vrienden oostende · vrienden van de musea van belgië vzw die in 1973 werd opgericht. recent...
TRANSCRIPT
VRIENDEN OOSTENDE
Afgiftekantoor Oostende 1
Verantw. uitgever: Roland Laridon, voorzitter ı Kaïrostraat 54, 8400 Oostende ı 059 50 15 98
Nr. 44
jaargang 11 ı Driemaandelijks tijdschrift ı oktober - november - december 2010Identificatienummer: P006345
België-Belgique
P.B.
8400 Oostende 1
3/8205
M U . Z E E
S TA D O O S T E N D E
C O L L E C T I E
Decor uit La Gamme d’Amour,
James Ensor,
inv. 1.760
2 www.vriendenmuzee.be
Editoriaal
LEVEN IN STUKKEN EN BROKKEN.
MAAR…
In de rubriek ‘Letteren’ van De Standaard van vrijdag
23 juli schreef Eva Berghmans een stukje met als titel
‘Klokvast’ Daarin heeft ze het over het boek ‘Stil de tijd’
geschreven door de fi losofe Joke Hermsen. Met die
studie wil ze bewijzen dat onze obsessie door en met
de tijd naast de kwestie is. Heel eenvoudig omdat ons
uitgangspunt verkeerd is. De moderne mens doet zich
namelijk geweld aan door zijn 24 uren per etmaal op-
timaal te willen gebruiken en benutten. Ja, de kloktijd,
de keurige eenheden van de tijd die onze samenle-
ving reguleren, is een relatief recente uitvinding die in-
gaat tegen de tijd zoals wij die van nature beleven. De
kloktijd is namelijk uitgegroeid tot een fenomeen van
alleenheerschappij die onze zo dierbare innerlijke tijd
helemaal dreigt te verdrukken en zelf te vernietigen.
Vandaar dat zo opgejaagde gevoel waarmee zovele
mensen beginnen rond te lopen. We zijn het contact
met onze innerlijke tijd, maar ook dat met onze men-
selijkheid en scheppingskracht aan het verliezen als
we ons bij voortduring door de artifi ciële kloktijd laten
leiden en gebieden. Zo immers wordt tijd een obses-
sie en geen zegen meer.
Er komt vandaag de dag zoveel op ons af dat we er
rusteloos van worden. Een aangenaam gesprek, een
prettige ontmoeting, een kennismaking met een kunst-
werk, een wandeling kunnen echter zoveel rust en
evenwicht brengen. Een promenade op de dijk van
ons zo geliefd Oostende, even fl aneren op de strand-
lijn van ebbe en vloed, kunnen toch zo’n deugd doen.
En dan zijn er telkens weer die wolken boven de gol-
ven van de zee. Ze doen mij denken aan een gedicht
van Henriëtte Roland Holst.' Het schoonste, wat ik
weet in de natuur…’ uit de bundel ‘Tussen Tijd en Eeu-
wigheid’:
‘Het schoonste, wat ik weet in de natuur,
dat zijn de wolken, als zij het licht dragen in
hun fl anken en zich in de lichtzee wagen,
onbekommerde zeilers zilverpuur.
Hun edele vormen, die nooit verstarren,
maar altijd weer in andere verglijden,
hun stoeten, die zich warren en ontwarren,
als menselijk gebeuren in bewogen tijden,
zij maken de ziel blij met hun genade.
Hun diepe grotten en stoute steigeringen
beelden zuiverder dan alle dingen
het rijk der ziel, de moeder van de daden.’
Dat kunst en natuur wonderwel kunnen samenvloeien
ervaar ik immer als ik wandel in de kunsttentoonstellin-
gen die plaatshebben in de Venetiaanse Gaanderijen.
In die ruimte, met een blik op de dijk, het strand en de
zee, groeit de kennismaking met kunst telkens uit tot
een unieke belevenis.
‘De Vrienden’ brengen dit jaar nog in Mu.ZEE een
mooie tentoonstelling bestaande uit kunstwerken die
door onze vereniging werden geschonken.
Leven in stukken en brokken… Maar er is gelukkig de
natuur en de kunst.
Zo zie je maar dat alles goed komt…
Roland Laridon
Voorzitter
Venetiaanse gaanderijen
EXPO ‘BEELDENDE KUNST IN
WEST-VLAANDEREN’
VIERJAARLIJKSE PRIJS VAN DE
PROVINCIE WEST-VLAANDEREN
Van 12 december 2010 tot 13 maart 2011
Venetiaanse Gaanderijen
De Vierjaarlijkse Prijs voor Beeldende Kunst van de
Provincie West-Vlaanderen werd in 2010 voor de der-
de maal georganiseerd. De Prijs is bestemd voor alle
hedendaagse plastische uitdrukkingsvormen: teken-
kunst, grafi ek, schilderkunst, beeldhouwkunst, foto-
grafi e, fi lm, video, multimedia, mixed media enz. De
wedstrijd is specifi ek bedoeld voor realisaties uit de
jongste vier jaar. De tentoonstelling in de Venetiaanse
Gaanderijen toont de bekroonde en geselecteerde in-
zendingen van de Vierjaarlijkse Prijs voor Beeldende
Kunst.
De twee laureaten, Elke Desutter (°1987, Brugge -vi-
deo) en Stephanie Leblon (°1970 - schilderkunst) en
de acht premiewinnaars Arthur Ameel (°1932, Brugge,
schilderkunst); Jurgen Vanbrabant alias Brantt (°1977,
Kortrijk, sculptuur); Joachim Coucke (°1983, Waregem,
sculptuur en collage); Evelien Hiele (°1984, Poperinge,
schilderkunst en collage); Wendy Morris (°1960, Na-
mibië, woont in Deerlijk, animatiefi lm en tekeningen);
Jasper Rigolle (°1980, Brugge, fi lm en installatie); Nele
Van Canneyt (°1973, Kortrijk, fotografi e) en Robin Ver-
meersch (°1977, Kortrijk, sculptuur) krijgen een plaats
op de tentoonstelling.
