teoria maszyn i podstawy automatyki semestr zimowy 2016/2017
TRANSCRIPT
< >
Teoria maszyn i podstawy automatykisemestr zimowy 2016/2017
dr inż. Sebastian Korczak
Politechnika WarszawskaWydział Samochodów i Maszyn Roboczych
Instytut Podstaw Budowy MaszynZakład Mechaniki
http://www.ipbm.simr.pw.edu.pl/
< >
Teoria maszyn i podstawy automatyki
semestr zimowy 2016/2017
inżynieria pojazdów elektrycznych i hybrydowych / mechatronika
wykład: 30 godzin
projekt: 15 godzin
ECTS: 2+2
Typ zaliczenia: E / Z1
< >
Teoria maszyn i podstawy automatyki
semestr zimowy 2016/2017
inżynieria pojazdów elektrycznych i hybrydowych / mechatronika
wykład: 30 godzin
projekt: 15 godzin
ECTS: 2+2
Typ zaliczenia: E / Z1
Warunek dopuszczenia do egzaminu:zaliczenie zajęć projektowych na ocenę co najmniej dostateczną
< >
Teoria maszyn i podstawy automatyki
semestr zimowy 2016/2017
inżynieria pojazdów elektrycznych i hybrydowych / mechatronika
wykład: 30 godzin
projekt: 15 godzin
ECTS: 2+2
Typ zaliczenia: E / Z1
Warunek dopuszczenia do egzaminu:zaliczenie zajęć projektowych na ocenę co najmniej dostateczną
Warunek zaliczenia zajęć projektowych:Oddanie i przyjęcie przez prowadzącego grupę wszystkich projektóworaz uzyskanie co najmniej dostatecznej oceny końcowej
< >
Teoria maszyn i podstawy automatyki
semestr zimowy 2016/2017
inżynieria pojazdów elektrycznych i hybrydowych / mechatronika
wykład: 30 godzin
projekt: 15 godzin
ECTS: 2+2
Typ zaliczenia: E / Z1
Zasady-studiowania-na-wydziale-SiMR-w-roku-akademickim-2016-2017
“Terminem ustalenia oceny zaliczenia przedmiotu typu „Z1” jestostatni dzień sesji egzaminacyjnej danego semestru”
< >
Teoria maszyn i podstawy automatyki
semestr zimowy 2016/2017
inżynieria pojazdów elektrycznych i hybrydowych / mechatronika
wykład: 30 godzin
projekt: 15 godzin
ECTS: 2+2
Typ zaliczenia: E / Z1
Zasady-studiowania-na-wydziale-SiMR-w-roku-akademickim-2016-2017
“Zaliczenie wchodzących w skład przedmiotu typu „E” ćwiczeńlaboratoryjnych lub projektowych może być honorowane w latachnastępnych na podstawie decyzji osoby odpowiedzialnej zaprzedmiot.”
< >
Teoria maszyn i podstawy automatyki
semestr zimowy 2016/2017
inżynieria pojazdów elektrycznych i hybrydowych / mechatronika
wykład: 30 godzin
projekt: 15 godzin
ECTS: 2+2
Typ zaliczenia: E / Z1
Zasady-studiowania-na-wydziale-SiMR-w-roku-akademickim-2016-2017
“Zaliczenie wchodzących w skład przedmiotu typu „E” ćwiczeńlaboratoryjnych lub projektowych może być honorowane w latachnastępnych na podstawie decyzji osoby odpowiedzialnej zaprzedmiot.”
UWAGA: osoby z zaliczonym projektem w roku akademickim 2015/2016 muszą zgłosić to na pierwszych zajęciach prowadzącemu grupę.
