viti i parË - tmimaelinikon.com bachelor.pdf · akademia e shkencave e republikës së...

Kurrikulat e ofruara studentëve 2014 – 2015,

Programi i studimeve të ciklit të parë në gjuhë,letërsi dhe qyteterim grek

VITI I PARË

A. DISIPLINA TË FORMIMIT TË PËRGJITHSHËM

Folklor Titullari: Doc. Dr. Panajot Barka

Leksione: orë 45 Seminare ore 23

Shtrirja: semestri I Kredite: 6

Lënda “Folklor” është një lëndë me shtrirje simestrale. Ajo synon në aftësimin e studentëve në leximin e njohurive

folklorike, në zbërthimin e ideve që trajtohen në to, dhe mbi të gjitha, synon në zhvillimin e të menduarit kritik tek

studentët. Po gjatë kësaj lënde studentët do të njihen me zhvillimet historike të folklorit dhe ndikimet e ndryshme që

ato kanë patur gjatë shtrirjeve kohore që nga fillesat e tij e deri në ditët e sotme. Kjo lëndë merr në konsideratë një

lirshmëri në shprehjen e mendimeve dhe ideve. Zbërthimi i ideve dhe analiza e episodeve te ndryshme historike

arrihet me anën e diskutimeve dhe debateve. Një objekt tjetër ka të bëjë me pasurimin e fjalorit. Pra, objektivi kryesor i kësaj lënde është aftësimi i studentëve në përftimin dhe dhënien e një vlerësimi sa më të saktë kritik mbi

folklorin bazuar në diskutimet e tyre. Forma kryesore e kontrollit është ajo e pyetjeve mbi pjesët folklorike,

diskutimeve, kundërshtimeve etj, duke dhënë dhe vlerësimin e tyre individual në temat që trajtohen.

Disa nga temat kryesore që trajtohen janë: Një vështrim historiko-shkencor mbi folklorin; Folklori, Objekti i tij,

Shkollat kryesore, Elementet mitike, Përcaktimi i faktorëve shoqëror dhe gjeografik, Elementi psikologjik i folklorit,

Veçoritë gjuhësore, Folklori në periudhat diakronike, Folkori në periudhat sinkronike, Folklori Shqiptar, Kanunet,

Detajet dhe rezistenca kohore, Pikëpamjet e ndryshme për folklorin në Shqipëri, Qëndrime të ndryshme për folklorin

e minoritetit grek, Qëndrimi i Falmerajer-it, Gjuha dhe këndvështrimet e studiuesve, Folklori në periudhën e

pushtimit otoman, Studiuesit kryesor të foklorit, Mesazhet në këngët folklorike, Qëndrimet e studiuesve të kohës

për mesazhet e folklorit, Folklori dhe lidhjet e tij me grupet etno-kulturore, Folklori dhe lidhja e tij me gjuhën,

Folklori dhe lidhja e tij me zakonet, Cilki i jetës, Lindja dhe këngët në zona të ndryshme, Ninullat dhe këngët e djepit, Roli i prindërve dhe kumbarët në familje, Pagëzimet, Rituali dhe këngët, Cikli i jetës së fëmijëve, Fejesa,

Rituali i saj dhe këngët, Martesa, Rituali i saj, Këngët e dasmës në periudha të ndryshme historike Vdekja, Ritulai i

saj, Veçoritë dalluese në zona të ndryshme, Tipare karakteristike në zona të ndryshme, Stinët e vitit, Festat e

ndryshme dhe roli i tyre, Folklori dhe influenca e tij para viteve ’90, Influencat shoqërore e politike në

folklorDallimet e gjuhës folklorike në etapa të ndryshme kohore në emigracionin e zonave të ndryshme; dhe mjaft

çështje të tjera.

Bibliografia:

Nikos Politis “Folklori” 1967.

Evangjelos Avdhikos “Folklori” 1975.

Janis Kordhatos “Folklori në Epir” 1972.

Histori e Greqisë dhe Romës Titullari: Aleksandër Boboli

Leksione: ore 45 Seminare: ore 23

Shtrirja: semestri II Kredite: 6

Lënda “Histori e Greqisë dhe e Romës së Lashtë” synon në aftësimin e studentëve në leximin e njohurive historike,

në zbërthimin e ideve që trajtohen në to, dhe në zhvillimin e të menduarit kritik tek studentët. Gjatë kësaj lënde,

studenti duhet të jetë në gjendje të analizojë gjithë zhvillimet historike përmes të cilave ka kaluar një popull si

Greqia dhe Roma e lashtë. Studentët do të njihen me historinë politike të Greqisë dhe Romës së lashtë që nga

themelimi i qyteteve. Kjo lëndë merr në konsideratë një lirshmëri në shprehjen e mendimeve dhe ideve. Zbërthimi i

ideve dhe analiza e episodeve të ndryshëm historike arrihet me anën e diskutimeve dhe debateve.

Leximi i vazhdueshëm nxit punën e pavarur si dhe njëkohësisht pasuron fjalorin me terma të fushave të ndryshme.

Temat kryesore që do të trajtohen janë:Hyrje në Historinë e Greqisë. Objekti. Kushtet gjeografike. Bota e Egjeut.

Burime parahistorike. Gjuhësia si burim njohurish historike. Dokumentat më të lashta të shkrimit. Periudha e parë e

kulturës Minoike. Zhvillimi shoqëror dhe niveli i jetesës gjatë periudhës së vonëshme Minoike. Epoka e kulturës

Mikenase. Shekujt e sundimit të Akenjve. Gjuha Mikene. Akenjtë dhe Mesdheu Lindor. Rënia. Fiset Greke gjatë

viteve 1900 – 1180 Pr. Kr. Shtetet kryesore Greke gjatë shekullit VIII Pr. Kr. Mitologjia Greke. Lufta e Trojës. Herkuli dhe mite të tjera. Kushtet dhe grupet etnike të periudhës 1900 – 1180 Pr. Kr. Zhvillimi ekonomik, social

dhe politik i shteteve greke. Athina gjatë periudhës 560 – 500 Pr. Kr. Athinasit dhe Pisistrati. Zhvillimi i shtetit të

Athinës gjatë periudhës 527 – 500 Pr. Kr. Arsyet dhe rëndësia e luftrave Greko – Persiane. Fushatat ushtarake

perisane të viteve 492 – 490 Pr. Kr, 480 – 479 Pr. Kr. Betejat e Maratonës dhe Termopileve. Athina në periudhën e

Perikliut. Regjimi i Athinës. Epoka e Artë e Athinës. Kryengritja e Ilotëve. Politika e jashtme e Spartës deri në 431

Pr. Kr. Marrëdheniet midis dy fuqive. Shtetet e mëdha Greke të lashtësisë. Lufta e Peloponezit. Arsyet e luftës.

Operacionet ushtarake të periudhës. Monarkia dhe shteti i Spartës. Epiri. Ngjarjet politike në Epir gjatë shekullit V

Pr. Kr. Epiri dhe Antigonea. Gjendja e Botës së Mesdheut në fund të shekullit të III Pr. Kr. Konfliktet e

Udhëheqësve Ushtarake periudha 44 Pr. Kr. – 27 Pr. Kr. Politika gjatë periudhës së Demokracisë së Vonshme.

Disfata e politikës Romake. Kristalizimi i Krishtërimit në Romën e Lashtë. Djegia e Romës. Dinastia e Klaudëve.

Periudha 14 Ps. Kr. – 68 Ps. Kr. Lufta Civile. Dinastia e Flavit. Kriza e dinastisë. Periudha 235 Ps. Kr. – 284 Ps. Kr.

Kriza Ushtarake. Lindja e Krishtërimit. Lufta civile dhe Triumfi i Kostandinit. Periudha 305 Ps. Kr. – 337 Ps. Kr. Triumfi i Krishtërimit. Periudha 305 Ps. Kr. – 337 Ps. Kr. Lulëzimi i Perandorisë Kristiane. Periudha 337 Ps. Kr –

395 Ps. Kr. Rivendosja e Pushtetit Hegjemonist. Periudha 284 Ps. Kr. – 305 Ps. Kr. dhe mjaft çështje të tjera.

Bibliografia:

Cristopher S. Mackay “Αξραία Διιάδα”,

“ηξαηησηηθή θαη πνιηηηθή Ηζηνξία”,

Cristopher S. Mackay “Αξραία Ρώκε”

B. DISIPLINA TË FORMIMIT KARAKTERIZUES

Gjuhe e re greke

Module Ι: Gjuhë e re greke (Morfologjia) Titullari: Ma. Donika Boboli

Module II: Gjuhë e re greke (Sintaksë) Titullari: Ma. Evanthia Jovani Leksione: orë 90 Seminare: orë 45

Shtrirja: semestri I,II Kredite:12

Gjuhë e re greke (Morfologjia)

Teoria morfologjike. Morfologjia në shkencën e gjuhësisë. Teoria e analizës morfologjike.

Diakronia dhe teoria morfologjike moderne. Kategoritë morfologjike bazë. Fjalët.

Dallimi dhe kufijtë e fjalëve .Morfemat .Dallimi i morfemave.Probleme në dallimin e morfemave . Kategori morfemash. Nocionet bazë të analizës morfologjike .Fjalori. Teoria për organizimin dhe strukturën e

fjalorit .Fjala dhe kuptimi. Mospërputhja e strukturës morfologjike dhe kuptimit .Nocioni i fjalëformimit .

Karakteri modern . Vështirësi në dallimin e fjalëformimit. Përkufizimi i fjalëformimit. Formimi i fjalëve. Lakimi.

Modeli lakues dhe karakteri i lakimit .Lakimi i emrave . Lakimi i mbiemrave. Lakimi i foljeve . Tipologjia e

morfologjisë së gjuhëve. Pikëpamje për analizën dhe formimin e fjalëve . Analiza dhe formimi i fjalëve ne Gjuhën e

Re Greke. Kategori morfologjike dhe modele strukturore fjalësh. Formimi i tipave që lakohen. Formimi i fjalëve të

prejardhura dhe të përbëra . Nocioni i kokës. Lëvizshmëria e karakteristikave. Rasti i lakimit dhe nocioni i kokës.

Gjuhë e re greke (Sintaksë)

Njohuri të përgjithshme për sintaksën.C’është sintaksa. Objekti i sintaksës. Metodat e sintaksës. Fjalia. Fjalia dhe

llojet e saj. Klasifikimi i fjalisë sipas kuptimit. Fjalitë dëftore, dëshirore, pyetëse dhe nxitëse. Sipas cilësisë. Fjalitë

pohore dhe mohore. Sipas strukturës. Fjalitë e thjeshta, të përbëra, e zgjeruar dhe e paplotë. Llojet e lidhjes

sintaksore. Fjali me lidhje bashkërenditëse. Fjali me lidhje nënrenditëse. Sintagma foljore. Folja. Përbërësit e sintagmave foljore. DIATEZA, foljet veprore dhe foljet jo veprore. Foljet me një kundrinor (në gjinore ose në

dhanore). Foljet me dy kundrinor (në gjinore-kallëzore dhe me dy kallëzore). Foljet mesore, pësore dhe vetvetore.

Foljet kalimtare dhe jo kalimtare. Foljet pavetore. Kryefjala e foljeve pavetore. Forma e foljeve. Mënyrat e foljes.

Mënyra dëftore. Kuptimi i mënyrës dëftore. Llojet e mënyrës dëftore. Mënyra lidhore. Kuptimi i mënyrës lidhore,

llojet. Mënyra urdhërore. Kuptimi i mënyrës urdhërore, llojet. Pjesorja. Llojet e pjesores. Funksioni sintaksor të

pjesores. Përdorimi i pjesores në fjali. Kohët e foljes. Njohuri të përgjithshme. Klasifikimi i foljeve sipas funksionit

dhe kuptimit. Ligjerata e drejtë dhe e zhdrejtë. Fjalia e përbërë. Kuptimi dhe ndërtimi i fjalisë së përbërë. Mjetet e

formimit e fjalisë së përbërë. Klasifikimi i fjalive të përbëra. Fjalia e përbërë me bashkërenditje. Fjalitë me

bashkërenditje shtuese, veçuese, kundërshtore dhe përmbyllëse. Mjetet lidhëse. Fjalia e përbërë me nënrenditje.

Fjalitë e nënrenditura ftilluese e shkakore. Mjetet lidhëse. Fjalitë e nënrenditura lejore dhe të qëllimit. Mjetet lidhëse. Format e përdorura foljore. Fjalitë e nënrenditura dëshirore. Mjetet e lidjes me fjalinë kryesore. Fjalitë e

nënrenditura rrjedhimore e kohore. Fjalitë lidhore. Mjetet lidhëse. Fjalitë e nënrenditura të dyshimta e pyetëse të

zhdrejta. Mjetet lidhëse në fjalinë kryesore apo të nënrenditur.

