sociological explanation of the relationship between...

Journal of Applied Sociology

26th Year, Vol.59, No.3, Autumn 2015

pp. 33-34

Received: 29.04.2014 Accepted: 22.10.2014

Sociological Explanation of the Relationship between Family's Social Capital and Children's

Educational Achievement

Hossein Kordi*

Assistant Professor, Department of Social Science, Payame Noor University, Tehran, Iran Sharbano Ghazanfari

M.A. In Sociology, Payame Noor University, Tehran, Iran * Corresponding author, e-mail:[email protected]

Introduction Type of family relationship in terms of both quality and quantity is important. It is believed that family's social relationships can influence children's educational performance. In fact, in the literature of the sociology of the family, this is knows as social capital, which is undoubtedly effective on the education of children. It is important to acknowledge that the achievement or failure of educational goals among children cannot reduced to the institution of education alone. Family characteristics, such as social capital should be considered, too. Therefore, to know the full extent of the role of families in the educational achievement of children it is very important to consider all aspects. The present research tries to study the relationship between family social capital and achievement motivation among female students.

Materials & Methods The statistical population of this research includes all

female students who are in grade 3 in Sari in

Mazandaran province in governmental schools and in

the fields of (1) mathematics and physics (2)

experimental sciences, (3) and the humanities. By

using Cochran formula, the sample size was

calculated (326) and collected by means of multistage

cluster sampling method. In this research, two kinds

questionnaire have been used: family social capital

questionnaire and Herman's achievement motivation

questionnaire. To perform the analysis, Pearson

correlation coefficient, regression analysis and path

analysis have been used.

Discussion of Results & Conclusions The results show that there are meaningful

relationships between the variables of social capital

within the family, social capital outside of the family,

and mixed variables of family social capital with

achievement motivation and educational achievement.

Based on the results of multiple regression analysis, it

is clear that the variables of social capital in family

(0.43), social capital outside of the family (0.31), and

achievement motivation (0.28) have the strongest

relationship with dependent variable, which is

educational achievement. So, based on correlation

results, there is a strong statistical relationship

between independent variables and dependent

variable. The results and findings of path analysis also

show that social capital in family (with 0.43 direct

effect coefficient and 0.26 indirect effect coefficient),

and social capital outside the family (with 0.31 direct

effect coefficient and 0.11 indirect effect coefficient),

have meaningful impacts, both directly and indirectly,

on dependent variable. Also, the finding of path

analysis shows that achievement motivation is an

intermediate variable.

The results of this research imply that the majority of students with high educational achievement also have a high level of family social capital (social capital within the family and social capital outside of the family). There seems to be a direct correlation between educational achievement and social capital. Results show that, ever-increasing levels of social capital within the family leads to more achievement in children's education, and vice versa. Overall, the findings show a relatively strong relationship between social capital's effects on educational achievement in children. These results confirm the findings of Lichter and colleague (1994) and Teachman and colleagues (1996), as well as the study of Hung (2009) and some studies in other countries. Likewise, some result are consistent with previous studies in Iran, including the study of Mehri (2005), Salarzadeh and Mahbobi (2009), Noghni and colleagues (2012).

Keywords: Social Capital, Educational Achievement, Achievement Motivation, Females’ Students

Journal of Applied Sociology, 26th Year, Vol. 59, No. 3, Autumn 2015 34

Refrences Biyabangard, E. (2005) “Relationship between Self-

Esteem, Achievement Motivation, and Academic Achievement among high Schools at Third Grade Level in Tehran”, Psychological Studies, vol. 1, No. 4&5, p 131-144.

Boisjoly, J. & Duncan, J. & Hofferth,.S.(1995) "Acces To Social Capital”, Jornal of Family. Issues, No. 16, p 609-631.

Bourdieu, P. (2001) Practical Reason: On the Theory of Action. Translated by: Mardiha, M. Tehran: Naghsh and Negar Publications.

Bullen, P. & Onyx, J. (2002) "Mesuring Social Capital in Five Communites in NSW". Journal of Applied Behavior Science, Vol 36, No. 1, P 23-42.

Chalabi, M. (1990) Sociology of Order. Tehran: Ney Publications.

Cochrane, M. & Dean, C. (1991) "Home -School Relations and the Empowerment Process”. The Elementary School Journal, No. 91, p 261-269.

Coleman, J.S. (1988) "Social Capital in the Creation of Human Capital". The American Journal of Sociology, No. 94, p 95-120.

Coleman, J. S. (1998) Foundation of Social Theory, Translated by Manocher Sabori, Tehran: Ney Publication.

Fukuyama, F. (1997) the End of Order, Translated by: Gholamabbas Tevasoli, Tehran: Jameh Iranian Publications.

Hogan, M.J. (2003) "Social Capital: Potential in Family Social Sciences". The Journal of Socio-Economics, Vol. 30, p 151-155.

Huang, L. (2009) "Social Capital and Student Achievement in Norwegion Secondary Schools". Learning and Individual Differences, No. 19, p 320-325.

Imani, Jajromi, H. (2001) "Social Capital and Urban Management." The Journal of Urban Management, vol. 7, p 10-45.

Kiamarsi, A. and Momeni, S. (2012) "A Survey of The Relationship Between Social Capital and Happiness and Academic Achievement in Female Students." The Journal of Psychology of School, vol. 2(1), p 119-130.

Mehri, K. (2005) "The Effect of Social Capital on Educational Achievement in Tehran." The Journal of Family and Research, vol. 2 (2), p 104-127.

Meier, A. (1999) "Social Capital and School Achievement among Adolescent". University of Wisconsin, No. 99, p 1-60.

Noghani, M. (2002) "Sociological analysis of Success in Higher Education", Master's Thesis in Sociology, Shiraz University.

Noghani, M. and Ahanchian, M. R. and Rafie, M. T. (2012-2013) "The Impact of Economic, Social, and Cultural Capitals on Success in University Entrance Examination." The Journal of Sociology of Education, vol. 1(1), p 191-218.

Portess, A. (1998) "Social Capital: Its Origins and Applications in Modern Sociology". Annual Review of Sociology, No. 24, p 1-24.

Salarzadeh, N. and Mahbobi, R. (2009) "The Role of Social Capital and Socio-Economic Status in Academic Achievement among Uremia Pre-University Students." The Journal of Social Science, vol. 47, p 229-271.

Samii, Z. (2000) The Study Effect of Social, Economic and Cultural Capital of Family on the Educational and Career Success of Children in Families on Tehran, Master's Thesis in Sociology, Alzahra University.

Sharepour, M. (2004) "Dimensions and Functions of Social Capital and Consequences of Erosion." In Group of authors (2004) Social Problems of Iran. Tehran: Payamenoor University Publications.

Smith, M.H. (2003) "Family Cheracteristics, Social Capital and College Attendance". Unpublished Dissertation, Department of Sociology, University of Florida.

Stone, W. (2001) "Measuring Social Capital". Austalian Institute of Family Studies, No. 24, p 140-170.

Yousefi, A. and Ghassemi, Gh. and Firouznia, S. (2009) "The Relationship between Academic Motivation and Academic Achievement in Medical Students of Isfahan University of Medical Sciences." Iranian Journal of Medical Education, vol. 9(1), p 79-85.

