ssivilarin kaldirma kuvvetivilarin kaldirma kuvvetİ filebbasinÇ ve kaldirma kuvvetİasinÇ ve...
TRANSCRIPT
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ 25
1. Yü zen ci sim ler için; kal dır -
G
Fk
d
G
ma kuv ve ti cis min ağır lı ğı-
na eşit tir. Öy ley se,
Fk = G
Vb.ds.g = Vc.dc.g
5V.d = 6V.4
d = 524 = 4,8 g/cm3 olur.
2. Cismin % 40 ı batacak
4g/cm3
Fk
G
şekilde yüzüyorsa, cismin hacmi 10V ise batan hacmi 4V olur. Bu durum-da,
Fk = G Vb.ds.g = Vc.dc.g 4V.4 = 10V.dc
16 = 10.dc ⇒ dc = 1,6 g/cm3 olur.
3. Yü zen ci sim ler için,
fiekil - I fiekil - II
X
d d
YF
k1
GY
GX
Fk1
kal dır ma kuv ve ti cis min ağır lı ğı na eşit tir. Öy ley se,
Fk1 = GX
Vb1.d.g = VX.dX.g
2.d = 3.dX ...
Fk2 = GY
Vb2.d.g = VY.dY.g
1.d = 3.dY ...
ve denk lem le ri ta raf ta ra fa oran lanır sa,
..
.
.dd
dd
dd
12
33
2Y
X
Y
X&= = olur.
4. Yü zen ci sim ler için
d
K L
2A A
hLhK
Fk1
Fk2
kal dır ma kuv ve ti cis min ağır lı ğı na eşit tir. Ci sim le rin küt le le ri bir bi ri ne eşit ol du ğu na gö re kal dır ma kuv vet le ri de bir bi ri ne eşit olur.
Fk1 = Fk2
Vb1.d.g = Vb2.d.g
2A.hK = A.hL ⇒ hh
L
K = 21 olur.
5.
FK
yatay düzlem
Xsıvısı
d
Ysıvısı 3d
K
L
GK
FY
FX
GL
FY
FX
K ve L cisimlerinin her bölmesinin hacmine V diyelim.
Cisimlerin ağırlıkları kaldırma kuvvetlerine eşit olduğundan,
. .. .
. . . .. . . .
.. . .
V d gV d g
V d g V d gV d g V d g
dd
d dd d
dd olur
44
32 2
3 32 2 3
108
54
L
K
X Y
X Y
L
K
=++
=++ = =
SIVILARIN KALDIRMA KUVVETİSIVILARIN KALDIRMA KUVVETİ
4. BÖLÜM4. BÖLÜM
ALIŞTIRMALARALIŞTIRMALAR ÇÖZÜMLER SIVILARIN KALDIRMA KUVVETİ
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ26
6.
K
yataydüzlem
d1
K
yataydüzlem
d1
d2
VVV
VVV
fiekil -I fiekil -II
K cisminin her bölmesinin hacmine V diyelim.
Şe kil-I de :
GK = Fkal.
GK = 2V . d1 . g
Şe kil-II de :
GK = Fk1 = Fk2
GK = V . d1 . g + 2V . d2 . g
2V . d1 . g = V . d1 . g + 2V . d2 . g
2d1 = d1 + 2d2
d1 = 2d2 ⇒ dd
2
1 = 2 olur.
7. Şe kil-Ι de cis min
fiekil - I fiekil - II
5P
A B
Fk1
Fk2
5P 5P
sı vı da ki ağır lı ğı
3P ol du ğu na
gö re cis me et ki
eden kal dır ma
kuv ve ti,
Fk1 = 5P – 3P = 2P
Şe kil-II de cis me et ki eden kal dır ma kuv ve ti,
Fk2 = 5P – 2P = 3P olur.
Fk1 ve Fk2
taraf tarafa oranlanırsa,
.. .
.F
F
PP
V dV d g
dd
g32
32
k
k
B
A
B
A
2
1&= = = olur.
8. Bir cis min sı vı
fiekil - I fiekil - II
100N
d1 d2
100N 100N
Fk1
Fk2
için de tar tıl dı ğın-da ağır lı ğı, kal-dır ma kuv ve ti ka dar aza lır. d1 yo ğun luk lu sı vı-nın uy gu la dı ğı kal dır ma kuv ve ti,
Fk1 = 100 – 80 = 20N
Fk1 = 20N = V.d1.g
d2 yo ğun luk lu sı vı nın uy gu la dı ğı kal dır ma kuv ve ti, Fk2
= 100 – 50 = 50N Fk2
= 50N = V.d2.g olur.
