t.c. Çevre ve Şehİrcİlİk bakanliĞi tapu ve kadastro …...supervise gÖzetme etÜd kontrol...

TAPU VE KADASTRO MODERNİZASYON PROJESİ KİLİS HİZMET BİNASI YAPIMI ÇEVRE YÖNETİM PLANI

SGS SUPERVISE GÖZETME ETÜD KONTROL SERV. A.Ş. Bağlar Mahallesi Osmanpaşa Caddesi No:95 İş İstanbul Plaza A ve E Girişi GÜNEŞLİ/İSTANBUL/TÜRKİYE Tel: +90 212 435 99 94 (Pbx), Fax: 312 435 68 51 web: www.maviproje.com e-mail: [email protected]

i

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

KADASTRO MODERNİZASYON PROJESİ KİLİS HİZMET BİNASI

YAPIMI ÇEVRESEL YÖNETİM ÇERÇEVESİ

ÇEVRE YÖNETİM PLANI

MAYIS 2014

SGS SUPERVISE GÖZETME ETÜD KONTROL SERVİSLERİ. A.Ş.

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

http://www.maviproje.com/

wb371432

Typewritten Text

E1771 V3



ii


YAPIMI ÇEVRESEL YÖNETİM ÇERÇEVESİ

ÇEVRE YÖNETİM PLANI

İÇİNDEKİLER LİSTESİ

1. PROJENİN TANIMI ...................................................................................................................... 5 1.1 Projenin Tanımı ve Amacı .................................................................................................... 5 1.2 Projenin Teknolojisi ve İş Akım Şeması ............................................................................... 5 1.3 Çalışacak Personel Sayısı ve Yatırımın Ömrü ...................................................................... 8

2. PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU ................................................................................... 8 2.1 Projenin Yeri ......................................................................................................................... 8 2.2 Proje Kapsamındaki Ünitelerin/Bölümlerin Konumu ........................................................... 8

3. PROJENİN ÇEVRESEL YÖNETİM ÇERÇEVESİ ........................................................................ 9 3.1 Projenin Spesifik Faydası ...................................................................................................... 9 3.2 Projenin Çevresel Değerlendirme Kategorisi ........................................................................ 9 3.3 Projenin Politik, Yasal ve İdari Çerçevesi .......................................................................... 10 3.3.1 Ulusal Çevre Mevzuatı ........................................................................................................ 10 3.3.1.1 ÇED Yönetmeliği ............................................................................................................ 10 3.3.1.2 Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, SKKY ..................................................................... 11 3.3.1.3 Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği ................................................ 11 3.3.1.4 Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği .......................... 12 3.3.1.5 Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ................................ 12 3.3.1.6 Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ....................................................................... 12 3.3.1.7 Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik .............. 13 3.3.2 Dünya Bankası Koruma Politikaları ve İlgili Düzenlemeler .............................................. 13 3.3.2.1 İlgili Koruma Politikaları ................................................................................................ 13 3.3.2.2 Uygulama ile İlgili Düzenlemeler ................................................................................... 14 3.3.2.3 Çevresel İnceleme, Değerlendirme ve Yönetim ............................................................. 14

4. PROJE ALANININ SPESİFİK DEĞERLENDİRİLMESİ ............................................................ 16 4.1 Proje Etki Alanının Belirlenmesi ........................................................................................ 16 4.2 Proje Etki Alanı İçindeki Mevcut Çevresel Özellikler ........................................................ 16 4.2.1 Fiziksel ve Biyolojik Çevre özellikleri ................................................................................ 16 4.2.1.1 Meteorolojik ve İklimsel Özellikler ................................................................................ 19 4.2.1.2 Jeolojik Özellikler ve Depremsellik ................................................................................ 20 4.2.1.3 Su kaynakları ve Kullanımı ............................................................................................. 29 4.2.1.4 Koruma Alanları .............................................................................................................. 32

5. PROJENİN BÖLÜM 4.’TE TANIMLANAN ALAN ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER ........................................................................................................................................ 32

5.1 Ulusal Çevre Mevzuatı ........................................................................................................ 32 5.1.1 ÇED Yönetmeliği ................................................................................................................ 32 5.1.2 Su Kirliliği kontrolü Yönetmeliği ....................................................................................... 32 5.1.3 Hava Kalitesi Denetimi ve Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği 32 5.1.4 Hafriyat Toprağı, İnşaat Ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ............................. 33 5.1.5 Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi Ve Denetimi Yönetmeliği ................................... 34 5.1.6 Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ........................................................................... 34 5.1.7 Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ..................................................................... 34




iii

5.1.8 Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ........................................................................ 34 5.1.9 Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği .................................................................................. 34 5.1.10 Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği....................................................... 35 5.1.11 Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği ...................................... 35 5.1.12 Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği ............................................... 35 5.1.13 Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ............................................................................ 35 5.1.14 Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği .............................................................................. 35 5.1.15 Asbestle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik ............... 36 5.2 Dünya Bankası Koruma Politikaları Kapsamında Sahaya Özgü Çevresel İnceleme ve Değerlendirme Ve Potansiyel Etkiler .............................................................................................. 36 5.2.1 Sahaya Özgü Çevresel İnceleme Ve Değerlendirme .......................................................... 36 5.2.2 Potansiyel Çevresel Etkiler ................................................................................................. 37

6. ÖNLEMLER PLANI ................................................................................................................... 39 7. İZLEME PLANI .......................................................................................................................... 48




4


YAPIMI ÇEVRE YÖNETİM PLANI

Proje sahibi TKGM

Adresi TKGM, Dikmen Caddesi, No:14 (06100)

Bakanlıklar-ANKARA

Telefonu +90 (312) 413 60 00

E-posta [email protected]

Proje adı TKGM Kadastro Modernizasyon Projesi

Hizmet Binası Yapımı Çevre Yönetim Planı

Proje İçin Seçilen Yer Kilis İli, Merkez İlçesi

Raporu Hazırlayan Çalışma SGS Süpervise Gözetme Etüd Kontrol

Grubunun /Kuruluşun Adı Servisleri A.Ş

Adresi Bağlar Mah., Osmanpaşa Cad., No:95 İş İstanbul Plaza

Güneşli, TR-34209-İSTANBUL

Telefonu +90 (212) 368 40 00

Faks no +90 (212) 296 47 82-83

Web www.sgs.com.tr

Rapor Hazırlanış Tarihi Mayıs 2014TE




5

1. PROJENİN TANIMI

1.1 Projenin Tanımı ve Amacı Proje; tapu ve kadastro hizmetlerinin verimliliğini artırmak amacıyla 09.06.2008 tarihinde

Türk Devleti ile Dünya Bankası arasında imzalanan anlaşma gereği 03.08.2008 tarihli Resmi Gazete ile yürürlüğe konulan “Tapu ve Kadastro Modernizasyon Projesi” kapsamındaki “Kilis Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’ne ait Hizmet Binasının Yapımı Projesi”dir. Devlete ait arazide yaklaşık 2500 m2’lik inşaat alanda kurulması planlanan bahse konu hizmet binası betonarme yapı olacaktır.

Yaklaşık toplam 49 kişinin çalışacağı düşünülerek tasarlanan hizmet binasına, ulusal mekansal veri alt yapısı aracılığı ile e-kadastro verilerinin oluşturularak e-devlet projesini destekleyecek şekilde modern mobilya ve ekipman temini de proje kapsamında yer almaktadır. Bahse konu tapu ve kadastro hizmet binası aynı zamanda “Tapu ve Kadastro Modernizasyon Projesi” kapsamında yer alan gerek rehabilite edilecek gerekse yeni inşa edilecek diğer hizmet binaları için “model ofis” teşkil edecektir.

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB’ye) katılım süreci, kamu hizmetlerinin AB Standartları ile uyumlu hale getirilerek kalitesinin ve maliyet açısından etkinliğinin artırılmasını gerektirmektedir. Proje, tapu ve kadastro hizmetlerinin Avrupa Standartlarına taşınması suretiyle bu hedefe ulaşılmasına katkı sağlayacaktır.

Proje, Dünya Bankası sorumluluğundaki planlanmış önemli çalışma alanlarından biri, gayrimenkul değer biçme ve vergilendirmenin iyileştirilmesine ve kentsel gelişime izin veren, tapu ve kadastro modernizasyonunu da içeren yüksek kaliteli kamu hizmetlerinin etkin bir şekilde yerine getirilmesine destek vermektir.

Projenin genel hedefi; e-devlet uygulamalarının etkin bir şekilde yapılması ve yaygınlaştırılması ile kamu hizmetlerinin kalite ve etkinliğinin artırılmasına yönelik devlet çalışmalarına katkı sağlamaktır. Spesifik hedefi ise Kilis İl’inde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) için yeni hizmet binası inşa etmek suretiyle tapu ve kadastro hizmetlerinin verimlilik ve etkinliğini artırmaktır. Bu genel ve spesifik hedeflere; i) dijital tapu ve kadastro bilgilerini desteklemek için kadastro haritalarının yenilenmesi ve güncellenmesi ii) kamu ve özel kuruluşlar için dijital tapu ve kadastro enformasyonunun oluşturulması iii) tapu ve kadastro ofislerinde müşteri hizmetlerinin geliştirilmesi iv) TKGM’de insan kaynaklarının geliştirilmesi v) gayrimenkul değer biçme çalışmalarındaki en iyi uluslar arası uygulamaların Türkiye’de yapılması için politikaların ve kapasitenin geliştirilmesi vasıtasıyla ulaşılacaktır.

Proje için TKGM tarafından 16.05.2014 tarihinde inşaat ihalesine çıkılması planlanmış olup, ihale süreci iki ay, inşaat süreci on bir ay olacaktır.

Proje için, ilgili kurum ve kuruluşlardan inşaat işlerine ait gerekli izinler ile inşaat aşamasında ve sonrasında çevre mevzuatı kapsamında alınması gereken bütün izinler alınacaktır.

Projeye ait Genel Vaziyet Planı ile Kat Yerleşim Planı ek 1 ve ek 2’de sunulmuştur.

1.2 Projenin Teknolojisi ve İş Akım Şeması Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından planlanan “Kilis Tapu ve Kadastro Müdürlüğü

Hizmet Binasının Yapımı Projesi”nin inşaat aşamasında radye temel ve deprem güvenliği bakımından üstünlüğü kanıtlanmış “konvansiyonel kalıp kullanılan betonarme” teknolojisi kullanılacaktır.

Konvansiyonel kalıp sistemi, klasik inşaat sisteminin daha gelişmiş formudur. Bu sistemin daha yavaş ve pahalı üretim yapılması ve işçilik gerektirmesi konularında dezavantajları olmakla birlikte estetik olması, mükemmel derecede ses ve ısı izolasyonu yapılabilmesi, beton ağırlıklı bir sistem olmadığından son derece sağlıklı olması ve farklı kullanım alanlarının aynı veya farklı katlarda uygulanabilmesi gibi konularda tünel kalıptan üstünlükleri bulunmaktadır. Faaliyet kapsamında öncelikle altyapı inşaat işlemleri tamamlanacak ve daha sonra üstyapı inşaatına geçilecektir.




6

İnşaat malzemeleri seçilirken (duvar, döşeme, tavan, cam ve doğrama gibi) ses yalıtım özelliği yüksek olan malzemeler kullanılacak olup, inşaat aşamasındaki personel ihtiyacı ve malzeme alımı, hizmetler vb. bölgeden temin edildiğinden bölgenin sosyo-ekonomik yapısında az da olsa bir canlılık oluşturacaktır. Proje konusu faaliyete ait genel iş akım şeması şekil 1.2.1’de ve inşaat ve hizmet aşamaları ile her bir aşamadan kaynaklanan başlıca atıkları içeren iş akım şeması şekil 1.2.2’de gösterilmiştir.gösterilmiştir.

Şekil 1.2.1 : Proje Konusu Faaliyete Ait Genel İş Akım Şeması




7

Şekil 1.2.2 : Proje Konusu Faaliyetin İnşaat ve Hizmet Aşamalarına Ait İş Akım Şeması

Alan Tahsisi

Zemin Etüdü

Şantiye Mobilizasyonu

Kaba İnşaat İşleri

(Üst Yapı İşleri)

İnce İnşaat İşleri


Çevre Düzenlemesi


Hizmet

- Gürültü (kamyon)

- Katı Atık (Hafriyat) - Gürültü - Toz, egzoz emisyonu - Personel Atıkları - İnşaat atıkları - Katı Atık (Ambalaj Atıkları) - Gürültü - Personel Atıkları - İnşaat atıkları - Tehlikeli Atık (boya, çözücü, vernik ve solvent vb. kutuları) - Personel Atıkları - Katı Atık

İNŞAAT AŞAMASI

HİZMET AŞAMASI

-Katı Atık ve Ambalaj Atıkları -Sıvı Atık -Isınma Kaynaklı Emisyon -Atık Pil ve Akümülatör -Elektrik-Elektronik Atık

Altyapı İşleri

- Katı Atık (Hafriyat) - Gürültü - Toz, egzoz emisyonu - Personel Atıkları - İnşaat atıkları




8

1.3 Çalışacak Personel Sayısı ve Yatırımın Ömrü Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından planlanan “Kilis Tapu ve Kadastro Müdürlüğü

Hizmet Binası Projesi”nin gerçekleştirileceği 2350 ada, 1 nolu parsel alanında öncelikle altyapı işlemleri gerçekleştirilecek olup, daha sonra üst yapı inşaatlarına başlanacaktır. Projenin inşaat aşamasında yaklaşık 30 kişinin çalıştırılması söz konusu olacaktır. İnşaat çalışmaları on bir ay sürecektir. İnşaat faaliyetlerinin, 04.06.2010 tarihinde yürürlüğe giren “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” hükümlerine uygun olarak 07:00 – 19:00 saatlerinde yürütülmesi planlanmaktadır.

Yapılması planlanan hizmet binası, mevcut ileri inşaat teknolojilerine göre yapılacağından projenin en az 45 senelik bir fonksiyonel ömre sahip olacağı tahmin edilmektedir. Tesisatın fiziki ömrü ise yapıldıkları malzemenin fiziki ömrü ile sınırlı olacaktır. Mekanik aksam, beklenen fiziki ömürleri sonunda yenilenecek, diğer tesisatta da gerekli yenilemelere gidilecektir.

2. PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU

2.1 Projenin Yeri Tapu Kadastro Modernizasyon Projesi kapsamında, üç katlı (bodrum ve zemin katlarla birlikte

beş kat) Tapu ve Kadastro hizmet binası; Kilis İli, Merkez İlçesi, Şehitsakıp Mahallesi Köyünde, tapunun 038D-03D-3B pafta, 2350 ada, 1 parsel numarasında kayıtlı alanda inşa edilecektir.

2.2 Proje Kapsamındaki Ünitelerin/Bölümlerin Konumu

Proje kapsamında yer alan KİLİS Tapu ve Kadastro Hizmet Binası Yapımı faaliyeti ile ilgili toplam alanlar aşağıda sunulmuştur:

• Toplam inşaat alanı : Yaklaşık 2 500 m2

• (Bina inşaatı için ayrılan) arsa alanı : 1 804 m2

• Bina oturumu : 497,37 m2

• (Ağaçlandırma için ayrılan) arsa alanı : 1 306,63 m2 (toplam ağaç miktarı: 65 adet) Proje kapsamında yer alan Kilis Tapu ve Kadastro Hizmet Binası, bodrum, zemin ve teras

katları hariç üç katlı olarak planlanmıştır.




9

3. PROJENİN ÇEVRESEL YÖNETİM ÇERÇEVESİ

Tapu ve kadastro hizmetlerinin verimliliğini artırmak amacıyla, Dünya Bankası finansmanı ile gerçekleştirilen “Kilis Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’ne ait Hizmet Binasının İnşaatı Projesi”, Dünya Bankasının koruma politikaları ve prosedürlerine göre Kategori B olarak tanımlanmakta ve ‘Detaylı Çevresel Etki Değerlendirmesi’ yerine Kısmi çevresel etki değerlendirmesi ve/veya Çevre Yönetim Planı gerektirmektedir. Proje, ulusal mevzuata göre de “ÇED Yönetmeliği” kapsam dışında kalmaktadır. Aşağıdaki bölümde projenin olası çevresel etkileri, önlem ve izleme gereklilikleri Çevresel Yönetim Planı çerçevesinde açıklanmaktadır.

