sgb.ormansu.gov.trsgb.ormansu.gov.tr/sgbtest/files/suradokuman/ormancilik... · web viewŞûranın...

ORMANCILIK VE SU ŞURASI KARARLARI

İÇİNDEKİLER

ŞURA ÇALIŞMALARI VE İŞ AKIŞINA DAİR ÖZET RAPOR İİ

ORMANCILIK KOMİSYONU KARARLARI 1

ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE KOMİSYONU KARARLARI 11

DOĞA KORUMA VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK KOMİSYONU 15

SU KOMİSYONU KARARLARI 20

İKLİM VE METEOROLOJİ KOMİSYONU KARARLARI 25

1


ORMANCILIK VE SU ŞÛRASI 201321-23 Mart 2013, Ankara

ŞURA ÇALIŞMALARI VE İŞ AKIŞINA DAİR ÖZET RAPOR

Bakanlığımızın görev ve sorumluluk alanına giren ve ülkemizin tabii kaynakları olan orman ve su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi konularında ortaya çıkan toplum talepleri ile güncel konuların değerlendirilmesi, yeni politika ve stratejilerin geliştirilmesi, küresel gelişim ve değişimlere uyum sağlanması maksadıyla Bakanlığımızın kuruluş Kanunu ile verilen görev çerçevesinde, Ormancılık ve Su Şûrası 2013, 21-23 Mart 2013 tarihlerinde Ankara’da düzenlenmiştir.

Sayın Bakanımızın tavsiyeleri doğrultusunda, “Geleceğimiz İçin…" sloganıyla yapılan Şura, 2012 yılı Haziran ayında başlatılan ve yaklaşık dokuz aylık bir hazırlık çalışmalarından sonra 21-23 Mart 2013 tarihlerinde düzenlenen Şûra toplantısı ile tamamlanmıştır.

Şûranın tertibi, sorumlu komiteler ve kurullar tesis edilmesi, çalışma şekli ve hazırlık çalışmalarının yürütülmesi, harcamaların düzenlenmesi gibi hususlar, muhtelif zamanlarda Bakanlık Makamından temin edilen Bakanlık Makamı olurları paralelinde yürütülmüştür.

Şûra hizmetlerinin düzenli bir şekilde icra edilmesi maksadıyla, Bakanlığımız merkezinde bir Müsteşar Yardımcısı Başkanlığında ve ilgili birim temsilcilerinden oluşan Şûra Yürütme Kurulu ile Strateji Geliştirme Başkanlığının gözetiminde bir Şûra Sekretaryası oluşturulmuştur.

Şûra hazırlık çalışmalarının planlı ve bir çalışma takvimine uygun olarak gerçekleştirilmesi maksadıyla bir Şura çalışma takvimi hazırlanarak, yapılacak işlere dair sorumluluklar ve tamamlanma sureleri belirlenmiş ve bütün hazırlık çalışmaları bu takvime uygun olarak gerçekleştirilmiştir.

Şûranın teknik çalışma konularının müzakere edileceği ve Bakanlığımızın görev alanına giren ormancılık, su, doğa koruma, çölleşme ve erozyonla mücadele ve meteorolojik gözlemler ve erken uyarı sistemleri temel konuları altında 11 adet Çalışma Grubu tesis edilmiş olup, bu gruplarca hazırlanan Şûra teknik dokümanları Şura müzakerelerinin temel altlığını teşkil etmiştir. Çalışma grupları raporlarından oluşan Şûra Belgeleri, yaklaşık 450 civarında akademisyen, uzman, yönetici ve benzeri personelin iki aylık ve yoğun gayretleri ile hazırlamış olup, bir kitap halinde basılmış ve ayrıca Bakanlığımızın internet sayfasında yayımlanmıştır.

Şura çalışmaları suresince Şûra Yürütme Kurulu beş kez toplanmış ve alınan kararlar ilgili birimlere duyurularak çalışmalar bu kararlar doğrultusunda gerçekleştirilmiştir.

Şûra Yürütme Kurulunca alınan karar çerçevesinde, Şûra için bir logo ve slogan çalışması yapılmış, hazırlanan alternatifler arasında Bakanlık Makamınca en uygun bulunan Şura logosu ve sloganı, bütün şura çalışmalarında kullanılmıştır.

2


Hazırlık çalışmalarının son aşamasında, Şura Komisyonlarında yer alacak Şura üyelerinin

listeleri, Şura Genel Kurulunda onaylanmak üzere, çalışma gruplarına katılan kurum temsilcileri, uzman ve akademisyenler ile diğer üyeler dikkate alınarak hazırlanmış ve Makamın onayından sonra ilgili bütün kurumlara ve şahıslara resmen duyurularak Şura toplantılarına davet edilmişlerdir.

Şura Genel Kurulu, Sayın Bakanımız Prof. Dr. Veysel EROĞLU başkanlığında 21.03.2013 tarihinde açılış konuşması ile başlamıştır. Sayın Bakanımızın Şura çalışmalarından ayrılması nedeniyle Ormancılık ve Su Şurası Yönetmeliği gereği, Sayın Bakanımız yerine, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Lütfi AKCA Şura Başkanı olarak Şuranın takdimini yapmış, müteakiben Divan Başkan Vekilleri ve Raportörlerin seçimi yapılarak Genel Kurulca oy birliği ile onaylanmıştır.

Divan Başkanlığına verilen önergeler doğrultusunda; beş adet Şura Komisyonu, Komisyon üyeleri, Komisyonların çalışma usulleri Genel Kurulun onayına sunularak oy birliği ile kabul edilmiştir. Komisyonlar; Su Komisyonu, Ormancılık Komisyonu, Doğa Koruma ve Biyolojik Çeşitlilik Komisyonu, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Komisyonu ve İklim ve Meteoroloji Komisyonu şeklinde kararlaştırılmıştır.

Komisyonlarca, komisyon başkanları, başkan yardımcıları ve raportörler seçilerek Komisyon çalışmaları 21-22-23 Mart 2013 tarihlerinde tamamlanmıştır. 5 Komisyonda toplam 62 adet karar ve 399 adet strateji ve politika belirlenmiş; Genel kurulda alınan redaksiyon yetkisine istinaden yapılan birleştirme ve düzeltmeler neticesinde 56 adet karar ve 400 adet strateji ve politika olarak şura kararları nihai haline getirilmiştir.

Komisyon çalışmaları sonucunda alınan Komisyon kararları ve kararlara ilişkin stratejiler, 23 Mart tarihindeki Genel Kurulda, ayrı ayrı sunularak kurul üyelerinin müzakeresine açılmıştır. Alınan önergeler genel kurul üyelerinin onayı doğrultusunda değerlendirilmek suretiyle Şura kayıtlarına alınmış ve Kararlar Genel Kurul onayına sunulmuştur.

Şura toplantısına 360 Şura üyesi olmak üzere, şurayı takip eden misafirler dahil toplam 500 ü aşkın katılımcı iştirak etmiştir. Genel Kurulun toplandığı otel ile yapılan sözleşme doğrultusunda, katılımcıların her türlü lojistik hizmetleri Bakanlığımızca düzenlenmiş ve harcamalar Strateji Geliştirme Bakanlığınca karşılanmıştır.

Şurada; konaklama (otel) için 247.000 TL, Organizasyon için 51.602 TL, Ulaşım için 23.104 TL ve şura ön hazırlık toplantısı için ise 3.707 TL harcanmış olup, harcamalar toplamı 325.413 TL olmuştur. Bu tutara, şura hazırlık döneminde Şura Çalışma Grupları için Bakanlığımızın ilgili birimlerince yapılan harcamalar dahil değildir.

Şura kararları, Makam tarafından uygun görülmesi halinde kitap olarak basılacak ve dağıtılacaktır.

Saygılarımla arz ederim.

3


ORMANCILIK KOMİSYONU KARARLARIKarar 1. Orman Alanları İle Sunduğu Ürün Ve Hizmetleri Azaltıcı Tehditlerin Önüne Geçilmesi İçin Tedbirler Artırılmalıdır.

STRATEJİ VE POLİTİKALAR

a. Orman sınırlandırma çalışmaları bir an evvel bitirilmeli, orman sayılan alanlarda mülkiyet ve sosyal problemler, toplumsal uzlaşmayı sağlayan, odun ve odun dışı ürünlerin üretimini teşvik eden, toprak ve topografyasını koruyan çözüm önerileri geliştirilmeli ve bu önerileri destekleyen mevzuat çıkarılmalı,b. Ormanların yasadışı faaliyetlerden korunması için uzaktan algılama tekniklerinden faydalanılmalı,c. Yol, enerji vb. tesisleri, mümkün olduğunca ormanlık alanlarda yapılmamalı,d. Ormanlarda kanunla öngörülen otlatmanın, planlanması ve planların uygulanması, ilgili kurumlarca meraların verimliliğini artıracak tedbirlerin alınması sağlanmalı,e. Orman içinde ve bitişiğindeki yerleşim birimlerinde yaşayan halkın sosyo-ekonomik ve kültürel yönden gelişmesini sağlayıcı politikalar üretilmeli ve uygulanmalı,f. Ormanların korunmasına yönelik toplumsal bilincin artırılması için gerekli çalışmalar yapılmalı,g. Anayasa düzenlemelerinde ormanların korunması ile ilgili hükümlerin bulundurulmasına devam edilmeli,h. Kamu yararı gerekçesiyle ormanlardan verilecek olan izinler en aza indirilmeli; korunan alanlarla, ekolojik ve sosyo-kültürel fonksiyonlu ormanlarda arazi tahsisinde üstün kamu yararı aranmalı.

Karar 2. Ormancılık Uygulamaları, Orman Hastalık Ve Zararlılarının Yönetimi İle Uyumlu Olarak Yürütülmelidir.


a. Uygun alan yönetimi ve doğaya uygun ormancılık yaklaşımı ile ormanlara gerekli müdahaleler ve iyileştirmeler zamanında yapılmalı, üretim ve silvikültürel faaliyetlerde bilimsel işletmecilik prensibi esas alınmalı,b. Ormancılık karantina mevzuatının yürürlüğe girmesi için çalışmalar hızlandırılmalı,c. Gümrük noktaları öncelikli olmak üzere, gerekli yerlerde, örnekleme yapabilecek ve türleri tespit edebilecek yetkinliğe sahip uzman elemanlar yetiştirilmeli,d. Yabancı istilacı türlerle ilgili tanıtıcı materyaller hazırlanarak, riskli bölgelerde yer alan ilgili birimlere dağıtımını sağlayacak alt yapı oluşturulmalı, e. Zararlılarla mücadelede risk haritaları oluşturularak entegre mücadele yönetimi sağlanmalı,

4


f. Ormanlarda hastalık ve zararlılarla mücadele çalışmalarında, uzaktan algılama tekniklerinden faydalanılmalı,g. Korunan alanlarda hastalık ve zararlılarla mücadelenin yürütülmesindeki mevzuat problemleri giderilmeli,h. Yok olma tehdidi altındaki ağaç ve ağaççık türleri ile ilgili eylem ve geri kazanım planları geliştirilmeli,i. Orman sağlığı ile zararlıların ve hastalıkların izlenmesi için, internet destekli veri tabanı kurulmalı, orman ekosistemleri izlenmeli, programlar geliştirilerek sürdürülmeli, izleme neticelerinin değerlendirilmesine bir an önce başlanmalı.

