Turski jezik 1

Abeceda, gramatika struktura, line zamenice, lini sufiksi

Upoznavanje sa jezikom

Turski jezik spada u grupu uralo-altajskih jezika. Postoje neke jezike slinosti sa finskim, maarskim, estonskim, korejskim, mongolskim, japanskim i uzbekistanskim jezikom.ABECEDA - Trk alfabesi

U turskom jeziku postoji 29 slova, 21 suglasnik i 8 samoglasnika.A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Y ZSvako slovo predstavlja jedan glas pa u turskom jeziku vai isto pravilo kao u srpskom:Pii kako govori, itaj kako je napisano.Razlika postoji samo u nekoliko slova i kada to nauite moete bez problema da itate turski.

U turskom jeziku ne postoji glas C.Tursko slovo C nekada zvui kao nae a nekada kao umekano D.Tursko slovo J je nae a tursko Y je nae J.

jeton - etonMaya - MajaTanya - TanjaAko se zovete Maja,Tanja, napisaete - Maya, Tanya, inae e Turci vae ime proitati Maa,Tana.

Ova dva slova su ista kao u srpskom, jedina razlika je poloaj crtice.U turskom se pie sa donje strane slova.U turskom ne postoji slovo - glas .Evo nekih turskih rei koje postoje u srpskom jeziku, umesto slova je slovo .orba oban izme eme ay orap eki arafTurska slova koja ne postoje u srpskom jezikumeko G, ovo slovo se praktino ne uje ali menja izgovor rei u kojima se nalazi.Primeri:u rei deil ovo slovo se uje kao slabo y.Ako se nalazi iza samoglasnika onda taj samoglasnik dobija na duini.da (planina), izgovara se kao daa.oul (sin), izgovara se kao ooul.

I

Ovo slovo jeibez take.Izgovara se kao neodreen lanau engleskom (a boy, a book).kap - vrataNe ita se kapi jer na kraju nije slovoive je slovo.( i veliko i malo slovo se piu bez take, slovoiima taku i kad je veliko slovo)

I i

U srpskom jeziku je svejedno da li emo slovoipisati sa takom ili bez nje ali u turskom je to veoma vano jer su u pitanju dva razliita slova-glasa. Izgovaraju se slino kao u nemakom jeziku.........................................

harf - slovonsz harf - suglasniknl harf - samoglasnik...................................................................................

Pravila vezana za suglasnike

P K Tkada se na re koja se zavrava ovim suglasnicima dodaje sufiks koji poinje samoglasnikom, slova p k t prelaze u druga slova.p --> bmektup - pismo, benim mektubum - moje pismo --> caa - drvo, aacn tepesi - kronja drvetak --> ocuk - dete, ben ocuum - ja sam detet --> ddrt - etiri, drdnc - etvrtiIzuzetakhayat - ivot, benim hayatm - moj ivot

Ovo pravilo ne vai za kratke rei (jednoslone rei)sa - kosa, benim sam - moja kosa

F P K H S Tposle ovih slova sufiksi koji poinju sadicse menjaju.d --> t c --> Ako su sufiksi da, de, ca, ce, posle ovih slova postae ta, te, a, e.Ova slova ete lake zapamtiti koristei reenicu:Fe Paa oK HaSTa.Fe paa je mnogo bolestan.(sigurno ne postoji ime Fe, ali, reenica pomae da se zapamte ovi suglasnici)U nekoliko lekcija na blogu imate primere ovog pravila.snf - uionicasnfta - u uionici, lekcija 4komak - tratiBen kotum - Trao sam, lekcija 5................................................................................

Gramatika struktura

Gramatika struktura je potpuno drugaija od indo-evropskih jezika.Turska gramatika postaje jednostavna kada se naviknete na njen stil.Sve je precizno odreeno, postoje jasna pravila koja treba nauiti. Osnovne specifinosti po kojima se turski razlikuje od evropskih jezika su: red rei u reenici, sufiksi, harmonija samoglasnika, nema roda.Red rei u reeniciTipina turska reenica ima sledei redosled:subjekat - objekat - glagolArkadam araba ald.Moj drug kola kupio je.

arkada - drugarkadam - moj drug (prisvojni sufiksi, lekcija 2)araba - kolaalmak - kupitiald - kupio je (prolo vreme, lekcija 5)

Sufiksi (nastavci)Turski jezik spada u aglutinativne jezike.To znai da se na koren rei dodaju razliiti sufiksiime se dobijaju rei razliitog znaenja. Line zamenice, prisvojne zamenice, predlozi, vremena... sve se gradi dodavanjem sufiksa na koren rei.Neki pojmovi koji se u veini jezika iskazuju sa nekoliko rei, pa i celom reenicom, u turskom jeziku se iskau jednom reju na iji koren je "zalepljeno" nekoliko sufiksa.Primeri:

Evimden- Iz moje kueEv - im - denkua-moja-iz

Kalbimdesin -Ti si u mom srcuKalb im - de - sinsrce - moje - u - ti sikalp-srce (ispred samoglasnika p prelazi u b)

Kalp je re stranog porekla pa predstavlja izuzetak kada je dodavanje sufiksa u pitanju.Po vokalnoj harmoniji trebalo bi da bude kalbmdasn, ali nije tako.Posetilac bloga Senzen je ovo objasnila u komentarima ispod lekcije,15.02.2013.Harmonija samoglasnika - vokalna harmonija

Samoglasnici su podeljeni u grupe.

1. Velika harmonija,samoglasnici su podeljeni u dve grupe.(eng: major vowel harmony)A I O U E

2. Mala harmonija,samoglasnici su podeljeni u etiri grupe:(eng: minor vowel harmony)A I E O U

Koji samoglasnik e biti u prvom sufiksu zavisi od poslednjeg samoglasnika u rei na koju se dodaje sufiks.

araba- kolaarabada- u kolimada - sufiks za lokaciju

ev - kuaevde- u kuide - sufiks za lokaciju

evim - moja kuaim - prisvojni sufiksevimde- u mojoj kuiev - im - dekua moja u

Samoglasnik iz prvog sufiksa nije uvek isti kao poslednji samoglasnik u rei na koju se dodaje sufiks, ali mora da bude iz iste grupe.

arabada- ovde imamo isti samoglasnikevimde - ovde imamo razliite samoglasnike, e i (u istoj su grupi).

U vokalnoj harmoniji postoje jasna pravila upotrebe samoglasnika u sufiksima, nema nagaanja. U svakoj lekciji u napisati ta pravila.

Jednina i mnoinaNastavci za mnoinu su lar i ler.

aou ei - poslednji samoglasnik u rei na koju dodajemo sufiks lar lerkitap - knjigakitaplar - knjigeocuk - deteocuklar - decakpek - paskpekler - psikedi - makakediler - make

Kada se u mnoini navodi broj onda se ne dodaju nastavci lar ler.yaprak - listyapraklar- lie yaprak - tri lista

Izuzetaksaat - satsaatler - satiRe saat je re stranog porekla pa dolazi do odstupanja u vokalnoj harmoniji.Mnoina bi trebala da bude saatlar ali nije tako, mnoina je saatler.

Nema rodaU turskom jeziku nema roda u linim zamenicama.on, ona, ono = oOn dolazi.Ona dolazi. O geliyor.Ono dolazi............................................................................................................................

GRAMATIKA

Line zamenice - ahs zamirlerieng: Personal pronounsahs - lice, osobazamir - zamenica

Lini sufiksi - ahs eklerek - sufiksekler - sufiksi

olmak - bitisadanje vreme: sam, si, je, smo, ste, su

Tabela linih sufiksa

a ei ou - poslednji samoglasnik u rei na koju dodajemo sufikse iz tabele(u govornom jeziku tree lice jednine nema sufiks, ipak, pogledajte lekciju 7)

Primeri za sve etire kolone:avukat - advokat, retmen - uitelj/nastavnik, doktor, kt lo

Ben avukatm JasamadvokatAvukatm Advokatsam

Sen retmensin Tisiuiteljretmensin UiteljsiSiz doktorsunuzVistedoktori(Vi ste doktor, persiranje)

NapomenaAvukat nije turska re pa za nju ne vai pravilo po kojem slovo t postaje d kada je ispred sufiksa koji poinje samoglasnikom.

Ako se re zavrava samoglasnikom, kao u kt, tada se ispred sufiksa koji poinje samoglasnikom dodaje slovo y.Dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga.Zato je ben ktym, biz ktyz.Jo jedan primer:anne (majka)Ben anneyim Ja sam majkaBiz anneyiz Mi smo majkeNegacijaZa negaciju se koristi redeil. Na nju se lepe lini sufiksi.Uvek se koriste sufiksi iz kolone ei zbog poslednjeg samoglasnika u rei deil.

imenica, pridev ..... deil + lini sufiksi (ei kolona)

Ben doktordeilim JanisamdoktorSen doktor deilsin Ti nisi doktorO doktor deil On,ona nije doktorBiz doktor deiliz Mi nismo doktoriSiz doktor deilsiniz Vi niste doktori (Vi niste doktor, persiranje)Onlar doktor deiller Oni nisu doktoriNema potrebe da se naglaava Ben,Sen... i u srpskom je dovoljno rei- Nisam doktor.Dakle, moe samo da se kae: Doktor deilim.

Na imenicu, pridev se ne stavlja nastavak za mnoinu lar, ler.Ne moe da se kae:Biz doktorlar deiliz.

Upitni oblik

imenica, pridev ..... m mi mu m + lini sufiksi a ei ou

m mi mu m = da li

Ben doktormuyum?Da li samja doktor?Sen doktor musun? Da li si ti doktor?O doktor mu? Da li je on doktor?Biz doktor muyuz? Da li smo mi doktori?Siz doktor musunuz? Da li ste vi doktori? (Da li ste Vi doktor, persiranje)Onlar doktorlar m? Da li su oni doktori?

Onlar: nastavci, lar, ler, idu uz imenicu, pridev.......................................................................................................................................

REI

PozdraviSelam - zdravo, pozdravMerhaba - zdravoGnaydn - dobro jutroyi gnler - dobar dan (pogledajte napomenu)yi akamlar - dobro veeyi geceler - laku no

Ho geldiniz - Dobrodoli (mnoina i persiranje)Ho geldin - Dobro doaoHo bulduk - Bolje vas naao, Bolje te naao

Hoakaln - Dovienja, kae onaj koji odlaziGle gle - Dovienja, kae onaj koji ostajeGrrz, Grmek zere -Vidimo seNapomena:iyi gnler moe da se kae i na rastanku, tada nema znaenje Dobar dan, ve- elim ti lep dan. Have a nice day.

ZahvaljivanjeTeekkr ederim - Hvala VamTeekkrler - Hvalaok teekkrler - Puno hvala (thanks a lot)Sa ol - Hvala (prisnije, za prjatelje)Rica ederim - Nema na emuBir ey deil - Nema na emu

Sa ol bukvalno znai budi zdrav (be healthy)sa - healthyol,olmak biti (to be)

yi gnler.yi gnler.Naslsnz?yiyim, teekkr ederim. Siz naslsnz?Ben de iyiyim, teekkrler.

nasl - kakonaslsn - kako sinaslsnz - kako steiyi - dobroiyiyim - dobro samben de - i ja, i meni, takoeiyi -y-im, dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugog pa se izmeu ubacuje y.

Turski jezik 2Nove rei, gramatika: prisvojne zamenice

Merhaba :)

evet - dahayr - nevar - imayok - nemaYok se moe koristiti i kao ne. I kod nas ne i nemam mogu biti odgovori na pitanje:Ima li tu knjigu?Ne/Nemam

Ne? ta?Neden? Zato?doru - tano, ispravnoyanl - netano, pogreno...............................................................................................................

Dani

gn - dangnler - daniHafta - nedelja, sedmicapazartesi - ponedeljaksal - utorakaramba - sredaperembe - etvrtakcuma - petakcumartesi - subotapazar - nedelja

Mrzim ponedeljak Mrzim ponedeljak Mrzim ponedeljak Ali danas je utorak?!

bugn - danasdn - jueyarn - sutraevvelki gn, evvelsi gn - prekjuebr gn - prekosutra

Bugn gn ne?Koji je danas dan?ki gn nce.Pre dva dana.

gn - dan (24 sata)gnduz - dan, dok ima svetlagece - nosabah - jutrole - podneleden sonra - posle podneakam - veegece - nogece yars - pono

dn akam - jue uveeyarn sabah - sutra ujutru

hafta ii radna nedeljahafta sonu vikendgeen hafta prola nedeljagelecek hafta sledea nedeljatarih - datumbugnn tarihi - dananji datum (todays date)Bugnn tarihi ne?Koji je danas datum?

............................................................................................................

Godinja doba i meseci

mevsim - godinje dobamevsimler - godinja dobaay - mesecaylar - meseciyl, sene - godina (arap. sene)asr, yzyl - vek

Prolee i jesen, moe i ovako da se kae:ilkabahar - baharsonbahar - gz

Bu ay hangi ay?Koji je ovo mesec?

be ay nce - pre pet meseciyarm sene - pola godinegeen yl - prole godine

...........................................................................................................

