t.b.m.m. (s. sayısı: 589) 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. ·...

64
Dönem: 20 Yasama Yılı : 3 T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 Tarihli ve 5434 Sa- yılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3792 Sayılı, 11.10.1983 Tarihli ve 2914 Sayılı Kanunların Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasa- rısı ile 190 Sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki Cetvellerde Değişiklik Ya- pılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Burdur Milletvekili Yu- suf Ekinci ve Bolu Milletvekili Avni Akyol'un, Bursa Millet- vekili Turhan Tayan'ın, Kahramanmaraş Milletvekili Ha- san Dikici ve 45 Arkadaşının, Rize Milletvekili Ahmet Ka- bil'in, Trabzon Milletvekili ismail ilhan Sungur ve 8 Arka- daşının, Burdur Milletvekili Yusuf Ekinci'nin, Hatay Mil- letvekili Ali Uyar'in, Konya Milletvekili Ali Günaydın'in, Kocaeli Milletvekili Halil Çalık ve 2 Arkadaşının, Siirt Mil- letvekili Mehmet Emin Aydın ve 14 Arkadaşının ve Muş Milletvekili Nedim İlci'nin Benzer Mahiyetteki Kanun Tek- lifleri ve Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/692, 1/683, 2/24, 2/31, 2/34, 2/170, 2/243, 2/307, 2/556, 2/574, 2/660, 2/661, 2/664, 2/666,2/726,2/727,2/793,2/828,2/954,2/1052) T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar 17.12.1997 Genel Müdürlüğü Sayı :B.02.0.KKGI 101-126715477 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Millî Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 4.11.1997 tarihinde kararlaştırılan "14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 Tarihli ve 5434 Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983 Tarihli ve 2914 Sayılı Kanunların Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı" ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir. Gereğini arz ederim. , Mesut Yılmaz Başbakan

Upload: others

Post on 17-Sep-2020

12 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

Dönem: 20 Yasama Yılı: 3

T.B.M.M. (S. Sayısı: 589)

14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 Tarihli ve 5434 Sa­yılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3792 Sayılı, 11.10.1983 Tarihli ve 2914 Sayılı Kanunların Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasa­rısı ile 190 Sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki Cetvellerde Değişiklik Ya­pılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Burdur Milletvekili Yu­suf Ekinci ve Bolu Milletvekili Avni Akyol'un, Bursa Millet­vekili Turhan Tayan'ın, Kahramanmaraş Milletvekili Ha­san Dikici ve 45 Arkadaşının, Rize Milletvekili Ahmet Ka-bil'in, Trabzon Milletvekili ismail ilhan Sungur ve 8 Arka­daşının, Burdur Milletvekili Yusuf Ekinci'nin, Hatay Mil­letvekili Ali Uyar'in, Konya Milletvekili Ali Günaydın'in, Kocaeli Milletvekili Halil Çalık ve 2 Arkadaşının, Siirt Mil­letvekili Mehmet Emin Aydın ve 14 Arkadaşının ve Muş Milletvekili Nedim İlci'nin Benzer Mahiyetteki Kanun Tek­lifleri ve Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/692, 1/683, 2/24, 2/31, 2/34, 2/170, 2/243, 2/307, 2/556, 2/574, 2/660, 2/661, 2/664,

2/666,2/726,2/727,2/793,2/828,2/954,2/1052)

T.C. Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 17.12.1997 Genel Müdürlüğü

Sayı :B.02.0.KKGI 101-126715477

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Millî Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca

4.11.1997 tarihinde kararlaştırılan "14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 Tarihli ve 5434 Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983 Tarihli ve 2914 Sayılı Kanunların Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı" ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim. , Mesut Yılmaz

Başbakan

Page 2: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

' . - 2 -

GENEL GEREKÇE

Bilindiği üzere, toplumların millî hedefleri doğrultusunda istenilir yön ve seviyelerde değişip gelişebilmesi, eğitim ile doğru orantılı bir ilişki içindedir. İnsan kişiliğinin tam geliştirilmesi ile te­mel hak ve özgürlüklere saygıyı eğitim yoluyla gerçekleştirmeden, ne toplumsal kalkınmanın sağ­lanması ne de buna bağlı olarak sosyal refahın yaygınlaştırılarak geliştirilmesi mümkün bulunmak­tadır. Kalkınmanın ve büyümenin gerektirdiği sayı ve nitelikteki insangücünün ancak, sağlıklı iş­leyen bir eğitim sistemi ile yetiştirilebileceği, evrensel geçerlikte kabul gören bir belirlemedir. Bu bağlamda, eğitim sisteminin organizasyonu ve bu organizasyonun yönetim anlayışı ve işleyiş biçi­mi kadar, eğitim çalışanlarının emeklerinin karşılığını hakça bulacakları bir oranda almaları, Millî Eğitime katkıları oranında takdir edilmeleri ve yaptıkları görevin insan, toplum ve devlet için taşı­dığı değere uyumlu olarak sosyal durum ve meslekî statülerin iyileştirilmesi; eğitim sistemimizin sağlıklı ve tutarlı bir işleyişe kavuşturulmasında, yerine getirilmesi vazgeçilemeyecek değer ve an­lamda öncelikli ve zorunlu bulunmaktadır.

Eğitim çalışanlarının yaptıkları görev, iş analizlerine bağlı olarak tanımlandığında, eğitim ça­lışanlarının görevlerini istenilen seviyede yerine getirebilmek için, kendilerinden çok daha iyi mad­dî olanaklarda çalışan bazı kamu görevlilerinden daha çok çalıştığı görülecektir. Şöyle ki; Öğret­menlerin haftada aylık karşılığı okutmak zorunda oldukları dersler için yapacağı hazırlık, en az haf­tada okuttukları ders saati sayısı kadar okul dışında yapılırken; öğrencilerin eğitim hedeflerine ne kadar ulaşabildiğinin kontrolüne yönelik yapılan yazılı sınavlar ve ödevler için ayırdığı zaman da­hi diğer bazı kamu çalışanları için belirlenen çalışma süresi ile karşılaştırabilir düzeydedir.

Bu belirlemenin bir uzantısı olarak, kamu kesiminde benzer önem, güçlük ve sorumluluk de­recesinde bulunan diğer bazı hizmet sınıfı çalışanlarının, çalışma saatleri dışında sahip oldukları ve çalışma hayatının verdiği yorgunluk ve gerginliği atabildikleri "boş zaman" eğitim çalışanları için bulunmadığı gibi, Devletin mesleğe bağlı haklardan olarak sağladığı sosyal hak ve yardımlar da; karşılaştırmaya baz alınabilecek diğer bazı kamu hizmet sınıflarına sağlanan sosyal hak ve yar­dımlardan daha az oranda bulunmaktadır.

Millî Eğitim Temel Kanunu'nun Genel Amaç ve Temel İlkeleri çerçevesinde Devletin yerine getirmekle yükümlü olduğu eğitim, öğretim ve bununla ilgili yönetim hizmetlerini yaparak Devle­timizin sürekliliğini ve ulusumuzun mutluluğunu gerçekleştirmek amacıyla çabalarını sürdüren eğitim çalışanlarının istek, ihtiyaç ve beklentilerinin adil ve yeterli bir ücret sistemi ile karşılanma­ması, hatta bütün toplumun ve toplumsal kurumların ve sektörlerin ana tabanı olan eğitim sektörü çalışanlarının benzer önem, güçlük ve sorumluluk derecesinde bulunan diğer bazı kamu hizmet sı­nıfı çalışanları karşısında daha az ücret almaları kabul edilebilirlik çizgisinin dışında kalmaktadır.

Kurumsal amaçların en etkin ve verimli olarak hayata geçirilebilmesi; yönetim anlayışının in­san tabiatına uygun hale getirilmesi; kurumun bütün alt sistem ve unsurları ile öğrenen bir organi­zasyon niteliğine kavuşturulması; görev gerekleri bakımından yeterli bilgi ve beceriye sahip perso­nel istihdam edilmesi yanında, personeli kurum amaçlarının gerçekleştirilmesinde gösterdiği başa­rı oranında ödüllendirmek ve adil olarak yönetmek amaçlarına yönelik olarak eğitim yönetimi ka­riyer basamakları oluşturulmuştur. Böylelikle kurumsal yapının personelin iş yapma kapasite ve yeteneğinin iş yapma istek ve işbirliğine dönüştürülmesi ile başarısı oranında yükselebilmesine el­verişli kılınması sağlanılmaya çalışılmıştır. Eğitim yönetimi kariyer basamakları ile personelin ba­şarısı ölçüsünde yükselebilmesine imkân ve fırsat sağlanması amaçlanmaktadır.

Eğitim çalışanlarının içinde bulundukları sorunların çözümlenmesi ve statülerinin düzeltilme­si için bir dizi ortak kural ve.önleme gereksinim bulunmaktadır. Bu bağlamda gereksinim duyulan

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 3: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 3 -

kurallar ve önlemler bütününü oluşturacak bir kısım düzenlemenin bu Tasarı kapsamında gerçek­leştirilmesi yoluna gidilmiştir. Bu Tasarı ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 439 sayılı Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenle­rinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandı­ğı Kanunu ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığı Teşkilât ve Görevleri Hakkındaki Kanunda deği­şiklikler önerilmektedir.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Bu madde ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 176 ncı maddesi değişti­rilmektedir. Değişiklikle ek ders ücretinin günün koşullarına uygun hale getirilmesine çalışılmıştır. Ek ders ücretindeki bu artışla, öğretmenlerin branşlarında ve ihtisasları içindeki diğer derslerde der­se girmeleri özendirilerek; bir taraftan öğrencilerin öğretmensiz kalmamaları, diğer taraftan da öğ­retmenlerin emekleri karşılığında adil bulacakları bir ücret alabilmelerinin yolu açılmaya çalışıl­mıştır.

Diğer taraftan özel eğitime muhtaç öğrencilerin öğrenim gördüğü kurumlarda görevli öğret­men ve yöneticilere yukarıda belirtilen ek ders ücretinin belirli bir yüzde dahilinde daha fazla ola­rak ödenmesi öngörülmüşken, normal eğitim kurumları bünyesinde ilgili mevzuatı gereği açılan ve yine özel eğitime muhtaç öğrencilerden oluşan özel sınıflarda görevlendirilen öğretmenler kapsam dışında bırakılmıştır. Aynı şartlarda görev yapan bu öğretmenlerimiz ilgili fıkrada belirtilmek su­retiyle ek ders ücreti miktarı bakımından emsalleriyle dengelenmektedir.

Madde 2. - Eğitim ve Öğretim hizmetleri sınıfı için belirlenen ve halen geçerli olan tazmina­tın üst sınırı en yüksek Devlet memuru aylığının;

a) 1 ve 2 nci derecelerden aylık alanlar için % 82, b) 3 ve 4 üncü derecelerden aylık alanlar için % 78, c) Diğer derecelerden aylık alanlar için % 70'idir. Öğretmenler için uygun görülen bu oranların benzer öğrenim görenlerden oluşan Sağlık ve

Teknik Hizmetleri Sınıflarına dahil bazı görevlerle karşılaştırıldığında öğretmenler aleyhine kü­çümsenmeyecek miktarda farklılıklar olduğu görülmektedir.

Bu madde ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Zam ve Tazminatlar başlıklı Ek Mad­desinde yapılan değişiklikle, kamu kesiminde benzer öğrenim niteliğine sahip ve benzer önem, güçlük, sorumluluk derecesinde görev yapan personel arasında öğretmenler aleyhine olan durum mevcut verili koşullarda dengelenmeye çalışılmıştır.

Ayrıca mevcut kazanılmış hak olan oranlardaki tazminatların öğretmenlerimize seyyanen ödenmesi öngörülürken artış miktarı her öğretmenin okuttuğu ders miktarına endekslenmek sure­tiyle fiilen ders okutmaları teşvik edilmektedir.

Madde 3. - 657 sayılı Kanuna ekli I sayılı Cetvelin IV-Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı bölümünde yapılan değişiklik ile ek gösterge 1-8 inci derecelere yaygınlaştırılmıştır. Tazminatlar bölümünde yapılan açıklamada olduğu gibi, Sağlık ve Teknik Hizmetler Sınıflarında 1 -8 inci dere­celer için öngörülen ek göstergenin, Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı personeli için 1-4 derece­lerde tutulması Devlet Personel Rejiminin mevcut verili koşullarında izahı zor bir durumdur.

Bu değişiklikte, öğretmenlerin statülerinin gerektirdiği bir düzenlemeden çok, Devlet Personel Rejiminin mevcut verili durumunun öğretmenler bakımından izahı yapılmış, ek gösterge 5-8 inci

Türkiye Büyük Millet Meclisi. (S. Sayısı : 589)

Page 4: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

derecelerdeki öğretmenlere de yaygınlaştırılmıştır. Böylelikle, öğretmenlerin aylıkları için esas alı­nan ölçütleri, en azından benzer önem, güçlük ve sorumluluk derecesinde görev yapan ve benzer öğrenimli diğer hizmet sınıfları personeli ile hakça karşılaştırılabilir bulmaları sağlanmaya çalışıl­mıştır. "

Madde 4. - 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun 39 uncu maddesinde emekli aylığı bağlanacak haller belirlenmiş ve değişik (b) fıkrasında; Kadın iştirakçilerden 20, erkek iştirakçiler­den 25 fiili hizmet yılını dolduranlara istekleri üzerine emekli aylığı bağlanması öngörülmüştür.

Bu', emeklilik için gerekli yaş haddini doldurmaksızın Devlet memuru statüsündeki kamu gö­revlilerinin emekliliklerini isteyebilmeleri için gerekli olan fiili çalışma süresidir. Bu süreyi tamam­lamış olan iştirakçilerin her zaman emekliliklerini isteyebilme hakları bulunmaktadır.

Bu hakkın öğretmenlerce istenildiği zaman kullanılmasının, 5-6 yaş grubu için okul öncesi, 7-14 yaş grubu için ilköğretim 15-18 yaş grubu için ortaöğretim olmak üzere 12 yıla ulaşan eğitim öğretim sürecinde milyonlarca çocuğumuzu olumsuz yönde etkileyeceği açıktır. Belirli bir zaman dilimini kapsayan programların uygulandığı eğitim ve öğretim faaliyetlerinin öğretmensizlik sebe­biyle kesintiye uğraması halinde onarılması imkansız, çoğu zaman da çocuklarımızın geleceğini/is­tikbalini etkileyecek sonuçlar meydana getirdiği araştırma bulguları içindedir.

Her yıl ortalama 10 000 öğretmenimizin eğitim ve öğretim yılı içinde emekliye ayrıldığı ve bunun % 50'sinin sınıf öğretmeni % 50'sinin de çeşitli branşlara tabi öğretmenler olduğu varsayıldığında; 5 000x40=200 000 öğrencinin öğretmensiz kalması ve çeşitli branşlardan 30x9x5 000=1 350 000 ders saatinin boş geçmesi gibi bir sonuca ulaşılmaktadır.

Böyle bir olumsuzluğun önlenmesi bakımından öğretmenlerimizin emeklilik isteklerinin eği­tim ve öğretim yılı sonunda kabul edilmesinde zaruret görülmektedir.

Madde ile 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunü'nun 39 uncu maddesinin sonuna bulunan­ların emeklilik isteklerinin eğitim ve öğretim yılı sonuna bırakılmasına imkan sağlayacak biçimde değiştirilmektedir.

Madde 5. - Kaynak yetersizliği nedeniyle kapatılamayan bazı branşlarda derslerin boş geçme­mesi için yüksek öğrenimli olmak kaydıyla ek ders ücreti karşılığında öğretmen çalıştırma ciheti­ne gidilmektedir. Bunlar arasında, mesleki formasyonları en iyi şekilde gelişmiş emekli öğretmen­ler daha faydalı olmakta ve öğretmen açığının emekli öğretmenlerden yararlanılarak kapatılması yeğlenmektedir. '

Ancak, T.C. Emekli Sandığı Kanunu'na 1101 sayılı Kanunla eklenen ek 11 inci maddesi ne­deniyle, emekli öğretmenlere bu şekilde ders görevi verilmesi halinde ya emekli aylığı kesilmekte ya da emekli aylıklarının kesilmemesi için mahiyeti itibariyle hizmetin görülmesinde zorunluluk bulunduğu ve özel bir ihtisas gerektirdiği gerekçe gösterilmek suretiyle görev verilecek emekli öğ­retmenlerin her biri için Bakanlar Kurulundan Karar alınması cihetine gidilmektedir. Bu durum, ol­dukça zör ve uzun bir süreç gerektirdiğinden uygulama kabiliyeti zayıf bir tedbir olarak karşımıza çıkmaktadır. >

Madde ile, T.C. Emekli Sandığı Kanununa 1101 sayılı Kanunla eklenen ek 11 inci maddesi .3 üncü fıkrasına eklenen ibare ile Öğretmen ihtiyacının giderilmesi bakımından yaş haddini aşmamış olmaları kaydıyla emekli öğretmenlere emekli aylıkları kesilmeksizin ek ders ücreti karşılığında ders görevi verilebilmesine, bunu yaparken ayrıca Bakanlar Kurulundan Karar alınması şartı kal­dırılarak görevlendirmedeki sürecin kısaltılmasına ve zorluğun giderilmesine imkân sağlanmakta­dır. ; ' ' ' . . • .

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 5: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

_ 5 - •

Madde 6. - Öğretmenlerimizin aylık karşılığı haftada okutmaları gereken ders saati 12.3.1964 tarih ve 439 sayılı Kanunla belirlenmiştir. İlköğretim kurumlarında, anaokullarında, anasınıfların-da, yetiştirme yurtlarında, okuma yazma kurslarında ve gezici köy kurslarında görevli sınıf öğret­menlerinin aylık karşılığı okutmaları gereken ders saatleri sayısı da yine bu kanuna 2157 sayılı Ka­nunla eklenen Ek 1 inci madde ile belirlenmiştir. Maddeye göre sözü edilen sınıf öğretmenleri haf­tada aylık karşılığı 18 saat ders okutmakla yükümlü tutulurken Kanun, tüzük, yönetmelik ve eği­tim programlarında verilen görevlerin yerine getirilmesi için kendilerine zorunlu ek ders görevi ve­rilir, denilmek suretiyle de sınıf öğretmenliğinin gereği olarak, haftalık ders programı bütünlüğün­de okutulması gereken derslerin aylık karşılığı olanlar dışında, zorunlu olarak ücretle okutmaları­na olanak sağlanmıştır.

Ancaki bir taraftanda bu öğretmenlere verilecek ek ders görevinin haftada 12 saati geçemeye­ceği vurgulanmaktadır. Oysa 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 89 uncu maddesi, her dere­cedeki eğitim ve öğretim kurumları ile okul, kurs veya yaygın eğitim yapan kurumlarda öğretmen bulunamaması halinde öğretmenlere, öğretim üyelerine, diğer memurlara veyahut açıktan atana­caklara ücretle ek ders görevi verilebileceği, ücretle verilecek ders saatlerinin sayısı, ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususların ilgili Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararı ile tespit olunacağı öngörülmektedir. Dolayısıyla, haftada ücretle okutulacak ders saati sayısının belir­lenmesi yönüyle her iki kanun birbiriyle çelişkili durumdadır.

Diğer taraftan ortaöğretim kurumlarının ortaokul ve liselerden oluştuğu döneme uygun olarak 439 sayılı Kanun 3 üncü maddesiyle ortaokullara atfen ortaöğretim kurumlarının 1 inci devre öğ­retmenlerinin aylık karşılığı haftada 18 saat ders okutmaları ikinci devre genel bilgi ve meslek ders­leri öğretmenlerinin ise haftada aylık karşılığı olarak 15 saat ders okutmaları öngörülmüştür.

Günümüzde, ortaokullar ilköğretim kurumları kapsamına alınmış olmakla birlikte öğretmen­lerinin yetişme kaynağı ortaöğretim kurumları ile aynıdır. Öğretmen yetiştiren yükseköğretim ku­rumlarının ingilizce öğretmenliği çıkışlı bir öğretmen ihtiyaca göre ilköğretim kurumlarına ingiliz­ce öğretmeni olarak atanabildiği gibi, ortaöğretim kurumlarına ingilizce öğretmeni olarak da atana­bilmektedir. Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenliği çıkışlı bir öğretmen aynı şekilde ilköğretim ku­rumlarına Türkçe öğretmeni olarak atanabildiği gibi, ortaöğretim kurumlarına Türk Dili ve Edebi­yatı öğretmeni olarak da atanabilmektedir. Bunu Tarih, Coğrafya ve Sosyal Bilgiler alanı, Din Kül­türü ve Ahlak Bilgisi, İmam Hatip Liseleri Meslek Dersleri gibi daha birçok branşta/alanda örnek­lemek mümkündür.

Görüldüğü gibi aynı yükseköğretim kurumundan mezun, ancak ihtiyaç çizgisinde farklı öğre­tim kademesinde görev almış öğretmenlerimizin aylık karşılığında okutmaları gereken ders mikta­rında farklılık bulunmaktadır.

Madde ile 439 sayılı Kanun'un Ek-1 inci maddesi amaç boyutunda korunmakla birlikte ilköğ­retim ve ortaöğretim kademelerinde görevli genel bilgi dersleriyle ilgili branş öğretmenlerimizin aylık karşılığında okutmaları gereken ders miktarını haftada 15 saatte birleştirerek yukarıda belir­tilen farklılık giderilmekte ve ücretle okutulacak ders miktarının belirlenmesi 657 sayılı Kanun'un 89 uncu maddesi uyarınca çıkarılacak Bakanlar Kurulu Kararma bırakılmaktadır.

Madde 7. - Kurumsal amaçların en etkin ve verimli olarak hayata geçirilebilmesi için, yöne­tim anlayışının insan tabiatına uygun hale getirilmesi; kurumun bütün alt sistem ve unsurları ile öğ­renen bir organizasyon niteliğine kavuşturulması; görev gerekleri bakımından yeterli bilgi ve bece­riye sahip personel istihdam edilmesi yanında, personeli kurum amaçlarının gerçekleştirilmesinde . gösterdiği başarı oranında ödüllendirmesi ve adil olarak yönetilmesi büyük bir önem taşımaktadır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 6: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 6 -

Personelin iş yapma kabiliyetinin iş yapma istek ve işbirliğine dönüştürülmesinde kurumsal yapının personelin başarısı oranında yükselebilmesine elverişli kılınması gerekmektedir. Eğitim yönetimi kariyer basamakları ile personelin başarısı ölçüsünde yükselebilmesine imkân ve fırsat sağlanmaktadır.

Bugün kamu yönetiminde verimliliğin artırılamayışı, hizmet için gerekli nitelikleri taşımayan, çeşitli siyasal mülahazalarla yapılan atamalardan kaynaklanmaktadır. Personele verimli olduğunda ilerleme, meslekte yükselme hedefi ve güvencesi vermeyen hiç bir sistemin başarılı olması müm­kün değildir.

Kamu yönetiminde tabandan itibaren birçok yönetim unsurları bulunmaktadır. Bu unsurların üstlendikleri görevin önem güçlük ve sorumluluk derecesi bakımından ve astlık üstlük pozisyonla­rı da dikkate alınarak kariyer basamaklarına ayrılması gerekli görülmüştür.

Madde ile 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 56 ncı maddesi değiştirilerek her kariyer basamakta yer alan unvanların görev tanımları yapılabilme­sine, yöneticilerin yetki ve sorumlulukları arttıkça mali ve sosyal haklarında anlamlı artış imkânı sağlanabilmesine, görevin gerektirdiği niteliklerin somut olarak belirlenebilmesine kariyer basa­maklarda yükselmelerin belirli bir disiplin içinde düzenlenebilmesine ve nihayet işin ehline veril­mesine imkân sağlanması amaçlanmıştır.

Madde 8. - Madde ile 3797 Sayılı Kanunun 61 inci maddesi değiştirilerek Bakanlık persone­linin atama ve görev yeri belirleme yetkisi düzenlenmektedir. Öğretmenlerin atandıkları ildeki gö­rev yerlerinin; çalışma ilişkilerinde iki taraflı demokratik ilişkilerin kurulması ilkesi temelinde oluşturulacak görev yeri belirleme kurulunun değerlendirmesine bağlı olarak, görev yerlerinin il

v' millî eğitim müdürünün teklifi üzerine valilerce belirlenmesine imkân verilmiştir.

Öğretmenlere yönetmelikle belirlenecek hizmet bölgelerinde.en az 3'er yıl çalışma zorunluluğu getirilmiştir. Bu zorunluluk öğretmenlerin her türlü atama ve yer değiştirmesinde belirleyici olacaktır.

Bakan gerekli gördüğü hallerde, atama yetkisini merkez teşkilatında alt birimlere, illerde vali­lere devredebileceklerdir.

Madde 9. - Madde ile 3797 sayılı Kanun'un 62 inci maddesi değiştirilerek Bakanlığımız kad­rolarının, Maliye Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı ve Bakanlığımızca müşterek hazırlanacak esaslar doğrultusunda okul ve kurumlar bazında dağıtımı ve değiştirilmesi gereken haller hariç sa-bitlenmesi öngörülmektedir.

Madde 10. - Madde ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 176 ncı maddesinde yapılan değişikliğe paralel olarak 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu'nun 11 inci maddesindeki ek ders birim saat ücretine ilişkin göstergeler değiştirilmek suretiyle öğretmenlerle öğretim görev­lileri arasındaki dengenin korunması sağlanmaktadır.

Geçici Madde 1. - Bu madde ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 176 ncı maddesin­deki saat ücretlerinin belirlenmesine esas alınan gösterge rakamının 1999,2000 ve müteakip yıllar­da uygulanacak miktarı gösterilmektedir.

Böylece 1998, 1999 ve 2000 yıllarında kademeli olarak yapılan artışla öğretmenlerimizin ek ders birim saat ücretlerinin anlamlı bir düzeye yükselmesi sağlanmış olacaktır.

Geçici Madde 2. - Bu madde ile 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 56 ncı maddesinin değiştirilerek yönetim görevlerinin kariyer basamaklara ay­rılması ve her kademede o kademenin gerektirdiği eğitimde başarılı olma yükümlülüğü öngörülmesi karşısında, bu kademelerde görevli yöneticilerin kazanılmış haklarının korunması amaçlanmıştır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 7: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

Geçici Madde 3. - Bu madde ile Bakanlık kadrolarının okul ve kurumlar bazında sabitleştiril-mesi karşısında mevcut kadrolar hakkında uygulanacak işlemler ve bu kadrolarda görev yapan per­sonelin özlük haklarına yönelik olarak uygulanacak esaslar düzenlenmektedir.

Madde 11.-Yürürlük hükmüdür.

Madde 12. - Yürütme hükmüdür.

