sezona na karkonosze - zima 2007

13
Karkonosze - Związek Miast i Gmin Sezon na Karkonosze Karkonosze bezpłatne Zima 2007/2008 Dobre rady i ciekawostki nie tylko dla turystów Karkonosze i ich Pogórze - góry pełne wrażeń W Karkonoszach znajdują się 24 kolejki linowe i 140 wyciągów narciarskich Łączna przepustowość wyciągów – prawie 200 000 osób na godzinę Sportowców z Karkonoszy zna cały świat Start zimobusu dla narciarzy-biegaczy Spotkanie z pisarką Pali się, moja panno i inne… Projekt został dofinansowany ze środków Libereckiego Kraju

Upload: bookletia

Post on 01-Apr-2016

237 views

Category:

Documents


7 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin

Sezon naKarkonoszeKarkonosze

bezpłatneZima 2007/2008

Dobre rady i ciekawostki

nie tylko dla turystów

Karkonosze i ich Pogórze - góry pełne wrażeń

W Karkonoszach znajdują się 24 kolejkilinowe i 140 wyciągów narciarskich Łączna przepustowość wyciągów

– prawie 200 000 osób na godzinęSportowców z Karkonoszy zna cały świat

Start zimobusu dla narciarzy-biegaczy

Spotkanie z pisarką

Pali się, moja panno i inne…

Projekt został dofi nansowany ze środków Libereckiego Kraju

Page 2: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 3Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 2

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

Szanowni Przyjaciele, mili Goście – Szanowni Przyjaciele, mili Goście – Czytelnicy „Sezonu na Karkonosze”!Czytelnicy „Sezonu na Karkonosze”!Cieszymy się, mogąc udostępnić Państwu kolejne wydanie naszej gazety turystycznej, która stała się ulubionym półrocznikiem zarówno czeskich, jak i zagranicznych turystów. Listy docierające do naszej redakcji są tego najlepszym dowodem. Jednakże nie tylko turyści chętnie zaglądają do naszej gazety, cieszy się ona popularnością również wśród tutejszych mieszkańców.Gazeta ta z pewnością pomoże Państwu lepiej zapoznać się z naszymi pięknymi okolicami, z ich krajobrazami oraz dziedzictwem kulturowym, a w zbliżającym się sezonie zimowym przyczyni się do przyjemnego spędzania czasu na uprawianiu sportów oraz na relaksie na zboczach gór oraz na terenach podgórskich.Życzymy Państwu miłego i beztroskiego pobytu, prosząc jednocześnie o szanowanie naszej przyrody. Otwiera ona dla nas swoje ramiona, odpłaćmy jej tym samym.

Jak zapobiec sporom o nowe projekty w regionie Karkonoszy?Jak osiągnąć zgodność wśród znaczących podmiotów co do przyszłego kształtu tych gór?Najlepiej w formie moralnego zobowiązania dotyczącego zrównoważonej, stabilnej i skoordynowanej przedsiębiorczości oraz harmonijnego współist-nienia człowieka i przyrody Karkonoskiego Parku Narodowego.

Oto WIZJA Karkonosze 2050.Grupa specjalistów oddelegowanych z szeregów Zarządu czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (KRNAP) oraz związku Karkonosze – Związek Miast i Gmin opracowała „WIZJĘ Karkonosze 2050“ jako w świetle prawa niezobowiązujący dokument, którego treścią jest między innymi oświadczenie: „Chcemy swobodnie żyć, tworzyć, prowadzić działalność gospodarczą oraz pomyślnie rozwijać swoje ludzkie możliwości. Nie pozwolimy na to, żeby odbywało się to kosztem innych ludzi albo kosztem przyrody i krajobrazu. Żądamy, ażeby działania rozwojowe na tym terenie były zrozumiałe, skoordynowane i żeby w końcowym efekcie zmierzały do realizacji wizji harmonijnego

związku między człowiekiem a przyrodą. Żądamy otwartych i podlegających kontroli procesów decyzyjnych dotyczących administracji publicznej tego obszaru. Preferujemy publiczne umowy, odrzucamy zakulisowe procesy decyzyjne.Wspieramy współpracę między sąsiadami, samorządowe procesy decyzyjne, dialog i tolerancję, szacunek do wartości, zachowanie wartościowych tradycji i dziedzictwa przeszłości, kształcenie i twórczość ludzi. Przedsiębiorczość w Karkonoszach musi być użyteczna, efektywna, stabilna, przyjazna dla przyrody.Obowiązywanie zasad nie kończy się na granicach.“Ostatnia teza zyskuje konkretny kształt. Treść

„WIZJI 2050“ została przedstawiona Zarządowi Związku Gmin Karkonoskich, omawiana była też na międzynarodowej konferencji dotyczącej perspektyw rozwoju Karkonoszy jako gór bez granic - „Małe Alpy” w Kowarach.

Jan Sobotka, przewodniczący związku Karkonosze, stwierdza: „Treść deklaracji zainteresowała polskich partnerów. „WIZJA Karkonosze 2050“ stała się ciekawym tematem rozmów. Polacy nie mają uwag i wydaje się, że WIZJA mogłaby być do zaakceptowania po obu stronach Karkonoszy. Po stronie polskiej opracowywana jest strategia rozwoju obszaru, a nasza „WIZJA 2050“ jest pewnego rodzaju instrukcją.Ponieważ WIZJA nie jest dokumentem formalnym, ale moralnym, staramy się patrzeć na problematykę z punktu widzenia zrównoważonej i skoordynowanej przedsiębiorczości i harmonijnego współistnienia z przyrodą. Pragniemy, aby w praktyce pomagała w skomplikowanych decyzjach, w zgodzie z nią, a nie w sprzeczności.“Tekst „Wizji Karkonosze 2050“znaleźć można na http://brkk.krkonose.cz

Międzynarodowa współpraca między czeską a polską stroną Karkonoszy doczekała się konkretnej formy.Polski Związek Gmin Karkonoskich oraz czeski związek Karkonosze – Związek Miast i Gmin (Svazek měst a obcí Krkonoše) jako podmioty partnerskie należą do kluczowych koordynatorów działań w dziedzinie turystyki po obu stronach wspólnych gór.Pogłębienie dotychczasowej współpracy w wyraźny sposób przyczyni się do poprawy jakości wzajemnych stosunków, a także wesprze strategię mającą na celu zrównoważony rozwój turystyki w Karkonoszach oraz bardziej intensywną koordynację działań promocyjno-informacyjnych.W roku 2004 podpisane zostało wspólne memorandum. Jak na razie jego wykonanie w praktyce polega na realizacji projektów dotyczących turystyki rowerowej albo np. systematycznego przecierania i zakładania śladu tras biegowych po obu stronach gór.Związek Gmin Karkonoskich przejął wspólny projekt grafi czny i wykorzystuje go w swoich materiałach promocyjnych, w publikacjach zamieszcza też informacje dotyczące czeskich

Związek Karkonosze, jego rozwój i stan obecnyMiędzy Karkonoszami a turystyką istnieje nierozerwalna więź. Góry te mają pod tym względem bogate tradycje, ruch turystyczny rozwija się tu już ponad 150 lat, co daje Karkonoszom jedno z lepszych miejsc wśród najważniejszych celów turystycznych w Czechach oraz całej Europie Środkowej. Pod względem bazy noclegowej oraz innych obiektywnych wskaźników ruchu turystycznego Karkonosze zajmują trzecie miejsce w kraju, tuż za Pragą i południowoczeskimi uzdrowiskami.Ogromną korzyścią jest dla Karkonoszy fakt istnienia dwóch sezonów turystycznych, co wynika z położenia na terenach górskich, ciekawych zarówno w lecie, jak i w zimie. Z tego powodu powstała regionalna organizacja turystyczna „Karkonosze – Związek Miast i Gmin“, która założona została w roku 2000, a obecnie liczy sobie 39 członków. Budżet organizacji rozwinął się z początkowych 100 tysięcy koron do 7 milionów koron w roku ubiegłym, z czego trzy czwarte stanowią granty i dotacje. Można więc powiedzieć, że związek Karkonosze jest w stanie pozyskać – na każdą swoją koronę uzyskaną ze składek członkowskich – dodatkowe trzy korony z

Biblioteczka publikacji promocyjnych wydanych w jednolitej szacie grafi cznej Związku Karkonosze stopniowo rośnie. Mogą Państwo wybrać jeden ze składanych folderów: „Karkonosze – raj dla narciarzy“, czyli ofertę możliwości uprawiania narciarstwa w najwyższych górach Czech; „Karkonosze widziane z siodełka“, „Kalendarz wydarzeń 2008 roku“, „Cross-cross Karkonosze“. Wszystkie foldery otrzymać można za darmo w ośrodkach informacji turystycznej oraz na targach turystycznych.

Pomoc dla właścicieli bazy noclegowej przy sprzedaży wolnych miejsc noclegowych

Przy działaniach promocyjnych na rzecz Karkonoszy konieczne jest skoordynowanie interesów. Karkonosze należy prezentować turystom krajowym i zagranicznym w sposób kompleksowy. Jedynie tak można zwiększyć częstość odwiedzin tego regionu.

Karkonosze – Związek Miast i Gmin oferuje właścicielom bazy noclegowej przede wszystkim darmową prezentację na stronach www.holidayinfo.cz oraz www.feratel.com (strony zawierają aktualne zdjęcia on-line z panoramicznych kamer oraz rezerwację noclegów), a w najbliższej przyszłości również na www.krkonose.eu za pośrednictwem międzynarodowego systemu informacji i rezerwacji Deskline.

Deskline jest wypróbowanym – przede wszystkim w krajach alpejskich – produktem fi rmy będącej numerem jeden na rynku górskich technologii informacyjnych. Odpowiada również za specjalistyczną stronę najczęściej odwiedzanego serwera narciarskiego i turystycznego w Czechach: www.holidayinfo.cz, który prowadzi spółka Sitour ČR s.r.o. Znaleźć tu można kompletną ogólnoczeską ofertę oraz informacje z ośrodków narciarskich dotyczące pogody, grubości pokrywy śniegowej, zdjęcia z panoramicznych webkamer i in. Co roku stronę tę odwiedza 4,4 milionów gości. Jest tu również zamieszczony system rezerwacji on-line, w którym może się zaprezentować także Państwa obiekt.

Wyłączność na współpracę z systemem Deskline posiada w Karkonoszach, dzięki własnej inicjatywie, osiem ośrodków kontaktowych użytkowników: IC Štěpánka Kořenov, INFO Špindlerův Mlýn, INFO Janské Lázně, IC ROKY Rokytnice nad Jizerou, IC FLORA Benecko, IC Turista Pec pod Sněžkou, Markid Černý Důl, Karkonosze – Związek Miast i Gmin Vrchlabí. Głównym partnerem systemu jest SITOUR ČR.

Projekt wprowadzania ogólnoczeskiego systemu rezerwacji on-line podzielony jest na trzy etapy. W pierwszym roku każdy z wyżej wymienionych ośrodków pracuje osobno. W drugim kolejnym głównym partnerem systemu zostanie organizacja Karkonosze – Związek Miast i Gmin. Wiosną roku 2008 planowane jest w Vrchlabí otwarcie nowego Regionalnego Centrum Informacji Turystycznej. Jednocześnie zaprezentowana zostanie w pełni funkcjonalna progresywna wersja stron internetowych www.krkonose.eu. Etap trzeci polegać będzie na udostępnieniu wszystkich danych poszczególnym ośrodkom.

Proponujemy wykorzystanie szansy i niezwłoczne włączenie Państwa obiektu (hotelu, pensjonatu, kwater prywatnych itd.) do darmowego prowizyjnego ogólnokarkonoskiego systemu informacyjnego. Więcej informacji uzyskać można: Krkonoše – svazek měst a obcí, RNDr. Mirka Chaloupská, telefon: +420 499 405 732 albo pisemnie pod adresem [email protected]

„WIZJA Karkonosze 2050“

Karkonosze bez granickarkonoskich cyklobusów. W polskich ośrodkach informacyjnych dystrybuowane są czesko-polskie materiały, ostatnio wydana została dwujęzyczna zimowa mapa obejmująca cały obszar czeskich Karkonoszy.Celem obustronnej współpracy jest wzmocnienie trwającego już kilka lat partnerstwa. Do tego konieczne jest również podniesienie jakości i kwalifikacji personelu, a także jego nieformalne dokształcanie – przewidziane w kolejnym projekcie – w ramach którego odbędzie się specjalistyczna konferencja, wycieczka pracowników czeskich ośrodków informacji turystycznej w polskie Karkonosze i na odwrót: aktualizacja stron internetowych oraz ich tłumaczenie na język polski i niemiecki, a także stworzenie teczek z materiałami promocyjno-informacyjnymi dotyczącymi obu stron Karkonoszy. Przewidziane są też inne działania. Wszystko zmierza do tego, aby obie strony Karkonoszy były wystarczająco przygotowane

do kolejnych większych wspólnych projektów w okresie fi nansowania Unii Europejskiej 2007-2013.Uwaga skupia się przede wszystkim na możliwościach, które dają euroregiony Glacensis i Nysa. Właśnie dzięki wykorzystaniu środków

fi nansowych UE powstaje więcej możliwości realizacji projektów transgranicznych.

