1.Kako se zove prvi računar stvoren prije oko 6000 godina?

Abacus 4000 p.n.e.

Abacus (lat.) ili abak (grč.) je prva poznata sprava za računanje. Nastao je u Kini prije više od 6000 godina, a danas je još uvijek u upotrebi. Abakus je sprava koja čovjeku olakšava računanje, a ništa ne računa umjesto njega. Najčešće se realizuje kao drveni okvir sa žicama po kojima se pomjeraju kuglice. Vrijednost kuglice zavisi od toga na kojoj se žici kuglica nalazi.

Rimski abak bila je ploča podijeljena na pruge ili pravokutna polja po kojima su se pomicali kamenčići ili žetoni. Prema položaju kamenčiću je pripadala određena vrijednost. Od latinskog izraza calculus, što znači kamenčić, nastao je izraz calculare - računati. U Evropi se rimski abak povremeno koristio do 16. vijeka.Kineski abak bio je okvir s napetim žicama na kojima su bile nanizane kuglice te je svakoj žici odgovarala određena vrijednost. Drevni kineski matematičari prvo su koristili bambusove štapiće sa brojčanim oznakama. Posle Kine Abakus je osvojio cijelu Aziju I često doživljavao razne promjene.

Danas se koristi kao sprava namjenjena djeci za računanje.

2.Ko je izumitelj analitičke mašine it XIX vijeka?Čarls Bebidž (engl. Charles Babbage; London, 26. decembar 1791 — London, 18. oktobar 1871) bio je engleski matematičar, analitički filozof, mašinski inženjer, naučnik, izumitelj prvog računara koji je mogao da se programira i profesor matematike na Kembridžu. Zbog uticaja na kasniji razvoj nauke, nazvan je „ocem“ računarstva.Analitička mašina je drugi model računarske mašine Čarlsa Bebidza. Iako ni analitička mašina nije završena tokom njegovog života kao ni prethodni model poznat kao diferencijalna mašina, one su svakako donijele veliki preokret u razvoju računara. Diferencijalna mašina je bila namjenjena za četiri osnovne aritmetičke operacije: sabiranje, oduzimanje, množenje i dijeljenje. Analitička mašina se mnogo više razvijala i bila je bliža modernom konceptu računara. Ona je bila namjenjena za nalaženje vrijednosti svakog matematičkog izraza za koji znamo kako da ga računamo, to jest redoslijed operacija koje treba izvršiti: algoritme. Glavna razlika između ove dve mašine je ta da je

analitička mašina mogla da bude programirana pomoću bušenih kartica, što je bila ideja ispred njegovog vremena.

3. Ko je prvi definisao principe rada računara i uveo pojam algoritma?Alan Matison Tjuring bio je engleski matematičar, logičar i kriptograf. Smatra se ocem modernog računarstva- napravio je koncept algoritma koji se danas koristi u svijetu. Od 1945. do 1947. je u Nacionalnoj Fizičkoj Laboratoriji, gde je radio na dizajniranju ACE-a (Automatic Computing Engine). 19. februara 1946. prezentovao je dizajn prvog računara u Britaniji. Iako ga je dizajnirao, ACE je izvršio prvi program tek 10. maja 1950., i to u Tjuringovom odsustvu, jer je on tada bio u Kembridžu. 1949. je postao direktor računarske laboratorije, Mančesterskog Univerziteta, i radio je na softveru jednog od prvih pravih računara, Mančesterskom Marku I. Radio je i na problemu veštačke inteligencije, i predstavio je eksperiment poznat kao Tjuringov test.Godine 1948. je pisao šahovski program za računar koji još uvek nije postojao, tako da je 1952. sam simulirao program, koji je jednom pobedio i jednom izgubio meč.

4. Ko je u XX vijeku definisao računar opšte namjene sa ulazom, izlazom i memorijom kao i kontrolnu i aritmetičku logiku?

Džon fon Nojman (Margittai Neumann Janos Lajos) rođen 28. decembra 1903. godine u Budimpešti (tadašnja Austro-Ugarska, a umro je 8. februara 1957. godine u Vašingtonu) bio je mađarsko-američki matematičar i naučnik koji je dao doprinos kvantnoj fizici, funkcionalnoj analizi, teoriji skupova, topologiji, informatici, ekonomiji, numeričkoj analizi, hidrodinamici, statici i mnogim drugim matematičkim poljima kao jedan od istorijski istaknutih matematičara.

Radio je na Menhetn projektu, tim povodom rješavao je I probleme konstrukcije I rada računarskih mašina, čime je postavio temelj savremene računarske arhitekture i simulacije.

5. Navesti osnovne funkcije jednog racunarskog sistema:

Svaki računarski sistem, poseduje četiri osnovne funkcije :

• Prenos podataka.

• Obrada podataka.

• Čuvanje podataka.

• Kontrola obavljanja prenosa, obrade i čuvanja podataka.

Ja za ovo pitanje apsolutno nista vise nisam nasla na internetu.

6.Navesti osnovne kategorije softvera:

Softver se dijeli na:

1. Aplikativni softver2. Sistemski softver

Softver se deli na:

1. Softver Aplikacija  – koje računar koristi za izvršavanje specijalnih finkcija ili za zabavu (operacije koje ne uključuju osnovne operacije računara). Postoji mnogo vrsta softvera aplikacija, zbog velikog spektra zadataka koje moderan računar izvršava.

2. Sistemski softver je napravljen za direktnu komunikaciju sa hardverom, da bi omogućio osnovne funkcije korisnicima, kao i drugim softverima, i da osposobi platformu za aktivne aplikacije.

Sistemski softver sadrži:

Operativne sisteme  — koji su, zapravo, kolekcija softvera napravljena za upravljanje resursima i koja omogućava zajedničke usluge ostalim softverima.[21][22] Nadzorni programi, pokretač operativnog sistema i višeznačna jedinica (ljuska – shell) su ključni delovi operativnog sistema. U praksi, operativni sistem dobijamo sa dodatnim softverom (uključujući i softver aplikacija).

Upravljačke programe – drajvere Drajveri omogućavaju funkciju određenoj vrsti uređaja prikačenoj na računar.[23][24] Svakom uređaju je potreban najmanje jedan drajver.

Pomoćne programe , koji su dizajnirani kako bi korisnik lakše održavao računar.[25]

7. Nabrojati osnovne karakteristike racunara prve generacije.

I generacija (1951-1958). Svaka generacija je po necemu bitna, da bi doslo do smene generacije mora da se desi neka velika promena (bum). Nije slucajno to da se 1951 godina vodi kao pocetak prve generacije racunara jer tada se vodio hladni rat, vodio se rat tehnologijom. Rusi i SAD se takmicili u tehnoloskom razvoju, Rusi su zavrteli tocak, razvijanje raketnog sistema, nuklearna bomba. Karakteristike: Koriste se vakuumske cevi (kljucno)! Koriste se i danas npr. za parni valjak (i za neko pojacalo- kao mekoca u ozvucenju), veoma su skupe. Ovi racunari su bili dostupni svima. Bili su ogromni, skupi, neprakticni i bili su veliki potrosaci elektricne energije, stvarali su veliku kolicinu toplote, te zauzimali skoro citavu sobu. Koriste se busene kartice za programiranje, po principu, programibilnost je ogranicena, ali je tacnost 100%. Koristi se masinski jezik pomocu binarne logike, jako precizna stvar, ali su resvali samo jedan problem odjednom. (spominje na casu Linux operativni sistem kako je bolji od Windowsa jer mozemo direktno da menjamo kod sistema, ali to se desava tek kasnije). Monitora nije bilo, rezultati su bili prikazani na papiru pomocu tadasnjih printera. Memorija je na bazi feritnih jezgara (magnetno svojstvo na nivou memorije), imaju mali kapacitet, zauzimale su prostor, grejale se. Predstavnici ove generacije su racunari : UNIVAC I, ENIAC,EDSAC, BINAC.

8. Nabrojati osnovne karakteristike racunara druge generacije.

II generacija (1958-1964). Prelazak izmedju dve generacije nije uvek bio jasan, uvek je bio medju period dok nije zvanicno dosao period naredne generacije. Tranzistori (kljucno) su koncipirani jos 1948, i uvodjenjem njih u racunare nastala je nova generacija racunara. Koriscena je tranzistorska tehnologija, magnetne trake, stampaci. Tranzistori su omogucili usvrsavanje hardvera i softvera i razvoj informacionih tehnologija. Vizuelno su manji racunari, brzi, jeftiniji ali i dalje postoji problem pregrevanja. Povezali su softver i hardver, medjusobno su eksponencijalno napredovali, danas su ravnopravni. Brzina ovih racunara se krije u trigerovanju tj. prekidu na 0,3 mikro sekunde, brzo ukljucimo i iskljucimo. Bitna je brzina, fora da u jednoj sekundi prevrti 1000 informacija. In vivo ( odmah da brise a ne posle 3 dana) hvatanje podataka pomocu senzora. Programi kojji se koriste su FORTRAN (diferencijalne jednacine) i COBOL (na malo visem nivou od masinskog jezika, elegantnije). Primena u atomskoj industriji. Predstavnici ove generacije su racunari: IBM 7030 ( sedamdeset trideset), LARC.

