gtpbangor.weebly.comgtpbangor.weebly.com/uploads/5/4/3/6/54365287/arweinlyfr... · web...

Rhifedd

Arweinlyfr ar gyfer cyrsiau

CAAGCC

1

Cyfr

es A

rwei

nlyf

rau

Sgili

au C

AAGC

C:Rh

ifedd

Ein gweledigaeth:

Addysgu, cefnogi a chymell myfyrwyr i ddod yn athrawon rhagorol a chreadigol, fydd yn ysbrydoli a galluogi dysgwr i gyflawni eu

potensial.

Cynnwys

TudalenRhagarweiniad 3Crynodeb o sgiliau Rhifedd personol a Rhifedd ar lawr y dosbarth 4Asesu sgiliau rhifedd personol hyfforddeion 4

Trosolwg a threfniadau cyfweld 5Archwiliad dechreuol a chefnogaeth gyda rhifedd 5

Tracio sgiliau rhifedd personol hyfforddeion 6Pwyntiau asesu allweddol 6Y matrics rhifedd hunanasesu 7

Sgiliau rhifedd ar lawr y dosbarth - asesu a marcio gan fentoriaid 8Asesu gallu hyfforddeion i ddatblygu sgiliau rhifedd ar lawr y dosbarth 8Marcio gallu'r hyfforddai i gymhwyso rhifedd ar lawr y dosbarth 8Enghreifftiau o'r sylwadau, y graddau a'r targedau. 9

Cynllunio ar gyfer rhifedd 10Enghreifftiau o gynlluniau gwersi 11

Cyfnod sylfaen 12Cynradd 16Uwchradd (gwyddoniaeth) 19Dylunio a thechnoleg (uwchradd) 23

Cyfeiriadau a darllen pellach (ar gyfer cynllunio/rhifedd personol) 26Cydnabyddiaethau 26

2

RHAGARWEINIAD Nod y gyfres arweinlyfrau sgiliau yw sicrhau bod darpariaeth a threfniadau'r ganolfan yn gyson mewn perthynas â'r holl sgiliau allweddol. Cynlluniwyd yr arweinlyfr Sgiliau Rhifedd i'w ddefnyddio gan hyfforddeion, tiwtoriaid a mentoriaid er mwyn sicrhau bod gwybodaeth a dealltwriaeth yn cael eu rhannu ar draws y ganolfan (y prifysgolion a'r ysgolion) ac yn y cyrsiau HCA gyda golwg ar sgiliau Rhifedd. Y pedwar cwrs yn y ganolfan yw:

BA (SAC) Prifysgol BangorBSc (SAC) Prifysgol Bangor TAR (Cynradd) Prifysgol Bangor TAR (Uwchradd) Prifysgolion Bangor ac Aberystwyth

Mae'r llawlyfr hwn yn mynd i'r afael â dwy agwedd ar rifedd o fewn cyrsiau HCA a ddarperir gan Ganolfan Addysg Athrawon Gogledd a Chanolbarth Cymru:

datblygu ac asesu sgiliau rhifedd personol hyfforddeion a disgyblion; datblygu ac asesu gallu hyfforddeion a disgyblion i roi'r fframwaith rhifedd ar waith ar lawr y

dosbarth

Bydd y llawlyfr yn cynnwys hefyd: enghreifftiau o gynlluniau gwers sgiliau trawsgwricwlaidd ar draws yr holl gyfnodau i ddangos

cynllunio effeithiol a fydd yn rhoi man cychwyn hefyd ar gyfer trafod a dadansoddi o yn ystod sesiynau briffio sgiliau profiad ysgol o yn ystod diwrnodau hyfforddi mentoriaid a thiwtoriaido ac fel canolbwynt posib y cyfarfodydd wythnosol gyda'r mentor a'r tiwtor

llenyddiaeth gyffredinol, dogfennau a gwefannau i ddarparu syniadau, cyfeiriadau beirniadol a gweithgareddau ymarferol wrth gymhwyso rhifedd ar lawr y dosbarth.

3

Crynodeb o sgiliau Rhifedd personol a Rhifedd ar lawr y dosbarth yng Nghanolfan Addysg Athrawon Gogledd a Chanolbarth Cymru:

Sgiliau rhifedd personolBydd yr holl gyrsiau'n sicrhau bod yr holl hyfforddeion yn cael eu hasesu fel rhai â sgiliau personol gweithredol mewn rhifedd y gellir eu defnyddio mewn cyd-destun addysgu proffesiynol, mewn modd sy'n addas i'r cyfnod a'r pwnc astudio. Bydd yr holl gyrsiau'n sicrhau hefyd bod sgiliau personol yr holl hyfforddeion mewn rhifedd yn cael eu hasesu'n rheolaidd ac yn fanwl gywir trwy gydol eu hyfforddiant a phan fydd hyfforddeion yn cael eu hasesu yn erbyn y Safonau SAC wrth ymadael (fel y nodir yn nogfen LlC rhif 127/2013, Gofynion ar gyfer cyrsiau hyfforddiant cychwynnol athrawon ysgol mewn sefydliadau addysg uwch yng Nghymru).

Rhifedd ar lawr y dosbarthBydd yr holl gyrsiau'n datblygu gallu hyfforddeion i gynllunio'n effeithiol ar gyfer dysgu rhifedd ac ateb anghenion dysgwyr mewn ffordd sy'n addas i'r cyfnod a'r pwnc a'r maes pwnc. Daw hyfforddeion yn gyfarwydd â'r sgiliau y disgwylir y bydd dysgwyr yn eu datblygu yn ystod eu cyfnod yn yr ysgol, rhwng 5 ac 14 oed. Byddant yn dod i allu adnabod cyfleoedd i gymhwyso rhifedd mewn cyd-destun o fewn eu gwersi a byddant yn defnyddio'r Fframwaith Rhifedd i gynllunio ac asesu cynnydd dysgwyr ( fel y nodir hynny yn nogfen LlC rhif 120,2013) Fframwaith Llythrennedd a Rhifedd Cenedlaethol. I gefnogi ysgolion i gyflwyno'r Fframwaith Llythrennedd a Rhifedd Cenedlaethol .)Bydd yr holl gyrsiau'n asesu gallu hyfforddeion i gynllunio a chyflwyno gwersi sy'n rhoi'r fframwaith rhifedd ar waith; bydd yr asesiad hwn yn cyfrannu at raddio hyfforddeion yn erbyn y safonau SAC yn ystod eu profiad ysgol a phan fyddant yn ymadael. Bydd yr holl raddau'n cydymffurfio â'r canllawiau a amlinellir yn y llawlyfr "Graddio'n Gywir yn Gyson" a chynhwysir meini prawf penodol i rifedd yn nes ymlaen yn y ddogfen hon.

Asesu sgiliau rhifedd personol hyfforddeion

Trosolwg

Caiff sgiliau rhifedd yr holl hyfforddeion eu hasesu adeg y cyfweliad pan fyddant yn gwneud cais am un o'r cyrsiau SAC. Unwaith cânt eu derbyn ar y cwrs byddant yn wynebu archwiliad cychwynnol i ganfod meysydd rhifedd y mae angen iddynt eu datblygu. Bydd nifer fach o hyfforddeion yn cael eu clustnodi ar gyfer cefnogaeth estynedig mewn dosbarthiadau bach sydd wedi eu teilwra at eu hanghenion. Bydd disgwyl i'r holl hyfforddeion ddefnyddio deunyddiau ar-lein i wella eu rhifedd yn ystod eu cwrs a chaiff eu cynnydd ei fonitro yn eu Dogfennaeth Datblygiad Proffesiynol (DDP- Uwchradd) neu eu ffeil Cofnod Cynnydd Personol (CCP - cynradd) a'i asesu'n ffurfiol pan fyddant yn ymadael. Bydd yr archwiliad terfynol yn dod yn rhan o'u proffil dechrau gyrfa ac yn eu galluogi i barhau i wneud cynnydd yn ystod eu blwyddyn gyntaf o ddysguTrefniadau cyfweld

Bydd yr holl hyfforddeion yn sefyll y prawf rhifedd hanner awr Cymru gyfan a gytunwyd gan UCET mewn ymateb i'r arweiniad yn nogfen LlC rhif 120/2013 Gofynion ar gyfer cyrsiau hyfforddiant cychwynnol athrawon ysgol mewn sefydliadau addysg uwch yng Nghymru Bydd ymgeiswyr sydd ag anghenion dysgu ychwanegol cydnabyddedig megis dyslecsia yn cael 10 munud ychwanegol (mae hyn yn cydymffurfio â chod ymarfer prifysgolion o ran darparu ar gyfer myfyrwyr ag anghenion dysgu ychwanegol). Rhaid i ymgeiswyr gael marc isafswm o 50% i gael eu derbyn i unrhyw gwrs. Os byddant yn dangos addewid neilltuol mewn meysydd eraill yn y cyfweliad cânt y cyfle i ailsefyll y prawf unwaith a dim ond unwaith i gael mynediad i'r cwrs.