Woolcok, M. & Narayan, D. (2000) "Social Capital: Implication for Development Theory, Research and Policy". The World Bank Research Observer, Vol. 15, No. 2, p 225-249.

شناسي كاربردي جامعه

4951اييز پ ،سوم ، شماره(95)، شماره پياپي ششمسال بيست و

93/7/4959 :تاريخ پذيرش 5/2/4959 :تاريخ دريافت

472-464 صص

تحصیلی فرزندان موفقیتمیزان سرمایه اجتماعی خانواده با رابطه شناختی تبیین جامعه

ايران نور، تهران، گروه علوم اجتماعي، دانشگاه پيام ،استاديار ،حسین کردی

نور مركز تهران شناسي دانشگاه پيام كارشناس ارشد جامعه ،شهربانو غضنفری

چکیده

جامعه مورد مطالعه . موفقيت تحصيلي فرزندان صورت گرفته است رابطه بين سرمايه اجتماعي خانواده و پژوهش حاضر به منظور تبيين

حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران به شيوه . ساري مركز استان مازندران هستند هاي شهر آموزان دختر سال سوم دبيرستان دانش

ها، پرسشنامه بود كه توسط روش پژوهش پيمايشي و ابزار گردآوري داده. افراد گزينش شدندنفر برآورد و 926 اي به تعداد گيري طبقه نمونه

مطلوب و سرمايه آموزان نسبتاً هاي پژوهش موفقيت تحصيلي اين گروه از دانش برحسب يافته .آموزان و والدين آنان پاسخ داده شد دانش

دهد، سرمايه همچنين مطالعه ارتباط بين متغيرها نشان مي. نسبي باال بوده استطور هاجتماعي خانواده آنان و انگيزش پيشرفت فرزندان ب

بر موفقيت تحصيلي، سپس سرمايه اجتماعي بيرون ( β=19/3) ثير گذاريأدر رتبه اول ت( ارتباطات درون خانوادگي)اجتماعي درون خانواده

ثر بر موفقيت تحصيلي فرزندان است و نيز انگيزش پيشرفت به مثابه يک ؤحائز رتبه بعدي م β=94/3 با( ارتباطات بيرون خانوادگي)خانواده

.دار است عامل واسط در رابطه بين سرمايه اجتماعي خانواده با موفقيت تحصيلي فرزندان معني

.آموزان دختر سرمايه اجتماعي، موفقيت تحصيلي، انگيزش پيشرفت، دانش :ها هوازکلید

.

35444747991: نويسنده مسوول Email: [email protected]

4951پاييز ، سوم ، شماره(95)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 462

لهأمقدمه و طرح مس

مدرسهه دو نههادي هسهتند كهه در ارتبهاط مسهتقيم بها ده وخانوا

اهميت خانواده در زندگي فرزندان و اهميت عملكهرد . اند كودكان

آموزشي در سرنوشت زندگي آينده آنان بركسهي پوشهيده نيسهت

لذا شناخت رابطه بين وضهعيت خهانواده و يهادگيري در مدرسهه

. فرزندان از اهميت بسزايي برخوردار است

كميهت و نيهز و آنوابط حهاكم در خهانواده و كيفيهت نوع ر

هها بيهرون از خهانواده با افراد و شبكه روابط هر خانواده كيفيت

شناسهي از كند كه در ادبيات جامعه ايجاد شبكه روابط اجتماعي مي

ترديد ايهن بي. شود آن به عنوان سرمايه اجتماعي خانواده تلقي مي

در تعلهيم و تربيهت فرزنهدان سرمايه فراهم شده در ههر خهانواده

با اذعان به اين نكته مهم كه نهاد آموزش و پرورش به . است مؤثر

تنهايي عامل موفقيت يا عدم موفقيت تحصهيلي كودكهان نيسهت،

رسههد در عملكههرد تحصههيلي فرزنههدان نقههش بلكههه بههه نظههر مههي

هاي خانواده از جمله سرمايه اجتماعي آن نبايد از نظر دور ويژگي

ها با اين سهرمايه و تبيهين نقهش د لذا آشنا كردن خانوادهداشته شو

. آن در موفقيت تحصيلي فرزندان هر جامعه اهميت بسزايي دارد

هها در پژوهش حاضر با توجه به اهميت و نقشى كه خانواده

دارند، چگونگي رابطهه بهين ميهزان تحصيلى فرزندان موفقيت در

فرزنهدان مهورد سرمايه اجتمهاعي خهانواده و موفقيهت تحصهيلي

بررسي قرار گرفته است لذا پرسش اصلي اين پژوهش اين اسهت

ساز و كار رابطه بهين سهرمايه اجتمهاعي خهانواده و موفقيهت : كه

كهه ايهن رابطهه از ابعهاد تحصيلي فرزندان چگونهه اسهتو و ايهن

مختلف درون خانوادگي و بيرون خانوادگي چگونه قابهل تبيهين و

تحليل استو

( مبانی نظری) هشادبیات پژو

سرمايه اجتماعي مجموعهه منهابب بهالقوه و بهالفعلي اسهت كهه بها

وجهود ه ها ب هاي اجتماعي كنشگران و سازمان عضويت در شبكه

به عبارتي شهامل روابهط مبتنهي بهر اعتمهاد و بهده بسهتان . آيد مي

. (43:4909پهور، شهارع )هاي اجتماعي است در شبكه( معامله به مثل)

تعريف سرمايه اجتمهاعي برحسهب ماهيهت و بهه به جاي 4كلمن

طور كلهي محتهواي آن، بهه كهاركرد آن توجهه دارد كهه داراي دو

اي از سههاخت اجتمههاعي اسههت و ماننههد جنبههه: ويژگههي اسههت

هاي معينهي هاي ديگر سرمايه مولد است و دستيابي به هدف شكل

(.162:4977كلمن، ) كند را تسهيل مي

و ( 4554) 2ر ديهدگاه زتومكها منظور از سهرمايه اجتمهاعي د

اي در ابعهاد سياسهي، اجتمهاعي، ههاي رابطهه گزينه( 4553)كلمن

فرهنگي و اقتصادي براي يک موضب اجتماعي در شهبكه تعهاملي

هاي هكننده يک موضب اجتماعي، گزين جامعه است لذا براي اشغال

اي باشند كهه در روابهط توانند سرمايه بالقوه اي آن موضب مي رابطه

شهوند جتماعي تبديل به ذخاير قدرت، ثروت، نفوذ و معرفت ميا (. 90: 4979چلبي، )

ههها و روابههط در سههرمايه اجتمههاعي بههراي بورديههو موقعيههت

هها، هاي اجتماعي است كه دسترسهي بهه فرصهت ها و شبكه گروه

اطالعات، منابب مادي و موقعيت اجتماعي را بهراي افهراد افهزايش

به نظر پوتنام سرمايه اجتماعي آن دسهته . (94: 4903بورديو، )دهد مي

هاي سازمان اجتماعي است كه هماهنگي و همكهاري را از ويژگي

از . (23-24: 4903ايماني جهاجرمي، )كند براي منفعت متقابل تسهيل مي

نظههر فوكويامهها سههرمايه اجتمههاعي عبههارت اسههت از هنجارهههاي

نفر را تشهوي اي كه همكاري ميان دو يا چند جا افتاده غيررسمي

.(49:4975فوكوياما، )كند مي

به تعبير بولن و اونهيكس سهرمايه اجتمهاعي از بهين ههزاران

,Bullen & Onyex)وجود آمده اسهت كنش متقابل هر روز مردم به

اي اسهت كند كه سرمايه اجتماعي درجهه هال اشاره مي. (25 :2000

مبتنهي بهر اي متناسب بر اساس روابهط كه مردم قانونا در مجموعه

. (Hogan, 2003 : 158)متقابل چند جانبه پيوند دارنهد تأثيراعتماد و

ههايي تعريهف و ولكاك سهرمايه اجتمهاعي را هنجارهها و شهبكه

نمايهد كند كه كنش جمعي را براي منهافب متقابهل تسههيل مهي مي

((Portess, 1998: 18.

