Üretim yönetimi 1. bölüm

ÜRETİM YÖNETİMİBETÜL TURAN

Amaçlar

1. Üretim yönetiminin temel kavramlarını ve üretim sistemlerini tanıyabilme.

2. İşletmelerin kuruluş yeri seçiminde ve iş yeri büyüklüğünün belirlenmesinde göz önüne aldıkları faktörleri sıralayabilme.

3. İşlerin verimli bir şekilde yapılabilmesi için iş yeri düzeninin ve üretim planlamasının önemini kavrayabilme.

4. Kalite kontrolü tekniklerini ve toplam kalite yönetimini tanıyabilme.

Özel Açıklamalar

• İşletmelerdeki üretim yönetimi uygulamalarını yakından görmeleri için iş yeri ziyaretleri yapılmalıdır.

• Dünyadaki ve Türkiye’deki konu ile ilgili gelişmeleri yakından takip etmeleri teşvik edilmelidir.

• Üretim yönetiminde karşılaşılan sorunları ve çözüm önerilerinin tartışmaları sağlanmalıdır.

Değerlendirme Tablosu

KonularKonu Alanlarının

Ağırlıkları (% olarak)

Üretim Yönetiminin Temel Kavramları

10 – (6 saat – 1 hafta)

Üretim Sistemleri ve Ürün Tasarımı

15 – (8 saat – 2 hafta)

Kuruluş Yeri Seçimi ve İşletme Büyüklüğü

15 – (8 saat – 2 hafta)

İş Yeri Düzeni ve İş Analizleri

25 – (14 saat – 3 hafta)

Üretim Plânlaması, Stok ve Bakım Yönetimi

20 – (12 saat – 3 hafta)

Kalite Kontrolü 15 – (8 saat – 2 hafta)

Kaynak Kitap

• Üretim Yönetimi

• Editör: • Yrd. Doç. Dr.

Haluk Tanrıverdi

• 8,50 TL

BÖLÜM 1

ÜRETİM VE ÜRETİM YÖNETİMİ

1.1.Üretimin Tanımı 1.2.Üretim Yönetiminin Tarihsel Gelişimi

1.2.1.Üretim Yönetiminin Oluşumu1.2.2.Üretim Yönetiminin Amacı1.2.3 Üretim Yönetiminin Diğer Bölümlerle İlişkileri1.2.4.Üretim Yönetiminin Organizasyon İçindeki Yeri

% 10 – (6 saat – 1.5 hafta)

1.1. Üretimin Tanımı

• Üretimin ortaya çıkmasının temel nedeni, insan gereksinimlerinin doğa tarafından karşılanmamasına dayanır.

• Doğada bulunan mevcut kaynaklar işlemden geçmeden fayda yaratamazlar.

• Ekonomik anlamda faydayı yaratmak için insanoğlunun üretim yapması gerekir. Temel amaç mal, hizmet ve bilgi üretimidir.


• İşletme biliminde temel faktörlerimiz emek, sermaye, doğa ve girişimcidir.

• İş gücü bir ülkenin fiziksel ve düşünsel üretim yeteneğini belirler.

• Eğitilmiş iş gücü ile daha fazla üretim yapmak mümkündür.


• İşletmelerin temel fonksiyonlarının başında üretim, finansman, pazarlama ve insan kaynakları gelmektedir.

• Bu fonksiyonların yerine getirilmesi için insana gereksinim vardır.

• İş gücü olmadan fonksiyonlar işlevlerini yerine getiremezler.


• Doğada bulunan mevcut kaynakların çoğu bir işlemden geçmeden kullanılamazlar.

• Örneğin insan yaşamında önemli bir yeri olan otomobili ele alalım. Makinenin parçaları doğada mevcuttur. Demirin işlenmesi gerekir.

• Petrolün yeryüzüne çıkarılması bir üretim olgusudur. Mevcut hali ile yeryüzünde çıkartsak da kullanamayız. Bir işlemden geçtikten sonra fayda yaratabilir.


• Üretim bu faktörlerin birleşimi ile yapılan bir işlem sonucu çıktıların birleşimidir.