Sı vı la rın eşit ha cim de ka rı şı mı nın öz küt le si,
dd d
2k1 2=
+ dir.
Ka rı şı mın cis me uy gu la dı ğı kal dır ma kuv ve ti,
Fk = Vb.dk.g
= V.d d
21 2+
d n.g
= . . . .V d g V d g
21 2+
= 2
20 50+
= 35N olur.
Cis min ka rı şım için de ki ağır lı ğı, Gı = 100 – 35 = 65 N olur.
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ 27
9.
su su su
F1F2
fiekil - I fiekil - II fiekil - III
P
PP
Şe kil Ι de P ağır lı ğı cis min 2 böl melik hac mi ni ba-tır mış tır.
Şe kil-ΙΙ de: P ağır lı ğı 2 ha cim bat ırmış sa
P + F1 5 ha cim ba tı rır. ______________________________
5P = 2P + 2F1
3P = 2F1 ⇒ F1 = P2
3
Şe kil-ΙΙΙ te: P ağır lı ğı 2 ha cim ba tır mış sa
P + F2 4 ha cim ba tı rır. ______________________________
4P = 2P + 2F2
2P = 2F2 ⇒ F2 = P
F1 ve F2 taraf tarafa oranlanırsa,
FF
P
P23
23
2
1 = = olur.
10.
L
d d 2d
F1
F2
fiekil - I fiekil - II fiekil - III
Fk1
Fk2
Fk3
GG
G
Her üç du rum da da ci sim yüz dü ğü ne gö re, Şe kil-Ι de: Fk1
= G Vb.ds.g = G
2V.d.g = G ⇒ V.d.g = G2
Şe kil-ΙΙ de: Fk2 = G+F1
3V.d.g = G + F1
3. G2
= G + F1 ⇒ F1 = G2
Şe kil-ΙΙΙ te: Fk3 = G+F2
2V.2d.g = G + F2
4. G2
= G + F2 ⇒ F2 = G
F1 ve F2 oranlanırsa,
FF
G
G2
21
2
1 = = olur.
11.
6
d
F
Fk 4
G=12N
K
Şe kil de gö rül dü ğü gi bi kal dır ma kuv ve ti da ima cis-min ba tan kıs mı nın or ta sın dan et kir.
K noktasına göre moment alınırsa, Fk.6 = G.4
Fk = .6
12 4
Fk = 8 N olur.
12. Ci sim su ya bı ra-
V V
kıldı ğın da ba tan hac mi ka dar su ta şı rır. Ta şan su-yun küt le si cis min ağır lı ğın dan kü-çük ol du ğun dan, ci sim bat mış tır. Ak si du rum da yüz müş ve ya as kı da kal mış ol say dı ta şan sı vı nın ağır lı ğı m gram olur. Ta şan su yun küt le si cis me et ki eden kal dır ma kuv ve ti ne eşit tir.
/ .d g cm olur=
. .1
m m
V d V
F32
32
23
flta an
c
c
k
3
= =
=
13. Ci sim d1 öz küt le li sı vı da bat tı ğı na gö re hac mi ka-dar sı vı ta şı rmış tır.
mta şan1 = Vc.d1
30 = V.d1 ...
Ci sim d2 öz küt le li sı vı da as kı da kal dı ğı na gö re ağır lı ğı ka dar sı vı ta şı rmış tır.
mta şan2 = Vc.d2
40 = V.d2 ...
ve no lu denk lem ler ta raf ta ra fa oran la nır sa,
..
V dV d
dd
4030
431
2
1
2&= = olur.
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ28
14.
K
su
I. kap
K
su
II. kapyatay
düzlem
a) Ι. kap ta taş ma ol ma dı ğı na ve kap 400 g ağır laş tı-ğı na gö re cis min küt le si 400 g dır.
m = 400 g
ΙΙ. kap 200 g ağır laş tı ğı na gö re,
∆m = mc – mt
200 = 400 – mt ⇒ mt = 200 g
mt = 200 = V.dsu
200 = V.1 ⇒ V = 200 cm3 olur.
b) Cis min öz küt le si,
d mV 200
400 2= = = g/cm3 olur.
c) Cis me et ki eden kal dır ma kuv ve ti, Fk = Vb.ds
= 200.1 = 200 gf olur.
15.
2g/cm3
I.kap II.kap III.kap
K
3g/cm3
K
Ci sim Ι. kap ta as kı da kalırken, ΙΙ. kap ta yü ze ce ğin-den, ta şan sı vı la rın ağır lık la rı cis min ağır lı ğı na eşit olur. Bu durumda,
mm
VV
22 1
2
1 = = olur.