Bibliografia

Αγγειηθή Ράιιε, Μνξθνινγία , Δθδόζεηο Παηάθε, Αζήλα 2005

Γεώξγηνο αθειιαξηάδεο, ηνηρεία Μνξθνινγίαο , Δθδόζεηο αββάιαο, Αζήλα 1997

Δπάγγεινο Πεηξνύληαο , Νενειιεληθή Γξακκαηηθή θαη πγθξηηηθή Αλάιπζε, Θεζζαινλίθε 1993

Peter Mackride , Νενειιεληθή Γιώζζα , Δθδόζεηο Παηάθε , Αζήλα 2004

Π.Δ.Γηαλαθόπνπινο: πληαθηηθό ηεο λενειιεληθήο γιώζζαο, Αζήλα 1991, εθδόζεηο Παπαδήκα

Μαξία Υσξηαλνπνύινπ: πληαθηηθό ηεο λέαο ειιεληθήο γιώζζαο (αζθήζεηο), Αζήλα 1997, εθδόζεηο Κνξθή Γηάλλεο Παπαλαζηαζίνπ: Δθαξκνζκέλε γξακκαηηθή ηεο δεκνηηθήο θαη ζπληαθηηθό, Αζήλα 2006, εθδόζεηο

Πξσηεύο

Akademia e shkencave e republikës së Shqipërisë: Gramatika e gjuhës shqipe II, Tirane 1997

Letërsi e re greke (Shek.XI – XVII) Titullari: Ma. Mirela Kοça

Leksione : orë 45 Seminare : orë 23


Si në pjesën teorike ashtu dhe në atë praktike qëllimi bazë i lëndës “Letërsi e re greke(Shek.XI – XVII)”, mbetet

krijimi tek studentët i një vizioni konkret lidhur me letërsinë moderne greke, objektin dhe rëndësinë e saj. Do të ndalemi konkretisht tek letërsia greke që në shekullin XI deri në ditët tona historinë e saj dhe lidhjet me letërsitë e

tjera.

Objekti. Fillimet e letërsisë së re greke. Periudhat. Problemi i gjuhës.Gjuha e re greke.Vargu dhe metrika neogreke.

Eposi « Dhijenis Akritas ». Variacionet e tij Problemi i kohës., vendit dhe poetit të veprës. Karakteristikat

letrare të veprës.

Letërsia në oborrin e Komninove në Konststndinopojën e shekullit të XII. Veprat Prodromike. « Spaneas ».

Glikas. Karakteristikat e veprave. Vlerat artistike.Frankokracia. Veprat kalorsiko- erotike dhe romanet e tjera.

Veprat aligorike të shekullit XIV-XV.

Letërsia e hershme kretane. Kushtet ekonomikoshoqerore te zhvillimit te saj. S. Sahliqis, M. Falieros, L. Dellaportas

Veprimtaria e tyre letrare. Karakteristikat kryesore.

Letërsia pas rrënies së Konstandinopojës. Vajet për rrënien e Konstandinopojës. Letërsia në vëndet frankokratike. Poezia erotike. Petraqizmi në Qipro.

Lëvizja kulturore në Diasporë dhe në vendet nën sundimin turk.

Letërsia e Rilindjes në Kretë. Mbergadhiu dhe vepra e tij:“Apokopos „.

Lulëzimi i letërsisë në Kretë. Zhvillimi i tragjedisë kretane. Tragjedia“ Erofili „.Poeti, modeli, vlerat letrare të

saj.Tragjeditë e tjera: “Mbreti Rodholinos „“Zinon“

Zhvillimi i komedisë në Kretë. “ Commedia errudita” dhe “ Comedia dell arte”. Komedia “ Kaxurbos”, poeti,

kronologjia , vlerat artistike të saj. Komeditë e tjera: “Stathis” dhe “Fortunato”.

Zhvillimi i poezisë vukolike në Kretë. Idili vukolik “Voskopulla”. Problem i poetit, kronologjise, dhe modelit.

Karakteristikat letrare të veprës.

Drama vukolike “Panoria”. Poeti, kronologjia, karakteristika te pergjithshme te vepres. Ngjashmëri me dramën

vukolike italiane. Drama fetaro- familjare “ Sakrifica e Avraamit”.Çfarë e dallon nga veprat e tjera të asaj kohe. Problemi i kohës dhe i

poetit. Vlerat letrare të veprës.

Kryevepra e letërsisë kretane “ Erotokritos”. Problemet filologjike që hasim në studimin e tij.( problemi i kohës,

modelit dhe autorit). Karakteristikat anakronike të veprës dhe vlerat artistike të saj.

Bibliografia

Λ. Πνιίηεο, Ηζηνξία ηεο Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, Αζήλα 2006.

M.Vitti, Ηζηνξία ηεο Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, Αζήλα 2003.

R. Beaton, Δηζαγσγή ζηε Νεόηεξε Διιεληθή Λνγνηερλία, Αζήλα 1996.

Γ. Κνξδάηνο, Ηζηνξία ηεο Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, Αζήλα 1983.

Κ.Θ.Γεκαξάο, Ηζηνξία ηεο Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, Αζήλα 1968. Κ.Θ.Γεκαξάο, Νενειιεληθόο Γηαθσηηζκόο, Αζήλα 1983.

Λ. Πνιίηεο, Διιεληθόο Ρνκαληηζκόο (1830- 1880), Θεζζαινλίθε 1976.

Gjuha shqipe

Module I: Gjuha shqipe (Morfologjia) Titullari: Doc. Dr. Edlira Mantho

Module I: Gjuha shqipe (Sintaksë) Titullari: Prof. Dr. Thoma Dhima

Leksione: orë 75 Seminare: orë 30

Shtrirja: Semestri I,II Kredite: 9

Arti i të shkruarit. Rregullat dhe fazat e krijimit. Norma e shqipes standarde. Gjinia, trajta dhe rasa e emrit. Shumësi i

emrave. Përemrat. Foljet. Rendi dhe përshtatja e gjymtyrëve në fjali. Ndërtime shqip në vend të ndërtimeve të huaja.

Parimet e drejtshkrimit dhe struktura e rregullave të drejtshkrimit të shqipes. Drejtshkrimi i zanoreve dhe i

bashkëtingëlloreve. Drejtshkrimi i disa tipave fjalësh me prejardhje të huaj dhe i emrave të përveçëm të huaj. Drejtshkrimi i

fjalëve njësh, ndaras dhe me vizë në mes. Përdorimi i shkronjës së madhe. Ndarja e fjalëve në fund të rreshtit. Përdorimi i

shenjave të pikësimit: pika, presja, pikëpresja, pikëçuditja, dy pikat, shumëpikëshi, thonjëzat, kllapat, viza. Pikësimi i

fjalisë së thjeshtë dhe i periudhës.

Njohuri të përgjithshme për sintaksën.C’është sintaksa. Objekti i sintaksës. Metodat e sintaksës. Fjalia. Fjalia dhe

llojet e saj. Klasifikimi i fjalisë sipas kuptimit. Fjalitë dëftore, dëshirore, pyetëse dhe nxitëse. Sipas cilësisë. Fjalitë

pohore dhe mohore. Sipas strukturës. Fjalitë e thjeshta, të përbëra, e zgjeruar dhe e paplotë. Llojet e lidhjes

sintaksore. Fjali me lidhje bashkërenditëse. Fjali me lidhje nënrenditëse. Sintagma foljore. Sintaksa është pjesa e

gramatikës që studion fjalët gjatë ligjërimit, rregullat e bashkimit të tyre nëgrupe fjalëshe në fjali si dhe rolin që luajnë ato. Përbërësit kryesorë të fjalisë:

Dallohen dy grupe përbërëse të fjalisë:

Grupi emëror (kryefjala) dhe Grupi foljor (kallëzuesi)

Fjalia dhe përbërësit e saj. Tipat e fjalive sipas llojit të kumtimit: dëftore, pyetëse, nxitëse, dëshirore

Format e fjalisë. Gjymtyrët kryesorë të fjalisë .Llojet e kallëzuesit. Gjymtyrët e dyta:

Rrethanori: Llojet e rrethanorit

Kundrinori : Llojet e kundrinorit i drejtë, i zhdrejtë, me parafjalë, pa parafjalë

Përcaktori: Llojet e përcaktorit

Bibliografia: M. Çeliku, M. Karapinjolli, R. Stringa: Gramatika praktike e gjuhës shqipe, Tiranë, 2004.

Mehmet Çeliku, Çështje të shqipes letrare, Tiranë, 2001.

ASHRSH; Për pastërtinë e gjuhës shqipe, Tiranë, 1998. IAP, Drejtshkrimi i gjuhës shqipe, Prishtinë, 1974

ASHRSH, Fjalori drejtshkrimor i gjuhës shqipe, Tiranë, 1976

Andre Martinet, Elemente të gjuhësisë së përgjithshme; Prishtinë, 1974.

Bahri Beci. Anastas Dodi, Fonetika e gjuhës së sotme shqipe, Tiranë, 2004.

Jani Thomaj, Leksikologjia e gjuhës shqipe, Tiranë 1984.

C. DISIPLINA FORMUESE TË NGJASHME DHE /OSE INTEGRUESE ME

DISIPLINAT KARAKTERIZUES

Praktikum gjuhe

Moduli I: Drejtëshkrimi i gjuhës greke Titullari: Ma. Donika Boboli

Moduli II: Gjuhë e vjetër greke Titullari: Ma. Eftalia Çuklla Leksione : orë 90 Seminare: orë 45

Shtrirja: Semestri I,II Kredite: 9

Drejtëshkrimi i gjuhës greke

Gabime të zakonshme në shqiptim. Kombinime dhe sekuenca të fonemës.

Çështje shkrimi dhe drejtshkrimi. Shkurtesat. Raste të vecanta në lakimin e emrave te gjinisë mashkullore ,

femërore dhe asnjanëse. Emra të pa lakueshëm. Mbiemrat – Toponimet. Formimi dhe lakimi i mbiemrave të

prejardhura nga gjuha e vjetër greke. Drejtshkrimi në formimin e shkallëve te mbiemrit. Drejtshkrimi i numërorëve. Shtesa foljore në kohët e kryera. Drejtshkrimi i foljeve në /izo/,/llo/, /sso/. Raste të vacanta në formimin e kohëve

foljore. Ndajfolje të prejardhura nga greqishtja e vjetër, përdorimi i tyre.

Gjuhë e vjetër greke

Familja indoeuropiane e gjuhëve dhe gjuha greke. Gjuhësia krahasuese, bazat teorike të gjuhësisë krahasuese.

Dëshmi të unitetit të gjuhëve IE. Gjuhët “centum” dhe “satem”. Shembuj nga gjuhët IE: greqisht, latinisht,

sankritisht, shqip etj. Sistemi fonologjik i gjuhëve Indoeuropiane. Periudhat e historisë së gjuhës greke: periudha

prehistorike, historike, antike, aleksandrine, mesjetare dhe e re. Sistemet e shkrimit: llojet e shkrimeve dhe

alfabeteve. Shkrimi linear A dhe B. Rëndesia e veçantë dhe struktura e këtij shkrimi. Transkriptimi. Konkluzionet

baze. Alfabeti grek, struktura e alfabetit. Evoluimi dhe prejardhja (lidhja me alfabetin fenikas). Dialektet e

greqishtes së vjetër dhe karakteristika të përgjithshme të tyre: dialekti jonian dhe attik , dialekti akej, dialekti dorik.

Nëndialektet. Fonetika e greqishtes së vjetër. Si shqiptohej gjuha e vjetër. Shqiptimi Erasmik (Erasmus). Sistemi i

zanorëve. Trekëndeshi i zanoreve. Zanore të gjata, zanore te shkurtera. Diftongjet (dyzanore) Diftongje të shkurtëra, diftongje të gjata. Shqiptimi i diftongjeve. Bashkëtingëlloret. Bashkëtingëlloret labio-velare të gjuhës IE në gjuhën e

lashtë greke. Morfologjia e gjuhës së lashtë. Morfologjia e gjuhëve të tjera Indoeuropiane: gjuha latine. Sistemi

eptimor. Përdorimi i nyjes në gjuhën e lashtë. Nyjet shquese dhe lakimi i tyre. Emri dhe kategorite gramatikore të tij

në kuadrin e gjuhëve Indoeuropiane: gjinia, numri, rasat. Lakimet të ndryshme të emrit. Përemri në gjuhën e lashtë.

Përemri vetor në greqisht, latinisht dhe shqip. Folja dhe kategoritë gramatikore të saj. Folja në gjuhën greke, latine

dhe shqipe. Zgjedhimi i foljes ndihmëse “jam”: greqisht, latinisht, shqip.

Bibliografia: Γεώξγηνο Μπακπηληώηεο, Λεμηθό ησλ δπζθνιηώλ θαη ησλ ιαζώλ ζηε ρξήζε ηεο ειιεληθήο, Αζήλα

2014

Ησάλλα Παπαδαθείξε, Λάζε ζηε ρξήζε ηεο γιώζζαο καο, Δθδόζεηο κίιε, Αζήλα 1992

Γηάλλε Παπαλαζηαζίνπ, Δθαξκνζκέλε Γξακκαηηθή ηεο δεκνηηθήο θαη ζπληαθηηθό, Αζήλα 2002

Μηρ. Υ. Οηθνλόκνπ, Γξακκαηηθή ηεο αξραίαο ειιεληθήο, ΟΔΓΒ Αζήλα ΤΠΔΠΘ, Αξραία Διιεληθή Γιώζζα, Β΄, Γ΄Γπκλαζίν

D. DISIPLINA FORMUESE ME ZGJEDHJE

Leksikologjia shqipe Titullari: Prof. dr. Atur Lamaj


Shtrirja: Semestri II Kredite: 5

Objekti, detyrat dhe lidhja e leksikologjisë me disiplinat e tjera gjuhësore. Fjala dhe veçoritë e saj në gjuhën shqipe. Zhvillimi historik dhe vlerat e fjalëve në gjuhën shqipe.Homonimet në gjuhën shqipe. Kategoritë themelore të

semantikës: kuptimi leksikor e lëvizja kuptimore; struktura e kuptimit leksikor, teoria e fushave leksikore e

semantike. Dukuri të semantikës leksikore: prejardhja e kuptimeve leksikore në gjuhën shqipe, ngjyrimi emocionor

si përbëres i kuptimit, lëvizjet kuptimore dhe tropet gjuhësore. Fjalët me shumë kuptime në gjuhën shqipe. Lëvizjet

kuptimore gjatë formimit të fjalëve. Tipat e kuptimeve leksikore, shpjegimi i kuptimit leksikor. Sinonimet dhe

antonimet në gjuhën shqipe: parametrat e përcaktimit dhe klasifikimi i tyre sipas ndërtimit dhe vlerës leksiko-

gramatikore. Grupe paradigmatike fjalësh sipas ndërtimit e kuptimit: fjalë të formuara me ndajshtesa e pa

ndajshtesa; fjalë të formuara me përbërje dhe me përngjitje. Leksiku potencial në gjuhën shqipe. Frazeologjia e

gjuhës shqipe: Fjala dhe togfjalëshi. Njësia frazeologjike, sintagma, togfjalëshi i lirë dhe fjala; klasifikimi i njësive

frazeologjike të gjuhës shqipe. Shtresimi i leksikut të shqipes sipas burimit e sipas përdorimit. Leksiku i gjuhës

letrare shqipe. Ligjërimet dhe stilet funksionale të gjuhës shqipe. Zhvillimi i leksikografisë shqipe.