Şekil 1.1 Üretim İşleyiş Sistemi


Özetle;• İnsanoğlunun daha uygun koşullarda yaşamını

sürdürmesi için üretim zorunludur. • İşletme elindeki mevcut kaynakları bir işlemden

geçirerek tüketicilere sunar.

1.2. Üretim Yönetiminin Tarihsel Gelişimi

• Üretim kavramı, insanlık tarihinin başlangıcına kadar gitmektedir.

• Üretim yönetimi modern niteliğini, Sanayi Devrimi sonrasından günümüze kadar geçen dönemdeki gelişmelere borçludur.

1.2.1. Üretim Yönetiminin Oluşumu

• İlkel yaşam döneminde bile bir üretim vardı.

• Bu dönemde üretim sadece insanların kendi gereksinimlerini karşılamak içindi.


• Süreç içinde insan nüfusu artınca başkalarının gereksinimini karşılamak ve gelir elde etmek için

üretim yapılmaya başlandı.

• Paranın değişim aracı olarak kullanılmasıyla işgücüne dayalı üretim yapıldı.


Ancak; yüzyıllar boyunca gerçekleştirilen tüm teknolojik ilerlemeler,

aradan geçen zaman göz önüne alındığında son derece yavaş bir gelişme göstermiştir.


• Bununla beraber, milattan önceki yıllarda başarılan bazı işler, bugün bile insanları şaşkına çevirmektedir.

• Bu başarılara örnek olarak; Eski Mısır piramitleri, Çin Seddi ve Stonehenge taş kütleleri verilebilir.


• Unutulmamalıdır ki, bugünkü teknolojik gelişmelerin birçoğunun temeli yüzyıllar öncesinin buluşlarına dayanmaktadır.

• İlk çağlarda tekerleğin bulunması, binlerce yıl sonra otomobil ve benzeri araçların yapılmasına zemin hazırlamıştır.


• Geleneksel olarak üretim işletmelerinin yapısı ve anlayışı, mühendislik temelli bir yaklaşımdır.

• Bu yaklaşımda fabrika; mühendislerin tasarımladığı mamulleri üretmekte, pazarlama departmanı bu mamuller için

tutundurma planları yapmakta ve satış departmanı sunulan bu ürünleri satmaktadır.


üretim plan ve programlarının yapılması, iş emirlerinin hazırlanması, mevcut makine ve teçhizatın iş yükü

dengelerinin saptanması

sistemli çalışmayı gerektirir.


üretim sevk zamanın belirlenmesi, ön hazırlıklar, stok miktarları, satın alma programları, tedarikçilerle ortak çalışma

gibi konular için tam, eksiksiz verilere ihtiyaç vardır.


• Öte yandan satış ve pazarlama birimlerinin görev ve sorumlulukları hiç kolay değildir.

• Değişen tüketici istek ve ihtiyaçları yanı sıra işletmenin kontrolü dışındaki faktörlerin yaptığı baskı da pazarlamacıların işini bir hayli zorlaştırmaktadır.

• Aşağıda bu faktörler sıralanmıştır:


İşletmenin Kontrolü Dışındaki Alanlar• Ekonomik Koşullar (Büyüme, küçülme, durgunluk, faiz oranları, yeni

yapılanmalar vs. )• Teknolojideki değişimler• Devletin etkisi (Politik-Hukuki Yapı ve Kısıtlamalar )• Global rekabet• Pazar şartları• Ortaklardaki veya tedarikçilerdeki işçi-işveren problemleri• Sosyo-Kültürel Faktörler• Demografik Faktörler


• İşletmelerin başarısının temelinde; kontrolleri dışındaki bu çevresel faktörler ilekontrolü altındaki işletme kaynaklarının

uyumlaştırabilme derecesi yatmaktadır. • Bu uyum ne kadar fazla ise işletme o derece

başarılı olabilmektedir.


• Bu da işletmelerin;üretim temelli (reaktif yaklaşım) politikalardan

ziyade, pazarlama temeli (proaktif yaklaşım) politikaları

benimsemesini gerektirir.


• Tarihi Gelişim

Modern üretim yöntemlerinin başlangıcı çoğu yazarlara göre; Adam Smith’in yazdığı ‘Ulusların Zenginliği’ adlı yapıtına dayanır.