9. Nabrojati osnovne karakteristike racunara trece generacije.

III generacija (1964-1972). I dalje se Rusija i SAD takmice, razvija se sovjetski svemirski program. Pojava integrisanih kola je kljucna za razvoj ove generacije! Ona predstavljaju ustvari vise desetina-stotina tranzistora na jednom cipu. 100% su pouzdani jer imaju mogucnost testiranja. Doprineli su brzini racunara, vecoj stabilnosti i efikasnosti i masovnoj proizvodnji. Stavljali su sve cipove na jednu plocu tj, silikonske cipove (tako resili problem pregrevanja), uspostavili veze i omogucili masovnu proizvodnju jer se samo jedan testira i ako on ne valja onda ni ostali ne valjaju jer su isti, i obrnuto. Doalzi do pojave monitora i tastature Presudni faktor za serijsku proizvodnju je u tome da cena padne, cena je najbitnija! Ide se ka miniturizaciji. Pojavljuju se i operativni sistemi (OS) sto dovodi do kontakta izmedju coveka i masine. Postoji mogucnost pravljenja viseslojnih ploca, kontakt mora biti specifican kako mi ne bismo mogli da menjamo tehnologiju- zbog razvitka i napredka industrije. Predstavnici ove generacije: IBM 360-91, IBM 360-195,CDC 660, CDC 7600,SOLOMON, ILLIAC IV, STAR-100...

10. Nabrojati osnovne karakteristike racunara cetvrte generacije.

IV generacija (1972-1984).Mozda i najbitnija generacija zbog toga sto je donela mikroprocesor, jedan od najvaznijih delova i danasnjih racunara. Pojava mikrocipa kljucna! Svasta se nalazi na

njemu elementi su integrisani, komplikovani su, kompatibilni su sa maticnim plocama, danas kes memorija. Po prvi put se koristi mis. Umrezavanje tadasnjih racunara je dovelo do nastanka interneta. Uvodi se protokol standarda, kodovi koji podrzavaju odredjeni sistem rada. Postoji zdrava konkurencija, jedni druge vuku na gore. Zastupljen je visoki stepen integracije 1000 elemenata po cipu, razvijaju se magistrale. Razvija se poluprovodnicka tehnologija, zbog zonske strukture, jer mozemo preko strujnog kola da intervenisemo na elektrone da li ce da prelaze ili ne, da manipulisemo njima. Koristi se za memoriju. Razvijani su alternativni programski jezici PASCAL I C,na osnovi kojih je nastao operativni sistem UNIX. Prvi procesor je predstavljen 1971god, a radilo se o Intelovom 4004 procesoru. Kasnije je IBM predstavio svoj racuna, a 1984 Apple predstavio svoj legendarni Macintosh. Takodje koristi se graficki interfejs GUI koji je prvi osmislio Apple na Macintosh racunarima.

**V generacija: Do 1990- pojava super racunara,razvoj vestacke inteligencije, poluprovodnicka memorija postala standard, povezivanje racunara..

**VI generacija sve do danas. 10^12 operacija u sekundi, pojava Iphone-a i Ipod-a..tehnologija se prebacila na mobilnu..

11. Sta se podrazumeva pod skracenicom GUI?

GUI ( Graphical User Interface) tj. graficki korisnicki interfejs je softversko okruzenje koje omogucava korisniku adekvatnu komunikaciju sa kompjuterom koristeci prethodno definisane funkcije. Najzasluzniji za njegov razvoj su Apple Macintosh i Microsoft Windows operativni sistemi. Graficki korisnicki interfejs je zamenio neprakticne i teske tekstualne interfejse ranijih kompjutera (npr. MS-DOS) sa relativno intuitivnim sistemom, koji nije samo uprostio rukovanje kompjuterom, vec ga je ucinio mnogo prirodnijim i ugodnijim. To je nacin covekovog komuniciranja sa kompjuterom koji koristi prozore, ikonice i menije kojima se moze manipulisati misem ili tastaturom. Softver koji je ugradjen u sve graficke korisnicke interfejse je Window manager, koji prikazuje prozorcice sa pratecim menijima, tipkama i skrolovima. Dizajn grafickog korisnickog interfejsa belezi stalni proges od pojave Macintosh i Windows 95 sistema, a nastavlja sa razvojem i danas.

**Savremeni racunari: koriste se za skupljanje i obradu podataka, problem je uskladistenje podataka tj. problem memorije, RAM memorija je presudna i treba da bude sto veca, arihvna memorija. Na osnovu ulaza i izlaza imamo povratnu spregu koja nam kaze sta treba da radimo.

12. Navesti vazne karakteristike Mainframe racunara.

Mejnfrejm računari su moćni računari koji se prvenstveno koriste u industrijskim i vladinim organizacijama za kritične aplikacije, obradu velikih obima, kao što su popisi stanovništva, industrijska i potrošačka statistika, planiranje resursa preduzeća i obrada transakcija. Izraz je izvorno potekao od velikih ormara na kojima se nalazila centralna procesorska jedinica i glavna memorija ranih računara. Po moci nalaze se odmah iza super racunara. Malo ustedimo a opet imamo "besnu masinu". Moderni mejnfrejmovi su stvoreni za rešavanje složenih zadataka za veoma kratko vreme i za: bezbednost u radu i kompatibilnost sa starijim softverom. Oni mogu istovremeno pokretati više operativnih sistema. Ova tehnika se naziva i tehnika virtuelna mašina. One se sastoje od dva dela: logičke particije i virtuelne mašine. Do 1960. godine, mejnfrejmračunari nisu imali grafički korisnički interfejs. Koristili su bušene kartice, papirne i magnetne trake za prenos podataka kroz programe.

13. Navesti vazne karakteristike super racunara.

Super racunari imaju najvecu moc. To je sistem opreme koji je funkcionalno povezan. Njihova moc se ogleda u velikom broju izvrsenih operacija u sekundi. Broj defekata je mali, imaju veliku memoriju. Koriste se u naucne svrhe, u simulacijama. Kras testovi (nepredvidivi).

Prvi super racunar nastao je 1964 i koriscen je u CERN-u za istrazivanja u fizici. Najmocniji racunari na svetu, ciji su snaga i brzina mnogostruko veci od obicnih racunara, zapravosu zbir procesora koji zajedno izvrsavaju zadatke. Super racunar je racunar koji je projektovan da izvrsava numericka istrazivanja najvecom mogucom brzinom koju nude poslednja elektronska racunarska tehnologija i arhitektura. Koriste se za specijalne poslove: resavanja probelma kvantne fizike, predvidjanje vremenskih uslova i klimatskih promena, za nuklearna istrazivanja...Uobicajena tehnika se sastoji u izracunavanju pribliznog numerickog resenja za skup parcijalnih diferencijalnih jednacina koje matematicki opisuju date fizicke procese, a koji su obicno suvise kompleksni za resavanje putem uobicajenih matematickih metoda.

14. Objasniti koja je osnovna uloga servera.

Server je računar u vašem IT sistemu koji je priključen na mrežu i koji omogućava određene servise ostalim računarima u mreži. Osnovna uloga: serveri imaju za cilj da opsluze manje jedinice, znaci da omoguce usluge. Komunikacija između servera i klijenta (manjih jedinica, drugih racunara) odvija se preko računarske mreže. Svaki racunar moze biti server zahvaljujuci mrezi. Pod serverom se podrazumeva program koji od klijenta preko mreže prima zahteve, obrađuje ih i opet preko mreže šalje odgovore klijentu. Bitne karakteristike i uloge: poenta je da pruzaju resurse, nije presudna brzina, potrebna je mogucnost za veliko skladistenje, integrisanje radom, sinhronizacija svih racunara. Primeri servera su mail (mejl) server, game server, web server, news server..

15. Navesti osnovne namene personalnih racunara.

PC (Personal Computer) je računar namenjen za ličnu upotrebu jednog korisnika (u jednom trenutku), bez obzira od mesto korišćenja (npr. kod kuće ili na poslu). Uobičajeni zadaci su obrada teksta, korištćenje interneta, multimedija, igranje igara, programiranje i još mnogo toga. Većina softvera koja se piše za kućne računare, je dizajniran tako da bude što lakši za upotrebu. Pojam ličnog računara danas se najčešće odnosi na IBM PC kompatibilne računare, mada postoji nekoliko ne-IBM kompatibilnih računara, zasnovanih uglavnom na PowerPC familiji procesora. To je u sustini visenamenski kompjuter čija je veličina, cena i kapacitet prilagodjena za potrebe pojedinca.

16. Objasniti ulogu ugradivih racunara.

Oni su primitivni ali sigurni, jeftini su, prenosivi i bitni! Imaju mikrocip koji besprekorno radi jednu funkciju, on je ugradjen-zaliven. Ne treba da se odrzava. Primeri: android- imaju ugradjene razmicite funkcije i razvoj kibernetike ( pokusavaju napraviti vestacku krv i limfnu tecnost). Kontrolau automobilskoj industriji, motorisanje rada, kontrola temperature i vlaznosti, daljinska kontrola.

**Radne stanice: Postoje u postama (imaju 150 racunara) i direktor kontrolise ostale racunare, naucnim institucijama. Odlikuje ih velika cena, veoma brz disk, jedan ili vise procesora, veoma velike kolicine RAM memorije kao i efikasno hladjenje svih delova.

33.Na koji nacin se moze pristupiti memoriji i periferijama?

Direktan pristup memoriji (DMA) je osobina modernih računara koja omogućava određenom hardverskom podsistemu unutar računara da pristupi sistemskoj memoriji nezavisno od procesora.

Bez DMA, kada procesor koristi programirani ulaz/izlaz, uglavnom je potpuno okupiran tokom celokupnog trajanja operacije čitanja ili pisanja, i usled toga nedostupan da obavlja druge poslove. Koristeći DMA, procesor započne transfer, radi druge operacije dok transfer traje, i prima prekid od strane DMA kontrolera kada se operacija završi. Ova osobina je korisna svaki put kada procesor ne može da isprati brzinu prenosa, ili kada treba da radi nešto korisno dok čeka da se relativno spora ulazno/izlazna operacija završi. Puno hardverskih sistema koristi DMA, uključujući kontrolere diska za skladištenje, grafičke kartice, mrežne adaptere i zvučne kartice. DMA se takođe koristi za transfer podataka među čipovima unutar višejezgarnih procesora. Računari koji imaju DMA kanale mogu da prebacuju podatke ka i od uređaja sa mnogo manje procesorskih gubitaka od onih koji nemaju. Slično tome, procesni element unutar višejezgarnog procesora može da prebacuje podatke ka i od lokalne memorije bez zauzimanja svog procesorskog vremena, omogućavajući da se računanje i prenos podataka izvršavaju paralelno.