Bibliografia: Jani Thomaj, Leksikologjia e gjuhës shqipe, Tiranë 1984.

ASHRSH; Gramatika e gjuhës shqipe, Tiranë, 1995.

Ali Jashari dhe Flutura Çitaku: Gramatika e gjuhës shqipe 1-Morfologjia, Prishtinë, Zero Print, 2011.

Bahri Beci, Gramatika e gjuhës shqipe për të gjithë, Shkodër, 2000.

Analizë teksti letrar Titullari: Ma Kostando Ksera

Leksione: 45 orë Seminare: 15 orë


Teksti letrar dhe veçoritë e tij. Historiku i zhvillimit të fenomenit letrar. Letërsia si mitbërëse. Letërsia si kënaqësi estetike. Letërsia si përdorim i veçantë i gjuhës. Rymat letrare. Gjinitë dhe llojet letrare. Brezat dhe shkollat. Teoritë

letrare. Termat letrare.

Analiza e teksteve letrare me synim kryesor kënaqësinë estetike që ofron letërsia si dhe kultivimin e vlerave

njerëzore, të ndjeshmërisë dhe të inteligjencës së lexuesit që rrjedhin nga veprat e mëdha letrare.

Njohja me rregullat bazë që ndjekim për analizën e teksteve letrare. Tekste letrare të analizuara, sipas rregullave

bazë të analizës, nga filologë të ndryshëm.

Analizë e teksteve letrare më të spikatura nga letërsia greke, shqiptare dhe e huaj.

Bibliografia: 1. Νηθόο Πνιίηεο. Ηζηνξία ηεο λενιιεληθήο ινγνηερλίαο. Αζήλα 2007.

2. OEΓΒ, Λεμηθό ινγνηερληθώλ όξσλ, Αζήλα 2002.

3. Β. Απνζηνιίδνπ, Λνγνηερλία θαη Δθπαίδεπζε. Αζήλα 2002.

4. . Βάλα, Κείκελα Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο. Β΄ Λπθείνπ, Αζήλα 2000. 5. Παηάθεο, Δξκελεπηηθέο αλαιύζεηο θεηκέλσλ Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο. Αζήλα 1992.

6. Ε. Μπέια, Κείκελα Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, έλα δηδαθηηθό βνήζεκα, Gutenberg, 1982.

7. Π. Δκκαλνπειίδεο, Κείκελα Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, Μεηαίρκην.

8. Γ. νισκόο, Άπαληα.

9. Κ. Καβάθεο, Άπαληα.

Hyrje ne PC-teknologji të reja Titullari: Ma. Kostaq Bezhani



Hyrja. Objektivat. Komponentët kyçë. Platforma. Përparësitë. Krahasimi i teknologjive. Metodologjia. Multimedia

në botën reale. Programet për krijimin e tyre. Kodimi. Rrjetat.

Bibliografia: Addison Wesley, .NET Web Services: Architecture and Implementation, ISBN: 0-321-14618-2, Pages

2003, October 24, 2003

Gustavo Alonso and Cesare Pautasso, Computer Science Department, ETH

Zurich, [email protected], http://www.inf.ethz.ch/~alonso, Web Services -

Concepts, Architecture and Applications, May 2004

E. DISIPLINA FORMUESE PËR NJOHJEN E GJUHËS SË HUAJ, AFTËSIVE

INFORMATIKE, LABORATOREVE, PRAKTIKA ETJ.

Gjuhë angleze Titullari: Ma Artur Banushi

Leksione 23 orë Seminare 30


Kompetencat e ESP të domosdoshme për një mësues në kushtet aktuale të zhvillimeve globale ndërthurin

kompetencat e aktivitetit komunikues , ndërkulturor dhe profesional . Secila prej tyre përbehet nga disa

nënkompetenca të cilat ndërveprojnë midis tyre. Zhvillimi i kompetences ESP , ndodh gjatë procesit mësimor dhe

bazohet në eksperiencat e studentëve dhe për pasojë studentët formojnë kompetenca të reja .

Kompetenca ESP është një kombinim individual i eksperiencave të fituara , qendrimeve dhe aftësive të zhvilluara të

bazuara në procesin e të nxënit , i cili i mundëson një specialisti, që duke vëzhguar mjedise akademike dhe tradita të

ndryshme kulturore , të përdorë anglishten në mënyrë prodhuese dhe krijuese në punën profesionale dhe në

komunikim në kushte specifike. Përveç kësaj mundëson zhvillimin e përgjegjshëm të aftësive të studentit që të

përfitojë nga lënda dhe të ofrojë një produkt në një mënyre të kuptueshme dhe të pranueshme.

Lënda bazohet në analizën e literaturës teorike. Krijon konturet e ESP, përkufizon përbërësit e kompetencës ESP dhe analiza e kryer e nevojave mundëson studentin të përcaktojë kriteret e kompetencës së ESP

dhe treguesit e saj; përdorimi i gjuhës për qëllime profesionale (treguesit komunikimi i përbashkët i folur , të

kuptuarit e një teksti të specializuar professional), të menduarit kritik ( treguesit ; bashkëveprim dhe krijimtari ) dhe

aftësitë e komunikimit ndërkulturor ( treguesit ,mirëkuptim dhe frymë bashkëpunimi ) si dhe të bëjë përshkrimin e

niveleve të kompetencës së ESP.

Lënda ka si qëllim të arrijë tre nivele kompetence:

një përdorues bazë (një nivel fillestar kompetence) mund të kryej një aktivitet me një ndihmë të dhënë .

një përdorues i pavarur (një nivel mesatar kompetence ) mund të kryejë një aktivitet të ngjashëm

një përdorues të mirë të gjuhës (një nivel i lartë kompetence ) mund të kryejë një aktivitet të caktuar në një

mënyrë krijuese .

Peë të arritur këtë qëllim , përdorimi i metodave të kombinuara është një parakusht i domosdoshëm për të marrë

një informacion të përgjithesuar mbi përmbajtjen e lëndës dhe mundeson vlerësimin e rezultateve të një përqasjeje

të re ose nje modeli të ri didaktik.

Bibliografia: Amy Gillett: Speak English Like an American

Raymond Murphy: English Grammar in Use

VITI I DYTË

A. DISIPLINA TË FORMIMIT TË PËRGJITHSHËM

Histori, arkeologji dhe kulturë

Moduli I: Historia dhe kultura bizantine Titullari: Ma Donika Boboli

Moduli II: Arkeologjia në Epirin antik Titullari: Prof. Dr Dhimitër Çondi

Leksione: 90 orë Seminare : 30 orë

Shtrirja: Semestri : I,II Kredite: 10

Vendodhja e Kostandinopojës .Diokliciani dhe monarkia e re. Mbizotërimi i kishës. Diagram historik nga viti 330

deri ne 1453.

Baza popullore dhe ndarja admistrative e Perandorisë. E drejta fetare.

Ligjet në periudhën e Iustinianit, Isavril etj Perandori, familja perandorake- titujt . Administrimi gjatë shek X

Qeverimi gjatë perandorisë së Paleollogëve . Të ardhurat ,tatimet, shpenzimet .Organizimi dhe kontrolli

perandorak .Ushtria mercenare, trupat ndihmëse, dekadenca. Flota e Paleologëve. Anijet. Organizimi i diplomacisë .

Preteduesit e froneve te huaja. Fisnikët dhe pasuria. Njerëzit e veteformuar. Jeta në fshat. Problemet agrare.

Arsimimi i meshkujve. Universiteti i Kostandinit.

Romanet, poezia, hymnet, muzika, epigramet, poemat epike. Piktura, mozaikët. Piktura gjatë periudhës se

Maqedonasve, Paleologeve. Bizanti dhe Europa Perindimore para kryqezatave. Bizanti dhe Rilindja. Ndikimi tek

Sllavet dhe Bullgaret . Objektivi kryesor i Arkeologjisë në Epirin Antik është që të pajisen studentët e vitit të II me njohuri të thelluara në

lidhje me epokën Prehistorike. Konkretisht:

Koha Arkaike ( VII – VI pKr) Stili I Lindjes (v.700-600 pKr)

Arti e Kultura e Kohës Arkaike. Stili arkitektonik Dorik. Stili arkitektonik Eloik dhe Jonik. Piktura.

Stili I figurave te zeza ne pikturen e vazove. Stili I figurave te kuqe ne pikturen e vazove.

Skulptura. Tipet. Orientimi dhe shkollat. Relievi. Arti i epokes Klasike. Epoka e Stilit Rigoroz. ( 480 – 450. p.Kr. )

Epoka e Fidias ( 440- 400 p. Kr. )AKROPOLI. Skulptura. Epoka e Fidias.Zbukurimi skulpturor i Parthenonit.

Piktura. Arti i shek. IV p. Kr. Teatri. Skulptura . Skulptura e portretit. Arti i kohes Helenistike. Arti helenistik.

Qyteti helenistik. Mileti , Pergami. Portreti. Skulptura. Rrymat e artit helenistik. Athina. Apollonian. Foinike.

Shtepite e banimit, tipi Peristil. Delos. Antigone e Foinike, Butrinti.Veprat me vlere te veçante artistike. Nikia e

Samothrakes. Sarkofagu I Aleksandrise etj. Portreti. Plastika e vogel. Piktura. Mozaiku. Egjipti helenistik. Aleksandria. Skulptura.Arti I shtetit te Seleukideve. Portreti. Arti ne Azine e vogel. Pergami. Ishulli I Rodos. Arti.

Arti I Romes se vjeter. Arti Etrusk. Piktura. Skulptura. Portreti. Arti romak i kohes Republikane. Teatri. Amfiteatri.

Varret. Forumet. Shtepite e banimit. Vilat. Ne Shqiperi e Greqi. Skulptura. Portreti. Arti dekorativ. Arti I

perandorise romake ( shek I. p. Kr. ). Arkitektura : forumi, harqet, teatri, altari, portreti. Koloseu. Portreti i Flaveve.

Pompei. PikturaArti i Perandorise Romake ( shek. II m. Kr. ). Arti I Perandorise Romake ( shek. III – IV. m. Kr. )

Severet. Bibliografia:

Βπδαληηλόο πνιηηηζκόο, ηήβελ Ράλζηκαλ , Αζήλα 1969, Δθδόζεηο Γαιαμίαο

Γηαηί ην Βπδάληην, Διέλε Αξβειέξ , Αζήλα , Δθδόζεηο Eιιεληθά γξάκκαηα, Αζήλα 2009

Libri I Arkeologjise, Dispence , Revista Iliria, Buletini Studime Historike, Buletini Arkeologjik


Eposi antik grek Titullari: Ma. Olieta Polo



Hyrje në eposin antik grek. Eposi heroik. Eposi didaktik. Eposi filozofik. Tregimi epik. Tre mënyra të tregimit. Kujdesin për dëgjuesin. Disa elemente të teknikës epik. Poezi arkaike heroike. Histori dhe mit bashkohore. Bota e

mitit grek. Nga lufta e Trojës deri në Homer. Poezi me gojë. Periudha e Homerit dhe historia e studimeve të

Homerit. Homeri. Jeta dhe vepra e tij. Problemi i Homerit. Struktura e Iliadës dhe Odisjës. Përmbajtja e Iliadës.

Përmbajtja e Odisjës. Forma dhe kronologjia e Iliadës dhe Odisjës. Metri i Homerit. Ekzametri i Homerit.

Shumëllojshmëria e stilit të Homerit. Dallimet midis Iliadës dhe Odisjës. Zakonet dhe objektet që përmenden në

Iliadën dhe në Odisjën. Personazhet e Iliadës dhe e Odisjës. Prezantimi epik të karaktereve të Iliadës dhe të Odisjës.

Kronologjia e Iliadës dhe e Odisjës dhe stacionet bazë në traditën e tyre. Stacionet kryesor në transmetim e Iliadës

dhe e Odisjës. Ndikimi i Iliadës dhe i Odisjës në kulturën greke dhe perendimore. Marrëdhëniet midis njërëzve dhe

zotëve në Iliadën dhe në Odisjen. Zotet dhe elementi mbinatyrore. Familja e zotëve. Deshira e zotëve. Ndërhyrjet e

zotëve.

Magjia dhe elementi i jashtëzakonshëm. Arritjet në Iliadë dhe në Odisje. Isiodo. Jeta dhe vepra e tij. Gjuha dhe

teknika e Isiodës. Karakteristikat e veprës e Isiodës. Analiza e veprës “Veprat dhe ditët” e Isiodës. Analiza e veprës “Theogonia” e Isiodës. Ksenofanis. Jeta dhe veprat e tij. Parmenidhi dhe Embedhokli. Jeta dhe veprat e tyre.