Karar 3. Orman Hastalık Ve Zararlılarıyla Mücadelede, Biyolojik Mücadele Ağırlıklı “Entegre Zararlı Yönetim Sistemi” Geliştirilmelidir.


a. Üretim laboratuvarları ve teknik donanımlar artırılmalı, b. Uygulamada görev alan personel eğitilmeli, uzman eleman yetiştirilmesi ve temini sağlanmalı,c. Biyolojik mücadele çalışmalarının etkinliği izlenmeli,d. Orman Genel Müdürlüğü, üniversiteler, AR-GE kuruluşları ve ilgili sektör ile mücadeleye katkı sağlayıcı işbirliği geliştirilmeli,e. Kuşların korunmasında mevcut yöntemlerin yanında, yaygın bir bilinçlendirme seferberliği uygulanmalı.

Karar 4. Orman Yangınlarını Önleyici İlave Tedbirler Geliştirilmelidir.


a. Orman yangınları konusunda toplumun her kademesinde etkin iletişimin ve bilinçlendirmenin yapılabilmesi için gerekli tedbirler alınmalı, b. Ulusal ve yerel tüm medyada en çok takip edilen yayın kuşaklarında aynı anda, orman yangınları ile ilgili profesyonelce hazırlanmış, etkileyici kısa kamu spotu filmler vb. yapımlar yayınlanması sağlanmalı,c. Yanan alanlar ile yangına 1. derecede hassas bölgelerdeki alanlarda, YARDOP (yanan alanların rehabilitasyonu ve yangına dirençli orman kurma projesi) projeleri, ekolojik ve ekonomik hususlar dikkate alınarak uygulanmalı, d. Orman-ziraat-yerleşim arakesitinde çıkan açık alan yangınlarında, müdahale konusunda eksik ve ihtiyaç duyulan yasal düzenlemeler tamamlanmalı,e. Enerji nakil hatları, düzensiz çöp depolama alanları vb. yangına sebebiyet veren tesislerde ilgili kurum ve kuruluşlarca gerekli tedbirlerin alınması sağlanmalı,f. Yangın tehlikesini azaltmak maksadıyla kontrollü yakma ve otlatma teknikleri geliştirilmeli, bu konuda yasal düzenleme yapılmalı,g. Endüstriyel ağaçlandırma çalışmaları hariç, yangın riskini artırıcı mono-kültür ağaçlandırma çalışmalarından vazgeçilmeli, genç ormanların bakımı yapılmalı ve yol ağını artırıcı çalışmalara önem verilmeli,

5


h. Korunan alanlarda da yangın önleyici tedbirler alınmalı ve bu tedbirlere uzun devreli gelişme planları ile yönetim planlarında yer verilmeli,i. İşletmelerin yangına hassasiyet sınıflaması bilimsel ölçütlere göre yeniden yapılmalı.

Karar 5. Orman Yangınları İle Mücadele Kapasitesi Artırılmalı, Karar Destek Sistemleri Geliştirilmelidir.


a. Yangın yönetim planları, yangın ile ilgili tüm safhaları ihtiva edecek şekilde katılımcı yaklaşımla hazırlanmalı,b. Yangın risklerinin doğru tahmin edilebilmesi için orman yangınları ulusal veri tabanı kurulmalı, etkin ve verimli kullanılmalı,c. Orman Genel Müdürlüğü, üniversiteler ve AR-GE kuruluşları arasında orman yangınları ile mücadeleye katkı sağlayıcı işbirliği geliştirilmeli,d. Antalya Uluslararası Yangın Eğitim Merkezi, eğitimlerde etkin kullanılmalı; eğitimler teknoloji destekli, teorik ve uygulamalı olarak entegre şekilde verilmeli,e. Mükellef sisteminin yanı sıra gönüllülük sistemi getirilmeli, gönüllülük sistemini teşvik eden yasal düzenlemeler yapılmalı,f. Ülkemiz şartlarına uygun yangın davranış modelleri ile yangın tehlike oranları tespit edilmeli, meteorolojik erken uyarı sistemleri de dâhil karar-destek sistemleri geliştirilmeli, g. Yangın önleme ve söndürme çalışmalarında gerekli olan makine, araç ve ekipmanların temini ile mevcut organizasyon güçlendirilmeli.

Karar 6. Orman Yangınlarına Erken Ve Etkin Müdahale Sistemleri Güçlendirilmelidir.


a. Tüm muhabere araçları etkin kullanılmalı,b. Müdahalede kullanılan kara ve hava unsurlarının konuşlanma yerleri erken ve etkin müdahaleyi sağlayacak şekilde planlanmalı,c. Yangınla mücadelede kurum içi ve diğer kurum ve kuruluşlar ile yerel halkın ve yöneticilerin desteğini sağlayıcı dinamik bir koordinasyon sistemi oluşturulmalı; diğer kurum ve kuruluşlara ait iş gücü ve ekipmanlardan azami faydalanmayı temin edecek işbirliği sağlanmalı,d. Yangınla mücadelede kullanılabilir su kaynakları artırılmalı, mevcut kaynaklardan azami faydalanmanın sağlanması için nitelik ve nicelik içerikli tedbirler alınmalı,e. Yangın yönetim planları, sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel boyutlar da dikkate alınarak ele alınmalı,f. Yangın tazminat raporlarında ekosistem hizmetleri gibi alternatif maliyet kalemleri de tespit edilerek daha gerçekçi tazminatlar belirlenmeli.

6


Karar 7. Ormancılık Çalışmaları Toplumun İhtiyaçları Doğrultusunda Havza Bazında Katılımcı Yaklaşımlar Dikkate Alınarak Planlanmalı Ve Uygulanmalıdır.


a. Havza planlamasında tüm paydaşların görüşleri dikkate alınarak kurumlar arası işbirliği sağlanmalı, üst havza çalışmaları ile etkilerinin görüleceği alt havza çalışmaları eş zamanlı olarak yapılmalı,b. Uygulayıcı birimlerin; planlama, hazırlama ve uygulama konusunda kapasiteleri geliştirilmeli,c. Planlama ve uygulama bütünlüğü sağlamak için gerekli mevzuat düzenlemesi yapılmalı,d. Planlama, hazırlama ve uygulama safhalarında; iklim değişikliği, çevre dengesi, biyolojik çeşitlilik, kıyı ekosistemi gibi konular ve geleceğe yönelik beklentiler dikkate alınmalı,e. Havza rehabilitasyon projelerinde yöre halkının geçim düzeylerini artıracak faaliyetlere öncelik verilmeli, yararlanıcıların mali katılımları sağlanmalı.

Karar 8. Orman Amenajman Planları; Gelişen Teknoloji Ve Uluslararası Süreçler Dikkate Alınarak, Katılımcı Yaklaşımla Yapılmalıdır.


a. Verimli orman tanımı, uluslararası ölçütler ve fonksiyonel verimlilik kavramı dikkate alınarak yeniden yapılmalı, b. Orman ekosistem envanteri tüm bileşenleri ile birlikte yapılmalı,c. Karar destek sistemleri (modelleme) ile CBS ve uzaktan algılama gibi bilişim tekniklerinden daha fazla faydalanılarak, ekosistem tabanlı fonksiyonel (çok amaçlı) amenajman planlarının yapılması için örnek çalışmalar artırılmalı ve ülke genelinde yaygınlaştırılmalı,d. Sürdürülebilirlik, biyolojik çeşitliliğin korunması, yerel halkın haklarına saygı, kültür ve geleneklerin korunması ve geliştirilmesi, şeffaflık, sektör içinde ve diğer sektörlerle işbirliği, entegrasyon, verimlilik ve küresel sorumluluk ilkeleri doğrultusunda ekosistem tabanlı fonksiyonel (çok amaçlı) orman amenajman planları yapılmalı ve ülke genelinde yaygınlaştırılmalı,e. Orman ürünlerinin kıymetlendirilmelerinin yanı sıra, orman koruma ve hizmet fonksiyonlarının ekonomik kıymetlendirmesi yapılmalı, amenajman planlarına entegre edilmeli, hesaplanan bu fonksiyon değerlerinin katkıları, faydalananlardan alınmalı,f. Fonksiyonel amenajman planlarının yapımında, fonksiyonel etaların isabetli olarak tayini için meşcere sıklık indeksleri geliştirilmeli.

7


Karar 9. Doğal Ormanların Sürdürülebilir Yönetiminin Sağlanması, Karbon Tutumunun Artırılması Ve Odun Hammaddesine Olan Artan Talebin Karşılanması İçin, Hızlı Gelişen Türlerle Endüstriyel Ağaçlandırma Çalışmalarına Öncelik Verilmeli, Odun Hammaddesi İhtiyacının Yerli Kaynaklardan Karşılanma Oranı Artırılmalıdır.


a. Endüstriyel ağaçlandırma çalışmaları ile ilgili eylem planı hazırlanmalı, uygulamaya konulmalı ve konu ile ilgili meslek içi eğitimler verilmeli,b. Endüstriyel ağaçlandırma çalışmaları; özel sektör, devlet ve mahalli halk ile işbirliği içerisinde geliştirilmeli ve artırılmalı,c. Odun üretimi maksatlı özel ağaçlandırma çalışmalarında, gerçek ve tüzel kişilere doğrudan saha tahsisi yapılabilmesine yönelik mevzuat değişikliği yapılmalı,d. Biyokütleden enerji üretilmesinde ihtiyaç duyulacak odun hammaddesini tedarik etmek üzere kısa idare süreli (3-5 yıl) biyokütle enerji ormanları kurulmalı,e. Ormanlarımızdan sürdürülebilir faydalanmayı azami düzeyde sağlayacak tedbirler alınmalı.

Karar 10. Kamu Ve Özel Sektörün Yaptığı Ağaçlandırma Çalışmaları Sürdürülmeli Ve Sonuçları Ortaya Konulmalıdır.


a. Fonksiyon amacına uygun olmayan boşluklu kapalı orman alanları ile orman rejimi içerisindeki açıklık alanların ve atıl hazine arazilerinin ağaçlandırılması çalışmalarına devam edilmeli, bu sahalar için ekolojik değerlendirme raporları hazırlanmalı, atıl vaziyetteki hazine arazilerinin ağaçlandırılması maksadıyla Orman Genel Müdürlüğüne tahsisi sağlanmalı,b. Potansiyel ağaçlandırma ve erozyon sahalarının tespiti amacıyla başlatılan çalışmalar bir an önce bitirilmeli, orman sayılan alanlardaki yetişme ortamı envanteri ve haritalandırılması çalışmaları doğrudan yöntemlerle tamamlanmalı,c. Ağaçlandırmaların ekolojik, sosyal, ekonomik etki ve sonuçlarının değerlendirilmesi için uygun göstergelerin ve değerlendirme metotlarının geliştirilmesi gayesi ile AR-GE çalışmaları yapılmalı,d. Yasal düzenleme ile 5, 6 ve 7. sınıf araziler içinde bulunan tarım ve diğer maksatlarla kullanılan alanlar kamulaştırılarak, ağaçlandırmaya tahsis edilmeli,e. Ağaçlandırma çalışmalarında mahalli ağaç-ağaççık türleri kullanılmalı, alanda mevcut tıbbi, aromatik, boya ve süs bitkisi niteliğindeki otsu türlerin varlığı sürdürülmeli, ekim ve dikim yoluyla geliştirilmesi sağlanmalı,f. Özel ağaçlandırma maksatlı hazine arazilerinden yapılan kiralamalarda, türün/türlerin idare süresi müddetince kiralanan arazinin kullanımını sağlayacak mevzuat düzenlemesi yapılmalı,g. Özel ağaçlandırmaların odun üretimine yönelik endüstriyel maksatla yapılan çalışmalarında kullandırılan krediler faizsiz olmalı,

8


h. Özel ağaçlandırmaların, proje yatırım giderleri dikkate alınarak teşvikine devam edilmelidir.