DMA se takođe može koristiti za kopiranje između memorija ili pomeranje podataka unutar memorije. DMA može da rastereti procesor zahtevnih memorijskih operacija, kao što su velika kopiranja ili vektorski ulaz/izlaz, na račun namenskog DMA uređaja. Primer implementacije je I/O Acceleration Technology.

34.Koje su osnovne kategorije softvera?

1. Aplikativni softver je podgrupa računarskog softvera koja se bavi izvršavanjem tačno određenih zadataka. Aplikativni programi su programi koji korisniku omogućavaju da pomoću njih na računaru rešavaju različite probleme. Drugim rečima, to je većina programa koje upotrebljavaju korisnici računara, a nazivaju se i korisnički softver.

Ove programe osim proizvođača računara i specijalizovanih softverskih kuća pišu i korisnici.U aplikativne programe spadaju programi za:· obradu teksta,· rad sa tabelama ,· crtanje,· rad sa bazama podataka,· obradu slika i animacija,· komponovanje i obradu zvučnih zapisa,· proračune u nauci i tehnici i statistiku,· igre i dr.

2.Sistemski softver ili sistemi za softver je računarski softver stvoren za pružanje usluga sa drugim softverom ili hardverom.

Primeri sistemskog softvera su operativni sistemi, računarske nauke softver, industrijske automatizacije i aplikacioni softver. U sistemski softver spadaju: operativni sistemi, drajveri, programski alati, kompajleri, asembleri i ostali slični alati.

35. Navesti najvaznije funkcije sistemskog softvera:

-Upravljanje hardverskim i softverskim resursima racunara.

- Čitanje programa napisanog u izvornom jeziku i prevodjenje u mašinski.

- Pretvaranje programa napisanog asemblerskim jezikom u binarni oblik. (Program zapisan upotrebom memonika i simboličkih adresa naziva se asemblerski program.)

- Omogucavanje komunikacije izmedju programa višeg nivoa ( operativnog sistema, aplikacija itd.).

36. Cemu sluze operativni sistemi?U računarstvu, operativni sistem (OS) je skup programa i rutina odgovoran za kontrolu i upravljanje uređajima i računarskim komponentama kao i za obavljanje osnovnih sistemskih radnji. Operativni sistem objedinjuje u celinu raznorodne delove računara i sakriva od krajnjeg korisnika detalje funkcionisanja ovih delova. Operativni sistem stvara za korisnika radno okruženje koje rukuje procesima i datotekama, umesto bitovima, bajtovima i blokovima podataka.

Većina operativnih sistema dolazi sa aplikacijom koja obezbeđuje korisnički interfejs za rukovanje operativnim sistemom, kao što su interpreter komandne linije i grafički korisnički interfejs. Dodatno, operativni sistem omogućava pokretanje drugih, korisničkih, programa kao što su editori, prevodioci i internet pretraživači.

Funkcije operativnog sistema su:

upravljanje procesorom (CPU), upravljanje memorijom (RAM), upravljanje I/O uređajima, upravljanje podacima i upravljanje aplikacijama.

37.Koje su dve glavne vrste korisnickog interfejsa?-Hardverski interfejs

Hardverski interfejs je prisutan u mnogim uređajima poput: magistrala, uređaja za skladištenje podataka, ulazno-izlaznih uređaja itd. Tehnički, hardverski interfejs opisan je mehaničkim, električnim i logičkim signalima koji se razmenjuju na fizičkom međusklopu dva uređaja, kao i protokolima kojima se vrši sekvencija signala (signaliziranje).

Standardan interfejs, poput SCSI, odvaja dizajn i primenu jedne hardverske komponente od dizajna i primene drugih hardverskih komponenti unutar istog računarskog sistema. Takav modularni pristup omogućava korisnicima i proizvođačima hardvera veliku fleksibilnost u implementaciji računarskog sistema.

Hardverski interfejs može biti paralelan ili serijski. Kod paralelnog interfejsa prenos podataka vrši se kroz nekoliko provodnika istovremeno, dok se kod seriskog interfejsa prenos podataka vrši bajt po bajt korišćenjem jednog provodnika.

-Softverski interfejs

Pojam softverskog interfejsa, obuhvata široki raspon različitih tipova interfejsa, na različitim nivoima operativnog sistema. Operativni sistem može posredovati u komunikaciji između korisnika i hardverskih komponenti ili programi (aplikacije) koji se pokreću pod određenim operativnim sistemom mogu zahtevati komunikaciju sa drugim programima, nitima istog programa (engl. threads) ili komunikaciju sa delovima samog operativnog sistema.

38. Šta se podrazumijeva pod multicasting-om racunara?Multicast mrežni saobraćaj je vrsta saobraćaja u kojoj računar pošaljilac šalje informacije tačno određenom broju računara primaoca na mreži. Najširu primenu ima za distribuciju multimedijalnog sadržaja preko računarske mreže, audio i video Broadcast (emitovanje), video-konferencijski sastanci, itd. štedeći na taj način i mrežne resurse i troškove korišćenja.

Multicasting funkcioniše tako što se u adresnom polju paketa jedna bitska pozicija rezerviše za naznaku za multicasting, a n-1 pozicija za oznaku grupe. Svaki računar u mreži može da pripada jednoj ili vedem broju definisanih grupa. Kada se paket pošalje određenoj grupi, on se na osnovu njegovog adresnog koda isporučuje svim računarima u toj grupi.

39.Na koji način se izvršava operativni sistem?Objedinjuje hardver i softver u jednu cjelinu.

???

40. Navesti najpoznatije programske jezike koji su visokog nivoa:- Fortran

Fortran je programski jezik namenjen prevashodno za obimna matematička izračunavanja.

Prvi prevodilac za fortran je osmišljen i napisan u periodu od 1954. do 1957. godine od strane IBM-ovog tima koji je predvodio Džon Bakus. Prva primena mu je bila za proračun parametara u nuklearnoj elektrani. Potisnuo je asembler (jer je bio jednostavniji za programiranje i prenosiv) i brzo bio prihvaćen od strane naučnika i vojnih organizacija. Korišćen je za vojne projekte i svemirska istraživanja.

-Cobol

COBOL je programski jezik i ime je skraćenica od COmmon Business Oriented Language.

Jedan je od najstarijih programskih jezika.Uglavnom služi za pisanje biznis i finansijskih aplikacija i kao podrška administrativnim sistemima u kompanijama i vladama.

-Algol

Algol, skraćeno od ALGOrithmic Language, je imperativni, proceduralni, strukturirani programski jezik čije su verzije izlazile 50-ih i 60-ih godina

prošlog veka. Prva verzija algola je nastala 1958. godine. Algol je dizajniran da bi se izbegli neki problemi sa Fortranom. Imao je i dosta uticaja na ostale programske jezike kao što su C, paskal, simula i mnoge druge.

-Basic

Basic je naaziv više programskih jezika koji su projektovani da budu jednostavni za korišćenje.

Prvobitna verzija ovog programskog jezika razvijena je na Dartmut koledžu 1964. pod rukovodstvom Džona Džordža Kemenja i Tomasa Judžina Kerca. Implementiran je za računare serije G.E.225. Trebalo je da bude jednostavan jezik za učenje programiranja. Štaviše, dizajneri su želeli da postane prvi korak za studente koji treba da savladaju moćnije jezike kao što su fortran ili algol.

-C

Programski jezik C je jezik opšte namene. Iako je razvijan kao „jezik za sistemsko programiranje“, podjednako dobro se koristi za pisanje značajnih programa u različitim oblastima. C je takođe veoma uticao na mnoge druge popularne programe, posebno na C++, koji je originalno razvijan kao nadgradnja C-a.

-Java

Java (engl. Java, izgovor: java, ∗džava) je objektno-orijentisani programski jezik, koji je razvila kompanija Sun Microsystemspočetkom 1990-ih godina.

Mnogi koncepti Jave su zasnovani na jeziku Oberon, Niklausa Virta, tvorca Paskala, Module i drugih jezika, i Hanspetera Mesenbeka. Izbacili su koncept modula i uveli pakete kakve danas znamo, koji se oslanjaju na fajl sistem i uveli formalno koncept klasa iz objektno-orijentisane paradigme. Osim toga, jezik ima sintaksu sličnu jezicima C i C++, ali je mnogo stroži pri prevođenju, dizajniran tako da bude nezavisan od platforme, i sa pojednostavljenim upravljanjem memorijom. Pretpostavlja se da je ovo urađeno zbog popularnosti jezika C, ali i zbog jednostavnosti nekih struktura. Prva verzija je zvanično objavljena 1995. godine.

Danas je Java podrazumevani jezik u izradi mobilnih aplikacija za Android uređaje.

-Passcal

Pascal je programski jezik kojeg je stvorio švajcarski naučnik Niklaus Wirth 1970. godine. Prvobitno se Pascal koristio kao nastavno sredstvo za strukturalnu metodu programiranja računara na fakultetima. Tokom 80ih i ranih 90ih godina 20. vijeka Pascal se proširio van akademskih krugova u industriju, no ubrzo nakon pojave i masivnijom upotrebom objektno orijentiranih jezika kao C++ ili Java tokom sredine 90ih godina 20. vijeka, Pascal počinje gubiti primat u školama kao i u industriji. Pokušaj proširivanja Pascala s objektno orijentiranim konceptima kroz Object Pascal i kasnije kroz programski jezik Delphi uspjele su prilagoditi Pascal novim izazovima, no njegova popularnost sve više opada.

