Predmet: Socijalna politika u BiH

Profesor: Doc.dr. Muharem AdiloviStudent: Amina Silajdija

Osnovni pojmovi socijalne politike

Socijalna politika je mlada akademska disciplina koja se jos uvijek konstituie.Njezino polje aktivnosti je veoma iroko, a teorijske postavke razliite, to neminovnoo namee potrebu odreivanja, makar najosnovnijih pojmova koji se esto, i u teoriji, i u praksi, upotrebljavaju vieznano, jer se pod njim podrazumjeva, pored odreene praktine drutvene djelatnosti, i teorija o toj djelatnosti.Navedeno je rezultiralo nepostojanjem jedne opteprihvaene definicije socijalne politike.

Odreivanje nekih od osnovnih pojmova pomoi e boljem razumijevanju socijalne politike a to su: socijalni razvoj, socijalna sigurnost, socijalno obezbjeenje, socijalno osiguranje, socijalna zatita, ivotni standard, socijalna potreba, socijalna pomo, minimum egzistencije, socijalni sluaj i socijalni problem.Socijalni razvojSocijalni razvoj ini dio ukupnog drutvenog razvoja neke zemlje u koji, takoe, spadaju ekonomski, tehnoloki, kulturni i obrazovni razvoj, odnosno itav kompleks procesa i odnosa koji se odvijaju u drutvu, poev od stalnog porasta novih naunih saznanja do ovjekovog ovladavanja prirodom.

Planiranjem socijalnog razvoja, ekonomski rast provodi se u bolji, kvalitetniji ivot svakog pojedincaNa taj nain utiru se putevi osvajanja novih dimenzija slobode, izgraivanje potpunije i bogatije linosti, koja e imati mogunost slobodnog izbora u odnosima s svijetom u kojem ivi i koja e u njemu aktivno uestvovati.(Pejanovi, 2004, 63.)

Sam pojam socijalni razvoj moe se odrediti kao kontinuirani proces promjena i kvaliteta ivota i rada ukupnog stanovnita neke zemlje, a ne samo ekonomski slabije ili ugroene kategorije stanovnitva(Vajs, 1973, 210), kako se to ponekad jednostavno smatra.

Teorijska koncepcija i strategija socijalnog razvoja mijenjale su se od svojih poetaka, u 19 vijeku, do danas a te koncepcije su:1.koncepcija integralnog ekonomskog i socijalnog razvoja, koja je nastala krajem pedesetih god 20. vijeka.Po ovoj kocepciji naglaena je potreba ravnopravnog i balansiranog ekonomskog i socijalnog razvoja.2.koncept jedinstvenog razvoja polazi od integralnosti i jedinstvenosti ekonomskog i socijalnog razvoja, s obzirom na njihovu meusobnu uslovljenost i povezanost.

3. koncept bazinih potreba, nastao sedamdesetih godina 20. vijeka, prihvaen je na nivou UN kao mogui nain rjeavanja problema zemalja u razvoju.Tumaenje, odnosno odreenje onog to se podrazumijeva pod bazinim potrebama je razliito.Najprisutnijim se ini stanovite da su to potreba za hranom,odjeom, obuom

, stambenim smjetajem, pitkom vodom, sanitarnim ureajima, zdravstvenom zatitom, i obrazovanjem.Pored navedenog bazina potreba ukljuuje i politike zahtjeve za demokratizacijom drutva, iskorjenjivanje rasizma, uklanjanje socijalnih nepravdi i sl.

Koncepcija bazinih potreba u biti polazi od mogunosti ostvarenja sljedea dva osnovna cilja:1. da se smanji siromatvo, pruanjem direktne socijalne pomoi najugroenijim kategorijama stanovnitva,2. da se obezbijede osnovne socijalne potrebe, prvenstveno materijalne prirode(hrana, odjea, stanovanje..) svim lanovima drutva.

4. koncept endogenog razvoja vezan je za nerazvijene zemlje i odrava potrebe za traenjem autonomnog, sopstvenog puta razvoja koji odgovara njihovim interesima i specifinostima.5. koncept globalnog ekonomskog razvoja ima za cilj uspostavljanje novih meunarodnih ekonomski odnosa, koji bi omoguili i pospjeili razvoj nedovoljno razvijenih zemalja i zemalja u razvoju.