Bibliografia

Γ. Σζνπαλάθεο, Δηζαγσγή ζηνλ Όκεξν, εθδ. Αθνη Κπξηαθίδε, Θεζζαινλίθε, 1983.

Γ. Φ. Schoemann: Ζ Οκεξηθή Διιάο (εθδ. 1861), κηθξ. Γ. Ν. Σδεξέπε Αζ. 1867.

Γηάλλεο Κνξδάηνο, Μηθξόο Απόπινπο, Πξνιεγόκελα ζην νκεξηθό δήηεκα, από ηνλ πξόινγν ζην "Όκεξνο:

Οδύζζεηα", εθδ. "Η. Εαραξόπνπινπ".

Γνπιηέικνπ Γαίξπθειδ: Οκεξηθαί κειέηαη ζηήλ “Καζεκεξηλή” 20 Μάξηε 1939 θαη 27 Μάξηε 1939.

Γ.Ν. Μαξσλίηεο, «Οη ειάζζνλεο λόζηνη ηεο Οδύζζειας», ζηνλ ηόκν Αναζήηηζη και νόζηος ηου Οδυζζέα. Η

διαλεκηική ηης Οδύζζειας, Παπαδήζεο: Αζήλα 1973, ζ.130-132].

Γηνλ. Θεξεηαλνύ: Νύμεηο πεξί ηνπ Οκεξηθνύ δεηήκαηνο, Σεξγέζηε 1886 (αληηθξηηή κειέηε). Η. Βαιέηηα: Οκήξνπ βίνο θαη πνηήκαηα, Λνλδίλνλ 1867.

Η.Ν. Καδάδεο, «Παξαηεξήζεηο γηα ηελ ηππνινγία ηεο επηθήο πνίεζεο ηνπ Οκήξνπ», Φιλόλογος 33 & 34 (1983) 223-

249 & 315-328.

Letërsi e re greke Moduli I: Letërsi e re greke (Iluminizmi) Titullari: Ma Mirela Karanxha

Moduli II: Letërsi e re greke (shek.XIX) Titullari: Ma Mirela Karanxha


Shtrirja: semestri I , II Kredite: 12

Fillimet. Kushtet ekonomikoshoqerore pas rrënies së Kretës. Zhvillimi i prozës në gjuhën e re greke. Retorika

kishtare. Konstandinos Qesarios Daponde. Kozmai i Etolisë dhe kontributi i tij.

Iluminizmi i ri grek. Lidhjet e tij me iluminizmin evropian. Kronologjizmi dhe specifikimi i tij. Shumëanshmëria

gjeografike dhe kulturore. Dallimi në faza të iluminizmit të ri grek. Iluminizmi i hershëm.

Kontenstimi i aristotelizimit. Konstandinos M. Kumas dhe vepra e tij. Notaras Krisanthos, Damodos Viqendios,

Anthraqitis Methodios, Theodhoros Kavaliotis.

Periudha e parë e iluminizmit të ri grek. Stuktura dhe zhvillimi i rrymës së iluminizmit. Personaliteti i Evjenios

Vullgaris. Veprimtaria e tij, Niqiforos Theotoqis, Iosipos Misiodhaks dhe vepra e tyre. Periudha e dytë e iluminizmit të ri grek. Dhimitrios Katarxis dhe cikli i tij: Dhaniil Filipidis ,Grigorios Konstandas.

Veprimtaria e tyre. Ioanis Villaras dhe veprimtaria e tij. Athanasios Xristopullos. Athanasios Psalidhas dhe

veprimtaria e tij iluministe. “Rusoangllofracezi „ .Poeti. Koha. Karakteristikat e veprës.

Rigas Fereos një personalitet i shumëanshëm. Vepra e tij. Roli i Rigas në vëllazërimin e popujve të Ballkanit.

Kritika e kortesianizmit. Filozofia lokiane. Kritika e kortesianizmit. Veniamin Lesvos dhe vepra e tij. Filozofia

lokiane në Greqi. Iluminizmi i hershëm gjerman dhe ndikimet e tij. Ndikime në greqi nga Revolucioni Francez dhe

idetë e tij. Esthiokracizmi i Condillac.

Periudha e tretë e iluminizmit të ri grek. Kulmi i rrymës iluministe greke. Ideologët. Filozofia kandiane. A. Korais.

Jeta dhe veprimtaria.

Fenomeni i formimit të komuniteteve greke në Evropë. Komunitet greke në Itali, në Evropën Qëndrore, në Austri,

në Hungari, në Moldovllahi dhe në Perandorenë Ruse. Kushtet, arsimi, biznesi, filantropia.

Zhvillimi i prozës, poezisë gjatë viteve para revolucionit grek. Karakteristikat e përgjithshme. Shkolla Eptanisiote. Përfaqësuesit kryesorë. Dh. Sollomos. Periudhat e krijimtarisë së tij. Ndikime Karakteristika. A.

Kallvos. Veprimtaria letrare. Metrika dhe vargu i tij. Karakteristika dhe ndikime.

Aristotelis Vallaoritis. Veprimaria e tij letrare. Ndikime . Karakteristika.

Fanariotët dhe Shkolla e vjetër Athinjote.Romantizmi grek.Zhvillimi i poezisë romantike. Përfaqësuesit kryesorë

Zhvillimi i prozës romantike.Zhvillimi i teatrit romantik. Brezi i viteve 1880. Shkolla e Re Athinjote. Dekada 1870-

1880. Parnasizmi grek.J. Dhrosinis dhe N. Kambas. Veprimtaria e tyre letrare.

Kostis Pallamas. Veprimtaria e tij letrare.

Bibliografia

Κ.Θ.Γεκαξάο, Νενειιεληθόο Γηαθσηηζκόο, Αζήλα 1983.

Κ.Θ.Γεκαξάο, Ηζηνξία ηεο Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, Αζήλα 1968.

Λ. Πνιίηεο, Ηζηνξία ηεο Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, Αζήλα 2006. M.Vitti, Ηζηνξία ηεο Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, Αζήλα 2003.


Γ.Μ. Απνζηνιάθεο, Ζ πνίεζε ζηε δσή καο, Αζήλα 1923.

Δ. Κξηαξάο, Γ. νισκόο, ν βίνο, ην έξγν. Θεζζαινλίθε 1957.

Ε. Λνξεληδάηνο, Γηα ην νισκό ηε ιύξα ηε δίθαηε, Αζήλα 1974.

Γ. Θ. Εώξαο, Πνίεζηο, πεδηγξαθία ηεο Δπηαλήζνπ, Αζήλα 1953.

Γ. Μ. Απνζηνιάθεο, Αξηζηνηέιεο Βαιασξίηεο, Αζήλα 1936.

Κ.Θ. Γεκαξάο, Οη πεγέο ηεο έκπλεπζεο ηνπ Κάιβνπ, Αζήλα 1946.

Λ. Πνιίηεο, Διιεληθόο ξνκαληηζκόο, (1830 – 1880), Θεζζαινλίθε 1976.

Gjuhësi e përgjithshme

Moduli I: Hyrje ne gjuhesi Titullari: Ma Kostando Baruta

Moduli II: Leksikologji semantike Titullari: Ma Evanthia Jovani

Leksione:orë 90 Seminare: orë 45

Shtrirja: semestri I, II Kredite: 12

Gjuhësia si shkenca që meret me studimin e gjuhës. Gjuha si objekt studimi. Prejardhja e gjuhës. Baza biologjike e

saj. Parimet bazë të Gjuhësisë. Historiku i zhvillimit të shkencës së Gjuhësisë nga lashtesia deri në ditët tona. Degët

e Gjuhësisë. Gjuhësia moderne: F. de Saussure. Komunikimi gjuhësor, funksionimi i tij. Sinkronia dhe diakronia në

gjuhë. Language – lange- parole. Rrafshet e strukturës dhe të analizës së gjuhës. Të folurit dhe stili vetjak e letrar.

Karakteri sinjifikativ i gjuhës. Natyra e shenjës gjuhësore. Vetitë dhe karakteri arbitrar i shenjës gjuhësore. Gjuha si

sistem marrëdhëniesh: materia dhe forma në gjuhë. Struktura e gjuhës si sistem. Njësitë gramatikore: tingulli-

fonema, morfema- fjala, fraza-fjalia.

Rrymat e ndryshme gjuhësore. Strukturalizmi amerikan dhe evropian. Shkollat e strukturalizmit evropian.

Gramatika Gjenetike Transkriptive.

Objekti i leksikologjisë. Zhvillimi i leksikologjisë në Europe. Termi “fjalë” në gjuhë të ndryshme. Parimet teorike

dhe metodologjike të studimit të leksikut. Leksikologjia në literaturën gjuhesore greke. Autorët kryesorë. Leksiku

dhe njësitë leksikore. Kuptimi leksikor dhe gramatikor. Organizimi i leksikut si sistem. Struktura leksikore e gjuhës.

Fusha leksikore. Struktura hyperonimike e hiponimike. Marrëdhëniet sinonimike, homonimike dhe antonimike.

Huazimi si mënyrë pasurimi i leksikut.

Bibliografia

George Mounin “Çelsa për gjuhësinë” ATHINE 1988

Jeorjios Babinjotis“Gjuhësia teorike” ATHINE 1999

John Lyons “Hyrje në gjuhësi”

Andre Martinet “ Elemende të gjuhësisë së përgjithshme”

R. H .Robins “ Histori e shkurtër e gjuhësisë”

Peter Mackridge “Gjuha e re greke”

Irini Filipaki - Warburton “Hyrje në gjuhësinë e përgjithshme”

A.F.Hristidhis-J. Velludhis“Gjuhësi e përgjithshme I ”

M. Setatos “Elemende të gjuhësisë së përgjithshme”

Theodhosia Pavlidhu “Rafshe të analizës gjuhësore” Γ. Σνκπαίδεο: Λεμηινγηθά ηεο λέαο ειιεληθήο, Αζήλα 1998, εθδόζεηο Δπηθαηξόηεηα.

Β. Μόηζηνπ: ηνηρεία ιεμηθνινγίαο, Αζήλα 1994, εθδόζεηο Νεθέιε.

Θ. Καξδήο: Σα ζσζηά ειιεληθά, Αζήλα 2001, εθδόζεηο Καζηαληώηε.

Γ. Λππνπξιήο: Γισζζηθέο παξαηεξήζεηο, Αζήλα 2005, εθδόζεηο Δπίθεληξν.

Teoria e letërsisë Titullari: Doc. Dr. Panajot Barka



Lënda “Teoria e Letërsisë” ofron në pikëpamje konceptuale dhe metodike një mori qëndrimesh mbi natyrën e letërsisë, funksionin e saj, studimin e saj të jashtëm, mënyrën e ekzistencës, etj. Përgjithësisht ky program u

përmbahet qëndrimeve të ngurtësuara teorike mbi përfshirjen e Teorisë së Letërsisë në konceptin studim i letërsisë,

studimeve paraqitëse mbi aplikimin e metodave deterministe, pikëpamjeve fenomenologjike, hermeneutike, etj. Në

diakroni e sinkroni programi përpiqet të vendosë raporte të përshatshme e koherente për të mbërritur në një qëndrim

të domosdoshëm sistematik. Synimi kryesor është aftësimi i studentëve për të konceptualizuar veprën letrare,

mënyrën e ekzistencës së saj, tërësinë metodike për t’iu afruar asaj praktikisht. Lënda, si në pjesën teorike dhe në atë

praktike është një përpjekje për të pajisur studentët me njohuri të arsyeshme për studimin dhe vlerësimin e

tregimeve, poezive dhe dramave. Ajo synon të krijojë tek studentët një vizion konkret mbi teorinë e letërsisë,

historinë dhe. Teoria e Letërsisë ka mjaft njohuri praktike për të ofruar tek studentët si temat kritike që i ndihmojnë

ata të shprehen lirë dhe saktë si dhe pajisjen me motiv apo arsye për të shkruar. Lënda është e ndarë në tri pjesë: a)

Vështrim teorik mbi shkencën e teorisë, b) Pjesa teoriko – stilistikore, c) Pjesa teoriko – praktike. Temat që do të

trajtohen janë: Letërsia dhe studimi letrar. Natyra e letërsisë. Letërsia si fenomen shoqëror. Teoria letrare, kritikat dhe historia. Letërsia e Përgjithshme, krahasuese dhe kombetare. Marrëdhënia midis realitetit – imazhit – dhe

autorit. Letërsia dhe idetë. Marrëdhënia midis autorit – veprës letrare – dhe lexuesit. Kritika letrare. Kolokualizmat

letrarë dhe termat letrarë në libra. Termat. Poeticizmat. Fjalët e huaja dhe barbarizmat. Fjalët e shtresës stilistikore jo

letrare. Kolokualizmat, huazimet, profesionalizmat, vulgarizmat, zhargonizmat dhe dialektalizmat rajonalë.

Denotacioni dhe konotacioni në komunikimin verbal përtej letërsisë imagjinare. Denotacioni në letërsinë imagjinare.

Konotacioni në letërsinë imagjinare. Funksioni konotativ i ligjëratës. Bashkimet e tingujve dhe përsëritja e tyre.

Funksionet konotative të kategorive gramatikore. Funksioni konotativ i fjalëve me referencë stilistikore.

Karakterizimi i ligjëratës. Karakterizimi i epokës. Tekstet letrarë si një strukturë poetike. Shtresat verbale të tekstit

letrar. Parimi i kohezionit të strukturës poetike. Parimi i përfaqësimit jot e plotë. Parimi i analogjisë dhe kontrastit.

