LangenscheidtSłuchasz, rozumiesz, mówisz!

Język włoski

cena 29,90 zł

ISBN 978-83-7476-498-8

Kurs dla samouków, dzięki któremu szybko i skutecznie opanujesz sztukę konwersacji w języku włoskim na poziomie podstawowym. Słuchasz, powtarzasz, a następnie wcielasz się w role rozmówców, dzięki czemu uczysz się rozmawiać w języku włoskim.

• 20 rozdziałów, a w każdym kontakt z ważną sytuacją komunikacyjną

• słówka, frazy i zdania do wielokrotnego powtarzania

• niezbędne minimum gramatyki

• ponad 200 minut nagrań w wykonaniu rodowitych Włochów

• 3 płyty CD

• proste polecenia po polsku

LangenscheidtSłuchasz, rozumiesz, mówisz!

Język włoski

• w samochodzie

• w podróży

• w domu

Język włoski S

łuchasz, rozumiesz, m

ówisz!

MP3

Kurs mówienia dla początkujących

Warszawa

Langenscheidt

Słuchasz, rozumiesz, mówisz!

Język włoski

Julia Gennusa

Weryfikacja merytoryczna: Hanna Florczak Korekta: Anna Komorek, Dorota Mierzejewska

Koordynacja nagrania: Agnieszka Drewno Lektorzy: Alessandro Bruzzone, Agnieszka Drewno, Julia Gennusa Realizator dźwięku: Tomasz Cieślak Opracowanie muzyczne: Marcin Nierubiec

Projekt graficzny serii i skład: Marzenna Dobrowolska Okładka: Grażyna Ficenes

Koordynacja projektu: Katarzyna Sendecka

Copyright 2009 Langenscheidt Polska Sp. z o. o., Warszawa

02-548 Warszawa ul. Grażyny 13 www. langenscheidt.pl

ISBN 978-83-7476-929-7

�

Wstęp

Z dużą przyjemnością oddajemy w Państwa ręce kurs do samodzielnej nauki języka wło-skiego z nowej serii „Słuchasz, rozumiesz, mówisz!”. Celem kursu jest nauczenie szybko tego, co na co dzień najważniejsze – skutecznego porozumiewania się w języku włoskim w najbardziej typowych sytuacjach.

Wśród wielu sprawności językowych, ta właśnie – mówienie w języku obcym – wielu ludziom sprawia największą trudność. Dla tych wszystkich osób – od nastolatka po dorosłego – przeznaczony jest nasz kurs. Pozwala on szybko pozbyć się bariery w mówieniu i sprawnie komunikować się w codziennych sytuacjach.

Kurs składa się z 20 lekcji, przedstawiających najpopularniejsze sytuacje z codziennego życia. Wszystkie dialogi, zwroty i najważniejsze słowa zostały nagrane na trzech płytach CD. Dodat-kowo najważniejsze informacje gramatyczne, leksykalne i kulturowe znajdą Państwo w tabelkach z ikonkami MEMO.

Każdą lekcję, a nawet każdy zwrot, można odtwarzać wielokrotnie, w dowolnym miejscu – w samochodzie, w sklepie, w domu, w pociągu lub na spacerze. Przyjazna obecność polskiego lektora i proste polecenia ułatwiają naukę ze słuchu.

Umiejętności, których uczy kurs, są przydatne nie tylko za granicą, ale też w Polsce. Odwiedza nas coraz więcej obcokrajowców, coraz częściej cudzoziemcy przyjeżdżają do nas, aby studiować i pracować.

Mamy nadzieję, że kurs pomoże Państwu w przełamaniu bariery komunikacyjnej w języku włoskim.

Życzymy powodzenia!

�

Rozdział 1 Powitanie, pożegnanie, pytanie o samopoczucie 5

Rozdział 2 Zawieranie znajomości 10

Rozdział 3 Pytanie o pochodzenie 1�

Rozdział 4 Pytanie o miejsce zamieszkania 18

Rozdział 5 Jaki masz zawód? 21

Rozdział 6 Gdzie pracujesz? Czym się zajmujesz? 25

Rozdział 7 Nie mówię dobrze po włosku 29

Rozdział 8 Pytanie o imię i nazwisko. Prośba o przeliterowanie. ��

Rozdział 9 Pytanie o adres i telefon �7

Rozdział 10 Rodzina �2

Rozdział 11 Znasz go? Kto to jest? �7

Rozdział 12 Jak on wygląda? 51

Rozdział 13 Która godzina? 55

Rozdział 14 O której godzinie? 60

Rozdział 15 Spotkamy się dzisiaj? 65

Rozdział 16 Jak się umawiamy? 70

Rozdział 17 Pory dnia 7�

Rozdział 18 Przyzwyczajenia 79

Rozdział 19 Dni tygodnia 8�

Rozdział 20 Gdzie jesteś? Dokąd idziesz? 88

Spis treści

5

Powitanie, pożegnanie, pytanie o samopoczucieRozdział 1

A. Powitanie i pożegnanie

Słuchaj i powtarzaj.Tych zwrotów użyjesz na powitanie bądź na pożegnanie:Ciao! […] Cześć! Buongiorno! […] Dzień dobry! / Do widzenia! (od rana do godzin popołudniowych)Buonasera! […] Dzień dobry! / Dobry wieczór! / Do widzenia! (często już od 15.00, w zależności od regionu)Salve! […] Witam! / Żegnam!

