t.c. mİllÎ eĞİtİm bakanliĞi · 2017-01-03 · milli eğitim bakanlığı tarafından...

28
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) İNŞAAT TEKNOLOJİSİ SÖVE ANKARA 2006

Upload: others

Post on 03-Jan-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ

PROJESİ)

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ

SÖVE

ANKARA 2006

Page 2: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;

• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır).

• Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır.

• Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.

• Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşılabilirler.

• Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.

• Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında satılamaz.

Page 3: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

i

AÇIKLAMALAR ....................................................................................................................ii GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1 ÖĞRENME FAALİYETİ–1 .................................................................................................... 3 1 SÖVE YAPMA ..................................................................................................................... 3

1.1 SÖVE ............................................................................................................................. 3 1.1.1. Tanımı.................................................................................................................... 3

1.2. Söve Yapma Kuralları................................................................................................... 6 1.3. İş Sırasına Göre Söve Yapılması .................................................................................. 6

1.3.1. Kot ve Ölçü Almak................................................................................................ 6 1.3.2. Kalıp Yapmak........................................................................................................ 6 1.3.3. Söve Kalıbına Kalıp Ayırıcı Sürülmesi ................................................................. 7 1.3.4. Söve Harcı Yapmak............................................................................................... 7 1.3.5. Harcı Kalıba Yerleştirmek..................................................................................... 8 1.3.6. Destek Demirlerini Yerleştirmek........................................................................... 9 1.3.7. Harcı Düzeltmek.................................................................................................... 9 1.3.8. Söveyi Kalıptan Çıkarmak..................................................................................... 9 1.3.9. Söveyi Dinlendirmek ........................................................................................... 10 1.3.10. Yüzey İşlemlerini Yapmak ................................................................................ 10

PERFORMANS DEĞERLENDİRME .............................................................................. 11 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 12

ÖĞRENME FAALİYETİ-2 ................................................................................................... 13 2 SÖVE MONTE ETME ....................................................................................................... 13

2.1. Hazır Söve................................................................................................................... 13 2.1.1.Tanımı................................................................................................................... 13 2.1.2. Çeşitleri................................................................................................................ 14

2.2. Söve Monte Etme Kuralları ........................................................................................ 14 2.3. İş Sırasına Göre Söve Monte Edilmesi ....................................................................... 14 PERFORMANS DEĞERLENDİRME .............................................................................. 20 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 21

MODÜL DEĞERLENDİRME .............................................................................................. 22 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 23 KAYNAKÇA......................................................................................................................... 24

İÇİNDEKİLER

Page 4: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

ii

AÇIKLAMALAR KOD 582YIM116

ALAN İnşaat teknolojisi alanı

DAL/MESLEK Sıvacılık

MODÜLÜN ADI Söve

MODÜLÜN TANIMI Bu modül; Söve imalat ve montajı ile ilgili bilgi ve

becerilerinin verildiği öğrenme materyalidir.

SÜRE 40/32

ÖN KOŞUL Denizlik modülünü başarmak.

YETERLİK Bu modül ile öğrenciyi inşaat teknolojisi alanında; söve imalatı ve montajı yapmak yeterlikleri kazandırılacaktır.

MODÜLÜN AMACI

Genel amaç, Gerekli ortam sağlandığında; söve yapmayı ve montajını kurallarına uygun olarak yapabileceksiniz.. Amaçlar

Söve imalatını kuralına uygun işlem sırasına göre yapabileceksiniz..

Söve montajını kuralına uygun işlem sırasına göre yapabileceksiniz.

EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

Ortam (Araç-gereç; ekipman ve koşullar) söve kalıpları ile söve harcı yapmak için gerekli malzeme ve aletler. Öğrencinin kendi kendine veya gurupla çalışabileceği tüm ortamlar.

Donanım: VCD, DVD, tepegöz, projeksiyon, bilgisayar donanımları ve öğrenim materyalleri.

Derslik: Öğrencilerin rahatlıkla bilgi alış-verişi yapabileceği masa, sandalye vb. demirbaşların bulunduğu ortam.

ÖLÇME DEĞERLENDİRME

Modülde yer alan faaliyetleri tamamladıktan sonra; konuya ilişkin verilen çoktan seçmeli ölçme araçları ile kazandığınız bilgi ve becerilerinizi değerlendirebileceksiniz.