Parimi i përsëritjes. Makro – përbërësit e strukturës poetike. Imazhi letrar; etj.

Bibliografia: “Theory of Literature” authors: Rene Wellek & Austin Warren. Shtepia Botuese Enciklopedike, Tirane 1993. Tekste

plotësues për çështje të veçanta të studimit janë: Pietro Pelosi, Principi di Teoria della Letteratura. Liguori Editore,

Napoli 2001, Ann Jefferson, David Robey, Teoria letrare moderne, (perkth. F. Dado), Albas 2004,

Letteratura come arte, Lezioni di Teoria della Letteratura, Enzo Noe Girardi, Edizioni Scientifiche Italiane, Napoli

1991;

Teoria della Letteratura e Racconto, Ernesto Giudorizzi, Edizioni Scientifiche Italiane, Napoli 1998.


Folklori shqiptar Titullari: Ma. Loreta Dhoska



Etnologjia si shkencë, objekti i saj; probleme të metodologjisë dhe marrëdheniet e saj me shkencat e tjera.

Shkollat dhe drejtimet në fushën e etnologjisë.

Teoritë e ndryshme mbi mitologjinë; mitologjia dhe etnologjia. Tregimi mitik dhe strukturat psikike, sociale dhe

formale.

Antropologjia kulturore: kultura dhe gjuha; kultura dhe personaliteti; koncepti mbi kulturën popullore etj.

E drejta zakonore popullore shqiptare si pjesë e etnokulturës. Vendi i saj në shoqërinë e sotme shqiptare.

Përralla dhe miti. Mbi morfologjinë e përralles; mbi poetikën e përrallës.

Eposi si formacion universal i krijimtarisë artistike. Koha kozmike dhe koha artistike në epos.

Marrëdhëniet e eposit të kreshnikëve me eposet e tjera. E përbashkëta dhe dallimet kryesore.

Evoluimi i studimeve mbi eposin e kreshnikëve.

Balada, poetika e saj; fondet universale dhe variantet, shtresimet ballkanike, moterzimet.

Metodika e kërkimit shkencor. Etnokultura shqiptare në rrjedhat bashkëkohore.

Gjendja e sotme e prozës dhe poezisë popullore.

Bibliografia:

Çabej, E. (1961).Mbledhës të hershëm të folklorit shqiptar.nr I. Tiranë.

Çabej, E. (1969). Konferenca e dytë e studimeve albanologjike. nr III. Tiranë

Nopça, F. (1921). Zakone e besime në Shqipëri. “Djalëria”nr 11.

Kurti, D (1942). Përralla kombëtare.nr.I. Tiranë.

Gjeçovi, Sh. (1943). Bota shqiptare.Tiranë.

Gjigede, P. (1970).Material nga krahinat.SF, nr 4.

Dialektologji Titullari: Ma Kostando Baruta



Objekti i dialektologjisë. Historiku i zhvillimit të shkencës së dialektologjisë. Dialekti, himidialekti, idioma,

idiolekti, isogloset. Formimi i dialektve. Dialektologjia greke. Dialektet e gjuhës së vjetër greke. Dialektet e gjuhës

së re greke: dialekti pont, dialekti cakon, dialekti kapadok, dialekti i Italisë së jugut. Historiku i formimit të

dialekteve të gjuhës së re greke. Karakteristikat bazë të secilit prej tyre. Idiomat e gjuhës greke: idioma e veriut,

idioma e jugut. Himidialektet: himidialekti i Kretës, himidialekti i Qipros. Karakteristikat e tyre.

Bibliografia:

Μηλάο, Κ. Δηζαγσγή ζηε δηαιεθηνινγία, Ησάλληλα, 1991 Thomson George, Ζ ειιεληθή γιώζζα αξραία θαη λέα, ΚΔΓΡΟ, 1990

Αλδξηώηεο, Ν., Ηζηνξία ηεο ειιεληθήο γιώζζαο, Θεζζαινλίθε, 1995

Καςσκέλνο, ., Από ηελ ηζηνξία ηεο ειιεληθήο γιώζζαο, Θεζζαινλίθε, 1985

Διιεληθή δηαιεθηνινγία, ηόκνο, 1,2,3,4,5,6, Θεζζαινλίθε

Παύινπ, ., Ζ θαηαπίεζε ηεο ειιεληθήο γιώζζαο ζηελ Κύπξν. Αζήλα, 1990

Letërsia shqipe Titullari: Ma Loreta Dhoska



Procesi letrar poetik pas periudhës 1940. Poezia e Luftës së Dytë Botërore. Rrethanat e reja kulturore e

sociopolitike. Procedimet poetike në vitet ’50 dhe poezia zyrtare, produkti poetik i socrealizmit, ideologjizimi dhe glorifikimi i poezisë shqipe, patosi kolektiv dhe mungesa e imazhit. Përfaqësuesit e poezisë socrealiste: Llazar

Siliqi, Aleks Çaçi, Mark Gurakuqi, Dh, Shuteriq, Esad Mekuli, Enver Gjergjeku etj, Poetë antikonformistë, Sejfulla

Malëshova, Arshi Pipa, Zef Zorba, Frederik Reshpja etj. Poezia shqipe pas viteve ’60, novatorizmi, konceptet dhe

parimet e reja letrare e poetike në krijimtarinë e Ismail Kadaresë, Dritëro Agollit, Fatos Arapit, Martin Camajt,

Xhevair Spahiut, Ali Podrimjes, Azem Shkreli, Din Mehmeti etj. Poezia shqipe pas viteve ’90, rrethanat e reja

kulturore e socioplitike, analizë individualitetesh, dukuri dhe prirje të reja estetiko-letrare. Poezia bashkëkohore

shqipe për fëmijë, prirje, karakteristika, vepra dhe individualitete. Proza shqipe pas viteve 1940, konteksti kulturor

dhe sociopolitik para dhe pas Luftës së Dytë Botërore. Prozatorë antikonformistë, Petro Marko, Bilal Xhaferi, Faik

Ballanca, Mitrush Kuteli, Kasem Trebeshina etj. Proza e shkurtër shqipe, autorë, vepra, dukuri dhe analiza. Ismail

Kadare përfaqësuesi kryesor i prozës bashkokohore shqipe, parimet moderne estetike krijuese: analogjia historike dhe

aktualizimi i miteve apo legjendave, komponente të transtekstualitetit në prozën e tij, tematika universale individ- shtet,

liria njerëzore, emancipimi dhe progresi shoqëror si motive permanente, ndërkombëtarizimi i letërsisë shqipe, teksti dhe ligjërimi gjuhësor, çështje të procedimeve narrative, analizë romanesh e novelash. Qasje dhe analiza për prozën

e Dritëro Agollit, Anton Pashkut, Martin Camajt, Rexhep Qosjes, Dhimitër Xhuvanit, Vath Koreshit, Zija Çelës,

Teodor Laços, Koço Kostës etj. Proza shqipe pas viteve ’90, prirje, autorë, vepra, dukuri dhe analiza. Zhvillimi i

dramaturgjisë shqipe bashkëkohore. Kritika bashkëkohore letrare shqiptare, autorë dhe vepra, progresi teoriko-letrar nga

estetika marksiste tek pluralizmi i metodave të studimit të letërsisë.

Bibliografia:

Histroria e letërsisë shqiptare, 1983

Robert Elsie, History of Albanian literature,1995. Botimi shqip: Robert Elsie,

Histori letërsisë shqiptare(përktheu Abdurrahim Myftiu), 2001

Esat Mekuli: “Poezi të zgjedhura”

B. Gaçe: “Letërsia shqipe”, Tiranë 2009 B. Gaçe: “Përkime poetike midis poezisë popullore dhe poezisë sëkultivuar”, Tiranë 2007.

Marin Barleti “Historia e Skënderbeut”.Parathënia e “Historisë së Skënderbeut” të Marin Barletit hartuar nga Stefan

Prifti. Meshari” i Gjon Buzukut. “Çeta e profetëve” e Pjetër Bogdanit.“Gjergj Kastrioti i Epirit i quajturi

Skanderbej” – Frang Bardhi.“Erveheja” dhe “Jusufi dhe Zelihaja” të Muhamet Kyçykut.

De Rada: “Këngët e Milosaos”, “Serafina Topia”

Gavril Dara (I Riu): “Kënga e sprasme e Balës”.

Zef Serembe: “Vjersha” dhe poema “Zoti”, literaturë nga Klara Kodra.

N.Frashëri: “Lulet e verës”, “Histori e Skënderbeut”, “Qerbelaja”.

Prof. Rexhep Qosja: “Porosia e madhe”

Çajupi: “Baba Tomorri”, “Drama e komedi”. K. Kristoforidhi: “Gjahu i malësorëve”.Ndre Mjeda: “Juvenilia”,

“Andrra e jetës”Gjergj Fishta “Mrizi i zanave”, “Lahuta e malësisë”.M.Grameno: “Vdekja e Pirros”.

Asdreni: “Ëndrra e lotë”, R.Qose “Asdreni”, monografi. Faik Konica: “Doktor Gjilpëra”Fan S. Noli: “Album” Mitat Frashëri: “Hi dhe shpuzë”Lasgush Poradeci: “Poezi e zgjedhur”Ernest Koliqi: “Tregtar flamujsh”, “Pasqyrat e

Narçizit”

E. DISIPLINA FORMUESE PËR NJOHJEN E GJUHËS SË HUAJ, AFTËSIVE

INFORMATIKE, LABORATOREVE, PRAKTIKA ETJ.

Metodologji didaktike

Moduli I: Metodologji didaktike Titullari: Ma Kostando Baruta

Moduli II: Hyrje ne shkencat e edukimit Titullari: Ma. Olieta Polo



Mësimdhënia dhe metodologjia. Koncepte rreth mësimdhënies. Profesionalizmi në mësimdhënie. Mësimdhënia

productive. Nxënësi në mësimdhënie. Veçoritë personale të nxënësit.

Përkufizimi i programit mësimor analitik. Qëllimi i hartimit të programeve analitike. Kriteret e hartimit të

programeve. Roli i mësuesit në programin analitik. Programimi i lëndës në bazë të programit. Qëllimet bazë të

arsimit dhe synimet e mësimdhënies. Hartimi i qëllimeve. Kriteret bazë për hartimin e synimeve të mësimit.

Programimi në mësimdhënie. Programimi afatgjatë dhe afatshkurtër. Programimi i kapitullit. Programimi i një ore

mësimi. Fazat e mësimdhënies. Metoda të mësimdhënies. Metoda didaktike. Kriteret për zgjedhjen e metodës.

Mësimdhënia direkte dhe intirekte. Pyetjet në mësimdhënie.

Mënyra e formulimit të tyre. Mjetet didaktike. Llojet e mjeteve dhe përdorimi i tyre. Mjetet optikoakustike dhe

akustike. Zgjedhja e mjeteve të nevojshme.

Vlerësimi. Domosdoshmëria e vlerësimit. Kriteret e vlerësimit. Llojet e vlerësimit. Karakteristikat e mësuesit.

Kalimi nga mësuesi «i mirë» tek mësuesi «produktiv».

Objekti, detyrat e shkencave tё edukimit. Kategoritё themelore dhe pёrmbajtja e secilёs prej tyre. Fenomeni “njёri” dhe kufijtё e pёrpunimit tё sjelljes sё tij. Pamjet e ndryshme tё konceptit “edukim”. Rrymat e ndryshme nё fushёn e

edukimit. Strategjitё e edukimit. Natyra, klasifikimi dhe thelbi i idealeve edukative. Teknologjia e edukimit (

parimet, format, metodat ). Marrёdhёniet dypalёshe nё pikёpamje fenomenologjike dhe historike. Anёt themelore tё

procesit tё edukimit. Faktorёt qё realizojnё kёtё proces. Subjekti ndёrmjet shkollёs, familjes dhe shoqёrisё. Sjellja

dhe aftёsitё sociale nё shkollё. Mёsimi si njё ndёrhyrje mbi nxёnёsin. Elementet e mёsimit. Mёsuesi dhe problemet

e sjelljes. Modelet e konsultimit shkollor. Udhёheqja arsimore dhe konsultimi. Procesi i kёshillimit. Menaxhimi i

sjelljeve nё shkollё. Mёsuesi dhe sjelljet negative nё klasё. Problematika e teknikave tё modifikimit tё sjelljes.

Bibliografia

Θ. Σξηιηαλνο: «Μεζνδνινγία ηεο ύγρξνλεο Γηδαζθαιίαο».

Α. Π. Παπαλδξένπ: Μεζνδνινγία ηεο δηδαζθαιίαο».

Α. Βνπγηνύθαο: «Σν γισζζηθό κάζεκα ζηελ πξώηε βαζκίδα ηεο λενειιεληθήο εθπαίδεπζεο». Β. Υαξαιακπόπνπινο: «Οξγάλσζε ηεο δηδαζθαιίαο θαη ηεο κάζεζεο».

Α Καςάιεο & Η.Βξεηηόο «Μηθξνδηδαζθαιία θαη άζθεζε δηδαθηηθώλ δεμηνηήησλ».

Ππξγησηάθεο Δ. Ησάλλεο, “Δηζαγσγή ζηελ Παηδαγσγηθή Δπηζηήκε”, Δθδ. Πεδίν, επηέκβξηνο 2011.

Κξίβαο π. Παηδαγσγηθή Δπηζηήκε: Βαζηθή Θεκαηηθή Αζήλα, Δθδ. Gutenberg, 2007.

