sfidat në zbatimin e ligjit të...

Sfidat në zbatimin e ligjit të punës

(Prishtinë, Drenas, Podujevë, Obiliq, Fushë Kosovë )

Dhjetor 2012 Prishtinë

Financuar nga:

http://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&docid=1odWNVvANuHskM&tbnid=xsjY3sK4z-wSQM:&ved=0CAUQjRw&url=http://metroelectrical.com/company/labor&ei=e8IrUfGvN4mUtQaky4GYBg&bvm=bv.42768644,d.Yms&psig=AFQjCNFYaNuWB1llWmfOOU-T42E4MIxrVA&ust=1361908700635349

Titulli: Sfidat në zbatimin e ligjit të punës

Autor: Milaim Morina & Shqipe Pantina

Qendra për Politika dhe Avokim

Copyright © Qendra për Politika dhe Avokim. Ky studim u hartua nga Qendra për Politika dhe Avokim, me mbështetje të Fondacionit të Kosovës për Shoqëri të Hapur me qëllim të ngritjes së kualitetit të inputeve nga organizata e Shoqerisë Civile në proceset integruese dhe vetë Raportin e Progresit, të cilin e publikon Komisioni Evropian. Pikëpamjet e shprehura në këtë botim nuk pasqyrojnë domosdoshmërisht pikëpamjet e Fondacionit të Kosovës për Shoqëri të Hapur (KFOS).

http://www.kfos.org/

http://www.kfos.org/

Hyrje

Ligji i punës nr.03/L 212 është ndër ligjet shumë të rëndësishme, miratimi dhe hyrja në fuqi e të

cilit ishte një e arritur e rëndësishme jo vetëm për punëtorët por për gjithë sektorin privat në

përgjithësi. Ky ligj ishte ndër më të debatuarit jo vetëm në Kuvendin e Kosovës por edhe në

mesin e punëdhënësve, organizatave që mbrojnë të drejtat e punëtorëve dhe shoqërisë civile

në përgjithësi. Qendra për Politika dhe Avokim ka dhënë kontributin e saj në miratimin e këtij

ligji, duke organizuar debate publike në qytetet më të mëdha të Kosovës duke ju ofruar

mundësinë organizatave të shoqërisë civile përfshirë sindikatat, dhe kompanive të ndryshme

punëdhënëse që të debatojnë drejtpërdrejtë me deputetët e kuvendit të Kosovës. QPA ka

dorëzuar në komisionin parlamentar për shëndetësi, punë dhe mirëqenie sociale 10 propozim

amendamente nga të cilat 7 janë përfshi në versioni final të ligjit.

Megjithatë miratimi dhe hyrja në fuqi e Ligjit të punës ishte një e arritur drejt mbrojtjes së të

drejtave të punëtorëve, zbatimi i tij në praktikë mbetet një sfidë në vete jo vetëm për

punëtorët por edhe institucionet e vendit.

Duke filluar nga qershori i këtij viti Qendra për Politika dhe Avokim e mbështetur nga

Fondacioni Kosovar për Shoqëri të Hapur (KFOS) ka bërë monitorimin e zbatimit të Ligjit të

Punës në 5 komuna të rajonit të Prishtinës: Prishtinë, Drenas, Obiliq, Podujevë dhe Fushë

Kosovë ku është mbuluar si sektori privat po ashtu edhe ai publik.

Metodologjia

Procesi i monitorimit të zbatimit të ligjit ka zgjatur gjashtë muaj dhe përfshinë intervistat me

punëtorë dhe punëdhënës, intervista me inspektorët e punës duke përfshirë edhe analizën e

raporteve të punës të inspektoratit. Gjithsej janë intervistuar 500 të punësuar në sektorin e

Ndërtimtarisë, Tregtisë dhe Hotelerisë, ndërsa në sektorin publik janë intervistuar të punësuarit

në Kompanive Publike si dhe të punësuarit në Institucionet e Pavarura që nuk e kanë statusin e

shërbyesit civil.