Porodica i familija Aile ve akraba

ocuk - detekz se koristi i za: devojica, devojkatorun - unuk, unuka

..........................................................................................................................

GRAMATIKA

Prisvojne zamenice - yelik zamirlerieng: Personal possessive pronouns

Bez poznavanja prisvojnih zamenica nemogue je sastaviti i prostu reenicu:Kako se zove?U turskom se to pitanje postavlja kao u engleskom:What is your name ( Koje je tvoje ime)Da bi mogli da zaponemo razgovor- upoznavanje, moramo da nauimo prisvojne zamenice. Naravno, i prisvojne zamenice su u formi sufiksa. Nije teko, videete.

Prisvojni sufiksi - yelik ekler

a) re na koju dodajemo sufiks se zavrava suglasnikom

a e i o u - poslednji samoglasnik u rei na koju dodajemo prisvojni sufiks

Primeri za prvu kolonu iz tabele ( a )arkada - drugBenim arkadam Moj drugSenin arkadan Tvoj drugOnun arkada Njegov/njen drugBizim arkadamz Na drugSizin arkadanz Va drugOnlarn arkadalar Njihov drug

arkadalar- drugoviBenim arkadalarm Moji drugoviSenin arkadalarn Tvoji drugoviOnun arkadalar Njegovi/njeni drugoviBizim arkadalarmz Nai drugoviSizin arkadalarnz Vai drugoviOnlarn arkadalar Njihovi drugovi

Njihov drug, njihovi drugovi- isto se kae, Onlarn arkadalar.Ne moe da se kae arkadalarlar.

ad - imeBenim adm Onur. Moje ime je Onur.Senin adn Kerem. Tvoje ime je Kerem.Onun ad Deniz. Njeno ime je Deniz.

Za persiranje se koristi sizin, mnoina, kao u srpskom.Sizin adnz Nadida.Vae ime je Nadida.........................................

b) re na koju dodajemo sufiks se zavrava samoglasnikom

Primer za drugu kolonu iz tabele ( e i )anne- majkaBenim annem Moja majkaSenin annen Tvoja majkaOnun annesi Njegova, njena majkaBizim annemiz Naa majkaSizin anneniz Vaa majkaOnlarn anneleri Njihova majka

NegacijaNa kraju reenice se doda redeilna koju su zalepljeni lini sufiksi (ei kolona).

Ben senin arkadandeilim.Janisamtvoj drug.Sen benim arkadam deilsin. Ti nisi moj drug.O benim arkadam deil. On nije moj drug.Biz sizin arkadalarnz deiliz. Mi nismo vai drugovi.Siz bizim arkadalarmz deilsiniz. Vi niste nai drugovi.Onlar bizim arkadalarmz deiller. Oni nisu nai drugovi.

Upitni oblikZavisno od poslednjeg samoglasnika u prethodnoj rei na kraju reenice se dodaju:

mmimum+ lini sufiksi

mmimum= da lia ei ou

Sen benim arkadammsn?Da li si timoj drug?Ben senin arkadan mym? Da li sam ja tvoj drug?Deilsin! Nisi!O senin arkadan m? Da li je on tvoj drug?

teyze - tetkaSen benim teyzem misin? Da li si ti moja tetka?

Senin annen retmen mi? Da li je tvoja majka uitelj?Sen doktor musun? Da li si ti doktor?

.....................................................................................

Da vidimo kako izgleda to tursko skraivanje reenica korienjem sufiksa:

Benim arkadam.Moj drug.Sen benim arkadamsn. Ti si moj drug.Arkadamsn.

Arkadamsn drugmojsi

Benim annem. Moja majkaSen benim annemsin. Ti si moja majka.Annemsin.

Annemsinmajkamojasi..............................................................................................

Vebanje

Upoznavanje

yi gnler. Benim adm Onur. Sizin adnz ne?Benim adm Sedef.Memnun oldum.Ben de memnun oldum.Sizin adnz ok gzel.Teekkrler.

Dobar dan. Moje ime je Onur. Kako se Vi zovete?Moje ime je Sedef.Drago mi je.I meni je drago.Vae ime je veoma lepo.Hvala.

Prevedite reenice:Ti si moja majka.Ti nisi moja majka.Da li si ti moja majka?Moja majka je advokat.Tvoja majka nije advokat.Da li je njegova majka advokat?Ne. Njegova majka nije advokat.Njegova majka je doktor.

Turski jezik 3 Fiiller - glagoli

fiil - glagol

U turskom jeziku glagoli se zavravaju samakimek.Deo ispred mak i mek je koren glagola. Na koren se dodaju razliiti sufiksi.

a o u e i - poslednji samoglasnik u korenu glagola mak mek

Ako u korenu glagola postoji samo jedan samoglasnik, on se uzima kao polazna taka za dodavanje sufiksa.

Lista glagolasa leve strane su glagoli koji se zavravaju sa mak, sa desne glagoli koji se zavravaju sa mek, postavila sam primere za svaki samoglasnik (crveno obojeno)

Glagolske imeniceJednostavno se formiraju, samo se izostavi slovo k na kraju glagola.yazma - pisanjerenme - uenjeokuma - itanje.....................................................................................................................

imdiki zaman Sadanje vreme

eng: Present continuous tenseimdi - sada

imdiki zaman se gradi tako to se na koren glagola dodaju odreeni sufiksi na koje se zalepe lini sufiksi. Sufiksi za imdiki zaman su: yor, yor, iyor, uyor, yor

Razlikujemo dva sluaja: kada se koren glagola zavrava suglasnikom i kada se koren glagola zavrava samoglasnikom.

1.Koren glagola se zavrava suglasnikom

glagol + yor iyor uyor yor + lini sufiksi

Vokalna harmonija - pravilo

a ei ou yor iyor uyor yor

a ei ou - poslednji samoglasnik u glagolu na koji dodajemo sufikse.

Lini sufiksi su uvek iz tree kolone (o u) jer je poslednji vokalo u nastavkuyor.

sevmek - voletisev -iyor -um

Ben seviyorum Ja volimSen seviyorsun Ti volisO seviyor On,ona,ono voliBiz seviyoruz Mi volimoSiz seviyorsunuz Vi voliteOnlar seviyorlar Oni vole

Seni seviyorum.Volim te.

gelmek -doiBen geliyorum.Ja dolazim.

komak - tratiBen kouyorum.Ja trim.

2.Koren glagola se zavrava samoglasnikom

glagol + yor + lini sufiksi

yrmek - hodatiyr - yor -um

Ben yryorum Ja hodamSen yryorsun Ti hodaO yryor On hodaBiz yryoruz Mi hodamoSiz yryorsunuz Vi hodateOnlar yryorlarOni hodaju

2* Kada se korenzavrava samoglasnicimaa, eslovaa,ese izbace iz korenaiispredyor se ubaci samoglasnik u skladu sa vokalnom harmonijom. Slovaa,ene mogu biti ispredy.

balamak- poeti

BenbalyorumJa poinjemSenbalyorsunTi poinje

Ne moe da se kae:Ben balayorum.

Negacija

ispred yor se dodajummimum

aeioummimum

BengelmiyorumJa ne dolazimSen komuyorsunTi ne triO sevmiyor On ne voli

Upitni oblik

glagol + ( i u ) yor ... mu + lini sufiksi

Uvek jemuzbogouyor.Izuzetak je tree lice mnoine (lini sufiks ostaje uz glagol).

bilmek - znatiBen biliyor muyum? Da li ja znam?Senbiliyormusun?Da li ti zna?Obiliyormu?Da li on zna?Onlar biliyorlar m? Da li oni znaju?

Trkebiliyormusun?Da li zna turski?Evet, biliyorum.Da, znam.Hayr, bilmiyorum.Ne, ne znam...................................

Ako pitanje ne poinje sada live sata...

Neyapyorsun?ta radi?

Kitapokuyorum.itam knjigu.

Kada u reenici postoje dva glagola, prvi je u infinitivu a drugi u odreenom obliku(vreme, lice)

Benrenmekistiyorum.JauitielimTurski jezik 4 Padei

tur: smin hallerieng: noun statesisim - imenica, hal - stanje

U turskom jeziku postoji 5 padea i ne zovu se kao nai padei (na kraju lekcije sam postavila sliku sa nazivima turskih padea).Meutim, osim ovih pet, ima jo sluajeva kada se na imenicu dodaju nastavci.Da bi bilo jednostavnije za razumevanje, padee u objasniti koristei nau podelu.Padei u srpskom jeziku su: nominativ, genitiv, dativ, akuzativ, vokativ, instrumental, lokativ.Ovoj listi emo dodati jedan turski pade - ablativ........................................................................................Iza imena osoba, gradova i drava stavlja se apostrof pre sufiksa.

1. NominativKo?ta?eng: what, whoKim? Ne?Nominativ nema sufikse (nastavke).

Bu bir ev.Ovo je jedna kua.ev - kua

U srpskom jeziku ne naglaavamo da je tojednakua, ali, u turskom se menja znaenje ako se izbaci rebir.Bu ev.Ova kua.........................................................................

2. GenitivPade koji oznaava pripadnost.eng: whoseOd koga? iji? Od ega?Kimin?

a ei ou - poslednji samoglasnik u rei na koju se dodaje sufiksn in un nnn nin nun nn

U prvom redu su nastavci koji se dodaju na re koja se zavrava suglasnikom (Tarkan).U drugom redu su nastavci koji se dodaju na re koja se zavrava samoglasnikom. (Marko)

Tarkan'n en gzel arks.Tarkanova najlepa pesma.ark - pesmaarks - njegova pesma (s-prisvojni sufiks)gzel - lepaen gzel - najlepa

Marko'nun evi.Markova kua.

Fatmagl'n suu ne?ta je Fatmagulina krivica? What is Fatmagl's fault?Kod nas je prevedeno: ta je skrivila Fatmagul?

su - krivica, grekabenim suum - moja krivicasenin suun - tvoja krivicaonun suu - njegova, njena krivicane - ta

Rahmi KetenciFatmagl'n abisi, Mukaddes'in kocas

Mukaddes KetenciFatmagl'n yengesi, Rahmi'nin kars

abi - stariji bratyenge - snajakoca - mu, suprugkar - ena, supruga

Umesto koca i kar moe da se kae ie(mu, ena)Rahmi'nin ei, Mukaddes'in ei (Rahmijeva ena, Mukadesin mu)

Genitivne veze je sjajno objasnioneko ko se potpisao sa S.Pogledajte u komentarima ispod lekcije, 28 nov 2013. 3. DativOznaava kretanje ka neemu.engl: to, towardsKome? Ka emu?(Gde)Kime? Nereye?

a o u e i - poslednji samoglasnik u rei na koju se dodaje sufiksa ya na e ye ne

gitmek - iiYarn stanbul'a gidiyorum.Sutra idem u Istanbul.Eve gidiyorum.Idem kui.Evime gidiyorum. (ev-im-e... im - prisvojni sufiks)Idem mojoj kui.Sufiksiya yese koriste iza rei koje se zavravaju samoglasnikom.Trkiye'ye gidiyorum.Idem u Tursku.

Ne moe da se kae gitiyorum.gitmek, u sadanjem vremenu (imdiki zaman) kada je izatneki samoglasniktprelazi ud.To nije uvek sluaj, npr kapatmak zatvoritiBen kapatiyorum ja zatvaram.

Sufiksina nese dodaju iza prisvojnih sufiksa koji se zavravaju samoglasnikom.(tree lice jednine i mnoine).

araba - auto, kolaarabama ka mom autuarabana ka tvom autuarabasna ka njegovom autu arabamza ka naem autuarabanza ka vaem autuarabalarna ka njihovom autu

4. AkuzativKoga? ta?Kimi? Ne?kimi- za ljude i ivotinje, ne-za stvari, objekte...a ei ou i u

Dva primera sa glagolom grmek - videti.Akuzativ koristite kada ste videli neto konkretno, neto odreeno...Ne/kimi grdn?ta/koga si videla?Evi grdm.I sawthehouse.Videla sam kuu. (odreenu kuu, ne bilo koju)Bir ev grdm.I sawahouse.Videla sam jednu kuu. (neku, bilo koju)Kediyi grdm.Videla sam maku. (odreenu maku, ne bilo koju)

Bir kedi grdm.Videla sam jednu maku. (neku, bilo koju)

kedi-makakedi-y-iubacuje se y jer dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga............................

Kada sufiks za pade dodajemo iza prisvojnih sufiksa koji se zavravaju samoglasnikom (tree lice jednine i mnoine) pre sufiksa za pade ubacuje se slovon.Evlerini grdm.Video sam njihovu kuu.ev-leri-ni...................................................................