16.
su
yatay düzlem
sol kefe sa¤ kefe
K
140cm3
120cm3
VK = dm
K
K = 390 = 30 cm3 olur.
Sol kefedeki kütle artışı, Dm = mK = mt
Dm = 90 – (30 – 20).1 Dm = 80 g olur. Dengenin yeniden sağlanması için sağ kefeye, 80 – 10 = 70 g ağırlık konulmalıdır.
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ 29
1. K ve L cisimlerinin herK
L
sıvı
yatay düzlem
GK
FK
GL
FLbölmesinin hacmine V diyelim.
GK = FkalK
4V.dK.g = 2V.dsıvı.g
dK = d
2s vı ı
olur.
GL = FkalL
4V.dL.g = 3V.dsıvı.g
dL = d4
3 ı ıs v olur.
dK ve dL taraf tarafa oranlanırsa,
dd
d
d
43
232
ı ı
ı ı
L
K
s v
s v
= = olur.
CEVAP C
2.
d
A 2A 3A
X
YZ
Ci sim ler sı vı da yüz dük le ri ne gö re,
Fk = G
Vb.ds.g = Vc.dc.g
VV
c
b = dd
s
c olur.
dd
s
c ora nı X, Y ve Z cisimleri için ay nı ol du ğu na gö re
ci sim le rin VV
c
b o ran la rı da bir bir le ri ne eşit tir.
. . .V
A h A hV
A hV
3 2 2 3X Y Z= = = sabit & VY > VX = VZ olur.
CEVAP D
3.
LM
Xsıvısı
d
K
Ysıvısı
2d
Zsıvısı
3d
fiekil-I
yatay düzlem yatay düzlem yatay düzlem
fiekil-II fiekil-III
K, L, M cisimlerinin her bölmesinin hacmine V diyelim.
Şekil-I de:
GK = FkalK
3V.dK.g = 2V.dX.g
3dK = 2.d
dK = d32 olur.
Şekil-II de:
GL = FkalL
2V.dL.g = V.dY.g
2dL = 2d
dL = d olur.
Şekil-III te:
GM = FkalM
3V.dM.g = V.dZ.g
3dM = 3d
dM = d olur.
Buna göre, dL = dM > dK olur.
CEVAP A
4. Ci sim le rin ağır lık la rı na G K
L
M
d
di ye lim. As kı da ka lan ve yü zen ci sim ler için
Fk = G dir.
Öy ley se FK = FL = G dir.
Ba tan ci sim ler içinG > Fk dir.
Öy ley se G > FM dir.
Bu du rum da, FK = FL > FM olur.
CEVAP E
TESTTEST 1 ÇÖZÜMLER SIVILARIN KALDIRMA KUVVETİ
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ30
5. X cis mi su ya atıl dı-
su
X Y
ğın da 60 g su taş tı ğı-na gö re, X cis mi nin hac mi,
mta şan = VX.ds
60 = VX.1
VX = 60 cm3 olur.
X cis mi nin ağır lı ğı,
∆m = mX – mta şan
20 = mX – 60 ⇒ mX = 80 gf olur.
VY = VX = 60 cm3 ve
mY = 2.mX = 2.80 = 160 g dır.
Y cis mi su ya atıl dı ğın da kap ta ki ağır laş ma,
∆mı = mY – mta şan
= mY – VY.dsu
= 160 – 60.1
= 100 g olur.
CEVAP A
6. Y cis mi, X cis mi nin iki
d3h
h
2h
X YL
K
ka tı ka dar sı vı yük selt ti-ği için, VY = 2.VX olur. Öy ley se Y cis mi ne et ki eden kal dır ma kuv ve ti, X cis mi ne uy gu la nan kal dır ma kuv ve ti nin iki ka tı dır.
Ι. ve ΙΙ. yargılar için kesin birşey söylenemez.
ΙΙΙ. yargı kesinlikle doğrudur.
CEVAP C
7. K cisminin her bölmesinin
d
4d
yatay düzlem
KV
V
V
hacmine V diyelim.
GK = Fkal
3V.dK.g = V.d.g + 2V.4d.g
3dK = d + 8d
3dK = 9d
dK = 3d olur.
CEVAP D
8.
sıvı
yatay düzlem yatay düzlem
sıvı
fiekil-I fiekil-II
KK
L
K ve L cisimlerinin her bölmesinin hacmine V diyelim.
Şekil-I de:
GK = Fkal1
3V.dK.g = 2V.dsıvı.g
dK = d3
2 ı ıs v olur.
Şekil-II de:
GK + GL = Fkal2
3V.32 dsıvı.g + 2V.dL.g = 3V.dsıvı.g
2dsıvı + 2dL = 3dsıvı
2dL = dsıvı
dL = d
2ı ıs v olur.
