroerend goed,

✓ dat geheel of gedeeltelijk tot bewoning is bestemd,

✓ dat gelegen is in het Waals Gewest,

✓ en waarin de schenker op het ogenblik van de schenking minstens 5 jaar zijn hoofdverblijfplaats heeft,

wordt over het brutoaandeel van elk van de begiftigden tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Page 33: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

33

Gedeelte van de schenking In rechte lijn

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0125.000,0150.000,01

175.000,01250.000,01

Boven 500.000

25.00050.000

175.000250.000500.000

125

122430

250750

7.00016.00076.000

Schenkingen aan een familielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) van een onroerend goed dat bestemd is tot bewoning, zijn bovendien vrijgesteld van schenkingsrecht:

✓ tot 12.500 euro

✓ tot 12.500 euro extra wanneer het brutoaandeel per begiftigde niet meer be-draagt dan 125.000 euro.

Wat is het tarief bij schenking van een onroerend goed aan een broerof zus in het Waals Gewest?

Bij schenking van onroerende goederen aan een broer of zus in het Waals Gewest wordt over het brutoaandeel van de begiftigde tegen het volgende tarief registra-tie- of schenkingsrecht geheven.

Page 34: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

34

Gedeelte van de schenking Tussen broers en zussen

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0175.000,01

Boven 175.000

12.50025.00075.000

175.000

2025355065

2.5005.625

23.12573.125

Wat is het tarief bij schenking van een onroerend goed aan een oom, tante, nicht of neef in het Waals Gewest?

Bij schenking van onroerende goederen aan een oom, tante, nicht of neef in het Waals Gewest wordt over het brutoaandeel van de begiftigde tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Gedeelte van de schenking Tussen oom of tantes en nichten of neven

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0175.000,01

Boven 175.000

12.50025.00075.000

175.000

2530405570

3.1256.875

26.87581.875

Page 35: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

35

Wat is het tarief bij schenking van een onroerend goed aan een andere persoon dan een echtgenoot/samenwonende, familielid in rechte lijn, broer, zus, oom, tante, nicht of neef in het Waals Gewest?

Bij schenking van onroerende goederen aan een andere persoon dan een echt-genoot/samenwonende, familielid in rechte lijn, broer, zus, oom, tante, nicht of neef in het Waals Gewest wordt over het brutoaandeel van de begiftigde tegen het volgende tarief registratie- of schenkingsrecht geheven.

Gedeelte van de schenking Tussen alle andere personen

van(in EUR)

tot (inbegrepen)(in EUR)

toepasselijk % op overeenstem-mend gedeelte

belasting over voorgaande

gedeelten (in EUR)

0,0112.500,0125.000,0175.000,01

Boven 175.000

12.50025.00075.000

175.000

3035608080

3.7508.125

38.125118.125

Kan ik een vermindering van schenkingsrecht genieten wanneer ik van een andere persoon dan een echtgenoot/samenwonende in het Waals Gewest een onroerend goed gekregen heb?

De vermindering voor de begiftigde, die minstens 3 kinderen in leven heeft, be-draagt 2 % per kind dat de leeftijd van 21 jaar niet heeft bereikt, zonder dat deze vermindering 62 euro per kind mag overschrijden.

Page 36: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

36

2. Schenking van roerende goederen

Wat is het tarief bij schenking van roerende goederen aan eenechtgenoot/samenwonende in het Waals Gewest?

In principe wordt een tarief van 3,3 % geheven op het brutoaandeel. Dit tarief is echter aan bepaalde voorwaarden onderworpen. Als die voorwaarden niet vervuld zijn, wordt het tarief voor schenking van onroerende goederen geheven.

Wat is het tarief bij schenking van roerende goederen aan een familielid in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) in het Waals Gewest?

In principe wordt een tarief van 3,3 % geheven op het brutoaandeel. Dit tarief is echter aan bepaalde voorwaarden onderworpen. Als die voorwaarden niet vervuld zijn, wordt het tarief voor schenking van onroerende goederen geheven.

Wat is het tarief bij schenking van roerende goederen aan een broer of zus, oom of tante, neef of nicht in het Waals Gewest?

In principe wordt een tarief van 5,5 % geheven op het brutoaandeel. Dit tarief is echter aan bepaalde voorwaarden onderworpen. Als die voorwaarden niet vervuld zijn, wordt het tarief voor schenking van onroerende goederen geheven.

Wat is het tarief bij schenking van roerende goederen aan een ander persoon dan een echtgenoot/samenwonende of een familielid in rech-te lijn, een broer, zus, oom, tante, neef of nicht in het Waals Gewest?

In principe wordt een tarief van 7,7 % geheven op het brutoaandeel. Dit tarief is echter aan bepaalde voorwaarden onderworpen. Als die voorwaarden niet vervuld zijn, wordt het tarief voor schenking van onroerende goederen geheven.

Page 37: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

Wegwijs in schenkingen

en nalatenschappen

Nalatenschappen

37

Page 38: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap
Page 39: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

39

Geblokkeerde en gedeblokkeerde bankrekeningen

Waarom wordt een bankrekening bij het overlijden geblokkeerd?

Omdat bij het overlijden van de titularis van een rekening of kluis niet duidelijk is wie zijn rechtsopvolgers zijn, wordt die rekening of kluis door de bankinstelling (de zogenaamde "derde houder" van de tegoeden) geblokkeerd.

Een blokkering van rekeningen en koffers op vraag van de administratie gebeurt slechts in één geval: als één of meerdere erfgenamen buiten de Europese Econo-mische Ruimte (*) wonen.

Als er geen erfgenamen buiten de Europese Economische Ruimte (*) wonen, is er enkel een informatieverplichting opgelegd aan de derde houders: de tegoeden van de overledene of zijn echtgenoot kunnen worden uitbetaald of teruggegeven nadat de lijst waarop die tegoeden staan vermeld (de zogenaamde lijst 201), aan de administratie werd bezorgd.

(*) België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Grie-kenland, Groot-Brittannië, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Letland, Liechtenstein, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovakije, Slovenië , Spanje, Tsjechië, Zweden.

Hoe kan ik een bankrekening laten deblokkeren?

Er kan worden overgegaan tot de deblokkering van een bankrekening op vertoon van:

✓ een akte van erfopvolging, opgemaakt door de notaris

✓ een attest van erfopvolging, afgeleverd door de ontvanger van het registra-tiekantoor (=successiekantoor)

De "verklaring van erfrecht" ondertekend door het gemeentebestuur, bij minieme bedragen, en de "akte van bekendheid" opgemaakt door de vrederechter zijn niet geldig voor de deblokkering.

Page 40: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

40

De langstlevende partner (gehuwd of wettelijk samenwonend) kan tot de helft van het bedrag dat op alle rekeningen staat, met een plafond van 5.000 euro, als voorschot uitgekeerd krijgen om dringende uitgaven te doen, zonder dat een at-test of akte van erfopvolging (zoals in principe vereist is) moet worden voorgelegd.

Is de ontvanger van het registratiekantoor altijd bevoegd?

De ontvanger van het registratiekantoor die het successiedossier van de overledene beheert, is bevoegd om een attest van erfopvolging af te leveren, als voldaan is aan al de volgende voorwaarden:

✓ de nalatenschap wordt uitsluitend geregeld volgens de wettelijke erfopvolging. D.w.z.: als de erfl ater een testament of om het even welke andere akte met laatste wilsbeschikkingen heeft opgemaakt, of heeft laten opmaken, is de ontvanger niet bevoegd;

✓ de erfl ater heeft geen huwelijkscontract of een "aktewijziging huwelijkse voor-waarden" laten opmaken;

✓ er zijn geen ‘onbekwame’ erfgenamen (minderjarige erfgenamen, onbekwaam-verklaarden …).

Wat verandert vanaf 1 juli 2012?

Vanaf 1 juli 2012 moet de notaris of de ontvanger van een registratiekantoor aan wie de erfgenamen vragen om een akte of een attest van erfopvolging op te stellen eerst contact opnemen met de belasting- en sociale administraties.

Die moeten onderzoeken of er geen schulden zijn op naam van de overledene en/of de erfgenamen. Als dat het geval is, kunnen zij dat binnen een termijn van 12 werkdagen melden aan de betrokken notaris of ontvanger.

De bankrekeningen kunnen pas worden gedeblokkeerd als in het attest van erf-opvolging, in de akte van erfopvolging of onderaan op het afschrift (‘expeditie’) bestemd voor de verschillende erfgenamen, het volgende wordt verklaard:

✓ dat noch voor de overledene, noch voor de erfgenamen schulden werden gemeld

Page 41: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

41

✓ dat- ofwel alle gemelde schulden werden betaald - ofwel alle gemelde schulden, voorafgaand aan de vrijgave van de tegoe-

den van de geblokkeerde rekening(en), worden betaald met die tegoe-den. Daarvoor moet de bank wel beschikken over het akkoord van alle erfgenamen.

Deze nieuwe maatregel geldt voor alle attesten of akten van erfopvolging die vanaf 1 juli 2012 afgeleverd worden.