41. Kako se može definisati jedan računarski program?

Računarski program, softverski program ili jednostavno program (eng. Computer program; software program, program) jeste spisak naredbi napisan u nekom programskom jeziku namijenjen za određenu računarsku platformu. Računarski programi napisani u nekom programskom jeziku su razumljivi čovjeku, ali te naredbe ne razumije i računar, zbog toga se kod računarskog programa pomoću kompajlera mora prevesti u binarni kod da bi ga računar razumio i uopšte izvršavao.

Računarske programe interpretira ili, u specijalnom slučaju, direktno izvršava računar. Posledica procesa interpretacije su pomenute promene na računaru. Usko povezani sa programima su programski jezici. U okviru programskih jezika određena su stroga pravila po kojima program mora da bude napisan. Program može da stvori čovek tokom procesa koji se zove programiranje. Program takođe može da napravi i drugi program tokom svog izvršavanja na računaru.

42. Navesti koja je uloga aplikativnih programa:Aplikativni programi su programi koji korisniku omogućavaju da njihovom primenom na računaru rešava različite probleme.

Drugim rečima, to je većina programa koje upotrebljavaju korisnici računara, a nazivaju se i korisnički softver. Pomoću aplikativnih programa možemo da obrađujemo tekst, pravimo tabele, crtamo, obrađujemo slike i animacije, obrađujemo zvučne zapise, igramo igrice itd.

43. Zbog čega je bitno vršiti ažuriranje softvera?

Ažuriranje ima višestruki značaj. Ažuriranje znači primenu dostupnih poboljšanja i ispravki propusta za operativne sisteme i aplikacije (softvere) poput browsera, pluginova, desktop aplikacija itd. Ažuriranje donosi veliki broj ispravki i unapređenja na računaru kao što su nove opcije, uklanjanje zastarelih opcija, ažuriranje drajvera, ispravljanje bagova i što je najvažnije – ispravku bezbednosnih propusta koji su otkriveni. Dakle, ažuriranja služe da poprave ili poboljšaju softver koji koristite.

44. Navesti jedan integrisani aplikativni programski paket.Microsoft Office paket koji sadrži program za obradu teksta (Word), program za obradu tabela (Excel), program za izradu prezentacija (Power Point), program za slanje i primanje elektronske pošte (Outlook), program za upravljanje relacijskim bazama podataka (Microsoft Acess)..

45. Šta se podrazumijeva pod setom aplikacija?

Niz neophodnih aplikacija za rad računara

???

46. Čemu služe uslužni programi?

Uslužni programi olakšavaju korisnicimapojedine poslove koji se često obavljaju (npr. dupliranja disketa iliCD-ova, kompresija podataka na disku i disketama, presnimavanje diska na traku itd.).

Ovakvi programi mogu se isporučivati korisnicima kao dodatak operativnom sistemu, ali ih najčešće pišu i distribuiraju sami korisnici.

57. Sta se podrazumeva pod skracenicom LAN?

LAN ( Local Area Network) odnosno lokalna racunarska mreza je skup racunara koji su povezani u jednu racunarsku mrezu na relativno malom prostoru kao sto su kancelarija , vise kancelarija ili zgrada. LAN je zicana mreza, koristi kablove od optickih vlakana ali moze biti i bezicna, povezana preko nekog rutera biti povezana sa drugim mrezama u neku vecu WAN mrezu ili direkto preko provajdera na internet. Ova mreza moze da broji dva i vise racunara koji su povezani na odredjen nacin.Neki periferni uredjaji kao stampaci, modemi se takodje ubrajaju u ovu mrezu.

58. Sta oznacava skracenica WAN?

WAN (Wide Area Network) odnosno regionalna racunarska mreza je racunarska mreza koja pokriva sire podrucje- grada, regiona ili drzave.WAN mreža predstavlja skup više povezanih LAN mreža, koje se nalaze na različitim geografskim lokacijama. Postoji više različitih tehnologija koje omogućavaju prenos podataka sa jednog mjesta na drugo. Internet, kao skup mreža na različitim geografskim lokacijama nije WAN mreža. Iako koristi neke od WAN tehnologija, za Internet bi se prije moglo reći da je to međumreža. Ona se koristi za povezivanje razlicitih lokalnih racunarskih mreza. Regionalna mreza se koristi za povezivanje razlicitih LAN tako da omogucava komunikaciju izmedju korisnika i racunara u razlicitim mrezama.

59. Navesti koja je sustinska razlika izmedju LAN i WAN mreza.

Osnovne razlike između WAN i LAN mreža su u tome što u WAN mrežama krajnje tačke komunikacije mogu biti geografski proizvoljno udaljene, dok se LAN mreže prostiru na malom području, u okviru jedne zgrade ili kompleksa zgrada. Pored toga velika je razlika u pogledu kašnjenja u prenosu podataka koje u WAN mrežama može biti od nekoliko desetih delova sekunde do nekoliko sekundi, a u LAN mrežama ono iznosi od nekoliko desetih delova milisekunde do nekoliko milisekundi. U pogledu brzine prenosa podataka i kod jednih i kod drugih, vrednosti su u rasponu između Mb/s i Gb/s. U WAN tehnologiji mreža se sastoji od niza složenih računara koji se nazivaju čvorovi za komutaciju paketa. Vrsta usluge. LAN-ovi imaju svoje usluge, kao što su servis za pristup datotekama, usluga pisača i tako dalje, općenito, sve što je potrebno za malu mrežu. No, globalna mreža koristi, primjerice, uslugu usmjeravanja (određivanje načina protoka informacija kroz čvorove mreže) i još mnogo toga što je neophodno za rad u velikim mrežama.

60. U skladu sa kojim pravilima se vrsi razmena podataka izmedju racunara?

Protokol je dogovor kako da razmenjujemo informacije, treba da postoji standard i da se iskoristi u

svetskoj mrezi. Protokol predstavlja skup standarda kojima se definisu pravila, odnosno procedure po kojima se ostvaruje prenos podataka i paketa u mreznom okruzenju. Kako protokoli rade:

Na računaru pošiljaocu protokol: rastavlja podatke u manje delove, ili pakete, kojima protokol može da rukuje, dodaje podatke o adresi u paket, kako bi odredišni računar iz mreže znao da su podaci za njega, priprema podatke za sam prenos kroz mrežni adapter i dalje kroz mrežni kabl. Na računaru primaocu, protokol izvršava iste korake, ali obrnutim redosledom. Računar primalac: uzima podatke iz kabla, dovodi pakete u računar, kroz mrežnu karticu, oslobađa pakete od svih podataka o prenosu koje je dodao računar pošiljalac, kopira podatke iz paketa u bafer radi ponovnog sklapanja u celinu, predaje tako sređene podatke aplikaciji u upotrebljivom obliku.

61. O kojoj vrsti mreze je rec kada svaki racunar moze biti istovremeno i klijent i server?

Radi se o peer-to-peer arhitekturom (mrežom ravnopravnih korisnika). Peer-to-Peer (P2P) je mreža u kojoj se nalazi mnoštvo klijenata koji su ravnopravni u učešću, jedino je ograničenje brzina internet veze jednog klijenta. Ovakve mreže se najviše koriste za deljenje dokumenata, video i audio podataka i sl.

U peer-to-peer mreži, dva ili više računara (vršnjaka) udružuju svoje resurse i komuniciraju u decentralizovanom sistemu. Vršnjaci su jednaki, odnosno čvorovi imaju istu moć u nehijerarhijskoj mreži. Za razliku od klijenata u klijent-server mreži ili klijent-red-klijent mreži, vršnjaci u peer-to-peer mreži komuniciraju direktno jedni s drugima.[15] U peer-to-peer umrežavanju, algoritam u peer-to-peer komunikacijskom protokolu balansira opterećenje, a čak i vršnjaci sa skromnim resursima mogu pomoći u deljenju opterećenja.[15] Ako čvor postane nedostupan, njegovi deljeni resursi ostaju dostupni sve dok ga drugi vršnjaci nude.

62. Koji su osnovni razlozi zbog kojih se umrezavaju racunari?

Umrežavanje racunara povećava efikasnost i smanjuje troškove poslovanja. Osnovni razlozi za umrežavanje su ( i zbog njih je povecana efikasnost i smanjeni troskovi) : zajedničko korišćenje informacija, zajedničko korišćenje hardvera i softvera i zajednickom centralizovanom administracijom i podrškom. Konkretnije, računari koji su u mreži mogu zajednički da koriste: dokumenta, elektronsku poštu, softver za obradu teksta, softver za praćenje projekata, ilustracije, fotografije, audio i video datoteke, štampače, faks mašine, modeme, CD-ROM jedinice i druge prenosive jedinice.

63. Cemu sluzi standardizacija racunarskih mreza?

Uređaji različitih proizvođača računarske opreme razlikuju se po koncepciji i po tehničkim karakteristikama. Standardizacijom opreme kako hardverske, tako i softverske, obezbeđuje se njena kompatibilnost tj. omogućava se povezivanje uređaja različitih proizvođača,a korisnika ne vezuje samo za jednog proizvodjaca. Osim toga, širi se tržište proizvoda koji su usaglašeni sa standardom što znači masovniju i ekonomičniju proizvodnju. Stаndаrdi se mogu podeliti u dve grupe, i to nа: De facto stаndаrde i De jure stаndаrde. De facto stаndаrdi su oni stаndаrdi do kojih se došlo bez ikаkvog formаlnog plаnа. Nа primer, IBM RS je de fаkto stаndаrd zа mаle kаncelаrijske i kućne rаčunаre jer su mnogi proizvođаči u početku kopirаli njihove personаlne rаčunаre. De jure stаndаrdi su formаlni, legаlni stаndаrdi koje je usvojilo telo koje je ovlаšćeno zа stаndаrdizаciju. Međunаrodnа orgаnizаcijа zа stаndаrdizаciju ISO je 1984. godine definisаlа stаndаrd koji je poznаt pod nаzivom OSI (Oren System Interconnection – otvoreni sistem međupovezivаnjа) referentni model. Nаzivа se „otvoreni sistem“ jer ne zаhtevа bilo kаkve izmene u hаrdveru i softveru sistemа koji komunicirаju, bez obzirа nа to koliko se oni rаzlikovаli. Trebа podvući dа OSI referentni model nije protokol, već model koji

imа zа cilj dа olаkšа rаzumevаnje i projektovаnje mrežne аrhitekture.