T.C. Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 11.11.1997 Genel Müdürlüğü

Sayı: B.02.0.KKGI101-123914834

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA ,

Millî Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 28.10.1997 tarihinde kararlaştırılan "190 Sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki Cetvellerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim. Mesut Yılmaz Başbakan

GENEL GEREKÇE • Bilim ve teknolojide meydana gelen gelişmeler sonucunda ülkemizin teknik ve ara insan gü­

cü ihtiyacını karşılamak için yeni eğitim programlarının uygulanması, yeni bölümler ve okullar açılması zorunlu görülmektedir.

Eğitimi yaygınlaştırmaya dönük politikalar ve hızlı nüfus artışı, eğitimden yararlanmak iste­yenlerin sayısında her yıl büyük artışlar meydana getirmektedir.

Millî Eğitim Bakanlığı, eğitimden yararlanmak isteyen bu öğrenci kitlesine Eğitim ve Öğre­tim Hizmetleri Sınıfına dahil toplam 495 477 adet öğretmen kadrosuyla hizmet vermeye çalışmak­tadır. Ancak, 16.8.1997 tarih ve 4306 sayılı Kanunla zorunlu ilköğretimin 8 yıla çıkarılması sonu­cunda 1997-2000 yılları arasında 1 482 500 öğrencinin 6 ncı sınıftan itibaren zorunlu eğitime de­vamı sağlanacaktır ki mevcut kadro miktarı ile duyulan bu öğretmen gereksiniminin karşılanması­na olanak bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu öğrencilerimizin eğitim ve öğretime devamlarının sağ­lanmasıyla ilköğretim okullarında, 30 öğrenciye bir sınıf hedeflendiğinde 78 237 öğretmene gerek­sinim duyulacaktır. Bunun yanında eğitim sistemine yeni girecek öğrenci sayısındaki artışlar ile di­ğer eğitim kademelerindeki okullaşma oranındaki artışlardan kaynaklanan bütün branşlardaki öğ­retmen gereksinimini de ilave ettiğimizde 158 155 öğretmen kadrosuna gereksinim olduğu görül­mektedir.

Eğitim ve öğretim hizmetlerinin istenen ve hedeflenen düzeyde sürdürülebilmesi için 158 155 öğretmen kadrosunun ihdasında zorunluluk görülmektedir.

MADDE GEREKÇELERİ Madde 1. - Millî Eğitim Bakanlığı'nın taşra teşkilatında kullanılmak üzere (158 155) adet öğ­

retmen kadrosu ihdas edilmektedir. Madde 2. - Yürürlük maddesidir.

Madde 3. - Yürütme maddesidir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi . (S. Sayısı : 589)

Page 8: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

190 SAYILI GENEL KADRO VE USULÜ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARAR­NAMENİN EKİ CETVELLERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

TASARISI MADDE 1. - Millî Eğitim Bakanlığı'nın taşra teşkilatında kullanılmak üzere, ekli listede ye-

ralan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı cetvelin il­gili bölümüne eklenmiştir.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

A. Mesut Yılmaz Başbakan

Dev. Bakanı ve Başb. Yard. B. Ecevit

Devlet Bakanı V. C. Kavak

Devlet Bakanı Y. Seçkiner

Devlet Bakanı Prof. Dr. H. S. Türk

Devlet Bakanı R. Serdaroğlu Devlet Bakanı

Prof Dr. Ş. Gürel Devlet Bakanı V.

M. C. Ersümer Devlet Bakanı

R. Şahin Devlet Bakanı

C. Kavak Devlet Bakanı R. K. Yücelen Devlet Bakanı.

M. Baiallı İçişleri Bakanı M. Başesgioğlu Maliye Bakanı

Z. Temizel Bayındırlık ve İskân Bakanı

, Y. Topçu Ulaştırma Bakanı V.

R. Serdaroğlu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı

Prof. Dr. N. Çağan Enerji ve Tabiî Kay. Bakanı

M. C. Ersümer Turizm Bakanı

/. Gürdal

Millî Sav. Bak. ve Başb. Yard. /. Sezgin

Devlet Bakanı H. Özkan

Devlet Bakanı /. Saygın

Devlet Bakanı Prof. Dr. S. Yıldırım

Devlet Bakanı M. Gürde re

Devlet Bakanı V. Prof. Dr. Ş. Gürel

Devlet Bakanı M. Ydmaz

Devlet Bakanı B. Kara

Devlet Bakanı E. Aşık

Devlet Bakanı H. Gemici

Adalet Bakanı O. Sungurlu

Dışişleri Bakanı V. /. Talay

Millî Eğitim Bakanı H. Ulıığbay

Sağlık Bakanı H. İ. Özsoy

Tarım ve Köyişleri Bakanı M. Taşar

Sanayi ve Ticaret Bakanı Y.Erez

Kültür Bakanı /. Talay

Orman Bakanı E. Taranoğlu

Çevre Bakanı V. /. Gürdal

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 9: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 9 -

TASARIYA EKLİ CETVEL

Kurumu : Millî Eğitim Bakanlığı

Teşkilatı : Taşra

. . ' ' • ; • • İhdas Edilen Kadrolar

Serbest Tutulan

Sınıf Unvanı Derece Kadro Adedi Kadro Adedi Toplam

EÖH Öğretmen 1-9 158 155 - 158 155

Toplam 158 155 158 155

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun Ek 11 inci maddesi son fıkrasının değiştirilme­

sine dair kanun teklifimiz ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim.

Avni Akyol Yusuf Ekinci Bolu Burdur '

' ' • . ' i . •

GEREKÇE

2000'li yıllara yaklaştığımız, bilim ve teknolojinin baş döndürücü hızla geliştiği bilgi toplu­mu çağında, 10 milyonun üzerindeki eğitim ve öğretim çağındaki çocuk ve gençlerimize yaklaşık 450 000 öğretmenle eğitim ve öğretim hizmetleri verilmeye çalışılmaktadır.

Millî Eğitim Bakanlığının 1995 yılı verilerine göre, eğitim ve öğretim faaliyetlerinin'sağlıklı sürdürülmesi ve standartların yakalanması için 50 000'in üzerinde öğretmene ihtiyaç duyulduğu çeşitli platformlarda dile getirilmiştir. Ancak, 1995 yılında çeşitli branşlardan kullanım müsaadesi verilen 25 000 kadro için çeşitli branşlardan öğretmen alımı yapılabilmiştir.

Bilhassa okul öncesi, sınıf, Türk Dili ve Edebiyatı, İngilizce gibi branşlarda öğretmen yetişti­ren kurumlardan mezun potansiyel aday da ihtiyacı karşılayamaz, hale gelmiştir. Örneğin 1995-1996 öğretim yılı için 12 000 sınıf öğretmenine ihtiyaç varken, bu alanda eğitim fakültelerinin son sınıflarında 6 000 öğrenci bulunmaktadır. Bu öğrencilerin hepsinin mezun olup, atandıklarını dü­şündüğümüzde bile ihtiyacın % 50'si karşılanabilmektedir. Yukarıda belirtilen branşlarda da po­tansiyel aday durumu aynı olumsuzluğu göstermektedir.

Öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarından mezun olan potansiyel adaylarla eğitim ve öğretimdeki standartlar yakalanamazken, ekonomik göstergelerin olumsuzluğu, diğer bir ifadeyle enflasyonun artışına paralel olarak paranın alım değerinin düşmesi, öğretmenlerin en verimli yaş ve çağlarında emekli taleplerini arttırmıştır. Bu talep o kadar yoğunlaşmıştır ki 1995-1996 öğretim yılında emekli talebinde bulunan öğretmen sayısı 50 000'e yaklaşmaktadır. Özellikle okulöncesi ve sınıf öğretmenliği alanlarında şehir merkezlerinde bile öğrencilerimiz öğretmensiz kalmıştır. Emeklilik talebinin gerçek sebebini somut olarak belirlemek gerekirse, konunun tamamen maddi ağırlıklı olduğunu görmekteyiz. Şöyle ki, birinci derecenin 4 üncü kademesinde görev yapan bir öğretmenimizin eline ek ders ücreti dahil aylık 21 ilâ 23 milyon TL/arasında para geçmektedir. Ay­nı öğretmen emekliliği hak kazanarak emekli olması halinde eline 17-18 milyon TL. geçmektedir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 10: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 1 0 -

bu öğretmenimizin emekli olurken aldığı emekli ikramiyesini, çeşitli yollarla değerlendirmesi du­rumunda çalışmadan, fiilen çalıştığından fazla gelir elde etmektedir.

Bu ekonomik ağırlıklı düşünceyle, çalışan öğretmenlerimiz emekliliklerini talep etmektedirler. , Yukarıda da belirtildiği gibi bu talep o kadar yoğunlaşmıştır ki, Avrupa Topluluğuna üyelik

konusunda belli bir süreç yaşayacak olan ve Gümrük Birliğine girmiş bir Türkiye'nin, birlik üyesi ülkelerin her alanda standartlarım yakalamak zorunluluğu karşısında, bu standartları yakalamada­ki temel dinamikleri sağlayan eğitim ve öğretim hizmetlerini zamanında yerine getiremez hale ge­tirmiştir.

Konunun ciddiyeti ortadadır. Kısa sürede çözüm bulunmazsa, ülkemiz açısından ilerde telafi­si mümkün olamayacak olumsuzluklar yaşanacaktır.

Nasıl ki, Sosyal Sigortalar Kurumu ve Bağ-Kur'dan emekli olarak T.C. Emekli Sandığı işti­rakçisi bir kurumda çalışanlar, emekli maaşları kesilmeden çalışmalarını sürdürebiliyorsa, ilgili yükseköğretim kurumlarının yeterli potansiyel adayı yetiştirmesine ve idarece alınacak diğer ted­birlerin alınmasına kadar öncelikle Bakanlıkça tespit edilecek alanlarda ye nitelikteki emekli öğret­menlerin, emekli aylıkları kesilmeksizin göreve döndürülmeleri, eğitim ve öğretim hizmetlerinin sağlıklı yürütülmesi ve yarınımız için zorunlu görülmektedir.

BURDUR MİLLETVEKİLİ YUSUF EKİNCİ VE BOLU MİLLETVEKİLİ AVNİ AKYOL'UN TEKLİFİ

ı 5434 SAYILI T.C. EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNUN EK 11 İNCİ MADDESİNİN SON

FIKRASININ DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ MADDE 1. - 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun Ek 11 inci maddesi son fıkrası

aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Ancak, eğitim ve öğretim hizmetlerinin aksatılmadan yürütülmesi amacıyla, çalışma süreleri

ve atanacaklarda aranacak diğer nitelikler belirlenerek Millî Eğitim Bakanlığının teklifi ve Maliye Bakanlığı'nın uygun görüşü üzerine atanan emekli öğretmenler; mahiyeti itibariyle hizmetin görül­mesi mücbir bir sebebe dayandığı ve özel bir ihtisas gerektirdiği ilgili Bakanlığın teklifi ve Maliye Bakanlığı'nın mütalaası üzerine Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen yerlere tayin edilecekler hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz. Bu fıkra hükümlerinden, emeklilikten göreve dönmüş öğretmenler de yararlandırılır."

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanun Hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

, TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 21.5.1992 Tarih ve 3803 Sayılı Kanunla Değişik

176 ncı Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Teklifi ve Gerekçesi ekte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim. . Turhan Tayan

Bursa

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 11: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 11 -

GEREKÇE 21 inci yüzyılda gelişmiş ülkeler arasında yer alabilmenin önşartı bilgiye dayalı bir toplum

oluşturabilmeye bağlıdır. Bilgi toplumunu meydana getirecek genç kuşaklara millî ve çağdaş te­mellerde değer ve düşünceler ile üstün becerilerin kalıcı bir biçimde kazandırılması, ancak eğitim yoluyla mümkün bulunmaktadır. Bu sebeple, istenilen beceri ve değerlerin kazandırılması için ha­zırlanacak ileriye dönük programlarda, eğitim sisteminin çağdaş bir yapıya kavuşturulması yanın­da, eğitim çalışanlarının nitelik ve statülerinin iyileştirilmesi ve toplumda hayat boyu eğitim kav­ramının yerleştirilmesine özel önem verilmesi gerekmektedir.

Öğretmenlerin hayat boyu eğitim kavramını yerleştirmesi, öğrencilerini bilgi toplumunun bir üyesi haline getirmesi için yapmakta oldukları çalışmalar oldukça yoğun bir çabayı gerektirmektedir.

Öğretmenin ders ve çalışma yükü; ders hazırlama, araç-gereç hazırlama, nöbet, okuliçi toplan­tıları, sınıf rehber öğretmenliği, eğitsel kol çalışmaları, ders dışı sosyal ve kültürel faaliyetler, sınav kâğıdı, ödev okuma ve düzeltme gibi çalışmalarının tümünü kapsamaktadır.

Ek ders saat ücretinin günün ekonomik şartları ve verilen hizmetin karşılığı olarak yetersiz kalması, öğretmenlerin bu dersleri okutmakta istekli davranmamalarına genç yaşta emekli olarak en verimli çağlarında sistemin dışına çıkmalarına, dolayısıyla da öğretmen sıkıntısının çekilmesine ve eğitimin aksamasına neden olmaktadır.

Ek ders ücretinin gösterge rakamının yükseltilmesiyle öğretmenleri, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarında kadrosuz olarak sadece ders ücreti karşılığı görev yapan usta öğreticile­rin ve hizmetiçi eğitim kurs ve seminerlerinde ders vermekle görevlendirilen öğretmen ve diğer personelin durumları biraz daha iyileştirilmiş olacaktır. Böylece erken emeklilik de kısmen önlene­rek, öğretmen açığı kapatılmış, eğitimde niteliğin yükseltilmesine katkıda bulunulmuş olacaktır.

BURSA MİLLETVEKİLİ TURHAN TAYAN'İN TEKLİFİ 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNUN 21.5.1992 TARİH VE 3803 SAYILI

KANUNLA DEĞİŞİK 176 NCI MADDESİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 21.5.1992 tarih ve 3803 sayılı Kanun­la değişik 176 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 176. - Bu Kanunun değişik 89 uncu maddesine göre kendilerine ders görevi verilenle­re ders saat ücreti;

a) Gündüz öğretimi için 20 b) Gece öğretimi için 30 Gösterge rakamının bu Kanuna göre belirlenen maaş katsayısı ve taban aylığı katsayısı topla­

mı ile çarpımından oluşan miktardan az olmamak üzere, her yıl Ocak ayının ilk haftasında Bakan­lar Kurulunca tespit edilen miktarlar üzerinden ödenir.

Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim ve öğretim kurumlarında, kadrosuz olarak ders ücreti karşılığı görev verilen usta öğreticilerle, özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitim ve öğretim gör­düğü kurumlarda görevli öğretmen ve yöneticilere bu ücret, % 30 fazlasıyla ödenir.

Kurumların eleman yetiştirmek üzere açtıkları meslekî okullarda, eğitim merkezlerinde, kurs, seminer ve hizmetiçi eğitim faaliyetlerinde ücretle ders vermek üzere yükseköğretim kurumların­dan görevlendirilen öğretim elemanlarına 2914 sayılı Kanun hükümlerine göre, öğretmen ve diğer memurlara ise, gece ücreti üzerinden ders ücreti ödenir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi : (S. Sayısı: 589)

Page 12: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 1 2 -

2914 sayılı Kanun uyarınca ders ücreti alan öğretim elemanları dışında kalan yüksekokul ve akademi personelinin ders ücreti ile konferans ücretleri her yıl bütçe kanunlarında gösterilir.

GEÇİCİ MADDE 1. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1996 yılı sonuna kadar ders saat ücreti, 1 inci maddede belirtilen gösterge rakamının maaş ve taban aylığı katsayısı topla­mının çarpımından oluşan miktarlar üzerinden ödenir.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

"Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 32 nci Maddesine Bir Fıkra ile Aynı Kanu­na Bir Geçici Madde Eklenmesine Dair Kanun Teklifi ve gerekçesi ekte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim. ' ' ' . . ! Turhan Tayan

Bursa GENEL GEREKÇE

Öğretmenlik mesleği en yıpratıcı mesleklerden biridir. Ülkemizin en ücra köşelerinde çeşitli zorluklara ve mahrumiyetlere rağmen Devlet-Millet entegrasyonunu sağlayan tek meslek mensubu öğretmendir. Onun omuzlarında, ülkenin geleceğini hazırlama sorumluluğu ve yükümlülüğü vardır.

Öğretmenler, mesleğin özelliği ve önemi gereği, normal mesai saatlerinin dışına taşan bir ça­lışma temposu içinde olmak zorundadırlar. Okutmakla yükümlü oldukları ders saatlerinden çok, öğrencilerin seviyesini ve gelişim basamaklarını gözönünde bulundurarak verecekleri ders ve ko­nular için yapacakları inceleme ve araştırmalara ve buna uygun hazırlayacakları plan ve program­lara geniş zaman ayırmak, yorucu ve yıpratıcı çalışma yapmak zorundadırlar.

Ayrıca, işlediği konulardan öğrencilerin ne ölçüde yararlandığını ve bu bilgilerini pratiğe ne derecede uygulayabildiklerini ölçmek için yaptığı yazılı yoklama ve ödevlerin incelenmesi de nor­mal mesai saatlerinin dışında bir çalışmayı gerektirmektedir.

Öğretmenler; mevzuatlarında belirtilen ders görevlerinin yanında; ders araç-gereci hazırlama, nöbet, kurul ve zümre toplantıları, öğrenci kişilik hizmetleri, eğitici kol çalışmaları, danışmanlık hizmetleri, laboratuvar ve atölye hazırlık çalışmaları, veli ve çevre ilişkileri ve benzeri hizmetleri de yapmak ve yürütmek zorundadırlar.

Bu çalışma şartları içinde, bir de kalabalık sınıflarda ders vermenin güçlüklen ve ders görev­lerine ek olarak özel pedagojik sorumlulukları, öğretmenin psikolojik ve fizyolojik yönden yıpran­masına sebep olmaktadır. Ayrıca bu durum ses tellerinde bozukluk, varis, iş kazası v.b. meslek has­talıklarına yakalanma riskini yükseltmektedir.

Bu ağır ve riskli çalışma ve sorumluluğun karşılığında, öğretmenlerin her fiilî hizmet yılı için ayrıca 3 (üç) aylık bir sürenin fiilî hizmet müddeti zammı olarak hizmet süresine eklenmesi ve bu sürelerinin emeklilik yönünden de değerlendirilmesi gerekmektedir.

Böylece, geleceğimizin güvencesi olan çocuklarımızı yetiştirme görev ve sorumluluğunu ye­rine getirmek suretiyle Devletimizin bekâsının sağlanmasında ve milletimizin mutluluğunun ger­çekleştirilmesinde çok yorucu ve yıpratıcı çalışma temposu ile büyük hizmeti olan öğretmenlerimi­ze sağlanacak imkânla mesleğin cazibesi de artırılarak eğitimin niteliğinin yükseltilmesine katkıda bulunulmuş olacaktır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 13: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 1 3 -

, BURSA MİLLETVEKİLİ TURHAN TAYAN'IN TEKLİFİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNUN 32 NCİ MADDESİNE

BİR FIKRA İLE AYNI KANUNA BİR GEÇİCİ MADDE EKLENMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ ,

MADDE 1. - 8.6.1949 tarih ve 5434 sayılı. Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 32 nci maddesine aşağıdaki (j) fıkrası eklenmiştir.

İştirakçiler Hizmetin geçtiği yerler Eklenecek süre (Ay)

j) Öğretmenler Her tür ve derecedeki

Müdürler ve örgün ve yaygın eğitim 3

Müdür Yardımcıları kurumlan Yukarıdaki fıkra kapsamına giren iştirakçilerin fiilî hizmetlerine eklenecek süre, 5434 sayılı

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra çalışanların emeklilik işlemlerinde uygulanır. Fiilî hizmet müddeti zammından yararlanabilmek için kadın iştirakçilerin en az 20, erkek işti­

rakçilerin en az 25 yılını tamamlamış olmaları gerekir. GEÇİCİ MADDE- Bu Kanunun 1 inci maddesi kapsamına girenlerden halen görevde bulu­

nanlar ile emekli olanların talepleri üzerine, istedikleri süre kadar fiilî hizmet müddetinin her yılı için üçer ay olmak üzere hesap edilecek müddet, iştirakçilerin o tarihteki aylık emekli kesenek kar­şılıkları nazarı itibare alınarak, borçlandırılmak suretiyle fiilî hizmet müddetlerine eklenir.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin A bendinin 7/b fıkrasının değiştirilmesine ilişkin kanun teklifi ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur.

Gereğini saygıyla arz ederim. Hasan Dikici Zülfikar'İzol

, Kahramanmaraş Şanlıurfa M. Salih Katırcıoğlu Avni Doğan

Niğde ' Kahramanmaraş Mikail Korkmaz Cemalettin Lafçı

Kırıkkale Amasya Lütfü Esengün Mustafa Baş

Erzurum İstanbul Şevki Yılmaz Hüseyin Yıldız

Rize Mardin Ahmet Bilge Tevhit Karakaya

Ankara Erzincan Bülent Arınç Ersönmez Yarbay

Manisa Ankara Mustafa Köylü Fikret Karabekmez

İsparta Malatya

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 14: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

1 4 -

Hüsamettin Korkutata Bingöl

Kemal Albayrak Kırıkkale

Kemalettin Göktaş Trabzon

Murtaza Özkanlı Aksaray

İbrahim Halil Çelik Şanlıurfa

Mustafa Yünlüoğlu Bolu

İsmail Özgün Balıkesir

/. İlhan Sungur Trabzon

Musa Uzunkaya Samsun

Şaban Şevli Van

Prof. Dr. Mustafa Kamalak Kahramanmaraş

Ramazan Yenidede Denizli

Mehmet Emin Aydınbaş İçel

Mehmet Altan Karapaşaoğlu Bursa

Hanifl Demirkol Eskişehir

Memduh Büyükkılıç Kayseri

Nezir Aydın Sakarya

Veysel Candan Konya

Hüseyin Arı Konya

Muhammet Polat Aydın

Ömer Vehbi Hatipoğlu Diyarbakır

Lütfi Yalman Konya

T. Rıza Güneri Konya

Ömer Naimi Barım Elazığ

i Abdullah Arslan Tokat

Nurettin Aktaş Gaziantep

Ali Oğuz İstanbul

Saffet Benli İçel

İsmail Coşar Çankırı

M. Kemal Ateş Kilis

GEREKÇE Bilindiği gibi, dinî hizmetleri yerine getirmek üzere 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu

ile memleketimizde İmam - Hatip liseleri kurulmuştur. İmam-Hatip liseleri imamlık, hatiplik ve Kur'an kursu öğreticiliği gibi dinî hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştirmek üzere, Millî Eğitim Bakanlığınca açılan ortaöğretim sistemi içinde, hem mesleğe hem de yüksek­öğrenime hazırlayıcı programlar uygulayan öğretim kurumlarıdır.

Böylesine önemli bir eğitim kurumu olan imam-hatip liselerinde; genel lise derslerinin yanı sı­ra Kur'an bilimleri ve ilgili dersler de okutulmaktadır. Sözkonusu dersler; İlahiyat Fakültesi, İsla-mî İlimler Fakültesi ve Yüksek İslam Enstitüsünden mezun değerli öğretmenler tarafından veril­mektedir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 15: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 1 5 -

Mezkûr öğretmenler arasında Kur'an-ı Kerim'i tamamen ezberleyerek "Hafız" olan öğretmen­ler de bulunmaktadır.

Bu itibarla, Diyanet İşleri Başkanlığı kuruluşunda görevli olup, hıfzını tamamlayanlara veri­len bir derecenin hafız İmam-Hatip Lisesi meslek dersleri ile diğer öğretim kurumlarındaki Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerine de verilmesi hem aynı vasıftaki elemanlar arasında eşit­sizliği ortadan kaldıracak, hem de mukaddes kitabımız Kur'an-ı Kerim'i hıfzetmeye teşvik edici mahiyette olacaktır.

KAHRAMANMARAŞ MİLLETVEKİLİ HASAN DİKİCİ VE 45 ARKADAŞININ TEKLİFİ 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNUN 36 NCI MADDESİ "ORTAK HÜ­KÜMLER BÖLÜMÜ" A BENDİ 7/B FIKRASININ DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDAKİ

KANUN TEKLİFİ MADDE 1. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesi "Ortak Hükümler Bö­

lümü" A bendi 7/b fıkrası yeniden düzenlenerek aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. b) "Diyanet İşleri Başkanlığı kuruluşunda halen görevli bulunan ve yeniden göreve atanacak­

larla eğitim-öğretim hizmetleri sınıfında halen görevli bulunan ve yeniden atanacak olan İmam-Ha­tip Lisesi meslek dersleri öğretmenleri ve diğer öğretim kurumlarındaki Din Kültürü ve Ahlak Bil­gisi öğretmenlerinden hafız oldukları Diyanet İşleri Başkanlığınca tespit edilecek bir yönetmelik uyarınca belirlenenlere bir derece yükselmesi verilir. (Lisansüstü eğitim sebebiyle verilen derece ve kademe ilerlemesi bu fıkra gereğince verilen derece ilerlemesiyle birlikte uygulanamaz.)"

MADDE 2. - Bu Kanun yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 19 uncu Dönemden hükümsüz sayılan 2/1293 Esas Sayılı Kanun Teklifini İçtüzüğün 78 inci

maddesine göre yeniliyorum. Gereğini arz ederim. Saygılarımla.

Ahmet Kabil Rize

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA '

5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 32 nci Maddesine Bir Fıkra ile Aynı Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine Dair Kanun Teklifi ekte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim. İhsan Saraçlar ' Nevzat Ercan

DYP Grup Başkanvekili Sakarya Samsun

Turhan Tayan ' Hasan Basri Eler Bursa Edirne

Adnan Ekmen Fahri Gündüz SHP Grup Başkanvekili Uşak

Batman

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 16: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 1 6 -

Mehmet Kahraman Diyarbakır

Abdullatif Şener , Sivas

Algan Hacaloğlu İstanbul

Ahmet Kabil Rize

t Metin Emiroğlu *

Malatya

Cemal Özbilen Kırklareli

SelahattinKarademir Kahramanmaraş

Leyla Yeniay Köseöğlu İstanbul

Nurettin Tokdemir Hatay

Ahmet Bilyeli İçel

Süleyman Ayhan Çanakkale

Mustafa Doğan Gaziantep

Er gün Güner İstanbul

Turgut Tekin Adana

Hacı Filiz Kırıkkale

A.-Şeref Erdem Burdur

Osman Seyfı Nevşehir

GENEL GEREKÇE Öğretmenlik mesleği en yıpratıcı mesleklerden biridir. Ülkemizin en ücra köşelerinde çeşitli

zorluklara ve mahrumiyetlere rağmen Devlet-Millet entegrasyonunu sağlayan tek meslek mensubu öğretmendir. Onun omuzlarında, ülkenin geleceğini hazırlama sorumluluğu ve yükümlülüğü' vardır.