< >
Harmonogram zajęć06.10.2016 – wykład 113.10.2016 – wykład 220.10.2016 – wykład 327.10.2016 – wykład 403.11.2016 – wykład 510.11.2016 – zajęcia zgodnie z planem piątkowym17.11.2016 – wykład 624.11.2016 – wykład 701.12.2016 – wykład 808.12.2016 – wykład 915.12.2016 – wykład 1022.12.2016 – wykład 1123.12 – 1.01 – przerwa świąteczna05.01.2017 – wykład 1212.01.2017 – wykład 1319.01.2017 – wykład 1426.01.2017 – wykład 1530.01 – 10.02 – sesja zimowa
< >
ZAJĘCIA PROJEKTOWE
rozpoczną się najwcześniej 7.11.2016
informacja i harmonogramwykład, strona www, tablica koło pokoju 2.8
< >
EGZAMIN
Egzamin pisemny sprawdzający wiedzę i umiejętności zdobyte na wykładzie.
< >
OCENA OSTATECZNA Z PRZEDMIOTU
ocena_końcowa=ocena_z_projektu+ocena_z_egzaminu
2
< >
Kontakt:dr inż. Sebastian Korczakpokój: 2.8be-mail: [email protected]: wtorki 10:00-11:00, czwartki 12:00-13:00strona z prezentacjami i materiałami: http://myinventions.pl/dydaktyka/
< >
BHP
< >
PROGRAM WYKŁADU
1. Mechanizmy – ruchliwość, prędkości i przyspieszenia, dynamika.2. Dynamika maszyn – równanie ruchu, koło zamahowe.3. Podstawowe obiekty automatyki i ich charakterystyki.4. Schematy blokowe.5. Regulatory.6. Stabilność.
szczegółowy program: strona internetowa, tablica
< >
PROGRAM ZAJĘĆ PROJEKTOWYCH
< >
LITERATURA
1. T. Kołacin „Podstawy teorii maszyn i automatyki. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2005.
2. A. Olędzki „Podstawy teorii maszyn i mechanizmów” WNT Warszawa 1987.
3. Z. Parszewski „Teoria maszyn i mechanizmów” WNT Warszawa.
4. M. Żelazny „Podstawy automatyki” Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
5. T. Kołacin, A. Kosior: Zbiór zadań do ćwiczeń z podstaw automatyki i teorii maszyn, Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1990.
6. D. Holejko, W. Kościelny, W. Niewczas: Zbiór zadań z podstaw automatyki, WPW, Warszawa.
< >
ZWIĄZKI Z INNYMI PRZEDMIOTAMI
mechanika ogólna Irównania różniczkowemechanika ogólna II
symulacja układów dynamicznychsystemy automatyki
teoria ruchu pojazdów elektrycznychprojektowanie napędów
< >
SPOSÓB UCZENIA SIĘ
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 19
Wykład 1
pary kinematyczne, mechanizmy,ruchliwość, więzy bierne
Licencja: tylko do edukacyjnego użytku studentów Politechniki Warszawskiej.
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 20
Maszyna, mechanizm
Maszyna – (w znaczeniu technicznym) urządzenie zawierające mechanizm lub zespół współdziałających mechanizmów, służące do przetwarzania energii albo do wykonywania określonej pracy (słownik języka polskiego PWN).
Mechanizm – zbiór elementów (ogniw, członów), które są ze sobą połączone i służą do zamiany wejściowego ruchu lub siły na pożądany wyjściowy ruch lub siłę.
źródło: wikipedia.org, The Boulton & Watt Steam Engine, 1784
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 21
Części maszyn
Przekładnie zębate
Przekładnie pasowe
Przekładnie łańcuchowe
Mechanizmy krzywkowe
źródło: https://en.wikipedia.org
pręty hamulce sprzęgła złącza
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 22
Części maszyn
Przekładnie zębate
Przekładnie pasowe
Przekładnie łańcuchowe
Mechanizmy krzywkowe
źródło: https://en.wikipedia.org
pręty hamulce sprzęgła złącza
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 23
Elementy mechanizmów
Elementy sztywne – opisane punktami materialnymi bądź bryłami sztywnymi (mechanika ogólna).
Elementy odkształcalne – sprężyny, liny, paski, powietrze, olej itd.
człon = część = element = segment = łącznik = ogniwo
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 24
Stopnie swobody
punkt materialny (2D) bryła sztywna (2D)
bryła sztywna (3D)punkt materialny (3D)
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 25
Stopnie swobody
2 st. swob.
3 st. swob.
3 st. swob.