Modül sonunda öğretmeniniz ölçme araçları hazırlayarak, kazandığınız bilgi ve becerileri ölçüp değerlendirecektir.

AÇIKLAMALAR

Page 5: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

1

GİRİŞ Sevgili Öğrenci, Günümüzde inşaat teknolojisi hızla gelişmektedir. Bu sevindirici bir gelişmedir.

Eskinin deyimi ile başımızı sokacak bir delik veya üstümüzü örten bir çatı olsun yeter anlayışı artık geride kalmıştır.Yapılarda söve uygulaması neredeyse inşaat sektörü kadar eskiye dayanır. Söve, özellikle eski taş binalarda pencere ve kapı boşluğunun sağlam durabilmesi için blok taşlardan yapılırdı. İnşaat teknolojisi ilerledikçe, yapıdaki bu tür uygulamalar kullanılmamaya başlandı. Ama önemli bölümleri her zaman ön plana çıkarmayı seven insanoğlu, yapı elemanı olan kapı ve pencereyi güzelleştirme sevdasından vazgeçmemiştir. Kapı ve pencere kenarlarını, o günün şartlarına uygun, bulabildiği ve işleyebildiği malzemelerle süslemiştir.

Günümüzde de söve uygulaması, bina estetiği açısından önemlidir. Özelikle son

zamanlarda sıkça kullanılmaktadır. Çok değişik malzemelerden hazır sövelerin piyasada bulunması ve montaj kolaylığı tercih sebeplerindendir.

GİRİŞ

Page 6: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

2

Page 7: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

3

ÖĞRENME FAALİYETİ–1

Gerekli ortam sağlandığında tekniğine uygun söve yapabileceksiniz.

Çevrenizdeki binalarda bulunan söve uygulamaları ile söve imalatı ve montajı yapan firmalara gidip, söve imalatı ile ilgili incelemeler yapınız. Elde ettiğiniz bilgiler ile resim ve dokümanları sınıfta arkadaşlarınıza sununuz.

1 SÖVE YAPMA 1.1 SÖVE 1.1.1. Tanımı

Kapı ve pencereleri yağmur sularından korumak ve bina çehresine estetik görünüş

vermek üzere kapı ve pencerelerin yan kenarları ile üst kenarlarına uygulanan yüzeyden dışa doğru çıkıntılı, değişik malzemelerden yapılabilen, estetik görünümlü yapı elemanlarına Söve denir.

Söve; kapı ve pencerelerin bina dış yüzeyine bakan kısımlarına uygulanabileceği gibi istenirse estetik ve zengin görünüm açısından iç mekânlarda da uygulanabilir. Söve dış cephede iklim şartlarına dayanıklı her malzemeden yapılabilir. Resim 1.1, 1.2, 1.3, 1.4 ve 1.5’te değişik malzemelerden yapılan sövelere örnekler verilmiştir.

(a) (b)

Resim 1.1: Duvar örülürken yapılan örgü söveler

ÖĞRENME FAALİYETİ–1

AMAÇ

ARAŞTIRMA

Page 8: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

4

(a) (b)

Resim 1.2: Poliüretan esaslı söveler

Resim 1.3: Doğal taş söveler Resim 1.4: Ahşap söveler

(a) (b)

Resim 1.5: Mozaik kumu ve beyaz çimento karışımından yapılan döküm söveler

Page 9: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

5

1.1.2 Amacı

Söve tanımında da belirtildiği gibi, pencere ve kapı boşluklarını yağmur sularından bir nebze olsun korumanın yanında estetik görünüm amacıyla kullanılmaktadır. Resim–6: (a.b.c)’de söve uygulaması yapılmış konutlar buna örnek olarak verilmiştir.