1 Coleman 2 Sztompka

شناختي رابطه ميزان سرمايه اجتماعي خانواده با موفقيت تحصيلي فرزندان تبيين جامعه

469

سرمایه اجتماعی خانواده

اعي اسهت كهه در ايجهاد سهرمايه خانواده از عمده نهادهاي اجتمه

بهه تعبيهر لهوري سهرمايه اجتمهاعي . اجتماعي نقش اساسهي دارد

. مجموعه منابعي است كه در ذات روابهط خهانوادگي وجهود دارد

براي كودكان و نوجوانان در رشهد تواند مزيت مهمي اين منابب مي

. (195: 4977كلمن، )شان باشد سرمايه انساني

دهنده شهبكه يه اجتماعي خانواده نشاندر ديدگاه كلمن سرما

,Coleman) روابههط اجتمههاعي بههين افههراد بههال و كودكههان اسههت

كه براي تربيت فرزند در سه جنبه از ساختار اجتمهاعي (1988:111

فرزندان، دوم رابطه بهين يكي شدت روابط والدين و. كاركرد دارد

اسهتمرار دو بزرگسال كه با همديگر و با فرزند خود دارند و سوم

سههرمايه . (Smith, 2003:107)ايهن سههاختار در طههول زمههان اسههت

. هها نقهش اساسهي دارد اجتماعي خانواده در توسهعه و رفهاه بچهه

هايي كه تک والدي هستند و يا داراي تعداد زيادي خهواهر و بچه

بهااليي ( جابجايي محل مسكوني)برادر هستند و يا تحرك مكاني

.Boisjoly & et al)ي دارنههد دارنههد، سههرمايه اجتمههاعي كمتههر

1995:609.)

براي سرمايه اجتماعي خانواده ابعهاد ( 4555)مكانيل و رالف

بحث بين والدين و فرزنهدان، نظهارت : اند مختلفي را پيشنهاد كرده

بر امور تحصيلي فرزنهدان، توجهه و مشهغوليت والهدين در امهور

ن جملهه مربوط به والدين كودكان و معلمان فرزندان خهويش از آ

اسههتفون و سههاالزار خههاطر نشههان . (Meier, 1999:24-25)هسههتند

اند كه سرمايه اجتماعي خانواده عمدتاً در روابط بين فهردي ساخته

و كههارگزاراني از قبيههل ( فرزنههدان -والههدين)در درون خههانواده

ههها و آموزگههاران، مشههاوران، سههاير والههدين، دوسههتان همكالسههي

گزاران منهابب انسهاني ارزشهمندي را همكاران وجود دارد، اين كار

هاي تحصيلي، مشاوره تحصيلي در اختيار دارنهد به شكل حمايت

,Meier)آموزان نقهش اساسهي دارد كه در موفقيت تحصيلي دانش

1999: 45-50 .)

كلمن دو نوع سهرمايه اجتمهاعي خهانواده را از ههم تفكيهک

اعي خهار سرمايه اجتماعي در داخل خانه و سرمايه اجتم. كند مي

از خانواده سرمايه اجتماعي داخل خانواده شامل زماني اسهت كهه

ارتباطهات درون )گذراننهد هايشهان مهي والدين با يكديگر و بچهه

از همههين رو سههرمايه اجتمههاعي درون خههانواده شههامل (. خههانواده

هاي اجتماعي و روابط بين والهدين و فرزندانشهان هنجارها، شبكه

پهذيري بسهيار وصهاً در دوران جامعهه است كه براي فرزندان خص

گهذاري در ايهن سهرمايه اجتمهاعي از طريه سهرمايه . گرانبهاست

ههاي كنش متقابل بين افراد خانواده و با ايجاد فرصت براي كهنش

. شهود ها و مدت زمان كنش ظاهر مي بين شخصي و فراواني كنش

كنهد و از حضهور فيزيكهي فرزندان تأكيد مي -او بر روابط والدين

والدين در خانواده و رسهيدگي بهه فرزنهدان بهه عنهوان شهاخص

چنهين روابهط . (Coleman, 1988:118) نمايد گيري استفاده مي اندازه

هاي موجود در محهيط دهد تا سرمايه متقابلي به فرزندان اجازه مي

كهه ( مهرتبط )هاي وابسته خانه را به سرمايه انساني يا ساير سرمايه

، (Smith, 2003:107) شهود، منتقهل كننهد ميمنجر به بهبود شرايط

است كهه بنابراين، سرمايه اجتماعي درون خانواده مكانيسم مهمي

از طري آن انتظارات تحصيلي والدين به فرزنهدان انتقهال يافتهه و

:Meier, 1999) دههد قرار مي تأثيرانتظارات تحصيلي آنها را تحت

2 .)