Respondentët janë intervistuar në bazë të metodës së rastësisë, është vizituar çdo e treta

kompani dhe janë intervistuar të paktën tre punëtorë të asaj kompanie. Po ashtu me të njëjtën

metodë janë përzgjedhur edhe mbi 50 punëdhënës në të pesë komunat e përzgjedhura.

Intervistimi i punëdhënësve është bërë dy muaj pasi ishin bërë intervistat me punëtorët.

Përveç kësaj, QPA ka kryer intervista edhe me inspektorët e punës duke analizuar po ashtu

edhe raportet e tyre periodike për t’i krahasuar të dhënat e tyre me të gjeturat e procesit tonë

të monitorimit.

0%

50%

Shte

tro

r

Ko

mp

ani P

ub

like

Inst

itu

cio

n (

Agj

ensi

) e

Pav

aru

r

Nd

erti

mta

ri

Ho

tele

ri

Treg

ti

Tjet

er

6% 6% 5%24%

19% 24%16%

Sektoret e Punes

Rreth të anketuarve

Gjinia e të anketuarve në masë të madhe është edhe refleksion i të punësuarve në tërësi, pasi që

përzgjedhja e të anketuarve ka qenë e rastësishme, p.sh. në sektorin e ndërtimtarisë 100% e të

punësuarëv janë meshkuj.

Një fakt inkurajues duket të jetë se në përgjithësi të punësuarit e dijnë që ekziston një Ligji i Punës që

mbron të drejtat e tyre. Mirëpo një numër i vogël prej tyre e dijnë se cila është përmbajtja e Ligjit dhe

se çfarë të drejtash ju garanton atyre ky ligj.

0 %

20 %

40 %

60 %

80 %

FemraMeshkuj

33 %

67 %

Gjinia

0%

20%

40%

60%

80%

Shume MirePjeserisht

Nuk e di qe kaLigj te punes

12 %

75 %

13 %

Sa e njihni Ligjin e Punes?

Të gjeturat kryesore rreth zbatimit të ligjit

Duke pas parasysh se ligji i punës është mjaft voluminoz, ndërsa koha në dispozicion dhe

kapacitetet e kufizuara në procesin e monitorimit të zbatimit të Ligjit të punës QPA është

fokusuar në disa prej çështjeve kryesore si në vijim:

Mënyra e krijimit të marrëdhënies së punës ndërmjet punëdhënësit dhe punëmarrësit

Ligji i punës obligon që kontrata mes punëtorit dhe punëdhënësit të lidhet në formë të

shkruar(neni 10.1). Megjithëse punëdhënësit pretendojnë se në masën më të madhe

punëtorëve të tyre ju ofrojnë kontrata me shkrim ose 92%, sipas tyre vetëm 8% e të

punësuarve janë të kontraktuar në bazë të një marrëveshje verbale, punëtorët e deklarojnë të

kundërtën. Monitorimi ynë në terren tregon për rezultate tjera: mbi 53% të punëmarrësve janë

deklaruar se punojnë pa kontratë punë (Në Prishtinë 47% , në Gllogoc 54%, në Obiliq 48%, në

Podujevë 61% dhe në Fushë Kosovë 53%). Inspektorati i Punës gjithashtu ka identifikuar 507

raste, ku punëtorët nuk kanë qenë të pajisur më kontratë pune,prej tyre 430 raste në Prishtinë

dhe Fushë Kosovë dhe 77 raste në Obiliq, ndërsa në Podujevë dhe Drenas sipas tyre nuk është

identifikuar asnjë rast.

Lidhja e marrëdhënies së punës vetëm me një marrëveshje verbale krijon pasiguri tek

punëtorët dhe për më shumë ua pamundëson të drejtën për ankesë apo padi në gjykatë në

rast të shkeljes së të drejtës së tyre nga punëdhënësi. Megjithatë papunësia e madhe në vend i

detyron punëkërkuesit që të punojnë edhe nën kushtet minimale të përcaktuara me ligj. Frika

se mund të humbin vendin e punës i pengon ata të kërkojnë realizimin e të drejtës së tyre të

përcaktuar me ligj.

