Lokalnaspecyfika: szko∏a i uczy, i walczy

Zmieniajàca si´ iloÊç uczniów szkó∏ polskich na Litwie sta-nowi odzwierciedlenie szeregu zewn´trznych uwarunkowaƒ. WczeÊniej decydowa∏y one o tym, czy podejmowanie nauki w polskich szko∏ach w ogóle by∏o mo˝liwe, wszak w latach 1941-44 polskie szkolnictwo uleg∏o likwi-dacji.

6

SentencjaKariera artysty podob-

na jest do kariery kurty-zany: najpierw dla w∏asnej przyjemnoÊci, póêniej dla przyjemnoÊci innych, w koƒcu dla pieni´dzy.

Marcel Achard

WTOREK

11

GRUDNIA

2007 r.

DZIENNIK POLSKI NA LITWIE. UKAZUJE SI¢ OD 1 LIPCA 1953 ROKU Nr 235 (15785) Cena 1 Lt (w tym 5% PVM)

Spo∏ecznicy chcà powstrzymaç ustaw´o elektrowni atomowej

Ustawa o elektrowni atomowej jest sprzeczna z Konstytucjà, stwier-dza Obywatelska Rada Konstytucyjna dzia∏ajàca przy Agencji Obrony Praw Konstytucyjnych. Wobec tego spo∏ecznicy zamierzajà zwróciç si´ do Sejmu oraz prezydenta z proÊbà o skie-rowania sprawy do Sàdu Konstytucyjnego, który móg∏by wyjaÊniç wàtpliwoÊci, a do tego czasu powstrzymaç procesy wokó∏ realizacji planu budowy elektrowni nuklear-nej w Ignalinie.

Wczoraj w Wilnie w obecnoÊci audytora dla opinii publicznej cz∏onków Obywatelskiej Rady Kon-stytucyjnej przedstawiono spraw´ zgodnoÊci ustawy o elektrowni ato-mowej z Ustawà Zasadniczà. Opi-nia wszystkich siedmiu cz∏onków Rady by∏a zbie˝na — ustawa prze-czy za∏o˝eniom Konstytucji, ˝e wa˝ne dla spo∏eczeƒstwa decyzje powinny byç podejmowane w dro-dze referendum.

Wobec drugiej interpela-cji, o zgodnoÊci z Konstytucjà poszczególnych punktów usta-wy, cz∏onkowie Rady nie byli jednog∏oÊni, ale wi´kszoÊcià g∏osów uznali, ˝e artyku∏y ustanawiajàce monopol w sektorze energetycz-nym oraz dyskryminujàce zasad´ konkurencyjnoÊci równie˝ przeczà Ustawie Zasadniczej.

W sk∏ad Rady wchodzà zwyci´zcy tegorocznego krajowe-

go egzaminu z Konstytucji. Rada dzia∏a przy spó∏ce u˝ytku pu-blicznego — Agencji Obrony Praw Konstytucyjnych. Jej dyrektor Liu-dvikas Ragauskas poinformowa∏ wczoraj dziennikarzy, ˝e wobec te-go, ˝e cz∏onkowie Rady nie sà praw-nikami, Agencja opracuje wniosek Rady.Tymczasem, w odró˝nieniu od spo∏eczników, przedstawi-

ciele w∏adzy nie dostrzegajà ani sprzecznoÊci przyj´tej w czerw-cu ustawy, ani za∏o˝onych w niej sprzecznoÊci z interesami spo∏eczeƒstwa.

— Przyjmujàc ustaw´ pos∏owie zignorowali spostrze˝enia S∏u˝by Dochodzeƒ Specjalnych, ˝e ustawa nosi znamiona korupcji. Równie˝ sejmowy Departament Prawa wyda∏

opini´, ˝e za∏o˝enia ustawy przeczà Dyrektywie Unii Europejskiej z 2003 roku, ale to nie odwiod∏o Sejm od przyj´cia ustawy.

Nast´pnie Kontrola Paƒstwowa stwierdzi∏a, ˝e interesy publiczne w negocjacjach rzàdu z wybranym inwestorem prywatnym sà nie nale˝ycie zabezpieczone.

(Dokoƒczenie na str. 3)

www.kurierwilenski.lt

W NUMERZE

W odró˝nieniu od spo∏eczników, przedstawiciele w∏adzy nie dostrzegajà ani sprzecznoÊci przyj´tej w czerwcu ustawy o elektrowni atomowej, ani za∏o˝onych w niej sprzecznoÊci z interesami spo∏eczeƒstwa Fot. Marian Paluszkiewicz

Putin popar∏ Miedwiediewa jako kandydata na prezydenta

Prezydent Rosji W∏adimir Putin popar∏ wczoraj kandydatur´ pierwszego wicepremiera Dmitrija Miedwiediewa w wyborach prezydenckich w marcu 2008 roku. Kandydatur´ 42-letniego Miedwiediewa zg∏osi∏y wspólnie cztery pro-kremlowskie partie — Jedna Rosja, Sprawiedliwa Rosja, Agrarna Partia Rosji i Si∏a Obywatelska.

Wczoraj przedstawi∏y jà prezy-dentowi, a ten udzieli∏ jej pe∏nego poparcia, co w warunkach Rosji przesàdza, ˝e to Miedwiediew b´dzie nast´pnym prezydentem tego kraju.

„JeÊli chodzi o Dmitrija Ana-tolewicza Miedwiediewa, to znam go od ponad 17 lat. Przez ca∏y ten czas bardzo blisko z nim

wspó∏pracowa∏em. Ca∏kowicie i w pe∏ni popieram jego kandydatur´” — oÊwiadczy∏ Putin.

(Dokoƒczenie na str. 4)

Wystawy, wystawy, wystawy... Trójmiasto-Druskienniki

7Nie wiem dlaczego, ale

jesienià zazwyczaj jest wielki „wysyp” wydarzeƒ artystycz-nych, wprost kl´ska urodzaju. Czy to dlatego, ˝e latem artyÊci „na∏adowujà swoje baterie” po to, by je „roz∏adowywaç” w∏aÊnie jesienià?

Plan strategiczny samorzàdu rejonu trockiego prawie przygotowany

Kierownictwo rejonu trockiego poinformowa∏o spo∏ecznoÊç o dobiegajàcych koƒca przygotowaniach planu strategicznego na lata 2008-2015. Jest to bardzo wa˝ny dokument, który ma ustaliç kierunki rozwoju i perspek-tywy regionu. Zatwierdzenie strategii rozwoju rejonu troc-kiego planowane jest na ma-rzec przysz∏ego roku.

Dla w∏aÊciwego i zrównowa˝onego funkcjonowania ka˝dego rejonu ko-nieczne jest posiadanie aktualnych dokumentów planistycznych w for-mie strategii lub planu rozwoju lokal-nego. Tego typu dokumenty nie doÊç, ˝e pomagajà w bie˝àcym zarzàdzaniu rejonem, to jeszcze pozwalajà na ubie-ganie si´ o Êrodki pomocy z funduszy Unii Europejskiej. Opracowania te sà niezb´dnym za∏àcznikiem wnio-

sków aplikacyjnych wi´kszoÊci pro-gramów i funduszy strukturalnych. Jak nas poinformowa∏a Irena Nar-kiewicz, wicedyrektor administracji samorzàdu rejonu trockiego, plan strategiczny jest bardzo wa˝nym do-kumentem, dzi´ki któremu wiadomo b´dzie, gdzie b´dziemy budowaç, gdzie inwestowaç, w którym miejscu pierwszeƒstwo b´dà mia∏y obiekty sportowe czy kulturalne. Zawarte w planie post´powanie obejmuje po-szczególne obszary strategiczne, dla których zosta∏y okreÊlone cele stra-tegiczne, cele operacyjne, dzia∏ania oraz zadania priorytetowe.

Wizja rejonu trockiego przez najbli˝sze kilkanaÊcie lat, zdaniem au-torów strategii — to reprezentacyjny rejon Litwy, przyciàgajàcy swà ˝ywà historià, kulturà, mo˝liwoÊciami ak-tywnego odpoczynku i ró˝norodnymi imprezami.

(Dokoƒczenie na str. 2)

W Wilnie uczczono pami´çzamordowanego fotoreportera

5W sobot´, w Wilnie, zorga-

nizowano akcj´ obywatelskà, poÊwi´conà pami´ci zamordowa-nego w minionym tygodniu fo-toreportera dziennika „Lietuvos rytas” Viktorasa Kapoãiusa.

Kandydatur´ 42-letniego Dmitrija Miedwiediewa zg∏osi∏y wspólnie cztery prokremlowskie partie

Fot. EPA-ELTA

Berankis — mistrzem Êwiata wÊródosiemnasto-latków

9R i ã a r d a s

Berankis, sie-demnastoletni tenisista li-tewski, zosta∏ nieoficjalnym m i s t r z e m Êwiata wÊród m ∏o d z i ków. Wygra∏ on turniej „Orange Bowl Ten-nis Championships 2007” w amerykaƒskim stanie Floryda, uwa˝any za nieoficjalne mistrzo-stwa Êwiata w tenisie polowym.

2 WYDARZENIA

... Kazimierasa Lukauskasa, dyrektora Paƒstwowej S∏u˝by ds. ˚ywnoÊci i Weterynarii

Cytat dnia

Pandemia ptasiej grypy sieje spustosze-nie na farmach drobiu w sàsiedniej z nami Polsce. Czy podobny scenariusz mo˝e si´

powtórzyç na Litwie?Na razie na Litwie nie zanotowano zachorowaƒ

na ptasià gryp´. Jednak wybuch pandemii w Polsce zwi´ksza ryzyko dotarcia niebezpiecznego wirusa równie˝ do nas. Moni-torujemy stan zdrowotny populacji dzikiego ptactwa oraz drobiu zarówno w gospodarstwach domowych, jak i na du˝ych farmach. W Narodowym Laboratorium Weterynarii regularnie sprawdzamy, czy ptaki upolowane przez myÊliwych nie zawierajà niebezpiecznego dla zdrowia ludzi wirusa. W ciàgu ostatnich lat przebadano ponad 600 ptaków i obecnoÊci wirusa w ˝adnym z nich nie wykryto.

Czy da si´ zminimalizowaç ryzyko przedostania si´ na kra-jowy rynek ska˝onego wirusem drobiu?

Na granicy z Polskà dzia∏ajà grupy, które sk∏adajà si´ z funkcjona-riuszy naszej s∏u˝by oraz pracowników s∏u˝by celnej. Cz∏onkowie grup

szczegó∏owo sprawdzajà dostarczane na litewski rynek towary z Polski.Poniewa˝ sytuacja w Polsce jest bardzo niebezpieczna, kontrola dostaw

produktów z Polski trwa non-stop. W ciàgu kilku ostatnich dni wykryto wiele machlojek spó∏ek importujàcych na Litw´ z Polski drób. Tak na goràcym uczynku wpad∏a spó∏ka „Aivida” oraz spó∏ka „Gregoris”. Powy˝ej wymienieni importerzy drobiu wykazali si´ brakiem niezb´dnych doku-mentów, drób nie by∏ odpowiednio oznakowany.

Do jakich Êrodków mo˝e si´gnàç Paƒstwowa S∏u˝ba ds. ˚ywnoÊci i Weterynarii w razie wybuchu epidemii ptasiej grypy na terytorium Litwy?

Walk´ z pandemià ptasiej grypy reglamentujà dyrektywy prawne Unii Europejskiej oraz ustawodawstwo narodowe krajów-cz∏onków. Je˝eli wyni-ki badaƒ w laboratorium potwierdzà wypadek ptasiej grypy, ptactwo w obr´bie trzech kilometrów zostanie zniszczone. W strefie dziesi´ciu kilome-trów zostanie utworzona strefa buforowa. W strefie buforowej przemieszcza-nie ludzi ogranicza si´ do minimum. Sà zak∏adane dezynfekcyjne bariery oraz mobilne stacje kontroli bakteriologicznej.

Rozmawia∏ Witold Janczys

1.

2.

3.

Gdy si´ okaza∏o, ˝e kaganiec kontroli wydatki transportowe pos∏ów zmniejszy∏ o pó∏ miliona litów, kanclerz sejmowy Gintautas Vilkelis zamierza zaproponowaç zmniejszenie Êrodków z bud˝etu na wo˝enie wybraƒców narodu. Ostrze˝enia kanclerza sejmowego Gintautasa Vilkelisa otrzyma∏y Komitety ds. OÊwiaty, Nauki i Kultury oraz Administracji Paƒstwowej i Samorzàdów.

„Z 15 komitetów ponad przewidzianà norm´ jeêdzi dwa lub trzy, najcz´Êciej z Komitetu ds. OÊwiaty, Nauki i Kultury oraz Administracji Paƒstwowej i Samorzàdów. Taka jest specyfika ich pracy, np. muszà odwiedziç ró˝ne samorzàdy. Natomiast Komitet ds. Bud˝etu i Finansów obraduje przecie˝ w Wilnie”.

Trzy pytania do...

Zdj´cie dnia

Na zlecenie prezydenta Hugo Chaveza zegary w Wenezueli cofni´to o pó∏ godziny. Ten Êrodek pomo˝e przystosowaç przemian´ materii i rytm snu Wenezuelczyków do naturalnego toku dnia, informuje Ministerstwo Nauki i Techniki Fot. EPA-ELTA

Wtorek, 11 grudnia 2007 r.

Komentarz dnia: Ochroniç dziecko przed... rodzicami

Podczas ostatniego weekendu w Wilnie odby∏a si´ mi´dzynarodowa konferencja na temat prewencji przemocy i uràgowisk nad dzieçmi w szko∏ach. Jej uczestnicy, eksperci z wielu krajów Europy, nie tylko podzielili si´ swym doÊwiadczeniem, ale te˝ nakreÊlili plany dzia∏aƒ, by takie zjawiska ze szkó∏ Litwy wyeliminowaç. Co bynajmniej nie b´dzie to ∏atwe, gdy˝ jak dowodzà badania, przemoc wÊród dzieci z roku na rok si´ zwi´ksza.

Zresztà, czy przemoc nad dzieçmi dotyczy tylko szkó∏? Jeszcze straszniejszym zjawiskiem jest przemoc w rodzinach. Przemoc wiodàca do tragedii, kiedy matka wyrzuca dziecko przez okno, bo przeszkadza jej si´ „bawiç”, kiedy wychodzi na kilka dni z domu, a dzieci pozostawione na pastw´ losu ginà w p∏omieniach ognia. Kiedy dzieci si´ spijajà wraz z rodzicami. Ta pierwsza szklanka wódki podana zostaje dla coraz m∏odszych dzieci. Fakt, kiedy na wydzia∏ toksykologii Wileƒskiego Szpitala

Pogotowia Ratunkowego trafi∏o czteroletnie dziecko, pracujàcych tu lekarzy zapewne nie zdziwi∏.

Tragedia 17-latka z miasta portowego, jaka si´ wydarzy∏a przed kilkoma dniami (wyskoczy∏ z piàtego pi´tra), nie wytrzymujàc sta∏ych libacji rodziców, nie jest te˝ wyjàtkiem. Tylko za ostatnie 10 lat liczba nieletnich alkoholików (pijàcych co trzeci dzieƒ) zwi´kszy∏a si´ pi´ciokrotnie, a je˝eli chodzi o psychozy niepe∏noletnich — dane sà jeszcze bardziej wstrzàsajàce.

Co tu dodaç? Jakie kroki przedsi´wziàç? Jak obroniç dzieci przed pierwszym kieliszkiem wciskanym im do ràk przez ludzi dla nich najbli˝szych — rodziców.

Mo˝e ktoÊ ma na to recept´? Warta by∏aby Nobla, bo przecie˝ jak tak pójdzie, to za lat jeszcze „naÊcie ”... tak zwanej wolnoÊci b´dziemy ca∏kowicie spitym narodem. Czy o to w∏aÊciwie chodzi?

Helena G∏adkowska

Konsultacje prawne w sprawach zwrotu ziemi

i innego znacjonalizowanego mienia udzielane sà od poniedzia∏ku do piàtku,

w godz. 13.00-19.00 oraz soboty w siedzibie Zwiàzku Polaków na Litwie przy ul. Nowogródzkiej 76 (pokój 308).

Osoby zainteresowane prosimy o rejestracj´ pod nr tel.: (8 5) 212 33 88

w godzinach pracy sekretariatu ZPL

Jak to sobie uÊwiadomiç,Jak z tym si´ pogodziç,

Jak nauczyç si´ ˝yç bez Ciebie...Serdecznie dzi´kujemy tym Paƒstwu, którzy byli z nami w trudnych

dniach bólu z powodu nag∏ej utraty ukochanego m´˝a i ojca Êp. Mariana Korzeniewskiego.

Szczególnie najbli˝szej rodzinie: siostrom, szwagrom i ich dzieciom, wszystkim przyjacio∏om, wspó∏pracownikom, znajomym i sàsiadom.