3.1 Projenin Spesifik Faydası Proje; Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün Türk Devletine ve Vatandaşlarına çekirdek

hizmet sağlama yeteneğini geliştirmek üzere, TKGM altyapısının modernizasyonunu destekleyecektir.

Projenin uygulanması ile, Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBİS) entegre versiyonuna ait operasyonu ve tapu ve kadastro il müdürlüklerini kapsayan; modernize edilmiş, iyileştirilmiş ve entegre edilmiş iş akışlarını destekleyen ofis yerleşim örneklerini temin etmek üzere hedef bölgelerden biri olan Kilis İl’inde bir model ofis kurulmuş olacaktır. Proje aynı zamanda; yeni model tapu ve kadastro daireler için gerekli olacak mobilya ve ekipman teminini, planlanmış “Türk Ulusal Mekansal Veri Altyapısı” aracılığı ile e-kadastro verilerinin oluşturulmasını ve buna bağlı olarak e-devlet kurulumunu destekleyecek; tapu ve kadastro verilerine erişimi sağlayacaktır.

3.2 Projenin Çevresel Değerlendirme Kategorisi

Projelerin çevresel değerlendirilmesinde kullanılan “Dünya Bankası Koruma Önlemi Dokümanları” (çevresel tarama/değerlendirme kategorileri), çevresel olumsuz etki riski büyük olan projelerden daha düşük riskli projelere doğru aşağıda özetlenmiştir:

• A Kategorisinde yer Alan Dokümanlar Bu kategoride; olumsuz çevresel etkileri yaygın, çeşitli (kolaylıkla öngörülemeyen),

yerel sahanın dışına çıkan, geri döndürülemez olması muhtemel, büyük çaplı yeniden yerleşime ve doğal yaşam alanlarının dönüştürülmesi/bozunumuna sebebiyet veren ve tehlikeli maddeler içeren bu projeler yer almaktadır. İlgili dokümanlar:

Tam Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Stratejik Çevresel Değerlendirme (SÇD)

• B Kategorisinde yer Alan Dokümanlar Bu kategoride; potansiyel etkileri daha az olumsuz ve daha sınırlı, sahaya özgü (yerel

sahanın dışına çıkmayan), geri döndürülebilir; bilinen yöntemlerle kolaylıkla tespit edilebilir ve güvenli bir şekilde azaltılabilir projeler yer almaktadır. İlgili dokümanlar:

Sınırlı Çevresel Değerlendirme (ÇD) Çevresel Yönetim Planı Çevresel Yönetim Çerçevesi Çevresel Denetim Tehlike veya Risk Değerlendirmesi

• C Kategorisinde yer Alan Dokümanlar Bu kategoride; hiçbir olumsuz çevresel etkiye yol açmaması veya kolaylıkla ve

tamamen azaltılabilecek minimal düzeyde olumsuz etkiye yol açması beklenen projeler yer almaktadır. İlgili dokümanlar:

Çevresel Değerlendirme gerekliliği yok. • FI Kategorisinde yer Alan Dokümanlar




10

Çevresel Yönetim Çerçevesi

Kilis Tapu ve Kadastro Hizmet Binası” Projesindeki çevresel risklerin herhangi bir Kategori A proje ile kıyaslandığında daha az ve daha sınırlı olması sebebi ile proje Kategori B olarak sınıflandırılmıştır. Tapu Kadastro genel Müdürlüğü ve Dünya Bankası işbirliği ile hazırlanmış olan mevcut “Çevresel Yönetim Çerçevesi”, proje kapsamındaki bu model ofisin (hizmet binasının) inşaatı ile ilgili mühendislik çalışmalarının ilgili halkı ve çevreyi toz, gürültü, inşaat ve yıkım çalışmalarından kaynaklanan atıkların rastgele boşaltımı, makine yağları ve gres kaynaklı kaza döküntüleri, inşaat alanından kaynaklanan atık suların bertarafı, yüzey suları ve toprak kirliliği gibi önemli risklerden korunmasını sağlamak amaçlıdır. Bahse konu yönetim çerçevesi aynı zamanda; toksik boyalar, solventler ya da temizleme kimyasalları gibi zararlı atıkların kullanımını önlemek için kılavuzluk etmekte ve fiziksel-kültürel kaynaklar üzerine muhtemel etkiler için bir kontrolü içermektedir. Buna göre fiziksel-kültürel kaynaklar üzerine önemli etkiler beklenmezken, bu kaynakların inşaat çalışmaları süresince toz ve vibrasyondan etkilenebileceği olasılığına dikkat çekmektedir. Proje aktiviteleri orman alanlarında veya koruma alanlarındaki mülkiyet ve kullanım haklarını sınırları değiştirmeyecektir; arazi istimlakını ve buna bağlı zorunlu yerleşimi desteklemeyecektir. Planlanan bütün inşaat işleri kamu alanında (devlet arazisinde) yürütülecektir.

Bahse konu devlet arazisi 15.02.2014 tarihinde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne “Tapu kadastro İl Müdürlüğü Hizmet Binası” yapılmak üzere boş arsa olarak tahsis edilmiştir. Halihazırda faaliyet alanı boş bir arazi durumundadır.

Yukarıda bahsedilen riskler, projenin uygulanmasından önce etkin bir şekilde tahmin edilecek ve tasarım, planlama ve inşaat kontrol süreçlerinde azaltma teknikleri ile irdelenecektir.

3.3 Projenin Politik, Yasal ve İdari Çerçevesi Bu bölümde proje kapsamındaki faaliyetlerin Ulusal Çevre Mevzuatı ve Dünya Bankası ile ilgili kısımları hakkında bilgi verilecektir. 3.3.1 Ulusal Çevre Mevzuatı

Bu bölümde yürürlükteki Türk Çevre Mevzuatı baştan sona incelenmiş ve azaltma tedbirleri ile izleme faaliyetlerini tespit etmek için yasal gereklilikler ve koşullar değerlendirilmiştir. Buna göre 1983 yılında yürürlüğe giren 2872 sayılı Çevre Kanunu Türkiye’deki çevre yönetimi ile ilgili ana konuları tariflemektedir. Bahse konu yönetmelik yürürlüğe girdiğinden bugüne bir çok kanun ve yönetmelik uygulamaya geçirildi ise de bu bölümde sadece proje ile ilgili olanlar değerlendirilmiştir. Son yıllarda Avrupa Birliği (AB) Mevzuatı ile uyumluluğu kurabilmek için hem yeni yönetmelikler çıkarılmakta hem de mevcut yönetmelikler revize edilmekte ve güncellenmektedir. Bu bölümdeki incelemelerde ilgili mevzuatın mevcut son versiyonları esas alınmış olmakla birlikte proje kapsamındaki inşaat faaliyetlerini yürütecek olan yükleniciler, mevzuatın faaliyetlerini yürüttükleri tarihteki son versiyonlarını uygulamakla yükümlü olacaklardır. 3.3.1.1 ÇED Yönetmeliği

ÇED Yönetmeliği’nin son versiyonu 03.10.2013 tarih ve 28784 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu Yönetmelik hükümleri gereğince proje “ÇED Yönetmeliği Kapsam Dışı” olmakla beraber, proje kapsamındaki faaliyetler ve potansiyel etkileri hakkında kısa bir proje özeti, ilgili kat yerleşim planı, genel vaziyet planı, koordinat bilgileri, iş akış şeması ile proje sahibine ait isim ve adres bilgilerinin Kilis Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’ne bir dilekçe ekinde sunularak teyit alınması gerekmektedir. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü teyit için Kilis Tapu ve Kadastro Müdürlüğü ile yazışmalarını devam ettirmektedir. İnşaat başlamadan önce teyit yazısı alınmış olacaktır.




11

3.3.1.2 Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, SKKY

Bu yönetmelik 04.09.1988 tarih ve 25687 sayılı Resmi gazete ile yürürlüğe girmiş ve son olarak 30.11.2012 tarihinde revize edilmiştir. Taslak yönetmelik ile ilgili çalışmalar ise devam etmektedir.

Bu Yönetmeliğin amacı, ülkenin yeraltı ve yerüstü su kaynakları potansiyelinin korunması ve en iyi bir biçimde kullanımının sağlanması için, su kirlenmesinin önlenmesini sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu bir şekilde gerçekleştirmek üzere gerekli olan hukuki ve teknik esasları belirlemektir.

Bu Yönetmelik su ortamlarının kalite sınıflandırmaları ve kullanım amaçlarını, su kalitesinin korunmasına ilişkin planlama esasları ve yasaklarını, atık suların boşaltım ilkelerini ve boşaltım izni esaslarını, atık su altyapı tesisleri ile ilgili esasları ve su kirliliğinin önlenmesi amacıyla yapılacak izleme ve denetleme usul ve esaslarını kapsar.

Su temin edilen rezervuarların sınırları (içme suyu havzaları) Belediye’nin ve Su ve Atık su İdaresi’nin sorumluluğu altındadır.

Yönetmelikteki ilgili hükümler ve Belediye tarafından bahse konu Yönetmelikle aynı doğrultuda çıkarılan bütün yönetmelik, tebliğ ve genelgeler bu projeye uygulanacaktır. 3.3.1.3 Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği

Bu Yönetmelik 06.06.2008 tarih ve 26898 sayılı Resmi gazete ile yürürlüğe girmiştir. Yürürlükteki Yönetmeliğin amacı, hava kirliliğinin çevre ve insan sağlığı üzerindeki

zararlı etkilerini önlemek veya azaltmak için hava kalitesi hedeflerini tanımlamak ve oluşturmak, tanımlanmış metotları ve kriterleri esas alarak hava kalitesini değerlendirmek, hava kalitesinin iyi olduğu yerlerde mevcut durumu korumak ve diğer durumlarda iyileştirmek, hava kalitesi ile ilgili yeterli bilgi toplamak ve uyarı eşikleri aracılığı ile halkın bilgilendirilmesini sağlamaktır. Yönetmelik; hava kalitesi standartlarını ve hava kalitesinin değerlendirilmesini, “bölgeler” ve “alt bölgeler”in oluşturulmasını ve tüm bölgelerde iyi hava kalitesinin sağlanması için alınması gereken önlemleri kapsamaktadır. Yönetmelik hükümlerine göre Bakanlık, ölçüm cihazlarının (metotlar, ekipman, ağlar ve laboratuarlar) onayından; cihazların ölçüm hassaslığının sürdürülebilirliğini Avrupa kalite güvence standartlarının gerekliliklerine göre yürütülen dahili kalite kontrolleriyle kontrol etmekten ve ölçüm hassaslığını sağlamaktan; uluslararası kalite güvence programlarının bölgelerindeki koordinasyonundan; değerlendirme metotlarının analizinden sorumludur. Büyükşehir belediyeleri/belediyeler ve diğer ilgili kurum ve kuruluşlar, uyumluluğu sağlamak için önlemlerde; eylem planları ve temiz hava planlarının hazırlanmasında; bilgi ve raporların iletiminde işbirliği ve katkı sağlar.

Proje kapsamındaki faaliyetler bu Yönetmelik kapsamında değildir. Bu Yönetmelikle aynı doğrultuda çıkarılan ve 13.01.2005 tarih ve 25699 sayılı Resmi

Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliği kontrolü Yönetmeliği” en son 27.01.2010 tarihinde revize edilmiştir. Bu Yönetmeliğin amacı; konut, toplu konut, kooperatif, site, okul, üniversite, hastane, resmi daireler, iş yerleri, sosyal dinlenme tesisleri, sanayi vb. yerlerde ısınma amaçlı kullanılan yakma tesislerinden (soba, kombi, kat kaloriferi, kazan ve brülör vb.) kaynaklanan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halinde dış havaya atılan kirleticilerin hava kalitesi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak ve denetlemektir.

Yönetmelik; ısınmada kullanılacak yakma tesislerinin özelliklerini ve işletilme esaslarını, yakma tesisinde kullanılacak katı, sıvı ve gaz yakıtların kalite kriterlerini ve uyulması gerekli emisyon sınırlarını kapsamaktadır.

Proje kapsamındaki faaliyetler bu Yönetmelikteki ilgili hükümleri sağlayacaktır.




12

3.3.1.4 Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Kazı, inşaat ve yıkım faaliyetlerinden kaynaklanan döküntülerin yönetimine ait teknik

konular ve idari prosedürler; 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe girmiş olan “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”nde düzenlenmiştir.

Proje kapsamındaki faaliyetler bu Yönetmelikteki ilgili hükümleri sağlayacaktır. Yönetmeliğe göre, binaların restorasyonu, yıkımı ve inşaatı süresince yüklenici firmanın

sorumlulukları: • Olası çevresel etkilerin azaltılması için sahada bütün tedbirleri almak, • Sahadaki yeniden kullanılabilir/geri kazanılabilir inşaat malzemelerini sınıflandırıp

ayırmak, • Hafriyat, inşaat ve yıkıntı atıklarını onaylı döküm alanlarına taşımak için ilgili

belediyelerden izin almak veya gerekli izin ve ruhsatlara sahip firmalarla anlaşma yapmak

olmaktadır. 3.3.1.5 Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği

Bu Yönetmelik, 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe girmiş ve en son 27.04.2011 tarihinde revize edilmiştir.

Yönetmeliğin amacı; çevresel gürültüye maruz kalınması sonucu kişilerin huzur ve sükûnunun, beden ve ruh sağlığının bozulmaması için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak ve kademeli olarak uygulamaya konulmak üzere; değerlendirme yöntemleri kullanılarak çevresel gürültüye maruz kalma seviyelerinin, hazırlanacak gürültü haritaları, akustik rapor ve çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu ile belirlenmesi, çevresel gürültü ve etkileri hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi, gürültü haritaları, akustik rapor ve çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu sonuçları esas alınarak; özellikle çevresel gürültüye maruz kalma seviyelerinin insan sağlığı üzerinde zararlı etkilere sebep olabileceği ve çevresel gürültü kalitesini korumanın gerekli olduğu yerlerde, gürültüyü önleme ve azaltmaya yönelik eylem planlarının hazırlanması ve bu planların uygulanması ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.

Yönetmelik; özellikle nüfusun yoğun olduğu alanlarda, parklarda veya yerleşim bölgelerindeki diğer sessiz alanlarda, açık arazideki sessiz alanlarda, okul, hastane ve diğer gürültüye hassas alanlar da dahil olmak üzere insanların maruz kaldığı çevresel gürültüler ile çevresel titreşime yönelik esas ve usulleri kapsamaktadır.

Proje kapsamındaki faaliyetler bu Yönetmelikteki ilgili hükümleri sağlayacaktır.

3.3.1.6 Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Bu Yönetmelik, 14.03.2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe girmiş ve

en son 05.11.2013 tarihli ve 28812 sayılı resmi gazete ile revize edilip güncellenmiştir. Bu Yönetmeliğin amacı, tehlikeli atıkların, üretiminden nihai bertarafına kadar; • İnsan sağlığına ve çevreye zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı

ortama verilmesinin önlenmesine, • Üretiminin ve taşınmasının kontrolünün sağlanmasına, • İthalinin yasaklanmasına ve ihracatının kontrolüne, • Yönetiminde gerekli teknik ve idari standartların sağlanmasına, • Üretiminin kaynağında en aza indirilmesine, • Üretiminin kaçınılmaz olduğu durumlarda, üretildiği yere en yakın mesafede

bertaraf edilmesine, • Yeterli bertaraf tesisi kurulması ve bu tesislerin çevresel bakımdan sağlıklı bir

şekilde kontrolüne, • Çevreyle uyumlu yönetiminin sağlanmasına,




13

yönelik prensip, politika ve programların belirlenmesi için hukuki ve teknik esasların uygulanmasını sağlamaktır. Yönetmelik; 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi

Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-IV’te tehlikeli atık olarak sınıflandırılan ve aynı yönetmelik eki olan EK-III A’da listelenen ve tehlikeli kabul edilen özelliklerinden birini veya birden fazlasını gösteren ve H3 ten H8’e kadar olan; H10 ve H11 bakımından ise yine aynı yönetmelikte yer alan EK-III B’teki eşik konsantrasyonlarının üzerinde bir değere sahip atıkların üretimi, toplanması, geçici olarak depolanması, ara depolanması, taşınması, geri kazanılması, bertaraf edilmesi, ithali ve ihracatına ilişkin yasak, sınırlama ve yükümlülükleri, alınacak önlemleri, yapılacak denetimleri, tabi olunacak hukuki ve teknik sorumlulukları kapsamaktadır.