Osnovni stavovi ovog koncepta, usvojenog 80 tih godina 20. vijeka odnose se na sljedee:- potivanje potpunog suvereniteta svake drave na njenim prirodnim resursima- industrijalizacija zemalja u razvoju- razvoj poljoprivrede i proizvodnje hrane- slobodan pristup robe iz zemalja u razvoju na svjetskom tritu

- stabilizacija cijena na svjetskom tritu- vei transfer industrijske tehnologije- blia saradnja izmeu zemalja u razvoju-laki pristup savremenoj tehnologiji- upravljanje zajednikim nasljeima ovjeanstva itd.

6. koncept odrivog razvoja je na nivou UN, prihvaen poetkom devedeseth godina 20.vijeka. Njegovo osnovno polazite se zasniva na potrebi usklaenosti ekonomskog, tehnolokog, socijalnog i kulturnog razvoja sa zatitom i unapreenjem prirodne sredine.

Socijalni razvoj ini bitnu komponentu koncepta odrivog razvoja, i shodno, tome obuhvata sva podruja ivota i rada ovjeka a posebno:1. produktivno zapoljavanje i obezbjeenje odgovarajuih uslova na radu i zatitu od povreivanja i obolijevanja radnika2. zdravstvenu zatitu stanovnitva3.dostupnost obrazovanja4.odgovarajue uslove stanovanja i ivot u zdravoj sredini.

Cilj socijalnog razvoja jest zadovoljavanje individualnih i drutvenih potreba ovjeka, to podrazumijeva i njegovo uee u kreiranju socijalnog razvoja kroz neposredno uee u donoenju svih odluka koje se tiu ivota i rada, odnosno naina zadovoljavanja autentinih potreba ovjeka u okviru neke drutvene zajednice.

Socijalna sigurnostulan Salih

Pojam socijalne sigurnosti-esto se susreemo s tim ne samo u strunoj literaturi nego i u svakodnevnoj upotrebi-relativno je mali broj rasprava koje govore o samom pojmu ali i znaenju socijalne sigurnosti-pojamsigurnost prisutan je i esto se upotrebljava u razliitim naunim disciplinama-u psihologiji potrebu za sigurnou u hijerarhiji ovjekovih elementarnih potreba se najee svrstava odmah iza fizike sigurnosti-Abraham Maslov-potrebu ovjeka za sigurnou (u to ubraja potrebu z bezbjednou,stabilnou,zatitom itd. ) svrstava odmah iza fiziolokih potreba

Savremena praksa socijalne politike mora se zasnivati na stvaranju takvih drutvenih odnosa i uslova u kojima e se putem sistema socijalne sigurnosti prevazii sva stanja rizika i nesigurnosti u zadovoljavanju osnovnih ljudskih potreba svakog pojedinanog lana drutva

Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima

Osnovni dokument iz oblasti ljudskih pravaIstie skup razliitih prava ovjeka putem kojih se u biti ostvaruje njegova socijalna sigrnost u drutvu.Ta prava su:-prava na socijalno osiguranje i pravo na ostvarivnje privrednih,drutvenih i kulturnih prava,koja su neophodna za potvrdu dostojanstva ovjeka i za slobodan razvoj njegove linosti-pravo na rad,na slobodan izbor zaposlenja,na pravine i zadovoljavajue uslove rada i na zatitu od nezaposlenosti-pravo na pravednu i zadovoljavajuu naknadu koja ovjeku i njegovoj porodici obezbjeuje egzitenciju koja odgovara ljudskom dostojanstvu,koja e ako to bude potrebn biti upotpunjeno drugim sredstvima socijalne zatite-pravo na odmor i razonodu,ukljuujui razumno ogranienje radnog vremena i povremeni plaeni odmor-pravo na obrazovanje i ulanjenje u sindikate radi zatite svojih interesa-pravo na standard ivota koji obezbjeuje zdravlje i blagostanje ovjeka,njegove porodice ukljuujui hranu,odjeu,stan,kao i osiguranje u sluaju nezaposlenosti,bolesti itd.-pravo majki i djece na naroito staranje i pomo te pravo sve djece roene u braku ili van njega da uivaju jednaku socijalnu zatitu-pravo na kolovanje i pravo ovjeka da slobodno uestvuju u kulturnom ivotu zajednice i u dobroti koja proistie iz naunog aspekta