Öğretmenler, mesleğin özelliği ve önemi gereği, normal mesai saatlerinin dışına taşan bir ça­lışma temposu içinde olmak zorundadırlar. Okutmakla yükümlü oldukları ders saatlerinden çok, öğrencilerin seviyesini ve gelişim basamaklarını gözönünde bulundurarak verecekleri ders ve ko­nular için yapacakları inceleme ve araştırmalara ve buna uygun hazırlayacakları plan ve program­lara geniş zaman ayırmak, yorucu ve yıpratıcı çalışma yapmak zorundadırlar.

Ayrıca, işlediği konulardan öğrencilerin ne ölçüde yararlandığını ve bu bilgilerini pratiğe ne derecede uygulayabildiklerini ölçmek için yaptığı yazılı yoklama ve ödevlerin incelenmesi de nor­mal mesai saatlerinin dışında birçalışmayı gerektirmektedir.

Öğretmenler; mevzuatlarında belirtilen ders görevlerinin yanında; ders araç-gereci hazırlama, nöbet, kurul ve zümre toplantıları, öğrenci kişilik hizmetleri, eğitici kol çalışmaları, danışmanlık hizmetleri, laboratuvar ve atölye hazırlık çalışmaları, veli ve çevre ilişkileri ve benzeri hizmetleri de yapmak ve yürütmek zorundadırlar.

Bu çalışma şartları içinde, bir de kalabalık sınıflarda ders vermenin güçlükleri ve ders görev­lerine ek olarak özel pedagojik sorumlulukları, öğretmenin psikolojik ve fizyolojik yönden yıpran­masına sebep olmaktadır. Ayrıca bu durum ses tellerinde bozukluk, varis, iş kazası v.b. meslek has­talıklarına yakalanma riskini yükseltmektedir.

Bu ağır ve riskli çalışma ve sorumluluğun karşılığında, öğretmenlerin her fiilî hizmet yılı için ayrıca 3 (üç) aylık bir sürenin fiilî hizmet müddeti zammı olarak hizmet süresine eklenmesi ve bu sürelerinin emeklilik yönünden de değerlendirilmesi gerekmektedir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 17: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

_ 1 7 -

Böylece, geleceğimizin güvencesi olan çocuklarımızı yetiştirme görev ve sorumluluğunu ye­rine getirmek suretiyle Devletimizin bekasının sağlanmasında ve milletimizin mutluluğunun ger­çekleştirilmesinde çok yorucu ve yıpratıcı çalışma temposu ile büyük katkıları olan öğretmenleri­mize böyle bir imkân sağlanması ile ayrıca;

*• Öğretmenlik mesleğinin cazibesinin artmasına, * Mevcut öğretmenlerin hizmetlerinden daha çok yararlanılmasına,

* Ülke genelinde, öğretmenlerin dengeli olarak dağılımına, * Eğitimde niteliğin yükselmesine,

* îlk atama yoluyla öğretmen istihdamının azalmasına da katkıda bulunulmuş olacaktır.

ı RİZE MİLLETVEKİLİ AHMET KABİL'İN TEKLİFİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNUN 32 NCİ MADDESİNE

BİR FIKRA İLE AYNI KANUNA BİR GEÇİCİ MADDE EKLENMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - 8.6.1949 tarih ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 32 nci maddesine aşağıdaki (j) fıkrası eklenmiştir.

İştirakçiler Hizmetin geçtiği yerler Eklenecek süre (Av) j) Öğretmenler Her tür ve derecedeki

Müdürler ve örgün ve yaygın eğitim 3 Müdür Yardımcıları kurumları

Yukarıdaki fıkra kapsamına giren iştirakçilerin fiilî hizmetlerine eklenecek süre, 5434 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra çalışanlar ile bundan sonra çalışacakların emeklilik iş­lemlerinde uygulanır.

Fiilî hizmet müddeti zammından yararlanabilmek için kadın iştirakçilerin en az 20, erkek işti­rakçilerin en az 25 yılını tamamlamış olmaları gerekir.

GEÇİCİ MADDE - Bu Kanunun 1 inci maddesi kapsamına girenlerden halen görevde bulu­nanlar ile emekli olanların talepleri üzerine, istedikleri süre kadar fiilî hizmet müddetinin her yılı için üçer ay olmak üzere hesap edilecek müddet, iştirakçilerin o tarihteki aylık emekli kesenek kar­şılıkları nazarı itibare alınarak, borçlandırılmak suretiyle fiilî hizmet müddetlerine eklenir.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa Bir Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Ka­

nun Teklifim ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur. Gereğini arz ederim. j

Saygılarımla. '

İlhdn Sungur \ Şeref Malkoç Trabzon Trabzon

Türkiye Büyük Millet Meclisi . (S. Sayısı : 589)

Page 18: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 1 8 -

Prof Dr. Lâtif Öztek İbrahim Halil Çelik Samsun Şanlıurfa

Ahmet Karavar Cemalettin Lafçı Şanlıurfa Amasya

Abdullah Arslan Prof Dr. Mümtaz Ünaldı Tokat Konya

Abdullah Örnek Yozgat

GEREKÇE

Millî Eğitim Bakanlığı emekli öğretmenlere eğitim ön lisans programını bitirme hakkı vererek bitirenlerden 65 yaşını doldurmayanları tekrar göreve almış; son öğrenim durumlarına göre intibak­larını yapmış ve bu öğretmenler yeniden emekli olmuşlardır. Ancak 65 yaşını geçmiş bulunanların yaş haddi nedeniyle tekrar göreve alınmaları gerçekleştirilememiş, emsal öğretmenler arasında bir iki yaş nedeniyle eşitsizlik ortaya çıkmıştır. Teklif bu eşitsizliği gidermek ve 65 yaşın üstündeki eğitim ön lisans programını bitiren öğretmenlerin de intibaklarının düzeltilebilmesi imkânı vermek amacıyla hazırlanmıştır. ,

TRABZON MİLLETVEKİLİ İSMAİL İLHAN SUNGUR VE 8 ARKADAŞININ TEKLİFİ

TÜRKİYE CUMHURİYETİ EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

GEÇİCİ MADDE 203. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce; emekli olduktan sonra Millî Eğitim Bakanlığı tarafından tanınan eğitim ön lisans programını tamamlayan öğretmenlerin 65 yaş haddi nedeniyle yapılamayan intibakları son öğrenim durumlarına göre emsallerine uygun olarak düzeltilir.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Öğretmenlerimize her yılın Kasım ayında bir maaş tutarında ikramiye ödenmesini sağlamak amacıyla hazırlamış bulunduğum kanun teklifi, gerekçesi ile birlikte ilişikte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim. Dr. Yusuf Ekinci

Burdur -

GEREKÇE Millî Eğitimimizin aslî unsuru olan ve yeni nesillerin yetiştirilmesinde köy, kasaba demeden

fedakârca çalışan ve eğitim yolunda her türlü zorluğa katlanan öğretmenlerimize, yıllık kitap v.s. gibi ihtiyaçlarının kazandırılması yanında mesleğin cazibesini artırmak amacıyla her yıl öğretmen­ler gününden önce bir maaş tutarında ikramiye verilmesini sağlamak ve bu anlamlı günde onları onurlandırmak üzere işbu kanun teklifi hazırlanmıştır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 19: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 1 9 -

BURDUR MİLLETVEKİLİ YUSUF EKİNCİ'NİN TEKLİFİ

ÖĞRETMENLERE BİR MAAŞ İKRAMİYE VERİLMESİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - Genel ve Katma Bütçeli Kuruluşların Eğitim ve Öğretim Sınıfına dahil olup fi­ilen öğretmenlik yapanlara her yılın Kasım ayında bir maaş tutarında ikramiye ödenir. Ancak bu ikramiyenin tutarı dördüncü dereceden aylık alan bir öğretmenin aylık tutarından az olamaz.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli 1 Sayılı Cetvelin "IV Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı" İçin Öngörülen Ek Gösterge derece ve Rakamlarında Değişiklik Ya­pılması Hakkında Kanun teklifi ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim.

16.1.1997

Yusuf Ekinci Burdur

GEREKÇE Kamu hizmetlerinin sağlıklı, etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesinin, kamu hizmeti ya­

pan kurumların yasaların öngördüğü çerçevede iyi bir planlama doğrultusunda teşkilâtlanmaları ve yapıcı personel politikaları tespit ederek bunları hayata geçirmeleri ile mümkün olacağı bilinen bir gerçektir. Bu bağlamda, gelişmiş ülkeler arasında yer alabilmenin önşartının bilgiye dayalı bir top­lum oluşturabilmeye bağlı olduğu ve bilgi toplumunu oluşturacak genç kuşaklara millî ve çağdaş temellere dayanan değer ve düşünceler ile kalıcı üstün becerilerin kazandırılmasının, ancak eğitim yolu ile mümkün bulunduğunun da dikkate alınarak, Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı kapsa­mında görev yapan personelin yürütmekte olduğu kamu hizmetinin daha etkin ve verimli bir şekil­de sürdürülmesinin sağlanması amacıyla emek-ücret ilişkisi bütünlüğündeki aylık ve diğer özlük haklarında dengeli bir iyileştirme yapılması gerekli görülmektedir.

Teklifte, eğitim çalışanlarının aylık ve özlük haklarının iyileştirilmesine yönelik olarak yapı­lan değişikliklerde, diğer meslek mensuplarının çalışma şartları, ücretleri ve yararlandıkları maddî avantajlarla hakça bulunacak ölçüde karşılaştırılabilirlik özelliği dikkate alınmış, personelin kıdem ve öğrenim niteliği yanında, görevin önemi, görevlinin sorumluluk ye niteliği de ölçüt olarak alın­mıştır.

Diğer meslek grupları için giriş dereceleri esas alınarak belirlenen ek gösterge uygulamasın­dan, Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı kapsamında görev yapanların da yararlandırılmaları, ay­rıca, 1 inci derece için 3 600 ek gösterge rakamı öngörülerek, emekli keseneklerine yansıyan ora­nın artırılıp emekli aylıklarının da yükseltilmesi ayrıca, Anayasada, kanunlarda ve hukuk kuralla­rında yer alan eşitlik ilkesiyle ilgili hükümlere ters düşen uygulamalarda değişiklik yapılmak sure­tiyle, gerek eğitim çalışanları ile diğer meslek mensupları arasında, gerekse kendi aralarında bulu­nan eşitsizliklerin giderilerek sosyal huzurun tesis edilmesi amaçlanmıştır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 20: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

_ 20 -

BURDUR MİLLETVEKİLİ YUSUF EKİNCİ'NİN TEKLİFİ

14.7.1965 TARİH VE 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNA EKLİ 1 SAYILI CETVELİN "IV EĞİTİM VE ÖĞRETİM HİZMETLERİ SINIFI" İÇİN ÖNGÖRÜLEN

EK GÖSTERGE DERECE VE RAKAMLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. -657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli 1 sayılı cetvelin "IV Eğitim ve Öğ­retim Hizmetleri Sınıfı" için öngörülen ek gösterge derece ve rakamları aşağıdaki şekilde değişti­rilmiştir.

"IV. EĞİTİM VE ÖĞRETİM HİZMETLERİ SINIFI

Kadroları bu sınıfa dahil olanlardan

Derece 1 2 3 4 5 6 7 8

1227. 3 600

. 3 000 2 200 1 600 1200 1 000 900 800

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. \ MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Öğretmenlere fiilî hizmet zammına dair yasa teklifim, gerekçesi ile birlikte takdim edilmiştir.

Gereğini takdirlerinize saygılarımla arz ederim. Doç. Dr. Ali Uyar

Hatay GEREKÇE

Her insan dünyaya geldiği zaman toplumsal ve biyolojik özellikleriyle herhangi bir tip olarak yoğrulmaya, şekillenmeye hazırdır. İnsanın gelişmesi, mesleği, dünya ve devlet görüşü, davranışı; kısaca kişiliği, aileden, çevreden ve özellikle okuldan alacağı eğitim ve öğretime sıkısıkıya bağlı­dır. Bu nedenle eğitim ve öğretim insanı biçimlendiren en önemli ektendir, eğitim ve öğretimle şe­killenen tip, yani kişi, toplumunun gelecekte kazanacağı niteliklerin en büyük etkeni olacağına gö­re, eğitim ve öğretimi toplumun şekillenmesindeki önem ve yeri kolaylıkla anlaşılır. Bu bakımdan insan ve toplumun gelişmesinde, sosyal, siyasî, ekonomik ve kültürel biçimlenmesinde, özellikle okullarda verilen eğitimin ve öğretimin rolü çok büyüktür. .

Eğitim ve öğretim, demokratik rejimlerin en sağlam güvencesi, kalkınmanın, barışı koruma­nın en büyük etkenidir.

İnsan ve toplumun hayatında bu kadar önemli yeri olan eğitim ve öğretimin en önemli ve vaz­geçilmez unsuru öğretmendir. Öğretmen kendisine teslim edilen genç kuşaklan sosyal, siyasî, eko­nomik ve kültürel yönden şekillendiren, yönlendiren bir rehber; ufuklarını aydınlatan bir ışık, sön­mez bir meşaledir. Mesleğini icra ederken hiçbir fedakârlıktan kaçınmayan, maddî ve manevî sı­kıntılar sosyal, siyasî ve ekonomik stresler nedeni ile bunalan, yıpranan, vaktinden önce yaşlanan öğretmene yılda 90 gün fiili hizmet zammı verilmesi yerinde bir karar ve aynı zamanda bizi yetiş­tiren bu yüce değere verebileceğimiz güzel bir armağan olacaktır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 21: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 2 1 -

HATAY MİLLETVEKİLİ ALİ UYAR'İN TEKLİFİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNUN 32 NCİ MADDESİNE

BİR FIKRA İLE AYNI KANUNA BİR GEÇİCİ MADDE EKLENMESİNE DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. - 8.6.1949 tarih ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 32 nci maddesine aşağıdaki (i) fıkrası eklenmiştir.

İştirakçiler Hizmetin Geçtiği Yerler Eklenecek Süre f Ay'ı 1. Öğretmenler Her türlü derecedeki

Müdürler ve örgün ve yaygın eğitim 3 Müdür Yardımcıları kurumlan

Yukarıdaki fıkra kapsamına giren iştirakçilerin fiili hizmetlerine eklenecek süre, 5434 sayılı Kanun yürürlüğe girdiği tarihten sonra çalışanların emeklilik işlemlerinde uygulanır.

Fiili hizmet müddeti zammından yararlanabilmek için kadın iştirakçilerin en az 20, erkek işti­rakçilerin en az 25 yılını tamamlamış olmaları gerekir.

GEÇİCİ MADDE - Bu Kanunun 1 inci maddesi kapsamına girenlerden halen görevde bulu­nanlar ile emekli olanların talepleri üzerine, istedikleri süre kadar fiili hizmet müddetinin her yılı için üçer ay olmak üzere hesap edilecek müddet, iştirakçilerin o tarihteki aylık emekli kesenek kar­şılıkları nazarı itibare alınarak, borçlandırılmak suretiyle fiili hizmet müddetlerine eklenir.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 213 üncü Maddesinden Sonra Ge­

len "Zam ve Tazminatlar" Başlıklı Ek Maddesinin (B) Eğitim ve Öğretim Tazminatı Bölümünde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim.

16.1.1997 Yusuf Ekinci

Burdur

' . > . GEREKÇE

Teklifte, eğitim çalışanlarının aylık ve özlük haklarının iyileştirilmesine yönelik olarak yapı­lan değişikliklerde, diğer meslek gruplarının çalışma şartları, ücretleri ve yararlandıkları maddî avantajlarla hakça bulunacak ölçüde karşılaştırılabilirlik özelliği dikkate alınmış, personelin kıdem ve öğrenim niteliği yanında, görevin önemi, görevlinin sorumluluk ve niteliği de ölçüt olarak alın­mıştır.

Ayrıca, Anayasada, kanunlarda ve hukuk kurallarında yer alan eşitlik ilkesiyle ilgili hükümle­re ters düşen uygulamalarda değişiklik yapılmak suretiyle, gerek eğitim çalışanları ile diğer rneslek mensupları arasında, gerekse kendi aralarında bulunan eşitsizliklerin giderilerek sosyal huzurun te­sis edilmesi ve öğretmenlere ödenmekte olan tazminatların, diğer meslek mensuplarına ödenen taz­minatlara göre çok küçük oranlarda kalmasının doğurduğu huzursuzluğun giderilmesi ve yöneticiler ile öğretmenler arasında bulunması gereken ücret dengesinin sağlanması amaçlanmıştır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 22: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 2 2 -

BURDUR MİLLETVEKİLİ YUSUF EKİNCİ-NİN TEKLİFİ

4.7.1965 TARİH VE 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNUN 213 ÜNCÜ MADDESİNDEN SONRA GELEN ZAM VE TAZMİNATLAR BAŞLIKLI EK MADDESİ­

NİN (B) EĞİTİM, ÖĞRETİM TAZMİNATI BÖLÜMÜNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1.-657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 213 üncü maddesinden sonra gelen "Zam ve Tazminatlar" başlıklı ek maddesinin (B) Eğitim, Öğretim Tazminatı Bölümünün birinci fıkrası (a,b) bendleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve bu fıkradan sonra gelmek üzere bir fıkra ve bu fıkraya bağlı (a.b) bendleri eklenmiştir.

"a) 1-4 üncü derece kadrolarda bulunanlar için % 120'sine,

b) Diğer kadrolarda bulunanlar için % 110'una, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlarda eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı kapsa­

mında görev yapan müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarına ayrıca; a) Müdür ve başmüdür yardımcıları için % 25'ine, b) Müdür Yardımcıları için % 15'ine," MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı Maddesinin "Ortak Hü­

kümler" Bölümünün (C) Bendine 8 inci Fıkra Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifi ve gerekçesi ili­şikte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim. 16.1.1997 Yusuf Ekinci

Burdur GEREKÇE

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik'36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" bölü­münün (c) bendinin 1 ve 2 nci fıkrasında belirtilen hizmet sınıflarına girenlerin memurluğa girme­den önce veya memuriyetten ayrıldıktan sonra resmi veya özel müesseselerden yurtiçinde ve dışın­da mesleklerini ifa edenlerin memuriyete girmek isteyenlerin meslekleri ile ilgili geçen bu hizmet sürelerinin bir kısmı memuriyette geçmiş sayılarak değerlendirilmektedir. Ancak meslekleri itiba­riyle Türk vatandaşı olup da mesleklerini yurtdışında Türk kültürüne hizmet eden öğretmenlerimiz ve zorunlu göçe tabi tutulan soydaşlarımızdan Türk vatandaşlığına geçenlerin yurtdışında Türk kül­türüne hizmet etmiş bulunanların ise bu hizmetleri değerlendirilmemektedir. Diğer taraftan, 657 sa­yılı Devlet Memurları Kanununun değişik 1897 sayılı Kanunla değişik Ek Geçici 2 nci maddesi ile 30.11.1970 - 1.3.1975 tarihleri arasında göreve alınanların (C) bendi (k) fıkrasına göre Türk kültü­rüne hizmet edenlerin hizmetleri değerlendirilmiş bu tarihten sonra zorunlu göçe tabi tutulan ve Türk vatandaşlığına geçmiş bulunanların hizmetleri değerlendirilememiştir.

Bu .durum karşısında yabancı memleketlerde öğretmen olarak Türk kültürüne hizmet eden Türk vatandaşları ile sonradan Türk vatandaşlığına geçenlerin yurtdışında öğretmenlikte geçen hiz­metlerinin değerlendirilerek bu durumda bulunan vatandaşlarımızın mağduriyetlerinin giderilmesi sağlanmıştır, j

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 23: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 2 3 -

BURDUR MİLLETVEKİLİ YUSUF EKİNCİ'NİN TEKLİFİ

14.7.1965 TARİH VE 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNUN 36 NCI

MADDESİNE BİR FIKRA EKLENMESİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" bölümünün (C) bendine aşağıdaki 8 inci fıkra eklenmiştir.

"8. Yabancı memleketlerde Öğretmen olarak Türk Kültürüne hizmet eden Türk vatandaşları ile sonradan Türk vatandaşlığına geçenlerden Devlet memuru olmuş olanların, yurtdışında öğretmen­likte geçen hizmetlerinin 12 yılı geçmemek üzere 2/3'ü her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yı­lı bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.

Yurtdışında geçen hangi hizmetlerin Türk Kültürüne hizmetten sayılacağı ve buna ilişkin di­ğer hususlar Millî Eğitim Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığı tarafından birlikte hazırlanacak yönetmelikle tespit olunur." r

GEÇİCİ MADDE 1. - Yabancı memleketlerde öğretmen olarak Türk Kültürüne hizmet eden Türk vatandaşları ile sonradan Türk vatandaşlığına geçenlerden 1.3.1975 tarihinden bu Kanun ya­yımı tarihine kadar olan süre içinde Devlet Memurluğuna girenler hakkında bu Kanunun 1 inci maddesi hükümleri uygulanır."

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. > "

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı Maddesinin Ortak Hüküm­

ler Bölümünün (C) bendinin 5 inci Fıkrasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun teklifi ve ge­rekçesi ilişikte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim. 16.1.1997 Yusuf Ekinci

l Burdur GEREKÇE

Kamu hizmetlerinin sağlıklı, etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesinin, kamu hizmeti ya­pan kurumların yasaların öngördüğü çerçevede iyi bir planlama doğrultusunda teşkilatlanmaları ve yapıcı personel politikaları tespit ederek bunları hayata geçirmeleri ile mümkün olacağı bilinen bir gerçektir. Bu bağlamda, gelişmiş ülkeler arasında yer alabilmenin önşartının bilgiye dayalı bir top­lum oluşturabilmeye bağlı olduğu ve bilgi toplumunu oluşturacak genç kuşaklara millî ve çağdaş temellere dayanan değer ve düşünceler ile kalıcı üstün becerilerin kazandırılmasının, ancak eğitim yolu ile mümkün bulunduğunun da dikkate alınarak, Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı kapsa­mında görev yapan personelin yürütmekte olduğu kamu hizmetinin daha etkin ve verimli bir şekil­de sürdürülmesinin sağlanması amacıyla emek-Ucret ilişkisi bütünlüğündeki aylık ve diğer özlük haklarında dengeli bir iyileştirme yapılması gerekli görülmektedir.

Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğüne bağlı ve denetiminde fa­aliyetlerini sürdüren ve resmî okullarda uygulanan eğitim programlarına paralel eğitim veren özel okullarda öğretmen ve yöneticilik yapanların Millî Eğitim Bakanlığı emrinde memuriyete kabul edilmeleri halinde eğitimin bütünlüğü kapsamında verdikleri hizmet açısından özel okul ve dersha­nelerde geçen hizmet sürelerinin tamamı kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinde değerlen­dirilmesi gerekmektedir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 24: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 2 4 -

BURDUR MİLLETVEKİLİ YUSUF EKİNCİ'NİN TEKLİFİ

14.7.1965 TARİH VE 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNUN 36 NCI

MADDESİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ MADDE 1. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" bö­

lümünün (C) bendinin 5 inci fıkrasının birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Özel okul ve dershanelerde öğretmenlik veya yöneticilik yaptıktan sonra Millî Eğitim Bakanlığı

emrinde memuriyeti kabul edenlerin özel okul ve dershanelerde geçen hizmet sürelerinin her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir."

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa Ekli I Sayılı Cetvelin "I. Genel İdare

Hizmetleri Smıfı"nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun teklifi ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur. Gereğini arz ederim. '

Yusuf Ekinci Burdur

' GEREKÇE Kamu personeli için öngörülen ek gösterge rakamlarının hizmet sınıfları, görev türleri ve ay­

lık alınan dereceler dikkate alınarak belirlendiği dikkate alındığında; Talim ve Terbiye Kurulu üye­lerinin uhdelerinde bulunan sorumluluk ve görevlerin kapsamı bağlamında bugün için yararlandı­rıldıktan ek gösterge rakamlarının düşük olduğu görülmekte olup, bu durumun ortaya çıkardığı olumsuzlukların giderilerek görevlerini daha etkin ve verimli bir şekilde sürdürmelerinin sağlan­ması açısından bu değişiklik gerekli bulunmuştur.

BURDUR MİLLETVEKİLİ YUSUF EKİNCİ'NİN TEKLİFİ

14.7.1965 TARİH VE 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNA EKLİ I SAYILI CETVELİN "I-GENEL İDARE HİZMETLERİ SINIFP'NDA DEĞİŞİKLİK

YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ MADDE 1. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli I Sayılı Cetvelin "I. Genel İdare

Hizmetleri Sınıfı" bölümünün (f) kısmında geçen "Talim ve Terbiye Kurulu Üyesi" ibaresi bu kı­sımdan çıkarılmış ve (d) kısmındaki "Türk Patent Enstitüsü Başkanı" ibaresinden sonra gelmek üzere "Talim ve Terbiye Kurulu Üyesi" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. : MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa Ekli I Sayılı Cetvelin " Genel İdare

Hizmetleri Sınıfı"nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun teklifi ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur. Gereğini arz ederim.

Yusuf Ekinci Burdur

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 25: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 2 5 - .

GEREKÇE Millî Eğitim Bakanlığı daha önce merkez teşkilâtı birimlerince kullanılan yetkilerden icraya

yönelik işlerden çoğunu il millî eğitim müdürlüklerine devretmiştir. Bu yetki devri sonucunda il millî eğitim müdürlüklerimizin artan görev, yetki ve sorumlulukları bağlamında emek-ücret ilişki­si kurulmamıştır. Dolayısıyla külfet-nimet dengesi kurulması bakımından bu müdürlerimizin özlük haklarının iyileştirilmesi gerekli görülmektedir.

Ayrıca, ek gösterge rakamlarının günümüz şartlarına uygun olarak yükseltilmesi ile persone­lin daha etkin ve verimli bir şekilde görev yapmasının sağlanması amaçlanmıştır.

BURDUR MİLLETVEKİLİ YUSUF EKİNCİ'NİN TEKLİFİ 14.7.1965 TARİH VE 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNA EKLİ I

SAYILI CETVELİN "I-GENEL İDARE HİZMETLERİ SINIFFNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli I Sayılı Cetvelin "I. Genel İdare Hizmetleri Sınıfı" (d) kısmındaki "Türk Patent Enstitüsü Başkanı" ibaresinden sonra gelmek üze­re "İl Millî Eğitim Müdürü" ibaresi eklenmiş, ek gösterge rakamları da 10 000'e yükseltilmiştir.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA . 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununun bazı maddelerinin değişikliğine dair kanun teklifi ve

gerekçesi ektedir. Gereğini arz ederim.