Karar 11. Kırsal İşgücünün Mahallinde Tutulmasını Sağlayacak Politikalar Geliştirilmelidir.

STRATEJI VE POLITIKALAR

a. Ormancılık faaliyetlerinde ihtiyaç duyulan işgücünün teminine yönelik kırsalda yaşayanların mahallinde kalkındırılmasını sağlayıcı tedbirler alınmalı,b. Ormancılık çalışmalarında istihdam edilenlerin sosyal güvenlik kapsamındaki primlerine devlet teşviki uygulanmalı, c. Orman köylerinde yaşayan insanlara Orman Genel Müdürlüğü - ORKÖY tarafından verilen, hibe ve kredi kapasiteleri artırılmalı, krediler faizsiz ve geri dönüşleri uzun vadeli olmalı,d. Ağaçlandırma çalışmalarında; yörenin ekolojisine uygun gelir getirici türler kullanılarak, köy tüzel kişilikleri, kooperatifler ve yöre halkı adına yapılacak çalışmalara öncelik verilmeli.

Karar 12. Ormanların Sağlık Ve Kalitesinin Artırılmasına Yönelik Bakım Ve Gençleştirme Çalışmaları Kararlılıkla Yürütülmelidir.


a. Ormanların biyotik ve abiyotik zararlara karşı daha dirençli hale getirilmesi, karbon tutma kapasitesinin artırılması ve yangın riskinin azaltılması gayesiyle orman bakımı çalışmalarına kararlılıkla devam edilmeli,b. Gençleştirme çalışmalarında, genetik çeşitliliğin devamının sağlanması gayesiyle fidan ve tohum rejyonlarına uyulmalı, c. Piyasanın hammadde ihtiyacının, koruma kullanma dengesi içerisinde karşılanması için meşcere bakımları ihmal edilmemeli,d. Korunan ormanlık alanlarda kaynak değerlerini korumak kaydıyla her türlü silvikültürel bakım ve gençleştirme çalışmalarına imkân sağlayacak düzenleme yapılmalı,e. Yeni tesis edilen ormanların kurulmasında mono-kültür anlayışından uzaklaşılarak karışık ormanlar kurulmalı,f. Ormanlarımızın farklı iklim bölgelerinde olması nedeniyle silvikültürel uygulamalarda, her iklim bölgesine has uygulama metotları araştırılmalı ve geliştirilmeli.

Karar 13. Orman Ağaçları Ve Tohumlarının Genetik Islah Çalışmalarına Kararlılıkla Devam Edilmelidir.


9


a. Başta endüstriyel ağaçlandırma çalışmaları olmak üzere; kızılçam türünde ulaşılan gelişme daha ileriye taşınmalı, dişbudak, kızılağaç, söğüt, kavak, sahilçamı, sarıçam, karaçam öncelikli olmak üzere diğer türlerde de çalışmalara devam edilmeli, b. Orman ekosistemlerindeki orman bitki türlerinin çoğaltılması, tescil edilip patentinin alınması ve korunmasına yönelik çalışmalar yapılmalı,c. Mevcut tohum stok merkezlerinin yapısal durumları geliştirilmeli, orman bitki türlerine ait gen bankası kurulmalı. d. Araştırma enstitüleri veya fidanlıklar bünyesinde, biyoteknolojiye dayalı kitlesel klonal üretim yapmak için kurumsal kapasite geliştirilmeli,e. Islah çalışmalarında üniversiteler ve araştırma birimleri arasındaki işbirliği geliştirilmeli, bu çalışmalara idarece gerekli destek sağlanmalı.

Karar 14: Ülkemiz, Fidan İhraç Eden Ülke Haline Getirilmelidir.


a. İç piyasa ihtiyaçları ile ihracat imkânları gözden geçirilerek kısa, orta ve uzun vadeli fidan üretim planları yapılmalı, b. Özel fidanlıklara orman alanlarından üretim amaçlı arazi tahsisi yapılabilmeli, ihracata yönelik kredi imkânları geliştirilmeli, üretilen fidanlar nominal değer olarak kabul edilmeli,c. Ülkemizin zengin bitki çeşitliliğine paralel fidan üretimi yapılmalı ve bu çeşitliliğin peyzaj ve ağaçlandırma çalışmalarına aktarılması sağlanmalı, d. Özel sektör süs bitkileri yetiştiriciliğinin geliştirilmesi gayesiyle, Adapazarı-Düzce hattında bir “süs bitkisi vadisi” oluşturulmalı ve burada yapılacak yatırımlar teşvikte önceliklendirilmeli,e. Fidan üretim çalışmalarında AR-GE’ ye önem verilmeli, özel sektöre verilecek kredi desteğinin bir bölümünün bu amaçla kullanımı zorunlu hale getirilmeli, f. Odun dışı orman ürünleri konusunda öncelikli (stratejik) türler belirlenmeli, bu türlere ait fidanların üretimi konusunda çalışmalar başlatılmalı, özel sektör teşvik edilmeli ve teşvike konu ürünler önceliklendirilmeli,g. Fidan ve tohum satışlarında özel sektörün rekabet gücü korunmalı, h. Uluslararası düzeyde fidan test laboratuarları kurulmalı,i. Fidan borsası kurulmalı,j. Fidan ve süs bitkileri ithalatı ve ihracatı konusunda kontrol ve denetim altyapısı güçlendirilmeli; kurumlar arasındaki yetki belirsizliğinin giderilmesi, karantina, kontrol ve denetim altyapısının oluşturulması konusunda yasal düzenlemeler ivedilikle gerçekleştirilmeli ve bu konuda uzman personel yetiştirilmesi sağlanmalı,k. Özel sektör fidanlıklarında üretilen bitki materyalinin çoğunluğunun orman ekosistemlerinin doğal bir parçası olması sebebiyle, özel sektör fidanlık birliklerinin orman teşkilatıyla ilişkilerini düzenleyen yasal altyapı ivedilikle kurulmalı.

Karar 15. Orman Teşkilatının Kurumsal Kapasitesi Geliştirilmelidir.

10



a. Orman teşkilatında çalışan her kademedeki personelin görevi ile ilgili konularda uzmanlaşmasına önem verilmeli,b. Verimli personel istihdamını sağlamak gayesiyle standart kadro tesisi ivedilikle oluşturulmalı, görevde yükselme esasları nesnel ölçütlere bağlanmalı,c. Bütün ormancılık faaliyetlerinin etkin ve verimli yönetimi için Orman Bilgi Sistemi (ORBİS) ivedilikle kurulmalı ve işlevsel hale getirilmeli,d. İşletme şefliklerinde iş yoğunluğu ve iş çeşidine göre optimum büyüklükler belirlenerek, bu bağlamda altyapı ve teknik kapasite geliştirilmeli ve uygulamaya konulmalı, e. Orman Genel Müdürlüğünün yeni yapılanmasına uygun personel ihtiyacı sağlanmalı,f. Fonksiyonel ormancılığın geliştirilmesini sağlamak maksadıyla farklı meslek disiplinlerinde eğitim almış uzman istihdamı sağlanmalı,g. Çalışanların verimliliğini artırıcı fiziki iyileştirmelerin yanında, çalışılan bölge güçlükleri de dikkate alınarak mali iyileştirilmeler yapılmalı, h. Çalışma saatleri dışındaki fazla çalışmaların ücretlendirilmesine yönelik ilave yasal düzenleme yapılmalı,i. Teknik çalışmaları yönlendirmek üzere ormancılık danışma konseyi oluşturulmalı,j. Ormancılık faaliyetlerinin yürütülmesinde AR-GE ihtiyaçlarını ortaya koyacak ve kapasitesini değerlendirecek bir çalışma yapılmalıdır.

Karar 16. Ormancılık Faaliyetlerinde Profesyonel İşgücüne Geçilmelidir.


a. Orman Kanunu’nun üretim ve teşviklerle ilgili maddelerinde gerekli düzenlemeler yapılmalı,b. Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından hazırlanmış ve hazırlanacak meslek standartlarından faydalanılarak, orman işçiliğinde eğitim ve mesleki sertifikasyona geçilmeli,c. Orman Köylerini Kalkındırma Kooperatiflerinin kurumsal kapasiteleri geliştirilmeli, d. İlgili eğitim kurumları ve sivil toplum örgütleri ile işbirliği içerisinde mesleki eğitimler verilmeli.

Karar 17. Orman Ürünlerinin Kullanımı Teşvik Edilmeli Ve “Yeşil Ekonomi Ulusal Eylem Planı” Oluşturulmalıdır.


a. “Yeşil Ekonomi Ulusal Eylem Planı”, uluslararası süreçler de dikkate alınarak hazırlanmalı,b. Orman ürünleriyle ilgili gelişmeler uluslararası düzeyde devam eden süreçler de takip edilerek, günün şartlarına uygun stratejiler geliştirilmeli,c. Üniversiteler ve kamunun da desteğiyle, özel sektör öncülüğünde yenilikçi orman ürünleri geliştirilmeli, bu konuda yapılacak araştırmaların kararlaştırılması ve yürütülmesinde üniversiteler ve orman fakülteleri ile ormancılık araştırma enstitüleri arasında işbirliği sağlanmalı, AR-GE çalışmaları desteklenmeli,

11


d. “Ulusal Yeşil Bina Standartları” nda orman ürünlerine pozitif ayrımcılık sağlanmalı, e. Kamuoyunda orman ürünlerine yönelik farkındalık oluşturma çalışmaları (kamu spotu, afişler vb.) yapılmalı, f. Kamu ve TOKİ tarafından yapılmakta olan binalarda ahşap kullanımı teşvik edilmeli,g. Ormancılık sektörü stratejik sektör olarak belirlenmeli ve bu kapsamda yapılacak yatırımlar teşvik kapsamına alınmalı,h. Tıbbi–aromatik bitkilerden halkımızın daha bilinçli faydalanmasını sağlamak maksadıyla üniversitelerde, fitoterapist ve aroma terapistlerin yetiştirildiği bölümlerin açılması için girişimler başlatılmalı.

Karar 18. Sürdürülebilir Orman Yönetimine Yönelik Ulusal Sertifikalandırma Sistemleri Oluşturulmalı Ve Uygulanmalıdır.


a. Ulusal standart ve sertifikalandırma sistemlerinin oluşturulması desteklenmeli,b. Orman Genel Müdürlüğü’nün sürdürülebilir orman yönetimini sağlamak üzere, sertifikalandırma çalışmalarına paralel olarak, sertifikasyon zincirinin devam ettirilmesine yönelik özel sektörün de gerekli çalışmaları yapması sağlanmalı, c. Orman ürünleri ihracatını artırmak için standardizasyonu yapılmış ürün sayısı artırılmalı, ürünlerin kullanım alanlarına göre standartlar çeşitlendirilmeli.