Buna göre, dd
d
d
2
32
34
ı ı
ı ı
L
K
s v
s v
= = olur.
CEVAP C
9.
su
h1
buz
yatay düzlem
h2
tahtablok
Buz suda yüzdüğünden, buz eridiğinde h1 yüksek-liği değişmez.
Buz eridiğinde, tahta bloğun suya batan kısmı azaldığından h2 yüksekliği artar.
CEVAP B
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ 31
10. K cisminin hacmine V diyelim.
GK = FkalX
V . dK . g = 43 V . dX . g
dX = 34 dK ⇒ dK = .d olur
43
X
GK = FkalY
V . dK . g = 41 V . dY . g
dY = 4dK
dX ve dY taraf tarafa oranlanırsa,
.
dd d
d d d d olur
d34
31
3
4Y
X K
X Y
K
&
= =
= =
Karışımın özkütlesi,
. .d
d dd d
d dd d d d
23
2 346
23
karX Y
X Y=+
=+
= =
K cismin özkütlesi,
.d d d olur43
43
K X= =
. . . .
. .
.
G F
V d g V d g
V d V d
V V
VV
olur
43
23
2
21
K K
K b kar
b
b
b
=
=
=
=
=
CEVAP B
11.
Xsıvısı
fiekil-I fiekil-II
KK
X+Ysıvı karıflımı
GK
Fkal1
GK
Fkal2
K cisminin her bölmesinin hacmine V diyelim.
Şekil-I de:
GK = 3V.dX.g olur.
Şekil-II de:
GK = 2V.(.d d
d d2 X Y
X Y+).g olur.
Her iki durumda cisimler yüzdüklerinden,
3V.dX.g = 2V.(.d d
d d2 X Y
X Y+).g
3dX + 3dY = 4dY
3dX = dY
dd
Y
X = 31 olur.
CEVAP B
12.
X s›v›s›
sol sa¤
A B
Y s›v›s›
Yü zen ve as kı da ka lan ci sim ler ağır lık la rı, di be ba tan ci sim ler ise ha cim le ri ka dar sı vı ta şır lar. Te ra zi den ge de ol du ğu na gö re sağ ke fe de ki sı vı-nın ağır lı ğı, sol ke fe de ki sı vı nın ağır lı ğı na eşit tir. X ve Y sı vı la rı ay nı sı vı ise ha cim le ri eşit, fark lı sı vı ise m = d.V ifa de si ne gö re öz küt le ile ha cim le ri nin çar-pım la rı eşit ol mak zo run da dır.
So ru X ve Y sı vı la rı ile A ve B ci sim le ri nin ay nı tür ol du ğu ka bul edi le rek çö zü le bi lir. Bu du rum da özdeş ci sim ler su ya atıl dı ğın da ci sim ler is ter di be bat sın is ter as kı da kal sın is ter ise yüz sün ka bın ağır lığı de ğiş mez. Bu du rum da her üç ifa de de doğ ru ola bi lir.
CEVAP E
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ32
1. Yü zen ve as kı da ka lan
s›v›
KL
M
ci sim ler için, kal dır ma kuv ve ti cis min ağır lı ğı na eşit tir. Ci sim le rin küt le le-ri eşit ol du ğu na gö re, ci sim le re et ki eden kal-dır ma kuv vet le ri ve ci sim le rin ba tan ha cim-le ri eşit tir.
Ι. ve ΙΙ Ι. yar gı doğ ru dur.
M cis mi as kı da kal dı ğı na gö re dM = ds dir.
ΙΙ. yar gı doğ ru dur.
CEVAP E
2.
Fk F
k
›
fiekil - I
K
fiekil - II
d d
N
T
K
GK
GK
Ci sim her iki du rum da da den ge de ol du ğu na gö re,
Şekil Ι de: GK = Fk
G = V.d.g
Şekil ΙΙ de: GK + T = Fık G + T = 3V.d.g
T = 3G – G
T = 2G olur.
T > 0 olduğu için Ι. yargı kesinlikle doğrudur.
GN = T + FkN
GN = 2G + FkN ⇒ GN > 2G olur.
ΙΙ. yargı yanlıştır.
N cisminin hacmi hakkında bilgimiz olmadığı için ΙΙΙ. yargı için kesin birşey söylenemez.
CEVAP A
3.
fiekil - I fiekil - II
d d
h1 h2
Batma miktarı ağırlıkla doğru orantılıdır. Bu durumda,
200 gram h1 ba tı rırsa,
(200 + 100) gram h2 ba tı rır. ____________________________
300.h1 = 200.h2
hh
2
1 = 32 olur.