P. P. „Oro navigacija”, gdzie Marian pracowa∏ 36 lat, ZSA „Viltechmeda” oraz chórowi parafii Êw. Rafa∏a.

Miros∏awa Korzeniewska i syn Ryszard

Plan strategiczny samorzàdu rejonu trockiego prawie przygotowany

(Dokoƒczenie ze str. 1)Rejon trocki poÊród innych

rejonów naszego kraju ma w przysz∏oÊci wyró˝niaç si´ zgod-nym wspó∏istnieniem dziedzictwa kulturowego, historii, przyrody oraz odpowiednich warunków dla spo∏ecznoÊci i biznesu. Has∏em wizji sà s∏owa: By∏eÊ w Trokach, widzia∏eÊ Litw´. Cele priorytetowe: 1. wzmocnienie potencja∏u histo-ryczno-kulturalnego i rekreacyjne-go, 2. inwestycje w zasoby ludzkie, 3. stworzenie wygodnego, czystego i bezpiecznego otoczenia, 4. rozwój gospodarki i biznesu. WartoÊci stra-tegii — to szacunek do historyczne-go i kulturalnego dziedzictwa, ak-tywna i Êwiadoma spo∏ecznoÊç oraz przedsi´biorczy ludzie, potrafiàcy wykorzystaç historyczny, kultural-ny i przyrodniczy potencja∏ ziemi trockiej.

Cele strategiczne

Bardzo wa˝nym obszarem strategicznym jest infrastruktura ochrony Êrodowiska. Celem strate-gicznym w tym obszarze jest wy-soka jakoÊç Êrodowiska naturalnego. Celem strategicznym w obszarze infrastruktury komunikacyjnej jest wysoka dost´pnoÊç komunikacyj-na ca∏ego rejonu. Dla osiàgni´cia tego celu konieczne b´dzie posia-danie sieci dróg dostosowanych do potrzeb. Je˝eli chodzi o oÊwiat´ i wychowanie, to celem strategicz-nym jest stworzenie nowoczesnej bazy oÊwiatowo-wychowawczej i inwestycje w cz∏owieka. Natomiast w dziedzinie gospodarki i rynku pracy autorzy planu szczególny nacisk po∏o˝yli na prowadzenie szkoleƒ i doradztwa oraz rozwój sektora Êrednich przedsi´biorstw. Planowane jest stworzenie systemu pomocy informacyjnej i eduka-cyjnej mieszkaƒcom rejonu. Rejon trocki ma byç presti˝owym miej-scem zamieszkania i przyjaznym spo∏eczeƒstwu — to cel strategicz-ny w obszarze sfery spo∏ecznej i bezpieczeƒstwa. Szeroka oferta kulturalna, sportowa i turystycz-no-rekreacyjna skierowana do goÊci zza granicy, mieszkaƒców naszego kraju i spo∏ecznoÊci lokalnej to — podstawowy kierunek rozwoju

rejonu. Strategia przewiduje rów-nie˝ piel´gnowanie i zachowanie tradycji, Êwiàt, dziedzictwa kul-turowego, rzemios∏ wszystkich zamieszka∏ych na terenie rejonu trockiego mniejszoÊci narodowych.

Konkretne propozycje rozwoju

W przygotowywanym planie strategicznym Troki majà byç cen-trum samorzàdu, który b´dzie s∏ynny wy∏àcznie z historii i dzie-dzictwa kulturowego. Instytucje paƒstwowe muszà byç usuni´te z g∏ównych ulic miasta. Podobnie Stare Troki majà zostaç miejscem, gdzie dla goÊci zostanà odpowied-nio zaprezentowane obiekty dzie-dzictwa kulturowego. Wysoki Dwór — to miejsce, które s∏ynie ze swych pi´knych krajobrazów, wi´c wed∏ug strategii ma tu byç rozwijana tury-

styka wiejska oraz infrastruktura konieczna dla rozwoju aktyw-nego odpoczynku. Perspektywa miejscowoÊci Hanuszyszki — to rozwój rzemios∏ i tradycji ludowych. Landwarów ma zas∏ynàç z rozwoju us∏ug sportowych — tu majà byç boiska, pola golfowe, stadiony itd. Po∏uknie posiada lotnisko, wi´c ma staç si´ miejscem powitania goÊci zza granicy, ma tu równie˝ racj´ bytu rozwój us∏ug rekreacyjno-tu-rystycznych. W gminach Rudziszki i Grendowo (cz´Êciowo równie˝ w Po∏ukniu) — miejscowoÊciach, które w myÊl planu nie wchodzà w sieç miejscowoÊci turystycznych, przewidywane jest stworzenie jak najlepszych czyli nawet ulgowych warunków rozwoju rolnictwa, przedsi´biorczoÊci i przemys∏u na terenach specjalnie do tego prze-znaczonych.

Alina Sobolewska

Has∏em wizji rozwoju strategicznego sà s∏owa: By∏eÊ w Trokach, widzia∏eÊ Litw´ Fot. Marian Paluszkiewicz

Wtorek, 11 grudnia 2007 r. WYDARZENIA 3

Bia∏oruÊ na granicy wyboru

Zgromadzeni w Wilnie politycy paƒstw Europy Wschodniej dyskutowali na temat mo˝liwoÊci zmniejszenia wp∏ywu Rosji na Bia∏oruÊ oraz jej powrotu do Europy.

Politycy, wÊród których by∏ równie˝ prezydent Polski Aleksan-der KwaÊniewski, omówili nowe inicjatywy, które pomog∏yby sk∏oniç kraje europejskie do dialogu z Bia∏orusià. Jak powiedzia∏ kierow-nik Mi´dzynarodowego Centrum Demokratyzacji Istvan Gyarmati, obecnie autorytarny re˝im Aleksan-dra ¸ukaszenki z ró˝nych przyczyn ekonomicznych i politycznych znalaz∏ si´ na granicy wyboru. Powiedzia∏ on, ˝e pogarszajàca si´ sytuacja ekonomiczna Bia∏orusi zmusza do poszukiwania pomocy zagranicznej, gdy˝ w przeciwnym wypadku zosta∏aby zagro˝ona stabilnoÊç re˝imu.

Trzydniowy strajk pedagogów

Pedagodzy, domagajàcy si´ wi´kszych wynagrodzeƒ i lepszych warunków pracy, przygotowujà si´ do trzydnio-wego strajku.

Jak powiedzia∏ Aleksas BruÏas, lider cz´Êci zwiàzku zawodowe-go pracowników oÊwiaty Litwy, organizujàcej akcje protestu, we wtorek, Êrod ́i w czwartek lekcji nie b´dzie w blisko 100 szko∏ach Olity, rejonu okmiaƒskiego, K∏ajpedy, rejo-nu k∏ajpedzkiego, rejonu kretyndz-kiego, rejonu mo˝ejskiego, Po∏àgi, rejonu p∏u˝aƒskiego, a tak˝e rejo-nów telszewskiego i jezioroskiego.

Adamkus w wyborach nie wystartuje

Przywódca kraju Val-das Adamkus nie zamierza uczestniczyç w wyborach pre-zydenta, ale po up∏ywie kaden-cji nadal chce uczestniczyç w aktywnym ˝yciu politycznym.

„Jestem pe∏en energii i zdro-wia, tote˝ po roku 2009 nie b´d´ wysiadywa∏ gdzieÊ na wsi na le˝aku i patrzy∏ w niebo, marzàc o niebieskich migda∏ach. Nie. Sàdz´, ˝e b´d´ dosyç aktywnym uczest-nikiem ˝ycia Litwy” — powiedzia∏ Adamkus w wywiadzie dla „Kauno dieny”. Doda∏ te˝, ˝e „najwy˝szy czas rozejrzeç si´ dooko∏a”. Kolejne wybory prezydenta odb´dà si´ latem 2009 r.

Ârednie ryzyko

Na Litwie istnieje Êrednie ryzyko wybuchu ptasiej grypy, o czym poinformowa∏a wczoraj Komisja Sytuacji Ekstremal-nych.

Jak powiedzieli specjaliÊci, trwajà przygotowania do ochrony przed pandemià, gdyby zarazek trafi∏ na Litw´. Ponadto przygo-towuje si´ propozycje dla rzàdu, dotyczàce zrekompensowania ewentualnych strat hodowcom drobiu. Komisja spotka∏a si´ w poniedzia∏ek z przedstawicielami ró˝nych resortów w celu omówie-nia sytuacji po wykryciu ptasiej grypy w Polsce. Szef Paƒstwowej S∏u˝by ˚ywnoÊci i Weterynarii Kazimieras Lukauskas przyzna∏, ˝e choroba nigdy jeszcze nie by∏a tak blisko Litwy.

BNS

Kalejdoskop

Redakcja „Kuriera Wileƒskiego”

zatrudni

pracownik sekretariatu

Wymagania:— wykszta∏cenie wy˝sze— dobra znajomoÊç j´zyków: polskiego, litewskiego— dobra znajomoÊç komputera— dyspozycyjnoÊçZg∏aszaç si´: Vilnius, Birbyni˜ 4a, tel. 8 675 22271, e-mail: redaktor@kurierwilenski. lt

Katolicy podejrzliwie traktujànietradycyjne ruchy religijne

Wi´kszoÊç mieszkaƒców Litwy uwa˝a si´ za praktykujàcych katolików i podejrzliwie traktuje ruchy, nie uznawane za religie Êwiatowe.

Jak wykaza∏ opublikowany wczoraj sonda˝, który na zamówie-nie Ministerstwa SprawiedliwoÊci przeprowadzi∏a spó∏ka „Baltijos tyri-mai”, za wierzàcych uwa˝a si´ 78,6 proc. respondentów, za niewierzàcych — 16,4 proc., a 1 proc. respondentów stanowià zagorzali ateiÊci.

80,2 proc. respondentów wyzna-je katolicyzm, lecz zaledwie trzecia cz´Êç — 34 proc. — raz w miesiàcu lub cz´Êciej idzie do koÊcio∏a. Katoli-cyzm na Litwie jest najprzychylniej traktowanà religià Êwiatowà. Pozy-tywnie ocenia jà 76,5 proc., gdy tym-czasem w ocenie tradycyjnych religii najmniej przychylnie ludzie traktujà islam — 34,2 proc.

58,2 proc. respondentów twierdzi, ˝e nie posiada dostatecznej informacji na temat dzia∏ajàcych w kraju ruchów bàdê grup religijnych. Wed∏ug da-nych sonda˝u, najbardziej na Litwie znani sà Âwiadkowie Jehowy i wy-znawcy S∏owa Wiary. Te ruchy sà zna-

ne odpowiednio 52,9 proc. i 51,8 proc. respondentom, baptyÊci i krisznaici sà znani co trzeciemu respondentowi.

W przekonaniu 59 proc. respon-dentów, dzia∏alnoÊç nieÊwiatowych ruchów czy grup religijnych nale˝y pilnie Êledziç, poniewa˝ mo˝e ona szkodziç spo∏eczeƒstwu lub zabroniç, a zezwoliç na dzia∏alnoÊç tylko trady-cyjnym wspólnotom religijnym.

Najgorzej oceniane sà te ruchy re-ligijne, których dzia∏alnoÊç na Litwie jest najbardziej rozpowszechniona. 37,6 proc. respondentów negatywnie ocenia Âwiadków Jehowy, 32,4 proc. — S∏owo Wiary. Zauwa˝alna jest ten-dencja, ˝e nieprzychylnie nastawieni sà wobec tych grup religijnych ci uczestnicy sonda˝u, którzy je znajà.

61,2 proc. respondentów poinformowa∏o, ˝e w ciàgu ostatnich 5 lat zaczepiali, proponowali infor-macj´, zapraszali na spotkanie bàdê prosili o coÊ Âwiadkowie Jehowy, 29,1 proc. — wyznawcy S∏owa Wiary, 16,3 proc. — krisznaici. 56,4 proc. respon-dentów stwierdzi∏o, ˝e w ciàgu tego okresu nie mia∏o do czynienia z no-wymi ruchami religijnymi.

78 proc. uczestników sonda˝u poinformowa∏o, ˝e nie uczestni-

czy i wczeÊniej nie uczestniczy∏o w dzia∏alnoÊci ˝adnych ruchów i grup religijnych. 69,6 proc. powiedzia∏o, ˝e nie ˝yczy∏oby, aby ich dziecko czy wnuk uczestniczyli w dzia∏alnoÊci któregoÊ z ruchów religijnych.

Gdyby w rodzinie powsta∏y pro-blemy z powodu udzia∏u dzieci lub wnuków w dzia∏alnoÊci ruchów reli-

gijnych, 15,2 proc. zwróci∏oby si´ do psychologów, 12,6 proc. — do praw-ników, 8,2 proc. — do koÊcio∏a, a 42 proc. stwierdzi∏o, ˝e nie wiedzieliby, dokàd nale˝y si´ zwróciç. Sonda˝ przeprowadzony zosta∏ w dniach 8-17 listopada i ogarnà∏ 1011 mieszkaƒców Litwy w wieku 14-74 lat.

BNS

W przekonaniu 59 proc. respondentów, dzia∏alnoÊç nieÊwiatowych ruchów czy grup religijnych nale˝y pilnie Êledziç Fot. ELTA

Spo∏ecznicy chcà powstrzymaç ustaw´ o elektrowni atomowej(Dokoƒczenie ze str. 1)

Mimo to dziÊ prezydent mówi, ˝e nie dostrzega ˝adnej nieprzejrzystoÊci w tej sprawie. Ale te˝ apeluje do „ka˝dego, kto dostrze˝e, ˝e sprawa rozstrzyga si´ nie na korzyÊç paƒstwa, ˝eby to upubliczni∏ i powstrzyma∏„. My widzimy te niebezpieczeƒstwa, dlatego zwracamy si´ do prezydenta, ˝eby ten proces powstrzyma∏ — po-wiedzia∏ Ridas Jasiulionis, przedstawi-ciel Obywatelskiej Rady Konstytucji.

— Prezydent ma prawo skierowaç spraw´ do Sàdu Konstytucyjnego, a na czas rozpatrzenia sprawy, dzia∏ania ustawy oraz wszelkie negocjacje po-winny byç wstrzymane — wyjaÊnia przedstawiciel Rady. Doda∏ te˝, ˝e w ten sposób zostanà rozsiane wszelkie wàtpliwoÊci oraz zostanie wypra-cowana decyzja korzystna przede wszystkim paƒstwu i spo∏eczeƒstwu,

nie zaÊ uwzgl´dniajàca jedynie inte-resy spó∏ki prywatnej.

Liudvikas Ragauskas, dyrektor Agencji Obrony Praw Konstytucyj-nych, by∏ jeszcze bardziej kategorycz-ny wobec sprawy budowy elektrowni atomowej. Przypomnia∏, ˝e kiedy po raz pierwszy zacz´to mówiç o mo˝liwoÊci przed∏u˝enia pracy obec-nej elektrowni atomowej, do czasu wybudowania nowej, ci politycy byli uznani za awanturników, bo rzekoma umowa akcesyjna nie pozostawia ˝ad-nych ku temu mo˝liwoÊci. Tak wobec Ragauskasa zareagowa∏ w swoim cza-sie premier Algirdas Brazauskas na inicjatyw´ ówczesnego prezydenta Rolandasa Paksasa; z podobnà opinià spotka∏a si´ te˝ propozycja Viktorasa Uspaskicha, gdy by∏ on ministrem gospodarki. — Abstrahujàc do tego nale˝y przyznaç, ˝e umowa, a kon-

kretnie jej 37 punkt wyraênie mówi, ˝e w razie wystàpienia problemów dla kraju wynikajàcych z wykonania zobowiàzaƒ akcesyjnych paƒstwo cz∏onkowskie mo˝e w ciàgu trzech lat od cz∏onkostwa w UE wystàpiç o przed∏u˝enie terminu wykonania zobowiàzania. Termin ten niestety minà∏ w maju tego roku. Dopiero teraz rzàd wyst´puje z inicjatywà re-negocjacji sprawy zamkni´cia starej elektrowni atomowej, wiedzàc ˝e te rozmowy z góry sà skazane na niepo-wodzenie — wyjaÊnia Ragauskas.

Jego zdaniem, takie zachowanie si´ wyglàda „na sabota˝”, wobec cze-go sprawà powinny zajàç si´ s∏u˝by specjalne. Ridas Jasiulionis natomiast dodaje, ˝e wobec tego spo∏eczeƒstwu dziÊ wmawia si´, ˝e nie ma innej alternatywy, jak zmonopolizowaç sektor energetyczny z decydujàcym

udzia∏em w niej jednej prywatnej spó∏ki. — Natomiast ka˝dy, kto pró-buje krytycznie spojrzeç na te sprawy, oskar˝a si´ o protegowanie rosyjskich interesów lub jakichÊ innych grup — powiedzia∏ Ridas Jasiulionis.

Wobec tego „Kurier” poprosi∏ przedstawicieli Rady oraz Agencji o argumenty przeciwko tym zarzutom.

