[sierpień] 2017

SOŁECKA STRATEGIA

ROZWOJU WSI

DĘBOGÓRA

w gminie Wieleń

na lata 2017 - 2022

Dokument sporządzony przez przedstawicieli

Grupy Odnowy Wsi (imię i nazwisko):

Grażyna Woźniak, Jacek Woźniak, Franciszek Włodek, Grażyna Fuczko, Maria Rau

z udziałem moderatora/moderatorów (imię i nazwisko):

Paweł Michalski, Marek Romaniec

2

SPIS TREŚCI

1. Karta diagnozy

2. Sprawozdanie z wizji w terenie

3. Analiza zasobów

4. Analiza SWOT

5. Analiza potencjału

6. Wizja wsi

7. Program długoterminowy odnowy wsi

8. Program krótkoterminowy odnowy wsi

KARTA DIAGNOZY ZAAWANSOWANIA ODNOWY WSI

wraz ze sprawozdaniem z wizji w terenie

Gmina: Wieleń Sołectwo Dębogóra Liczba mieszkańców: 270

Faza

odnowy Zakres działań *

Rozwój organizacyjny *

Sterowanie rozwojem *

brak działań

istnieje tylko rada sołecka

brak planowania działań

w wymiarze całej wsi

działania fragment. lub dotyczące wąskiej grupy

rozproszone działanie organizacji

A

Inic

jaln

a

działania spontaniczne X

zawiązana grupa odnowy wsi X

opracowanie planu i

programu odnowy dla

całej wsi

X

porządkowanie wsi

projekty startowe

(z programu krótkoterminowego) X

podejmuje się kroki na rzecz

skoordynowania działań organizacji

we wsi

X planowanie w krótkim

horyzoncie czasowym X

przekonywanie mieszkańców do idei odnowy wsi i

integrowanie wokół pierwszych przedsięwzięć X

B

Po

czątk

ow

a

różnorodne projekty (z programu długoterminowego) nastawione na usunięcie podstawowych barier i zaspokojenie

głównych potrzeb

liczna grupa odnowy wsi

(skupia przedstawicieli organizacji i

instytucji)

systematyczne planowanie

działań, (np. roczne plany

rzeczowo-finansowe,

kalendarze imprez)

zawiązane stowarzyszenie na rzecz

rozwoju (odnowy) wsi

wykorzystywanie

gminnych instrumentów

wsparcia

pobudzenie mieszkańców do odnowy własnych posesji

skoordynowane działanie

organizacji obecnych we wsi

proste instrumenty

komunikacji wewnętrznej

C

Zaaw

an

sow

an

a

projekty jakościowo zmieniające kluczowe obszary życia oraz kształtujące strukturę wsi

„koalicja” organizacji

i instytucji na rzecz odnowy wsi

projektowanie działań

(projekty)

pozyskiwanie środków

zewnętrznych

projekty wyróżniające wieś, kształtuje się centrum wiejskie

liczne stowarzyszenie odnowy wsi

systematyczne planowanie

rozwoju

(aktualizowanie planu i

programu odnowy wsi)

powszechne zaangażowanie mieszkańców w

projekty publiczne

animacja aktywności poszczególnych

grup mieszkańców

rozwinięta komunikacja

wewnętrzna

promocja wsi powszechna odnowa prywatnych posesji

D

Cało

ścio

wa

lokalnie oraz regionalnie powiązane ze sobą

projekty wywołujące efekt synergiczny

(nacisk na tworzenie miejsc pracy)

stowarzyszenie odnowy wsi

instytucją rozwoju lokalnego

(Centrum Aktywności Lokalnej)

kompleksowe i

szczegółowe planowanie

przestrzenne

rozwój wsi oparty na aktywności

kluczowych grup mieszkańców

(rolników, przedsiębiorców,

młodzieży, kobiet) i stowarzyszeń

powszechny udział grup

mieszkańców w

strategicznym planowaniu

rozwoju

ukształtowane „centrum wiejskie”

rozwinięta promocja oraz

komunikacja z otoczeniem

świadome kształtowanie czynników rozwoju (np.

wykorzystania odnawialnych energii)

projekty kreujące „wieś tematyczną”

instrumenty wsparcia

działań prywatnych

dostosowanie projektów prywatnych do programu

odnowy wsi

Wstaw X gdy spełnia warunek

Sprawozdanie z wizji w terenie

Miejsce i data przeprowadzenia wizji: 21.08.2017 r.