Jan Sobotka, przewodniczący związku Karkonosze oraz burmistrz miasta Vrchlabí ze Zdzisławem Pietrowskim, przewodniczącym Związku Gmin Karkonoskich oraz burmistrzem miasta Mysłakowice podpisali pod koniec czerwca umowę o współpracy, czyli aneks do Memorandum o przyjaźni, porozumieniu i współpracy w Karkonoszach.

Bogatsza promocja

Turystyka jest dla naszego regionu priorytetemgrantów z budżetu krajów oraz funduszy Unii Europejskiej. Związek dysponuje Funduszem ruchu turystycznego Karkonoszy, który zasilają – oprócz miast i gmin członkowskich – również podmioty gospodarcze, przede wszystkim karkonoskie ośrodki narciarskie, właściciele bazy noclegowej itd.

Główne projekty jako wizytówka ostatnich latDo najważniejszych projektów należy projekt „Karkonosze – raj dla narciarzy biegowych“ czyli ok. 500 kilometrów oznakowanych i regularnie przecieranych tras biegowych, których główną oś stanowi tzw. Magistrala Karkonoska (Krkonošská magistrála), prowadząca przez

grzbiety gór i licząca sobie ponad 70 kilometrów. Kolejnym projektem są „Karkonosze widziane z siodełka“. W ostatnich dwu latach na terenach podkarkonoskich zostało oznakowanych i odpowiednio przygotowanych – dzięki staraniom związku Karkonosze – 200 kilometrów nowych tras rowerowych. Następny projekt, „Karkonoskie

cyklobusy“, funkcjonuje już czwarty rok. W zeszłym roku skorzystało z niego prawie 40 tysięcy pasażerów, przetransportowano też wiele rowerów. System specjalnych turystycznych linii autobusowych działa w Karkonoszach od czerwca do września.Karkonosze – Związek Miast i Gmin posiada stronę internetową www.krkonose.eu, która jest na bieżąco aktualizowana. Bardzo dobrze układa się współpraca z sąsiednim polskim Związkiem Gmin Karkonoskich w ramach projektu „Karkonosze bez granic“. Celem współpracy jest utrzymanie się na rynku polskim oraz czeskim, a także na rynku europejskim. Pomyślne

rezultaty osiągamy również podczas regularnych prezentacji na targach turystycznych, i to zarówno w Czechach (Brno, Praga i in.), jak i za granicą (Warszawa, Lipsko, Utrecht, Berlin, Monachium, Hamburg). Nie jesteśmy osamotnieni, mamy szereg partnerów

Karkonosze leżą na terenie dwóch krajów (czeski odpowiednik województwa), libereckiego i královohradeckiego. Oba te kraje są partnerami od dłuższego czasu regularnie i w znaczący sposób wspierającymi związek Karkonosze. Na poziomie ogólnoczeskim ściśle współpracujemy z agencją CzechTourism oraz Ministerstwem Rozwoju Regionalnego (MMR). W ramach naszych obu krajów współpracujemy też z pozostałymi regionami turystycznymi, byliśmy współzałożycielami Asocjacji Regionów Turystycznych RCz. Nasz region turystyczny traktujemy jako całość, tak więc pełnowartościowymi partnerami są dla nas też gminy niebędące członkami naszego związku. Trwale współpracujemy z karkonoskimi ośrodkami informacyjnymi. Bardzo cenimy sobie współpracę z karkonoskimi ośrodkami narciarskimi, niektórymi właścicielami bazy noclegowej oraz innymi przedsiębiorcami oferującymi usługi w dziedzinie ruchu turystycznego. Stałym partnerem jest też dyrekcja czeskiej części Karkonoskiego Parku Narodowego.

Perspektywy i plany na najbliższą przyszłośćW związku z koniecznością pokrywania kosztów związanych z dalszym rozwojem działalności organizacji poszukujemy nowych możliwości fi nansowania. Wiele sobie obiecujemy od regionalnego programu operacyjnego i programu współpracy terytorialnej – Cel 3. Kolejną możliwością fi nansowania jest program Leader przeznaczony dla terenów wiejskich, gdzie

Motto: „Wykorzystamy wszystkie wolne miejsca

karkonoskiej bazy noclegowej,każdy tu znajdzie nocleg...“

Deskline – ogólnokarkonoski system wyszukiwania noclegów on-line

współpracujemy z Lokalną Grupą Działań (Místní akční skupina) Karkonosze, będącą benefi cjentem projektu dotyczącego oznaczenia produktu lokalnego „Karkonosze – oryginalny produkt“. W przygotowaniu jest projekt „Nowa szansa dla turystyki w Karkonoszach“ z czteroletnim okresem trwania i wartością 32 milionów koron, który ukierunkowany będzie na marketing i public relations, działania outdoorowe (narciarstwo biegowe oraz cyklistyka) oraz techniczne i personalne zabezpieczenie tego projektu. Wielką nowością roku 2008 będzie powstanie Regionalnego Centrum Informacji Turystycznej dla Karkonoszy w mieście Vrchlabí. Jednocześnie rozpocznie działalność nowy system rezerwacji on-line o nazwie Deskline, który nie będzie się ograniczał jedynie do kwestii bazy noclegowej. Podstawowym celem związku Karkonosze nadal pozostaje zachowanie, a nawet wzmocnienie, pozycji najczęściej odwiedzanych gór jako miejsca, w którym się dobrze żyje zarówno miejscowym, jak i turystom. Ponadto staramy się inspirować metodami koordynacji i rozwoju turystyki, które już od wielu lat sprawdzają się za granicą. Związek Karkonosze stara się osiągnąć podobną pozycję, jaką mają analogiczne regionalne organizacje turystyczne np. w krajach alpejskich. Szczegółowe informacje są do Państwa dyspozycji na stronach www.krkonose-smo.cz.

Michal Vávra Dyrektor Zarządzający związku Karkonosze

Prawie pięćdziesiąt książek, pięć sztuk teatralnych, bajki, które doczekały się też opracowań radiowych i telewizyjnych, ale i inne dzieła literackie wielknam zajrzeć za kKubátovej. Zaglądamw którym oparciem bi rozgałęzionej rodziny, dla której opoką stała się właśnie ona, oraz do świata karkonosk ich ludzi, których opowieści o zmartwieniach i problemach, a także radościach, autorka cierpliwie wysłuchiwała. Bo Marie Kubátová umie czerpać z pięknych momentów życia oraz z miłych spotkańinspirację i siłę do spędzenia zwyczajowej porannej chwilki przy biurku.

Stały się, pomimo swojej uniwersalności, jednym z symboli Bożego Narodzenia. Ważną rolę odegrało tu z pewnością to, że wzywały na pasterkę. Wtedy ich dźwięk brzmiał i ciągle brzmi niepowtarzalnie nad zaśnieżonym krajobrazem. Zima kojarzy się też nierozłącznie z dzwonieniem dzwonków na uprzęży koni zaprzęgniętych do sań. Większość z nas nie uświadamia sobie jednak, że bożonarodzeniowe dzwonki są pierwszym przypomnieniem o rzeczach nadprzyrodzonych (w wielu rodzinach do dziś przyjście małego Jezusa ogłaszane jest za pomocą dzwoneczka), czyli wychwalaniem niebiańskiego daru, który otrzymaliśmy w postaci Jezusa Chrystusa. Przypominają, że istnieją wartości ważniejsze niż złoto i kamienie szlachetne, że istnieje miłość, dusza ludzka i współczucie. Dzwonek jest darem symbolizującym szczęście i spokój.

Żeby dzwon pięknie brzmiałNajważniejszym kryterium przy ocenianiu dzwonu jest jego strona akustyczna. Każdy dzwon wydawać musi wymagany ton podstawowy oraz wszystkie tony alikwotowe, czyli poboczne, będące wielokrotnością tonu podstawowego. ustalenie tonu podstawowtonów harmonicznych jest do zapewnienia harmonii bdźwięków dwóch lub dzwonów na wieżach śwTajemnica dźwięku dzwospoczywa w kształcie ich „żebraktórego zależy potęga i słyszaldzwonu, a także zabarwienie jetonu. Dzwon to nie tylko odlewale też instrument muzyczny, który osiąga doskonałość jedynie pod warunkiem bezbłędnego sporządzenia

Boże Narodzenie w KarkonoszachBoże Narodzenie to szczególne pojęcie, które ma niepowtarzalną atmosferę. W górach związane było z mnóstwem śniegu. Mieszkańcy wyżej położonych domów już jesienią kupowali zapasy jedzenia na całą zimę, nie wiedząc, ile będzie śniegu i jak to przeżyją. Jedzenie było bardzo ważne. Na zimę młodzi kupowali też trumnę. Starzy to bardzo doceniali.

Bożonarodzeniowym ołtarzem była szopka, na którą po czesku mówi się „betlém“, czyli „Betlejem“. Każda rodzina sama decydowała, w którym miejscu domu stać będzie żłóbek. Nic nie ograniczało fantazji twórców szopki. Już w lecie zbierano wrzosy, zioła i mech, a potem

Kim był? Wspaniałym instrumentalistą, wiodącą postacią i organizatorem regionalnego życia muzycznego i teatralnego w miejscowości Paseky nad Jizerou, rozchwytywanym lutnikiem. Uczył muzyki; jako samouk zaczął konstruować wszelkiego rodzaju instrumenty smyczkowe oraz gitary. Tę pasję przekazał też swoim dzieciom – Josefowi, Václavowi i Johanie. Najbardziej utalentowanym lutnikiem okazał się Josef, któremu również udało się wykształcić kilku mistrzów. Rzemiosło przechodziło z pokolenia na pokolenie, aż powstała Karkonoska Szkoła Lutnictwa Věnceslava Metelki (Metelkova Krkonošská houslařská škola). Jej uczniowie osiągali sukcesy również poza granicami Czech – Antonín Pilař znalazł się w Berlinie, Josef Vedral w Haadze, w Moskwie pracował Evžen Vitáček. Potomkowie tych najlepszych do dziś szerzą sławę czeskich

Wokół Bożego Narodzenia... z Marią Kubátovą

Dzwony i dzwonki go. Technologia produkcji dzwonów nie uległa zmianie od wielu już stuleci, ale wypróbowane metody są stale doskonalone, a receptury spiżu przechowuje się jako najcenniejszy skarb. Ilość pracy, którą trzeba włożyć w precyzyjne przygotowanie formy, porównać można do skomplikowanych działań matematycznych.

Dzwonów słuchał też KomenskýJeden z najbardziej doskonałych pod względem akustyki, a także najpiękniejszych dzwonów w naszym regionie znajdziemy w miejscowości Horní Branná. Majestatyczny olbrzym waży 1800 kg, bez korony mierzy 90 cm, jego średnica wynosi 116 cm. Poświęcony jest św. Mikołajowi, a słuchany był m.in. przez Jana Amosa Komenskiego, kten przebywał w Hornej Brannej.

„Nie daj zaginąć...“Najstarsze wzmianki dotyczące dzwonów w mieście Jilemnice pochodzą z XVIII wieku. Każdy pinnym czasie, ale wszystkie trzy odzywały się z dzwonnicy kościoła św. Wawrzyńca aż do 1788 r., kiedy zniszczył je pożar. W 1793 roku

powstały nowe dzwony, ale również one padły ofi arą ognia w roku 1803. Później

powstawały kolejne... I znowu, rzeci, wybuchł pożar, było to w Ostatni cios zadały dzwonom

wojny światowe. Podczas zej kazano je zdjąć i przetopić iała. Osiemnastego września

r. trzy wielkie dzwony ły zdjęte i zrzucone na dół z onnicy. Zaryły się głęboko w mię, jeden z nich się rozbił, arudno zauważalne kamienie

długo oznaczały miejsce ich tragicznego końca. Po wojnie mieszkańcy urządzili

składkę, powieszono nowe

Oszczędzajmy piękno, żeby nie spowszedniałobudowano szopkę, do której jarmarku fi gurki przywożone wprzez rzeźbiarzy z miasta Králídokupowano nowe, nigdy nie nwszystkich naraz. Rodziny dsobie też fi gurki w prezencie, jdar. Figurki były typowe, czeskPowstawały żłóbki, ŚwiętRodzina, Trzej Królowie.Niektórzy w Karkonoszachsami rzeźbili swoje fi gurki. Wten sposób co roku szopkarozrastała się, zajmując czasemcałe izby. W domu Metelków na rok gotowano prawdziwą ka– właśnie w czasie, kiedy robyła szopka bożonarodzeniowaJezus nie urodził się w KarLudzie czcili go, budując szopbyło dla nich również umiesz

przedstawiających członków ich rodzin. Typowe było też patriotyczne podejście do szopki – znajdziemy fi gurki Jana Žižki, czy członków patriotycznego towarzystwa

nego Sokół. Są i inne osoby, jak wałkoń. Jego postać znajdziemy Metelki w Muzeum Karkonoskim

ście Jilemnice. y już było po Bożym Narodzeniu, pka wędrowała na strych. urki, które początkowo były uże, stopniowo zmniejszano.