4

Bydd y prawf rhifedd yn canolbwyntio ar y sgiliau mathemategol gweithredol sydd eu hangen ar athrawon yn eu gwaith proffesiynol; ni chaniateir defnyddio cyfrifiannell. Darperir fersiynau Cymraeg a Saesneg o'r papur cwestiynau a gall ymgeiswyr ddewis ateb yn y naill iaith neu'r llall. Mae prawf sampl ar gael ar https://www.bangor.ac.uk/addysg/courses/PGCEs/docs/Numeracy_test-exemplar.pdf Mae'r prawf yn debyg i'r profion a osodir ar gyfer cyrsiau HAGA yn Lloegr cheir cymorth ychwanegol yma: http://sta.education.gov.uk/professional-skills-tests/numeracy-skills-testsm

Awdit dechreuol a chefnogaeth gyda rhifedd Mae'r Ganolfan yn cynnal awdit dechreuol yn ystod pythefnos cyntaf pob cwrs. (Gweler Atodiad 1 am gopi o'r archwiliad)Mae gofyn i'r holl hyfforddeion sy'n cael sgôr o lai na 50% yn y profion hyn fynychu dosbarthiadau rhifedd ychwanegol. Ond gall tiwtoriaid argymell bod hyfforddeion eraill yn mynychu'r dosbarthiadau yn enwedig os gwyddoniaeth yw eu maes pwnc cyntaf neu yn y cyfnod cynradd; mae croeso i unrhyw hyfforddai fynychu'r sesiynau o'u gwirfodd. Dyma'r nifer gwersi cefnogi yn yr amserlen:

TAR (Cynradd ac Uwchradd) 6 awrBA a BSc (SAC) 6 awr y flwyddyn

Bydd y dosbarthiadau ychwanegol hyn yn canolbwyntio ar gysyniadau sylfaenol megis cyfrannedd; cymhareb; dulliau pen ac ysgrifenedig effeithlon; degolion, canrannau a ffracsiynau; siapiau a mesuriadau a thrafod data. Gan mai'r bwriad yw i'r dosbarthiadau hyn fod yn fach, mae'r cynnwys wedi ei deilwra i anghenion dysgwyr unigol. Mae'r sesiynau hyn wedi eu hamserlennu ar draws cyrsiau cyfan yn achos y cyrsiau TAR a blwyddyn gyntaf ac ail flwyddyn y cyrsiau BA a BSc. Darperir sesiynau unigol un i un ychwanegol i gwrdd ag anghenion unigol ar y cyrsiau BA a BSc, yn enwedig yn y drydedd flwyddyn.Yn ogystal â'r sesiynau cefnogi hyn, mae'r holl hyfforddeion cynradd (TAR a BA) yn mynychu sesiynau gwybodaeth pwnc mathemateg sy'n cyfuno gwybodaeth pwnc â dulliau pedagogaidd effeithiol o ymdrin â mathemateg a rhifedd.Gofynnir i'r rhai sy'n ennill mwy na 50% yn yr archwiliad rhifedd adnabod meysydd yn eu rhifedd eu hunain sydd angen eu datblygu. Byddant yn astudio'n annibynnol gan ddefnyddio deunyddiau ar-lein a ddatblygwyd gan y ganolfan ac sydd wedi eu cysylltu â gwefannau eraill sy'n ceisio gwella sgiliau rhifedd. Mae'r deunyddiau ar-lein hyn wedi eu hymgorffori yng ngwefannau Blackboard yr holl gyrsiau ac mae myfyrwyr yn tracio eu cynnydd eu hunain trwy'r flwyddyn gan ddefnyddio'r traciwr rhifedd yn eu DDP (uwchradd) neu eu Ffeil Cofnod Cynnydd Personol(cynradd) gan nodi eu cyraeddiadau ar y pwyntiau allweddol canlynol:

TAR (Uwchradd a Chynradd): diwedd PY1, diwedd PY2. BA, BSc: diwedd PY1, PY2 a PY3.

Caiff yr holl hyfforddeion eu harchwilio gan ddefnyddio Prawf B tua diwedd pob cwrs. Bydd canlyniadau'r archwiliad ymadael yn nodi targedau ar gyfer y Proffil Dechrau Gyrfa fydd yn sail ar gyfer datblygiad pellach fel rhan o'r cyfnod cynefino statudol ar gyfer pob athro newydd gymhwyso (SAC).

Tracio sgiliau rhifedd personol hyfforddeionMae dwy agwedd i'r gwaith o dracio sgiliau rhifedd hyfforddeion:

Archwiliadau ar ffurf profion Hunan-archwiliad gan yr hyfforddai

5

Bydd yr archwiliad ar ffurf prawf yn asesu sgiliau rhifedd allweddol sydd eu hangen ar yr holl athrawon, tra bydd yr hunanarchwiliad yn targedu set ehangach o sgiliau rhifedd allweddol a ddewisir o'r fframwaith rhifedd.Mae''r hunanarchwiliad yn nodi meysydd i'w datblygu ac mae pob cwestiwn yn gysylltiedig â deunyddiau cefnogi penodol trwy Blackboard.

Mae'r pwyntiau asesu allweddol fel a ganlyn:

TAR Cynradd ac uwchraddGweithgaredd Pryd Asesydd

Awdit dechreuol (Prawf A) Medi Tiwtor

Ymateb i’r awdit dechreuol ac adfyfyrio personol Dechrau PY1 Hyfforddai

Ail hunanarchwiliad o fewn y DDP (uwchradd) Dechrau PY2 Hyfforddai

Awdit ymadael (Prawf B) fydd yn rhan o'r Proffil Dechrau Gyrfa Mehefin Tiwtor

BA (cynradd), BSc (D&T)Gweithgaredd Pryd Asesydd

Awdit dechreuol (Prawf A) Mynediad i flwyddyn 1 Tiwtor

Ymateb i’r archwiliad dechreuol ac adfyfyrio personol yn CCP Dechrau Blwyddyn 1 Hyfforddai

Archwiliad interim Diwedd blwyddyn 1 Hyfforddai

Ymateb i’r archwiliad dechreuol ac adfyfyrio personol yn CCP Dechrau Blwyddyn 2 Hyfforddai

Awdit ymadael (Prawf B) fydd yn rhan o'r Proffil Dechrau Gyrfa Diwedd blwyddyn 2 Hyfforddai

Adnabod hyfforddeion y mae angen cefnogaeth bellach arnynt Dechrau Blwyddyn 3 Tiwtor

Dangosir y matrics hunan-asesu ar y dudalen nesaf.

6

Archwiliad rhifedd personolRhowch dic neu groes yn y golofn gyntaf ac olaf i ddangos pa gwestiynau oedd yn gywir yn y ddau brawf. Ar ddiwedd pob Profiad Ysgol dylech roi rhif yn y bocsys tywyll

1 = dealltwriaeth lawn 2 = dealltwriaeth rannol 3 = dealltwriaeth annigonolOs nad ydych yn deall yn llawn dylech ddefnyddio tudalennau Rhifedd Blackboard i'ch helpu i ddatblygu eich gwybodaeth yn y maes a nodwyd

Sgil Rhifedd Prawf AArchwiliad

Prawf BPY1 PY2

1. defnyddio strategaethau priodol i luosi, gan gynnwys cymhwyso ffeithiau hysbys

2. defnyddio strategaethau priodol i rannu, gan gynnwys cymhwyso ffeithiau hysbys

3. defnyddio dulliau ysgrifenedig effeithlon i adio, tynnu a lluosi rhifau gyda hyd at ddau le degol

4. defnyddio cymhareb a chyfrannedd i gyfrifo meintiau.

5. defnyddio unedau mesur metrig cyffredin, trosi rhwng unedau cysylltiedig â chynnal cyfrifiadau

6. cyfrifo gan ddefnyddio arian tramor a chyfraddau cyfnewid;

rhannu rhifau gyda hyd at ddau le degol

7. cyfrifo canrannau meintiau gan ddefnyddio dulliau heb gyfrifiannell lle bo'n briodol;

Defnyddio hafaledd ffracsiynau, degolion a chanrannau i gymharu cyfrannau

8. defnyddio amserlenni a pharthau amser i gyfrifo amser teithio.

9. gwneud cysylltiadau rhwng buanedd, pellter ac amser.

10.cyfrifo canlyniad cynnydd neu ostyngiad canrannol penodol.

