X.MANUEL BESTEIRO ALONSO

ORIXE E TIPOS DE F SILESÓ

Un fósil é calquera resto dun organismo do pasado ou da súa actividade que quedou conservado en ámbar, no xeo glaciario ou a maioría das veces, nas rochas

TIPOS DE FÓSILES

Fósil en ámbar

Pegadas

Moldes

En Siberia, en 2003, foi encontrado un mamut completo en moi bo estado, con todas as súas partes brandas preservadas.

Este descubrimento proporcionou gran cantidade de informaciòn sobre a vida de estes animais, que existiron hai 10 000 anos.

FFóósilessiles

PROCESO DE FOSILIZACI NÓ

Un organismo morre e queda enterrado polos sedimentos.

As partes brandas podrecen, pero as partes duras permanecen o suficiente como para deixar impresa a

súa superficie externa no sedimento.

Ás veces esas partes duras son

mineralizadas e quedan preservadas.

Máis frecuentemente, as partes duras disólvense e o oco que deixan énchese

por materias achegados por augas subterráneas.O fósil así orixinado será o

molde externo do organismo.

QUE MOSTRAN OS F SILES¿ Ó

• O ambiente no que se formou a rocha: Mariño ou continental

• O clima : tropical temperado…

¿Por qué se encontran fósiles de organismos mariños nos Alpes, Pirineos ou no Himalaia?

•Estes lugares estiveron baixo o mar

•As montañas non son tan antigas coma a Terra

¿Cómo pasa unha zona mariña a continental?

•Baixou ou subiu o nivel do mar

•Baixou ou subiu o continente

•Ocurreron os dous procesos

Cambios Eustáticos

Son cambios no nivel do mar de gran amplitude, moita duración e que afectan a todo a planeta.

Causas dos cambios eustáticos:

1. Variación do volume de auga dos océanos

Durante as glaciacións descendeu o nivel do mar(100 m respecto ao nivel actual)

Durante as épocas cálidas ascendeu 80 m por riba do nivel actual

2.- Variación da forma das cuncas oceánicas( Variación de 350 m no nivel do mar)

Cambios isostáticos

ISOSTASIA : elevacións ou descensos da codia terrestre en función do peso que exerce sobre a capa inferior ou manto.

Se se engade sobre os continentes un gran peso, coma no caso dunha glaciación onde os continentes soportan casquetes glaciares de 3000 m. de espesor, estos tenden a fundirse lentamente ata que se alcanza o equilibrio isostático

En cambio, se se eliminan materiais da codia, como cando se erosiona una cordillera durante millones de años, la corteza se eleva hasta que alcanza el equilibrio isostático.

Os cambios Eustáticos afectan por igual a todo o planeta e non explican a existencia simultánea de costas de emersiónn e costas de afundimento

A CODIA TERRESTRE NON TEN O MESMO GROSOR EN TÓDOLOS LUGARES

UN RELEVO CON DOUS GRANDES CHANZOS

Zona máis alta do relevo terrestre: Everest ( 8848m)

Zona máis profunda do relevo terrestre: Fosa das Marianas( - 11 033 m)

A altitude media (-2000m)

Profundidade media dos océanos: 3865 m

Elevación media da terra emerxida: 841 m

71% da codia está somerxida e 0 20% sobre o nivel do mar

Zona máis alta do relevo terretre: Everest ( 8848m)Zona máis profunda do relevo terrestre: Fosa das Marianas( - 11 033 m)

UN RELEVO CON DOUS GRANDES CHANZOS

CODIA OCEÁNICA: materiais densos e delgados 360 M de Km2

CODIA CONTINENTAL: materiais pouco densos pero grosos: 139 M de Km2

A altura que alcanza cada zona é aquela que lle permite alcanzar o equilibrio isostático

O CREBA CABEZAS CONTINENTAL

Ata o século XX, as teorías xeolóxicas sobre os movementos dos continentes coñecense como teorías fixistas ou Fixismo. Entendíase que os continentes e os mares mantiveran as posicións actuais ao longo de toda a historía da Terra. Só se admitían os movementos na vertical debido a Isostasia.

No século XX, reuníronse unha serie de feitos que non podían ser explicados satisfactoriamente coas teoría fixista, e o peso do paradigma impedía ver outras alternativas.

No século XX comezan a aparecer xeólogos que cuestionan as teorías fixistas ao expoñer determinados feitos. Von Humboldt (século XIX) observou as semellanzas entre as costas atlánticas de Sudamérica e África. Frank Taylor publicou en 1910 un artígo, no que expoñía a hipótese da mobilidade continental.