Chcąc podkreślić radość ze spotkania, możesz powiedzieć:Che bella sorpresa! […] Co za miła niespodzianka!Che piacere! […] Jak miło ciebie / pana / panią widzieć!

A spotykając kogoś po długim czasie:Quanto tempo! […] Kopę lat!

Na pożegnanie możesz usłyszeć:Buonanotte! […] Dobranoc!Arrivederci! […] Do widzenia! / Do zobaczenia!Arrivederla! […] Do widzenia panu / pani!

Spodziewając się ponownego spotkania, możesz powiedzieć:Alla prossima! […] Do następnego spotkania! A presto! […] Do zobaczenia wkrótce!A domani! […] Do jutra!A dopo! […] Na razie! / Do zobaczenia później!Ci vediamo! […] Do zobaczenia! (wyraża luźny zamiar zobaczenia się wkrótce)

Rozstając się z rozmówcą, możesz mu życzyć udanego dnia lub wieczoru:Buona giornata! […] Miłego dnia!Buona serata! […] Miłego wieczoru!… i usłyszeć w odpowiedzi:Altrettanto! […] Nawzajem!Anche a te! […] Tobie również!Anche a lei! […] Panu / Pani również!

1.2

Rozdział 1

6

Zaimki osoboweio jatu tylui, lei, Lei on, ona, pan / pani (starsze formy: egli, ella)noi myvoi, Voi wy, państwo / panie / panowieloro oni / one (starsze formy: essi, esse)

W języku włoskim, podobnie jak w polskim, najczęściej opuszcza się zaimki osobowe.

Formy grzecznościoweZwracając się do kogoś „pan / pani” używamy formy Lei z czasownikiem w trzeciej osobie liczby pojedynczej. W liczbie mnogiej używamy formy Voi z czasownikiem w drugiej osobie liczby mnogiej (rzadziej spotykana i bardziej oficjalna jest forma Loro z czasownikiem w trzeciej osobie liczby mnogiej).

CzasownikiCzasownik nieregularny stare (czuć się; przebywać, znajdować się) w czasie teraźniejszym:io sto noi stiamotu stai voi statelui sta loro stanno

Zdania wykrzyknikowe z cheZa pomocą słowa che (jaki, jaka, jakie / jak / co za) z rzeczownikiem lub przymiotnikiem tworzy się zdania wykrzyknikowe: Che bella sorpresa! Co za miła niespodzianka!Che bello! Jak miło! / Jak ładnie! / Jaki ładny!

Signore Pan (w połączeniu z imieniem lub nazwiskiem używamy skróconej formy: Signor Bianchi Pan Bianchi, Signor Franco Pan Franco)Signora Pani Signori Państwo / PanowieSignore Panie

Zwracając się do osób, które ukończyły studia magisterskie i którym chcą okazać szacunek, Włosi często używają formy Dottore m / Dottoressa f. Formy tej używa się też rozmawiając z lekarzem. Inne często używane tytuły to m.in. Avvocato (Mecenas) i Ingegnere (Inżynier). Skróconych form Dottor i Ingegner używa się połączeniu z imieniem lub nazwiskiem (np. Buongiorno Dottore! ale Come sta, Dottor Rossi?).

Zwracając się bezpośrednio do kogoś, form Signor / Signora, Dottore / Dottoressa, Ingegnere, Avvocato nie poprzedza się rodzajnikiem, np.: Come sta, Dottoressa Milani? Pani Milani, jak się Pani czuje?Natomiast kiedy mówimy o kimś trzecim, formy te poprzedzamy rodzajnikiem, np.: Come sta la dottoressa Milani? Jak się czuje pani Milani?

Powitanie, pożegnanie, pytanie o samopoczucie

7

B. Pytanie o samopoczucie

Jeśli chcesz zapytać, jak ktoś się czuje, powiesz:Come sta? […] Jak się pan / pani czuje?Come stai? […] Jak się czujesz?

Możesz też użyć bardziej potocznego zwrotu:Come va? […] Co słychać? / Co u ciebie? / Co u pana / pani?

W odpowiedzi możesz usłyszeć:Sto bene, grazie. […] Czuję się dobrze, dziękuję.Va tutto bene, grazie. […] Wszystko w porządku, dziękuję.Bene. […] Dobrze.Molto bene. […] Bardzo dobrze.Benissimo. […] Świetnie.Non c’è male. […] Nie najgorzej.Non mi posso lamentare. […] Nie mogę narzekać.Abbastanza bene. […] Dosyć dobrze.Così così. […] Tak sobie.Non troppo bene. […] Nie najlepiej.Potrebbe andare meglio. […] Mogłoby być lepiej.Si tira avanti. […] Jakoś sobie radzę.

Odpowiadając, możesz odwzajemnić zainteresowanie:Bene, grazie. E Lei? […] Dobrze, dziękuję. A pan / pani?Io sto bene, e tu? […] Mam się dobrze, a ty?

i usłyszeć w odpowiedzi:Anch’io sto bene, grazie. […] Ja też mam się dobrze, dziękuję.

C. Dialog 1

Posłuchaj dialogu:Avv. Rossi: Buongiorno Dottor Bianchi!Dott. Bianchi: Avvocato Rossi! Che piacere! Come sta?Avv. Rossi: Molto bene, grazie. E Lei?Dott. Bianchi: Non c’è male.