— Rad´, która wyda∏a opini´, tworzà osoby wy∏onione na po-wszechnym egzaminie z Konstytucji. Nawet nie znamy si´ mi´dzy sobà dobrze. W tej sprawie ka˝dy g∏osowa∏ z osobna, lecz mimo to opinia by∏a zbie˝na, wi´c chyba te˝ tak jest — wyjaÊni∏ Jasiulionis. Z kolei Ludvikas Ragauskas doda∏, ˝e jeÊli opinia jest s∏uszna, to niczego jej nie ujmuje, jeÊli jest zbie˝na z opinià jakiejkolwiek grupy interesów.

Stanis∏aw Tarasiewicz

4 WYDARZENIA Wtorek, 11 grudnia 2007 r.

Birbynių g. 4a, 02121-30 Vilnius, Lietuvos Respublika, tel./fax 260 84 44ISSN 1392-0405

Plebiscy t Czytelników ,,Kur iera Wileƒskiego” — ,,Polak Roku 2007”

Zg∏aszany kandydat .................................................................................................................................................................................................Imi´, nazwisko, adres i telefon zg∏aszajàcego .................................. ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Zg∏oszenia prosimy nadsy∏aç do 20 grudnia br. na adres redak-cji z dopiskiem „Polak Roku”. Nie kserowaç! Ka˝dy kupon b´dzie uczestniczy∏ w loterii.

Miko∏ajkowe prezenty — coraz wi´cej, coraz dro˝ejShalom: 10 12 2007 06:52Co powiecie o choince na Placu Ratuszowym z g∏owà Gorgony?

Czerwonà. Moim zdaniem, nawiàzuje do tradycji bajkowo-mitologicznej, a nie do chrzeÊcijaƒskiej.

Ostatecznie zaaprobowano wstàpienie Litwy do strefy Schengen

Tomasz: 07 12 2007 18:38Ciekawe jak teraz b´dzie na granicy i co zrobià z tymi budynkami? Czy

przebudujà drog´ na przejÊciu w Ogrodnikach? Na Êwi´ta b´d´ jecha∏, to zobaczymy co si´ zmieni.

JanuÊ: 09 12 2007 16:55Do Tomasz:Gdyby moja wola, to bym te budynki na granicy zniszczy∏bym na

pewno, robiàc wygodnà szos´, a przy niej w tym miejscu dwie kawiarenki — jednà w tradycjach litewskich, a drugà w tradycjach polskich, no i mo˝e jakiÊ hotel.

Walter: 10 12 2007 11:29Po prostu na miejscu granicy polsko-litewskiej b´dzie nadpis „Republic

of Lithuania”.

Komentarz: Rekord, który nie cieszyShalom: 09 12 2007 17:39A jeszcze chodzi pog∏oska, ˝e lit wkrótce zostanie zdewaluowany, wi´c

podobno wszyscy wymieniajà lity na euro. Wi´c na wszelki wypadek naj-lepiej litów si´ pozbyç.

PKN Orlen zmieni kierownictwo w „MaÏeiki˜ nafta”Walter: 08 12 2007 22:20Niestety, dostarczaç naft´ tankowcami prawie si´ nie op∏aca... dochód

z tego powodu Mo˝ejek si´ zmniejszy∏ do minimum. A naftociàg nikt nie powinien ju˝ remontowaç prócz Litwy. Ot i mamy problem z inflacjà...

˚yczenia wi´kszej demokracji4 12 2007 15:43Bronis∏aw: 04 12 2007 17:31Na miejscu Rosji z Litwà w ogóle nie mia∏bym ˝adnych stosunków. Co

jest winna Rosja albo Polska. Jak im ˝yç z takimi sàsiadami — stale majà wrogów i trzymajà za pazuchà kamieƒ.

Jonasz: 04 12 2007 19:45Putin bardzo przejà∏ si´ wypowiedzià ministra spraw zagranicznych

Litwy. Litwa — to kraj kwitnàcej demokracji i uczciwoÊci rzàdzàcych, a zw∏aszcza godny naÊladowania polityki w zakresie polityki dotyczàcej poszanowania praw mniejszoÊci narodowych.

Pien: 04 12 2007 20:46Do Bronis∏awa, Jonasza:Co wy, ch∏opaki, Litwa jest rozsadnikiem demokracji — wraz z Amery-

ka i Polskà szerzà demokracj´ po ca∏ym Êwiecie: w Afganistanie, Iraku, w kolejce Iran, Bia∏oruÊ, a wy mówicie.

Roman: 08 12 2007 15:14Mylicie Panowie dwa poj´cia. Demokracja, twór utopijny wed∏ug prezy-

denta Churchila, czyli nigdzie nieistniejàcy i nigdy nieosiàgalny. No, mo˝e, za 100 lat i na innej planecie.

Komentarze z www.kurierwilenski.lt

Opinie internautów nie zawsze sà zbie˝ne z opinià redakcji

Redaktor naczelny — Ro bert Mic kie wicz (tel. 260 84 44, e-mail: redaktor@kurierwilenski.lt).

Za st´pcy re d. na cz.: Kry sty na Ada mo wicz (news@kurierwilenski.lt), Aleksander Borowik (info@kurierwilenski.lt), Zygmunt ˚danowicz — (tel. 260 84 46), Dziennikarze: He le na G∏ad kow ska, Witold Janczys, Witalis Masenas (kultura@kurierwilenski.lt), Stanis∏aw Tarasiewicz, (polityka@kurierwilenski.lt),Katarzyna Kuckiewicz, Ma rian Pa lusz kie-wicz — fo to re por ter

Wspó∏pracownicy: Da nu ta Ka mi le wicz, Ja dwi ga Pod most ko, Ali na So bo lew ska, Ju lit ta Tryk

Sekretariat: (se kret@ku rier wi len ski.lt, tel. 260 84 47), Alina Baniukiewicz — ∏a ma nie kom pu te ro we, Lu cja Stan ke vičiūtė — projektant graficzny, Halina Taukin — sk∏ad komputerowy, Barbara Mintautienė — t∏umaczka, Bronis∏awa Michaj∏owska, Iwo-na Aleksandrowicz — styl-korekta

Zbi gniew Mar ko wicz — pro mo cja (tel. 260 84 44), Da riusz Gusz cza, Weronika Wojsznis — re-kla ma (tel. 212 30 40, e-ma il: re kla ma@ku rier wi len ski.lt), Andrzej Pod-worski — kol por ta˝-pre nu me ra ta (tel. 260 84 44, e-ma il: kol port@ku rier wi len ski.lt). Nak∏ad — 3 800 egz.Ma te ria ∏ów nieza mó wio nych re dak cja nie zwra-ca. Za strze ga so bie pra wo do skra ca nia i ad iu sta-cji tek stów. Za treÊç og∏o szeƒ re dak cja nie od po-wiada. Opi nie Czy tel ni ków za war te w ich li stach nie za wsze sà zbie ̋ne z opi nià re dak cji.

Reklama- og∏oszenia do 10 s∏ów bez ramki - 10 Lt, w ramce (10 cm/kw) - 20 Lt- pozdrowienia, kondolencje (do 50 cm/kw) - 30 LtReklama modu∏owa od 2 Lt za 1 cm/kw - zni˝ki stosuje si´ od wielkoÊci lub iloÊci reklam.

PrenumerataPrenumeraty na Litwie mo˝na doko-naç w ka˝dym urz´dzie pocztowym.Indeks pocztowy wydania codzien-nego 0044 - 21 Lt (1 mies.).Indeks wydania codziennego dla emerytów i inwalidów I, II grupy 0227 - 18 Lt (1 mies.). Indeks wydania magazynowego 0172 - 7 Lt (1 mies.).Prenumeraty te˝ mo˝na dokonaç: w ksi´garniach „Elephas“, Oland˜ 11, „Ksi´garnia na Rudnickiej”, Rudnink˜ 20, w Domu Kultury Polskiej, Naugarduko 76 oraz w szko∏ach w cenie - 14 Lt (1 mies.).Prenumerata w Polsce

Wydanie codzienne - 60 PLN (1 mies.), wydanie magazynowe - 20 PLN (1 mies.).Przelewu w Polsce za reklam´ i prenu-merat´ mo˝na dokonaç w z∏otówkach na konto: V‰.Ø. “Vilnijos Ïodis“, nr 51124018481111000020760445 Bank Polska Kasa Opieki S.A. I oddzia∏ w Suwa∏kach, z dopiskiem ,,reklama” lub „prenumerata”. O pre-numeracie w Polsce prosimy redakcj´ poinformowaç tel./faks +370 5 260 84 44, p.el. kolport@kurierwilenski.lt

Wydawca Vš Į ,,Kurier Wilenski” (tel. 260 84 44). Druk UAB “KLION”Dział promocji, reklamy, kolporta˝u i prenumeraty — Vš Į „Vilnijos žodis”Wsparcie finansowe — Senat RP i Fundacja ,,Pomoc Polakom na Wschodzie”

DZIENNIK NALE˚Y DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA GAZET CODZIENNYCH MNIEJSZOÂCI NARODOWYCH

BALCEWICZ Zbigniew, dziennikarzCHUDZIK Pawe∏, ks. parafii pw. Niepokalanego Pocz´cia w WilnieGRABOWSKI Miros∏aw, ks. proboszcz parafii w SzumskuIGNATOWICZ Stanis∏aw, prezes Unii Kredytowej Regionu WileƒskiegoKUèMO Ryszard, dyrektor Instytutu Trzeciego WiekuKUZINIEWICZ Dominik, gaw´dziarz wileƒskiKUZBORSKI Marian, dyrektor szko∏y w TrokachKOSINSKIENñ Barbara, starszy specjalista Ministerstwa OÊwiatyKRZYWIEC Stanis∏aw, lekarz rodzinny z Mejszago∏yLEWICKI Zbigniew, maestro skrzypiecLEONOWICZ Wioletta, pedagogLUDKOWSKI Artur, wicemer samorzàdu m. Wilna¸AWRYNOWICZOWIE Dariusz i Krzysztof, reprezentanci kadry narodowej Litwy w koszykówceMIKULSKI Antoni, nadkomisarzMA˚UL Henryk, dziennikarz i poetaMACIEJEWSKI Zbigniew, dyrektor szko∏y Êredniej w Niemie˝uMACIO¸ Tadeusz, konsul honorowy RP w KlajpedzieNARKIEWICZ Jaros∏aw, zast´pca dyrektora administracji samorzàdu m. WilnaP¸OKSZTO Artur, podsekretarz stanu w Ministerstwie Ochrony KrajuSZE¸KOWSKI Waldemar, nauczycielSZUTKIEWICZ Jan, ks. rektor koÊcio∏a pw. Êw. Bart∏omieja w WilnieWILKIN Anna, nauczycielkaZIMI¡SKA Krystyna, dyrektor Domu Kultury Polskiej

Kandydaci do tytu∏u „Polak Roku 2007”

Putin popar∏ Miedwiediewa jako kandydata na prezydenta

(Dokoƒczenie ze str. 1)Prezydent doda∏, ˝e inicjatywa

czterech partii „daje szans´ stwo-rzenia warunków do kontynu-owania polityki, która przynosi∏a rezultaty w minionych oÊmiu latach”.

Oficjalnie kandydatura Mie-dwiediewa zostanie zg∏oszona 17 grudnia na kongresie Jednej Rosji w Moskwie.

Miedwiediew — podobnie jak Putin i wi´kszoÊç obecnych elit politycznych Rosji — pochodzi z Petersburga. Z wykszta∏cenia jest prawnikiem. Uchodzi za lidera liberalnego skrzyd∏a w otoczeniu prezydenta.

Wicepremier od kilkunastu miesi´cy by∏ wymieniany wÊród najpowa˝niejszych kandydatów na nast´pc´ Putina. Wi´ksze szanse dawano jednak premierowi Wiktorowi Zubkowowi i drugiemu z dwóch pierwszych wicepremie-rów Siergiejowi Iwanowowi.

SpoÊród polityków obozu de-mokratycznego start w wyborach prezydenckich zapowiedzieli ju˝ przywódca opozycyjnej koalicji Inna Rosja Garri Kasparow, lider partii Jab∏oko Grigorij Jawlinski, lider Rosyjskiego Sojuszu Ludowo-

Demokratycznego, by∏y premier Michai∏ Kasjanow oraz pisarz i obroƒca praw cz∏owieka W∏adimir Bukowski.

Dmitrij Miedwiediew w 1987 roku ukoƒczy∏ Wydzia∏ Prawa Leningradzkiego Uniwersytetu Paƒstwowego. W 1990 roku obro-ni∏ na nim doktorat u profesora Anatolija Sobczaka, przysz∏ego mera Petersburga.

W latach 1990-99 by∏ tam wyk∏adowcà. Od 1990 do 1995 roku równoczeÊnie pracowa∏ w magistracie Petersburga, gdzie m.in. by∏ ekspertem komitetu ds. stosunków z zagranicà, którym kierowa∏ Putin.

W 1999 roku zosta∏ wicesze-fem aparatu (kancelarii) rzàdu, a nast´pnie wiceszefem admini-stracji (kancelarii) prezydenta. W paêdzierniku 2003 roku powo∏ano go na szefa prezydenckiej admi-nistracji, a w listopadzie 2005 roku — na pierwszego wicepre-miera. W latach 2000-01 by∏ przewodniczàcym rady dyrekto-rów Gazpromu i ponownie objà∏ to stanowisko w czerwcu 2002 roku, by piastowaç je do dziÊ.

Jest ˝onaty, ma syna.PAP

WYDARZENIAWtorek, 11 grudnia 2007 r. 5Kronika

kry mi nalnaTragedia na polowaniu

W rejonie oraƒskim, w leÊnictwie ·alãia podczas po-lowania zastrzelony zosta∏ 52-letni m´˝czyzna. Nieszcz´Êcie wydarzy∏o si´ w niedziel´.

Przypuszczalnie nietrzeêwy 40-letni m´˝czyzna wystrzeli∏ z karabinu IÎ 27E i Êmiertelnie zrani∏ towarzysza polowania. Zgubna kula ugodzi∏a ofiar´ w szyj´. Podej-rzany, u którego stwierdzono lekki stopieƒ odurzenia alkoholowego, trafi∏ do aresztu. Mia∏ 0,109 promi-li alkoholu.

Âmierç na przejeêdzie kolejowym

W niedziel´ wieczorem w Janiszkach na skutek zderzenia si´ z lokomotywà zginà∏ kie-rowca.

53-letni kierowca Audi 80 na czerwone Êwiat∏o semafora wjecha∏ na przejazd kolejowy i zderzy∏ si´ z lokomotywà. Kierowca auta zginà∏.

Samobójstwo studentki

W Wilnie studentka przy-puszczalnie pope∏ni∏a samo-bójstwo. Oko∏o godz. 17.30 w mieszkaniu przy ul. Ratnyãios w pokoju na ∏ó˝ku znaleziono cia∏o dziewczyny w wieku oko∏o 20 lat.

Na szyi by∏y Êlady duszenia i sznurek, a na g∏owie — torba foliowa. Przypuszczalnie by∏o to samobójstwo dziewczyny, która z K∏ajpedy przyby∏a do Wilna na studia. Na miejscu znaleziono list po˝egnalny, w którym studentka pisa∏a, ˝e ma dosyç ˝ycia.

St∏uczka za st∏uczkà

W Wilnie starszy patrol Biura Policji Kryminalnej spowodo-wa∏ wypadek za kierownicà samochodu s∏u˝bowego. Jedna osoba ucierpia∏a, a trzy samo-chody zosta∏y uszkodzone.

43-letni funkcjonariusz, prowadzàcy s∏u˝bowy samochód ·koda Octavia w godzinach nies∏u˝bowych, uderzy∏ w jadàce w tym samym kierunku auto Toyota Yaris, prowadzone przez 32-letnià kobiet´. Toyota pod wp∏ywem ciosu zjecha∏a z drogi i przewróci∏a si´. Natomiast prowadzony przez funkcjonariusza samochód wjecha∏ na przeciwleg∏y pas ruchu i zderzy∏ si´ z Mazdà 323, prowadzonà przez 24-letniego m´˝czyzn´.

Pijany i bez prawa jazdy

W rejonie wileƒskim mocno wstawiony i nieposiadajàcy prawa jazdy m∏ody cz∏owiek potràci∏ jadàcego rowerem nastolatka.

Wypadek mia∏ miejsce w niedziel´ we wsi Wielkie Kabiszki. 20-latek bez prawa jazdy zasiad∏ za kierownicà BMW 520. W ciemnej porze dnia na nieoÊwietlonej ulicy samochód potràci∏ 14-letniego rowerzyst´, który wjecha∏ na jezd-ni´. Dozna∏ on z∏amania koÊci stopy i urazu ∏okcia. U kierowcy auta stwierdzono ci´˝ki stopieƒ odurzenia — 3,53 promili alkoho-lu. BNS

W Wilnie uczczono pami´çzamordowanego fotoreportera

W sobot´, w Wilnie, zorganizowano akcj´ oby-watelskà, poÊwi´conà pami´ci zamordowanego w minionym tygodniu fotore-portera dziennika „Lietuvos rytas” Viktorasa Kapoãiusa.