Proje kapsamındaki faaliyetler süresince, tehlikeli atık yönetimi ile ilgili önemli sorunlar beklenmemekle birlikte, bahse konu yönetmelikteki ilgili hükümler ve yönetmelikle aynı doğrultuda çıkarılan bütün yönetmelik, tebliğ, genelge vb. mevzuat bu projeye uygulanacaktır.

3.3.1.7 Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Bu Yönetmelik, 25.01.2013 tarihli ve 28539 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğin amacı, çalışanların asbest söküm, yıkım, tamir, bakım, uzaklaştırma

çalışmalarında asbest tozuna maruziyetlerinin önlenmesi ve bu maruziyetten doğacak sağlık risklerinden korunması, sınır değerlerin ve diğer özel önlemlerin belirlenmesidir.

Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” kapsamına giren, asbest veya asbestli malzeme ile yapılan çalışmalarda, asbest tozuna maruziyetin olabileceği tüm işlerde ve işyerlerinde uygulanmaktadır.

Proje kapsamındaki faaliyetler bu Yönetmelikteki ilgili hükümleri sağlayacaktır. 3.3.2 Dünya Bankası Koruma Politikaları ve İlgili Düzenlemeler

Dünya Bankası, projenin muhtemel negatif etkilerine yönelik uygun çevresel inceleme ve analizlerin yapılmasını ve yeterli azaltma ve yönetim prosedürlerinin uygulanmasını şart koşmaktadır. Bu bölümde Dünya Bankası şartlarının yerine getirilmesine yönelik koruma politikaları ve ilgili düzenlemeler kısaca açıklanmıştır. 3.3.2.1 İlgili Koruma Politikaları

Dünya bankası Koruma Politikaları aşağıda maddeler halinde verilmiştir: • Çevresel Politikalar

OP 4.01 Çevresel Değerlendirme OP 4.04 Doğal Yaşam Alanları OP 4.09 Zararlı Yönetimi OP 4.11 Fiziksel Kültürel Kaynaklar OP 4.36 Ormanlar OP 4.37 Baraj Güvenliği

• Sosyal Politikalar OP 4.12 Gönülsüz Yeniden Yerleşim OP 4.10 Yerli Halklar

• Hukuki Politikalar OP 7.50 Uluslararası Su Yolları OP 7.60 İhtilaflı Alanlar

+ Bilgiye Erişim Politikası Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü ve Dünya Bankası işbirliği ile hazırlanmış olan “Çevresel Yönetim Çerçevesi”ne göre, yukarıda belirtilen Dünya Bankası Politikalarının Proje ile ilgili kısımları “OP 4.01 Çevresel Değerlendirme” ile “OP 4.11 Fiziksel Kültürel Kaynaklar”dır.


http://www.alomaliye.com/is-sagligi-ve-guvenligi-kanunu-mevzuati-.htm



14

3.3.2.2 Uygulama ile İlgili Düzenlemeler Dünya Bankası Koruma Politikalarının yürütülmesi, izlenmesi ve çevresel yönetim ve

azaltma tedbirlerine ait sorumluluk Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün (TKGM) olmaktadır. TKGM bu sorumluluğunu, proje faaliyetleri kapsamındaki satın alma prosedürlerini ve ihale işlerini yürüten “Proje Yönetimi Birimi” ile Mali ve İdari İşler Departmanına bağlı “İnşaat İşleri Birimi” aracılığıyla yerine getirecektir. TKGM, daha önce benzer işlerde çalışmış olan bir inşaat ya da çevre mühendisini görevlendirecektir. “Tapu ve Kadastro Modernizasyon Projesi” kapsamında yer alan diğer hizmet binaları için “model ofis” teşkil edecek olan Kilis Hizmet Binasının inşaatı, ihale prosedürleri ile seçilecek olan yüklenici firma (veya ortaklık) tarafından yürütülecektir. Yüklenici firma/ortaklık ihale dokümanlarında tanımlanmış bulunan azaltma tedbirlerinin inşaat aşaması süresince uygun bir şekilde yürütülmesinden sorumlu olacaktır. Bahse konu firma/ortaklık tarafından yürütülen işler, ilgili çevre kirliliği önleme/azaltma tedbirlerinin sıkı bir şekilde uygulanmasını ve Proje Yönetim Birimi aracılığıyla TKGM’e rapor edilmesini temin edecek olan bağımsız teknik danışmanlar tarafından denetlenecektir.

Çevre koruma alanında olduğu kadar, inşaat işleri saha kontrollüğü ve yönetimi konularında da tecrübesi olan yetkili bir TKGM Mühendisi, Dünya Bankasından veya Dünya Bankası tarafından görevlendirilmiş bir danışmandan eğitim alacaktır. Eğitim muhtemelen iki günde tamamlanacak ve eğitimin kapsamı:

• Dünya Bankası Koruma Politikaları, • İnşaat sahası yönetiminde uluslar arası uygulamalar (iş yeri sağlık ve güvenliği, hava

kalitesi, gürültü, toz, yüzey ve yer altı suyu koruması, atık yönetimi, kültürel miras, trafik güvenliği, asbest gibi toksik/zararlı atık içeren atık yönetimi),

• İnşaat sahası ile ilgili Türk Çevre Mevzuatı ve güncel yönetmelikler, • İhale yönetimi ve ilgili çevre yönetimi

Olacaktır. Türk mevzuatı kapsamında Çevresel etkiler, azaltma tedbirleri ve görevlendirilen personelin eğitimi ile ilgili gereklilikler hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kilis İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ile Kilis Belediyesi’nin görüşleri alınacaktır. Çevre Kanununda da belirtildiği üzere, her bir vatandaş, sivil toplum örgütleri ve vatandaş organizasyonları çevreyi korumak ve iyileştirmek için çevre koruma hedefleri ve bu hedeflerin uygulanması faaliyetlerinin yerine getirilmesine katkıda bulunabilirler. 3.3.2.3 Çevresel İnceleme, Değerlendirme ve Yönetim

Sahaya Özgü Çevresel İnceleme Çevre Yönetim Çerçevesinin ve buna bağlı olarak Çevre Yönetim Planının bir parçası

olarak Kilis Tapu ve Kadastro Hizmet Binası, sahaya özgü çevresel inceleme ve gözden geçirme sürecine tabi tutulacaktır. Bu süreçte, sahaya özgü çevresel etkileri minimuma indirecek ve aşağıdakileri içerecek fakat sadece bunlarla sınırlı kalmayacak standart değerlendirme formatı kullanılacaktır:

• Sahaya ait mevcut çevre sorunları (erozyon, su temini kirliliği vb.) • Proje nedeniyle, varsa, potansiyel çevresel etkiler (inşaat kaynaklı atıkların

bertarafı, inşaat kaynaklı gürültü ve toz emisyonu, vibrasyonlar vb.) • Arkeolojik ve tarihi alanlar üzerine potansiyel etkiler




15

Potansiyel Çevresel Etkiler Proje, bina inşaatına bağlı küçük ölçekli inşaat işlerini kapsayacaktır. Bu nedenle proje

kapsamındaki faaliyetlerin çevresel etkilerinin çok az ve kısa süreli olacağı tahmin edilmektedir. Bu “Çevresel Yönetim Planı”, özellikle inşaat faaliyetleri aşamasında karşılaşılması muhtemel zararlı atıklardan kaynaklanabilecek çevresel etkilerin ve azaltma yöntemlerinin irdelenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Bahse konu çevresel etkilerin başlıca aşağıdaki nedenlerden kaynaklanacağı tahmin edilmektedir:

• İnşaat faaliyetleri süresince oluşabilecek gürültü, toz ve • İnşaat atıklarının bertarafı faaliyetleri,

Yukarıda belirtilen nedenlerle oluşabilecek çevresel etkiler, çevre koşullarının kontrolü ve inşaat tekniklerine ait uygun standartların kullanımı ile yönetilebilir. Potansiyel çevresel etkilerin irdelenmesi amacıyla yapılacak olan sahaya özgü inceleme ve gözden geçirme çalışmalarında aşağıdaki konular dikkatlice değerlendirilecektir:

• İnşaat faaliyetleri nedeniyle oluşan toz, gürültü ve vibrasyon • Bilinmeyen tarihi ve arkeolojik alanlar için hasar riski • İnşaat atıklarının boşaltılması ve makine yağları, gres vb. kaçaklar • Yetersiz atık yönetiminden kaynaklanan risk

İnşaat faaliyetleri süresince gürültü, toz ve vibrasyon kaynaklı kısa süreli etkiler kaçınılmazdır. Bu etkilerin azaltılması için proje ve ihale çalışmaları sürecinde alınabilecek tedbirler, yüklenicinin faaliyet yerinde uygun azaltma tedbirlerini almaya yönelik sorumluluklarının şartname ve sözleşmede açıkça belirtilmesi ve yüklenicilerin uygunluğunun kontrol mühendisi tarafından denetlenmesidir. Çevresel YönetimYaklaşımı

TKGM Kilis Hizmet Binasının inşaat faaliyetlerine ait Çevresel Yönetim Çerçevesi; koruma gereklilikleri ile uyumlu ve kullanıcı için yardımcı format olan “pragmatik doğru uygulama”yı sağlayan kontrol-listesi formatının geliştirilmesi ile hazırlanmış olan “Önlemler” ve “İzleme” Planlarını içermektedir.

Halkın Bilgilendirilmesi ÇYP hem Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün web sayfasında duyurulacak hem de

Kilis Tapu ve Kadastro Müdürlüklerinde, bahse konu web sayfasındaki duyurunun basılı bir sureti 30 gün süre ile halka duyurulacaktır. . Bu aşamada gelen yorumlar, sorulan sorular, vb. kayıt altında tutulacak ve gerekli olur ise Çevre Yönetim Planı gelen yorumlar çerçevesinde revize edilebilecektir.




16

4. PROJE ALANININ SPESİFİK DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu bölümde proje kapsamındaki faaliyetlerden etkilenecek alan belirlenecek ve bu etki alanı

içindeki mevcut çevresel özellikler açıklanacaktır.

4.1 Proje Etki Alanının Belirlenmesi Projeden etkilenecek alanın belirlenmesi için, mevcut çevre yönetim çerçevesinde yer alan

Bölüm 3’te değinilen konular esas alınarak proje alanına ilişkin değerlendirme yapılmıştır. Buna göre; Kilis hizmet binası inşaatı, 2500 m2’lik alanda yapılacak olan noktasal bir çalışma alanı olduğu için “proje etki alanı”, sadece yeni hizmet binası yapımı faaliyetlerinin sürdürüleceği inşaat alanı ile bu alanın yakın çevresi olacaktır. İnşaat faaliyetleri için gerekli malzeme/hazır beton lisanslı bir firmadan temin edilecektir. İnşaat alanı; Kilis İli Merkez ilçe, Şehitsakıp Mahallesi Köyünde, tapunun 038D-03D-3B pafta, 2350 ada, 1 parsel numarasında kayıtlı alan olup, yakın çevresi Şehitsakıp Mahallesi Köyü dahil İlçe merkezidir.

Proje etki alanı; gürültü, su kaynakları, tarım alanları, yerleşim yerleri vb. göz önüne alınarak tanımlanacak ve değerlendirilecektir.

Projenin inşaat çalışmalarından kaynaklı toz ve oluşacak gürültü yakın çevre ile sınırlı kalıp geniş alanlara dağılım göstermeyecektir. Söz konusu bu etkiler oluşturulan Çevre-Kontrol listeleri çalışmaları ile desteklenmiş ve inceleme alanı içerisinde kalan yerleşim birimlerine olası etkiler değerlendirilmiştir.

Sosyo ekonomik açından ise, özellikle proje alanının içerisinde bulunduğu köyün öncelikli olarak olumlu yönde etkileneceği öngörülmektedir. Dolaylı olarak da Merkez ilçesi ile, Kilis ilinin sosyo ekonomik açıdan aynı şekilde etkileneceği düşünülmektedir.

Projenin hizmet aşamasına geçmesine müteakip, ulusal mekansal veri alt yapısı aracılığı ile e-kadastro verilerinin oluşturularak e-devlet projesini destekleyecek olması da, Türkiye’deki parsel enformasyonunun ve bütün tapuların güvenliği ile aslına uygunluğunu sağlamış olacaktır.

Sonuç olarak, projenin inşaat ve hizmet süreçlerinde potansiyel çevresel etkileri raporun ilgili bölümlerinde verilmiş olup, Ulusal Çevre Mevzuatı ve Dünya Bankası Koruma Politikaları kapsamında değerlendirmeler yapılmıştır. Yapılan değerlendirmeler ışığında, projenin inşaat ve hizmet süreçlerinde potansiyel çevresel etkilerin Ulusal Çevre Mevzuatı sınır değerlerinin altında kalacağı ve Dünya Bankası Koruma Politikları ile uyumlu olacağı bulunmuştur, ancak bu bulgular inşaat faaliyetleri süresince izleme plan ve raporları ile takip edilecektir. 4.2 Proje Etki Alanı İçindeki Mevcut Çevresel Özellikler

Bu bölümde etki alanı içindeki fiziksel ve biyolojik çevrenin özellikleri ile sosyo kültürel varlıklar hakkında açıklamalar yapılmaktadır.

4.2.1 Fiziksel ve Biyolojik Çevre özellikleri

Kilis İli, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer almaktadır. 1995 yılında il statüsüne kavuşan Kilis’in batı ve kuzeybatıdan kuzeydoğuya kadar olan kısmı Gaziantep ili ile güneydoğu ve güney kısmı Türkiye-Suriye sınırı ile çevrilidir. Çevre Durum Raporu (2011) verilerine göre; ilin yüzölçümü 1521 km2, nüfusu 124.452 kişi olmaktadır. Başlıca dağları; Kurt, Darmik, Hazil, Karruca, Kartal, Arapdede ve Sof Dağlarıdır. Başlıca akarsuları; Afrin Çayı ve Sabun Suyudur. Başlıca ovaları Kilis ve Elbeyli’dir. Köy sayısı 139 olan Kilis’in ilçeleri; Musabeyli, Elbeyli ve Polateli’dir (Şekil 4.1).

Faaliyet alanı ise halihazırda boş arazi olup Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne tahsislidir. Alana ait fotoğraflar şekil 4.2a, 4.2b ve 4.2c’de yer almaktadır. Alana ait fotoğraflardaki iş makineleri ve kum, 2011 yılında gerçekleştirilen kentsel dönüşüm faaliyetleri ile ilgilidir.




