tom tat ly hoa hoc 10

5
  Tóm tt lý thuy ết hoá hc  vô cơ  10 Trƣờng THPT S1 Nghĩa Hành Năm hc 2010 - 2011 Htrkiến thc hhc 10 Trang 24 Chƣơng 6: OXI    LƢ U HUNH I. V TRÍ, CU TO. Các nguyên t  thuc PNC nhóm VI gm 8 O 16 S 34 Se 52 Te 84 Po có 6 electron ngoài cùng do đó d dàng nhn 2e để đạt cu hình bn vng ca khí hiếm. Vy tính ôxihóa là tính cht ch yếu. Cu t o nguyên t  ca các nguyên t  nhóm VIA . - Ging nhau : đều có 6e lớ  p ngoài cùng, có 2 độc thân ( viết cu hình e theo orbitan).  s oxihoá -2 trong hợ  p cht có độ âm đi n nh hơ n ( kim lo i, hiđrô ) - Khác nhau: Tr  O , các nguyên t  còn l i S , Se, Te ở  tr ng thái kích thích có th xut hin 4 hoc 6 e độc thân điu này gii thích s oxihoá + 4 ho c + 6 ca S,Se,Te trong các hợ  p c ht vớ i các nguyên t  độ âm đin lớ n hơ n ( oxi , flo ) - Ngoài tính oxihoá S,Se,Te còn có kh năng th hin tính kh. II. ÔXI trong t  nhiên có 3 đồng v  O 16 8  O 17 8  O 18 8 , Oxi là mt phi kim ho t động và là mt cht ôxihóa mnh vì thế trong t t c  các dng hợ  p cht , oxi th hi n s oxi hoá  2 (tr  : 1 2 2 2 1 2  ,  O  H O  F các  peoxit 2 1 2  O  Na ),duy trì s sng , s cháy. Tác dng hu hết  v i  ki m lo i  (tr  Au và Pt), cn có t 0  to ôxit 2Mg + O 2   o t  2MgO Magiê oxit 4Al + 3O 2 o t  2Al 2 O 3  Nhôm oxit 3Fe + 2O 2  o t  Fe 3 O 4  Oxit st t  (FeO, Fe 2 O 3 ) Tác d ng  hu hế t v i  p hi k im (tr  halogen), cn có t 0  to ra oxit S + O 2  o t  SO 2  C + O 2  o t  CO 2   N 2  + O 2  o t  2NO t 0 khong 3000 0 C hay h quang đi n Tác d ng  v i  H  2 (n mnh theo t  l 2 :1 v s mol), t 0 2H 2  + O 2  o t  2H 2 O Tác d ng  v i  các cht  t í nh khử . 2SO 2  + O 2 2 5 ,300 O V O C  2SO 3 CH 4 + 2O 2  o t  CO 2  + 2H 2 O Tác dng vi các cht hu cơ . C 2 H 5 OH + 3O 2   2CO 2  + 3H 2 O C 2 H 5 OH + O 2  lenmemgiam  CH 3 COOH + H 2 O III. ÔZÔN là dng thù hình ca oxi và có tính ôxhóa mnh hơ n O 2  r t nhiu O 3  + 2KI + H 2 O I 2  + 2KOH + O 2  (oxi không có) Do t o ra KOH nên O 3 làm xanh quì t m dd KI (dùng trong nh n biết ozon) 2Ag + O 3  Ag 2 O + O 2  (oxi không có phn ng) IV. HIĐRÔ PEOXIT : Là cht có 2 kh năng đó là có tính oxihoá và có tính kh. Tính oxihoá: H 2 O 2  + 2KI  I 2  + 2KOH H 2 O 2  + KNO 2   KNO 3  + H 2 O Tính kh : H 2 O 2  + Ag 2 O  2Ag + O 2  + H 2 O 5H 2 O 2  + 2KMnO 4  + 3H 2 SO 4   K 2 SO 4  + 2MnSO 4  + 5O 2  + 8H 2 O

Upload: levanril

Post on 04-Nov-2015

219 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Hoa hoc 10

TRANSCRIPT

  • Tm tt l thuyt ho hc v c 10

    Trng THPT S 1 Ngha Hnh Nm hc 2010 - 2011 H tr kin thc h hc 10 Trang 24

    Chng 6: OXI LU HUNH I. V TR, CU TO.