Opgelet:

Alvorens zij een akte of attest van erfopvolgingaanvragen, doen de erfgenamen er goed aan om -in de mate van het mogelijke- op voorhand hun nog niet betaalde vervallen fi scale en sociale schulden te betalen. Op die manier vermijden of be-perken zij het risico dat alsnog melding wordt gemaakt van schulden en versnellen zij het deblokkeren van de bankrekeningen.

Wat kost een akte of een attest van erfopvolging?

✓ De kosten voor de notariële akte van erfopvolging houden registratierechten (50 euro), rechten op geschriften (7,5 euro), erelonen en aktekosten van de notaris in.

✓ Het attest van erfopvolging afgeleverd door de ontvanger van het registratie-kantoor is gratis.

Hoe kan ik een attest van erfopvolging aanvragen bij de ontvanger van het registratiekantoor?

Er zijn voor de erfgenamen twee manieren om een attest van erfopvolging aan te vragen:

EERSTE MANIER

U neemt contact op met om het even welk registratiekantoor. Afhankelijk van de inlichtingen waarover u op dat moment beschikt, krijgt u van het registratiekantoor een aanvraagformulier dat

Page 42: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

42

✓ niet vooringevuld is

✓ gedeeltelijk vooringevuld is

✓ volledig vooringevuld is

Als u onmiddellijk een volledig vooringevuld aanvraagformulier wenst te krijgen, raden wij u aan de volgende documenten mee te nemen naar het registratiekantoor:

✓ een origineel uittreksel uit de overlijdensakte afgeleverd door het gemeente-bestuur;

✓ (een kopie van) het (of de) trouwboekje(s) van de overledene (in het bijzonder de bladzijden met de identiteit van de echtgenoten en de afstammelingen en de vermelding omtrent een huwelijkscontract);

✓ als de overledene geen afstammelingen heeft nagelaten, daarenboven een kopie van het (of de) trouwboekje(s) van de ouders van de overledene en van zijn (half )broers en (half )zussen.

In ieder geval moeten de volledige identiteitsgegevens van alle erfgenamen van de overledene voorkomen in het aanvraagformulier.

De verklaringen die door de aanvrager worden gedaan in het aanvraagformulier moeten juist zijn en worden op eer gedaan.

TWEEDE MANIER

✓ Vul zelf een aanvraagformulier in via internet.

✓ Bewaar dit document op uw pc.

✓ Vul het formulier in en volg de instructies op het aanvraagformulier.

✓ Print het document, onderteken het en dien het in op een registratiekantoor samen met de hierboven vermelde documenten (uittreksel overlijdensakte, trouwboekje(s).

U kunt met dit document en de bijhorende stukken bij om het even welk regi-stratiekantoor terecht. Om de procedure te versnellen, raden wij u echter aan het document onmiddellijk aan het bevoegde kantoor te bezorgen. U kunt de gegevens van dat bevoegde registratiekantoor opzoeken via de toepassing "Info-successie".

Page 43: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

43

Hoe ken ik het bevoegde registratiekantoor?

Houd volgende gegevens bij de hand:

✓ het nationaal nummer van de overledene (het nationaal nummer vindt u terug op de elektronische identiteitskaart en op de SIS-kaart van de overledene);

✓ de woonplaatsen waar de overledene gedurende de laatste vijf jaar voor zijn overlijden was ingeschreven in het bevolkingsregister met de respectievelijke periodes (begin- en einddatum van de inschrijving in het bevolkingsregister op een specifi ek adres).

Ga als volgt te werk:

✓ Ga naar de website van de FOD Financiën: www.minfi n.fgov.be > E-services > E-services voor particulieren > Info Succ.

✓ Klik op "Nederlandstalige versie".

✓ Klik op "OK" in de nu verschijnende pop-up.

✓ Geef in het invulvak het nationaal nummer in van de overledene.

✓ Klik op "dienst?".

✓ Vul in het deel "Gegevens van de overledene" naam, voornaam en overlijdens-datum van de overledene in.

✓ Vul in het deel "Uw gegevens" uw naam, voornaam en telefoonnummer in, en stip bij contact "telefoon" aan.

✓ Klik op ➔ (verder).

✓ Klik op de knop "woonplaats toevoegen".

✓ Kies de eerste letter of het eerste teken van de gemeente of stad waar de over-ledene bij zijn overlijden ingeschreven was in het bevolkingsregister.

✓ Kies nu de juiste gemeente in het uitklapvenster eronder.

✓ Geef de datum vanaf wanneer de overledene op deze woonplaats ingeschreven was.

✓ Geef de datum tot wanneer de overledene op deze woonplaats ingeschreven was (overlijdensdatum).

✓ Klik op (terug).

✓ Vermeld via de knop "woonplaats toevoegen" alle plaatsen waar de overledene in de 5 jaar voor zijn overlijden zijn fi scale woonplaats had.

✓ Wanneer alle woonplaatsen toegevoegd zijn, druk dan op ➔ (verder). De

Page 44: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

44

gegevens van het bevoegd kantoor verschijnen op het scherm. U kunt deze bladzijde afdrukken via het menu "Bestand", "Afdrukken".

✓ Verlaat het programma.

Wanneer krijg ik het attest van erfopvolging van de ontvanger van het registratiekantoor?

De ontvanger levert het attest af met vermelding van het aandeel van ieder van de erfgenamen in de nalatenschap nadat:

✓ hij de gegeven documenten (uittreksel uit de overlijdensakte …) en inlichtingen heeft onderzocht

✓ hij eventueel bijkomende inlichtingen heeft opgevraagd

✓ hij de documentatie van de administratie heeft geraadpleegd

✓ hij het Rijksregister heeft geconsulteerd

✓ hij bevestiging heeft gekregen van het Centraal Register van Testamenten (CRT) dat geen inschrijving op naam van de overledene bekend is (informatie die in principe de dag volgend op de vraag gesteld aan het CRT wordt meegedeeld);

✓ hij de aanvraag voor het attest heeft gemeld aan de belasting- en sociale ad-ministraties

✓ de termijn van 12 dagen waarbinnen die diensten schulden kunnen melden, verstreken is

✓ (eventueel) hem de betalingsbewijzen van de gemelde schulden werden voor-gelegd

Concreet wil dit zeggen dat: U moet ongeveer vier weken rekenen voor de afl evering van een attest van erf-opvolging waarin wordt verklaard dat;- ofwel geen enkele schuld wordt vermeld- ofwel de gemelde schulden nog niet zijn betaald- ofwel de gemelde schulden zijn betaald op voorwaarde dat alle betalingsbe-

wijzen worden voorgelegd vóór de afl evering; als de gemelde schulden zijn betaald na het afl everen van het attest, kan de rechthebbende aan de bevoegde ontvanger een aanvullend attest vragen waarin vermeld wordt dat de schulden zijn betaald, mits de bewijsstukken hiervan worden bijgevoegd (attest van de schuldeisers dat die schulden volledig zijn betaald).

Page 45: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

45

Stelt de bank zich in alle gevallen tevreden met het attest van erfopvolging?

Als aan alle voorwaarden is voldaan en op vertoon van het attest van erfopvolging zal de bank akkoord gaan met de vrijgave van gelden, fondsen of waarden inge-schreven op naam van de overledene en/of zijn of haar echtgenoot.

Zoals hoger vermeld is er geen attest of akte van erfopvolging vereist voor de langstlevende partner (gehuwd of wettelijk samenwonend) voor de som dat de helft bedraagt van het bedrag dat op alle rekeningen staat tot een plafond van 5.000 euro.

Elke bank behoudt zich echter het recht voor om elk gevolg te weigeren aan om het even welk attest van erfopvolging ingeval er een bankkoffer werd gehuurd door de overledene of zijn echtgenoot.

Kan de ontvanger of de notaris weigeren om een attest of akte van erfopvolging op te maken?

Zij kunnen dit weigeren als zij aan de hand van de afgelegde verklaringen en de verrichte opzoekingen niet met zekerheid de erfgenamen kunnen aanwijzen.

Als hij onbevoegd is om het attest op te maken, moet de ontvanger de aanvraag weigeren.

Is een attest of akte van erfopvolging voldoende voor de deblokkering van de banktegoeden?

Deze documenten volstaan, maar voor de overdracht van de tegoeden op naam van de erfgenamen moet iedereen aanwezig zijn of moet u over de nodige volmachten beschikken. Neem contact op met uw bank voor de praktische schikkingen.

Page 46: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

46

Is het mogelijk om de bank bepaalde gewone schulden te doen betalen voordat de tegoeden op de bankrekening volledig zijn vrijgemaakt?

