VI predavanje 20.11.2010.

PRIPREMA ZA TAMPU

DIGITALNA REPRODUKCIJA

Prenoenje INFORMACIJE o liku, a ne samog lika

Digitalizacija (prevoenje iz analognog u digitalni oblik)

Lik predstavlja binarni zapis (kombinacija 1 i 0)

Original je opisan i reprodukuje se taku po taku (preko piksela najsitnijeg elementa digitalne slike)

Stono izdavatvo (eng. Desktop publishing)

Digitalni radni tok pripreme za tampu

DIGITALNI RADNI TOK

PRIPREME ZA TAMPU

Dijagram toka

digitalne pripreme za

(klasinu) tampu - u celom radnom toku (svim

fazama i procesima) prenosi

se INFORMACIJA o slici, a

ne slika, kao to je to sluaj kod analogne tehnologije, tj.

fotomehanikim putem

INFORMACIJA o slici je skup

(zapis) cifara 1 i 0.

DIGITALNA PRIPREMA

DIGITALNA TAMPA

Uporedni prikaz analogne i digitalne reprodukcije od originala do filma

Informaciju o slici, tj. o udelu osnovnih boja u odnosu na original sadre CRNO-BELI rastrirani filmovi (negativi ili pozitivi) za svaku boju pojedinano. To su KOLOR SEPARACIJE IZVATCI BOJA krajnji proizvod pripreme za kolor reprodukciju.

Za viebojnu reprodukciju (kolor tampu) neophodno je razlaganje originala na osnovne procesne (tamparske) boje C, M, Y i K.

To zapravo znai da se ZA SVAKU TAKU ORIGINALA ODREUJE SADRAJ OSNOVNIH PROCESNIH BOJA C, M, Y I K, odnosno sadraj crvene (R), zelene (G) i plave (B).

Denzitometarska

funkcija ukljuena u program za obradu

slike

Color Channel kanal boja, Kolor kanal

Kolor kanal predstavlja najee 8-bitnu (a danas i 16-bitnu) crno belu separaciju (izvadak) boja kolor originala. Svaki kolor kanal predstavlja jednu od izdvojenih

primarnih boja sa originala C,M,Y,K.

Uobiajeni uglovi rastera za etvorobojnu (CMYK) tampu i struktura pravilne rozete u CMYK tampi

SKENER optiko-mehaniki ureaj koji originalnu (obino viebojnu) sliku RAZLAE NA OSNOVNE BOJE, a zatim podatke o njihovom udelu u originalnoj slici prenosi direktno na film ili u memoriju magnetnog medija.

Jednom skenirana slika i podaci o njoj zabeleeni su kodirano (u obliku binarnih kombinacija 0 i 1) u RGB kolor sistemu, a dalje se informacija o originalu moe obraivati i/ili transformisati i u druge kolor sisteme (CMYK, CIE Lab, HSL i sl.).

FAKTORI KOJI UTIU NA KVALITET SKENIRANJA:

1. Optika (ulazna) rezolucija skeniranja

2. Faktor uvedanja

3. Dubina boje i

4. Dinamiki opseg skeniranja.

DIGITALIZACIJA ORIGINALA SKENIRANJEM

Optika (ulazna) rezolucija skenera:

Maksimalni broj piksela (najsitnijih elemenata slike) koje skener moe da analizira po jedinici duine ili

stvarna koliina informacija u originalnoj slici koju je skener sposoban da razdvoji, izraen po jedinici duine (inu ili santimetru).To je tzv. MOGUNOST OPTIKOG RAZLAGANJA.

Postoji i tzv. Interpolirana rezolucija koja pomodu interpolacionih algoritama vetaki povedava rezoluciju skenirane slike ubacujudi nove (nepostojede) manje piksele kao srednju vrednost boje dva susedna stvarna piksela.

Optika rezolucija se Izraava u ppi (piksel po inu) ili dpi (dots per inch, tj. broj taaka (piksela) po inu) (1 inch = 2,54 cm).

Svakoj analiziranoj taki (pikselu), raunar dodeljuje vrednosti 1 ili 0 (naelektrisano ili nenaelektrisano) u pogledu vrednosti boje i tona i to na onoliko mesta kolika je dubina bita skenera.

1 1 0 10101

8 bitni skener (8 pozicija za 1 ili 0): 1 bitni skener (1 pozicija za 1 ili 0):

1 ili 0 (samo 2 kombinacije)

Rezolucija skeniranja

Rezolucija skeniranja

Jednobojni vietonski original skeniran razliitim rezolucijama(sleva na desno raste rezolucija skeniranja)

Faktor uvedanja slike (U)

FAKTOR UVEDANJA REPRODUKCIJE (u odnosu na original) je u DIREKTNOJ ZAVISNOSTI sa minimalnom eljenom rezolucijom koja je neophodna pri skeniranju.

Vedina tampanih proizvoda zahteva minimalnu rezoluciju slike od 300 dpi (oko 120 piksela po santimetru, pri emu je veliina piksela oko 80 mikrona).

Ako je skenirani original za tampu potrebno uvedati, ulazna rezolucija skeniranja je PROIZVOD MINIMALNE potrebne REZOLUCIJE (npr. 300 dpi) I FAKTORA UVEDANJA SLIKE (U).