17

Şekil 4.1: Kilis İli Haritası, Çevre Durum Raporu, 2011




18

Şekil 4.2a Faaliyet Alanının Mevcut Durumu




19

Şekil 4.2b Faaliyet Alanının Mevcut Durumu

Şekil 4.2c Faaliyet Alanının Mevcut Durumu 4.2.1.1 Meteorolojik ve İklimsel Özellikler Projenin gerçekleştirileceği Kilis İlinin iklimi genel karakterleri itibarı ile Akdeniz iklimi içersinde kalmaktadır. Akdeniz İklim Bölgesi, Akdeniz Havzasının genel atmosfer dolaşımı içerisindeki yeri gereği bütün yıl aynı hava kütlelerinden etkilenen, dolayısıyla hava olayları bakımından homojen bir bölge olmayıp, aksine yazın çoğunlukla tropikal, kışın ise kutupsal hava kütleleri gibi birbirinden farklı özellikler gösteren hava kütlelerinin tesirinde kalır. Yıl içerisindeki bu farklı dinamik-klimatolojik koşullar, iklim elemanlarına yansıyarak biri sıcak-kurak, diğeri serin ve nemli olmak üzere yılı farklı iki devreye ayırmıştır. KİLİS Merkez ve yakın çevreleri hem Akdeniz hem de Güneydoğu Anadolu bölgesinin iklim özelliklerine sahiptir. Bu nedenle yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılıman ve yağışlı özellik gösterir. İl bölgesi ikliminin asıl karakterlerini belirleyen dinamik koşullar üzerinde az çok değişikliğe yol açan coğrafi faktörler yönünden ise şöyle bir durum dikkati çeker; genel çizgileri itibari ile Akdeniz İklimi özellikleri gösteren il sınırları, konumu gereği Akdeniz Kıyı Bölgesi ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi arasında yer alır. Kışın Akdeniz’den doğuya doğru hareket eden hava kütleleri, yükseltisi yer yer 2000 metreyi aşan Amanos Dağları engeliyle karşılaşarak yükselmeye zorlanırlar. Bu dağı aştıktan sonra ise, Hatay-Maraş Grabeni üzerinde alçalırlar. Daha az etkili olmakla birlikte, Gaziantep Platosunun batı sınırını başka bir ifade ile Hatay-Maraş Oluğunu doğudan sınırlandıran ve yükseltisi 750-1250 metreler arasında değişen Kurt Dağları üzerinde yeniden yükselmeye zorlanırlar. Buradan itibaren alçalarak 600-650 m. yükseltileri ve denizden uzaklıkları ile orantılı nemlerini ve nispeten özelliklerini kaybederek seyrederler. En sıcak ay ortalaması ile en soğuk ay ortalaması arasındaki fark, Akdeniz kıyısındaki istasyonlarda 20 oC altında iken, Akdenize 60-80 km uzaklıkta olan Kilis’te ise 22,6 oC’dir. Güneydoğuya doğru hareket edildiğinde artan ampilitud, plato üzerinde yer alan Gaziantep’te 24,4 oC, Şanlıurfa’da ise 26,6 oC’ye ulaşır. Conrad formülüne göre tespit edilmiş karasallık




20

değerleri Akdeniz Kıyısı istasyonlarında yaklaşık % 25 civarında iken, İslahiye’de % 37,6, Kilis’te %38,8, Gaziantep’te % 42,7 ve Şanlıurfa’da % 47,9’a çıkar. İl sınırlarının deniz ile arasında az bir mesafe olmasına karşılık, nispeten yüksek dağ kütlelerinin ayırıcı etkisi nedeniyle deniz etkisinin, denize uzaklığı ile orantılı olarak hissedilmediği görülür. Halbuki denizlerden aynı uzaklıklarda yer alan Ege Depresyonlarındaki sahaların daha denizsel özellikler gösterdikleri anlaşılmaktadır. Kilis ve çevresinde yıl içindeki genel durum dikkate alındığında, doğu sektörlü rüzgarlar etkili olmaktadır ve bunlar hakim rüzgar yönüdür. En hızlı rüzgar hızları, kış mevsiminde düşük, ilkbahar ve yaz mevsimlerinde daha yüksektir. Ayrıca en hızlı rüzgar yönleri güneybatıdır. Kış aylarında, çok soğuk geçen günlerde, evlerde ısınma amaçlı yakıt kullanılmasından dolayı rüzgarsız havalarda, şehrin üzerini yoğun bir duman tabakası kaplamaktadır. Havanın rüzgarlı olması halinde ise bu tabaka dağılmakta ve hava akımı sayesinde kirlilik azalmaktadır. Yıllık ortalama nisbi nemi % 50,61 olan Kilis’te nisbi nemin yıl içindeki seyri, yağışın yıl içindeki gelişimine benzemekte, sıcaklık gidişine ise ters düşmektedir. Buna göre, sıcaklığın yüksek olduğu Mayıs ayından Kasım ayına kadar olan devrede düşük, sıcaklığın düşük olduğu Kasım ayından Mayıs ayına kadar olan dönemde de yüksektir. En yüksek olduğu devre kış aylarıdır. İldeki uzun yıllar yıllık toplam yağış ortalaması 485,7 mm’dir. En yağışlı dönem kış mevsimidir. Kış ayları bahar aylarından daha yağışlıdır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan araştırma neticesinde, Kilis İlinde daha önceleri sel afetinin yaşandığı tespit edilmiş, ancak meydana gelen sellerin sayıları, şiddet ve sonuçları hakkında herhangi bir bilgi edinilememiştir. İlde buharlaşma Mayıs ayından başlayıp Kasım ayına kadar sürmektedir. Buharlaşmanın en fazla olduğu aylar yaz aylarıdır. Faaliyet alanı İl geneli ile benzer özellikler göstermektedir. 4.2.1.2 Jeolojik Özellikler ve Depremsellik

Kilis ilinin bulunduğu bölgede alttan üste doğru Kretase yaşlı Hasanke Formasyonu, Bozova Formasyonu, Karadut Karmaşığı, Koçali Karmaşığı ve Germav Formasyonu; Tersiyer yaşlı Beşenli, Cengin, Aslansuyu, Ardıçlıtepe formasyonları, Midyat grubu (Gaziantep ve Fırat formasyonları), Şelmo Formasyonu ve Yavuzeli Bazaltı yüzeylenir.

İlin sınırları içindeki kayaçların yaşlılık sıralaması ve ilin genelleşmiş stratigrafik kesiti, ilin jeolojik haritası, başlıca metamorfik kayaçlar ve ilin jeomorfolojik yapısı ile stratigrafisini çıkarmak için yapılan çalışmanın yer bulduru haritası şekillerde (Şekil 4.4, 4.5, 4.6,) gösterilmiştir.




21

Şekil 4.4: Kilis İli Sınırları İçindeki Kayaçların Yaşlılık Sıralaması, Çevre Durum Raporu, 2011




22

Şekil 4.5: Kilis İli ve Çevresinin Jeoloji Haritası, Çevre Durum Raporu, 2011




23

Şekil 4.6: Kilis İlinin Jeoloji Haritası, MTA Doğu Akdeniz Bölge Müdürlüğü web sitesi

Metamorfizma ve Mağmatizma Çalışma alanında (Antakya L24) Üst Kretase-Üst Miyosen zaman aralığında çökelmiş

kaya stratigrafi birimleri yüzeylenir. En altta Senomaniyen-Santoniyen yaş aralığında çökelen dolomit, dolomitik kireçtaşı, kireçtaşı ardalanması (Hasanke Formasyonu) yer alır. Bunun üzerine Kampaniyen-Maastrihtiyen yaştaki killi kireçtaşı (Bozova Formasyonu) uyumsuzlukla yol alır. Maastrihtiyen’de bölgeye yerleşmiş olan Karadut karmaşığı, hem Bozova Formasyonu hem de kumtaşı, killi kireçtaşı arakatkılı marnların (Germav Formasyonu) bir bölümü üzerine tektonik olarak bulunur. Germav Formasyonu üzerine uyumlu olarak, Orta-Üst Paleosen-Alt Eosen yaş aralığında çökelmiş, birbirleriyle yanal geçişli olan killi kireçtaşı, marn ardalanması (Beşenli Formasyonu) ile aglomera (Cengin Formasyonu) gelir ve bunlarda uyumlu olarak ve Alt-Orta-Üst Eosen’de çökelmiş killi-çakıllı kireçtaşı, tebeşirli kireçtaşı, tebeşir (Aslansuyu Formasyonu) ile kireçtaşı (Ardıçlıtepe Formasyonu) ve Üst-Eosen-Alt Miyosen’de çökelmiş killi kireçtaşı, tebeşirli kireçtaşı (Gaziantep Formasyonu), resif karakterli kireçtaşı (Fırat Formasyonu) takip eder. En üstte ise kendinden yaşlı birimleri açısal uyumsuzlukla örten ve Orta-Üst Miyosen yaştaki akarsu-göl çökelleri (Şelmo Formasyonu) ile bazalt lav akıntıları (Yavuzeli Bazaltı) yer almaktadır.

Hasanke Formasyonu Dolomit, dolomitik kireçtaşı, killi-kavkılı-çörtlü kireçtaşı ile aralarında killi, kumlu

düzeylerin izlendiği bu birim, Terlemez ve diğerleri (1992) tarafından adlandırılmıştır. Tanımlama ve adlamanın yapıldığı yer Kilis-Hatay Karayolu’nun Kilis tarafından yaklaşık 30-35 km uzaklıktaki Sabunsuyu deresinin bir kolu olan Hasanke deresidir.

Birimi oluşturan kaya türleri alttan üste doğru gri-koyu gri renkli, kalın-çok kalın tabakalı dolomit, gri renkli, orta tabakalı, bazı yüzeyleri çörtlü, Makrofosil kavkılı, aralarında sarı-gri renkli kil düzeyleri içeren dolomitik kireçtaşı, tabakalı killi kireçtaşı, dolomitik kireçtaşı, yer yer Marnlı düzeyler yer almaktadır.




24

Bozova Formasyonu Egemen kayatürü, killi kireçtaşı olan, aralarında çok ince düzeyler halinde marn

arakatkıları içeren bu birimin tanımlaması ilk olarak Periam ve Gossage (Tuna, 1973’den) tarafından, Bozova ilçesi dolayında yapılmıştır. Birim açık boz renkli killi kireçtaşları ile temsil edilir. Formasyonun tabanında açık kahve-sarı ve yeşilimsi renkli, kireç çimentolu, glokonili, balık dişli, fosfat ve kuvars taneli kumtaşı yer almaktadır. Kumtaşı üzerine ince marn arakatkılı, boz-açık gri renkte, ince-orta tabakalı, klrılgan, yoğun demiroksit yumrulu killi kireçtaşları gelmektedir. Bu killi kireçtaşları içinde yer yer pirit taneleri gözlenmiştir. Üst seviyelere doğru, açık-boz beyazımsı, tebeşirimsi görünümlü, koyu gri -gri ve siyah renkli bitümlü kireçtaşı gelmektedir. En üstte ise 2-10 metre kalınlıkta, gri-bej renkli, içinde yumru şeklinde kireçtaşı ara düzeyleri olan marnlar izlenmektedir. Birimi oluşturan killi kireçtaşları ‘’Açık şelf - havza kenarı’’mikrofasiyes ortamında çökelmiştir. Harita alanında çeşitli kalınlıklar göstermektedir. Birim, genel olarak kalınlığı 100-400 metre arasında değişmekte ve Hasanke Formasyonu üzerine uyumsuz bir dokanakla gelmektedir. Üzerinde ise Koçali Karmaşığı tektonik dokanakla, Germav Formasyonu uyumlu bir dokanakla yer almaktadır.

Formasyonu oluşturan killi kireçtaşlarının alt bölümlerinden derlenen örneklerde Globotruncana Lapparentl BOLLI, Globotruncana elevata BROTZEN, Globotruncana arca (CUSHMAN), Globlgerina sp. (K.; Terlemez ve diğerleri 1992’ den), üst bölümlerinde ise Globotruncana gagnebirl TİLEV, Globotruncana calca rate (CUSHMAN), Globotruncana conlca (WHLTE), Globotruncana bulloides VOGLER, Globotruncana stuartl DE LAPPARENT, Globctruncane arca (CUSHMAN), Globlgerlna sp., Radiolaria sp. (Terlemez ve diğerleri 1992’ den) saptanmış olup, bu fosillere gore formasyonun alt düzeyleri Üst Kampaniyen , üst düzeyleri ise Alt Maastrihtiyen yaştadır. Karadut Karmaşığı

Silisifiye kireçtaşı, radyolarit, silisli şeyl, çörtlü kireçtaşı, killi kireçtaşı, tabakalı çörtler, kumtaşı ve volkanitlerle bunların içinde farklı yaşlarda kireçtaşı ve serpantinit bloklarından oluşan birim, karmaşık bir yapı sunmaktadır (şekil 2). İlk kez Turkish Gulf Oll (Tuna, 1973’den) tarafından adlandırılmıştır. Birim, genellikle kırmızımsı renk ve yumuşak topoğrafya sunmaktadır. Genellikle olistostromal karakterde olan, serpantin ve kireçtaşı blokları içeren birim, kaymalar ve sıkışma tektoniği etkisiyle son derece kıvrımlı ve kırıklı bir yapı kazanmıştır.

Karadut Karmaşığını oluşturan kayatürleri: Silisifiye kireçtaşları; yeşilimsi renkte, ince orta tabakalı, silisleşmiş ve bol çörtlü ve yeşil renkli marn arakatkılıdır. Silisli şeyller; kırmızı kiremit kırmızısı renkli, laminalı ve silisli olup, aralarında sert ince tabakalı, silisleşmiş marn aradüzeyleri içerirler. Killi kireçtaşları; kırmızımsı kahve yeşilimsi renkte, ince- orta tabakalı ve çörtlüdür. Bunlann dışında, yer yer tabakalı ve beyaz açık sarı renkli kireçtaşları, sarımsı-yeşilimsi kumtaşları, gri -kirli beyaz renkli kalın tabakalı, çört ve ultrabazik çakıllı ve makro fosil kavkılı konglomeratik kireçtaşları, kumlu kireçtaşları ve volkanitler de izlenmektedir. Hamur durumundaki bu kayatürleri içinde farklı yaşlarda ve gri -beyaz renkli, kalın -çok kalın tabakalı, kireçtaşı blokları ile yeşil -mavimsi renkli, oldukça ayrışmış çeşitli boyutlarda serpantin blokları yer almaktadır.

Antakya-L24 paftasında Karadut Karmaşığı, Bozova Formasyonu ile Germav Formasyonunun bir bölümü üzerine tektonik dokanakla yer almaktadır. Üzerine ise Germav Formasyonunun üst düzeyleri açısal uyumsuzlukla gelmektedir. Birimin çökelme yaşını belirleyecek veriler bulunamamıştır. Ancak Yoldemir (1987) inceleme alanı dışında bu birimin çökelme yaşının Senomaniyen - Alt Turoniyen olduğunu belirten fosiller saptandığını belirtmektedir. Ayrıca karmaşık içinde blok olarak yer alan kireçtaşlarından Senoniyen , Üst Jura yaşları elde edilmiştir. Birim büyük olasılıkla Alt - Orta Maastrihtiyen de bölgeye yerleşmiştir.




25

Koçali Karmaşığı Ultrabazik kayalar, volkanitler, serpantinit, radyolarit, çörtlü kireçtaşı ve farklı yaşlarda

kireçtaşı bloklarından oluşan birim, düzensiz bir iç yapı gösterir, İlk kez Sungurlu (1972) tarafından adlandırılmıştır.

Egemen kayatürü ultrabazikler ve serpantinitlerdir. Bunlar, koyu kahve-koyu yeşil renkli, oldukca parçalanmış, parlak yüzeyli, genellikle serpantinleşmişlerdir. Ayrıca, koyu kahve-boz renkli aglomera ve lav akıntılar, kırmızı renkli, oldukça kıvrımlı, yer yer manganezli radyolarit ve silisli şeyller, kırmızı renkli, ince tabakalı, çörtlü kireçtaşları az oranda izlenmektedir. Bu kaya türleri tektonik bir dokanakla birbirleriyle yan yana gelmiş karmaşık bir yapı sunarlar. Karmaşık içerisinde irili ufaklı bej-gri, yer yer kırmızı renkli, çok kalın tabakalı veya masif kristalize kireçtaşı bloklar, yer almaktadır.

Koçali Karmaşığı, inceleme alanında Karadut Karmaşığı üzerinde yer almaktadır. Üzerinde ise Üst Maastrihtiyen -Alt Paleosen yaştaki Germav Formasyonu uyumsuz olarak gelmektedir. Karmaşığın oluşum yaşını belirleyecek veriler harita alanında elde edilememiştir. Ancak Tuna (1973)’ e göre Karmaşığın içindeki radyolaritli seviyelerle birlikte bulunan kireçtaşlarından elde edilen fosillere göre birimin yaşı, Üst Jura-Alt Kretase’dir. Germav Formasyonu

Altta marn ve killi kireçtaşlarından, üstte ise marnlardan oluşan bu birimin ilk tanımlaması Maxon ve Tromp (Tuna, 1973’den) tarafından yapılmıştır.