Sva ova prava predstavljaju osnov za poduzimanje razliitih politikih mjera u stvaranju socijalne sigurnosti svakog pojedinca u drutvu odnosno porodice kao osnovne drutvene grupeDeklaracija o socijalnom napretku i razvojuSadri preciznije odredbe socijalne sigurnosti a to su:-pravo na rad,produktivnu zaposlenost i odgovarajue uslove rada,pravinu naknadu za rad-eliminisanje gladi i garantovanje prava na odgovarajuu ishranu-eliminisanje siromatva-najvei standard zdravstvene zatite-iskorjenjivanje nepismenosti i garantovanja prava svima na kulturu i obrazovanje-zadovoljavajue uslove stanovanja i stambene usluge-potpun sistem socijalnog osiguranja i slube socijalne zatite-poboljan sistem socijalnog obezbjeenja i osiguranja za sve osobe koje su zbog bolesti,invalidnosti,starosti nesposobni zarauju za ivot,privremeno ili stalno,sa osnovnim ciljem da im se,kao lanovima njihove porodice i lanovima koje izdravaju,obezbijedi odgovarajui nivo ivotnog standardaDefinicije socijalne sigurnosti prema strunoj literaturiU uem smislu:Socijalna sigurnost podrazumijeva prevazilaenje klasinih oblika socijalnog osiguranja i socijalne zatite,na taj nain to se itavom stanovnitvu garantuju odreena davanja za sluaj bolesti,invalidnosti,starosti i nezaposlenostiU irem smislu:Socijalna sigurnost znai cjelovito povezan sistem drutvenih mjera koji garantuju odgovarajui standard ivota i blagostanja ljudi iji je sastavni dio i podruje socijalnog osiguranja,odnosno tzv.ue shvatanje socijalne sigurnostiDefinicija socijalne sigurnosti prema B.eferu:ovjek,porodica ne mora strahovati od toga to nosi budunost,da je u mogunosti da utie na budunost,da moe u ranim oblicima uticati na ekonomske i socijalne promjene,kontrolisati ih i usmjeravati,osiguravajui kroz njih i poboljanje svoje ekonomske i socijalne pozicije -Takoer i drugi autori sa naih prostora u sredite panje stavljaju ranije pobrojane elementeDananja veina demokratskih drutava pod socijalnom sigurnou,iz ugla zajednice kao cjeline,podrazumijevaju prvenstveno stabilnost sistema,gdje svi lanovi ravnopravno uestvuju u uspostavljanju i unaprijeenju drutvenih odnosa i procesa pa samim time i onih koji pripadaju socijalnoj sferi,to podrazumijeva i postojanje razliitih socijalnih institucija.

SOCIJALNA ZATITAPredmet: Socijalna politika u Bosni i HercegoviniProf: Muharem AdiloviStudent: Galib Ganibegovi

Socijalna zatita je jedan od osnovnih pojmova socijalne politike za kojeg ne postoji opeprihvaena definicija, ali se moe rei da socijalna zatita danas ini dio opeg sistema socijalne sigurnosti svih savremenih zemalja.OSNOVNI PRINCIPI SOCIJALNO-ZATITNIH MJERA SU:SelektivnostArbitrarnost

Selektivnost je princip koji je suprotan univerzalnosti i odnosi se na izbor korisnika, oblike, sadraje i visine socijalnih davanja.Arbitrarnost dravnog organa podrazumijeva provjeru stepena ugroenosti i opravdanosti zahtjeva o odluivanju, o mjerama i sredstvima njihovog rjeavanja.