Pajisjet personale mbrojtëse dhe të sigurisë në punë

Siguria në punë është një nga kushtet më të rëndësishme që punëdhënësit duhet të ofrojnë për

punëtoret e tyre. Sipas nenit 42.1 të Ligjit të Punës i punësuari ka të drejtë në sigurinë në

punë, mbrojtje të shëndetit dhe në ambientin e përshtatshëm të punës, në përputhje me këtë

ligj dhe Ligjin për siguri në punë, mbrojtje të shëndetit të punësuarve dhe mbrojtjen e ambientit

të punës.

Neni 42.2. Punëdhënësi është i detyruar të sigurojë kushtet e nevojshme për mbrojtje në punë,

me të cilat sigurohet mbrojtja e jetës dhe e shëndetit të të punësuarve në pajtim me ligjin, dhe

neni 42.5 Punëdhënësi është i detyruar t’i zbatojë rregullat dhe procedurat e përgjithshme për

mbrojtjen dhe sigurinë në punë, që janë të përcaktuara me Ligjin për Siguri në Punë, Mbrojtje të

Shëndetit të të Punësuarve dhe Mbrojtjen e Ambientit të Punës.

Por ne praktikë siguria ne punë është çështja më problematike. Gjatë procesit të monitorimit

hulumtuesit e QPA kanë vërejtur punëtorë duke punuar pa mjete mbrojtëse të sigurisë. Kjo

çështje është më e theksuar tek punëtoret e ndërtimtarisë të cilët punojnë pa helmeta apo

mjetet tjera të mbrojtjes dhe të sigurisë. 56% e punëtorët deklarojnë se nuk janë të pajisur me

mjetet e mbrojtës dhe të sigurisë, dhe edhe në rastet kur ata i kanë këto mjete, 44% prej tyre

janë deklaruar t’i kenë.

Çështja e mos respektimit të kushteve për sigurisë në punë nga punëdhënësit është po ashtu

shqetësim i ngritur edhe në raportin e Inspektoratit të punës. Vetëm gjatë këtij viti sipas

inspektoratit të Punës janë identifikuar 7 raste të vdekjes dhe mbi 40 lëndime të rënda në

vendin e punës. Siguria dhe mbrojtja në punë vazhdon të mbetet problem përderisa nuk

aprovohet Ligji për sigurimet sociale dhe sigurimet shëndetësore. Miratimi dhe hyrja ne fuqi e

këtij ligji në masë të madhe do ndihmonte edhe në zbatimin e dispozitave të ligjit të punës që

rregullojnë çështjen e sigurisë në punë.

Prishtinë Fushë Kosovë Gllogoc Podujevë Obiliq

50%

58%

64%

36%

70%

8% 8%

0%

7%

0%

25%

17% 18%21%

8%

17% 17% 18%

36%

22%

A i posedoni pajisjet mbrojtëse dhe të sigurisë

Nuk kemi pajisje tëmbrojtjës dhe sigurisë

I kemi por nuk ipërdorim

I kemi dhe nganjëherë ipërdorim

I kemi dhe i përdorimçdo herë

Kompensimi për lëndimet në vendin e Punës

Jo vetëm qe në shumicën e rasteve bizneset nuk ofrojnë kushtet e domosdoshme të mbrojtjes

dhe sigurinë së punë, por nuk ofrojnë as kompensim për rastet kur ndodhin lëndime në vendin

e punës. Edhe pse ata deklarojnë se për çdo lëndim në vendin e punës është kompensuar çdo

punëtor, raporti i Inspektoratit të punës e thotë krejt të kundërtën. Sipas raportit të

inspektoratit të Punës gjatë vitit 2012 janë evidentuar mbi 40 lëndime në punë dhe shtatë raste

të vdekjes dhe në asnjë raste nuk është evidentuar kompensimi i tyre.