5. LokativPade za lokaciju, gde se neko, neto nalazi.Gde? Gde je? Kod koga?Nere? Nerede? Kimde?

a o u e i da ta nda de te nde

Kitap masada.Knjiga je na stolu.kitap - knjigamasa - sto

Anne nerede? Anne evde.Gde je majka? Majka je u kui.

Hasan okulda deil.Hasan nije u koli.okul - kola

Nastavcita tekada se re zavrava slovima f p k s t.(Fe Paa oK HaSTa)

Snfta oturuyorum.Sedim u uionici.snf - uionicaNastavcinda nde, ako postoje dve imenice onda se drugoj imenici dodaje nastavak.

Dil kursunda.Na kursu jezika.

ocuk parknda.U dejem parku.....................................

Ben neredeyim? Gde sam ja?Sen neredesin? Gde si ti?O nerede? Gde je on?Biz neredeyiz? Gde smo mi?Siz neredesiniz? Gde ste vi?Onlar neredeler? Gde su oni?

Ben okuldayim.Ja sam u koli..............................................

6. VokativDozivanje, pozivanje, uzvik, obraanje nekome. Ne postoji u turskom. Kada se nekome obraamo, kada nekoga zovemo, kaemo:Milan gel - MilanedoiHasan gel - HasanedoiAbla gel - Sestrodoi............................................

7. InstrumentalS kim? S im?Kimle?eng: with, by, and a o u e i la yla le yle

Hasan Aye'yle konuuyor.Hasan razgovara sa Aje.Aye, zavrava se samoglasnikom pa se ubacuje y ispred sufiksa.

Arabalaryla gidiyoruz.Idemo sa njihovim kolima.araba-lar-ylaUmesto sufiksa moe da se upotrebi reile - sa.Hasan ile Aye tv seyrediyor.Hasan gleda tv sa Aje...............................................

8. AblativOd koga? Odakle? Od kada, iz, krozeng: where from, by, since, throughKimden? Nereden?(u govornom jeziku nereden =nerden)

a o u e i dan tan ndan den ten nden

evden- iz kueevimden- iz moje kue

Nastavcindan ndense dodaju iza prisvojnih sufiksa koji se zavravaju samoglasnikom(tree lice jednine i mnoine).

evlerinden- iz njihove kueev-leri-nden.........................

dan, den, tan, ten + beri = od (since)

Sabahtan beri yamur yayor.Od jutros pada kia.Jo nekoliko primera:Hasan Trkiye'den geliyor.Hasan dolazi iz Turske.gelmek-doi

Aye tatilden dnd.Aje se vratila sa odmora.tatil - odmordnmek - vratiti seTren tnelden geiyor.Voz prolazi kroz tunel............................................

Line zamenice se menjaju po padeima.

ins: moe da se kae na oba naina

ben - jabenim - mojbana - menibeni - menebende - kod menebenimle - sa mnombenden - od mene

Beni seviyor musun?Da li me voli?Gel benimle.Poi sa mnom.

E sad, zato je ovo ovako, ne znam, ali sufiksi za ablativ se koriste i u ovim reenicama:

Senden nefret ediyorum.Mrzim te.Ne moe da se kae: Seni nefret ediyorum.Benden neden nefret ediyorsun?Zato me mrzi?Senden nefret etmiyorum.Ne mrzim te.

Pazartesi'den nefret ediyorum.Mrzim ponedeljak.........................................

Vebanje

Dodavanje sufiksa u skladu sa vokalnom harmonijom.Koja reenica je tana?1. Sutra idem u Bodrum.a) Yarn Bodrum'ta gidiyorum.b) Yarn Bodrum'e gidiyorum.c) Yarn Bodrum'ya gidiyorum.d) Yarn Bodrum'a gidiyorum.

2. On ivi u Ankari.a) O Ankara'ya yayor.b) O Ankara'da yayor.c) O Ankara'dan yayor.d) O Ankara'de yayor.3. Dolazim iz Izmira.a) zmir'de geliyorum.b) zmir'dan geliyorum.c) zmir'e geliyorum.d) zmir'den geliyorum..............................

smin halleriDa ste uenik u Turskoj, padee bi uili po nazivima na donjoj slici.

Turski jezik 5Gemi zaman- di Prolo vreme

eng: Past simple tensegemek - proi

I prolo vreme se gradi dodavanjem nastavaka na koren glagola.Nastavci za prolo vreme su d di du d.

glagol + d di du d + lini nastavci

Lini nastavci za prolo vreme nisu isti kao lini nastavci iz prve lekcije:Ben -mSen -nO - /Biz -kSiz -nz niz nuz nzOnlar -lar ler

Vokalna harmonijaa ei ou -poslednji samoglasnik u glagolud di du d

aoueioular ler

Kada su poslednja slova u korenu glagola: f p k h s tnastavci sut ti tu t...............................................................................................................................anlamak - razumetianla-d-mBen anladm Razumeo samSen anladn Razumeo siO anlad Razumeo jeBiz anladk Razumeli smoSiz anladnzRazumeli steOnlar anladlarRazumeli su

sevmek - voletiBen sevdimVoleo samSen sevdinVoleo siO sevdiVoleo jeBiz sevdikVoleli smoSiz sevdinizVoleli steOnlar sevdilerVoleli su

gelmek -doiBen geldimDoao samSen geldinDoao siO geldiDoao jeBiz geldikDoli smoSiz geldinizDoli steOnlar geldilerDoli su

komak - tratiBen kotum Trao samSen kotun Trao siO kotu Trao jeBiz kotuk Trali smoSiz kotunuz Trali steOnlar kotular Trali su

almak - raditiBen altm Radio samSen altnO altBiz altkSiz altnzOnlar altlar..........................................................................

Negacijaglagol + ma me + d di + nastavci m n / k nz niz lar lerNastavci za negaciju sumame.Po vokalnoj harmoniji izama meslede nastavci za prolo vremed di.Znai, u negaciji nemamo nastavke du d, zato u drugom licu moine (siz-vi) nema nastavaka nuz i nz.

Vokalna harmonijaa ou e i -poslednji samoglasnik u glagolu ma me

Primeri:anlamakBen anlamadm Nisam razumeoSen anlamadn Nisi razumeoO anlamad Nije razumeoBiz anlamadk Nismo razumeliSiz anlamadnz Niste razumeliOnlar anlamadlar Nisu razumeli

sevmekSevmedim Nisam voleoSevmedin Nisi voleoSevmedi Nije voleoSevmedik Nismo voleliSevmediniz Niste voleliSevmedilerNisu voleli

napomena:nema potrebe da se koriste ben,sen,o,biz,siz,onlar zato to se po nastavku vidi o kojem licu se radi, sevdim, sevmedim, zbog slovamna kraju jasno je da je u pitanju prvo lice jednine. Isto je i u srpskom, ne moramo da kaemo ja nisam voleo, dovoljno je rei nisam voleo.......................

Upitni oblik

Gradi se veoma jednostavno.Posle pozitivnog oblika dodaju se reim mi mu m(da li)

Ben anladm m? Da li sam razumeo?Ben sevdimmi? Da li sam voleo?Ben kotummu? Da li sam trao?Ben grdm m? Da li sam video?

grmek - videti................................................

Tabela linih sufiksa za prolo vremeolmak - biti

zengin - bogatZengin oldum Bio sam bogat (Zengindim, moe i tako da se kae)Zengin deildim. Nisam bio bogat.Zengin miydim? Da li sam bio bogat?

Evdeydik. Bili smo u kuiEvde deildik. Nismo bili u kuiEvde miydik? Da li smo bili u kui?

Evde-ydikmi-ydikKada se re zavrava samoglasnikom, ispred sufiksa za prolo vreme se ubacuje slovo y......................

gen - mlad, mladaGentm. Bio sam mlad, bila sam mladaGen deildim. Nisam bio mladGen miydim? Da li sam bio mlad?

FPKHSTposle ovih slova, slovodprelazi utpa su lini sufiksi: tm tim tum tm itd...Reenica koja moe da vam pomogne da zapamtite ova slova:Fe Paa oK HaSTaFe paa je mnogo bolestan

Turski jezik 6Gelecek zaman Budue vreme

Budue vreme se gradi tako to se na koren glagola dodaju nastavci acak, ecek i na njih se zalepe lini sufiksi.

glagol + acak, ecek + lini sufiksi(lini sufiksi, lekcija turski 1)

Vokalna harmonijaa o u e i acak ecek.......................................................................................

Kada se koren glagola zavrava suglasnikomk-kada lini sufiks poinje samoglasnikom, slovoku acak ecek se pretvara u .

kapatmak - zatvoritikapat -aca - m

Ben kapatacamJa u zatvoritiSen kapatacaksn Ti e zatvoritiO kapatacak On e zatvoritiBiz kapatacaz Mi emo zatvoritiSiz kapatacaksnz Vi ete zatvoritiOnlar kapatacaklarOni e zatvoritigelmek - doigel-ece - imBen geleceim Doi uSen geleceksin Doi eO gelecek Doi eBiz geleceiz Doi emoSiz geleceksiniz Doi eteOnlar gelecekler Doi e

t -du glagolu gitmek, ako je izatsamoglasnik, t prelazi u d.

gitmek - ii, otiigid -ece - imBen gideceim Otii u Sen gideceksin Otii eO gidecek Otii eBiz gideceizOtii emoSiz gideceksiniz Otii eteOnlar gidecekler Otii e

U govornom jeziku kae se:Ben gidicemBiz gidicez

Kada se koren glagola zavrava samoglasnikomDva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga pa se ubacuje slovoyizmeu.aramak - traitiara-y-aca-mBen arayacam Ja u traitiSen arayacaksn Ti e traitiO arayacak On e traitiBiz arayacaz Mi emo traitiSiz arayacaksnz Vi ete traitiOnlar arayacaklar Oni e traitisylemek - priatisyle-y-ece-imBen syleyeceimJa u priati

....................................................................................

Negacija

glagol+ma me+ acak, ecek+ lini sufiksi

a o u e i ma me

Poto su sufiksi za negacijuma me, uvek se ispred acak, ecek ubacuje slovo y.

gelmekgel-me-y-ece-im

Ben gelmeyeceim Ja neu doi

Sengelmeyeceksin Ti nee doiO gelmeyecek On nee doiBiz gelmeyeceiz Mi neemo doiSiz gelmeyeceksiniz Vi neete doiOnlar gelmeyecekler Oni nee doi

unutmak - zaboravitiunut-ma-y-aca-m

Ben unutmayacamJa neu zaboravitiSen unutmayacaksnTi nee zaboravitiO unutmayacakOn nee zaboravitiBiz unutmayacazMi neemo zaboravitiSiz unutmayacaksnzVi neete zaboravitiOnlar unutmayacaklarOni nee zaboraviti

Seniunutmayacam- Neu te zaboraviti

....................................................................................

Upitni oblik

glagol + acak, ecek ...... m mi + lini sufiksi

gelmekBen gelecek miyim? Da li u doi?Sen gelecek misin? Da li e doi?O gelecek mi? Da li e doi?Biz gelecek miyiz? Da li emo doi?Siz gelecek misiniz? Da li ete doi?Onlar gelecekler mi? Da li e doi?.........................................................................................................

zengin - bogatolmak - biti

Zengin olacam. Biu bogat.ol - aca - m

Zengin olmayacam. Neu biti bogat.ol-ma-y-aca-m

Zengin olacak mym? Da li u biti bogat?

Turski jezik 7

Vebanje

U ovoj lekciji emo vebati neke do sada nauene stvari. Preveemo tekst audio lekcijeGospodin Bari - Bar beyU turskom jeziku re gospodin dolazi posle imena, a ne ispred prezimena...........................U tekstu postoje: prisvojni sufiksi,imdiki zaman,padei (lekcije 2,3,4).