Uczestnicy: Paweł Michalski, Marek Romaniec, Jacek Woźniak

Krótka charakterystyka wsi: (aktywność mieszkańców, funkcjonujące organizacje pozarządowe, infrastruktura, charakter zabudowy, fundusze)

Dębogóra to wieś położona w północno-zachodniej części Gminy Wieleń, w Powiecie Czarnkowsko- Trzcianeckim. Pod względem administracyjnym

Gmina Wieleń leży w północnej części województwa wielkopolskiego, w środkowej części powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego. Struktura

przestrzenna wsi uwarunkowana została topografią terenu. Dwie równoległe do siebie drogi, połączone bocznymi traktami utworzyły zasadniczy

układ wsi, zbliżony do prostokąta. Dolina strumienia płynącego pomiędzy drogami dzieli wieś na część wschodnią i zachodnią. Zwarta zabudowa

została usytuowana po zewnętrznych stronach dróg, natomiast pojedyncze zabudowania- po stronach wewnętrznych przy strumieniu. Słabą strona wsi

jest infrastruktura techniczna tj. Zły stan wodociągu, brak kanalizacji oraz słabe drogi. Sołectwo korzysta z funduszu sołeckiego.

Z przeprowadzonej wizji w terenie sporządzono dokumentację fotograficzną (płyta CD).

Data: 21.08.2017 r. Sporządził: Paweł Michalski

ANALIZA ZOSOBÓW

ANALIZA ZASOBÓW – część I

RODZAJ ZASOBU* Opis (nazwanie)

zasobu jakim wieś dysponuje

Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw X)

MAŁE DUŻE WYRÓŻNIAJĄCE

PR

ZY

RO

DN

ICZ

Y

walory krajobrazu, rzeźby terenu Teren polodowcowy Natura 2000 Uroczyska Puszczy nad Drawą

X

stan środowiska Niezdegradowane X

walory klimatu Umiarkowany X

walory szaty roślinnej Klimatu umiarkowanego X

cenne przyrodniczo obszary lub obiekty

Roztańczony Las, Osada Bobrowa, „Karpaty”

zabytkowy park, pomniki przyrody

X

świat zwierzęcy (ostoje, siedliska) Fauna klimatu

umiarkowanego ( wilk, łoś, żubr)

X

wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) „Rzeczka”, Bukówka, j.

Królewskie, j. Puste, Stawy

X

wody podziemne -

gleby IV b, V ,VI i VIz X

kopaliny Pokłady węgla

brunatnego X

walory geotechniczne -

KU

LT

UR

OW

Y

walory architektury

Dwór XIX w( konserwator, zabytków), domy z przełomu XIX i

XX w – zabudowa szachulcowa, Zabytkowy

Kościół, zabytkowa zabudowa mieszkaniowa, zabudowa pracownicza

„Zytlong”

X

walory przestrzeni wiejskiej publicznej Świetlica wiejska, plac

zabaw, elementy parkowe X

walory przestrzeni wiejskiej prywatnej Dwór, zabudowa

szachulcowa X

zabytki i pamiątki historyczne Dwór, zabudowa

szachulcowa, Muzeum „Szalonego Dziadka”

X

osobliwości kulturowe -

miejsca, osoby i przedmioty kultu Kościół Rzymsko- X

Katolicki

święta, odpusty, pielgrzymki -

tradycje, obrzędy, gwara „Dni Dęba”, Wigilia X

legendy, podania i fakty historyczne

Legenda góry Czarownic – Babia Góra

Znaczące zdarzenia historyczne od XVII w.