Op verzoek van de notaris of van de rechthebbenden (erfgenamen, algemene legatarissen …) kan een bank overgaan tot het betalen van een aantal “gewone” schulden:

✓ de bevoorrechte schulden (bedoeld in de hypotheekwet):

- de gerechtskosten gemaakt in het gemeenschappelijk belang van de schuldeisers

- de begrafeniskosten in verhouding tot de stand en het vermogen van de overledene

- de kosten van de laatste ziekte gedurende één jaar

- de schuldvorderingen van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeits-verzekering

- de bijdragen verschuldigd aan de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid

- de levering van levensmiddelen gedaan aan de schuldenaar en zijn familie gedurende 6 maanden

✓ de volgende kosten verbonden aan de laatste woonplaats van de overledene, met een vervaldag binnen de laatste 3 maanden voor en de eerste 6 maanden na het overlijden:

- de levering van water, elektriciteit, stookolie, gas

- de brandverzekering

- de huur

- de afl ossing van een hypothecair krediet (volgens het afbetalingsplan van kracht bij het overlijden)

✓ in het kader van de erfopvolgingsattesten en de erfopvolgingsakten worden de rouwmaaltijden en de concessies geacht deel uit te maken van de begrafe-niskosten.

Page 47: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

47

Overlijden en aangifte van nalatenschap

Vanaf 1 januari 2015 is het Vlaams Gewest bevoegd voor de successierechten.

Voor de nalatenschappen moet de overledene, een Belgisch rijksinwoner, in het Vlaams Gewest hebben gewoond (en er het langst hebben gewoond tijdens de vijf jaar die aan het overlijden voorafgaan (regel van vijf jaar)).

Voor de overgangen bij overlijden moet de overledene, een niet-rijksinwoner, een of meer onroerende goederen gelegen in het Vlaams Gewest hebben na-gelaten (zie p. 56).

WANNEER?

Wanneer moet een aangifte van nalatenschap worden ingediend?

Een aangifte van nalatenschap moet worden ingediend wanneer door een over-lijden de goederen van de overledene worden verkregen door zijn erfgenamen of door in zijn testament aangeduide legatarissen.

Moet er altijd een aangifte van nalatenschap worden ingediend?

In principe is het indienen van een aangifte van nalatenschap verplicht. De administratie stelt zich soepel op en eist niet dat een aangifte wordt ingediend als de volgende 2 voorwaarden vervuld zijn:

1. de nalatenschap van de rijksinwoner bevat geen onroerende goederenen2. er is geen successierecht verschuldigd.

Page 48: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

48

Binnen welke termijn moet de aangifte van nalatenschap wordeningediend?

De termijn voor het indienen van de aangifte van nalatenschap wordt bepaald door de plaats van het overlijden.De berekening van de termijn gebeurt van datum tot datum te rekenen vanaf de dag van het overlijden.

De nieuwe termijn bedraagt als het overlijden plaatsheeft

4 maanden in België

5 maanden in een ander Europees land

6 maanden buiten Europa

Opgelet: Voor elk overlijden vóór 1 augustus 2012 zijn de termijnen voor het indienen van de aangifte van nalatenschap met één maand verhoogd (5, 6, 7 in de plaats van 4, 5, 6).

Wanneer de laatste dag van de termijn samenvalt met een sluitingsdag van het registratiekantoor wordt de termijn verlengd tot de eerstvolgende openingsdag van het kantoor.

Kan de indieningstermijn voor de aangifte van nalatenschap worden verlengd?

De erfgenamen kunnen, in geval van ernstige moeilijkheden, een aanvraag tot verlenging doen bij het registratiekantoor waar de aangifte moet worden ingediend.Een dergelijke aanvraag is niet meer mogelijk wanneer de indieningstermijn voor de aangifte van nalatenschap al verstreken is.De verlenging van de indieningstermijn brengt in geen geval een uitstel van de betalingstermijn of van de intresten met zich mee.

Page 49: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

49

Wat gebeurt er wanneer de aangifte van nalatenschap laattijdig wordt ingediend?

Wanneer de aangifte niet tijdig wordt ingediend, loopt iedere erfgenaam een boete op van 25 euro per maand vertraging.

WIE?

Wie is verplicht de aangifte van nalatenschap in te dienen?

De volgende personen zijn verplicht de aangifte van nalatenschap in te dienen:

a) voor de nalatenschap van een rijksinwoner:

● de erfgenamen● de algemene legatarissen

b) voor de nalatenschap van een niet-rijksinwoner:

● diegenen die de in België gelegen onroerende goederen verkrijgen die afhangen van de nalatenschap. Wanneer de onroerende goederen gelegen zijn in het ambtsgebied van verschillende kantoren EN verkregen werden door verschillende personen, moet er per kantoor een aparte aangifte worden ingediend.

Mag ik als erfgenaam zelf de aangifte van nalatenschap opstellen?

Omdat het opstellen van de aangifte van nalatenschap een grondige kennis van het fi scaal en burgerlijk recht vereist, doen de erfgenamen meestal een beroep op een bevoegd persoon (bijvoorbeeld een notaris).

Maar u mag als erfgenaam de aangifte van nalatenschap natuurlijk ook zelf op-stellen.

Page 50: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

50

U kan op het registratiekantoor waar u de aangifte moet indienen inlichtingen krijgen over de wettelijke voorschriften waaraan de aangifte moet beantwoorden. De medewerkers van het registratiekantoor mogen echter niet meewerken aan het opstellen van de aangifte zelf.

HOE?

Hoe moet de aangifte van nalatenschap worden opgesteld?

Voor het opstellen van de aangifte moeten de erfgenamen een formulier gebruiken dat hen samen met de uitnodiging tot indiening van de aangifte wordt opgestuurd door het bevoegde registratiekantoor. Het is niet omdat u geen formulier heeft ontvangen dat u geen aangifte moet indienen.

Het formulier is gratis te krijgen in elk registratiekantoor, maar kan ook worden ge-download via de website www.myminfi n.be. U gaat naar Myminfi n zonder authen-tifi catie en kiest het tabblad formulieren (onder gegevens en documenten) onder het thema Successierechten > Aangifte van nalatenschap. U heeft de keuze tussen een blanco aangifteformulier of een aangifteformulier met leidraad.

Indien u zelf uw aangifteformulier downloadt, vraagt de administratie u wel om gebruik te maken van papier van goede kwaliteit. De individuele bladen moeten genummerd zijn en aan elkaar geniet. Onderaan het laatste blad wordt vermeld hoeveel bladen de aangifte telt: “Deze aangifte bevat … bladen.”

In de aangifte moeten alle gegevens worden opgenomen die de berekening van het successierecht mogelijk maken d.w.z. de juiste samenstelling van de nalatenschap, de waarde van de goederen, wie wat uit de nalatenschap verkrijgt, enz.

Page 51: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

51

WAT?

Welke gegevens en goederen moeten worden aangegeven in deaangifte van nalatenschap?

De volgende gegevens en goederen moeten worden vermeld in de aangifte van nalatenschap:

✓ de ondergetekenden of aangevers

De aangifte van nalatenschap moet worden ondertekend door alle aangevers. Niettemin kan iedereen zijn aangifte alleen opstellen.

De aangevers vermelden hun naam, voornamen, rijksregisternummer (bij gebrek aan het rijksregisternummer hun woonplaats, geboorteplaats en -datum) en de relatie tot de overledene. Indien de aangevers gehuwd zijn, vermelden zij ook de naam en voornamen van hun echtgenoot of echtgenote.

✓ de overleden persoon

De aangifte vermeldt de naam, voornamen, beroep, domicilie, geboorteplaats en -datum van de overledene. Ook de plaats en de datum van overlijden moeten worden vermeld.

Ingeval de overledene een rijksinwoner betreft, moet de aangifte uitdrukkelijke melding maken van het adres, de datum en de duur van de vestiging van de ver-schillende fi scale woonplaatsen die de overledene gehad heeft in de periode van 5 jaar vóór zijn overlijden.

✓ de uitgesloten erfgenamen

Indien de overledene in zijn wilsbeschikking of een contractuele beschikking erf-genamen heeft uitgesloten, moet de identiteit van deze uitgesloten erfgenamen in de aangifte worden vermeld.

✓ de erfgenamen, legatarissen of begiftigden

Deze personen vermelden hun naam, voornamen, rijksregisternummer en wat door ieder van hen uit de erfenis wordt verkregen.

Page 52: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

52

✓ de keuze van woonplaats

De erfgenamen, legatarissen en begiftigden kiezen één adres waarnaar alle cor-respondentie wordt gestuurd.

✓ de schenkingen onder de levenden

In de aangifte moet worden vermeld of de overledene aan zijn erfgenamen, lega-tarissen of begiftigden binnen de 3 jaar vóór zijn overlijden schenkingen heeft gedaan waarover ja dan neen schenkingsrecht werd geheven.

Indien dat het geval is, moet in de aangifte worden vermeld:

● wie de begunstigde van deze schenking was● waarover schenkingsrecht werd of moet worden geheven d.w.z. het bedrag

van de schenking

Deze bepaling is ook van toepassing, ongeacht de datum van de akte, indien de schenking gedaan werd onder een opschortende voorwaarde die vervuld werd door het overlijden van de schenker of minder dan 3 jaar vóór dit overlijden.

✓ het vruchtgebruik

In de aangifte moet worden vermeld of de overledene vruchtgebruik of met fi deïcommis bezwaarde goederen had.

Indien dit het geval is

● moet opgave worden gedaan van deze goederen● moeten de personen worden aangeduid die tot het genot van de volle eigen-

dom zijn gekomen of voordeel getrokken hebben uit het fi deïcommis ten gevolge van het overlijden

✓ het huisraad/de inboedel

Indien de overledene roerende goederen heeft nagelaten, moeten de aangevers in de aangifte vermelden of deze goederen wel of niet verzekerd waren tegen brand, diefstal of enig ander risico.