Formasyon, en altta gri-boz renkli, çok ince tabakalı veya tabakasız ve 3-5 metre kalınlığında marn ile başlamakta ve üzerine 100-200 metre arasında kalınlık sunan killi kireçtaşı arakatkılı marn gelmektedir. Kireçtaşı düzeyleri genel olarak sarımsı-gri renkli, ince- orta tabakalı, killi, yer yer kumlu, kırılgan, piritli, solucan izli, yer yer bitümlü olup, pelajik özelliktedir. Marn düzeyleri ise, mavimsi-boz renkli, tabakasız, karbonatlı, kırılgan bitki kırıntılı ve canlı yaşam izlidir. Birimin üst düzeylerinde kalınlığı 10-20 santimetre arasında değişen ve yanal devamlılığı fazla olmayan türbiditik kumtaşı, çakıltaşı ve türbiditik kireçtaşının izlendiği birim Açık şelf - havza kenarı veya derin şelf kenarı mikrofasiyes ortamında çökelmiştir. Formasyonun kalınlığı 100-500 metre arasında değişmekte ve Bozova Formasyonu üzerine uyumlu bir dokanakla gelmektedir. Üzerine ise Karadut Karmaşığı tektonik dokanakla, Beşenli Formasyonu ve Cengin Formasyonu uyumlu ve geçişli bir dokanakla yer almaktadır.

Formasyonun alt ve orta kesimlerinden alınan örneklerin fosil incelemeleri sonucu birimin yaşı Alt Paleosen olarak belirlenmiştir (Terlemez ve diğ., 1992).

Beşenli Formasyonu Altta marn, killi-çörtlü kireçtaşı ardalanması, üstte çörtlü kireçtaşından oluşan birimin

ilk tanımlaması, Terlemez ve diğerleri (1992) tarafından yapılmıştır. Tanımlamanın yapıldığı yer, Kilis ilinin 10-15 km Kuzeybatısındaki Beşenli köyü dolayıdır.

Formasyon en altta Marn ara katkılı kiletaşı, çört yumrulu, kırıntılı kireçtaşları, üste doğru ise çörtlü, killi kireçtaşlarından oluşur.

Cengin Formasyonu Aglomera ve çok az tüften oluşan ve içerisinde çörtlü kireçtaşı merceği içeren birim,

Terlemez ve diğerleri (1992) tarafından adlandırılmıştır. Adlandığı yer, Kilis ilinin 20-25 km batısındaki Cengin köyü çevresidir. Birimin egemen kaya türü olan Aglomera, koyu yeşilimsi-alaca renkli, çok kalın tabakalı ufak-iri taneli, taneleri köşelidir. Aralarında bazalt yüzeyleri içeren Aglomeraların arasında çörtlü kireçtaşı mercekleri gözlenmektedir. Ayrıca üst düzeyleri Aglomera, çörtlü kireçtaşı ardalanmasından oluşmaktadır.

Aslansuyu Formasyonu Killi, çakıllı kireçtaşı ve tebeşirden oluşan bu birimin tanımlanması, Güvenç (1973)

tarafından yapılmıştır. Tanımlanmanın yapıldığı yer, Kilis ilinin 10-15 km kuzeybatısındaki Aslanlı deresinin birkolu olan Hayırlı deresidir.

Formasyon killi-çakıllı kireçtaşı ile başlamaktadır. Bu kireçtaşları, gri-bej renkli, orta-kalın tabakalı, çörtlü ve çakıllı olup tebeşir kireçtaşları tarafından izlenmektedir.




26

Ardıçlıtepe Formasyonu Formasyonun tanımlanması ve adlanması, Terlemez ve diğerleri (1992) tarafından

yapılmıştır. Genelde kireçtaşından oluşan birim, altta kırıntılı kireçtaşı ardalanmasıyla başlar. Kireçtaşı kalın-çok kalın tabakalı Tebeşirli kireçtaşı beyazımsı, açık sarı-bej renkli, orta-kalın tabakalı dağılgan, seyrek faunalıdır. Üste doğru tamamen açık sarı-gri-bej renkli, kalın-çok kalın tabakalı, yer yer tabakasız, sert, gözenekli, erime boşluklu, Mikro ve Makro Faunalı, sarı-kahve-siyah renkli, mercek ve yumru halinde çörtlü kireçtaşından oluşan birim “Karbonat Düzlüğü ile Açık Platform” Mikrofasiyes ortamında çökelmiştir. Formasyonun kalınlığı 50-200 m arasında değişmekte ve Aslansuyu Formasyonu üzerine dereceli geçişli bir dokanakla gelmektedir. Üzerinde ise Gaziantep Formasyonu uyumlu bir dokanakla yer almaktadır.

Gaziantep Formasyonu Killi kireçtaşı ve tebeşirden oluşan bu birimin tanımı ve adlanması ilk olarak Wilson ve

Krummenazher (1957) tarafından yapılmıştır. Formasyon yumuşak topoğrafya gösteren killi kireçtaşı ve tebeşirli kireçtaşı şeklinde görülmektedir. Killi kireçtaşları beyazımsı gri, krem, killi sarı renkli, gevşek, ince-orta tabakalı yer yer marn ara katkılı özelliktedir. Tebeşir ve tebeşirli kireçtaşları kirli beyaz, açık sarı renkli orta tabakalı plaket ayrışmalı, çok az çört yumrulu killi kireçtaşı ara düzeyleri içermektedir.

Birimin yaşı Üst Eosen-Alt Oligesendir. Formasyonun kalınlığı 100-250 m arasında değişmekte ve Ardıçtepe Formasyonu üzerine uyumlu bir dokanakla gelmektedir. Üzerinde ise Fırat Formasyonu uyumlu, Yavuzeli Bazaltı ise uyumsuz bir dokanakla yer almaktadır.

Fırat Formasyonu Yer yer resifal karakterli kireçtaşlarından oluşan birim, ilk defa Maxon ve Tromp

(1940); Tuna (1973), Midyat Formasyonunun bir üyesi (Fırat Üyesi) olarak adlamışlardır. Formasyon, altta krem-beyazımsı-kirli sarı renkli, orta-kalın tabakalı, yer yer tabakasız kireçtaşları ile başlamakta, bunların üzerine kirli sarı renkli, orta-kalın tabakalı, bol çört yumrulu ve bol fosil kavkılı kireçtaşı gelmektedir. En üst bölümünü ise beyazımsı krem-kirli sarı renkli, kalın-çok kalın tabakalı, az çört yumrulu, bol ekinid, ostrea, gastropod ve lamellili biyoklastik klreçtaşları oluşturmaktadır. Birimi oluşturan kireçtaşları “çalkantılı sığ su” mikrofasiyes ortamında çökelmiştir ve genellikle çatlaklı ve çatlakları kalsit dolguludur.

Formasyonun kalınlığı 0-150 metre arasında değişmekte ve Gaziantep Formasyonu üzerine uyumlu bir dokanakla gelmektedir. Üzerinde ise şelmo Formasyonu ve Yayuzeli Bazaltı açılı uyumsuz bir dokanakla yer almaktadır.

Şelmo Formasyonu Çakıltaşı, kumtaşı, şeyl ve çamurtaşı ardalanmalı akarsu çökelleri ile kumtaşı, çakıllı

marn, şeyl ve tüfitli göl çokellerinden oluşan bu birim, Yoldemir (1987) tarafından adlandırılmıştır.

Formasyon, kumtaşı, kiltaşı, çamurtaşı, silttaşı ile bunların arasında yer alan çakıltaşlarından, bazı bölümleri ise kumtaşı, çakıllı marn ve şeyl, tüfit ve killi kireçtaşlarından oluşmaktadır. Bu iki bölümün yüzeylemeleri birlikte izlenebildiği gibi birbirinden bağımsız olarak da, harita alanında görmek mümkündür. Bu iki bölüm birlikte olduğu yerlerde, birbirleriyle yanal ve dikey geçişlidir. Birimin kalınlığı pek fazla olmayıp 0-75 metre arasında değişmekte ve Fırat Formasyonu üzerine açısal uyumsuzlukla gelmektedir. Üzerinde ise Yavuzeli Bazaltı açısal uyumsuz bir dokanakla yer almaktadır.

Birimin yaşını belirleyecek fosiller saptanamamıştır. Stratigrafik konumuna göre, en üst düzeyin yaşı Alt Miyosen (Burdigaliyen ) olan Fırat Formasyonu üzerine açısal uyumsuzlukla gelmesi ve Üst Miyosen yaştaki Yavuzeli Bazaltı tarafından örtülmesi nedeniyle formasyonun yaşı büyük olasılıkla Orta-Üst Miyosen’dir. Yavuzeli Formasyonu

Bazalt Lavından oluşan bu birim, Yoldemir (1987) tarafından adlandırılmıştır. Tanımlama ve adlaması harita alanı dışında, Yavuzeli ilçesi dolayında yapılmıştır. Tuna (1973) birimi Karacadağ Bazaltı olarak adlamıştır.




27

Yavuzeli Bazaltı, genelde kırmızımsı-koyu kahve-koyu gri ve siyahımsı renkli, tabakasız, yer yer çok kalın tabakalı, gözenekli, gözenekleri kalsit dolgulu lav akıntısından oluşmaktadır. Ayrıca bu lav akıntısının altında yer yer aglomera ve tüf yüzeylemeleri yer almaktadır. Bu piroklastikler özellikle Gaziantep-Kilis yolunun Kilis’e yakın kesimlerinde izlenmektedir. Bazaltların hangi mekanizma ile oluştuğunu ve çıkış alanlarını belirleyecek bir çalışma tarafımızdan yapılmamıştır. Bölgede daha önce çalışmış araştırmacıların, bu konu ile ilgili çeşitli görüşleri vardır. Kimisi bu bazaltların oluşumunu Doğu Anadolu Fayı ile llişkili fay sistemine, kimisi bölgede Orta Miyosen’de başlayan sıkışma nedeniyle oluşan açılımlara bağlamaktadır. Bazaltların kalınlığı 0-50 metre arasında değişmekte ve özellikle şelmo Formasyonu ve kendisinden daha yaşlı diğer birimler üzerine açısal bir uyumsuzlukla gelmektedir.

Yavuzeli bazaltının oluşum yaşı Yoldemir (1987)’ e göre 12.1 ± 0.4 milyon yıl (Orta Miyosen), Ulu ve diğerleri (1991)’ e göre 7-8 milyon yıl (Üst Miyosen) dir. Harita alanındaki stratigrafik konumuna göre bazaltın yaşı Üst Miyosen’dir. Eski Alüvyon

Genellikle nehirlerin eski yataklarında ve yüksek tepelerde çevrili oalarda gevşek tutturulmuş çakıl, kum ile çamurtaşından oluşur. Bu birikintiler üzerinde tarım yapılmakta ya da kum ve çakıl deposu olarak inşaatta kullanılmaktadır.

Alüvyon Büyük akarsuların vadilerinde ve düzlüklerinde, tutturulmamış çakıl, kum ve çamur

depolarıdır. Tektonik ve Paleocoğrafya

Gaziantep ve Kilis yöresindeki tektonik özellikler, genel hatları ile Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki tektonik özellikleri yansıtmaktadır. Güneydoğu anadolu bölgesini etkileyen önemli tektonik yapılara aşağıda kısaca değinilecektir.

Afrika Plakasını çevreleyen okyanus ortası sırtlarının ıraksayan levha sınırlarındaki hareket ve Kızıldeniz’deki açılma nedeniyle Arap Plakası Afrika Plakası ile beraber kuzeye doğru kayarak, Afrika-Arabistan ve Avrasya levhalarının kuzey-güney doğrultuda yakınsamalarına ve birbirlerini sıkıştırmalarına neden olmuştur. Bunun sonucu olarak Arabistan levhası, Bitlis-Zagros Kenet Kuşağı (BZKK) veya Güneydoğu Anadolu Bindirmesi boyunca Avrasya plakasının altına dalarak çarpışmışlardır (Şengör, 1980). Günümüzde de devam eden bu sıkışma sonucunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve kuzey kesiminde Kuzey-Güney yönlü sıkışmanın özelliğini gösteren bir fay sistemi gelişmiştir. Bu fay sistemi içinde bindirme fayları, makaslama fayları, normal faylar ve büyük açılma çatlakları gelişmiştir. Bölgeyi etkileyen bu fayların en büyükleri, sol yönlü Doğu Anadolu fay Zonu ve Bitlis Zagros Kenet Kuşağı adı verilen bindirme karakterli faylardır. Lice Fay Zonu, Adıyaman Fay Zonu, Bozova ve Kalecik fayları gibi bölgedeki bütün kırık hatlar bu sisteme bağlı olarak gelişmiş faylardır.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan ve Kilis İlini de içeren önemli tektonik hatlar Şekil 4.7’de verilmiştir.




28

Şekil 4.7: Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki, Kilis İlini de İçeren Önemli Tektonik Hatlar, 1999 (İl Çevre Durum Raporu, 2011)

Kilis İlinin Depremselliği Türkiye geneli deprem bölgeleri haritası şekil 4.7’de ve Kilis iline ait deprem haritası Şekil 4.8’da yer almaktadır.

Şekil 4.8 Türkiye Geneli Deprem Bölgeleri Haritası




29

Kilis ili ve çevreleri mevcut deprem haritasına göre 2., 3. ve 4. derece deprem kuşağı içerisinde yer almaktadır. İl merkezi ise 3. derece deprem kuşağında yer almaktadır.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi içinde yer alan Kilis, Türkiye’nin en büyük diri fayı olan Kömürler İslahiye e Hatay istikametinden geçen Doğu Anadolu Fay sisteminin etkisinde olup Karlıova-Ceyhan, Andırın-Türkoğlu ve Hazar Gölü olmak üzere 3 adet sismik boşluk bulunmaktadır. Bu sismik boşluklar üzerinde son yüzyıl içinde hasar yapıcı ve yüzey kırığı oluşturan büyük depremler meydana gelmemesi bu bölgenin önemini daha da artırmıştır.

Doğu Anadolu Fay sisteminde meydana gelecek bir depremde en çok zarar görecek yer Musabeyli ilçesi, Merkezde yer alan Öncüpınar mahallesi, Söğütlüdere ve Elbeyli ilçesinin alüvyon formasyonlu bölgeleridir.

Şekil 4.9: Kilis İline Ait Jeoloji Haritası

Faaliyet alanı T.C.Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasında III. Derece deprem bölgesinde yer almaktadır (Bkz.Şekil 4.8 ve 4.9). Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası, Bakanlar Kurulunun 18.04.1996 tarih ve 96/8109 sayılı kararı ile yürürlüğe girmiştir. Projelendirme aşamasında bu durum dikkate alınarak ilgili hesap vb. çalışmalarda, 02.09.1997 tarih ve 23098 sayılı (değ.02.07.1998 tarih ve 23390 sayılı) Resmi Gazetede yayımlanan “Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik” Hükümleri ile 06.03.2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar hakkında Yönetmelik” hükümlerine uyulmuştur. İnşaat aşamasında da bahse konu yönetmelik hükümlerine uyulacaktır 4.2.1.3 Su kaynakları ve Kullanımı

Yer altı Su Kaynakları Kilis ilinde ova kapsamında, araştırma ve bedelli olarak, 33 ila 250 m derinlikte açılan

24 adet kuyuda yapılan değerlendirmeye göre ekonomik olarak yeraltısuyu işletmesine uygun yeraltısuyu potansiyeli bulunamamıştır. Bununla birlikte, açılan kuyuların kuyu verimlerinin 0,0-9,0 l/sn arasında, özgül debilerinin 0,01-0,15 l/sn/m arasında, pH değerlerinin 7,0-8,0




30

arasında, EC değerlerinin ise 500-700 μs/cm arasında değiştiği ve genel olarak sulama suyu sınıfının C2S1 olduğu tespit edilmiştir.

Kilis ilinde ayrıca mevsimsel ve sürekli olarak boşalım gösteren kaynaklar mevcuttur. Bunların en önemlileri, Kilis ilinin bir kısım içmesuyunu da sağlayan Merkez ilçe, Narlıca köyünde bulunan Narlıca kaynağı, Merkez’de yer alan Akpınar kaynağı ve yine Merkez ilçe Beşenli köyünde yer alan Başpınar kaynağıdır. Narlıca kaynağı tamamen içmesuyuna alındığı için ölçülememektedir. Akpınar ve Başpınar kaynaklarına ait ölçüm değerleri ise aşağıdaki tablolarda verilmiştir.