Edhe punëtorët në shumicën e rasteve, rreth 65% të tyre, kanë deklaruar se nuk janë

kompensuar për lëndimet e marra në vendin e tyre të punës. Vetëm 35% e punëtorëve të

lëndua në vendin e punës janë kompensuar për shërbimet shëndetësore.

Kompensimi për lëndimet në punë bëhet nga fondet e kompanive ngase nuk ka ende një fond

të sigurimeve shëndetësore si pasojë e mungesës së ligjit për sigurime shëndetësore. Miratimi i

ligjit për sigurime shëndetësor do të përmirësonte dukshëm edhe zbatimin e ligjit të punës,

gjegjësisht dispozitat që rregullojë sigurinë në punë.

Kompensimi i pushimit mjekësor

Sipas Ligjit të Punës,respektivisht nenit 59.1 I punësuari në rast të sëmundjes ka të drejtë në

pushim mjekësor të rregullt mbi bazën, deri në njëzet (20) ditë pune brenda një (1) viti me

kompensim prej 100 % të pagës. Dhe nenit 59.5 Pagesa për kompensimin e pushimit mjekësor

bie mbi punëdhënësin.

Mirëpo në terren çështja e kompensimit të pushimit mjekësor nuk është fare më mirë

krahasuar me çështjet tjera që rregullon Ligji. Jo vetëm që punëtorët duhet të i mbulojnsë vet

shërbimet e shërimit në rastet e lëndimeve në vendet e punës, por ka shumë raste kur atyre

nuk u paguhet pushimi mjekësor. Sipas 79% punëtorëve asnjë herë nuk u është kompensuar

pushimi vjetor, ndërsa vetëm 21% prej tyre u është kompensuar.

Ky shqetësim pasqyrohet po ashtu edhe në raportin e Inspektoratit të Punës ku theksohet se

gjatë vitit 2012 nuk është evidentuar asnjë rast i kompensimit të pushimit mjekësor.

Kohëzgjatja e Orarit javor të Punës

Ligji i punës (neni 20.2 ) përcakton orarin e rregullt të punës, 40 orë në javë, por duke mos e

ndaluar punën jashtë orarit e cila duhet të kompensohet. Shumica e punëdhënësve, 65% e

tyre, deklarojnë se respektojë ligjin dhe se punëtorët e tyre punojnë 40 orë në javë. Por

punëtorët nuk e konfirmojnë të njëjtën gjë. Vetëm 37% të punëmarrësve janë shprehur se

punojnë deri në 40 orë në javë, përderisa pjesa tjetër prej 63% punojnë 50 deri 60 ore në javë.

Kompensimi i orëve shtesë

Në nenin 56.1 të Ligjit të Punës është e rregulluar pagesa shtesë, sipas këtij neni: “Për punën

më të gjatë se orari i plotë i punës, si dhe për punë në ditët e festave shtetërore dhe për punën

e natës, i punësuari ka të drejtë në pagë shtesë, në pajtim me këtë ligj, Kontratën Kolektive dhe

Kontratën e Punës”.

Pronarët e bizneseve deklarojnë se kompensimi për orët shtesë bëhet çdo herë dhe sipas tyre

mund të dalloj vetëm mënyra se si të kompensohen orët shtesë: me mjete financiare apo me

dite pushimi. Sipas tyre në 66% të rasteve kompensimi është bërë më mjete financiare, ndërsa

në 34% të punëmarrësve janë shprehur se kompensimi është bërë më ditë pushimi. Por krejt të

kundërta janë deklarimet e punëtorëve. 89% të punëtorëve të intervistuar kanë deklaruar se

nuk u është kompensuar puna shtesë, ndërsa vetëm 11% janë kompensuar.