11.mynegi un maint fel canran o un arall;

symleiddio cyfrifiad trwy ddefnyddio ffracsiynau yn eu termau symlaf

12.dehongli graffiau sy'n disgrifio sefyllfaoedd mewn bywyd go iawn, gan gydnabod y gall rhai graffiau fod yn gamarweiniol;defnyddio cymedr, canolrif, modd ac ystod i gymharu dau ddosraniad

13.cyfrifo arwynebeddau siapiau cyfansawdd a chyfeintiau solidau syml ( e.e.ciwbiau a chiwboidau)14.trosi tymereddau rhwng graddfeydd tymheredd priodol

Sylwch fod y rhifau yn y golofn gyntaf yn cyfateb i'r cwestiynau ym Mhrawf A a Phrawf B

Cyfanswm A Cyfanswm B

Llofnod yr hyfforddai: ____________ Llofnod y tiwtor: ___________________ Dyddiad ________________

7

Sgiliau rhifedd ar lawr y dosbarthAsesu gallu hyfforddeion i ddatblygu sgiliau rhifedd dysgwyr ar lawr y dosbarth Lle bo'n briodol, dylai hyfforddeion fod yn datblygu sgiliau rhifedd dysgwyr gan gyfeirio at y fframwaith rhifedd, gan gynllunio amcanion dysgu eglur a meini prawf llwyddiant a defnyddio pedagogeg wedi ei seilio ar theori gadarn ac ymarfer da cydnabyddedig. Dylid cefnogi'r gwaith cynllunio a gweithredu trwy asesu cyrhaeddiad disgyblion mewn rhifedd yn effeithiol gan ddefnyddio cwestiynau priodol. Cydnabyddwn na fydd rhai pynciau uwchradd yn cynllunio ar gyfer rhifedd mor aml ag eraill ond bydd yr holl hyfforddeion yn cael eu cefnogi yn ystod sesiynau prifysgol naill mewn sesiynau penodol yn ymwneud â rhifedd/mathemateg (cynradd) neu yn ystod eu sesiynau pwnc-benodol (uwchradd). Oherwydd natur unigryw pob pwnc uwchradd mae'n fwy priodol cynllunio gweithgareddau rhifedd ystyrlon yn y sesiynau pwnc-benodol. Graddio gallu'r hyfforddai i gymhwyso rhifedd ar lawr y dosbarth Wrth raddio gallu'r hyfforddai i ddefnyddio rhifedd ar lawr y dosbarth dylid asesu i ba raddau mae'r hyfforddai yn gallu:

adnabod cyfleoedd i ddefnyddio rhifedd pan fyddant yn codi; defnyddio geirfa benodol i rifedd yn gywir; defnyddio cymhorthion gweledol ac ymarferol i ddatblygu dealltwriaeth y disgyblion lle bo'n

briodol; meddu ar ddisgwyliadau cywir o'r disgyblion yn unol â'u hoed a'u cyrhaeddiad blaenorol; ymateb yn briodol i gamsyniadau a gwallau disgyblion; asesu cyrhaeddiad disgyblion trwy ofyn cwestiynau'n fedrus.

Wrth asesu rhifedd dylai'r arsylwr asesu a yw'r uchod yn eithriadol, yn dda, angen datblygu, angen eu datblygu'n sylweddol neu'n anfoddhaol.Gan y bydd y radd am rifedd yn cysylltu'n agos â chynnydd disgyblion yn ystod y wers dylai'r radd am rifedd fod yr un fath neu un yn llai na'r un a roddir ar gyfer S3.3.Er enghraifft, yn y wers a ddangosir isod rhoddwyd gradd 2 (da) am S3.3. ond dim ond 3+ a gafodd y disgyblion am eu cynnydd mewn rhifedd. Dangosir y sylw cyfatebol hefyd.

8

Enghreifftiau o'r sylwadau, y graddau a'r targedau.

Sylw Fawr ddim defnydd o gymhorthion gweledol i helpu dysgwyr i ddefnyddio ffracsiynau - mae angen gwella hyn yn sylweddol; mae angen gwella rhywfaint eto ar eich dull holi.

Gradd 3Targed: Defnyddio'r llinell rhif a'r sgwariau tywyll i ddarlunio’r ffracsiynau

Sylw Roedd y cyfuniad da o holi cwestiynau a'ch ymatebion i gamgymeriadau disgyblion yn sicrhau bod y rhan fwyaf o ddisgyblion yn gwneud cynnydd da.

Gradd 2Targed: Cynllun holi sy'n amlygu camsyniadau (gwrthdaro gwybyddol).

Sylw Cyfle a gollwyd Dim graddTarged: Defnyddio rhifedd wrth ddarllen mapiau. Mae graddfa (cyfrannedd) a chyfeiriant (onglau) yn arbennig o berthnasol.

Sylw Cafwyd defnydd ardderchog o gownteri'n gysylltiedig â'r llinell rhif ac yn dilyn hynny, ymatebion priodol i gamsyniadau, ac roedd hyn yn sicrhau bod yr holl ddisgyblion yn gwneud cynnydd da neu well.

Gradd 1Targed: Trosglwyddo llinellau rhif cownteri i addysgu ffracsiynau a chanrannau

Pwyntiau data crynodol

Ar gyfer pob profiad ysgol, dylai mentoriaid raddio gallu hyfforddeion i gymhwyso rhifedd yn y dosbarth o fewn y ddogfennaeth a ganlyn:

Adroddiad Interim ar gynnydd yr hyfforddeion a’u graddau targed Adroddiad Diwedd Profiad Ysgol

9

Cynllunio ar gyfer Rhifedd

Wrth gynllunio cynnwys rhifedd gwers rhaid i ni ofalu peidio â gorddweud yr hyn yr ydym yn ei wneud mewn gwirionedd. Er enghraifft, yn y gweithgaredd gwyddoniaeth, mae dysgwyr yn mesur yr uchder y maent yn gollwng y belferyn ohono (gyda phren mesur metrig) a diamedr y belferyn (gyda phren mesur 15cm). Mae'n demtasiwn edrych ar y Fframwaith Rhifedd a dewis y gosodiad hwn:

darllen a dehongli graddfeydd ar amrywiaeth o offerynnau mesur (blwyddyn 6 a blwyddyn 7)

ond os awn yn ôl i flwyddyn 5 gwelwn hyn:

defnyddio offerynnau mesur gyda 10 gwahaniad cyfartal rhwng pob prif uned, a chofnodi gan ddefnydd nodiant degol, e.e. 4.2cm, 1.3kg

Nid yw'n sicr a yw mesur â phren mesur metr wedi ei rannu'n 100 o unedau yn weithgarwch uwch felly mae'n well canolbwyntio ar y gosodiadau mwyaf perthnasol sy'n gysylltiedig â'r dasg ac ar anghenion hysbys eich disgyblion ac/neu'r hyn y byddai rhywun yn ei ddisgwyl o rywun o'u hoed:

dewis a llunio siartiau, diagramau a graffiau addas gyda graddfeydd addas (CA3) dehongli gwybodaeth fathemategol; dod i gasgliadau wrth edrych ar graffiau, diagramau a

data, gan gynnwys trafodaeth ar gyfyngiadau data (CA3)

Mae'n amlwg bod y ddau osodiad hyn yn gysylltiedig â'r dasg a hefyd gallwch asesu cynnydd eich disgyblion trwy ddefnyddio eu hymatebion llafar ac ysgrifenedig. Mae problem debyg gyda'r onglau yn CA2 - nid yw'r elfennau'n cyd-fynd yn hwylus â'r flwyddyn. Felly, pan fyddwch yn cynnwys rhifedd yn eich gwersi, gwnewch yn siŵr eich bod yn ymwybodol o'r gosodiadau cysylltiedig i'r blynyddoedd iau a hŷn.

Cyd-destun

Sylwer mai'r gosodiad cyntaf o fewn yr edefyn ymresymu yw:

trosglwyddo sgiliau mathemategol i amrywiaeth o gyd-destunau a sefyllfaoedd pob dydd

Mae’r disgyblion yn gwneud hyn bob tro maent yn defnyddio sgiliau rhifedd yn eich dosbarth Tynnwch sylw at hyn a gofynnwch iddynt beth maent wedi ei wneud mewn gwersi mathemateg ac mewn pynciau eraill, er enghraifft, Daearyddiaeth. Nid yw'r elfen hon wedi cael ei dewis ar gyfer y wers gwyddoniaeth CA3 ond fe'i nodwyd yn y wers D&T CA2 gan fod llai o dargedau D&T yn cael eu cwrdd yma. Yr her yn y wers D&T CA3 yw cyfyngu ar nifer yr elfennau sy'n cael eu trafod yn amlwg oherwydd mae cynifer o gysyniadau mathemategol yn deillio'n naturiol o'r tasgau. Mae'r athro wedi dewis edrych ar arwynebedd ac unedau i wneud y gwaith asesu'n realistig ac yn benodol.