zawarte w kronice Kościoła Rzymsko

katolickiego w Dębogórze ( Włodzimierz Rau),

Opracowania konserwatora zabytków w

temacie: założenie parkowo-dworskie

X

przekazy literackie „Perły ziemi wieleńskiej” X

ważne postacie i przekazy historyczne Kronika Kościoła w

Dębogórze – Włodzimierz Rau

X

specyficzne nazwy

Zytlong, Betlejemka, Roztańczony Las,

Karpaty, Szmytka, Góra Adamskiego

X

specyficzne potrawy Leczo grzybowe X

dawne zawody Zdun X

zespoły artystyczne, twórcy -

ANALIZA ZASOBÓW – część II

RODZAJ ZASOBU Opis (nazwanie)

zasobu jakim wieś dysponuje

Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw X)

MAŁE DUŻE WYRÓŻNIAJĄCE

OB

IEK

TY

I T

ER

EN

Y działki pod zabudowę mieszkaniową -

działki pod domy letniskowe -

działki pod zakłady usługowe i przemysł Zakład przetwórstwa

drzewnego przy drodze do Gieczynka

X

pustostany mieszkaniowe -

pustostany poprzemysłowe -

tradycyjne nieużytkowane obiekty gospodarskie (stodoły, spichlerze, kuźnie,

młyny, itp.) -

INF

RA

S

TR

UK

T

UR

A

SP

OŁ

EC

ZN

A place publicznych spotkań, festynów

Działka przy świetlicy wiejskiej, Agroturystyka

X

sale spotkań, świetlice, kluby Świetlica wiejska x

miejsca uprawiania sportu Boisko X

miejsca rekreacji Plac zabaw, park,

Gospodarstwa agroturystyczne

X

ścieżki rowerowe, szlaki turystyczne

„Michałki” – szlaki rowerowe, szlaki konne, szlaki Nordic walking i

narciarstwa biegowego „Z kwiatka na Kwiatek”

X

szkoły -

przedszkola -

biblioteki -

placówki opieki społecznej -

placówki służby zdrowia -

INF

RA

ST

RU

KT

UR

A T

EC

HN

ICZ

NA

wodociąg, kanalizacja Wodociąg wiejskie ( zły

stan wody) X

drogi (nawierzchnia, oznakowanie oświetlenie)

Droga powiatowa (trylinka), drogi gminne (szlaka), drogi sołeckie

gruntowe

X

chodniki, parkingi, przystanki Fragmenty chodnika

pieszego, dwa przystanki autobusowe

X

sieć telefoniczna i dostępność Internetu Wykluczenie internetowe X

telefonia komórkowa

T.mobile, Orange X

inne

ANALIZA ZASOBÓW – część III

RODZAJ ZASOBU

Opis (nazwanie)

zasobu jakim wieś dysponuje

Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw X)

MAŁE DUŻE WYRÓŻNIAJĄCE

GO

SP

OD

AR

KA

, R

OL

NIC

TW

O

miejsca pracy (gdzie, ile? ) 12 X

znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe i ich produkty

-

gastronomia agroturystyka X

miejsca noclegowe Agroturystyka X

gospodarstwa rolne 10 X

uprawy hodowle

Hodowla bydła mięsnego,

uprawy owsa, żyta, soczewicy

X

możliwe do wykorzystania odpady produkcyjne

-

zasoby odnawialnych energii -

ŚR

OD

KI

FIN

AN

SO

WE

I P

OZ

YS

KIW

AN

IE F

UN

DU

SZ

Y

środki udostępniane przez gminę

Fundusz sołecki, środki

gminnej komisji rozwiązywania

problemów alkoholowych.

Środki pozyskane z gminy granty kulturalne.