Pushimi vjetor

Sipas ligjit të Punës, pushimi vjetor me pagesë zgjatë 4 javë (neni 32.1).

Rreth 77% të Bizneseve (Punëdhënësve) janë deklaruar së u kanë lejuar punëtorëve të tyre të

shfrytëzojnë pushimin vjetor më pagesë, dhe vetëm 23% janë deklaruar se nuk u kanë lejuar

punëtorëve që të shfrytëzojnë pushimin vjetor. Nga 77% të bizneseve që lejojnë pushimin

vjetor, për 20 ditë pushim gjatë vitit janë deklaruar 40%, për 15-18ditë pushimi vjetor janë

deklaruar 40%, ndërsa 20% të bizneseve janë deklaruar se u lejojnë punëtorëve pushim vjetor

prej 10 ditësh.

Në anën tjetër, sipas hulumtimit të bërë më punëmarrësit del se mbi 54% të punëmarrësve nuk

u lejohet pushimi vjetor nga punëdhënësi, ndërsa 46% janë deklaruar së kanë shfrytëzuar

pushimin vjetor. Nga 46% e punëmarrësve që u është lejuar pushimi vjetor, 43% prej tyre janë

deklaruar së kanë shfrytëzuar pushimin vjetor prej 20 ditëve, 25% e të anketuarve u është

lejuar të kenë pushim vjetor prej 15-18 ditë në vit, ndërsa 32% nga ta prej 10-12 ditë pushim

vjetor.

Inspektorati i punës

Inspektorati i punës është institucioni kryesor zyrtarë që monitoron dhe kujdeset për zbatimin e

ligjit të punës. Megjithatë kapacitetet e këtij institucioni janë shumë të kufizuara.

Gjatë procesit të monitorimit të Ligjit të punës QPA ka bashkëpunuar ngushtë më Inspektoratin,

puna e të cilit po ashtu ka qenë fokus i monitorimit. QPA përveç që ka analizuar raportet e

Inspektoratit, gjithashtu janë trajtuar edhe të dhënat tjera që lidhen me punë e tyre, duke

përfshi edhe vet punëdhënësit dhe punëtorët të cilët gjatë procesit të intervistimit janë pyetur

nëse janë vizitura nga Inspektorati i Punës.

Në rajonin e Prishtinës Inspektorati i Punës ka gjithsejtë 16 inspektorë (11 në Prishtinë dhe

Fushë Kosovë, 1 në Gllogoc, 2 në Podujevë dhe 2 në Obiliq) gjatë vitit 2012, ka kryer 1354

inspektime (nga to 920 inspektime të rregullta, 364 inspektime të përsëritura, 44 inspektime

më kërkesë të palës dhe 26 inspektime të përbashkëta), ka shqiptuar 42 gjoba, 22 vërejtje dhe

23 vendime i ka kaluar në shkallën e dytë. Sipas të dhënave të Agjencisë së Regjistrimit të

Bizneseve Prishtina, Fushë Kosova, Gllogoci , Obiliqi dhe Podujeva kanë mbi 39900 biznese të

regjistruara. Në inspektorat pohojnë se gjatë një viti secili inspektor kryen rreth 85 inspektime.

Krahasuar me numrin e regjistruat të bizneseve mund të vërehet se Inspektorët e punës arrin

të vizitojnë vetëm rreth 3.4% të bizneseve të regjistruara. E duke pasur parasysh kapacitet e

ulëta të inspektorati, përparësi u japin kompanive qe kanë numë më të madh të punëtorëve e

duke i lënë pothuaj plotësisht të pa inspektuara bizneset e vogla ku edhe gjasat të shkelen të

drejtat e punëtorëve janë më të mëdha.

Të gjeturat e procesit të monitorimit të QPA nuk janë aspak më inkurajuese. Në bizneset me

mbi 50 të punësuar inspektorët e punës kanë vizituar vetëm 13 % të tyre, në ato të mesme

vetëm 2% të bizneseve janë vizituar brenda vitit nga Inspektorati i punës. Ndërsa me bizneset e

vogla gjendja është më ndryshe vetëm 10% të tyre i janë nënshtruar inspektimit që nga

themelimi i tyre.