Indien de goederen verzekerd waren, moeten voor alle op de overlijdensdaglopende polissen de volgende gegevens worden vermeld:

Page 53: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

53

● de naam / benaming en het adres van de verzekeraar● de datum en het nummer van de polis● de verzekerde goederen en de verzekerde waarde

De aangevers moeten ook uitdrukkelijk bevestigen dat naar hun weten de goederen geen voorwerp uitmaken van andere polissen.

✓ het aan te geven actief

Wanneer de overledene een Belgisch rijksinwoner (zie Lexicon p. 91) was, moet zijn hele vermogen, d.w.z. alle roerende en onroerende goederen in binnen- en buitenland, worden aangegeven. De nalatenschap van een rijksinwoner wordt belast met het successierecht.

Opgelet!

Ook goederen die niet behoren tot de nalatenschap van de overledene kunnen aan het successierecht onderworpen zijn:

● het kapitaal of de rente verkregen uit een door de overledene afgeslotenlevensverzekering

● de roerende goederen die de overledene binnen de 3 jaar voor zijn overlijden heeft geschonken waarover geen schenkingsrecht geheven werd

Wanneer de overledene geen Belgisch rijksinwoner was, moet er enkel aangifte worden gedaan van zijn onroerende goederen in België. De nalatenschap van een niet-rijksinwoner wordt belast met het recht van overgang bij overlijden.

Voor de roerende goederen moet, artikel per artikel, een nauwkeurige beschrij-ving en begroting worden gegeven. Voorbeelden van roerende goederen die deel uitmaken van het belastbaar actief zijn:

● bankrekeningen, koffers …● liggende gelden, kasbons, aandelen …● persoonlijke voorwerpen● meubels● verzamelingen● auto’s, caravans, boten …

Voor de onroerende goederen moet van ieder onroerend goed dat deel uitmaakt van de nalatenschap de kadastrale aanduiding (afdeling, sectie en perceelnummer) worden vermeld.

Page 54: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

54

✓ het passief (schulden, begrafeniskosten …)

Wanneer de overledene een Belgisch rijksinwoner was, mogen bepaalde kosten en schulden worden afgetrokken van het belastbaar actief.

Kosten en schulden die als passief kunnen worden ingebracht, zijn:

● de begrafeniskosten:

- de lijkkist, de grafsteen- de kerkdienst, de doodsbrieven, het rouwmaal op de dag van de begrafenis …

● schulden van de overledene die bestaan op het ogenblik van zijn overlijden:

- de kosten van de laatste ziekte- de facturen van telefoon, water, gas, elektriciteit, belastingen …

Ook andere schulden kunnen als passief worden opgenomen. Voor iedere schuld moet de volgende gegevens worden vermeld:

- de naam, voornamen en domicilie van de schuldeiser- de oorzaak van de schuld- de datum van de akte, zo er een bestaat.

De erfopvolgers moeten het bestaan van de schuld, het bedrag ervan en het deel ten laste van de overledene kunnen bewijzen. De bewijsstukken moeten bij de aangifte van nalatenschap worden gevoegd. Voor de begrafeniskosten volstaan onkostennota’s en facturen als bewijs.

Wanneer de overledene geen Belgisch rijksinwoner was, kan in principe geen enkel passief worden afgetrokken.

Vlaams Gewest/Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Als de overledene geen Belgische Rijksinwoner was, maar zijn domicilie of zetel van vermogen gevestigd was binnen de Europese Economische Ruimte, kan het passief (schulden) waarvan de erfopvolgers bewijzen dat ze specifi ek werden aangegaan om onroerende goederen te verwerven of te behouden, in aanmerking worden genomen.

Waals Gewest: Alle schulden die in het bijzonder betrekking hebben op in België gelegen onroerende goederen kunnen als passief in aanmerking worden genomen.

Page 55: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

55

Wie bepaalt de waarde van de goederen uit de nalatenschap?

Het zijn de erfgenamen die de waarde van de goederen moeten schatten.

De waarde van de goederen die moet worden aangegeven is de verkoopwaarde op de dag van het overlijden.

Voor onroerende goederen die in België gelegen zijn, zijn er 2 manieren om de waarde te bepalen:

1. De erfgenamen maken zelf op basis van recente gegevens (bijvoorbeeld de verkoopprijs van vergelijkbare goederen in dezelfde omgeving) een schat-ting. Wanneer de administratie vindt dat een goed te laag werd geschat in de aangifte van nalatenschap brengt zij haar eigen schatting ter kennis van de erfgenamen.

2. De erfgenamen laten op hun kosten de verkoopwaarde van de goederen door 1 of 3 deskundigen schatten. Deze methode wordt ‘voorafgaande schatting’ genoemd. De schatting moet tijdig (d.w.z. vóór de indiening van de aangifte en uiterlijk vóór het verstrijken van de indieningstermijn) worden aangevraagd. U doet deze aanvraag door een aangetekende brief te richten aan de ontvanger van het registratiekantoor waar de aangifte van nalatenschap moet worden ingediend. De door de deskundigen vastgestelde waarde is bindend voor de aangevers en de administratie. Er kan dus geen meerwaarde worden gevestigd op goederen die volgens deze procedure zijn geschat.

WAAR?

Waar moet de aangifte van nalatenschap worden ingediend?

a) De overledene is een rijksinwoner.

De aangifte van nalatenschap van een rijksinwoner moet worden ingediend in het registratiekantoor dat bevoegd is voor de plaats waar de overledene zijn laatste fi scale woonplaats (zie Lexicon p. 91) heeft gehad.

Page 56: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

56

Uitzondering

Deze regel geldt niet wanneer de fi scale woonplaats van de overledene in de 5 jaar voor zijn overlijden in meer dan één gewest (Vlaams Gewest, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Waals Gewest) gevestigd was (zie vraag hierna).

b) De overledene is een niet-rijksinwoner.

De aangifte van nalatenschap van een niet-rijksinwoner moet worden ingediend in het registratiekantoor dat bepaald wordt door de ligging van de in België gelegen onroerende goederen die aan de overledene toebehoorden.

Wanneer door eenzelfde erfgenaam verschillende onroerende goederen worden verkregen die gelegen zijn op plaatsen waarvoor verschillende registratiekan-toren bevoegd zijn, is het bevoegde kantoor dat van de plaats waar zich het deel van de goederen bevindt met het hoogste federaal kadastraal inkomen.

Waar moet de aangifte van nalatenschap worden ingediend wanneerde fi scale woonplaats van de overleden rijksinwoner in de 5 jaar voor zijn overlijden in meer dan één gewest gevestigd was?

Indien de fi scale woonplaats van de overleden rijksinwoner in de 5 jaar voor zijn overlijden in meer dan één gewest gevestigd was, moet de aangifte worden in-gediend:

✓ in het registratiekantoor dat bevoegd is voor de plaats waar de overledene zijn laatste fi scale woonplaats heeft gehad

✓ binnen het Gewest waar de fi scale woonplaats van de overledene in die 5 jaar het langst gevestigd was

Page 57: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

57

Voorbeeld:

De overledene had in de 5 jaar voor zijn overlijden de volgende fi scale woon-plaatsen:

✓ 2 jaar in Namen (Waals Gewest)

✓ 1 jaar in Brussel (Brussels Hoofdstedelijk Gewest)

✓ 1 jaar in Gembloux (Waals Gewest)

✓ 1 jaar in Antwerpen (Vlaams Gewest)

Het gewest waar hij over de periode van 5 jaar het langst zijn fi scale woonplaats heeft gehad is het Waals Gewest (2 jaar + 1 jaar). De aangifte moet worden inge-diend in het kantoor van Gembloux (laatste fi scale woonplaats in het Waals Gewest).

Page 58: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

58

Nalatenschap en berekening van het successierecht

Wat gebeurt er na de indiening van de aangifte van nalatenschap?

Aan de hand van de aangifte van nalatenschap wordt het successierecht bere-kend.

Het successierecht wordt berekend:

✓ volgens een tarief dat opklimt per schijf van verkrijging,

✓ volgens een tarief dat verschilt naargelang de graad van verwantschap tussen de erfgenaam en de overledene.

De tarieven verschillen afhankelijk van het gewest waar de overledene zijn laatste fi scale woonplaats had.

Page 59: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

59

Tarieven in de verschillende gewesten

VLAAMS GEWEST

Ik was getrouwd met de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Vlaams Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Op het netto-erfdeel van de langstlevende echtgenoot zijn in het Vlaams Gewest de volgende tarieven van toepassing:

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 50.000 3 %

50.000,01 250.000 9 % 1.500

Boven de 250.000 27 % 19.500

Deze tarieven worden toegepast op het nettoaandeel in de onroerende en de roerende goederen.

Ik was getrouwd met de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Vlaams Gewest. Kan ik een vermindering van successierecht genieten?

Aan de langstlevende echtgenoot wordt een degressieve vermindering van suc-cessierecht toegekend wanneer het netto-erfdeel (= som van nettoaandeel in onroerende goederen + nettoaandeel in roerende goederen) van de erfgenaam minder dan 50.000 euro bedraagt.