Ali Günaydın Konya

GEREKÇE

Son yıllarda ilk ve ortadereceli okullarda öğretim yılı içinde emekli olma talebiyle başvurarak görevinden ayrılan öğretmenlerin yerine yetişmiş eleman bulmak mümkün olmadığı için eğitim-öğretim ciddi surette aksamaktadır. Emeklilik eğilimi sebepleri konusunda yapılan araştırma sonu­cu edinilen kanaate göre hazırlanan 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununun bazı maddelerinin de­ğiştirilmesine dair kanun taslağının soruna büyük ölçüde çözüm getireceği düşünülerek işbu kanun teklifi hazırlanmıştır.

Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve orta dereceli okullarda öğretim yılı içinde emekli olma tale­biyle başvurarak görevlerinden ayrılan öğretmenlerin kısa zamanda kadrosu dol durul amadığı için eği-tim-öğretim ciddi surette aksamakta, kaybedilen zaman telafi edilememektedir.

Kısaca arzedilen bu eğilimin sebeplerinin tespiti için yaptırılan araştırmada, en önde gelen etken olarak emeklilik ikramiyesinin enflasyon karşısında giderek küçüldüğü ve satınalma gücünün azal­makta olduğu düşünülerek biran önce bu ikramiyeyi alıp değerlendirmek istedikleri anlaşılmıştır. Bu arzuyu takip eden ikinci neden ise emeklilikte ele geçen emekli aylığı ile fiilen çalışma sırasında ele geçen miktarın arasındaki farkın az olmasından kaynaklanmaktadır. Emekli olmak suretiyle ikinci bit­iş yerinde çalışılmasa ve ücret alınmasa bile fazla kayıplarının olmadığı düşünülmektedir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 26: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 2 6 -

Bunların dışındaki gösterilen sebepler, daha küçük nispetlerde ve kişilerin özel tercihlerine bağlı olarak iradelerini etkilemiştir.

Öğretmenlik mesleği için erken sayılan bu emeklilik seyrini durdurmak veya en azından ge­ciktirmek için;

1. 20 fiilî hizmet yılını dolduran bayan, 25 fiilî hizmet yılını dolduran erkek öğretmenlerin is­temeleri halinde emeklilik ikramiyeleri ödenerek hizmete devamının sağlanması,

2. Ek Ders Ücretlerinin artırılması ve bütün öğretmenlere standart sayıda ek ders hakkı veril- . mesi (ilkokul sınıf öğretmenlerine uygulanmakta olan haftalık 10-12 saatlik standart ek ders ücre­ti imkânının branş öğretmenlerine de tanınması),

3. Eğitim-Öğretim tazminatlarının artırılması cihetine gidilmesi, gibi tedbirler düşünülebilir. Emeklilik ile ilgili bir başka husus da, emekliye ayrılış zamanının tespiti konusudur. Eğitim-

Öğretim faaliyetleri devam ederken öğretmenlerin emekliye ayrılması bazı sıkıntıları da beraberin­de getirmektedir. Örneğin, eğitim-öğretim hizmetleri aksamakta, ayrılan öğretmenin yeri kısa za­manda doldurulamamaktadır. Bu tür olumsuzlukların giderilmesi için emeklilik müracaatlarının ve ayrılış işlemlerinin okulların tatil aylarına teksif edilmesi hususunda bir çözüm olarak 5434 Sayılı' Emekli Sandığı Kanununun 89 ve 91 inci maddelerindeki ilave Kanun taslağının kanunlaşması dü­şünülerek takdirlerinize arz olunmuştur.

KONYA MİLLETVEKİLİ ALİ GÜNAYDIN'İN TEKLİFİ

TÜRKİYE CUMHURİYETİ EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNUN BAZI MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. — 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra ilave edilmiştir.

"Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve orta dereceli okullarda, öğretmen kadrolarında fiilen gö­rev yapmakta olan öğretmenlerden bayanlarda 20 yıl erkeklerde 25 yıllık emekliliğe tabî hizmeti olanlara talepleri halinde, hakettikleri emeklilik ikramiyesi emekli olması aranmaksızın kendisine ödenir."

MADDE 2. -Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 91 inci maddesi (b) bendinin parantez içinde ilk cümle olarak aşağıdaki cümle eklenmiştir.

Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve orta dereceli okullarda görevli öğretmenlerin yılı içinde vaki emeklilik talepleri halinde, emekliliğe karar alınsa bile ilişiği öğretim yılı sonunda kesilir ve emeklilik maaşı takip eden ay başında başlar.

MADDE 3. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 4. - Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ. BAŞKANLIĞINA 3797 ve,657 Sayılı Kanunlarla 190 sayılı kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapılması­

na dair kanun teklifimiz ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur. Gereğini arz ederiz.

Saygılarımızla.

Halil Çalık Sema Pişkinsüt Tuncay Karaytuğ Kocaeli Aydın Adana

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 27: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 27 -

GENEL GEREKÇE İlköğretim müfettişliğinin geçmişi, 1840'lı yılların ortalarına kadar uzanır. Başka biçimde söy­

lemek gerekirse, bu topraklarda, temel eğitim alanında hizmet verenler arasında ilköğretim müfet­tişlerinin de yerlerini almalarının üzerinden 150 yıl geçmiştir. Onlar, 150 yıl önce, okullara "mu­in" (yardımcı) olarak görevlendirilmişlerdi. Kendilerine "mekteb-i nfuin" (okulların yardımcıları) denirdi. Görevleri temel eğitime yardımla sınırlıydı. Denetim görevi, "il eğitim kurullan"nın üye­leri tarafından yerine getirilirdi.

1910'da çıkarılan bir yönetmelik; soruşturma, denetim ve aydınlatma görevlerini de ilköğre­tim müfettişlerine yüklemişti.

İçinde bulunduğumuz yüzyılın başlarından bu yana Devlet; ilköğretim.müfettişlerine işlevle­rinin dışında görevler yüklemiş, onları, eli, gözü, kulağı gibi kullanmıştır: Köylerde yaptırılacak okulların yerlerini ilköğretim müfettişleri saptamıştır. Bu okulların kaç öğrenciye hizmet verecek­leri, her birinin kaç derslikli olacağı, ilköğretim müfettişleri tarafından belirlenmiştir. Köy okulla­rının yapımının her aşamasında oluşabilecek olumsuzluklardan ilköğretim müfettişleri sorumlu tu­tulmuşlardır. Eğitim ve öğretimin fiziksel ortamının denetimi, onların omuzlarına bindirilmiştir. "Meclis-i Kebir-i Maarifin (Büyük Eğitim Kurulu'nun) onaylamadığı kitapların okullarda okun­maları, ilköğretim müfettişleri eliyle engellenmiştir. Halkın aydınlatılması, eğitim ve öğretim ko­nusunda bilgilendirilmesi sorumluluğu, ilköğretim müfettişlerine verilmiştir. "Genel eğitim müfet-tişleri"nin bulunmadığı yerlerde onların görevlerinin yerine getirilmesinden ilköğretim müfettişle­ri sorumlu tutulmuştur. Onların, öğrencilerin sağlık durumlarını denetlemekle, öğretmenleri, gerek­tiğinde ödüllendirmek ya da cezalandırmakla yükümlü tutuldukları dönemler yaşanmıştır. Görev bölgelerini istatistiksel ve toplumsal açıdan, nüfus, ekonomik durum, yaşam biçimi... yönünden in­celeme, sonuçlarını yıllık raporlara yazma, öğretmenlerin ve öteki eğitim çalışanlarının aylıklarını zamanında almalarını, okullarda kitaplıklar kurulmasını sağlama, ders kitaplarının ederlerinin üs­tünde satılmasını önleme gibi görevlerin ilköğretim.müfettişlerinin görevleri arasında sayıldığı sü­reler kısa değildir. Bu olgu; ilköğretim müfettişlerinin, tıpkı bugün olduğu gibi, geçmişte de çileli bir işi başarmak, "müfettiş"lik yanında öğretmenlerle yöneticilerin işlevlerini de yüklemek zorun­da bırakıldıklarını göstermektedir.

İlköğretim müfettişlerinin görevleri zamanla azalmamış, çoğalmıştır. Uzun, titiz ve yorucu bir çalışma sonucunda bile bu görevlerin eksiksiz bir dökümünün yapılabileceği kuşkuludur.

İlköğretim müfettişlerinin; görevlerini evlerinde, hafta sonlarında, resmî tatil günlerinde de sürdürmek zorunda bırakılan çok az sayıdaki kamu görevlileri arasındadır. Onlar; dinlenmeyi, ge­celerin ilk yarısında uyumayı, evleri ile, eşlerinin ve çocuklarının sorunları ile ilgilenmeyi çoktan unutmuşlardır.

Bu derece yoğun çalışmanın ilköğretim müfettişlerine sağladığı aylık gelir, insanca yaşanabi­lecek bir evin kirasını bile karşılayabilecek düzeyde değildir. Okullarda verilen derslerin niteliğine doğrudan hiç bir katkıları bulunmayanlara, hiç derse girmeyenlere ödenen ek ders ücreti; temel iş­levi sürekli olarak girdiği derslere nitelik kazandırmak olan bu meslek grubundan esirgenmektedir. Millî Eğitim Bakanlığı Bakanlık müfettişleri ile gördükleri eğitim, yaptıkları işin niteliği ve önemi gibi ücreti etkileyen yönlerden hiç bir farkları bulunmadığı halde, onlara göre daha düşük ek gös­terge üzerinden aylık, daha düşük oranda tazminat, daha az yan ödeme almaları, eşitlik ilkesine ay­kırı bir uygulama karşısında bulunduklarının kanıtıdır. İşte bu yasa önerisinin amacı; bu haksızlı­ğı, bu eşitsizliği ortadan kaldırmaktır. Ortadan kaldırılması amaçlanan bu haksızlık, bu eşitsizlik, konu ile ilgili olan herkes tarafından bilinmektedir. Nitekim, Galip Karagözoğlu tarafından yapılan

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 28: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 2 8 -

bir araştırmaya göre, "ilköğretim müfettişlerinin, Bakanlık Teftiş Kuruluna bağlanması gerektiği konusunda öğretmen, ilköğretim müdürü ve denetmenler arasında bir görüş birliği vardır." (Aydın, Doç. Dr. Mustafa, Çağdaş Eğitim Denetimi, İM Eğitimi Araştırma Yayın Danışmanlık A.Ş., 2. Baskı, Ankara, 1986, sayfa: 154) Öte yandan, Millî Eğitim Personel Kanunu Tasarısı ile 14 ve 15 inci Millî Eğitim şuralarının kararlarında ilköğretim müfettişliği ile Bakanlık müfettişliğinin birleş­tirilmesi öngörülmektedir.

İlköğretim müfettişleri ile Bakanlık müfettişleri arasında yapılan ayrım, hiç bir haklı gerekçe­ye dayanmamaktadır: Bakanlık müfettişlerinin gördükleri eğitim, ilköğretim müfettişlerininkinden daha uzun kapsamlı değildir. Bakanlık müfettişlerinin hizmetiçi eğitim yoluyla özel olarak yetişti­rildikleri, böylece, ilköğretim müfettişlerine oranla daha nitelikli kamu görevlileri konumuna yük­seltildikleri de söylenemez. İlköğretim müfettişleriyle Bakanlık müfettişlerinin yaptıkları işler ara­sında hiç bir nitelik farkı yoktur. Aynı görevlerin daha olumsuz koşullarda yapılanları, ilköğretim müfettişlerinin payına düşmektedir. Görev ile yetki dengesizliğinin doğurduğu olumsuzluklardan -daha çok- ilköğretim müfettişleri etkilenmektedir. "Cumhuriyet"in, ömrünün önemli bir bölümünü köyde geçiren, "mezarı köyde" olan kamu görevlilerinin, öğretmenlerin en yakın yardımcıları, il­köğretim müfettişleridir. Görev sırasında ve görev dolayısıyla, iyice daralan bütçelerinden harca­dıklarını aylarca, kimi zaman yıllarca alamayanlar, ilköğretim müfettişleridir. Yükümlülüklerini yerine getirirken sağlığı bozulan, yaşamı ciddi biçimde "risk" altına giren kamu çalışanları arasın­da ilköğretim müfettişleri de vardır. Onlar, nice meslektaşlarını göreve giderken, görev başında yi­tirmişlerdir.

İşe girmeden önce ve iş içinde yetişme, yapılan işin niteliği açısından aralarında hiç bir fark bulunmayanların "statü"l erinde yaratılan farklılık; hukukla, kamu yararıyla ve hizmetin gerekleriy­le bağdaştırılamaz. Oysa uygulamada ilköğretim müfettişleri "eğitim ve öğretim", Bakanlık müfet­tişleri ise "genel idare" hizmetleri sınıfı içine sokulmuştur. Bulunulan sınıflardaki farklılık, ek gös­terge farklılığı yaratmıştır: Bakanlık müfettişlerinin ek göstergelerinin üst sınırı 3600 iken, ilköğ­retim müfettişlerininki 3000'de dondurulmuştur. İlköğretim müfettişleri dışında "genel idare hiz­metleri sınıff'nda bulunmayan 3600 ek göstergeden yararlanma şansı elinden alınan hiç bir müfet­tiş yoktur. Bu durum, ilköğretim müfettişlerinin (hem görevleri sırasında, hem de emeklilik döne­minde) genel olarak tüm denetim görevlilerinden, özel olarak da Bakanlık müfettişlerinden daha önemsiz meslek mensupları konumunda bırakılmaları sonucunu doğurmuştur. Çünkü, 25.7.1995 günlü Resmî Gazete'de yayımlanan 562 sayılı Kanun Hükmünde Kararname; ek göstergeleri 3600 ile 6400 arasında onların emekliliğe yansıyan tazminat oranlarını önemli ölçüde artırmıştır. Sözko-nusu oranları; ek göstergeleri 3600 ve 6400 arasında olanların emekli ikramiyelerine 1996'da %40, 1997'de %60, 1998'de %75; emekli aylıklarına da 1996 ve sonrası için %75 olarak yansıtılacaktır. Ek göstergeleri 2200 ile 3600 arasında olanların emekli aylıklarıyla ikramiyelerini etkileyecek olan tazminat oranları ise 1996 ve ondan sonraki yıllarda %40 düzeyinde dondurulmuştur. Emekliliğe yansıyan tazminat oranlan yönünden en ayrıcalıklı kesim, ek göstergeleri 6400 ve daha çok olan-. lardır. Bunların emekli ikramiyelerine yansıtılacak tazminat oranları 1996'da %50, 1997'de %75, 1998 ve daha sonraki yıllarda %İ00; emekli aylıklarına yansıtılacak tazminat oranı ise 1996 ve onu izleyen yıllarda %100'dür. Görülüyor ki ek göstergeye yüksekliği, emekliliğe de yansıyan önemli parasal ayrıcalıklara kaynaklık etmektedir. İlköğretim müfettişleriyle Bakanlık müfettişleri arasın­da (ek gösterge yönünden) yaratılan farklılığın başlıca nedenlerinden biri, sınıflarının farklı olma­sıdır. Bu farklılık, 657 sayılı Yasa'nın sözüne ve özüne aykırı olarak, ilköğretim müfettişlerinin "eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfTna alınmış bulunmalarından doğmuştur. Oysa "eğitim ve öğ­retim hizmetleri sınıfı", "... bu Kanun kapsamına giren kurumlarda eğitim ve öğretim vazifesiyle

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 29: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 2 9 -

görevlendirilen öğretmelileri kapsar." Bu, yasa hükmüdür. İlköğretim müfettişleri, "... eğitim ve öğretim vazifesiyle..." değil, bu "vazife'nin amaca uygun biçimde yürütülüp yürütülmediğini de­netlemekle yükümlüdürler. "Eğitim ve öğretim"in yürütücüsü değil, denetleyicisi, yardımcısı ve yol göstericisidirler. "Eğitim ve öğretim görevi yapan"ın kendisi değil, destekçi sidirler. Bu neden­le Bakanlığın örgüt ve görevlerine ilişkin 3797 sayılı Yasa'da "Teftiş Kurulu Başkanlığı", "danış­ma ve denetim birimleri" arasında sayılmıştır.(m. 26)

Yukarıda sayılanlar dışında; inceleme, soruşturma, yol gösterme ve denetleme hizmetlerinin "bütünlüğünün" sağlanması, eşgüdümlü (koordineîi) biçimde yürütülmesi, hizmetin yerine getiril­mesi sırasında kullanılacak ölçütlere genellik ve nesnellik kazandırılması, yerel etkilerin hizmetin yansızlığına, bağımsızlığına, özerkliğine ve nesnelliğine verebileceği zararların azaltılması... zo­runluluğu da ilköğretim müfettişliği ile Bakanlık müfettişliğinin birleştirilmesini kaçınılmaz duru­ma getirmiştir.

Öneri, bu amaçlarla verilmekte ve hizmetin gereklerine uygun bulunmaktadır.

MADDE GEREKÇELERİ t

Madde 1. - Madde, ilköğretim müfettişliği ile Bakanlık müfettişliğinin birleştirilmesini amaç­lamaktadır. Birleştirme, inceleme, soruşturma ve denetleme, hizmetlerinin bütünlüğü ilkesine uy­gun bulunmaktadır. Bu hizmetlerin ve müfettişlik görevinin yapıldığı alanın ülke, bölge ya da il ol­ması, müfettişler arasında herhangi bir ayırımın gerekçesi olarak kullanılamayacak, Teftiş Kuru­lu'nun ve müfettişlerin görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma yöntemlerini belirlemesi öngörü­len tüzüğe, müfettişler arasında görevlerinin ya da görev yerlerinin niteliği ve sınırları nedeniyle herhangi bir ayrım yapılmasına elverişli olan, izin veren hükümler konamayacaktır. Tüzük; Teftiş Kurulu'nun ve müfettişlerin görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma yöntemlerini düzenlerken, bu madde ile belirlenen "ölçütü" (kıstası, kriteri) kullanacaktır. Ölçüt belli ve açıktır: Görev yerle­ri, görev alanları, görevlerinin nitelikleri ne olursa olsun müfettişler arasında herhangi bir ayırımın yapılmaması. Böylece; inceleme, soruşturma, yol gösterme (rehberlik) ve denetleme (teftiş) hiz­metlerinin "bütünlüğünün", nesnelliğinin, yansızlığının sağlanması, yerel güç odaklarının olumsuz etkilerinden kurtarılması, ilköğretim müfettişlerinin "statü"lerinin- hizmetin niteliğine ve önemine uygun biçimde- iyileştirilmesi yolunda önemli bir adım atılmış olmaktadır. Daha çok yansızlık, da­ha çok bağımsızlık, daha çok özerklik, daha çok nesnellik isteyen denetim hizmetlerine karışan yö­netim birimlerinin sayısı, bu madde ile azaltılmaktadır: Hem Bakanlığın, hem valiliklerin etkiledi­ği hizmet, valiliklerin etkilerinden kurtarılmaktadır. Uygulamaları denetlenen yönetim birimleri­nin; denetleyicilerin üstü durumunda bulunmaları, inceleme, soruşturma ve denetim hizmetlerinin amacına uygun biçimde yürütülmesini engelleyebilirle gücü ile donatılmaları gibi bir "garipliğin" etkisi azaltılmaktadır.

Madde 2. - İlköğretim müfettişliği ile Bakanlık müfettişliğinin birleştirilmesinin doğal sonu­cu; "ilköğretim müfettişi", "ilköğretim müfettişliği", "ilköğretim müfettişleri kurulu", "ilköğretim müfettişleri kurulu başkanlığı" ve "ilköğretim müfettişleri kurulu başkanı" ibareleri ile ilköğretim müfettişlerini ilgilendiren bütün düzenlemelerin yürürlükteki yasalarla yasa gücündeki kararname­lerin metinlerinden çıkarılmasıdır. Maddenin amacı; yasa ve yasa gücündeki kararnamelerde ge­çen, ilköğretim müfettişliğinin korunmasını sağlayan, Bakanlık müfettişliği ile birleştirilmesini en­gelleyen tüm düzenlemeleri ortadan kaldırmak, geçersiz kılmaktır. Böylece; sözgelimi, 222, 1702,657,4357 ve 6245 sayılı yasalarla 418, 451, 375, 450 ve 486 sayılı yasa gücündeki kararna­melerde, geçen bu ibarelerin tümü çıkarılacaktır. Sözkonusu ibarelerden "ilköğretim müfettişi"nin yerine "Bakanlık müfettişi", "ilköğretim müfettişliği" yerine "Bakanlık müfettişliği", "ilköğretim

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 30: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 3 0 -

müfettişleri kurulu başkanlığı"nın yerine "Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı", "il­köğretim müfettişleri kurulu başkanı" yerine "Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı" ko­nacaktır. Ayrıca, ilköğretim müfettişliğini ilgilendiren tüm düzenlemeler, yasalarla yasa gücünde­ki kararnamelerin metinlerinden çıkarılacak, bu düzenlemelerin yerini Bakanlık müfettişliği ile il­gili olan düzenlemeler alacak, yasaların ve yasa gücündeki kararnamelerin ilköğretim müfettişliği ile bu kurumun organlarına yaptığı yollamalar, Bakanlığı müfettişliği ile Bakanlık müfettişliği ku­rumunun oluşturduğu birim ya da organlara yapılmış sayılacaktır/ Bu maddenin yasaya dayanan, yasanın açıklanmasını, uygulanmasını göstermek üzere (yasaya aykırı olmayacak biçimde) çıkarı­lan ve ilköğretim müfettişliğini ilgilendiren tüm yönetmelik, yönerge, genelge ve emirleri de ken­diliğinden hükümsüz kılacağı açıktır. Çünkü, yasal dayanağı ortadan kaldıran ve güç sıralamasın­da yasanın altında kalan düzenlemelerin kendiliğinden yürürlükten kalkması, hukukun gereğidir. Kaldı ki, bu Yasa uyarınca yapılacak tüzük ve yönetmeliklerde ilköğretim müfettişliğini ilgilendi­ren tüzük ve yönetmeliklerin yürürlükten kaldırıldığı - ayrıca - belirtilecektir. İlgili metinlerden ilköğ­retim müfettişi yardımcılarına ilişkin ibare ve düzenlemelerin çıkarılmasının Öngörülmesi, bunun kendiliğinden sağlanacak olmasındandır. İlköğretim müfettişliğini çağrıştıran tüm ibarelerin ve dü­zenlemelerin ortadan kaldırılması, ayrı bir kurum olmayan ilköğretim müfettişi yardımcılığını ilgi­lendiren tüm ibare ve düzenlemelerin de ortadan kaldırılması sonucunu doğuracaktır.

Madde 3. - 3797 sayılı Yasanın 27 nci maddesinin son fıkrasında yapılan değişikliğin gerek­tirdiği düzenlemeler için belirli bir süre tanınmasını öngören bu madde ile, bu süreye bir sınır kon­ması, böylece, ilköğretim müfettişliği ile Bakanlık müfettişliğinin birleştirilmesinin somut sonuç­lar doğurmasını, uygulamalara yansımasını bekleme süresinin sınırsız olmasını önleme amacı gü-dülmüştür. Hem ilköğretim müfettişliği ile Bakanlık müfettişliğinin birleştirilmesinin sürünceme­de kalmasını önlemek, hem de bu Yasa'nın gerektirdiği düzenlemeleri yapacak olan yönetime za­man tanımak için "makul" sürenin altı ay olduğu düşünülmüştür.

Madde 4. - Bu madde ile 3797 sayılı Yasa'ya bir geçici madde eklenmiştir. Eklenen geçici (9.) madde ile, bu Yasa'nın yürürlüğe girdiği tarihte ilköğretim müfettişi olarak görevli bulunanlardan meslekte en az üç yıl başarılı hizmet yapmış olanların, Bakanlık müfettişliğine atanmak için gerek­li (varsa) başka nitelikleri taşıyıp taşımadıklarına bakılmaksızın Bakanlık müfettişi, başarılı hiz­metleri Uç yıldan az olanların ise Bakanlık müfettişi yardımcısı olarak atanmış sayılmaları öngörül­mektedir. Böyle bir düzenleme, "kazanılmış hak" kavramının zorunlu sonucu olarak kabul edilme­lidir. Bakanlık müfettişliği için ilköğretim müfettişi olabilme koşullarını yeterli görmemek anlaşı­labilir bir yaklaşım sayılsa bile, Bakanlık müfettişliği ile ilköğretim müfettişliğini birleştirme süre­cinin, ilköğretim müfettişlerinin "tasfiye"si sonucunu doğuracak biçimde işletilmesi, hukukla, ka­zanılmış hak kavramıyla bağdaştırılamaz. Kaldı ki, ilköğretim müfettişleri arasında Bakanlık mü­fettişi olabilmek için gerekli olan temel nitelikleri taşımayan yoktur: İlköğretim müfettişlerinin yükseköğrenim süreleri, Bakanlık müfettişlerinden az değildir. Yönetim deneyimleri için de aynı şey söylenebilir. Çünkü onlar, yönetimi de denetleyen kamu görevlileridir. İlköğretim müfettişleri-

' nin belirli dallarda uzmanlaşmış öğretmenler arasından seçilmeleri uygulamasına başlanmıştır. Bü iki kurum birleştirildiğinde de ilköğretim kurumları denetlenecek, rehberlik hizmetlerinden yarar­lanacaktır. Bugün, ortaöğretim kurumlarında görevli olanların soruşturmaları, hem ilköğretim, hem de Bakanlık müfettişleri tarafından yürütülmektedir. İlköğretim kurumlarının ikinci kademelerinin (ortaokulların) rehberlik ve denetim hizmetleri, 1991 yılına kadar Bakanlık müfettişlerince yürütül­mekteydi. Bütün bunlar, Bakanlık müfettişleriyle ilköğretim müfettişlerinin görevlerinin hem za­man hem de alan yönünden iç içe girdiğine, bu iki kurumdan birisinde görev alabilmek için aranan niteliklerin ötekindeki görevleri yürütebilmenin de koşulları sayılması gerektiğine örnek oluştur­maktadır. Bu nedenle görevdeki ilköğretim müfettişlerinin birleştirme ile birlikte Bakanlık müfet-

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 31: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 31 -

tişliğine atanmış sayılmaları, kamu yararı ve hizmetin gerekleriyle çelişmeyecektir. Madde 5. - Bu madde ile şu anda ilköğretim müfettişi olarak görevli bulunanların "eğitim ve

öğretim hizmetleri sınıfı" kapsamından çıkarılarak "genel idare hizmetleri sınıfı" kapsamına alın­maları amaçlanmıştır. Maddenin anlamı açıktır.