Në vijim do të trajtohen inspektimet që janë bërë veç e veç në çdo komunë:

Inspektorati i Punës në Prishtinë dhe Fushë Kosovë që ka 11 inspektor, janë bërë 655

inspektim(388 inspektime të rregullta, 215 të përsëritura, 30 më kërkesë të palës dhe 22 të

përbashkëta). Pra janë inspektuar 655 biznese nga 32300 biznese sa janë të regjistruara në

ARBK ose 2.03%. Një Inspektor ka inspektuar mesatarisht 59.54 biznese brenda vitit, ndërsa

sipas regjistrit aktual të bizneseve do duhej të inspektonte 2936 biznese në vit.

Komuna e Gllogocit ka vetëm një Inspektor i cili gjatë vitit 2012 ka realizuar 116 inspektime

(101 të rregullta, dhe 15 të përsëritura).

Inspektimit në Komunën e Gllogocit i janë nënshtruar 116 biznese, ndërsa të regjistruara janë

2805, kjo do të thotë se inspektimit i janë nënshtruar vetëm 4.2% të bizneseve. Një inspektor ka

inspektuar 116 biznese brenda vitit nga 2805 sa duhej të inspektonte.

Në Obiliq nga të dy inspektorët janë bërë 182 inspektime (102 të rregullta, 63 të përsëritura, 15

më kërkesë të palës dhe 2 të përbashkëta), ndërsa biznese të regjistruara janë 1181 biznese,

sipas kësaj janë inspektuar 15.4%. Një Inspektorë ka kryer 91 inspektime, nga 590 inspektime

sa do të duhej të kryente për një vit.

Në Podujevë janë kryer 401 inspektime (328 të rregullta, 71 të përsëritura dhe 2 të

përbashkëta) nga dy Inspektorët që ka kjo komunë, ndërsa sipas Agjencisë së Regjistrimit të

Bizneseve, Podujeva ka 3606 biznese, nga kjo del se në Podujevë janë inspektuar 11.12% të

bizneseve. Mesatarisht një inspektor në këtë qytet ka inspektuar 200.5 biznese, nga 1803 sa do

të duhej.

Masat ndëshkuese të shqiptuara nga Inspektorati i Punës

Inspektorati i Punës gjatë vitit 2012 ka shqiptuar 42 gjoba, 22 vërejtje dhe 23 vendime i ka

kaluar në shkallën e dytë. Arsyet e gjobitjes ka qenë kryesisht për mungesë kontratash me

shkrim 507, prej tyre 430 raste në Prishtinë dhe Fushë Kosovë dhe 77 raste në Obiliq, ndërsa në

Podujevë dhe Drenas nuk është identifikuar asnjë rast.

Prishtinë dheF. Kosovë

Gllogoc Podujevë Obiliq

3% 5%11% 15%

97% 95%89% 85%

Përqindja e bizneseve të inspektuara krahasuar më nr. të bizneseve të regjistruara

në ARBK

Të Inspektuara

Të Pa Inspektuara

Konkluzione dhe Rekomandime

Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale, përmes Inspektoratit të Punës duhet

të ushtroj monitorim më të rreptë më qëllim të zbatimit të Ligjit të Punës;

Inspektorati i Punës duhet t’i rris kapacitetet numerike, më qëllim që të jetë më

efikas në garantimin e zbatimit të Ligjit;

Kuvendi i Kosovës duhet sa më shpejtë të aprovoi Ligjin për Sigurime

Shëndetësore, më qëllim që punëtorët të kenë mundësinë për t’u siguruar dhe

për të pasur qasje në sigurimet shëndetësore ;

Duhet të ketë ashpërsim të masave ndëshkuese për personat fizikë dhe juridik të

cilët shkelin dhe pengojnë zbatimin e Ligjit të Punës;

Inspektorati i Punës më qëllim që të jetë më transparent dhe që të jetë më i

qas’shëm për publikun, duhet që të hap një ëeb faqe në të cilën do të mund të

publikoj të dhënat periodike të inspektimit.