Deze vermindering wordt als volgt berekend:

500 x [1 – (netto-erfdeel: 50.000 euro)].

Page 60: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

60

Bovendien betaalt de langstlevende echtgeno(o)te in zijn totale erfdeel geen suc-cessierecht op het deel van de gezinswoning dat hij of zij erft. Hoe groot het deel is, hangt af van het huwelijkscontract en van het feit of u al dan niet kinderen heeft.

Ik woonde samen met de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Vlaams Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Op het netto-erfdeel van de samenwonende erfgenaam zijn in het Vlaams Gewest de volgende tarieven van toepassing:

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 50.000 3 %

50.000,01 250.000 9 % 1.500

Boven de 250.000 27 % 19.500

Deze tarieven worden toegepast op het nettoaandeel in de onroerende en de roerende goederen.

Wat wordt er verstaan onder samenwonende in het Vlaams Gewest?

Onder samenwonende(n) wordt in het Vlaams Gewest verstaan:

✓ de persoon die op de dag van het openvallen van de nalatenschap wettelijk samenwoonde met de overledene

OF

✓ de persoon of de personen die op de dag van het openvallen van de nalaten-schap

Page 61: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

61

● gedurende tenminste 1 jaar

● ononderbroken samenwoonde(n) met de overledene

● en met hem of haar een gemeenschappelijke huishouding voerde(n)

Opgelet!

Voor de vrijstelling van de gezinswoning is vereist dat u gedurende ten minste 3 jaar ononderbroken met de overledene samenwoonde en met hem of haar een gemeenschappelijke huishouding voerde.

Ik woonde samen met de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Vlaams Gewest. Kan ik een vermindering van successierecht genieten?

Aan de langstlevende samenwonende partner wordt een degressieve vermindering van successierecht toegekend wanneer het netto-erfdeel (= som van nettoaandeel in onroerende goederen + nettoaandeel in roerende goederen) van de erfgenaam minder dan 50.000 euro bedraagt.

Deze vermindering wordt als volgt berekend:

500 x [1 – (netto-erfdeel: 50.000 euro)].

Bovendien betaalt de langstlevende samenwonende partner in zijn totale erfdeel geen successierecht op het deel van de gezinswoning dat hij of zij erft. Hoe groot dat deel is, hangt af van het samenwoningscontract en van het feit of u al dan niet kinderen heeft.

Ik ben een erfgenaam in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, groot-ouder) van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Vlaams Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Op het netto-erfdeel van een erfgenaam in rechte lijn zijn in het Vlaams Gewest de volgende tarieven van toepassing:

Page 62: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

62

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 50.000 3 %

50.000,01 250.000 9 % 1.500

Boven de 250.000 27 % 19.500

Deze tarieven worden toegepast op het nettoaandeel in de onroerende en de roerende goederen.

Het tarief in rechte lijn is in het Vlaams Gewest ook van toepassing op stiefkinderen, stiefouders, zorgkinderen en adoptiekinderen. Belanghebbenden moeten kunnen bewijzen dat zij aan de nodige voorwaarden voldoen.

Wat wordt er verstaan onder een stiefkind en een stiefouder in het Vlaams Gewest?

Onder een stiefkind wordt verstaan:

✓ het kind van de echtgenoot van de overledene,

✓ het kind van de persoon met wie de overledene samenwoonde.

Onder een stiefouder wordt verstaan:

✓ de echtgenoot van de vader of moeder van de overledene,

✓ de persoon met wie de ouder van de overledene samenwoonde.

Page 63: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

63

Wat wordt er verstaan onder een zorgkind in het Vlaams Gewest?

Onder een zorgkind wordt een persoon verstaan die

✓ voor de leeftijd van 21 jaar

✓ gedurende 3 achtereenvolgende jaren bij een zorgouder heeft gewoond

✓ en van deze persoon (of deze persoon en zijn levenspartner) de hulp en verzorging heeft gekregen die kinderen normaal van hun ouders krijgen.

Wat wordt er verstaan onder een adoptiekind in het Vlaams Gewest?

Onder een adoptiekind wordt een persoon verstaan die werd geadopteerd onder het stelsel van de volle of de gewone adoptie. Opdat het tarief in rechte lijn van toepassing zou zijn bij gewone adoptie, moet aan één van de volgende voorwaar-den voldaan zijn:

1. Het adoptiekind moet

● voor de leeftijd van 21 jaar

● gedurende 3 achtereenvolgende jaren, hoofdzakelijk van de adoptant (en zijn levenspartner) de hulp en verzorging hebben gekregen die kinderen normaal van hun ouders krijgen.

2. Het adoptiekind is het kind is van de echtgenoot van de adoptant.

3. Op het ogenblik van de adoptie:

● stond het kind onder de voogdij van de openbare onderstand of van een openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn, of

● was het kind wees van een voor België gestorven vader of moeder.

4. Het adoptiekind werd geadopteerd door een persoon van wie al de afstam-melingen voor België gestorven zijn.

Page 64: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

64

Ik ben een erfgenaam in rechte lijn (kind, stiefkind, zorgkind, adop-tiekind, kleinkind, ouder) van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Vlaams Gewest. Kan ik een vermindering van successierecht genieten?

Aan erfgenamen in rechte lijn wordt een degressieve vermindering van suc-cessierecht toegekend wanneer het netto-erfdeel (= som van nettoaandeel in onroerende goederen + nettoaandeel in roerende goederen) van de erfgenaam minder dan 50.000 euro bedraagt.

Deze vermindering wordt als volgt berekend:

500 x [1 – (netto-erfdeel: 50.000 euro)].

De kinderen van de overledene die nog geen 21 jaar zijn, krijgen een verminde-ring van 75 euro per volledig jaar dat nog moet verlopen tot zij de leeftijd van 21 jaar hebben bereikt.

De helft van de vermindering die de gemeenschappelijke kinderen samen ge-nieten, wordt toegekend aan de overlevende echtgenoot of samenwonende.

Page 65: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

65

Voorbeeld:

Peter Janssens sterft en laat als erfgenaam zijn zoon Wouter na. Wouter is 17 jaar en 6 maand.

Na aftrek van de schulden van Peter en na de begrafeniskosten, bedraagt het netto-erfdeel van Wouter 30.000 euro (waarvan 20.000 euro onroerende goederen en 10.000 euro roerende goederen).

Wouter heeft recht op een belastingvermindering van:

✓ 500 euro x [1 – (30.000 euro: 50.000 euro)] = 200 euro

✓ 75 euro x 3 (= volledige jaren tot 21) = 225 euro

Totaal: 425 euro

Wouter was het volgende bedrag aan successierecht verschuldigd:

✓ 20.000 aan 3 % = 600 euro

✓ 10.000 aan 3 % = 300 euro

Totaal: 900 euro

Na aftrek van de vermindering moet Wouter 475 euro successierecht betalen.

Page 66: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

66

Ik ben een broer of zus van de overledene, die zijn laatste fi scalewoonplaats had in het Vlaams Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Op het netto-erfdeel van een broer of een zus zijn in het Vlaams Gewest de vol-gende tarieven van toepassing:

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 75.000 30 %

75.000,01 125.000 55 % 22.500

Boven de 125.000 65 % 50.000

Deze tarieven worden toegepast op het overeenstemmende gedeelte van het nettoaandeel van elk van de rechtverkrijgenden in de onroerende en de roerende goederen.

Ik ben een broer of zus van de overledene, die zijn laatste fi scalewoonplaats had in het Vlaams Gewest. Kan ik een vermindering van successierecht genieten?

Als het netto-erfdeel dat u als broer of zus toekomt, kleiner is of gelijk aan 18.750 euro heeft u recht op een belastingvermindering die als volgt wordt be-rekend: 2.000 euro x (erfdeel: 20.000 euro).

Page 67: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

67

Voorbeeld:

Bij een erfdeel van 4.000 euro bedraagt de belastingvermindering 400 euro.2.000 euro x (4.000 euro: 20.000 euro) = 400 euro.

Als het erfdeel dat u als broer of zus toekomt, groter is dan 18.750 euro en kleiner dan 75.000 euro heeft u recht op een degressieve belastingvermindering die als volgt wordt berekend: 2.500 euro x [1 – (erfdeel: 75.000 euro)].

Voorbeeld:

Bij een erfdeel van 30.000 euro bedraagt de belastingvermindering 1.500 euro.2.500 euro x 1 – [(30.000 euro: 75.000 euro)] = 1.500 euro.

Ik ben een andere persoon dan een echtgenoot, samenwonende,erfgenaam in rechte lijn, broer of zus van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Vlaams Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Op het netto-erfdeel van een andere persoon dan een echtgenoot, samenwonende, erfgenaam in rechte lijn, broer of zus zijn in het Vlaams Gewest de volgende tarie-ven van toepassing:

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 75.000 45 %

75.000,01 125.000 55 % 33.750

Boven de 125.000 65 % 61.250

Deze tarieven worden toegepast op het overeenstemmende gedeelte van de som van de nettoaandelen in de onroerende en de roerende goederen.