3www.vriendenmuzee.be
Onze vereniging is lid van de Federatie van de
Vrienden van de Musea van België vzw die in 1973
werd opgericht. Recent stelde de Federatie een
Charter op dat u hieronder vindt.
De Verenigingen van Vrienden van de Musea van Bel-
gië in dienst van cultuur en maatschappij
Charter 2010
1. Het herinneren aan de doelstellingen van de
Vriendenverenigingen
a. Men noemt ‘Vrienden van het Museum’ de per-
sonen verenigd in een vereniging die bijdragen
tot de ontwikkeling of uitstraling van de musea.
Deze verenigingen werken meestal op vrijwillige
en onbezoldigde basis. Hun steun is moreel,
financieel, of bestaat uit vrijwillig gepresteerde
werkzaamheden of vaardigheden. De verstand-
houding tussen een Vereniging van Vrienden en
het museum wordt beheerd door de regels van
de vriendschap, t.t.z. wederkerige inschikkelijk-
heid, trouw en eerbied voor de verscheiden-
heid.
b. Behorend tot de museale gemeenschap be-
geven ze zich voortdurend onder het bezoe-
kerspubliek. Net daarom zijn ze aangewezen
gesprekspartners om, in het belang van de mu-
seale instellingen, als woordvoerder van het be-
zoekerspubliek op te treden.
c. Aan de andere kant impliceert het statuut van
Vrienden van de Musea bepaalde verplichtin-
gen ten opzichte van de instelling waaraan zij
verbonden zijn en waarvan zij de pleitbezorgers
zijn. De instelling van haar kant dient deze me-
dewerking naar waarde te schatten en stimulan-
sen te geven waar mogelijk.
d. De onbaatzuchtige inzet en de solidariteit van
de Vrienden van de Musea ten voordele van
de museale instellingen zijn de uitdrukking van
een democratisch handelen ten dienste van de
maatschappij.
2. De Vriendenverenigingen, hun verantwoordelijk-
heden en hun acties
a. De Vriendenverenigingen nemen een aantal ver-
antwoordelijkheden op zich, in een perspectief
van culturele en wetenschappelijke dienst aan
de samenleving. Deze verantwoordelijkheden
kunnen slechts volledig vervuld worden als ze
over een autonomie beschikken, die erkend en
ondersteund wordt door de museale instellin-
gen, en dit in een geest van verbondenheid met
de doelstellingen van het museum.
b. Iedere vereniging legt haar eigen objectieven
vast, met het doel mede te werken aan de uit-
straling van het museum en in overeenstemming
met de verwachtingen van het publiek, die ob-
jectief afgemeten worden.
c. Diverse beleidsacties zijn mogelijk voor de Vrien-
denverenigingen :
• De Vriendenverenigingen kunnen financiële steun verlenen aan de programma’s opgezet
door de educatieve diensten van de musea ten
voordele van personen die om allerlei redenen
de musea niet bezoeken : personen die sociaal
minder bedeeld zijn of die een lagere scholing
genoten, gehandicapten, jongeren in moeilijkhe-
den…
• Binnen de mate van hun mogelijkheden kunnen de Vriendenverenigingen de musea financieel
steunen, bvb. bij de aankoop van voorwerpen
bestemd voor de verzamelingen, hun bewaring
of hun restauratie, bij een dienstverlening voor
tijdelijke tentoonstellingen of elke andere actie
ten voordele van de culturele en/of wetenschap-
pelijke uitstraling van de musea.
• In geval de Vriendenverenigingen over vrijwil-ligers beschikken, worden deze desgevallend
gevraagd het publiek in hun museum op te van-
gen. Die eerste contacten zijn vaak bepalend
want zo kunnen de bezoekers hun relaties met
de musea een persoonlijk karakter geven.
Op verzoek van de directie van de musea kun-
nen de Vriendenverenigingen vrijwilligers ter be-
schikking stellen voor andere taken.
• De Vriendenverenigingen onderhouden een goede onderlinge samenwerking en delen ken-
nis en knowhow met elkaar. Ze zullen de uitwis-
selingen en de ontmoetingen aanmoedigen.
• Andere mogelijke beleidsacties.
d. De Vriendenverenigingen ondersteunen de We-
reldfederatie van de Vrienden van de Musea en
de International Council of Museums (ICOM),
waarvan de Federatie van de Vrienden van de
Musea van België gesprekspartner is.
Juni 2010
Federatie van de Vrienden van de Musea van België vzw
Museumstraat, 9 - 1000 Brussel
Tel.: 02/511.03.25 - Fax : 02/512.63.13
e-mail : [email protected]
Varia
4 www.vriendenmuzee.be
KUNSTWANDELINGEN IN OOSTENDE
Kunstwandeling 1: In en om ‘den Hof’
We stappen door het Leopoldpark, bij de Oosten-denaars beter bekend als ‘den Hof’, op weg naar het centrum en keren er daarna door terug op weg naar huis, beladen met boodschappen. In volle ver-kiezingstijd heb ik er, ’s morgens vroeg op weg naar het station, menig wit konijn zien rondhippen. Zouden dat Siegfried Bracke of Rik Torfs in spe zijn geweest? Maar ‘den Hof’ verdient meer aandacht dan er zomaar doorheen te wandelen of erlangs te fi etsen. Met een grondige en doelgerichte kunstwandeling ontdek je er mooie kunstwerken in het glooiend groene, waterrijke
park.