Μαηζαγγνύξαο Ζι., (κε ζπκκεηνρή Γ. Υαηδεδήκνπ), Δηζαγσγή ζηηο Δπηζηήκεο ηεο Παηδαγσγηθήο, Δλαιιαθηηθέο

Πξνζεγγίζεηο, Γηδαθηηθέο Πξνεθηάζεηο, Αζήλα, Δθδόζεηο Gutenberg, 2009.

Μεηνρηαλάθεο Ζι., Δηζαγσγή ζηελ Παηδαγσγηθή, Ζξάθιεην, 1999.

Mialaret G., Δπηζηήκεο ηεο Δθπαίδεπζεο: ε δηακόξθσζε θαη ε εμέιημε ελόο επηζηεκνληθνύ πεδίνπ, κηθξ. Γ.

Καξαθαηζάλε, Αζήλα, Μεηαίρκην, 2008.

Mialaret G., Πεξί Παηδαγσγηθήο θαη εθπαίδεπζεο (επηκ. Π. Καινγηαλλάθε, Κ. Καξξάο), Αζήλα, εθδόζεηο

Gutenberg, 2011.

Ππξγησηάθεο Η. Δ., Δηζαγσγή ζηελ Παηδαγσγηθή Δπηζηήκε, Διιεληθά Γξάκκαηα, 1999. Ξσρέιιεο Π., Θεκειηώδε πξνβιήκαηα ηεο Παηδαγσγηθήο Δπηζηήκεο. Δηζαγσγή ζηελ Παηδαγσγηθή, Θεζζαινλίθε,

Δθδ. Κπξηαθίδε, 1997.

Υαηδεδήκνπ Γ., Δηζαγσγή ζηελ Παηδαγσγηθή. Βαζηθέο έλλνηεο θαη βαζηθά εξσηήκαηα ηεο Παηδαγσγηθήο,

Θεζζαινλίθε, Δθδ. Κπξηαθίδε, 1999.

VITI I TRETË

A. DISIPLINA TË FORMIMIT TË PRGJITHSHËM

Teori përkthimi Titullari: Evanthia Jovani


Shtrirja : Semestri I Kredite: 5

Përkthimi letrar si shkencë dhe art. Përkufizimi dhe objekti i përkthimit letrar. Përkthimi si art. Përkthimi si fenomen

diakronik. Periudha klasike. Faktorët që përcaktojnë përkthimin letrar. Terminologjia e përkthimit. Teoria e

trekëndëshave në përkthim. Filologjia krahasuese dhe metafraseologjia. Shkenca e përkthimit dhe përkthimi letrar.

Dallimi midis shkencës së përkthimit dhe të përkthimit letrar. Faktori diakronik. Zhvendosja në kohë dhe hapësirë.

Përkthimet letrare ( filologjike ) në krahasim me përkthimet e tjera. Përkthimi si rikrijim. Dinamika e « gabimit ».

Faktori «autor» gjatë perkthimit. Teksti shumëkuptimesh. Metaphrasë dhe herminia. Përkthimi dhe përshtatja –

parime të një procesi të ndërsjelltë. Rrafshet e ndryshme gjuhësore. Ndikimi i dialekeve. Vështiresitë në përkthim.

Përkthyeshmëria dhe vështirësitë në përkthim.Vështirësitë e përkthimit në poezi dhe në prozë. Roli i përkthyesit në

përkthim. Përkthimi dhe përkthyesi. Përkthimi dhe lexuesi - përkthimi dhe përkthyesi.

Bibliografia

Σώληα Νελνπνύινπ – Γξόζνπ : Πεξί ηζνδπλακίαο ζηε κεηάθξαζε, Αζήλα 2001, εθδόζεηο University Studio Press.

Πεξηθιή Νηάιηα : Γνθίκηα δηδαθηηθήο ηεο κεηάθξαζεο, Αζήλα 1995, εθδόζεηο Κιεηδάξηζκνο. Κέληξν Διιεληθήο γιώζζαο : Ζ γιώζζα ηεο Μεηάθξαζεο, Θεζζαινλίθε 1998.

Μαξία Σζνύζηνπξα : Μεηάθξαζε θαη εξκελεπηηθή, Αζήλα 1997, εθδόζεηο Έςηινλ.

Histori kulture dhe arti

Moduli I : Vështrim diakronik i kulturës greke Titullari: Ma. Donika Boboli

Moduli II: Historia e artit Titullari: Ma. Kostando Ksera



Periudha e parё e kulturёs minoike. Zhvillimi i godinave tё medha, banesat e para, niveli i jetesёs. Zhvillimi i

shkrimit minoik. Disku i Festit. Konkluzione historike. Periudha e vonё minoike. Tre shekujt e artё. Zhvillimi

shoqёror dhe niveli i jetesёs gjatё periudhёs sё vonё minoike. Epoka e kulturёs sё Mikenёs. Kushtet historike tё

zhvillimit tё kulturёs sё Mikenёs. Periudha e parё. Shekujt e sundimit tё Akenjёve. Gjuha mikene. Akenjtё dhe

Mesdheu Lindor. Rёnia. Forma perandorake e shtetit. Administrimi. Feja dhe kisha. Ushtria, flota, diplomacia.

Tregёtia. Jeta nё qytet. Jeta nё fshat. Karakteristikat e Perandorisё Bizantine: influenca e sherjtorёve, bestytnike,

ashpёrsia dhe korrupsioni, pesimizmi. Arsimi dhe kultura. Arsimimi i meshkujve. Universiteti i Kostandin. Shkollat

fetare. Universiteti i Vardhes. Shkollat juridike tё Kostandinit Θ΄. Edukimi gjatё periudhёs perandorake dhe gjatё

periudhёs sё Paleologёve. Arsimimi i femrave. Gjuhёt e huaja, historia, filozofia, gjeografia, mjekёsia. Letёrsia

bizantine. Gjuha e letёrsisё bizantine. Proza. Vepra fetare. Historianёt. Jeta e shenjtorёve. Romanet, poezia, hymnet,

muzika, epigramet, poemat epike. Arti bizantin. Prejardhja e tij: aramake, irakiane, greke, Arkitektura, trullёt, ndёrtesat kryomorfet. Skulptura, materialet. Piktura, mozaikёt. Piktura gjatё periudhёs sё Maqedonasve,

Paleologёve. Kultura e re greke. Krijim shoqёrore. Veprim i njё qendre tё banuar. Familja. Vetё qeveri. Prodhimi

dhe pёrdorimi i materialeve tё mira. Zakone popullore. Rrethi i jetёs. Jeta etnike. Zakone e drejtave. Mirёsjellja

fetare. Letёrsi, muzike, valle dhe veshje popullore.Teatri.

Objekti i lëndës histori e artit është një udhëtim hyrës në botën e artit, një rrugëtim në krijimtarinë artistike që

nga periudha prehistorike deri më sot. Veprat e artit do të shqyrtohen në kuadrin e tyre historik me qëllim që të

bëhet e qartë lidhja e artit me zhvillimet kulturore të çdo epoke si dhe lidhja që ka arti me vet jetën njerëzore.

http://www.papasotiriou.gr/search?q=University+Studio+Press&prop=Publisher&oi=DateDescending

Epoka Paleolite dhe Neolite. Arti i Mesopotamisë. Sumerët, Asirët, Babilonasit. Arti i Egjeut. Fillimet e artit

evropian. Kultura Cikladite. Kultura Minoike. Arti Helen. Arti Klasik. Vitet Helenistike. Arti Romak. Arti Bizantin.

Arti Kristian në Mesjetë. Arti romanik dhe gotik. Kulturat jashtevropiane: Arti i Kines, Indisë, Japonisë. Arti i

Islamit. Arti në epokën e Rilindjes. Arti Barok. Neoklasicizmi. Romantizmi. Realizmi. Impresionalizmi.

Arkitektura e Hekurit. Arkitektura e Qelqit dhe e Betonit. Dekadat 1900 – 1930 ( pjesa a’ dhe b΄). Arti i Pasluftës në

Amerikë dhe në Europë. Meta – Modernizmi. Dekada e 1990. Arti i sotshëm në Greqi. Arti i sotshëm në Shqipëri.

Bibliografia:

Παπαξπγόπνπινο , Ηζηνξία ηνπ ειιεληθνύ έζλνπο , Αζήλα 2014

Υέξκαλ Μπελγθζηνλ , Ηζηνξία ηεο Αξραίαο Διιάδνο , Δθδόζεηο Μέιηζζα


Letërsi greke

Moduli I: Hyrje në dramën antike greke Titullari: Ma. Olieta Polo

Moduli II: Letërsi e re greke (sh.XX) Titullari: Ma. Mirela Koça

Moduli III: Vështrim krahas. letër. greko- shqiptare Titullari: Doc. Dr P. Barka


Shtrirja: semestri I, II Kredite: 18

Hyrje në dramën antike greke

Fillesat e dramës. Problemi i gjenezës së tragjedisë. Elementet e kultit tek eposi dhe drama.

Struktura e tragjedisë: kori, gjuha, personazhet etj.

Gjeneza e komedisë. Lidhja me festat dionisiake, elementet përbërëse të komedisë, gjuha. Teatri antik, elementet dhe roli i teatrit antik në shoqerinë athinase.

Tragjedia: Eskili ose tragjedia e dënimit hyjnor. Vendi dhe roli i hyjnive dhe njerezve në tragjedinë eskiliane.

Sofokliu dhe tragjedia e njeriut vetmitar, tema e moralit vetragjedinë e Sofokliut. Heroi dhe hyjnitë

Euripidi dhe tragjedia e vuajtjeve. Lojrat e fatit dhe të hujnive në tragjedinë e Euripidit

Autorët komedian, një vështrim i përgjithshëm.

Arsistofani si përfaqesues autentik i komedisë antike. Prejardhja, struktura dhe personazhet e komedisë.

Veprat e autorëve tragjike: Përkthim dhe analizë e veprave të Eskilit, Sofokliut dhe Euripidit.

Letërsi e re greke (sh.XX)

Brezi i viteve 1880. Poezia rreth dhe pas Pallamas. K. Kristalis, Ll. Porfiras, I Griparis. Jeta dhe veprimtaria e tyre

letrare. K Haxopullos, L.Mavilis, M. Mallakasis. Jeta dhe veprimtaria e tyre. Poetët e tjerë.Karakteristikat e veprave

të tyre. K. Kavafis. Veprimtaria e tij letrare. Veprat erotike, historike dhe filozofike. Siqelianos. Veprimtatia e tij letrare.

Ndikime. Karakteristika.

Poezia deri në vitet 1930.K. Varnalis, K. Uranis, N. Llapathiotis, K. Kariotaqis. Veprimtaria e tyre letrare.

Proza në dekadat e para të sh. XX. I. Dhragumis dhe P. Dhelta. Veprimtaria e tyre letrare.

Prozatorët K. Theotoqis. K. Ksenopullos etj. Veprimtaria letrare.

Prozatori N. Kazaxaqis. Periudhat e krijimtarise se tij, veprat kryesore, ndikime dhe karakteristika të përgjithshme.

Brezi i viteve 1930. Nobelisti J. Seferis. Jeta. Periudhat e krijimtarise se tij, veprat kryesore, ndikime.

Surealizmi grek. Karakteristika te pergjithshme. Perfaqesuesit kryesore.

Nobelisti O. Elitis. Jeta. Periudhat e krijimtarise se tij, veprat kryesore, ndikime. Karakteristika te pergjithshme.

Poete te tjere te brezit te viteve 1930. N. Vretakos, J. Ricos etj

Brezi i viteve 1930. Proza. F. Kondogllu, Th. Kastanaqis, S. Mirivilis, I. Venezis, K. Politis, J. Theotokas, M.

Karagacis, Th. Pecalis, A. Terzaqis, P. Prevellaqis. Brezi i viteve 1930. Teatri dhe kritika.

Poezia dhe proza e pasluftes ne Greqi. Perfaqesuesit kryesore.

Vështrim krahaues i letësisë greko- shqiptare

Kushtet e lindjes dhe zhvillimit te teorise se letersise se krahasuar. Periudha te ndryshme. Letersia e krahasuar

kombetare, boterore dhe e pergjithshme. Teoria e perkthimit dhe stilistika e krahasuar.

Trevat gjuhesore, trevat kulrurore.

Konceptimi krahasues i leximit. Tema foklorike: balada e murimit-greqisht-shqip. Krahasim: Kadare-Ricos,

Kacallidha-Kadare-Elitis.

Ceshtje krahasuese ne historiografine e letersise. Historiografia letrare krahasuese.

Kushtet historiko-shoqerore dhe trajtesat analoge letrare: Rilindja shqiptare-iluminizmi ne greqi dhe ideologjia e re

kombetare greke.

Mitet letrare, qarkullimi imiteve ne kohe dhe hapesire.

Bibliografia

A.Lesky, ζηνξία ηεο Αξραίαο Διιεληθήο Λνγνηερλίαο (κεη. Α. Σζνπαλάθε), Θεζζαινλίθε 1981.

Baldry, H.C. Σν ηξαγηθό ζέαηξν ζηελ Αξραία Διιάδα, Καξδακίηζαο, (Αζήλα 1992).

Blume, Ζ. D., Δηζαγσγή ζην Αξραίν Θέαηξν, ΜΗΔΣ, (Αζήλα 1986).

De Romilly, Jaqueline, Αξραία Διιεληθή ηξαγσδία, Ηλζηηηνύην ηνπ βηβιίνπ-Α. Καξδακίηζα, Αζήλα, 1997.

Lesky Al., Ζ ηξαγηθή πνίεζε ησλ αξραίσλ Διιήλσλ, Σνκ. Α΄, Αθνί Κπξηαθίδε, (Θεζζαινλίθε, 1981).