Cesarz Józef II w swoim czasie w góle zakazał budowania szopek, wierdząc, że jest to niegodne hrześcijanina. Ludzie poczuli się ażeni i tym bardziej sami rzeźbili i dowali szopki. Zwyczaj się jeszcze ziej upowszechnił.niektóre zabytkowe szopki

wywane są jako unikatowe karkonoskich muzeach.

W górach pracowano od świtu do nocy. Boże Narodzenie to był czas spokoju, nakrywało się dla parzystej liczby osób i dla zmarłego w tym roku. Kiedy pojawiała się pierwsza gwiazda, siadano do stołu, modlono się i błogosławiono pokarmy – suchy chleb lub ziemniaki.Wieczerza wigilijna, jako przedsmak raju, musiała być szczodra. Dlatego na stole pojawiało się wiele potraw. Był to wieczór, podczas którego można było się do syta najeść. Była chałka, po czesku tzw. „vánočka“, która jest tu typowym bożonarodzeniowym pieczywem, była tzw. „muzyka“, czyli rozgotowane owoce, „křížaly“ – suszone

owoce, orzechy, a do picia poncz. Jedzono zupę – grochową lub grzybową, symbol przyszłego szczęścia; był też placek grzybowy (tzw. hubník), grzyby, jajka, mleko... Jadało się łyżką z jednej michy – żeby rodzina trzymała się razem. Chałka była symbolem małego Jezuska zawiniętego w pieluszki. Uroczysty dzień kończyło wyjście na pasterkę, kiedy dzwoniły dzwony a cichy zaśnieżony krajobraz umacniał poczucie spokoju.

Boże Narodzenie było wielkim świętem, uroczystości na św. Szczepana, czyli 26 grudnia, były skromniejsze. Część jedzenia z wieczerzy wigilijnej gospodyni przechowywała, kładła na szafę i wyjmowała znowu na święto Matki Boskiej Gromnicznej drugiego lutego. Bo Boże Narodzenie jeszcze się nie kończyło, dopiero Gromnice kończyły Święta, wtedy też chowano szopki.

Między wszystkimi ludźmi, a w szczególności w rodzinach, panował wtedy wzajemny szacunek i zgoda. Właśnie tę atmosferę z minionych czasów powinniśmy zachować. Ludzie umieli oddzielić święto od dnia powszedniego, dzięki temu święto było naprawdę świętem. Wigilia była prawdziwym przeżyciem, ponieważ nie przygotowywano się do niej dwa miesiące naprzód, jak jest w zwyczaju dziś. Nie było telewizji, nie chodzono na zakupy do supermarketów. Powinniśmy korzystać z tych dobrych rzeczy, które przekazują nam poprzednie pokolenia. Oszczędzajmy piękno, żeby nie spowszedniało...

Mija 200 lat od urodzenia Věnceslava Metelki

Pierwsza dama karkonoskich gawęd wspomina: „na siedząco i po babciowemu rozmawia się

pięknie, jak na

rozpoczęła swoje opowiadanie, dalej ciągnąc: „mamy są od tego, żeby dziś miały dzieci, a jutro chleb“. I dalej: „Tata był wydawcą,

mama pisała książki, żyła w domu, w którym rodziły się książki. Nigdy nie zapomnę mojej pierwszej podróży w Karkonosze po ścieżce

wzgórzem Žalý ani m Narodzeniu u a. Dostałam od y, powiedział mi, e są od parady, dy tutaj w górach ich używa, taka jest potrzeba.

onarodzeniową ferę czułam ze ch stron i uczucie odwzajemniałam. dychała wieloma sianem, jabłkami,

przypraw na eża na ciasto była ciu nie widziałam.

wiedziała: „...tutaj aż do Gromnic i na tkacka chata miś darami“.

„Nigdy nie zapomnę takiego rytuału: pani mama kładła pod hubnik (bożonarodzeniowy placek grzybowy) pieniążek, żeby przez cały rok

były pieniądze uczciwie zarobione. Widzę w tym nie tylko dziesięć przykazań, ale też całą etykę tych okolic. Żeby pieniądze nie były nieuczciwe. W tej chałupie po raz pierwszy usłyszałam karkonoską gawędę z szopki. Ród Kubátów żył w chałupie w regionie Benecko ponad 200 lat. Każdy z przodków, sąsiadów czy stałych gości zostawiał w chałupie kawałek swojego rzemiosła i sztuki. Szopka była szczególna, każda postać miała takie samo ubranie. Pradziadek był szewcem, więc wszystkie postaci obuł. Sąsiad był kłusownikiem – na koniczynie koło chałupy pasły się zające. Jezusek miał buty – podziękował szewcowi i chciał, żeby powiedział jakieś życzenie. On na to: „żeby mi nogi za górę lepiej chodziły”. Jezusek na to powiada: „no, tego ci spełnić nie mogę, ale dam ci radę. Na dworze macie beczkę, przywiąż ją do nóg...” i tak powstały pierwsze narty. To nieprawda, że hrabia Harrach przywiózł je

z norweskiej wyprawy, to Jířa Švec je wymyślił, bo tak mu poradził Jezusek.“„A ja sobie wszystko zapisywałam w głowie. Mowa kwitła, przyroda wrosła w język. Mowa

jest odzwierciedleniem krainy, w której się urodziliśmy. Mama gniewała

się, że marnuję papier i lampkę olejową, zapisując gawędy

mężczyzn, którzy mełli ozorami cały dzień“, z uśmiechem opowiada pani Marie Kubátová, której gawędy, bajki i opowiadania były z zachowaniem karkonoskiego dialektu p r z e t ł u m a c z o n e na szereg języków, nawet na esperanto..

Gospodarność. Gdyby po panią mamę

przyszedł usmolony diabeł z workiem, to co

by mu powiedziała?Ten worek się przyda, nie

jest pogryziony przez myszy, będzie dobry na ziemniaki.

Diabła wyszorowałaby, żeby nie narobił wstydu...

Marie Kubátová

Věnceslav Metelka

skrzypiec.W dziewiętnastowiecznych Pasekach nie było chyba domu, w którym nie byłoby skrzypiec, w

którym nie brzmiałaby muzyka. Ostatni z ośmiu tutejszych lutników zmarł w

Pasekach w 1971 roku.Věnceslav Metelka miał jednak

nie tylko talent muzyczny, ale też warte zauważenia zdolności literackie. Pisał

autobiografi czny pamiętnik, zapisywał swoje przeżycia artystyczne oraz ciekawe

zdarzenia towarzyskie, społeczne i polityczne. Jego pamiętnik należy

do najlepszych czeskich prac tego rodzaju. Pierwszą

osobą, która doceniła zapiski Metelki, był znany czeski pisarz przełomu XIX i XX wieku, Karel Václav Rais, któremu posłużyły

one jako kanwa powieści „Zapadlí vlastenci“ („Zapomniani

patrioci“)..

dzwony, z których największy nosił imię św. Wacława i napis cytujący średniowieczną czeską pieśń ku jego czci: „Nie daj zaginąć nam, ani przyszłym“. Średni dzwon był ozdobiony płaskorzeźbą Serca Pana Jezusa i Marii Panny, najmniejszy zdobiły płaskorzeźby św. Józefa i św. Antoniego.

Podczas II wojny światowej, w dniu 31 marca 1942 r., dzwony zostały zarekwirowane, zdemontowane i na linach spuszczone w dół, a następnie

oznaczone i wywiezione. Po ponad trzech latach znaleziono je w Niemczech, nie były zniszczone,

ale w powojennym chaosie i wobec innych, o wiele pilniejszych, potrzeb brakowało środków na ich przewiezienie do ojczyzny.

VrchlabíStraciło swoje dzwony, podobnie jak wiele innych miejscowości, również podczas II wojny światowej. Z inicjatywy mieszkańców urządzono kwestę. W roku 2001 zebrano 500 tysięcy koron, resztę pieniędzy ofi arowało dwoje darczyńców. W sierpniu 2002 spotkało się na rynku trzy tysiące mieszkańców miasta. Odbyło się poświęcenie i uroczyste zawieszenie trzech nowych dzwonów o wartości miliona koron. Dzwony usłyszeć można codziennie dokładnie w południe, po południu o 17:45 oraz w niedzielę o 9 rano.

Dźwięk dzwonów i dzwonków słychać też z wierzchołków wież i wieżyczek dziesiątek karkonoskich kościółków.

Targi w Lipsku

Żywa szopka

Jan SobotkaPrzewodniczący Związku Miast

i Gmin Karkonosze

Jiří NovákDyrektor

Karkonoskiego Parku Narodowego KRNAP

Adolf KlepšNaczelnik

Pogotowia Górskiego – Region Karkonosze

Helmut DohnálekPierwszy Zastępca

Hetmana kralovohradeckiego kraju

Antonín SchäferZastępca Hetmana

libereckiego kraju

Rostislav VondruškaDyrektor Rządowej Agencji Promocji

Turystyki CzechTourism

Page 3: Sezona na Karkonosze - zima 2007

jednym z jej pionierów. W roku 1888 zostałzałożony Klub Czeskich Turystów, który zaczął wydawać swoje czasopismo. W jegopierwszym numerze Jan Buchar zamieścił artykuł „Naprzód w Karkonosze!“ („Vzhůru do Krkonoš“). Pod koniec 1892 roku wyruszył pojedynczo – właśnie udało mu się zdobyć narty – na wyprawę na wzgórze Žalý, rozpoczynając tym samym nową erę turystyki zimowej w Karkonoszach. W 1894 roku wychodzi pierwszy dotyczącynart artykuł Buchara pt. „Nowy sport zimowy“ („Nový zimní sport“), a rok późnieinstruktaż jazdy na nartach pt. „Ski“. Był to pierwszy metodyczny artykuł dotyczący jazdy na nartach w historii czeskiego narciarstwa.

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 5Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 4

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

KarkonoszeKarkonosze by ły, są i będą . . . . . .kolebką świetnych sportowcówby ły, są i będą . . . . . .kolebką świetnych sportowcówNiełatwe początki odważnychNiełatwe początki odważnychMinęło już wiele lat od czasu, kiedy w Europie Środkowej pojawili się pierwsi narciarze. Pod koniec XIX wieku pojedynczy odważni decydowali się na wyruszenie ze swoimi „deskami“ w zimowe góry. Na szlak wyruszało wtedy wielu pionierów tej nowej dziedziny sportu. W miastach, z których wyruszali w góry, spotykali się z kpinami i niechęcią, w pociągach, którymi jechali w górskie doliny, czekały na nich zdziwione, często pełne niechęci spojrzenia podróżnych. W górach też nie było łatwo – wieśniacy przeganiali ich z łąk, na których starali się jeździć na swoich nartach, karczmarze często odmawiali noclegu. Miłość do zimowego sportu musieli ukrywać.

Mija 120 lat od początków narciarstwa Mija 120 lat od początków narciarstwa zorganizowanego w Czechachzorganizowanego w Czechach

W 2007 r. obchodzona była 120. rocznica uprawiania narciarstwa jako sportu zorganizowanego – w 1887 r. w Pradze przy Klubie Łyżwiarskim powstało Kółko Narciarskie, którego inicjatorem był Josef Rössler-Ořovský, a które nazwane zostało Ski klubem. W 1894 roku związek ten został ofi cjalnie nazwany Czeskim Ski Klubem (ČSK) Praga. W 1924 r. powstała Międzynarodowa Federacja Narciarska FIS. Tym samym rozpoczęta została nowa epoka współpracy międzynarodowej w dziedzinie narciarstwa, którego rozwój był niezwykle dynamiczny. Żaden inny sport nie rozwijał się nigdy tak intensywnie i tak wszechstronnie jak narciarstwo.

Szacunek i podziękowania winni jesteśmy pionierom czeskiego ruchu sportowego oraz założycielom pierwszych towarzystw gimnastycznych oraz klubów sportowych – dr Miroslavowi Tyršowi, dr Jiřímu Stanislavowi Guth-Jarkovskiemu i jego najbliższemu współpracownikowi Josefowi Rössler-Ořovskiemu za to, że potrafi li podchwycić ogólnoświatowy trend ruchów sportowych, realizować jego program i przesłanie a także przeforsować ten ruch w warunkach monarchii austro-węgierskiej.

