tom tat ly hoa hoc 10
DESCRIPTION
Hoa hoc 10TRANSCRIPT
-
Tm tt l thuyt ho hc v c 10
Trng THPT S 1 Ngha Hnh Nm hc 2010 - 2011 H tr kin thc h hc 10 Trang 24
Chng 6: OXI LU HUNH I. V TR, CU TO.
Cc nguyn t thuc PNC nhm VI gm 8O 16S 34Se 52Te 84Po c 6 electron ngoi cng
do d dng nhn 2e t cu hnh bn vng ca kh him. Vy tnh xiha l tnh cht ch yu.
Cu to nguyn t ca cc nguyn t nhm VIA .
- Ging nhau : u c 6e lp ngoi cng, c 2 c thn ( vit cu hnh e theo orbitan). s
oxiho -2 trong hp cht c m in nh hn ( kim loi, hir )
- Khc nhau: Tr O , cc nguyn t cn li S , Se, Te trng thi kch thch c th xut hin
4 hoc 6 e c thn iu ny gii thch s oxiho + 4 hoc + 6 ca S,Se,Te trong cc hp cht vi
cc nguyn t c m in ln hn ( oxi , flo )
- Ngoi tnh oxiho S,Se,Te cn c kh nng th hin tnh kh.
II. XI trong t nhin c 3 ng v O168 O17
8 O18
8 , Oxi l mt phi kim hot ng v l mt cht
xiha mnh v th trong tt c cc dng hp cht , oxi th hin s oxi ho 2 (tr : 1
22
21
2 , OHOF cc
peoxit 21
2 ONa ),duy tr s sng , s chy.
Tc dng hu ht vi kim loi (tr Au v Pt), cn c t0 to xit
2Mg + O2 ot 2MgO Magi oxit
4Al + 3O2 ot 2Al2O3 Nhm oxit
3Fe + 2O2 ot Fe3O4 Oxit st t (FeO, Fe2O3)
Tc dng hu ht vi phi kim (tr halogen), cn c t0 to ra oxit
S + O2 ot SO2
C + O2 ot
CO2
N2 + O2 ot
2NO t0 khong 30000C hay h quang in
Tc dng vi H2 (n mnh theo t l 2 :1 v s mol), t0
2H2 + O2 ot
2H2O
Tc dng vi cc cht c tnh kh.
2SO2 + O2 2 5,300OV O C
2SO3
CH4 + 2O2 ot
CO2 + 2H2O
Tc dng vi cc cht hu c.
C2H5OH + 3O2 2CO2 + 3H2O
C2H5OH + O2 lenmemgiam CH3COOH + H2O
III. ZN l dng th hnh ca oxi v c tnh xha mnh hn O2 rt nhiu
O3 + 2KI + H2O I2 + 2KOH + O2 (oxi khng c)
Do to ra KOH nn O3 lm xanh qu tm dd KI (dng trong nhn bit ozon)
2Ag + O3 Ag2O + O2 (oxi khng c phn ng)
IV. HIR PEOXIT : L cht c 2 kh nng l c tnh oxiho v c tnh kh.
Tnh oxiho: H2O2 + 2KI I2 + 2KOH
H2O2 + KNO2 KNO3 + H2O
Tnh kh : H2O2 + Ag2O 2Ag + O2 + H2O
5H2O2 + 2KMnO4 + 3H2SO4 K2SO4 + 2MnSO4 + 5O2 + 8H2O
-
Tm tt l thuyt ho hc v c 10
Trng THPT S 1 Ngha Hnh Nm hc 2010 - 2011 H tr kin thc h hc 10 Trang 25
V. LU HUNH l cht xiha nhng yu hn O2, ngoi ra S cn ng vai tr l cht kh khi tc
dng vi oxi ( phn tch da trn dy s oxiho ca S )
S l cht oxiha khi tc dng vi kim loi v H2 to sunfua cha S2-
Tc dng vi nhiu kim loi (c t0,to sn phm ng s oxy ho thp ca kim loi)
Fe + S0
ot FeS-2
st II sunfua
Zn + S0
ot ZnS-2
km sunfua
Hg + S HgS-2
thy ngn sunfua, phn ng xy ra t0 thng
Tc dng vi H2: to hidro sunfua mi trng ung ( trng thi )
H2 + S ot H2S
-2 hidrosunfua
S l cht kh khi tc dng vi cht xiha to hp cht vi soh dng (+4, +6)
Tc dng vi phi kim (tr Nit v Iod)
S + O2 ot SO2 kh sunfur, lu hunh ixit, lu hunh (IV) xit.