64. Kako se naziva prenos informacija kroz racunarske mreze tipa Internet?

Komunikacija paketa. Paket je osnovna jedinica podataka na mrežnom nivou. Sve se izvrsava preko TCP/IP protokola.

65. Sta spada u pasivnu mreznu opremu?

Pasivna mrežna oprema predstavlja najjednostavniju komponentu računarskih mreža. Pasivna oprema se sastoji od kablova, uticnica, konektora, razvodnog panela, komunikacijskih ormara i sistema za napajanje elektricnom energijom. Hab (razvodnik) se moze smatrati pasivnom opremom sa gledista da nema nikakvu logicku funkciju. On samo pojacava primljeni signal, prosledjuje ga dalje na sve svoje portove.

66. Koje vrste kablova postoje za umrezavanje?

Koaksijalni, opticki, upletene (upredene) parice (twisted pair).

Kablovi služe za prenos signala između računara i komunikacijske opreme. Kroz upletene parice i koaksijalni kabl prenose se električni signali, dok se kroz optička vlakna prenose signali u vidu svetlosnih impulsa. Za ispravan rad mreže potrebno je da se kablovski sistem formira od komponenti koje zadovoljavaju određene tehničke standarde. U svom najjednostavnijem obliku, koaksijalni kabl se sastoji od bakarne žice u sredini oko koje se nalazi najpre izolacija, a zatim sloj od upletenog metala širm i, na kraju, spoljašnji zaštitni omotač. Bakarni provodnik (žica) u sredini kabla prenosi elektronske signale koji čine podatke. Ovaj provodnik može biti od punog metala, ili u obliku više upletenih žica. Ukoliko je od punog metala, onda je to obično bakar. Širm ima ulogu uzemljenja i štiti provodnik od električnog šuma i preslušavanja. Koaksijalni kabl je mnogo otporniji na pojave mešanja i slabljenja signala od kabla sa upletenim paricama. Slabljenje signala je gubitak jačine signala koji se pojavljuje kao posledica dugog putovanja kroz bakarne kablove. U svom najjednostavnijem obliku kabl sa upredenim paricama se sastoji od dve izolovane bakarne žice koje su obmotane jedna oko druge. Grupe parica se obično nalaze grupisane u zaštitnom omotaču i zajedno sa njim čine kabl. Ukupan broj parica varira, a njihovim upredanjem se poništava električni šum od susednih parica, ili ostalih izvora, kao što su motori, releji i transformatori. Postoje dva tipa ovog kabla: kabl sa neoklopljenim (Unshielded Tmsted-Pair, UTP) i oklopljenim (Shielded Tmsted-Pair, STP) paricama. Optički kablovi predstavljaju osnovu za telekomunikacione mreže. Kod optičkih kablova optička vlakna prenose digitalne signale u obliku moduliranih svetlosnih impulsa. Princip rada: Standardni električni signal se dovodi na lasersku ili LED diodu koje vrše konverziju signala u svetlost, zatim se svetlost ubacuje u optičko vlakno na čijem drugom kraju je prijemnik koji vrši opto-električnu konverziju posle koje se dobija standardni električni signal. Karakteristike: relativno bezbedan način prenosa podataka, ne podležu električnim smetnjama,najmanje slabljenje signala duž kabla, izuzetno velike brzine prenosa na velikim udaljenostima, galvansko razdvajanje instalacija.

67. Sta spada u aktivnu mreznu opremu?

Nju sacinjavaju uredjaji koji koriste izvor elektricne energije i koji omogucavaju aktivno upravljanje mreznim saobracajem. Zajednicka karakteristika im je da imaju procesor i memoriju. Aktivna oprema se sastoji od racunara i servera koji stvaraju saobracaj, preklopnika (switch) i usmerivaca (router) koji usmeravaju saobracaj od izvora do odredista, kao i mrežnih adaptera, PoE adaptera. Switch služi za povezivanje dva računara unutar iste mreže (LANa) ili za povezivanje računara i routera za promet koji je namenjen drugim mrežama. Switch povezuje parove koji komuniciraju na osnovu njihove fizičke adrese (MAC – Media Access Control adresa). Switch omogućava komunikaciju više parova

istovremeno.

68. Cemu sluze ruteri?

Racunarski uredjaj koji sluzi za medjusobno povezivanje racunarskih mreza naziva se ruter (router) . Routeri služe za usmeravanje prometa prema logičkim adresama (IP adrese). Iz zaglavlja primljenog paketa pročitaju odredišnu IP adresu i uporede je sa zapisom unutar svojih routing tabela. Ako pronađu odgovarajući zapis, takav paket prosleđuju prema izlaznom portu na kojemu se nalazi dostupna odredišna mreža. U suprotnom se taj paket odbacuje. Routeri mogu imati više različitih vrsta portova. Najčešće su to ethernet portovi namenjeni za komunikaciju sa lokalnim mrežama (LAN) i serijski portovi za komunikaciju sa udaljenim mrežama (WAN, Internet). Routeri međusobno razmenjuju informacije o dostupnim mrežama. Iako su najčešće ruteri posebni uređaji, oni su u suštini računari čiji su softver i hardver specijalizovani za namenu da povezuju više mreža. U malim lokalnim mrežama (LAN) ruter se obično postavlja da bude veza između same mreže i Interneta. Tako na primer ADSL ruter služi kao veza između kućne mreže i mreže Internet provajdera do koje ruter dolazi preko ADSL veze.

69. Sta je osnovna funkcija uredjaja tipa Firewall?

Sprovodjenje bezbednosne politike u racunarskoj mrezi.

Firewall je uredjaj koji flitrira sav saobraćaj izmedju zaštićene unutrašnje mreže i spoljne mreže kojoj se manje veruje. Ostvaruje barijeru između poverljive, sigurne unutarnje mreže i druge mreže (npr. Internet) za koju se pretpostavlja da nije sigurna i poverljiva. Uobičajeno je da se firewall nalazi na posebnom uredjaju, jer je to tačka kroz koju prolazi sav saobraćaj. Osnovna namena firewall-a je da “drži” loše stvari izvan zaštićene mreže. Da bi se to postiglo, firewall implementira razne sigurnosne polise koje su tako napravljene da tačno predvide koje se loše stvari mogu desiti. Primer: polisa može biti ta da zabrani bilo koju konekciju spolja, dok su konekcije iz unutrašnje mreže prema spoljašnoj i dalje dozvoljene. Varijacija ove polise može biti da se dozvoljava pristup unutrašnjoj mreži, ali samo sa odredjene adrese, na tačno odredjenu adresu i po tačno odredjenim protokolima itd. Većina računarskih operativnih sistema sadrži softverske firewall-ove za zaštitu protiv pretnji sa javnog Interneta. Većina rutera koji šalju podatke između mreža sadrže firewall komponente i, obrnuto, većina njih može obaviti osnovne funkcije rutera. Firewall tehnologija se pojavila kasnih 1980-tih kada je Internet bio veoma nova tehnologija u smislu svoje globalne upotrebe i povezanosti.

70. Koja je uloga mrezne kartice?

Mrežna kartica je dео koji se brine za komunikaciju računara preko računarske mreže. Ona je jedan od najvažnijih uređaja na personalnom računaru. Ona računar povezuje na mrežu (uključujući i servere i klijente), tako što obezbeđuje vezu između PC-a i mrežnog fizičkog prenosnika - kabla. Mrežna kartica treba da: pripremi podatke iz računara za mrežni kabl, pošalje podatke drugom računaru i kontroliše protok podataka između računara i kablova. Ona prima podatke iz kabla i prevodi ih u oblik koji CPU ( centralna procesorska jedinica) računara može da razume. Da bi podaci mogli da se pošalju preko mreže, mrežna kartica mora da promeni njihov oblik iz oblika koji računar može da razume u oblik koji može da putuje mrežnim kablom. Podaci se u računaru kreću putanjama koje se zovu magistrale. Magistralu čini nekoliko putanja podataka, postavljenih jedna uz drugu. Kako su putanje postavljene paralelno, podaci se kroz njih mogu kretati u grupama umjesto pojedinačno (serijski). Podatke koji putuju paralelno mrežna kartica uzima kao grupu i mijenja im strukturu tako da oni kroz mrežni kabl putuju serijskom putanjom širokom 1 bit. Dakle, primopredajnik na mrežnoj kartici omogućava pretvaranje paralelnog prenosa u serijski i obrnuto. Pored toga što transformiše podatke, mrežna kartica pokazuje ostatku mreže i svoje mesto, ili

adresu, da bi ga mreža razlikovala od ostalih kartica u mreži.

**Problem je bio kako povezati analogni i digitalni signal. Pa smo digitalni signal modulirali u analogni da ide telefonom, pa se na kraju opet demodulira u digitalni i onda ulazi u kompjuter i to smo dobili modem karticom ( AD konvertor)

71. Od cega potice skracenica TCP/IP?

TCP ( Transmission Control Protocol) i IP (Internet Protocol) je skup protokola razvijen da omoguci umrezenim racunarima da dele resurse putem mreze. Otvoren je sistem, moze da se menja, prilagodjava se komplikovanijim stvarima . Svaki kompjuter mora daima IP adresu, a moze ih imati i vise, one su 32bitne, kao licne karte su.