Een park in Engelse stijl
Het Leopoldpark is aangelegd tussen 1861 en 1870 -
de periode dat Leopold II van prins koning werd - naar
een ontwerp van Louis Fuchs (1818-1904). Op die lo-
catie bevonden zich de oude vestingen van Oostende
die als ondergrond dienden voor het nieuwe park in
Engelse stijl, met vijvers, wandelpaden en bloemen-
perken. In 1859 werden op twee plaatsen met water-
aders drankpaviljoentjes (‘Trinkhalle’) opgericht die
tot 1960 bleven bestaan. In 1933 werd het beroemde
bloemenuurwerk aangelegd (meer info hierover in Pro
Luce nr. 43, p.9). In 1956 werd het park in tweeën ge-
deeld door de aanleg van de Leopold II-laan, met van-
af het centrum gezien, links de Vinci-parking en rechts
het huidige Leopoldpark. Daar begin ik mijn kunstwan-
deling op de hoek van de Karel Janssenslaan en de
Leon Spilliaertstraat. Ik beland er al meteen bij mijn
lievelingsbeeldje De Wind van Emile Bulcke (1875-
1963), dat ik al beschreven heb in Pro Luce nr. 40, p.
5, zodat ik mijn wandeling voortzet naar het volgende
beeld.
Tussen de bomen op een heuveltje ontwaar ik een
goudkleurige leeuw. Bij nader toezien blijkt dat het
een leeuwin is met haar welp, symbool voor de veilige
moederschoot. De maker van de Leeuwin is anoniem,
maar het beeld is van steen en dateert van 1888. Het
is het oudste beeld van ‘den Hof’, geplaatst op de res-
tanten van de oude Oostendse vestingmuren.
Voordat ik ‘den Hof’ ver-
der betreed, wandel ik
eerst naar het borstbeeld
van James Ensor, aan
de rand van het park,
tegenover het bloemen-
uurwerk. In de periode
dat ik lid werd van de
Vrienden (1995), stond
dat borstbeeld nog voor
de ingang van de Vene-
tiaanse Gaanderijen tot
het daar plaats moest
maken voor het beeld
van Koning Boudewijn.
Ook voordien al kende
het beeld een rusteloos
bestaan. De oorspronke-
lijke versie is van marmer (1930) en gemaakt door Ed-
mond De Valériola (1877-1956). Het borstbeeld stond
eerst is de tuinen van het Kursaal en na WO II in het
Leopoldpark, maar het is later verhuisd naar het En-
sorhuis. Het bronzen beeld in ‘den Hof’ is van de hand
van Irenée Duriez.
‘Dikke Mathille’
Ik steek even het eerste deel van de Leopold II-laan
over en blijf in het midden staan, met zicht op De Zee
(1954), een fors bronzen beeld van Georges Grard
(1901-1984). Op de plaats waar ik naar ‘Dikke Mathille’
kijk, zoals het beeld in de volksmond wordt genoemd
vanwege de weelderige vormen, staat een bronzen rol
met een gedicht van Hugo Claus: ‘Beeld in Oostende’.
Omdat dit gedicht, met een foto van het beeld, al ge-
publiceerd is in Pro Luce nr. 40, p. 11, ga ik er hier niet
verder op in.
Van De Zee wandel ik het park weer in langs het bloe-
menuurwerk en sla linksaf langs de vijver, op weg naar
de Zeemeermin, om in de context van de zee te blij-
ven. Bij de zeemeermin denk ik meteen aan het be-
roemde beeldje in de haven van de Deense hoofdstad
Kopenhagen en aan het droevige sprookje van H.C.
Andersen: ‘De kleine zeemeermin’. Maar deze zee-
meermin, met haar geschubde staart sierlijk achter
Varia
de Leeuwin
borstbeeld James Ensor
de Zeemeermin
5www.vriendenmuzee.be
zich gedrapeerd, is ook lieftallig. Ze heft haar handen
naar het hoofd om haar haren in een paardenstaart te
leggen. Mijn eerste kennismaking met de ranke zee-
meermin was op de binnenplaats van het Feest- en
Kultuurpaleis, toen daar nog de ingang was van ons
Stedelijk Museum. Toen er een winkelcentrum werd
aangelegd, is het beeldje in 2006 verplaatst naar ‘den
Hof’ waar het tussen vier stenen pilaren eigenlijk veel
beter tot zijn recht komt, met op de achtergrond de
vijver en een witte brug. De bronzen Zeemeermin is
in1959 gemaakt door Willy Kreitz(1903-1982), ook de
beeldhouwer van het bekende Zeeliedenmonument.
Allegorische koppen en een verhaal in steen
Ik volg de vijver naar rechts en zie daar vier bronzen
koppen uit het water oprijzen. In 1998 ontdekte Leo
Copers ze in een Frans openluchtdepot, als onderdeel
van een monument voor de advocatuur. Ze staan sym-
bool voor rechtspraak, welsprekendheid, rechtvaardig-
heid en geschiedenis. Alle vier kijken ze een andere
richting uit, terwijl het water hun tot aan de lippen reikt,
wat ze het spreken belet. Leo Copers heeft hiermee
een nieuwe poëtische en mysterieuze dimensie aan
de in Frankrijk gevonden koppen willen geven.
Voordat ik de vijver rond op weg naar de kiosk, sla ik
even linksaf in de richting van de uitgang aan de Eu-
phrosina Beernaertstraat. Daar ligt aan de linkerkant in
het groen nog een overblijfsel van Beaufort 03, 2009:
het Stone Path van de Chinese kunstenaar Xu Bing.
Het pad bestaat uit 76 stenen met Chinese tekens.
Met één woord per steen vormen ze het volgende ver-
haal: ‘Het leven raakt plaatsen zoals een zwaan met
zijn klauwen sporen nalaat in de sneeuw vooraleer hij
wegvliegt in westelijke of oostelijke richting. De oude
monnik is dood en begraven onder de nieuwe pago-
de; op de oude muren zijn de gedichten die we schil-
derden, onleesbaar. Herinner je nog het ruige pad, de
eindeloze weg, onze uitgeputte lichamen, hoe onze
kreupele ezel balkte.’
Gestileerde gietijzeren kiosk
Ik keer op mijn schreden terug en vervolg mijn wande-
ling over een witte brug naar de kiosk, versierd met
bloemmotieven en gestileerde lieren. Deze elegante,
gietijzeren parkkiosk uit 1885 heeft een klassieke drie-
ledige structuur: een sokkel (klankkast), een opstand
en het dak (klankbord). Sinds 1899 staan er bloemen
en planten rond. De omheining is gemaakt van af-
braakmateriaal uit de oude koninklijke stallingen aan
de Van Iseghemlaan. De kiosk is het trefpunt voor vele
culturele evenementen en je kan er af en toe ook de
tango dansen.