(a) (b)

(c)

Resim 1.6: Söve uygulaması yapılmış konutlar

Page 10: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

6

1.2. Söve Yapma Kuralları

Kum, çimento vb malzeme ile hazırlanmış harcın özel kalıplara dökülmesiyle yapılan söveler için:

Binanın yapı sitiline uygun söve modeli seçilmelidir. Gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır. Söve yapımında kullanılacak malzeme seçilmelidir. Söve yapılacak kapı ve pencere boşluklarının ölçüleri alınmalıdır. Söve kalıpları; alınan ölçü ve belirlenen modele uygun yapılmalıdır. Söve harcı kuralına uygun hazırlanmalıdır. (Kum ve çimento oranı standarda uygun

olmalıdır. Kalıplara kalıp ayırıcı sürülmelidir. Kalıp içine dökülen harcın içerisine uygun ölçülerde ve teknikte destek demirleri

konulmalıdır. Harcın kalıpta yeterince sertleşmesi sağlanmalıdır. Kalıptan çıkarılan söve taşıma ve montaj için uygun hava ortamı ve düz bir zeminde

dinlendirilmelidir.

1.3. İş Sırasına Göre Söve Yapılması (Çimento ve mozaik kumu ile beton söve yapımı)

İŞLEM BASAMAKLARI 1.3.1. Kot ve Ölçü Almak

Söve yapılacak kapı ve pencere boşluklarının ölçülerini alınız ve ölçü defterine pencerenin resmini taslak halinde çizerek ölçüleri üzerine yazınız. 1.3.2. Kalıp Yapmak

Seçilen söve modeline uygun ölçü ve şekildeki kalıplar, ahşap, metal, polyester vb. malzemelerden yapılabilir. İşyerinin kapasitesine göre işyerinde yapılabileceği gibi, siparişle başka firmalara da yaptırılabilir. Sizler ahşap malzemeden istediğiniz söve kalıbını yapabilirsiniz

Page 11: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

7

Resim 1.7: Söve kalıpları

1.3.3. Söve Kalıbına Kalıp Ayırıcı Sürülmesi

Kalıba dökülen harcın kuruduktan sonra, sövenin kalıptan rahat ve hasarsız çıkarılması için kalıba yağ sürülmesi gerekir. Kullanılan kalıp yağı, dış cephe boyasının söveye yapışmasını engelleyecek türden olmamalıdır. Bu amaçla mazot ve Arap sabunu kullanabilirsiniz. Söve dinlendirilirken betonun yanmaması için yapılan sulamada bu tür malzemeler söve üzerinden akıp gidecektir.

Resim 1.8: Söve kalıbının yağlanması

1.3.4. Söve Harcı Yapmak

Söve harcını, yapışma kalitesi ve dayanımından ötürü kolaylıkla bulabileceğimiz

mozaik kumu ve beyaz çimento kullanarak hazırlayabilirsiniz. Kum içerisinde 10 mm’den büyük tanecikler bulunmamalıdır. Kum, çimento ve su karışım oranlarını tekniğine uygun hazırlayınız.

Page 12: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

8

(a) (b)

Resim 1.9: Makine ve el ile söve harcının hazırlanması

1.3.5. Harcı Kalıba Yerleştirmek Yağlanan Söve kalıbını düzgün bir zemine ağzı üste gelecek şekilde yatırınız.

Hazırladığınız harcı, söve kalıbına sıkıştırarak doldurunuz. Kalıp ile harç arasında hava boşluğu kalmamalıdır.

Resim 1.10: Söve kalıbının terazisinde döküm alanına konması

(a) (b)

Resim 1.11: Söve harcının kalıba dökülmesi

Page 13: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

9

1.3.6. Destek Demirlerini Yerleştirmek

Harç ile doldurulan kalıbın ölçülerine uygun hazırladığınız destek demirlerini harcın üzerine yerleştiriniz.

(a) (b)

Resim 1.12: Destek demirinin söve harcı içine yerleştirilmesi 1.3.7. Harcı Düzeltmek

Destek demirlerinin mala ile harcın içine yerleşmesini sağlayınız, harcı mala ile

sıkıştırıp düzeltiniz. Söve harcını sertleşmesi için beklemeye bırakınız.

Resim 1.13: Mala ile söve kalıbına dökülen harcın düzeltilmesi

1.3.8. Söveyi Kalıptan Çıkarmak

Ortalama 12–15 saat sonra kalıbı ters çevirerek düzgün bir zemine yatırınız. Sövenin

kalıptan rahat çıkması için kalıp dışına hafif titreşimler yapacak darbeler uygulanabilir. Söveye hasar vermeden kalıbı yukarı kaldırmak suretiyle söveyi kalıptan çıkarınız.