X

środki wypracowywane

-

MIE

SZ

KA

ŃC

Y (

KA

PIT

AŁ

SP

OŁ

EC

ZN

Y I

LU

DZ

KI)

autorytety i znane postacie we wsi -

krajanie znani w regionie, w kraju i zagranicą

-

osoby o specyficznej lub ważnej dla wiedzy i umiejętnościach, m.in. studenci

-

przedsiębiorcy, sponsorzy

osoby z dostępem do Internetu i umiejętnościach informatycznych

4 X

pracownicy nauki -

związki i stowarzyszenia 1 X

kontakty zewnętrzne (np. z mediami) -

współpraca zagraniczna i krajowa -

publikatory, lokalna prasa -

książki, przewodniki -

strony www

-

Zasoby – wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi i związanego z nią obszaru, które mogą być wykorzystane

obecnie bądź w przyszłości w realizacji publicznych bądź prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. Zwrócić uwagę na

elementy specyficzne i rzadkie (wyróżniające wieś). Opracowanie: Ryszard Wilczyński

ANALIZA SWOT

SILNE STRONY (atuty wewnętrzne)

SŁABE STRONY (słabości wewnętrzne)

1. Sala wiejska, S 2. Plac zabaw, S 3. Możliwości wykorzystania terenów gminnych wokół

sali wiejskiej, S 4. potencjał intelektualny i zawodowy ,J 5. potencjał turystyczno-przyrodniczy. T 6. Pozytywne nastawienie gminy. J

1. Podział wsi pod względem geograficznym i społecznym, T

2. Słaba infrastruktura drogowa S 3. Słaba infrastruktura wodno-kanalizacyjna S 4. Słaba komunikacja interpersonalna J 5. Niechęć współdziałania mieszkańców wsi J 6. Niewystarczające wyposażenie Sali wiejskiej S 7. Przestarzałe wyposażenie placu przy świetlicy

wiejskiej ( nawierzchnia, oświetlenie) S 8. Brak zewnętrznej sceny S 9. Brak ławek i miejsc wypoczynku mieszkańców S 10. Słaba oferta zajęć dla dzieci i dorosłych. J 11. Słabe wyposażenie kuchni wiejskiej S 12. Brak produktu lokalnego T 13. Brak aktywności młodzieży wynikająca ze słabej

edukacji społecznej. J

SZANSE (okazje zewnętrzne płynące z otoczenia)

ZAGROŻENIA (zagrożenie płynące z otoczenia)

1. Dobra współpraca z gminą J 2. Możliwość pozyskiwania funduszy zewnętrznych (

gminnych) – grantów B 3. Możliwość pozyskiwania środków zewnętrznych z

organizacji i instytucji pozarządowych B 4. Promocja wsi w ramach promocji gminy B 5. Istniejące szlaki turystyczne J 6. Współpraca między sołecka B

1. Brak komunikacji do większych ośrodków miejskich S 2. Brak dostępu do służby zdrowia S 3. Brak dostępu do szerokopasmowego internetu S 4. Migracja mieszkańców z wsi do miast J 5. Starzejące się społeczeństwo J 6. Brak środków finansowych na działania przeciw

wykluczeniu ludzi starych i chorych B 7. Obojętność na działania liderów J

Analiza potencjału rozwojowego wsi

3 0 3 2

4 3

7 3

( - ) ( - )

1 2

0 4 0 0

0 1 ( + )

( + )

silne strony szanse

słabe strony zagrożenia

Standard życia

(warunki materialne)

1,2,3,2,3,6,7,8,9,11,1,2,3

333

Jakość życia (warunki

niematerialne)

4,6,7, 4,5,10,13, 1,5, 4,5,8

Tożsamość wsi i wartości

życia wiejskiego

5,1,12

Byt (warunki

ekonomiczne)

2,3,4,6,6

SILNE STRONY SZANSE

SŁABE STRONY

ZAGROŻENIA

Tożsamość wsi i wartości życia wiejskiego (+) +

1 2

0 0

Wnioski: Obszar pozytywny otoczenie dodatnie. Dominują mocne strony. Trzeba rozwijać tożsamość wsi

i zwrócić szczególną uwagę na projekty wiążące mieszkańców ze swoim sołectwem.