Kiedy Josef Rössler-Ořovský dowiedział się w roku 1893 o próbach uprawiania

ciarstwa w Karkonoszach, postanowił nawiązać kontakt z sekretarzem

sekcji Klubu Czeskich Turystów (Klub českých turistů) w mieście Jilemnice Janem Bucharem, z którym łączyła

go potem dożywotnia przyjaźń. Obaj – Buchar i Rössler-Ořovský – stali

się prekursorami sportów zimowych w tych górach.

an Buchar urodził się w miejscowości Mříčná koło Jilemnicy. Został

nauczycielem, w 1884 r. rozpoczął pracę jako

rator jednoklasowej szkoły w Dolních Štěpanicach. Bardzo zaangażował się w turystykę, stając się

j j y

Chyba najbardziej znanymi ofi arami zimowych gór są Bohumil Hanč i Václav Vrbata

W poniedziałek wielkanocny 24 marca 1913 r. odbywała się ósma edycja międzynarodowych zawodów w biegu na nartach na 50 km ze startem na Labskiej boudzie, trzema pętlami na grzbietach i metą w ośrodku Horní Mísečky. Na starcie stanęło 6 zawodn(4 Czechów i 2 Niemcówmiędzy którymi był też ogólnieszanowany mistrz Bohumil Hanč. Podczas zawodów ciepła przedwiosenna pogoda drastycznie się pogorszyła, rozpętała się śnieżyca. Wszyscy zawodnicy stopniowo poddawali się, jedynie Hanč, w samej koszuli bez czapki, biegł dalej i nie słyszinformacji o przerwaniu zawoKoło Kamieni Harracha (Hakameny) spotkał się z przyjacielem Václawem Vrbatą, który przyszedł z miejscowości Mříčná, aby go dopingować. Vrbata dał mu swój

Urodzony w Špindlerovym Mlýnie, jest wychowankiem miejscowego oddziału związku wychowania fi zycznego. Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych był przodującym czeskim zawodnikiem w narciarstwie zjazdowym. Czternastokrotny mistrz kraju, od 16. roku życia brał udział w pucharach świata (w sumie w dziesięciu). Ponad 30 razy zajął miejsce w pierwszej dziesiątce. Dwa razy startował w Olimpiadzie zimowej, dwa razy na mistrzostwach świata. W 1981 r. został zwycięzcą Pucharu Świata w austriackim Kitzbühl w slalomie i zjeździe na Hahnenkamm. Zdobył też szereg innych nagród, np. za zajęcie czwartego miejsca w kombinacji slalom, zjazd i slalom gigant z roku 1980 na Olimpiadzie w Lake Placid. W latach 1986–1989 trenował juniorów w ośrodku sportowym w Vrchlabí, od roku 1990 trenuje drużynę narodową slalomistów w Lichtensteinie. Obecnie jest burmistrzem miasta Špindlerův Mlýn.

Urodziła się na Benecku. Odnosiła sukcesy w reprezentacji narciarstwa alpejskiego, była zwycięzczynią Mistrzostw Świata w szwedzkim Aare w slalomie, zdobyła pierwszy czeski tytuł w narciarstwie alpejskim. Inne sukcesy to: Puchar Świata – 2. i 3. miejsce w slalomie; Mistrzostwa Świata 2007 (Aare) – 1. miejsce w slalomie, 4. miejsce w superkombinacji, 12. miejsce w slalomie gigancie; Mistrzostwa Świata 2005 (Bormio) – 3. miejsce w slalomie, 5. miejsce w kombinacji, 10. miejsce w slalomie gigancie; Mistrzostwa Świata 2003 (St. Moritz) – 9. miejsce w kombinacji; Olimpiada Zimowa 2006 (Turyn) – 13. miejsce w slalomie, 27. miejsce w slalomie supergigancie, 19. miejsce w kombinacji. Tak trzymać!!! :-))

Jest legendarną postacią czechosłowackiego narciarstwa biegowego, urodził się w Mrklowie. W biegu na 50 km nie został nigdy pokonany – od pierwszego zwycięstwa aż do zakończenia kariery w 1959 roku. Trzynaście lat utrzymywał tytuł mistrza kraju w maratonie narciarskim, trzy razy startował w olimpiadzie, dwa razy w mistrzostwach świata. Jego kariera przypadała na okres najsłynniejszych biegaczy wszechczasów; dla mieszkańca Europy Środkowej nie było wtedy łatwo przeniknąć do światowej czołówki. Po zakończeniu kariery w 1959 r. został administratorem stadionu narciarskiego w Špindlerovym Mlýnie, później odszedł na emeryturę. Zmarł w Jilemnicy.

Harrachov wychował szereg świetnych sportowców, przede wszystkim skoczków i zawodników startujących w kombinacji norweskiej. W 1922 r. powstała w Harrachovie na Ptačincu skocznia narciarska z punktem kalkulacyjnym 50 metrów. W ramach mistrzostw Czechosłowacji już w następnym roku odbyły się międzynarodowe zawody narciarskie, na których spotkał się kwiat europejskiego narciarstwa, żeby zmierzyć swoje siły w biegu, skokach i kombinacji norweskiej. Były to pierwsze duże międzynarodowe zawody narciarskie organizowane w Czechosłowacji; ich kontynuację stanowiły zawody FIS albo mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym.

Urodził się w Jilemnicy, w rodzinie sportowców. Pierwsze doświadczenia zyskiwał na skoczniach w Harrachowie, w którym dorastał i w którym mieszka po dziś dzień. Był opoką czechosłowackiej reprezentacji i najlepszym skoczkiem lat osiemdziesiątych, był też pierwszym skoczkiem, który zwyciężył w zawodach Pucharu Świata. Zdobył srebrny medal na Mistrzostwach Świata w 1983 r. w lotach oraz na Olimpiadzie Zimowej w Sarajewie. Na Mistrzostwach Świata w Planicy wywalczył brązowy medal, jest też czterokrotnym mistrzem kraju. Szczytem jego kariery była Olimpiada w Calgary, po pierwszej rundzie konkursu na K90 znajdował się na niemedalowej pozycji, z siódmego miejsca udało mu się wskoczyć na drugie. Po olimpiadzie dwukrotnie zwyciężał w zawodach Pucharu Świata, a wraz z kolegami z reprezentacji narodowej wywalczył brązowy medal na mistrzostwach świata. Pavel Ploc do roku 2002 był trenerem reprezentacji juniorów, obecnie jest posłem do Parlamentu RCz.

Pochodzi z Jilemnicy, był najlepszym czechosłowackim biegaczem po drugiej wojnie światowej. Zdobył srebrny medal na Mistrzostwach Świata w Falun w biegu na 50 kilometrów w 1974 r., siedmiokrotnie zdobywał tytuł mistrza kraju. Karierę rozpoczął w wieku lat 10, z początku zajmował się lekką atletyką. Na Olimpiadzie Zimowej w Sapporo zajął 9. miejsce w biegu na 30 kilometrów, co było najlepszym miejscem zajętym przez czechosłowackiego biegacza w okresie

Pochodzi z Vrchlabí, osiągała sukcesy w biegach, długie lata była członkinią i opoką reprezentacji biegaczek ówczesnej Czechosłowacji. Trzy razy startowała w Olimpiadzie Zimowej, pięć razy w mistrzostwach świata; dwa razy na ME juniorów, na których zdobyła dwa brązowe medale, na olimpiadzie i mistrzostwach świata zdobyła dwa srebrne medale i jeden brązowy. Wywalczyła 16 tytułów mistrzyni Czech. Blanka Paulů niezwykle długo uczestniczyła w najważniejszych światowych konkursach, po raz pierwszy w 1972 r. na ME. Karierę zawodniczą zakończyła w 1985 r., zaczęła wtedy pracować jako trenerka w średniej szkole sportowej z internatem w Jilemnicy. Obecnie jest wiceburmistrzem miasta Vrchlabí.

Urodził się w Kořenowie, podobnie jak wszystkie karkonoskie dzieci swoją przygodę z narciarstwem rozpoczął we wczesnym dzieciństwie. W roku 1966 został powołany do reprezentacji w kombinacji norweskiej. Do jego pierwszych sukcesów należy zajęcie drugiego miejsca na tzw. europejskim kryterium juniorów w narciarstwie klasycznych w austriackim Murrau. W 1969 r. zajął drugie miejsce w kombinacji norweskiej na zawodach w szwedzkim Falun. Największym jego sukcesem w całej karierze był złoty medal i tytuł mistrza świata w 1970 r. na Mistrzostwach Świata w Wysokich Tatrach. Kolejnym sukcesem było trzecie miejsce na Holmenkollen w Oslo w1970 r. Żadnemu innemu czeskiemu zawodnikowi w kombinacji norweskiej nie udało się zdobyć tak wysokiego miejsca. Kolejne 3. miejsce to Reit im Winkel w 1970 r., 2. miejsce zajęte w ogólnoświatowej klasyfi kacji kombinacji norweskiej w 1970 r. itd. Uzyskał tytuł

Jest uczniem liceum sportowego w Jilemnicy, członkiem drużyny A w skokach i reprezentantem nie tylko szkoły i regionu karkonoskiego, ale całego kraju. Zdobył tytuł mistrza Czech w 2006 r. na letnich zawodach, brązowy medal na letnich zawodach Grand Prix w Kranju w 2006 r., uzyskał piąte miejsce w zawodach drużynowych MŚ juniorów w Rovaniemi w 2005 r. Zeszły rok był dla Romana jak na razie najlepszy w karierze, zajął ósme miejsce w Pucharze Świata w Klingenthale, łączne 39. miejsce w pucharze świata 2006/2007, w zawodach w Planicy skoczył najdalej i został mistrzem świata juniorów. Swoją świetną formę potwierdził na zawodach w Harrachowie, gdzie zdobył tytuł mistrza Czech. Tylko tak dalej!! :-))

Narciarstwo w Karkonoszach Narciarstwo w Karkonoszach ma też swoje ofiaryma też swoje ofiary

płaszcz i czapkę; Hanč pobiegł dalej. Tymczasem koledzy, zaniepokojeni jego długą nieobecnością, wyruszyli na poszukiwanie. W okolicy dzisiejszej „Mohyly“, czyli pomnika poświęconego Hančowi i Vrbacie, znalazł go półżywego inny zawodnik Emerich Rath. Zdjął mu narty, ale w głębokim śniegu był go w stanie dowlec jedynie kawałek nad

ad Panczawy (Pančavský pád). Wrócił po pomoc do skiej boudy i padł z wysiłku. upa ratunkowa przywiozła ohumila Hanča już bez oznak ycia, lekarz stwierdził śmierć

powodu niewydolności erca. Po mniej więcej dwóch odzinach koło pozostawionych t Hanča znaleziony został arznięty Václav Vrbata, który dopodobnie zabłądził we

tości żałobne, które odbyły się w Jilemnicy, przyszły się pożegnać całe góry, przemówienie wygłosił nauczyciel Jan Buchar.

Nestorzy Josef Rössler-Ořovský i Jan BucharNestorzy Josef Rössler-Ořovský i Jan Buchar

W 1903 powstał Związek Narciarski Królestwa Czeskiego (Svaz lyžařů v Království českém), który był poprzednikiem dzisiejszego Związku Narciarskiego RCz (Svaz lyžařů ČR). Tak stworzono w naszym kraju fundamenty, na których budowano narciarstwo jako dyscyplinę sportu.

Pasmo górskie Karkonoszy, największe i najwyższe w Czechach, było i jest miejscem, w którym swoje pierwsze kroki stawiało wielu późniejszych, legendarnych już dziś, reprezentantów, miejsce, w którym osiągali oni swoje pierwsze sukcesy. Pozwalamy więc sobie na przedstawienie Państwu paru takich legend.

Bohumír ZemanBohumír Zeman

Małżeństwo Marie i Jaroslav LukešowieMałżeństwo Marie i Jaroslav LukešowieOboje są mistrzami, oboje żyli razem w Jilemnicy. Jaroslav był mistrzem w skokach narciarskich, kombinacji norweskiej i narciarstwie alpejskim. Uczestniczył w dwóch Olimpiadach Zimowych, również dwa razy startował w mistrzostwach świata. Najcenniejszą nagrodą był dla niego dziesięciocentymetrowy pucharek z alpaki, który wręczył mu osobiście w 1930 r. norweski król jako nagrodę dla najlepszego reprezentanta Europy Środkowej.Pani Marie była dwukrotną mistrzynią kraju w biegu na nartach. Znali się od piątego roku życia i – jak powiedzieli kiedyś – siusiali do jednego dołka. W Špindlerovym Mlýnie zaczęli budować pierwszy wyciąg, założyli tu też pierwsze pogotowie górskie.