Vernant, J.P. - Naquet P.V., Μύζνο θαη Σξαγσδία ζηελ Αξραία Διιάδα, Γαίδαινο-Η. Εαραξόπνπινο, (Αζήλα 1988).

Gilbert Murray, "Αηζρύινο. Ο δεκηνπξγνο ηεο ηξαγσδίαο.",Καξδακηηζα, (Αζήλα 1993).

Dover K., Ζ θσκσδία ηνπ Αξηζηνθάλε, κηθξ.: Φ. Καθξηδήο. Αζήλα: Μ.Η.Δ.Σ., 1978.




Γ. Κνξδάηνο, Ηζηνξία ηεο Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, Αζήλα 1983. Καηζίκπαιεο Γ. Κ, Βηβιηνγξαθία Ν. Καδαηδάθε, Α 1906-1948, Αζήλα 1958.

Πιαζζαξά Καηεξίλα, ηξαηήο Σζίξθαο, Βηβιηνγξαθία (1926-1978), Αζήλα 1979.

Βαγελάο Ν. Ο πνηεηήο θαη ν ρνξεπηήο. Μηα εμέηαζε ηεο πνηεηηθήο θαη ηεο πνίεζεο ηνπ εθέξε, Αζήλα 1979.

Μαιάλνο Σ. Καβάθεο 3 (Κξηηηθά δηάθνξα), Αζήλα 1998.

Καςσκέλν Δξ.,Δηζαγσγή ζηε ιπξηθή ζθέςε ηνπ ηθειηαλνπ, Γηάλλελα 1969.

Chevrel, Y., “Letёrsia e krahasuar”, Tiranё, 2002.

Shkrimi akademik, Tiranё, 2000.

Velludhis, J., “Gramatologji – Teoria e Letёrsisё”, Athinё, 1994.

Gjuhë greke

Moduli I : Historia e gjuhës greke Titullari: Ma. Jani Jani

Moduli II: Stilistikë Titullari: Ma. Evanthia Jovani


Shtrirja : semestri I Kredite: 12

Historia e gjuhës greke

Gjuhesia krahasuese dhe gjuhet Indoeuropiane: Gjuhesia krahasuese si hknce gjuhesore, bazat teorike te gjuhesise

krahasuese, qellimi metodat e gjuhesise krahasuese. Gjuhet Indoeuropiane

Periudhat e zhvillimit te gjuhes greke: gjuha protohelenike dhe prohelenike, ndryshimet fonologjike, zanoret dhe

bashketingelloret Burime te historise se gjuhes greke, periudhat e historise se gjuhes greke

Llojet e shkrimeve dhe alfabeteve, shkrimi linera A de B Transkriptimi konkluzionet baze.

Alfabeti dhe dialektet. Klasifikimi dhe karakteristikat kryesore te dialekteve

Fonetika e gjuhes se lashte greke Shqiptimi. Sistemi i zanoreve dhe evoluimi i tyre. Digtongjet;diftongje te gjata e te

shkrurtera.

Bashketingelloret. Evoluimi i bashketingelloreve.

Periudha helenistike e gjuhes greke

Morfologjia historike e gjuhes greke: pjeset e ndryshme te ligjerates dhe evoluimi i tyre

Stilistikë

Gjuhësia dhe gjuha letrare.Shkolla e Pragës. Analizë e së folurës - Stilistika – Roli semasiologjik në tekst dhe

semasiologjia. Kthimi te gjuha. Problemi i stilit. Analiza e tekstit nga këndvështrimi i krijuesit. Analiza e tekstit nga

këndvështrimi i krijuesit. Analiza e tekstit duke u bazuar në vetë tekstin. Roli i gjuhës dhe i gjuhësisë në kuptimin e

nje vepre letrare. Perspektiva nga bashkëpunimi i gjuhësisë dhe filologjisë. Stili letrar dhe ai personal. Struktura e

stilit letrar.

Gramatika poetike: përzgjedhja gjuhësore dhe devijimet që shkelin strukturat e zakonshme gjuhësore. Antileksizmi, rryma e letrizmit në Francë. Përdorimi emocional i gjuhës. Intencionaliteti i krijuesit. Përcaktime psikologjiko –

gjuhësore të stilit. Përcaktimet e Bufonit, pikëpamjet e gjuhëtarëve të mëdhenj: Charles Bally, Leo Spitzer,

Riffaterre, Jakobson. Stili dhe mendimi. Stilistika statistike, funksionale, gjenetike. Përcaktime shoqëroro –

gjuhlsore të stilit.

Përcaktime tekstuale të stilit. Tejkalimi i pengesave në gjuhën konvencionale. Kuptimi i detyrimit gjuhësor. Kuptimi

i pavarësisë në gjuhë. Ç’ është struktura semasiologjike. Rafshi semasiologjik i ligjërimit poetik. Përzgjedhja

semasiologjike në dy rrafshe: në atë paradigmatik dhe sintagmatik. Fjalë poetike. Zgjerime semasiologjike në poezi.

Roli i shënjave të pikësimit në një tekst letrar ose jo. Mungesa e shënjave të pikësimit në një tekst të Elitit. Nga fjalia

në tekst. Kuptimi i fjalisë – kuptimi i tekstit. Teksti, kohëzioni. Subjektiviteti i kuptimit të një teksti.

Stacionet dhe problemet bazë nga të cilat kaloi analiza gjuhësore. Funksionet tekstuale tek komunikimi poetik. Tre

funksionet e tekstualitetit. Funksioni ndërtekstual. Cila është lidhja e krijuesit, e poetit me gjuhën si dhe funksionon

gjuha poetike tek lexuesi? Ç’ kuptojmë me mungesë (elips) e persëritje. Tipologjia e elipsës në gjuhë. Funksionet e përsëritjes. Seferi “gjuhësor”. Krahasimi i pikëpamjeve të Seferit me ato të Elitit lidhur me gjuhln në poezi.

Karakteristikat e stilit të Makrijanit në veprën kryesore të tij “Kujtime”. Dëgjimi dhe leximi: dy shtigje dinamike në

nje tekst sa edhe vetë krijimtaria e tij. Elemente dialektike dhe idiomatike në poezinë greke. Stili dhe dialekti.

Bibliografia:

Αλδξηώηεο Ν., Δηζαγσγή ζηελ Ηλδνεπξσπατθή γισζζνινγία. Καηά ηαο παξαδόζεηο ηνπ θαζεγεηνύ Ν. Π. Αλδξηώηε,

Φνηηεηηθόλ, Θεζζαινλίθε.

Αλδξηώηεο Ν., Ηζηνξηθή γξακκαηηθή ηεο αξραίαο ειιεληθήο. Μέξνο Α': Φσλεηηθή (παλεπηζηεκηαθέο παξαδόζεηο),

Θεζζαινλίθε 1969. Browning R., Ζ Διιεληθή γιώζζα. Μεζαησληθή θαη λέα, κηθξ: Μαξία Ν. Κνλνκή, Παπαδήκαο, Αζήλα, 1991

Chadwick J., Γξακκηθή Β θαη ζπγγεληθέο γξαθέο, κηθξ.: Ν. Κνλνκήο, Παπαδήκαο, Αζήλα, 1999.

Θαβώξεο Α.Η., Ηζηνξηθή γξακκαηηθή ηεο αξραίαο ειιεληθήο. Μέξνο Α': Φσλεηηθή (παλεπηζηεκηαθέο παξαδόζεηο),

Ησάλληλα 1972.

Hooker J.T., Δηζαγσγή ζηε Γξακκηθή Β', κηθξ.: Υ. Μαξαβέιηαο, Μνξθσηηθό 'Ηδξπκα Δζληθήο Σξαπέδεο, Αζήλα,

1994.

Μπακπηληώηεο Γ., ύληνκε εηζαγσγή ζηελ ηλδνεπξσπατθή γισζζνινγία θαη ζηελ ηζηνξία ηεο ειιεληθήο γιώζζεο,

Αζήλα, 1977.

πκεσλίδεο Υ., Ηζηνξηθή γξακκαηηθή ηεο αξραίαο Διιεληθήο. Μέξνο Α': Φσλεηηθή (παλεπηζηεκηαθέο παξαδόζεηο),

Δθδνηηθόο Οίθνο Αθώλ Κπξηαθίδε, Θεζζαινλίθε 1989.

Μπακπηληώηεο Γ.,Γισζζνινγία θαη ινγνηερλία, 1991 Αζελα

Υαξαιακπάθεο Κ., Μειέηεο γηα ηε γιώζζα, ηε ινγνηερλία θαη ην ύθνο, Δθδόζεηο Νεθέιε, 1992 Αζήλα Αλαγλσζηόπνπινο Β., Ζγιώζζα ζηε ιατθή ινγνηερλία, Αζήλα 1998

C. DISIPLINA FORMUESE TË NGJASHME DHE/OSE INTEGRUESE ME

DISIPLINAT KARAKTERIZUESE

Sociolinguistikë Titullari: Ma. Jani Jani


Shtrirja: Semestri: II Kredite: 6

Gjuhësia tradicionale dhe socilinguistika.Të dhënat e sociolinguistikës në kuadrin e një teorie gramatikore. Pararendës

të sociolinguistikës dhe zhvillimi i sociolinguistikës. Sociolinguistika si disiplinë e veçantë. Objekti dhe fushat e zbatimit

dhe marrëdhëniet me shkencat e tjera; katër fusha kërkimi themelore të sociolinguistikës. Bashkësia shoqërore në

raport me bashkësinë gjuhësore. Varieteti standard. Individi folës dhe bashkësia folëse. Rreth përvetësimit të të

folurit nga fëmija. Varieteti gjuhësor. Akti i të folurit dhe akti i komunikimit: të folurit , gjuha, universi i bisedës,

ligjërimi. Kompetenca komunikative. Ndryshimi gjuhësor. Zhvillimi i sotëm gjuhësor në krahasim me zhvillimin e

përgjithshëm kulturor e shoqëror. Nivelet e analizës sociolinguistike. Repertori, gjuha dhe dialekti, diasistemi.

Diferencat shoqërore dhe sjellja gjuhësore: mosha, seksi, grupi etnik, klasa ekonomiko-shoqërore, niveli i arsimit. Shumësia e gjuhëve dhe e kulturave në një komb, planifikimi gjuhësor. Teoria e deficitit gjuhësor të fëmijëve të

klasave të ulëta. Përkufizimi i situatave të diglosisë dhe të bilinguizmit në përgjithësi. Llojet, probleme përshkuese të

veçanta, lindja e gjuhëve të reja dhe bjerrja e gjuhës. Raste të takimit të shqipes dhe greqishtes me gjuhët fqinje,

gjeobilinguizmi apo huazimi.

Bibliografia

Baker, C. (2001). Δηζαγσγή ζηε δίγισζζε εθπαίδεπζε θαη ηε δηγισζζία. Αζήλα: Gutenberg (κηθ. Α.

Αιεμαλδξνπνύινπ).

Hamers, J. & M. Blanc (2000). Bilinguality and Bilingualism. Cambridge: Cambridge University Press.

Holmes, J. (2001). An Introduction to Sociolinguisics. London: Logman.

Καξαληδόια, Δ. & Α. Φιηάηνπξαο (2004). Γισζζηθή αιιαγή. Αζήλα: Νήζνο.

Κνηιηάξε, Α. (2005). Πνιπγισζζία θαη γισζζηθή εθπαίδεπζε. Θεζζαινλίθε: Βάληαο. Κσζηνύια-Μαθξάθε, Ν. (2001). Γιώζζα θαη θνηλσλία: βαζηθέο έλλνηεο. Αζήλα: Μεηαίρκην.

Μηθξόο, Γ. (2009). Ζ πνζνηηθή αλάιπζε ηεο θνηλσληνγισζζνινγηθήο πνηθηιίαο. Θεσξεηηθέο θαη κεζνδνινγηθέο

πξνζεγγίζεηο. Αζήλα: Μεηαίρκην.

Μπαζιήο, Γ. (2000). Κνηλσληνγισζζνινγία. Μηθξή εηζαγσγή. Αζήλα: Γξεγόξεο.

ειιά-Μάδε, Δ. (2001). Γηγισζζία θαη θνηλσλία. Ζ θνηλσληνγισζζνινγηθή πιεπξά ηεο δηγισζζίαο. Ζ ειιεληθή

πξαγκαηηθόηεηα. Αζήλα: Πξνζθήλην.

Σζηηζηπήο, Λ. (2004). Από ηε γιώζζα σο αληηθείκελν ζηε γιώζζα σο πξάμε. Αζήλα: Νήζνο.

Wardhaugh, R. (1999). An Introduction to Sociolinguistics. London: Blackwell.

Υξηζηίδεο, Α. Φ. (1999). Γιώζζα, πνιηηηθή, πνιηηηζκόο. Αζήλα: Πόιη.

Shkurtaj, Gjovalin Sociolinguistika, SHBLU, Tiranë, 2003.

Hudson, A. Richard Sociolinguistika, Dituria, Tiranë, 2002.


Historia e letërsisë shqipe Titullari: Ma Loreta Dhoska



Hyrje në letërsinë shqipe, shkollat letrare.Romantizmi shqiptar dhe romantizmi europian.

Tipologjia e lirikës dhe epikës në romantizmin shqiptar. Mitet romantike të letërsisë shqipe.

Marrëdhëniet midis letërsisë popullore dhe letërsisë së kultivuar.Kontekstet socio-politike e estetiko-

kulturore.Poezia politike, antifashiste dhe revolucionare.

Poezia e poetëve dëshmorë, portrete autorësh, analizë krijimtarie.Tema e luftës dhe individualitete poetike.

Polemika satirike e Luftës: “Epopeja e Ballit Kombëtar” e Shefqet Musaraj dhe “Epopeja e karkalecave” e Uran

Kostrecit.