Tablo 4.11: Kilis İlindeki Akpınar Kaynağının Yıllara Göre Debileri, Lt/sn

YILLAR Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 1985 68 82 71 52 67 79 78 59 48 55 89 1986 76 120 89 87 69 70 58 76 70 52 70 92 1987 97 62 97 78 76 75 88 82 1988 91 91 1989 1990 1991 76 79 84 79 79 87 91 64 64 70 86 1992 92 97 97 83 78 111 81 89 63 79 1993 83 78 86 84 92 63 93 82 84 1994 79 94 83 124 86 90 88 92 86 1995 91 93 88 92 88 86 83 135 105 95 102 98 1996 111 98 93 112 106 98 112 109 114 112 97 103 1997 118 109 117 114 104 98 91 102 112 104 96 107 1998 109 103 98 99 102 93 96 88 63 76 82 1999 87 49 54 65 63 47 45 112 56 48 80 64 2000 67 105 95 82 47 41 30 35 40 41 2001 59 40

Tablo 4.12: Kilis İlindeki Başpınar Kaynağının Yıllara Göre Debileri, Lt/sn (DSİ, 2011)

YILLAR Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 1985 37 43 48 64 60 67 52 43 47 42 56 1986 62 62 41 68 54 42 36 54 36 28 29 27 1987 24 26 179 157 121 109 97 89 91 1988 109 98 94 133 105 101 135 1989 1990 1991 23 27 27 39 38 35 33 18 31 31 34 1992 48 51 45 79 60 60 59 44 55 43 1993 51 68 72 65 46 52 61 39 42 47 1994 48 48 46 48 39 44 42 41 1995 46 56 63 60 53 51 62 37 44 39 42 1996 48 43 47 46 38 43 45 44 41 52 56 1997 58 63 59 66 65 59 58 59 63 58 58 58 1998 45 46 48 71 57 55 44 42 35 37 44 1999 44 44 46 45 68 46 46 44 40 22 28 2000 36 52 53 52 48 22 23 19 22 2001 41 44

Yukarıda bahsi geçen kaynaklar dışında, Polateli ilçesi, Polatbey köyü, Merkez ilçe Duruca, Beşenli ve Uzunlu köyünde de kaynaklar bulunmaktadır. Ancak bu kaynaklar genellikle küçük debilidir (15 lt/sn). Son yıllarda yağışların azalması ve kaynak beslenme bölgelerinde kontrolsüz olarak açılan sondaj kuyuları nedeniyle büyük kaynakların debileri azalmakta ve özellikle yaz döneminde küçük debili kaynaklar kurumaktadır.




31

Genel olarak Kilis ilindeki kaynaklar, bazalt (Miyosen)-marn (Paleosen) ve kireçtaşı (Eosen)-marn (Paleosen) kontağından boşalmakta olup dipsavak kaynağı tipindedir. pH, EC ve sulama suyu sınıfları ise sondaj kuyularındaki değerlere benzer özelliktedir. Kilis ilinde de yeraltısuyu kalite gözlem istasyonu bulunmamaktadır. Bu nedenle kirlilik sınıfına göre oluşturulmuş yeraltısuyu haritası mevcut değildir.

Akarsular İlin başlıca akarsuları ve yıllık debileri aşağıda yer almaktadır.

• Balık suyu :23 hm3/yıl • Sinnep deresi :18 hm3/yıl • Afrin çayı : 129 hm3/yıl • Sabun suyu : 55 hm3/yıl Yıllık ortalama akımları verilen akarsulardan, akarsu üzerine baraj ve göletler

yapılarak, sadece sulama amaçlı faydalanılmaktadır. Akarsuların düşük akımlı olması nedeniyle enerji ihtiyacı için faydalanılamamaktadır.

Göller ve Göletler Kilis’te bulunan göletlerden sadece Konak Göleti’nden içme suyu sağlamak amacıyla

faydalanılmaktadır. Bunun dışında kalanların tamamı sulama amacına hizmet etmektedir. Göletler ayrıca spor amaçlı balıkçılık faaliyetlerine de olanak sağlamaktadır.

Denizler İl sınırları içerisinde deniz bulunmamaktadır. İçme ve Kullanma Suyu Temin Edilen Su kaynakları, Su Kullanımı ve Temin Şekli Su sıkıntısı çekilen Kilis ilinde halk içme ve kullanma suyu ihtiyacını kendi imkanları

ile açtığı kuyulardan temin etmektedir. Planlanan İçmesuyu Kaynakları ve Barajlar 2011-2012-2013 Uygulama Programına Teklif Edilenler Yukarı Afrin İçme Suyu Projesi* :16,75 hm3/yıl İşletmede Olanlar Kilis İçme Suyu Projesi** :5,8 hm3/yıl İl Toplamı :22,5 hm3/yıl * Afrin barajı işletmeye açılana kadar Seve barajından Kilis iline 2020 yılı ihtiyacı

olan 5,8 hm3/yıl içme-kullanma ve endüstri suyu verilecektir. ** Afrin barajından Kilis iline 2040 yılına kadar olan 16,75 hm3/yıl içme-kullanma ve endüstri suyu verilecektir. Yukarıda verilen bilgiler ışığında, faaliyet alanının inşaat ve hizmet aşamasındaki içme

ve kullanma suyu ihtiyacının özellikle yaz aylarında şebekeden karşılanamayacağı tahmin edilmektedir. Bu nedenle içme ve kullanma suyunun tanker, damacana vb. ile hazır olarak temin edilmesi gerekli olmaktadır.

Faaliyet alanı inşaat aşamasında; • Hafriyat çalışmaları sırasında toz yayılımının engellenmesi • Kamyonlar yola girerken tekerleklerin yıkanması • Beton sulama ve sıva vb.işler • Çalışan personel İçin su kullanımı olacaktır.

İnşaat aşamasında hazır beton kullanılacağından beton hazırlama için su ihtiyacı olmayacaktır.

Hizmet aşamasında ise çalışan personel ve yeşil alan sulaması için su kullanımı olacaktır.




32

4.2.1.4 Koruma Alanları Proje alanı ve yakın çevresi yerleşim bölgesi sınırları içinde yer almakta ve hiçbir şekilde koruma/sit vb. alanı içinde bulunmamaktadır. 5. PROJENİN BÖLÜM 4.’TE TANIMLANAN ALAN ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ VE

ALINACAK ÖNLEMLER Bu bölümde Projenin fiziksel ve Biyolojik Çevre üzerine etkileri, bu etkileri önlemek, en aza

indirmek ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler ulusal mevzuat ve Dünya Bankası Prosedürleri kapsamında ayrı ayrı ve ayrıntılı bir şekilde açıklanacaktır. 5.1 Ulusal Çevre Mevzuatı

Bu bölümdeki değerlendirmeler; inşaat çalışmaları süresince ve hizmet binası yapımı tamamlandıktan sonra olmak üzere iki aşama için ayrı ayrı değerlendirilecektir. Yüklenici tarafından Proje için, ilgili kurum ve kuruluşlardan inşaat işlerine ait gerekli izinler ile inşaat aşamasında ve sonrasında çevre mevzuatı kapsamında alınması gereken bütün izinler alınacaktır.

5.1.1 ÇED Yönetmeliği

Bölüm 3.3.1.1’de açıklanmıştır. .

5.1.2 Su Kirliliği kontrolü Yönetmeliği Faaliyetten kaynaklanacak atık sular; inşaat çalışmaları aşamasında ve inşaat işlerinin

tamamlanmasından sonra binanın hizmete açılması aşamasında olmak üzere iki süreçte oluşacak evsel nitelikli atık sulardır.

İnşaat işleri aşamasında günlük maksimum 10 m3 atık su oluşacağı tahmin edilmektedir. İnşaat sahasında çalışacak personelden kaynaklanacak olan bu evsel nitelikli atık suların sızdırmaz bir foseptikte toplanması durumunda, 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” hükümlerine uygun olarak yapılan, sızdırmaz fosseptikte toplanacaktır. Fosseptikte toplanan atık su, piyasadan kiralanacak olan ruhsatlı vidanjörler tarafından doldukça ücret karşılığında çekilerek Kilis Belediyesi’ne ait atık su arıtma sistemine verilecektir. İlgili Sözleşme ihale çalışmaları aşamasında Belediye ile yapılacaktır. Bertarafına ilişkin belgeler, vidanjör makbuzları ve atık su altyapı tesisi ile yapılan sözleşmeler denetimler sırasında ibraz edilmek üzere 5 yıl boyunca saklanacaktır.

İnşaat işleri aşamasında oluşan atık suların, faaliyet alanı sınırına en yakın mesafede bulunan bir atık su kanalına bağlanabilmesi durumunda ise 04.09.1988 tarihinde yürürlüğe girmiş olan ve en son 30.11.2012 tarihinde revize edilen “Su Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine riayet edilecektir.

Binanın hizmete açılmasından sonra bahse konu binada çalışacak olan personelden kaynaklanacak olan evsel nitelikli atık su miktarının günlük maksimum 15 m3 olacağı tahmin edilmektedir. Bu atık suların bertarafı konusunda, yukarıda bahsedilen “Su Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine ve ilgili mevzuata riayet edilecektir.

5.1.3 Hava Kalitesi Denetimi ve Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliği Kontrolü

Yönetmeliği Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2010-2013 yılları için hazırlanmış olan “Temiz

Hava Eylem Planı”na göre Proje alanı ve yakın çevresi “Hava kalitesi Değerlendirme Yönetmeliği”nde belirtilen değerlerin aşıldığı “II. Grup Kirli İl/İlçeler” statüsünde yer almaktadır. İlgili veriler Tablo 5.1’de yer almaktadır. İllerin bu kirlilik durumları “Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nin 28 inci maddesi kapsamında her yıl Çevre ve




33

Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek buna göre her ilde kullanılması gereken yakıt özellikleri ve bu Yönetmeliğe göre uyulması gereken hususlar Valiliklere bildirilmektedir. Valilikler Genelge kapsamında yakıt programlarını hazırlayarak uygulamaya koymaktadırlar. Projenin İnşaat ve Hizmet aşamasında bu uygulamalara göre gerekli önlemler alınacaktır. Proje kapsamındaki faaliyetten kaynaklanacak olan emisyonlar, inşaat aşamasında kazı ve nakliye işlemleri sırasında oluşması muhtemel toz emisyonu ve bina hizmete girdikten sonra ısınma kaynaklı emisyonlardır.

İnşaat çalışmaları sırasında toz emisyonunu önlemeye yönelik, inşaat sahası içerisinde malzeme taşıyan araçların üzerleri kapalı tutulacak ve gerektiğinde sulama işlemi yapılacaktır.

İnşaat aşamasında çalışacak iş makinalarından kaynaklanacak emisyonları minimum düzeyde tutabilmek için söz konusu araçların mümkün olduğunca yeni olması ve gerekli bakımlardan geçmiş olması sağlanacaktır.

Bina hizmete girdikten sonra, 13.01.2005 tarihinde yürürlüğe girmiş olan “Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Tablo 5.1 : Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Yer Alan İl Ve İlçelerin Kirlilik Derecelendirmesi,

2010-2013

5.1.4 Hafriyat Toprağı, İnşaat Ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği

İnşaat aşamasında yıkım faaliyetleri olmayacak, yeni bina inşaatı faaliyetlerinden hafriyat, moloz vb. atıklar oluşacaktır.

Kazı, ve inşaat faaliyetlerinden kaynaklanacak olan atıkların yönetiminde, 18.03.2004 tarihinde yürürlüğe girmiş olan “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Buna göre;

• İnşaat aşamasında oluşacak hafriyat artığı malzemenin arazi düzenlemesinde kullanılmasına öncelik verilecektir.

• İnşaat aşamasında oluşacak ve arazi düzenlemesinde kullanılamayacak nitelikteki hafriyat malzemesi ile kırık beton, tuğla, kiremit, seramik vb.gibi inşaat atıkları, taşıma ruhsatı olan araçlarla belediyenin gösterdiği alanlara taşınarak bertaraf edilecektir.

• Hafriyat ve inşaat atıklarının taşınması sırasında çevresel kirlenmeyi önlemek için araçların üzeri uygun malzeme ile kapatılacaktır. Araçlara kapasitesinin üzerinde yükleme yapılmayacak ve araçlar tekerleklerinde olabilecek çamur vb. kirlilik temizlendikten sonra trafiğe çıkartılacaktır. Araçlar, şehir içi trafiğin engellenmemesi için trafiğin yoğun olduğu saatlerde trafiğe çıkarılmayacak, Belediyenin izin verdiği saatlerde trafiğe çıkarılacaktır.




34

5.1.5 Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi Ve Denetimi Yönetmeliği Projenin inşaat aşamasında kullanılacak iş makinelerinden dolayı gürültü oluşacaktır. İnşaat

faaliyetleri, ilgili yönetmelikte verilen gündüz (07.00-19.00) saatlerinde yürütülecektir. 04.06.2010 tarihinde yürürlüğe giren “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi

Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.

5.1.6 Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Proje hizmet binası projesidir. Projenin yapısı itibariyle inşaat işlemlerinde ve

hizmet/iskan aşamasında herhangi bir patlayıcı-parlayıcı madde kullanımı, tehlikeli kimyasalların üretimi söz konusu değildir.

Faaliyet alanında yapılacak inşaat çalışmaları sırasında kullanılacak yükleyici, ekskavatör, elek ve kamyon gibi araçların bakım, onarım, yağ ve filtre değişimleri yetkili operatörlerce saha içerisinde binalardan uzak ve sızdırmaz bir alanda yapılacaktır. Değişim sonucu açığa çıkan atık yağlar, geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere ağzı kapalı, sağlam, sızdırmaz, emniyetli ve uluslar arası kabul görmüş standartlara uygun varillerde toplanacak; yağlı üstübü, boş yağ tenekesi, iş makinelerinden çıkmış eski filtreler vb. ise toplanarak lisanslı firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır. Atık yağların toprak, yüzeysel veya yeraltı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama bırakılması kesinlikle engellenecektir.

30 Temmuz 2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. 5.1.7 Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği

Personelin ihtiyaç duyacağı yemek, yemek firmasından karşılanacak olup oluşacak bitkisel atık yağların toprak, yüzeysel veya yeraltı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama bırakılması kesinlikle engellenecek, sızdırmaz bidonlarda toplanarak lisanslı firmalara verilmek suretiyle bertaraf ettirilmesi sağlanacak, inşaat faaliyetlerine başlandığında yemek firması ile yapılan sözleşme ve yemek firmasının atık yağlarını lisanslı firmalara verdiğine dair sözleşme Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’ne verilecektir. 19.04.2005 tarih ve 25791 sayılı “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği”ne uyulacaktır.

5.1.8 Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği

İnşaat aşamasında ve bina hizmete girdikten sonra, kullanılacak malzemelerin değerlendirilebilir sınıfına giren (cam, kağıt, plastik, naylon, paket, karton, vb.) atıkları, bu atıkların kimyasal özellikleri göz önünde bulundurularak, kağıt ve kağıt ürünleri, plastik atıkları ve cam atıklar ayrı ayrı toplanacak, biriktirilecek ve lisanslı geri kazanım kuruluşları tarafından geri kazanımı sağlanacaktır. 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.

5.1.9 Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği

İnşaat çalışmaları sırasında İnşaat makinalardan kaynaklanacak atık yağlar, yağ kapları ve üstübüler, 30 Temmuz 2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” Hükümlerine göre paslanmaz çelik, dış yüzeyi yağ ev havadan etkilenmeyen boya ile kaplı çelik veya alüminyum varillerde saklanıp, lisans almış firmalarca taşınıp bertaraf edilecektir.

14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine de uyulacaktır.