S + 3F2 SF6
Ngoi ra khi gp cht xiha khc nh HNO3 to H2SO4
VI. HIDRSUNFUA (H2S) l cht kh mnh v trong H2S lu hunh c s oxi ho thp nht (-2),
tc dng hu ht cc cht xiha to sn phm ng vi soh cao hn.
Tc dng vi oxi c th to S hoc SO2 ty lng xi v cch tin hnh phn ng.
2H2S + 3O20t 2H2O + 2SO2 (d xi, t chy)
2H2S + O2thaptt 0 2H2O + 2S
(Dung dch H2S trong khng kh hoc lm lnh ngn la H2S ang chy)
Tc dng vi clo c th to S hay H2SO4 ty iu kin phn ng
H2S + 4Cl2 + 4H2O 8HCl + H2SO4
H2S + Cl2 2 HCl + S (kh clo gp kh H2S)
Dung dch H2S c tnh axit yu 2 nc : Khi tc dng dung dch kim c th to mui axit
hoc mui trung ho
H2S + NaOH 1:1 NaHS + H2O
H2S + 2NaOH 2::1 Na2S + 2H2O
VII. LU HUNH (IV) OXIT cng thc ha hc SO2, ngoi ra c cc tn gi khc l lu hunh
dioxit hay kh sunfur, hoc anhidrit sunfur.
Vi s oxi ho trung gian +4 (4
S O2). Kh SO2 va l cht kh, va l cht oxi ho v l
mt oxit axit.
SO2 l cht kh (4
S - 2e 6
S )
Khi gp cht oxi ho mnh nh O2, Cl2, Br2 : kh SO2 ng vai tr l cht kh.
24
S O2 + O2 2 5,300OV O C
2SO3
OS4
2 + Cl2 + 2H2O 2HCl + H2 OS6
4
5 OS4
2 + 2KMnO4 + 2H2O K2SO4 + 2MnSO4 + 2H2SO4
SO2 l cht oxi ho ( 4
S + 4e 0
S ) Khi tc dng cht kh mnh
OS4
2 + 2H2S 2H2O + 30
S
-
Tm tt l thuyt ho hc v c 10
Trng THPT S 1 Ngha Hnh Nm hc 2010 - 2011 H tr kin thc h hc 10 Trang 26
OS4
2 + Mg MgO + S
Ngoi ra SO2 l mt oxit axit
SO2 + NaOH 1:1 NaHSO3 (
2nSO
nNaOH 2 )
SO2 + 2 NaOH 2:1 Na2SO3 + H2O (
2nSO
nNaOH 1)
Nu 1<
2nSO
nNaOH < 2 th to ra c hai mui molySONa
molxNaHSO
:
:
32
3
VIII. LU HUNH (VI) OXIT cng thc ha hc SO3, ngoi ra cn tn gi khc lu hunh tri
oxit, anhidrit sunfuric.
L mt xit axit
Tc dng vi H2O to axit sunfuric
SO3 + H2O H2SO4 + Q
SO3 tan v hn trong H2SO4 to leum : H2SO4.nSO3
Tc dng vi baz to mui
SO3 + 2 NaOH Na2SO4 + H2O
IX. AXT SUNFURIC H2SO4 trng thi long l mt axit mnh, trng thi c l mt cht
xiha mnh.
dng long l axt mnh lm qu tm, tc dng kim loi(trc H2) gii phng H2, tc
dng baz, oxit baz v nhiu mui.
H2SO4 2H+ + SO4
2- l qu tm ho mu .