Teraz odegraj rolę pana Bianchi. Mów po sygnale:Avv. Rossi: Buongiorno, Dottor Bianchi!

1.3

1.4

1.5

Rozdział 1

8

Dott. Bianchi: […]Avv. Rossi: Molto bene, grazie. E Lei?Dott. Bianchi: […]

D. Dialog 2

Posłuchaj dialogu:Fabio: Ciao Lucia!Lucia: Fabio! Quanto tempo! Come va?Fabio: Non mi posso lamentare… e tu?Lucia: Eh… potrebbe andare meglio…

Teraz odegraj rolę Fabia. Mów po sygnale:Fabio: […]Lucia: Fabio! Quanto tempo! Come va?Fabio: […]Lucia: Eh… potrebbe andare meglio…

E. Ćwiczenia

1. Co powiesz w następujących sytuacjach? Porównaj swoją wersję z nagraniem:

Spotykasz kolegę (Paolo). Witasz się z nim Ciao Paolo, come stai? i pytasz jak się czuje. […] Rano spotykasz swojego szefa (dottor Bianchi). Buongiorno Dottor Bianchi, come sta? Witasz go i pytasz jak się czuje. […] Zapytany o samopoczucie przez kolegę, Abbastanza bene, grazie. E tu? mówisz, że czujesz się w miarę dobrze i zadajesz pytanie zwrotne. […] Późnym wieczorem żegnasz się z sąsiadką Buonanotte Signora Lucia! A domani! (signora Lucia) i dajesz do zrozumienia, że zobaczycie się nazajutrz. […] Przypadkowo spotykasz koleżankę (Lara), Lara! Che bella sorpresa! Come va? wyrażasz radość ze spotkania i pytasz co u niej słychać. […]

2. Uzupełnij powitania pytaniem o samopoczucie. Porównaj swoją wersję z nagraniem:

Buongiorno, Avvocato Bianchi! […] Come sta? Ciao Paolo, ciao Lara! […] Come state?

1.6

1.7

1.8

1.9

Powitanie, pożegnanie, pytanie o samopoczucie

9

Luca! Che piacere! […] Come stai? Ingegner Rossi! Che bella sorpresa! […] Come sta? Buona sera Lara! […] Come stai?

3. Posłuchaj zdań. Powtórz je zastępując odpowiednie wyrażenia innymi, podanymi przez lektora. Porównaj swoją wersję z nagraniem:

Buongiorno, Signora Maria! (Buonasera) […] Buonasera, Signora Maria! Arrivederci, Signor Paolo! (Arrivederla) […] Arrivederla, Signor Paolo! Ciao Stefano! Come va? (Come stai?) […] Ciao Stefano! Come stai? Lara! Che bella sorpresa! Come stai? Lara! Che piacere! Come stai? (Che piacere!) […] Io sto molto bene, grazie. E Lei? Non c’è male, grazie. E Lei? (Non c’è male) […]

1.10

10

Rozdział 2Zawieranie znajomości

A. Jak się nazywasz?

Słuchaj i powtarzaj.Tak możesz zapytać o czyjeś imię:Come ti chiami? […] Jak się nazywasz? / Jak masz na imię?Come si chiama? […] Jak się pan / pani nazywa? / Jak się on / ona nazywa?Come vi chiamate? […] Jak się nazywacie? / Jak się państwo nazywają?Come si chiamano? […] Jak się nazywają?

W odpowiedzi usłyszysz:Mi chiamo Lara Rossi. […] Nazywam się Lara Rossi.Sono Chiara. […] Jestem Chiara.Siamo Claudio e Francesco. […] Nazywamy się (dosł. Jesteśmy) Claudio i Francesco.

B. Przedstawianie się

Tak możesz się przedstawić:Piacere, sono Guido Ferri. […] Miło mi, jestem Guido Ferri.Buongiorno, mi chiamo Simona Lanzi. […] Dzień dobry, nazywam się Simona Lanzi.Salve a tutti, io sono Marco. […] Witam wszystkich, jestem Marco.

Przedstawiając się, możesz jednocześnie zapytać rozmówcę o jego imię:Buonasera, sono Franco Marchetti, Dobry wieczór, jestem Franco Marchetti, e Lei? […] a pan / pani?Ciao, mi chiamo Paola, e tu? […] Cześć, nazywam się Paola, a ty?

W odpowiedzi usłyszysz:Molto piacere, sono Lara Rossi. […] Bardzo mi miło, jestem Lara Rossi.Felice di conoscerti, io mi chiamo Miło mi cię poznać, mam na imię Chiara. Chiara. […] Piacere di conoscerla, sono Tiziano Miło mi pana / panią poznać, jestem TizianoLorenzi. […] Lorenzi.

Jeżeli chcesz wyrazić radość ze spotkania, dodasz:Finalmente ci conosciamo! […] Nareszcie się poznaliśmy! (dosł. Nareszcie się poznajemy!)Finalmente ci incontriamo! […] Wreszcie się spotykamy! Il piacere è tutto mio. […] Cała przyjemność po mojej stronie.

1.11

1.12

Zawieranie znajomości

11

Tak możesz się upewnić, czy dana osoba jest właśnie tą, na którą czekasz:Mi scusi, Lei è il signor Marchetti, vero? […] Przepraszam, czy to pan Marchetti? (dosł. Przepraszam, pan jest panem Marchetti, prawda?)Scusa, tu sei Paolo, vero? […] Przepraszam, jesteś Paolo, prawda? Tu devi essere Anna, vero? […] Ty pewnie jesteś Anną, prawda? (dosł. Ty musisz być Anną, prawda?)Lei deve essere l’avvocato Rossi, vero? […] Pan jest pewnie mecenasem Rossi, prawda? (dosł. Pan musi być mecenasem Rossi, prawda?)