Jaroslav Jaroslav Cardal Cardal

Šárka ZáhrobskáŠárka Záhrobská

Wycieczka w historię skoków narciarskichWycieczka w historię skoków narciarskichSetna rocznica tradycji skoków w KarkonoszachSetna rocznica tradycji skoków w Karkonoszach

W 1930 r. powstała nowa skocznia z punktem kalkulacyjnym 57 metrów. Autorem projektu był architekt Karel Jarolímek. Skocznia ta była swego czasu najlepsza i rozpoczęła erę międzynarodowych zawodów o Puchar Skoczni Kongresowej (Pohár kongresového můstku). Po drugiej wojnie światowej, 18 sierpnia 1945 r., odbyło się w Harrachowie w gospodzie Na Čerťáku spotkanie, na którym zadecydowano o reaktywacji działalności sportowej. Nowa skocznia z punktem kalkulacyjnym 62 metry umożliwiła rozpoczęcie nowego

etapu międzynarodowych zawodów, które doczekały się już 17 edycji. Skocznie narciarskie stały się nieodłączną częścią Harrachova,

wszystkich pięć większych skoczni, tworzących dwa tereny sportowe, jest w posiadaniu spółki Sportovní areál Harrachov a.s., która je także eksploatuje i utrzymuje. Na terenie średnich skoczni przy hotelu Skicentrum znajdują się skocznie z punktem krytycznym 40 m, oznaczanym w terminologii narciarskiej jako K40, następnie 70 m (K70) i 90m (K90). Skocznia K90 jest od 1997 pokryta tworzywem sztucznym SAJA Korpi z Finlandii i tym samym przystosowana do skoków w lecie. Wyżej, na wzgórzu Čertova hora, znajduje się kompleks dużych skoczni powstały w latach 1978 - 1983 ze skocznią o punkcie krytycznym 120m (K120) oraz skocznia mamucia przeznaczona do lotów, która po ostatniej przebudowie w 2000 r. ma punkt krytyczny 185m. Trzy mniejsze skocznie, które niedawno zostały wyremontowane, są przeznaczone dla początkującej młodzieży i znajdują się na Kamlu. One również pokryte są tworzywem sztucznym. Harrachowskie narciarskie tradycje będą przypominane w 2008 w związku z ich setną rocznicą.

Pavel PlocPavel Ploc

Roman KoudelkaRoman Koudelka

Stanislav HenychStanislav Henych

Blanka PaulůBlanka Paulů

Ladislav RyglLadislav Rygl

Najlepszego Sportowca Czechosłowacji 1970 oraz Zasłużonego Mistrza Sportu. Pracował jako trener reprezentacji juniorów RCz oraz reprezentacji RCz w latach 1998-99. W latach 1992-96 i 2001-02 był trenerem reprezentacji Szwajcarii.

powojennym. Jednakże jego największym sukcesem były zawody MŚ w 1974 w Falun w biegu na 50 km. Obecnie jest przedsiębiorcą, zajmuje się handlem sprzętem sportowym, jest też przewodniczącym Czeskiego Związku Karkonoskiego (Český krkonošský spolek) SKI Jilemnice o. s. – najstarszego klubu w Czechach, który przed 3 laty obchodził 110. rocznicę działalności. Pracuje jako wiceprzewodniczący sektora biegu Związku Narciarskiego RCz.

zakwaterowanie& informacja turystyczna

Benecko i okolice

Page 4: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 7Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 6

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

Karkonoskie zimy zawsze bywały ostre, co odbijało się też na życiu mieszkańców tych gór. W wyższych partiach gór pierwsze śniegi pojawiały się już pod koniec października albo na początku listopada. Śnieg wytrzymywał zazwyczaj do końca kwietnia, a na górskich grzbietach nawet do maja. Dlatego konieczne było używanie rakiet śnieżnych do chodzenia po głębokim śniegu oraz tzw. raków, czyli wyposażonych w stalowe zęby nakładek na buty. Przydatne były także sanie rogate, sprowadzone przez robotników leśnych z Alp Styryjskich i Tyrolskich. Najpierw służyły do przewozu drewna, siana oraz żywności, później również do przewozu osób. Pierwszy „sportowy“ zjazd odbył się 5 lutego 1817 r. z Pomezních Boud do Kowar. Regularne zjazdy na rogatych saniach z Petrovki do Špindlerowego Mlýna rozpoczęły się w okolicach 1860 r., niedługo potem

powstała kolejna

trasa - ze Špindlerowej boudy do Špindlerowego Mlýna. W 1896 roku używano w Karkonoszach około pięciu tysięcy rogatych sań i co najmniej tyle samo tzw. sań sportowych, jak mówiono wtedy na bobsleje. Jedne z pierwszych nart pojawiły się tu w 1880 r., kiedy doktor Krause ze Szczecina, syn

Skialpinizm to jeden z rzadziej uprawianych i trudniejszych sportów zimowych. Jest to połączenie wspinaczki, wędrówki na nartach oraz narciarstwa. Skialpinizm powstał na początku XX wieku w krajach alpejskich, od lat 60. uprawiany jest jako dyscyplina sportowa; również wtedy organizowane były pierwsze zawody (Włochy). W Czechach w 1975 roku stał się częścią alpinizmu. Może mieć formę klasyczną, jako zimowa i wysokogórska wędrówka na nartach, ekstremalne zjazdy ze stoków o dużym nachyleniu – ściany lodowca, żleby, nachylenie przekracza często 50 stopni. Drugą możliwością jest forma konkursowa – etapowe zawody dwu lub trzyosobowych drużyn. Do podstawowego wyposażenia zawodników należą specjalne lekkie narty z metalowymi krawędziami, foki, czyli podkłady nalepiane pod ślizgi nart, których sztuczna sierść, podobnie jak skialpinistyczne wiązania, umożliwia podchodzenie pod strome wzniesienia. Wiązania można dostosowywać do podchodzenia lub zjeżdżania. Do tego raki, odpowiednie buty, śpiwór, czekan, karabinki, liny. Karkonosze są rajem dla skialpinistów. Co roku organizowane są tu międzynarodowe zawody w tej dyscyplinie.

SnowboardingDla wielu jest to styl życia. Każde zapięcie wiązań coraz bardziej wciąga ich w ten sport. Snowboarding – jazda na przypiętej do nóg desce – umożliwia samorealizację z praktycznie nieograniczonymi możliwościami kreatywności. Jest to sztuka, w której sportowiec wyraża swoje „ja“. Siłą snowboardingu nie jest pragnienie bicia rekordów czy zbierania punktów, ale pragnienie wolności.Martin Černík jest najlepszym czeskim snowboardzistą, któremu udało się to, o czym wielu zawodników na całym świecie może tylko pomarzyć. Na swoim koncie ma zajęcie kilku miejsc w czołówce na prestiżowych międzynarodowych zawodach, a także – jako członek międzynarodowej drużyny Quiksilver – objechanie najlepszych terenów snowboardowych świata. Martin Černík przyciąga też międzynarodowy snowboarding do Czech, zapraszając na coroczny Big Air Contest, który odbywa się w miejscowości Špindlerův Mlýn, swoich przyjaciół – światowych mistrzów snowboardu.

Skoki akrobatyczne Rosnąca popularność sportów adrenalinowych jest oczywista. Czeski zdobywca złota na Olimpiadzie w Salt Lake City, Aleš Valenta wraz z kolegami często prezentował sztukę akrobacji na zboczach karkonoskich ośrodków narciarskich.Aleš Valenta jest czeskim freestyle’owym narciarzem, mistrzem olimpijskim w kategorii Freestyle ski –Aerials, jako pierwszy człowiek na świecie wykonał potrójne salto z pięcioma obrotami. Na początku maja 2007 r. zakończył karierę sportową z powodów zdrowotnych. Sukcesy sportowe: Olimpiada Zimowa 1998 w Nagano - 4. miejsce, Puchar Świata 1998 - 5. miejsce, Mistrzostwa Świata 1999 - 5. miejsce, Puchar Świata 2000 - 7. miejsce, Puchar Świata 2002 - 3. miejsce, Puchar Świata 2003 - 6. miejsce, Puchar Świata 2004 - 1. miejsce.

SkicrossPowstanie skicrossu, podobnie jak snowboardcrossu, zostało zainspirowane przez motokros. Narciarze jeżdżą po trasie pełnej skoczni, tzw. pralek, skrętów na przeciwstokach (bandach) i szybkich odcinków. Startuje czterech zawodników naraz, zwycięża ten, kto pierwszy dotrze do celu. Dyscyplina natychmiast stała się bardzo popularna. Od zawodników wymagana jest świetna znajomość sztuki narciarskiej, łącznie z umiejętnością skoków i bardzo szybkiej jazdy. Od sezonu 2002/2003 odbywają się puchary świata w skicrossie fi rmowane przez FIS. Pierwszy z nich wygrał Czech Tomáš Kraus. W Karkonoszach również odbywają się zawody w tej dyscyplinie – na trasach w Pecu pod Sněžkou i w Špindlerovym Mlýnie.Tomáš Kraus jest czołowym zawodnikiem skicrossowym, kilkukrotnym mistrzem Czech w narciarstwie alpejskim, mistrzem świata w skicrossie, kilkukrotnym zwycięzcą

pucharu świata w skicrossie, właścicielem pierwszego kryształowego globusa w Czechach (dziś posiada już 3 kryształowe globusy), ogólnym zwycięzcą w narciarstwie akrobatycznym (freestyle’u) w roku 2006. Niedawno skicross został wliczony w poczet dyscyplin olimpijskich.

Skialpinizm

R e t r o - n a r

n a k a

sz l a k u

historii z Vrchlabí, Vysokiego nad Jizerou, Špindlerowego Mlýnu i szeregu innych

miejscowości rokrocznie wyruszają na narciarski szlak ubrani w dawne

z eleganckim lądowaniem z telemarkiem są warte zobaczenia. Spotykając ich w terenie, uwierzmy w to, że są prawdziwi i przyłączmy się do nich, na pewno chętnie się zgodzą. Przecież

w górach tak bardzo liczy się ludzka ość, która bywa warunkiem przeżycia…

897 roku pojawił się na stronach pisma Turystów“ („Časopis

p j ę

“) pierwszy metodyczny artykuł ący narciarstwa, napisany przez uchara. Autor w nim pisze, że ruchu “ w górach nie trzeba się lękać… ment tego artykułu:zeba już lękać się zimy w naszych Zwłaszcza na nartach bardziej poufale źniamy się z nią, majestatyczną i ą czarodziejką. Grupki czeskich narciarzy

ą się, rośnie też liczba czeskich zimowych tów w górach, które jeszcze przed erćwieczem były puste i niedostępne. by coraz wyżej zmierzały starania ch idealne ku poznaniu i docenieniu osobliwości i piękna granicznych równi i potężnych zboczy, uroków głębokich dolin, ich cichych samotni i lasów, ku pogłębieniu i uduchowieniu przeżyć turystycznych w ogóle…“

K i e d y zaczynały się

śniegi, przychodziła pora na sanie rogate. W

Karkonoszach sanie te pojawiły się już w pierwszej połowie XVI

wieku. Służyły wtedy jako środek transportu przeznaczony do przewozu

drewna, żywności i ludzi. Z czasem kształt sań uległ pewnym zmianom, ale ich ogólna idea nie zmieniła się aż do XX wieku. Bez sań rogatych nie mogło się obejść żadne gospodarstwo.

Wykonywano je zazwyczaj z jesionowego drewna, które jest bardzo elastyczne,

wytrzymuje więc znaczne obciążenia. Pod koniec 1815 roku sanie rogate

stały się narzędziem sportowym. „Sezon rogatych sań trwa od Bożego Narodzenia do

Wielkanocy, ale miejscowi zaczynają już w październiku (np. w

1905 r.) a kończą często pod koniec maja (jak w 1902 r.). Sanie kierowane są przez górali,

z niebezpiecznym spadkiem hamują nogami, w miejscach, w których niebezpieczeństwa nie ma, puszczają je jak strzałę. Prowadzący sanie góral na pewno przeszedł twardą szkołę zwózki drewna, dlatego zwiezienie człowieka przychodzi mu z łatwością, nie potrzebuje steru ani innego hamulca oprócz swoich nóg. Górale umieją zjeżdżać po stromych zboczach Śnieżki, Kozich Grzbietów, z Rennerowej boudy, Studničnej hory i Stožka do Sv. Petra, z odwagą wjeżdżają w Labský důl od strony łąki Labská louka, do Śnieżnych Kotłów i Kotła Małego Stawu.“Właściciele tzw. „bud“, czyli domów górskich pasterzy, oferowali gościom zjazd na saniach rogatych jako nowy rodzaj rozrywki. A karkonoscy drwale dorabiali w niedziele, mocując do swoich sań siedziska i przewożąc żądnych przygód pasażerów.