Smith kitabında üç temel kavramı açıklar:

1.Belirli bir iş ya da görev sürekli olarak tekrarlanırsa iş görenin yeteneği gelişecektir. (uzmanlaşma)

2.Bir işlemden diğerine doğru bir değişim yapılırsa zaman tasarrufu azalmaktadır.

3.Çalışanlar işlerinde uzmanlaşırsa yeni makine ve araç keşfi olacaktır.


• Adam Smith ile ilk defa ortaya çıkan üretim yönetimi kavramı alanında gelişmeler hızla birbirini izlemiştir.

• Bu gelişmeler Tablo 1.1 de kısaca özetlenmiştir.

17.yy. -Sanayi Devrimi Sonrası

1776 - Adam Smith

1900 - F.W. Taylor

- Frank – Lillian Gilberth

- Walter Shewart

- F.W. Harris

1950 - Doğrusal Programlama

- Matematiksel Modeller

- Bilgisayar

- Simülasyon

- Otomasyon

- Beşeri Mühendisliği

2000 - Tam otomatik fabrika

Tablo 1.1. Üretim Yönetimi Tarihçesi


• 1832’ de matematikçi Charles Babbage, Makine ve İmalatçıların Ekonomisi Üzerine’ adlı eserinde iş bölümünü ele almıştır. Ona göre; yetenek farklılığına göre ücretlendirilme yapılmalıdır.

• Bu dönemde çalışma koşulları insancıl değil.• Ancak, verimli üretim için çalışmalar sürdürülmüş. • Çalışanlar makinelerle eşdeğerde görülmüştür.


• Çalışma günleri haftada 6 gün ve 12 saat olarak yapılmıştır.

• Üretim zorlama ile gerçekleştiriliyor. • Bu zıtlıklara rağmen yeni üretim koşullarının

gelişimi hızlanmıştır.


1910 Frederich Taylor • Taylor ‘Bilimsel Yönetim’ kitabında; üretim yönetiminde verimlilik artışı, organizasyon, iş gücü verimi, iş yeri düzeni

gibi kavramları ortaya atmıştır.


• Taylor’a göre; insanları harekete geçirecek ve daha çok çaba

göstermelerini sağlayacak tek güç bireysel ekonomik çıkarlardır.

çalışanlar yaptıkları işe göre ücret almalıdırlar. • Taylor, parça başına ücret sisteminin temellerini ortaya

atmıştır.


Taylor’un Bilimsel Yönetim Kuralları; İş analizlerinde gözlem değil bilimsel yöntemler

kullanılmalıdır. Çalışanların seçimi ve eğitimi bilimsel yollarla olmalı. Her çalışanın yaptığı iş öğelere ayrılmalı. İş yükü çalışanlar ve yönetenler açısından dengeli

dağıtılmalı. İş gören ile yönetenler arasında işbirliği olmalıdır.


1911 Frank ve Lillian Gilbreth

insan faktörünün üretim yönetimindeki önemini anlatan çalışmalar yapmıştır.

• İnsanların üretimde makineden daha önemli olduğunu açıklamıştır.

• İnsan kaynaklarının üretimde temel girdi olduğunu belirtmiştir.

• Frank Gilbreth hareket etütleri, • Lillian Gilbreth ise, hareket ekonomisi ilkeleri ve iş akışı

konularında çalışmalar yapmışlardır.


• 1930 ve 1940 yılları arasında F.W. Harris‘in matematik modelleri stok kontrolünde uygulanmıştır

• Bununla birlikte Carl Barth, Henry Gantt, ve H. Emerson üretim yönetiminde önemli çalışmalar yapmışlardır.

• Özellikle Henry Gantt kendi ismi ile anılan Gantt şemasını ortaya koymuştur.


• Gantt Şeması, bir zaman çizgisi boyunca projenin tüm safhalarının planlanan ve gerçekleşen sürelerinin, başlangıç ve bitiş zamanlarının belirtilmesi ile oluşturulur.

• Faaliyetler üstten alta, zamanlar ise soldan sağa doğru sıralanmıştır.

• Gantt şemalarında zaman çizgisi boyunca her proje aktivitesi için yatay barlar çizilir.