Atık yağ değişimi yapılacak saha; taşkın riskinin olmadığı, heyelan, deprem, çığ ve erozyon bölgeleri, yangın riski taşıyan alanlar ile tarım ve orman arazileri, meskun mahaller gibi




35

yerlerin olmadığı yerde seçilecektir. Sahanın zemini, beton, sıkıştırılmış kil veya yangına meydan vermeyen buna benzer maddelerle kaplanarak sızdırmazlık koşulları sağlanacaktır. Bu alanlarda yağmur suyu birikintilerinin oluşmasını önleyecek şekilde zemine şekil verilecek ve çevresinde yağmur suyu drenaj kanalları bulundurulacaktır.

Atık sahasının aylık 1000 kg’ı geçmesi durumunda geçici depolama izni alınacaktır.

5.1.10 Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği Proje faaliyetleri sırasında açığa çıkabilecek kullanılmış pil ve aküler ile ilgili olarak

31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan “Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır (APAKY). Bu kapsamda APAKY 13.madde uyarınca atık piller evsel atıklardan ayrı toplanacak, pil ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelerce veya belediyelerce oluşturulacak toplama alanlarına teslim edilecektir. Aynı madde gereği, araçların akümülatörleri değiştirildiğinde eskisi akümülatör ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmeler ve araç bakım-onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim edeceklerdir.

5.1.11 Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği

Proje kapsamında oluşabilecek atık elektrikli ve elektronik eşyalar diğer atıklardan ayrı olarak kapalı ve geçirimsiz bir zeminde biriktirilecek olup çevre lisansı almış firmalara verilerek geri kazanımı sağlanacaktır. 22.05.2012 tarih 28300 sayılı “Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır 5.1.12 Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği

Proje kapsamında oluşabilecek atıklar birbirine karıştırılmadan sızdırmasız zemin üzerinde geçici depolanarak lisanslı firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır. 25.11.2006 tarih ve 26357 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır 5.1.13 Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği

Proje kapsamında gerek inşaat işleri gerekse bina hizmete açıldıktan sonra personelin sağlık hizmetleri, en yakın sağlık ocağından bir hekimin görevlendirilmesi yolu ile temin edilecek ve bu hekim için uygun bir yer sağlanacaktır. Acil durumlarda çalışanların en yakın sağlık birimine ulaştırılması amacıyla uygun bir araç bulundurulacaktır. İşyeri hekiminin acil durumlarda müdahale etmek üzere pansuman malzemeleri, enjektör, gazlı bez ve plaster gibi tıbbi malzemeler bulundurması durumunda tıbbi atık oluşma ihtimali bulunmaktadır. Bu durumda, 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Ancak daha ciddi sağlık ihtiyaçları en yakın sağlık kuruluşlarında giderilecektir. 5.1.14 Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği

İnşaat aşamasında ve bina hizmete girdikten sonra çalışacak personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklar açığa çıkacaktır. Oluşacak katı atıklar inşaat sahası içerisinde bulunan prefabrik şantiye binasında sürekli olarak bulundurulacak kapalı kaplar içerisinde biriktirilecek ve KİLİS Belediyesi tarafından belirlenen şekilde bertarafı sağlanacaktır.

İnşaat alanında ve bina hizmete girdikten sonra binada çalışacak personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklar ve personelin yemek servisinden kaynaklanan organik kökenli evsel nitelikli katı atıkların yönetiminde14 Mart 1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 tarih, 25777 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.




36

5.1.15 Asbestle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Proje kapsamında asbest veya asbestli malzeme kullanılmayacaktır.

5.2 Dünya Bankası Koruma Politikaları Kapsamında Sahaya Özgü Çevresel İnceleme ve

Değerlendirme Ve Potansiyel Etkiler Bu bölümdeki değerlendirmeler; inşaat çalışmaları süresince ve hizmet binası yapımı

tamamlandıktan sonra olmak üzere iki aşama esas alınarak değerlendirme yapılacaktır. Yüklenici tarafından Proje için, Dünya Bankası Koruma Politikaları kapsamında ilgili kurum ve kuruluşlardan inşaat işlerine ait gerekli izinler ile inşaat aşamasında ve sonrasında çevre mevzuatı kapsamında alınması gereken bütün izinler alınacaktır.

5.2.1 Sahaya Özgü Çevresel İnceleme Ve Değerlendirme

Bu bölümde sahaya ait mevcut erozyon, heyelan ve su temini kirliliği gibi çevresel problemler ve alınacak tedbirler belirtilecektir.

Seller Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan araştırma neticesinde, Kilis İlinde daha

önceleri sel afetinin yaşandığı tespit edilmiş, ancak meydana gelen sellerin sayıları, şiddet ve sonuçları hakkında herhangi bir bilgi edinilememiştir. Bununla birlikte proje alanı, 7269 sayılı “Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun” 1051 sayılı Kanunla değiştirilen 14 üncü maddesine göre yapılaşma için yasak bölge ilan edilmiş yerlerin dışında kalmaktadır. Projelendirme çalışmalarında su baskınına karşı gerekli teknik önlemler alınmıştır.

Deprem Riski Bölüm 4.2.1.2’de açıklanmıştır. Su Temini Kirliliği Proje etki alanında su temini kirliliğine yönelik bir problem mevcut değildir. Detaylı

bilgiler Bölüm 4.2.1.3’te verilmiştir. Koruma Alanları Proje etki alanında Ulusal Mevzuat ve Uluslar arası Sözleşmeler kapsamında herhangi bir koruma

alanı bulunmamaktadır.




37

5.2.2 Potansiyel Çevresel Etkiler Proje, bina inşaatına bağlı küçük ölçekli inşaat işlerini kapsayacaktır. Bu nedenle proje

kapsamındaki faaliyetlerin çevresel etkilerinin çok az ve kısa süreli olacağı tahmin edilmektedir. Bu çevresel etkilerin başlıca aşağıdaki nedenlerden kaynaklanacağı tahmin edilmektedir:

• İnşaat faaliyetleri süresince oluşabilecek gürültü, toz ve • İnşaat atıklarının bertarafı faaliyetleri,

Yukarıda belirtilen nedenlerle oluşabilecek çevresel etkiler, çevre koşullarının kontrolü ve inşaat tekniklerine ait uygun standartların kullanımı ile yönetilebilir. Potansiyel çevresel etkilerin irdelenmesi amacıyla yapılacak olan sahaya özgü inceleme ve gözden geçirme çalışmalarında aşağıdaki konular değerlendirilmiştir:

• İnşaat faaliyetleri nedeniyle oluşan toz, gürültü ve vibrasyon • Bilinmeyen tarihi ve arkeolojik alanlar için hasar riski • İnşaat atıklarının boşaltılması ve makine yağları, gres vb. kaçaklar • Yetersiz atık yönetiminden kaynaklanan risk

İnşaat Atıkları Yüklenici, bitümlü atıkların bertarafı ile ilgili çevre mevzuatına ve uygun atık bertarafı ile ilgili uygulamalara göre faaliyetlerini sürdürecek, atık bertaraf alanlarını tanımlayacaktır. Ahşap atıklar ayrı olarak depolanacak ve geri kazanılacaktır. Açık alanda yakmaya ve yasal olmayan döküm faaliyetlerine izin verilmeyecektir. Yüklenici tarafından toprak, kil ve kum bertarafı için uygun alanlar belirlenecek ve ilgili İdareden bertaraf için onay alınacaktır. İnşaat atıklarının faaliyet sahasında depolanmasından kaçınılacak ve atıklar düzenli olarak yetkili idarenin göstereceği döküm alanında bertaraf edilecektir.

Kültürel Varlıklar İnşaat faaliyetleri sırasında arkeolojik veya kültürel açıdan önemli bulgular açığa

çıkabilir. Yüklenici bu tür bulgulara rastlanması durumunda derhal inşaat çalışmalarını durdurarak TKGM Mühendisini ve/veya danışman firmayı ve yetkili otoriteleri bilgilendirecektir.

Uygun Yapı Malzemelerinin Kullanımı Bütün malzemeler “uygunluk belgesi” gibi gerekli kalite ve güvenlik izinlerine

sahip olacaktır. Yapı malzemeleri kullanımında öncelik tanımlı uluslar arası veya ulusal sembol/işaretlerdeki standartları karşılayan ürünlere verilecektir. Alçı panel veya plaster (sıva,alçı vb.) yüzeyler için su bazlı, toksik olmayan, alerjik olmayan boya; lateks veya yağ bazlı boyalara tercih edilecektir.




38

İnşaat Alanının Güvenliği İnşaat alanları, görevli olmayanların girişini önlemek için çitle çevrilecek ve genel

güvenlik tedbirleri uygulanacaktır. İnşaat çalışmalarından kaynaklanan geçici rahatsızlıklar; yükleniciler, komşular ve yetkililer arasında koordinasyon kurularak en aza indirilecektir.

Arazi Kullanımı Proje kapsamındaki faaliyetler, orman ve koruma alanlarındaki sınırları, mülkiyet

veya kullanım haklarını değiştirmeyecektir. Bununla birlikte, proje faaliyetleri bu alanlarda sınırlar, mülkiyet ve kullanım hakları ile ilgili bilgilere erişim hizmetini iyileştirecektir.

Arazi Edinimi Proje kapsamındaki faaliyetler, gönülsüz yeniden yerleşimi, devlet arazisindeki kaçak yerleşimlerin tahliye vb. kanuni uygulamalarla başka yere taşınmasını desteklemeyecektir. Bununla birlikte proje faaliyetleri, kaçak yerleşim veya diğer kullanım ve yerleşimlerin büyüklük ve yapısı hakkında enformasyon oluşturacak ve bu konulara yönelik stratejilerin oluşturulmasına katkı sağlayacaktır. Bölüm 3.2’de belirtildiği üzere, Planlanan bütün inşaat işleri kamu alanında (devlet arazisinde) yürütülecektir. Bahse konu devlet arazisi 14.02.2014 tarihinde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne “Tapu kadastro İl Müdürlüğü Hizmet Binası” yapılmak üzere tahsis edilmiştir. ve faaliyet alanı boş bir arazi durumundadır. Kaçak vb. herhangi bir yapı bulunmamaktadır.

Atık Yönetimi 05.07.2008 Tarih ve 26927 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren

ve Avrupa Birliği’nin “2008/98/EC Atık Direktifi : Atık Çerçeve Direktifi” ile büyük ölçüde uyumlu hale getirilmiş olan “Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik” kapsamındaki hükümler gereğince tedbirler alınacaktır.

Yukarıdaki bölümlerde bahsedilen “sahaya özgü potansiyel çevresel etkileri” azaltmak için alınacak tedbirlerde, Bölüm 5.1’de detaylandırılmış olan ulusal mevzuat ile ilgili uluslararası mevzuatın ilgili hükümlerine uyulacaktır.




39

6. ÖNLEMLER PLANI

Raporun bu bölümünde, KİLİS Tapu ve Kadastro Hizmet Binası inşaat sürecinde ve inşaat faaliyetleri tamamlanıp bina hizmete alındıktan sonraki aşamada yürütülecek faaliyetlerin, ulusal çevre mevzuatı ve Dünya Bankası İşletme Politikasında belirtilen esas ve prosedürler ile uygunluğunun sağlanabilmesi amacıyla Bölüm 5 ‘te yer alan açıklamalar esas alınarak söz konusu aşamalar için oluşturulmuş “Önlemler Planı” hakkında bilgi verilmiştir.

Bu kapsamda hazırlanmış Önlemler Planı Tablo 6.1’de sunulmaktadır.




40

Tablo 6.1 : Önlemler Planı

AŞAMA KONU ALINACAK ÖNLEMLER SORUMLU KURUM/KURULUŞ

İnşaat Tarihi, Kültürel ve Arkeolojik Varlıklar Proje kapsamında yapılacak kazılar sırasında herhangi bir tarihi, kültürel veya arkeolojik değere sahip bir varlığa rastlanması durumunda çalışmalar derhal durdurularak, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ne haber verilecektir.

Uygulama : Yüklenici Kontrol : Kontrol Mühendisi Kontrol ve Denetim : Belediye

İnşaat Hafriyat atıkları Proje kapsamında yapılacak kazı faaliyetlerinden çıkacak hafriyat malzemesi hazırlanacak ve Belediyeye onaylattırılacak olan atık yönetim planına uygun bir şekilde, lisanslı toplayıcılar tarafından toplanıp bertaraf edilecektir. Atık bertaraf kayıtları tutulacaktır. Mümkün olduğu durumlarda atıklar yeniden kullanılacak (asbest hariç)

Uygulama : Yüklenici Kontrol : Kontrol Mühendisi Kontrol-Denetim-Onay : Belediye İzleme ve kontrol : İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü

İnşaat Yüzey Suları Kazı faaliyetlerinden çıkacak hafriyat malzemesi ve personel kaynaklı atık sular hiçbir şekilde yüzey sularına boşaltılmayacaktır


İnşaat Servis Yolları Projenin yerleşim alanı içerisinde yer almasından dolayı inşaat aşamasında herhangi bir servis yolu açılmayacaktır.



İnşaat Toz / Hava Kirliliği Proje sahasında malzeme taşıyan araçların üzerleri kapalı tutulacaktır.

Uygulama : Yüklenici




41

Kontrol : Kontrol Mühendisi Kontrol ve Denetim : Belediye

İnşaat Toz / Hava Kirliliği İnşaat aşamasında çalıştırılacak iş makinalarından kaynaklanacak emisyonları minimum düzeyde tutabilmek için söz konusu araçların mümkün olduğunca yeni olması ve gerekli bakımlardan geçmiş olması sağlanacaktır.


İnşaat Gürültü Kirliliği İnşaat faaliyetleri ilgili yönetmelikte verilen gündüz saatlerinde yürütülecektir (07:00-21:00). İlgili Türk Yönetmeliğinde bahsi geçen şantiye alanı gürültü seviyesi limit değerine (70 dB) bağlı kalınacaktır. Projenin inşaat aşamasından kaynaklanacak gürültü seviyesini minimumda tutabilmek için mümkün olan en az sayıda makinanın bir arada çalışması ve uygun makinaların seçimi (bakımları eksiksiz olarak yapılan makinalar vb.) gibi önlemler alınacaktır.



İnşaat Gürültü Kirliliği İnşaat faaliyetlerinin gece devam etmesi zorunlu olduğu durumlarda, gürültüden etkilenecek yerel halk, faaliyetin geçekleştirilme tarihinden en az bir hafta önce bilgilendirilecektir.


İnşaat İşçi Sağlığı ve Güvenliği Herhangi bir inşaat faaliyetine




42

geçmeden önce yüklenici tarafından projenin bir sağlık ve güvenlik planı (sağlık ve güvenlik eğitim bölümlerini içeren) oluşturulacak ve işe başlamadan önce bu plan için TKGM ‘nin onayı alınacaktır. İşçiler uluslararası iyi uygulamalara uygun kişisel koruyucu teçhizatları kullanacak (her zaman başlık kullanılacak, gerektiğinde maske ve koruyucu gözlük, emniyet halatı ve koruyucu botlar kullanılacak) Sahaya yerleştirilecek uygun uyarı işaretleri işçileri uymaları gereken temel kurallar ve düzenlemeler hakkında bilgilendirecek. Faaliyet alanında TKGM ile İnş. Ve Müşavir firma arasında koordinasyonu ve bilgi akışını sağlayacak İSG ve Çevre Yönetiminden sorumlu bir kişi bulundurulacaktır.

Planın hazırlanması : Yüklenici Kontrol : Kontrol Mühendisi Onay : TKGM


İnşaat Kamu Güvenliği Projenin kamu güvenliği (özellikle çocuklar) açısından herhangi bir tehlike oluşturmaması için inşaat alanı, görevli olmayanların girişini önlemek üzere çitle çevrilecek ve genel güvenlik tedbirleri uygulanacaktır. İnş. çalışmalarından kaynaklanan geçici rahatsızlıklar; yükleniciler, komşular ve yetkililer arasında koordinasyon kurularak en aza indirilecektir.





43

İnşaat Katı Atıklar Proje alanında oluşacak katı atıklar inşaat sahasında bulunan prefabrik şantiye binasında sürekli olarak bulundurulacak kapalı kaplar içinde biriktirilecek Belediye yetkilileri tarafından belirlenen şekilde bertarafı sağlanacaktır.