Madde 6. - Maddede, Yasa'nın yayımlandığı gün yürürlüğe gireceği belirtilmektedir. Ya-sa'nın tümü ya da kimi hükümleri için ayrı bir yürürlük günü belirtme gereği duyulmamıştır. Hü­küm açıktır.

Madde 7. - Yasa'nın hükümlerini Bakanlar Kurulu'nun yürüteceği bu (7.) madde ile belirtil­miştir. Yürütmeye ilişkin olan bu hükmün anlamında da (açıklamayı gerekti'recek) herhangi bir ka­palılık yoktur.

KOCAELİ MİLLETVEKİLİ HALİL ÇALIK VE 2 ARKADAŞININ TEKLİFİ

3797 VE 657 SAYILI KANUNLARLA 190 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - 30.4.1992 gün ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 27 nci maddesinin son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir :

"Teftiş Kurulu'nun ve müfettişlerin görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usulleri; rehber­lik, teftiş, inceleme ve soruşturma hizmetlerinin bütünlüğü ilkesi göz önünde bulundurularak, gö­revin ülke, bölge veya il düzeyinde yürütülmesinden dolayı müfettişler arasında herhangi bir fark­lılığın yaratılmasına neden olmayacak şekilde tüzükle düzenlenir."

MADDE 2. - Kanun ve kanun hükmünde kararname metinlerinde geçen; a) "İlköğretim müfettişi" ibaresi yerine "Bakanlık müfettişi", "İlköğretim müfettişliği" ibare­

si yerine "Bakanlık müfettişliği" ibaresi, "İlköğretim müfettişleri, kurulu başkanlığı" ibaresi yeri­ne "Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı" ibaresi ve "İlköğretim müfettişleri kurulu başkanı" ibaresi yerine "Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı" ibaresi konmuştur.

b) İlköğretim müfettişlerini ve ilköğretim müfettiş yardımcılarını ilgilendiren bütün düzenle­meler, bu metinlerden çıkarılmıştır.

MADDE 3. - 3797 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir :

"GEÇİCİ MADDE 8. - 3797 sayılı Kanunun son fıkrasında yapılan değişikliğin gerektirdiği düzenlemeler, en geç, bu Kanunun yürürlüğe girdiği günü izleyen altı ay içinde yapılır."

MADDE 4. - 3797 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir : "GEÇİCİ MADDE 9. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ilköğretim müfettişi olarak gö­

revli bulunanlardan meslekte en az üç yıl başarılı hizmet yapmış olanlar, bakanlık müfettişliği için gerekli başka nitelikleri taşıyıp taşımadıklarına bakılmaksızın, bakanlık müfettişi, başarılı hizmet­leri üç yıldan'az olanlar ise bakanlık müfettişi yardımcısı olarak atanmış sayılırlar."

MADDE 5. - Millî Eğitim Bakanlığına ait ekli (1) sayılı listede yeralan kadrolar iptal edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (1) sayılı cetvelin ilgili bölümünden çıkarılmış, ek (2) sayılı listede yeralan kadrolar aynı kanun hükmünde kararnameye bağlı (1) ve (IV) sayılı cet­velin adı geçen bakanlığa ait bölümüne eklenmiştir.

MADDE6.-Bu Kanun, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 7. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 32: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 3 2

TEKLİFE EKLİ LİSTELER " , 1 SAYILI LİSTE

Kurumu : Millî Eğitim Bakanlığı Teşkilâtı : Taşra

İhdas Edilmesi Uygun Görülen Kadrolar

Sınıfı Eğitim ve Öğretim Hiz. Sınıfı Eğitim ve Öğretim Hiz. Sınıfı Eğitim ve Öğretim Hiz. Sınıfı Eğitim ve Öğretim Hiz. Sınıfı ı Eğitim ve Öğretim Hiz. Sınıfı Eğitim ve Öğretim Hiz. Sınıfı

Unvanı Derecesi

ilköğretim Müfettişi

"

"

"

v "

1

2

3

4 .

5

5

Serbest Kadro Adedi

1680

750

500

100

50

Tutulu Kadro Adedi

-

-

- • ' . .

-

-

Toplam

1680

750

500

100

50

3080 3080

2 SAYILI LİSTE

Kurumu : Millî Eğitim Bakanlığı

Teşkilâtı : Merkez , • ' ' • '

İhdas Edilmesi Uygun Görülen Kadrolar

Serbest Kadro Tutulu Kadro Adedi Sınıfı

Genel idare Hiz. Sınıfı Genel İdare Hiz. Sınıfı Genel İdare Hiz. Sınıfı Genel İdare Hiz. Sınıfı Genel İdare Hiz. Sınıfı Genel İdare Hiz. Sınıfı

Unvanı Derecesi

Bakanlık Müfettişi

"

"

"

"

"

1

2

3

4

5

6

Adedi

1680

750

500

100

50

3080

Toplam

1680

750

500

100-

50

3080

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 33: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 3 3 -

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun tek­

lifi ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur.

Gereğini arzederim. Saygılarımla.

Mehmet Emin Aydın Siirt

M. Bedri İncetahtacı Gaziantep

Bahri Zengin İstanbul

Ersönmez Yarbay Ankara

Ömer Faruk Ekinci Ankara

M. Sıddık Altay Ağrı

Mustafa Köylü İsparta

Zülfikar İzol Şanlıurfa

Prof. Dr. Latif Öztek Samsun

Ahmet Tekdal Ankara

Rıza Ulucak Ankara

Nedim İlci Muş

Celal Esin Ağrı

İlyas Arslan Yozgat

Zeki Karabayır Kars

GEREKÇE

5434 Sayılı Yasanın 32 nci maddesi düzenlemesi ile ağır ve yıpratıcı işlerde çalışan iştirakçi­lerin bu yıpranmaları nazara alınarak fiili hizmetlerine müddetler eklemesi yoluna gidilmiştir.

Bölgede görev yapan eğitim ve öğretim personelinin yıpranma ve risk koşulları halihazır ya­sal düzenlemede yeralan iştirakçilerin koşullarından daha ağır ve güçtür. Zira terör ve güvenlik ne­deniyle hayatlarını kaybetmektedirler. Terörün zaman zaman doğrudan hedefi durumundadırlar. Bilhassa kırsal kesimde görev yapan öğretmenlerin yaşamına yönelik riskler, herhangi bir ağır, teh­likeli ve yıpratıcı işten daha az değildir.

Ayrıca ulaşım imkânsızlıkları ve mahrumiyet nedeniyle birçok kamu hizmetinden yararlanma olanağından yoksundurlar.

Bu yöredeki öğretmenlerin çoğu birden fazla öğretmenin yapması gereken görevi tek başına yapmaktadırlar.

SİİRT MİLLETVEKİLİ MEHMET EMİN AYDIN VE 14 ARKADAŞININ TEKLİFİ

TÜRKİYE CUMHURİYETİ EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 32 nci maddesine (j) fıkrası eklenmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 34: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 3 4 -

İştirakçiler ' Hizmetin Geçtiği Yerler Eklenecek Müddet (Ay) j) Doğu ve Güneydoğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Anadolu Bölgelerinde Bölgelerinde Verdikleri Eğitim

çalışan öğretmenlerin Öğretim Hizmetlerinde 3 MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun teklifim gerekçesi ile birlikte ilişikte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim Saygılarımla.

Nedim İlci Muş

GEREKÇE ?

Olağanüstühal Bölge ve mücavir alanına giren bölgelerde görev yapan öğretmenlerin ekono­mik durumlarını düzeltmek ve öğretmenlerimizin bu bölgelerde görev yapmalarını özendirmektir.

Takriben 10 yıldan beri Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde terör, öğretmensizlik ve ba­zı sebeplerden dolayı okullarımızın % 50'si ve bazı illerimizde ise % 60'a yakını kapalı olduğu bi­linmektedir. Bundan dolayı geleceğimizin teminatı olan çocuklarımızın okumalarını sağlamak için ve bu bölgeleri öğretmenlerimiz için daha cazip hale getirebilmemiz açısından 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 32 nci maddesine bîr fıkra eklenmesi halinde yukarıda ismi geçen böl­gelerimizin öğretmenlerimiz için daha cazip hale geleceği düşünülmüştür. Teklifin kanunlaşması halinde olağanüstühal uygulamasının başladığı tarihten itibaren bu bölgede görev yapan öğretmen­lerimiz bu haktan yararlanacaktır.

Böylece olağanüstühal bölgemizde gerek daha önce ve gerekse bu kanunun yayımı tarihinden sonra görev alan öğretmenlerimiz sayesinde bölgemizin öğretim ve eğitim sorunu büyük ölçüde gi­derilmiş olacaktır. Kanun teklifimiz bu amaçla hazırlanarak Yüce Meclis'in takdirlerine arzedil-mektedir.

MUŞ MİLLETVEKİLİ NEDİM İLCİ'NİN TEKLİFİ

TÜRKİYE CUMHURİYETİ EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNUN BİR MADDESİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 32 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

İştirakçiler Hizmetin Geçtiği Yerler Eklenecek Müddet (Ay) j) Olağanüstü Hal Bölgesi Olağanüstü Hal Bölgesi ve ve mücavir alanına giren mücavir alanına giren il, ilçe bölgelerde görev yapan ve köylerdeki okullarda. 6 öğretmenler.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3 . -Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Türkiye Büyük Millet Meclisi ( (S. Sayısı : 589)

Page 35: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 3 5 -

Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve

Spor Komisyonu 20.1.1998 Esas No.: 1/692

Karar No. : 4

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA •: "14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 Tarihli ve 5434 Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sa­yılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983 Tarihli ve 2914 Sayılı Kanunların Bazı Madde­lerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı (1/692)" Komisyonumuzun 8.1.1998 tarih­li 5 inci ve 9.1.1998 tarihli 6 ncı ve 14.1.1998 tarihli 7 nci birleşimlerinde Millî Eğitim Bakanı Hik­met Uluğbay ve müşavirleri ile Maliye Bakanlığı temsilcilerinin de iştirakiyle incelenip görüşüldü.

Komisyonumuzca Tasarı üzerinde yapılan müzakerelerde şu görüşlere yer verilmiştir; 20 nci asır, sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçişi yaşamıştır. Para ekonomisinden bilgi

ekonomisine geçiş gerçekleşmiş; yüksek beceri, teknik ve yüksek ücreti doğuran ekonomik zemi­nin kurucusu, değişime ayak uydurabilen eğitim olmuştur.

Değişim ve globalizm eğitim sisteminde yeni talepler doğurmuştur. Kaliteli ve kalifiye bir eğitim-öğretim, bilginin yenilenmesi, hem bireysel hem de özel sektör

için bir öncelik yatırımı gibi görülmelidir. Eğitimin temel hedefi insanın gelişimidir. Eğitim sisteminin amacı bireyin tüm kabiliyetlerini

tam geliştirilebilir hale getirmektir. Ülkeler arası rekabette yegane alternatif yenilik ve kalitenin dinamiği olan eğitimdir. Eğitime para yatırmak, daha sonra eğitimsizliğin amaçlarını tedavi etmek için para harcamak­

tan daha iyidir.

Öğretmen, öğretim üyesi ve diğer eğitim çalışanları kaliteli eğitim-öğretimin temel unsurudur. Kaliteli ve çağdaş öğretim kaliteli öğretmen ister. Kendini değişen ve gelişen ihtiyaçlara göre ye­nileyebilen öğretmeni ekonomik yönden rahatlatmak, geçini sıkıntısından kurtarmak gerekir. Tasa­rı ekonomik ve sosyal bakımdan yıllarca güç ve prestij kaybına uğratılan öğretmenimizin bu duru­munu kısmen dahi olsa değiştirmek için getirilmiştir. Tasarı yalnız ücretlerde artış değil kadroların dağıtımı, tayinler gibi hususları da düzenlemektedir.

Tasarının iki boyutu vardır. Birincisi; ek gösterge-yan ödemelerde iyileştirme, ikincisi de; ek ders ücretlerinde iyileştirme sağlanmaktadır. Ayrıca haftalık ders saatleri de 18 saatten 15 saate dü­şürülerek çalışma koşulları da iyileştirilmektedir.

Tasarı, öğretmenliği çekici bir meslek haline getirme politikasına uygun olarak hazırlanmıştır. Bu yönüyle öğretmene Türk toplumunun gösterdiği eski itibarinin kazandırılması düşünülmüştür. Tabidir ki, öğretmen yetiştiren kurumların da bu düzenlemelere paralel olarak iyileştirilmesi gere­kecektir. Bu manada öğretmenlerimizin Eğitim Fakülteleri ile Fen-Edebiyat Fakültelerinin eğitim formasyonu almış mezunlarından alınması gerekecektir. Hatta konularında yüksek lisans yapanla­rın tercih edilmesi uygun olacaktır. Eğitini Fakültelerinde okuyacak öğretmen adaylarına daha faz­la burs verilmesi uygulaması başlatılmıştır. Bu proje daha da geliştirilmeli, öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumları çağdaş imkânlarla donatılmalıdır. Bu suretle kaliteli öğretmen yetiştiril­mesi sağlanmaktadır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 36: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 36 -

Öğretmen yetiştirmede Millî Eğitim Bakanlığı ve YÖK'ün yakın bir işbirliği sağlanmalı; öğ­retmen atamaları, öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumları mezunları arasından yapılmalıdır.

Özellikle ülkemizin Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde öğretmen atamalarında uygulanan ön­celikler ve teşvikler geliştirilmelidir. (Bu bölgelerde çalışanların üç yerine iki yılda terfi etmeleri uygulamasına ilave teşvikler verilmelidir.)

Bakanlığın 3 yıllık perspektif içerisinde 190 bin öğretmene ihtiyacı vardır. Hedef olan 30 ki­şilik sınıflarda bilgisayarlı eğitim boyutu dikkate alındığında bu kadroların en kısa zamanda temin edilmesi zorunluluğu kesinlik kazanır.

Öğretmen nakillerinde, okullar itibarı ile standart kadro ihdası, Tasarı ile getirilen önemil bir yeniliktir. Bu yolla öğretmenlerin ülke çapında dengeli bir dağıtımı söz konusu olacak; öğretmen­lerimizin belli bölgelerde temerküz etmesi önlenecek ve halen büyük boyutlarda yaşanan insan gü­cü israfı ortadan kaldırılacaktır.

Bakanlık bünyesinde idarî görevlere atanma konusunda da yeni düzenlemeler yapılmaktadır. Bu manada eğitim yöneticilerini atamada, ehliyet ve liyakati esas alan bir sistem getirilmektedir.

Tasarıda yer almayan ilköğretim müfettişlerinin durumunun Komisyonumuzda ele alınması­nın gerekliliği vurgulanmış, ilköğretim müfettişlerinin statülerinin yeniden tespit edilmesi ve diğer kariyer gerektiren uzmanlık alanlarında olduğu gibi müfettişliğin bir kariyer mesleği haline getiril-rnesi için yeni düzenlemelerin yapılması kararlaştırılmıştır.

Yukarıdaki görüşlerin ışığında Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca uygun görülerek madde­lerinin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının 1 inci maddesinin (b) bendindegeçen "öğretmenler" ibaresine ilaveten "yöneticiler" ibaresi eklenmiş, ayrıca konularında doktora yapanların ek ders ücretlerinin % 40 fazla ödenmesi sağlanmıştır. Madde değişik şekliyle Komisyonumuzca kabul edilmiştir. •

Tasarının 2 nci maddesi, redaksiyon mahiyetindeki değişikliklerle, Komisyonumuzca yeniden düzenlenerek kabul edilmiştir. . '• ' ' I.

Tasarının 3 üncü maddesine; eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfında görev yapan ilköğretim müfettişlerinin görevinin önemine, güçlük derecesine göre dereceler itibariyle uygulanacak ek gös­

tergeler yeniden tespit edilerek eklenmiş, madde değişik bu şekliyle Komisyonumuzca kabul edil­miştir.

Tasarı metnine ilköğretim müfettişlerinin alınması dolayısıyla yeni bir 4 üncü maddenin ihda­sı zorunlu olmuştur. İlköğretim müfettişliğinin de diğer kariyer gerektiren uzmanlıklarda olduğu gi­bi kariyer mesleği haline getirilmesine olanak sağlayan yeni 4 üncü madde Komisyonumuzca da uygun görülerek kabul edilmiştir.

Tasarının 4 üncü maddesi, metne yeni madde ilâvesi dolayısıyla ve redaksiyon mahiyetindeki değişiklikle 5 inci madde olarak Komisyonumuzca kabul edilmiştir.

Tasarının 5 inci maddesi, 6 ncı madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. Tasarının 6 ncı maddesi, 7 nci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. Tasarıya "İlköğretim Müfettişleri Başkanlığı" nın İl Millî Eğitim Müdürlüleri bünyesinde

oluşturulacağına ilişkin bir hüküm konmuş; böylece ilköğretim müfettişlerinin statülerindeki belir­sizlik giderilmiş ve müfettişlerin yetiştirilme ve atanma hususlarına netlik kazandırılarak meslekî kariyerin geliştirilmesi amacıyla yeni bir 8 inci madde ilavesi Komisyonumuzca uygun görülmüş­tür.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 37: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

* - . 3 7 -

Tasarının 7 nci maddesi, 9 uncu madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. Tasarının 8 nci maddesi, değişiklikle ve 10 uncu madde olarak Komisyonumuzca kabul edil­

miştir.

Tasarının 9 uncu maddesi, redaksiyon mahiyetindeki değişiklikle ve 11 inci madde olarak Ko­misyonumuzca kabul edilmiştir.

Tasarının 10 uncu maddesi, 12 nci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tasarı metnine; ilköğretim müfettişlerinin, kariyer isteyen uzmanlıklarda olduğu gibi eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfında olmak kaydıyla 500 adet "ilköğretim müfettiş yardımcısı ve 4 000 adet ilköğretim müfettişi olmak üzere toplam 4 500 adet kadro ihdasını öngören Ekli (1) sayılı cet­velin eklendiği yeni bir 13 üncü maddenin ilavesi Komisyonumuzca uygun görülerek kabul edil­miştir.

Tasarıya daha önce yapılan değişiklikler ve düzenlemeler nedeniyle, gereksinim kalmayan 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 23 üncü maddesinin yürürlükten kaldırılmasını sağla­yan yeni bir 14 üncü maddenin ilavesi Komisyonumuzca uygun görülerek kabul edilmiştir.

Tasarının Geçici 1 inci maddesi Komisyonumuzca da uygun görülerek aynen kabul edilmiştir.

Tasarının Geçici 2 ve Geçici 3 üncü maddeler redaksiyon mahiyetindeki değişiklikle Komis­yonumuzca kabul edilmiştir. v

Tasarıya; 657 sayılı kanunun 36 nci maddesi A fıkrası 11 inci bendinden yararlanamayan il­köğretim müfettişlerinin mağduriyetlerinin önlenmesi ve emsalleriyle eşitlenmesini amaçlayan ye­ni bir Geçici 4 üncü maddenin eklenmesi Komisyonumuzca uygun görülerek kabul edilmiştir.,

Tasarının yürürlük maddesini düzenleyen 11 inci maddesi, öğretmenlirimizin ve diğer meslek mensuplarının beklentileri dikkate alınmak suretiyle, yasanın geçerlik tarihinin 1.1.1998 tarihi ol­masında yarar görülerek yeniden düzenlenmiş; madde değişik bu şekliyle ve metne yeni ilaveler dolayısıyle 16 nci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tasarının yürütmeye ilişkin 12 nci maddesi Tasarı metnine yeni ilaveler dolayısıyle 16 nci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tasarının tümü oylanarak Komisyonumuzca kabul edilmiştir. İş bu raporumuz havalesi gereği, esas Komisyon olan Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edil­

mek üzer Başkanlığa saygı ile sunulur.

Başkan Başkanvekili

Halil Cin Halil Çalık İçel Kocaeli

Sözcü Kâtip Ahmet Kabil Ali Haydar Şahin

Rize Çorum Üye ' Üye

Mehmet Biiyükyılmaz Cemalettin Lafçı Adana Amasya

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 38: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

Üye Avni Akyol

Bolu

Üye

Ömer Özyılmaz Erzurum,

Üye İsmail Kahraman

İstanbul

Üye

Hasan Dikici Kahramanmaraş

Üye

Fikret Ünlü Karaman

Üye

Mikail Korkmaz Kırıkkale

Üye

Ömer Ertaş Mardin

Uye Yusuf Ekinci

Burdur

Üye Tayyar Altıkulaç

İstanbul Üye

Aydın Güven Gürkan İzlmir Üye

Mehmet Sağlam Kahramanmaraş

Üye

İbrahim Yılmaz Kayseri

Üye

İsmail Kalkandelen Kocaeli

Üye

Hüseyin Yıldız Mardin

MİLLÎ EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN 14.7.1965 TARİHLİ VE 657 SAYILI, 8.6.1949 TARİHLİ VE 5434 SAYILI, 5.3.1964 TARİH­Lİ VE 439 SAYILI, 30.4.1992 TARİHLİ VE 3797 SAYILI, 11.10.1983 TARİHLİ VE 2914 SAYILI KANUNLARIN BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI

HAKKINDA KANUN TASARISI MADDE 1. - 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 176 ncı

maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. Ders ve konferans ücretleri Madde 176. - Bu Kanunun değişik 89 uncu maddesine göre kendilerine ders görevi verilenle­

re ders saati başına gündüz öğretimi için 80, gece öğretimi için 90 gösterge rakamının bu Kanuna göre belirlenen aylık katsayısı ile çarpımından oluşan miktar üzerinden ek ders ücreti ödenir.

Bu ücretler; a) Özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitim ve öğretim gördüğü kurumlarda görevli öğretmen

ve yöneticiler ile bu öğrencilere yönelik olarak açılan özel sınıf öğretmenlerine, b) Kurumların eleman yetiştirmek üzere açtıkları meslekî okullarda ve eğitim merkezlerinde

görevli yönetici ve öğretmenlere, cezaevlerinde görevli öğretmenlere, kurs seminer ve hizmetiçi eğitim faaliyetlerinde görevlendirilen öğretmen ve memurlara, *

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 39: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 3 9 -

c) Alanlarında master derecesini almış olan öğretmenlere, % 25, alanlarında doktora derecesini almış olan öğretmenlere ise % 40 fazlasıyla ödenir. Bu madde kapsamında ücretle ders vermek üzere yükseköğretim kurumlarından görevlendiri­

len öğretim elemanlarına 2914 sayılı Kanun hükümlerine göre ek ders ücreti ödenir. Konferans ücreti her yıl bütçe kanunlarında gösterilir. MADDE 2. - 657 sayılı Delve Memurları Kanununun "Zam ve Tazminatlar" başlıklı Ek Mad­

desinin H. Tazminatlar B-Eğitim Öğretim Tazminatı bölümünde geçen % 82, % 78 ve % 70 oran­ları sırasıyla % 100, % 95 ve % 85 olarak değiştirilmiş ve bölüme bu oranlardan sonra gelmek üze­re aşağıdaki hüküm eklenmiştir.

Okul müdürü, okul müdür yardımcısı, yönetici ve eğitim uzmanı olarak görevlendirilenler ile cezaevlerinde çalışan öğretmenler dışında kalanlara bu oranların sırasıyla % 82, % 78 ve % 70'lik kısımları seyyanen, kalan kısımları ise ihtisasları içinde veya dışında aylık karşılığı okutmakla yü­kümlü olunan ders saati sayısı dahilinde okuttukları ders miktarı ile orantılı olarak verilebilir.

MADDE 3. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli I sayılı Cetvel'in "IV-Eğitim ve Öğ­retim Hizmetleri Sınıfı" bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"IV-Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı Kadroları bu sınıfa dahil olanlardan; a) İlköğretim Müfettişleri

Derece Ek Gösterge - • ' 1 3 000 2 2 200 3 1 600 4 1 300 5 1 150 6 950

. 7 850 8 750

b) Öğretmen ve diğer personel

Derece Ek Gösterge 1 3 000 v 2 2 200 3 1 600 4 1 100 5 900 6 ,800 7 500 8 450

MADDE 4. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin (A) fıkrasının 11 in­ci bendine, "Dış Ticaret Uzman Yardımcıları" ibaresinden sonra gelmek üzere "İlköğretim Müfet­tiş Yardımcıları", "Dış Ticaret Uzmanlarına" ibaresinden sonra gelmek üzere "İlköğretim Müfet­tişlerine" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 5. -.5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 39 uncu maddesinin sonuna aşağı­daki hüküm eklenmiştir.

Son bir yıllık sürenin en az yarısında Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfına ait bir kadroda bulunup emeklilik hakkını kazananlardan (son bir yıl içerisinde istifa etmiş veya müstafi sayılmış

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 40: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 4 0 -

olanlar dahil), emekliliklerini isteyenlerin emeklilik işlemleri Temmuz ve Ağustos ayları içerisin­de yapılır. Bu aylar dışında emeklilik işlemi yapılabilmesi için görev yapılan il sınırları içerisinde emeklilik talebinde bulunan personelin branşında öğretmen fazlasının bulunması ve Millî Eğitim Bakanlığının uygun görmesine bağlıdır.

MADDE 6.-5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun Ek 11 inci maddesinin üçüncü fık­rasına "Şu kadar ki" ibaresinden sonra gelmek üzere, "yaş haddini aşmamış olmaları kaydıyla her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ders ücreti karşılığı ders görevi verilenler ile" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 7. - 5.3.1964 tarihli ve 439 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde de­ğiştirilmiştir.

Ek Madde 1. - Anaokullarında, anasınıflarında, yetiştirme yurtlarında, okuma yazma kursla­rında, gezici köy kurslarında görevli öğretmenler ile ilköğretim kurumlarında görevli sınıf öğret­menleri aylıkları karşılığında haftada 18 saat, branş öğretmenleri 15 saat ders okutmakla yükümlü­dürler. Bunlara; kanun, tüzük, yönetmelik ve eğitim programlarında verilen görevlerin yerine geti­rilebilmesi için zorunlu olarak ek ders görevi verilir.

Belirtilen kurumlarda öğretmen ve yönetici olarak görev alanlarla diğer eğitim kurumlarında ve Millî Eğitim Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilâtında görev alanlardan kimlerin zorunlu ek ders görevi alacağı ve haftalık çalışmalarının ne kadarının zorunlu ek ders görevinden sayılacağı; bir­den fazla sınıf okutan öğretmenlere verilecek haftalık zorunlu ders görevinin sayısı, öğretmen ve yöneticilere haftada verilecek zorunlu ek ders sayısı ve diğer hususlar 657 sayılı Devlet Memurla­rı Kanununun 89 uncu maddesi hükümleri uyarınca düzenlenir.

Ayrıca ek ders saatlerinin hesaplanmasında, öğretmenlerin hazırlık ve plan çalışmaları için de ek ders ücreti ödenir.