• Bu şemalar herhangi bir zamanda hangi aktivitenin gerçekleştirilmesi gerektiğini, daha da önemlisi projenin ilerleyişini günlük olarak gösterebilir ve böylelikle gerektiğinde düzeltici önlemlerin alınabilmesini sağlar.


• 1930’ lu yıllarda W.Sheward’ın ortaya koyduğu istatistik ve olasılık teorileri kalite kontrolünde kullanılmıştır.

• Bu dönemde L.H.C.Tippett örnekleme ile iş ve zaman etüdü yöntemini geliştirmiştir.


• İkinci Dünya Savaşı sonrasında yüksek teknolojiye olan yönelim sonucu yeni teknikler ortaya çıkmıştır.

• Doğrusal programlama, matematiksel yöntemler, benzetim yöntemleri, uygulamaları, otomasyon gelişmesi vb. üretim yönetiminde kullanılmaya başlanmıştır.

• Babbage tarafından geliştirilen “Analitik Makine” basit bilgisayar metotlarına sahipti.

• Dr. Herman Hollerith delikli kartları okuyabilen elektromekanik hesaplayıcılar geliştirmiştir.


• Bilgisayarın üretim yönetiminde kullanılmasının öncülüğünü 1944 yılında Harward üniversitesinin öncülüğünde IBM gerçekleştirmiştir.

• İleri üretim teknolojilerinin kullanımı İkinci Dünya Savaşı sırasında geliştirilmiştir.

• Amerika’da Parsons işletmesinde uçak parçasının üretiminde üç boyutlu eğri verisi ve makine aletlerinin hareket kontrolü geliştirilmiştir.


• 1950’li yıllarda Genel Sistem Teorisi, Ludwig von Bertalanffy tarafından ortaya atılmıştır.

• Genel sistem teorisi ile değişik disiplinler arası ilişkileri belirleyen genellemeye ulaşılmış ve bunların tanımlaması için ortak bildiri oluşturulmaya çalışılmıştır.

• Kenneth E. Boulding’in de bu alandaki çalışmaları ile genel sistem teorisi daha açıklık kazanmış ve yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır.


• Son yıllarda üretim yönetiminde bilgisayar destekli üretimlere hız verilmiş ve üretimden gelen hatalar olabildiğince azaltılmıştır.

• Teknolojinin hızla gelişmesi ile Japon bilim insanları tarafından tam zamanında üretim (just in time - JIT Sistemi) sistemi bulunmuştur.

• Bu sisteme göre en az (minimum) stokla müşteri talepleri karşılanmaya çalışılmıştır.

• Ayrıca toplam kalite kontrol ve esnek üretim sistemi buna bağlı olarak geliştirilmiştir.


• Özetle; gelecek dönemde teknolojinin gelişimi ve yapay zekânın

kullanımı arttıkça yeni gelişmelerin olabileceğini söyleyebiliriz.

böylece yüksek kapasiteli üretim artışı ve bilgisayar kullanımı kaçınılmaz olacaktır.

• Tablo 1.2’de üretim yönetimin yıllara göre gelişimi verilmektedir.

Tablo 1.2:Üretim Yönetiminin Tarihi Gelişimi

Yıl Kavram Araç Başlatan

1910’lar

•Bilimsel Yönetim İlkeleri•Endüstriyel Psikoloji•Hareketli Üretim Bandı•Ekonomik Üretim Miktarı (Büyüklüğü)

•Çalışma zaman etüt kavramlarının standartlaştırılması•Hareket etütleri çalışması Faaliyet program tablosu Envanter kontrolünde•EOQ’nun uygulanması (Ekonomik Sipariş Miktarı)

•Frederic W Taylor (ABD)•Frank ve Lilian Gilbert (ABD)•Henry Ford ve Henry L. Gantt (ABD)•F.W.Harris (ABD)

1930’lar•Kalite kontrol•Hawthorne’nın işgören motivasyon araştırmaları

•Örnekleme yöntemiyle üretimin incelenmesi ve istatistiksel tablolarla kalite kontrolü•İş analizleri için faaliyet örneklemesi yapılması