W odpowiedzi możemy usłyszeć:Sì, sono io. […] Tak, to ja.In persona. […] We własnej osobie.Proprio così. […] W rzeczy samej.

W języku włoskim zwrot „przepraszam” odmienia się: Scusa / Scusami Przepraszam cię (dosł. wybacz / wybacz mi)Mi scusi Przepraszam pana / panią (dosł. proszę mi wybaczyć)Scusate / Scusatemi Przepraszam was (dosł. wybaczcie / wybaczcie mi) / Przepraszam państwa

CzasownikiWłoskie czasowniki dzielą się na � grupy (koniugacje) w zależności od końcówki bezokolicznika: -are, -ere, -ire (w przypadku czasowników zwrotnych -arsi, -ersi, -irsi). Odmiana tzw. czasowników nieregularnych może nawet znacznie odbiegać od schematu. Formę przeczącą tworzy się za pomocą partykuły non (nie): sono – jestem, non sono – nie jestem. Włoskie czasowniki nie dzielą się na dokonane i niedokonane (podając ich znaczenie w języku polskim zamieszczamy w podręczniku tylko jedną formę).

Odmiana czasowników zwrotnych I grupy -arsi w czasie teraźniejszym:

chiamarsi (nazywać się)

io mi chiam-o noi ci chiam-iamotu ti chiam-i voi vi chiam-atelui si chiam-a loro si chiam-ano

UWAGA! W języku włoskim zaimek zwrotny odmienia się!

Odmiana czasownika nieregularnego essere (być) w czasie teraźniejszym:io sono noi siamotu sei voi sietelui è loro sono

Rozdział 2

12

Włosi częściej niż Polacy zwracają się do innych osób po imieniu. Jest to powszechne szczególnie wśród znajomych i kolegów z pracy. Osoby starsze mówią na „ty” do młodzieży, a w programach telewizyjnych i radiowych jest ogólnie przyjęte, że prowadzący zwraca się po imieniu do uczestnika gry lub do telefonujących widzów i słuchaczy.

C. Dialog 1

Posłuchaj dialogu:Stefano: Scusa, sei tu Lara?Lara: Sì, e tu devi essere Stefano, vero?Stefano: Proprio così. Sono Stefano Donati.Lara: Piacere di conoscerti, Stefano!

Teraz odegraj rolę Lary. Mów po sygnale:Stefano: Scusa, sei tu Lara?Lara: […]Stefano: Proprio così. Sono Stefano Donati.Lara: […]

D. Dialog 2

Posłuchaj dialogu:Sig. Bianchi: Piacere, sono Bianchi.Sig.ra. Rossi: Felice di conoscerla, Signor Bianchi. Io sono Stefania Rossi.Sig. Bianchi: Finalmente ci conosciamo… come sta, Signora?Sig.ra Rossi: Benissimo, grazie. E Lei?Sig. Bianchi: Anch’io. Non mi posso lamentare.

Teraz odegraj rolę pana Bianchi. Mów po sygnale:Sig. Bianchi: […]Sig.ra. Rossi: Felice di conoscerla, Signor Bianchi. Io sono Stefania Rossi.Sig. Bianchi: […]Sig.ra Rossi: Benissimo, grazie. E Lei?Sig. Bianchi: […]

1.13

1.14

1.15

1.16

Zawieranie znajomości

1�

E. Ćwiczenia

1. Zamień formę „pan / pani” na „ty” i odwrotnie. Porównaj swoją wersję z nagraniem:

Ciao, sono Lara. E tu, come ti chiami? […] Buongiorno, sono Lara. E Lei, come si chiama? Scusi, Lei deve essere Luca Bertelli, vero? […] Scusa, tu devi essere Luca Bertelli, vero? Felice di conoscerti. Mi chiamo Marco Felice di conoscerla. Mi chiamo Marco Soprani. […] Soprani. Come si chiama? […] Come ti chiami? Buongiorno, sono Guido Alberti. E Lei è Ciao, sono Guido Alberti. E tu sei Mara Valeri, vero? […] Mara Valeri, vero?

2. Co powiesz w następujących sytuacjach? Porównaj swoją wersję z nagraniem:

Chcesz wyrazić zadowolenie z długo Finalmente ci conosciamo! oczekiwanego spotkania. […] albo […] Finalmente ci incontriamo! Chcesz się upewnić, czy dana osoba jest Mi scusi, Lei è il signor Rossi, vero? na pewno panem Rossi. […] albo […] Lei deve essere il signor Rossi, vero? Chcesz zapytać np. nowo poznaną Come ti chiami? koleżankę / kolegę, jak się nazywa. […] Chcesz się przedstawić większej grupie osób. […] Buongiorno a tutti, sono… albo […] Buongiorno a tutti, mi chiamo… Przedstawiając się, podajesz komuś rękę. […] Piacere, sono…

3. Przetłumacz zdania. Porównaj swoją wersję z nagraniem:

Dobry wieczór, nazywam się Marco Soprani. […] Buonasera, mi chiamo Marco Soprani. Jak oni się nazywają? On nazywa się Luca, Come si chiamano? Lui si chiama Luca na ona Lara. […] e lei Lara. Przepraszam, jesteś Guido, czy tak? Scusa, tu sei Guido, vero? We własnej osobie. […] In persona. Dzień dobry, jestem Mara Valeri. Buongiorno, sono Mara Valeri. Miło mi Panią poznać. […] Piacere di conoscerla. Jak się Pani nazywa? Jestem Lara Ambrogini. […] Come si chiama? Sono Lara Ambrogini.