Dylid gweld y wers sylfaen fel un gweithgarwch o fewn y ddarpariaeth gyffredinol a all gynnwys llawer o orsafoedd a gweithgareddau eraill. Ni ddylai'r cynllun hwn gael y flaenoriaeth dros gynllun a strwythur cyffredinol y dysgu sylfaen

10

AsesuGan eich bod wedi cynnwys rhifedd yn eich gwers mae'n bwysig bod hyfforddeion yn cofnodi'r cyfle a gafodd y disgyblion a'u cyrhaeddiad yn yr elfen honno. Dylai hon fod yn broses syml neu fel arall mae'n llyncu amser. Hefyd dylai gyd-fynd â pholisi'r ysgol o ran asesu cynnydd disgyblion yn erbyn y Fframwaith Cenedlaethol.Dylai'r hyfforddeion fod yn gofyn cwestiynau ac yn promtio dysgwyr trwy gydol y wers. Mae'r enghreifftiau hyn yn dangos y math o gwestiynau a phromtiau y dylent fod yn eu cynllunio ond nid ydynt yn gynhwysfawr. Yn bwysicach, ni allant baratoi ar gyfer ymatebion yr holl ddisgyblion; mae sut maent yn ymateb i gamsyniadau, camddealltwriaeth a digwyddiadau annisgwyl yn rhan o gyflwyno gwersi ardderchog.Yn olaf, wrth werthuso'r wers dylai hyfforddeion wrando'n feirniadol ar ymatebion llafar disgyblion, nodi sut maent yn gweithio a siarad gyda'i gilydd a gwerthuso'r arteffactau wedi eu cwblhau/y problemau/y gwaith ysgrifenedig. Gellir cysylltu'r rhain â'r meini prawf llwyddiant a chyfrannu at yr asesiad cyffredinol o sgiliau rhifedd y dysgwyr.

Enghreifftiau o gynlluniau gwersiYn y tudalennau nesaf manylir ar y cynlluniau gwersi mewn pedwar cyd-destun gwahanol:

Cyfnod sylfaen Cynradd Uwchradd (gwyddoniaeth) Dylunio a thechnoleg (uwchradd)

Wrth gynllunio ar gyfer rhifedd dylai fod cysylltiadau eglur rhwng yr elfen o'r fframwaith, yr amcanion dysgu, y meini prawf llwyddiant a'r cwestiynau a gynllunnir gan yr hyfforddai. Yn ddelfrydol dylai'r amcanion dysgu fod wedi eu seilio ar sgiliau meddwl uwch, sef deall, dadansoddi a chymhwyso tra dylai'r Meini Prawf Llwyddiant fod yn dystiolaeth weladwy neu glywadwy o ddysgu.

Er enghraifft: Elfen: Defnyddio ffeithiau hysbys i ddeillio eraill e.e. defnyddio 7 x 6 i ddeillio 0.7 x 6 (Blwyddyn 8)

Amcan dysgu Mae disgyblion yn deall swyddogaeth gwerth lle wrth luosi degolion

MPLl Gall disgyblion egluro, gan ddefnyddio llinell rhif neu werth lle, pam mae 0.7 x 6 = 4.2

Cwestiynau Dangoswch eich cyfrifiad i mi ar linell rhif

11

FFURFLEN GYNLLUNIO Enghraifft o'r Cyfnod Sylfaen Enw Dosbarth: Dosbarth Derbyn Dyddiad: Pwnc/Cyd-destun: Datblygiad Creadigol/ Datblygiad

CorfforolTARGEDAU SGILIAU ADDYSGU'R HYFFORDDAI:S3.2.3 asesu cynnydd myfyrwyr gan ddefnyddio Deilliannau'r Cyfnod Sylfaen Ffocysu ar arsylwi - gweler y blwch Asesu ar gyfer Dysgu isod

TARGEDAU DYSGU'R DYSGWYR:Datblygu sgiliau glud a arsylwyd yn y sesiwn Darpariaeth BarhausCefnogi CR a HT a gafodd anhawster gyda gafael trybedd.

Datblygu sgiliau

Datblygiad Creadigolgwneud dewisiadau wrth ddethol deunyddiau ac adnoddau

Datblygiad Corfforoldatblygu sgiliau trafod mân;defnyddio a thrin ystod o offer.

Datblygiad Rhifedd/ MathemategolCynrychioli a Chyfathrebudefnyddio iaith bob dydd ac iaith fathemategol i siarad am eu syniadau a'u dewisiadau eu hunain

Datblygiad Personol canolbwyntio am gyfnodau sy’n mynd yn hirach

Amcanion dysgu

Gwneud dewis personol o ystod o adnoddau i addurno eu bwced

Defnyddio sgiliau llawdrin manwl i drin sbatwla glud

Defnyddio iaith bob dydd ac iaith fathemategol i ddisgrifio eu bwcedi

Meini Prawf Llwyddiant

Mae'r plentyn yn dewis maint y bwced a'r dyluniadau

Mae'r ffordd yr addurnir y bwced yn cyd-fynd â'r amlinelliad. Caiff siapiau eu ffitio'n rheolaidd

Defnyddir glud heb wneud llanast/gwastraffu gludMae'r adnoddau'n cael eu glynu'n sownd yn gywir gyda'r glud. Nid yw’r siapiau'n disgyn i ffwrddNid yw'r glud yn difetha'r dyluniad

Cymharu maint a disgrifio siapiau gan ddefnyddio geiriau mathemateg allweddol o fewn brawddegau cyfan.

Asesu ar gyfer dysgu

Cofnodi arsylwadau ar sticeri wedi eu rhagargraffu a'u bwydo i Broffil Cryno'r Cyfnod Sylfaen - Datblygiad Mathemategol

Arsylwad yn ystod gweithgaredd gan yr athro a'r cymhorthydd dosbarth

Canolbwyntio: Nodwch unrhyw blant sy'n dangos eu bod yn ffafrio'r llaw chwith yn eu portffolios unigol ac ar fwrdd arddangos y dosbarth.

12

STRWYTHUR Y WERS A CHYNLLUN GWEITHGAREDDAU MANWL DATBLYGU SGILIAU Sgiliau Meddwl, ABCH, Addysg ar gyfer Datblygu Cynaliadwy a Dinasyddiaeth Fyd-eang

Amser Gweithgareddau'r wers Sesiwn lawn barhaus/ Asesu ar gyfer Dysgu

15 m

35 m

10 m

15 m

Darllen Billy's Bucket gan roi sylw arbennig i Dudalen 5 Dangos y dewis o ddeunyddiau i’r disgyblion. Defnyddio pyped Billy i ddewis adnoddau a modelu geirfa maint .

Mae plant yn dod i'r ardal 'Torri a Glynu' i addurno eu bwcedi. Mae'r plant yn dewis bwced o faint arbennig ac adnoddau i'w addurno. Mae plant yn defnyddio glud PVA a sbatwlas ac fe'u hanogir i siarad am eu dewisiadau.Annog y plant i ddefnyddio geiriau allweddol

Annog y plant i ddisgrifio'r siapiau metelig 2D: dylent ddisgrifio eu maint, eu maint cymharol, eu siâp a'u lliw

Cefnogaeth rhai sydd angen help i ludoCefnogaeth defnyddio bach/canolig/mawrYmestyn trwy gwestiynau heriol ynghylch y siapiauSgwâr, cylch, syth, crwn etc

Cymhorthydd Dysgu i helpu CR a HT i ddechrau gyda'u gafael trybedd ac yna i fodelu iaith

Adolygu dyluniadau. Promtio gwelliannau

Dosbarth llawnCyflwyniad wedi ei baratoi ar y bwrdd gwyn rhyngweithiol: 'ailymweld â Billy's Bucket' Mae'r plant yn clicio ac yn llusgo eitemau addurniadol gan ddilyn disgrifiadau disgyblion eraill gan ddefnyddio lliwiau, mwy, llai mawr, bach, canolig, cylch, sgwâr, triongl i'w estyn

Cwestiynau a phromtiauDangoswch...... mawr/canolig/bach i miPa fwcedi sy'n fwy/llai?

Dywedwch wrthyf am y meintiau eraill gallwch eu gweld.

Arsylwi sut mae’r plant yn trin y sbatwla gan ddefnyddio gafael trybedd priodol

Allan nhw godi'r glud heb orlwytho'r sbatwla a'i drosglwyddo heb golli dim?

GwrandoYdy'r disgyblion yn disgrifio eu dewis o addurniadau. Ailfodelu hwn a holi cwestiynau yn ystod y gweithgaredd

Cymhorthydd Dysgu i gwblhau'r sticeri gan ganolbwyntio ar sgiliau glud ar gyfer cynllunio i'r dyfodol

Y plant yn defnyddio techneg dwy seren a dymuniad i roi sylwadau ar y dasg CYMRAEG pob dydd:

Helpwr heddiw i adrodd y

13

deialog cyfarch:Bore da /Pnawn da…(enwi'r plentyn)Sut wyt ti? HH i bromtio geirfa teimladau/neu ddefnyddio ystumiau llaw hapus/wedi blino/trist/eisiau gweithio?Eisteddwch Brawddegau cysylltiedig â

thasgau:Ga i…Mae’r bwced yn ... goch, melynLliwiau (gweler isod)

Sut byddech chi’n disgrifio'r siâp hwnnw.....