•Walter Shevhart, H.F. Dodge ve H. G. Romig (ABD)•Elton Mayo (ABD) ve L.H.C Tippett (İngiltere)



1940’lar•Karmaşık sistem sorunlarına karşı disiplinler arası takım yaklaşımı

•Basit doğrusal programlama yöntemi

•Üretim Araştırma Grupları (İngiltere) ve George B. Dantzig (ABD)

1950-60’lar

•Çok miktarda üretim araştırması aracı geliştirilmesi

•PERT (Proje Değerlendirme ve Gözden Geçirme Tekniği) ve CPM’nin (Kritik Yol Tekniği) Proje programlama teknikleriSimülasyon, Bekleme-band hat) teorisi, Karar teorisi, Matematiksel programlama

•ABD ve batı Avrupa’dan birçok araştırmacı



1970’ler

•Bilgisayarların kullanım alanlarının genişlemesi•Hizmet kalitesi ve verimliliği

•Alışveriş programlama, Envanter kontrolü, Tahminleme, proje yönetimi, MRP, Hizmet sektöründe kitlesel üretim

•Bilgisayar üreticileri tarafından önderlik edilmiştir. Özellikle IBM, Joseph Orliky ve Oliver Wight ana MRP geliştiricileridir (ABD).•Mc Donalds restoranları

1980’ler

•Üretim stratejisi paradigması•JIT, TQC ve Fabrika otomasyonu•Eş zamanlı üretim

•Rekabet silahı olarak üretim yapmak, Kanban, poka,-yoke, CIM, FMS, CAD/CAM, Robots, vs.•Darboğaz analizi, OPT, Kısıtlar teorisi

•Harward İşletme Fakültesi (ABD)•Toyota Motor (Japonya)•W.E. Deming ve J.M. Juran (ABD) ve mühendislik disipinleri (A.B.D., Almanya ve Japonya)•Eliyahu M. Goldratt (İsrail)



1990’lar

•Toplam kalite yönetimi•İş süreçlerinin yeniden yapılandırılması•Elektronik girişimler (şirketler)•Arz zinciri yönetimi

•Baldrige kalite ödülü, ISO 9000, Kalite fonksiyon geliştirme, Değer ve müşterek mühendislik, Sürekli gelişim paradigması, radikal değişim paradigması•İnternet, WWW•SAP/R3. Müşteri/sunucu yazılımı

•Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü, Amerikan Kalite Kontrol Topluluğu (ABD)Uluslararası standartlar enstitüsü (Avrupa) Michael Hammer ve Ana danışma şirketleri (ABD)•ABD hükümeti, Netscape iletişim şirketi ve Microsoft Şirketi, SAP (Almanya), Oracle (ABD)

2000’ler •Elektronik Ticaret •İnternet ve WWW •Amazon, eBay, Amarica online, yahoo

1.2.2. Üretim Yönetiminin Amacı

• Üretim yönetiminde 4 temel faktör etkileyici olmaktadır. • Bunlar miktar, kalite, zaman ve maliyettir.• Temel amaç; bu dört faktörü harmanlayarak tüketicinin

istediği mal veya hizmeti üretmektir.


• Üretici açısından bakılınca doğal olarak en az (minimum) maliyet ve en fazla (maksimum) kâr hedef olacaktır.

• Tüketici açısından bakınca da en düşük fiyat ve yüksek kalite tercih edilecektir.

• Tüketici mal veya hizmete az ücret ödemek isterken satıcı ise daha fazla bir ücretle satmayı isteyebilir.

• İşletmelerde stok düzeyi olabildiğince az tutulmaya çalışılır. Çünkü stok, maliyetleri arttırıcı önemli bir etkendir.


• Stoklar Fazla olursa; kiralama, depo, sigorta

gibi maliyetleri gerektirir. • Stoklar Az olduğunda ise; üretimde aksamalar ya da talebi karşılayamamak

olarak karşımıza çıkabilir.


• Üretim yönetimi, belirli girdilerin bir takım üretim süreçlerinden geçirilerek mal veya hizmet elde edilmesini amaçlar.

• Bu amaçların belirlenmesinde; en düşük maliyetle istenilen kalitede ürün üretmek etkin olur.