Zadatak:pauzirajte video i na papiru napiite:a) rei u kojima postoje prisvojni sufiks i padeb) rei u kojima postoji padec) glagol u sadanjem vremenu, pozitivan oblikd) glagol u sadanjem vremenu, negativan oblik

Koliko padea je korieno u ovom tekstu i koji su to padei?Koliko glagola postoji u ovom tekstu i koji su to glagoli?........................ Nemojte da gledate tekst ispod slike, probajte sami :)

Prisvojni sufiks i padeiine, evinei - posaoii - njegov posaoiine - ka njegovom poslu ( mi kaemo - na posao)ev - kuaevi - njegova kuaevine - ka njegovoj kuiPadeiokulda, evdeu koli, u kui (lokativ)okulaka koli, u kolu (dativ)Glagoli u sadanjem vremenu, imdiki zamangitmek - ii gidiyor, gitmiyoryemek - jesti yiyorgelmek - doi geliyoryapmak - raditi, praviti yapyor, yapmyorokumak - itati okuyordinlemek - sluati dinliyoroturmak - sedeti oturuyorresim yapmak - crtati, slikati resim yapyor

Moda su vas zbunile rei yiyor- on jede, dinliyor- on slua.Podseanje, trea lekcija, slovaa,eispred yor postaju i.yemek - jestiBen yiyorum Ja jedemSen yiyorsun Ti jedeO yiyor On jedeBiz yiyoruz Mi jedemoSiz yiyorsunuz Vi jedeteOnlar yiyorlar Oni jeduNe moe da se kae Ben yeyorum, ben dinleyorum.yemek je takoe i hrana, jeloyemek yapmak - praviti jelo, yemek piirmek - kuvati jeloNovi momenat koji se pojavio u audio lekciji, sufiks dir.retmendirReeno je da tree lice jednine glagola biti nema sufikse.Nema ih u govornom jeziku. Nije greka ako se sufiks ne koristi. Ipak, ova audio lekcija bi trebala da prikae turski jezik sa gramatikim pravilima i zato je korien sufiks dir.Tree lice jednine, sufiksi za glagol biti: dr dir dur dr.Ben retmenim - Ja sam uiteljretmen-imuitelj-samSen retmensin - Ti si uiteljretmen-sinuitelj-siO retmen - On je uitelj (u govornom jeziku - On uitelj)retmen-diruitelj-je...............................................................................Nove rei u lekciji:her- svaki, svakog eng:everyle yemeini - ruak (podnevno jelo)le - podnehi -nitahi bir ey- nitaey -neto, stvaryorgun - umoranBen yorgunum, sen yorgunsun, o yorgun(dur)yalnz - samokapal - zatvorenresim yapmak - crtati, slikati..................................................................................

Prevod tekstaGospodin BariGospodin Bari ide na posao svakog jutra u 8 sati.On je nastavnik u koli.Gospodin Bari rua u koli.

Dolazi kui u 6 sati.Kui nita ne radi, zato to je veoma umoran.Samo ita novine, slua radio.

Gospodin Bari subotom i nedeljom ne ide u kolu,zato to je kola zatvorena.Subotom i nedeljom on sedi u kui, ita knjigu, crta crte..................................................................................

Audio snimak je preuzet sa sajtaTurkish class

son(kraj)Turski jezik 8Ev ve daire Kua i stan

ev - kua at - krovpencere - prozor kiremit - crepkap - vrata baca - dimnjaktavan aras - potkrovlje duman - dimbodrum - podrumgaraj - garaa

bahe - batabahe kaps - kapijait -ogradaeme - esmaip - konopacmandal - tipaljkahortum - crevo za zalivanjeavlu - bata ispred kue, okruena zidom visine 2m................................

apartman - zgradadaire - stankat - spratzemin kat - suturen, prizemljeen st kat - poslednji spratasansr - liftmerdiven - stepenicebalkonterasBu apartman on katl.Ova zgrada ima deset spratova (ova zgrada je desetospratnica).

Bu apartmanda krk daire var.U ovoj zgradi ima 40 stanova.

Her katta drt daire var.Svaki sprat ima etiri stana.

Prostorije i nametajoda - soba, prostorijaeyalar - nametaj

Mutfak - kuhinjabuzdolab - friiderfrnl ocak - poretocak - plinski poretbulak makinesi - maina za pranje sudovatezgah - element gde je sudopera, radna ploamutfak lavabo - sudoperamusluk - slavina, esmadeterjan, sngerp kutusu,p kovas - kanta za ubre

Yemek odas - trpezarijamasa - stosandalye - stolice

Pribor za jelokak - kaikaatal - viljukabak - nobardak - aafincan - oljatabak - tanjircezve - dezvaaydanlk - ajniktencere - erpa, lonactepsi - posluavnik

Oturma odas - dnevna soba

oturma grubu, koltuk takm garnitura (trosed, dvosed, fotelja)ke takm - ugaona garniturakanepe - kau, kanabekoltuk - foteljasehpa - stoi, klub stotelevizyon sehpas - stoi za TV

ifonyer - komoda sa fijokamaekmece - fijokabfe, vitrin - vitrina (bfe nije bife!)

kitaplk - polica za knjigetablo - slikaavize - lusterplafonyer avize - plafonjeralamba - lampamasa lambas - stona lampahal - tepihperde - zavesemine - kamintelevizr - televizorkl tablas - pepeljara

Yatak odas- spavaa sobakaryola- krevetyatak - duek (ali i krevet)yastkyorganarafbattaniye - ebedolap,gardrop- orman

alma odas - radna sobabilgisayar kompjuteralma masas - radni stoalma masalar - radni stoloviblgsayar masas - sto za kompjuter

ocuk odas - deja sobaocuk karyolas - deiji krevet

Banyo - kupatiloTuvalet - toalet, wclavabokvet - kadadu kabinklozet - wc oljasifon - vodokotlifayans - ploicekombi - bojleramar makines maina za vesa kurutma makinasi - fen za kosukurutmak suitihavlu - pekirpekr - stara re, nije vie u upotrebidi fras etkica za zubedi macunu - pasta za zubeampuan ampontra kp pena za brijanjetraolmak brijati sekait papirtuvalet kaidi toalet papir

Hol, koridor - hodnikasklk - ivilukask - vealicaayna - ogledalot masas - daska za peglanjet -pegla

Turski jezik 9U ovoj lekciji emo uiti brojeve i pojmove vezane za brojeve: koliko je sati, u koliko sati...

Brojevi

say - brojsaylar - brojevisaymak - brojatirakam - cifra

0sfr1001binbir2000iki bin10.000on bin1.000.000bir milyon1.000.000.000bir milyar

buuk - polovina, polavirgl - zarez1,3 - bir virgl 1,5- bir buuk0,5 - sfr virgl be( ovo je izuzetak )buuk se koristi i za vreme, tada oznaava polovinu sata, 30 min.yarm - polovina, pola, koristi se kao pridev, ne koristi se sa brojevima.yarm saat - pola satayarm ekmek al - kupi pola hleba

........................................................................

Redni brojevi-Sra saybroj - nc - samoglasnik po vokalnoj harmonijiAko se broj zavrava suglasnikom dodaje se odgovarajui samoglasnik ispred nc

birinci - prviikinci - druginc- treidrdnc - etvrtidrt, t prelazi u d jer je ispred samoglasnikabeinci - petialtnc - estiyedinci - sedmisekizinci - osmidokuzuncu - devetionuncu - deseti

yirmi beinci - dvadeset petiellinci - pedesetisonuncu- poslednji(son - kraj).........................................................................

Zbirni brojevina broj se dodaju prisvojni sufiksi (tabele u lekciji 2), obratite panju na vokalnu harmoniju.bir-imiz-mz

birimiz - jedan od nasikimiz - nas dvojemz - nas trojedrdmz - nas etvorobeimiz - nas petoroaltmz - nas estoro

biriniz - jedan od vasikiniz - vas dvojenz - vas trojedrdnz - vas etvorobeiniz - vas petoroaltnz - vas estoro

birleri - jedan od njihikileri -. njih dvojeleri - njih trojedrtleri - njih etvorobeleri - njih petoroaltlar - njih estoro

Sadece ikimiz.Samo nas dvoje

U kombinaciji sa padeima (lekcija 4)

nominativ: ikimiz mzgenitiv: ikimizin mzndativ: ikimize mzeakuzativ: ikimizi mzlokativ: ikimizde mzdeinstrum: ikimizle mzleablativ: ikimizden mzden

kimize biletleri aldm.Kupio sam karte za nas dvoje.almak - kupiti

Beinizi seviyorum, ama onu sevmiyorum.Vas petoro volim ali njega/nju ne volim.

Ikimizden biri - jedan (neko) od nas dvojehepimiz - mi svihepiniz - vi svihepinize selam - pozdrav svima vamabiri, birisi, birileri - neko............................................................................................................................................

Saat ka? Koliko je sati

saat - satdakika -minutsaniye sekundaeyrek - 15 minutabuuk - 30 minuta

Kada se govori vreme re saat moe da se izostavi.

07:00 - saat yedi07:05 - yediyi be geiyor07:15 - yediyi eyrek geiyor07:20 - yediyi yirmi geiyor07:30 - yedi buuk07:40 - sekize yirmi var (do osam dvadeset ima)07:45 - sekize eyrek var07:55 - sekize be var08:00 - sekiz08:05 - sekizi be geiyor08:15 - sekizi eyrek geiyor08:20 - sekizi yirmi geiyor08:30 - sekiz buuk08:40 - dokuza yirmi var08:45 - dokuza eyrek var08:55 - dokuza be var09:00 - dokuz

Za okrugle sate i pola sata nema nastavaka, u ostalim sluajevima ima.Kada se broj zavrava samoglasnikom, ubacuje se slovo y pre nastavaka.Do tridesetog minutana sat se lepe sufiksi za akuzativ.sat + , i, u, ... minut geiyora ei ou - poslednji samoglasnik u broju i u

Od tridesetog minutana sat se lepe nastavci za dativ.sat + a, e ... minut var

a o u e i - poslednji samoglasnik u brojuae

........................................................................................................................... Saat kata? U koliko sati?

Konser saat kata?Yarn akam sekiz buukta.U koliko sati je koncert?Sutra uvee u 20:30.

a o u e i - poslednji samoglasnik u brojuda ta de te

Nastavcita tese stavljaju kada se re/broj zavrava nekim od slova: f p k h s t(Fe Paa oK HaSTa)

birde ikide te drtte bete altda yedide sekizde dokuzda onde on birde on ikideeyrekte buukta

08:00 - sekizde (u 8 sati)08:05 - sekizi be gee, sekiz bete (u ovoj varijanti sat nema sufiks ve minut)08:15 -sekizieyrekgee, sekizeyrekte,sekiz on bete08:20 - sekizi yirmi gee, sekiz yirmide08:30 - sekiz buukta08:40 - dokuza yirmi kala, sekiz krkta08:45 - dokuza eyrek kala08:55 - dokuza be kala09:00 - dokuzda (u 9 sati)

Do tridesetog minuta:sat + i u ... minut gee

Od tridesetog minutasat + a, e ... minut kala

Moe da se kae:08:30 - sabah sekiz buukta20:30 - akam sekiz buukta

Napomena:Nekada vreme govore i ovako:18:20 - on sekiz yirmi

....................................................................................................................................Mnogima je ovo komplikovano.Kada sam bila u Turskoj, nisam koristila sve sufikse i rei geiyor, var, gee, kala.U uho su mi lako ule kombinacije sa da de ta te, a ostalo pobrkam, spetljam se...Govorila sam brojeve, za jutro dodam sabah, za vee akam i kraj prie.08:40 sabah sekiz krkIpak, moda e nekada nekome od vas ovo zatrebati, pa eto...nek' se nae....................................................................

Igrica, vraanje kusura.da zatvorite poetni prozor i pokrenete igricu, kliknite na plavu strelicu dole desno gde pie kapat. Kliknete na novi ili papirnatu novanicu i miem prevucite na dlan, na kraju kliknite na zeleno dugme (kontrol et -proveri) da vidite da li ste dobro vratili kusur. Ako jeste, pisae kutlarm (estitam).Jedna lira ima 100 kurua.Igrica.................................................................................

Vebanje:27 - yirmi yedi51 - elli bir87 - seksen yedi104 - yz drt138 - yz otuz sekiz229 - iki yz yirmi dokuz300 - yz1765 - bin yedi yz altm be25.000 - yirmi be bin3.000.000 - milyon8,52 - sekiz virgl elli iki14,8 - on drt virgl sekiz48,012 - krk sekiz virgl sfr on iki104,25 - yz drt virgl yirmi beTurski jezik 10 Zapovedni nain (imperativ)

kae se zapovedni nain, ali, to nije uvek forma nareivanja, to moe da bude i savet, preporuka, molba. Evo tabele i par primera.

a e i o u - poslednji samoglasnik u glagolu

Ben, Biz - ne postoji imperativ za prvo lice jednine i mnoineSen - nema sufiks, samo se koristi koren glagola (deo ispred mak i mek).O - ima sufiks koji je inae sufiks za sen - ti. Ovo moe malo da vas zbuni.Siz - krai sufiksi se koriste u svakodnevnom govoru, dui sufiksi se koriste u nekom formalnom obraanju, npr: Molimo vas veite pojaseve.

kapatmak - zatvoritiKapat ZatvoriKapatsn Neka zatvoriKapatn ZatvoriteKapatsnlar Neka zatvore

gelmek - doiGel DoiGelsin Neka doeGelin Doite (mnoina i jednina, persiranje)Gelsinler Neka dou

gitmek - otiiGit Idi,OdlaziGitsin Neka ide, Neka odeGidin Idite, OdlaziteGitsinler Neka idu, Neka odu

Bana bir kahve getir.Donesi mi kafu.Lepe zvui ako se doda i re molim - ltfen.getirmek - doneti, poneti

Beni dinle.Sluaj me.dinlemek - sluati

Negacija

koren glagola + ma me + nastavci iz tabele (kolone a ei)

Poto se ma i me zavravaju sa a i e, u negaciji se ne koriste sufiksi iz kolona ou .

Gelme Ne dolaziGelmesin Neka ne doeGelmeyin Ne dolaziteGelmesinler Neka ne dolazeKapatma!Ne zatvaraj!Gitme!Ne idi!