Socijalno zatitne mjere prvenstveno polaze od socijalnog statusa svakog pojedinca i naroito nepovoljnih stanja koje pojedinci ili drutvene grupe ne mogu sami prevazii ili ublaiti pa im je neophodna pomo drutvene zajednice. Ta nepovoljna stanja nastala usljed odreenih predvidivih i nepredvidivih dogaaja u teoriji socijalne politike se nazivaju SOCIJALNI RIZIK ILI SOCIJALNA NESIGURNOST.

Zadatak socijalne zatite je da osobama koje su pogoene nepovoljnim stanjima pomogne u ublaavanju ili otklanjanju takvih stanja.Takoe, zadatak socijalne zatite je otklanjanje uzroka ili uslova koji dovode do tih stanja.Socijalna zatita kao organizovana djelatnost podrazumijeva glavninu aktivnosti usmjerenih da omogue porodicama, pojedincima, grupama i zajednicama da uspjeno savladaju svoje socijalne probleme izmjenjenih aktivnosti. (Vukovi, 1998,28)SOCIJALNA ZATITA U FBiHSistem socijalne zatite u BiH a posebno u FBiH posebno nalazi se u kritinom stanju.

Korisnici soc. Zatite prema odredbama zakona o osnovama soc. Zatite, zatite civilnih rtava rata i zatite porodice sa djecom (l.12) u FBiH su:Djeca bez roditeljskog staranjaVaspitno zanemarena djecaVaspitno zaputena djecaDjeca iji je razvoj ometen porodinim prilikamaOsobe sa invaliditetom i osobe ometene u fizikom i psihikom razvojuMaterijalno neosigurane i za rad nesposobne osobeStare osobe bez porodinog staranjaOsobe sa drutveno negativnim ponaanjem Osobe i porodice u stanju socijalne potrebe

Prava iz socijalne zatite koja korisnici (lan 19) mogu ostvariti su:

Novana i druga materijalna pomo koja se sastoji od: Stalne novane pomoiNovane naknade za pomo i njegu od strane druge osobeDruge materijalne pomoiOsposobljavanje za ivot i radSmjetaj u drugu porodicu

Smjetaj u ustanovu socijalne zatite

Usluge strunog i socijalnog radaKuna njega i pomo u kuiZAKON (L.48) PREDVIA UKOLIKO PROPISIMA KANTONA NIJE DRUGAIJE UTVRENO OSNIVANJE SLJEDEIH USTANOVA:Centri za socijalni radUstanove za djecu i to: za djecu bez roditeljskog staranja, za odgojno zanemarenu i zaputenu djecu, za djecu ometenu u fizikom ili psihikom razvojuUstanove za odrasle i stare osobeUstanove za socijalno-zdravstveno zbrinjavanje invalidnih i drugih osobaUstanove za dnevni boravak korisnika socijalne zatite

Socijalno obezbjeenje i socijalno osiguranje

Predmet: Socijalna politika u BiHProfesor: doc. dr. Muharem AdiloviStudent: Amra Dizdar

Socijalno obezbjeenje

Pojam socijalno obezjeenje se razliito definiraNajee se odreuje kao:Poistovjeivanje sa sistemom socijalnog osiguranjaPoduzimanje razliitih mjera drave ili drugih drutvenih institucija u cilju obezbjeenja jednakim minimalnih uslova ivota za sve lanova drutvaSocijalno obezbjeenje3. Skup socijalno pravnih mjera kojima se garantuje odreena sigurnost izvora prihoda, socijalnog poloaja i pomo u sluaju posebnih tekoa

Sva tri odreenja polaze od sistema socijalnog obezbjeenja cjeloupnog stanovnita neke zemlje.Socijalno obezbjeenjeNavedeni sistemi mogu se razvijati u smislu pruanja socijalnog obezbjeenja svim graanima, gotovo iskljuivo samo najrazvijenije, ekonomski bogate zemlje.Cjeloviti razvoj drutevnih odnosa je zasnovan na demokratiji, humanizmu, potivanju ljudskih prava i sloboda, to je nezaobilazan uslov razvoja u provoenju socijalnog obezbjeenja graana svake savremene drave.Socijalno obezbjeenje(Pejanovi, 2004, 50) Otuda se i principi socijalnog obezbjeenja bitno razlikuju od drugih dijelova socijalne sigrunosti sljedeim prinicipima: univerzalnosti, odnosno sveobuhvatnosti, pravednosti i solidranosti.