Na plac obok siedziby rzàdu w celu obejrzenia wystawy prac fotograficznych oraz wyra˝enia swego cichego protestu przeciwko panoszàcej si´ w kraju przemocy przyby∏o kilkuset wilnian oraz koledzy Kapoãiusa — fotografowie i dziennikarze. Przyby∏ te˝ prezy-dent Valdas Adamkus, aby z∏o˝yç ho∏d fotografowi, którego zna∏.

„Z Viktorasem po raz pierw-szy spotka∏em si´ bodaj˝e 30 lat temu. Zawsze uwa˝a∏em go za cz∏owieka wyjàtkowego. Jego dusz´ i poglàdy odzwierciedlajà zdj´cia. Bardzo si´ zasmuci∏em, poniewa˝ uwa˝am, ˝e straciliÊmy cz∏owieka bardzo utalentowanego, który wiele da∏ jako fotoreporter” — ubolewa∏ Adamkus. Wyrazi∏ oburzenie, ˝e na Litwie ciàgle trwa przemoc. „Gdy si´ us∏yszy coÊ takiego, to powstaje pytanie: Jak

d∏ugo jeszcze tolerowaç b´dziemy zbrodnie na Litwie?. Jest to zabój-stwo z premedytacjà i uwa˝am, ˝e ten w∏aÊnie przypadek powi-nien wreszcie po∏o˝yç kres. Tacy przest´pcy muszà byç odizolowani od naszego spo∏eczeƒstwa z ca∏à surowoÊcià prawa. Nie ma tu ˝ad-nej wàtpliwoÊci. I jeÊli ktoÊ oskar˝y mnie o wp∏yw na praworzàdnoÊç, niech tak b´dzie. Ale wresz-cie nale˝y po∏o˝yç temu kres” — powiedzia∏ przywódca kraju. W Kownie fotografowie w po∏udnie równie˝ si´ zebrali w Ogrodzie Miejskim przed Teatrem Muzycz-nym. Policja ju˝ zatrzyma∏a podej-rzanych o zabójstwo fotoreportera. Dwaj m∏odzi m´˝czyêni w wieku 19 i 33 lat podejrzani o zabój-stwo z premedytacjà w piàtek na decyzj´ sàdu zostali aresztowani na 3 miesiàce. Obaj wilnianie wczeÊniej niejednokrotnie byli karani. W sobot´ na miesiàc aresz-towany zosta∏ 16-latek. Trzeciego podejrzanego o zabójstwo policja zatrzyma∏a w Solecznikach. Przy-puszczalnie 64-letni Kapoãius zamordowany zosta∏ w celach ra-bunkowych. Cz´Êç zrabowanych

przedmiotów ju˝ znaleziono. Do mieszkania Kapoãiusa przest´pcy wtargn´li w czwartek w nocy. Za-pukali do drzwi, a wilnianin nie podejrzewajàc niczego z∏ego sam ich wpuÊci∏. Bandyci z miejsca zacz´li go biç. Kapoãius stawia∏ opór, ale zosta∏ obalony na zie-mi´ i skopany. Zmar∏ na miejscu. Obecna w mieszkaniu przyjació∏ka fotoreportera podczas napadu nie ucierpia∏a. Mordercy z mieszkania

Kapoãiusa na Zarzeczu wynieÊli te-lewizor, komputer, aparat fotogra-ficzny, dwa telefony komórkowe, 4 z∏ote pierÊcionki, 400 Lt gotówki i oko∏o 12 starych aparatów fotogra-ficznych. Te przedmioty oszacowa-ne zosta∏y na 10 tys. 171 Lt. Zamor-dowany w „Sostinò” — dodatku do „Lietuvos rytas” pracowa∏ oko∏o 10 lat, jego zdj´cia publikowane by∏y w ka˝dym numerze.

BNS

Wystaw´ prac zamordowanego fotografa obejrza∏ równie˝ prezydent Valdas Adamkus Fot. ELTA

Chuligaƒskich wyczynówciàg dalszy

Przy wjeêdzie do Niemenczyna po raz kolejny w wyniku wybryku chuli-ganów ucierpia∏ fotoradar. Zosta∏ wy∏amany wraz z podstawà, a policja na razie bezskutecznie poszukuje sprawców.

Kosztujàcy oko∏o 200 tys. li-tów fotoradar by∏ zamontowany w pobli˝u Niemenczyna na 22 km drogi Wilno-Âwi´ciany. Poprzed-nio uszkodzono opraw´ fotokame-ry radara i st∏uczono szko∏o.

Natomiast teraz fotoradar zo-sta∏ ca∏kowicie wy∏amany wraz z podstawà. Ustala si´ straty. Poli-cja jeszcze nie znalaz∏a sprawców. Trwajà ich poszukiwania. Jak sàdzi starosta Mieczys∏aw Borusewicz, to by∏y dzia∏ania tych samych chu-liganów, którzy tej samej nocy w Niemenczynie uszkodzili znak dro-

gowy na ulicy Âwi´ciaƒskiej i przy rzeczce zniszczyli ∏awki.

Na nieszcz´Êcie fotoradar zosta∏ ukradziony w najbardziej nieod-powiednim czasie, gdy˝ umowa podpisana przez „Keli˜ direkcija” i spó∏k´, która eksploatowa∏a i nadzorowa∏a fotoradary, dobieg∏a koƒca. Naprawiony lub nowy foto-radar zostanie ponownie zamonto-wany obok Niemenczyna dopiero w przysz∏ym roku, po podpisaniu nowej umowy.

Sprawcy takich uszkodzeƒ nie zdajà sobie sprawy, ˝e niszczàc urzàdzenia drogowe stwarzajà awaryjnà sytuacj´, która nara˝a in-nych na nieszcz´Êcia. Litwa zajmu-je czo∏owe miejsce w czarnej staty-styce liczby wypadków samocho-dowych. Nale˝y wi´c zgromadziç si∏y do walki z tym negatywnym zjawiskiem.

Ewa Gedris

Pi´cioro Czechów zgin´∏o w katastrofie samolotu w Kijowie

Pi´cioro Czechów zgin´∏o w niedziel´ w katastrofie samolotu, który rozbi∏ si´ w okolicach lotniska ˚uliany w Kijowie — poda∏y ukraiƒskie media, powo∏ujàc si´ na czeskà ambasad´ w stolicy Ukrainy.

Przyczyny wypadku nie sà na razie znane.

Jak poinformowa∏y ukraiƒskie w∏adze lotnicze, niewielki samolot marki Beechcraft by∏ w∏asnoÊcià czeskiej firmy i lecia∏ do Kijo-wa z miasta Hradec Kralove, w pó∏nocnych Czechach.

Pi´ç osób, które znajdowa∏y si´ na pok∏adzie to w∏aÊciciel firmy, do której nale˝a∏a maszyna, dwie kobiety i dwóch pilotów. Wszyscy zgin´li na miejscu.

Wed∏ug przedstawicielki ukraiƒskiego urz´du lotnictwa,

samolot mia∏ wszystkie niezb´dne certyfikaty.

Do katastrofy dosz∏o w odleg∏oÊci ok. 300 metrów od ru-chliwej obwodnicy Kijowa, kiedy samolot podchodzi∏ do làdowania na po∏o˝onym w zachodniej cz´Êci miasta lotnisku.

Wed∏ug relacji Êwiadków przed katastrofà maszyna zapali∏a si´, po czym eksplodowa∏a i spad∏a na te-ren budowy, niszczàc znajdujàcà si´ tam stró˝ówk´.

W tym czasie na szcz´Êcie nie by∏o w niej ludzi. S∏u˝by ratow-nicze ugasi∏y p∏onàce szczàtki samolotu.

Ostatnia katastrofa lotnicza na Ukrainie zdarzy∏a si´ w sierpniu 2006 roku pod Donieckiem, kiedy to rozbi∏ si´ rosyjski samolot Tu- 154 ze 170 osobami na pok∏adzie; wszyscy zgin´li.

Jedna osoba oraz napastnik zgin´li przed koÊcio∏em w Kolorado

Jedna osoba zgin´∏a, a cztery zosta∏y ranne w nie-dziel´ w amerykaƒskim sta-nie Kolorado, gdy uzbrojony m´˝czyzna otworzy∏ ogieƒ przed koÊcio∏em ewangelic-kim - powiadomi∏a lokalna policja.

Zbrojny intruz oko∏o godzi-ny 13.00, tu˝ po zakoƒczeniu nabo˝eƒstwa, otworzy∏ ogieƒ na parkingu przed ewangelickà Êwiàtynià „Nowe ˚ycie” w Colora-do Springs, drugim najwi´kszym mieÊcie stanu Kolorado. Napastnik rani∏ cztery osoby, po czym zosta∏

zastrzelony przez ochroniarza, zanim policja dotar∏a na miejsce zdarzenia. W chwili zamachu w gigantycznym koÊciele przebywa∏o oko∏o 7 tys. wiernych.

Jedna z ranionych osób zmar∏a nast´pnie w szpitalu.

DwanaÊcie godzin wczeÊniej, tak˝e w stanie Kolorado, nieznany sprawca wtargnà∏ do cz´Êci miesz-kalnej oÊrodka szkolenia misjo-narzy na przedmieÊciach Denver, gdzie zastrzeli∏ dwie osoby, a dwie inne rani∏. Napastnika nie uda∏o si´ dotychczas schwytaç. Nie wia-domo, czy niedzielne incydenty by∏y ze sobà powiàzane.

Manifestacja w Turynie przeciwko fali wypadków w pracy

Ponad 20 tysi´cy robotni-ków demonstrowa∏o wczoraj w Turynie na znak protestu przeciwko rosnàcej fali wy-padków w zak∏adach pracy. Manifestacj´ zorganizowano cztery dni po tragedii w tym mieÊcie: w hucie nale˝àcej do koncernu ThyssenKrupp zgin´∏o czterech m´˝czyzn.

Media podkreÊlajà, ˝e mani-festacja przerodzi∏a si´ w pe∏en wÊciek∏oÊci bunt przeciwko fa-talnym warunkom pracy we w∏oskich fabrykach i zak∏adach oraz na placach budowy, gdzie

niemal codziennie dochodzi do tragicznych wypadków.

Razem z robotnikami przestrze-gania warunków bezpieczeƒstwa pracy domagali si´ burmistrz Tu-rynu, ministrowie zdrowia oraz solidarnoÊci spo∏ecznej, liderzy zwiàzków zawodowych. By∏ tak˝e przewodniczàcy Izby Deputowa-nych komunista Fausto Bertinotti, dawny dzia∏acz zwiàzkowy.

W trakcie protestu nie brakowa∏o napi´ç; demonstran-ci, wÊród nich wielu hutników, wznosili skierowane do pracodaw-ców okrzyki „Zabójcy” i „Drogo za to zap∏acicie”.

6 NASZA HISTORIA Wtorek, 11 grudnia 2007 r.

Dr Zbigniew Kurcz: „MniejszoÊç polska na Wileƒszczyênie” (48)Lokalna specyfika: szko∏a i uczy, i walczy

Zmieniajàca si´ iloÊç uczniów szkó∏ polskich na Litwie stanowi odzwiercie-dlenie szeregu zewn´trznych uwarunkowaƒ. WczeÊniej decydowa∏y one o tym, czy po-dejmowanie nauki w polskich szko∏ach w ogóle by∏o mo˝liwe, wszak w latach 1941-44 polskie szkolnictwo uleg∏o likwidacji.

Pod koniec lat 40. dzia∏ania zmierzajàce do likwidacji polskie-go szkolnictwa podejmowa∏ Al-bertas Knyva, minister oÊwiaty LSRR, a w 1956 r. przeciw polskie-mu szkolnictwu wystàpili litewscy intelektualiÊci. Póêniej o podejmo-waniu nauki w polskich szko∏ach decydowa∏o rozstrzygni´cie dylema-tu: piel´gnowaç polskoÊç w kolejnych pokoleniach i to za wszelkà cen´, bez wzgl´du na spo∏eczne koszty jednost-kowych wyborów czy te˝ kierowaç si´ szansami ˝yciowymi dzieci i m∏odzie˝y?

Szko∏a – bezpiecznym patriotyzmem

Najwi´ksza liczba uczniów kszta∏ci∏a si´ w polskich szko∏ach w 1954 roku, co mo˝na wyjaÊniç w nast´pujàcy sposób. Polska ludnoÊç by∏a wtedy liczniejsza, bo nie nastàpi∏a jeszcze druga fala repatriacji, a rodzice przekonali si´, ̋ e zezwolenie na dzia∏alnoÊç polskich szkó∏ nie jest sezonowà efemerydà i na trwale wpi-suje si´ w powojenne realia sowieckiej Litwy. Ponadto kierowanie dzieci do polskich szkó∏ stanowi∏o bezpieczne – bo w granicach przyznanych praw – potwierdzenie polskiego patriotyzmu, który zawsze by∏ wartoÊcià w polskich Êrodowiskach, gdy inne jego przejawy podlega∏y w tym czasie represjom. O zmniejszaniu si´ liczby uczniów w polskich szko∏ach w nast´pnych latach, a˝ do 1989 roku, decydowa∏y sowieckie realia. Posy∏anie dzieci do polskich szkó∏ czyni∏o satysfakcj´ patriotycznie zorientowanym rodzi-com. Uczenie si´ j´zyka polskiego i w j´zyku polskim dawa∏o zadowolenie z piel´gnowania narodowych tradycji, pozwala∏o zachowaç, utrwaliç i z per-spektywy dnia dzisiejszego chcia∏oby si´ rzec – zakonserwowaç polskoÊç.

Wszechw∏adna ruszczyzna

TrafnoÊç takiego okreÊlenia wy-nika z faktu, ˝e nie powstawa∏y tu nowe ani nie nast´powa∏ pe∏ny roz-wój tradycyjnych polskich wartoÊci, z drugiej zaÊ strony, choç w progra-mach dominowa∏y sowieckie treÊci, to jednak cz´Êç dziedzictwa kul-turowego mog∏a byç przekazana w sztafecie pokoleƒ. Ze szczegó∏owych dociekaƒ A. Srebrakowskiego wy-nika, ˝e by∏y, co prawda, czytanki o budowie komunizmu, ale w pro-cesie dydaktycznym korzystano te˝ z przedwojennych polskich podr´czników. Trwanie przy polskiej szkole pomniejsza∏o szanse ˝yciowe ucz´szczajàcej tam m∏odzie˝y. W mi´dzyczasie bowiem j´zyk rosyjski sta∏ si´ j´zykiem paƒstwowym, a z g∏´bi Zwiàzku Radzieckiego nap∏yn´li

na Wileƒszczyzn´ organizatorzy ̋ ycia spo∏ecznego we wszystkich jego dzie-dzinach i stali si´ tutaj decydentami, a porozumienie z nimi by∏o mo˝liwe tylko po rosyjsku.

W tej sytuacji zmniejszeniu uleg∏ zakres komunikowania si´ w j´zyku polskim, który by∏ nadal u˝yteczny w kr´gu rodziny, sàsiadów i pozostajàcych na ni˝szych pozycjach pracowników ko∏chozu. Tymczasem j´zyk rosyjski sta∏ si´ podstawowym w sytuacjach, gdzie rozstrzyga∏y si´ losy jednostki, bo mog∏a ona wi´cej zyskaç, awansowaç, zdobyç wykszta∏cenie. Dobra znajomoÊç ro-syjskiego u∏atwia∏a rozstrzygni´cie spraw na swojà korzyÊç w urz´dzie, podj´cie studiów czy uzyskanie kie-rowniczego stanowiska. W takim kontekÊcie nale˝y interpretowaç dane statystyczne za 1988 rok, kiedy w pol-skich szko∏ach uczy∏o si´ niespe∏na 10 000 uczniów.