Dziś można przejechać się po trasach w Pecu pod Sněžkou, Špindlerowym Mlýnie, Janskich Lázniach, Harrachowie i wszędzie tam,

gdzie tylko pozwala na to ukształtowanie terenu. Trasy są dobrze utrzymane dzięki ratrakom i frezom do wygładzania śniegu.

W zimie na przełomie 1909/1910 Związek Sportów Zimowych (Spolek zimních sportů, SZS) wybudował w Špindlerowym Mlýnie elektryczny wyciąg dla sanek, który stał się miejscem odwiedzanym przez wszystkich gości tego ośrodka. Było to wtenczas jedyne takie urządzenie nie tylko w Czechach, ale też w całej Europie. W tym samym roku z wyciągu skorzystało trzy tysiące osób, w zimie 1930/31 było ich już podobno 40 000.

W ośrodku informacji, znajdującym się na Pomezních Boudach w miejscowości Malá Úpa, otwarta została wystawa poświęcona rogatym saniom.

Martin Černík

Tomáš Kraus

Aleš Valenta

SnowtubingStarą zabawę chłopców, czyli niekontrolowany zjazd z góry na napompowanej traktorowej oponie, ponownie odkryli producenci sprzętu sportowego. Nie tylko odkryli – nadali też jej nazwę i awansowali na dyscyplinę sportu. Jest to zabawa nieszkodliwa i bezpieczna, co więcej – odpowiednia dla każdej grupy wiekowej – pod warunkiem, że zjeżdżamy po wyznaczonych torach. W Karkonoszach znaleźć można cały szereg lodowych rynien do uprawiania snowtubingu.

SkijöringNie jest to żadna nowość. Człowiek jest z natury swojej stworzeniem leniwym, nieustannie kombinującym, jak tu uniknąć wysiłku. Wyłącznie kwestią czasu było więc to, kiedy któremuś narciarzowi wpadnie do głowy zaprzęgnięcie konia i pozwolenie mu na ciągnięcie się po zaśnieżonych równinach. Innym wariantem, tańszym i dziś już chyba bardziej popularnym, jest skijöring z psami. A specjalnością XX wieku stał się motoskijöring, podczas którego w roli konia występuje terenowy motocykl.

MushingCzyli biegi psich zaprzęgów, to twardy sport dla miłośników psów, a także ulubiona zabawa publiczności. Hodowcy psów północy wydają połowę pensji na karmę dla swych ulubieńców, żeby móc rokrocznie uczestniczyć w rozmaitych zawodach albo też żeby wyruszać na romantyczne wyprawy w zaśnieżony świat.

ZorbingZabawa (bo sportem działalności tej nazwać nie sposób) tylko dla najbardziej wytrzymałych. Naprawdę trudno znaleźć przynajmniej jeden rozsądny powód, dla którego człowiek miałby wejść do nadmuchiwanej przeźroczystej kuli z PCV, z rękami i nogami w specjalnych wiązaniach w środku owej kuli, i pozwolić

Istnieje też cały szereg innych zabaw i rozrywek na śniegu… stoczyć się z prędkością 50 km/godz. ze stoku w dół. Mała rada dla osób, które mimo wszystko zdecydują się na ten wyczyn: radzimy umiarkowanie w jedzeniu i piciu… Tak, żeby ci, którzy wejdą do kuli po nas, nie mieli przykrej niespodzianki.

SnowraftingJest to zjazd w pontonie po zaśnieżonym stoku z wiosłami w rękach i kaskami na głowach… W Karkonoszach nieczęsto się z nim spotkamy. Niemniej jednak istnieją miłośnicy sportów wodnych, którzy nawet w zimie nie są w stanie wytrzymać bez swoich pontonów i decydują się na „spływy“ na śniegu. Uwaga! Nie radzimy uprawiania tego sportu poza wyznaczonymi trasami, gdyż grozi to śmiercią! Ponton może osiągnąć prędkość nawet 60 km/godz. Popularny jest łagodniejszy wariant tego sportu, kiedy zjeżdża się ze stoku np. pod skocznią narciarską, a ponton hamuje na końcu dzięki elastycznej linie, do której jest przymocowany.

SnowshoeingJest to jeden z przykładów powrotu do korzeni… Różnica jest taka, że dawne rakiety śnieżne, służące myśliwym do przemierzania zaśnieżonych przestrzeni w poszukiwaniu zdobyczy, miały ramę z giętego drewna i „podeszwę“ ze skórzanych rzemieni, a te dzisiejsze są produkowane na skalę przemysłową z najnowocześniejszych ultralekkich materiałów.

SnowsailingStyl narciarski popularny głównie wśród początkujących narciarzy. Małe żagielki przymocowane do ramion i nóg narciarzy nie tylko zapewniają niewątpliwie efektowny wygląd, ale przede wszystkim działają jak hamulec, tak więc jeżeli mamy problemy z samodzielnym zatrzymywaniem się, mogą nas ustrzec przed rozpłaszczeniem się o znajdującą się pod stokiem budkę z hot dogami.

radnego z Jeleniej Góry, otrzymał od swojego znajomego kapitana marynarki przywiezione z Norwegii trzy pary nart, żeby rozpropagować je w Karkonoszach. Jedne z nich zostały na Petrowej boudzie.Jednym z pierwszych karkonoskich narciarzy stał się setnik Vorwerg z Herichsdorf. Zimą na przełomie lat 1890/91 udało mu się k i l k a k r o t n i e pokonać na n a r t a c h Grzbiet

Główny Karkonoszy. Spotkali go wtedy zajmujący się szklar-

stwem Franz Donth i Wenzel Glaser z Rokytnicy, którym ten „mężczyzna na dwu deskach“ wyjaśnił w gospodzie „Ke Kotli“ tajniki jazdy.Na przełomie stuleci zaczęły powstawać narciarskie organizacje. Pierwszą, powstałą w 1894 r., był Czeski Karkonoski Związek SKI Jilemnice.Obecnie karkonoscy miłośnicy

Na san

iach rogatych przez zaśnieżony świat

W zaśnieżonych krajobrazach karkonoskich kompleksów narciarskich zobaczymy nie tylko narciarzy

W zimie na narty …… w lecie na rowery

KOLEJ LINOWA

Page 5: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 9Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 8

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

Romantyczna i jednocześnie surowa atmosfera Karkonoszy była inspiracją dla wielu artystów. Majestatyczne masywy górskie, rozległe panoramy, magiczne piękno zaśnieżonych przestrzeni, ale też twarda i bezkompromisowa twarz zimy – wszystko to stanowi niewyczerpane źródło rozmaitych historii. Dlatego Karkonosze są często odwiedzane przez fi lmowe sztaby. Przypomnijmy więc sobie kilka fi lmowych historii, których bohaterowie przeżyli w górach szczęśliwe i mniej radosne chwile…

„Martwy bałwan to dobry bałwan“Komedia Karla Janáka z 2004 roku. Co roku chłopcy spędzali Boże Narodzenie z rodzicami i ich nudnymi zwyczajami. I co roku marzyli o własnym szalonym Bożym Narodzeniu. I właśnie nastąpił ten dzień, Rendy i Jáchym skończyli wreszcie 16 lat i mogą wyruszyć na swą pierwszą męską wyprawę. Czeka ich tydzień w górach w Špindlerowym Mlýnie, gdzie będą mogli bawić się, jak tylko się da. Nauczą się jeździć na snowboardzie, będą imprezować i oczywiście podrywać dziewczyny. Po prostu – spędzą taki tydzień, o którym nie zapomina się do śmierci. No chyba rzeczywiście o takim tygodniu się nie zapomina, ale nie z tych powodów, o których marzyli chłopcy…

Komedia z 1967 roku. Sławny czeski fi lm jest trzecią pełnometrażową produkcją równie sławnego reżysera Miloša Formana. Nakręcony został w koprodukcji Studia Barrandov ze znanym włoskim producentem Carlo Ponti. Jest to komedia, w której się tańczy, kradnie i gasi. Autorzy wykorzystali czarny humor do napiętnowania negatywnych stron ludzkiego charakteru. Jest to więc komedia gorzka, opowiadająca o ludzkich słabościach, o tym, co zdarzyć się może w podkarkonoskiej miejscowości podczas balu strażaków…

Zabawna komedia z 1981 roku, której akcja toczy się w zimowych krajobrazach zaśnieżonych Karkonoszy. Autorką fi lmu jest Věra Šimková - Plívová. Żartobliwa historia o ludziach z gór nawiązuje do miejscowych legend i bajek. Na początku XX wieku przywieziono w Karkonosze nowość – narty. I właśnie wokół nart rozwija się akcja fi lmu, którego głównymi bohaterami są dwaj mali chłopcy i ich przyjaciel, słynny przemytnik, który w dziecięcej fantazji posiada wszystkie cechy Ducha Gór – Karkonosza.

Komedia z 1980 roku. Film nakręcił Ladislav Smoljak według pomysłu i scenariusza Zdeňka Svěráka. Już to gwarantowało sukces, a rola fałszywego kelnera zagrana przez świetnego Josefa Abrháma sukces ten przypieczętowała. Księgarz Dalibor Vrána decyduje się na rozwiązanie swoich problemów fi nansowych w sposób nie tylko oryginalny, ale też niezgodny z prawem. Pewnego razu pomylono go w restauracji z kelnerem i zmuszono do przyjęcia pieniędzy za zamówienie. Dalibor postanawia nadal grać rolę kelnera i ku wściekłości prawdziwych kelnerów, obchodzi wszystkie praskie restauracje. W ten sposób rodzi się „fantom RaJ“ (skrót nazwy przedsiębiorstwa RaJ = Restauracje i Jadalnie).

Pokazana w krzywym zwierciadle czeska rodzina mieszczuchów podczas rekreacji zimowej, fi lm z 1972 roku. Komedia jest ostatnią częścią trylogii opowiadającej o smutkach i radościach rodziny Homolków. Tym razem spotykamy się z nimi podczas urlopu zimowego spędzanego w Karkonoszach, w Špindlerowym Mlýnie, na który przyjechali (z postanowieniem, że przez cały czas będą dla siebie mili) świetnie się bawić za swoje ciężko zarobione pieniądze. Pieniądze te staną się jednak głównym motorem ich urlopowych działań, na które autorzy fi lmu spoglądają z ironią, a nawet sarkazmem.

Ulubiona komedia stulecia nakręcona w 1982 r. Opowiada o rodzinnym urlopie spędzonym w malowniczej wiejskiej beskidzkiej chałupie (ale fi lm nakręcono w karkonoskiej miejscowości Dolní Dvůr), w której trzech przyjaciół opiekuje się sześciorgiem małych dzieci. Mężczyźni są przekonani, że właśnie ich metody wychowawcze są o wiele lepsze niż działalność pedagogiczna ich żon a matek dzieci. Jednakże, kiedy żony przyjeżdżają skontrolować sytuację, na pewien czas w rodzinach dochodzi do poważnych sporów…

Film z 1982 roku w reżyserii Karla Smyczka. Uczniowie drugiej klasy praskiej szkoły średniej jadą na obowiązkową naukę jazdy na nartach. Górskie grono pedagogiczne to doświadczona pani profesor Boženka, pełna złudzeń niedawna absolwentka wydziału pedagogiki Hanka i surowy profesor Karda, który wziął też ze sobą swoją córkę Marikę. Autorzy fi lmu z humorem opowiadają o przyjeździe młodzieży do schroniska, o nowych i nieoczekiwanych związkach między uczniami i ich nauczycielami. Śnieżyczki – dziewczyny chcą się podobać, Kombinatorzy – chłopcy prześcigają się w dowcipach i mniej lub bardziej udanych pokazach sztuki narciarskiej, byle tylko przypodobać się Śnieżyczkom. Czują się bardzo dorośli, uważają, że surowy regulamin pobytu uwłacza ich godności. Dlatego przygotowują mały bunt…

Karkonosze i film… Karkonosze i film…

Śnieżyczki i KombinatorzyŚnieżyczki i Kombinatorzy

Karkonosz i narciarzeKarkonosz i narciarze

Pali się, moja pannoPali się, moja panno

Homolkowie na urlopieHomolkowie na urlopieZ tobą cieszy mnie światZ tobą cieszy mnie świat

Kelner, płacić!Kelner, płacić!

SnowboardziściSnowboardziści

Foto: Radovan Šubín , było w Telewizji Czeskiej.

Foto: Jaromír Mirválek

Foto: Alena Červená

Foto: Miloslav Mirvald

Foto: Miloslav Mirvald

Foto: Jiří Kučera

Foto: Jaromír Komárek

Materiały z archiwum Ateliéry Bonton Zlín, a.s.