Beeldenroute
Er resten mij in ‘den Hof’ nog twee beelden die deel
uitmaken van de vroegere beeldenroute tussen het
PMMK in de Romestraat en het Stedelijk Museum aan
het Wapenplein. Om ze te bekijken beklim ik de trap-
pen naast het bloemenuurwerk en kom op de heuvel
eerst bij een bronzen beeld van de beeldhouwer Jacky
De Maeyer, de huiskunstenaar van het BZIO in Mari-
akerke. Het beeld dateert uit 1997 en geeft de Hoop
weer in de vorm van een open cirkel met twee armen
die in de lucht reiken. Het sluit aan bij de Levensboom
op de strooiweide van de begraafplaats aan de Stui-
verstraat. Als ik de heuvel afdaal, zie ik links, richting
Leoplod II-laan een stenen beeld van Gerard Holmens
(1934-1995) uit 1962. Ruimtelijke zelfstandigheid is
een blauwstenen, intussen bemost beeldhouwwerk op
een 4 meter hoge zuil. De ruimtelijke zelfstandigheid
wordt uitgebeeld in een in zichzelf besloten bolle ver-
schijning. In de jaren 1960 stond het beeld nog op de
Albert I-promenade bij Petit Nice. Als onderdeel van
de beeldenroute uit 1997 is het nu bezit van Mu.Zee,
collectie West-Vlaanderen.
Ik verlaat ‘den Hof’ aan de kant van het Gerechtshof
en steek de Leopold II-laan over om tussen tramlijn
en fi etspad nog een laatste stenen beeld uit 1964 te
bewonderen, ook van de hand van Gerard Holmens.
Er staat geen bordje met uitleg bij en de inscriptie op
de sokkel is in de loop der jaren zo verweerd, dat ik
nauwelijks kan ontcijferen dat het een ode is aan Léon
Spilliaert.
Mijn eerste wandeling zit erop. De volgende keer
neem ik u mee langs kunstwerken bij of op bekende
Oostendse gebouwen.
Femke Simonis
beeld ‘De Hoop’
beeld ‘Ruimtelijke Zelfstandigheid’
6 www.vriendenmuzee.be
Reizen
REIS NAAR VILLENEUVE D’ASCQ EN LILLE
OP 20 NOVEMBER 2010
Vertrek : om 8.30 uur aan de Visserijschool
Aankomst in Villeneuve d’Ascq om 10.15 uur
We bezoeken het nieuwe Museum “LAM Lille Métro-
pole d’Art Moderne , d’Art contemporain et d’Art brut
“. Dit museum voor Moderne Kunst in Noord-Europa
heropende zijn deuren na 4 jaar renovatie en uitbrei-
ding. Het museum bevat drie collecties waaronder een
unieke verzameling art brut. Het LAM bestaat uit twee
gebouwen en ligt in een prachtig beeldenpark met
o.a.werken van Calder, Picasso, Dodeigne….. Deze
gebouwen bergen voortaan drie indrukwekkende col-
lecties uit de 20 ste en 21ste eeuw met meer dan 4500
kunstwerken, 4000 vierkante meter expositieruimte, en
ook een auditorium, bibliotheek, onderzoekcentrum en
café restaurant.
Twee Nederlandstalige gidsen zullen ons gedurende
anderhalf uur rondleiden in dit prachtige decor.
Onder de middag reizen we naar Rijsel voor ons
middagmaal in Restaurant Flore
Het menu :
Cocktail Maison
Tartare de saumon à la vinaigrette acidulée
Gourmand de volaille au maroilles
Poire Belle Hélène
Gedurende de maaltijd wijn (Muscadet/ Bordeaux)
en water inbegrepen
Na deze voluptueuze maaltijd hebben we vrije tijd
in Lille tot 18 uur
Terugreis naar Oostende met eventueel stop on-
derweg.
Prijs per persoon
51 Euro
(alles inbegrepen)
Inschrijven
tot 10 november
Foto reis Rotterdam
JEAN JACQUES GAILLARD
OP BEZOEK BIJ ENSOR
Zondag 10 oktober 2010 – 10.30 tot 12.00 uur
Mu.ZEE, Romestraat 11, Oostende
De tentoonstelling ‘Bij Ensor op bezoek’ blijft nazinde-
ren. Daarom worden enkele kunstenaars die Ensor be-
zochten extra belicht in enkele zondaglezingen. Het
zijn Jean Jacques Gaillard en de vrouwen die Ensor
bezochten. De reeks wordt afgesloten in december
met schrijvers die Ensor bezochten.
Als eerste komt Jean Jacques Gaillard aan de beurt.
Deze Brusselse schilder was een regelmatige bezoe-
ker van Ensor. Hij bracht Ensor op eigen wijze in beeld
in zijn schilderijen. Ook maakte hij een reeks tekenin-
gen van de meester en dit tot het einde van zijn leven.
Geen andere schilder deed dit of mocht dit doen.
Mevrouw Isabelle Gaillard stelde een uitgebreid ar-
chief samen van het werk van haar vader. Hier worden
alleen de schilderijen en de tekeningen waar Ensor op
voorkomt, getoond en besproken.
UPV i.s.m. de vrienden van het Mu.ZEE, Collectie West-Vlaanderen
de vrienden van het Mu.ZEE, collectie stad Oostende
de vrienden van Jan Declerck
DE LITERAIRE WERELD
BEZOEKT ENSOR
Laatste voordracht in de reeks ‘Bij Ensor op bezoek’
Zondag 19 december 2010 – 10.30 uur
Mu.ZEE, Oostende
Het Ensorjaar 2010 wordt afgesloten met een boeiende
uiteenzetting over de schrijvers die Ensor bezochten
en hem goed kenden en zich uitlieten over zijn kunst.