Polska oÊwiata znowu atrakcyjna

Od 1989 r. wyst´puje systema-tyczny wzrost liczby uczniów w polskich szko∏ach, o czym znowu zadecydowa∏ szereg przyczyn. W punkcie wyjÊcia nale˝y wymieniç procesy demokratyzacyjne w LSRR wywo∏ane reformami zainicjowa-nymi przez Micha∏a Gorbaczowa. W tym czasie dokonujà si´ te˝ istotne zmiany ustrojowe w Polsce. Nast´puje demokratyzacja systemu i stosunków spo∏ecznych oraz wzrost swobód obywatelskich, co powo-duje, ˝e zmierzajàca ku pe∏niejszej suwerennoÊci Polska staje si´ na pewien czas wzorem zarówno dla polskiej mniejszoÊci na Litwie, jak i dla litewskich elit. W konsekwencji nast´puje ogólne zainteresowanie Polskà i roÊnie znaczenie j´zyka polskiego w procesie pozyskiwania informacji i komunikowaniu si´ przy okazji coraz bardziej intensywnych kontaktów, jakie podejmujà litewskie elity i turyÊci handlowi. Wzrost zain-teresowania polskim szkolnictwem mo˝na te˝ wyjaÊniaç oczekiwania-mi na ÊciÊlejsze zwiàzki z Polskà i z polskoÊcià, co wiàza∏o si´ z ideà repatriacji bàdê autonomii kultural-no-j´zykowej w ramach Litwy. Ko-lejnym czynnikiem powodujàcym wzrost liczby uczniów w polskich

szko∏ach na Litwie by∏y oczekiwania na kontynuacj´ nauki w Polsce. W ramach otwierania si´ na potrze-by Polaków na Wschodzie polskie w∏adze, jak i poszczególne uczelnie podj´∏y dzia∏ania wychodzàce na-przeciw oczekiwaniom m∏odzie˝y na studia w Polsce. Studiowanie w pol-skich uczelniach, indywidualnie ko-jarzone te˝ z mo˝liwoÊcià pozostania w Polsce, stanowi∏o dla absolwentów polskich szkó∏ na Litwie pewien wzór awansu spo∏ecznego.

Wed∏ug oceny wyra˝onej w wywiadzie przez Romana Juchnie-wicza, prezesa Klubu Absolwentów Wy˝szych Uczelni z siedzibà w Wilnie, na Litw´ powraca jedynie po∏owa spoÊród m∏odzie˝y skiero-wanej na studia do Polski. Podobnà ocen´ sformu∏owa∏ te˝ Jaros∏aw Wo∏konowski, prezes Stowarzyszenia Naukowców Polaków Litwy.

Za∏amanie tendencji wzrostowej

W 2000 r. w Republice Litew-skiej prowadzi∏o dzia∏alnoÊç 121 szkó∏ ogólnokszta∏càcych z polskim j´zykiem nauczania, w tym 34 szko∏y poczàtkowe (1-4 klasa), 44 szko∏y podstawowe (1-10 klasa) i 43 szko∏y Êrednie (1-12 klasa). W wymienio-nych typach szkó∏ ∏àcznie pobiera∏o nauk´ 22 303 dzieci i m∏odzie˝y.

Pomimo gorszej infrastruktury polskie szko∏y kszta∏cà na wysokim poziomie, o czym mo˝e Êwiadczyç wysoki wskaênik wst´powania na wy˝sze uczelnie, który w 2001 r. wynosi∏ 56,43 proc. i by∏ wy˝szy od Êredniej ogólnorepublikaƒskiej dla Litwy. Szko∏y polskie z powo-dzeniem rywalizujà te˝ ze szko∏ami rosyjskimi, na przyk∏ad w szko∏ach polskich lepiej nauczany jest j´zyk litewski. Chocia˝ wi´cej jest szkó∏ rosyjskich ni˝ polskich, to w ran-kingach szkó∏ nielitewskich czo∏owe miejsca zajmujà szko∏y polskie. Po dwunastu latach wzrostu liczby uczniów w polskich szko∏ach w 2001 r. nastàpi∏ spadek i to nie tyl-ko w liczbach bezwzgl´dnych, bo zmniejszy∏ si´ te˝ odsetek uczniów polskich szkó∏ wÊród ogó∏u uczniów w Republice Litewskiej. Za∏amanie trwajàcej wiele lat tendencji wzro-stowej znajduje swoje uzasadnienie w litewskich i polskich realiach. Co

dotyczy Litwy, chcia∏bym wskazaç na dwie okolicznoÊci: standardy u˝ytkowe budynków szkolnych i reforma szkolnictwa.

„Autonomia jak chleb czarny”

Z wyliczeƒ J. Kwiatkowskiego wy-nika, ˝e polskie szko∏y poczàtkowe i podstawowe nie posiadajà odpo-wiedniej infrastruktury: sale gim-nastyczne ma 15 proc., aule – 9 proc., kanalizacj´ – 40 proc. W obu rejonach Wileƒszczyzny z przewagà polskiej ludnoÊci szko∏y podlegajà samorzàdom, ale z wyjàtkiem no-wych placówek otwieranych w ostatnich latach przez powiat. Te nowe szko∏y sà szko∏ami litewskimi i oferujà wysokie standardy u˝ytkowe, niektóre z nich posiadajà nawet base-ny. Taka nowa szko∏a zosta∏a oddana do u˝ytku w Solecznikach, w rejonie o zdecydowanej przewadze ludnoÊci polskiej (80 proc. Polaków, 9 proc. Li-twinów). Fakt ten bardzo krytycznie oceni∏ Stanis∏aw Pieszko, zwolennik autonomii, która w jego przekona-niu mog∏a zabezpieczyç podstawo-we interesy polskiej mniejszoÊci: „A czy budownictwo szkó∏ to nie dys-kryminacja? Je˝eli Litwa nie majàc pieni´dzy buduje w Solecznikach litewskà szko∏´ z basenem? Je˝eli polskie dzieci idà do tego basenu, to muszà p∏aciç. A szko∏a przecie˝ wybudowana nie na koszt paƒstwa, ale z pieni´dzy podatników. Teraz pan b´dzie wiedzieç: autonomia na Wileƒszczyênie by∏a potrzeb-na jak chleb czarny, bo bia∏y na Wileƒszczyênie nikt nie je”.

Dobrodziejem – nie paƒstwo litewskie

W tej sytuacji rodzice z polskiej mniejszoÊci stajà przed wyborem: posy∏aç dzieci do cz´sto drewnia-nej i bez wygód polskiej szko∏y czy do nowoczesnej szko∏y litewskiej? Abstrahujàc od ogólnie korzyst-niejszej infrastruktury istniejàcej w budynkach szkó∏ litewskich na Wileƒszczyênie nale˝y zaakcentowaç, ˝e poziom wyposa˝enia szkó∏ pol-skich, na przyk∏ad pod wzgl´dem na-sycenia komputerami, nie ust´puje

Êredniej litewskiej. Jednak na taki stan nie wp∏ywa mecenat paƒstwa litewskiego, ale pomoc nadchodzàca z zewnàtrz. Z informacji uzyskanych od Józefa Kwiatkowskiego, prezesa Macierzy Szkolnej, wynika, ˝e w latach 90. staraniem Kongresu Po-lonii Amerykaƒskiej przekazano do polskich szkó∏ na Litwie blisko 900 komputerów.

O rozwoju i stabilizacji polskie-go szkolnictwa bàdê o jego likwi-dacji mogà decydowaç inne jeszcze przyczyny wynikajàce z udzia∏u przedstawicieli polskiej mniejszoÊci we w∏adzach. Tak uwa˝a Waldemar Tomaszewski, przewodniczàcy Akcji Wyborczej Polaków na Litwie i pose∏ do litewskiego Sejmu: „Tam, gdzie w∏adza lokalna sprawowana jest z nominacji Akcji Wyborczej Polaków na Litwie, przez polskie Êrodowiska, wspólnie ze Zwiàzkiem Polaków na Litwie i Polskà Macierzà Szkolnà, tam w∏aÊnie jest parasol ochronny i oÊwiata polska nie ma tendencji spadkowych. Co si´ tyczy tych te-renów, gdzie w∏adz´ sprawujà inne opcje i brak jest przedstawicieli Akcji Wyborczej Polaków na Litwie, tam jest tendencja spadkowa i sà zamyka-ne polskie szko∏y”. Pose∏ Tomaszew-ski wymieni∏ konkretne przyk∏ady z terenu sygnalizujàc, ˝e po uzyskaniu udzia∏u we w∏adzy nawet w Wilnie uda∏o si´ zachowaç polskie szkol-nictwo w niepodwa˝onej postaci, a ponadto uzyskaç nowy gmach w dzielnicy Karolinki, natomiast w rejonie szyrwinckim, w Nowych Âwi´cianach, gdzie lokalne polskie elity sà s∏abe, szko∏y by∏y zamykane.

W przypadku szkolnictwa, w warunkach demokratycznego ∏adu o powstawaniu lub likwidacji szkó∏ decydujà lokalne samorzàdy. Decy-zje samorzàdów sà powszechnie kry-tykowane wówczas, jeÊli w ich wyni-ku wyd∏u˝a si´ droga do szko∏y, bo wzgl´dy oszcz´dnoÊciowe nakazujà ∏àczenie bàdê likwidacj´ placówek. Szczególnie ostrà i emocjonalnie zabarwionà krytyk´ wywo∏ujà de-cyzje samorzàdów, jeÊli dotyczà one obszarów, na których licznie ˝yjà mniejszoÊci pretendujàce do roli go-spodarza na danym terenie.

Adaptacja Jan SienkiewiczCdn.

Gdyby polskie szkolnictwo polega∏o tylko na mecenacie paƒstwa litewskiego, wyglàda∏oby marnie. Na zdj´ciu: przekazywanie darów....

Fot. Marian Paluszkiewicz

Do wiadomoÊci ksi´dza AliulisaW tym przypadku na uwa˝ne potraktowanie zas∏ugujà dwa

historyczne pogranicza — litewsko-polskie (Wileƒszczyzna) i polsko-niemieckie (Opolszczyzna). Ksiàdz V. Aliulis, poruszony sytuacjà na Wileƒszczyênie, zapytuje wprost: czy mo˝na sobie wyobraziç, ˝eby gdziekolwiek w Polsce samorzàdy zdominowane przez mniejszoÊci narodowe mog∏y sprzeciwiaç si´ powstawaniu polskich szkó∏?

Okazuje si´ ˝e tak, bowiem przychylne szkolnictwu mniejszoÊciowemu jest nie tylko litewskie ustawodawstwo. Tak˝e w Polsce, korzystajàc z obowiàzujàcych uregulowaƒ, samorzàdy zdominowane przez mniejszoÊci podejmujà rozstrzygni´cia kontro-wersyjne dla wi´kszoÊci, przede wszystkim zaÊ dla bezpoÊredniego polskiego otoczenia, czego przyk∏adem mo˝e byç wieÊ Kotlarnia w gminie Bierawa na Opolszczyênie. Radni gminy Bierawa, którzy w 2/3 sà reprezentantami mniejszoÊci niemieckiej, podj´li decyzj´ o ograniczeniu procesu dydaktycznego w szkole we wsi Kotlarnia, gdzie przewa˝a ludnoÊç polska. Dzieci starszych klas z tej miejscowoÊci mia∏y byç dowo˝one do szko∏y w Starej Kuêni. Co prawda, radni mniejszoÊci niemieckiej kierowali si´ wzgl´dami ekonomicznymi, ale polska ludnoÊç oceni∏a t´ decyzj´ jako przejaw dyskryminacji na tle narodowoÊciowym i podj´∏a dzia∏ania zmierzajàce do powo∏ania Towarzystwa Polskiej MniejszoÊci.

KULTURAWtorek, 11 grudnia 2007 r. 7

Eurowizja dzieci — kolejny triumf Bia∏orusi, 13. miejsce Litwy13-letnia Lina Jureviãitò

z Kowna zaprezentowana eu-ropejskim widzom jako Lina Joy, na konkursie Eurowizji dzieci w Rotterdamie wÊród 17 uczestników uplasowa∏a si´ na 13 miejscu.

Zwyci´zcà konkursu po raz dru-gi w ciàgu ostatnich 5 lat zosta∏a Bia∏oruÊ, reprezentowana przez Alek-sieja ̊ iga∏kowicza, który wykona∏ pio-senk´ „Z przyjació∏mi”. Litewscy wi-dzowie w g∏osowaniu telefonicznym dali Aleksiejowi najwy˝szà ocen´ — 12 punktów.

Po raz pierwszy uczestniczàca w konkursie Litwa inne najwy˝sze oce-ny przyzna∏a Gruzji (10), Szwecji (8) i Ukrainie (7).

Na drugim miejscu uplasowa∏a si´ Armenia, którà Bia∏oruÊ wyprzedzi∏a tylko o 1 punkt.

Litwie najwi´cej — 8 punktów przyzna∏a Gruzja, Belgia i Bia∏oruÊ — po 1, Rosja, Holandia, Macedonia i Ukraina — po 2, a Serbia — 3.

Na konkursie Lina wykona∏a w∏asnà piosenk´ „Gdy miasto Êpi”. Towarzyszy∏y jej dwie piosenkarki i pi´ç tancerek. By∏y to dziewczynki w wieku do lat 15.

Zwyci´˝czyni narodowej tu-

ry Eurowizji dzieci Lina Êpiewa od wieku 3 lat. 7 lat Êpiewa∏a w dzieci´cej show grupie „Saulòs va-ikai”. Jest laureatkà konkursu „Da-in˜ dainelò”, zdobywczynià „Grand Prix” i pierwszych miejsc wielu mi´dzynarodowych konkursów dzieci´cej piosenki estradowej na Li-twie i za granicà (w Estonii, Ameryce, Niemczech, Bu∏garii, Rosji).

Dziewczynka zwyci´˝y∏a w pro-gramie „MaÏ j̃˜ ÏvaigÏdÏi˜ ringas”. Jesienià przysz∏ego roku Lina zamie-rza wydaç swój solowy album.

Aby uczestniczàce w konkursie dzieci nie odczuwa∏y zbyt wielkiej presji, paƒstwo, z którego pochodzi zwyci´zca, nie zdobywa prawa orga-nizowania fina∏u. Ró˝nià si´ te˝ nie-które inne zasady Eurowizji doros∏ych i dzieci. Kraj mo˝e reprezentowaç tylko dziecko posiadajàce jego oby-watelstwo bàdê zamieszka∏e w nim co najmniej 2-5 roku w wieku od 10 do 15 lat.

Wszystkie piosenki w Eurowizji dzieci muszà byç wykonane w j´zyku urz´dowym, a autor utworu powi-nien byç na scenie. Na scenie mo˝e byç 8 osób, natomiast w Eurowizji

doros∏ych tylko 6. Og∏osiç wyniki g∏osowania swego kraju równie˝ po-winno dziecko w wieku od 10 do 15 lat.

BNS

Litewscy widzowie w g∏osowaniu telefonicznym dali Aleksiejowi najwy˝szà ocen´ — 12 punktów Fot. EPA-ELTA

Lina Joy uplasowa∏a si´ na 13 miej-scu Fot. archiwum

Wystawy, wystawy, wystawy...Trójmiasto-Druskienniki

Nie wiem dlaczego, ale jesienià zazwyczaj jest wiel-ki „wysyp” wydarzeƒ arty-stycznych, wprost kl´ska urodzaju. Czy to dlatego, ˝e latem artyÊci „na∏adowujà swoje baterie” po to, by je „roz∏adowywaç” w∏aÊnie jesienià?

Czy to dlatego, ˝e przewidujàc trudnoÊci w dotarciu do wystaw z powodu zasp, artyÊci, malarze chcà si´ zaprezentowaç publicznoÊci pó-ki mo˝na? Tak czy owak — jesienià cz∏owiek nie wie, w co r´ce, a ÊciÊlej — nogi, „wsadziç”, po prostu biega (albo jeêdzi) od wystawy do wysta-wy. I równie˝ mnie ta przypad∏oÊç nadmiaru imprez kulturalnych dopad∏a, a do tego w wielu z nich „macza∏am swoje palce”.

Fantazja kolorów„Naszej Galerii”

Ale od poczàtku, czyli od paêdziernika 2007. Jak ka˝e dziesi´cioletnia ju˝ tradycja, w po∏owie paêdziernika, w Druskien-nikach odbywa si´ uroczystoÊç otwarcia kolejnej litewsko-po-morskiej wystawy twórczoÊci pla-stycznej osób niepe∏nosprawnych pt. „Nasza Galeria”. I w tym ro-ku autorzy i goÊcie uroczystoÊci mogli podziwiaç wieloÊç prac, pomys∏owoÊç i talent ich autorów, wyra˝onà — w pe∏nej palecie kolo-rów — ich fantazj´.

„Jesienna Sztukoterapia”

Równie˝ tradycyjnie ju˝, jako impreza towarzyszàca, mia∏ miej-sce wspólny wernisa˝ wystaw, tym razem prac 11 pomorskich i poznaƒskich artystów. Wydarze-nie to, pod ogólnym — i na czasie tytu∏em: „Jesienna Sztukoterapia”, obj´∏o 5 bardzo ró˝norodnych pod wzgl´dem tematyki, techniki wykonania i przekazanego nastroju — wystaw.

ZobaczyliÊmy dwie pi´kne wy-stawy fotograficzne: Marcina Wojt-kiewicza pt. „Okamgnienie” (wr´cz filozoficzne nastrojowe fotograficz-ne „rozprawki” o cz∏owieku i o jego miejscu w t´tniàcym ˝yciem bàdê nostalgicznym Êwiecie) i Stanis∏awa Sk∏adanowskiego pt. „Magiczny Gdaƒsk”.