Sen embargo, foi Alfred Wegener quen, trala publicación do libro “El origen de los continentes y de los océanos” en 1915, fixo un gran esforzo por cambiar o paradigma cara teorías mobilistas

As teorías mobilistas son as que defenden que os continentes se desplazaron ao longo da historia da Terra.

Antártida

Suramérica

Africa

India

Australia

ARGUMENTOS XEOLÓGICOS

ARGUMENTOS XEOGRÁFICOS ARGUMENTOS PALEOCLIMÁTICOS

ARGUMENTOS PALEONTOLÓXICOS

OS ARGUMENTOS DE WEGENER

A DERIVA CONTINENTAL DE WEGENER

No pasado todas as masas continentais estaban unidas nun supercontinente chamado Panxea.

A panxea fracturouse nunha serie de continentes que “derivaron” ata as posicións actuais, desprazándose sobre o fondo marino.

Na fronte de avance dos continentes formaríanse unhas “enrrugas”, serían as cordilleiras.

Debilidade da teoría de Wegener:

Descoñecía cal era a causa e o mecanismo dos desprazamentos dos continentes. Impulsado por diversos científicos, propuxo como cáusas do movemento

A forza centrífuga da rotación da Terra , desprazaría aos continentes cara o ecuador

A freada pola atracción da Lúa e do Sol

Ningunha destas cáusas era suficiente. Na época de Wegener non se coñecía cómo eran: - os fondos oceánicos

- O interior da Terra

As masas continentais fóronse separando, ata dar lugar aos actuais continentes.

As enrrugas da fronte de avance formaría as cordilleiras

Panxea

Único océano mundial

Panxea dividiuse dando lugar a distintas masas continentais.

A DERIVA CONTINENTAL DE WEGENER

A DERIVA CONTINENTAL DE WEGENER

Debilidade da teoría de Wegener:

Descoñecía cal era a causa e o mecanismo dos desprazamentos dos continentes. Impulsado por diversos científicos, propuxo como cáusas do movemento

A forza centrífuga da rotación da Terra , desprazaría aos continentes cara o ecuador

A freada pola atracción da Lúa e do Sol

Ningunha destas cáusas era suficiente. Na época de Wegener non se coñecía cómo eran: - os fondos oceánicos

- O interior da Terra

• 1930 Morre Wegener sen que a súa teoría fose aceptada• Mediados do século XX: estudo dos fondos oceánicos• 1968: existe por fin unha teoría sobre a tectónica de

placas

Alfred Wegener (1880-1930)

A HERDANZA DE WEGENER

¿Cómo son os fondos oceánicos?

Ambos métodos permiten coñecer o relevo e os accidentes xeográficos do fondo oceánico cunha gran exactitude.

O ESTUDO DOS FONDOS OCEÁNICOS

Aportou datos decisivos para formular a teoría de tectónica de placas

As perforacións comezaron por 1960 e duraron 35 anos

O barco de investigación sueco Albatross, 1947-1948.

O buque de perforación Glomar Challenger (EE.UU.), foi posto en servizo en 1968.

O buque de perforación JOIDES Resolution, utilizado desde 1985.

¿Cómo son os fondos oceánicos?

Existencia dunha dorsal oceánica de 6.000 km de ancho, 65.000 km de lonxitude e de 2 a 3 km de altura sobre a chaira abisal.

A profundidade media das chiras abisais é duns 4.000 metros.

¿Cómo son os fondos oceánicos?Margen continental

A distribución dos sedimentos: a gran maioría dos sedimentos depositados encóntranse cerca das costas e a súa potencia vai diminuindo a medida que nos acercamos á dorsal oceánica. O espesor daba unha media de 1,2 Km

A xuventude dos fondos oceánicos: tódalas rochas que se encontraron sobre a superficie do fondo oceánico tiñan menos de 185 millóns de anos.

IDADE DOS FONDOS OCEÁNICOS

• Idade das rochas inferior a 185 M.a en tódolos fondos O.• Nas dorsais idade inferior a 1 Ma. (Rochas actuais)• A idade vai aumentando ao afastarnos da dorsal• A maior volume de sedimentos, máis idade do fondo

MaMa Ma Ma Ma 30Ma

Dorsal

¿Como é o interior terrestre?Terra:

Radio ecuatorial: 6.378,16 Km.

Radio polar: 6.357,77 Km. (20,39 km máis pequeno co raio ecuatorial)

Densidade media: 5,5 gr/cm3

Os coñecementos actuais sobre o interior da Terra baséanse no estudo do comportamento das ondas sísmicas orixinadas nos terremotos que constantemente se producen.