Socijalno osiguranje

Dio savremenih sistema socijalne sigurnostiPrvi koraci njegovog zasnivanja ostvareni su u Njemakoj donoenjem Opteg zakona o socijalnom osiguranju, 1881. godinePravo na socijalno osiguranje primjenjuje se za sve kategorije graanaSocijalno osiguranjeVeina prava iz socijalnog osiguranja za stanovnike nalaze se pobrojana u ustavima svih drava u svijetu.Od osnivanja MOR a, 1919. godine, saradnja u oblasti socijalnog osiguranja, putem sklapanja konvencija o socijalnom osiguranju izmeu razliitih drava, u pravilu po naelu reciprociteta, danas je sasvim uobiajen i uhodan sistem socijalne sigurnosti ovjeka.Socijalno osiguranjeSocijalno osiguranje se neposredno razvija i usavrava u smislu obuhvatanja to veeg dijela, odnosno razliith populacija stanovnitva i poveanja davanja i usluga osiguranim osobama.Socijalno osiguranjeTri osnovne grane osiguranja:ZDRAVSTVENO OSIGURANJE u sluaju bolesti, odnosno za zatitu fizikog i psihikog zdravlja osiguranih lica.INVALIDSKO OSIGURANJE za sluaj smanjenja ili gubitka radne sposobnosti.PENZIJSKO OSIGURANJE je osiguranje u sluaju starosti ili smrti osiguranika.

Osnovna svrha socijalnog osiguranja jeste obezbjeenje socijalne sigurnosti osiguranika i njihovih porodica u stanjima priremene ili trajne sprijeenosti za rad.

ivotni standard socijalna potreba

Mentor:Doc.dr.Muharem AdilovicStudent: Husakovic AdemIslamski pedagoki fakultet

ivotni standard opisuje fiziko blagostanje skupine ili pojedinih osoba. Standard se u znastvenoj ekonomiji mjeri s pokazateljima. Pri time se, ovisno o metodi uzimaju u obzir razni gospodarstveni i socijalni pokazatelji.ivotni standardPod pojmom ivotnog standarda su prema tome obuhvaeni najee elementi line potronje: ishrana, obua,odjea,stan ,higijena,kulturni ivot , te odmor i razonoda.Grupa eksperata OUN predloila listu od oko 50 raznorodnih elemenata ivotnog standarda smanjivanjem ove liste dolazi se do manjeg borja ovih elemenata koji ine pojam ivotnog standarda tako se u meunarodnim razmjerama moe mjeriti i analizirati ivotni standard.

Elementi koji su bili su:zdravlje, potronja hrane ,obrazovanje,zaposlenost, uslovi rada stanovanje,socijalna sigurnost,odjevanje,reakcija i zabava,ljudske slobode.Bosna i Hercegovina je najsiromanija zemlja u Europi, pokazalo je posljednje istraivanje europske statistike slube Eurostat. Istraivanje se odnosilo na visinu bruto domaeg proizvoda (BDP) po stanovniku i ukljuivalo je standard kupovne moi stanovnitva jedne zemlje. Eurostat je istraivanjem obuhvatio 37 europskih zemalja. U BiH je zabiljeen BDP u visini 28 posto europskog prosjeka, odnosno 72 posto ispod europskog prosjeka, to ovu zemlju ini najsiromanijom u Europi i dravom s najniim ivotnim standardom.

Socijalna potreba

Sam termin potreba se najire koristi u psihologiji,posebno kao termin dinamike linosti.U tom smislu on, djelimino ili u potpunosti zamjenjuje druge termine kao to su :elja,instikt,nagon i sl.Stoga drutvena potreba u naelu,apstraktne prirode i pripada socijalnim odnosima a ne materijalnim vrijednostima koje esto zadovoljavaju na osnovu socijalnih odnosa.