Nast´pnie obejrzeliÊmy rów-nie˝ nastrojowà i ukazujàcà wielkà wra˝liwoÊç autora na pi´kno przy-rody, wystaw´ Stefana Grochow-skiego pt. „... Z w´drówek”. Cz´Êç pokazanych prac wykonana by∏a suchymi pastelami, ale najbardziej urzek∏o to, ˝e prace sà wykonane piórkiem i tuszem.

Dalsze kroki uczestnicy tego spaceru skierowali na wystaw´ malarstwa na jedwabiu pt. „Âwiat na jedwabiu”. Autorami wszystkich pokazanych na wystawie prac by∏o 6 artystów (Joanna Butlewska-Cofta, Teresa Grabowska, Roman Knycha∏a, Hanna Ewa Masojada, Stefania Miko∏ajczak i Teresa Maria Pieƒska), tworzàcych i dzia∏ajàcych pod kierunkiem prof. Wojciecha Sadleya w „Pracowni III” Akademii Sztuk Pi´knych w Poznaniu.

KilkanaÊcie wielkoformatowych (oko∏o 1,5 m x 2 m) prac, namalo-wanych na jedwabiu, intrygowa∏o

i przyciàga∏o uwag´ widzów wspania∏à paletà barw, tworzàcà ciekawe formy abstrakcyjne.

Cerkiewki na supe∏

I wreszcie ostatnim etapem spa-ceru by∏a wystawa, znanego ju˝ w Druskiennikach, twórcy-samouka, Miros∏awa Âledzia. Tym razem poka-za∏ on cykl obrazów pt. „Cerkiewki”, a inspiracjà tego cyklu okaza∏a si´ znana tym wszystkim, którzy byli w Druskiennikach, urocza niebieska, bajkowa cerkiewka. Wystawa skrzy∏a si´ i kolorami, i pomys∏ami: np. na jednym z obrazów wie˝yczki cerkiew-ki by∏y... zawiàzane na supe∏.

Brakujàcy portretprezydenta

Teraz czas opisaç mi∏e wyda-rzenie, które stanowi kontynuacj´ ubieg∏orocznego wydarzenia. Nie wiem, czy Czytelnicy pami´tajà, ˝e jesienià ubieg∏ego roku, malujàcy ustami poznaƒski malarz — Jerzy Omelczuk, podarowa∏ miastu Dru-skienniki namalowanà przez siebie kolekcj´ portretów 7 prezydentów Litwy. WÊród tej kolekcji nie by∏o wówczas portretu prezydenta Valdasa Adamkusa, artysta bowiem nie dyspo-

nowa∏ dobrym zdj´ciem aktualnego prezydenta Litwy. MyÊmy z m´˝em pos∏ali panu Jerzemu takie zdj´cie i w tym roku, w czasie opisywanej tu „Jesiennej Sztukoterapii”, pan Je-rzy przekaza∏ wicemer Druskiennik, Kristinie Mi‰kinienò, brakujàcy do kolekcji, portret i w ten sposób Dru-skienniki sta∏y si´ posiadaczem uni-kalnego Pocztu Prezydentów Litwy, namalowanego ustami przez pol-skiego artyst´. Jak si´ dowiedzia∏am niedawno, ów poczet b´dzie zdobi∏ wn´trze nowo wybudowanego Dru-skiennickiego Centrum Organizacji Pozarzàdowych.

Wydaje si´, ˝e jest to nie tylko wspania∏e miejsce, pi´kny gest pana Jerzego Omelczuka, ale równie˝ jest to wiele mówiàcy symbol 10-letniej ju˝ dobrosàsiedzkiej, polsko-litewskiej wspó∏pracy plastycznej.

Obrazy na jedwabiu —„staroÊwiecki temat”

A teraz – o wystawach prac dru-skiennickich artystów w Gdaƒsku.

W listopadzie, w Galerii Mariac-kiej, odby∏ si´ wernisa˝ wystawy obrazów na jedwabiu znakomitej druskiennickiej artystki — Liuciji Vrubliauskienò. Wystawa zosta∏a zatytu∏owana „Jedwabny szlak” i je-den z obrazów autorki zosta∏ w∏aÊnie tak zatytu∏owany, a namalowa∏a go pani Liucija specjalnie na t´ wy-staw´. Obrazy autorki sà niezwykle dekoracyjne (zresztà artystka zajmuje si´ m. in. w∏aÊnie dekoracjà wn´trz). W ka˝dym obrazie wyczuwalna jest kobieca r´ka, kobieca wra˝liwoÊç i ko-bieca precyzja. Wspania∏e wra˝enia! I to tym bardziej, ˝e oprócz motywów kwiatowych, autorka pokaza∏a — w sposób tak bardzo dla niej typowy i charakterystyczny — motywy z baÊni i mitów litewskich. KtóryÊ z goÊci zauwa˝y∏ to z zazdroÊcià, poniewa˝ nasi artyÊci raczej w swoich pracach nie podejmujà tak „staroÊwieckich tematów”, jak nasze polskie baÊnie i mity. Czy˝by ta tematyka by∏a nie-modna?

„Zara˝eni Druskiennikami”

I wreszcie ostatnia tegoroczna trójmiejsko-druskiennicka wystawa w Gdaƒsku. Czas akcji — listopad. Miejsce akcji — cz´sto przeze mnie w moich korespondencjach dla „Kuriera Wileƒskiego” wspominany — Ar-chipelag Kultury (nowa nazwa Miej-skiego Domu Kultury) Dom Sztuki. Wystawa, którà chc´ tu wspomnieç, to ju˝ V edycja corocznej wystawy pt. „Zara˝eni Druskiennikami”. Te-goroczna wystawa, co do swojego rozmiaru, jest chyba najwi´ksza, bo liczy oko∏o 40 prac. Najwi´cej jest te˝ autorów prac (28 osób), co oznacza, ˝e szybko roÊnie liczba mi∏oÊników Druskiennik i ch´tnych do przela-nia na obraz bàdê fotografie swojego zachwytu nad tym urokliwym li-tewskim uzdrowiskiem. Tym razem nawet liczba autorów z Druskiennik pobi∏a rekord, bo na wystawie swoje prace pokaza∏o a˝ 10 artystów.

Autorzy zarówno zdj´ç jak i ob-razów pokazali Druskienniki „nie-pocztówkowo”. Zauwa˝yli to, czego zwyk∏y przechodzieƒ i kuracjusz na ogó∏ nie zauwa˝a. W ich obiektywie i na ich obrazach Druskienniki — swojà starà architekturà i obiektami, zwiàzanymi z dawnymi Druskienni-kami — wzruszajà, a Druskienniki nowoczesne, szklano-aluminiowe itp., budzà raczej mieszane uczucia i ˝al za tym, co powoli znika w cie-niu wszelakiej nowoczesnoÊci. Tylko, ˝e Êwiat p´dzi wzwy˝ i do przodu i nikt oraz nic go w tym biegu nie powstrzyma. Po prostu ˝al jest tego, co stanowi∏o urok tego uzdrowiska, a nowoczesnoÊç jeszcze nie budzi w nas ˝adnego sentymentu. Mo˝e z czasem? Jak Paƒstwo widzicie, gdy jesienià wi´dnà kwiaty, rozkwita trójmiejsko-druskiennicka wymiana wystaw. No i bardzo dobrze! Teraz wypada czekaç na wiosn´, bo i ta potrafi „wybuchnàç” wystawami, ˝e a˝ mi∏o.

Maria Borkowska-FlisekGdaƒsk

Gdy jesienià wi´dnà kwiaty, rozkwita trójmiejsko-druskiennicka wymiana wystaw Fot. archiwum autorki

SPORTWtorek, 11 grudnia 2007 r. 9Alonso wróci∏ do

Renault

Dwukrotny mistrz Êwiata w wyÊcigach Formu∏y 1 Hisz-pan Fernando Alonso poin-formowa∏ na swojej stronie internetowej, ˝e na sezon 2008 podpisa∏ kontrakt z zespo∏em Renault.

Informacj´ potwierdzi∏ tak˝e szef zespo∏u Renault Flavio Bria-tore. „Fernando b´dzie jeêdzi∏ w naszym zespole z Nelsonem Piqu-etem Jr. Uwa˝am, ˝e obaj stworzà najlepszy team w nowym sezo-nie” — stwierdzi∏ Briatore. Dwa tytu∏y mistrza Êwiata w sezonie 2005 i 2006 Alonso zdoby∏ je˝d˝àc w barwach francuskiej ekipy wyÊcigowej. W sezonie 2007 by∏ zawodnikiem zespo∏u McLaren-Mercedes, w mistrzo-stwach Êwiata uplasowa∏ si´ na trzecim miejscu.

Ronaldinho nie na sprzeda˝

Prezes hiszpaƒskiego klubu pi∏karskiego FC Barcelona, Joan Laporta zdementowa∏ pojawiajàce si´ informacje o mo˝liwoÊci odejÊcia w stycz-niu z kataloƒskiego zespo∏u Brazylijczyka Ronaldinho.

„Nie mamy najmniejszego zamiaru rozstawaç si´ z Ronal-dinho. Nie rozmawiamy w sprawie transferu zawodnika ani z Chelsea, ani z Milanem, ani z ˝adnym innym klubem” — stwierdzi∏ Laporta. Brazylij-czyk ma podpisany z Barcelonà kontrakt do koƒca czerwca 2010 roku.

Tytu∏ dla ojca i syna

Bokserski mistrz Êwiata w wadze junior pó∏ci´˝kiej Joe Calzaghe uznany zosta∏ przez stacj´ telewizyjnà BBC za sportowà osobowoÊç 2007 roku na Wyspach Brytyjskich. Tytu∏em trenera roku uhono-rowano jego ojca, Enzo.

35-letni Walijczyk wywalczy∏ w listopadzie w Cardiff zunifi-kowany tytu∏ mistrza Êwiata w wadze junior pó∏ci´˝kiej trzech organizacji — WBO, WBA i WBC. Joe Calzaghe, posiadacz pasa mistrzowskiego WBO, pokona∏ na punkty jednog∏oÊnà decyzjà s´dziów Duƒczyka Mikkela Kes-slera, mistrza dwóch federacji — WBC i WBA.

1200 zwyci´stw

1200 wygranych meczów ma na koncie trener koszy-karzy Miami Heat, Pat Riley. W niedziel´ jego podopieczni pokonali w Los Angeles miej-scowych Clippers 100:94, ale zajmujà nadal ostatnie miej-sce (5 wygranych i 15 przegra-nych) w Southwest Division.

Riley jest trzecim szkole-niowcem w historii NBA, który osiàgnà∏ granic´ 1200 zwyci´stw. Uda∏o mu si´ to jednak najszyb-ciej, bowiem w 1842 meczach. Pat Riley jest trenerem od 24 lat. Czterokrotnie doprowadzi∏ dru˝yn´ Los Angeles Lakers do tytu∏u mistrzowskiego, a raz ta sztuka uda∏a mu si´ z Miami Heat, którzy wygrali rozgrywki dwa lata temu.

Sprintem

Stron´ na podstawie PAP i BNS przygotowa∏ Zygmunt ˚danowicz

Mourinho mened˝erem Angliiza 6 mln funtów rocznie

Stowarzyszenie Pi∏ki No˝nej Anglii — FA (Football Association) zaproponuje by∏emu mened˝erowi Chelsea Jose Mourinho 4,5 letni kon-trakt na stanowisku trenera pi∏karskiej reprezentacji Anglii z ga˝à 6 mln funtów rocznie — donosi niedzielna prasa. B´dzie on tym samym najlepiej p∏atnym w Êwiecie mened˝erem pi∏karskiej dru˝yny.

Szef FA Brian Barwick ma wed∏ug doniesieƒ finalizowaç kon-trakt z Mourinho, który gotów jest do przyjazdu z Lizbony do Londy-nu prywatnym samolotem. FA nie jest jednak jedynà organizacjà, która jest zainteresowana Portugal-czykiem.

WczeÊniejsze doniesienia mówi∏y o tym, i˝ FA wprawdzie chcia∏aby Mourinho, ale mia∏a obawy, i˝ przedstawienie mu oferty spowoduje, i˝ pos∏u˝y si´ on nià w negocjacjach z którymÊ z europej-

skich klubów — AC Milan, Realem Madryt lub Barcelonà. Sam Mo-urinho mia∏ zdementowaç te do-niesienia, choç wskaza∏, i˝ zabiega o „coÊ du˝ego”.

W okresie trzech sezonów pi∏karskich, w których Mourinho by∏ mened˝erem Chelsea klub ten dwa razy zdoby∏ puchar angielskiej ekstraklasy, dwa puchary ligowe i puchar FA, co by∏o najlepszà passà w jego historii.

Wizerunek angielskiego futbo-lu ucierpia∏ ostatnio po tym, jak Anglicy, ani ˝adna z pozosta∏ych pi∏karskich dru˝yn na Wy-spach, nie zakwalifikowali si´ do przysz∏orocznych mistrzostw Euro 2008. Dotychczasowy mened˝er Anglii Steve McClaren po˝egna∏ si´ z funkcjà.

Z kontraktem na 27 mln fun-tów, Mourinho nie przebije jednak zarobków pi∏karskich s∏aw Chelsea — Johna Terry’ego i Michaela Bal-lacka si´gajàcych 130 tys. funtów tygodniowo.

Berankis — mistrzem ÊwiatawÊród osiemnastolatków

Riãardas Berankis, sie-demnastoletni tenisista litewski, zosta∏ nieofi-cjalnym mistrzem Êwiata wÊród m∏odzików. Wygra∏ on turniej „Orange Bowl Tennis Championships 2007” w amerykaƒskim stanie Floryda, uwa˝any za nieofi-cjalne mistrzostwa Êwiata w tenisie polowym.

Po tej wygranej Beran-kis zosta∏ liderem rankingu Mi´dzynarodowej Federacji Teni-sa (ITF) wÊród osiemnastolatków. Dotychczas na pierwszym miejscu plasowa∏ si´ Bia∏orusin W∏adimir Ignatik, ale po triumfie litewskiego tenisisty spad∏ on o szczebel ni˝ej.

W finale mi´dzynarodowego turnieju Berankis 6:3, 6:2 pokona∏ 16-letniego Bu∏gara Grigora Dimi-trowa. Ten niezwykle utalentowa-ny m∏ody tenisista z Bu∏garii by∏ autorem najwi´kszej sensacji tur-nieju i wyeliminowa∏ uwa˝anego za faworyta Bia∏orusina Ignatika.

Podopieczny trenera Remigiju-sa BalÏekasa — Berankis turniej we Florydzie wygra∏ ju˝ po raz drugi. Przed trzema laty Riãardas wygra∏ indywidualne zawody wÊród 14-latków.

Koniec tegorocznego sezonu by∏ szczególnie udany dla tenisisty

numer dwa na Litwie. W jesieni Be-rankis wygra∏ otwarte mistrzostwa Kanady wÊród m∏odzików oraz po raz pierwszy w swej karierze presti˝owy turniej „Grand Slam” — otwarte mistrzostwa Stanów Zjednoczonych.

Z. ˚.

Riãardas Berankis w koƒcu sezonu zademonstrowa∏ wysokà form´ i wygra∏ kilka presti˝owych turniejów mi´dzynarodowych Fot. ELTA

Autriacy obsadzili podiumw norweskim Trondheim

Austriak Thomas Morgenstern wygra∏ w nie-dziel´ drugi konkurs nar-ciarskiego Pucharu Âwiata w norweskim Trondheim. To trzecie zwyci´stwo tego zawodnika w tegorocznym sezonie. Adam Ma∏ysz upla-sowa∏ si´ na ósmej pozycji.

Pozosta∏e miejsca na podium tak˝e zaj´li Austriacy. Drugi by∏ Andreas Kofler, trzeci Wolfgang Loitzl.

Kamil Stoch nie zakwalifikowa∏ si´ do serii fina∏owej. Z odleg∏oÊcià 108 m zajà∏ 35. miejsce. Thomas Morgenstern prowadzi∏ po pierw-szej serii oddajàc najd∏u˝szy skok na odleg∏oÊç 134 m. Adam Ma∏ysz osiàgnà∏ 114 m i zajmowa∏ 20. po-zycj´. Drugi by∏ Norweg Bjoern Einar Romoeren — 127 m, a trzeci S∏oweniec Jernej Damjan — 125 m.

W serii fina∏owej Polak uzyska∏ 124,5 m i zosta∏ liderem konkursu. Skaczàcy po Ma∏yszu m. in. Szwaj-carzy Simon Ammann i Andreas Kuettel, Norweg Anders Bardal, Ro-sjanin Denis Korni∏ow i Czech Ro-man Koudelka mieli skoki krótsze i nie zdo∏ali wyprzedziç Polaka.

Pozycj´ lidera w konkursie

Ma∏ysz straci∏ dopiero po skoku Fina Janne Ahonena, który w obu seriach uzyska∏ po 123,0 m. Na trzecie miejsce Polak spad∏ po 130 metrach, które uzyska∏ Austriak Andreas Kofler, oddajàc najd∏u˝szy skok w drugiej serii.