Standard życia (warunki materialne) ( - ) -

3 0

7 3

Wnioski: Obszar słaby. Przeważają słabe strony obszar wymaga działań długoterminowych, budowania infrastruktury publicznej mającej wpływ na jakość życia mieszkańców przy uwzględnieniu mocnych stron obszaru. Otoczenie negatywne.

Jakość życia (warunki niematerialne i duchowe) ( - ) -

3 2

4 3

Wnioski: Obszar negatywny, przeważają słabe strony. Otoczenie niekorzystne. Należy wspierać mieszkańców w budowaniu mocnych stron oraz eliminowaniu słabych stron i zagrożeń wynikających z otoczenia.

Byt (warunki ekonomiczne) ( = ) +

0 4

0 1

Wnioski: Obszar słaby z pozytywnym otoczeniem. Należy wykorzystać potencjał wsi do tworzenia

inicjatyw przedsiębiorczych oraz promocji wsi jej potencjału gospodarczego.

WIZJA WSI HASŁOWA

„Z naturą i ludźmi za pan brat”

WIZJA OPISOWA

Nasza wieś, to atrakcyjna miejscowość, w której aktywni mieszkańcy stworzyli centrum turystyczno-rekreacyjne.

Nauczyli się rozmawiać ze sobą. Pozyskali fundusze, aby zapewnić rozwój swoim dzieciom i opiekę nad seniorami.

Zadbali o infrastrukturę i estetykę wsi.

WIZJA OBRAZKOWA

PROGRAM DŁUGOTERMINOWY ODNOWY WSI

Wizja wsi (hasłowa): „Z naturą i ludźmi za pan brat”

I. Plan rozwoju II. Program rozwoju

1. CELE

Co trzeba osiągnąć by

urzeczywistnić wizję naszej wsi?

2. Co nam pomoże osiągnąć cele?

(zasoby, silne strony, szanse)

3. Co nam może przeszkodzić? (słabe

strony, zagrożenia)

Projekty, przedsięwzięcia jakie wykonamy?

ZASOBY których

użyjemy

ATUTY

silne strony

i szanse jakie

wykorzystamy

BARIERY Słabe strony jakie wyeliminujemy

Zagrożenia jakich unikniemy

A. TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ŻYCIA WIEJSKIEGO

1.Zachowanie tradycji naszej wsi

2. Zachowanie krajobrazu wsi

Sala wiejska plac przy

Sali wiejskiej

Potencjał

turystyczno-

przyrodniczy

Potencjał

intelektualny i

zawodowy liderów

Pozytywne

nastawienie gminy

Lokalni liderzy

1. Podział wsi pod względem

geograficznym i społecznym

2. Brak produktu lokalnego

1.1 Organizacja Dnia Dęba

2.1 Oznaczenie tras dojścia do ciekawych

turystyczno-przyrodniczych punktów

2.2 Stworzenie planu wsi i mapy krajobrazowej

wsi

B. STANDARD ŻYCIA

1.Poprawa infrastruktury technicznej i

komunikacji z gminą

2. Poprawa infrastruktury społecznej

Sala wiejska

Plac zabaw

Duża działka gminna

wokół Sali z

możliwością jej

wykorzystania na

różne cele

Słaba infrastruktura drogowa

Słaba infrastruktura wodno-

kanalizacyjna

Niewystarczające wyposażenie Sali

wiejskiej

Przestarzałe wyposażenie placu wokół

świetlicy (nawierzchnia, oświetlenie)