Page 14: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

10

(a) (b)

Resim 1.14: Sövenin kalıptan ters çevrilerek çıkarılması 1.3.9. Söveyi Dinlendirmek

Kalıptan çıkarılan sövenin nakliyesi ve montajı sırasında kırılıp hasar görmemesi için,

söveyi yan çevirerek kaldırıp dinlendirme (sertleşme) bölümüne alınız. Dinlendirme esnasında betonun kimyasal tepkimesi devam edeceğinden ısınmasını engellemek için söveyi belli aralıklarla su ile ıslatarak soğutunuz.

Resim 1.15: Kurumaya bırakılan söveler

1.3.10. Yüzey İşlemlerini Yapmak

Kalıptan çıkarılırken veya montaj için taşınırken meydana gelen söve yüzeyindeki

tamir edilebilen hataları düzgünce gideriniz. Büyük çaplı hasar görmüş sövelerin montajını yapmayınız.

Page 15: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

11

PERFORMANS DEĞERLENDİRME Aşağıda hazırlanan değerlendirme ölçeğine göre yaptığınız çalışmayı değerlendiriniz.

Gerçekleşme düzeyine göre evet veya hayır seçeneklerinden uygun olanı kutucuğa işaretleyiniz.

PERFORMANS TESTİ ( YETERLİLİK ÖLÇME)

Dersin

adı: Yapıda Sıvalar

Amaç: Söveyi kuralına uygun yapma becerisini ölçmek

Konu: Söveyi kuralına uygun yapabilme

GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR evet hayır

1 Kot ve ölçüleri aldınız mı?

2 Kalıp hazırladınız mı?

3 Söve kalıbına kalıp ayırıcı sürdünüz mü?

4 Söve harcı yaptınız mı?

5 Harcı kalıba yerleştirdiniz mi?

6 Destek demirlerini yerleştirdiniz mi?

7 Harcı düzelttiniz mi?

8 Söveyi kalıptan çıkarttınız mı?

9 Söveyi dinlendirdiniz mi?

10 Yüzey işlemlerini yaptınız mı?

PERFORMANS DEĞERLENDİRME

Page 16: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

12

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 1. Binalarda kapı ve pencere yan ve üstlerinde estetik amaçla kullanılan çıkıntılı, estetik

görünümlü yapı elemanı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Harpuşta B) Denizlik C) Söve D) Hepsi 2. Söve aşağıdaki malzemelerden hangisi kullanılarak yapılır?

A) Metal B) Ahşap C) Polyester D) Hepsi 3. Aşağıdakilerden hangisi söve için söylenenlerden en doğrusudur?

A) Söve pencereyi yağmurdan korur B) Söve bina çehresini güzelleştirir C) Söve doğal taştan yapılır D) Söve binaya önemli ölçüde yük getirir

4. Söve kalıbının yağlanmasının ana sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kalıbı korumak B) Harcın kalıpta rahat akışını sağlamak C) Sövenin kalıptan çıkarılmasını kolaylaştırmak D) Söve yüzeyinin düzgün olmasını sağlamak

5. Söve dökümü sırasında içerisine demir konmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde

yanlış verilmiştir?

A) Söve kırılmaması için bu demirlerden tutularak taşınır B) Söveye sağlamlık vermesi için konur C) Zamanla sövenin çatlayıp dökülmemesi için konur D) Hiçbiri

6. Sövenin dinlendirilmesi sırasında sulanmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde daha

doğru olarak verilmiştir?

A) Söve harcının kurumasını sağlamak B) Söve harcı sertleşirken açığa çıkan ısıyı düşürmek C) Sövenin çatlamasını engellemek D) Söve harcının sertleşmesini sağlamak

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı modül sonundaki cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Doğru cevap

veremediğiniz sorularla ilgili konulara dönerek ilgili faaliyeti tekrarlayınız.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Page 17: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

13

ÖĞRENME FAALİYETİ-2

Gerekli ortam sağlandığında söve montajını yapabileceksiniz.

Çevrenizdeki söve imalatı ve montajı yapan firmalara gidip, söve montajı ile ilgili incelemeler yapınız. Elde ettiğiniz bilgiler ile resim ve dokümanları sınıfta arkadaşlarınıza sununuz.