MADDE 8. - 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 53 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"İl Millî Eğitim Müdürlüleri bünyesinde İlköğretim Müfettişleri Başkanlığı oluşturulur. İlköğ­retim Müfettişleri en az dört yıl süreli yükseköğrenimli öğretmenler arasından veya aynı süre öğ­renim görmüş olanlar arasından açıktan yarışma sınavı ile yardımcı olarak mesleğe alınırlar. Bu gö­revde 3 yıllık yetişme dönemini takiben yapılacak yeterlik sınavını başaranlar İlköğretim Mü­fettişi kadrolarına atanırlar. İlköğretim Müfettişlerinin görev, yetki ve sorumlulukları ile çalış­ma usulü, nitelikleri, yetişme şekli ve atanmalarına ilişkin esas ve usuller Yönetmelikle düzenle­nir."

MADDE 9. - 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 56 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Yöneticilerin sorumlulukları ve yönetim kademeleri Madde 56. - Bakanlık merkez, taşra ve yurtdışı teşkilâtının her kademesindeki yöneticiler, gö­

revlerini mevzuata, plan ve programlara ve emirlere uygun olarak düzenlemek ve yürütmekten üst kademe yöneticilerine karşı sorumludur.

Bakanlık merkez, taşra ve yurtdışı teşkilâtı yönetim görevlerine atanmada ve yükselmede ba­şarılı ve liyakatli olmak yanında her kademe yöneticiliğin gerektirdiği hizmetiçi eğitimi almış ol­mak esastır.

Yönetim kademeleri, bu kademelerde yer alan,görevler ve bu görevlerdeki en az çalışma sü­releri, görev tanımları, atanacaklarda aranacak nitelikler, görevin gerektirdiği hizmetiçi eğitim, ata-

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 41: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

.. - 4 1 -

nacakların seçimi, atanmaları, sınavla girilecek yönetim görevleri, sınav, görevden alınma ve ayrıl­maya ilişkin esas ve usuller, yöneticilik formasyonu kazandıran diğer programlar ile Talim ve Ter­biye kurulu üyeliği, müşavirlik, müfettişlik, uzmanlık ve ateşelik gibi görevlerden yönetim kade­melerine, yönetim kademelerinden bu görevlere geçişler, okul ve kurumlarda yönetici olarak gö­revlendirileceklerin sayısının tespitine esas standartlar ve diğer hususlar Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulacak yönetmelik ile düzenlenir.

MADDE 10. - 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanu­nun 61 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Atama ve yer değiştirme

Madde 61. - 23.4.1981 gün ve 2451 sayılı Kanun hükümleri dışında kalanmemurların atama­ları Bakan tarafından yapılır.

Bakan gerekli gördüğü hallerde atama yetkisini merkez teşkilâtında alt kademelere, illerde va­lilere devredebilir.

Bakanlık bağlı kuruluşlarının kuruluş kanunlarındaki atamaya ilişkin hükümleri saklıdır.

Öğretmenlerin hizmet bölgelerinde en az 3 eğitim-öğretim yılı görev yapması esastır. İl içi ve iller arası yer değiştirmeleri Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre saptanacak hizmet puanı sırası­na göre Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında yapılır. Bakanlıkça belirlenen özürler nedeniyle yapılacak yer değiştirmeler, eğitim ve öğretim faaliyetlerini aksatmamak kaydıyla bu sürelerle sı­nırlı değildir. Bakanlıkça kabul edilen özürler puanlamada dikkate alınır. Özüre dayalı yer değiş­tirme istekleri, hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyenlere, istekleri halinde istekte bulundukları yere atanmaya hak kazanıncaya kadar aylıksız izin verilir. Bu şekilde aylıksız izin verilenler yedek kadroya alınır. Bunların memuriyetle ilişkileri devam eder, tedavi gi­derleri genel esaslara göre kurumlarınca karşılanır.

Öğretmenlerin atandıkları ildeki görev yerleri, görev yeri belirleme kurulunun hizmet puanla­rı ölçüt alınarak yapacağı değerlendirmeye bağlı olarak, il millî eğitim müdürünün önerisine göre valilerce belirlenir.

MADDE 11. - 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanu­nun 62 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Kadrolar

Madde 62. - Millî Eğitim Bakanlığına genel hükümlere göre ihdas edilen kadrolar merkez ve taşra teşkilâtı birimleri ile okul ve kurumlara Millî Eğitim Bakanliğı, Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca birlikte hazırlanacak ve standartları gösterecek yönetmeliğe uygun olarak dağıtılır. Dağıtım listeleri Maliye Bakanlığı ile Sayıştay Başkanlığınca vize edilir. Dağıtım listele­rinde öğretmen kadroları branşları itibariyle ayrı ayrı gösterilir. Diğer kamu kurum ve kuruluşla­rındaki emsallerine aykırı olmamak kaydıyla kadrolar birden fazla dereceyi ihtiva edebilir. Bu du­rumda, personelin özlük haklarının belirlenmesinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 68 inci maddesinin B fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla kazanılmış hafe aylıkları esas alınır.

Standartların değişmesi dışında kadroların okul, kurum ve birimler arasında nakli yapılamaz.

Yeni açılan, tip ve standardı değişen okul, kurum ve birimler ile aylıksız izinli sayılacaklar için Bakanlıkta yedek kadro bulundurulur. Kapatılan okul, kurum ve birimler ile tip ve standardı deği­şen okul, kurum ve birimlerdeki fazla kadrolar yedek kadroya eklenmiş sayılır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 42: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 4 2 - •

Kadrolara ilişkin olarak bu maddede belirtilmeyen hususlarda Genel Kadro ve Usulü Hakkın­da Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uygulanır.

MADDE 12. -2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu'nun 11 inci maddesinde 150, 125, 100 ve 80 olarak tespit edilmiş olan ek ders ücreti göstergeleri sırasıyla 250, 200, 150 ve 125 ola­rak değiştirilmiştir.

MADDE 13. - Ekli (1) Sayılı Listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hük­münde Kararnameye ekli cetvellerin Millî Eğitim Bakanlığı bölümüne eklenmiştir.

MADDE 14. - 5.1.1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu'nun 23 üncü mad­desi yürürlükten kaldırılmıştır.

GEÇİCİ MADDE 1. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun bu Kanunla değiştirilen 176 ncı maddesindeki 80 ve 90 gösterge rakamları sırasıyla 1999 yılında 90 ve 100'e, 2000 yılından iti­baren ise 100 ve 110'a yükseltilerek uygulanır. -

GEÇİCİ MADDE 2. - Bu Kanun yürürlüğe girdiği tarihte, Bakanlık kadrolarında yönetici olarak görev yapanlar, durumları bu Kanun ile belirlenen esaslara uygun olup olmadığına bakıl­maksızın görevlerine devam ederler ve yöneticilik hizmetleri bu Kanun uyarınca belirlenecek eş­değer yönetim kademelerinde geçmiş sayılır.

GEÇİCİ MADDE 3. - Bu Kanunun, 8, 9, 10 ve 11 inci maddeleri ile değiştirilen 3797 sayılı Kanunun 53, 56, 61 ve 62 nci maddelerinde belirtilen işlemler bu Kanunun yayım tarihinden itiba­ren en geç 1 yıl içinde sonuçlandırılır. Bu süre içerisinde mevcut hükümlerin uygulanmasına de­vam olunur.

Kadroların belirlenecek standartlara göre dağıtılmasından sonra mevcut personel bu kadrolar ile ilişkilendirilir. Tahsis edilen kadroların ve yönetici sayısının üzerindeki ihtiyaç fazlası personel memuriyet mahalli içerisindeki boş kadrolara, istekleri halinde memuriyet mahalli dışındaki boş kadrolara atanır,

Bu şekilde atamaları yapılamayan personel, bulundukları birimde şahsa bağlı olarak eski gö­revlerini yapmaya devam ederler ve boş kadro temin edilmedikçe başka birimlere atanamazlar. Bu durumdaki personelin herhangi bir şekilde görevden ayrılması halinde, yerlerine başka personel atanamaz. Şahsa bağlı olarak görev yapan personele en son kadrosu esas alınarak aylık ve diğer öz­lük haklarının ödenmesine devam edilir.

Memuriyet mahalli içindeki birimlerde şahsa bağlı olarak görev yapan personelin durumuna uygun olan bir kadro boşaldığında bu kadroya öncelikle atanırlar.

GEÇİCİ MADDE 4. - Bu Kanunun yürürlük tarihinde ilköğretim müfettişi olarak görev yap­makta olanlar için yeterlik sınavı şartı aranmaz. Yardımcı olarak görev yapmakta olanlar bu görev­de geçirdikleri süreleri dikkate alınarak hesaplanacak 3 yılın sonunda yeterlik sınavına tabi tutu­lurlar.

Halen ilköğretim müfettişliği yapmakta olanlardan 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi A fık­rası 11 inci bendinden yararlanmamış olanların kazanılmış hak aylık derece ve kademeleri bir de­faya mahsus olmak üzere bfrderece yükseltilir.

MADDE 15. - Bu Kanun 1.1.1998 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe £»irer. ı

ı MADDE 16. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 43: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 4 3 -

MİLLÎ EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METNE EKLİ CETVEL

(1) SAYILI CETVEL Kurum : Millî Eğitim Bakanlığı Teşkilâtı : Taşra

İhdas Edilen Kadrolar Serbest Tutulan

Sınıfı Unvanı Derece kadro adedi kadro adedi Toplam EÖS . İlköğretim Müfettiş (1-9) 500 - 500

Yardımcısı EÖS İlköğretim Müfettişi (1-9) 4 000 - 4 000

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu 2.3.1998 Esas No. : 11692, 11683, 2124, 2131, 2134, 2/170, 21243, 2/307, 21556, 2/574, 2/660, 2/661, 2/664, 2/666, 2/726, 2/727, 2/793,

2/828, 2/954, 2/1052 Karar No. : 38

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Millî Eğitim Bakanlığınca hazırlanarak, Bakanlar Kurulunca 17.12.1997 tarihinde Türkiye

Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 22.12.1997 tarihinde tali komisyon ola­rak Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumu­za havale edilen "14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 Tarihli ve 5434 Sayılı, 5.3.1964 Tarih­li ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983 Tarihli ve 2914 Sayılı Kanunların Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı"na ilişkin olarak Komisyonu­muzun 23.1.1998 tarihinde yapmış olduğu 33 üncü Birleşimde, Tasarının daha ayrıntılı bir şekilde incelenebilmesini ve gerekli düzenlemelerin yapılabilmesini teminen, bir alt komisyon kurulması­na karar verilmiştir.

Bilindiği gibi, 2 nci Dünya Savaşından sonra dünyada sosyal devlet olgusu kabul görmeye başlamış ve bu olgu modern devlet anlayışının bir parçası.olmuştur. Günümüzde pek çok ülkenin anayasalarında yer alan sosyal devlet anlayışı, ülkemizin 1961 ve 1982 Anayasalarında da Türkiye Cumhuriyeti Devletinin bir niteliği olarak sayılmıştır. Anayasamızın, Devletin temel amaç ve gö­revlerini kapsayan 5 inci maddesinde, Devletin, vatandaşların maddî ve manevî varlığının gelişme­si için gerekli şartları hazırlamaya çalışacağına, çalışma hakkı ve ödevine ilişkin 49 uncu madde­sinde ise, Devletin, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek, çalışan­ları korumak ve çalışmayı desteklemek için gerekli tedbirleri alacağına ilişkin hükümler yer almak­tadır.

Toplumun millî hedefler doğrultusunda istenilen yön ve seviyelerde değişip gelişebilmesinin, ancak eğitim ile mümkün olacağı bilinen bir gerçektir. Kalkınmanın ve büyümenin gerektirdiği sa­yı ve nitelikteki insan gücünün, sağlıklı işleyen bir eğitim sistemi ile gerçekleştirilebileceği de ev-

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 44: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

. - 4 4 -

rensel geçerlilikte bir tezdir. Bu itibarla, eğitim sisteminin organizasyonu, bu organizasyonun yö­netim anlayışı ve işleyiş biçimi kadar, eğitim çalışanlarının emeklerinin karşılığını bulacaklar! bir oranda ücret almaları ve sosyal durum ve meslekî statülerinin iyileştirilmesi, sosyal devlet olmanın bir gereğidir. Ancak, kronik enflasyonun hüküm sürdüğü ülkemizde ücretlilerin gelirleri kısa süre­lerde erimekte ve reel olarak ücret artışları, enflasyonun gerisinde kalmakta, bu durum dar ve sabit gelire sahip toplum kesimlerini olumsuz etkilemektedir. Yaptıkları görevin önemiyle orantılı ücret alamayan eğitim camiası da bu kesimler arasında yer almaktadır. Bu nedenlerle, eğitim çalışanla­rının içinde bulundukları sorunların çözümlenmesi ve statülerinin düzeltilmesi için bir dizi ortak kural ve önleme ihtiyaç bulunmaktadır.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;

- 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yapılan değişikliklerle; öğret­menlerin ek ders ücretlerinin günün koşullarına uygun hale getirilmesinin yanında, kamu kesimin­de benzer öğrenim niteliğine sahip ve benzer önem, güçlük, sorumluluk derecesinde görev yapan personel arasında, öğretmenler aleyhine olan tazminat oranlarının, günün koşullarına uygun hale getirilmesi ile eğitim ve öğretim hizmetleri kesiminde sadece 1-4 üncü.derecelere uygulanan ek göstergenin 5 ile 8 inci derecelere de yaygınlaştırılması,

- 8.6.1949 tarihli ve 5434 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda yapılan de­ğişikliklerle; öğretmenlerin emeklilik isteklerinin, eğitim ve öğretimi aksatmamak amacıyla, eğitim ve öğretim yılı sonunda kabul edilmesi, kaynak yetersizliği nedeniyle kapatılamayan bazı branşlar­da derslerin boş geçmemesi ve 8 yıllık zorunlu temel eğitim uygulamasının sonucu olarak ortaya çıkan öğretmen açığını kapatmak için yaş haddini aşmamış olmaları kaydı ile emekli öğretmenle­re, emekli aylıkları kesilmeksizin ders ücreti karşılığı görev verilmesinin sağlanması,

- 5.3.1964 tarihli ve 439 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinde yapılan değişiklikle; ilköğretim ve ortaöğretim kademelerinde görevli genel bilgi dersleriyle ilgili branş öğretmenlerinin aylık kar­şılığında okutmaları gereken ders miktarının haftalık 15 saat olarak tespit edilmesi, ücretle okutu­lacak ders miktarının belirlenmesinin ise 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 89 uncu mad­desi uyarınca çıkarılacak Bakanlar Kurulu kararına bırakılması,

- 30.4.1992 tarihli ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunda yapılan değişikliklerle; her kariyer basamağında yer alan unvanların görev tanımlarının yapılması, terfilerin belirli bir disiplin içinde düzenlenmesi, yöneticilerin yetki ve sorumlulukları arttıkça malî ve sosyal haklarında artış olması ve Bakanın gerekli gördüğü hallerde öğretmenlerin atama yetkisinin merkez teşkilâtında alt birimlere, illerde valilere devredilebilmesi, öğretmenlerin hizmet bölgelerinde en az 3 yıl çalışma zorunluluğunun getirilmesi ile Bakanlık kadrolarının, okul ve kurumlar bazında dağıtımı ve değiştirilmesi gereken haller hariç sabitlenmesi,

- 11.10.1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun 11 inci maddesi ile düzenlenen ek ders birim saat ücretlerine ilişkin göstergelerin artırılması suretiyle öğretmenlerle öğretim elemanları arasındaki dengenin korunmasının sağlanması,

Gibi hususların düzenlendiği anlaşılmaktadır. Alt komisyon, 5.2.1998, 9.2.1998 ve 24.2.1998 tarihlerinde Millî Eğitim ve Maliye Bakanlık­

ları ile Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü ve Devlet Personel Başkanlığı temsilcilerinin de katılım­larıyla, tali komisyon olan Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu metni de dikkate alın­mak suretiyle yapmış olduğu çalışmalar sonucunda; gerekli değişikliklerin yapılması hususunda Komisyonumuza temennide bulunma kararı almış ve çalışmalarını bir rapor ve metin halinde Ko­misyonumuza sunmuştur.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589) ı •

Page 45: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 45 -

Bu defa Komisyonumuz, 25.2.1998 ve 26.2.1998 tarihlerinde, teklif sahiplerinden bazıları ile Hükümeti temsilen Millî Eğitim Bakanı Hikmet Uluğbay'ın başkanlığında Millî Eğitim ve Maliye Bakanlıkları ile Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı, T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü ve Devlet Personel Başkanlığı temsilcilerinin de katılımıyla yapmış olduğu 39 ve 40 inci birleşimlerde;

- Gündemimizde bulunan söz konusu Tasarının; Millî Eğitim Bakanlığınca hazırlanarak, Ba­kanlar Kurulunca 11.11.1997 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 12.11.1997 tarihinde tali komisyon olarak Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Ko­misyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen 1/683 esas numaralı "190 Sa­yılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki Cetvellerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" ile muhtelif tarihlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlı­ğına sunulan ve Başkanlıkça Komisyonumuza havale edilen, Burdur Milletvekili Yusuf Ekinci ve

- Bolu Milletvekili Avni Akyol'un (2/24), Burdur Milletvekili Yusuf Ekinci'nin (2/556, 2/660, 2/661, 2/664, 2/666, 2/726, 2/727), Bursa Milletvekili Turhan Tayan'm (2/31, 2/34) Kahramanma­raş Milletvekili Hasan Dikici ve 45 arkadaşının, (2/170), Rize Milletvekili Ahmet Kabil'in, (2/243), Trabzon Milletvekili İlhan Sungur ve 8 arkadaşının (2/307), Hatay Milletvekili Ali Uyar'ın (2/574), Konya Milletvekili Ali Günaydın'ın (2/793), Kocaeli Milletvekili Halil Çalık ve 2 arkadaşının (2/828), Siirt Milletvekili Mehmet Emin Aydın ve 14 arkadaşının (2/954) ve Muş Milletvekili Nedim İlci'nin (2/1052) esas numaralı Kanun Teklifinin, birbirleri ile ilgili görüldü­ğünden İçtüzüğün 35 inci maddesi uyarınca birleştirilmesine,

- Görüşmelere, Alt Komisyonca oluşturulan metiri üzerinden devam edilmesine,

ı Karar verilmiştir. -

Yapılan müzakerelerde; - Gelişmiş ülkeler arasında yer alabimemizin en önemli şartının bilgiye dayalı ve bilgi üreten bir

toplum olmaya bağlı olduğu, bu sebeple, eğitim, sisteminin çağdaş bir yapıya kavuşturulması yanın­da eğitim çalışanlarının nitelik ve statülerinin iyileştirilmesine özel bir önem verilmesi gerektiği,

- Öğretmenlerimize verilen ek ders ücretinin günün ekonomik şartları ve verilen hizmetin kar­şılığı olarak yetersiz kaldığı, bunun da öğretmenlerin ek dersleri okutmakta istekli davranmamala­rına yol açtığı,

- Öğretmenlerimizin maaşlarının yaptıkları görevle mukayese dahi edilemeyecek oranda dü­şük olduğu, bu nedenle Taraşı ile eğitimcilerimizin maaşlarında öngörülen % 18 ile % 25 arasın­daki artışın yerinde bir düzenleme olarak görüldüğü,

- Ülkemizde, başta Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri olmak üzere, çeşitli yörelerde gö­rev yapan öğretmenlerimizin ruhsal ve fiziksel olarak ağır bir risk altında çalışma durumu ile kar­şı karşıya bulunduğu, bu nedenle öğretmenlerin her fiili hizmet yılı için ek bir sürenin, fiili hizmet müddeti zammı olarak, hizmet sürelerine eklenmesinin yerinde bir uygulama olacağı,

- Öğretmenlik mesleğinin cazip konuma getirilmesi gerektiği, bu amaçla mesleğe yeni başla­yan öğretmenlere bir derece verilmesi ve malî haklarında enflasyon nedeniyle meydana gelen tah­ribatı giderecek iyileştirmenin yapılmasının gerekli olduğu,

- İlköğretim müfettişlerinin, eğitim ve öğretimin fiziksel ortamının denetiminden, öğreticile­rin ve öğrencilerin sağlık durumlarının denetlenmesine kadar çok geniş bir alanda görev yaptıkla-

. rı, ancak bunların "Eğitim ve Öğretim Hizmetleri" sınıfında olmaları nedeniyle "Genel İdare Sını­fında" eşdeğer görevlerde bulunanlara göre hak kaybına uğradıkları, bu mağduriyetin telafi edilme­sinin gerektiği, ' ı

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589) .i

Page 46: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 46 -

- Öğretmenlerin, öğretim yılı içinde emekli olmaları nedeniyle eğitim ve öğretimin ciddi su­retle aksadığı,1 bunun önlenmesi için tedbirler alınmasının yerinde olduğu, ancak bu tedbirlerin Anayasamıza ve temel insan haklarına tezat oluşturmaması gerektiği,

- 8 yıllık zorunlu temel eğitim reformunun gerçekleştirilmesinde, insan unsurunun gözardı edilemeyeceği, 21 inci yüzyılda çağı anlayan kuşaklar yetiştirilebilmesinin ancak nitelikli eğitim­ciler ile mümkün olacağı, bunun da eğitimcilerimize sağlanan malî olanaklar nisbetinde gerçekleş­tirilebileceği, bu nedenle öğretmenlerimizin sosyal ve ekonomik sorunlarının ivedilikle ele alına­rak çözüme kavuşturulmasının, millî eğitim sistemimiz için büyük önem arz ettiği,

-Türk millî eğitiminin ihtiyaç duyduğu nitelikte insan gücünün yetiştirilmesi kadar, bunla­rın eğitim ve öğretime uzun yıllar hizmet etmesinin sağlanması gerektiği, bu amaçla, çeşitli neden­lerle erken emekli olmuş öğretmenlerimizin yeniden mesleğe kazandırılmasına dönük tedbirleri içeren bu Tasarının yeride bir düzenleme olduğu,

- Eğitim ve öğretimde meydana gelen aksaklıkları önlemeye yönelik olarak getirilen bazı dü­zenlemelerin uygulamada' sorun yaratabileceği, bu nedenle, zorlayıcı tedbirlerden ziyade isteğe bağlı düzenlemelerin daha yerinde olacağı,

- Ülkelerin gelişmişliğinin, üniversitelerin nitelikli eğitim vermesi ve çağdaş anlamda bilgi ve teknoloji üretmeleri ile yakından ilgili olduğu, bunun da üniversitelere yeterli kaynak ayrılmasının yanında üniversite öğretim elemanlarına verilen malî imkânların yeterli düzeye getirilmesi suretiy­le sağlanabileceği, •

- Devlet üniversitelerinde görev alan öğretim elemanlarının maddî olanaklarının yetersizliği nedeniyle vakıf üniversitelerine geçtikleri, devlet üniversitelerinin bu nedenle maruz kaldıkları olumsuzluğun giderilebilmesi ve yükseköğrenimin sağlıklı bir şekilde işlemesi için öğrenim ele­manlarının malî imkânlarının artırılmasının gerektiği,

- Kamu çalışanlarının malî imkânlarının iyileştirilmesine yönelik düzenlemelerin her zaman olumlu karşılandığı, ancak bu iyileştirmelerin bir sınıfa münhasıran değil, tüm kamu personelini kapsayacak şekilde yapılmasının daha isabetli olacağının düşünüldüğü,

Gibi hususlara değinilmiştir. Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda ise;

/ - Okullarımızın standartlarının iyileştirilmesinin bir zorunluluk olduğu, - 8 yıllık zorunlu temel eğitime geçilmesi ile Türk millî eğitiminde önemli bir reformun ger­

çekleştirildiği, bu reformun öngörülen hedeflere ulaşabilmesi için, öğretmenlerimizin sosyo-ekono-mik durumlarında iyileştirmeler yapılması gerektiği, Tasarı ile; öğretmenlerimizin malî imkânları­nın bir nebze de olsa iyileştirilmesinin hedeflendiği,

- Öğretmenlere ve üniversite öğretim elemanlarına verilmesi öngörülenN% 18 ile % 25 arasın­da değişen oranlardaki ücret artışların, günün ekonomik koşulları da dikkate alındığında yeterli ol­duğunun söylenemeyeceği, ancak ülkemizin malî imkânlarının bu kadarına elverdiği,

- Hükümetin, ülkenin ekonomik şartlarını da dikkate alarak, tüm Kamu personelini kapsayan bir çalışma yürüttüğü, bu çalışma ile ücretlerde yatay ve dikey eşitliğin sağlanmasının amaçlandığı,

- Türk millî eğitimindeki öğretmen açığının, yeni öğretmen kadrolarının ihdasının yanında, ek ders ücretlerinde sağlanacak iyileştirme ile emekli öğretmenlerimizin yeniden mesleğe kazandırıl­ması suretiyle giderilmesine çalışıldığı,

- İlköğretim müfettişliğinin, diğer kurumlardaki denetim elemanlarından farklı olarak bir mes­lekî denetim birimi olduğu, eğitimin performansının.deneüenmesinin yanında eğitimle ilgili her

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 47: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 47 -

türlü denetim yetkisinin ilköğretim müfettişleri tarafından yerine getirildiği, bu itibarla bunların "Genel İdare Hizmetleri Sınıfı"nda değil, "Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı"nda kalmalarının Türk millî eğitimine daha yararlı olacağı,

-Tasarı ile öğretmenlerin gelişmiş illerde toplanmalarının önüne geçilmesinin hedeflendiği, öğretmenlerimizin tayin ve emeklilik gibi nedenlerle ortaya çıkan problemlerinin çözümlenmesin­de kamu menfaatinin ön plana çıktığı, dolayısıyla eğitim ve öğretimin daha sağlıklı yürütülmesi ile kişi haklan arasında bir denge kurulmaya çalışıldığı,

İfade edilmiştir.

Bu görüşmeleri takiben, Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu metninin de dikka­te alınması suretiyle, Alt Komisyonca hazırlanan metin, Komisyonumuzca benimsenerek madde­lerinin görüşülmesine geçilmiştir.

Metnin; - Çerçeve 3 üncü maddesinde yer alan "... ve ilköğretim müfettişlerini..." ibaresinin, ilköğre­

tim müfettiş yardımcılarının da Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı kapsamında olmasına açıklık getirilmesi amacıyla "..., ilköğretim müfettişlerini ve yardımcılarını..." şeklinde redaksiyona tabi tutulması, .