Siz, sufiks poinje samoglasnikom pa se izmeu ubacuje slovo y.kapatmayn - ne zatvarajtegitmeyin - ne iditegelmeyin - ne dolazite.........................................Gelme! Gitme!Lii na glagolske imenice, iz konteksta reenice se vidi da li je gl.imenica ili imperativ u pitanju.Napomena: u imperativu ne postoji upitni oblik.

Turski jezik 11 ABLR - EBLR Moi

Kada neto moemo, znamo da radimo, uradimo, napravimo...eng: can, be able, be capable, to know how

glagol + abilir, ebilir + lini sufiksi (kolona ei)

a o u e i - poslednji samoglasnik u korenu glagola na koju dodajemo abilir, ebilirabilir ebilir

Lini sufiksi su iz ei kolone zato to je slovoiposlednji samoglasnik u reima abilir, ebilir.....................................................................

konumak - priatikonu-abilir-imBen konuabilirim Ja mogu da priamSen konuabilirsin Ti moe da priaO konuabilir On moe da priaBiz konuabiliriz Mi moemo da priamoSiz konuabilirsiniz Vi moete da priateOnlar konuabilirler Oni, one mogu da priaju

ngilizce konuabilirim.Ja mogu da priam engleski. (I can speak english)

gitmek - ii (kada je iza slova t neki samoglasnik, t prelazi u d )gid-ebilir-imBen gidebilirim Ja mogu da idemSen gidebilirsin Ti moe da ideO gidebilir On moe da ideBiz gidebiliriz Mi moemo da idemoSiz gidebilirsiniz Vi moete da ideteOnlar gidebilirler Oni, one mogu da idu

Kada se koren glagola zavrava samoglasnikom, onda se slovoyubacuje ispred abilir, ebilir(poznat razlog, dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga).

havlamak - lajatihavla-y-abilir-lerKpekler havlayabilirler.Psi mogu da laju.............................

Negacija

glagol + ama, amaz, eme, emez + lini sufiksi (kolone a ei)

U negaciji nema rei abilir, ebilir.Ben nema sufiksimve je sufiks samo slovom.Ben, Biz - ama, emeSen, O, Siz, Onlar - amaz, emez

a o u e i ama, amaz eme, emez

konumakkonu-ama-mBen konuamam Ja ne mogu da priamSen konuamazsn Ti ne moe da priaO konuamaz On ne moe da priaBiz konuamayz Mi ne moemo da priamoSiz konuamazsnz Vi ne moete da priateOnlar konuamazlar Oni, one ne mogu da priaju

Hayvanlar konuamazlar.ivotinje ne mogu da priaju.

gitmek - iigid-eme-mBen gidemem Ja ne mogu da idemSen gidemezsin Ti ne moe da ideO gidemez On ne moe da ideBiz gidemeyiz Mi ne moemo da idemoSiz gidemezsiniz Vi ne moete da ideteOnlar gidemezler Oni,one ne mogu da idu

Kada se koren glagola zavrava samoglasnikom, onda se slovoyubacuje ispred ama, amaz, eme, emez.

yalan sylemek - lagatisyle-y-eme-mBen yalan syleyemem Ja ne mogu da laemSen yalan syleyemezsin Ti ne moe da laeO yalan syleyemez On ne moe da laeBiz yalan syleyemeyiz Mi ne moemo da laemoSiz yalan syleyemezsiniz Vi ne moete da laeteOnlar yalan syleyemezler Oni, one ne mogu da lau.........................

Upitni oblik

glagol + abilir, ebilir ... mi + lini sufiksi ( ei kolona)

m mi mu m - da liU upitnom obliku se koristi samomi jer je poslednji samoglasnik u abilir i ebilir slovoi.

gitmekBen gidebilir miyim? Da li mogu da idem?Sengidebilir misin? Da li moe da ide?Ogidebilir mi? Da li moe da ide?Bizgidebilir miyiz? Da li moemo da idemo?Sizgidebilirmisiniz? Da li moete da idete?Onlargidebilirler mi? Da li mogu da idu?

Satran oynayabilir misin?Ume li da igra ah? (Can you play chess?)oynamak - igrati

Abilir, ebilir se koriste i kada se trai dozvola, doputenje da se neto uradi.Primer, kucate na vrata ordinacije lekara.Ben girebilir miyim?Da li mogu da uem?girmek - ui

Vi moete da uete, dovoljno je da napravite korak... nije stvar u tome da li moete fiziki da uete, vi traite doputenje da uete.eng: to be allowed to do something......................................................................................................................................

umak - letetiku - ptica

Kular uabilirler.Kartal uabilir.Her ku uabilir mi?Hayr.Hangi kular uamazlar?Deve kuu uamaz.Penguenler uamazlar.

Ptice mogu da lete.Orao moe da leti.Da li svaka ptica moe da leti?Ne.Koje ptice ne mogu da lete?Noj ne moe da leti.Pingvini ne mogu da lete..........................................................................................................

Promena po vremenima

gelmek - doi

Sadanje vreme, Geni zamanBen gelebilirim. Ja mogu da doem.Ben gelemem. Ja ne mogu da doem.Ben gelebilir miyim? Da li mogu da doem?

Sadanje vreme - imdiki zamanIzbaci se ir iz abilir, ebilir, znaenje je isto kao u geni zaman.gel-ebil-iyor-umBen gelebiliyorum.Ben gelemiyorum.(ne moe da se kae gelemeyorum, ovo je objanjeno u lekciji 3)Ben gelebiliyor muyum?

Prolo vreme, Gemi zaman - diBen gelebilirdim. Mogao sam da doem.Ben gelemedim. Nisam mogao da doem.Ben gelebilir miydim? Da li sam mogao da doem?

Prolo vreme, imdiki zamann hikayesigel-ebil-iyor-dumBen gelebiliyordum.Ben gelemiyordum.Ben gelebiliyor muydum?

Budue vreme, Gelecek zamanBen gelebileceim. Moi u da doem.Ben gelemeyeceim. Neu moi da doem.Ben gelebilecek miyim? Da li u moi da doem?....................................................................

Podseanje, da uoite razliku izmeu negativnih oblika.geldim - doao samgelmedim - nisam doaogelemedim - nisam mogao da doem

geleceim - doi ugelmeyeceim - neu doigelemeyeceim - neu moi da doem.....................................................................

Ben kendime gelemiyorum! Sen bana bunu nasl yapabilirsin?Ne mogu da doem k sebi! Kako moe ovo da mi radi?

yapmak - raditi, uraditi, napraviti neto.......................................................................................................................................

Kivi umak istediKivi je eleo da leti

Turski jezik 12Geni zamanSadanje vreme

eng: Present simple tense(ako znate engleski razlika izmeu geni i imdiki zamana e vam biti lako razumljiva,pogledajte kraj lekcije)geni - irokovo sadanje vreme se koristi za radnje koje se ponavljaju:svakog dana - her gn,svake nedelje -her hafta, svakog jutra, meseca, godine...Ide uz rei:uvek - her zamanesto - sk skponekad - bazennikad - aslauglavnom - genellikle

Her gn st ierim.Svakog dana pijem mleko.imek - piti

Genellikle ie otobsle giderim ama bazen yrrm.Uglavnom idem autobusom na posao ali ponekad hodam (idem peke).yrmek - hodati

Geni zaman moe da se koristi i za dogaaje koji e se desiti u budunosti ( i u srpskom imamo tu varijantu).Na kraju razgovora, kada se pozdravljaju Turci kau:Grrz.Vidimo se.grmek - videti se, sastati, se, nai seI mi se nekada tako pozdravljamo, ne kaemo videemo se, ve kaemo, vidimo se.

Evo jo jednog primera gde se sadanje vreme koristi za neto to e se desiti u budunosti:Snav yarn 10'da balar.Ispit poinje sutra u 10............................................................................

U ovom sadanjem vremenu postoje etiri grupe glagola:

1) Jednosloni glagoli iji se koren zavrava samoglasnikom. glagol + r + lini sufiksi

okumak - itati oku-r-um Ben okurum Ja itam (I read) Sen okursun Ti ita O okur On ita Biz okuruz Mi itamo Siz okursunuz Vi itate Onlar okurlar Oni,one itaju

2) Jednosloni glagoli iji se koren zavrava suglasnikom. glagol + ar, er + lini sufiksi

ar er a o u e i

bakmak - gledati bak-ar-m Ben bakarm Ja gledam Sen bakarsn Ti gleda O bakar On gleda Biz bakarz Mi gledamo Siz bakarsnz Vi gledate Onlar bakarlar Oni gledaju

komak - tratiBiz her sabah koarz. Mi trimo svako jutro. yapmak - raditi(eng: to do) Ne yaparsn?Ne yapyorsun? (im.zam) ta radi?ta sada radi?ofr ne yapar? ofr araba srer. ta radi voza? Voza vozi kola. srmek- voziti

Za oekivati je da e glagolgrmek - videti imati ovakav oblik: Ben grerim Ali, nije tako! Idemo na treu grupu glagola :)

3) Jednosloni glagoli iji se koren zavrava slovima l, r, n. glagol + r ir ur r + lini sufiksi

r ir ur r a e i o u

Ovo ne vai za sve glagole iji se koren zavrava slovima l, r, n. Ima ukupno 13 ovakvih glagola:

almak - kupovati bilmek - znati bulmak - nai gelmek - doi kalmak - ostati olmak - biti lmek - umretidurmak - stati grmek - videti varmak - stii (negde) vermek - dati vurmak - kucati, lupati, pucati sanmak-mislitialmak- kupovatial-r -m Ben alrm Ja kupujem Sen alrsn Ti kupuje O alr On kupuje Biz alrz Mi kupujemo Siz alrsnz Vi kupujete Onlar alrlar Oni kupuju

grmek - videti, gledati gr-r-m Ben grrm Ja vidim Sen grrsn Ti vidi O grr On vidi Biz grrz Mi vidimo Siz grrsnz Vi vidite Onlar grrler Oni vide

Sk sk rya grrm. esto sanjam. rya grmek - sanjati (videti san) sk sk - esto

4) Viesloni glagoli Ako se koren glagola zavrava samoglasnikom: r + lini sufiksi Ako se koren glagola zavrava suglasnikom: r ir ur r + lini sufiksi yaamak - ivetiyaa-r-m Ben yaarm Ja ivim Sen yaarsn Ti ivis O yaar On ivi Biz yaarz Mi ivimo Siz yaarsnz Vi ivite Onlar yaarlar Oni ive

Nerede yaarsn?Belgrat'ta yaarm.Gde ivi?ivim u Beogradu.

horlamak - hrkati horla-r-m Ben horlarm Ja hrem

almak - raditi (eng: to work) al-r-m Ben alrm Ja radim Sen alrsn Ti radi O alr On radi Biz alrz Mi radimo Siz alrsnz Vi radite Onlar alrlar Oni rade

gndermek - slati, poslati gnder-ir-im Ben gnderirim Ja aljem.......................................................................

Negacija

glagol + ma, maz, me, mez + lini sufiksi (kolone a ei)

Ben nema sufiksimve je sufiks samo slovom.Ben, Biz - ma, meSen, O, Siz, Onlar - maz, mez

ma maz me mez a o u e i

gitmek-iigit-me-mBen gitmem Ja ne idem (I don't go)Sen gitmezsin Ti ne ideO gitmez On ne ideBiz gitmeyiz Mi ne idemoSiz gitmezsiniz Vi ne ideteOnlar gitmezler Oni ne idu

O bira imez.On ne pije pivo.imek - piti

Primeujete da vam je ova negacija nekako poznata...to je zato to lii na negaciju odmoi. Razlika je samo u jednom slovu i na osnovu toga postoji razlika u reenicama.Primer:Ben ingilizce konuamam- Ja ne mogu da priam engleski (abilir ebilir)Ben ingilizce konumam- Ja ne priam engleski (geni zaman)........................................................................

Upitni oblik

glagol + r, ar, er, r, ir, ur, r ..... m mi mu m + lini sufiksi

okumak - itatioku-r mu-y-umBen okur muyum? Da li ja itam?Sen okur musun? Da li ti ita?O okur mu? Da li on ita?Biz okur muyuz? Da li mi itamo?Siz okur musunuz? Da li vi itate?Onlar okurlar m? Da li oni itaju

Onlar, lini sufiks ide uz glagol.Jo jednom da napomenem, nema potrebe da se govori ben, sen,o, biz, siz onlar, zato to je iz sufiksa jasno o kojem licu se govori. I u srpskom ne mora da se kae ja, ti...

.........................................................................................................................

Gazete okur musun?Evet, her gn okurum. Sen?Hayr, gazete okumam.

Da li ita novine?Da, svakog dana itam. Ti?Ne, ne itam novine.

Gramatiki bi bilo ispravnije rei gazete'yi... ali, u govoru nekada nema sufiksa za pade.( u ovom sluaju akuzativ -koga,ta).