Karar 19. Orman Genel Müdürlüğü’nün Üretim Ve Satış Politikaları Günün İhtiyaçlarına Göre Düzenlenmelidir.


a. Dikili ağaç satışının yaygınlaştırılması maksadıyla gerekli mevzuat düzenlemeleri yapılmalı,

b. Orman Genel Müdürlüğü’nün orman ürünlerini fiyatlandırma yöntemi günün ihtiyaçlarına göre düzenlenmeli ve yeni pazarlama stratejileri geliştirilmeli,c. Orman ürünlerinin üretimi ile satışı arasında geçen sürenin kısaltılması için gerekli tedbirler alınmalı,d. Mantar, uçucu yağ içeren bitkiler gibi çabuk bozulan odun dışı orman ürünlerinin, zamanında ve tekniğine uygun toplanması ve bir an evvel piyasaya sunulmasına yönelik gerekli tedbirler alınmalı,e. Orman Genel Müdürlüğü’nün pazarlama stratejisi olarak, etkin ve verimli mal karmasına yönelik ürün ve hizmet yelpazesi geliştirilmeli,f. Odun dışı orman ürünlerinin üretimi ve planlaması Orman Genel Müdürlüğü’nün belirleyeceği politikalara göre yürütülmeli.

Karar 20. Orman Ürünlerine Dayalı Sanayinin Hammadde Maliyetleri Düşürülmeli Ve Sektörün Gelişmesini Sağlayıcı Yeni Stratejiler Oluşturulmalıdır.

12



a. Ülkemizde yuvarlak odun satışlarından alınan KDV düşürülmeli ve fonlar kaldırılmalı,b. Orman ürünleri, standartları sektördeki gelişmelere uygun olarak güncellenmeli,c. Piyasanın ihtiyacı olan odun ve odun dışı ürün arzı artırılmalı,d. Üretimde mekanizasyon imkânları artırılmalı ve kalifiye üretim işçiliğine geçilmeli,e. Orman yollarının her mevsim nakliyata imkân verecek şekilde standartları yükseltilmeli,f. Ormancılık sektörüne yönelik uzun vadeli stratejiler oluşturulurken, farklı politik tercihler neticesinde ortaya çıkacak senaryoları analiz etmek üzere “Ormancılık Sektörüne Bakış Araştırmaları” yapılmalı,g. Bitkisel ve hayvansal ürünlerin; morfolojik, anatomik, fizyolojik, biyokimyasal, genetik ve demografik özellikleri ortaya konulmalı, iç ve dış pazarlara sürekli arzı sağlanmalı, ülke ekonomisine katkısı artırılmalı, h. Teknokentlerde odun dışı orman ürünleri ile ilgili sektörler teşvik edilmeli.

Karar 21. Odun Dışı Orman Ürünleri Doğal Ortamlarında Geliştirilmeli Ve Daha Fazla Katma Değer Elde Edilmelidir.


a. Üreticiler, sanayiciler, ihracatçılar, üniversiteler, araştırma kurumları ve ülkeler arasındaki işbirliği artırılmalı, AR-GE faaliyetlerine önem verilmeli,

b. Odun dışı orman ürünleri ile ilgili yatırımlara teşvik uygulamaları getirilmeli, yerel halkın, üretici kooperatif ve birliklerin bilgi birikimi ve deneyimleri artırılmalı,c. Odun dışı orman ürünlerinin yerinde işlenmesi sağlanmalı, üretim maliyetleri ve değer kayıpları düşürülmeli,d. Odun dışı orman ürünlerini işleyen tesis sayısı artırılmalı, mevcutlar güçlendirilmeli ve ürünler çeşitlendirilmeli, e. Ormanlık alanlarda odun dışı ürünler konusunda, üretim, izin, kota ve denetim gibi her türlü yetkinin Orman Genel Müdürlüğü’nde toplanması sağlanmalı,

f. Kültüre alma imkânı bulunmayan odun dışı orman ürünleri kendi doğal ortamında geliştirilmeli, koruma-kullanma dengesi gözetilerek faydalanılması sağlanmalı, g. Ormancılık faaliyetleri gerçekleştirilirken, öncelikle ekonomik değeri yüksek odun dışı orman ürünlerinin geliştirilmesi ve yeni ürünlerin ekonomiye kazandırılması için gerekli tedbirler alınmalı,h. Odun dışı orman ürünlerinin organik güçlü yönü korunmalı ve katma değerini artırıcı sertifikalandırılmaya kavuşturulmalı,

Karar 22. Orman Ürünleri Ve Hizmetleri Kayıt Altına Alınarak Ekosistem Hizmetleri Fiyatlandırılmalıdır.


a. Orman ürünlerinde envanter ve planlama çalışmaları bir an evvel bitirilmeli,

13


b. Orman ürünlerinin üretiminden başlayarak nihai ürün olarak son kullanıcıya ulaşıncaya kadar geçen sürecin izlenebilmesi için üniversiteler ve araştırma birimlerince yazılım ve ekipman geliştirilmeli,c. Orman ekosistem hizmetlerinin fiyatlandırılması ve muhasebeleştirilmesi maksadıyla mevzuat düzenlenmeli.

Karar 23. Ormanların Geliştirilmesi Ve Korunmasına Yönelik Gerekli Finansman Sağlanmalıdır.


a. Odun ürünlerinin satış gelirlerine dayalı finansmana ek olarak, yeni finansman kaynakları oluşturulmalı,b. Orman ekosisteminin ürettiği ürün ve hizmetlerin parasal karşılıkları sektöre geri döndürülmeli,c. Uluslararası karbon pazarlarından ormancılık sektörüne kaynak aktarımı yapılmalı,d. Kamu özel sektör işbirliği ile finansman kaynakları güçlendirilmeli,e. Ormanların geliştirilmesi ve korunması gayesiyle ayrılan hazine desteği artırılmalı,f. Orman alanlarında gerçekleştirilecek her türlü ticari faaliyetlerden, belirli oranda fon ormancılık sektörüne aktarılmalı.

ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE KOMİSYONU KARARLARIKarar 1. Çölleşme Ve Erozyonla Etkin Mücadele Edilmeli, Etkilenen Alanların Islahı Ve Sürdürülebilir Yönetimi Sağlanmalıdır.


a. Çölleşme ve erozyon kontrolü çalışmaları doğal, sosyal, ekonomik ve kültürel açılardan topluma sağladığı sınırsız hizmetler nedeniyle, kalkınma planları ve yıllık programlarda “Özel Önem Taşıyan Sektör” olarak yer almalı,b. Çölleşme ve erozyonla mücadelede istenilen sonuçların alınabilmesi için arazi uygunluk sınıflarına göre arazilerin kullanımı, mevcut kapasitelerinin geliştirilmesi ve sürdürülebilir arazi yönetiminin uygulanması sağlanmalı,c. Çölleşme ve erozyonla mücadelede büyük öneme haiz olan ormanlar ve ilgili ekosistemlerin korunması, geliştirilmesi ve genişletilmesi çalışmalarına devam edilmeli,d. Ormancılık faaliyetlerinin planlanmasında ve uygulanmasında çölleşme ve erozyon riski dikkate alınarak, toprağı koruyucu tedbirler uygulanmalı, ormancılık dışı faaliyetler için tahsis edilen alanlarda, erozyonun önlenmesi ve toprağın korunması açısından denetim etkin biçimde sürdürülmeli,e. Madencilik ve inşaat (yol, konut, HES vb.) faaliyetlerinin planlanması sırasında oluşabilecek, doğrudan ve dolaylı toprak bozulumları irdelenmeli, çözüm önerileri getirilmeli ve fayda/maliyet analizlerinde toprak ve su kaynaklarının korunması için yapılacak harcamalar

14


dikkate alınmalı, uygulama aşamasında ilgili kurumlar tarafından denetimler etkin bir şekilde yapılmalı,f. Çölleşme ve erozyonla mücadele çalışmaları havza bazında, katılımcı, çok disiplinli ve entegre planlanmalı ve uygulanmalı,g. Türkiye genelinde, çölleşme, su erozyonu, rüzgâr erozyonu, kuraklığa hassas sahalar, sel, heyelan ve çığ risk haritaları yapılmalı,h. Tarım arazilerinde toplulaştırma çalışmalarıyla birlikte, rüzgâr perdesi, yeşil kuşak, ekolojik ve rekreasyon maksatlı ağaçlandırma çalışmaları yapılacak alanlar belirlenerek planlanmalı ve uygulanmalı,i. Tarım alanlarında, toprak ve su korumalı tarım sistemleri (uygun toprak işleme, uygun sulama, teraslama, işlemesiz tarım, bilinçli gübreleme, ilaçlama vb.) uygulanmalı, toprakların verimliliğinin azalmasını önlemek maksadıyla atık sular ve tarımdan dönen drenaj suları, uygun arıtım sağlanarak kullanılmalı,j. Tarım arazilerinde yanlış sulamadan kaynaklanan çölleşme ve erozyonun önüne geçilmesi için doğru sulama sistemlerinin kullanımı, üreticilerin sulama konusunda bilinçlendirilmesi ve sulama alt yapısının basınçlı sulama sistemlerine dönüştürülmesini sağlamak amacıyla teşviklerin artırılması sağlanmalı,k. Yönetim planlaması yapılmış olan, doğal veya yapay hassas sulak alanlarda tampon bölge ve ekolojik etkilenme bölgesi içerisinde kullanılan tarımsal kimyasalların, kontrollü kullanımı sağlanmalı, doğaya zarar vermeyen organik kökenli bileşikler teşvik edilmeli, organik ve iyi tarım uygulamaları özendirilmeli, yönetim planlaması yapılmamış olan sulak alanların planlamaları öncelikle tamamlanmalı,l. Tarımsal destekleme politikalarının planlanmasında ve uygulanmasında toprak, su, biyolojik varlıklar gibi çevre unsurları ön planda tutulmalı,m. Gübre ve tarımsal mücadele ilaçlarının kullanımlarının mutlak surette toprak ve bitki analiz sonuçlarına dayandırılması için gerekli önlemler alınmalı,n. Mera alanlarının yönetim ve otlatma planları yapılmalı, mera ıslahında, kuraklığa dayanıklı uygun türlerin belirlenmesi ve doğal yolla çoğaltılması sağlanmalı, degradasyonu azaltacak, ot verimini artıracak kültürel ve teknik tedbirler (gübreleme, yapay tohumlama, aşılama, göze tesisleri, münavebeli otlatma, kontur karıklama, hendekleme, teraslama vb.) alınmalı,o. Mera ıslahı mümkün olmayan çok bozuk mera alanlarında erozyon ve sel kontrol tedbirleri alınmalı,p. Mera alanlarının kadastro çalışmaları bir an evvel tamamlanmalı,r. Baraj ve gölet yapılacak havzalarda, ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışmalarının,

önceden yapılması sağlanmalı,s. Arazi tahsisi ve izin irtifak uygulamalarında, çölleşme, iklim değişikliği ve biyolojik çeşitlilik açısından hassas ekosistemlerde daha dikkatli olunmalı,t. Özellikle kuraklık tehdidi altındaki bölgelerde, havzalar arası su transferinde mevcut ekosistemlerin su ihtiyaçları dikkate alınmalı, ekosistemlerin sürdürülebilirliği riske edilmemeli.