Page 68: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

68

Ik ben een andere persoon dan een echtgenoot, samenwonende,erfgenaam in rechte lijn, broer of zus van de overledene, die zijn laat-ste fi scale woonplaats had in het Vlaams Gewest. Kan ik een verminde-ring van successierecht genieten?

Als de som van de erfdelen die alle andere personen (dan echtgenoten, samen-wonenden, erfgenamen in rechte lijn, broers en zussen) toekomen, kleiner is of gelijk aan 12.500 euro hebt u recht op een belastingvermindering die als volgt wordt berekend: 2.000 euro x (som van de erfdelen: 12.500).

De vermindering wordt globaal berekend en vervolgens verdeeld over de erfge-namen in verhouding tot hun erfdeel.

Voorbeeld:

Bij een som van de erfdelen van 6.000 euro bedraagt de belastingvermindering 960 euro.2.000 euro x (6.000 euro: 12.500) = 960 euro.

Als de som van de erfdelen die alle andere personen (dan echtgenoten, samenwonenden, erfgenamen in rechte lijn, broers en zussen) toekomen, groter is dan 12.500 euro en kleiner dan 75.000 euro hebt u recht op een belastingvermindering die als volgt wordt berekend: 2.400 euro x [1- (som van de erfdelen: 75.000)].

De vermindering wordt globaal berekend en vervolgens verdeeld over de erfgenamen in verhouding tot hun erfdeel.

Voorbeeld:

Bij een som van de erfdelen van 30.000 euro bedraagt de belastingverminde-ring 1.440 euro.2.400 euro x [1 - (30.000 euro: 75.000) = 1.440 euro.

Page 69: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

69

Ik ben zwaar gehandicapt en erfgenaam van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Vlaams Gewest. Kan ik eenvermindering van successierecht genieten?

Het erfdeel van een zwaar gehandicapte persoon is tot een bepaalde som vrij-gesteld van belastingen. Deze vrijgestelde som bestaat uit een basisbedrag dat wordt vermenigvuldigd met een bepaalde coëffi ciënt.

Het basisbedrag verschilt naargelang van de graad van verwantschap:

✓ erfgenamen in rechte lijn, echtgenoten en samenwonenden genieten een vrijgesteld basisbedrag van 3.000 euro

✓ alle andere erfgenamen genieten een vrijgesteld basisbedrag van 1.000 euro.

De coëffi ciënt is afhankelijk van de leeftijd van de gehandicapte op het ogenblik van de verkrijging. Hoe jonger de zwaar gehandicapte, hoe groter de vrijstelling.

Het recht op vrijstelling moet worden bewezen aan de hand van een attest of verklaring van een instelling of dienst die bevoegd is om de toestand van de gehandicapte vast te stellen.

Dit attest of deze verklaring moet bij de aangifte van nalatenschap worden gevoegd.

Page 70: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

70

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

Ik was getrouwd met de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hoe wordt het successie-recht berekend?

Het volgende tarief zal worden toegepast op het netto erfdeel van de langstlevende echtgenoot in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 50.000 3 %

50.000,01 100.000 8 % 1.500

100.000,01 175.000 9 % 5.500

175.000,01 250.000 18 % 12.250

250.000,01 500.000 24 % 25.750

Boven de 500.000 30 % 85.750

Voor overlijdens vóór 1 januari 2014 kan worden afgeweken van de tarieven in deze tabel, wanneer de nalatenschap

✓ een deel in volle eigendom van het gebouw omvat

✓ dat de overledene tenminste 5 jaar tot hoofdverblijfplaats heeft gediend.

In dat geval zijn op dit gedeelte van de nalatenschap de volgende tarieven van toepassing:

Page 71: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

71

Belastingschijven in EUR Heffi ngspercentage per schijf

van tot

0,01 50.000 2 %

50.000,01 100.000 5,3 %

100.000,01 175.000 6 %

175.000,01 250.000 12 %

Het voordeel is geplafonneerd tot 250.000 euro. Het surplus ondergaat het gewone tarief.

250.000,01 500.000 24 %

Boven de 500.000 30 %

Opmerkingen:

1. Het bewijs dat de overledene zijn hoofdverblijfplaats had in het bedoelde gebouw blijkt in principe uit de gegevens van het Rijksregister. Er moet geen uittreksel uit het bevolkingsregister of vreemdelingenregister meer voorgelegd worden.

2. Het voordeeltarief blijft behouden wanneer de overledene zijn hoofdverblijf-plaats niet heeft kunnen behouden door overmacht.

Voor overlijdens vanaf 1 januari 2014 betaalt de langstlevende echtgenoot geen successierechten meer op het nettoaandeel dat hij/zij erft. De schulden die specifi ek werden aangegaan om de gezinswoning te verwerven of te behouden, worden afgetrokken. Zij moeten uitdrukkelijk in de aangifte van nalatenschap vermeld worden. De omvang van het nettoaandeel zal afhangen van het feit of u al dan niet kinderen heeft en van het huwelijksvermogensstelsel.

Ik was getrouwd met de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Kan ik een verminderingvan successierecht genieten?

De langstlevende echtgenoot geniet een vrijstelling van 15.000 euro d.w.z. dat, in de eerste schijf, 15.000 euro van zijn of haar erfdeel belastingvrij is.De helft van de extra vrijstellingen die de gemeenschappelijke kinderen samen genieten, wordt toegekend aan de overlevende echtgenoot of samenwonende erfgenaam.

Page 72: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

72

Ik woonde samen met de overledene, die zijn laatste fi scale woon-plaats had in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Het volgende tarief zal worden toegepast op het netto-erfdeel van de samenwo-nende erfgenaam.

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 50.000 3 %

50.000,01 100.000 8 % 1.500

100.000,01 175.000 9 % 5.500

175.000,01 250.000 18 % 12.250

250.000,01 500.000 24 % 25.750

Boven de 500.000 30 % 85.750

Voor overlijdens vóór 1 januari 2014 kan worden afgeweken van de tarieven in deze tabel, wanneer de nalatenschap

✓ een deel in volle eigendom van het gebouw omvat✓ dat de overledene tenminste 5 jaar tot hoofdverblijfplaats heeft gediend.

In dat geval zijn op dit gedeelte van de nalatenschap de volgende tarieven van toepassing:

Belastingschijven in EUR Heffi ngspercentage per schijf

van tot

0,01 50.000 2 %

50.000,01 100.000 5,3 %

100.000,01 175.000 6 %

175.000,01 250.000 12 %

Page 73: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

73

Het voordeel is geplafonneerd tot 250.000 euro. Het surplus ondergaat het gewone tarief.

250.000,01 500.000 24 %

Boven de 500.000 30 %

Opmerkingen:

1. Het bewijs dat de overledene zijn hoofdverblijfplaats had in het bedoelde gebouw blijkt in principe uit de gegevens van het Rijksregister. Er moet geen uittreksel uit het bevolkingsregister of vreemdelingenregister meer voorgelegd worden.

2. Het voordeeltarief blijft behouden wanneer de overledene zijn hoofdverblijf-plaats niet heeft kunnen behouden door overmacht.

Voor overlijdens vanaf 1 januari 2014 betaalt de overlevende wettelijk samen-wonende geen successierechten meer op het nettoaandeel dat hij/zij erft. De schulden die specifi ek werden aangegaan om de gezinswoning te verwerven of te behouden, worden afgetrokken. Zij moeten uitdrukkelijk in de aangifte van nalatenschap vermeld worden. De omvang van het nettoaandeel zal afhangen van het feit of u al dan niet kinderen heeft en van de wettelijke of overeengekomen vermogensregeling.

Wat wordt er verstaan onder samenwonende in het Brussels Hoofd-stedelijk Gewest?

Onder samenwonende(n) wordt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verstaan:

✓ de persoon die op de dag van het openvallen van de nalatenschap wettelijk samenwoonde met de overledene

✓ en die samen met de overledene een verklaring van wettelijke samenwoning heeft opgemaakt bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeen-schappelijke woonplaats

Page 74: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

74

Ik woonde samen met de overledene, die zijn laatste fi scale woon-plaats had in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Kan ik een vermin-dering van successierecht genieten?

De samenwonende erfgenaam geniet een vrijstelling van 15.000 euro d.w.z. dat, in de eerste schijf, 15.000 euro van zijn of haar erfdeel belastingvrij is.De helft van de extra vrijstellingen die de gemeenschappelijke kinderen samen genieten, wordt toegekend aan de overlevende echtgenoot of samenwonende erfgenaam.

Ik ben een erfgenaam in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Het volgende tarief zal worden toegepast op het netto-erfdeel van erfgenamen in rechte lijn.

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 50.000 3 %

50.000,01 100.000 8 % 1.500

100.000,01 175.000 9 % 5.500

175.000,01 250.000 18 % 12.250

250.000,01 500.000 24 % 25.750

Boven de 500.000 30 % 85.750

Voor overlijdens vóór 1 januari 2014 kan worden afgeweken van de tarieven in deze tabel, wanneer de nalatenschap

✓ een deel in volle eigendom van het gebouw omvat✓ dat de overledene tenminste 5 jaar tot hoofdverblijfplaats heeft gediend.