• Długość: 780 m• Różnica wysokości: 167 m• czynne codziennie• właściciel zastrzega sobie prawo zmiany godzin otwarcia bufet koło wyciągu• wyżywienie przez cały dzień• możliwość zakwaterowania• parking GRATIS• jazda na nartach dla całych rodzin• jazdy nocą

Telefon: +420 481 585 133Mobil: +420 603 463 956

Sportovní areál HOMOLE512 42 Poniklá

możliwość skorzystania z przetartych tras biegowych w okolicach kompleksu, powiązanie na trasami w Jestřabí v Krk. i Vítkovicach v Krk.GRATIS do dyspozycji mały orczyk dla początkujących.

Page 6: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 11Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 10

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

Miniona zima 2006/2007 była najcieplejszą w ciągu ostatnich 236 lat – twierdzi Czeski Instytut Hydrometeorologiczny. Średnia temperatura osiągnęła 3,5 ºC, przekroczyła więc normę o 5,2 ºC. Tylko raz w miesiącu mróz był w całych Czechach. Z powodu tej wyjątkowo ciepłej zimy wielu miłośników gór nie przyjechało w Karkonosze, mimo że na większości obszaru dało się jeździć.

Nowości w karkonoskich ośrodkach narciarskichW karkonoskich ośrodkach narciarskich przygotowany jest szereg nowości, z których nie zdążono skorzystać w ubiegłym roku. Jeżeli wybierają się Państwo w tym roku na narty w Karkonosze, czeka Państwa kolejna poprawa jakości usług.Przypominamy…

Karkonoskie kompleksy narciarskieKarkonoskie kompleksy narciarskieW siedmiu ośrodkach narciarskich przestarzałe kolejki linowe zostały wymienione na nowe. Na górę Černá hora jeździ ośmioosobowa kabina „Černohorský expres“, powstały kolejki w miejscowości Rokytnice nad Jizerou, na Benecku, w Černým Dole, Mladych Bukach, Vítkovicach i w Herlíkovicach.

Narciarze mają szereg możliwości jeżdżenia na jeden karnet (skipas) w wielu miejscach. Wspólne skipasy obowiązują w: Skiaréna w Karkonoszach Wschodnich, do której należą Janské Lázně i Pec pod Sněžkou, a także Velká i Malá Úpa. Następnie Skiregion na granicy Karkonoszy i Gór Izerskich, czyli

Harrachov (1 020 m n.p.m.)

Parametry: • 8,5 km tras zjazdowych • 3 kolejki linowe i 6 wyciągów narciarskich • 7,9 km sztucznego dośnieżania • 110 km tras biegowych, połączonych z utrzymywanymi trasami w Polsce (Jakuszyce) i Górach Izerskich (Malá Jizerka) • przepustowość 6 050 osób/1 godz. • snowpark, skocznie narciarskie, tor saneczkowy

Cennik:» całodzienny karnet (permanentka) na teren Harrachova dla dorosłych 590 CZK, dzieci 470 CZK» 6-dniowy karnet (permanentka) Harrachov dla dorosłych 3 075 CZK, dzieci 2 460 CZK » karnet (permanentka) oraz bilety na punkty obowiązują też w ośrodkach Zákoutí i Amálka

Skiregion.cz jest to połączenie ośrodków skiareál Harrachov, Rokytnice nad Jizerou, Paseky nad Jizerou i Rejdice za pomocą jednego karnetu (permanentki). Oznacza to 36 wyciągów narciarskich, 6 kolejek linowych ze wspólnym biletem. Cennik wspólnego biletu punktowego oraz czasowego dwu- oraz kilkudniowego w cenie biletu SA Harrachov.

Kontakt: Sportovní areál Harrachov, a.s.Telefon: +420 481 529 353, fax: +420 481 529 320e-mail: [email protected] , www.skiareal.com

Paseky nad Jizerou (620 – 860 m n.p.m.)

Parametry: • 10 km tras zjazdowych • 5 wyciągów narciarskich • 6 km sztucznego dośnieżania • 25 km tras biegowych w okolicy • przepustowość 4 850 osób / 1 godz. • snowpark.Cennik:» całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych 400 CZK, dzieci 260 CZK» tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 2 400 CZK, dzieci 1 590 CZKKontakt: Paseky nad JizerouTelefon: +420 481 523 589, +420 481 522 122e-mail:[email protected], [email protected] www.paseky.cz, www.pizar.cz

Rokytnice nad Jizerou – Lysá hora (1.344 m n.p.m.)

Parametry: • 14,8 km tras zjazdowych • 2 kolejki linowe i 10 wyciągów narciarskich • 10,2 km sztucznego dośnieżania • 56,7 km tras biegowych • przepustowość 9 965 osób /1 godz. • snowpark z wyciągiem narciarskim

Kolejka linowa Lysá hora – działa tylko w zimie.Kolejka linowa Horní Domky – całoroczna.

Skiregion.cz jest to połączenie ośrodków skiareál Harrachov, Rokytnice nad Jizerou, Paseky nad Jizerou i Rejdice za pomocą jednego karnetu (permanentki). Oznacza to 36 wyciągów narciarskich, 6 kolejek linowych ze wspólnym biletem.Cena – całodzienny karnet (permanentka): Horní Domky dla dorosłych 590 CZK, dzieci 470 CZKStudenov dla dorosłych 380 CZK, dzieci 300 CZK Cena – tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 3 470,- CZK, dzieci 2 780 CZK Ceny poza sezonem: całodzienny karnet (permanentka): Horní Domky dla dorosłych 510 CZK, dzieci 410 CZKStudenov dla dorosłych 320 CZK, dzieci 260 CZKtygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 2 950 CZK, dzieci 2 350 CZKKontakt: Spartak Rokytnice, a.s.Horní Rokytnice nad Jizerou 461512 44 Rokytnice nad JizerouTelefony: Studenov: +420 481 522 970, +420 481 522 969Horní Domky: +420 481 522 380, +420 481 522 338e-mail: [email protected]

Vítkovice v Krkonoších - Aldrov (733 – 860 m n.p.m.)

Parametry: • 5,2 km tras zjazdowych • 1 kolejka linowa, 5 wyciągów narciarskich • 4,2 km sztucznego dośnieżania • 20 km tras biegowych • przepustowość 6 000 osób / 1 godz.Cennik:» całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych, kolejka Aldrov 420 CZK, dzieci 350 CZK» tygodniowy karnet (permanentka) z możliwością jazdy wieczornej w sezonie głównym dla dorosłych 2 380 CZK i dzieci 1 960 CZK» Ceny poza sezonem: całodzienny dla dorosłych: 370 CZK, dzieci 300 CZKJeden wspólny system dla trzech ośrodków - „Golden Pass“.Kontakt: Vítkovice Skiareál AldrovTelefon: +420 481 582 925 e-mail: [email protected], www.skialdrov.cz Benecko – lyžařský areál (610 – 970 m n.p.m.)

Parametry: • 3,5 km tras zjazdowych • 1 kolejka linowa, 12 wyciągów narciarskich • 1,52 km sztucznego dośnieżania • 39 km tras biegowych • przepustowość 8 900 osób/1 godz. • snowpark, tor crossowy, skoki, snowtubing • jazda nocą 19.00 – 21.00Cennik:» całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych 450 CZK, dzieci do 10 lat 350 CZK» sześciodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 2370 CZK, dzieci 1770 CZK » Poza głównym sezonem zniżki.Kontakt: Benecko, Obecní úřad

Telefon: +420 481 582 625e-mail: [email protected], www.benecko.cz, www.skiareal-benecko.czwww.benecko.infoinformacje: +420 481 582 606

SKIAREÁL Špindlerův Mlýn Pláň (1 196 m n.p.m.), Medvědín (1 235 m n.p.m.)

Parametry: • 25 km tras zjazdowych • 5 kolejek linowych i 11 wyciągów narciarskich • 24 km sztucznego dośnieżania • 85 km tras biegowych • przepustowość 20 000 osób / 1 godz. • snowparki we Sv. Petrze i na Horních Mísečkach, U-rampa w Svatym Petrze • trasa zjazdowa z Hromovki do Svaty Petr • punktowy karnet na cały sezon za 3 500 CZK • nowość: współpraca ze szwajcarskim ośrodkiem Engadin - St. Moritz, nowe maszyny do utrzymywani tras zjazdowych - PiBu600W, modernizacja sztucznego zaśnieżania Svatý Petr-HromovkaCennik:» całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych (750 CZK, 650 CZK, 550 CZK w zależności od terminu) dzieci (do 6 lat za darmo, 500 CZK, 450 CZK, 350 CZK)» specjalne ceny dla juniorów » tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych (3 400, 2 500 CZK w zależności od terminu) dzieci (2 250 CZK, 1 600 CZK w zależności od terminu) Kontakt: SKIAREÁL Špindlerův Mlýn, a.s.Telefon: +420 499 467 102 / 106e-mail:[email protected], www.skiareal.cz

Ski areál Vrchlabí – Kněžický vrch (550 –710 m n.p.m.)Parametry:• 7,8 km tras zjazdowych • 2,4 km tras sztucznie dośnieżanych • 1 kolejka linowa (3-krzesełkowa) o przepustowości 1500 osób, długości 898 m i różnicy wysokości 152,5 m • przepustowość 3300 osób / godz.

Zakupione bilety są ważne też na wyciągi narciarskie Tatrapoma i Doppelmayer - Imlauf.Ceny w sezonie głównym: » Bilet jednodniowy - 390 CZK, dzieci 290 CZK» 1 jazda – 50 KCZ, dzieci 20 CZK» Przedpołudniowa do godz. 12.00– 240 CZK, dzieci 150 CZK» Popołudniowa od godz. 12.00– 260 CZK, dzieci 170 CZK» Od godz. 14.00 - 180 CZK, dzieci 100 CZK

Ośrodek narciarski SKI AREÁL Kněžický vrch znajduje się na zachód od Vrchlabí na obwodnicy w kierunku na Špindlerův Mlýn. Ośrodek jest idealnym miejscem dla rodzin z dziećmi. Wypożyczalnia nart i snowboardów – szkółka narciarska i snowboardowa, parking, nowy snowpark.Kontakt: Ski areál Kněžický vrch, Stavidlový vrch 504, 543 02, Vrchlabí tel: +420 602 401 306, e-mail: [email protected], www.skilenka.cz

Strážné (800 m n.p.m.)Parametry: • 1,6 km tras zjazdowych • 4 wyciągi narciarskie • 800 m sztucznego dośnieżania • 55 km tras biegowych • przepustowość 3 500 osób / 1 godz. • freestyle snowpark

Cennik:» całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych 350 CZK, dzieci do 140 cm 250 CZK z kartą zamieszkania w Strážné 300 CZK, dzieci do 140 cm 200 CZK » 6 dni łącznie z jazdą nocą dorośli 1 500 CZK, dzieci do 140 cm 1100 CZK

Kontakt: OBEC Strážné 129, 543 52 Telefon: +420 499 434 174, +420 606 724 878 technike-mail: [email protected] albo [email protected], www.strazne.eu

SKIPARK Černý Důl (600 – 1001 m n.p.m.)Parametry: • 9,1 km tras zjazdowych • 2 kolejki linowe i 10 wyciągów narciarskich • 6,4 km/70% tras sztucznie dośnieżanych • 26 km tras biegowych w okolicy • przepustowość 10 300 osób / 1 godz. • Snowpark Horsefathers z 12 przeszkodami, dziecięcy MarKIDpark z bieżnią do wjazdów • ośrodek zaliczony niedawno do złotych ośrodków TOP z 5 gwiazdkami • nowość: skibus city Černý Důl jeździ codziennie co 5 - 15 minut

SKIPARK MARKID Černý Důl a Dolní Dvůr połączone są skipasami i skibusami

Cennik:» całodzienny karnet (permanentka) (w godz. 9.00 – 16.00) dla dorosłych 490 CZK i dzieci do 10 lat 390 CZK » 6-dniowy karnet dla dorosłych 2 480 CZK i dzieci do 10 lat 1 990 CZK » nowe karnety punktowe oraz specjalne skipasy 10 dni w sezonie

SKIPARK Dolní Dvůr (610 – 760 m n.p.m.)Parametry: • 1 km tras zjazdowych • 4 wyciągi narciarskie • 1 km tras sztucznie dośnieżanych • 5 km tras biegowych w okolicy • przepustowość 3 172 osób / 1 godz. • minisnowpark, Kinderpark, jazdy nocą godz. 17:30 – 21:00 • nowość: nowy budynek serwisu bezpośrednio w ośrodku (bufet, WC, ski servis)

Cennik:» całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych 360 CZK i dzieci 290 CZK» 6-dniowy karnet dla dorosłych 1 810 CZK i dzieci 1 450 CZK

Kontakt: SKIPARK Černý Důl, SKIPARK Dolní Dvůr - MARKID TRUTNOV spol. s r.o.snow info: +420 777 295 339, [email protected], SKYPE nick: skiparkczwww.skipark.cz, www.skipark.eu, www.skipark.info