15


Karar 2. Çölleşme Ve Erozyonla Etkin Mücadele İçin Yasal Ve Kurumsal Kapasiteler Güçlendirilmeli, Kurumlar Ve Paydaşlar Arasında Katılımcılık, Eşgüdüm Ve İşbirliği Sağlanmalıdır.


a. Çölleşme ve erozyonla mücadele için çerçeve kanun çıkarılmalı, bu kapsamda çölleşme ve erozyonla mücadele konularında, kurumsal yetki ve sorumluluklarla ilgili çatışma ve çakışmaları giderecek mevzuat düzenlemeleri yapılmalı,b. Çölleşme ile Mücadele Ulusal Koordinasyon Birimi’nin kuruluş ve çalışma esaslarını belirleyen mevzuat çıkarılmalı,c. Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü’nün kurumsal kapasitesi artırılmalı,d. Çölleşme ve erozyonla mücadele çalışmaları yapan şirketlerin ve ormancılık bürolarının kapasitelerinin geliştirilmesi için meslek odaları ile koordineli çalışılmalı, özel sektörden hizmet alınması yaygınlaştırılmalı,e. Tarımsal Kuraklık Eylem Programı, Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Programına entegre edilmeli,f. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Yasası’ndaki maddelerin tamamı işlevsel kılınmalı, ulusal toprak koruma politikaları geliştirilmeli,g. Toprak muhafaza tedbirleri uygulayan çiftçilere kredi ve teşvikler artırılmalı,h. Miras hukuku nedeniyle parçalanan işletmeleri birleştirici, sulama, drenaj, tesviye ve diğer geliştirme hizmetlerinden yararlanmaya imkân veren arazi toplulaştırma çalışmaları etkinleştirilmeli,i. Tarımsal işletmelerin miras nedeniyle ekonomik üretim yapamayacak derecede küçülmelerini önlemek amacıyla Medeni Kanunun miras ile ilgili hükümleri yeniden düzenlenmeli,j. Ekolojik bölgelere göre optimum tarımsal işletme büyüklükleri belirlenmeli ve bu ölçekteki tarımsal işletmeler kesinlikle parçalanmamalı,k. Madencilik ve inşaat faaliyetlerinde ilgili sahanın erozyon, sel, heyelan ve çığ riski, ekosistem bütünlüğünü bozucu unsurlar değerlendirilmeli, izin ve denetim mevzuatı bu açılardan gözden geçirilmeli,l. Çölleşme ve erozyonla mücadelede, karma sistemlere ilişkin (tarım-orman ve hayvancılık) proje uygulamalarına öncelik verilmeli, desteklenmeli ve yaygınlaştırılmalı.

Karar 3. Çölleşme Ve Erozyondan, Etkilenen Ve Risk Altındaki Alanlarda Yaşam Kalitesi Ve Refah Düzeyinin Yükseltilmesi İle Halkın Bilinçlendirilmesi Ve Doğal Kaynaklara Olan Baskıların Azaltılması İçin Gerekli Çalışmalar Yapılmalıdır.


a. Çölleşme ve erozyonla mücadelede; doğal kaynakların korunması, rehabilitasyonu, kullanımı, kırsal yoksulluk ile mücadele konularında bilgi, bilinç ve toplumsal fayda oluşturma hedeflerini içeren entegre yaklaşım sağlanmalı,

16


b. Çölleşme ve erozyonla mücadele konusunda çalışan sivil toplum kuruluşlarının sayıları ve kapasiteleri artırılmalı ve desteklenmeli,c. Tarım alanlarında, toprağın ve suyun korunmasına yönelik(uygun toprak işleme, su bütçesine uygun bitki yetiştiriciliği, bilinçli gübre kullanımı, yanlış ve aşırı sulama sonucu meydana gelen “tuzlanmanın” önlenmesi, modern sulama teknikleri vb.) eğitim ve yayın çalışmalarına ağırlık verilmeli,d. Mera ve otlakların etkin kullanılmasında eğitim ve yayın çalışmalarına ağırlık verilmeli,e. Çölleşme ve erozyonla mücadelenin önemli parametrelerinden olan kırsal nüfusun yerinde kalkındırılması, yoksullukla mücadele ve refah düzeyinin yükseltilmesi için (hayvancılık verimli hale getirilmeli, tarımda verimi artırıcı çalışmalar yapılmalı ve marjinal tarım alanlarının uygun kullanımı maksadıyla kuruda ve suluda meyve ve sebzecilik, arıcılık, balıkçılık, ekoturizm, agroturizm ve odun dışı orman ürünleri gibi gelir getirici faaliyetler vb.)destekler artırılmalı ve etkinleştirilmeli,f. Arazi bozulumunun sebeplerinden biri olan verimli alanların yapılaşma (betonlaşma) ile kullanılamaz hale gelmesi engellenmeli, buna mukabil gerektiğinde marjinal alanların yerleşime açılması tercih edilmeli ve yasal kolaylık sağlanmalı.

Karar 4. Çölleşme Ve Erozyonla Mücadele İle Kuraklığın Tesirlerinin Azaltılması Konusunda Uluslararası, Bölgesel, Ulusal Ve Yerel Ölçekte, Araştırma-Geliştirme, İzleme-Değerlendirme Faaliyetleri Yürütülmeli, Üretilen Bilgi Ve Veriler Paylaşılmalıdır.


a. Çölleşme ve erozyonla mücadele konularındaki araştırma ve geliştirme çalışmalarına önem verilmeli ve sonuçları uygulamaya aktarılmalı,b. Çölleşme ve erozyonun ölçüt ve göstergeleri belirlenmeli, mevcut durum değerlendirilmeli ve ayrıca yapılan mücadele faaliyetlerinin etkinliğinin izlenmesi için de gerekli olan ölçüt ve göstergeler ortaya konulmalı,c. Çölleşme ve iklim değişikliğine hassas ekosistemler ve tarım alanları belirlenmeli,d. Uluslararası anlaşmaların gerektirdiği izleme ölçüt ve göstergelerle uyumlu, ulusal çölleşme ve erozyon izleme değerlendirme sistemi kurulmalı,e. Çölleşme ve erozyon konularında yapılan çalışmaların, izleme ve değerlendirmelerinin etkin bir şekilde yapılabilmesi için ”Ulusal Havza Entegre Yönetim Bilgi Sistemi” ve ulusal veri tabanı kurulmalı ve kurumlar arasında bilgi paylaşımı sağlanmalı,f. Türkiye genelinde, çölleşme, kuraklık, sel, çığ, heyelan ve taşkın risk alanları ile ilgili etüt ve envanter çalışmalarına hız verilmeli, belirlenen öncelikli alanlar projelendirilerek uygulamaya konulmalı,g. Toprak haritalarının ihtiyaçlara göre güncellenmesi ya da benimsenen metodolojilere göre yeniden yapılması sağlanmalı,h. Çölleşme ve erozyonla mücadele konularında yürütülecek olan araştırma ve geliştirme çalışmalarında, üniversiteler, araştırma kurumları ve diğer uzman kuruluşlarla işbirliği yapılmalı.

17


Karar 5. Çölleşme/Arazi Bozulumu İle Mücadele Çalışmalarında Bm Rio Sözleşmeleri Başta Olmak Üzere Taraf Olduğumuz Uluslararası Sözleşmeler, Ulusal Stratejik Plan Ve Programlar Arasında Uyum Sağlanmalı, Ülkemiz, İkili, Bölgesel Ve Küresel Çalışmalara Öncülük Etmeli Ve Destek Vermelidir.


a. BM Rio Sözleşmelerinin etkin uygulanması için ulusal koordinasyon kurulu kurulmalı, kesişen konularda ilgili kurumlarla birlikte çalışılmalı ve ortak veri tabanı oluşturulmalı, b. Uluslararası kurum ve kuruluşların karar alma mekanizmalarında Türkiye’nin etkinliği artırılmalı,c. İkili ve bölgesel eşgüdümü sağlamak üzere uluslararası araştırma, uygulama birimleri ve kurumları oluşturulmalı,d. Uluslararası kuruluşlarda ve karar alma organlarında yer alan ulusal uzman sayısı artırılmalı,e. Uluslararası alanda uzman yetiştirilmesi ve uzman değişiminin etkin biçimde yapılabilmesi için istenilen şartlar yeniden gözden geçirilmeli ve kolaylaştırılmalı,f. Türkiye’nin eşgüdümünde yürütülen uluslararası işbirliği projeleri, kapasite geliştirme ve uygulama çalışmaları artırılmalı,g. Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi’nin uygulanması için bütün paydaşların katkı ve katılımlarının sağlandığı işbirliği ve uygulamalar geliştirilmeli,h. Türkiye tarafından, çölleşme ve erozyonla mücadele konularında yapılacak olan uluslararası proje ve faaliyetler için kurumlara ilgili fasıldan yeterli bütçe ve harcama yetkisi verilmeli,i. Ülkemiz çölleşme ve erozyonla mücadelesinde, gerekli katkının sağlanması amacıyla, her vatandaşın gelirinin %1’i, bu amaçla oluşturulacak bir fona aktarılmalı.

DOĞA KORUMA VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK KOMİSYONU

Karar 1. Sürdürülebilir Biyolojik Çeşitlilik Yönetimi Tesis Edilmelidir.


a. “Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Stratejisi ve Eylem Planı’nın uygulaması yasal zemine oturtulmalı;

b. “Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Enstitüsü” kurulmalı;c. “Gen Bankaları Yönetimi” ile “Genetik Kaynakların Korunması, Kullanımı ve Ekonomiye Entegrasyonu Ulusal Eylem Planı” hazırlanmalı,d. Biyolojik çeşitlilik konusunda araştırma, envanter ve izleme sistemi geliştirilmeli ve araştırıcılara kolaylaştırıcı imkanlar sağlanmalı;e. Biyolojik çeşitliliğe yönelik riskler içeren durumlarda alınacak ivedi önlemler geliştirilmeli,f. Ekolojik bakım, onarım ve iyileştirmeye önem verilmeli,g. “Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu” yasa tasarısı kanunlaştırılmalı.

Karar 2. Tür Koruma Çalışmalarında Etkinlik Arttırılmalıdır.

18



a. İstilacı türler belirlenmeli ve girişi engellenmeli, ulusal ve uluslararası işbirliğine gidilerek kontrol altına alınmalı ve yönetilmeli,

b. Gen Bankaları, Botanik Bahçeleri ve Zooloji Müzeleri yaygınlaştırılmalı,c. Pestisitlerin kullanımı yerine, biyolojik ve mekanik mücadele yöntemlerinin kullanılması teşvik edilmeli,d. Tür koruma çalışmaları ile ilgili envanter yapılmalı ve izleme sistemi kurulmalı,e. İklim değişikliğinin biyolojik çeşitlilik üzerindeki etkileri belirlenmeli ve erken uyarı sistemi kurulmalı,

f. Korunması gereken türler için kurtarma ve rehabilitasyon merkezleri yaygınlaştırılmalı,

g. Bölünen habitatlarda ekolojik koridorlar kurulmalı,h. Doğal ortamlarda (in-situ) korumaya öncelik verilmeli ve gerekli görüldüğü hallerde doğal ortamı dışında (ex-situ) koruma yapılmalı,i. Ulusal kırmızı listelerin hazırlanmasına öncelik verilmeli,j. Ulusal kırmızı listeye giren türler ile ekosistem fonksiyonları açısından önemli türler için koruma eylem planları hazırlanmalı.