- Öğretmenlerin emeklilik isteklerinin eğitim ve öğretim yılının sonunda yerine getirilmesini teminen 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 39 uncu maddesinin sonuna bir fıkra eklen­mesini düzenleyen çerçeve 5 inci maddesinin; metinde yer alan "... branşında öğretmen fazlasının bulunması..." ibaresinin, sınıf öğretmenlerinin de madde kapsamında olduğuna açıklık getirilmesi amacıyla "sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bulunması" şeklinde değiştirilmesi ayrıca, kanun tekniğine uygunluk açısından bu hükmün, 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Gö­revleri Hakkında Kanunda düzenlenmesinin daha isabetli olacağı görüşünden hareketle maddenin çerçeve 13 üncü madde olarak düzenlenmesi,

- T.C. Emekli Sandığı iştirakçilerinden ek göstergeli veya daha yüksek ek göstergeli bir göre­ve atananlara, atandıkları görevin ek göstergesi üzerinden emekli aylığı bağlanması, emekli ikra­miyesi ödenebilmesi veya toptan ödeme yapılabilmesi için, bu ek gösterge üzerinden en az 6 ay sü­re ile kesenek ye kurum karşılığının kesilmesi zorunluluğu getirilmesine yönelik bir düzenlemenin, metne yeni 6 ncı madde olarak ilave edilmesi,

- Çerçeve 9 uncu maddesinde yer alan "veya aynı süre öğrenim görmüş olanlar arasından açık­tan," ibaresinin, ilköğretim müfettişlerinin sadece öğretmenler arasından alınmasının temini ama­cıyla metinden çikarılması,

- Çerçeve 11 inci maddesinin; dördüncü fıkrasının ikinci cümlesindeki ilk "göre" ibaresinin "doğrultusunda" şeklinde redaksiyona tabi tutulması,

- 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun, bazı yükseköğretim kurumlarında "Geliş­tirme Ödeneği" ödenmesine ilişkin 14 üncü maddesini; geliştirme ödeneğinin, yükseköğretim ku­rumlarının bulunduğu yerlerin gelişmişlik düzeyleri ile yeterli sayıda öğretim elemanı sağlayıp sağ­layamadıklarının ayrı ayrı veya birlikte dikkate alınarak belirlenmesi ve bu ödeneğin hesaplanma­sında kolaylık sağlanması amacıyla yeniden düzenleyen bir metnin, yeni 15 inci madde olarak ila­ve edilmesi,

- Kaldırılan hükümlere ilişkin 14 üncü maddesinin; yeni 15 inci maddede yapılan düzenleme nedeniyle, 24.11.1994 tarih ve 4048 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesini de yürürlükten kaldırı­lacak şekilde 16 ncı madde olarak yeniden düzenlenmesi,

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 48: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 4 8 -

- 15 inci maddesinin; ekli 1 sayılı listenin tutulu kadro sütununda yer alan 10 uncu dereceden 2 000 adet, 12 nci dereceden 2 400 adet hizmetli ve 12 nci dereceden 50 adet aşçı kadrosunun, hiz­metliye ve aşçıya olan acil ihtiyaç nedeniyle serbest bırakılması amacıyla, serbest kadro sütununa geçirilmesi ve madde numarasının 17 olarak değiştirilmesi,

- Geçici 2 nci maddesinde yer alan "durumları bu Kanun ile belirlenen esaslara uygun olup ol­madığına bakılmaksızın" hükmünün, maddeye açıklık getirilmesi amacıyla "durumlarının bu Ka­nun ile belirlenen esaslara uygun bulunmasına bakılmaksızın" şeklinde değiştirilmesi,

- Geçici 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasının; mükerrerliğe sebebiyet vermemek amacıyla, ha­len ilköğretim müfettişliği yapmakta olanlardan,'657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 nci maddesinin (A) fıkrasının 11 inci bendinden daha önce herhangi bir suretle yararlanmamış olanla­rın bir defaya mahsus olmak üzere bir derece yükseltilmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi,

- Geçici 7 nci maddesinin; Millî Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığının boş bulunan yardım­cı hizmetler sınıfı kadrolarındaki eleman ihtiyacını karşılamak amacıyla, Genel ve Katma Bütçeli Kuruluşlarda bütçe ödenekleri çerçevesinde 1997 yılında geçici işçi statüsünde azami 7 ay ve da­ha az süreli çalışmış bulunanların;

-Yazılı olarak istekleri halinde,

- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen genel ve özel şartlan taşımaları,

- 1.1.1998 tarihi itibariyle 35 yaşından gün almamış bulunmaları,

- İlköğretim (ilkokul veya ortaokul) mezunu olmaları,

- İhtiyaç duyulan illerde çalışmayı kabul etmeleri, - Her iki kurum için Millî Eğitim Bakanlığı tarafından, Sağlık Bakanlığı ile müştereken yapı­

lacak merkezî (ÖDYM) sınavı başarmaları, Kaydıyla 1998 yılı sonuna kadar Maliye Bakanlığının izni ile başarı sıralamasına göre bu Ba­

kanlıkların Yardımcı Hizmetler Sınıfına dahil kadrolara atanabilmeleri doğrultusunda yeniden dü­zenlenmesi,

- 17 nci maddeye bağlı (1) sayılı liste ile ihdas edilmiş bulunan kadroların bütçeye getireceği ek yük dikkate alınarak, bu kadroların kullanımının yıllara dağılımı amacıyla 62 600 adet serbest kadronun 1.7.1998, tutulu bulunan 102 400 adet kadronun yarısının 1.7.1999, diğer yansının ise 1.7.2000 tarihinden itibaren kullanılacağına ilişkin bir düzenlemenin metne yeni geçici 8 inci mad­de olarak ilave edilmesi,

- 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun, çerçeve 15 inci madde ile değiştirilen 14 üncü maddesi uyarınca düzenleme yapılıp yürürlüğe girinceye kadar, mevcut düzenlemelerin uy­gulanmasına devam edileceğine ilişkin bir hükmün, metne geçici 9 uncu_ madde olarak ilave edil­mesi,

- 16.8.1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanun kapsamında eş zamanlı olarak ihale edilmesi uygun görülen yapım işleri ile ilgili olarak bu Kanun uyarınca kurulacak yeterlik ve ihale komisyonları­nın üyelerine, 31.12.2000 tarihine kadar, sonuçlandırdıkları her bir ihale itibariyle komisyon üye­liği ücreti ödenmesine dair bir düzenlemenin metne geçici 10 uncu madde olarak ilave edilmesi,

- Yürürlüğe ilişkin 17 nci maddesinin; ilave edilen yeni maddeler nedeniyle redaksiyona tabi tutulması ve madde numarasının 19 olarak değiştirilmesi,

Suretiyle,

- 1, 2,4, 7, 8, 10, 12, Geçici 1, Geçici 3, Geçici 5 ve Geçici 6 nci maddeleri aynen,

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 49: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 4 9 -

- 6, 13, 16 ve yürütmeye ilişkin 18 inci maddeleri sırasıyla 5, 14, 18 ve 20 nci maddeler ola­rak aynen, .-'•'

Kabul edilmiştir.

Ayrıca, başlık içeriğinde yapılan değişikliklere paralel olarak yeniden düzenlenmiştir.

Raporumuz, Genel Kurul'un onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur. Başkan

Biltekin Özdemir Samsun Sözcü

Hüseyin Yayla Hatay Üye

Mustafa Küpeli Adana

Üye Süleyman Hatinoğlu

Artvin Üye

Ataullah Hamidi Batman

Ü y e . • •

Mustafa Çiloğlu Burdur

Üye Hilmi Develi

Denizli Üye

Refik Araş İstanbul

Üye Âlgan Hacaloğlu

İstanbul Üye

Çetin Bilgir Kars Üye

Necdet Tekin Kırklareli

Üye Süleyman Çelebi

Mardin

Başkan V. Metin Şahin

Antalya Kâtip

Miraç Akdoğan • Malatya

Üye . Aydın Tümen

Ankara Üye

Cafer Tufan Yazıcıoğlu Bartın Üye

Abbas İnceayan Bolu

(Muhalefet şerhim eklidir.) Üye

Ali Rahmi Beyreli Bursa Üye

Mustafa Balcılar Eskişehir

Üye Ali Topuz İstanbul

Üye Esat Bütün

Kahramanmaraş Üye

Hadi Dilekçi Kastamonu

Üye Hayrettin Uzun

Kocaeli (Muhalefet şerhim eklidir.)

Üye Doğan Baran

• Niöde

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 50: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 5 0

Üye Müjdat Koç

Ordu Üye

Cemal Alışan Samsun

Üye Ertuğrul Eryılmaz

Sakarya

) •

MUHALEFET ŞERHİ -Geçici 7 nci Madde ile Millî Eğitim ve Sağlık Bakanlığı yardımcı hizmetler sınıfının ihtiyaç­

larının karşılanması amacıyla geçici işçi statüsünde çalışan kişilerin bir imtihanla ihtiyaç duyulan illerde istihdam edilmesi amaçlanmaktadır.

Gerek imtihana kimlerin nasıl katılacağı şartları belirlenmeden, hangi illerdeki fazlalıkların hangi illere nasıl dağıtılacağı belli olmadan;

- 82 bin geçici işçiden yalnız 7 bin kişiye bu imkânın tanınması, - işçi statüsünden 657'ye tabi olarak memur sınıfına geçirilmesi, -Sendikalar yasasına aykırı olarak işçinin memur yapılması, - İller arasından nakillerle devlete yük getireceği, - Geçmiş haklarının dâ emekli sandığına devriyle, emekli sandığına büyük yük geticeği, - Yapılan imtihanın Anayasanın eşitlik prensibine ve fırsat eşitliğine aykırı olduğu görüşümdür.

- Abbas İnceayan Bolu

MUHALEFET ŞERHİ Geçici 7 nci madde Anayasa ve 657 sayılı devlet memurları kanununa aykırılıkları dolayısıy­

la kanun metninde yer almaması gerekmektedir. Anayasanın 11 inci maddesi, "Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını, ida­

re makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır. Kanunlar Anayasa­ya aykırı olamaz". 10 uncu maddesi, "Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Hiçbir kişiye aile­ye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerin­de kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar" şeklindedir.

657 sayılı devlet memurları kanunu ve ona bağlı olarak çıkarılan "Kamu hizmeti ve görevle­rine devlet memuru olarak atanacaklar için mecburi yeterlik ve yarışma sınavları genel yönetmeli­ği" Millî Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı kadrolarına atamada genel ve özel şartlara haiz her­kese açık bir sınavla atanmayı öngörmektedir. Geçici madde ile yapılan düzenleme ile Millî Eği­tim ve Sağlık Bakanlığı kadrolarına atanmada kısıtlayıcı hükümler yeralmakta ve sınav sadece bir kısım geçici işçi statüsünde çalışan kimselere imtiyaz haline getirilmekte ve eşitlik ilkesine aykırı bir durum yaratılmaktadır.

Kamu kurumlarında geçici işçi statüsünde çalıştırma, sosyal ve toplumsal bir sorun haline gel­miştir. Bu sorunun mutlaka çözümü gerekir. Ancak, bir sorunu çözerken hukuk devleti olmanın ge­reği olarak temel hukuk kuralları içinde davranmak bir zorunluluktur.

Hayrettin Uzun Kocaeli

Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 51: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 5 1 -

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

14.7.1965 TARİHLİ VE 657 SAYILI, 8.6.1949 TARİHLİ VE 5434 SAYILI, 5.3.1964 TARİHLİ VE 439 SAYILI, 30.4.1992 TARİHLİ VE 3797 SAYILI, 11.10.1983 TARİHLİ VE 2914 SA­YILI KANUNLARIN BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA

KANUN TASARISI MADDE 1. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 176 ncı maddesi aşağıdaki şe­

kilde değiştirilmiştir.

"Ders ve konferans ücretleri Madde 176. - Bu Kanunun değişik 89'uncu maddesine göre kendilerine ders görevi verilen­

lere ders saati' başına gündüz öğretimi için 80, gece öğretimi için 90 gösterge rakamının bu Kanu­na göre belirlenen aylık katsayısı ile çarpımından oluşan miktar üzerinden ek ders ücreti ödenir.

Bu ücretler;

a) özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitim ve öğretim gördüğü kurumlarda görevli öğretmen ve yöneticiler ile bu öğrencilere yönelik olarak açılan özel sınıfların öğretmenlerine,

b) kurumların eleman yetiştirmek üzere açtıkları meslekî okullarda, eğitim merkezlerinde, ce­zaevlerinde, kurs, seminer ve hizmet içi eğitim faaliyetlerinde fiilen yapılan ders görevi karşılığın­da öğretmen ve diğer memurlara,

c) alanlarında master ve doktora derecesini almış olan öğretmenlere,

% 25 fazlasıyla ödenir. Hangi faaliyetlerin bu fıkra kapsamında sayılacağı Millî Eğitim Ba­kanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca belirlenir.

Bu madde kapsamında ücretle ders vermek üzere yükseköğretim kurumlarından görevlendiri­len öğretim elemanlarına 2914 sayılı Kanun hükümlerine göre ek ders ücreti ödenir.

Konferans ücreti her yıl bütçe kanunlarında gösterilir."

MADDE 2. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "zam ve tazminatlar" başlıklı ek mad­desinin II - Tazminatlar B - Eğitim Öğretim Tazminatı bölümünde geçen % 82, % 78 ve % 70 oran­ları sırasıyla % 100, % 95 ve % 85 olarak değiştirilmiş ve bölüme bu oranlardan sonra gelmek üze­re aşağıdaki hüküm eklenmiştir.

"Okul müdürü, okul müdür yardımcısı, yönetici ve eğitim uzmanı olarak görevlendirilenler ile cezaevlerinde çalışan öğretmenler hariç olmak üzere bu oranların sırasıyla % 82, % 78 ve % 70'lik kısımları seyyanen, kalan kısımları ise ihtisasları içinde veya dışında aylık karşılığı okutmakla yü­kümlü olunan ders saati sayısı dahilinde okuttukları ders miktarı ile orantılı olarak verilebilir."

MADDE 3. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli I sayılı cetvelin "IV- Eğitim ve Öğ­retim Hizmetleri Sınıfı" bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"IV- Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı Derece Ek gösterge

Kadroları bu sınıfa dahil olanlardan ,1 3 000 i 2 2200

3 1 600 . 4 1 100

5 900

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 52: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

^ . . . . • - • 5 2 -

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

Derece Ek gösterge

6 800

. - . 7 500

8 450" MADDE 4. - 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 39 uncu maddesinin sonuna aşa­

ğıdaki hüküm eklenmiştir.

! "Son bir yıllık sürenin en az yarısında Eğitim Öğretim Hizmetleri Sınıfına ait bir kadroda bu­lunanlardan emeklilik hakkını kazananlar (bunlardan son bir yıl içerisinde istifa etmiş veya müsta­fi sayılmış olanlar dahil), emekliliklerini ancak Temmuz ve Ağustos ayları içerisinde isteyebilirler. Bu aylar dışındaki emeklilik işlemleri ancak görev yapılan il sınırları içerisinde emeklilik talebin­de bulunan personelin branşında öğretmen fazlasının bulunması kaydıyla Millî Eğitim Bakanının uygun görmesi halinde kabul edilebilir."

MADDE 5. - 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun ek 11 inci maddesinin üçüncü fık­rasına "şu kadar ki" ibaresinden sonra gelmek üzere, "yaş haddini aşmamış olmaları kaydıyla her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ders ücreti karşılığı ders görevi verilenler ile" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 6. - 5.3.1964 tarihli ve 439 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde de­ğiştirilmiştir.

"Ek Madde 1. - Anaokullarında, anasınıflarında, yetiştirme yurtlarında, okuma yazma kurs­larında, gezici köy kurslarında görevli öğretmenler ile ilköğretim kurumlarında görevli sınıf öğret­menleri aylıkları karşılığında haftada 18 saat, branş öğretmenleri 15 saat ders okutmakla yükümlü­dürler. Bunlara; kanun, tüzük , yönetmelik ve eğitim programlarında verilen görevlerin yerine ge­tirilebilmesi için zorunlu olarak ek ders görevi verilir.

Belirtilen kurumlarda öğretmen ve yönetici olarak görev alanlarla diğer eğitim kurumlarında ve Millî Eğitim Bakanlığı merkez ve taşra teşkilâtında görev alanlardan kimlerin zorunlu ek ders görevi alacağı ve haftalık çalışmalarının ne kadarının zorunlu ek ders görevinden sayılacağı; bir­den fazla sınıf okutan öğretmelilere verilecek haftalık zorunlu ders görevinin sayısı, öğretmen ve yöneticilere haftada verilecek zorunlu ek ders sayısı ve diğer hususlar 657 sayılı Devlet Memurla­rı Kanununun 89 uncu maddesi hükümleri uyarınca düzenlenir.'

Ayrıca ek ders saatlerinin hesaplanmasında, öğretmenlerin hazırlık ve plan çalışmaları için de ek ders ücreti ödenir."

MADDE 7. - 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 56 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Yöneticilerin sorumlulukları ve yönetim kademeleri / Madde 56. - Bakanlık merkez, taşra ve yurtdışı teşkilâtının her kademesindeki yöneticiler, görevlerini mevzuata, plan ve programlara ve emirlere uygun olarak düzenlemek ve yürütmekten üst kademe yöneticilerine karşı sorumludur.

Bakanlık merkez, taşra ve yurtdışı teşkilâtı yönetim görevlerine atanmada ve yükselmede ba­şarılı ve liyakatli olmak yanında her kademe,yöneticiliğin gerektirdiği hizmet içi eğitimi almış ol­mak esastır.

Yönetim kademeleri, bu kademelerde yeralan görevler ve bu görevlerdeki en az çalışma süre­leri, görev tanımları, atanacaklarda aranacak nitelikler, görevin gerektirdiği hizmet içi eğitim, ata-

Tiirkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 53: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 53 -

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin) nacakların seçimi, atanmaları, sınavla girilecek yönetim görevleri, sınav, görevden alınma ve ayrıl­maya ilişkin esaslar ve usuller, yöneticilik formasyonu kazandıran diğer programlar ile Talim ve Terbiye Kurulu üyeliği, müşavirlik, müfettişlik, uzmanlık ve ataşelik gibi görevlerden yönetim ka­demelerine, yönetim kademelerinden bu görevlere geçişler, okul ve kurumlarda yönetici olarak gö­revlendirileceklerin sayısının tespitine esas standartlar ve diğer hususlar Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulacak yönetmelik ile düzenlenir."

MADDE 8. - 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 61 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Atama ve yer değiştirme Madde 61. - 23.4.1981 gün ve 2451 sayılı Kanun hükümleri dışında kalan memurların atan­

maları Bakan tarafından yapılır. Bakan gerekli gördüğü hallerde atama yetkisini merkez teşkilâtında alt kademelere, illerde va­

lilere devredebilir.

Bakanlık bağlı kuruluşlarının kuruluş kanunlarındaki atamaya ilişkin hükümleri saklıdır.

Öğretmenlerin hizmet bölgelerinde en az 3 yıl görev yapmaları esastır. Özüre dayalı olanlar hariç olmak üzere iller arası ve il içi yer değiştirmeleri Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre tes­pit edilecek hizmet puanı sırasına göre Haziran, Temmuz, Ağustos aylarında yapılır. Bakanlıkça kabul edilen özürler puanlamada dikkate alınır. Özüre dayalı yer değiştirme istekleri, hizmet pu­anı sıralamasmdaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyenlere, talepleri halinde istekte bulunduk­ları yere atanma sırasını hak kazanıncaya kadar aylıksız izin verilir. Bu şekilde aylıksız izin veri­lenlerin kadroları boşaltılır ve bu kadrolara atama yapılabilir. Aylıksız izin verilenlerin görev iste­meleri durumunda, boş kadro bulunması şartıyla atanmalarında hizmet puanı esası alınır.

Öğretmenlerin atandıkları ildeki görev yerleri, görev yeri belirleme kurulunun hizmet puanla­rına göre yapacağı değerlendirmeye bağlı olarak, il millî eğitim müdürünün teklifi üzerine valiler­ce belirlenir."

MADDE 9. - 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 62 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Kadrolar Madde 62. - Millî Eğitim Bakanlığına genel hükümlere göre tahsis edilen kadrolar, merkez

ve taşra teşkilatındaki okul, kurum ve müdürlüklere, Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkan­lığı ile birlikte hazırlanacak ve standartları gösterecek yönetmeliğe uygun olarak dağıtılır. Dağıtım listeleri Sayıştay Başkanlığı ve Maliye Bakanlığınca vize edilir. Dağıtım listelerinde öğretmen kad­roları branşları itibariyle ayrı ayrı gösterilir. Diğer kamu kurum ve kuruluşlarındaki emsallerine ay­kırı olmamak kaydıyla kadrolar birden fazla dereceyi ihtiva edebilir. Bu durumda özlük haklarının tespitinde 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin B fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla persone­lin kazanılmış hak aylığı esas alınır.

Standartların değişmesi dışında kadroların birimler arasında nakli yapılamaz. Yeni açılacak okul ve birimler için Bakanlıkta yedek kadro bulundurulur. Kapatılan okul ve

birimlerdeki kadrolar yedek kadroya eklenmiş sayılır. Kadrolara ilişkin olarak bu maddede belirtilmeyen hususlarda Genel Kadro ve Usulü Hakkın­

da Kanun Hükmünde Kararname Hükümleri uygulanır."

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 54: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

• - 54 -

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin) MADDE 10. - 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun 11 inci maddesinde 150, 125,

100 ve 80 olarak tespit edilmiş olan ek ders ücreti göstergeleri sırasıyla 250, 200, 150 ve 125 ola­rak değiştirilmiştir. . '•»

GEÇİCİ MADDE 1. - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu Kanunla değiştirilen 176 ncı maddesindeki 80 ve 90 gösterge rakamları sırasıyla 1999 yılında 90 ve 100'e, 2000 yılından iti­baren ise 100 ve 110'a yükseltilerek uygulanır.

GEÇİCİ MADDE 2. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, Bakanlık kadrolarında yönetici olarak görev yapanlar, durumları bu Kanun ile belirlenen esaslara uygun olup olmadığına bakıl­maksızın görevlerine devam ederler ve yöneticilik hizmetleri bu Kanun uyarınca belirlenecek eş değer yönetim kademelerinde geçmiş sayılır. Ancak bunlardan yöneticilik görevinden ayrılanların yeniden yöneticilik görevlerine atanmak istemeleri halinde, haklarında bu Kanun hükümlerine gö­re işlem yapılır.

GEÇİCİ MADDE 3. - Bu Kanunun 7, 8 ve 9 uncu maddeleri ile değiştirilen 3797 sayılı Ka­nunun 56, 61 ve 62 nci maddelerinde belirtilen işlemler bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde sonuçlandırılır. Bu süre içerisinde mevcut hükümlerin uygulanmasına devam olu­nur. . '

Kadroların belirlenecek standartlara göre dağıtılmasından sonra, mevcut personel bu kadrolar ile ilişkilendirilir. Tahsis edilen kadroların ve yönetici sayısının üzerindeki ihtiyaç fazlası personel memuriyet mahalli içerisindeki boş kadrolara, istekleri halinde memuriyet mahalli dışındaki boş kadrolara atanın

Bu şekilde atamaları yapılamayan personel, bulundukları birimde şahsa bağlı olarak eski gö­revlerini yapmaya devam ederler, boş kadro temin edilmedikçe başka birimlere atanamazlar. Bu durumdaki personelin herhangi bir şekilde görevden ayrılması halinde, yerlerine başka personel atanamaz. Şahsa bağlı olarak görev yapan personele en son kadrosu esas alınarak maaş ve diğer öz­lük haklarının ödenmesine devam edilir.

Memuriyet mahalli içindeki birimlerde şahsa bağlı olarak görev yapan personelin durumuna uygun bir kadro boşaldığında, bu kadroya öncelikle atanırlar.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 55: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 5 5 -

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin) MADDE 1 1 . - Bu Kanunun 2 nci maddesi 1.14998 tarihinden, diğer maddeleri yayımını ta­

kip eden ayın birinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 12. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. B. Ecevit

Başbakan V. Dev. Bakanı ve Başb. Yard.

B. Ecevit Devlet Bakanı

G. Taner Devlet Bakanı V.

E. Taranoğlu Devlet Bakanı V.

M. Yılmaz Devlet Bakanı V.

N. Menzir Devlet Bakanı

Prof. Dr. Ş. Gürel Devlet Bakanı Dr. I. Çelebi

Devlet Bakanı V. B. Kara

Devlet Bakanı V. H. İ. Özsoy

' Devlet Bakanı R. K. Yücelen Devlet Bakanı

M. Batalh İçişleri Bakanı V.

O. Sungurlu Maliye Bakanı

Z. Temizel Bayındırlık ve İskân Bakanı

Y. Topçu Ulaştırma Bakanı

N. Menzir Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı

Prof. Dr. N. Çağan Enerjive Tabiî Kay.. Bakanı

M. C. Ersümer Turizm Bakanı

/. Gürdal

Millî Sav. Bak. ve Başb. Yard. V. M. Batalh

Devlet Bakanı H. Özkan

Devlet Bakanı I. Saygın

Devlet Bakanı Prof. Dr. S. Yıldırım

Devlet Bakanı M. Gürdere

Devlet Bakanı Prof Dr. A. Andican

Devlet Bakanı M. Yılmaz

Devlet Bakanı B. Kara

Devlet Bakanı E. Aşık

Devlet Bakanı H. Gemici

Adalet Bakanı O. Sungurlu

Dışişleri Bakanı V. S. Gürel

Millî Eğitim Bakanı H. Uluğbay

Sağlık Bakanı H. İ. Özsoy

Tarım ve Köyişleri Bakanı M. Taşar

Sanayi ve Ticaret Bakanı Y.Erez

Kültür Bakanı /. Talay

'. Orman Bakanı E. Taranoğlu

Çevre Bakanı V. /. Gürdal

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 56: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

.'• - 5 6 -

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN 14.7.1965 TARİHLİ VE 657 SAYILI, 8.6.1949 TARİHLİ VE 5434 SAYILI, 5.3.1964 TARİH­Lİ VE 439 SAYILI, 30.4.1992 TARİHLİ VE 3797 SAYILI, 11.10.1983 TARİHLİ VE 2914 SAYILI KANUNLARIN BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI VE 5.1.1961 TARİHLİ VE 222 SAYILI, 24.11.1994 TARİHLİ VE 4048 SAYILI KANUNLARIN BAZI MADDELERİNİN, YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMASI HAKKINDA KANUN

TASARISI MADDE 1. - 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 176 ncı

maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. !

Ders ve konferans ücretleri Madde 176. - Bu Kanunun değişik 89'uncu maddesine göre kendilerine ders görevi verilen­

lere ders saati başına gündüz öğretimi için 80, gece öğretimi için 90 gösterge rakamının bu Kanu­na göre belirlenen aylık katsayısı ile çarpımından oluşan miktar üzerinden ek ders ücreti ödenir.