Turci nekada koriste idiki zaman i kada bi po gramatici trebalo koristiti geni zaman, pa tako uz rei her gn, her hafta... moe da stoji glagol u imdiki zamanu.Gore napisan dijalog moe da se odvija i korienjem imdiki zamana.Gazete okuyor musun?........................................

Za one koji znaju engleski jezik, evo razlike izmeu ova dva sadanja vremena:

Present simple tense (Geni zaman)I doI read, I do not read, Do I read?

Present continuos tense ( imdiki zaman)I am doingI am reading, I am not reading, Am I reading?

Turski jezik 13Ovo prolo vreme se dosta koristi ali malkice je nezgodno za objanjavanje pa sam ga zato ostavila za kraj lekcija o vremenima. Kao i prethodno prolo vreme (obino prolo vreme, lekcija 5) i ovo se zove Gemi zaman.Najjednostavniji nain da se napravi razlika je ako se iza naziva vremena doda-diili-mi.Ovo prolo vreme Turci uglavnom zovu Mi'li Gemi zaman a obino prolo vreme zovuDi'li Gemi zaman. Znai, razlika u nazivu se pravi naglaavanjem sufiksa koji su tipini za ova dva prola vremena (mi, di).

Gemi zaman - miProlo vreme

eng: story past tense

Ovo je poslednje vreme od pet glavnih vremena koja postoje u turskom jeziku.Ovaj oblik prolog vremena lako ete prepoznati u govoru jer ima specifian nastavak mi.E sad, kada se koristi ovo "pripovedako" vreme...Koristi se kada se pria o neemu to nismo videli ili uli lino pa prenosimo ta smo uli od drugih, ili ta smo proitali u novinama, videli na televiziji.Koristi se i kada priamo o neemu ali nismo sasvim sigurni da li je tako bilo. Znai, pretpostavlja se da je neto bilo, da je neko neto rekao, uradio...ali, moe da postoji dilema, sumnja...

glagol + m mi mu m + lini sufiksi

gitmek - ii, otiiBen gitmiim Otiao sam, valjda, verovatnoSen gitmisin Otiao si, valjda, verovatnoO gitmi Otiao je, otila je, valjda, verovatnoBiz gitmiizSiz gitmisinizOnlar gitmiler

U prvom licu ovo deluje malo apsurdno jer valjda znamo ta smo radili, uradili, ali, ovaj oblik se koristi u sluaju kad nismo sasvim sigurni da smo to neto uradili.Kada nas neko podseti da smo to neto uradili, onda to kaemo u obinom prolom vremenu.To bi bilo neto u ovom stilu:Da li si u ponedeljak otiao kod Marka posle kole?Otiao sam. (gitmiim, nisi sasvim siguran, prisea se)Marko mi je rekao da si bio kod njega.Aha, otiao sam.(gittim, setio si se da si bio kod Marka)

Nadam se da e vam sledei primeri pomoi da shvatite ovo mi vreme.

Kazim: Merhaba. Nasilsin?Sedef: Iyiyim, sen?Kazim: Ben de iyiyim saol.Sedef: Ali neden gelmedi?Kazim: Onu aradm, annesiyle konutum. Okula gitmi.Sedef: Ama bugn cumartesi?!Kazim: aramba gun okulda yangn kt ve ders yoktu.Sedef: Vay, inanamyorum! Yangn neden kt?Kazim: Yangn elektrik kontandan km.

Be dakika sonra...

Sedef: Bugn hava ok souk.Kazim: Ali'nin ablas hastaym.Sedef: Nerden biliyorsun?Kazim:Nurcan teyze dedi.

yangn - poarkmak - izaiyangn kmak - izbijanje poaravay - oh! (eng: wow!)inanmak - verovatiinanmyorum - ne verujeminanamyorum - ne mogu da verujemhastaym - bolesna je (reeno je u prolom vremenu a odnosi se na sadanje)Nurcan teyze - Ali'nin annesidemek - rei

Kazim je priao sa Alijevom majkom, to je injenica, on je priao i zato je to izreenou obinom prolom vremenu koje ima sufikse - d di du d -konutumpodseanje, lekcija 5kada su poslednja slova u korenu glagola f p k h s t, nastavci su t ti tu t.Verovatnoa je velika da je Ali otiao u kolu, ali, ko zna, moda i nije...moda je njegovamajka slagala, moda je Ali slagao majku... zato nije reeno gitti ve gitmi.U Alijevoj koli je u sredu izbio poar, to je injenica, yangn kt.Kau da je poar izbio zbog elektrinih instalacija, da li ba zato? Zato je yangn km.......................

Evo jo jednog primera sa glagolom kmak:

Kerem evden kt m?Da li je Kerem izaao iz kue?Evet, kt.Izaao je. (lino si video da je izaao iz kue)Evet km.Izaao je. (nisi video momenat kada je Kerem izaao ali pretpostavlja da je izaao jer ga nema u kui)...............................

Zeynep Aliden ayrlm.Zejnep je raskinula sa Alijem (razila se od Alija).

ayrlmak - razii se, razdvojiti se, rastati se,Pria se da su se razili, ali, da li je stvarno tako ili je ogovaranje u pitanju..............................

Negacija

glagol + ma me + m mi + lini sufiksi

okumak - itatiBen okumamm Nisam itaoSen okumamsn Nisi itaoO okumam Nije itao

Upitni oblik

glagol + m mi mu m .... m mi mu m + lini sufiksi

okumakBen okumu muyum? Da li sam itao?Sen okumu musun? Da li si itao?O okumu mu? Da li je itao?

.....................................

Lepa pesma u kojoj postoji Gemi zaman-mi-

Ferhat Ger - Unutmu oktan

Tek ynm sendin izini kaybettimBir iz bir yn olmadan dtm yollaraBir saa arptm, bir sola arptmSavrulduka savruldum hep kmazlara

nladka adn kulam kapattmBir son veremedim iimdeki tiz lklaraHep sendeydi aklm, bedeni aldattmSavrulduka savruldum koldan kollara

Bakmad gitti dnmedi bile arkasnaEdim boynumu aresizce galip gelen gururuma of

Duydum ellere yarmyerini yeller alm oktanBense kendimi salmyreini yaralar sarm yoktanBir kz bir olu varmkendi hayatna dalmEn acs da benihatrlamam unutmuoktan.............................

hatrlamak - seati seO hatrlamam - Ne sea se (ne moe se garantovati da se ne sea, moda se i sea)

unutmak - zaboravitiunut-mu-umBen unutmuum - Zaboravio sam, verovatnoeng: I must have forgottenSen unutmusun - Zaboravio siO unutmu - Zaboravio je, zaboravila je, verovatno

Beni unutmu - Zaboravila me jeOn tako misli, tako je uo, ali to moda nije tano.

Pozdrav :)

Turski jezik 14

DnyaMavi gezegen

Re dnya ima dva znaenja:dnya - svet worldDnya - Planeta ZemljaPlanet EarthMavi gezegen - plava planeta

Byk patlama - veliki prasak big bang

uzay - kosmos, svemirUzay ne kadar byk?Koliki je velik svemir?

Gne sistemi ve gezegenlerSunev sistem i planeteMerkr, Vens, Dnya, Mars, Jpiter, Satrn, Urans, Neptn(Pluton se vie ne ubraja u planete)

gne - suncekamer, ay - mesecyldz - zvezdayldzlar - zvezdegk - nebo..............................................................................................................................................

Dnya haritasharita - mapa

Ktalar ve okyanuslarkta - kontinentokyanus - okean

ktalar:Avrupa, Asya, Amerika, Afrika, Avustralya, Antarktika

okyanuslar:Byk okyanus, Pasifik - Tihi okean, PacifikAtlas okyanusu, Atlantik - Atlantski okeanHint okyanusu -Indijski okean

Kuzey buz okyanusu,Arktik okyanusu- Severni ledeni okean, Arktiki okeanGney okyanusu - Juni okean(severni i juni okean se po nekim podelama ne smatraju zasebnim okeanima)

kuzey kutbu - severni polgney kutbu - juni polkutup - pol

ada - ostrvodeniz - morenehir - rekagl - jezeroda - planinal -pustinja

Dnya'nn en byk adas - GrnlandNajvee svetsko ostrvo - Grenland

Dnya'nn en uzun nehirleri - Nil ve AmazonNajdue reke na svetu - Nil i Amazon

Dnya'nn en byk gl - Hazar gl, Hazar deniziNajvee svetsko jezero - Kaspijsko jezero-more

Dnya'nn en derin gl - Baykal glNajdublje jezero na svetu - Bajkalsko jezeroEn byk derinlik - 1637m(najvea dubina)

Dnya'nn en yksek da - Everest Da, 8848mNajvia planina na svetu - Mont Everest

Dnya'nn en byk l - Sahra l, Byk SahraNajvea pustinja sveta - Sahara..............................................................................................................................................

Komparacija prideva

pozitivkomparativsuperlativgzel daha gzel en gzelbyk daha byk en byk

Kada se neto poredi (komparativ) dodaje se dan, den.Lepi, vei...od koga, ega...

Sedef Leyla'dan daha gzel.Sedef je lepa od Lejle.

Sedef en gzel kz.Sedef je najlepa devojka.

Dnya'nn en gzel plajlar. Najlepe plae sveta...............................................................................................................................................

Video snimci, emisije na turskom: Sahara, Severni pol, okeani (BBC), na momtwitter profiluTwitter locikus..............................................................................................................................................

doa - prirodainsan, insanlar - ovek, ljudibitki, bitkiler - biljka, biljkehayvan, hayvanlar - ivotinja, ivotinje

O ljudima, biljkama i ivotinjama u narednim lekcijama.

Turski jezik 15nsanlar Ljudi

insan - ovekerkek - mukarackadn - enabebek - bebaocuk - deteolan, erkek ocuk - deakkz - devojica, devojka

gen - mladyal - stariyi - dobarkt - lozeki, akll - pametanaptal, salak, beyinsiz, mal - glup, tupavzayf - mraviman - debeouzun - visokksa - nizak

gzel - lep (za ene)yakkl - lep, zgodan ( za mukarce)irkin - ruan

davran - ponaanjekarakter - karakter

mutlu - sreanmutsuz - nesreanneeli - veseozgn - tuansinirli - nervozankzgn - ljutkskan - ljubomoran

gerizekal - idiot, moronSen bir gerizekalsn. Ti si idiot.deli, lgn- ludSen deli misin? Da li si lud?Are you crazy?...........................................................................................................................

Vcut

vcut - telovcudumuz - nae telocan - duaruh - duhkafa, ba - glavayz - licesa - kosaaln - elogz - okogzler - oika - obrvakirpik - trepavicagz bebei - zenica burun - noskulak - uhoaz - ustadudak - usnadi - zubdil -jezikyanak - obrazene - bradachinbyk - brkovisakal - bradabeard

boyun - vrat srt - leaomuz - rame karn - stomakkol - rukakala - kukdirsek - lakat popo - zadnjicael - akabacak - nogaparmak - prstdiz - kolenoba parmak - palac ayak - stopalotrnak - nokat topuk - petaggs - grudi ayak parmaklar - noni prsti..........................

kara gzl - crnookgzluk - naoare...........................................................................................................................

nsan anatomisi

deri - koaiskelet - skeletkemik - kostkafatas - lobanjaomurga - kimaomur - prljenkaslar - miii

beyin - mozakkalp - srceakcierler - pluasa akcier - desno pluno krilosol akcier - levo pluno krilomide - eludackaracier - jetrasafra kesesi - upankreas - pankreasbarsak - crevoince barsak - tanko crevokaln barsak - debelo crevobbrek - bubregmesane, idrar kesesi - beikarahim - matericarahim boynu - grli materice

Srtnz m aryor?Da li vas bole lea?Srtm aryor.Bole me lea.................................................................................................................

evlenmek - udati se, oeniti sebekar - slobodan, neoenjen, neudatasingleevli - oenjen, udata

boanmak - razvesti seboanm - razveden, razvedena

urski jezik 16Bitkiler Biljke

bitki - biljkakk - korengvde - stabloyaprak - listiek - cvetimen - travaaa -drvoorman - uma

Amazon yamur ormanlarAmazonska kina umaAmazon rainforestoksijen - kiseonik

Yaprak dken aalar - listopadno drveemee- hrastkayn - bukvahlamur - lipahu - brezaakaaa - javornar - platanakasya - bagremkavak - topola

Yaprak dkmeyen aalar - zimzeleno drveene yaprakl aalar,ibreli aalar- etinarsko drveeine yaprakllar, ibreliler - etinariine - iglagknar, kknar - jelkaladin - smrekaam - borkaraam - crni borsaram - beli borservi - tujadefne - lovor (nije etinar ali je zimzelena biljka).................................................................................................................................................

Meyveler Voe

ceviz - orahfndk - lenikbadem - bademfstk -pistayer fst - kikirikikestane - kestenhindistan cevizi - kokos.................................................................................................................................................