W serii fina∏owej miejsce na podium straci∏ Norweg Bjoern Einar Romoeren, który po pierw-szej by∏ na drugiej pozycji skaczàc na odleg∏oÊç 127,0 m. Druga próba by∏a o cztery metry krótsza, osta-tecznie Romoeren uplasowa∏ si´ w konkursie na czwartym miejscu.

W finale z podium „spad∏” tak˝e S∏oweniec Jernej Damjan — trzeci po pierwszej serii, w któ-rej mia∏ 125,0 m. W drugiej uzy-ska∏ takà samà odleg∏oÊç, ale to wystarczy∏o tylko na 5. miejsce w konkursie.

W Trondheim ponownie trium-fowa∏ Thomas Morgenstern, który jest liderem klasyfikacji generalnej Pucharu Âwiata z dorobkiem 300 pkt.

Adam Ma∏ysz, który po so-botnim konkursie w Trondheim awansowa∏ na 10. miejsce w PÂ, w niedziel´ spad∏ na miejsce 11 i nast´pnym konkursie w austriac-kim Villach, 13 grudnia b´dzie mu-sia∏ uczestniczyç w kwalifikacjach.

Biathlonistki Niemiec najlepszew austriackim Hochfilzen

Biathlonistki Niemiec wygra∏y w austriackim Hochfilzen bieg sztafetowy 4x6 km Pucharu Âwiata. Drugie miejsce zaj´∏y Rosjanki, a trzecie Szwedki. Polki uplasowa∏y si´ na jede-nastej pozycji.

Niemki prowadzi∏y od poczàtku do koƒca, chocia˝ przez moment ich zwyci´stwo by∏o zagro˝one. Gdy na ostatnià zmian´ Kati Wilhelm wybieg∏a minut´ przed

Jekatierinà Juriewà wydawa∏o si´, ˝e bez problemu utrzyma pierw-sze miejsce. Tymczasem Wilhelm trzykrotnie spud∏owa∏a na pierw-szym strzelaniu i jej przewaga nad Rosjankà i Francuzkà Sandrine Bailly stopnia∏a do kilku sekund. Na drugim strzelaniu Wilhelm by∏a ju˝ bezb∏´dna, natomiast pud∏owa∏y rywalki.

Polki po fatalnym poczàtku Pauliny Bobak zdo∏a∏y awansowaç z 17. miejsca po pierwszej zmianie na 11.

Odznaczenia dla koszykarzy kowieƒskiego „Îalgirisu”

W ramach obchodów 50-lecia europejskiej koszykówki klubowej za wa˝ki wk∏ad do historii tej dyscypliny sporto-wej na Starym Kontynencie oraz uzyskane wyniki kie-rownictwo ULEB Euroligi postanowi∏o uhonorowaç kowieƒski „Îalgiris”.

Uroczysta ceremonia odb´dzie si´ przed czwartkowym spotka-niem koszykarzy klubu znad Nie-mna oraz w∏oskiej ekipy „VirtusVi-diVici” Bolonia. W∏aÊnie te dwie ekipy w 1999 roku spotka∏y si´ w Monachium (Niemcy) w finale rozgrywek Euroligi. Co prawda, w∏oska dru˝yna wyst´powa∏a wte-dy pod nazwà „Kinder”. Wygrali W∏osi 82:74. Mecz, który zostanie rozegrany w najbli˝szy czwartek,

13 grudnia, w Kowieƒskiej Hali Sportowej b´dzie swoistà kopià historycznà tamtego fina∏u. Przed spotkaniem odb´dzie si´ konfe-rencja prasowa z udzia∏em przed-stawicieli w∏adz Euroligi oraz klubu „Îalgiris”. ZaÊ przed pierwszym gwizdkiem s´dziego zostanà od-znaczeni najbardziej zas∏u˝eni dla litewskiego klubu zawodnicy — Arvydas Sabonis, Modestas Pau-lauskas, Rimas Kurtinaitis, Jonas Kazlauskas, Saulius ·tombergas oraz obecny kapitan kowieƒskiej dru˝yny Eurelijus Îukauskas. Dla nich Jordi Bertomeu, prezydent Euroligi, Vladas Garastas, prezy-dent Federacji Koszykówki Litwy oraz ·arnas Kliokys, prezydent LKL, wr´czà specjalne pamiàtkowe upominki.

Z. ˚.

Norwegowie wygrali sztafet´ BiathloniÊci Norwegii

wygrali w austriackim Hochfilzen bieg sztafetowy 4x7,5 km Pucharu Âwiata. Drugie miejsce zaj´li Rosjanie, a trzecie Niemcy. Polacy nie wystartowali z powodu bólu pleców Tomasza Sikory.

Norwegowie nie byli zagro˝eni. Przez cz´Êç dystansu kroku do-trzymywali im Rosjanie, ale na trzeciej zmianie Niko∏aj Krug∏ow s∏abo strzela∏, grzebiàc szanse zespo∏u na triumf. Sukces Norwegii

przypiecz´towa∏ na ostatniej zmia-nie strzelajàcy bezb∏´dnie Ole- Ej-nar Bjoerndalen, dla którego by∏o to 77. zwyci´stwo w biathlonowym Pucharze Âwiata.

Bjoerndalen wygra∏ tak˝e je-den bieg p∏aski i jest coraz bli˝ej wyrównania wyniku najbardziej utytu∏owanego zawodnika w hi-storii rywalizacji o Puchar Âwiata w dyscyplinach zimowych — In-gemara Stenmarka. Szwedzki alpej-czyk triumfowa∏ 86 razy w latach 70. i 80.

10 ROZRYWKA–TVWtorek, 11 grudnia 2007 r.

Rozwiàzanie krzy˝ówki z 7 grudnia

Poziomo: wàtek, Aba, eta, ogrom, kom˝a, mag, ciek, lin, diak, Etna, oliwka, rzut, Mies, dewizka, opos, Rask.

Pionowo: wek, kàt, miecz, tarant, udo, notes, skok, dal, Goci, imir, Warmia, wiza, bo˝ek, keks, hamak, ¸asak.

Has∏o: Eskapada

6.00 „Labas rytas”9.00, 18.45 S. „Bianca. Droga do szcz´Êcia” (177, 178)10.00, 17.05 S. „Domek w preriach” (63, 64)11.00, 16.10 S. „Doktor Quinn” (68, 69)12.00 „Emigrantai”12.45 „Pinig˜ karta”13.10 „Keliaukim”14.00 „Kapiton˜ mu‰is”14.45 Godzina Disneya15.40 S. „Zielone hektary” 18.00 „Labas vakaras”. Program inform.18.30 Dziennik19.35 „Reikia pakalbòti”. Rozmowy20.25, 22.04 „Perlas”20.30 Panorama21.10 „Îurnalisto tyrimas”22.05 „Be pykãio”22.45 „25 kadras”23.00 WiadomoÊci wieczorne23.15 S. „Policja kryminalna Kolonii” (61), N-14

13.45 Dokumentalistyka Êwiatowa14.50 Popo∏udnie z âekuolisem15.15 „Sankirtos”15.45 „Asmens kodas”16.10 S. „LatoroÊle” (11)17.05 „Gyvenimo ratu”18.05 Film anim.18.20 „Tele bim-bam”18.45 S. „Zielone hektary” 19.45 Echa tygodnia20.30 Dokumentalistyka Êwiatowa21.30 Panorama22.10 Film dok.23.05 „AmÏi˜ ‰e‰òliuose”23.50 „PoÏiuris”

6.10 Filmy anim.7.25 S. „Czarodziejka”8.00 Okna9.00 S. „Niewolnica Isaura” (16)10.00 „Nuo.. iki”11.00 Film przyg. „Dzieci szpiegów”12.40 Film anim.13.25 Droga do gwiazd14.10 Filmy anim.15.30 S. „Nigdy ciebie nie zapomn´” (86)16.30 S. „Syrena” (40)17.30 S. „Moja wspania∏a niania” (79, 80)18.45 WiadomoÊci19.10 „Paskutinò instancija”20.00 Droga do gwiazd20.40 „Uroki Litwy”. Reality show21.30 „Dviraãio ‰ou”22.00 WiadomoÊci22.30 Droga do gwiazd23.35 S. „Cyfry” (5)0.35 Solo z orkiestrà

6.30 Telewitryna6.45 Âniadanie Roberta7.15 Dla rybaków7.45 Filmy anim.8.35, 16.40 S. „Brzydkie kaczàtko”9.30 S. „Historia Kopciuszka 2” (130)10.25, 17.45 S. „Zanim Êmierç nas roz∏àczy” (4)11.45 Melodramat „Mi∏oÊç ˝ycia”13.25 S. „Instruktor”14.30 „Pinig˜ lietus”15.50 Filmy anim.18.55 „Niepotwierdzona diagnoza”. Dokumentalistyka

sensacyjna, N-720.00 WiadomoÊci20.20 Program ekologiczny20.30 S. „Gliny VII. Ulice st∏uczonych latarni” (15), N-721.40 Komedia „Wyszed∏ po zapa∏ki”23.35 WiadomoÊci23.50 Moda0.30-5.00 „Bamba”. Show dla doros∏ych (S)

6.35 Telesklep6.50 Filmy anim.7.55 S. „Marina” (20)8.55 S. „W wirze mi∏oÊci” 10.00 „Paparacai. lt”11.00 Film przyg. „Historia szpiegów”13.05 S. „Malcolm Êredni” (2/24)13.35 Filmy anim.15.35 S. „Sid∏a” (9)16.40 S. „Marina” (21)17.40 S. „Wojna ró˝” (34)18.45 WiadomoÊci19.10 „Taip arba Ne”. Telegra20.15 „TV Pagalba”20.45 „TV detektyvai”21.30 WiadomoÊci22.00 S. „Wi´zienni zbiegowie” (2/15), N-1423.00 S. „CSI: kryminolodzy” (6/17), N-1424.00 Komedia „Zanim Êmierç nas roz∏àczy” (3)0.30 „Wyzwanie miliardera”. Reality show1.30 Telejazz, N-14

8.15 Telesklep8.30 WiadomoÊci9.00, 18.50 Film anim.9.30 Kana∏ muz.11.45 S. „Pot´ga mi∏oÊci” (49)12.45 S. „Pla˝e Falkonu” (9)13.45 „·ilti namai”14.15 „Autofanai”. Samochody14.45 „Îalioji akademija”15.15 Film fab. „Utracony kraj”17.15 S. „Pot´ga mi∏oÊci” 18.18 WiadomoÊci19.20 Film fab. „Cztery imiona”21.21 WiadomoÊci21.50 Film dok.22.50 Dla myÊliwych23.20 S. „Kwiat narodu” (2)0.20 Film dok.

7.30 Zwyci´ski g∏os wiary8.00, 13.30, 14.35 Przewodnik wolnego czasu8.15, 13.00, 14.05 Telewitryna8.50, 13.45, 21.50 NieruchomoÊci: kupno, sprzeda˝, zamiana, dzier˝awa9.10 Film fab. „Paparazzi”10.00-13.00 Z Sejmu15.00-18.00 Z Sejmu18.00 Film fab. „Gracz”20.00 Film fab. „Ulice mi∏osierdzia”22.10 Film fab. „Ssanie palca”

9.45 Telesklep10.00, 16.30, 21.00 „Test wiernoÊci”. Reality show11.00 S. „Zatoka Dawsona” (2/8)

12.00 S. „Will i Grace” (8/1)12.30 S. „Skazana na los gwiazdy” (208)13.30 S. „Policjant z Szanghaju” (2/12)14.30 Ekstremalne zmiany domowe15.30 S. „Zatoka Dawsona” (2/9)17.30 S. „Will i Grace” (8/2)18.00 Dom 219.00 S. „Skazana na los gwiazdy” (209)20.00 S. „W wirze mi∏oÊci” (313)21.35 Mecz Ligi Mistrzów UEFA23.35 Cybernet0.05 Przeglàd Ligi Mistrzów UEFA0.25 Szokujàca dokumentalistyka, S1.30 Telejazz, N-14

7.00 Kawa czy herbata?9.00 WiadomoÊci9.10 Pogoda9.15 Kwadrans po ósmej — program publ.9.35 Domisie — program dla dzieci10.00 Moliki ksià˝kowe, czyli co czytaç dziecku10.10 Magazyn medyczny10.25 Kwadrans na kaw´10.45 Mieszkaç w Europie — cykl reporta˝y11.05 Byle dobrze by∏o nam — koncert Anny Treter11.30 Niezwykli (8) — reporta˝11.45 S. obycz. „Ja wam poka˝´! ” (1/13)12.30 „Plebania” (971) — telenowela13.00 WiadomoÊci13.10 „Klan” (1353) — telenowela13.35 Pami´taj o mnie — program muzyczny13.45 Sportowy tydzieƒ — magazyn sportowy14.35 S. obycz. „Warto kochaç” (40)15.00 Forum — program publicystyczny15.45 Odpust Zupe∏ny — reporta˝16.00 Rozmowy na temat... — program publ.16.10 Magazyn Ekspresu Reporterów — cykl reporta˝y16.35 Podró˝nik16.55 Zwierzowiec17.10 Magazyn medyczny17.25 Kwadrans na kaw´17.45 Moliki ksià˝kowe, czyli co czytaç dziecku18.00 Teleexpress18.15 Domisie — program dla dzieci18.40 OpowieÊci wiatru i morza19.00 Poczta polowa Dwójki — talk show19.25 Polska z bocznej drogi — reporta˝19.40 Pami´taj o mnie — program muzyczny19.50 „Plebania” (971) — telenowela20.15 Dobranocka20.30 WiadomoÊci20.55 Sport21.05 Pogoda21.10 „Klan” (1353) — telenowela21.35 Polska racja — program publ.22.05 S. obycz. „Kopciuszek” (15/26)22.35 „Wyjechani” — telenowela dok.23.00 Warto rozmawiaç — talk show0.05 Magazyn Ekspresu Reporterów — cykl reporta˝y0.30 Panorama

2

WTOREK 11. XII

F O T O D O W C I P

UÊmiechnij si´!

˚ o n a przychodzi do domu i szcze-

bioce do m´˝a: — Wiesz? Dzisiaj

mi si´ poszcz´Êci∏o! Id´ obok zsypu na Êmieci, patrz´, a tam para pantofelków stoi. A jakie pi´kne! Przymierzy∏am — mój rozmiar!!!

Mà˝: — Taaa... Poszcz´Êci∏o ci

si´.Po paru dniach ˝ona znowu

mówi: — S∏uchaj, id´ do domu,

a u nas na podjeêdzie, na ˝ywop∏ocie, czapka z norek wisi. Przymierzy∏am — mój rozmiar!!!

Mà˝ kr´ci g∏owà z podzi-wem:

— Szcz´Êciara z ciebie. A ja — popatrz — nie wiem czemu, ale szcz´Êcia nie mam. Wyobraê sobie, wyciàgam wczoraj spod poduszki bokserki — i nie mój rozmiar!!!

***Pesymista widzi ciemny

tunel.Optymista widzi Êwiate∏ko

w tunelu.Realista widzi Êwiat∏o

pociàgu.A maszynista widzi trzech

debili na torach.***

— Prosz´ ksi´dza, wydaje mi si´, ˝e prowadz´ dobre ˝ycie — spowiada si´ facet. — Nie pij´, nie pal´, nie chodz´ na dziewczyny. O 22. k∏ad´ si´ spaç, wstaj´ o 6. W ka˝dà nie-dziel´ chodz´ na msz´...

— Obawiam si´, synu, ˝e si´ to zmieni, jak wyjdziesz z wi´zienia.

***Niedawno nasza ciotka

Helenka znalaz∏a dziecko w kapuÊcie.

Krad∏o kapust´.***

Na pytanie „Czy korzy-sta Pan/Pani z internetu? ” twierdzàco odpowiedzia∏o 100% mieszkaƒców Litwy.

Taki by∏ wynik ankiety przeprowadzonej ostatnio w internecie.

*** — S∏ysza∏em, ̋ e twoja ̋ ona

rozbi∏a twoje nowe Porsche. Sta∏o jej si´ coÊ?

— Jeszcze nie, zamkn´∏a si´ w ∏azience...

*** — Zabieram Ci´, kochana

˝ono, na wycieczk´! — Nie pojad´, bo nie mam

co na siebie w∏o˝yç. — Po pierwsze, to jest

wycieczka piesza, po drugie w∏o˝ysz mój plecak.

***Z pami´tnika tresera: — Dzieƒ pierwszy.Pies nasika∏ na dywan.

Wsadzi∏em mu pysk w ka∏u˝´ i wyrzuci∏em przez

okno. — Dzieƒ drugi. Pies nasi-

ka∏ na dywan. Wsadzi∏em mu pysk w ka∏u˝´ i wyrzuci∏em przez okno.