6 st. swob.
punkt materialny (2D) bryła sztywna (2D)
bryła sztywna (3D)punkt materialny (3D)
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 26
Pary kinematyczne i łańcuchy kinematyczne
Para kinematyczna – ruchome połączenie dwóch sztywnych elementów wywołujące ograniczenia ruchu względnego między nimi.
Łańcuch kinematyczny – połączenie co najmniej dwóch par kinematycznych.
Podstawa – nieruchomy człon mechanizmu.
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 27
Pary kinematyczne (3D)
+ =
niepołączone
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 28
Pary kinematyczne (3D)
+ =
6 st. swob. 6 st. swob. razem: 12 st. swob.
W ruchu względnym: 6 st. swob.
niepołączone
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 29
Pary kinematyczne (3D)
+ =
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 30
Pary kinematyczne (3D)
+ =
6 st. swob.
6 st. swob.
W ruchu względnym: 1st. swob.
Jako całość: 7st. swob.
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 31
Pary kinematyczne (3D)
klasa V
obrotowe
= 6 - 1
postępowa śrubowa
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 32
Pary kinematyczne (3D)
klasa IV
walcowa
= 6 - 2
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 33
Pary kinematyczne (3D)
klasa III = 6 - 3
kulista
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 34
Pary kinematyczne (3D)
klasa II = 6 - 4
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 35
Pary kinematyczne (3D)
klasa I = 6 – 5
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 36
Pary kinematyczne (2D)
klasa I, klasa II → nie możliwe w 2D
klasa III → bryła swobodna w 2D
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 37
Pary kinematyczne (2D)
klasa V
obrotowa
= 6 - 1
postępowa
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 38
Pary kinematyczne (2D)
klasa IV = 6 - 2
krzywka
popychacz
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 39
Pary kinematyczne
Para niższa – kontakt powierzchniowy
Para wyższa – kontakt punktowy bądź liniowy
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 40
Pary kinematyczne
Para zamknięta – zachowanie kontaktu poprzez geometrię
Para otwarta – kontakt zachowany z użyciem dodatkowej siły
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 41
Pary kinematyczne
Para zamknięta – zachowanie kontaktu poprzez geometrię
Para otwarta – kontakt zachowany z użyciem dodatkowej siły
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 42
Wielokrotne pary kinematyczne
1
2
3
2 człony → 1 para kinematyczna3 człony → 2 para kinematyczna…...
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 43
Mechanizmy - przykłady
czworobok przegubowy
a
d
b
c
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 44
Mechanizmy - przykłady
czworobok przegubowy
a+b ⩽ c+d
a
d
b
c
Warunki Grashof'a:
Mechanizmdwukorbowy
b - najkrótszy
b+c ⩽ a+d
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 45
Mechanizmy - przykłady
czworobok przegubowy
a+b=c+da
d
b
c
Mechanizm dwukorbowy współbieżny
a=c
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 46
Mechanizmy - przykładyczworobok
przegubowy
a+d<b+c
a
d
b
c
Warunek Grashof'a:
Mechanizm korbowo-wahaczowy
a - najkrótszy
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 47
Mechanizmy - przykładyczworobok
przegubowy
a+d>b+c
a
d
b
c
Mechanizm dwuwahaczowy
d - najkrótszy
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 48
Mechanizmy - przykłady
korbowód
tłok
korba
Ruch posuwisto-zwrony
Mechanizm korbowo-wodzikowy
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 49
Mechanizmy - przykłady
Scotch yoke
Ruch harmoniczny
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 50
Mechanizmy - przykłady
rkorba
jarzmo
Mechanizm jarzmowy
kamień
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 51
Mechanizmy - przykłady
Mechanizm „slotted lever”
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 52
Mechanizmy - przykłady
Mechanizm „slotted lever”
wolniejszybciej
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 53
Mechanizmy - przykłady
Mechanizm szybkiego powrotu Whitworth'a
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 54
Mechanizmy - przykłady
Mechanizm szybkiego powrotu Whitworth'a
wolniej szybciej