H2SO4 + Fe FeSO4 + H2
H2SO4 + NaOH NaHSO4 + H2O
H2SO4 + 2NaOH Na2SO4 + 2H2O
H2SO4 + CuO CuSO4 + H2O
H2SO4 + BaCl2 BaSO4 + 2 HCl
H2SO4 + Na2SO3 Na2SO4 + H2O + SO2
H2SO4 + CaCO3 CaSO4 + H2O + CO2
dng c l mt cht xiha mnh
Tc dng vi kim loi: oxi ho hu ht cc kim loi (tr Au v Pt) to mui ho tr cao v
thng gii phng SO2 (c th H2S, S nu kim loi kh mnh nh Mg ).
2Fe + 6 H2SO4 0t Fe2(SO4)3+ 3SO2+ 6H2O
Cu + 2 H2SO4 0t CuSO4 + SO2+ 2H2O
Al, Fe, Cr khng tc dng vi H2SO4 c ngui, v kim loi b th ng ha.
Tc dng vi phi kim (tc dng vi cc phi kim dng rn, t0) to hp cht ca phi kim ng
vi s oxy ho cao nht
2H2SO4() + C 0t CO2 + 2SO2 + 2H2O
2H2SO4() + S 0t
3SO2 + 2H2O
Tc dng vi mt s cht c tnh kh.
FeO + H2SO4 () 0t Fe2(SO4)3 + SO2 + 4H2O
-
Tm tt l thuyt ho hc v c 10
Trng THPT S 1 Ngha Hnh Nm hc 2010 - 2011 H tr kin thc h hc 10 Trang 27
2HBr + H2SO4 () 0t Br2 + SO2 + 2H2O
Ht nc ca mt s cht hu c.
C12H22O11 + H2SO4() 12C + H2SO4.11H2O
X. NHN BIT MT S CHT LIN QUAN.
1. MUI SUNFUA V NHN BIT GC SUNFUA (S2- ) hu nh cc mui sunfua iu khng
tan, ch c mui ca kim loi kim v kim th tan (Na2S, K2S, CaS, BaS). Mt s mui khng tan
v c mu c trng CuS en, PbS en, CdS vng, SnS gch, MnS hng.
nhn bit S2- dng dung dch Pb(NO3)2
Pb2+
+ S2-
PbS ( en, khng tan trong axit, nc)
2. MUI SUNFAT V NHN BIT GC SUNFAT (SO42-
)
C hai loi mui l mui trung ha (sunfat) v mui axit (hidrsunfat).
Phn ln mui sunfat tan, ch c BaSO4, PbSO4 khng tan c mu trng, CaSO4 t tan c
mu trng.
Nhn bit gc SO42-
(sunfat) dng dung dch cha Ba2+ , Ca2+ , Pb2+
Ba2+
+ SO42-
BaSO4 ( kt ta trng, khng tan trong nc v axit)
XI. IU CH
1. IU CH XI : 2KClO3 0t 2KCl + 3O2 (xc tc MnO2), iu ch trong PTN
Phn hu oxi gi hay nhit phn kalipemangenat
Trong CN chng ct phn on khng kh lng, in phn nc
( Vit cc ptp)
2. IU CH HIDRSUNFUA (H2S) :Cho FeS hoc ZnS tc dung vi dung dch HCl
FeS + 2HCl FeCl2 + H2S
t S trong kh hir
H2 + S 0t H2S
3. IU CH SO2 c rt nhiu phn ng iu ch
S + O2 0t
SO2
Na2SO3 + H2SO4() 0t
Na2SO4 + H2O + SO2
Cu +2H2SO4() 0t CuSO4 + 2H2O +SO2
4FeS2 + 11O2 0t
2Fe2O3 + 8SO2
t ZnS, FeS, H2S, S trong oxi ta cng thu c SO2.
4. IU CH SO3 : 2SO2 + O2 2 5,300OV O C
2 SO3 .
SO3 l sn phm trung gian iu ch axit sunfuric.
5. SN XUT AXIT SUNFURIC ( trong CN) T QUNG PYRIT ST FeS2
t FeS2 4FeS2 + 11O2 0t 2Fe2O3 + 8SO2
Oxi ho SO2 2SO2 + O2 2 5,300OV O C
2SO3
Hp nc: SO3 + H2O H2SO4
T LU HUNH
t S to SO2: S + O2 0t SO2
Oxi ho SO2 2SO2 + O2 2 5,300OV O C
2SO3
SO3 hp nc SO3 + H2O H2SO4