— Dzieƒ trzeci. Pies nasi-ka∏ na dywan. Wsadzi∏em mu pysk w ka∏u˝´ i wyrzuci∏em przez okno.

— Dzieƒ czwarty. Pies nasika∏ na dywan, wsadzi∏ pysk w ka∏u˝´ i wyskoczy∏ przez okno.

Krzy˝ówka na wtorek

Litery z pól ponumerowanych od 1 do 10 utworzà rozwiàzanie — dokoƒczenie sentencji U∏o˝y∏ Kazimierz Wo∏odko

KUPNO

Kupi´ naturalne w∏osy od 35 cm, 18 grudnia, godz. 11.00-13.00. Vilnius, Kalvarij˜ 11, fryzjernia w podwórzu, tel. 8 600 69644

US¸UGINiedrogo przewozimy

∏adunki: meble, materia∏y bu-dowlane i in. Us∏ugi ∏adowaczy. Pracujemy bez dni wolnych.

Tel. 8 616 26074

Sobotnia szkó∏ka „Z∏ote Kropelki” w Szkole Âredniej im. J. Lelewela zaprasza dzieci w wieku 5-6 lat na zaj´cia w soboty od godz. 10.00 do godz. 12.00.

OG¸OSZENIA

11Wtorek, 11 grudnia 2007 r.

PRACA

Firma mi´dzynarodowych przewozów zatrudni kierowców kategorii CE.

Kontakt: +370 5 2306053, +37069850365,

info@solarisbaltic. lt

Firma zatrudni kierowc´ kategorii C.

Kontakty: +370 5 2306053, +37069850365,

info@solarisbaltic. lt

Firma zatrudni Êlusarza. Kontakt: +370 5 2306053,

+37069850365, info@solarisbaltic. lt

Przedsi´biorstwo zatrudni pomocniczego robotnika.

Vilnius, tel. 230 60 53, 8 698 50365, e-mail: info@solarisbaltic. lt

Instytucje medyczne zatrudnià sprzàtaczki.

Tel. 8 616 17230 (W∏adimir)

Firma produkujàca urzà-dzenia mechaniczne zatrudni kierownika produkcji.

Tel. 8 686 31408

Poszukuj´ dodatkowej pra-cy jako ksi´gowa w okolicach Nowej Wilejki lub ¸awaryszek. Wy˝sze wykszta∏cenie. 5-letni sta˝ pracy. ZnajomoÊç j´zyka litewskiego, polskiego i rosyj-skiego.

Tel. 8 616 13986

Zak∏ad krawiecki pilnie zatrudni wykwalifikowanego mistrza-technologa. Szkolimy krawcowe.

Tel. 8 610 63037

Firma przewozi:

— ˝wir— t∏uczeƒ— piasek— inne sypkie materia∏y bu-dowlane.Vilnius, tel. +370 655 01200

(Zam. 1001)

UAB „GREÎINIAI” WYKONUJE G¸¢BOKIE

ODWIERTY WODNE.Tel. +370 52751795, +370 65941230

(Zam. 1394)

Las. Ziemia nad wodà. Kupujemy, konsultujemy, wy-wozimy. Pomoc w realizacji lasu lub wymiana na europej-skie i amerykaƒskie auta.

Vilnius, tel. 8 687 56557 (Zam. 1130)

UAB „VITJUMA” oferuje:

wat´ kamiennà, szklanà,

p∏yt´ styropianowà, b∏on´

budowlanà, klej, szalówk´

PVC, gipsokarton, tynk,

szpachlówk´ ( KNAUF).

Wszystkie materia∏y fasa-

dowe. Przywozimy. Vilnius,

Linkmen˜ 13,

tel./faks. 275 09 34

(Zam. 096)

Firma zatrudni

managera sprzeda˝y

urzàdzeƒ budowlanych.

Wymagania: doÊwiadczenie

pracy na podobnym stanowi-

sku, wiedza j´z. polskiego.

Kontakty +370 5 2306053,

+37069850365,

info@solarisbaltic.lt

(Zam. 1311)

Firma zatrudnimened˝era do obs∏ugi i

zaopatrzenia autobusów i tro-lejbusów

Wymagania: wiedza j´z. polskiego i komputer, do-Êwiadczenie w pracy na podob-nym stanowisku, dobra orien-tacja w konstrukcji Êrodków transportu.

Kontakty: tel. +370 5 230 60 53, +370 698 50365, info-@solarisbaltic. lt

(Zam. 1405)

Spó∏ka w zakresie us∏ug sprzàtania

zatrudni w Wilnie sprzàtaczk´ (-cza) i sprzàtaczy terytorium (doÊwiadczenie niekonieczne), a tak˝e osob´ do nocnego sprzàtania biura przy szosie Miƒskiej oraz do sprzàtania dziennego biura przy ul. Verki˜ w Miasteczku Pó∏nocnym.

Vilnius, Ateities 10, tel. 233 53 72

(Zam. 1022)

OCIEPLANIE ÂCIANduƒskà termopianà

w przestrzeƒ powietrznà.NIEODP¸ATNA EKSPERTYZA JAKOÂCI.

DoÊwiadczenie od 1994 roku.Gwarancja 35 lat. Tel. 861556000

www.juodasisgintaras.lt (Zam. 333)

12 A PROPOS...

W na-j b l i ˝ s z y c h dniach prze-lotne opady, och∏odzenie.

Dzisiaj miejscami deszcz, temperatura 1-5 stopni ciep∏a.

Jutro w nocy lokalne przelotne opady, w dzieƒ bez wi´kszych opadów. Tempera-tura od +3 do -2 stopni.

Pogoda

* Wtorek (11. XII) jest 345 dniem 2007 roku. Do koƒca 2007 roku pozosta∏o 20 dni.

* Znak Zodiaku — Strze-lec.

* Imieniny: Damazego, Waldemara, Artura.

* Wschód S∏oƒca — 08.30, zachód — 15.53. D∏ugoÊç dnia 07 godz. 23 min.

* Ksi´˝yc. Nów — od 9 grudnia.

• 1798 — urodzi∏ si´ Waw-rzyniec Gucewicz (ur. 1753), architekt, autor przebudowy ratusza i katedry w Wilnie.

• 1882 — urodzi∏ si´ Max Born (zm. 1970), niemiecki fizyk, jeden z twórców me-chaniki kwantowej, laureat Nagrody Nobla.

Kalendarium

Bank Litewski Oficjalny kurs

na 11 grudnia 2007 r.Relacja lita do walut obcych

Nazwa waluty Lt/za jedn. walut.Euro 3,4528Dolar amerykaƒski 2,3565Dolar australijski 2,06921000 rubli bia∏oruskich 1,0933Dolar kanadyjski 2,3431Frank szwajcarski 2,087010 koron czeskich 1,320910 koron duƒskich 4,628310 koron estoƒskich 2,2067Funt szterling 4,7910100 forintów w´gierskich 1,3723100 islandzkich koron 3,8183100 japoƒskich jenów 2,110710 juani chiƒskich 3,1864¸at ∏otewski 4,950510 mo∏dawskich lei 2,091810 koron norweskich 4,307510 z∏otych polskich 9,6387100 rubli rosyjskich 9,622510 koron szwedzkich 3,6656Lira turecka 2,009310 griwn ukraiƒskich 4,6559100 koron s∏owackich 10,4379

Kurs walut

Wtorek, 11 grudnia 2007 r.

Konkurs ,,Dziewczyna ,,Kuriera Wileƒskiego” — Miss Polka Litwy 2008”

,,Dziewczyna — Miss Czytelników”Imi´, nazwisko kandydatki

...................................................................................................................

...................................................................................................................G∏os na „Dziewczyn´ — Miss Czytelników” mo˝na oddaç

przysy∏ajàc wype∏nione kupony (uwaga, nie kserowaç!) na G∏os na „Dziewczyn´ — Miss Czytelników” mo˝na oddaç

przysy∏ajàc wype∏nione kupony (uwaga, nie kserowaç!) na G∏os na „Dziewczyn´ — Miss Czytelników” mo˝na oddaç

adres redakcji – „Kurier Wileƒski”, Birbynių 4a, 02121- 30, przysy∏ajàc wype∏nione kupony (uwaga, nie kserowaç!) na adres redakcji – „Kurier Wileƒski”, Birbynių 4a, 02121- 30, przysy∏ajàc wype∏nione kupony (uwaga, nie kserowaç!) na

Vilnius, Lietuvos Respublika, z dopiskiem – „Dziewczyna adres redakcji – „Kurier Wileƒski”, Birbynių 4a, 02121- 30, Vilnius, Lietuvos Respublika, z dopiskiem – „Dziewczyna adres redakcji – „Kurier Wileƒski”, Birbynių 4a, 02121- 30,

– Miss Czytelników”. Na kuponie nale˝y wpisaç nazwisko Vilnius, Lietuvos Respublika, z dopiskiem – „Dziewczyna – Miss Czytelników”. Na kuponie nale˝y wpisaç nazwisko Vilnius, Lietuvos Respublika, z dopiskiem – „Dziewczyna

tylko jednej (!) z 68 kandydatek. Liczba kuponów – Miss Czytelników”. Na kuponie nale˝y wpisaç nazwisko tylko jednej (!) z 68 kandydatek. Liczba kuponów – Miss Czytelników”. Na kuponie nale˝y wpisaç nazwisko

nie jest – Miss Czytelników”. Na kuponie nale˝y wpisaç nazwisko

nie jest – Miss Czytelników”. Na kuponie nale˝y wpisaç nazwisko

ograniczona!tylko jednej (!) z 68 kandydatek. Liczba kuponów ograniczona!tylko jednej (!) z 68 kandydatek. Liczba kuponów

Otwarcie muzeum ABBYw 2009 roku

Muzeum szwedzkiego ze-spo∏u muzycznego ABBA, który wyst´powa∏ w latach 1972-82, zostanie otwarte w stolicy Szwecji w czerwcu 2009 roku.

B´dzie mo˝na w nim zapoznaç si´ z drogà zespo∏u do s∏awy w latach 70. i z rozpadem grupy. W przygoto-waniu muzeum cz∏onkowie zespo∏u — Benny Andersson, Bjorn Ulvaeus, Agnetha Faltskog i Anni-Frid Reuss — nie biorà udzia∏u, ale podarowali swoje stroje i inne pamiàtki, które z∏o˝à si´ na muzealne zbiory. W muzeum na powierzchni 6 500 m kw. znajdzie si´ parkiet taneczny,

studio nagraƒ i garderoba. B´dzie te˝ karaoke z przebojami s∏ynnej grupy. Otwarciu muzeum 3 czerwca b´dzie towarzyszy∏ pi´ciodniowy festiwal — poinformowali za∏o˝yciele muzeum Ewa Wigenheim-Westman i jej mà˝ Ulf Westman. Cz∏onkowie zespo∏u otrzymali zaproszenia na otwarcie, ale nie wiadomo jeszcze, czy pojawià si´ na uroczystoÊci.

ABBA to jeden z najbardziej po-pularnych na Êwiecie zespo∏ów, który mo˝e si´ poszczyciç 370 mln sprzeda-nych p∏yt. Choç od 1982 roku zespó∏ nie wyst´puje ju˝ razem, sprzeda˝ p∏yt trwa — rozchodzà si´ ich co ro-ku niemal trzy miliony.

ABBA to jeden z najbardziej popularnych na Êwiecie zespo∏ów Fot. archiwum

Najbardziej leniwe kobietyw Europie

Najbardziej aktywne sà ko-biety na S∏owenii, gdzie tylko 13 procent nie pracuje zawodo-wo, a tak˝e w Szwecji, Estonii, Danii i Finlandii. Po drugiej stronie jest Malta — tam pra-wie 60 procent nie pracuje — wynika z badaƒ Eurostat.

Jedna czwarta kobiet w Polsce, w wieku od 25 do 54 lat nie pracuje za-wodowo, po∏owa z nich, ze wzgl´du na obowiàzki rodzinne. Tak wynika z raportu Europejskiego Biura Staty-stycznego — Eurostat.

Z takim rezultatem Polska jest bli-sko Êredniej unijnej. Najbardziej ak-tywne sà kobiety na S∏owenii, gdzie

tylko 13 procent nie pracuje zawodo-wo, a tak˝e w Szwecji, Estonii, Danii i Finlandii. Po drugiej stronie jest Malta — tam prawie 60 procent nie pracuje, z czego 45 procent zajmuje si´ domem. W ca∏ej Unii Europejskiej jedna kobieta na dziesi´ç nie podej-muje pracy ze wzgl´du na obowiàzki rodzinne.

Eurostat sprawdzi∏ te˝ zatrudnie-nie kobiet powy˝ej 55 roku ˝ycia. W tej grupie wiekowej Polska wypada go-rzej. A˝ 80 procent kobiet nie pracuje, co daje Polsce przedostatnie miejsce w Unii, za którà jest tylko Malta. Najlep-sza sytuacja na rynku pracy pod tym wzgl´dem jest w Szwecji, gdzie nie pracuje jedna trzecia kobiet.

W 2050 r. zjemy ostatnià ryb´ Naukowcy alarmujà. JeÊli

nie zaprzestaniemy po∏owów, w po∏owie stulecia z oceanów wy∏owimy ostatnià ryb´.

— Korzystamy z zasobów mórz i oceanów tak, jakby iloÊç gatunków jakie w nich ˝yjà by∏a nieograni-czona. A˝ w koƒcu si´ oka˝e, ˝e w∏aÊnie wytrzebiliÊmy ostatni z nich — powiedzia∏ Boris Worm z Dalhousie University w Kanadzie.

— Do tej pory cz∏owiek wy-czerpa∏ jednà trzecià zasobów morskich Ziemi. Z takim tempem szybko pozb´dziemy si´ reszty - doda∏ Worm.

Co radzà naukowcy? — Musimy traktowaç ocean

jako ca∏oÊç, jako ekosystem, a nie bezmyÊlnie zabijaç wszystko, co jest nam potrzebne — wyjaÊni∏ Steve Palumbi z uniwersytetu Stan-ford w Kalifornii.

We Francji wybrano najpi´kniejszà dziewczyn´. Nowa miss ma na imi´ Valeri Begue Fot. EPA-ELTA

Âwi´ty Miko∏aj mieszka w KazachstanieNaukowcy szwedzcy

ustalili, ˝e Âwi´ty Miko∏aj nie mieszka na sta∏e na Biegunie Pó∏nocnym, ale w Kazachstanie.

Zespó∏ ekspertów z szwedzkiej firmy logistyczno-konsultingowej obliczy∏, ˝e siedziba brodatego

Êwi´tego znajduje si´ prawdopo-dobnie w górach le˝àcych na gra-nicy pomi´dzy Kazachstanem i Kirgistanem, bowiem ze wzgl´du na obroty kuli ziemskiej oraz dane demograficzne w∏aÊnie ten region jest najwygodniejszym miejscem startu do dostarczania prezentów mieszkaƒcom ca∏ego globu.

Zamiast piç espresso —sprawdê poczt´

Sprawdzanie poczty elek-tronicznej przed zaÊni´ciem wp∏ywa na organizm ludzki porównywalnie do fili˝anki podwójnego espresso.

Wed∏ug doktora Chrisa Idzikow-skiego z OÊrodka Badaƒ nad Snem

w Edynburgu, Êwiat∏o z ekranu lap-topa lub telefonu komórkowego jest na tyle intensywne, ˝e hamuje pro-dukcj´ wywo∏ujàcej sen melatoni-ny, wi´c osoby pracujàce do póêna na komputerze powinny pami´taç o zakoƒczeniu pracy co najmniej na godzin´ przed pójÊciem do ∏ó˝ka.

Komputer, który odm∏odzi twojà pami´çNowy program komputero-

wy dla osób starszych pozwala „odm∏odziç” pami´ç nawet o 10 lat.

Podczas testów na grupie ponad 500 osób powy˝ej 65 roku ˝ycia ba-dani pracowali na nowym programie

do çwiczenia sprawnoÊci umys∏owej lub na tradycyjnych programach edukacyjnych. Po 40 godzinach te-stów w obu grupach stwierdzono po-praw´ pami´ci, jednak osoby z grupy testujàcej programy z serii Brain Fit-ness osiàga∏y znacznie lepsze wyniki.

Inf. agencyjne

Jak si´ podrywa „na delfina”? ˚yjàce w Amazonce delfi-

ny p∏ci m´skiej cz´sto noszà w pyskach ró˝ne przedmioty, aby przy ich pomocy uwodziç potencjalne partnerki.

Naukowcy zauwa˝yli, ˝e osobni-ki, które potrafià chwytaç patyki lub

p´ki wodorostów, znacznie cz´Êciej zak∏adajà rodziny, ni˝ delfiny pozba-wione tej umiej´tnoÊci.

Zdaniem ekspertów, takie zacho-wanie jest formà zalotów i dowodzi, ˝e uwodzenie partnerek przy po-mocy prezentów nie jest wy∏àcznà umiej´tnoÊcià ludzi i szympansów.