A temperatura da Terra oscila entre a temperatura media da superficie da Terra que se cifra en 15ºC e o interior do núcleo que chega a temperaturas por encima dos 5.000ºC. Nos primeiros 100 km de profundidade o gradiente xeotérmico é de 3ºC/100 m.

A Terra ten un campo magnético debido á dinámica do seu núcleo interior. Este campo magnético pódese detectar cun compás( brújula) e é de vital importancia comprender o seu comportamento para afianzar a teoría da tectónica de placas.

Os métodos directos de investigación aportan abundantes datos das rochas que se encontran na codia terrestre.

Minería subterránea Lavas que expulsan os volcáns

Rochas profundas expostas por erosión

Sondeos de investigaciónProfundidade máxima: 12 km

¿Como é o interior terrestre?

Os métodos indirectos de investigación permitiron á maioría dos científicos deducir que os materiais da codia eran rochas formadas por silicatos lixeiros.

Características físicas del planeta

INTERIOR QUENTE

Os volcáns indícannos elevadas tª

A TERRA, UN IMÁN

Un núcleo metálico explica este fenómeno

DENSIDADEDensidade media:5,5 g/Cm3

Densidade da codia:2,7g/Cm3A densidade do interior ten que ser grande

Norte magnético

Norte xeográfico

¿Como é o interior terrestre?

UN PLANETA EN CAPAS

A propagación das ondas so se explica coas capas

Son métodos indirectos que estudian as vibracións sísmicas que se propagan en todas direccións atravesando a Terra e chegan ata a súa superficie producindo terremotos.

Sismógrafo Tipos de ondas sísmicas

Péndulo ríxido e pesado

Soporte ríxido

Agulla rexistradora

Sismograma

Ondas S

Ondas P Ondas L

Métodos sísmicos

Os métodos sísmicos permitiron establecer con bastante precisión a existencia de discontinuidades no interior da Terra.

2 4 6 8 1410 12

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

Velocidade (km/s)

Profundidade (km)

Discontinuidade de Mohorovicic

Discontinuidade de Gutenberg

Discontinuidade de Wiecher-Lehman

Ondas S

Ondas P

¿Como é o interior terrestre?

BASEADO NA COMPOSICIÓN DOS MATERIAIS

Manto

Codia

Núcleo

Composición da Terra

Discontinuidade de Mohorovicic

Discontinuidade de Gutenberg

Discontinuidade de Wiecher-Lehman

CODIA:Continentes: grosor medio 35 Km Granitos e GneisOcéanos: Grosor medio 8 Km Basaltos e gabroDensidade media 2,7 g/Cm3

MANTO:Chega ata os 2900 Km de profundidadeFormado por PeridotitaDensidade maior de 3 g/Cm3

NÚCLEO:Composto por Ferro e NíquelNúcleo externo :Fundido Chega ata os 5150 KmNúcleo interno: SólidoDensidade 10-12 g/Cm3

Modelo Xeoquímico do interior da Terra

Corteza terrestre

Manto

Núcleo

BASADO NO COMPORTAMENTO FÍSICO DOS MATERIAIS

Composición da Terra

LITOSFERAInclúe a codia e un pouco de mantoLitosfera continental: 100-200 KmLitosfera oceánica: 50-100 Km

MANTO SUBLITOSFÉRICOSólido próximo ao punto de fusiónCapa plástica e dúctilAstenosfera: ata os 670 KmMesosfera: entre os 670-2900 Km

NÚCLEO EXTERNOChega ata os 5150 KmEstado líquido

NÚCLEO INTERNOEstado sólido Discontinuidade de

Wiecher-Lehman

Mesosfera

Litosfera

Astenosfera

Núcleo externo

Núcleo interno

Modelo xeodinámico do interior da Terra

Litosfera

Astenosfera

Mesosfera

Endosfera

kmkm EstadoDensidadComposiciónEstructura basada en la composición

Estructura basada en las características físicas

Núcleo interno

35

670

2900

5170

2900

50-200

300

5100

2,8

3,3

5,5

9,9

13,6

Sólido

Sólido 5% de fusión

Fluido

Sólido

Sólido

Litosfera

Astenosfera

Mesosfera

Núcleo externo

Silicatos ricos en Al

Silicatos ricos en Fe

y Mg

Hierro (Fe)

CortezaDiscontinuidad de Mohorovicic

Manto superior

Núcleo interno

Núcleo externo

Discontinuidad de Gutenberg

Discontinuidad de Lehman

Composición da Terra