1.17

1.18

1.19

1�

A. Skąd jesteś?

Słuchaj i powtarzaj.Kiedy będziesz chciał się dowiedzieć, skąd ktoś pochodzi, zapytasz:Di dove sei? […] Skąd jesteś? / Skąd pochodzisz?Di dov’è? […] Skąd pan / pani jest? / Skąd on / ona jest? Di dove siete? […] Skąd jesteście? / Skąd państwo pochodzą?Di dove sono? […] Skąd oni / one są? / Skąd pochodzą?

W odpowiedzi możesz usłyszeć:Sono polacco. […] Jestem Polakiem.Sono polacca. […] Jestem Polką.Siamo italiani. […] Jesteśmy Włochami.Siamo italiane. […] Jesteśmy Włoszkami.Sono tedeschi. […] Są Niemcami.Sono tedesche. […] Są Niemkami.

Można dodać:Sono italiana, di Milano. […] Jestem Włoszką, z Mediolanu.Siamo polacchi: Kasia è di Cracovia, Jesteśmy Polakami: Kasia jest z Krakowa, io di Danzica. […] ja z Gdańska.Sono inglesi, di Londra. […] Są Anglikami / Angielkami, z Londynu. Io sono greca, di Atene, mentre Paul Jestem Greczynką, z Aten, natomiast Paul jest è francese, di Parigi. […] Francuzem, z Paryża.

Jeżeli domyślasz się, skąd ktoś pochodzi, możesz powiedzieć:Sei belga? […] Jesteś z Belgii? / Jesteś Belgiem / Belgijką?Siete austriaci, vero? […] Jesteście Austriakami, prawda? / Jesteście z Austrii, prawda?Mi scusi, Lei è portoghese? […] Przepraszam, czy pan / pani jest Portugalczykiem / Portugalką?

W odpowiedzi możesz usłyszeć:Sì, sono belga. […] Tak, jestem Belgijką / Belgiem.Veramente solo io sono austriaca, Prawdę mówiąc, tylko ja jestem Austriaczką, invece loro sono tedeschi. […] natomiast oni są Niemcami.No, non sono portoghese. Nie, nie jestem Portugalczykiem. Sono spagnolo di Madrid. […] Jestem Hiszpanem z Madrytu.

Rozdział 3Pytanie o pochodzenie

1.20

Pytanie o pochodzenie

15

Jeżeli wydaje ci się, że ktoś raczej nie jest danej narodowości, możesz zapytać:Tu non sei francese, vero? […] Nie jesteś Francuzem / Francuzką, prawda?

Jeżeli masz rację, w odpowiedzi usłyszysz:No, sono canadese. […] Nie, jestem Kanadyjczykiem / Kanadyjką. Infatti, sono canadese. […] Rzeczywiście – jestem Kanadyjczykiem / Kanadyjką.Vero. Non sono francese, ma canadese. […] Prawda. Nie jestem Francuzem / Francuzką, lecz Kanadyjczykiem / Kanadyjką.

A jeżeli się pomyliłeś, usłyszysz:No, sono proprio francese. […] Nie, wprost przeciwnie, jestem Francuzką / Francuzem.E invece sono proprio francese. […] A właśnie, że jestem Francuzką / Francuzem.

Włochy są krajem bardzo zróżnicowanym: każdy region posiada swój charakterystyczny dialekt, własną kuchnię i lokalne tradycje. Włosi podkreślają na każdym kroku przywiązanie do regionu, z którego pochodzą i z dumą opowiadają o swojej rodzinnej miejscowości, bez względu na to jak skromne były warunki, w których się wychowali. Przedstawiając się, Włoch często doda np. :Sono pugliese / toscano / Pochodzę z Apulii / Toskanii /sardo / piemontese / siciliano… Sardynii / Piemontu / Sycylii…

PrzymiotnikiWłoskie przymiotniki występują w rodzaju męskim i żeńskim i mają następujące końcówki: Rodzaj męski Rodzaj żeńskil.p. l.m. l.p. l.m.-o -i -a -e-e -i -e -i-a -i

Kraje i narodowości

Italia WłochyPolonia PolskaAustria AustriaGrecia GrecjaGermania NiemcyRussia RosjaSpagna HiszpaniaSvizzera SzwajcariaTurchia Turcja

l.p. -o / -aitaliano / italianapolacco / polaccaaustriaco / austriacagreco / grecatedesco / tedescarusso / russaspagnolo / spagnolasvizzero / svizzeraturco / turca

l.m. -i / -eitaliani / italianepolacchi / polaccheaustriaci / austriachegreci / grechetedeschi / tedescherussi / russespagnoli / spagnolesvizzeri / svizzereturchi / turche

Rozdział 3

16

Kraje i narodowości

Danimarca DaniaFrancia FrancjaGran Bretagna W. BrytaniaInghilterra AngliaOlanda HolandiaPortogallo PortugaliaSvezia Szwecja