2 SÖVE MONTE ETME 2.1. Hazır Söve

(a) (b) (c)

Resim 2.1: Polistren köpükten yapılan hazır söveler 2.1.1.Tanımı

Sövenin tanımını ve dökme sövenin yapılışını Öğrenme Faaliyeti-1’de öğrenmiştik. Söve imalatı ile montajı konularını incelediğimizde günümüzde ayrı birer meslek olarak karşımıza çıkmaktadır.

Günümüz inşaat sektöründe çok değişik malzemelerden elde edilen metal alaşımlı, poliüretan, polyester, ahşap, beton ve doğal taşlardan işlenerek çok değişik modellerde ve ölçülerde hazırlanmış söveleri bulmak mümkündür. Bu söveler montaja hazır halde bulunurlar. Bu tür sövelere hazır söve denir. Hazır söveler içinde en çok uygulama payı polistren köpük (strafor) sövelere aittir.

Sövelerin kapı ile pencere yanlarına ve üstlerine bağlanmasına sövelerin montajı ya da söve monte etme denir. Pencerelerde söveler denizlik altına da uygulanabilir. Hatta hazır denizlik söveleri de piyasada bulunmaktadır.

ÖĞRENME FAALİYETİ–2

AMAÇ

ARAŞTIRMA

Page 18: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

14

(a) (b) (c)

Resim 2.2: Kapı ve pencerelerde hazır söve uygulamaları 2.1.2. Çeşitleri

Söve çeşitlerini Öğrenme Faaliyeti-1’de kısaca değinmiştik. Söve çeşitleri yapıldıkları malzeme isimleri ile anılırlar. Polyester söve, ahşap söve gibi.

(Bkz. Sıvacılık mesleği, denizlik ve söve çizimi modülü, öğrenme faaliyeti–2, söve çeşitleri) 2.2. Söve Monte Etme Kuralları

Monte edilecek sövenin çeşidine göre montajı farklılık göstermesine karşın temelde aynı şekilde montajı yapılır. İşlem sırasına göre montaj kurallarını şöyle sıralaya biliriz:

Söve kaplanacak yüzey düzgün olmalıdır. Söve yaparken gerekli güvenlik tedbirleri alınmalıdır. Sövenin cinsine uygun yapıştırma harcı seçilmelidir. Ağır söveler yerine sağlam bir şekilde tutturulmalıdır. Söve montajında can emniyeti alınmalıdır. Söve montajına ilk önce yan parçalardan başlanmalıdır. Söve parçaları şakulinde ve terazisinde yerine konmalıdır. Söve ek yerleri düzeltilmelidir. Fazla harçlar kurumadan alınmalı, ek yerleri tesviye edilmelidir.

2.3. İş Sırasına Göre Söve Monte Edilmesi

(Hazır söve kullanarak pencere yan ve üstüne söve uygulaması yapınız)

İŞLEM BASAMAKLARI

Montaj alanının hazırlanması

Montaj yapılacak pencere ve kapı kenarı ile üstlerini, varsa çıkıntıları kırarak temizleyip hazır hale getiriniz. Pencere kenarına montajı yapılacak söveler ile montaj yapma

Page 19: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

15

araçlarını (Testere, keser, çivi, kalem, metre, mastar, terazi, spatula, mala, harç hazırlama kabı ve yapıştırma harcı) montaj alanına getiriniz.

Resim 2.3: Polistren köpük hazır söve

Söveleri ölçüsüne getirme

Söve ölçülerini kontrol ederek boylarını, köşe açıları ile kertme yapılacak yerleri istenen değerlere getiriniz. İnşaatta (montaj alanında) pencere ve denizlik ölçüleri birbiriyle aynı standartta olmayacağından, boy ve kertme ölçülerini söveyi yapıştırılacağı yüzeye dayayarak ölçüleri direk söve üzerine markalayabilirsiniz.

(a) (b)

Resim 2.4: Söve boyu ve denizlik kertiğinin söve üzerinde markalanması Söve montajı bina dış yüzeyine yapıldığından çalışanların düşme riski vardır. Bu

sebeple düşmeye karşı gerekli emniyeti almadan çalışmayınız. Çalışma sırasında iş güvenliği kurallarına uyunuz.