Të dhëna tabelore

Të

dhënat

tabelor

e për

zbatimi

n e ligjit

të

punës


65%59% 61%

65%

82%

35%41% 39%

35%

18%

Gjinia e të Intervistuarve

Meshkuj

Femra

Shte

tro

r

Ko

mp

ani P

ub

like

Inst

itu

cio

n (

Agj

ensi

) e

Pav

aru

r

Nd

erti

mta

ri

Ho

tele

ri

Treg

ti

Tjet

er

6 % 6 % 5 %

24 %19 % 24 %

16 %

Sektoret e Punes


12%9% 9% 8%

19%

73%

84%81%

64%

78%

9% 7%10%

28%

3%

Sa keni njohur për Ligjin e Punës?

Shumë

Pjesërisht

Aspak

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Prishtinë FushëKosovë


9%6%

3.00% 3%6%

65%60%

57% 58%63%

26%

34%40% 39%

31%

Që sa kohë punoni në këtë vend pune?

Me pak se 1 vit

1 deri 5 vite

Mbi 5 vite

PrishtinëFushë

KosovëGllogoc

PodujevëObiliq

53%47% 46%

39%52%

47% 53% 54% 61%

48%

Lidhja e marrëdhënies së Punës

Me Kontratë

Pa Kontratë

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%



22%27%

20%

14%

28%

61%

53%

60%57% 59%

17%20% 20%

29%

16%

Kohëzgjatja e Kontratës

3 muaj

1-3vite

Mbi 3 vite


15%

9%6%

22%

12%

47%

38%

59%

38%

52%

17%

28%

16%

22%18%

9%

16%13% 11%

15%12%

9%6% 7%

3%

Paga mujore

100-200€

200-300€

300-400€

400-500€

Mbi 500 €


12% 15%

5%11% 12%

88% 85%

95%89% 88%

A jeni kompensuar për orët shtesë që keni punuar?

Po

Jo


35%

43%

38%36% 36%

33%

38%

28%

36%39%

32%

19%

34%

28%25%

Orari Javor i Punës

40 orë

50 orë

Mbi 50 orë

47% 47%41% 44%

51%53% 53%

59% 56%49%

A u është lejuar Shfrytëzimi i pushimit vjetor më pagesë?

Po

JO



31%34%

23%

31%

44%

25%

40%

23% 25% 23%

44%

26%

54%

44%

33%

Kohëzgjatja e pushimit vjetor më pagesë

10-12 ditë

15-18 ditë

20 ditë


50%

58%64%

36%

70%

8% 8%

0%7%

0%

25%

17% 18%21%

8%

17% 17% 18%

36%

22%

A i posedoni pajisjet mbrojtëse dhe të sigurisë

Nuk kemi pajisje tëmbrojtjës dhesigurisëI kemi por nuk ipërdorim



30% 30%40% 40%

18%

70% 70%60% 60%

82%

A jeni kompensuar për lëndimet që u janë shkaktuar në vendin e punës?

Po

Jo



10%

22%

35% 36%

9%

90%

78%

65% 64%

91%

A u është paguar pushimi mjekësor?

Po

Jo

Monitorimi i Inspektoratit të Punës

Prishtinëdhe F.Kosovë


3% 5% 11% 15%

97% 95% 89% 85%

Përqindja e bizneseve të inspektuara krahasuar më nr. të bizneseve të

regjistruara në ARBK

Të Inspektuara

Të Pa Inspektuara

Prishtinë / F. KosovëPodujevë Gllogoc Obiliq Totali

401116

182

1354

655

Inspektimet për vitin 2012



59.5

116

200.5

91

Inspektimet e kryera nga një Inspektor gjatë një viti

Inspektime

Prishtinëdhe

F.Kosovë


29362805

1803

590

Bazuar në regjistrin e bizneseve të ARBK-së, 1 Inspektor do të duhej të Inspektonte...