Belgio BelgiaVietnam Wietnam

l.p. -edanesefrancese

inglese

olandeseportoghesesvedese

l.p. -abelgavietnamita

l.m. -idanesifrancesi

inglesi

olandesiportoghesisvedesi

l.m. -i / -ebelgi / belghevietnamiti / vietnamite

Pochodzenie z jakiegoś miasta wyrażamy za pomocą przyimka di: di Berlino z Berlinadi Vienna z Wiedniadi Barcellona z Barcelony

B. Dialog

Posłuchaj dialogu:Claudio: Buongiorno, sono Claudio Mori.Lara: Piacere, Signor Claudio. Io sono Lara Benelli e lui è Manuel Silva.Claudio: Piacere mio… voi non siete di Milano, vero?Lara: Veramente io sono proprio di Milano, mentre Manuel è spagnolo.Claudio: Ah sì? Spagnolo di dove? Di Madrid?Lara: No, Manuel è di León, ma lavora a Milano.

Teraz odegraj rolę Lary. Mów po sygnale:Claudio: Buongiorno, sono Claudio Mori.Lara: […]Claudio: Piacere mio… voi non siete di Milano, vero?Lara: […]Claudio: Ah sì? Spagnolo di dove? Di Madrid?Lara: […]

1.21

1.22

Pytanie o pochodzenie

17

C. Ćwiczenia

1. Odpowiedz na pytania. Porównaj swoją wersję z nagraniem. Przykład: Tu non sei polacco, vero? (Infatti – francese – Parigi) […] Infatti. Sono francese di Parigi. Teraz Twoja kolej: Siete francesi? (No – italiani– Torino) […] No, siamo italiani di Torino. Ann e Katrin sono olandesi o tedesche? Ann è olandese, mentre Katrin è tedesca. (Ann – olandese – mentre – Katrin – tedesca) […] Mi scusi, Lei è belga? (No – danese) […] No, sono danese. Alejandro e Pablo sono greci? No, sono spagnoli di Madrid. (No – spagnoli – Madrid) […]

2. Uzupełnij zdania, tworząc odpowiednią formę przymiotnika od nazwy kraju podanej przez lektora. Porównaj swoją wersję z nagraniem:

Mi chiamo Stefano e sono (Svizzera). […] svizzero Larissa e Olga sono (Russia), mentre russe / austriaci Karl e Andreas sono (Austria) […] Siete portoghesi? No, siamo (Spagna) […] spagnoli / spagnole Di dove sei? Sono (Finlandia), ma vivo finlandese in Danimarca. […] Sono inglesi? Peter è (Inghilterra), inglese / turca ma Serra è (Turchia) […]

1.23

1.24

18

A. Gdzie mieszkasz?

Słuchaj i powtarzaj.Chcąc dowiedzieć się, gdzie ktoś mieszka, zapytasz:Dove abiti? / Dove vivi? […] Gdzie mieszkasz? / Gdzie żyjesz?E Lei dove vive? […] A gdzie pan / pani mieszka (dosł. żyje)? Dove abita Marco? […] Gdzie mieszka Marco?Dove vive il signor Soprani? […] Gdzie mieszka pan Soprani?Dove abitate? […] Gdzie mieszkacie?Dove vivono? […] Gdzie oni mieszkają?

W odpowiedzi możesz usłyszeć:Vivo in Italia, a Milano. […] Mieszkam we Włoszech, w Mediolanie.Abito a Łódź, ma lavoro a Varsavia. […] Mieszkam w Łodzi, ale pracuję w Warszawie.Marco vive e lavora a Parigi, Marco mieszka i pracuje w Paryżu, ma è italiano. […] ale jest Włochem.Abitiamo a Breda, in Olanda. […] Mieszkamy w Bredzie, w Holandii.

Możesz też zadać pytanie w następujący sposób:Abiti a Cracovia? […] Czy mieszkasz w Krakowie?Vivete a Milano? […] Czy mieszkacie w Mediolanie?Lei vive in Italia? […] Czy pan / pani mieszka we Włoszech?

W odpowiedzi usłyszysz:Sì, vivo e lavoro a Cracovia. […] Tak, mieszkam i pracuję w Krakowie.No, abitiamo a Lodi, ma lavoriamo Nie, mieszkamy w Lodi, ale pracujemy a Milano. […] w Mediolanie.Sì, vivo in Italia, ma sono polacca Tak, mieszkam we Włoszech, ale jestem Polką di Danzica. […] – z Gdańska.

Czasownikiabitare mieszkaćvivere żyć, mieszkać

Spójnikie (też ed przed samogłoską) i, ainfatti rzeczywiście, istotnie mentre natomiastinvece natomiast, wręcz przeciwnie, tymczasem o / oppure lub, czyma ale, lecz però ale, lecz

Rozdział 4Pytanie o miejsce zamieszkania

1.25

Pytanie o miejsce zamieszkania

19

Odmiana czasowników w czasie teraźniejszym

Czasowniki I grupy -are lavorare (pracować)io lavor-o noi lavor-iamotu lavor-i voi lavor-atelui lavor-a loro lavor-ano

Czasowniki II grupy -erevivere (żyć, mieszkać)io viv-o noi viv-iamotu viv-i voi viv-etelui viv-e loro viv-ono

Okoliczniki miejscaPrzyimek „w” tłumaczy się a z nazwami miast, in z nazwami krajów:

a Parigi w Paryżu in Francia we Francjia Londra w Londynie in Inghilterra w Angliia Milano w Mediolanie in Italia we Włoszecha Varsavia w Warszawie in Polonia w Polscea New York w Nowym Jorku negli Stati Uniti w Stanach

B. Dialog

Posłuchaj dialogu:Marco: Ciao, sono Marco. E tu, come ti chiami?Anna: Mi chiamo Anna… Tu non sei polacco, vero?Marco: Infatti, sono italiano. Sono di Roma, ma vivo e lavoro a Varsavia. E tu, di dove sei?Anna: Sono polacca, di Danzica. E anch’io abito a Varsavia.Marco: Sono veramente felice di conoscerti, Anna!