Bu ücretler; a) özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitim ve öğretim gördüğü kurumlarda görevli öğretmen

ve yöneticiler ile bu öğrencilere yönelik olarak açılan özel sınıf öğretmenlerine, b) kurumların eleman yetiştirmek üzere açtıkları meslekî okullarda ve eğitim merkezlerinde

görevli yönetici ve öğretmenlere, cezaevlerinde görevli öğretmenlere, kurs, seminer ve hizmet içi eğitim faaliyetlerinde görevlendirilen öğretmen ve memurlara,

c) alanlarında master derecesini almış olan öğretmenlere,

% 25, alanlarında doktora derecesi almış olan öğretmenlere ise % 40 fazlasıyla ödenir. Bu madde kapsamında ücretle ders vermek üzere yükseköğretim kurumlarından görevlendiri­

len öğretim elemanlarına 2914 sayılı Kanun hükümlerine göre ek ders ücreti ödenir. Konferans ücreti her yıl bütçe kanunlarında gösterilir. MADDE 2 . - Devlet Memurları Kanununun "zam ve tazminatlar" başlıklı ek maddesinin II-

Tazminatlar B - Eğitim Öğretim Tazminatı bölümünde geçen % 82, % 78 ve % 70 oranları sırasıy­la % 100, % 95 ve % 85 olarak değiştirilmiştir.

MADDE 3 - Devlet Memurları Kanunu değişik 36 ncı maddesinin 1 inci fıkrasının "IV-Eği­tim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı" bendinde yeralan "öğretmenleri" ibaresinden sonra gelmek üze­re "ilköğretim müfettişlerini ve yardımcılarını..." ibaresi eklenmiş ve aynı Kanuna ekli I sayılı Cet­velin "IV- Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı" bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

IV-Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı Kadroları bu sınıfa dahil olanlardan

,, Derece Ek gösterge a) İlköğretim müfettişleri 1 3 000

2 2200 3 1 600 4 ^ 1 300 5 1 150 6 950

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 57: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 5 7 -

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) Derece Ek gösterge

7 850 8 750

b) Öğretmen ve diğer personel 1 2 3 4 5 6 7 8

3 000 2 200 1 600 1 100 900 800 500 450

MADDE 4. - Devlet Memurları Kanununun 36 ncı Maddesinin (A) Fıkrası 11 inci bendine, "Dış Ticaret Uzman Yardımcıları" ibaresinden sonra gelmek üzere "İlköğretim Müfettiş Yardım­cıları", "Dış Ticaret Uzmanlığına" ibaresinden sonra gelmek üzere "İlköğretim Müfettişliğine" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 5. - T.C. Emekli Sandığı Kanununun ek 11 inci maddesinin üçüncü fıkrasına "şu kadar ki" ibaresinden sonra gelmek üzere, "yaş haddini aşmamış olmaları kaydıyla her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ders ücreti karşılığı ders görevi verilenler ile" ibare­si eklenmiştir.

MADDE 6. - T.C. Emekli Sandığı Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir. EK MADDE 73. - Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı iştirakçilerinden ek göstergeli veya

daha yüksek ek göstergeli bir göreve atananlara; atandıkları görevin ek göstergesi üzerinden emek­li aylığı, malullük aylığı bağlanması ve emekli ikramiyesi ödenebilmesi veya toptan ödeme yapıla­bilmesi için, atandıkları görevin ek göstergesi üzerinden, bu göreve başladıkları tarihten itibaren en az 6 ay süreyle Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına kesenek ve karşılık ödemiş olması şarttır. 6 ay kesenek ve karşılık ödememiş olanlara bu göreve atanmadan önce emekli keseneğine esas alı­nan ek gösterge rakamı üzerinden işlem yapılır.

Her türlü müşavirlik görevlerine atananlar hariç; Bakanlar Kurulu Kararı veya müşterek karar­la atananlar, ilgili mevzuatı uyarınca mesleğe özel yarışma sınavı ile giren ve belirli süreli meslek içi eğitimden sonra özel bir yeterlilik sınavı sonunda atanılan görevlerde bulunanlar, Emniyet Hiz­metleri Sınıfına dahil olanlar, 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 357 sayılı Askerî Hakimler Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa tabi olanlar ile yaş haddi, vazife malullüğü veya ölüm nedeniyle 6 aylık süreyi tamamlayamayanlar hakkında yapıla­cak emeklilik işlemlerinde yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz...

5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun ek 68 inci maddesi hükümleri saklıdır.

MADDE 7. - 5.3.1964 tarihli ve 439 sayılı Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Üc­retleri Hakkında Kanunun ek 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 58: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 5 8 -

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) Ek Madde .1. - Anaokullarında, anasınıflarında, yetiştirme yurtlarında, okuma yazma kursla­

rında, gezici köy kurslarında görevli öğretmenler ile ilköğretim kurumlarında görevli sınıf öğret­menleri aylıkları karşılığında haftada 18 saat, branş öğretmenleri 15 saat ders okutmakla yükümlü­dürler. Bunlara; kanun, tüzük, yönetmelik ve eğitim programlarında verilen görevlerin yerine geti­rilebilmesi için zorunlu olarak ek ders görevi verilir.

Belirtilen kurumlarda öğretmen ve yönetici olarak görev alanlarla diğer eğitim kurumlarında ve Millî Eğitim Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilâtında görev alanlardan kimlerin zorunlu ek ders görevi alacağı ve haftalık çalışmalarının ne kadarının zorunlu ek ders görevinden sayılacağı; bir­den fazla sınıf okutan öğretmenlere verilecek haftalık zorunlu ders görevinin sayısı, öğretmen ve yöneticilere haftada verilecek zorunlu ek ders sayısı ve diğer hususlar 657 sayılı Devlet Memurla­rı Kanununun 89 uncu maddesi hükümleri uyarınca düzenlenir. '

İkinci fıkrada belirtilenlere ilave olarak, Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfına dahil denetim elemanlarına da ek ders ücreti ödenir.

Ayrıca ek ders saatlerinin hesaplanmasında, öğretmenlerin hazırlık ve plan çalışmaları için de ek ders ücreti ödenir.

MADDE 8. - 30.4.1992 tarihli ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevle­ri Hakkında Kanunun 24 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü

Madde 24. - Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır;

a) Eğitim ve öğretimin; teknolojik gelişmelerle desteklenmesi, yaygınlaşması, niteliğinin yükseltilmesi ve açıköğretimle örgün eğitim arasında işlevsel bağlantı kurulması için gereken araş­tırma, planlama, uygulama, değerlendirme, insangücü yetiştirme hizmetlerini yapmak, yaptırmak,

b) Merkezî sistemle yürütülen resmî ve özel yerleştirme, bitirme sınavlarını planlamak, uygu­lamak ve değerlendirmek,'

c) Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatı birimlerinin bilgi işlem faaliyetlerine ilişkin görev ve hizmetlerini yürütmek.

MADDE 9. - Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 53 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. *

İl Millî Eğitim Müdürlükleri bünyesinde İlköğretim Müfettişleri Başkanlığı oluşturulur. İlköğ­retim Müfettişleri, en az dört yıl süreli yüksek öğrenimli öğretmenler arasından yarışma sınavı ile yardımcı olarak mesleğe alınırlar. Bu görevde 3 yıllık yetişme dönemini takiben yapılacak yeterlik sınavını başaranlar ilköğretim müfettişi kadrolarına atanırlar. İlköğretim müfettişlerinin ve yardım­cılarının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usulü, nitelikleri, yetişme şekli ve atanmalarına ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.

MADDE 10. - Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 56 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Yöneticilerin sorumlulukları ve yönetim kademeleri Madde 56. - Bakanlık merkez, taşra ve yurtdışı teşkilâtının her kademesindeki yöneticiler,

görevlerini mevzuata, plan ve programlara ve emirlere uygun olarak düzenlemek ve yürütmekten üst kademe yöneticilerine karşı sorumludur.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 59: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 59 -

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

Bakanlık merkez, taşra ve yurtdışı teşkilâtı yönetim görevlerine atanmada ve yükselmede ba­şarılı ve liyakatli olmak yanında her kademe yöneticiliğin gerektirdiği hizmetiçi eğitimi almış ol­mak esastır. .'

Yönetim kademeleri, bu kademelerde yeralan görevler ve bu görevlerdeki en az çalışma süre­leri, görev tanımları, atanacaklarda aranacak nitelikler, görevin gerektirdiği hizmetiçi eğitim, ata­nacakların seçimi, atanmaları, sınavla girilecek yönetim görevleri, sınav, görevden alınma ve ayrıl­maya ilişkin esas ve usuller, yöneticilik formasyonu kazandıran diğer programlar ile Talim ve Ter­biye Kurulu üyeliği, müşavirlik, müfettişlik, uzmanlık ve ataşelik gibi görevlerden yönetim kade­melerine, yönetim kademelerinden bu görevlere geçişler, okul ve kurumlarda yönetici olarak gö­revlendirileceklerin sayısının tespitine esas standartlar ve diğer hususlar Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulacak yönetmelik ile düzenlenir.

MADDE 11. - Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 61 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Atama ve yer değiştirme v • " ' . • • • • ' , '

Madde 61. -23.4.1981 gün ve 2451 sayılı Kanun hükümleri dışında kalan memurların atama­ları Bakan tarafından yapılır.

Bakan gerekli gördüğü hallerde atama yetkisini merkez teşkilâtında alt kademelere, illerde va­lilere devredebilir.

Bakanlık bağlı kuruluşlarının kuruluş kanunlarındaki atamaya ilişkin hükümleri saklıdır. Öğretmenlerin hizmet bölgelerinde en az üç eğitim-öğretim yılı görev yapması esastır. Bunla­

rın il içi ve iller arası yer değiştirmeleri Bakanlıkça belirlenecek esaslar doğrultusunda saptanacak hizmet puanı sırasına göre haziran, temmuz ve ağustos aylarında yapılır.

Bakanlıkça belirlenen özürler nedeniyle yapılacak yer değiştirmeler, eğitim ve öğretim faali­yetlerini aksatmamak kaydıyla bu sürelerle sınırlı değildir. Özüre dayalı yer değiştirmeler, özür ve hizmet gereklerinin birlikte karşılanması temelinde gerçekleştirilir. Bu özürler gruplandırılarak önem ve öncelik sırasına konulur ve gruplarına göre puanlandırılır. '

Özüre dayalı yer değiştirme istekleri, hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyenlere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72 nci maddesi kapsamına girenlerin hakları saklı kalmak kaydıyla, istekleri halinde istekte bulundukları yere atanmaya hak kazanınca-ya kadar, aylıksız izin verilebilir. Bu şekilde aylıksız izin verilen öğretmenler, bağlı bulundukları il millî eğitim müdürlüklerine bu amaçla tahsis edilmiş bulunan boş öğretmen kadrolarına aylıksız izinli olmak şartıyla atanır. Bunların atandıkları bu kadrolar aylıksız izin süresiyle sınırlı olarak saklı tutulur. Ancak, aylıksız izne ayrılan öğretmenlerin üç yıl sonuna kadar istedikleri yere atama­larının yapılamaması halinde durumlarına uygun boş öğretmen kadrolarına öncelikle atanırlar. Ay­lıksız izin verilenler, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun ek 72 nci maddesi hükmünden yararlandırılır.

Öğretmenlerin atandıkları ildeki görev yerleri, görev yeri belirleme kurulunun hizmet puanla­rı ölçüt alınarak yapacağı değerlendirmeye bağlı olarak, il millî eğitim müdürünün önerisine göre valilerce belirlenir.'

MADDE 12. - Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun 62 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 60: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 6 0 -• * } . '

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) Kadrolar

Madde 62. - Millî Eğitim Bakanlığına tahsis edilmiş bulunan serbest kadrolar; Millî Eğitim Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca birlikte hazırlanacak norm kadro sa­yılarının tespit edildiği yönetmeliğe uygun olarak merkez ve taşra birimleri, öğretmen kadroları ise branşlar bazında okul ve kurumlar itibariyle dağıtılır. Bu yönetmelikte, dağıtım cetvellerinin vize­sine ilişkin usul ve esaslar ayrıca belirtilir. İl Millî Eğitim Müdürlüklerine, 61 inci madde çerçeve­sinde aylıksız izne ayrılma talebinde bulunan öğretmenlerin izin verilmeden önce atamalarında kul­lanılmak amacıyla yeterli sayıda boş öğretmen kadrosu tahsis edilir. Kapatılan veya norm kadro sa­yısı azalan okul ve kurumların ihtiyaç fazlası boş öğretmen kadroları İl Millî Eğitim Müdürlükle­rine aktarılır. Diğer kamu kurum ve kuruluşlarındaki emsallerine aykırı olmamak kaydıyla kadro­lar birden fazla dereceyi ihtiva edebilir. Bu durumda, personelin özlük haklarının belirlenmesinde kazanılmış hak aylıkları esas alınır. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 68 inci maddesinin (B) fıkrası hükmü saklıdır.

Norm kadro sayısının değişmesi dışında kadroların dağılımı değiştirilemez.

Kadrolara ilişkin olarak bu maddede belirtilmeyen hususlar hakkında 190 Sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 nci maddesinin son fıkrası hariç olmak üze­re diğer hükümleri uygulanır.

MADDE 13. - Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

EK MADDE 1. - Son bir yıllık sürenin en az yarısında Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı­na ait bir kadroda bulunup emeklilik hakkını kazananlardan (son bir yıl içerisinde istifa etmiş ve­ya müstafi sayılmış olanlar dahil), emekliliklerini isteyenlerin emeklilik işlemleri temmuz ve ağus­tos ayları içerisinde yapılır. Bu aylar dışında emeklilik işlemi yapılabilmesi için görev yapılan il sı­nırları içerisinde emeklilik talebinde bulunan personlin sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bu­lunması ve Millî Eğitim Bakanlığının uygun görmesine bağlıdır. v

MADDE 14. - 11.10.1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu'nun 11 in­ci maddesinde 150, 125, 100 ve 80 olarak tespit edilmiş olan ek ders ücreti göstergeleri sırasıyla 300, 250, 200 ve 160 olarak değiştirilmiştir.

MADDE 15. - Yükseköğretim Personel Kanunu'nun 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde de­ğiştirilmiştir. ^

Madde 14. - Diğer yükseköğretim kurumlarına göre sosyo-ekonomik açıdan daha az gelişmiş yerlerde öğretim yapan ve/veya yeterli sayıda öğretim elemanı sağlanamayan yükseköğretim ku­rumları ile bunların bölümlerinde görevli öğretim elemanlarına; almakta oldukları aylık gösterge ve ek gösterge toplamının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca belirlenen aylık katsayı ile-çarpımı sonucu bulunacak miktarın beş katına kadar geliştirme ödeneği ödenebilir.

Geliştirme ödeneği verilecek yükseköğretim kurumları, ödeneğin verilmesine ilişkin usul ve esaslar ile oran veya miktarları, bu ödenekten yararlanma süresi ile yararlanamayacak olanlar ve diğer hususlar Yükseköğretim Kurulu ve Millî Eğitim Bakanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit edilir.

Bu ödenek damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

Türkiye Büyük Millet Meclisi . (S. Sayısı: 589)

Page 61: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 6 1 -

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) MADDE 16. - 16.5.1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu'nun 23 üncü mad­

desi, 30.4.1992 tarihli ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Ka­nunun 55 inci maddesinin (c) bendi ile 24.11.1994 tarihli ve 4048 sayılı Kanunun geçici 2 nci mad­desi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 17. - Ekli 1 ve 2 sayılı listelerde yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Millî Eğitim Bakanlığına ait bölümüne eklenmiş ve ekli 3 sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek adı geçen Kanun Hükmünde Kararnameye bağlı (I) Sayılı cetvelin ilgili bölümünden çıkarılmıştır.

MADDE 18. - 30.4.1992 tarihli ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görev­leri Hakkında Kanunda ve diğer kanunlarda geçen "Bilgisayar Eğitimi ve Hizmetleri Genel Müdür­lüğü" ibaresi, "Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü" olarak değiştirilmiştir.

GEÇİCİ MADDE 1. - 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun bu Ka­nunla değiştirilen 176 ncı maddesindeki 80 ve 90 gösterge rakamları sırasıyla 1999 yılında 90 ve 100'e, 2000 yılından itibaren ise 100 ve 110'a yükseltilerek uygulanır.

GEÇİCİ MADDE 2. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, Bakanlık kadrolarında yönetici olarak görev yapanlar, durumlarının bu Kanunla belirlenen esaslara uygun bulunmasına bakılmak­sızın görevlerine devam ederler ve yöneticilik hizmetleri bu Kanun uyarınca belirlenecek eşdeğer yönetim kademelerinde geçmiş sayılır.

GEÇİCİ MADDE 3. - Bu Kanunun 9, 10, 11 ve 12 nci maddeleri ile değiştirilen 3797 sayılı Kanunun 53,56, 61 ve 62 nci maddelerinde belirtilen işlemler bu Kanunun yayım tarihinden itiba­ren en geç 1 yıl içinde sonuçlandırılır. Bu süre içerisinde mevcut hükümlerin uygulanmasına de­vam olunur.

Kadroların belirlenecek norm kadro sayılarına göre dağıtılmasından sonra mevcut personel bu kadrolar ile ilişkilendirilir. İhtiyaç fazlası personelin memuriyet mahalli içerisindeki ya da istekle­ri halinde memuriyet mahalli dışındaki boş kadrolara atamaları yapılır.

Bu şekilde atamaları yapılamayan personel, bulundukları birimde şahsa bağlı olarak eski gö­revlerini yapmaya devam ederler ve boş kadro temin edilmedikçe başka birimlere atanamazlar. Bu durumdaki personelin herhangi bir şekilde görevden ayrılması halinde, yerlerine başka personel atanamaz. Şahsa bağlı olarak görev yapan personele en son kadrosu esas alınarak aylık ve diğer öz­lük haklarının ödenmesine devam edilir.

Memuriyet mahalli içindeki birimlerde şahsa bağlı olarak görev yapan personelin durumuna uygun olan bir kadro boşaldığında bu kadroya öncelikle atanırlar.

GEÇİCİ MADDE 4. - Bu Kanun yürürlük tarihinde İlköğretim Müfettişi olarak görev yap­makta olanlar için yeterlik sınavı şartı aranmaz. Yardımcı olarak görev yapmakta olanlar bu görev­de geçirdikleri süreleri dikkate alınarak hesaplanacak 3 yılın sonunda yeterlik sınavına tabi tutulurlar.

Halen ilköğretim müfettişliği yapmakta olanlar 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi A fıkrası 11 inci bendinden daha önce herhangi bir suretle yararlanmamış olanların kazanılmış hak aylık de­rece ve kademeleri bir defaya mahsus olmak üzere bir derece yükseltilir.

GEÇİCİ MADDE 5. - 14.7.1965 Sayılı Devlet Memurları Kanununun "Zam ve Tazminatlar" başlıklı Ek Maddesi uyarınca Eğitim Öğretim Tazminatından yararlanacakların bu tazminatları, bu Kanunun 2 nci maddesi ile belirlenen oranlar üzerinden yeni bir Bakanlar Kurulu Kararı aranma­dan 1.1.1998 tarihinden geçerli olmak üzere ödenir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)

Page 62: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 6 2 -

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) .

GEÇİCİ MADDE 6. - Bu Kanunla kaldırılan Bilgisayar Eğitimi ve Hizmetleri Genel Müdür­lüğünde görevli personelden kadroları iptal edilmeyenler başkaca bir işleme gerek kalmadan bu Kanunla kurulan Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü kadrolarına atanmış sayılırlar.

GEÇİCİ MADDE 7. - Millî Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığının boş bulunan yardımcı hizmetler sınıfı kadrolarındaki eleman ihtiyacını karşılamak amacıyla bu kadrolara; Genel ve Kat­ma Bütçeli Kuruluşların bütçe ödenekleri çerçevesinde 1997 yılında geçici işçi statüsünde azami 7 ay ve daha az süreli çalışmış bulunanlar; yazılı olarak istekleri halinde, 657 sayılı Devlet Memur­ları Kanununda belirtilen genel ve özel şartlan taşımaları, 1.1.1998 tarihi itibariyle 35 yaşından gün almamış bulunmaları, ilköğretim (ilkokul veya ortaokul) mezunu olmaları, ihtiyaç duyulan illerde çalışmayı kabul etmeleri ve her iki kurum için Millî Eğitim Bakanlığı tarafından Sağlık Bakanlığı ile müştereken yapılacak merkezî (Ö.D.Y.M.) sınavı başarmaları kaydıyla 1998 yılı sonuna kadar Maliye Bakanlığının izni ile başarı sıralamasına göre atanabilirler.

İlgililer, öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri.tavanı aşmamak ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Ek Geçici 1, 2 ve 3 üncü maddeleri hükümleri dikkate alınarak derece ve kademeleri tespit edilmek suretiyle Yardımcı Hizmetler Sınıfına dahil kadrolara intibak ettirilirler.

Bu suretle Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı ile ilişkilendirilen personelin kazanılmış hak aylık derecelerinde değerlendirilmeyen geçmiş hizmetleri, yürürlükteki hükümlere göre emekli ke­seneğine esas aylıklarında değerlendirilir.

Söz konusu pesonele, iş mevzuatına göre herhangi bir tazminat ödenmez. Bu personelin kıdem tazminatına esas olan geçmiş hizmet süreleri (önceden kıdem tazminatı ödenmiş süreleri hariç) 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli ikramiyeleri­nin hesabında dikkate alınır.

Bu madde hükümlerine göre Yardımcı Hizmetler Sınıfı kadrolarına ataması yapılacak perso­nel, 5 yıl süreyle diğer hizmet sınıflarına atanamazlar.

Bu surette atanacak olan personelin Millî Eğitim Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığının Yardımcı Hizmetler Sınıfına dahil boş kadrolarına intibak ettirilmesinde uygun unvan ve derece bulunmama­sı halinde 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin son fıkrası dikkate alınmaksızın unvan ve derece değişikliği yapmaya Bakanlar Kuru­lu yetkilidir.

Yukarıdaki hükümlere göre atanmış olan personelden boşalan geçici işçi pozisyonları hiç bir işleme gerek kalmaksızın ilgili kurumların 1998 yılı geçici işçi vizesinden düşülmüş ve iptal edil­miş sayılır. . ' s ''

Maliye Bakanlığı, kurumlar arasındaki koordinasyonu sağlamaya, gerekli bilgi ve belgeleri is­temeye ve uygulamaya ilişkin esas ve usulleri tespit etmeye yetkilidir.

GEÇİCİ MADDE 8. - İhdas edilen; (62 600) adet serbest kadro 1.7.1998, (102 400) adet tu­tulan kadrodan (51 200) adedi 1.7.1999 ve (51 200) adedi ise 1.7.2000 tarihinden itibaren kullanı­lacaktır.

GEÇİCİ MADDE 9. - Bu Kanunla 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun değiştiri­len 14 üncü maddesi uyarınca düzenleme yapılıp yürürlüğe girinceye kadar mevcut düzenlemele­rin uygulanmasına devam edilir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 63: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 6 3 -

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) GEÇİCİ MADDE 10. - 31.1.2.2000 tarihine kadar 16.8.1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanun kap­

samında eşzamanlı olarak ihale edilmesi uygun görülen yapım işleri ile ilgili olarak bu Kanun uya­rınca kurulacak yeterlik ve ihale komisyonlarının üyelerine, sonuçlandırdıkları her bir ihale itiba­riyle (aynı ihale ile ilgili birden fazla oturum yapılması hali dahil) 2000 göstergenin inemur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunan miktar üzerinden komisyon üyeliği ücreti ödenir. Bir yıl­da yapılacak bu nitelikteki ödemelerin sayısı 12'yi aşamaz ve bu ödemeler yukarıda belirtilen Ka­nun kapsamında elde edilecek gelirlerden karşılanır.

MADDE 19. - Bu Kanunun 1,2, 3 ve 14 üncü maddeleri 1.1.1998 tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 20. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNCA KABUL EDİLEN METNE BAĞLI CETVELLER

(I) SAYILI CETVEL Millî Eğitim Bakanlığı Merkez

İhdas Edilen Kadrolar

Serbest Tutulan

Kurumu Teşkilâtı

Sınıf

GİH

GİH

GİH

Kurumu Teşkilâtı

Sınıfı EÖH EÖH EÖH GİH GİH GİH GİH GİH GİH

Unvan

Eğitim Teknolojileri Genel Müdürü

Daire Başkanı

Şube Müdürü

Derece

1

1

1

TOPLAM :

Kadro Adedi

1

: 2 '

6

9

(I) SAYILI CETVEL : Millî Eğitim Bakanlığı : Taşra

Unvanı İlköğretim Müfettişi İlköğretim Müf. Yrd. Öğretmen VHKİ VHKİ VHKİ Memur Memur Memur

İhdas Edilen Kadrolar

Derece 1-9 1-9 1-9

5 7

10 . 5

7 10

Serbest Kadro Adedi

3000 500

50 000 100 50 50

100 50

- 50

Kadro Adedi

-

-

\

Tutulan Kadro Adedi

1000 -

100 000 100 50 50

100 !

50 50

Toplam

1

2

6

9

Toplam 4000

500 150 000

' 200 100 100 200 100 100

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 589)

Page 64: T.B.M.M. (S. Sayısı: 589) 14.7.1965 Tarihli ve 657 Sayılı, 8.6.1949 … · 2009. 12. 28. · Sayılı, 5.3.1964 Tarihli ve 439 Sayılı, 30.4.1992 Tarihli ve 3797 Sayılı, 11.10.1983

- 64 -

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

Sınıfı GİH GİH GİH GİH GİH GİH TH SH . SH SH SH SH SH YH YH YH

Kurumu Teşkilâtı

Sınıf GİH

Unvanı Ambar Memuru Ambar Memuru Ambar Memuru Şoför Şoför Şoför Teknisyen Psikolog Sosyal Çalışmacı Sosyal Çalışmacı Hemşire Hemşire Hemşire Hizmetli Hizmetli Aşçı

Derece 5. 7

10 5 7

10 < 9

5 5 7

• • ' " • : . 5 - .

7 9

10 12 12

TOPLAM

Serbest Kadro Adedi

40 30 30 40

- 30 30

200 300 100 200

. 5 0 50

100 3000

• 4400 100

62 600

(1) SAYILI CETVEL : Millî Eğitim Bakanlığı : Merkez

Unvan Bilgisayar Eğitimi ve Hizm. Gn. Müdürü

İptal Edilen

Derece

1

TOPLAM

Kadrolar Serbest Kadro Adedi

1

1

Tutulan Kadro Adedi

- ; ----

100 ' 300 100 200 100 100 100

V . - : -

• - • .

102 400

Tutulan Kadro Adedi

Toplam 40 30 30 40

,, 30 30

300 600 200 400 , 150 150 200

3000 4400

100

165 000

Toplam

1

1

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 589)