Gjatë 1 viti, 1 Inspektor do tëduhej të Inspektonte


GllogocPodujevë

Obiliq

30

6

2

20

00 2 5

18

0 5

Masat Ndeshkuese

Gjoba

Vërejtje

Vendime tëshkallës së dytë

Prishtinë dheF.Kosovë


430

0 0

77

Raste të identifikuara pa kontratë

Intervistat me Punëdhënës

Reth 92% të punëdhënësve janë deklaruar se forma e krijimit të marrëdhënies së punës më punëtorët e

tyre është bërë më kontratë të shkruar, ndërsa 8% në formë verbale

Sipas punëdhënsve 64.8% e punëtorëve të tyre punojnë 40 orë gjatë javës, 22.1% 50 orë në javë dhe

13.1% mbi 50 orë.

E Shkruar92%

Verbale8%

Forma e Kontratës

0 %

20 %

40 %

60 %

80 %

40 orë në javë50 orë në javë

50+ orë në javë

64.80 %

22.10 %13.10 %

Orari Javor i Punës

Sa I përket pushimit vjetor me pagesë, 77% të punëdhënesve janë deklaruar së punëtorët e tyre e

shfrytësojnë këtë të drejtë, ndërsa 23% janë deklaruar së nuk u kanë lejuar punëtorëve pushim vjetor më

pagesë.

40% e punëdhënësve janë deklaruar së punëtorët e tyre shfrytësojnë 20 ditë të pushimit vjetor më

pagesë, 40% 15-18 ditë dhe 20% janë shprehur se punëtorëve të tyre u lejojnë shfrytëzimin e pushimit

vjetor me pagesë deri në 10 ditë.

65% të punëdhënësve janë deklaruar së në rast së punëtorët e tyre punojnë jashtë orarit të rregullt të

punës ua kompensojnë më mjete financiare, ndërsa 34% ua kompensojnë më ditë pushimi.

0 %

20 %

40 %

60 %

80 % 77 %

23 %

Pushimi vjetor me pagesë

Aplikohet

Nuk aplikohet

0 %

10 %

20 %

30 %

40 %

20 ditë

15-18 ditë

deri 10 ditë

40 % 40 %

20 %

Sa zgjatë pushimi vjetor

13% e bizneseve të mëdha janë deklaruar se inspektohën 1 herë në vit, 87% janë deklaruar se

inspektohën 1 herë brënda 2 viteve.

2% e biznesëve të vogla janë deklaruar se inspektohën 1 herë në vit, 30% 1 hërë në 2 vite, 50% 1 herë

në 3 vite dhe 18% 1 herë në 4 vite.

0 %

50 %

100 %

Me Pagesë

Me ditë pushimi

66 %

34 %

Kompensimi i orëve shtesë

0 %

20 %

40 %

60 %

80 %

100 %

1 herë brenda vitit 1 herë brenda 2viteve

1 herë brenda 3viteve

13 %

87 %

0 %

Inspektimi i Bizneseve të Mëdha

Ndërsa, sipas përfaqësuesve të biznesëve të vogla, vetëm 10% e tyre u janë nënshtruar inspektimit që

nga koha e themelimit të tyre.

0 %

10 %

20 %

30 %

40 %

50 %

1 herë nëvitit 1 herë brenda

2 viteve1 herë në 3

viteve 1 herë 4 nëvite

2 %

30 %

50 %

18 %

Inspektimi i Bizneseve të Mesme

0 %

20 %

40 %

60 %

80 %

100 %

I janë nenshtruar Inspektimit Nuk i janë nenshtruar inspektimit

10 %

90 %

Bizneset e Vogla

sfidat në zbatimin e ligjit të...

Documents