Kısaca üretim yönetiminin amaçları üç başlık altında ele alınabilir.

1. Tüketici isteklerinin fiyat, zaman, miktar ve kalite açısından en iyi şekilde karşılanması.

2. Stok düzeyinin düşük tutulması ve stok devrinin arttırılması.

3. İşletmenin insan gücü ve makine kaynaklarından yararlanma derecesinin yükseltilmesi


Üretim yönetiminin bu amaçlarının gerçekleştirebilmesi için üretim yöneticilerinin şu işlemleri gerçekleştirmesi gerekir.

Üretim yöneticileri belirli bir mamulün üretiminde çeşitli üretim metotları uygulayabilirler. Alternatif üretim metotları analiz edilerek en etkin metot bulunmalıdır.

Üretim sürecinde taşımayı olabildiğince en aza indirmelidir. Departmanlar ve iş istasyonları etkin biçimde düzenlenmelidir.


Üretim sürecinde kullanılmakta olan hammadde, yarı mamul, yardımcı malzeme, mamul ve diğer kalemlerin stok miktarlarının ekonomik düzeyde olmasını sağlamak amacıyla stok kontrolü yapılmalıdır.

İşletmelerin izleyecekleri mal veya hizmet politikaları önceden belirlenmelidir.


Üretim kontrolü etkin yapılmalıdır.Üretim yöneticilerinin etkin kalite kontrolü

yapması gerekir. İşçilik maliyetlerini kontrol edebilmek amacıyla

hareket ve zaman etütleri yapılması gerekir.Çalışanlara etkin ücret yönetimi ile adil ücret

ödenmelidir.


• Üretim yönetiminin amaçları belirlenirken işletme departmanlarına uyumlu olması gerekir.

• Ürün için gerekli satın alma işlemleri zamanında yapılmalı ve ilgili işlem merkezlerine ulaştırılmalıdır.

• Amaçların belirlenmesinde zorunlu olanlardan kaçınılmamalıdır.

• Bunların en önemlisi müşterinin istediği zamanda ve istediği kalitede teslim etmektir.


• Modern üretim, tam zamanında üretim yönetimidir.

• Bu yaklaşımla ürünler, istenilen zamanda, istenilen miktarda ve istenilen kalitede üretilmektedir.

• Böylece israflar, kayıplar, hatalar önlenebilir.


• Üretim için gereken miktarda stok yapılarak stok maliyetleri aza indirilebilir.

• Hatta tamamlanmış ürünlerin stok maliyeti ortadan kaldırılabilir.

• İşletme kaynakları etkin kullanılarak en uygun üretim yapılabilir.

Tablo1.3:Üretim Yönetiminde Girdi ve Çıktı İlişkileri

SistemTemel

GirdilerKaynaklar

Ana Dönüşüm Fonksiyonları

Tipik Beklenen Çıktılar

Hastane HastalarDoktorlar,

Hemşireler ve tıbbi araçlar

Sağlık Bakımı ve Tedavisi

İyileşmiş hastalar

Lokanta Aç müşteriler Yemek, şef,

garsonlarHijyenik yiyecekler

ve iyi servisTatmin olmuş

müşteriler

Otomobil Fabrikası

Çelik ve motor parçaları

Makineler ve iş görenler

Fabrikasyon ve montaj

Kaliteli arabalar

Üniversite Lise mezunlarıÖğretim üyeleri, kitaplar, sınıflar

Bilgi ve beceri kazandırılması

Eğitilmiş bireyler

SüpermarketAlışveriş yapanlar

Gösterim, stoklanmış ürünler ve satış

elemanları

Alıcıları etiketleme, ürünlerin tanıtımı ve

satış

Tatmin olmuş müşteriler

1.2.3. Üretim Yönetiminin Diğer Bölümlerle İlişkileri

• Üretim yönetiminde işlemler yapılırken işletmenin bütün departmanları ile ilişkileri kaçınılmazdır.

• Departmanları kendi içlerinde ele alırsak bir sistem bütünlüğü oluşamaz.

• Örneğin işletme, üretim için gereken hammadde veya mamul satın alırken ilgili departmandaki gecikmeler üretimi engeller.