وابط خهار از خانهه در سرمايه اجتماعي بيرون خانواده به ر

هها تر را مورد نظر دارد كه شامل ارتباط با گهروه درون اجتماع كلي

و نهادها از جمله اقوام و خويشاوندان و همسهايگان و ارتبهاط بها

:Boisjoly & et al.1995) والن مدرسهه اسهت ؤاولياء و مربيان و مس

كيهد أت نيهز كلمن به اهميت سرمايه اجتماعي بيرون خهانواده .(609

اين سرمايه به شبكه اجتماعي خهانواده در اجتمهاع و . نموده است

رابطههه آن بهها سههاير نهادههها و اعضههاي جامعههه از قبيههل مههدارس،

كند كه تمهاس او بيان مي. هاي اجتماعي و غيره اشاره دارد سازمان

توانهد بهه اش مهي بين كودك و خانواده، دوستان، جامعه و مدرسه

.(Meier, 1999: 6)يي تبديل شود دستاوردهاي آكادميک باال

مير، با تكيه بر تعدادي از مطالعات نشان داده است كه رابطهه

ها با ارتباط مابين خهانواده و مثبتي بين دستاوردهاي تحصيلي بچه

ههاي اوليهاء و مالقهات مدرسه مثل حضور در رخدادهاي مدرسه،

:Meier, 1999)مربيان يا عضويت در جلسات مدرسه، وجود دارد

هاي همسهايگي را در تقويهت سهرمايه همچنين پوتنام، شبكه .(45


. (Stone, 2001:168)دانهد مهي مؤثراجتماعي بيرون خانواده مفيد و

هها از جملهه لذا روابط و عضهويت گروههي و انجمنهي خهانواده

و مربيان مدرسه و شوراي مدرسه كهه روابهط چههره ءانجمن اوليا

داشههت، باعهث افههزايش سههرمايه بهه چهههره را بهه دنبههال خواههد

گردد كه نهايتهاً منجهر بهه موفقيهت اجتماعي خانواده و مدرسه مي

.(Cochran, 2001:261-266). شود تحصيلي فرزندان مي

همچنهين درديهدگاه كلمهن فروبسهتگي صهورتي از سههرمايه

اجتماعي بيرون خانوادگي است كه از طريه شهناخت والهدين از

. شههود ن آنههها خلهه و ايجههاد مههيدوسههتان فرزندانشههان و والههدي

مهوز آ نسلي بيانگر اين است كه والدين يک دانهش فروبستگي بين

اسهاس ايهن بهر . با والدين دوستان او ارتباط و تعامل داشته باشند

شان باالتر است در مقايسهه آموزاني كه فروبستگي بين نسلي دانش

اسهت، تر شان پايين نسلي آموزاني كه سطح فروبستگي بين با دانش

(. :Bullen & Onyx, 2002 58-52)عملكرد تحصيلي بهتري دارند

ههاي طرف ديگر مطالعات نشهان داده اسهت كهه ويژگهي از

ثيرگذاري بهر انگيهزه پيشهرفت برموفقيهت تحصهيلي أت خانواده با

به نقل از يوسفي، قاسمي و فيروزنيها، Massali, 2007) است مؤثرفرزندان

، انگيزه سهاختاري چنهدوجهي اسهت ازديدگاه آموزشي .(04:4900

Mohamadi, 2006) كه بايادگيري وپيشرفت تحصيلي مرتبط اسهت

بسياري از علمهاي تعلهيم . (03:4900به نقل از يوسفي، قاسمي و فيروزنيا،

تربيت ضرورت توجه به انگيزش در تعليم وتربيت را بهه دليهل و

بهه نقهل Shahraray, 2007) اند آن با يادگيري متذكر شدهمؤثرارتباط

.(03:4900از يوسفي، قاسمي و فيروزنيا،

نظريهه نيهاز "بر اسهاس "همبستگي-مقطعي"در يک مطالعه

چگونگي رابطه بهين انگيهزه پيشهرفت تحصهيلي بها "به پيشرفت

هها نشهان موفقيت تحصيلي مورد مطالعه قرار گرفته است كهه داده

دارد وددهد بين اين دوسازه رابطهه بسهيار قهوي و مثبهت وجه مي

(Massali, 2007 ،75:4900به نقل از يوسفي، قاسمي و فيروزنيا).

پیشینه تحقیق

ههاي آمريكها بها عنهوان كلمن در تحقي خهود در دبيرسهتان

به مطالعه ميهزان "نقش سرمايه اجتماعي در ايجاد سرمايه انساني"

. آمهوزان ايهن كشهور پرداخهت موفقيت تحصيلي تعدادي از دانش

هها و اين بود كه سرمايه اجتمهاعي متفهاوت خهانواده پيش فرض ا

سطوح مختلف سرمايه اجتماعي قابل دسترسهي را بهراي كودكهان

دسهت آورد، زمهاني كهه هبر اساس نتايجي كهه او به . كند ايجاد مي

ها باالست، ميزان ترك تحصيل فرزنهدان سرمايه اجتماعي خانواده

جتمهاعي بهاالتر، به عبارت ديگهر سهرمايه ا . از مدرسه پايين است

.(Coleman, 1988:115-117)شود باعث ادامه تحصيل بيشتر مي

ا هه تحقيقات هوگان در مورد سهرمايه اجتمهاعي در خهانواده

آمهوز بها نشان داده است كه تعامالت والدين و فرزنهدان و دانهش

خويشاوندان و ساير آشنايان به عنوان يكي از اشكال مهم سهرمايه

هههاي تحصههيلي در عملكههرد و پيشههرفت اجتمههاعي نقههش مهمههي

طههي ( 4551)ليچههر و ديگههران . (59: 4904نوغههاني، )فرزنههدان دارد

تحقيقات خود نشان دادند كه دارايي كودك از سهرمايه اجتمهاعي

دههد خانواده و جامعه، احتمال ترك تحصهيل وي را كهاهش مهي (.216: 4900به نقل از ساالرزاده و محبوبي، 0: 4902شريفيان ثاني، )

( 4556) در پژوهشي كهه توسهط تهيچمن و كهاروي و پها

انجام شده است، آنها دريافتند كهه حتهي اگهر والهديني بهه مقهدار

زيادي سرمايه انساني و اقتصادي داشته باشند امها ذخيهره سهرمايه

آنها كهم باشهد، فرزنهدان ( بيروني -دروني) اجتماعي و خانوادگي

سرمايه والدين خود نخواهنهد آنها قادر به دستيابي به ديگر اشكال

: آنها سرمايه اجتماعي را در سه گروه مختلف بهه كهار بردنهد . بود

تعهداد -9 ؛ارتبهاط بها اجتمهاع -2 ؛پويايي و تحرك خهانواده -4

در نهايت مسهخص شهد ههر سهه . دفعات تغيير مدرسه يک بچه

,Smith)هها دارد التحصهيل شهدن بچهه عامل اثر بهارزي بهر فهار

اي باعنوان سرمايه اجتمهاعي و موفقعيهت هانگ مطالعه. (2003:87

آمهوزان در نهروص صهورت داد كهه در آن سهرمايه تحصيلي دانش

اجتماعي در خانه و مدرسهه سهنجش شهد و رابطهه آن بها ميهزان

دههد موفقعيت تحصيلي مورد بررسي قرار گرفت، نتايج نشان مهي

ت تحصهيلي دار بين سرمايه اجتماعي و موفقي ارتباط مثبت و معني

.Hung, 2009:320))آموزان وجود دارد دانش

كهه در كند، چنان ييد ميأمطالعات در ايران هم نتايج فوق را ت

هاي فرهنگي، سرمايه تأثيربررسي »پژوهش زهره سميعي با عنوان

اجتماعي، اقتصادي خانواده بر روي موفقيهت تحصهيلي و شهغلي

داري بهين سهرمايه عنهي دهد ارتبهاط م نشان مي« فرزندان در تهران


469

اجتمههاعي و موفقيههت تحصههيلي و شههغلي فرزنههدان وجههود دارد

در تحقيقي كه جامعهه آمهاري آن را ( 4901) مهري .(4975سميعي، )