Karar 3. Korunan Alanların Etkin Yönetimi Sağlanmalıdır.


a. Korunan alanlar için ulusal ve küresel yaklaşımlar ile ulusal öncelikler ve mevzuat da dikkate alınarak “Ulusal Korunan Alan Strateji ve Eylem Planı” hazırlanmalı,

b. Birden fazla koruma statüsü olan alanlarda, etkin yönetimin sağlanması için, ilgili kurum ve kuruluşlar arasında ulusal koordinasyon mekanizması oluşturulmalı,c. Korunan alanların ilanı öncesinde kaynak değerlerin detaylı envanteri yapılmalı ve bu alanların ilanında peyzaj bütünlüğünün korunması esas alınmalı,d. Yeni ilan edilecek korunan alanlarda temsil edilmeyen ekosistemlere öncelik verilmeli,e. Korunan alanların ilanı, planlaması ve yönetimine tüm paydaşların etkin katılımını sağlayacak yasal zemin oluşturulmalı,f. Korunan alan büyüklüğüne ve kaynak değerlerine göre sahada çalışacak yeterli sayıda ve nitelikte personel ile alanın özelliğine göre uzmanlaşmış eleman görevlendirilmeli, g. Korunan alanlarda yaşayan yöre insanı; desteklenmeli, korumaya katılması sağlanmalı ve devlet desteğiyle sosyo-ekonomik yapısı iyileştirilmeli,h. Korunan alanlar için kaynak değerine göre bilimsel kurullardan destek alınmalı,i. Kapsamlı, ekolojik temsiliyete sahip ve etkin yönetilen korunan alan sistemleri tesis edilmeli,j. Yasaların gerektirdiği tedbirlerin uygulanması için etkili denetim mekanizmaları geliştirilmeli ve var olanlar güçlendirilmeli,k. Korunan alanlardan elde edilen gelirin, korunan alanların yönetim amaçları doğrultusunda tekrar kullanımına yönelik mekanizmalar oluşturulmalı,l. Korumada öncelikli bozkır ekosistemleri belirlenmeli ve koruma altına alınmalı,

19


m. Etkin bir şekilde yönetilen ekolojik temelli deniz-kıyı korunan alanları tesis edilmeli, korunan alanlar içindeki geniş kara ve deniz alanları bütünleştirilmeli,

n. Korunan alanların tespit, tescil, ilanı ve yönetimi tek elden yapılmalı.

Karar 4. Hassas Ekosistemler Etkin Yönetilmelidir.


a. Denizde korunan alan ilanı ve yönetimi konusunda, yasal ve kurumsal düzenlemelerin netleştirilmesi için, denizel hassas alanların koruma statüsüne kavuşturulduktan sonraki yönetimi ve korunması bakımından kurumlar arası işbirliği sağlanmalı,

b. Denizel biyoçeşitliliğin ve balık stoklarının korunmasını sağlamak amacıyla, karasal kaynaklı kirlilik kontrol edilmeli, havza bazında önlemler alınmalı,c. Uluslararası öneme sahip sulak alanlar öncelikli olmak üzere, sulak alanlarda koruma bölgeleri belirlenmeli, yönetim planları tamamlanmalı ve uygulanmalı,d. 2011-2015 ulusal sulak alan stratejisi, ulusal planlara entegre edilmeli,e. Ada biyolojik çeşitliliği saptanmalı, tehdit unsurları belirlenerek gerekli önlemler alınmalı,f. Mevzuatın gerektirdiği tedbirlerin uygulanması için, etkili denetim mekanizmaları geliştirilmeli ve var olanlar güçlendirilmeli,g. Kıyı, deniz, kumul, mağara, bozkır, orman, dağ ve diğer ekosistemleri temsil edecek koruma öncelikli alanlar belirlenmeli,h. Mağaraların korunmaları için bir mevzuat oluşturulmalı,i. Kıta sahanlığımız içinde yer alan denizaltı dağları ve deniz kanyonlarının biyolojik çeşitlilik envanteri çıkarılmalı ve uygun görülenler koruma altına alınmalı,j. İç su biyolojik çeşitliliğinin korunabilmesi için havza bazında can suyu (çevresel akış) miktarı değerlendirilmeli, balık geçitlerinin inşası sağlanmalı ve etkin şekilde izlemeler yapılmalı.

Karar 5. Biyolojik Çeşitlilik Ve Ekosistem Ekonomisi Tesis Edilmelidir.


a. Korunan alanlar öncelikli olmak üzere, ekosistem hizmetleri belirlenmeli, kıymetlendirilmeli ve haritalanmalı,

b. Biyolojik çeşitlilik unsurlarının ulusal tescili, gen kaynakları ve bunlarla ilgili geleneksel bilgiye erişim ve ortaya çıkan faydanın paylaşımı hakkında bir sistem kurulmalı,c. Ekosistem hizmetlerinin sürmesi için sübvansiyon ve destekleme mekanizmaları oluşturulmalı,d. Doğayı tahrip edenlere tazminat yaptırımı ile ekonomik faaliyetler için önleyici ve telafi edici tedbirler güçlendirilmeli,e. Tabiatı koruma yönetiminden elde edilen tüm gelirler, döner sermayeye aktarılmalı ve bu bütçe, doğa koruma çalışmalarına tahsis edilmeli,

20


f. Biyoteknoloji, ekoturizm, karbon ticareti ve avcılık gibi biyolojik çeşitlilikle ilgili alanlarda sürdürülebilir koruma ve kullanma ilkeleri geliştirilmeli, koruma öncelikli politikalar çerçevesinde yatırımlar özendirilmeli,g. Doğaya uyum sertifikasyon sistemi geliştirilmeli,h. Doğal kaynakları kullanan sektörler için doğaya uyum kılavuzu geliştirilmeli,i. Doğal kaynakların kıymetlendirilmesi konusunda araştırma ve uygulamalar başlatılmalı.

Karar 6. Peyzajın Korunması, Planlaması Ve Yönetimi Gerçekleştirilmelidir.


a. Ulusal peyzajın korunması ve planlanmasına dair yönetim stratejisi ve eylem planı hazırlanmalı,

b. Ulusal düzeyde peyzaj onarımı ile ilgili yasal düzenlemeler ve ulusal peyzaj envanteri çıkarılmalı; peyzaj bilgi sistemi kurulmalı ve mevcut veri tabanıyla ilişkilendirilmeli,c. Havza bazında yapılandırılmış “Ulusal Peyzaj Atlası”nın hazırlanması için gerekli altyapı oluşturulmalı,d. Sektörlerin doğaya olan etkilerinin değerlendirilmesi için, gerekli görülen sahalarda peyzaj onarımı planını da içerecek şekilde, ekosistem değerlendirme raporları hazırlanmalı.

Karar 7. Yaban Hayatı Sürdürülebilir Yönetilmelidir.


a. Ülkemiz genelinde yaban hayvanları envanter çalışmaları yaygınlaştırılmalı ve bunlar uzman ekipler tarafından yapılmalı, elde edilen verilerin ekosistem tabanlı çok amaçlı planlama kapsamında kullanımı sağlanmalı,

b. Yaban Hayatı Geliştirme Sahaları’nın yönetim plan, sınır ve büyüklüğünün tespiti, hedef türlerin ekolojik özellik ve istekleri dikkate alınarak yapılmalı,c. Yaban hayvanı türlerinin yerleştirilmesinde doğal yayılış alanları dikkate alınmalı ve izleme çalışmaları yürütülmeli,d. Doğal alanlarda bulunan sahipsiz veya başıboş evcil-etçil hayvanlar toplanmalı,e. Yaban hayvanı ve insan çatışmasının önlenmesi için gerekli düzenlenmeler yapılmalı,f. Bazı evcil hayvanların doğal alanlarda melezleşmesi engellenmeli, mevcut melezler avcılık faaliyeti ile alandan çekilmeli.

Karar 8. Sürdürülebilir Av Yönetimi Sağlanmalıdır.


a. Yivsiz tüfek ruhsatları ile ilgili olarak, tarla, bağ ve bahçelerini koruyanlara verilecek ruhsatlar için ayrı bir düzenleme yapılmalı; bu tüfeklerin av maksatlı kullanılamayacağı

21


belirlenmeli ve bunları av maksatlı kullanacak olan kişilere yivli silahlarda olduğu gibi avcılık belgesi olmadan ruhsat verilmemeli,

b. Mevcut ruhsatsız av silahlarının ruhsatlı hale getirilmesi için, yasal düzenleme yapılmalı ve silahlar kayıt altına alınmalı,c. Avcılık belgelerinde vize işlemi kaldırılmalı,d. Kara Avcılığı Kanununda av koruma, üretim, bakım, avcılığın düzenlenmesi ile ilgili olarak sadece köy tüzel kişiliği ve belde belediyeleriyle işbirliği yapılmasına dair hüküm; av koruma, üretim, bakım, avlak işletme ve avcılığın düzenlenmesini içerecek şekilde avcı kuruluşları, sivil toplum örgütleri, üniversiteler gibi diğer ilgili paydaşları da kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmeli,e. Devlet ormanları ve hazine arazilerinin avlak olarak tesis ve süreli tahsisine imkân sağlayacak yasal düzenlemeler yapılmalı,f. Ormanların ekosistem tabanlı çok maksatlı fonksiyonel planlanmasında, hedef ve öncelikli yaban hayvanlarının ekolojik istekleri dikkate alınmalı,g. Atmacacılık (doğancılık), ok, yay, arbelet gibi geleneksel av kültürümüz yaşatılmalı,h. İdari para cezaları, avcılık belgesi harçlarının Maliye Bakanlığı ve Emniyet Birimleri tarafından tahsili yerine, DKMP Genel Müdürlüğüne aktarılması için gerekli düzenlemeler yapılmalı,i. Yaban hayvanlarının üretimi ve üretilen yaban hayvanlarının ticaretini kolaylaştıracak ilgili adımlar azaltılmalı,

j. Turist olarak gelen ve av yapmak isteyenler ile yanında silah getirmeyen veya getirmek istemeyen yabancı avcıların silah kiralamasına imkan verecek yasal düzenlemeler yapılmalı,k. Sürdürülebilir avcılık konusunda “Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümler”inin mezunları da Bakanlığın ilgili birimlerinde görevlendirilmeli,

l. Av hayvanı üretimine destek ve teşvikler getirilmeli, üretimhanelerin ruhsatlandırılması konusundaki çift başlılık ortadan kaldırılmalı,m. Fotosafari etkinliğinin desteklenmesi için gerekli düzenlemeler yapılmalı,n. Avlak ve avcı yönetimi ile ilgili ulusal bir veri tabanı oluşturulmalı ve avcılık bu sistem üzerinden yürütülmeli.

Karar 9. Sokak Hayvanlarının Korunması Ve Rehabilitasyonu Sağlanmalıdır.


a. Sokak hayvanlarının korunması ve rehabilitasyonu (kısırlaştırılma, aşılama ve işaretleme yapılarak üremelerinin kontrol altına alınması) maksadıyla; il ve ilçelerdeki tahmini sokak hayvanı sayısına göre, etolojik ve temel ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde küçük, orta ve büyük ölçekli bakım evleri, mümkün olduğunca şehirlerdeki uygun yerlerde kurulmalı,b. Bakım evleri, hayvanların sosyalleşme ve sahiplenmeyi olumlu yönde etkileyecek şekilde düzenlenmeli ve kayıt altına alınmalı,

22


c. Meskenlerde barındırılacak olan ev ve süs hayvanlarının etolojik ihtiyaçları, mekânsal şartlar ile çevre ve insan sağlığı göz önünde bulundurularak yapılmalı.