Er worden grote namen geciteerd van schrijvers zo-
als, Emile Verhaeren, Stefan Zweig. Maar ook andere
schrijvers en kunstcritici schreven werken over Ensor,
zoals August Vermeylen, Paul Van Ostaijen, Karel Van
de Woestijne, Karel Jonckheere, André De Ridder en
zovele anderen.
De voordracht wordt gebracht door Roland Laridon,
voorzitter Vrienden van het Muzee, collectie Stad Oos-
tende en voorzitter Vrienden Jan Declerck. Roland La-
ridon is germanist. Hij kent niet alleen het werk van
Ensor goed, maar is ook een bevlogen literatuurken-
ner.
Voordrachten
7www.vriendenmuzee.be
Kunst & poëzie
De boer die sterft. Een oude boer lag te sterven. Op de vout-kamer, in de zure lucht, stond zijn bed. De dag ging al naar den avond, en die boer lag, uit de diepte van zijn kaf-zak, onder de sargie die grauw en groezelig was, te kijken. In de sargie haakten zijne dondere knekel-vingeren, en hij merkte het een oogenblikje, en dacht : “Daar-zie, ik maak al mijnen pak”. Maar hij keek, de vlakke glaze-righeid zijner oogen boven de geel-gespannen huid zijner juk-beenderen, en niets bewoog over zijn voor-hoofd of aan de zwarte inzakking van zijn mond. Hij zag de hooge sponde, en daarachter zijn geel kasken met de Lieve-Vrouw erop en de kommekens. De mu-ren waren blauw-gevlekt van zilt en de roode tegels van den grond vochtig in hunne hoeken. Hij had al-lang geene vrouw meer, en zijne kinderen waren allen weg. Nu kwam er van tijd tot tijd een oud wijf. Daar dacht hij ook aan, terwijl hij naar zijn kasken keek en dan naar den stoel. “De stel staat scheef,” dacht hij. Hij zag dat het late licht in richelkens lag over de biezen der zate. Toen voelde hij wat koude aan zijn schouder. Waar bleef het wijf nu ? Hij deed geen moeite om wat dieper onder de deken te komen. Hij wist wel dat hij te sterven lag.De avond werd grauwer en grauwer. Weldra was er zelfs geen glimpje licht meer in het porceleinen wijwa-tervat. dat zag hij ook. Hij zag daarna de prente van zijn Bertha hare Eerste-communie. Daar was nog een glansken over. Wat stond er weer op die prent ? Hij zocht er een tijdje naar in zijn hoofd. Hij wist alleen nog : zijn Bertha had nu elf jongens. Daar was ook zijn Domien, maar die was in Amerika. Maar hij was toch getrouwd met een meisje van het dorp. Zij heette Fe-
licita. Zij stond aan zijn bed : “Hoe is het nu met u, vader?” - “Wel,” antwoordde hij, “een beetje beter dan van den duivel bezeten.” Dat was lastig om te zeggen : zijn mond wilde niet goed meer open. Hij keek een keer op zij, dáár waar Felicita moest staan. Maar zij stond daar niet. - “’t Is waar ook,” zei hij, zich bezinnend. Hij keerde zich moeilijk op zijn linker-kant, naar den muur toe. De sponde kriepte. Hij haalde zijn arm onder de sargie, want hij kreeg werkelijk kou. Hij smekte met zijne lippen, want ze waren zeer droog.
Uit ‘De Boer die sterft’ van Karel van de Woestijne
20 - jarig bestaan
20 JAAR WERKEN VOOR KUNST.
VRIENDEN MU.ZEE, COLLECTIE
STAD OOSTENDE
WERKING EN SCHENKINGEN
In Mu.ZEE, Romestraat 11, 8400 Oostende
Van 27 november tot 27 februari 2011 toont Mu.ZEE
een interessante collectiepresentatie met kunstwerken
die door de ‘Vrienden van de Stedelijke Musea’ en
zijn opvolger ‘Vrienden Mu.ZEE, collectie stad Oos-
tende’ in de loop van twintig jaar aan de Stad werden
geschonken of hielpen verwerven door pre-fi nancie-
ring. Voor de presentatie selecteerden de directeur-
conservator Phillip van den Bossche, conservator
Els Vermeersch en onze voorzitter Roland Laridon 20
topwerken. Het zijn werken van Oostendse meesters,
werken die leemten in de collectie helpen wegwerken
en ware vondsten. De collectiepresentatie wordt aan-
gevuld met foto’s en documentatie uit het archief van
onze vereniging.
U wordt vriendelijke uitgenodigd voor de opening
van de presentatie op zaterdag 27 november 2010
om 11.00 uur. Na de verwelkoming door Roland Lari-
don, voorzitter, en de artistieke toelichting door Phillip
Van den Bossche, conservator zullen de heer Gunter
Pertry, gedeputeerde voor cultuur, en mevrouw Nancy
Bourgoignie, schepen voor cultuur, de presentatie
openen.
Houtsnede Jozef Cantré
8 www.vriendenmuzee.be
20 - jarig bestaan
In deze laatste editie van Pro Luce in 2010, ons ju-
bileumjaar, hebben we een gesprek met Yves Velter,
de kunstenaar van FLOATING, over de aanleiding, de
fi losofi e en de realisatie van dit bijzondere kunstwerk.
Martine Meire :
Yves, de Vrienden Mu.ZEE collectie stad Oostende
vroegen jou in het voorjaar van 2009 om een bijzonder
kunstwerk te creëren naar aanleiding van het twintigja-
rig bestaan van de Vrienden van de Stedelijke Musea.
Hoe heb jij die opdracht aangevat ?