Socijalna pomoStudentica: Hajder MuameraMentor: Doc.dr. Muharem AdiloviSocijalna pomoSistem socijalne sigurnosti svoj poetak ima u prvim oblicima davanja socijalne pomoi, od strane drave, najugroenijim kategorijama stanovnitva, iako se u srednjem vijeku pomaganje siromanim prualo, uglavnom, u okviru crkve.Pored crkve u srednjem vijeku na humanitarnom i socijalnom planu, dopunjujui njenu aktivnost, djelovala su i mutualistika udruenja, koja su prvenstveno bila vezana za bolesti i sahrane.

Ono to zasluuje posebnu panju je podatak da se prve mutualistike organizacije ne javljaju samo u srednjovjekovnoj Evropi, nego i izvanevropskim ruralnim drutvima, kao to su: kinesko, indijsko,indonezijsko itd.Vremenom, brigu o siromanim, posebno zbog straha od moguih nemira, te stanog porasta broja siromanih i slabljenja materijalnih mogunosti crkve, u nekim dijelovima svijeta preuzima svjetovna vlast, odnosno drava.

Prva drava u svijetu koja je zakonom, na nacionalnom nivou, regulisala socijalnu pomo, odnosno sistemsku politiku prema siromanim, bila je Velika Britanija. Ona je u periodu izmeu 17. i 19. vijeka donijela vie zakona poznatih pod imenom zakoni za siromane u kojima je bio regulisan poloaj siromanih, izvrena njihova klasifikacija,propisani naini i oblici pomoi.Institucionalna pomoNeinstitucionalna pomoPrincipi pomoi za siromanePrincip manje poeljnosti, prema kojem uslovi za primanje pomoi uvijek trebaju biti manje privlani od najgore plaenog rada. Ovaj princip je u praksi, zbog veoma niskih nadnica, vie shvaen u psiholokom nego u materijalnom pogledu.Princip provjere putem radnih domova, sastojao se od zahtjeva drave upuenog pojedincima da se smjetajem u radni dom odreknu slobode i da prihvate rad u zamjenu za pomo, koja je osiguravala preivljavanje.

Danas svi moderni sistemi socijalne sigurnosti poivaju na sljedea tri nivoa, za koja su vezana tri tipa naknade:Prvi nivo ine naknade socijalnog osiguranja. To su naknade koje se dodjeljuju u zavisnosti od statusa zaposlenosti i uplaenosti doprinosa. One pokrivaju tano definisana rizina stanja(starost, bolest, invalidnost i sl.)Drugi nivo ukljuuje univerzalne naknade, koje se finansiraju iz poreza, a dodjeljuju se svim graanima unutar odreene kategorije. Ove naknade nisu vezane za status zaposlenosti, kao ni za dohodak.

Trei nivo ine naknade socijalne pomoi koje se zasnivaju na provjeri resursa. Ove naknade se, takoer, finansiraju iz poreza, a pravo na njih zavisi, prevenstveno, od raspoloivih resursa, ali se mogu koristiti i drugi kriteriji.Za razliku od socijalnog osiguranja, socijalna pomo, u pravilu ne pokriva tano odreene rizike, ve je orijentisana na zadovoljavanje potreba, bez obzira na uzroke koji su doveli do nemogunosti njihovg zadovoljavanja.Navedeno znai da je socijalna pomo orijentisana na zadovoljavanje razliitih poreba koje je onda i rjeavaju na razliite naine u pojedinim dravama.Oblici socijalne pomoiOblici socijalne pomoi su razliiti: u novcu, u materijanim dobrima, u uslugama i savjetima.Programi socijalne pomoi razlikuju se od zemlje do zemlje, pa je veoma teko napraviti univerzalnu listu, odnosno tipologiju socijalne pomoi. Stoga je moda najjednostavnija ona lista u okviru koje se razlikuju samo sljedea dva tipa pomoi:Opta pomoSocijalna pomo u specifinim okolnostima

Zavisno od duine trajanja stanja koje onemoguava pojedince ili neku drutvenu grupu da sami obezbjede ivotnu egzistenciju, ali i od sadrine utvrenog socijalnog prava, socijalna pomo moe biti:Trajna Privremena Povremena Jednokratna Kriterij za ostvarivanje socijalne pomoiKriteriji za ostvarivanje socijalne pomoi uvijek su precizirani zakonom i razliiti su u okviru pojedinih zemalja. Ono to se sa sigurnou moe utvrditi je da se u svim savremenim drutvima kriterij provjere resursa smatra najbitnijim preduslovom da se neko od lanovadrutva ostvari pravo na socijalnu pomo.U literaturi postoje shvatanja o mogunostima pravljenja razlike izmeu provjere resursa i provjere potreba.