Karar 10. Doğa Koruma Politikaları Kalkınma Politikalarına Entegre Edilmelidir.


a. Doğa koruma sistematiği geliştirilmeli; kamu, üniversite, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği arttırılmalı,b. Biyolojik çeşitlilik üzerindeki baskıyı azaltmak için, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelim teşvik edilmeli,c. Atık ve tehlikeli atık oluşmasını azaltacak metotların kullanılması sağlanmalı,d. Yatırımcı kurum ve yerel yönetimlerin strateji planlarında doğa koruma başlığı ele alınmalı ve değerlendirilmeli,

e. Yapılacak yatırım ve diğer faaliyetlerin doğal kaynaklar üzerine etkilerinin en aza indirilmesi çalışmaları, bilimsel raporlara dayandırılmalı.

Karar 11. Doğa Koruma Konusunda Toplumun Bilinç Düzeyi Arttırılmalıdır.


a. Tür koruma çalışmalarında yerinde eğitime öncelik verilmeli,

b. Doğa koruma konusunda halkın bilinç düzeyi arttırılmalı,

c. Doğa Eğitim merkezleri yaygınlaştırılmalı,d. Örgün ve yaygın eğitimde doğa ve yaban hayatı koruma bilincini yerleştirecek eğitim faaliyetleri yapılmalı.

SU KOMİSYONU KARARLARI

Karar 1. “Su Kanunu” Öncelikle Çıkarılmalı Ve Hayata Geçirilmelidir.


a. Su Kanunu taslağının Meclis gündemine alınması sağlanmalı, b. Kanunu destekleyici ikincil mevzuat ivedilikle hazırlanmalı.

Karar 2-Havza Bazında Bütüncül Yönetime Geçilmeli Ve Gerekli İdari Yapılanma Oluşturulmalıdır.

23



a. Ülkemizde su yönetimi konusundaki dağınık yapının giderilerek güçlü idari yapılanmaya imkan verecek ve havzalarda paydaşların temsil edilerek alınacak kararlarda söz sahibi olacağı, yeterli mali ve teknik kapasiteye sahip “Havza Su İdare”leri kurulmalı,b. Tamamlanan “Havza Koruma Eylem Planları” uygulamaya geçirilmeli,c. “Nehir Havzası Yönetim Planları” üst planlarla entegrasyonu sağlayacak şekilde hazırlanmalı,d. Havza bazında su kaynaklarının kalitesini ve miktarını olumlu etkileyecek doğal kaynak (orman, mera vb.) planlarının yönetim planları kapsamında değerlendirilmesi sağlanmalı,e. “Nehir Havzası Yönetim Planları”nın hazırlanması süreci hızlandırılmalı,f. Su potansiyeli havza bazında gözden geçirilmeli, kullanımlar kayıt altına alınarak etkin biçimde takip edilmeli, g. Yeraltı ve yerüstü suları etkileşen sistemler olarak birlikte ele alınmalı ve kullanımları birlikte planlanmalı; bu süreçte toprak kullanımı, iklim değişikliği etkileri ve kentleşme konuları da bütüncül olarak ele alınmalı,h. Yeraltı su kütlelerinin belirlenmesi çalışmaları hızlandırılmalı,i. ı . Yeraltı suları “sürdürülebilir verim” anlayışıyla yönetilmeli,j. Havza bazında sektörel (içme ve kullanma, doğal hayatın korunması, tarım, enerji, sanayi vb.) su tahsisi uygulamalarına geçilmeli,k. Su yönetiminde paydaşların daha etkin katılım ve katkıları sağlanmalı,l. Sınıraşan ve sınır oluşturan sular ile ilgili ulusal politikaları destekleyici ve geliştirici bilimsel çalışmalar yapılmalı,m. İçme suyu kaynaklarının beslenme alanları belirlenerek bu alanlardaki her türlü faaliyet, yenilikçi ve korumacı bir yaklaşımla dikkate alınmalı ve gerekli tedbirler alınarak kontrol edilmeli,n. Su kaynakları yönetimi ile talep yönetimi birlikte ele alınarak; su kaynakları, havzada “su güvenliği” sağlanacak şekilde geliştirilmeli,o. Su yönetiminde çalışacak uzman personel ihtiyacının karşılanması için, üniversitelerde önlisans, lisans, yüksek lisans ve doktora programı açılması özendirilmeli.

Karar 3- Havza Ölçeğinde Etkin Bir Su Yönetimi İçin İzin, İzleme, Denetim Ve Yaptırım Bütünlüğü Sağlanmalıdır.


a. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı faaliyet alanları, havza bazında bütüncül su yönetimine imkan verecek biçimde yeniden değerlendirilmeli,b. Su Yönetimi konusunda kurumlararası mevcut parçalı yapı giderilerek, uygulamalardaki zorlukları ortadan kaldıracak şekilde görev ve sorumluluklar netleştirilmeli.

Karar 4. Ulusal Su Potansiyelimizin Sektörel Bazda Arz-Talep Dengesi Gözetilerek Etkin Tahsisi İçin Gerekli Tedbirler Alınmalıdır.


24


a. Havzanın potansiyeli kaynak-ihtiyaç ve koruma-kullanma dengeleri gözetilerek (içme-kullanma, sanayi, sulama, hidroelektrik enerji, ekolojik akış vb.) belirlenmeli ve gerekli yeni depolama tesisleri planlanmalı,b. Su yapılarının sürdürülebilir yönetim anlayışına uygun, koruma ve kullanma dengesi de gözetilerek, havza ölçeğinde optimum işletimi sağlanmalı,c. Kuraklık ve taşkın dönemlerinde havza su potansiyelinin etkin kullanımı için modelleme çalışmaları yapılmalı,d. İlave depolamanın mümkün olmadığı durumlarda mevcut depolamaları yükseltme ve rusübat temizleme gibi tedbirler alınmalı,e. Mevcut klasik sulama şebekelerinin rehabilitasyonu hızlandırılmalı,f. Havza bazında taşkın yönetim planları hazırlanarak gerekli yapısal ve yapısal olmayan tedbirler alınmalı,g. Gerekli hallerde havzalararası su aktarımı alternatif bir çözüm olarak değerlendirilmeli,h. Aşırı çekimler dolayısıyla su dengesi bozulmuş akiferlerin rehabilitasyonuna yönelik çalışmalar yapılmalı,i. İleri derecede arıtılmış atıksuların potansiyel su kaynağı olarak kullanım durumu değerlendirilmeli,j. Sürdürülebilir ve yenilenebilir bir enerji kaynağı olması sebebiyle suyun enerjisinden ekolojik ihtiyaçlar dikkate alınarak azami derecede istifade edilmeli,k. Arıtma tesisleri vb. su yapılarının yenilenebilir enerji üretimi için kullandırılması özendirilmeli.

Karar 5- Su Kütleleri Ulusal İzleme Sistemi Geliştirilmelidir.


a. Hidrometeorolojik ve kalite gözlem istasyonları Nehir Havzası Yönetim Planları’nda öngörüldüğü biçimde optimize edilmeli ve uluslararası standartlara uygun bir izleme sisteminin gerektirdiği koşulları sağlayacak şekilde yapılandırılmalı,b. Ulusal izleme sisteminin geliştirilmesi için gerekli altyapı ve finansman ihtiyacı karşılanmalı,c. İzleme sisteminin kurulması ve işletimi ile ilgili standart ve prosedürlerin oluşturulması sağlanmalı,d. Mevzuatta olduğu halde ölçülmeyen su kalite parametrelerinin de izlenmesi sağlanmalı,e. Havzalara özgü biyolojik ve hidromorfolojik izleme yapılabilmesi için gerekli altyapı oluşturulmalı ve izleme çalışmaları başlatılmalı,f. Biyolojik izleme sonuçları dikkate alınarak referans noktalarının belirlenmesi ve ekolojik bölgelere göre biyolojik indekslerin geliştirilmesi sağlanmalı, g. Kalite kontrolleri yapılmış güvenilir verilerin havza bazında veri tabanına hızlı bir şekilde girilmesi sağlanmalı; bu veriler paylaşıma açık olmalı,h. Kurumlararası koordinasyonla mevcut izleme altyapısının daha etkin kullanımı sağlanarak mükerrer ölçümlerin önüne geçilmeli,

25


i. Laboratuarların akreditasyonu ve analiz yöntemi birliği sağlanmalı,j. Gerçek zamanlı izleme ve erken uyarı sistemleri yaygınlaştırılmalı,k. Eğitim programları (ABET, MÜDEK gibi) akreditasyon sürecinden başarı ile geçmiş üniversitelerin su kütlelerinin kalite izleme çalışmalarına katılması sağlanmalı,l. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) ve benzeri özel amaçlı çalışmalar kapsamında yapılan izlemeler denetlenmeli ve elde edilen verilerin bilgi sistemine entegrasyonu sağlanmalı,m. Su miktar ve kalitesinin ölçülmesinde kullanılan su sayaçları, ölçme sistemleri ve arıtma ekipmanlarının Türkiye’de üretimi teşvik edilmeli.

Karar 6- Suyun Etkin Ve Verimli Kullanımı Sağlanmalıdır. Strateji Ve Politikalara. Su tasarrufu sağlayan yağmurlama ve damla sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması teşvik edilmeli,b. Ürün deseni, havzaların su ve sulama potansiyelleri dikkate alınarak belirlenmeli; gerektiğinde kısıtlı sulama programları uygulanmalı,c. Desteklemelerde öngörülen ürün planlaması esas alınmalı, d. Sulama yatırımlarında toplulaştırma, tarla içi geliştirme hizmetleri gibi altyapı hizmetlerinin de ele alındığı bütünleşik yaklaşımlar esas alınmalı,e. Drenaj suyu miktarı ve kalitesi de dikkate alınarak sulama suyunun randımanını artırıcı tedbirler alınmalı,f. Organik tarım ve iyi tarım uygulamaları (bitkisel üretim, hayvansal üretim, su ürünleri üretimi) teşvik edilmeli,g. Ücretlendirme, sulama suyu kullanım miktarına göre yapılmalı,h. İçme suyu sistemlerindeki kayıp-kaçaklar kabul edilebilir seviyelere çekilmeli; kayıp-kaçak bileşenleri ölçüme dayalı olarak belirlenmeli, i. Belediyelere yeni içme suyu kaynağı ve fon tahsisinde şebeke kayıp-kaçak oranı da dikkate alınmalı,j. Arıtılmış atıksuların denetimli olarak sulamada kullanımı teşvik edilmeli,k. Sanayide su kullanımı kontrol altına alınmalı, daha az su kullanımı sağlayan temiz üretim süreçleri özendirilmeli ve arıtılmış atıksuların yeniden kullanımı teşvik edilmeli, l. Bina içi tesisatlarda yağmur suyu, gri su ve arıtılmış atıksuyun kullanılması için mevzuat geliştirilmeli; yağmur sularının sarnıçlarda biriktirilerek bahçe sulamalarında kullandırılması özendirilmeli,m. Kentsel dönüşüm faaliyetlerinde ekolojik kentler ve yeşil bina uygulamaları teşvik edilmeli,n. Sanayi, tarım ve ev aletlerinde suyu verimli kullanan ürünler etiketlenerek üretim ve kullanımları teşvik edilmeli, o. Geçirimli kaldırımlar ve kent içi yağmur suyu sızdırma alanları üzerinden yeraltı sularının beslenmesi sağlanmalı, p. Yeraltı sularının, yağmur suları ve yerüstü sularıyla kontrollü suni beslenmesi uygulamaları başlatılmalı,

26


q. Kıyı akiferlerinde yeraltı suyu çekimi tuzlu su girişimine neden olmayacak şekilde yapılmalı ve acı sulu kıyı kaynaklarının kullanım potansiyeli ortaya konulmalı,r. Suyun etkin ve verimli kullanımı ile ilgili AR-GE çalışmaları desteklenmeli, s. Suyun tasarruflu kullanımını sağlamak için ilgili paydaşlar eğitilmeli.