هاي شهر تهران تشكليل دادند، به اين نتيجه آموزان دبيرستان دانش

دست يافت كهه سهرمايه اجتمهاعي والهدين و فرزنهدان تغييهرات

.كند هرچند نا چيز است ا تبيين ميموفقيت تحصيلي ر

با نمونه آماري شهامل ( 4900)پژوهش ساالرزاده و محبوبي

آموز پيش دانشگاهي شهر اروميه نشهان داده اسهت كهه دانش 903

آمهوزان بين سهرمايه اجتمهاعي و موفقيهت تحصهيلي ايهن دانهش

همبستگي مثبت و بسهيار ضهعيفي وجهود دارد ولهي نتهايج قابهل

( 4953)نوغاني، آهنچيان و رفيعهي . ه آماري نيستتعميم به جامع

در تحقيقي با ههدف تعيهين سههم سهرمايه اجتمهاعي، اقتصهادي،

فرهنگي در احتمال موفقعيت داوطلبان آزمون سراسهري دانشهگاه

در شهر اصفهان به اين نتايج رسهيدند كهه در كنهار 4905در سال

صادي، فرهنگي اي، متغيرهاي سرمايه اجتماعي، اقت متغيرهاي زمينه

. سهم معناداري در احتمال موفقيت داوطلبان دارند

در پژوهشهي رابطهه بهين سهرمايه ( 4952)كيامرثي و مومني

آمهوزان دختهر اجتماعي و شادكامي با پيشرفت تحصيلي در دانش

دبيرستاني در شهر اردبيل مورد بررسي قهرار دادنهد، نتهايج نشهان

ا پيشهرفت تحصهيلي رابطهه دهد سرمايه اجتماعي و شادكامي ب مي

دار، دارند كه سهم سرمايه اجتماعي بيشتر از شهادكامي مثبت معني

.تبيين شده است

چارچوب نظری و مدل مفهومی پژوهش

با عنايت بهه مجموعهه مبهاني نظهري، متغيهر سهرمايه اجتمهاعي

آمهوزان خانواده به عنوان مبناي تحليهل موفقيهت تحصهيلي دانهش

كلمن با اسهتفاده از مفههوم . خاب شده استسال سوم دبيرستان انت

هها در سرمايه اجتماعي سعي در شناخت نقش هنجارهها و ارزش

هاي اجتماعي داشت تا از اين طري بتوانهد داخل خانواده يا شبكه

ايهن بهود پيش فهرض او . هاي انساني شود موجب تقويت سرمايه

يه ها، سهطوح مختلهف سهرما كه سرمايه اجتماعي متفاوت خانواده

,Coleman)كنهد اجتماعي قابل دسترسي را براي كودكان ايجاد مي

1988:100) .