Navedeni pokuaj razlikovanja provjere resursa i provjere potreba ima samo teorijsku podlogu, iako se, i kao takav, ini veoma nejasnim. U praksi se ova dva pristupa uglavnom izjednaavaju.Pored provjere resursa u literaturi se navodi i princip supsidijarnosti socijalne pomoi, putem kojeg se, u praktinoj primjeni dodjele socijalne pomoi,samo nedostatak resursa, iako neophodan, ne moe smatrati dovoljnim uslovom da neko dobije pomo. Naime, po principu supsidijarnosti socijalna pomo se moe dobiti samo onda kada su iscrpljenje sve druge mogunosti obezbjeenja ivotnog standarda.

Praksa pojedinih, naroito razvijenih zemalja June Evrope nametnula je i kriterij provjere radne motivacije korisnika socijalne pomoi. Od ovog kriterija su izuzete pojedine kategorije, npr. mentalno i fiziki hendikepirane osobe.U vezi sa navedenim postoje i miljenja da svki od kriterija za dobijanje socijalne pomoi, posebno kriterij provjere resursa, moe biti razlog zbog kojeg pojedinci koji imaju pravo na socijalnu pomo ne zahtjevaju ostvarenje tog prava.Struktura korisnika socijalne pomoiStruktura korisnika socijalne pomoi u uskoj je vezi sa socijalnim osiguranjem kao segmentom socijalne sigurnosti. U strukturi korisnika nezaobilaznu kategoriju ine hendikepirane osobe i njihove porodice, iji je broj, za razliku od starih, u porastu u veini savremenih, posebno razvijenih drutava. Njihova specifinost se ogleda, pored porasta broja, koji nije izraen u poreenju sa drugim grupama, u izuzetno visokim trokovima za pokrie potreba.

Karakteristika pojedinih drava blagostanja, npr. Njemake, vedske i Norveke, je poveanje broja mladih osoba meu korisnicima socijalne pomoi.Sljedea karakteristika, veine drava svijata, je da su u strukturi korisnika socijalne pomoi najveimdijelom zastupljene osobe enskog spola.Takoer, u svim zemljama je evidentiran porast samohranih roditelja i samakih domainstava, koji su korisnici socijalne pomoi.

Porast korisnika socijalne pomoi u veini , posebno razvijenih drava mogue je objasniti unutranjim i vanjskim faktorima. Stoga se danas u najrazvijenijim zemljama svijeta ine razliiti pokuaji na reformisanju sistema socijalne pomoi. Osnovni cilj ovih reformi je iznalaenje mogunosti za smanjenje broja korisnika socijalne pomoi i visine socijalnih izdataka.Minimum egzistencijePojam minimum egzistencije, koji se esto koristi, kako u literaturi, tako i u svakodnevnom govoru, ne samo strunjaka i zaposlenih u socijalnoj zatiti, podrazumjeva zadovoljavanje osnovnih ivotnih potreba za odravanje i reprodukciju pojedinaca ili porodica. Koje se potrebe i nivo njihovog zadovoljavanja smatraju neophodnim zavisi od vie faktora, kao to su stepen ekonomskog razvoja, karakter drutveno-ekonomskih odnosa, kulturni nivo, tradicija, klimatske prilike i sl.

Stoga , iako minimum egzistencije podrazumijeva, prvenstveno, zadovoljavanje osnovnih materijalnih potreba(hrana, odjea, stanovanje, obua), od kojih zavisi odravanje ivota i radne sposobnosti pojedinca i njihovih porodica, njihova veliina je promjenjiva. Ona zavisi , ne samo od pobrojanih faktora, nego i od znaenja koji se minimum egzistencije pridaje sa ekonomskog, socijalnog i politikog stanovnitva.