Cymhorthydd Dysgu i gwblhau'r sticeri gan ganolbwyntio ar iaith fathemategol ar gyfer y proffil.

GEIRIAU ALLWEDDOL/TERMINOLEG

(Dwyieithog)Glue/glud, paper/papur, bucket/bwced, red/coch, yellow/melyn, blue/glas, big/mawr, mawr/mwy, small/bach, smaller/llai medium/canoligADNODDAUBwcedi; potiau planhigion (bach, canolig a mawr), cregyn, secwins mawr, glityr, papurau metalig wedi eu torri'n siapiau 2D, glud PVA, sbatwlas glud

14

GWERTHUSO'R WERSAmcanion dysgu ( o dudalen 1):

Gwneud dewis personol o ystod o adnoddau i addurno eu bwced

Defnyddio sgiliau llawdrin manwl i drin sbatwla glud

Defnyddio iaith bob dydd ac iaith fathemategol i ddisgrifio eu bwcedi

Gwerthuso dysgu (yn erbyn yr Amcanion Dysgu)

Llwyddodd bron pob plentyn i ddewis deunyddiau'n annibynnol ar wahân i JP a oedd angen cryn dipyn o anogaeth i gymryd rhan a B.G. a wrthododd ddod i'r ardal Torri a Glynu.

Roedd bron pob un o'r plant wedi llwyddo i wneud y dasg a defnyddio'r sbatwla'n effeithiol. O arsylwadau'r wythnos flaenorol roedd CR yn dangos ei bod yn gallu defnyddio'r sbatwla glud yn well ond mae angen mwy o gymorth ar H.T. Meddyliwch am weithgareddau eraill i ddatblygu deheurwydd corfforol H.T.

Roedd rhestr wirio arsylwi ar y gweithgaredd yn caniatáu i'r CD ganfod pa ddisgyblion a ddefnyddiai eirfa fathemategol yn effeithiol. Gweler y rhestr wirio asesu gysylltiedig. Bwydo'r manylion i gofnodion Proffil Cryno'r disgybl.

Roedd rhai disgyblion yn defnyddio iaith maint a maint cymharol ond mae nifer fach o ddisgyblion angen mwy o gymorth gyda'r cymharol (gweler y targedau isod)

Targedau dysgwyr (i'w cario ymlaen i'r wers nesaf)Mrs Jones i annog J.P i ddewis deunyddiau chwarae'n annibynnol yn ystod amser targed.

HT i gael cynnig gweithgareddau hambwrdd adeiladu, sgwpio glŵp i wella sgiliau llawdrin manwl ac anogaeth i ddefnyddio'r ddarpariaeth 'Gym Bysedd'.

BG i gael cynnig gweithgareddau crefft yn yr Ardal Awyr Agored gan mai dyna yw ei ddiddordeb pennaf.

Defnyddio arsylwadau o'r Proffil Cryno i fwydo i mewn i weithgaredd maint yr wythnos nesaf yn ystod y dasg 'Tair Arth'. Plant â chyraeddiadau isel - ymestyn iaith fathemategol i gynnwys hir a byr ac i atgyfnerthu'r cymharolPlant â chyraeddiadau uwch - ymestyn iaith sy'n cymharu maint i'r holl ddimensiynau ac i gysyniadau eraill (e.e. mas)

15

FFURFLEN GYNLLUNIO Enghraifft o CA2Enw Dosbarth Blwyddyn 6 Dyddiad Pwnc/Cyd-destun D&TTARGEDAU SGILIAU ADDYSGU'R HYFFORDDAIRheoli'r grŵp ffocws yn effeithiol tra'n sganio'r dosbarth cyfanCaniatau amser i'r dysgwyr i adfyfyrio Cynnig seibiau rheolaidd yn ystod y wers

TARGEDAU DYSGU'R DYSGWYRGweithio'n fwy annibynnol pan na fyddant yn gwybod beth i'w wneud nesafI GJ a GW ymestyn eu dysgu eu hunain lle bo'n bosib (Gweithgaredd 2)

Datblygu sgiliau

DCF creu gan ddefnyddio dyluniad 2D

Datblygu sgiliau meddwl ynghylch lleihau gwastraff ar y tamaid pren

Rhifeddtrosglwyddo sgiliau mathemategol i amrywiaeth o gyd-destunau a sefyllfaoedd pob dydd

Bl5 defnyddio offerynnau mesur gyda 10 gwahaniad cyfartal rhwng pob prif uned, a chofnodi gan ddefnydd nodiant degol, e.e. 4.2cm

Bl7 mesur a lluniadu onglau.

Cefnogaeth: Bl4 mesur ar bren mesur i'r mm agosaf a chofnodi gan ddefnyddio cymysgedd o unedau e.e. 1cm 3mm

Amcanion dysgu

Deall onglau o fewn cyd-destun

Mesur onglau a hyd yn fanwl gywir

Defnyddio llif yn effeithiol

Ystyried iechyd a diogelwch


Egluro sut i fesur ongl gan ddefnyddio onglydd

Llunio uniad meitr cywir sy'n gymesur ac sy'n ffitio

Llunio uniad heb wastraffu deunydd/gorfod ail-dorri coed

Gwisgo gogls a dilyn gweithdrefnau


Gwahanol bartneriaid siarad i'r sesiwn flaenorol (paru ar hap) Defnyddio dull dewis enwau ar hap

Asesu cyfoedion - gwerthuso mesuriadau, meitro a fframiau eich partner yn ystod sesiynau llawn mini

16



5 munud

5 munud

5 munud

35 mun

10

Rhagarweiniad: (COFIWCH YMESTYN YR AMSER AROS)Denu diddordeb - ailedrych ar onglau Beth sydd arnom angen cofio? Adolygu'r gwaith blaenorol yn y project proses ddylunio. Adolygu'r dasg ymchwilio gyda gwelltynnnau celf a thrionglau o fewn strwythurau.

Darllen y paragraff ar Tamil a Tamara i ddatblygu dysgu annibynnol- beth mae'n ei ddweud wrthym am y cymeriadau?

Rhannu'r amcan dysgu - beth allwn ei ddysgu o'r paragraff yr ydym newydd ei drafod ynghylch tasg heddiw?

Gweithgaredd 1 - gallu cymysg. Tasg ffocws Creu ffrâmParau i ddewis ongl 90/45(hawdd) neu 60 neu 30 (caletach). Trafod pa ongl a fydd yn creu fframiau gwahanol. Cofnodi lluniau o bob cam gyda iPad - i'w ddefnyddio i ysgrifennu cyfarwyddiadau yn y sesiwn nesaf

Gweithgaredd 2 (plant â chyrhaeddiad uwch)Tasg estynedig - creu trionglau hafalochrog ac isosgeles meitraidd. Cyffredinoli'r atebion.

Gweithgaredd 3 (plant â chyraeddiadau is)Creu sgwâr o un darn o bren (tri thoriad gydag un wedi ei farcio ymlaen llaw mewn parau) a phensil miniog. Cofiwch 'Gwiriwch ddwywaith, torrwch unwaith' (gweler cefnogaeth y CD)

Dosbarth llawnPob pâr i drafod eu gwaith a'u meddyliau am y dasg.

Cwestiynau Allweddol (aseinio parau a dewis ar hap)Egluro sut i fesur onglRhowch enwau rhai onglau i mi...Dangoswch...... i mi 90, 45, 60, 30….(dwylo a breichiau)Eglurwch sut y defnyddiasoch onglau yn eich project gwelltynnau celf.

Partneriaid siarad a ffyn loli.Disgrifiwch gymeriadau Tamil a TamaraI ba un yr ydych yn debyg a pham? Pa un hoffech chi fod a pham?

Promtiau'r dosbarth llawn (parau)Rydym yn fodlon ar....dyma pam...Camgymeriadau o'r sesiwn.Beth rydym wedi ei ddysgu? Egluro sut mae onglau ac uniadau'n gysylltiedig.Beth byddem yn ei wneud yn wahanol y tro nesaf.Cofnodi gwerthusiadau mewn llyfryn D&T ac asesu ymatebion erbyn y sesiwn

CYMRAEG pob dyddRydw i yn.... mesur, llifio, torri, gludioRydw i eisiau...darn o bapur, pren, glud pensil, triongl papurGallu cymysg i ddefnyddio'r amser gorffennol:Mi wnaethon ni.…lwyddo…ddarganfod…Gallu uwch i ddefnyddio'r amser dyfodol: Tro nesa fasen ni yn newid…

GEIRIAU ALLWEDDOL/TERMINOLEG(Dwyieithog)Mesur yn gywir/measure accuratelyMeitru / mitringOngl / angleLlifio / saw

ADNODDAUOnglydd, bwrdd meitr, haclif bach G clamp, pensil, pren mesur, rhwbiwr, darnau o bren, glud, trionglau cardfwrdd, uniadau lyncs, goglau.