كلمن، دو نوع سرمايه اجتمهاعي خهانواده را از ههم تفكيهک

ارتباطههات درون ) سههرمايه اجتمههاعي در داخههل خانههه . كنههد مههي

ارتباطهات بهرون ) و سرمايه اجتماعي خهار از خانهه ( خانوادگي

داخل خانواده شامل زماني است كهه سرمايه اجتماعي (. خانوادگي

او بهر روابهط . گذراننهد هايشهان مهي والدين با يكديگر و بها بچهه

كنهد و از حضهور فيزيكهي والهدين در كيد ميأفرزندان ت -والدين

گيهري خانواده و رسيدگي به فرزندان بهه عنهوان شهاخص انهدازه

سرمايه اجتماعي درون خهانواده، مكانيسهم مهمهي . كند استفاده مي

است كه از طري آن، انتظارات تحصيلي والدين به فرزندان انتقال

از . دههد قهرار مهي تأثيريابد و انتظارات تحصيلي آنها را تحت مي

گهذاري در ديدگاه كلمن اين سرمايه اجتمهاعي از طريه سهرمايه

ههاي كنش متقابل بين افراد خانواده و با ايجاد فرصت براي كهنش

شهود ها و مدت زمان آنها ظاهر مهي بين شخصي و فراواني كنش

(Coleman, 1988:118). كيهد أكلمن به اهميت سرمايه اجتماعي بيرون خهانواده نيهز ت

اين سرمايه به شبكه اجتماعي خهانواده در اجتمهاع و . نموده است

رابطه آن با سهاير نهادههاي و اعضهاي اجتمهاع از قبيهل مهدارس،

كه شهامل تعهامالت بها هاي اجتماعي و جز آن اشاره دارد سازمان

. اقوام وخويشاوندان و همسايگان و اولياء و مربيان مدرسهه اسهت

آمهوز و خهانواده، دوسهتان، او معتقد است كه تمهاس بهين دانهش

تواند بهه دسهتاوردهاي تحصهيلي بزرگهي اش مي جامعه و مدرسه

. (:Bullen & Onyx, 2002 58-52)منجر شود

ههاي ويژگهي سهت كهه از طرف ديگر مطالعات نشهان داده ا

سرمايه اجتماعي خهانواده از طريه سهاز و كهار خانواده از جمله

ارتباط با انگيزه پيشرفت در افراد بهر موفقيهت تحصهيلي فرزنهدان

رسهد سهرمايه اجتمهاعي خهانواده است لذا به نظهر مهي مؤثرآنان

بهر ( بها واسهطه انگيهزه پيشهرفت )طور مستقيم و غيهر مسهتقيم به

در مجمهوع بها . گهذارد ثير مهي أآمهوزان ته انشموفقيت تحصيلي د

هاي انجام شهده، مهدل مفههومي عنايت به مباني نظري و پژوهش

ذيل، براي مطالعه چگونگي ارتباط سهرمايه اجتمهاعي خهانواده بها

انگيزه پيشرفت و موفقيت تحصيلي، پيشهنهاد شهده اسهت كهه بها

.هاي اين پژوهش مورد آزمون قرار گرفته است داده


مدل مفهومی پژوهش -1مودارن

فرضیه اصلی پژوهش

بين سرمايه اجتماعي خانواده با موفقيت تحصيلي فرزندان رابطه

.وجود دارد

های اختصاصی فرضیه

به منظور بررسي فرضيه اصلي پژوهش و همچنين با توجه به

ل ارتباطات درون خانوادگي اين كه سرمايه اجتماعي خانواده شام

هاي فرعي ذيل، آزمون و ارتباطات بيرون خانوادگي است، فرضيه

:شوند مي

فرزندان بين ارتباطات درون خانوادگي با موفقيت تحصيلي -4

.رابطه وجود دارد

بين ارتباطات درون خانوادگي با انگيزش پيشرفت فرزندان -2


بين ارتباطات بيرون خانوادگي با موفقيت تحصيلي فرزندان -9

. رابطه وجود دارد

بين ارتباطات بيرون خانوادگي با انگيزش پيشرفت فرزندان -1


آموزان با موفقيت تحصيلي بين ميزان انگيزش پيشرفت دانش -9

.آنان رابطه وجود دارد

متغيرهاي ارتباطات درون ميزان تأثير و سهم هر يک از -6

خانوادگي و ارتباطات بيرون خانوادگي و انگيزش پيشرفت بر

.موفقيت تحصيلي فرزندان، متفاوت است

روش تحقیق

آوري بههراي جمههب. پههژوهش حاضههر بههه روش، پيمايشههي اسههت

هههاي پههژوهش از پرسشههنامه سههرمايه اجتمههاعي خههانواده كههه داده

انههد، اسههتفاده شههده هآمههوزان بههود پاسههخگوي آن والههدين دانههش

آمههوزان بههه دسههت اسههت و ميههانگين معههدل بهها سههؤال از دانههش

بههه منظههور تعيههين روايههي پرسشههنامه بهها صههاحبنظران و . آمههد

هههاي الزم انجههام شههد و سههپس بهها ن ديگههر مشههورتامتخصصهه

اسههتفاده از نظههرات اصههالحي آنههان، پرسشههنامه در بههين جامعههه

منظههور آمههاري پههژوهش تكميههل شههده اسههت، در ايههن پههژوهش

از سههرمايه اجتمههاعي خههانواده شههامل سههرمايه اجتمههاعي درون

و سهههرمايه بيهههرون ( ارتباطهههات درون خهههانوادگي )خهههانواده

اسههت كههه در جههدول ( ارتباطههات بيههرون خههانوادگي ) خههانواده

اي ههاي هركهدام بهه طهور جداگانهه ها و معهرف لفهؤزير، ابعاد، م

4انوولكهههاك و نارايههه( 1988) بههها الههههام از ديهههدگاه كلمهههن

نشان داده شده است

1 Woolcok and Narayan

درون خانوادگی ارتباطات

انگیزه پیشرفت

موفقیت تحصیلی

ارتباطات بیرون خانوادگی

دهاجتماعی خانوا سرمایه


467

خانواده های سرمایه اجتماعی لفهؤابعاد و م -1جدول

تعریف عملیاتی متغیرها ها لفهؤم ابعاد مفهومضریب

(آلفا)پایایی

سرمايه اجتماعي خانواده

ارتباطات خانوادگي درون

ارتباطات تعامالت بين والدين و فرزندان

04/3

تعامالت بين والدين

ساختار

حضور فيزيكي والدين در خانواده تعداد فرزندان

تركيب متفاوت والدين

تحرك خانواده

اعتماد فردي اعتماد

مشورت، همفكري در انجام كارها همكاري

ارتباطات خانوادگيبيرون

ارتباطات

ارتباط با خويشاوندان

70/3

ارتباط با همسايگان والن و معلمان مدرسهؤآموز با مستباط دانشار

والن و انجمن اولياء و مربيان مدرسهؤارتباط والدين با معلم، مس

ارتباط با والدين دوستان فرزندان

ساختار

ميزان شناخت والدين از دوستان فرزندانشان

ميزان شناخت از همسايگان

تعداد اقوام و خويشاوندان

تعداد دوستان فرزندان

اعتماد والن مدرسهؤمعلم و مسميزان اعتماد به

هاميزان اعتماد به اقوام و همسايه ميزان اعتماد به سازمانها

همكاري

باور و اعتقاد والدين به همكاري و كار گروهي عضويت فرزندان در انجمن

عضويت والدين در انجمن

77/3 كل

گيري اين متغير از پاسخگويان براي اندازه: موفقيت تحصيلي

خواسته شد تا معدل سال قبل و ترم قبلي خود را ( آموزان دانش)

ميانگين آن، عددي كه به . بيان نمايند( 53-54سال تحصيلي)

دست آمده است به عنوان معدل كل يا همان موفقيت تحصيلي

. آيد به حساب مي

در اين پژوهش، از پرسشنامه استاندارد : فتانگيزش پيشر

اي پرسش چهار گزينه 25كه داراي (Hermens, 1970)هرمنس

متغير انگيزش پيشرفت، گيري و سنجش است، براي اندازه

ييد اعتبار آزمون، روش اعتبار أهرمنس براي ت. استفاده شده است

و (497: 4901به نقل از بيانگرد، 4975هومن، )محتوا را به كار گرفت

ييد قرار أت مورد 79/3در پژوهش حاضر ميزان پايايي آن با آلفاي

. گرفته است

آموزان دختر سال سوم نمونه آماري پژوهش دانش جامعه و

هاي شهر ساري و والدين آنها از مركز استان مازندران به دبيرستان

ها انتخاب دليل اهميت اين سال تحصيلي در ورود به دانشگاه

. كه در جدول زير نمايش داده شده استشدند


جامعه و تعداد نمونه آماری به تفکیک رشته تحصیلی -2جدول

رشته تحصیلی تعداد مدارس نوع مدارس جنس جامعه آماری آموزان تعداد دانش

نمونه جامعه

23 دولتي دختر آموز دانش 57 619 رياضي فيزيک 446 767 علوم تجربي

449 710 نسانيعلوم ا 926 2463 كل آموز مطاب جدول باال تمامي والدين دانش

های تحقیق یافته های موردمطالعهتوصیف متغیر -الف

موفقیت تحصیلی -1

(بر حسب معدل) وضعیت کلی متغیر موفقیت تحصیلی -3جدول

میانگین معدل درصد فراوانی (موفقیت تحصیلی)میزان معدل

2/24 65 (ضعيف) 49-4/49

4/47 9/94 432 (متوسط) 4/49 -47 9/17 499 (خوب) 59/45-4/47 433 926 جمب

شهود در حهدود طوري كه در جدول فوق مشاهده مهي همان

از انهد و تقريبهاً داشهته 4/47 -59/45نيمي از پاسخگويان، معهدل نهد و در مقابهل ا موفقيت تحصيلي خوب و بااليي برخوردار بهوده

ضمن . اند صد از آنها نيز موفقيت تحصيلي؛ متوسط داشتهدر 9/94درصد از آنهها، پيشهرفت تحصهيلي؛ در حهد ضهعيف، 2/24آنكه

باال بودن ميهانگين معهدل نمهرات نكته مورد توجه نسبتاً. اند داشته

. تحصيلي فرزندان است سرمایه اجتماعی خانواده و انگیزش پیشرفت -2

یه اجتماعی خانواده وانگیزه پیشرفتوضعیت کلی سرما -4جدول

انحراف معیار میانگین نمره حداکثر نمره حداقل شرح

24/44 60 51 93 ( كل) سرمايه اجتماعي خانواده

9/9 99 10 26 ارتباطات اجتماعي درون خانوادگي

4/9 99 16 21 ارتباطات اجتماعي بيرون خانوادگي

2/6 91 10 22 انگيزش پيشرفت

دهد كه متغيرههاي ارتباطهات اجتمهاعي نشان مي 1لجدودرون خههانوادگي و ارتباطههات اجتمههاعي بيههرون خههانوادگي از

مناسبي برخوردارند با ايهن توضهيح كهه متغيهر وضعيت نسبتاً

سرمايه اجتماعي درون خانوادگي از ميهانگين بهاالتري نسهبت

به متغير ارتباطات اجتماعي بيرون خانوادگي، برخهوردار بهوده

خانواده ( كل) نهايتاً اينكه متغير تركيبي سرمايه اجتماعي. است . بوده است 60 نيز داراي ميانگين

اين نتايج بيانگر آن است كه سهرمايه اجتمهاعي در ابعهاد

رتباطههات اجتمههاعي درون خههانوادگي و ارتباطههات اجتمههاعي ا

بيرون خانوادگي، از وضعيت خوب و مناسبي در بهين جامعهه


465

گهردد كهه همچنين مالحظه مهي . برخوردار است مورد مطالعهنكتهه مهورد . متغير انگيزش پيشرفت نيز وضعيت مطلوبي دارد

ها باال بهودن نسهبي ميهزان ميهانگين سهرمايه توجه در اين داده

اجتماعي خانواده و انگيزش پيشهرفت و همهراه بها بهاال بهودن

.باشد ميانگين معدل نمرات تحصيلي فرزندان مي

ها ادهتحلیل د -ب

به منظور سنجش نوع رابطه بين ابعاد متغير سهرمايه اجتمهاعي

بها ( درون خهانوادگي و بيهرون خهانوادگي ارتباطات)خانواده

آموزان، جدول زير انگيزش پيشرفت و موفقيت تحصيلي دانش .به نمايش گذاشته شده است

نتایج حاصل از آماره ضریب همبستگی -5جدول

Sig=p<0/01

درون ارتباطهات با استناد به نتايج جدول فوق بين متغيهر

داري خانوادگي بها موفقيهت تحصهيلي، رابطهه مثبهت و معنهي

عهد ب بنابراين هر انهدازه كهه سهرمايه اجتمهاعي از . وجود دارد

آموزان افهزايش يابهد، در بين دانش درون خانوادگي ارتباطاتهمچنين . يابد نيز افزايش ميآموزان در دانش موفقيت تحصيلي