Yves Velter :
Als Oostendenaar was ik trots om dit kunstwerk te
mogen maken, ik ben ook trots op mijn Stad. Meteen
wou ik een link naar Oostende en naar mijn werk. Ik
wou vooral een verbeelding uitdrukken van de be-
leving van mijn Stad, het gevoel dat deze stad aan
de Noordzee bij mij oproept. Er zijn veel facetten aan
Oostende en die kwaliteiten moesten bovendien ge-
koppeld kunnen worden aan de gedachtengang in
mijn werk. Er steekt een dualiteit in wat Oostende te
bieden heeft : het is een boeiende, bruisende stad
die tegelijk rust uitstraalt. Deze unieke combinatie is
mogelijk door de aanwezigheid van de zee. De Stad
is door haar historische context ook meer dan bewo-
ners en toeristen, handel en mobiliteit. Het was een
uitdaging om die sfeer te koppelen met mijn werk.
Martine :
Hoe ben je tot het concept van de golfbreker met een
fi guur gekomen ?
Yves:
Ik zocht eerst naar een symbool om dat gevoel van
rust te versterken :de golfbreker drukt zowel kracht uit
als de rust. De golfbreker breekt de oerkracht van de
zee, maar is tegelijkertijd een plaats om meditatief te
pauzeren. Op een golfbreker kunnen je genieten van
het robuuste van de natuur zonder die brute kracht te
moeten ondergaan. Bovendien hebben sommige golf-
brekers ook een mooie architectuur met het U-profi el.
En dan is er het gegeven van de fi guur die afwijkt van
de traditionele fi guratieve kunst door het abstraheren-
de aspect dat ik verkrijg door de fi guur te halveren.
Die fi guur versterkt ook de rust van de golfbreker. De
rust bij de persoon is zo diep dat de helft van zijn we-
zen fysiek niet meer aanwezig is.
Martine :
Toen je de ontwerptekening aan ons voorstelde, sprak
jouw concept de leden van onze Raad van Bestuur
meteen aan. Daarna kwam het praktische werk van
het gieten, neem ik aan ?
Yves:
De tekening vormde het uitgangspunt voor het klei-
model. Dat kleimodel vormde dan weer de basis
voor het wassen model dat essentieel is in de ‘verlo-
ren was techniek’. Daarna werd het wassen beeld in
een gipsen cast gezet waarna het brons gieten kon
beginnen. Dit alles heb ik in samenwerking met de
beste vaklui uitgevoerd ; het was echt teamwork. De
gladde afwerking van de fi guur vereiste een abso-
luut vlekkeloze uitvoering van het brons, waarvoor ik
met de fi rma Art Casting uit Oudenaarde samenwerk.
Martine:
Overigens heeft jouw kunstwerk reeds de wereld ver-
overd : de Stad gaf het bronzen kunstwerk als geschenk
aan Noriyuki Inoue, Chairman & CEODaikin Industries,
Ltd. bij zijn bezoek aan Oostende op 19 juli 2010.
Yves:
Dat stemt mij bijzonder gelukkig.
Martine:
Je woont en wekt in Oostende, maar in deze Stad is
nog geen kunstwerk van jou in de openbare ruimte
te zien. Daar komt verandering in, heb ik vernomen.
Yves:
Ik vind het bijzonder fi jn dat ik een kunstwerk mag uit-
werken voor het Filip Van Maestrichtplein in mijn buurt,
vlakbij Mu.ZEE. Het heet : WHY TREES LISTEN en
maakt deel uit van de herinrichting van het plein. In het
voorjaar van 2011 wordt het gerealiseerd.
Wij kijken er al vast naar uit !
Yves Velter
foto Jean - Jacques Soenen ©
9www.vriendenmuzee.be
20 - jarig bestaan
BIJZONDERE STATUTAIRE
VERGADERING
Op zaterdag 27 november 2010 om 10.00 uur vindt
in het Auditorium van Mu.ZEE, Romestraat 11 een bij-
zondere Statutaire Vergadering van onze vereniging
plaats
De agenda :
• herverkiezing van drie leden van de huidige Raad van Bestuur met name René Maes, Marcel Verhaeghe
en Sonja Geeraerts.
• Verkiezing van nieuwe leden voor de Raad van Be-
stuur
BELANGRIJK
Leden die zicht kandidaat willen stellen voor een
bestuursfunctie dienen uiterlijk op 20 november hun
kandidatuur schriftelijk te richten aan Roland Laridon,
voorzitter, Kaïrostraat 54, 8400 Oostende. Zij moeten
hun lidmaatschapsbewijs kunnen voorleggen op de
Statutaire Vergadering.
Onze statuten bepalen : Art. 11. De raad van bestuur bestaat uit minimum drie leden.
De raad van bestuur wordt geacht het lidmaatschap aan te
bieden aan. De schepen van de stad die de musea in zijn/
haar bevoegdheid heeft, de directeur-conservator van het
Kunstmuseum aan Zee en de directeur-cultuurbeleidscoör-
dinator. Het mandaat van de leden van de raad van bestuur
vervalt door ontslag, afzetting of overlijden.
De volgende personen of groepen kunnen door hun beroep
of functie niet in aanmerking komen als lid van de raad van
bestuur : galerijhouders, beroepskunstcritici en -kunstjour-
nalisten, beeldende kunstenaars, personen die een politiek
ambt bekleden (met uitzondering van de schepen van cul-
tuur). De leden van de raad van bestuur worden door de
algemene vergadering, bij meerderheid van stemmen van
de aanwezige leden, aangesteld voor een termijn van zes
jaar. Om de drie jaar wordt de helft van de leden van de raad
van bestuur vernieuwd. Het lot zal aanduiden welke leden
voor de eerste maal dienen herkozen te worden. Uittredende
leden zijn herkiesbaar.
Om stemgerechtigd te zijn, dient men het bewijs van
lidmaatschap 2010 voor te leggen.