Teraz odegraj rolę Marca. Mów po sygnale:Marco: […]Anna: Mi chiamo Anna…Tu non sei polacco, vero?Marco: […]Anna: Sono polacca, di Danzica. E anch’io abito a Varsavia.Marco: […]

1.26

1.27

Rozdział 4

20

B. Ćwiczenia

1. Przetumacz zdania. Porównaj swoją wersję z nagraniem:

Skąd jesteś? Jestem Portugalczykiem, Di dove sei? Sono portoghese, ale mieszkam i pracuję w Polsce, ma vivo e lavoro in Polonia, a Cracovia. w Krakowie. […] Gdzie oni mieszkają? Tobias jest Niemcem Dove abitano? Tobias è tedesco e abita / vive i mieszka w Berlinie, natomiast Alec a Berlino, mentre Alec e Katrin sono i Katrin są z Austrii i mieszkają austriaci e abitano / vivono a Vienna. w Wiedniu. […] Przepraszam, pan nie jest Polakiem, Mi scusi, Lei non è polacco, vero? prawda? Rzeczywiście – jestem Szwedem, Infatti sono svedese, ma lavoro in Polonia. ale pracuję w Polsce. […] Jesteś Włoszką? Tak, jestem z Rzymu. […] Sei italiana? Sì, sono di Roma. Skąd jesteście? Jesteśmy Hiszpanami, Di dove siete? Siamo spagnoli di Madrid. z Madrytu. […]

1.28

21

A. Pytanie o zawód

Słuchaj i powtarzaj.Na początku znajomości często pada pytanie o zawód:Che lavoro fai? […] Jaki masz zawód? / Co robisz? (dosł. Jaką pracę wykonujesz?)Che lavoro fa? […] Jaki ma pan / pani zawód?

W mniej oficjalnej sytuacji możesz usłyszeć następujące pytania:Che cosa fai? […] Czym się zajmujesz? (dosł. Co robisz?)Studi o lavori? […] Uczysz się czy pracujesz?

Cudzoziemiec we Włoszech często słyszy pytanie:Che cosa fai qui in Italia? […] Co robisz tutaj we Włoszech?Che cosa fa qui in Italia? […] Co pan / pani robi tutaj we Włoszech?

Czasownik nieregularny fare (robić, wykonywać) w czasie teraźniejszymio faccio noi facciamotu fai voi fatelui fa loro fanno

B. Odpowiedź na pytanie o zawód

W odpowiedzi na pytanie o zawód usłyszysz:Faccio il commesso. […] Jestem ekspedientem.Faccio la commessa. […] Jestem ekspedientką.Faccio il dentista. […] Jestem dentystą.Faccio la dentista. […] Jestem dentystką.

Można też powiedzieć:Sono cameriere. / Sono un cameriere. […] Jestem kelnerem.Sono cameriera. / Sono una cameriera. […] Jestem kelnerką.Sono infermiera. / Sono un’infermiera. […] Jestem pielęgniarką. Sono medico. / Sono un medico. […] Jestem lekarzem / lekarką.

Albo jeszcze inaczej:Lavoro come segretaria. […] Pracuję jako sekretarka.Lavoro come assistente di volo. […] Pracuję jako steward / stewardesa.

Jaki masz zawód?Rozdział 5

1.29

1.30

Rozdział 5

22

W zdaniach z czasownikiem fare (wykonywać, robić) nazwę zawodu poprzedza się zawsze rodzajnikiem określonym (il, lo, la, l’).Faccio l’insegnante. Jestem nauczycielem / nauczycielką.

W zdaniach z czasownikiem essere (być) nazwa zawodu może być poprzedzona rodzajnikiem nieokreślonym (un, uno, una, un’).Sono infermiere. / Sono un infermiere. Jestem pielęgniarzem.

W zdaniach z czasownikiem lavorare (pracować) nazwy zawodu nie poprzedza się rodzajnikiem.Lavoro come tecnico informatico. Pracuję jako technik informatyk.

Włosi często opisują rodzaj wykonywanej pracy za pomocą bardziej ogólnych określeń:operaio m / operaia f pracownik fizyczny, robotnikimpiegato m / impiegata f pracownik umysłowy / biurowy, urzędnikimprenditore m / imprenditrice f osoba prowadząca własną firmęlibero professionista m  / libera professionista f osoba wykonująca wolny zawód

Jeżeli uczysz się i jednocześnie pracujesz, możesz powiedzieć:Studio e lavoro. […] Uczę się i pracuję.Studio di giorno e lavoro la sera. […] Uczę się w dzień, a pracuję wieczorem.