CEVAP B
4.
s›v›
L
GL
FL= FK
GK
FK= F
yatay düzlem
Ci sim le rin ta şır dık la rı sı vı ha cim le ri eşit ol du ğu na gö re ba tan ha cim le ri eşit tir.
(Vba tan)K = (Vba tan)L = VL
Ba tan ha cim ler eşit ol du ğun dan ci sim le re et ki eden kal dır ma kuv vet le ri eşit tir. Ci sim le rin ağır lı ğı,
GK = FK = F
GL = FL = F
do la yı sı ile GK = GL olur. Dolayısı ile kütleler eşittir.
Ci sim le rin öz küt le le ri ile il gi li ola rak;
dK < dsı vı
dL = dsı vı
ilişkisi vardır.
I. ve II. yargılar doğrudur. III. yargı yanlıştır.
CEVAP B
TESTTEST 2 SIVILARIN KALDIRMA KUVVETİÇÖZÜMLER
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ 33
5.
sol sa¤
•••••••••••••••
O
d2d1
yatay yer
Cis min öz küt le si her iki sı vı nın da öz küt le sin den bü yük ol du ğu na gö re ci sim ler sı vı lar da di be ba tar ve eşit ha cim de sı vı ta şı rır lar. Ι. yar gı doğ rudur.
Cis min hac mi ne V der sek,
Ι. kap tan ta şan sı vı nın küt le si, m1 = V.d1
ΙΙ. kap tan ta şan sı vı nın küt le si, m2 = V.d2 olur.
d1 > d2 ol du ğu na gö re m1 > m2 dir. ΙΙ. yar gı yan lıştır.
Kap la ra gi ren küt le ler ay nı fa kat kap lar dan çı kan küt le ler fark lı ol du ğu için te ra zi nin den ge si bo zu lur. ΙΙΙ. yar gı yan lıştır.
CEVAP A
6. X cis mi ken di küt le sin den do la yı 3V, Şekil-II de ise X ile Y cis mi bir lik te 5V hac mi ni ba tır mış tır.
mX 3V ba tır mış ise
mX + mY 5V hac mi ni ba tı rır.
5V.mX = 3V.(mX + mY)
5mX = 3mX + 3mY
2mX = 3mY ⇒ mm
Y
X = 23 olur.
CEVAP A
7.
T mX=40g
,,•••••••••••••••
X
0
su
Y
ip
sol sa¤
GY
Fk
Sağ kefedeki 40 gramlık cismin dengede kalabil-mesi için sol kefeye bağlı ipteki gerilme kuvvetinin 40 gf olması gerekir. Öyleyse,
T + Fk = GY
40 + VY.1 = 60 ⇒ VY = 20 cm3 olur.
Y cisminin özkütlesi,
/dVm
g cm2060 3Y
Y
Y 3= = = bulunur.
CEVAP C
8.
2V
2F
F
kald›rma kuvveti
V
batan hacimK
L
M
Fk-Vba tan gra fi ği nin eği mi öza ğır lı ğı (ρ = d.g) ve rir.
K aralığında eğim sabit olduğu için sıvının yoğunlu-ğu da sabittir.
L ara lı ğın da ba tan ha cim art mak ta fa kat kal dır ma kuv ve ti sa bit kal mak ta dır. Öy ley se,
Fk = Vb.ds.g ifa de si ne gö re L ara lı ğın da sı vı nın yo ğun lu ğu azal mış tır.
M aralığında ise ba tan ha cim sa bit, fa kat kal dır ma kuv ve ti art mak ta dır. Öy ley se sıvının da yoğun luğu art mış tır.
CEVAP E
9. Şe kil - I de:
GK = 3T
GL = 2T olur.
Şe kil - II de:
FkalL
L 2m
GL=2T
T
FkalK
K 3m
GK=3T T
FkalK = GK + T
= 3T + T
= 4T
FkalL + T = 2T
FkalL = T
. .. .
.
F
F
TT
V gV g
VV
olur
4
11
4
4
kal
kal
L
K
L
K
L
K =
=
= CEVAP E
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ34
10.
yatay düzlem
Xsıvısı
d
Ysıvısı
3d
K
ipT=
2G3
tavan
GK
FY
FX
K cisminin her bölmesinin hacmine V diyelim.
Cisim dengede olduğundan
Fkal + T = GK
Fkal + G3
2 = G
Fkal = G3
olur.
Kaldırma kuvveti açık olarak yazılacak olursa,
Fkal = 2V.dX.g + V.dY.g
. .V d g3
3 K = 2V.d.g + V.3d.g
dK = 2d + 3d
dK = 5d olur.