Brak dostępu do szerokopasmowego

Internetu

Brak zewnętrznej sceny

Brak ławek i miejsc wypoczynku

mieszkańców

1.1 Budowa chodnika

1.2 Poprawa jakości dróg powiatowych

1.3 Poprawa jakości dróg gminnych

1.4 Poprawa jakości dróg dojazdowych do pól

1.5 Remont mostów na „Rzeczce”

1.6 Budowa wodociągu i wymiana rurociągu

azbestowego na PVC

1.7 Uzupełnienie oświetlenia ulicznego

1.8 Doprowadzenie Internetu

światłowodowego

2.1 Doposażanie Sali wiejskiej

2.2 Przebudowa placu przy świetlicy wiejskiej

2.3 Budowa sceny oraz miejsca wypoczynku

dla mieszkańców spędzania czasu wolnego

przez mieszkańców wsi w parku – ławki

oświetlenie

2.4 wyposażenie kuchni wiejskiej w

profesjonalny sprzętu

2.5 Stworzenie parku wypoczynku dla

mieszkańców wraz z galerią

C. JAKOŚĆ ŻYCIA

1.Zwiększenie integracji wsi

2.Porawa relacji sąsiedzkich ,

kształtowanie współuczestnictwa w

życiu wsi

Potencjał

intelektualny i

zawodowy liderów

Pozytywne nastawienie gminy.

Lokalni liderzy Istniejące szlaki

turystyczne

Słaba komunikacja interpersonalna

Niechęć do wspólnego działania

mieszkańców wsi

Brak aktywności młodzieży

Migracja mieszkańców ze wsi do miast

Starzejące się społeczeństwo

Obojętność na działania osób

zaangażowanych

1.1Organizacja Dębogórskiego Dnia Kobiet

1.2 Organizacja Dębogórskiego Dnia dziecka

1.3 Organizacja Dnia Dębu

2.1. Warsztaty poprawiające umiejętności

interpersonalne, dzień sąsiada

2.2 Zajęcia w świetlicy dla dzieci

D. BYT

1.Promocja wsi

2. Pozyskiwanie funduszy

zewnętrznych

Możliwość

pozyskiwania

funduszy

zewnętrznych np.

gminnych

Promocja wsi w

ramach promocji

gminy

Współdziałanie

między sołectwami

Brak środków na walkę z wykluczeniem

ludzi starszych i chorych

1. Publikacje na temat wsi na stronach

Internetowych Gminy

1.2. Wizytówka wsi w Internecie,

1.3 Współdziałanie z MOPS-em

2.1 Napisanie projektu o aktywizacji seniorów

2.2 Napisanie projektu modernizacji placu przy

świetlicy ( scena plac, oświetlenie, ławki)

PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ODNOWY WSI na OKRES 2 lat

Kluczowy problem Odpowiedź Propozycja projektu

Czy nas stać na realizację?

(tak/nie) Punktacja Hierarchia

Organizacyjnie Finansowo

Co nas najbardziej

zintegruje? Wspólna impreza Organizacja dnia dęba TAK NIE 16 II

Na czy nam

najbardziej zależy? Wspólne działanie

Zacieranie konfliktów społecznych w

ramach wsi poprzez organizację

wspólnych imprez

TAK TAK 12 III

Co nam najbardziej

przeszkadza?

Słaba infrastruktura

techniczna wokół

świetlicy

Budowa sceny i placu przy świetlicy

szansą zwiększenia integracji TAK NIE 19 I

Co najbardziej

zmieni nasze

życie?

Możliwość uzyskania

nowych umiejętności Warsztaty integrujące mieszkańców wsi TAK TAK 12 III

Co nam przyjdzie

najłatwiej?

Integracja

mieszkańców wokół

posesji

Konkurs na estetykę otoczenia miejsca

zamieszkania TAK TAK 12 III

Na realizację jakiego projektu

planujemy pozyskać środki zewnętrzne?

Z jakich źródeł?

Budowa sceny i placu przy świetlicy wiejskiej LEADER

Podpisy przedstawicieli Grupy Odnowy Wsi:

uczestniczących w przygotowaniu dokumentu:

Grażyna Woźniak

Jacek Woźniak

Grażyna Fuczko

Franciszek Włodek

Ewelina Fuczko

Maria Rau

Podpis/podpisy moderatora/ów odnowy wsi:

Paweł Michalski

Marek Romaniec

Załączniki:

1. Listy obecności na warsztatach sołeckich

2. Dokumentacja zdjęciowa z przeprowadzonej wizji terenowej oraz warsztatów sołeckich (płyta CD).