İnşaat Ulaşım ve İletişim (Trafiğin aksamaması, araç ve yaya güvenliği)

Proje alanında kullanılacak malzemelerin sahaya mümkün olduğunca trafiğin yoğun olmadığı saatlerde getirilmesi sağlanacaktır.





44


İnşaat Atık Motor Yağları İnşaat makinalarından kaynaklanacak “Atık yağların kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine göre paslanmaz çelik, dış yüzeyi yağ ve havadan etkilenmeyen boya ile kaplı çelik veya alüminyum varillerde saklanıp, lisanslı firmalarla bertaraf edilecektir. Geçici saklama kaplarının üzerine, atık kompozisyon ve özelliklerini açıklayan etiketler yapıştırılacaktır.


İnşaat Ambalaj Atıkları Kullanılacak malzemelerin değerlendirilebilir sınıfına giren (cam, kağıt, plastik, naylon, paket, karton, vb.) atıkları, bu atıkların kimyasal özellikleri göz önünde bulundurularak, kağıt ve kağıt ürünleri, plastik atıkları ve cam atıklar ayrı ayrı toplanacak, biriktirilecek ve lisanslı geri kazanım kuruluşları tarafından geri kazanımı sağlanacaktır. Belediye tarafından hazırlanan ve Bakanlığa sunulan yönetim planına uyulacaktır. İlgili kayıtlar saklanacaktır.





45


İnşaat Bitkisel Atık Yağlar Sızdırmaz bidonlarda toplanarak lisanslı firmalara verilmek suretiyle bertaraf ettirilmesi sağlanacak, inşaat faaliyetlerine başlandığında yemek firması ile yapılan sözleşme ve yemek firmasının atık yağlarını lisanslı firmalara verdiğine dair sözleşme Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’ne verilecektir.


İnşaat Atık Yağlar Kullanılacak yağlar analiz ettirilerek kompozisyonu tespit edilecek ve Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğine göre I. Kategorideki yağların geri kazanımı, II. Kategorideki yağların ilave yakıt olarak kullanımı esas alınacaktır. III.Kategorideki yağlar ise tehlikeli atık olarak bertaraf edilecektir.


İnşaat Ömrünü Tamamlamış Lastikler Atıklar birbirine karıştırılmadan sızdırmasız zemin üzerinde geçici depolanarak lisanslı firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır. Kayıtlar tutulup saklanacaktır.



İnşaat Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar Atık elektrikli ve elektronik eşyalar diğer atıklardan ayrı olarak kapalı ve




46

geçirimsiz bir zeminde biriktirilecek olup çevre lisansı almış firmalara verilerek geri kazanımı sağlanacaktır. Kayıtlar tutulup saklanacaktır.


İnşaat Atık Pil ve Aküler Atık piller evsel atıklardan ayrı toplanacak, pil ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelerce veya belediyelerce oluşturulacak toplama alanlarına teslim edilecektir. Araçların akümülatörleri değiştirildiğinde eskisi, akümülatör ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmeler ve araç bakım-onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim edilecektir.



İnşaat Tıbbi Atıklar Atıkların ayrı toplanması, taşınması ve geçici depolanması ile bir kaza anında alınacak tedbirleri içeren ünite içi atık yönetim planı hazırlanacak ve uygulanacak. İşyeri hekimi tarafından

Uygulama : Yüklenici Kontrol : Kontrol Mühendisi




47

belirtilen ihtiyaçlardan kaynaklanan tıbbi atıklardan; klinik atıklar: sarı torbalar ve konteynırlar, kesici malzemeler: özel delinmeye dayanıklı konteynırlar/kutular ve evsel atıklar (organik olmayan): siyah torbalar ve konteynırlarda toplanıp sadece bu iş için tahsis edilmiş araçlar ile ayrı ayrı taşınacak ve en yakındaki geçici atık deposuna/konteynerine götürülecek veya bu atıkları lisanslı toplama aracına verilecektir. Oluşan tıbbi atık miktarı ile ilgili bilgiler düzenli olarak kayıt altına alınacak, yıl sonu itibari ile valiliğe gönderilecek, bu bilgiler en az üç yıl süre ile muhafaza edilecek ve talep edilmesi halinde Bakanlığın incelemesine açık tutulacaktır. Tıbbi atıkların yönetimiyle görevli personele özel giysiler sağlanacaktır.

Kontrol ve Denetim : Belediye




48

Sonuç olarak; bahse konu proje kapsamındaki faaliyetlerden kaynaklanacak çevresel

etkilerin, “Önlemler Planının” uygulanması ile en aza indirilerek kabul edilebilir seviyelerde kalması sağlanmış olacaktır. 7. İZLEME PLANI

Raporun bu bölümünde, Proje kapsamındaki faaliyetlerin ulusal çevre mevzuatı ve Dünya Bankası İşletme Politikasında belirtilen esas ve prosedürler ile uygunluğunun kontrol edilebilmesi amacıyla Önlemler Planı da dikkate alınarak oluşturulmuş “İzleme Planı” hakkında bilgi verilmiştir. Yüklenici firma, önlemler ve izleme planları doğrultusunda gerçekleştirilen inşaat faaliyetlerini aylık raporlar halinde TKGM’ne sunacaktır. Bu aylık Raporlarda ayrıntılı olarak açıklanacak olan inşaat fiziksel iş gerçekleşmelerinin yanı sıra; Çevre Yönetim Planında (ÇYP) belirtilen konulara ne kadar/nasıl uyulduğu ve sorun varsa, cezaya tabi bir durum oldu ise bunun da belirtildiği, “Çevresel Yönetim Hizmetleri” adı altında ayrı bir başlık açılacaktır.

Bu kapsamda hazırlanmış İzleme Planı Tablo 7.1’de sunulmuştur.




49

Tablo 7.1 : İzleme Planı

İZLEME PLANI Aşama Ne

(İzlenecek parametre ne?)

Nerede (Parametre

nerede izlenecek?)

Nasıl (Parametre

nasıl izlenecek?)

Ne Zaman (Sıklık derecesini belirtiniz / ya da

sürekli mi?)

Neden (Parametre neden

izleniyor?)

Maliyet (proje

bütçesinde yer

almıyorsa)

Kim (İzlemeden kim sorumlu?)

İN

ŞAA

T

Tarihi, Kültürel ve Arkeolojik Varlıklar

İnşaat Alanında

Görsel Kültür varlığına rastlanılması durumunda

2863 Sayılı “Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu” hükümlerine uygun hareket etmek için

Proje bütçesinde yer alıyor.


Hafriyat Atıkları

İnşaat Alanında

Atık Yönetim Planına uygun olarak gözlenmesi

Onaylı atık yönetim planında belirtildiği şekilde

ve hafriyat hacmine bağlı

olarak

“Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uygun hareket etmek için


Uygulama: Yüklenici Kontrol : Kontrol Mühendisi Kontrol-Denetim-Onay : Belediye İzleme ve kontrol : İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü

Yüzey Suları

İnşaat Alanında ve

Yakın Çevresinde Yer Alan Dereler

Görsel Aylık SKKY ve ilgili mevzuat

hükümlerine uygun hareket

ederek muhtemel negatif etkileri azaltmak için


Uygulama: Yüklenici Kontrol: Kontrol Mühendisi Kontrol ve Denetim : Belediye




50



Nerede (Parametre

nerede izlenecek?)

Nasıl (Parametre

nasıl izlenecek?)


sürekli mi?)


izleniyor?)

Maliyet (proje

bütçesinde yer

almıyorsa)

Kim (İzlemeden kim sorumlu?)

İN

ŞAA

T

Toz / Hava Kirliliği (Malzeme taşıyan araçlar)

İnşaat Alanında (Malzeme

taşıyan araçlar)

Görsel İnşaat faaliyetleri başladığında,

Haftada bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine

Yerleşik halk üzerine, sağlığı bozan ve rahatsızlık veren muhtemel etkileri önlemek için



Toz / Hava Kirliliği (İş makinaları ve taşıma araçları kaynaklı kaynaklı emisyonlar)

İnşaat Alanında

(İş makinaları)

Taşınabilir ölçüm cihazları ile

İş makinalarının bakım

sözleşmelerinde belirtildiği şekilde

İlgili mevzuat hükümlerine uygun hareket ederek muhtemel negatif etkileri azaltmak için



Gürültü Kirliliği (İnşaat faaliyetlerinin gündüz saatlerinde veya izin alınması halinde gece saatlarinde yürütülmesi)

İnşaat Alanında ve

Yakın Çevresinde

(iş makinaları ve taşıma

araçlarından kaynaklanan

gürültü)

Taşınabilir gürültü ölçüm cihazları ile

Ayda bir kez ve çevre sakinlerinin şikayeti üzerine

“Çevresel Gürültünün

Değerlendirilmesi ve Denetimi Yönetmeliği hükümlerine

uygun hareket ederek muhtemel

negatif etkileri azaltmak için






51



Nerede (Parametre

nerede izlenecek?)

Nasıl (Parametre nasıl

izlenecek?)


sürekli mi?)


izleniyor?)

Maliyet (proje

bütçesinde yer

almıyorsa)

Kim (İzlemeden kim

sorumlu?)

İN

ŞAA

T

İşçi sağlığı ve İş Güvenliği

İnşaat Alanında

Sağlık ve güvenlik planının incelenmesi/söz konusu planda belirtilen eğitim ve diğer faaliyetlerin uygulanmasının gözlenmesi, koruyucu ekipman kullanımını kontrolü

İnşaat başlamadan önce ve sonrası

için habersiz teftiş, inceleme

Sahada çalışanları korumak için

Minimal Uygulama: Yüklenici Kontrol:Kontrol Mühendisi

Kamu Güvenliği İnşaat Alanında

Önlemler Planı, Çevre Yönetim Planı ve Sözleşmede belirtilen önlemlerin alınıp alınmadığının gözlenmesi

Sürekli kamu güvenliği (özellikle çocuklar) açısından herhangi bir tehlike oluşturmaması için


Uygulama : Yüklenici Kontrol : Kontrol Mühendisi




52



Nerede (Parametre

nerede izlenecek?)

Nasıl (Parametre

nasıl izlenecek?)


sürekli mi?)


izleniyor?)

Maliyet (proje

bütçesinde yer

almıyorsa)

Kim (İzlemeden kim

sorumlu?)

İN

ŞAA

T

Katı Atıklar İnşaat Alanında

Görsel Haftalık “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerini uygulayarak insan ve çevre sağlığını korumak için


Uygulama: Yüklenici Kontrol:Kontrol Mühendisi Kontrol ve Denetim : Belediye

İnşaat faaliyetleri süresince trafiğin aksaması; araç ve yaya güvenliği

İnşaat Alanı ve Yakın

çevresinde

Belirlenmiş yol ve Güzergahların kullanılması ile

Her gün Potansiyel negatif etkileri azaltmak için


Uygulama : Yüklenici Kontrol : Kontrol Mühendisi Kontrol ve Denetim : Belediyenin Ulaşım Departmanı

Atık Motor Yağları İnşaat Alanında

Atık Yönetim Planına uygun

olarak, inceleme ve

gözlem

Atık Yönetim Planına uygun ve atık yağ varilleri

dolduğunda

“Atık Yağların Kontrolü

Yönetmeliği” hükümlerini uygulayarak

potansiyel negatif etkileri azaltmak

için






53

İZLEME PLANI

Aşama Ne (İzlenecek parametre

ne?)

Nerede (Parametre

nerede izlenecek?)

Nasıl (Parametre

nasıl izlenecek?)


sürekli mi?)


izleniyor?)

Maliyet (proje

bütçesinde yer

almıyorsa)

Kim (İzlemeden kim

sorumlu?)

İN

ŞAA

T

Ambalaj Atıkları İnşaat Alanında

Atık Yönetim Planına uygun olarak, inceleme ve gözlem

Atık Yönetim planına uyulacak

ve Toplama kutuları

dolduğunda da uzaklaştırılacak

“Ambalaj Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerini uygulayarak potansiyel negatif çevresel etkileri azaltmak için



Bitkisel Atık Yağlar İnşaat Alanı Atık Yönetim Planına uygun olarak, inceleme ve gözlem

Atık Yönetim Planına uygun ve atık yağ bidonları

dolduğunda

“Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği”ni uygulayarak potansiyel negatif çevresel etkileri azaltmak için



Atık Yağlar İnşaat Alanında


olarak, inceleme ve

gözlem

Atık Yönetim Planına uygun ve atık yağ varilleri

dolduğunda

Atık Yağların Kontrolü

Yönetmeliğine uygun olarak

potansiyel çevresel negatif etkileri azaltmak

için






54



Nerede (Parametre

nerede izlenecek?)

Nasıl (Parametre

nasıl izlenecek?)


sürekli mi?)


izleniyor?)

Maliyet (proje

bütçesinde yer

almıyorsa)

Kim (İzlemeden kim

sorumlu?)

İN

ŞAA

T

Atık Pil ve Akümülatörler

İnşaat Alanında


Atık Yönetim planında

belirtildiği şekilde

“Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerini uygulayarak potansiyel negatif çevresel etkileri azaltmak için



Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar

İnşaat Alanı Atık Yönetim Planına uygun olarak, inceleme ve gözlem

Atık Yönetim Planında


“Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği”ni uygulayarak potansiyel negatif çevresel etkileri azaltmak için






55



Nerede (Parametre

nerede izlenecek?)

Nasıl (Parametre

nasıl izlenecek?)


sürekli mi?)


izleniyor?)

Maliyet (proje

bütçesinde yer

almıyorsa)

Kim (İzlemeden kim

sorumlu?)

İN

ŞAA

T

Ömrünü Tamamlamış Lastikler

İnşaat Alanında


olarak, inceleme ve

gözlem



“Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü” Yönetmeliğine uygun olarak potansiyel çevresel negatif etkileri azaltmak için



Tıbbi Atıklar İnşaat Alanında




“Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”ne uygun olarak potansiyel çevresel negatif etkileri azaltmak için



Tehlikeli / Zararlı Atıklar

İnşaat Alanında


olarak, inceleme ve

gözlem



“Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”ne uygun olarak potansiyel çevresel negatif etkileri azaltmak için






1

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü KİLİS Hizmet Binası Projesinin inşaat aşamasına geçmesini takiben Proje Sahibi (TKGM), Danışman Frma ve KİLİS İl Müdürlüğü ile birlikte yüklenicinin “Çevre Yönetim Planı”nda belirtilen hükümlere uymak konusundaki performansını denetleyecektir. Bu kapsamda yüklenici “Önlemler ve İzleme Planları”nda belirtilen hususlar dahil bu Rapora uymakla zorunlu olup, inşaat faaliyetlerini periyodik raporlar (aylık) halinde TKGM görüş ve onayına sunulmak üzere Danışman Firma/Kontrol Mühendisi görüş ve onayına sunacaktır. Bu Raporlarda ayrıntılı olarak açıklanacak olan inşaat fiziksel iş gerçekleşmelerinin yanı sıra; Çevre Yönetim Planında (ÇYP) belirtilen konulara ne kadar/nasıl uyulduğu ve sorun varsa, cezaya tabi bir durum oldu ise bunun da belirtildiği, “Çevresel Yönetim Hizmetleri” adı altında ayrı bir başlık da bulunacaktır.




2

REFERANSLAR

“KİLİS Çevre Durum Raporu”; T.C. KİLİS Valiliği, İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü, 2011; Sayfa:31, 42-53, 64-73, 91, 93-94, 119-140, 142-155, 199, 251-255, 273-277.

“Proposed Cadastre Modernization Project, Environmental Management Framework (EMF)”; Turkish Land Registry and Cadastre Agency (Draft Version), 2007.

“Terms of Reference for Consulting Services for Supervision of KİLİS and Kilis Service Buildings for TKGM”, Republic of Turkey, General Directorate of Land Registry and Cadastre, 2008.

İlgili Çevre Mevzuatlarının Son Versiyonları; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı web sitesi; 2014<http://www.csb.gov.tr/turkce/index.php?sayfa=mevzuat




1




2




1


t.c. Çevre ve Şehİrcİlİk bakanliĞi tapu ve kadastro …...supervise gÖzetme etÜd kontrol...

Documents