CEVAP A
11.
su K
yatay düzlem
VK VK
K cismi su dolu taşırma kabına bırakıldığında, özkütlesi suyun özkütlesinden büyük olduğundan dibe batar.
G = VK.dK.g = VK.2.g = 2VK.g olur.
Gt = VK.dsu.g = VK.1.g = VK.g olur.
Kaptaki ağırlaşma,
Gı = 2VK.g – VK.g = VK.g olur.
Buna göre, G > Gt = Gı olur.
CEVAP D
12.
sıvı
A
2h
fiekil - I
sıvı
3h
A
fiekil - II
X
metalkutu
X Y
metalkutu
yataydüzlem
yataydüzlem
Şekil-I de:
GX = A.2h.dsıvı.g
GX = 2A.h.dsıvı.g olur.
Şekil-II de:
GX + GY = A.3h.dsıvı.g olur.
2A.h.dsıvı.g + GY = 3A.h.dsıvı.g
GY = A.h.dsıvı.g olur.
Buna göre, . . .. . .
GG
A h d gA h d g2
2ı ı
ı ı
Y
X
s v
s v= = olur.
CEVAP D
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ 35
1.
yataydüzlem
fiekil-I fiekil-II
K
A A A A A A
yataydüzlem
K
L L
A
GK
GL GL
GK
A A A A
Şekil-I de:
4P = A
G2
K ⇒ GK = 8PA olur.
P = A
G4
L ⇒ GL = 4PA olur.
Şekil-II de:
Psis = A
G G4
K L+
= A
PA PA4
8 4+
= P4
12
= 3P olur.
2.
h
h
h
h
c›va
X gaz›PX
c›va
Y gaz›PY
c›va
Z gaz›PZ
Po düfley düfleyPo
Po
düfley
K L M
PX = Po + 2h.dcıva.g
PY = Po + h.dcıva.g
PZ = Po – h.dcıva.g dir.
Buna göre,
PX > PY > PZ olur.
3.
yataydüzlem
yataydüzlem
fiekil-I fiekil-II
3A
A
2A
K
A
K
L
3A
Şekil-I de:
PK = A
GK olur.
Şekil-II de:
Psis = A
G G3
K L+ olur.
Her iki durumdaki basınçlar eşit olduğundan, PK = Psis
A
GK = A
G G3
K L+
3GK = GK + GL
2GK = GL
GG
K
L = 2 olur.
4.
fiekil - I
c›va
V1=20cm
Po
yatay4cm
fiekil - II
c›va 4cm
Po düfley
V2=hP1
P2
P1 = Po = 76 cm-Hg P2 = Po + Pcıva
= 76 + 4 = 80 cm-Hg P1 . V1 = P2 . V2 76 . 20 = 80 . h2 ⇒ h2 = 19 cm olur.
Adı ve Soyadı : .....................................
Sınıfı : .....................................
Numara : .....................................
Aldığı Not : .....................................
ÜniteÜniteYazılı SorularıYazılı Soruları
(Basınç ve Kaldırma Kuvveti)(Basınç ve Kaldırma Kuvveti)A GrubuA Grubu ÇÖZÜMLER
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ36
5.
yatay düzlem
K
h
hr
h
d
2dM
2r
L
2r3d
3r
Düzgün ve türdeş dik katı cisimlerin yatay düzleme yaptıkları basınçlar P = h.d.g bağıntısı ile bulunur.
PK = 3h.d.g olur.
PL = 2h.2d.g = 4h.d.g
PM = h.3d.g = 3h.d.g olur.
Buna göre, PL > PK = PM olur.
6.
h2
h1
X sıvısı
Y sıvısı
K2d
3dPL
PK
L
K ve L noktalarına yapılan sıvı basınçlarını oran-larsak,
PP
L
K = . . . .
. .h d g h d g
h d g2 3
2
1 2
1+
PP4
= h h
h2 3
2
1 2
1+
8h1 = 2h1 + 3h2
6h1 = 3h2
X ve Y sıvılarının yükseklikleri oranı,
hh
2
1 = 21 olur.
7.
K
d
L
3A 2A
hK hL
Ci sim ler ay nı sı vı için de yüz dük le rin den ve küt le le ri eşit olduğundan ci sim le re uy gu la nan kal dır ma kuv-vet le ri eşit tir.
Fk1 = Fk2
VbK.d.g = VbL
.d.g
3A.hK = 2A.hL
hh
L
K = 32
8.
yatay düzlem
2h
hXs›v›s›
I. durumda:
Kabın tabanına yapılan sıvı basıncı,
P = h.dX.g olur.
II. durumda:
Karışımın özkütlesi
. .
dV
V d V d d d3
232
karX Y X Y=
+=
+ olur.