In dit geval zijn op dit gedeelte van de nalatenschap de volgende tarieven van toepassing:

Page 75: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

75

Belastingschijven in EUR Heffi ngspercentage per schijf

van tot

0,01 50.000 2 %

50.000,01 100.000 5,3 %

100.000,01 175.000 6 %

175.000,01 250.000 12 %

Het voordeel is geplafonneerd tot 250.000 euro. Het surplus ondergaat het gewone tarief.

250.000,01 500.000 24 %

Boven de 500.000 30 %

Opmerkingen:

1. Het bewijs dat de overledene zijn hoofdverblijfplaats had in het bedoelde gebouw blijkt in principe uit de gegevens van het Rijksregister. Er moet geen uittreksel uit het bevolkingsregister of vreemdelingenregister meer voorgelegd worden.

2. Het voordeeltarief blijft behouden wanneer de overledene zijn hoofdverblijf-plaats niet heeft kunnen behouden door overmacht.

Het tarief in rechte lijn is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ook van toepassing op stiefkinderen, stiefouders, en adoptiekinderen. Belanghebbenden moeten kun-nen bewijzen dat zij aan de nodige voorwaarden voldoen.

Wat wordt er verstaan onder een stiefkind en een stiefouder in hetBrussels Hoofdstedelijk Gewest?

Onder een stiefkind wordt verstaan

✓ het kind van de echtgenoot van de overledene

✓ of van de persoon met wie de overledene samenwoonde

Page 76: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

76

✓ dat voor de leeftijd van 21 jaar

✓ gedurende 6 jaar zonder onderbreking

✓ van de stiefouder de hulp en verzorging heeft gekregen die kinderen normaal van hun ouders krijgen.

Onder een stiefouder wordt verstaan

✓ de echtgenoot van de vader of moeder van de overledene

✓ de persoon met wie de ouder van de overledene samenwoonde.

Wat wordt er verstaan onder een adoptiekind in het BrusselsHoofdstedelijk Gewest?

Onder een adoptiekind wordt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een persoon verstaan die geadopteerd werd onder het stelsel van de volle of de gewone adoptie. Opdat het tarief in rechte lijn van toepassing zou zijn bij gewone adoptie moet aan een van de volgende voorwaarden voldaan zijn:

1. Het adoptiekind moet

● voor de leeftijd van 21 jaar

● gedurende 6 jaar zonder onderbreking

● van de adoptant (of van deze persoon en zijn levenspartner) de hulp en verzorging hebben gekregen die kinderen normaal van hun ouders krijgen.

2. Het adoptiekind is kind van de echtgenoot van de adoptant.

3. Op het ogenblik van de adoptie:

● stond het kind onder de voogdij van de openbare onderstand of van een openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn, of

● was het kind wees van een voor België gestorven vader of moeder.

Page 77: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

77

4. Het adoptiekind werd geadopteerd door een persoon van wie al de afstam-melingen voor België gestorven zijn.

Ik ben een erfgenaam in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder) van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Kan ik een vermindering van successierecht genieten?

Aan erfgenamen in rechte lijn, die door de wet tot de erfenis geroepen worden, wordt een vrijstelling toegekend van 15.000 euro. D.w.z. dat, in de eerste schijf, 15.000 euro van zijn of haar erfdeel belastingvrij is.

De kinderen van de overledene die nog geen 21 jaar zijn, krijgen een extra vrijstelling van 2.500 euro per volledig jaar dat nog moet verlopen tot zij de leeftijd van 21 jaar hebben bereikt.

Voorbeeld:

Anna Peeters sterft en laat als erfgenaam haar dochter Els na. Els is 17 jaar en 6 maand.

Na aftrek van de begrafeniskosten en de schulden van Anna bedraagt het nagelaten actief 30.000 euro.

Els heeft recht op de volgende vrijstellingen:

✓ een belastingvrij gedeelte van 15.000 euro

✓ een bijkomend belastingvrij gedeelte van 2.500 euro x 3 (= volledige jaren tot 21) 7.500 euro

Samen: 22.500 euro belastingvrij

Het successierecht dat Els verschuldigd is, wordt berekend op 30.000 euro - 22.500 euro (= vrijgesteld bedrag) = 7.500 euro

Zij moet het volgende bedrag aan successierecht betalen: 7.500 euro x 3 % = 225 euro.

Page 78: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

78

Ik ben een broer of zus van de overledene, die zijn laatste fi scalewoonplaats had in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.Hoe wordt het successierecht berekend?

Het volgende tarief zal worden toegepast op het netto-erfdeel van een broer of zus in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 12.500 20 %

12.500,01 25.000 25 % 2.500

25.000,01 50.000 30 % 5.625

50.000,01 100.000 40 % 13.125

100.000,01 175.000 55 % 33.125

175.000,01 250.000 60 % 74.375

Boven de 250.000 65 % 119.375

Ik ben een broer of zus van de overledene, die zijn laatste fi scalewoonplaats had in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.Kan ik een vermindering van successierecht genieten?

Wanneer de nalatenschap het bedrag van 1.250 euro niet overschrijdt, is het netto-erfdeel van een broer of zus in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vrijgesteld.

Page 79: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

79

Ik ben een oom, tante, neef of nicht van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.Hoe wordt het successierecht berekend?

Het volgende tarief zal worden toegepast op de samengenomen aandelen van ooms, tantes, neven of nichten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 50.000 35 %

50.000,01 100.000 50 % 17.500

100.000,01 175.000 60 % 42.500

Boven de 175.000 70 % 87.500

Ik ben een oom, tante, neef of nicht van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.Kan ik een vermindering van successierecht genieten?

Wanneer de nalatenschap het bedrag van 1.250 euro niet overschrijdt, is het netto-erfdeel van een oom, tante, neef of nicht in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vrijgesteld.

Page 80: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

80

Ik ben een andere persoon dan een echtgenoot, samenwonende,erfgenaam in rechte lijn, broer, zus, oom, tante, neef of nicht van deoverledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het BrusselsHoofdstedelijk Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Het volgende tarief zal worden toegepast op de samengenomen erfdelen van de andere personen dan een echtgenoot, samenwonende, erfgenaam in rechte lijn, broer, zus, oom, tante, neef of nicht van de overledene in het Brussels Hoofdste-delijk Gewest.

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 50.000 40 %

50.000,01 75.000 55 % 20.000

75.000,01 175.000 65 % 33.750

Boven de 175.000 80 % 98.750

Ik ben een andere persoon dan een echtgenoot, samenwonende,erfgenaam in rechte lijn, broer, zus, oom, tante, neef of nicht van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Brussels Hoofd-stedelijk Gewest. Kan ik een vermindering van successierecht genieten?

Het netto-erfdeel van de andere personen dan een echtgenoot, samenwonende, erfgenaam in rechte lijn, broer, zus, oom, tante, neef of nicht van de overledene zijn in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vrijgesteld wanneer de nalatenschap het bedrag van 1.250 euro niet overschrijdt.

Page 81: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

81

WAALS GEWEST

Ik was getrouwd of ik woonde samen met de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Waals Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Op het netto-erfdeel van de langstlevende echtgenoot of samenwonende zijn in het Waals Gewest de volgende tarieven van toepassing:

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 12.500 3 %

12.500,01 25.000 4 % 375

25.000,01 50.000 5 % 875

50.000,01 100.000 7 % 2.125

100.000,01 150.000 10 % 5.625

150.000,01 200.000 14 % 10.625

200.000,01 250.000 18 % 17.625

250.000,01 500.000 24 % 26.625

Boven de 500.000 30 % 86.625

Ik was getrouwd of ik woonde samen met de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Waals Gewest. Kan ik een vermindering van successierecht genieten?

De langstlevende echtgenoot of de samenwonende geniet in het Waals Gewest een vrijstelling van 12.500 euro. D.w.z. dat, in de eerste schijf, 12.500 euro van zijn of haar erfdeel belastingvrij is.

Page 82: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

82

Als het netto-erfdeel van de langstlevende echtgenoot of de samenwonende niet meer bedraagt dan 125.000 euro, geniet hij of zij een bijkomende vrijstelling van 12.500 euro in de tweede schrijf, dus een totale vrijstelling van 25.000 euro.

De helft van de extra vrijstellingen die de gemeenschappelijke kinderen samen genieten, wordt toegekend aan de overlevende echtgenoot of de sa-menwonende.

Op het deel van de gezinswoning dat de langstlevende echtgenoot of de sa-menwonende erft, is bovendien een lager tarief van toepassing dan op de rest van zijn of haar netto-erfdeel.