درون خهانوادگي بها انگيهزش پيشهرفت، ارتباطهات بين متغير .شود داري مشاهده مي همبستگي و رابطه مثبت و معنيي بها بيهرون خهانوادگ ارتباطهات از ديگر سو بهين متغيهر

ييد شده اسهت و أداري ت موفقيت تحصيلي رابطه مثبت و معني

بيهرون خهانوادگي بها انگيهزش تحصهيلي، ارتباطاتبين متغير

طهور هداري وجود دارد و نيز ب همبستگي و رابطه مثبت و معنيبها موفقيهت تركيبي سرمايه اجتمهاعي خهانواده كلي بين متغير

ييهد أداري مهورد ت تحصيلي، همبستگي و رابطه مثبت و معنهي تركيبهي سهرمايه از ديگهر سهو بهين متغيهر . قرار گرفته اسهت

داري با انگيزش پيشرفت رابطه مثبت و معنياجتماعي خانواده

نيز متغير انگيزش پيشرفت بها موفقيهت تحصهيلي . وجود دارد .داري دارد رابطه مثبت و معني

تهأثير و سههم هريهک از بيني و تعيهين ميهزان جهت پيش

( موفقيههت تحصههيلي) متغيههر وابسههتهرهههاي مسههتقل بههر متغي

و 4گانهه تهوام ، از روش تحليهل رگرسهيون چنهد آموزان دانش

جدول زيهر، نتهايج حاصهل از .ه استاستفاده شدتحليل مسير

را نمهايش موفقيت تحصيلي تحليل رگرسيوني عوامل مؤثر بر

.دده ميدرون ارتباطهات ، متغيرههاي جهدول اساس نتايج ايهن بر

بهه و انگيزش پيشهرفت بيرون خانوادگي ارتباطاتوادگي، خانموفقيهت تحصهيلي را بهر متغيهر تأثيرترتيب بيشترين ضريب

اسهاس مقهدار ضهريب همبسهتگي ضهمن آنكهه بهر .اند داشته

اي بهين مجموعهه ، همبستگي آماري قهوي (=75/3R)چندگانه

وجهود ( موفقيهت تحصهيلي )متغيرهاي مستقل و متغير وابسته

درصههد از 62قههدار ضههريب تعيههين نيههز نشههانگر تبيههين م. دارد .استتغييرات متغير وابسته توسط مجموعه متغيرهاي مستقل

بههراي شههناخت جايگههاه و نقههش و اثههرات مسههتقيم و غيرمستقيم متغيرهاي مستقل بر متغيهر موفقيهت تحصهيلي بهر

اساس مدل نظري پژوهش، از روش تحليل مسير استفاده شده

درون دهد كهه متغيرههاي ارتباطهات مي نشان 7جدول . استهم به صورت مستقيم بيرون خانوادگي، و ارتباطات خانوادگي

موفقيههت )و هههم بههه صههورت غيرمسههتقيم بههر متغيههر وابسههته

اما متغير انگيزش پيشرفت با ضريب گذارند مي تأثير( تحصيلي

1 Enter

انگيزش پيشرفت موفقيت تحصيلي متغيرها

90/3 96/3 درون خانوادگي ارتباطات 92/3 91/3 بيرون خانوادگي ارتباطات

12/3 91/3 متغير تركيبي سرمايه اجتماعي خانواده 4 90/3 انگيزه پيشرفت


موفقيهت )مسهتقيم بهر متغيهر وابسهته تهأثير ، صرفا20/3ًمسير

طوري كه در مدل تحليهل مسهير بنابراين همان. ددار (تحصيليثيرپهذيري از متغيهر ارتباطهات أبا تشود، اين متغير مالحظه مي

بهه عنهوان يهک متغيهر واسهط عمهل درون و برون خانوادگي

.كند مي

موفقیت تحصیلیعوامل مؤثر بر چند گانه نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی -6جدول B SEB Beta t نام متغیر

59/9- 394/3 49/7 عدد ثابت

16/3 درون خانوادگي ارتباطات34/3

19/3

53/7

26/6 94/3 34/3 92/3 بيرون خانوادگي ارتباطات 46/9 20/3 34/3 45/3 انگيزش پيشرفت

34/3P< 29/95=F 62/3=2R 75/3=R

موفقیت تحصیلیؤثر بر نتایج حاصل از تحلیل مسیر عوامل م -7جدول

نام متغیر نوع تأثیر

کل غیرمستقیم مستقیم 65/3 26/3 19/3 درون خانوادگي ارتباطات 12/3 44/3 94/3 بيرون خانوادگي ارتباطات