Kod kvalitetnih skenera, rezolucija skeniranja se proraunava automatski. Zadavanjem faktora uvedanja, slika de biti automatski skenirana sa ulaznom rezolucijom od 300 x U (dpi). Za U=4, potrebna rezolucija skeniranja je 300 x 4 = 1200 dpi

Dubina boje (broj bita):

broj boja (kombinacija R, G, B) ili nivoa sive skale (od najsvetlije do najtamnije nijanse) koje skener pri reprodukciji moe da oita po svakom pikselu skeniranog originala.

Svaki piksel karakterie odreena dubina boje, tj. broj bitova koji odreuju boju ili nivo sive skale tog piksela. to je broj bitova (tj. dubina boje) po jednom pikselu veda, veda je i mogudnost reprodukcije vedeg broja boja, pa je reprodukcija kvalitetnija.

Dubina boje (broj bita) skenera

Skener sa dubinom boje od 8 bita, moe da reprodukuje 28 = 256 nijansi boja (pa se vrednosti za R, G i B skenirane slike kredu od 0 do 255).

Skener sa 12 bita: 212 = 4.096 nijansi boja24 bitni skener (po 8 bita za svaku boju R, G, B): 224 = 16777216 nijansi boja (to odgovara vedini monitora).

Skeneri sa vedom dubinom boje su kvalitetniji!

Dubina boje (broj bita)PRIMER: skenira se povrina koja je na jednom kraju potpuno crna, a prema drugom kraju

postaje sve svetlija da bi na kraju postala bela. Ako se ta povrina skeniranjem pretvori u 16 nijansi sivog, ljudsko oko de primetiti stepenasti prelaz sivih tonova. Zato je povoljnije pretvoriti raspon svetlosti u binarni broj sa to vie bita. to je broj bita vedi, to je rezultat skeniranja bolji.

Povrina sa postupnim prelazom od crne do bele boje prikazana sarazliitim brojem bita

1 bit:

21 = 2

2 bita:

22 =4

3 bita:

23=8

4 bita:

24=16

8 bita:

28=256

Broj bita i broj boja

Ravni skeneri

Ravni (Flatbed) skeneri koriste silikonske fotoosetljive elemente (CCD-Charge Coupled Device) koji reflektovanu ili proputenu svetlost sa originala pretvaraju iz analognog u digitalni oblik).

CCD elementi sadre po nekoliko hiljada malih fotosenzora i od mogudnosti CCD elementa zavisi kvalitet skenera (mogudnost skeniranja).

Ravni skeneri

Kvalitet i osetljivost CCD elemenata direktno odreuje proizvodne mogudnosti skenera: broj boja koji moe da detektuje i dinamiki opseg skeniranja.

BROJ SENZORA U CCD elementu definie optiku rezoluciju ravnog skenera (veda povrina skeniranja uslovljava manju ulaznu rezoluciju!).

Maksimalni format skeniranja na ravnim skenerima je obino A4 (ree i A3), maksimalna optika rezolucija im je obino do 1200 dpi, dok je dubina piksela 12 bita po boji.

Ravni (stoni) skeneri danas su najrasprostranjenija vrsta skenera

Analizni (itaki) deo skenera

(RIP)

(osvetljavanje)

ROTACIONI (CILINDRINI) SKENER EMA RADA

ROTACIONI (CILINDRINI) SKENERI

Skener sa bubnjem (rotacioni

skener) sa izlaznom jedinicom

za izradu kolor separacija na

filmu (Tango, Heidelberg)

ROTACIONI SKENERI:

kvalitetniji i skuplji od ravnih skenera

rezolucija skeniranja od 2400 do 9600 dpi

Predloak (original) se lepi na prozirni uplji valjak (bubanj) koji rotira i pomera se u smeru

ose rotacije

mogu se skenirati samo savitljivi originali (refleksni ili transparentni)

Koriste se za profesionalnu primenu gde je potreban vrhunski kvalitet skeniranja

Rezolucija skenera: a) detalj sa kolor fotografijeb) digitalizovana slika u boji, detalj nakon skeniranja i prikazivanja na kolor

monitoru

DIGITALNA SLIKA

DIGITALIZACIJA

pomou digitalnih

kamera

CCD ip:Charge Coupled Device

(silikonski fotoosetljivi

element, koji pretvara

svetlo sa originala

iz analognog u

digitalni oblik)

Moare

Moare je interferenciona ara pravilnog oblika koja se moe javiti prilikom ponovne reprodukcije (skeniranja) originala koji su ve tampani rasterom (interferencija dve pravilne strukture: teksture na originalu i CCD elementa na skeneru).

NJUTNOVI PRSTENOVI

Njutnovi prstenovi su interferacione are krunog oblika kojese javljaju izmeu dveju glatkih povrina kada te povrine ne prijanjaju

ravnomerno jedna uz drugu. Ova pojava se najee javlja usituacijama kada transparentni medijum (negativ ili dijapozitiv film)

dolazi u dodir sa nekom glatkom povrinom (staklo ili pleksiglas).