Page 20: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

16

(a) (b)

Resim 2.5: Sövenin marka yerlerinden kesilerek ölçüsüne getirilmesi

Resim 2.6:Hazır söve yapıştırma harçları

Yapıştırıcı harcını hazırlama

Söve yapıştırma harçları piyasada hazır torbalar halinde bulunurlar. Sövenin cinsine uygun yapıştırma harcını seçiniz. Üretici firma önerileri doğrultusunda yapıştırma harcını su ile karıştırarak hazırlayınız.

Söve yan parçalarını monte etme

Söve montajına ilk önce yan parçalardan başlayınız. Yapıştırma harcı sürdüğünüz söve yan parçalarını şakulinde yerine yerleştiriniz. Elinizle darbeler uygulayarak duvara yapışmasını sağlayınız. Terazi ve mastar ile düzgünlüğünü kontrol ediniz.

Page 21: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

17

(a) (b)

Resim 2.7: Söveye yapıştırma harcının sürülüp pencere kenarına yapıştırılması

Resim 2.8: Sövenin mastar ve terazi ile Resim 2.9: İkinci yan sövenin pencere

düşeyliliğinin ayarlanması kenarına yapıştırılması

Yerine yapıştırılan söveleri beton çivi ile sağlamlaştırınız.

(a) (b)

Resim 2.10: Yan sövelerin beton çivi akılarak sağlamlaştırılması

Söve üst parçasını monte etme

Üst söveyi yan söveler bağlandıktan sonra yerine yapıştırınız. Üst söve yan sövelerden yana doğru taşıyor ise taşmanın her iki yanda da eşit olmasını metre ile ölçerek sağlayınız.

Page 22: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

18

(Ağır sövelerde; üst söve yerine yapıştırılırken yan sövelerin yerinden oynama durumu var ise, yan sövenin yerine yapışması beklenmelidir).

Resim 2.11: Yapıştırma harcının sürülmesi

Resim 2.12: Üst söve aşma payının

ortalanması üst sövenin yerine yerleştirilmesi

Sövenin üst kenar doğrultusunu ve yere paralelliğini mastar ve terazi ile istenen

değerlerlere getiriniz. Üst söve üzerine elinizle darbeler uygulayarak, sövenin duvara yaklaşmasını ve yapıştırma harcının duvara yapışmasını sağlayınız. Yapıştırılan üst sövenin beton çivisi vb bağlantı elemanı ile yerine sağlam bir şekilde tutturulmasını sağlayınız.

Resim 2.13: Üst söve düzgünlüğünün terazi

ve mastar ile ayarlanması Resim 2.14: Üst sövenin beton çivisi

çakılarak sağlamlaştırılması

Söve ek yerlerini düzeltme ve tesviyesi

Söve ek yerlerini yapıştırma veya derz harçlarıyla düzeltiniz. Yapıştırma harcı kurumadan fazla harçları mala veya spatula ile alınız. Ek yerlerini harç ile düzeltiniz.

Page 23: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

19

(a) (b)

(c) (d)

(e) (f)

Resim 2.15: Söve yapıştırma harcı fazlalıklarının düzeltilmesi ve tesviyesi

Page 24: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

20

PERFORMANS DEĞERLENDİRME (Hazır söveyi gösterilen pencereye monte ediniz)

Aşağıda hazırlanan değerlendirme ölçeğine göre yaptığınız çalışmayı değerlendiriniz.

Gerçekleşme düzeyine göre evet hayır seçeneklerinden uygun olanı kutucuğa işaretleyiniz.

RFORMANS DEĞERLENDİRME

Dersin adı Yapıda Sıvalar

Amaç Söveyi kuralına uygun monte edebilme becerisini ölçmek

Konu Söveyi kuralına uygun monte edebilme

GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR EVET HAYIR

1 Montaj alanını hazırladınız mı?

2 Söveleri ölçüsüne getirdiniz mi?

3 Yapıştırıcı harcını hazırladınız mı?

4 Söve yan parçalarını monte ettiniz mi?

5 Söve üst parçasını monte ettiniz mi?

6 Söve ek yerlerini düzeltip tesviye ettiniz mi?

PERFORMANS DEĞERLENDİRME

Page 25: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

21

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

1) Piyasada montaja hazır haldeki sövelere verilen isim aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) Söve B) Hazır söve C) Polyester söve D) Metal söve 2) Söve ile birlikte kullanılan yapı elemanı aşağıdakilerden hangisinde yanlış verilmiştir?