    Cc nguyn t thuc PNC nhm VI gm 8O 16S 34Se 52Te 84Po c 6 electron ngoi cng

    do d dng nhn 2e t cu hnh bn vng ca kh him. Vy tnh xiha l tnh cht ch yu.

    Cu to nguyn t ca cc nguyn t nhm VIA .

    - Ging nhau : u c 6e lp ngoi cng, c 2 c thn ( vit cu hnh e theo orbitan). s

    oxiho -2 trong hp cht c m in nh hn ( kim loi, hir )

    - Khc nhau: Tr O , cc nguyn t cn li S , Se, Te trng thi kch thch c th xut hin

    4 hoc 6 e c thn iu ny gii thch s oxiho + 4 hoc + 6 ca S,Se,Te trong cc hp cht vi

    cc nguyn t c m in ln hn ( oxi , flo )

    - Ngoi tnh oxiho S,Se,Te cn c kh nng th hin tnh kh.

    II. XI trong t nhin c 3 ng v O168 O17

    8 O18

    8 , Oxi l mt phi kim hot ng v l mt cht

    xiha mnh v th trong tt c cc dng hp cht , oxi th hin s oxi ho 2 (tr : 1

    22

    21

    2 , OHOF cc

    peoxit 21

    2 ONa ),duy tr s sng , s chy.

    Tc dng hu ht vi kim loi (tr Au v Pt), cn c t0 to xit

    2Mg + O2 ot 2MgO Magi oxit

    4Al + 3O2 ot 2Al2O3 Nhm oxit

    3Fe + 2O2 ot Fe3O4 Oxit st t (FeO, Fe2O3)

    Tc dng hu ht vi phi kim (tr halogen), cn c t0 to ra oxit

    S + O2 ot SO2

    C + O2 ot

    CO2

    N2 + O2 ot

    2NO t0 khong 30000C hay h quang in

    Tc dng vi H2 (n mnh theo t l 2 :1 v s mol), t0

    2H2 + O2 ot

    2H2O

    Tc dng vi cc cht c tnh kh.

    2SO2 + O2 2 5,300OV O C

    2SO3

    CH4 + 2O2 ot

    CO2 + 2H2O

    Tc dng vi cc cht hu c.

    C2H5OH + 3O2 2CO2 + 3H2O

    C2H5OH + O2 lenmemgiam CH3COOH + H2O

    III. ZN l dng th hnh ca oxi v c tnh xha mnh hn O2 rt nhiu

    O3 + 2KI + H2O I2 + 2KOH + O2 (oxi khng c)

    Do to ra KOH nn O3 lm xanh qu tm dd KI (dng trong nhn bit ozon)

    2Ag + O3 Ag2O + O2 (oxi khng c phn ng)

    IV. HIR PEOXIT : L cht c 2 kh nng l c tnh oxiho v c tnh kh.

    Tnh oxiho: H2O2 + 2KI I2 + 2KOH

    H2O2 + KNO2 KNO3 + H2O

    Tnh kh : H2O2 + Ag2O 2Ag + O2 + H2O

    5H2O2 + 2KMnO4 + 3H2SO4 K2SO4 + 2MnSO4 + 5O2 + 8H2O

  • Tm tt l thuyt ho hc v c 10

    Trng THPT S 1 Ngha Hnh Nm hc 2010 - 2011 H tr kin thc h hc 10 Trang 25

    V. LU HUNH l cht xiha nhng yu hn O2, ngoi ra S cn ng vai tr l cht kh khi tc

    dng vi oxi ( phn tch da trn dy s oxiho ca S )

    S l cht oxiha khi tc dng vi kim loi v H2 to sunfua cha S2-

    Tc dng vi nhiu kim loi (c t0,to sn phm ng s oxy ho thp ca kim loi)

    Fe + S0

    ot FeS-2

    st II sunfua

    Zn + S0

    ot ZnS-2

    km sunfua

    Hg + S HgS-2

    thy ngn sunfua, phn ng xy ra t0 thng

    Tc dng vi H2: to hidro sunfua mi trng ung ( trng thi )

    H2 + S ot H2S

    -2 hidrosunfua

    S l cht kh khi tc dng vi cht xiha to hp cht vi soh dng (+4, +6)

    Tc dng vi phi kim (tr Nit v Iod)

    S + O2 ot SO2 kh sunfur, lu hunh ixit, lu hunh (IV) xit.