IECHYD A DIOGELWCHCynnal asesiad risg ar y gweithgaredd (gweler y copi yn y ffeil). Defnyddio'r offer diogelwch cywir. Grwpiau bach yn llifio o dan oruchwyliaeth.

18

munud Llywio eu hymateb gan ddefnyddio'r promtiau a chyfeirio at y meini prawf llwyddiant.Defnyddio'r delweddwr. Dewis parau ar hap - ni fydd pob pâr yn gallu rhoi adborth o fewn y cyfyngiadau amser.

nsaf.SWYDDOGAETH STAFF CEFNOGIGweithgaredd Cefnogi 3 Cofnodi llwyddiant/ meddyliau/llwyddiannau dysgwyr ar y daflen CD a'u trafod gyda'r athro/athrawes.

19

GWERTHUSO GWERSI.Amcanion dysgu ( o dudalen 1):

Deall onglau o fewn cyd-destun

Mesur onglau a hyd yn fanwl gywir

Defnyddio llif yn effeithiol

Ystyried iechyd a diogelwch


Roedd y rhan fwyaf o'r disgyblion yn gallu mesur yn gywir o fewn 2°, ond roedd bron i hanner y disgyblion yn methu egluro sut i osod yr onglydd ac nid oeddent yn gwybod PAM roedd angen gosod y croeslinau ar vertig yr ongl. Llwyddodd JK (plentyn â chyrhaeddiad uwch) i lunio triongl hafalochrog ac i ddweud sut byddai'n creu sgwâr

Lluniodd llawer o'r disgyblion uniadau cymesur ond roedd y rhai a fesurodd yn anghywir wedi llunio uniadau cymesur ond gyda'r ongl gyffredinol yn rhy fach - mae hyn yn awgrymu eu bod yn mesur yr ongl anghywir yn gyson.

Roedd y mwyafrif o'r disgyblion yn gallu torri ar hyd y marciau a grëwyd gan ddefnyddio pensil. Roedd y rhan fwyaf o'r gwastraff oherwydd marcio anghywir yn hytrach na thorri anghywir. Gwnaeth PAWB yn y grwp cefnogi defnydd effeithiol o'r deunydd. Mae’n bosibl bod rhai o'r disgyblion hyn wedi cael gormod o gymorth

Roedd yr holl ddisgyblion wedi dilyn y trefniadau diogelwch ac yn gwisgo gogls etc.Targedau dysgwyr (i'w cario ymlaen i'r wers nesaf)

Mae angen i'r rhan fwyaf o ddisgyblion atgyfnerthu eu dealltwriaeth o ongl fel mesuriad o dro - byddai hyn yn eu helpu i osod yr onglydd a galluogi rhai disgyblion i roi cynnig ar y gwaith onglau estynedig.

Sicrhau bod y rhai hynny sy'n llunio meitrau anghywir yn mesur yn gyson o'r llinell 0 ar yr onglydd. Y cymhorthydd dosbarth i gefnogi hyn yn y wers mathemateg nesaf.

Dylai JK gyffredinoli ei atebion yn awr - dylid cynnig tasg amgen, sef gweithio gyda thoriadau meitr ar bapur yn y wers mathemateg nesaf sy'n ymdrin ag onglau.

Rhoi mwy o ddewis i'r rhai yn y grwp cefnogi ynghylch eu tasg - nid oedd y gwaith mesur a thorri'n ddigon o her i GJ a GW heddiw

20

FFURFLEN GYNLLUNIO Enghraifft o CA3 (Gwyddoniaeth) Enw Dosbarth: Blwyddyn 8 Dyddiad: Pwnc/Cyd-destun: Darlunio

Newidynnau ar GraffTARGEDAU SGILIAU ADDYSGU'R HYFFORDDAI:Caniatau amser i'r disgyblion roi atebion estynedig i gwestiynau (gweler Asesu ar gyfer Dysgu)Datblygu cwestiynau a phromtiau cyn, yn ystod ac ar ol y prif weithgaredd

TARGEDAU DYSGU'R DYSGWYR:Mae rhai disgyblion yn cael anhawster i ddewis graddfeydd addas ar graffiau (Pwysleisiwch y graddfeydd yn y 2au, 5au, 10au, ac 20au (ffactorau o 100))

Datblygu sgiliau

Rhifedd dewis a llunio siartiau, diagramau a graffiau addas gyda graddfeydd addas (CA3)

dehongli gwybodaeth fathemategol; dod i gasgliadau wrth edrych ar graffiau, diagramau a data, gan gynnwys trafodaeth ar gyfyngiadau data (CA3)

Gwyddoniaeth - Ymchwilio wrth gynnal prawf teg, rheoli'r newidynnau'n briodol a chanfod unrhyw newidynnau na ellir eu rheoli'n hawdd

ystyried nifer yr arsylwadau neu'r mesuriadau y mae angen eu gwneud a'u hystod a'u gwerthoedd er mwyn sicrhau bod y dystiolaeth yn ddibynadwy

Cwricwlwm Cymraeg

Amcanion dysgu

AD1 Deall y cysyniad o newidyn annibynnol a dibynnol

AD2 Deall pam mae angen cofnodi ystod o werthoedd ar gyfer arbrawf

AD3 deall cysyniadau allweddol graffio (plotio canlyniadau, dewis graddfeydd a sicrhau cywirdeb)

AD4 Dadansoddi'r canlyniadau gan ddefnyddio graff a chysylltu â'r cyd-destun


MPLl1 Gallaf egluro pam byddaf yn newid un newidyn a sut mae un newidyn yn effeithio ar un arall.

MPLl2 Rwyf wedi dewis uchderau ar gyfyngau rheolaidd ac wedi egluro pam.

MPLl Gallaf osod fy nghanlyniadau ar ffurf graff yn gywir, gan egluro'r graddfeydd rwyf wedi eu dewis

MPLl4 Gallaf ddefnyddio fy ngraff i egluro'r berthynas rhwng uchder a maint y crater

Asesu ar gyfer dysgu(strategaethau)

Meddwl-paru-rhannu wrth ddechrau

Canolbwyntio ar amser i aros ac adfyfyrio

Cwestiynau a phromtiau trwy'r cyfan (gweler drosodd)

Ffyn lolipop yn y dosbarth llawn

22

Cysylltiadau â hanes Cymru - meteoryn Pontllyfni



10 munud

10 munud

10 munud

15 munud

10 munud

Arwain trafodaeth am y lluniau ar y ppt: cyflwyno cysyniadau achos a newidyn.

Gwneud yn siŵr fy mod yn rhoi digon o amser i'r disgyblion i feddwl: dweud wrthynt am beidio â gweiddi atebionTrafod newidynnau gyda'r myfyrwyr: Dangos offer, gollwng y bel a dangos y craterDweud wrthynt fy mod yn newid uchder (y newidyn annibynnol) ac yn ymchwilio i'r effaith ar faint y crater (y newidyn dibynnol) Dweud wrthynt y byddwn yn ymchwilio i uchder vs maint y crater y tro hwn.Dangos y rhain mewn tabl ac ar ddwy echelin: pwysleisio newidyn annibynnol llorweddol a newidyn dibynnol fertigol

Rhannu taflenni i'r disgyblion eu llenwi Arsylwi a chylchredeg ac ymateb. AD1 Deall y cysyniad o newidyn annibynnol a dibynnolAD2 Deall pam mae angen cofnodi ystod o werthoedd ar gyfer arbrawf

Cynnull y dosbarth ynghydY disgyblion i gofnodi'r canlyniadau ar graff. Maent yn dewis y math a'r graddfeydd. AD3Stopio'r wers i dynnu sylw at raddfeydd effeithiol - dangos graddfeydd o 2,5,10 Dweud wrth y grwpiau y bydd un grwp yn cyflwyno eu canlyniadau.Mae'r disgyblion yn plotio eu canlyniadau ac yn ysgrifennu casgliadau allweddol a dynnwyd o'r graffiauAD3 deall cysyniadau allweddol graffio (plotio canlyniadau, dewis graddfeydd a

sicrhau cywirdeb)AD4 Dadansoddi'r canlyniadau gan ddefnyddio graff a chysylltu â'r cyd-destunDosbarth llawnDewis un grwp ar hap i gyflwyno eu graffiau a'u canlyniadau Amcanion Dysgu 1,2,3,4,Casglu graffiau i'w hasesu a'u defnyddio yn y wers nesaf.

(cwestiynau a phromtiau) Meddwl-paru-rhannuBeth allai wneud y craterau?Beth sy'n dylanwadu ar faint y crater? Egluro.

Cwestiynau allweddol cyn y gweithgaredd: (Meddwl-paru-rhannu) Beth allaf ei newid pan fyddaf yn gollwng y bel?Pa effaith y mae hyn yn ei chael ar faint y crater?Sut y gallaf fesur maint y crater? (Cyswllt a mathemateg - mae radiws a diamedr yn galluogi disgyblion i wneud y cysylltiad)Sut gallaf ymchwilio i effaith y newidiadau?