60 jaar is volgens mij als kunstenaar heel bepalend. Je kunt terugblikken op een gevuld leven vol creativiteit.Zo vele werken zijn uit mijn hart en handen gevloeid. Het geeft mij een grote voldoening. Wijzer en technisch sterker geworden, ben ik nog steeds zoekend naar het ultieme werk, met de bedenking dit misschien nooit te creëeren. Laten we het zo stellen, dat ik mij als beel-dend kunstenaar bewust ben van de dualiteit die in mij steekt. En zolang die gedrevenheid, passie, fantasie, werkkracht en gezondheid mijn trouwe partners blijven, kunnen jullie nog veel van mij verwachten.Dit is dan ook een goeie gelegenheid om een nieuw boek te publiceren,die een beeld geeft over deze laatste 10 boeiende jaren.Hier bekruipt mij het gevoel van, “heb ik dit allemaal verwezenlijkt”. Ja, ’t is indrukwekkend. Maar ik had dit nooit kunnen bereiken zonder de hulp en de bijstand van mijn partner en vriend.Vorige zomer werd ik mij bewust dat een mens content mag zijn zo af en toe een druppel geluk te krijgen. Het gegeven bleef in mijn hoofd hangen en zoals jullie mij kennen, gun ik iedereen een grote druppel geluk. Zo is dan ook het sculptuur :
“A drop of happiness flying your way”geboren en bied ik die aan bij de luxe-editie van mijn boek .Op zondag 1 augustus om 15 uur zal ik mijn nieuw boek voorstellen en ik beloof u dat het een mooie zondagnamiddag zal worden.
Tot binnenkort.
“A drop of happiness flying your way”
MIAMOREAUX
60
Bestellen via e-mail op [email protected] of telefonisch : 059 26 74 74 of 0472 92 10 05
Leden stellen tentoon
60 jaar is volgens mij als kunstenaar heel bepalend.
Je kunt terugblikken op een gevuld leven vol crea-
tiviteit.
Zo vele werken zijn uit mijn hart en handen gevloeid.
Het geeft mij een grote voldoening. Wijzer en tech-
nisch sterker geworden, ben ik nog steeds zoekend
naar het ultieme werk, met de bedenking dit mis-
schien nooit te creëeren.
Laten we het zo stellen, dat ik mij als beeldend kun-
stenaar bewust ben van de dualiteit die in mij steekt.
En zolang die gedrevenheid, passie, fantasie, werk-
kracht en gezondheid mijn trouwe partners blijven,
kunnen jullie nog veel van mij verwachten.
Dit is dan ook een goeie gelegenheid om een nieuw
boek te publiceren,die een beeld geeft over deze
laatste 10 boeiende jaren.
Hier bekruipt mij het gevoel van, “heb ik dit allemaal
verwezenlijkt”. Ja, ’t is indrukwekkend. Maar ik had
dit nooit kunnen bereiken zonder de hulp en de bij-
stand van mijn partner en vriend.
Vorige zomer werd ik mij bewust dat een mens con-
tent mag zijn zo af en toe een druppel geluk te krij-
gen. Het gegeven bleef in mijn hoofd hangen en zoals
jullie mij kennen, gun ik iedereen een grote druppel
geluk.
Zo is dan ook het sculptuur : “A drop of happiness
flying your way” geboren en bied ik die aan bij de
luxe-editie van mijn boek .
Tot binnenkort.
10 www.vriendenmuzee.be
Oostends Historisch Museum de Plate
DE NIJVERHEID
OP DE OOSTEROEVER
In het Oostends Historisch Museum De Plate loopt
van 02 oktober tot 27 november 2010 een boeiende
tentoonstelling over de Oosteroever. Het verleden, het
heden en ook een beetje de toekomst van de nijverheid
in dit voor velen onbekende stadsdeel wordt er in beeld
gebracht.
Ieder jaar organiseert Davidsfonds Vuurtoren naar
aanleiding van de wijkkermis op kermiszondag een
fototentoonstelling. Daarin wordt telkens een verras-
sende kijk gegeven op het verleden van de wijk en zijn
bewoners. Voor deze tentoonstellingen zoeken voor-
zitter Jean Huys en zijn ploeg immers zo veel mogelijk
onbekend beeldmateriaal, heel vaak foto’s uit de fami-
liealbums van de wijkbewoners.
Davidsfonds Vuurtoren en de Koninklijke Heemkundi-
ge Kring De Plate bundelden de krachten en brengen
de tentoonstelling ‘de nijverheid op de Oosteroever’
met meer dan tweehonderd foto’s die vaak nog nooit
eerder te zien waren, illustreren de activiteiten in de
scheepsbouw en scheepsherstelling, de ijsfabricage,
vishandel en visverwerkende bedrijven… op de Oos-
teroever vroeger en nu. Er is onder meer een unie-
ke fotoreeks uit de prille beginperiode van Morubel,
naast ongepubliceerd beeldmateriaal uit bedrijven
als Crop’s, Valcke frères, gieterij Debaedts, SKB, De-
cloedt, smederij Schockaert en andere. Vanzelfspre-
kend komen ook de activiteiten in de vismijn aan bod.
De tentoonstelling ‘De nijverheid op de Oosteroever’
loopt in het Oostends Historisch Museum De Plate,
Langestraat 69 van 02 oktober tot 27 november. Je
kan er elke zaterdag terecht van 10.00 tot 12.00 uur en
van 14.00 tot 17.00 uur.
Mireille Ketelers, echtenote van Eric Wildemeersch
Roza Buyse, echtengote van Roger Timmermans
Wij gedenken
VERNIEUWEN LIDMAATSCHAP • VERNIEUWEN LIDMAATSCHAP
Wij roepen u op om onze vereniging te blijven steunen door uw lidmaatschap te vernieuwen voor 2011. Na ons
jubileumjaar 2010 zal de Raad van Bestuur u ook in 2011 een boeiend en veelzijdig programma aanbieden tegen
democratische prijzen.
Reeds jaren werden de lidmaatschapsbijdragen niet aangepast, maar om de vaste uitgaven als de druk- en ver-
zendingskosten van ons ledenblad Pro Luce, de kosten voor de Algemene Vergadering met receptie en de eigen
manifestaties te kunnen blijven betalen, heeft de Raad van Bestuur beslist om de bijdragen aan te passen.