Karar 7. Su Kaynaklarının Korunması, Kullanımı Ve Geliştirilmesi İçin Uygun Yatırım Ve Finansman Modelleri Oluşturulmalıdır.


a. Su ve çevresel altyapı yatırımlarında tam maliyet esaslı tarife uygulanmalı,b. Su yatırımları ile ilgili uygun yatırım ve finansman modelleri geliştirilmeli; kamu-özel sektör işbirliğini geliştirmek üzere mevcut yasal mevzuat iyileştirilmeli, c. Hizmet özelleştirmelerinde maliyet azaltımı ve kalitenin arttırılması için gerekli mevzuat düzenlemeleri ile sözleşme sürelerinin 4 yıl üzerine çıkarılması sağlanmalı,d. AB/IPA III. bileşeni kapsamında hazırlanan operasyonel program yatırımları finasmanının havza bazında kullanılması sağlanmalı.

Karar 8. Su Kaynaklarının Sürdürülebilir Yönetimi İçin, Çevresel Kalite Hedefleri, Standartları Ve Tedbirleri Belirlenmelidir.


a. Su kaynaklarına gelen kimyasal madde ve madde gruplarının (öncelikli kirleticiler, tehlikeli maddeler, besi maddeleri vb.) belirlenmesi ile ilgili envanter çalışmaları sonuçlandırılmalı,b. Çevresel kalite hedefleri havza bazında belirlenmeli,c. Çevresel kalite standartlarının havza bazında belirlenmesi çalışmaları hızlandırılmalı ve uygulanmalı,d. Su kütlelerinin “iyi ekolojik durum” ve “iyi kimyasal durum”a getirilmesi için gerekli tedbirler alınmalı ve yaptırımlar uygulanmalı,e. Uygun modelleme ve gerekli bilimsel çalışmalar desteğinde alıcı ortam bazlı deşarj standartları geliştirilmeli.

Karar 9. Su Kaynaklarının Korunması İçin Noktasal Ve Yayılı Kaynaklardan Gelen Kirlilik Yükleri Azaltılmalıdır.


a. Evsel, endüstriyel atıksular ve sızıntı suları kaynaklı kirliliğin kontrolü için gerekli altyapı tamamlanmalı, b. Su ve atıksu arıtma tesisleri uygun norm ve standartlarda inşa edilerek sertifikalı operatörlerce işletilmesi sağlanmalı, c. Alıcı ortam özümleme kapasiteleri su kalitesi modelleri destekli olarak belirlenmeli,d. Yayılı kirlilik yükünün azaltılması açısından iyi tarım uygulamaları teşvik edilmeli,

27


e. Sanayiden kaynaklanacak kirletici yükünü azaltacak temiz üretim sürecine geçiş teşvik edilmeli,f. Hassas su alanları ve bu alanları etkileyen bölgeler belirlenerek baskıların azaltılması sağlanmalı,g. Sulamadan dönen suların miktarının azaltılması ve kalitesinin iyileştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapılmalı,h. Nitrat kirliliği açısından hassas olan bölgelerdeki tarımsal faaliyetler için yasal düzenleme yapılmalı.

Karar 10. “Ulusal Su Bilgi Sistemi” Kurulmalıdır.


a. İlgili kurumların mevcut sosyo-teknik Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) potansiyeli belirlenmeli,b. Havza bazlı yönetim temel alınarak yeraltı ve yerüstü suları ile ilgili uygulama ihtiyaçları belirlenmeli, c. Ulusal Su Bilgi Sistemi (USBS) veri modeli, ISO/TC211 ve OGC standartlarına göre birlikte çalışabilir ve bütünleşik yapıda tasarlanmalı,d. Diğer kurumlardaki CBS veritabanlarından veri temini ihtiyaçları belirlenmeli,e. USBS veri sağlayıcıları ve iş yönetim süreci, mükerrerliği önleyecek tarzda belirlenmeli,f. USBS kurulması ve işletilmesi için gerekli mevzuat geliştirilmeli,g. USBS’de gerçek zamanlı ve servis bazlı veri paylaşımı için teknik altyapı geliştirilmeli,h. USBS’nin sürdürülebilirliği için yatırım planlaması yapılarak, ilgili birimlerde teknik donanım ve insan kaynağı kapasitesi geliştirilmeli.

İKLİM VE METEOROLOJİ KOMİSYONU KARARLARI

Karar 1. Ülkemizin Topoğrafik Ve İklimsel Özellikleri İle Sektörlerin Ürün Ve Hizmet Talepleri Dikkate Alınarak, Veri Kalitesi Artırılmalı Ve Meteorolojik Gözlem Ağı Genişletilmelidir.


a. Bütün ülkeyi kapsayacak ve sektörlerin meteorolojik hizmet taleplerini karşılayabilecek bütünleşik bir gözlem ağı kurulması için başlatılan ve ilgili bütün kuruluşların, üniversitelerin ve kullanıcıların görüş ve katkılarının da değerlendirildiği etüt ve planlama çalışmaları sürdürülmeli ve optimum istasyon sayısı belirlenmeli,b. Yeni gözlem sistemleri kurarak mevcut gözlem ağı geliştirilmeli, otomatik meteoroloji gözlem istasyonları, radar ağı, deniz gözlemi, yüksek atmosfer gözlemi ve yıldırım tespit sistemleri genişletilmeli (2013-2017),

28


c. Veri kalitesinin artırılması ve sürekliliğin sağlanması için gözlem sistemlerini kurmak üzere belirlenen yerlerin ve gözlem verisinin önemi dikkate alınarak bu maksatla tahsisi veya kullanılması için ilgili kurumların izin veya kolaylık sağlamasına yönelik düzenlemeler yapılmalı; gözlem sistemlerinin bulunduğu yerlerin veri serisinin sürekliliğinin sağlanması için, ölçüm şartlarını olumsuz etkileyecek, veri kalitesini düşürecek (gözlem yerinin ve çevresel şartlarının değişmesi, bina yapımı, ağaçlandırma gibi) faaliyetlerin yapılmasını engelleyici tedbirlerin alınmasına yönelik mevzuat geliştirilmeli,d. Özel ve kamu sektörünce kurulmuş veya kurulması talep edilen her türlü meteorolojik gözlem istasyonlarının kurulumları ve kalibrasyonları Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) mevzuatına göre gerçekleştirilmeli, kurum ve kuruluşlar tarafından toplanan meteorolojik gözlem verisi MGM bilgi bankasında birleştirilmeli.

Karar 2. Tahmin Ve Erken Uyarı Sistemleri Daha Da Geliştirilerek, Vatandaş Ve İlgili Kuruluşların Etkin Olarak Kullanımına Sunulmalıdır.


a. Teknolojik altyapı ve insan kaynakları geliştirilmeli, ulusal, uluslararası kuruluşlar ve üniversiteler ile işbirliği arttırılmalı, model geliştirme çalışmaları yapılmalı,b. Erken uyarı durumunda yapılacaklar konusunda ilgili kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği imkânları geliştirilmeli ve ilgili kuruluşların görevleri belirlenmeli,c. Toplumsal farkındalığın geliştirilmesine yönelik erken uyarıların tüm vatandaşlara uygun bir şekilde ulaştırılmasını sağlayacak araçlar geliştirilmeli, erken uyarı durumunda alınacak önlemler konusunda ilgili kurumlarca vatandaşlar bilinçlendirilmeli.

Karar 3. İklim Değişikliğinin Belirlenmesine Yönelik Genel Projeksiyon Çalışmaları Geliştirilerek Sürdürülmelidir.


a. Yapılmış olan modelleme çalışmaları değerlendirilmeli, ilgili kurumlar ve üniversiteler ile işbirliği içinde küresel ve bölgesel iklim modellerindeki gelişmeler dikkate alınarak yeni modelleme çalışmaları yapılmalı.

Karar 4. İklim Değişikliğinin Su Kaynakları Başta Olmak Üzere Sektörel Bazda Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Çalışmalar Artırılmalıdır.


a. İklim projeksiyonları dikkate alınarak ilgili sektör tarafından etkilenebilirlik analizleri yapılmalı,

29


b. Yapılmış olan modelleme çalışmaları değerlendirilmeli, ilgili kurumlar ve üniversiteler ile işbirliği içinde küresel ve bölgesel iklim modellerindeki gelişmeler dikkate alınarak güncel modelleme çalışmaları yapılmalı,c. Suya bağlı sektörel (içmesuyu, tarım, enerji, sanayi, turizm, vb.) etkilenebilirlik belirlenmeli,d. Çalışmaların sonuçları, su kaynakları geliştirme, planlama ve yönetim çalışmalarına entegre edilmeli.

Karar 5. İklim Değişikliğine Uyum Çalışmaları Yapılmalı Ve Kurumsal Kapasite Artırılmalıdır.


a. Sektörel uyum tedbirleri ve maliyetleri belirlenerek kurumların çalışma ve yatırım programlarına entegre edilmeli,b. İklim Değişikliği Eylem Planı’nda yer alan eylemler uygulanmalı ve izlenmeli,c. Kurumsal kapasiteler geliştirilerek, ilgili kurum ve kuruluşlarda iklim değişikliği ve uyum konusunda yapılar oluşturulmalı,d. Konuyla ilgili ulusal ve uluslararası çalışmaların takibinde süreklilik sağlanmalı.

Karar 6. Havza Bazında Taşkın Yönetim Sistemleri Etkinleştirilmeli Ve Kurumlar Arası Koordinasyon Sağlanmalıdır.


a. Kurumlar ve yerel yönetimler arasında işbirliği ve koordinasyon güçlendirilmeli,b. Yerel yönetimler, planlamalarında ilgili kurumun görüş ve önerilerine uymalı,c. Havza bazında taşkın yönetim planları geliştirilmeli,d. İlgili kurum ve kuruluşların katılımı ile merkez ve taşrada taşkın tahmini ve erken uyarı birimleri oluşturulmalı,e. Taşkın mevzuatı bütünleştirilmeli ve uygulanmasında etkinlik artırılmalı.

Karar 7. Kuraklık Yönetimi Konusunda Politikalar Geliştirilmeli, Mevzuat Alt Yapısı Oluşturulmalı Ve Eylem Planları Belirlenmelidir.


a. Kuraklık yönetiminde ilgili mevzuat gözden geçirilerek ulusal kuraklık mevzuatı geliştirilmeli,b. İlgili kurum ve kuruluşların işbirliğiyle bütüncül Kuraklık Yönetim ve Eylem Planları geliştirilmeli.

30

sgb.ormansu.gov.trsgb.ormansu.gov.tr/sgbtest/files/suradokuman/ormancilik... · web viewŞûranın...

Documents