20/3- 20/3 انگيزش پيشرفت

پژوهشمدل تحلیل مسیر -2نمودار

20/3

41/3

42/3

انگيزش پيشرفت

موفقيت تحصيلي

ارتباطات بيرون خانوادگي

19/3

94/3

44/3

ارتباطات درون

خانوادگی


474

نتیجه و بحث

پههذيري از تأثيرعههالوه بههر ،آمههوزان حصههيلي دانههشعملكههرد ت

نيهز هها سرمايه اجتماعي خانواده تأثيربسياري از عوامل، تحت

ح سهرمايه اجتمهاعي وبررسهي سهط پژوهش در اين .قرار دارد

بر خانواده گذار سرمايه اجتماعيتأثيرو همچنين ابعاد خانواده

ادي از تعهد دختر آموزان تحصيلي در ميان دانش ميزان موفقيت

.خته شدپردا ساريهاي شهر دبيرستان

آمهوزان از موفقيهت نتايج حاكي از آن است كه اكثر دانش

تحصيلي بااليي برخوردار هسهتند و ميهزان سهرمايه اجتمهاعي

اين گروه ( بيروني خانواده سرمايه اجتماعي دروني و)خانواده

ن دو رسد ارتباط مستقيم بهين ايه باالست لذا بنظر مي نيز نسبتاً

ههاي هايي ايهن داده متغير وجود دارد بنابراين در قالب فرضيه

دهند كه هر ها نشان مي يافته. توصيفي مورد آزمون قرار گرفتند

اندازه سرمايه اجتماعي درون خهانوادگي افهزايش يابهد ميهزان

شود همچنين بها افهزايش موفقيت تحصيلي فرزندان بيشتر مي

ميهزان موفقيهت تحصهيلي سرمايه اجتماعي بيرون خهانوادگي

ثير ميهزان سهرمايه أبا اين توضيح كه ت. شود فرزندان افزوده مي

.اجتماعي دروني از قدرت بيشتري برخوردار است

دههد كهه هاي ايهن پهژوهش نشهان مهي طور كلي يافته به

ثيرگهذار بهر أقهوي و ت سرمايه اجتماعي خانواده ارتبهاط نسهبتاً

ييهدي بهر أايهن نتهايج ت . ميزان موفقيت تحصيلي فرزندان دارد

و تيمچن و كاروي و ( 4551)هاي مطالعه ليچر و ديگران يافته

در ديگهر كشهورها ( 2335)و نيز مطالعهه هانهگ ( 4556)با

است و نيز برخي از مطالعات در ايران بها نتهايج ايهن تحقيه

و سهاالرزاده و ( 4901)همسو هستند، از جمله مطالعه مههري

(.4953)ني؛ آهنچيان و رفيعي و نوغا( 4900)محبوبي

دههد كهه از سوي ديگر نتايج پژوهش حاضر نشهان مهي

ثيرگهذاري بهر انگيهزش أارتباط درون و بيرون خهانوادگي بها ت

ايهن . گهردد پيشرفت موجب موفقيت تحصهيلي فرزنهدان مهي

,Massali)نتايج با مطالعه دانشهمندان حهوزه تعلهيم و تربيهت

ضيح كه متغير مذكور بر اساس همخواني دارد؛ با اين تو (2007

هاي تحليل مسير پژوهش حاضر به عنوان يک متغير نتايج داده

.كند واسط عمل مي

ييهدي بهر مهدل مفههومي أبنابراين نتهايج ايهن پهژوهش ت

طراحي شده است لهذا سهرمايه اجتمهاعي خهانواده در ايجهاد

پس جهاي . سرمايه انساني مطلوب نقش اساسي و بارزي دارد

زايش سرمايه اجتماعي خانواده در قالهب ارتباطهات دارد در اف

بيرون خانواده در چارچوب نهادهاي مدني از درون خانواده و

هها و تقويهت انجمهن اوليها و مدرسهه جمله آموزش خهانواده

.ي صورت گيردمؤثرهاي فعاليت

باتوجه به نتايج اين پژوهش كه با محدويت جغرافيايي و

نيهاز بهه پهژوهش درحهوزه جامعه نمونه صورت گرفته است،

تر و در سطح كشور با تنوع جغرافيايي و جامعهه آمهاري وسيب

تهر علمهي از جملهه مراكهز و حوزه وسهيب ( پسران) تر گسترده

شهود كهه بهديهي اسهت بها تهالش آموزش عالي احساس مهي

.گردد پژوهشگران اين عرصه ممكن مي

منابع

و مهديريت سهرمايه اجتمهاعي » .(4903) .ايماني جاجرمي، ح

.19-43ص ،7، شنشريه مديريت شهري، «شهري

: هها، تههران ، مرتضهي مهردي نظريه كنش .(4903) .بورديو، پ

.شارات نقش و نگارتان

رابطه ميان عزت نفس، انگيزه پيشهرفت »(. 4901). بيابانگرد، ا

آمهوزان سهال سهوم پيشرفت تحصهيلي در دانهش و

ي، شههناخت مطالعههات روان، «هههاي تهههران دبيرسههتان

، الزههرا شناسي، دانشگاه روان تربيتي و دانشكده علوم

.411-494ص، 9و 1، ش4دوره

.نشر ني: ، تهرانشناسي نظم جامعه .(4979) .چلبي، م

مقايسهه نقهش سهرمايه »(. 4900). وبي، ربمح و. ساالرزاده، ن

اجتماعي در موفقيهت -پايگاه اقتصادي اجتماعي و

، «شهر اروميهآموزان پيش دانشگاهي تحصيلي دانش

.274-225 ، ص17، ش فصلنامه علوم اجتماعي


هههاي فرهنگههي، سههرمايه تههأثيربررسههي .(4975) .سههميعي، زاجتمههاعي، اقتصههادي خههانواده بههر روي موفقيههت

نامهه ، پايهان تحصيلي و شهغلي فرزنهدان در تههران

.شناسي، دانشگاه الزهراء كارشناسي ارشد جامعه

كاركردهاي سهرمايه اجتمهاعي و ابعاد و (.4909). م پور، شارع

لفهان، ؤگهروه م ،پيامدهاي حاصهل از فرسهايش آن

.انتشارات دانشگاه پيام نور: تهران

پايان نظم و بررسي سرمايه اجتماعي و .(4975) .فوكوياما، ف: غالمعبههاس توسههلي، تهههران :، ترجمهههحفههآ آن

.انتشارات جامعه ايرانيان

منهوچهر :، ترجمهماعيبنيادهاي نظريه اجت .(4977) .كلمن،

.نشر ني: صبوري، تهران

بررسهي ارتبهاط سهرمايه »(. 4952). مهومني، س و .كيامرثي، آ

شههادكامي بهها پيشههرفت تحصههيلي در اجتمههاعي و

شناسهي مجلهه روان ، «آموزان دختر دبيرستاني دانش

.493-445 ، ص4، ش2، بهار، دورهمدرسه

موفقيت ي برثير سرمايه اجتماعأبررسي ت»(. 4901). مهري، ك

فصلنامه خانواده ، «آموزان شهر تهران تحصيلي دانش .427-431ص ، 2، سال دوم، شپژوهش و

شناختي موفقيت در ورود به تحليل جامعه .(4904) .نوغاني، م

، پايههان نامههه كارشناسههي ارشههد آمههوزش عههالي

.شناسي، دانشگاه شيراز جامعه

ثير أتههه» (.4953). رفيعهههي، م و. مآهنچيهههان، ؛.نوغهههاني، م

هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي برموفقيت سرمايه

فصههلنامه ، «آزمهون سراسهري ورود بهه دانشهگاه در .240-454ص، 4، ششرپرو آموزش و

ارتبههاط »(. 4900). فيروزنيهها، س و. قاسههمي، ؛.يوسههفي، ع

انگيزش تحصيلي با پيشرفت تحصيلي دانشهجويان

مجلهه ، «پزشكي دانشهگاه علهوم پزشهكي اصهفهان -75، ص(4)5ش ،ايراني آموزش در علوم پزشهكي

09.

Boisjoly, J. & Duncan, J. & Hofferth,.S.(1995) "Acces

To Social Capital”, Jornal of Family. Issues,

No. 16, p 609-631.

Bullen, P. & Onyx, J. (2002) "Mesuring Social Capital

in Five Communites in NSW". Journal of

Applied Behavior Science, Vol 36, No. 1, P

23-42.

Cochrane, M. & Dean, C. (1991) "Home -School

Relations and The Empowerment Proccess”.

The Elementary Scchool Journal, No. 91, p 261-269.

Coleman, J.S. (1988) "Social Capital in the Creation of

Human Capital". The American Journal of

Sociology, No. 94, p 95-120.

Hogan, M.J. (2003) "Social Capital: Potential in

Family Social Sciences". The Journal of

Socio-Economics, Vol. 30, p 151-155.

Huang, L. (2009) "Social Capital and Student

Achievement in Norwegion Secondary

Schools". Learning and Individual

Differences, No. 19, p 320-325.

Meier, A. (1999) "Social Capital and School

Achievement among Adolescent". University

of Wisconsin, No. 99, p 1-60.

Portess, A. (1998) "Social Capital: Its Origins and

Applications in Modern Sociology". Annual

Review of Sociology, No. 24, p 1-24.

Smith, M.H. (2003) "Family Cheracteristics, Social

Capital And College Attendance".

Unpublished Disseration, Deaprtment of

Sociology, University of Florida.

Stone, W. (2001) "Measuring Social Capital".

Austalian Institute of Family Studies, No. 24,

p 140-170.

Woolcok, M. & Narayan, D. (2000) "Social Capital:

Implication for Development Theory,

Research and Policy". The World Bank

Reseach Observer, Vol. 15, No. 2, p 225-249.

sociological explanation of the relationship between...

Documents