**Internet je prvo bio zasnovan na hipertekstu, sto je bilo jako komplikovano, samo onaj ko je bio strucan mogao je da se snadje, ali je ponudjeno puno opcija i moze brzo da se prelazi na druge linkove.. Trazili su debiloidno resenje, da se vizuelnim putem dolazi do resenja, prvo slika pa zvuk.

71. Od čega potiče skraćenica TCP/IP?

Transmission Control Protocol/ Internet protocol

TCP/IP je uobičajena oznaka grupe protokola koju još nazivamo IP grupa protokola (ili engl. IP protocol suite). Naziv je ova grupa protokola dobila prema dva najvažnija protokola iz te skupine: TCP (od engleskog Transmission Control Protocol) te prema samom IP protokolu. TCP/IP omogućuje komunikaciju preko raznih međusobno povezanih mreža i danas je najrasprostranjeniji protokol na lokalnim mrežama, a također se na njemu zasniva i globalna mreža Internet.

Mrežni model korišten u TCP/IP grupi protokola je 4-slojni model koji se sastoji od sljedećih slojeva:

1. Sloj podatkovne veze2. Mrežni sloj3. Transportni sloj4. Aplikacijski sloj

72. Koji je naziv uređaja koji vrši usmjeravanje paketa?

Prilikom prenosa podataka sa komutacijom paketa između učesnika, prvo dolazi do podele informacije na manje pakete tako da se zadovolje odgovarajući protokoli. Paketi se upućuju do prvog čvora u mreži (rutera), a u svakom ruteru se vrši nezavisno usmeravanje paketa. Izbor kuda će paketi putovati vrši se na osnovu kriterijuma koji važe u tom trenutku. Pošto paketi putuju različitim putanjama, neophodno je izvršiti slaganje paketa na odredištu kako bi dobili potpunu informaciju. Ovakav način prenosa podataka koristi se u mrežama gde je mrežni saobraćaj u

kratkim naletima podataka sa praznim prostorom između i obično su vremenski duži od popunjenih. Zahvaljujući praznom prostoru mogu se propustiti paketi od trećeg učesnika pri tome da se ne naruši prethodna informacija. Ne može doći do zagušenja zato što paketi mogu naći bar jedan slobodan put.

Ruter ili mrežni usmerivač (engl. Router) je računarski uređaj koji služi za međusobno povezivanje računarskih mreža. On ima funkciju da za svaki paket podataka odredi putanju - rutu kojom treba taj paket da ide i da taj isti paket prosledi sledećem uređaju u nizu.Iako su najčešće ruteri posebni uređaji, oni su u suštini računari čiji su softver i hardver specijalizovani za namenu da povezuju više mreža. U malim lokalnim mrežama (LAN) ruter se obično postavlja da bude veza između same mreže i Interneta. Tako na primer ADSL ruter služi kao veza između kućne mreže i mreže Internet provajdera do koje ruter dolazi preko ADSL veze.Ruter se postavlja kao podrazumevani izlaz sa mreže (engl. Default Gateway).Ruter se na mrežnim dijagramima predstavlja krugom sa 4 strelice od kojih dve ulaze, a dve izlaze iz njega.

73.Šta mora posjedovati svaki host na Internet-u?

Mora posjedovati jedinstvenu IP adresu.Za rutiranje je veoma važna mogućnost razdvajanja mreže od host računara. IP adresa se sastoji iz dva dela: deo koji predstavlja adresu IP mreže (isti za sve računare na jednoj IP mreži) i deo koji predstavlja adresu računara (jedinstven za svaki računar na istoj IP mreži). Prvi deo adrese služi za identifikaciju mreže, a drugi deo za identifikaciju host računara.

IP adresa je jedinstveni broj, sličan telefonskom broju, koji koriste mašine (najčešće računari) u međusobnom saobraćaju putem interneta uz korišćenje internet protokola. Ovo dozvoljava mašinama dalje sprovođenje informacije u ime pošiljaoca (kako bi mašine znale gdje da ga pošalju) i kasnije primanje tih informacija (kako bi mašine znale da je to namjenjena destinacija). Primjer IP adrese je 51.254.100.34.

Konvertovanje u ove brojeve iz, za ljude čitljivije forme adresa domena poput www.wikipedia.org, se vrši putem DNS-a.

74. Kojim sistemom se prevodi IP adresa u ime?

Imena domena se uz pomoć DNS-a (engl. Domain Name System) prevode u jedinstveni numerički kod (IP adresa) koji identifikuje određeni računar (ili neki drugi uređaj) povezan na internet. DNS je servis koji preslikava imena hostova u IP adrese[1]. Usluga DNS se može definisati kao distributivna baza podataka sa DNS zapisima i protokolima aplikacionog sloja koji omogućava pretraživanje te distribuirane baze podataka.DNS serveri koji zajedno koriste distribuiranu DNS bazu podataka čuvaju zapise o resursu (engl. Resource Record, RR) , uključujući i zapise koji se odnose na preslikavanje naziva računara u njihove IP adrese. U svakoj DNS poruci sa odgovorom nalazi se jedan ili više ovakvih zapisa o resursu. Zapis o resursu (engl. Resource record) je standardna DNS struktura za bazu podataka koja sadrži informacije koje se koriste prilikom procesuiranja DNS upita.

75. Šta predstavlja pcelicamaja u e-mail adresi prelicamaja@ff.bg.ac.rs?

Predstavlja korisničko ime.

Korisničko ime je nadimak po kojem se identifikuju naši doprinosi npr na vikipediji. To čak može biti i naše stvarno ime, ali u tom slučaju treba da budemo svjesni da na takav način otkrivamo naš lični identitet, što je povezano sa odgovarajućim rizicima.

Korisničko ime i e-mail adresa nisu isto.

Korisničko ime određujete prilikom registracije naloga i to je ime/nadimak pod kojim će vas videti ostali korisnici sajta.

E-mail adresa je vaša adresa na koju primate e-mail poruke i na koju će vam stizati 

76. Šta predstavlja ff.bg u e-mail adresi pcelicamaja@ff.bg.ac.rs?

Predstavlja ime domena.

Domen predstavlja internet adresu na kojoj se nalazi vaša internet stranica (sajt, forum, blog, portal...). Ovo ime je nakon registracije jedinstveno na svetskom nivou i niko drugi ga ne može koristiti.

Domen se uz pomoć DNS-a (eng. domain name system) prevodi u jedinstveni numerčki kôd (IP adresu) koja identifikuje računare na internetu.

IP adresa je podeljena u 4 serije brojeva sa tačkama između, npr. 215.55.258.145 i kao što možete videti ta forma bi bila teška za svakotrebnu upotrebu. Iz tog razloga je nastao sistem domena koji je omogućio da se brojevi konvetuju u slova, radi lakšeg pamćenja i korišćenja.

Razlog zašto nam je potreban domen je kontrola u najvećem broju slučajeva i lakše pamćenje. Pametno izabran domen je od izvanrednog značaja. Ime u kombinaciji sa logotipom i sloganom koji vas ili vašu firmu čine jedinstvenim i prepoznatljivim jeste osnova moderne ekonomije.

Domeni su u današnje vreme tako važni da su neke kompanije morale da plate desetine miliona dolara da otkupe domen koji je neko drugi registrovao.

77. Šta se podrazumjeva pod skraćenicom ISP?

Internet service provider

Internet servis provajder je kompanija koja svojim korisnicima omogućava uslugu priključivanja na Internet I povezane servise. U kolokvijalnom govoru skraćeno se upotrebljava izraz provajder. Sam izraz je engleskog porijekla i u prevodu znači dobavljač internet usluge. Pristup internetu se omogućava na više načina: modemski, kablovski, ADSL-om. Osim pristupa Internetu, provajderi uglavnom omogućavaju još i hotsovanje veb prezentacija, registraciju domena i drugo.

78. Koja je uloga klijentskog programa u klijent server modelu?

Klijentski program

Server opsluzuje klijenta, pruza usluge server

Komunikacija sa serverom, klijent mora biti u stanju da koristi softver koji je instaliran na serveru, aplikativne I sistemske potencijale da koristi

Mogucnost pristupa bazi podataka postojeceg servera

Klijent moze nekad da bude server u uzem smislu rijeci

Npr ako postoji mreza koja je redna veza tu svaki klijent je ujedno I svaki server I obrnuto

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

79. Šta se podrazumjeva pod skraćenicom FTP?

FTP je najčešće korišteni protokol za prenos podataka izmedju dva računara na mreži. FTP koristi TCP/IP protokol za mrežnu komunikaciju, što omogućava da bude pouzdan i sesijski orjentisan. FTP veza se uspostavlja na zahtjev klijentskog računara prema serverskom računaru. Klijentski računar mora da posjeduje program koji implementira FTP protokol, a serverski računar mora da posjeduje program koji prihvata konekcije na standardnom FTP portu I takodje razumije komane protokola FTP. Kada se veza uspostavi klijentski program šalje korisničke komande serverskom programu, koji ih obavlja i šalje odgovor. Taj odgovor može biti poruka da je komanda uspješno obavljena, datoteka koja je zahtijevana ili poruka o greški.

80. Šta se podrazumjeva pod skraćenicom URL?

Uniform Resours Locator

URL ujednačeni ili usklađeni lokator sadržaja (resursa). URL je putanja do određenog sadržaja na Internetu te se obično naziva poveznica, ponekad i mrežna adresa. Sadržaj na koga upućuje URL može biti HTML dokument (web stranica), slika, ili bilo koja datoteka koja se nalazi na određenom serveru.