    S + 3F2 SF6

    Ngoi ra khi gp cht xiha khc nh HNO3 to H2SO4

    VI. HIDRSUNFUA (H2S) l cht kh mnh v trong H2S lu hunh c s oxi ho thp nht (-2),

    tc dng hu ht cc cht xiha to sn phm ng vi soh cao hn.

    Tc dng vi oxi c th to S hoc SO2 ty lng xi v cch tin hnh phn ng.

    2H2S + 3O20t 2H2O + 2SO2 (d xi, t chy)

    2H2S + O2thaptt 0 2H2O + 2S

    (Dung dch H2S trong khng kh hoc lm lnh ngn la H2S ang chy)

    Tc dng vi clo c th to S hay H2SO4 ty iu kin phn ng

    H2S + 4Cl2 + 4H2O 8HCl + H2SO4

    H2S + Cl2 2 HCl + S (kh clo gp kh H2S)

    Dung dch H2S c tnh axit yu 2 nc : Khi tc dng dung dch kim c th to mui axit

    hoc mui trung ho

    H2S + NaOH 1:1 NaHS + H2O

    H2S + 2NaOH 2::1 Na2S + 2H2O

    VII. LU HUNH (IV) OXIT cng thc ha hc SO2, ngoi ra c cc tn gi khc l lu hunh

    dioxit hay kh sunfur, hoc anhidrit sunfur.

    Vi s oxi ho trung gian +4 (4

    S O2). Kh SO2 va l cht kh, va l cht oxi ho v l

    mt oxit axit.

    SO2 l cht kh (4

    S - 2e 6

    S )

    Khi gp cht oxi ho mnh nh O2, Cl2, Br2 : kh SO2 ng vai tr l cht kh.

    24

    S O2 + O2 2 5,300OV O C

    2SO3

    OS4

    2 + Cl2 + 2H2O 2HCl + H2 OS6

    4

    5 OS4

    2 + 2KMnO4 + 2H2O K2SO4 + 2MnSO4 + 2H2SO4

    SO2 l cht oxi ho ( 4

    S + 4e 0

    S ) Khi tc dng cht kh mnh

    OS4

    2 + 2H2S 2H2O + 30

    S

  • Tm tt l thuyt ho hc v c 10

    Trng THPT S 1 Ngha Hnh Nm hc 2010 - 2011 H tr kin thc h hc 10 Trang 26

    OS4

    2 + Mg MgO + S

    Ngoi ra SO2 l mt oxit axit

    SO2 + NaOH 1:1 NaHSO3 (

    2nSO

    nNaOH 2 )

    SO2 + 2 NaOH 2:1 Na2SO3 + H2O (

    2nSO

    nNaOH 1)

    Nu 1<

    2nSO

    nNaOH < 2 th to ra c hai mui molySONa

    molxNaHSO

    :

    :

    32

    3

    VIII. LU HUNH (VI) OXIT cng thc ha hc SO3, ngoi ra cn tn gi khc lu hunh tri

    oxit, anhidrit sunfuric.

    L mt xit axit

    Tc dng vi H2O to axit sunfuric

    SO3 + H2O H2SO4 + Q

    SO3 tan v hn trong H2SO4 to leum : H2SO4.nSO3

    Tc dng vi baz to mui

    SO3 + 2 NaOH Na2SO4 + H2O

    IX. AXT SUNFURIC H2SO4 trng thi long l mt axit mnh, trng thi c l mt cht

    xiha mnh.

    dng long l axt mnh lm qu tm, tc dng kim loi(trc H2) gii phng H2, tc

    dng baz, oxit baz v nhiu mui.

    H2SO4 2H+ + SO4

    2- l qu tm ho mu .

    H2SO4 + Fe FeSO4 + H2

    H2SO4 + NaOH NaHSO4 + H2O

    H2SO4 + 2NaOH Na2SO4 + 2H2O

    H2SO4 + CuO CuSO4 + H2O

    H2SO4 + BaCl2 BaSO4 + 2 HCl

    H2SO4 + Na2SO3 Na2SO4 + H2O + SO2

    H2SO4 + CaCO3 CaSO4 + H2O + CO2

    dng c l mt cht xiha mnh

    Tc dng vi kim loi: oxi ho hu ht cc kim loi (tr Au v Pt) to mui ho tr cao v

    thng gii phng SO2 (c th H2S, S nu kim loi kh mnh nh Mg ).

