STAROŻYTNOŚSTAROŻYTNOŚĆĆ

WOJNY GRECKO - WOJNY GRECKO - PERSKIEPERSKIE

SPIS TREŚCI1. Przyczyny wojen2. Przebieg działań wojennych a) powstanie jońskie b) Maraton c) Termopile d) Salamina e) Plateje f) Przylądek Mykale3. Powstanie Związku Morskiego4. Skutek wojen.5. Pojęcia, które należy znać6. Co jeszcze warto wiedzieć?

1. Przyczyny wojen• Chęć opanowania polis greckich przez

Persów• Dążenie do niepodległości przez Greków

(polis w Mezopotamii)• Wrogie nastawienie Greków do monarchii

despotycznej• Opanowanie przez Persów ważnych szlaków

handlowych, ograniczenie kontaktów handlowych Grecji

• Przymus płacenia przez Greków podatków na rzecz Persów

2a. Powstanie jońskie (podbój Miletu)

Data: 499r.p.n.e. Dowódca perski: tyran Miletu-

Arystagoras Przebieg: początkowe sukcesy Greków,

później przewaga wojsk perskich Skutek: upadek powstania, zburzenie

Miletu

2b. Maraton

Data: 490r.p.n.e. Wódz Grecki: Miltiades Wódz Perski: Datis, Artafernes Przebieg: Siły perskie były blisko dwa razy

silniejsze. Grecy postanowili stoczyć walkę w otwartym polu. Miltiades ustawił żołnierzy w szyku bojowym tak, aby silniejsi znaleźli się po bokach, natomiast słabsi na środku.

Skutek: zwycięstwo Greków

2c. Termopile

Data: 480r.p.n.e. Wódz grecki: Leonidas Wódz perski: Kserkses Przebieg: Grecy ponieśli klęskę,

ponieważ Persowie znaleźli ścieżkę prowadzącą na tyły wojsk greckich

Skutek: zwycięstwo Persów (zajęcie Attyki); śmierć Leonidasa

2d. Salamina (Zatoka Salamińska)

Data: 480r.p.n.e. Wódz grecki: Temistokles Wódz perski: Kserkses, Eurydiades Przebieg: Ciężkie duże okręty perskie

nie umiały sobie poradzić w zatoce. Greckie triery zatopiły około 200 perskich okrętów, tracąc zaledwie 40 własnych.

Skutek: wygrana Greków

2e. Plateje

Data: 479r.p.n.e. Wódz grecki: Spartanin Pauzaniasz Wódz perski: Mardoniusz Przebieg: przewaga wojsk greckich,

panika w wojsku perskim Skutek: zwycięstwo Greków Ciekawostka! Bitwa uchodzi za jedną

z największych w starożytności.

2f. Przylądek Mykale

Data: 479r.p.n.e. Wódz grecki: Pauzaniasz Przebieg: Persów wypierano na wschód

zaczęto także oczyszczać wybrzeża Macedonii i Tracji z załóg perskich. W końcu Grecy wyparli nieprzyjaciół za granice Hellady.

Skutek: zwycięstwo Greków

3. ZWIĄZEK MORSKI3. ZWIĄZEK MORSKI

Polityczna organizacja państw Polityczna organizacja państw greckich założona w V wieku greckich założona w V wieku p.n.e. po wojnach z Persją, p.n.e. po wojnach z Persją,

stawiająca sobie za cel stawiająca sobie za cel wyzwolenie państw greckich na wyzwolenie państw greckich na

terenie Azji Mniejszej.terenie Azji Mniejszej.

4. Skutek wojen.4. Skutek wojen.

Głównym skutkiem wojen Głównym skutkiem wojen grecko- perskich było grecko- perskich było

złamanie hegemonii perskiej złamanie hegemonii perskiej w basenie Morza w basenie Morza Śródziemnego.Śródziemnego.

5. Pojęcia, które należy znać

Falanga- żołnierze przygotowani do ataku

Hoplita- ciężkozbrojna piechota w armii greckiej

Triery (trójrzędowce)- okręty, stanowiły główne wyposażenie floty greckiej

„Nieśmiertelni”- 10000 żołnierzy perskich. W czasie pokoju byli oni gwardią królewską, a w czasie wojny elitarną jednostką armii

HOPLICI

Ich główną bronią była 2-3 metrowa włócznia, zakończona żelaznym

grotem, który był zrównoważony na przeciwnym końcu szpikulcem z brązu. Posiadali również krótki

żelazny miecz służący do cięcia i zadawania pchnięć. Do osłony

służyła im drewniana, pokryta z zewnątrz brązem, a od wewnątrz

skórą, tarcza- HOPLON. Na głowie nosili hełmy z brązu, które często

były ozdobione grzebieniem z końskiego włosia. Ciało chronił

pancerz. Dolne części nóg osłaniały nagolenniki ukształtowane tak, aby

imitowały muskuły.

TRIERY

Trójrzędowce; okręt o trzech rzędach wioseł. Ich długość wynosiła ok. 38m, szerokość 5m, a

zanurzenie ok. 1m, załogę stanowili: dowódca, sternik, 4 oficerów, fletnista, 13

marynarzy, 170 wioślarzy oraz 10-40 żołnierzy uzbrojonych na wypadek walki. Podczas bitwy podstawowym napędem były wiosła. Z przodu okrętu na poziomie linii wodnej znajdowała się belka okuta grubą blachą z brązu-taran,

służący do przebicia okrętu przeciwnika.

„NIESMIERTELNI”

Uzbrojeni byli w łuk, krótką włócznię z żelaznym grotem i srebrnym

(dowódcy- złotym) zakończeniem po drugiej stronie. Posiadali

również długi sztylet lub krótki miecz. Do osłony służyły im

noszone pod tuniką pancerze z metalowych łusek i obciągnięte skórą tarcze. Na głowie nosili osłonę z miękkiego materiału,

którą owijano twarz dla ochrony przed pyłem. W odróżnieniu do hoplitów, „Nieśmiertelni” nie mieli hełmu i osłony na nogi.

K O N I E K O N I E CC

Artur GąsiorArtur Gąsior