Kabın tabanına yapılan sıvı basıncı 5P olduğun-dan,
5P = 3h.dkar.g
5h.dX.g = 3h.(d d
32X Y+
)·g
5dX = dX + 2dY
4dX = 2dY ⇒ dd
Y
X = 21 olur.
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ 37
9.
h
2h
K
K
d1 d2
II. kapI. kap
G
Fk1
G
Fk2
K cis mi I. kap ta den ge de ol du ğun dan,
Fk1 = G
Vb.ds.g = Vc.dc.g
2V.d1 = 4V.dK ......
K cis mi II. kap ta den ge de ol du ğun dan,
Fk2 = G
Vb.ds.g = V c.dc.g
3V.d2 = 4V.dK ......
ve denk lem le ri ta raf ta ra fa oran la nır sa,
.
...
1
.
V dV d
V dV d
dd
dd
olur
32
44
32
23
K
K
2
1
2
1
2
1
=
=
=
I. kap ta ki sı vı ba sın cı,
P1 = 3h.d1.g
II. kap ta ki sı vı ba sın cı,
P2 = 2h.d2.g
P1 ve P2 ba sınç la rı oran la nır sa,
. .
. .
·
·
.
PP
h d gh d g
dd
olur
23
23
23
23
49
2
1
2
1
2
1
=
=
=
=
10.
yatay
düzlem
K
L
V6NTP1
2V4N2TP2
n α N olduğundan;
P .2VP .V
4N.R.2T6N.R.T
2
1 =
PP
23
2
1 = olur.
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ38
1. K nin L ye yaptığı ba-
yatay düzlem
L3G
K
A
G
•
sınç, sistemin yatay düzleme yaptığı ba- sınca eşit olduğuna göre,
PK = Psis
AG =
AG G3
L
+
AG =
AG4
L
AL = 4A olur.
2. a) Şe kil-I de K cis mi den ge de ol du ğun dan,
Fk = G
Vb.ds.g = Vc.d c.g
2V.5 = 5.dk
10 = 5.dk ⇒ dk = 2 g/cm3 olur.
Şe kil-II de K cis mi Y sı vı sın da den ge de ol du-ğun dan,
Fk = G
Vb.ds.g = Vc.dc.g
3V.dY = 5V.2
3dY = 10 & dY = 310 g/cm3 olur.
b) Şe kil-III te K cis mi den ge de ol du ğun dan,
Fk = G
Vb.ds.g = Vc.dc.g
4V.dZ = 5V.2
4dZ = 10
dZ = 25 g/cm3 olur.
Y ve Z sı vı la rın dan eşit hac imde alı nıp ka rış tı-rıl dı ğın da,
dk = d d
2Y Z+
= 2
310
25+
= 1235 g/cm3 olur.
3.
3h
2h
K
L
3d
2d
yatay zemin
A
2A
K ve L sı vı la rı nın ağır lı ğı,
GK = mK.g
= dK.VK.g
= 3d.A.3h.g
= 9 hdgA
GL = mL.g
= dL.VL.g
= 2d.2A.2h.g
= 8 hdAg
K nin L ye yap tı ğı ba sınç,
P = 3h.3d.g
= 9h.d.g
Ze mi ne ya pı lan ba sınç,
Pı = A
G G2
K L+
= . . . . . .A
h d g A h d g A2
9 8+
= . .h d g217
P = 9h.d.g olduğuna göre Pı = 1817 P olur.
Adı ve Soyadı : .....................................
Sınıfı : .....................................
Numara : .....................................
Aldığı Not : .....................................
ÜniteÜniteYazılı SorularıYazılı Soruları
(Basınç ve Kaldırma Kuvveti)(Basınç ve Kaldırma Kuvveti)B GrubuB Grubu ÇÖZÜMLER
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ 39
4. a) III. kap ta 100 cm3 su bi rik ti ği ne gö re, K cis mi-nin hac mi 100 cm3 tür.
b) I.ka ba K cis mi atıl dı ğın da 400 gf ağır laş tı ğı na gö re, K cis mi nin ağır lı ğı 400 gf dir.
G = 400 gf ⇒ m = 400 g olur.
Cis min küt le si,
m = d.V
400 = dc.100 ⇒ dc = 4 g/cm3 olur.
c) Cis me et ki eden kal dır ma kuv ve ti,
Fk = Vbat.dsı vı = 100.1 = 100 gf olur.
5.
K
K
d2d1G
Fk1
G
Fk2
I. yol:
Şekil-I de K cis mi d1 öz küt le li sı vı da yüz dü ğün den,
Fk1 = G
Vb1.ds1.g = Vc.dc.g
4V.d1 = 6V.dc ......