    2Fe + 6 H2SO4 0t Fe2(SO4)3+ 3SO2+ 6H2O

    Cu + 2 H2SO4 0t CuSO4 + SO2+ 2H2O

    Al, Fe, Cr khng tc dng vi H2SO4 c ngui, v kim loi b th ng ha.

    Tc dng vi phi kim (tc dng vi cc phi kim dng rn, t0) to hp cht ca phi kim ng

    vi s oxy ho cao nht

    2H2SO4() + C 0t CO2 + 2SO2 + 2H2O

    2H2SO4() + S 0t

    3SO2 + 2H2O

    Tc dng vi mt s cht c tnh kh.

    FeO + H2SO4 () 0t Fe2(SO4)3 + SO2 + 4H2O

  • Tm tt l thuyt ho hc v c 10

    Trng THPT S 1 Ngha Hnh Nm hc 2010 - 2011 H tr kin thc h hc 10 Trang 27

    2HBr + H2SO4 () 0t Br2 + SO2 + 2H2O

    Ht nc ca mt s cht hu c.

    C12H22O11 + H2SO4() 12C + H2SO4.11H2O

    X. NHN BIT MT S CHT LIN QUAN.

    1. MUI SUNFUA V NHN BIT GC SUNFUA (S2- ) hu nh cc mui sunfua iu khng

    tan, ch c mui ca kim loi kim v kim th tan (Na2S, K2S, CaS, BaS). Mt s mui khng tan

    v c mu c trng CuS en, PbS en, CdS vng, SnS gch, MnS hng.

    nhn bit S2- dng dung dch Pb(NO3)2

    Pb2+

    + S2-

    PbS ( en, khng tan trong axit, nc)

    2. MUI SUNFAT V NHN BIT GC SUNFAT (SO42-

    )

    C hai loi mui l mui trung ha (sunfat) v mui axit (hidrsunfat).

    Phn ln mui sunfat tan, ch c BaSO4, PbSO4 khng tan c mu trng, CaSO4 t tan c

    mu trng.

    Nhn bit gc SO42-

    (sunfat) dng dung dch cha Ba2+ , Ca2+ , Pb2+

    Ba2+

    + SO42-

    BaSO4 ( kt ta trng, khng tan trong nc v axit)

    XI. IU CH

    1. IU CH XI : 2KClO3 0t 2KCl + 3O2 (xc tc MnO2), iu ch trong PTN

    Phn hu oxi gi hay nhit phn kalipemangenat

    Trong CN chng ct phn on khng kh lng, in phn nc

    ( Vit cc ptp)

    2. IU CH HIDRSUNFUA (H2S) :Cho FeS hoc ZnS tc dung vi dung dch HCl

    FeS + 2HCl FeCl2 + H2S

    t S trong kh hir

    H2 + S 0t H2S

    3. IU CH SO2 c rt nhiu phn ng iu ch

    S + O2 0t

    SO2

    Na2SO3 + H2SO4() 0t

    Na2SO4 + H2O + SO2

    Cu +2H2SO4() 0t CuSO4 + 2H2O +SO2

    4FeS2 + 11O2 0t

    2Fe2O3 + 8SO2

    t ZnS, FeS, H2S, S trong oxi ta cng thu c SO2.

    4. IU CH SO3 : 2SO2 + O2 2 5,300OV O C

    2 SO3 .

    SO3 l sn phm trung gian iu ch axit sunfuric.

    5. SN XUT AXIT SUNFURIC ( trong CN) T QUNG PYRIT ST FeS2

    t FeS2 4FeS2 + 11O2 0t 2Fe2O3 + 8SO2

    Oxi ho SO2 2SO2 + O2 2 5,300OV O C

    2SO3

    Hp nc: SO3 + H2O H2SO4

    T LU HUNH

    t S to SO2: S + O2 0t SO2

    Oxi ho SO2 2SO2 + O2 2 5,300OV O C

    2SO3

    SO3 hp nc SO3 + H2O H2SO4