De lidgelden bedragen nu :
• Jeugd (tot 22 jaar): 15 euro • Individueel lid : 28 euro • gezin, samenlevingstarief : 45 euro
• steunend lid : 50 euro • sponsor : 150 euro
Inlichtingen bij de penningmeester Joël Nieuwenhuyse (tel. 059/80.30.61)
001-2090833-74p.a. Albatrosstraat 108400 Oostende
11www.vriendenmuzee.be
Ensoriana
DENKBEELDIG INTERVIEW
MARTINE MEIRE
de Vragenlijst van Proust ingevuld door Martine Meire
Mijn geliefkoosde eigenschap : enthousiast uitdagingen
aangaan
Mijn belangrijkste gebrek: ongeduld
Waarmee ik het liefste bezig ben: lezen, van cultuur ge-
nieten, mijn gezin
Mijn geluksdroom: love and peace
Mijn grootste ongeluk: gezondheid en verstand verlie-
zen
Wat ik zou willen zijn: immer gelukkig
Het land waar ik zou willen wonen: het glooiende Tos-
cane waar elke steen geschiedenis uitstraalt
Mijn meest geliefde kleur: cultuurstadblauw
Mijn meest geliefde bloem: eglantier, hortensia
Mijn meest geliefde dier: een beagle
Mijn meeste geliefde vogel: de lijster die zich ’s mor-
gens spiegelt in ons keukenvenster
Mijn favoriete schilder: Roger Raveel, Léon Spilliaert
Mijn geliefkoosde componist: Schubert, Verdi
Mijn geliefde held in de romanliteratuur: Jerolimo Ro-
drigo (de Spaanse Brabander), Mr. Darcy
Mijn geliefde heldin in de romanliteratuur: Emma Wood-
house
Mijn geliefde eten en drinken: Italiaans, en vooral des-
serts
Mijn geliefde namen: Ewoud, Arne, David
Wat ik het meest verafschuw: onoprechtheid, achter-
baksheid, zelfgenoegzaamheid
De historische fi guur die ik meer dan wie ook minacht:
massamoordernaars gelegitimeerd door een ‘wettelijk’
staatsbestel
Een krijgsverrichting waar ik bewondering voor heb:
vrijheidsstrijd
De hervorming die ik het meest waardeer: staatshervor-
ming met zelfbeschikking
Martine Meire
Ostendiana
DE SCHREEUW VAN ENSOR
De Schreeuw van Ensor is een wervelende en grappige
theatermonoloog die de spirit van schilder James Ensor
perfect weerspiegelt: zijn passie voor de zee van Oostende,
zijn liefde voor groteske en bijtende maskers, zijn geniale
expressie van licht en kleur, zijn hartstocht voor taal, zijn bi-
zarre verhouding met de dood.
Acteur Bert Vannieuwenhuyse kruipt uit het graf van de
Oostendse grootmeester en speelt op briljante wijze de jon-
ge Ensor, de oude Ensor... én zijn geraamte! Als volleerd frat-
senmaker én voordrachthouder presenteert hij een waterval
van schilderijen, etsen en foto’s, declameert hij spottende
en provocerende speeches en kruipt hij met volle overgave
in de huid van karikaturale maskers en intrigerende perso-
nages.
In De Schreeuw van Ensor wordt niet alleen de alom be-
kende schilder getoond, maar ook de zoekende jongeling,
de spottende polemist, de bijtende eenzaat, de triomferen-
de volwassene, de vadsige baron en de componerende en
wegzakkende ouderling.
Locatie: Club Terminus, Natiënkaai-station Oostende
Data:
Zaterdag 30 oktober om 20.00 uur
Zondag 31 oktober om 11.00 uur
Donderdag 4 november om 20.00 uur
Vrijdag 12 november om 20.00 uur
Toegangsprijs: 9 euro // Studenten 7 euro
Tickets via In & Uit Oostende
Jeugd (tot 22 jaar): 15 euro
Individueel lid : 28 euro
Gezin, samenlevingstarief : 45 euro
Steunend lid : 50 euro
Sponsor : 150 euro
Inlichtingen bij de penningmeester Joël Nieuwenhuyse
(tel. 059/80.30.61)
Redactieraad: Roland Laridon (voorzitter), Martine
Meire (redactiesecretaris), Sonja Geeraerts, René
Maes, Femke Simonis, Willy Bosschem, Valère Prinzie.
Alle medewerkers zijn verantwoordelijk voor de door
hen getekende bijdrage.
Logo en emblemata : Willy Bosschem
Druk : Lowyck, Archimedesstraat 53, 8400 Oostende
T 059 33 33 99, [email protected]
Fotoverantwoording : Valère Prinzie
Maatschappelijke zetel: p.a. Roland Laridon,
Kaïrostraat 54, 8400 Oostende
Secretariaat : Johan Van Roose,
Kabeljauwstraat 5, 8460 Oudenburg
Reisleiding : Sonja Delanghe-Geeraerts | T: 059 43 02 55
Bankrelatie : 001-2090833-74
Vrienden Mu.ZEE collectie stad Oostende
p.a. Albatrosstraat 10, 8400 Oostende.
Statuten gepubliceerd in de Bijlagen tot het Belgisch
Staatsblad van 26 juli 1990 (Nr. 11538) en aangepast
in het nr. van 15 juli 1999 (Nr. 10699), gewijzigd in het
kader van de wet op de v.z.w.’s op 15 januari 2005,
gewijzigd op 21 februari 2009 (Nr.11533).
Deze vereniging is aangesloten bij de “Federatie van
Vrienden der Musea van België” en bij de
“Cultuurraad Oostende”.
drukkerijen
De litho ‘Decor’ komt uit de reeks voor het ballet La Gamme
d’Amour van James Ensor. De Vrienden van de Stede-
lijke Musea Oostende schonken 11 litho’s uit La Gamme
D’Amour in 1993 aan de stad Oostende met de bedoeling
de onvolledige reeks te vervolledigen.
www.vriendenmuzee.be