Promtiau yn ystod y gweithgaredd Sut gallwch fesur yn fwy cywir?Dangoswch i mi sut gwnaethoch chi fesur....Sut ydych wedi penderfynu ar y gwahanol uchderau?Beth mae angen i chi ei ysgrifennu?

Pam nad yw graddfa sy'n mynd i fyny

23

fesul 3 yn syniad da, na fesul 7 neu 9?

Sesiwn lawn: Holi disgyblion eraill (ffyn lolipop)Beth oedd yn bwysig wrth gynllunio'r arbrawf? AD2Egluro newidynnau annibynnol a newidynnau dibynnol AD1Beth oedd yn bwysig wrth blotio'r graffiau? AD3 Pa raddfeydd a ddefnyddiwyd gennych a pham? AD3 Beth mae'r graffiau'n ei ddweud wrthym am faint y crater? AD4 Sut mae’n gysylltiedig á'n cwestiwn cyntaf ynghylch meteorynnau? AD4

CYMRAEG pob dydd: Anelu at ddisgyblion newydd.:Dewch i mewnEisteddwch .... Tawelwch Cymraeg pob dydd cysylltiedig â

thasgau:Ewch i nôl…..Dangoswch i miEglurwch i mi sut......patrymau cwestiynau ysgogol:Beth wnest ti… Beth wyt ti eisiau ..... GEIRIAU

ALLWEDDOL/TERMINOLEG(Dwyieithog)Axis – echelinGraph – graffDependent – dibynadwyIndependent – annibynnolVariable – newidynADNODDAUTaflen waith, papur graffSet o dybiau 2 litr yn y dosbarth i ddal tywodPelefryn (tua 20mm mewn diamedr)Tywod i 5cm o ddyfnder ym mhob twbHidlydd Halen bwrddPren mesur clir 15 cm, marcio 2 x 1m

IECHYD A DIOGELWCHRheolau labordy arferol ar waith.Dim peryglon sylweddol; gofalu nad ydynt yn cael tywod yn eu llygaid. Gofal gydag uchder.SWYDDOGAETH STAFF CEFNOGINeb yn bresennol

GWERTHUSO'R WERS

24

Amcanion dysgu (o dudalen 1):

AD1 Deall y cysyniad o newidyn annibynnol a dibynnol

AD2 Deall pam mae angen cofnodi ystod o werthoedd ar gyfer arbrawf

AD3 deall cysyniadau allweddol graffio (plotio canlyniadau, dewis graddfeydd a sicrhau cywirdeb)

AD4 Dadansoddi'r canlyniadau gan ddefnyddio graff a chysylltu â'r cyd-destun


Rhoddodd rhai disgyblion esboniadau argyhoeddiadol o newidynnau annibynnol a dibynnol ond er bod rhywfaint o dystiolaeth eu bod yn deall (o'r graffiau) mae dealltwriaeth dau o'r grwpiau naill ai'n ddiffygiol neu heb ei phrofi.

Roedd yr holl ddisgyblion yn gallu deall yr ail AD. Roedd yr holl esboniadau'n argyhoeddiadol ac roedd esboniad JL gan ddefnyddio diagram gyda dau bwynt yn unig ac yna gan ddefnyddio 20 pwynt yn hynod o eglur

Roedd bron pob un disgybl yn gallu gwneud hyn yn effeithlon a throsglwyddwyd sgiliau'n effeithiol o'r adran fathemateg. Roedd angen holi un grwp ynghylch eu defnydd o "mynd i fyny fesul 4" ar eu graff ond roeddent yn gallu cywiro eu gwaith wrth gael eu promtio. Roedd angen cymorth ar SJ ac ni chyfrannodd at ei grwp

Ychydig o'r disgyblion oedd yn gallu dadansoddi'n effeithiol Nid wyf yn siŵr ai oherwydd diffyg amser oedd hyn, neu oherwydd eu sgiliau iaith neu anallu mwy sylfaenol i feddwl yn ol am y cyd-destun. Roedd rhoi'r data mewn graff i weld yn ei dynnu o'i gyd-destun i lawer o'r disgyblion.

Targedau dysgwyr (i'w cario ymlaen i'r wers nesaf)

Mae angen atgyfnerthu defnydd grwp B o raddfeydd - mae angen iddynt ddefnyddio graddfeydd priodol heb eu promtio.

Roedd ymateb y dosbarth i AD1 ac AD4 yn awgrymu bod yr holl ddysgwyr angen mwy o gyfleoedd i egluro eu dulliau'n fanwl.

Mae angen mwy o gyfleoedd i ddadansoddi data yn eu cyd-destun.

Mae angen arweiniad ychwanegol ar SJ i blotio graff, yn enwedig i ddefnyddio gwerthoedd rhwng marciau tic ar yr echelinau yn gywir.

25

FFURFLEN GYNLLUNIO Enghraifft o Rifedd D&T CA3

Enw: Dosbarth: Blwyddyn 7 Dyddiad Pwnc/Cyd-destun Lluniadu ar gyfer gweithgynhyrchu a dimensiynau

TARGEDAU SGILIAU ADDYSGU'R HYFFORDDAIDatblygu dulliau asesu cyfoedion effeithiol

TARGEDAU DYSGU'R DYSGWYRLleihau gwastraff wrth ddylunio arteffactauO'r adran mathemateg: rhaid i'r holl ddisgyblion allu cyfrifo ardaloedd cyfansawdd mewn cyd-destun.

Datblygu sgiliau

CC- Sgiliau DYLUNIO4. Canfod a chymhwyso gwybodaeth a dealltwriaeth ynghylch technoleg, cynaliadwyedd a materion iechyd a diogelwch i ddatblygu syniadau ar gyfer cynhyrchion sydd o fewn cyrraedd y disgyblion ac yn ymarferol.6. Ymchwilio, datblygu a chyfathrebu syniadau dylunio mewn amrywiaeth o ffyrdd, gan gynnwys anodi, lluniadau a Dylunio a Chymorth Cyfrifiadur8. Gwerthuso, mireinio ac addasu eu syniadau dylunio wrth iddynt ddatblygu mewn perthynas ag estheteg. . . ffwythiant, diogelwch, priodweddau deunyddiau, cydrannau, cynaliadwyedd a chost.GWNEUD4. Datblygu technegau i sicrhau cysondeb a manwl gywirdeb gan gynnwys defnyddio dulliau cynhyrchu a chymorth cyfrifiadur

MEDDWLMeddwl yn entrepreneuraidd

RHIFEDD Bl7 Atebion presennol i nifer benodol o leoedd degolBl7 trosi rhwng unedau o'r system fetrig a gwneud cyfrifiadauBl8 cyfrifo arwynebeddau siapiau cyfansawdd (e.e. yn cynnwys petryalau a thrionglau)

Amcanion dysgu

Bydd dysgwyr yn gallu:

1. Cynhyrchu lluniad addas ar gyfer cynnyrch gweithgynhyrchu a lleihau gwastraff i'r eithaf.

2. Cynhyrchu lluniad gweithio gyda dimensiynau manwl i gydymffurfio a BS 88:88

3. Dewis a marcio'n gywir ddarn o acrylig i'w dorri á theclyn laser.

4. Cyfrifo'r arwynebedd defnydd fydd ei angen, a bydd rhai'n gallu cyfrifo cost rannol ac effeithlonrwydd.


Lluniad: Lleoli'r lluniad yn y gornel chwith uchaf

o'r ardal luniadu; Lleihau gwastraff rhwng y rhannau; Defnyddio lliwiau gwahanol i dorri ac i

ysgythru; 'gwneud llwybr' o linellau'r lluniad i

leihau'r amser torri

O'r lluniad gweithio wedi ei ddimensiynu gallaf Ddefnyddio dimensiynau mewn mm a cm Dilyn confensiynau BS 88:88; defnydd

cywir o linellau arwain, pennau saethau, lleoli mesuriadau, bloc teitlau

Defnyddio symbolau ac unedau cywir i ddynodi dimensiynau hyd, radiws a diamedr

Arwynebedd a chost Cyfrifo arwynebedd y deunydd sydd ei

angen Cyfrifo cost y deunydd ar gyfer y cynnyrch

- talgrynnu i ddau le degol


Asesu cyfoedion trwy gydol y gweithgaredd

Ffocws y dosbarth llawn: adfyfyrio ar feini prawf llwyddiant, mesuriadau, arwynebedd a sgiliau rhifedd

26



5 munud

5 munud

5 munud

35 mun

10 munud

I DDECHRAU:Llun mawr o luniad gweithio orthograffig ar y bwrdd wrth i'r dysgwyr ddod i mewn, gyda'r gosodiad "Mae'r lluniad hwn yn ffurf ar iaith".