Gdy nie pracujesz, powiesz na przykład:Sono disoccupato. […] Jestem bezrobotny.Sono disoccupata. […] Jestem bezrobotna.Sono ancora uno studente. […] Jestem jeszcze studentem.Sono ancora una studentessa. […] Jestem jeszcze studentką.Vado ancora a scuola. […] Chodzę jeszcze do szkoły.Sono già in pensione. […] Jestem już na emeryturze.Sto cercando lavoro. […] Szukam pracy.

RzeczownikiW języku włoskim rzeczowniki mogą być rodzaju męskiego (najczęściej na -o i -e) i żeńskiego (najczęściej na -a i na -e).

Rodzaj męski (m) Rodzaj żeński (f)l.p.-o-co, -go-e-a

l.m.-i-chi / -ci, -ghi / -gi-i-i (rzadziej -a)

l.p.-a-ca, -ga-e-i-o

l.m.-e-che, -ghe-i-i-o(rzadziej -i)

Jaki masz zawód?

2�

C. Dialog

Posłuchaj dialogu:Massimo: Ciao, io sono Massimo… E tu come ti chiami?Kasia: Piacere, Massimo. Io sono Kasia.Massimo: Kasia… Non sei italiana, vero? Di dove sei?Kasia: Sono polacca, ma vivo a Milano.

RodzajnikiWłoskie rzeczowniki na ogół poprzedza się rodzajnikiem. Rodzajniki określone wskazują na konkretną, określoną rzecz lub osobę znaną rozmówcy, zaś rodzajniki nieokreślone wskazują na jakąś bliżej nieokreśloną rzecz lub osobę.

OKREŚLONE NIEOKREŚLONE r. męski r. żeński r. męski r. żeńskil.p. il l’ * lo** la l’ * un uno** una un’ *l. m. i gli*** le (dei degli***) (delle)

*przed samogłoską **przed gn, ps, pn, z oraz przed s+spółgłoska***przed samogłoską, przed gn, ps, pn, z oraz przed s+spółgłoska UWAGA! W liczbie mnogiej często opuszcza się rodzajnik nieokreślony

Rodzaj rzeczowników na przykładzie nazw zawodów

Rodzaj męski Rodzaj żeński l.p. l.m. l.p. l.m.

krawieckucharz

il sarto il cuoco

i sartii cuochi

la sartala cuoca

le sartele cuoche

przewodnik w przypadku tego zawodu używa się r. żeńskiego także dla mężczyzn (la guida)

la guida le guide

lekarztechnikarchitektradca prawny, adwokatasystentnauczycielkasjerredaktorsprzedawcaprofesorfarmaceuta

il medicoil tecnicol’architettol’avvocato

l’assistentel’insegnanteil cassiereil redattoreil venditoreil professoreil farmacista

i medicii tecnicigli architettigli avvocati

gli assistentigli insegnantii cassierii redattorii venditorii professorii farmacisti

w przypadku tych zawodówużywa się r. męskiego także dla kobiet (il medico, il tecnico)

l’assistentel’insegnantela cassierala redattricela venditricela professoressala farmacista

le assistentile insegnantile cassierele redattricile venditricile professoressele farmaciste

1.31

Rozdział 5

2�

Massimo: Ah sì? E che cosa fai qui in Italia?Kasia: Studio di giorno e lavoro la sera.Massimo: Veramente? E che lavoro fai?Kasia: Faccio la cameriera. E tu? Studi o lavori?Massimo: Sono tecnico informatico, ma sto ancora cercando lavoro.

Teraz odegraj rolę Kasi. Mów po sygnale:Massimo: Ciao, io sono Massimo… E tu come ti chiami?Kasia: […]Massimo: Kasia…Non sei italiana, vero? Di dove sei?Kasia: […]Massimo: Ah sì? E che cosa fai qui in Italia?Kasia: […]Massimo: Veramente? E che lavoro fai?Kasia: […]Massimo: Sono tecnico informatico, ma sto ancora cercando lavoro.

D. Ćwiczenia

1. Utwórz zdania w liczbie mnogiej według przykładu. Porównaj swoją wersję z nagraniem. Przykład: Paolo fa il cameriere. (Paolo e Aldo) […] Paolo e Aldo fanno i camerieri.

Teraz Twoja kolej: Lara fa la farmacista. (Lara e Sabrina) […] Lara e Sabrina fanno le farmaciste. Stefano fa l’operaio. (Stefano e Mario) […] Stefano e Mario fanno gli operai. Grazia fa l’assistente di volo. Grazia e Marco fanno gli assistenti di volo. (Grazia e Marco) […] Aldo fa l’impiegato. (Aldo e Gianni) […] Aldo e Gianni fanno gli impiegati. Maria fa la guida turistica. (Maria e Piero) […] Maria e Piero fanno le guide turistiche.

2. Utwórz zdania w liczbie mnogiej. Porównaj swoją wersję z nagraniem. Posłuchaj przykładu: Carla è medico. (Carla e Roberto) […] Carla e Roberto sono medici.

Teraz Twoja kolej: Paolo è giornalista. (Paolo e Luca) […] Paolo e Luca sono giornalisti. Guido è cuoco. (Guido e Massimo) […] Guido e Massimo sono cuochi. Paola è segretaria. (Paola e Rosanna) […] Paola e Rosanna sono segretarie. Nicola è infermiere. (Nicola e Michele) […] Nicola e Michele sono infermieri. Isabella è avvocato. (Isabella e Simona) […] Isabella e Simona sono avvocati.

1.32

1.33

1.34