81. Kojim protokolom se vrši prenos Web stranica?

HTTP je mrežni protokol koji pripada sloju aplikacije OSI referentnog modela, predstavlja glavni I najčešći metod prenosa informacija na vebu. Osnovna namjena ovog protokola je isporučivanje HTML dokumenata, tj. veb stranica. HTTP je samo jedan od internet protokola.

HTTP je protokol za komunikaciju izmedju servera I klijenta, koji funkcioniše po principu zahtjev/odgovor. HTTP klijent, koji je najčešće veb pregledač, inicira prenos podataka nakon što uspostavi TCP/IP vezu s udaljenim veb serverom na odredjenom portu.

Server konstantno osluškuje zahtjeve na određenom mrežnom komunikacijskom portu, čekajući da se klijent poveže i pošalje svoj zahtjev. Zahtjev se sastoji od osnovne HTTP komande ( koja se sastoji od naziva komande, imena traženog dokumenta I verzije podržanog HTTP-a) i zaglavlja koje se sastoji od određenog broja redova teksta koji pobliže određuje aspekte zahtjeva.

82. Koji programi se koriste za pravljenje veb stranica?

Najpoznatiji alati za izradu web prezentacija su Adobe Dreamweaver i nešto slabiji Microsoft FrontPage

Ostali alati: HTML, CSS, Adobe Flash, Adobe Contribute, Adobe Fireworks, Web Builder, JavaScript, PHP...

Web stranice čine:

1) Nivo podataka (tekst, podaci i sadržaji)

2) Poslovni i interakcijski nivo (program, skripta i način na koji se sistem ponaša)

3) Prezentacijski nivo (dizajn i psihologija)

Ovakvi alati funkcionišu na temelju drag & drop tehnologije pomoću koje jednostavno povlačite i slažete elemente (slike, ikone, tekstove…) koji će se nalaziti na vašoj budućoj web-stranici. Njihova je dodatna prednost u tome što vam osiguravaju besplatan hosting (smještaj web-stranice na serveru) koga ne morate dodatno plaćati.

83. Koja je svrha korištenja lozinki u nekoj organizaciji?

Bezbjednost, potvrda i zaštita online identiteta.

Lozinke (passwords) su kao ključevi od vašeg stana: prva i osnovna prepreka između vašeg privatnog prostora i onih koji u taj prostor nisu pozvani. Slično kao što činjenica da su vaš stan ili kuća zaključani neće uvijek spriječiti lopova da uđe, tako ni lozinke ne predstavljaju apsolutnu

zaštitu – ali ipak jesu vrlo važan korak koji će onemogućiti veliki broj zloupotreba.

Jasno je da je veoma važno da se šifre štite kao podaci od velike vrednosti. Trebalo bi da šiframa zaštitite sve svoje online naloge - ali morate biti veoma pažljivi kada birate šifru.Šifre će vam pomoći da zaštitite svoj online identitet od krađe. One otežavaju cyber-kriminalcima da steknu predstavu o vašem profilu, da pristupe vašem bankarskom računu (ili drugim online nalozima) i ukradu vam novac.Izbor dobre šifre je veoma važan korak u smanjivanju rizika od toga da postanete žrtva cyber-kriminala. 

84. Šta je glavni uzročnik širenja računarskih virusa?Sakupljanje informacija sa željenog računara. Sta su virusi? Kako se generisu zasto se generisu na koji nacin djeluju na softver na hardvern ainformacione sisteme na koji nacin mozemo da se suprostavimo pojavi virusa Vrste zastite personalnih racunara ili samih mreza Mogucnost koristenja potencijala antivirusnih softvera posledice koje ostavljaju na nivou svjetske mreze, perspektiva daljeg razvoja , da se oni po///////////////////////////////////////

85. Kako se najefikasnije eliminiše mogućnost gubljenja podataka?

BackupBackup je proces u računarstvu koji se odnosi na izradu kopije podataka originalnog izvora za slučaj da se originalni izvor podataka ošteti ili izgubi. Podaci mogu biti datoteke ili/i programi.

Backup se može pohraniti na magnetnim trakama, hard diskovima, CD, DVD i ostalim medijima za pohranu podataka. Pričuvni (backup) podaci se obično trebaju držati na više mjesta radi bolje sigurnosti, također moguće je držati podatke na nekom udaljenom internet serveru.Vrlo često se pribjegava backup-u kompletnog sistema, skupa sa svim podacima. Ovakav način backup-a se najčešće koristi za serverske sisteme, gdje je potrebno obezbijediti veoma brz povratak cjelokupnog sistema u radno stanje.

86. Na koji način se šire virusi i kakvu štetu nanose računarima?

Putem poste, e-poruke, diskete, CD-a, fleša. Objašnjenje:U početku su se virusi širili preko disketa. Ljudi su se koristili disketama da bi izmjenjivali datoteke (programe, tekstove, tablice, slike...). Ubacite nečiju disketu sa njegovim programima u svoje računalo, pokrenete igricu (npr. TETRIS) koji je zaražen virusom i taj virus uđe u vaše računalo , te nakon toga taj virus presnimi sebe na sve diskete koje vi iza toga ubacite u svoje računalo. Diskete iz vašeg računala bi kasnije nekako dospjele u tuđe kompjutore i to je to.... Eto zaraze! Kasnije su CD-i preuzeli uloge disketa kao prijenosnika. Nekako paralelno sa CD-ima je postao popularan jedan drugi medij za izmjenu informacija (datoteka) – Internet. Internet je dosta pomogao brzini razmnožavanja virusa, jer se sa jednog kraja zemlje može poslati virus na drugi kraj zemlje za samo pet sekundi. Uz to, popularnost interneta je rapidno rasla, tako da je na kraju internet postao glavni medij za širenje virusa. Npr. kada bi netko tko ima virus poslao nekome e-mail poruku, nerijetko bi se virus (bez korisnikova znanja) “naselio” u tu poruku i zajedno sa njom otišao primaocu. 

Primatelj bi morao samo otvoriti poruku da je pročita da bi se virus sam aktivirao i prešao u njegovo računalo. Naravno, sa primateljevog računala se virus širio i na druga računala. Virusi su toliko “napredovali” i toliko postali “pametniji” da sada sami mogu sastaviti neku poruku i sami sebe poslati nekome iz korisnikovog imenika (ili je koristio e-mail adrese od raznih pošiljatelja i primatelja sa kojima se korisnik prije dopisivao, te njima slao privatne dokumente).

87. Zbog čega se prave rezervne kopije fajlova nekih računara?

Da bi sačuvali podatke koje posjedujemo na računaru u slučaju slucajnog brisanja podataka ili ukoliko disk prestane raditi.

88. Kako se može definisati antivirusni program?

Antivirusni program se sastoji od nekoliko računarskih programa koji pokušavaju pronaći, spriječiti i ukloniti računarske viruse i ostali štetni softver.Antivirusni program obično koristi dvije tehnike da bi postigao svoju funkcionalnost:

Provjera (skeniranje) datoteka tražeći poznate viruse provjerom definicija u rječniku virusa

Identifikacijom sumnjivog ponašanja od strane kompjuterskog programa, koji bi moglo indicirati infekciju. Takve analize obuhvataju analizu podataka, monitorisanje portova i druge metode.

Većina komercijalnih antivirusnih programa koristi oba pristupa, sa naglaskom na metod provjere poznatih virusa u rječniku virusa.

89. Šta se podrazumjeva pod softverskom piraterijom?

Rezultat svake vrste piraterije su gubici originalnih stvaralaca određenog proizvoda (stvari, umetničkog dela itd). Kod „softverske piraterije“ glavni gubitnici su velike softverske kuće, koje gube milione dolara zahvaljujući softverskim piratima. Softversku pirateriju ne predstavlja u suštini ulični prodavac diskova, već iza ovog termina stoji organizovani kriminal. Upravo tako, postoje velike piratske, dobro organizovane, grupe koje ostvaruju veliku dobit proizvodnjom i distribucijom piratskog softvera. Inače, postoje mnogi oblici softverske piraterije. Najjednostavniji oblik je korišćenje softvera bez licence, pa potom korišćenje većeg broja kopija nego što je dozvoljeno licencom itd. Sledeća vrsta piraterije je falsifikovanje softvera, a to je kada neko ilegalno reprodukuje (i umnožava) neki softverski proizvod, i potom ga prodaje kao pravi i legalan. Često ljudi koji kupuju ovakav softver nisu ni svesni da poseduju softver koji je ilegalno kopiran, pa tako i nesvesno čine zakonski prekršaj

(korišćenje ilegalne kopije).90. Navesti osnovne činioce multimedijskih sadržaja.-Tekst, zvuk, video, slika, animacija.

91. Koja podjela multimedija postoji u odnosu na mogućnost upravljanja?

U računarstvu medij je nosilac ili prenosilac podataka. Procesi koje obuhvata rad računara sa medijima su akvizicija, skladištenje, reprezentacija, razmena, obrada i prezentacija medijskih podataka.

Prezentacioni medij je tip fizičkog sredstva koji se koristi pri komunikaciji čoveka i računara (tastatura, miš, displej, kamera...)

Smeštajni medij je tip fizičkog sredstva za skladištenje podatka (operativna memorija, optički disk...)

Prenosni medij je sredstvo za prenos podataka (upredena parica, koaksioni kabl, optičko vlakno...)

Medij za razmenu tip fizičkog sredstva za razmenu podataka

Reprezentacioni medij za predstavljanje medijskih informacija u apstraktnoj formi pomoću skupa medijskih podataka i veza između njih. Na primer korisniku se tekst može saopštiti na osnovu datoteke koja sadrži bit mapiranu sliku u rasterskom grafičkom podsistemu, kolekcijom vektorskih grafičkih primitiva, HTML stranicom...)