Individualiteti poetik i Sejfulla Malëshovës.Personaliteti shumëplanësh i S. Malëshovës.

Individualiteti poetik i Mitrush Kutelit.Vepra letrare e M. Kutelit në vëllimet: “Sulm e lotë” dhe “Baltë nga kjo tokë.

Individualiteti poetik i Arshi Pipës.Vepra poetike: “Lundërtarë”, “Libri i burgut”, “Rusha”, “Meridiana”.Stili dhe

figurativiteti poetik i A. Pipës. Vlerat estetike.

Individualiteti poetik i Zef Zorbës.Jeta, formimi kulturor e letrar, raportet me sistemin komunist.Krijimtaria poetike: vëllimi “Buzë të ngrira në gaz”.

Individualiteti poetik i Frederik Reshpjes.Vepra poetike e F. Reshpjes:Çështje të stilistikës poetike. Vlerat estetike.

Individualiteti poetik i Bilal Xhaferit.Jeta tragjike e poetit dhe vepra poetike e tij.Analizë e përmbledhjes poetike

“Eja trishtim”.Figuracioni dhe stili modern i autorit.

Poezia shqipe e viteve ’50.Kontekstet socio-politike e estetiko-kulturore të saj.

Platforma estetike e socrealizmit dhe letërsia e socrealizmit.

12.Disa individualitete tipike: Dh. Shuteriqi, Ll. Siliqi, M. Gurakuqi etj.

Individualiteti poetik i Esad Mekulit.Jeta, formimi kulturor dhe vepra letrare.

Motivet sociale, politike e revolucionare.Tema e madhe e Kosovës dhe fatit historik të saj.

Bibliografia: Esat Mekuli: “Poezi të zgjedhura”

B. Gaçe: “Letërsia shqipe”, Tiranë 2009

B. Gaçe: “Përkime poetike midis poezisë popullore dhe poezisë sëkultivuar”, Tiranë 2007.

Histroria e letërsisë shqiptare, 1983

Robert Elsie, History of Albanian literature,1995. Botimi shqip: Robert Elsie,

Histori letërsisë shqiptare(përktheu Abdurrahim Myftiu), 2001

Sabri Hamiti, Shkollat letrare shqipe, 2004

Shkrimtarët shqiptarëI, II, 1941-1942

Onomatologjia Titullari: Ma. Kostando Ksera

Leksione: orë 30 Seminare: orë 15 Shtrirja: semestri I Kredite: 4

Shkenca e onomatologjisë.

Studimet onomatologjike në Greqi dhe Shqipëri.

Toponimet. Mënyrat e emërtimit të vendeve. Kushtet për studimin e emërtimit të vendeve. Shtresëzimet e

toponimisë greke. “Emërtimet paragreke”. Emërtimet nga gjuha greke. Emërtime antike greke. Emërtime bizantine.

Emërtime të gjuhës së re greke. Emërtime të huaja. Sllave, Frenge, Italiane, Venedike, Shqiptare, Vllahe, Turke etj.

Emërtimet e njerëzve.

Emra pagëzimesh. Emra pagëzimesh nga tradita historike. Emra pagëzimesh nga tradita e lashtë greke. Emra

pagëzimesh nga tradita fetare. Emra nga Dhiata e Vjetër. Emra shënjtorësh. Emra festash dhe nga terminologjia fetare në përgjithësi.

Emra pagëzimesh nga tradita mesjetare dhe tradita e re greke. Emra nga historia bizantine dhe historia e re greke.

Emra nga poste të larta dhe nga tituj nderi. Emra nga popuj të huaj. Emra nga emërtime gjeografike.

Emrat e farefisnisë. Llojet e emrave të farefisnisë. Vështrime të përgjithshme mbi emrat e farefisnisë. Gjeografia

gjuhësore e emrave të farefisnisë. Morfologjia e emrave të farefisnisë

Bibliografia:

εκεσλίδεο, Υ., Δηζαγσγή ζηελ ειιεληθή νλνκαηνινγία.

Σξηαληαθπιιίδεο, Μ. Σα νηθνγελεηαθά καο νλόκαηα, Θεζζαινληθή,

Πόιε, Α., Δηπκνινγηθό ιεμηθό πξνζσπηθώλ νλνκάησλ. 2000.

Σνκπατδεο, Γ., Διιεληθά επώλπκα ηνπξθηθήο πξνέιεπζεο, Αζήλα, 2002.

Αλδξηώηεο, Ν., Δηπκνινγηθό ιεμηθό ηεο θνηλήο λενειιεληθήο. Θεζζαινληθή, 1995.

Letërsia e brezit të viteve ‘30 Titullari: Ma. Mirela Koça



Kjo lëndë do të studiojë poezinë moderne greke të periudhës 1930-1980, duke filluar nga brezi i viteve '30,

gjeneratën e parë dhe të dytë pas luftës dhe do të arrijë në dekadat e para të viteve '70. Do të diskutojmë çështjet që

kanë të bëjnë me ideologjinë dhe stilin, si dhe çështje të tilla si poezia moderne dhe surrealiste, proza, marrëdhëniet

e krijuesve me realitetet social-politike të kohës së tyre. Do të analizohen poezi dhe proza nga përfaqësues më të

spikatur. Qëllimi është që të shqyrtohen elementet estetike e poezisë moderne greke si dhe prozës së atyre viteve, tiparet e

përgjithshme të "brezit të '30" , do të shqyrtojmë disa përfaqësues kryesorë të poezisë moderne greke (J. Seferis, Od.

Elitis, A. Embeirikos, N. Engonopoulos, J. Ritsos).

Bibliografia:





Καηζίκπαιεο Γ. Κ, Βηβιηνγξαθία Ν. Καδαηδάθε, Α 1906-1948, Αζήλα 1958.

Πιαζζαξά Καηεξίλα, ηξαηήο Σζίξθαο, Βηβιηνγξαθία (1926-1978), Αζήλα 1979. Βαγελάο Ν. Ο πνηεηήο θαη ν ρνξεπηήο. Μηα εμέηαζε ηεο πνηεηηθήο θαη ηεο πνίεζεο ηνπ εθέξε, Αζήλα 1979.

Μαιάλνο Σ. Καβάθεο 3 (Κξηηηθά δηάθνξα), Αζήλα 1998.

Καςσκέλν Δξ.,Δηζαγσγή ζηε ιπξηθή ζθέςε ηνπ ηθειηαλνπ, Γηάλλελα 1969.

Format e zhvillimit të provimeve dhe e verifikimeve të tjera të dijeve

Provimi është forma kryesore e kontrollit për vlerësimin e dijeve që ka pervetësuar studenti gjatë zhvillimit

të kursit teorik dhe praktik të një disipline. Provimi mbaron brenda afateve të përcaktuara në strukturën e vitit akademik të programit të studimit.

Firma është formë e kontrollit të përvetësimit të lëndës që bazohet në vlerësimin e vazhdueshëm dhe

përfundon brenda periudhës së mësimit pa sezon.

Kontrolli i dijeve në veprimtaritë formuese mësimore do të zhvillohen me shkrim.

Mënyrat e kontrollit të dijes

Disiplinat që në planin mësimor të programit të studimit nuk janë provime, vlerësohen sipas përparimit të

vazhdueshëm semestral apo vjetor (sipas shtrirjes që ka disiplina në planin mësimor të programit të studimit)

nëpërmjet bashkëbisedimeve, mbrojtjeve, si dhe gjithe formave të tjera të kontrollit të dijeve të përcaktuara në

programin e disiplinës (modulit).

Mënyrat e kontrollit të dijes janë provimet, firmat, bashkëbisedimet, detyrat dhe projektet e kursit.

Ato përcaktohen në mënyrë të detajuar në programin e disiplinës apo të modulit, Në rregullore mësimore të këtij programi studimit, përgjithësisht do të zbatohen këto instrumente të kontrollit të dijes:

a.rezultatet e kontrollit të vazhdueshëm vjetor 20%

b. rezultati i provimit përfundimtar 80 %

Prova finale (mikroteza)

Çdo student i programit është i detyruar në fund të programit t’i nënshtrohet një prove finale, mbrojtjes së

një mikroteze brenda tematikave të lëndëve që ka ndjekur në program.

Me fillimin e semestrit të parë të vitit të tretë të studimeve, studenti që do të mbrojë mikrotezë, zgjedh një

udhëheqës. Ai, në bashkëpunim me të, përcakton fillimisht temën e mikrotezës së tij. Udhëheqësi është anëtar i stafit akademik të departamentit që organizon programin. Udhëheqësi i propozon për aprovim këshillit të

departamentit temën e diplomës. Këshilli i departamentit bën aprovimin e temës dhe të udhëheqësit përkatës.

Përgjegjësi i departamentit, me miratimin e Dekanit FESHSH – së, ngre komisionin me tre anëtarë për mbrojtjen e

temës së diplomës (mikrotezës), anëtarët e së cilës janë pjesëtarë ose jo të stafit akademik. Temë diplomat e

studentëve përcillen në sekretarinë mësimore dhe sipas planifikimit të strukturës mësimore përcaktohet data(datat) e

mbrojtjes së mikrotezave. Ka të drejtë të mbrojë mikrotezën çdo student, i cili ka përfunduar me sukses gjithë

detyrimet e tjera të programit.

Paraqitja e mikrotezës

Paraqitjet e mikrotezave bëhen në përfundim të vitit të tretë. Mikrotezat paraqiten të hapura për publikun. Data,

ora dhe vendi përcaktohen nga përgjegjësi i departamentit. Studenti është i detyruar që 10 (dhjetë) ditë para

paraqitjes të depozitojë pranë departamentit 5 kopje të mikrotezës dhe vërtetimin nga biblioteka e universitetit që

nuk ka detyrime ndaj saj. Paraqitja e mikrotezës nuk mund të bëhet më shpejt se përfundimi i periudhës së

provimeve të semestrit të dytë.

Detyrimet që lidhen me pjesëmarrjen e studentëve në mësim

Frekuntimi i leksioneve është fakultativ, por i rekomandueshëm. Frekuentimi i seminareve dhe i ushtrimeve është i detyrueshëm në masën jo më pak se 75% të numrit të seancave të zhvilluara.

Frekuentimi i studentëve në ekspedita është i detyrueshëm në masën 100%.

Frekuentimi i programit të studimit nga studentet vlerësohet me një përqindje të caktuar të masës së krediteve,

sipas planifikimit lëndor të çdo pedagogu.

Për format e veprimtarisë mësimore me frekuentim të detyruar të pjesshëm, kur studenti i cili me arsye apo pa

arsye nuk merr pjesë në mbi 25 % të numrit të seancave të zhvilluara në një disipline, cilësohet i paklasifikuar dhe

nuk lejohet të hyjë në provimin e asaj disipline. Ai, qoftë si student përseritës në vitin përkatës, apo si student që

mund ta mbartë këtë disiplinë në vitin pasardhës, i nënshtrohet të njëjtit rregull të përcaktuar për frekuentim, në të

kundërt studenti cilësohet përseri i paklasifikuar në atë disipline, duke mbajtur mbi vete përgjegjësinë për pasojat

eventuale.

I njejti rregull, por i lidhur me masën e detyrimit përkatës për frekuentim, zbatohet edhe për format e veprimtarive mësimore me frekuentim të plotë të detyruar.

Procedurat dhe modalitet për pranimin dhe transferimin e studentëve

a. Kushtet e pranimit

Të drejtë e kandidimit për t’u pranuar në programin e studimit të ciklit të parë për gjuhë – letërsi shqipe me

kohë të plotë e gëzon çdo shtetas shqiptar që ka përfunduar me sukses Maturën Shtetërore.

Ciklin e parë të studimeve për gjuhë,letersi dhe qytetrim grek mund ta ndjekin edhe studentë të huaj, bazuar

në marrëveshjet dypalëshe ose shumë palëshe.

Ciklin e parë të studimeve mund ta ndjekin edhe shtetas shqiptarë dhe që kanë përfunduar studimet e larta(program studimi i dytë) kundrejt pagimit të tarifës së caktuar.

Kriteret e përgjithshme dhe procedurat e pranimit në këtë program studimi do të jenë ato që përcaktohen

me udhëzim të Ministrit të Arsimit dhe Shkencës dhe në Regulloren e Universitetit të Gjirokastrës.

b. Procedurat dhe modalitet për transferimin e studentëve

Hapësirat që krijon respektimi i nenit 35 -të i Ligjit nr. 9741, date 21. 05. 2007 “Per Arsimin e Larte në

Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar si edhe Statuti dhe Rregullorja e Universitetit të Gjirokastrës janë të

kënaqshme për të krijuar lirinë e duhur për transferimin e studentëve ose te krediteve te tyre. Modalitet për

transferimin e studentëve do të jenë të unifikuara për gjithë Universitetin dhe Departamenti i gjuhes, letersise dhe

qytetrimit grek do t’i respektojë këto modalitete.

UGj pranon transferime studentësh nga universitete të tjera, në të njëjtin cikël studimi apo formë studimi

dhe lejon largimin e studentëve të tij për në universtitete të tjera, pasi studentët kanë ndjekur vitin e parë dhe kanë fituar të paktën 30 kredite.

Transferimi është i mundur pas përfundimit të njohjes së periudhave të studimit dhe ekuivalentimit. Procedurat

transferuese përfundojnë para fillimit të vitit akademik.

Pranë departamentit do të funksionojë Komisioni i njohjes dhe ekuivalentimit të programeve të studimeve.

viti i parË - tmimaelinikon.com bachelor.pdf · akademia e shkencave e republikës së...

Documents