• Diğer yandan üretilen malların pazarlanmasında sorun yaşanırsa stok artışı yaşanır.

• İş programları hazırlanırken tedarik zincirinde yaşanacak olumsuz gelişmeler üretimin zamanında yapılmasını engeller.

• Bu ilişkiler işletmelerin büyüklüğüne göre değişir.


• Üretim için gereken mal veya hizmetlerin alımı, satın alma departmanının sorumluluğunda iken bununla ilgili finansman bölümü doğrudan ilişkilendirilmektedir.

• Girdilerin alımından satışına kadar izlenen yolda tüm departmanlar uyum içinde olmak zorundadır. Tedarik zincirinde oluşabilecek sorun üretimi aksatabilir.


• Ürün ile ilgili bilgi edinme, raporlama, iş akışı ve stok kontrolü

üretim mühendisliğinin konusuna girmektedir. • İzlenecek temel politikalar bu bölümün onayı ile

yapılabilir.


• Üretim planlaması, bir ürünün istenilen kalitede istenilen zamanda tüketiciye ulaştırılmasını hedefler.

• Kalite kontrol bölümünün üretim bölümüyle doğrudan bağlantısı olmamasına karşın iletişim içinde olması gerekir.


• Üretim yönetimine ilişkin ilgili bölümler kendi sorumluluklarını yerine getirirken üretim yöneticileri de bölümler arası koordinasyonu iyi sağlamaları gerekmektedir.

• Üretim yöneticileri üretimde asıl girdiden nihai çıktıya kadar olan bölümler arası iletişimi üstlenmelidirler.


• İşletmelerde üretim yönetimini bir sistem olarak ele alırsak parçaların bireysel başarıları yeterli olmaz.

• Sistemin tüm başarısı için, bölümler arası çalışma iyi olmalıdır.

• Birinin olumsuz olması tüm sistemi etkiler. • Bu durum yönetimde sistem anlayışıyla ifade

edilmektedir.


• Üretim yönetiminin iyi işleyebilmesi için ; finans, pazarlama ve insan kaynakları uyumlu olmalıdır.• Üretim çalışmaları işletme içi verimliliği ortaya

koyar. • Bölümlerarası uyumlu çalışma üretimde kolaylık

sağlar.


• Ülkemizdeki çözülmesi gereken temel sorunlardan biri üretim artışını sağlayabilmektir.

• Bu artışı gerçekleştirebilmek için üretim koşullarının iyi olması gerekir.

• Üretim artışları;kapasite planlaması, istihdam ve piyasanın hareketlenmesini sağlar.

1.2.3. Üretim Yönetiminin Organizasyon İçindeki Yeri

• Üretim yönetiminin organizasyon içindeki yeri işletmenin büyüklüğüne göre değişir.

• Küçük işletmelerde satın alma ve üretim bölümü aynı kişilerden olurken, büyük işletmelerde farklı kişilerde olabilir.

• İşletmeler büyüdükçe fonksiyonları ve örgütlenme yapıları değişir.


• Atölye tipi örgütlenmelerde iş yeri sahibi genellikle yöneticilerdir.

• Patron – yönetici işletme fonksiyonlarını kendisi yönetir.

• İşletmeler büyüyünce doğal olarak işletmelerin tüm sorunlarını çözmede yeterli olamazlar.


• Büyük çaplı üretim yapan işletmelerde üst düzey yöneticileri her bölüm için farklı kişilerdir.

• Bu organizasyonlarda karar verme süreci diğerlerine göre daha uzun zaman alır.

• Atölye tipi üretim yapan işletmelerde yönetici genellikle patron olduğu için yetkiler az kişide toplanır.

• Büyük işletmelerde önemli kararların yönetim kuruluna sunulması gerekebilir.


• Ekonomideki temel sorun; kıt kaynakların etkin kullanımıdır.

• Mevcut kaynakların insan ihtiyaçlarını karşılaması için üretime gereksinim vardır.

• Aşağıdaki şekilde bir üretim biriminin fonksiyonel yapısı verilmektedir:

Şekil :1.4.Üretim yönetiminin organizasyon şeması

Üretim yönetimi 1. bölüm

Documents