Perceptivni medij je pojavni oblik nosioca informacija sa gledišta korisnika (predmet rada računara je digitalni mediji).

92. Navesti glavne karakteristike hiperteksta.

Hipertekst je tekstualna struktura koja se sastoji od međusobno povezanih jedinica informacije (eng. node) prikazana na nekom elektroničkom uređaju. Za razliku od jednostavnog tradicionalnog teksta, hipertekst nema jedinstven redoslijed čitanja, nego ga čitatelj dinamički određuje, tj. određuje ga tijekom čitanja. Zato kažemo da je tradicionalni tekst sekvencijalan, a hipertekst nesekvencijalan. Kao što i sam naziv govori (prema grčkom "υπερ" = preko, iznad), hipertekst nadilazi običan, linearan tekst.

Hipertekst je modularan, čime se želi naglasiti da on u određenom smislu nikada nije dovršen, jer se uvijek može dodati novi modul. Hipertekst ne mora biti potpun kako bi bio funkcionalan, te se može objaviti u stanju za koje autor smatra da je prikladno.

93. Koje vrste grafika postoje?

U računarskoj grafici imamo dvije vrste grafike: Rastersku i vektorsku. Računarska grafika je polje vizuelnog računarstva gdje se pomoću računara stvara slika. Ta slika može biti iz stvarnog svijeta koja se pomoću računara štima i mijenja. Također,

računarska grafika je mnogo zastupljena u filmskoj industriji za stvaranja raznih efekata, animacija i ostalih manipulacija nad pokretnim slikama (film).

Računarska grafika se može podijeliti u nekoliko polja: stvarno 3D izvođenje (render) slike (koristi se u računarskim igrama), računarska animacija, hvatanje (capture) i stvaranje videa, stvaranje specijalnih efekata, potpuno ili djelomično računarski stvorenih filmova, obrada slike i modeliranje (koristi se u medicinske svrhe, kao i u arhitekturi).

U računarskoj grafici, raster ili bitmapa, je struktura podataka predstavljena u pravougaonoj mreži piksela, to jest obojenih tačaka, vidljivih pomoću monitora, odštampani na papiru, ili prikazani na nekom drugom mediju. Rasterski likovi su sačuvani u likovnom dokumentu u različitim formatima. Rasterska grafika je zavisna od rezolucije. Ne mogu se uvećavati na određenu veličinu bez pojave gubitka kvaliteta snimka. Ovaj nedostatak je prevaziđen primjenom vektorske grafike, koja jednostavno mjenja veličinu u zavisnosti od potrebe. Rasteri su praktičniji za upotrebu kod fotografija i foto realističnih likova. Moderni računarski monitori prikazuju 72 do 130 PPI a moderni korisnički štampači razlučuju 2400 DPI ili više; određivanje najprikladnije rezolucije lika za datu rezoluciju štampe može predstavljati poteškoću, pošto štampani materijal može zahtijevati viši nivo detaljizacije od onoga što je prikazano na monitoru. Tipično, rezolucija od 150 do 300 piksela po inču je sasvim dovoljna za četvorobojnu (CMYK) štampu.

Vektorska grafika ili geometijsko oblikovanje je način prikazivanja slike pomoću geometrijskih oblika kao što su tačke, linije, krive i poligoni.

U principu vektorski oblici se mnogo lakše pamte nego zahtevne rasterske (bitmap) slike. Najnovija istraživanja su pokazala da ljudsko oko „hvata“ sliku kao vektorsku (sastavljenu od jednostanvih geometrijskih oblika). Nekog jasnog i jedinstvenog odgovora zašto - nema, iako se najčešće misli da je to zato što se vektorska slika lakše pamti na računaru, pa tako i u ljudskom mozgu. To možda objašnjava zašto prepoznajemo crtane filmove samo sa linijama, verovatno zato što tako mozak i predstavlja stvarni svet. Skoro svi današnji računarski grafički prikazi prevode vektorsku sliku u rasterski format. Vektorski grafički programi obično omogućuju okretanje, pomeranje, sažimanje, povećavanje, iskrivljivanje i ostale promene objekata, kao i menjanje z-redosleda i povezivanje jednostavnih objekata u više komplikovanih. Zahtevnije promene uključuju i bulove operacije (unija, razlika, presek, itd.).Vektorska grafika je savršena za jednostavne ili složene crteže koji ne treba da budu foto realistični. Na primer, PostScript i PDF stranice koriste jezik vektorskog grafičkog modela.

U prethodnom pitanju su sadrzani i odgovori na 94 i 95 pitanje

96. Koje su glavne odlike kompresija sa i bez gubitaka podataka?

Kompresija ili sažimanje podataka bez gubitka (engl. lossless compression) je algoritam sažimanja podataka pri kome ne dolazi do gubitka podataka i kvaliteta informacija.

Postupak je u potpunosti reverzibilan, što znači da datoteka komprimovana ovim načinom sažimanja, kada se dekomprimuje, potpuno odgovara izvoru (originalnoj datoteci).To ovaj algoritam razlikuje od algoritma kompresije sa gubitkom.

Kompresija s gubitkom je način sažimanja digitalnih podataka s prihvatljivim gubicima. Koristi se uglavnom kod multimedije.

Najpoznatiji formati datoteka koji koriste ovaj način sažimanja su JPG za slike, MP3 i OGG za zvukove, i MPEG za video-snimke. Ovim načinom sažimanja dobija se datoteka malo manjeg kvaliteta, ali značajno manje veličine. Upravo ga to čini idealnim za multimediju, ali isto tako i nemogućim za binarne datoteke, kod kojih ne sme doći do gubitka informacija. Alternativa je kompresija bez gubitka.

97. Koje se sve vrste animacija koriste u profesionalnom grafičkom dizajnu?

Računarska animacija je umjetnost stvaranja pokretnih slika uz pomoć računara. Računarska animacija je potpolje računarske grafike i animacije. Najčešće se stvara u 3D grafici, ali i 2D grafici.

2D računarska grafika ili 2D grafika je prikaz neke slike na računaru predstavljen u dvije dimenzije (kao što je tekst ili digitalna slika).2D grafika grafika na računarima se koristi u topografiji, kartografiji, tehničkom crtanju, reklamiranju i tako dalje.

3D računarska grafika (ili trodimenzionalna računarska grafika) jeste pojam koji označava različite metode stvaranja i prikazivanja trodimenzionalnih objekata pomoću računarske grafike.

Koriste se fotografija, crtež,skica, dijagrami,simbolim geometrijski oblici...

98. Objasniti integrisano računarsko modelovanje i proizvodnju.

Modeli su korisni u različitim fazama projektovanja proizvoda ili sistema jer omogućavaju da se proizvod ili sistem analiziraju i da se bolje sagleda njihova fizička priroda. Često se u tom cilju pred sam kraj projektovanja pravi maketa (engl. mock-up) modela. Međutim, pravljenje makete je skupo, a gotovu maketu je teško naknadno menjati. Zbog toga je velika prednost računarskog modelovanja to što vam omogućava da napravite model koji se može podesiti i izmeniti mnogo lakše od njegovog fizičkog parnjaka.

99. U čemu se sastoji sam proces digitalizacije?

Termin digitalizacija se najčešće koristi kada se različiti oblici informacija, poput teksta, zvuka, slike ili glasa, konvertuju u binarni kod. U binarnom kodu informacija postoji u digitalnom obliku kao jedna od dve cifre, 0 ili 1. Ovako definisana informacija poznata je i pod nazivom bit (cifre u binarnom brojnom sistemu - sistem sa osnovom 2) gde sekvence cifara 0 i 1 konstituišu informaciju koja se naziva bajt.

Analogni signali su konstantne promenljive, i po broju mogućih vrednosti signala u datom trenutku, kao i po broju tačaka u signalu u datom vremenskom periodu. Sa druge strane, digitalni signali se u oba ta aspekta ispoljavaju kao konačni nizovi celih brojeva, dakle digitalizacija u praktičnom smislu podrazumeva aproksimaciju slike koju reprezentuje.

Digitalizacija se odvija kroz dva osnovna procesa:

Diskretizaciju

ili čitanje analognog signala A , u pravilnim vremenskim intervalima (frekvenciji), uzorkovanjem vrednosti signala za dati momenat intervala. Svako ovo čitanje naziva se uzorak i može se smatrati neograničeno preciznim u ovom delu procesa;

Kvantizacija

u kojoj se uzorci zaokružuju na fiksni skup celih brojeva u procesu u računarskoj terminologiji poznatom kao kvantovanje.

Uopšteno ovi procesi mogu teći i istovremeno, iako se konceptualno razlikuju.

53. on I fizicki moze na jednom kompijuteru a moze I mreznim putem , ne moras fizicki da budes prisutan Omogucuje povezivanje baze podataka ne direktno nego preko njega Ako hocemo neki podatak iz baze podataka mi pustimo zahtjev sistem menagment, a to znaci da moramo da znamo lokaciju I adresu tacnu 33. mrezno, direktno, 64. kad se vrsi prenos informacija putem mreze informacija mora da se sjecka na pakete , a paketi na sektore zbog adresiranjaCak I metapodatak ima jednu svvoju adresu Tako da mi putem mreze ne dobijamo recenicu ,nego djelice pa mi moramo odgovarajucim programom da ih sastavimo u jednu cjelinu 60. imamo internet protokol ip koji je opste prihvacen na svjeskom nivou koji je opste prihvacen I jedan isti protokol j eu pitanju sa varijetetima Svakako postoji jedan protokol na svjetskom nivou

24.Čime se izražava radni takt procesora I performanse procesora?

U hercima , u milionima operacija u sekundi

25.Kojim tehnikama se može uvećati računarska moć?