Sebzeler Povre

karpuz- lubenicakavun -dinja

..................................................................................................................................

buday - penicamsr - kukuruzeker pancar - eerna repaBuday ekmei - penini hleb

Turski jezik 17Hayvanlarivotinje

hayvan - ivotinjayavru - mladunac etiller - mesojedi otullar - biljojedi hem etil hem otul hayvanlar - svatojedi

omurgallar - kimenjacimemeliler - sisarikular - pticesrngenler - gmizavcibalklar - ribeamfibiler - vodozemci........................................................................

evcil hayvanlar - domae ivotinjekpek - pasyavru kpek - tenekedi - makaat - konjinek - kravakoyun - ovcakuzu - jagnjekei - kozadomuz - svinjadomuzcuk - praseeek - magarac

tavuk - kokoka horoz - petao civciv - pile hindi - urka rdek - patka kaz - guska

....................................................................................................................................................

kurt - vukay - medvedtilki - lisicageyik - jelentavan - zeckirpi - je

fil - slonzrafa - irafadeve - kamilamaymun - majmunempanze - impanzagoril - gorilaorangutan - orangutan su aygr - nilski konjkanguru - kengur

kemiriciler - glodarisincap - vevericakunduz - dabarinilla - inilahamster, crlak san - hrakfare - misan - pacov

Byk kediler - velike makelink:Turska vikipedija, makeaslan - laverkek aslan - lav mujakdii aslan - lavicakaplan - tigar

kular - pticeKuadas - ostrvo pticagvercin - golub(ostrvo/poluostrvo u Kuadasiju na turskom se zoveGvercin adas)

kartal - oraobayku - sovakuu - labudpapaan - papagajkarga - vrana

srngenler - gmizavciylan - zmijakertenkele - gutertimsah - krokodilkaplumbaa - kornjaa

amfibiler - vodozemcikurbaa - abasemender - dadevnjak

Deniz hayvanlar - morske zivotinjebalk - ribabalina - kitmavi balina - plavi kitkatil balina - kit ubica (orka)yunus - delfinkpek bal - ajkulabyk beyaz kpek bal - velika bela ajkuladeniz yldz - morska zvezdamidye - koljkadeniz anas - meduza...........................................................

omurgaszlar - beskimenjacibcekler - insektiar - pelayaban aris - osasarca, eek ars - strljenbombus - bumbaruur bcei - buba marasinek - muvasivri sinek - komarackelebek - leptirakrep - korpijarmcek - paukkarnca - mravsalyangoz - pusolucan - glista, crv..............................................................................

Sajt sa prelepim fotografijama ivotinjaMale slike koje sam postavila su sa sajtakaliteliresimlerU galeriji ima mnogo fotografija raznih ivotinja, slike su u velikom formatu sa turskim nazivima......................................................

Udala se zbog para :)

Turski jezik 18Nereli Nerede Yer edatlarOdakle Gde Prilozi za mestoNereliodakle where fromNerelisin?Odakle si?

imenica + l li lu l + lini sufiksi

Ben nereliyim? Odakle samSen nerelisin? Odakle siO nereli? Odakle jeBiz nereliyiz? Odakle smoSiz nerelisiniz? Odakle steOnlar nereliler? Odakle su

TrkiyeBen Trkiyeliyim Ja sam iz TurskeSen Trkiyelisin Ti si iz TurskeO Trkiyeli On je iz TurskeBiz Trkiyeliyiz Mi smo iz TurskeSiz Trkiyelisiniz Vi ste iz TurskeOnlar Trkiyeliler Oni su iz Turske

Ben Trkiyeliyim. Sen nerelisin?Ben ngiltereliyim.Ja sam iz Turske. Odakle si ti?Ja sam iz Engleske.

Ben Belgratlym.Ja sam iz Beograda.

Kada pitamo nekoga odakle je, moe da se koristi i re nereden.

Neredenodakle where from

Neredensin (nerdensin)?Odakle si?

Ben Trkiye'denim.Ja sam iz Turske.Ben ngiltere'denim.Ja sam iz Engleske.Ben Amerika'danm.Ja sam iz Amerike.......................................................

Neredegde where

Ben neredeyim? Gde sam ja?Sen neredesin? Gde si ti?O nerede? Gde je on?Biz neredeyiz? Gde smo mi?Siz neredesiniz? Gde ste vi?Onlar neredeler? Gde su oni?

Razgovor preko mobilnog:Selam, neredesin?Evdeyim.Ne yapyorsun?Hi, oturuyorum. Sen?Ben de evde oturuyorum.

Zdravo, gde si?U kui sam.ta radi?Nita, sedim. Ti?I ja sedim u kui.

ben de - i ja, i meni, i meni takoe

Glagoli oturmak i yaamakoturmak - sedeti, stanovati negdeyaamak - iveti, iveti negde

zmir'de yayorum.ivim u Izmiru.zmir'de oturuyorum.Stanujem u Izmiru.

Znai, kada je znaenje - stanovati, svejedno je koji e se od ova dva glagola upotrebiti.

Sedef nerede yayor?Sedef stanbul'da yayor.Gde ivi Sedef?Sedef ivi u Istanbulu...............................................................................................................

Yer edatlar Prilozi za mesto

Prepositions of place (in, on, between, in front of...)edat - prilogedatlar - prilozi.......................stnde - naaltnda - ispodzerinde - iznad, nayannda - poredarkasnda - izannde - ispredyakn, yaknnda - blizuarasnda - izmeuortasnda - u sredini neega (npr. u sredini prostorije)karsnda - naspramkesinde - u oku (ke - oak)iinde - u , unutradnda - napolju, izvan

napomena:kada je neto na neemu, u govoru ne prave razliku izmeu stnde i zerinde...............................

imenica + n in un n ..... lokacija+ lini sufiksi nn nin nun nn

a ei ou n nn in nin un nun n nn

masa- stoPored stola.Masannyannda.

Ti si pored stola.Sen masann yanndasn.

aa - drvoIspod drveta.Aacn altnda. (kada je ispred samoglasnika --> c)

Ti si ispod drveta.Sen aacn altndasn.sinema- bioskopIspred bioskopa.Sinemann nnde.

Mi smo ispred bioskopa.Biz sinemann nndeyiz.nnde-y-iz

ev - kuaPas je ispred kue.Kpek evin nnde...............................................

Knjiga je na stolu.Moe da se kae na tri naina:Kitap masada. Kitap masann stnde. Kitap masann zerinde.

yldz - zvezdayldzlar - zvezdeIspod zvezda.Yldzlarn altnda...................................

Veba

Poveite reenice sa slikama.avize - lustertop - loptakutu - kutija

1) Kitap masann stndeA2) Avize masann zerinde.3) Top kutunun iinde.4) Top iki masann arasnda.5) Kutu masann yannda.6) Kutu masann nnde.7) Top masann altnda.8) Kutu masann arkasnda.

Turski jezik 19 Yemek

Turska kuhinja je prilino opirna tema, ovo je lekcija o hrani uopteno.isto da napomenem, Turska je raj za vegetarijance.

yemek - jelo, hranayemek - jestiimek - piti

kahvalt - doruakle yemei - ruakakam yemei - veera

yemek yapmak - pripremati jeloyemek piirmek - kuvati jelo

sebzeli yemekler - jela sa povrem, vegetarijanska hranaetli yemekler - jela sa mesomabuk hazrlanan yemekler - brza hranaeng: fastfood................................su - vodaekmek - hlebya - uljezeytinya - maslinovo uljezeytin - maslinayumurta - jajepirin - pirina (ria)

bal - medreel - demmarmelat - marmeladakuburnu reeli - dem od ipkakuburnu marmelat - marmelada od ipkamargarine - margarinmayonez - majonez

st rnleri- mleni proizvodist - mlekokei st - kozje mlekopeynir - sirkaymaktereya - puter (maslac)

yourtRe yourt je turskog porekla. Ono to Turci zovu yourt kod nas je kiselo mleko.ayranje tean, podsea na na jogurt, mea se sa hladnom vodom, obino se doda i so.

Kuvana jelaZa nazive kuvanih jela potrebno je da znate nazive povra (lekcija 16).

dolmak- napuniti, popunitidolma - re dolma se odnosi na jelo gde je neto napunjeno, sa mesom, bez mesa.punjene paprike, punjene tikvice, punjen patlidan...biber dolma - punjena paprikabiber - paprikaNa slici:etli kabak dolmas - punjena tikvica (fil sa mesom)

sarmak- uviti, zavitisarma od listova groa, kupusayaprak sarma - sarma od lista vinove lozeyaprak - list

Yaprak sarma nasl yaplr?

et - mesotavuk eti, pili eti - piletinacivciv - pilence, malo utopili - kad poraste piletavuk - kokokadana eti - teletinasr eti - govedinadomuz eti - prasetinakoyun eti - ovetinakuzu eti - jagnjetinakei eti - kozje mesobalk eti, balk - riba

Zainituz - soeker - eertoz biber - mlevena paprika (aleva paprika)karabiber - bibertarn - cimetkimyon - kimzencefil - umbirsoya sosumaydanoz - perunbir demet maydanoz - vezica peruna

Tatllar - slatkiiikolatapasta - tortakek - kolaikolatal pastalar ve kekler - okoladne torte i kolaimeyveli pastalar ve kekler - vone torte i kolaibaklava, kurabiyedondurma - sladoledstla = st + pirin (sutlija)

ecekler - PiaAlkolsz iecekler - bezalkoholna piascak iecekler - topla piakahve - kafaTrk kahvesicappucinoespressonescafenescafe stl - nes sa mlekomay - aj od biljke ajbitki ay - biljni aj (nana, ipak, kamilica...)scak ikolata - topla okolada

souk iecekler - hladna piameyve suyu - soklimonata - limunada

Alkoll iecekler (iki) - alkoholna piaalkol - alkoholbira - pivorakarap - vinokrmz arap - crveno/crnobeyaz arap - belopembe arap - rozeviski, rom, gin, brendi, likr, votka, ampanya, kokteyl............................................................................................

Spremanje hranemangal, zgara,barbek - rotiljelektrikli mangal,elektrikli zgara - elektrini rotiljtost makinesisoymak - ljutitidoramak - seitartmak - izmeritikartrmak - meatikzartmak - pritiblmek - presei na pola, prepolovititatmak - probatisrmak - gristi, zagristiinemek - vakati

Lokanta - restoranyemek listesi, yemek mens, meniecek menstatl menfiyat listesi - cenovnikhesap - raungarson - konobarafiyet olsun - prijatnoerefe! iveli!

Kada zovete konobara:Garson, bakar msnz. Yemek listesi ltfen.

Trk mutfaTurska kuhinja Turkish cuisine

yemek tarifleri - receptitarif - receptmalzemeler - sastojciyapl - priprema

Sajtovi sa receptima - ima ih bezbroj, ova dva su samo primer:Ne piirsem?Yemek tarifleri

Turski jezik 20VAR YOK

U turskom jeziku rei var i yok se koriste za oznaavanje pripadnosti i postojanja.var - ima, postoji eng: to have, it exists, there is, there areyok - nema, ne postoji eng: not to have, it doesn't exist, there isn't, there aren't

PripadnostU turskom jeziku ne postoje glagoli imati i nemati. Mi kaemo: ja imam kuu, ti ima kuu...U turskom se pripadnost izraava na drugaiji nain, koriste se prisvojni sufiksi i rei var i yok (izuzetak je budue vreme).

Sadanje vreme

Benim evim var Imam kuu (moja kua ima, postoji)Senin evin var Ima kuuOnun evi var Ima kuuBizim evimiz varImamo kuuSizin eviniz varImate kuuOnlarn evleri varImaju kuu

Benim evim yok Nemam kuu (moja kua nema, ne postoji)Senin evin yok Nema kuuOnun evi yok Nema kuuBizim evimiz yokNemamo kuuSizin eviniz yok Nemate kuuOnlarn evleri yok Nemaju kuu

Postavljanje pitanjaZa postavljanje pitanja koriste se: m mi mu m.U ovom sluaju,zbog vokalne harmonije,koriste se samo m mu.a ei ou m mi mu m

Senin evin var m? Da li ima kuu?Senin evin yok mu? Ti nema kuu?

U naem jeziku upitni oblik je isti kao i negacija, razlika je u intonaciji.Benim, senin, onun... mogu da se izostave jer se po sufiksu koji je zalepljen na re ev vidi o kojem licu se radi.

Prolo vremeNa var i yok se dodaju sufiksi za prolo vreme,lekcija 5vardyoktu

Senin evin vard. Imao si kuu.Senin evn yoktu. Nisi imao kuu.

Postavljanje pitanjaSenin evin var myd? Da li si imao kuu?Senin evin yok muydu? Nisi imao kuu?