GWEITHGAREDD 1Dysgwyr i astudio 3 enghraifft dda o 'sut i osod y lluniad ar gyfer y toriad laser, gan nodi:

Lleoli'r lluniad yn y gornel chwith uchaf o'r ardal luniadu; Defnyddio lliwiau gwahanol i dorri ac i ysgythru; Lleihau gwastraff (tynnu sylw at ARWYNEBEDD/cost/effeithlonrwydd)

GWEITHGAREDD 2Dysgwyr i astudio cyfarwyddiadau ysgrifenedig y lluniad gyda'r dimensiynau yn cyd-fynd, gan nodi:

Defnyddio llinellau arweiniol Defnyddio pennau saethau bach Lleoli dimensiynau Symbolau a ddefnyddir ar gyfer radiws a diamedr Cynnwys mesuriadau mewn mm a cm

GWEITHGAREDD 3Dysgwyr i weithio'n annibynnol ar gynhyrchu lluniad ar gyfer eu projectCofnodi mesuriad o'r deunydd sydd ei angen, a'i farcio allan i'w dorri á laser.Cyfrifo arwynebedd y deunydd sydd ei angen Defnyddio fformiwlâu a siapiau cyfansawddGWEITHGARWCH ESTYNEDIG 4Dysgwyr i gyfrifo effeithlonrwydd cost wedi ei fesur yn y gyfran o'r defnyddiau a wastraffwyd. SESIWN LAWNHanner y dysgwyr yn cael llun o luniad anghywir ar gyfer y torrwr laser; yr hanner arall yn cael lluniad a dimensiynau anghywir Dysgwyr i nodi'r gwallau, ac awgrymu cywiriadau. Disgyblion i weithio mewn parau (un o bob hanner) i awgrymu gwelliannau i waith ei gilydd.

Promt i grwpiau;Eglurwch y datganiad hwn.

Defnyddir y sylwadau i anodi'r lluniadau ac i'w defnyddio fel meini prawf llwyddiant gwaith y disgybl ei hun a gwaith ei gyfoedion yng ngweithgaredd 1 a gweithgaredd 2

Ffocws y dosbarth llawn (asesu cyfoedion)Ni ddilynwyd confensiynau dimensiynu'n gywirDefnyddiwyd y mesuriad anghywir

mewn rhai rhannauTroswyd yn anghywir o mm i cmMesuriad yn cael ei leoli yn y safle

anghywirPam mae cost yn gysylltiedig ag arwynebedd? Sut gallwn ni ddefnyddio arwynebedd i leihau gwastraff?Sut rydym yn talgrynnu i gael y gost mewn £?

CYMRAEG bob dyddAtgyfnerthu patrymau iaith y gweithgarwch dechreuol:Tasg sbardun heddiw ydi…Edrychwch ar y llun…Anodwch y llun…Beth ydy’r gost?Beth ydy’r arwynebedd?

GEIRIAU ALLWEDDOL/TERMINOLEG(Dwyieithog)Working Drawing – Lluniad GweithioDimensions - DimensiwnMeasurements – MesuriadauRadius – RadiwsDiameter – DiamedrArrow – Saetharea – arwynebeddround - talgrynnu

ADNODDAUTaflenni enghreifftiol ar gyfer gosod lluniad ar gyfer gweithgynhyrchu Cyfarwyddiadau ysgrifenedig ar sut i osod i fyny lluniad wedi ei ddimensiynu.Enghraifft o luniad wedi ei ddimensiynu

IECHYD A DIOGELWCHGweler y llawlyfr diogelwch gweithdy a'r cynllun diogelwch cyffredinol

SWYDDOGAETH STAFF CEFNOGINeb ar gael i'r wers hon

28

29

GWERTHUSO'R WERSAmcanion dysgu (o dudalen 1):

1. Cynhyrchu lluniad addas ar gyfer cynnyrch gweithgynhyrchu a lleihau gwastraff i'r eithaf.

2. Cynhyrchu lluniad gweithio gyda dimensiynau manwl i BS 88:88

3. Dewis a marcio'n gywir ddarn o acrylig i'w dorri á laser.

4. Cyfrifo'r arwynebedd defnydd fydd ei angen, a bydd rhai'n gallu cyfrifo cost rannol ac effeithlonrwydd.


Llwyddodd y rhan fwyaf o'r grwpiau i lunio lluniad manwl gywir, ond dim ond un grwp a leihaodd wastraff yn effeithiol. Yn y pen draw fe wnaethant sylweddoli bod eu lluniad yn aneffeithlon ond dim ond yn ystod y sesiwn lawn pan rannodd Grwp A eu dyluniad hwy.

Roedd y rhan fwyaf o'r grwpiau'n gallu cydymffurfio á'r Safonau Prydeinig ond dim ond ar y rhan fwyaf o'r meini prawf. Roedd y rhan fwyaf o'r disgyblion wedi labelu radiysau a diamedrau'n wael - gweler y targedau isod.

Llwyddodd yr HOLL ddisgyblion i wneud hyn yn dda ond roedd angen ymyrryd yng ngwaith dau grwp i'w rhoi ar ben ffordd ynghylch sut i ddefnyddio'r teclyn torri laser yn ddiogel.

Roedd tua hanner y disgyblion yn gallu cyfrifo arwynebeddau. Cafodd llawer o ddisgyblion anhawster i drosglwyddo eu gwybodaeth o'u gwers mathemateg i'r wers D&T. Eglurodd rhai disgyblion yn y sesiwn dosbarth llawn sut roedd arwynebedd yn gysylltiedig â chost ac roedd hyn yn helpu disgyblion eraill i ddeall. Roedd DR yn gallu cynhyrchu ffigwr o 76% effeithlonrwydd ar gyfer ei grwp.

Targedau dysgwyr (i'w cario ymlaen i'r wers nesaf)

Rhaid i'r holl ddosbarth ystyried sut mae lleihau gwastraff wrth ddylunio ac nid ar ol torri.

Mae angen atgyfnerthu sgiliau'r rhan fwyaf o'r dysgwyr wrth labelu a llunio cylchoedd a hanner cylchoedd fel rhan o'u dyluniad a chydymffurfio á BS 88:88

Mae angen mwy o gyfleoedd i gymhwyso arwynebedd mewn cyd-destun.

Bydd angen deunydd estynedig ar DR - dylid ystyried edrych ar gyfaint defnyddiau a gorchuddion yn ogystal ag arwynebeddau sylfaenol.

Cyfeiriadau a deunydd darllen defnyddiol i hyfforddeionAskew, M., Brown, M., Rhodes, V., Johnson, D. and Wiliam, D., 1997.Effective teachers of numeracy. London: Kings College.Barnes, J., 2011. Cross-Curricular Learning 3-14, SAGE Publications Ltd. http://musicmathsmagic.com/page4/files/EffectiveTeachersofNumeracy.pdf Estyn, 2014. Numeracy in key stages 2 and 3: an interim report. Available at: http://www.estyn.gov.uk/download/publication/337974/numeracy-in-key-stages-2-and-3-an-interim-report-november-2014/ [Accessed 9/7/16]Fox, S. & Surtees, L., 2010. Mathematics Across the Curriculum: Problem-Solving, Reasoning and Numeracy in Primary Schools, Continuum International Publishing Group.Haylock, D. & Cockburn, A.D., 2013. Understanding Mathematics for Young Children: A Guide for Teachers of Children 3-8, SAGE.Kerry, T., 2010. Cross-Curricular Teaching in the Primary School: Planning and Facilitating Imaginative Lessons, Taylor & Francis US.McDonough, A. & Clarke, D., 2003. Describing the Practice of Effective Teachers of Mathematics in the Early Years, International Group for the Psychology of Mathematics Education. Available at: http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED501025.pdf [Accessed June 19, 2016].Siraj-Blatchford, I. & Großbritannien eds., 2002. Researching effective pedagogy in the early years, Nottingham: Department for Education and Skills.Thompson, I., 2010. Issues In Teaching Numeracy In Primary Schools 2nd edition., Berkshire, England: Open University Press.Ward-Penny, R., 2011. Cross-Curricular Teaching and Learning in the Secondary School: Mathematics, Taylor & Francis.Welsh Government, 2003. The Literacy and Numeracy Framework. [Online] Available at http://learning.gov.wales/resources/browse-all/nlnf/framework?lang=en#/resources/browse-all/nlnf/framework?lang=en [Accessed 16 July 2015]Welsh Government, 2014. Numeracy Sample Materials [online] Available at http://learning.gov.wales/resources/browse-all/numeracy-sample-materials/?lang=en [Accessed 01/07/16]

30

Cydnabyddiaeth

Cynhyrchwyd yr Arweinlyfr Rhifedd gan Dîm Sgiliau CAAGCC mewn cydweithrediad gyda hyfforddeion, tiwtoriaid a mentoriaid o fewn CAAGCC.

gtpbangor.weebly.comgtpbangor.weebly.com/uploads/5/4/3/6/54365287/arweinlyfr... · web...

Documents