Şe kil-II de K cis mi d2 öz küt le li sı vı da yüz dü ğün den,
Fk2 = G
Vb2.ds2.g = Vc.dc.g
3V.d2 = 6V.dc ......
ve eşitlikleri oranlanırsa,
.
...
1
.
V dV d
V dV d
dd
dd
olur
34
66
34
43
c
c
2
1
2
1
2
1
=
=
=
II. yol:
Bir ci sim fark lı iki sı vı da yü zü yor ve ya as kı da ise, sı vı la rın cis me uy gu la dık la rı kal dır ma kuv vet le ri eşit olur.
Fk1 = Fk2
Vb1.ds1
.g = Vb2.ds2
.g 4V.d1 = 3V.d2
4d1 = 3d2
dd
2
1 = 43 olur.
6.
3A A
K L
II. kapI. kap
2h
4h
K ka bı nın ta ba nın da ki sı vı ba sın cı,
PK = 2h.dK.g = P ......
L ka bı nın ta ba nın da ki sı vı ba sın cı,
PL = 4h.dL.g = 4P ......
ve denk lem le ri oran la nır sa,
. .. .
4
.
h d gh d g
PP
dd
olur
42
21
L
K
L
K
=
=
dK = d ise dL = 2d olur.
Sı vı lar III. ka ba dö kül dü ğün-de, öz küt le si 2d sı vı sı alt ta, d sı vı sı üst te olur. Ke sit ala nı 2A ol du ğun dan sı vı yük sek lik le ri sı ra sıy la 2h ve 3h olur. Bu du-rum da III. kabın ta ban da ki sı vı ba sın cı,
2d
d
2A
2h
3hK
L
P3 = 2h.2d.g + 3h.d.g
= 4h.d.g + 3h.d.g
= 7h.d.g
PK = P = 2h.dK.g = 2h.d.g & h.d.g = P2
yerine yazılırsa,
P3 = 7. P2
= P2
7 olur.
7. A yü ze yi ne et ki eden sı vı basın ç kuv ve ti,
F1 = P1.A
= (2h.d.g + h.2d.g).A
= 4hd.g.A olur.
3A yü ze yi ne et ki eden ba sınç kuv ve ti,
F2 = P2.A
h
2h
d
2d
3A
A
F1
F2
h
= (h.d.g).3A
= 3h.d.g.A olur.
F1 ve F2 ba sınç kuv vet le ri ora nı,
. . .. . .
FF
h d g Ah d g A
34
34
2
1 = = olur.
BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİBASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ40
8.
P1
K
d = 4 g/cm3
h=2m
A = 10 cm2
F
P2
So ru da F kuv veti nin bi ri mi N ola rak ve ril di ği ne gö re, ön ce bi rim dö nü şüm le ri ni ya pıp K se vi ye si ne gö re ba sınç eşit li ği ni ya za lım:
A = 10 cm2 = 10.10–4 m2 = 10–3 m2
d = 4cm
g3
= 4.m
kg
10
106 3
3
–
–
= 4.103 kg/m3
Basınçlar eşit olduğundan F kuvveti,
P1 = P2
AF G+ = h.d.g
F
10
103–
+ = 2.4.103.10
F
10
103–
+ = 8.104
F+10 = 80 ⇒ F = 70N dur.
9.
X gaz›
c›va
Y gaz›
Po=74cm-Hg
6cm10cm
PX = Po + Pcıva
= 74 + 6
= 80 cm-Hg olur.
PX = PY + Pcıva
80 = PY + 10
PY = 70 cm-Hg olur.
10.
gaz
K
L
M
N
X
APo
Mus luk açıl dı ğın da ga zın ba sın cı açık ha va ba-sın cın dan bü yük ol du ğun dan gaz dı şa rı çı kar ve pis ton aşa ğı düş me ye baş lar. M se vi ye si ne ka dar düş tük ten son ra gaz çı kı şı ol ma ya ca ğın dan pis ton aşa ğı dü şer ken içer de ki ga zın ba sın cı ar tar ve dış ba sınç iç ba sın ca eşit ol du ğun da pis ton du rur.
İlk durumda:
PAG P
AG P
23
2o oo
&+ = =
Son durumda:
.
PAG P
PP
P PP
olur2 2
3
o son
oo
son sono
&
+ =
+ = =
Her bir böl me nin hac mi ne V der sek, pis ton M se vi-ye sin dey ken,
Po.2V = Pson.Vson
Po.2V = 23 Po.Vson ⇒ Vson =
34 V olur.
Bu da pis to nun M-N ara sın da den ge de ka la ca ğı nı gös te rir.