< >
Mechanizmy - przykłady
czworobok przegubowy -zastosowanie
source: http://en.wikipedia.org/wiki/Pantograph
Pantograf
< >
Mechanizmy - przykłady
źródło: http://en.wikipedia.org/wiki/Double_wishbone_suspension
Zawieszenie dwuwahaczowe
czworobok przegubowy -zastosowanie
< >
Mechanizmy - przykładyczworobok przegubowy -
zastosowanie
http://en.wikipedia.org/wiki/Bicycle_suspension
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Watt%27s_linkage
Mechanizm Watt'a
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Watt%27s_linkage
Mechanizm Watt'a
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Chebyshev_linkage
Mechanizm Chebyshev'a
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Peaucellier%E2%80%93Lipkin_linkage
Mechanizm Peaucellier–Lipkin'a
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Scott_Russell_linkage
Mechanizm Scott-Russell'a
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Hoeckens_linkage
Mechanizm Hoeckens'a
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Sarrus_linkage
Mechanizm Sarrus'a
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Linkage_(mechanical)
Pięciobok przegubowy
< >https://en.wikipedia.org/wiki/Chebyshev%27s_Lambda_Mechanism
Mechanizmy - przykłady
Mechanizm Lambda Chebyshev'a
< >https://en.wikipedia.org/wiki/Chebyshev%27s_Lambda_Mechanism
Mechanizmy - przykłady
Mechanizm Lambda Chebyshev'a
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Jansen%27s_linkage
Mechanizm Jansen'a
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Jansen%27s_linkage
Mechanizm Jansen'a
< >
Mechanizmy - przykłady
http://en.wikipedia.org/wiki/Klann_linkage
Mechanizm Klann'a
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 71
Ruchliwość łańcucha kinematycznego
Ruchliwość – liczba stopni swobody mechanizmu względem podstawy
Wzory strukturalne (Chebychev–Grübler–Kutzbach)
(3D) F=6N− p1− 2 p2− 3 p3− 4 p4− 5 p5
N− liczba elementów ruchomych
pi − liczba par kinematycznych i-tej klasy
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 72
Ruchliwość łańcucha kinematycznego
Ruchliwość – liczba stopni swobody mechanizmu względem podstawy
Wzory strukturalne (Chebychev–Grübler–Kutzbach)
(3D) F=6N− p1− 2 p2− 3 p3− 4 p4− 5 p5
(2D) F=3N− p4− 2 p5
N− liczba elementów ruchomych
pi − liczba par kinematycznych i-tej klasy
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 73
Ruchliwość łańcucha kinematycznego
Ruchliwość – liczba stopni swobody mechanizmu względem podstawy
Wzory strukturalne (Chebychev–Grübler–Kutzbach)
(3D) F=6N− p1− 2 p2− 3 p3− 4 p4− 5 p5
(2D) F=3N− p4− 2 p5
N− liczba elementów ruchomych
pi − liczba par kinematycznych i-tej klasy
F >= 1 – mechanizm z możliwością ruchu
F < 1 – mechanizm zablokowany alboruchomy z więzami biernymi
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 74
Wyznacznie ruchliwości – przykład
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 75
Wyznacznie ruchliwości – przykład
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 76
Wyznacznie ruchliwości – przykład
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 77
Wyznacznie ruchliwości – przykład
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 78
Wyznacznie ruchliwości – przykład
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 79
Wyznacznie ruchliwości – przykład
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 80
Wyznacznie ruchliwości – przykład
F = 0 Zablokowany?
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 81
Wyznacznie ruchliwości – przykład
F = 0 zablokowany? Nie! To więzy bierne!
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 82
Wyznacznie ruchliwości – przykład
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 83
Wyznacznie ruchliwości – przykład
F = 1
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 84
Wyznacznie ruchliwości – przykład
Kulisty mechanizm przegubowy(Przegub Cardana, przegub krzyżakowy, sprzęgło wyhylne,
universal joint, Hooke, Hardy Spicer)
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 85
Wyznacznie ruchliwości – przykład
Przegub dwukrzyżakowy
< > 6.10.2016 TMiPA, Wykład 1, Sebastian Korczak, tylko do użytku edukacyjnego studentów PW 86
Materiały dodatkowe
http://507movements.com/