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 25.000 1 %

25.000,01 50.000 2 % 250

50.000,01 175.000 5 % 750

175.000,01 250.000 12 % 7.000

250.000,01 500.000 24 % 16.000

Boven de 500.000 30 % 76.000

Voor de nalatenschappen die openvallen vanaf 1 juni 2014 is een vrijstelling van toepassing op de eerste schijven van het nettoaandeel verkregen in de gezinswo-ning door de echtgenoot of wettelijk samenwonende van de overledene:

✓ van 160.000 tot 250.000 euro is een preferentieel tarief van toepassing✓ boven de 250.000 euro is het overschot onderworpen aan het normale tarief

Page 83: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

83

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Echtgenoot of wettelijk samenwonende

van tot Heffi ngspercentage per schijf (%)

Totaalbedrag van de heffi ng over de

voorafgaande schijven (in EUR)

0,01 25.000 0 %

25.000,01 50.000 0 %

50.000,01 160.000 0 %

160.000,01 175.000 5 %

175.000,01 250.000 12 % 750

250.000,01 500.000 24 % 9.750

Boven de 500.000 30 % 69.750

Wat wordt er verstaan onder samenwonende in het Waals Gewest?

Onder samenwonende(n) wordt in het Waals Gewest verstaan:

✓ de persoon die op de dag van het openvallen van de nalatenschap gedomici-lieerd was met de overledene

✓ en die met de overledene een verklaring van wettelijke samenwoning heeft opgemaakt overeenkomstig de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek of het Wetboek van Internationaal privaat recht

Ik ben een erfgenaam in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Waals Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Op het netto-erfdeel van een kind, adoptiekind of andere erfgenaam in rechte lijn zijn onder bepaalde voorwaarden in het Waals Gewest de volgende tarieven van toepassing:

Page 84: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

84

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 12.500 3 %

12.500,01 25.000 4 % 375

25.000,01 50.000 5 % 875

50.000,01 100.000 7 % 2.125

100.000,01 150.000 10 % 5.625

150.000,01 200.000 14 % 10.625

200.000,01 250.000 18 % 17.625

250.000,01 500.000 24 % 26.625

Boven de 500.000 30 % 86.625

Ik ben een erfgenaam in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Waals Gewest. Kan ik een vermindering van successierecht genieten?

Een erfgenaam in rechte lijn, die door de wet tot de erfenis wordt geroepen (kin-deren, kleinkinderen) geniet in het Waals Gewest een vrijstelling van 12.500 euro. D.w.z. dat, in de eerste schijf, 12.500 euro van zijn of haar erfdeel belastingvrij is.

Als het netto-erfdeel van de erfgenaam in rechte lijn niet meer bedraagt dan 125.000 euro, geniet hij of zij een bijkomende vrijstelling van 12.500 euro in de tweede schijf, dus een totale vrijstelling van 25.000 euro.

De kinderen van de overledene die nog geen 21 jaar zijn, krijgen een extra vrijstelling van 2.500 euro per volledig jaar dat nog moet verlopen tot zij de leeftijd van 21 jaar hebben bereikt.

Page 85: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

85

Voorbeeld:

Dirk De Smet sterft en laat als erfgenaam zijn dochter Hilde na. Hilde is 17 jaar en 6 maand.

Na aftrek van de begrafeniskosten en de schulden van Dirk bedraagt het na-gelaten actief 150.000 euro.

Hilde heeft recht op de volgende vrijstellingen:

✓ een belastingvrij gedeelte van 12.500 euro

✓ een bijkomend belastingvrij gedeelte van 2.500 euro x 3 (= volledige jaren tot 21) 7.500 euro

Samen: 20.000 euro belastingvrij

Het successierecht dat Hilde verschuldigd is, wordt als volgt berekend:

12.500 vrijgesteld bedrag

7.500 vrijgesteld bedrag

5.000 aan 4 % = 200 euro

25.000 aan 5 % = 1.250 euro

50.000 aan 7 % = 3.500 euro

50.000 aan 10 % = 5.000 euro

9.950 euro

Page 86: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

86

Op het deel van de gezinswoning dat de erfgenamen in rechte lijn erven, is bovendien een lager tarief van toepassing dan op de rest van hun erfdeel.

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 25.000 1 %

25.000,01 50.000 2 % 250

50.000,01 175.000 5 % 750

175.000,01 250.000 12 % 7.000

250.000,01 500.000 24 % 16.000

Boven de 500.000 30 % 76.000

Ik ben een broer of zus van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Waals Gewest. Hoe wordt het successierechtberekend?

Op het netto-erfdeel van een broer of zus zijn in het Waals Gewest de volgende tarieven van toepassing:

Gedeelte van het netto-aandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 12.500 20 %

12.500,01 25.000 25 % 2.500

25.000,01 75.000 35 % 5.625

75.000,01 175.000 50 % 23.125

Boven de 175.000 65 % 73.125

Page 87: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

87

Ik ben een oom, tante, neef of nicht van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Waals Gewest. Hoe wordt het successie-recht berekend?

Op het netto-erfdeel van een oom, tante, neef of nicht zijn in het Waals Gewest de volgende tarieven van toepassing:

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 12.500 25 %

12.500,01 25.000 30 % 3.125

25.000,01 75.000 40 % 6.875

75.000,01 175.000 55 % 26.875

Boven de 175.000 70 % 81.875

Ik ben een andere persoon dan een echtgenoot, samenwonende,erfgenaam in rechte lijn, broer, zus, oom, tante, neef of nicht van de overledene, die zijn laatste fi scale woonplaats had in het Waals Gewest. Hoe wordt het successierecht berekend?

Op het netto-erfdeel van een andere persoon dan een echtgenoot, samenwonende, erfgenaam in rechte lijn, broer, zus, oom, tante, neef of nicht van de overledene zijn in het Waals Gewest de volgende tarieven van toepassing:

Page 88: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

88

Gedeelte van hetnettoaandeel in EUR

Heffi ngspercentage per schijf

Totaalbedrag van de heffi ng over de voor-

afgaande schijven(in EUR)

van tot

0,01 12.500 30 %

12.500,01 25.000 35 % 3.750

25.000,01 75.000 60 % 8.215

75.000,01 175.000 80 % 38.125

Boven de 175.000 80 % 118.125

Page 89: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

89

Betaling van het successierecht

Wie moet het successierecht betalen?

Erfgenamen en legatarissen moeten ieder voor hetgeen hij verkrijgt successierecht betalen.

Aan wie moet het successierecht betaald worden?

Het successierecht moeten worden betaald aan de ontvanger van het registratie-kantoor waar de aangifte van nalatenschap werd ingediend.

Hoe kan het successierecht worden betaald?

Het successierecht kan worden betaald door

✓ storting of overschrijving van het te betalen bedrag op het rekeningnummer van het bevoegde registratiekantoor

✓ de afgifte van kunstwerken

Deze betalingswijze is onderworpen aan een speciale reglementering.

Wanneer moet het successierecht worden betaald?

Het successierecht moet worden betaald binnen de 2 maanden na de dag waarop de indieningstermijn voor de aangifte van nalatenschap verstreken is (zie p. 47). Na deze termijn is de wettelijke intrest verschuldigd.

Page 90: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

90

Kan ik een uitstel van betaling van het successierecht krijgen?

Om een uitstel van betaling van het successierecht te krijgen, moet u een gemoti-veerd verzoek indienen bij de ontvanger van het registratiekantoor waar de aangifte van nalatenschap werd ingediend.

Het maximumuitstel dat u kunt krijgen is 5 jaar vanaf de datum van het overlijden. Het is niet omdat u een uitstel van betaling krijgt dat u geen nalatigheidsintresten zullen worden aangerekend!

Page 91: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

91

Wegwijs in schenkingen

en nalatenschappen

Lexicon

91

Page 92: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap
Page 93: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

93

■ Adoptant

Een adoptant is een persoon die iemand als kind aanneemt.

■ Degressieve vermindering van successierecht

Hoe kleiner het erfdeel, hoe groter de vermindering.

■ Fiscale woonplaats

De fi scale woonplaats is de plaats waar de overledene

✓ zijn werkelijke en voortdurende woonplaats had

✓ zijn familie is gevestigd

✓ het centrum van zijn bedrijvigheid of de zetel van zijn zaken of zijn bezigheden heeft gevestigd.

De fi scale woonplaats komt niet noodzakelijk overeen met de wet-telijke woonplaats. De wettelijke woonplaats is de plaats waarvan een persoon bij de gemeente heeft verklaard dat hij er zijn hoofdverblijf-plaats zou vestigen.

■ Rijksinwoner

De persoon die bij zijn overlijden zijn feitelijke woonplaats of de zetel van zijn fortuin in België had, is rijksinwoner.

■ Successierecht

Het successierecht is een belasting die verschuldigd is op alle goederen die uit de nalatenschap van een rijksinwoner worden verkregen, na aftrek van de begrafe-niskosten en de schulden van de overledene. Deze belasting wordt geïnd ten bate van de gewesten.

Page 94: Wegwijs in schenkingen en nalatenschappen - FOD Financiën · PDF fileschenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, moet de schenking worden opgenomen in de aangifte van nalatenschap

Deze brochure kan worden gedownload of besteld via de website:

www.fi nancien.belgium.be → Publicaties

of op het volgende adres:

Federale Overheidsdienst FinanciënDienst Strategische Coördinatie en Communicatie

North GalaxyKoning Albert II-laan 33 - bus 70

1030 Brussel

Voor meer inlichtingen kunt u terecht bij het:

Contactcenter Federale Overheidsdienst Financiën

0257 257 57 (lokaal tarief )elke werkdag van 8 tot 17 uur