A) Söve-Denizlik B) Söve-Eşik C) Söve-Harpuşta D)Söve-Taç söve 3. Söve montajı yapılırken izlenen işlem sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak

verilmiştir? 1. Taç sövenin bağlanması 2. Ölçü kontrol 3. Fazla harcın tesviyesi 4. Yan sövelerin bağlanması 5. Söve kaplama alanının hazırlanması

A) 5.2.4.3.1 B) 1.2.3.4.5 C) 5.2.1.4.3 D) 5.2.4.1.3

4) Söve monte etme kurallarından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır.?

A) Söve montajına taç söveden başlanmalıdır. B) Ağır söveler yerine sağlamca tutturulmalıdır. C) Söve montajına ilk önce yan parçalardan başlanmalıdır. D) Söve parçaları şakulinde ve terazisinde yerine konmalıdır.

5) Ağır malzemelerden yapılan söveler yerine vida ve dübel ile de ayrıca bağlanmalıdır.

Bunun için de vida yerleri yapıştırma harcı sürülmeden delinmelidir. Bu kuralın benimsenmesindeki sebeplerden aşağıdakilerden hangisi yanlıştır.?

A) Yapıştırma harcı delme işlemi sırasında dökülür B) Söve delinirken kırılabilir C) Yapıştırma harcı delme işlemi sırasında kurur D) Söve delme işlemi sırasında kayabilir

6) Aşağıdakilerden hangisi beton söve monte etmede kullanılan avadanlıklardan değildir?

A) Sünger B) Mala C) Şakul D) Hortum terazi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı modül sonundaki cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Doğru cevap

veremediğiniz sorularla ilgili konulara dönerek ilgili faaliyeti tekrarlayınız.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Page 26: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

22

MODÜL DEĞERLENDİRME Mozaik söve imalatını yapıp yerine monte ediniz

Öğretmeniniz, modüldeki faaliyetleriniz ve araştırma çalışmalarınız sonunda

kazandığınız bilgi ve becerilerinizi ölçme araçlarıyla ölçerek sizin modül ile ilgili durumunuzu değerlendirecek ve sonucunu size bildirecektir.

PERFORMANS TESTİ

Dersin adı: Yapıda Sıvalar Öğrencinin

Amaç: Söveyi kuralına uygun yapıp, yerine monte etme becerisini ölçmek Adı soyadı:

Konu: Söveyi kuralına uygun yapıp, yerine monte edebilme Sınıf No:

DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ EVET HAYIR

1 Kot ve ölçüleri aldınız mı?

2 Kalıp hazırladınız mı?

3 Söve kalıbına kalıp ayırıcı sürdünüz mü?

4 Söve harcı yaptınız mı?

5 Harcı kalıba yerleştirdiniz mi?

6 Destek demirlerini yerleştirdiniz mi?

7 Harcı düzelttiniz mi?

8 Söveyi kalıptan çıkarttınız mı?

9 Söveyi dinlendirdiniz mi?

10 Yüzey işlemlerini yaptınız mı?

11 Montaj alanını hazırladınız mı?

12 Söveleri ölçüsüne getirdiniz mi?

13 Yapıştırıcı harcını hazırladınız mı?

14 Söve yan parçalarını monte ettiniz mi?

15 Söve üst parçasını monte ettiniz mi?

16 Söve ek yerlerini düzeltip, tesviye ettiniz mi?

MODÜL DEĞERLENDIRME

Page 27: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

23

CEVAP ANAHTARLARI

ÖĞRENME FAALİYETİ -1’İN CEVAP ANAHTARI

1 C 2 D 3 B 4 C 5 A 6 B

ÖĞRENME FAALİYETİ–2’İN CEVAP ANAHTARI

1 B 2 C 3 D 4 A 5 B 6 D

CEVAP ANAHTARLARI

Page 28: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI · 2017-01-03 · Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih

24

KAYNAKÇA

KOÇ, Abdullah, Yayımlanmamış Araştırmaları, Antalya, 2005.

KOÇ, Abdullah, Söve Yapma ve Uygulama resimleri, Antalya, 2006.

Gömeçoğlu yapı dekorasyon, söve yapımı, Alanya, 2006.

Oğuzhan alçı dekorasyon, söve montajı, Alanya, 2006.

KAYNAKÇA