Ne moe da se kae yokdu zato to se slovo d pretvara u slovo t kada se nalazi posle fpkhst.Fe Paa oK HaSTaFe paa je mnogo bolestan.Ve sam ranije napisala da ova reenica ba i nije neka, svakako ne postoji neko ko se zove Fe, ali, reenica je sjajna da se zapamte slova - suglasnici za koje vai ovo pravilo.

Budue vremeZa iskazivanje pripadnosti u buduem vremenu ne koriste se rei var i yok ve se koristi re olacak (budue vreme od glagola olmak - biti).Budue vreme,lekcija 6olacak - bie, postojaeolmayacak - nee biti, nee postojati

Senin evin olacak. Imae kuu.Senin evin olmayacak. Nee imati kuu.

Postavljanje pitanjaSenin evin olacak m? Da li e imati kuu?Senin evin olmayacak m? Nee imati kuu?......................

Da sumiram na jednom mestu:

PostojanjeSokakta ne var?Sokakta arabalar var.

Evde ka oda var?Evde oda var.

Bahede kpek var.

Turski jezik 21Sufiksi: li, siz, lik, ken, deminutiv

Sufiksi: li siza ei ou l li lu lsz siz suz szsa - kosauzun sal kzlar - devojke sa dugom kosomksa sal kzlar - devojke sa kratkom kosomsari sal - plavokos (sar -ut)siyah sal-crnokos (siyah -crn)sasz erkekler - mukarci bez kose

eker - eerekerli - sa eeromekerli kahve - kafa sa eeromekersiz kahve - kafa bez eeraVokalna harmonijaU rei sa samoglasnik jeapa se stavljaju sufiksi l sz.U rei eker poslednji samoglasnik jeepa se zato stavljaju sufiksi li siz.gz - okoyeil gzl kz - zelenooka devojka (devojka sa zelenim oima)karagzl - crnook, crnooka

terbiye - vaspitanjeterbiyeli - vaspitanterbiyesiz - nevaspitani - posaoBurada ok isiz insan var.Ovde ima puno nezaposlenih ljudi (ljudi bez posla).........................................................................................

Sufiksi: lk lik luk lk

a ei ou lk lik luk lk

gzel - lep, lepa, lepogzellik - lepota

Bu ne gzellik!What a beauty!Kakva lepota!(za ljude, prirodu...)

iyi - dobar, dobra, dobroiyilik - dobrota

temiz - ist, ista istotemizlik - istoa

ocuk - deteocukluk - detnjstvo

dost - prijatelj(arkada -drug)dostluk - prjateljstvo

Ovaj sufiks postoji i kod nas, nekada je zalepljen na rei koje su turskog porekla a nekada i na nae rei: komiluk, ortakluk, nestaluk, lopovluk, bezobrazluk........................................................................................

Sufiks: kenken - dokeng: whilegitmek - iigiderken - dok je iao/ila/ilo

Sabah okula giderken grdm seni.Video sam te jutros dok si iao u kolu..........................................................................

Sufiks: incaAudio lekcija 2................................

DeminutivDeminutiv se takoe formira dodavanjem sufiksa.

a ei ou ck cik cuk ckKod imenica koje na kraju imaju slovo k, slovo k se gubi.iek - cvetiecik - cveti

bebek - bebabebecik - bebica

anne- majka, mamaanneciim - mamice, moja mamice (im- prisvojni sufiks)anne - cik - imk iz sufiksa cik prelazi u jer posle dolazi sufiks koji poinje samoglasnikom (im).(Pravila za suglasnike,Turski jezik 1)

baba- otac, tatababacm - tatice, moj tatice

U govoru se uju kao: annecim, babacmMnogi tako i piu, ali, gramatiki je ispravno napisati: anneciim,babacm.....................................

ay - medvedayck - medvedioyuncak - igraka

Turski jezik 22 Izraavanje potrebe i moranja

eng: have to, need, need to, must

lazm - treba, potrebnoBana kitap lazm.Treba mi knjiga. (Meni je potrebna knjiga)Bana kitap lazm deil. Ne treba mi knjiga. (Meni nije potrebna knjiga)Bana kitap lazm m? Da li mi treba knjiga? (Da li je meni potrebna knjiga?)

Sana para lazm. Treba ti novac.Sana para lazm deil. Ne treba ti novac.Sana para lazm m? Da li ti treba novac?

Za glagolekoren glagola + ma me + prisvojni sufiksi lazm

gitmek - iigitmem lazm treba da idemgitmen lazm treba da idegitmesi lazm treba da idegitmemiz lazm treba da idemogitmeniz lazm treba da idetegitmeleri lazm treba da idu

Eve gitmem lazm. Treba da idem kui.Eve gitmem lazm deil. Ne treba da idem kui.Eve gitmem mi lazm? Da li treba da idem kui? (m, mi, ide ispred lazm).........................................

GerekUmesto rei lazm moe da se koristi re gerek/gerekiyor.Eve gitmem gerekiyor. Treba da idem kui.Eve gitmem gerekmiyor. Ne treba da idem kui.Eve gitmem gerekiyor mu?Da li treba da idem kui?

Okula gitmen gerek/gerekiyor.Treba da ide u kolu.

gerek yok- nema potrebegerekirse- ako je potrebno..................................................

htiya - potrebaBenim ihtiyacm moja potrebaSenin ihtiyacn tvoja potrebaOnun ihtiyac njegova potrebaBizim ihtiyacmz naa potrebaSizin ihtiyacnz vaa potrebaOnlarn ihtiyalar njihova potreba-->c (pravila za suglasnike, Turski 1)Benim bir kaleme ihtiyacm var. Potrebna mi je olovka.Kaleme ihtiyacm yok. Nije mi potrebna olovka.

Arabaya ihtiyacm var.Potrebna su mi kola.Kaleme deil, bir telefona ihtiyacm var.Ne treba mi olovka, treba mi telefon.

Na neto to nam treba/ne treba, lepe se sufiksi za dativ.kalem- kalemearaba- arabayayardm- yardma

yardm etmek - pomoiyardm - pomo

Yardma ihtiyacm var. Potrebna mi je pomo.Yardmna ihtiyacm var. Potrebna mi je tvoja pomo. (yardmn - tvoja pomo)Yardmnza ihtiyacm var. Potrebna mi je vaa pomo.

Yardma ihtiyacn var m? Da li ti je potrebna pomo?Yardma ihtiyacnz var m? Da li vam je potrebna pomo?

Yardmn iin teekkrler.Hvala ti na pomoi.Yardmnz iin teekkrler. Hvala vam na pomoi........................................................

Sufiksi: mal, meli - trebati, morati

koren glagola + mal meli + lini sufiksi

gitmek - iiEve gitmeliyim. Treba da idem kui.Eve gitmemeliyim. Ne treba da idem kui.Eve gitmeli miyim?Da li treba da idem kui?

almak - raditiali-mal-y-malmalym - Moram da radim.

Slovo y se ubacuje ispred linih sufiksa koji poinju samoglasnikom (prvo lice jednine i mnoine)

koren glagola + meli mal + d di + lini sufiksi za prolo vreme

Gitmeliydim. Trebao sam da idem/ Trebalo je da odemGitmemeliydim. Nisam trebao da idem.Gitmeli miydim? Da li sam trebao da idem?.................................................

zorunda, mecburzorunda olmak, mecbur olmakbiti primoran na neto, morati uraditi neto, oseati obavezu da se neto uradi.zorundaSadanje vremeglagol (infinitiv) .... zorunda + lini sufiksi

Gitmek zorundaym. Moram da idem.Gitmek zorunda deilim.Ne moram da idem.Gitmek zorunda mym? Da li moram da idem?

Prolo vremeglagol (infinitiv) .... zorunda + y + d + lini sufiksiSufiks za prolo vreme je uvek d zbog slova a na kraju rei zorunda, ostali sufiksi za prolo vreme (di du d) se ne koriste.Eve gitmek zorundaydm.Morao sam da idem kui.

Budue vremeglagol (infinitiv) .... zorunda ...olacak + lini sufiks

olmak - bitiEve gitmek zorunda olacam. k -->Morau da idem kui.Eve gitmek zorunda olmayacam.Neu morati da idem kui.

mecburkoren glagola + maya meye..... mecbur + lini sufiksi

Eve gitmeye mecburum.Moram da idem kui.

Hibir eyi yapmaya mecbur deilsin.Nisi prinuen ni na ta / nita nisi u obavezi da uradi.yapmak - raditi, uraditihibir ey - nita................................

zorunda kalmak, mecbur kalmakuradili ste neto nevoljno, niste imali nijednu drugu mogunost, bili ste primorani na netoZato si to uradio? Zato si otiao?Odgovor na ovakva pitanja:Mecbur kaldm - Morao samZorunda kaldm - Morao sam

Kada nije u kombinaciji sa reima zorunda i mecbur, glagol kalmak ima drugaije znaenje.kalmak - ostati, biti negde, boraviti negde

Turski jezik 23 Kondicionaleng: Conditional (if)Ovo je poslednja stvar koju sam uila iz turskog. Kaem uila, jer ga jo nisam nauila. Teak je i za uenje i za objanjavanje. U jednoj diskusiji o kondicionalu (meu nama amaterima, ne meu filolozima), gde su nakon svakog objanjenja sledila pitanja u kojima je traeno da se to objanjenje objasni, jedan Turin je napisao: ''Ni meni sada nita nije jasno. Ne znam zato je to tako, ali, tako je.''Kada gledam serije na turskom, prepoznam kondicional pa mogu da razumem smisao izgovorenih reenica to mi svakako stvara kompletniju sliku situacije koju gledam.Onoliko koliko sam ga ja nauila, eto toliko u vama preneti ovde jer je ipak vaan za konverzaciju. Pa da krenemo.Kondicional, to su reenice ovog tipa:Ako budem uio, poloiu ispit.Da sam uio, poloio bih ispit.

U turskom jeziku kondicional se formira korienjem sufiksasa sekoji se kombinuju sasufiksima za vreme i linim sufiksima.Lini sufiksi su isti kao u prolom vremenu Gemi zaman -di.

Ben - mSen - nO - /Biz - kSiz - nz niz nuz nz (zbog vokalne harmonije nuz i nz se ne koriste)Onlar - lar ler

a o u e i sa se

Pre nego to krenemo na glagole, evo primera sa var i yok.varsa - ako ima, ako postojiyoksa - ako nema, ako ne postoji

Param varsa Trkiye'ye gidebilirim.Da imam novac mogla bih da odem u Tursku.............................

Osnova kondicionala

koren glagola + sa se + lini sufiksgelmek - doigel-se-mgelsem ako doem, ako bih doaogelsen ako doe, ako bi doaogelse ako doegelsek ako doemogelseniz ako doetegelseler ako dou

gelmesem ako ne doemgelmesen ako ne doegelmese ako ne doegelmesek ako ne doemogelmeseniz ako ne doetegelmeseler ako ne dou

U istim reenicama mogue je videti glagol u osnovnom kondicionalu ili glagol u Geni zaman kondicionalu.

PrimeriBiraz erken gelsen iyi olur.Biraz erken gelirsen iyi olur.Bilo bi dobro ako doe (ako bi doao) malo ranije.

biraz - maloerken - rano

Bana sorsan, cevap vereceim.Bana sorarsan, cevap vereceim.Ako me pita, odgovoriu ti.

sormak - pitaticevap vermek - odgovoriti

Geni zaman kondicionalkoren glagola + sufiks za vreme + sa se + lini sufiksigelmek - doigel-ir-se-mgelirsem ako doemgelirsen ako doegelirse ako doegelirsek ako doemogelirseniz ako doetegelirseler ako dou

gel-me-se-mgelmesem ako ne doemgelmezsen ako ne doegelmezse ako ne doegelmesek ako ne doemogelmezseniz ako ne doetegelmezseler ako ne dou (moe da se kae i gelmezlerse)

O gelirse, ben gideceim.Ako on doe, ja u otii.

grmek - videtigr-r-se-mSeni grrsem - Ako te vidimSeni grmesem - Ako te ne vidim

Uz Geni zaman kondicional obino ide reeer. Izgovara se eer.Ova re je na samom poetku reenice ime se jasno stavlja do znanja da e ta reenica biti u kondicionalu. Sama re eer nema neko znaenje, iako ete nai da je njen prevod ako. Reakosu sufiksi sa se, oni su ti koji formiraju kondicional a ne re eer.Dakle, reenica e imati isto znaenje i prevod e biti isti, bez obzira da li postoji ili ne postoji re eer. U govoru se esto koristi.Eer ok almazsan, Trke orenemeyeceksin.Ako ne radi puno, nee nauiti turski.Eer o buraya gelmezse, ben oraya gitmeyeceim.Ako on ne doe ovde, ja neu ii tamo.Napomena: eer se ne koristi u reenicama u kojima je glagol u osnovnom kondicionalu.

imdiki zaman kondicionalkoren glagola + sufiks za vreme + sa se + lini sufiksiIz serije Karadayi, razgovaraju Bahar i Feride, Bahar je na Mahirovoj strani:soylemek - govoritiYa Mahir doru soyluyorsa?A