SKIPARK Mladé Buky (550 – 670 m n.p.m.)Parametry: • 5,15 km tras zjazdowych • 1 kolejka linowa i 9 wyciągów narciarskich • 4,7 km tras sztucznie dośnieżanych • 5 km pętla tras biegowych w okolicy • przepustowość 8 460 osób

/ 1 godz. • snowpark z dziewięcioma przeszkodami, U-rampa, kidpark z ruchomą bieżnią do wjazdów

Cennik:» całodzienny karnet (permanentka) (w godz. 9.00 – 16.00) dla dorosłych 410 CZK i dzieci 330 CZK» 6-dniowy karnet dla dorosłych 2 100 CZK i dzieci 1 670 CZK

Kontakt:SKIPARK Mladé Buky - DIKRAM s.r.o.Info: +420 775 340 712, [email protected], www.skipark-mladebuky.cz

Janské Lázně - Černá hora (500 – 1 260 m n.p.m.)Parametry:• 12 km tras zjazdowych • 2 kolejki linowe i 13 wyciągów narciarskich • 7,6 km tras sztucznie dośnieżanych • 50 km tras biegowych w okolicy • przepustowość 11 650 osób / 1 godz. • tor saneczkowy Černohorská sáňkařská cesta - 3,5 km • jazdy nocą – godz. 18.00 – 21.00 (na trasie Protěž o długości 1600 m z 4-krzesełkową kolejką, zawsze od 15 grudnia do 31 marca w przypadku korzystnych warunków śniegowych)

Cennik w sezonie głównym: (25.12.2007 r. – 16.03.2008 r.)» Całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych 590 CZK, dzieci do 10 lat 360 CZK» Tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 2 990 CZK, dzieci 1 550 CZK

Ceny poza sezonem: (do 24.12.2007 r. i od 17.03.2008 r.)» Całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych 490 CZK, dzieci do 10 lat 290 CZK» Tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 2 500 CZK, dzieci 1 250 CZK

Regionalny skipas na obszar Skiarena Karkonosze (Kompleks Skiareál Černá hora – Janské Lázně, Ski Pec pod Sněžkou, Skiport Velká Úpa, Skiareál Malá Úpa = 4 kolejki linowe, 29 wyciągów narciarskich, 27,2 km tras zjazdowych, 17,9 km tras sztucznie dośnieżanych, przepustowość 27 420 os. / 1 godz.)

Ceny w sezonie głównym (25.12.2007 r. – 30.03.2008 r.)» Cena 2-dniowego karnetu dla dorosłych 1 140 CZK, dzieci do 10 lat 630 CZK» Tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 3 140 CZK, dzieci 1 720 CZK

Kontakt: Černá hora – Janské LázněMEGA PLUS s.r.o. , Janské Lázně 265, PSČ 542 25Telefon: +420 499 875 186 e-mail: [email protected], www.cerna-hora.cz

Pec pod Sněžkou (830 - 1 215 m n.p.m.)Parametry: • 10,4 km tras zjazdowych • 1 kolejka linowa, 9 wyciągów narciarskich • 6,8 km tras sztucznie dośnieżanych (65%) • 20 km tras biegowych • przepustowość 9 520 os. / godz. • snowboarding, fun-park, U-rampa • jazdy nocą na Javorze godz. 17:00-21.00, od 15 grudnia w godz. 17.30-21.00 • nowa czarna trasa zjazdowa o dł. 600 m • nowy wyciąg narciarski Klondike • powiększona Skiarena Karkonosze - Ski Pec, Skiport Velká Úpa, Mega plus Janské Lázně, Megaplus Malá Úpa – wszystko na jeden karnet „skipas“. Można płacić kartą kredytową.

• nowe dośnieżanie obydwu tras zjazdowych na Hnědym vrchu aż do JavoraCennik w sezonie głównym: (25.12.2007 r. – 30.03.2008 r.)» Całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych 590 CZK, dzieci do 10 lat 380 CZK» Tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 2 850 CZK, dzieci 1 500 CZK

Ceny poza sezonem: (do 25.12.2007 r. i od 31.03.2008 r.)» Całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych 480 CZK, dzieci do 10 lat 310 CZK» Tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 2 400 CZK, dzieci 1 290 CZK

Regionalny skipas na obszar Skiarena Karkonosze (Kompleks Skiareál Černá hora – Janské Lázně, Ski Pec pod Sněžkou, Skiport Velká Úpa, Skia-reál Malá Úpa = 4 kolejki linowe, 29 wyciągów narciarskich, 27,2 km tras zjazdowych, 17,9 km tras sztucznie dośnieżanych, przepustowość 27 420 os. / 1 godz.)

Ceny w sezonie głównym (25.12.2007 r. – 30.03.2008 r.)» Cena 2-dniowego karnetu dla dorosłych 1 140 CZK, dzieci do 10 lat 630 CZK» Tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 3 140 CZK, dzieci 1 720 CZK

Kontakt: SKI PEC a.s.Telefon: +420 499 736 375, +420 499 736 285email: [email protected]://www.skipec.com

Malá Úpa (950 – 1 100 m n.p.m.)

Parametry:• 2,4 km tras zjazdowych • 5 wyciągów narciarskich • 1,2 km tras sztucznie dośnieżanych • 10 km tras biegowych • przepustowość 3 000 osób / 1 godz.

Cennik w sezonie głównym: (25.12.2007 r. – 16.03.2008 r.)» Całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych 420 CZK, dzieci do 10 lat 310 CZK» Tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 2 250 CZK, dzieci 1 490 CZK

Ceny poza sezonem: (do 24.12.2007 r. i od 17.03.2008 r.)» Całodzienny karnet (permanentka) dla dorosłych 310 CZK, dzieci do 10 lat 200 CZK» Tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 1 490 CZK, dzieci 1 080 CZK

Regionalny skipas na obszar Skiarena Karkonosze (Kompleks Skiareál Černá hora – Janské Lázně, Ski Pec pod Sněžkou, Skiport Velká Úpa, Skiareál Malá Úpa = 4 kolejki linowe, 29 wyciągów narciarskich, 27,2 km tras zjazdowych, 17,9 km tras sztucznie dośnieżanych, przepustowość 27 420 os. / 1 godz.)

Ceny w sezonie głównym (25.12.2007 r. – 30.03.2008 r.)» Cena 2-dniowego karnetu dla dorosłych 1 140 CZK, dzieci do 10 lat 630 CZK» Tygodniowy karnet (permanentka) dla dorosłych 3 140 CZK, dzieci 1 720 CZK

Kontakt: MEGA PLUS s.r.o., Janské Lázně 265, PSČ 542 25Telefon: +420 736 751 912e-mail: [email protected], www.skiarealmalaupa.cz

SITOUR www.holidayinfo.cz

ČT2 (program II Telewizji Czeskiej) – Panorama:

codziennie w godz. 7.50 - 8.30 Teletext: od str. 190

Harrachov, Rokytnice nad Jizerou, Paseky nad Jizerou, Rejdice i Příchovice.W Špindlerovym Mlýnie przygotowany został nowy popołudniowy punktowy karnet. Pec pod Sněžkou zastąpił dwa wyciągi w okolicy Klondike jednym nowoczesnym, wybudował czarną trasę zjazdową na Hnědym vrchu o długości 600 m. Nowość! Dla turystów „jednodniowych“ parking gratis. W Harrachowie koło wyciągu przy skoczniach narciarskich znajdują się nowe sanitariaty, nowoczesne kasy oraz punkt opatrunkowy. Zaśnieżane są dodatkowo trasy zjazdowe: czarna, niebieska i czerwona. Jest też nowe połączenie narciarskie z Novego Světa do Jakuszyc.

Zaproszenie Zapraszamy na narty w Karkonosze! Nowe kolejki i wyciągi oraz pozostała infrastruktura oznaczają jeszcze lepsze warunki, a więc jeszcze lepsze wrażenia z uprawiania sportów zimowych.Co nas czeka: • codziennie przecierane trasy zjazdowe i tereny snowboardowe• szybkie urządzenia transportowe o dużej przepustowości • możliwości nauki jazdy na nartach i snowboardzie dla dzieci i dorosłychTuż koło kompleksów narciarskich znajdują się przecierane ślady do uprawiania narciarstwa biegowego (turystycznego oraz zawodowego). Z kompleksów narciarskich we wszystkich kierunkach rozchodzą się ślady przygotowane w ramach

projektu „Karkonosze – raj dla narciarzy biegowych“. Od Bożego Narodzenia, po wejściu w życie układu z Schengen, zacznie działać nowa trasa biegowa z Harrachova – Nový Svět do Jakuszyc.Nie zapomniano też o najmłodszych sportowcach – przykładem są zimowe place zabaw dla dzieci w Skiregionie Markid w Černym Dole, Mladych Bukach i Dolnym Dvorze, w ośrodku Skiareál Špindlerův Mlýn.Można wybrać wspólny karnet (tzw. skipas) obowiązujący w kilku ośrodkach oraz punktowy system płatności. Przypominamy o różnicach w terminach „głównych“ i „pobocznych“, które są ciekawe szczególnie ze względu na niższą cenę karnetów dziennych (tzw. permanentka). Wybraliśmy kilka informacji mogących pomóc przy wyborze miejsca pobytu. Skorzystajcie Państwo z tej bogatej oferty. Reszta zależy tylko od Was…

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

2.

1.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

Page 7: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 13Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 12

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

LEGENDAKarkonoskie zimobusy

granice państwowe z przejściami granicznymiMagistrala Karkonoska

narciarskie trasy biegowe

znaczące zimowe trasy oznaczone tyczkami

trasy zawodów

kolejki linowe

towarowa kolejka linowa

wyciągi narciarskie

trasy zjazdowe

tor saneczkowy

muzeum

ośrodek informacji

wieża widokowa

punkt widokowy

kościół, kaplica

pałac

ruiny zamku

skały

schronisko, bufet

kamping

kąpielisko

HRADEC KRÁLOVÉ

LIBEREC

Karkonosze

Page 8: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 15Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 14

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

BENECKONajwyżej położona gmina górska zachodnich Karkonoszy. Okolicę pokrywa gęsta sieć tras rowerowych i turystycznych z pięknymi widokami. W lecie słońce zachodzi tu o wpół do dziesiątej. Zbocza,

lasy i łąki nadają się do uprawiania narciarstwa, turystyki pieszej, można tu zbierać jagody i grzyby, odpoczywać. Dwie trzecie terenu gminy znajdują się na terenie trzeciej strefy ochrony czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (KRNAP). Jest to dogodna baza wypadowa do wypraw na grzbiety gór. W ostatni weekend lipca odbywa tu się „benecká pouť“, czyli zabawa odpustowa.

BUKOVINA U ČISTÉOsada powstała w 1873 r., założył ją Karel z Morzina. Zachował się tu szereg domów zrębowych. Wieś jest przykładem dziś już rzadkiej, lecz kiedyś typowej, lokalizacji chałup i zabudowań gospodarczych w

terenie podgórskim. Nad miejscowością dominują szczyty wschodniego grzbietu Hůra - Stráž - Horka, dzielące ten teren na część odwróconą od masywu Karkonoszy oraz część ku niemu zwrócon

ČERMNÁZałożona w XIII wieku przed początkami kolonizacji niemieckiej. Kościółek św. Wacława w Čermnej powstał w 1384 r. i wraz z dzwonnicą przetrwał 529 lat. W 1913 roku został zburzony, w jego miejsce powstał nowy kościół, którego budowę dokończono w 1915 r. W środku znajdziemy pamiątkę po właścicielach wsi, Cikánach. Jest to nagrobek z dwoma fi gurkami i herbem rodu Cikánów z Čermnej.

ČERNÝ DŮLMałe miasteczko leży w dolinie potoku Čistá u podnóża Karkonoszy, na wy-sokości 684 m n.p.m. Nieistniejący już zameczek Purkhybl, który leżał na wąskim cyplu skalnym nad zbiegiem potoków

Čistá i Smrčina na południowym krańcu wsi Černý Důl, był bazą dla kolonizacji górniczej w XIV wieku. Ciekawe i warte odwiedzenia są kapliczki św. Krzyża i św. Michała. Niedawno powstała tu ścieżka edukacyjna wiodąca po śladach górnictwa („Naučná stezka hornická“).

DOLNÍ BRANNÁPowstała mniej więcej w połowie XIII w. W 1398 roku został wybudowany pier-wszy drewniany kościół. Kamienny kościół św. Jerzego powstał w 1857 r. Pochodzą-cy z 1499 r. główny dzwon świątyni jest

drugim pod względem wieku dzwonem Diecezji Králo-vohradeckiej. Do wsi można dojechać koleją (trasa Stará Paka–Trutnov), prowadzi tu też szosa z Pragi do Vrchlabí i dalej do Špindlerowego Mlýna.

DOLNÍ DVŮR Jest malowniczą górską wsią w dolinie rzeki Malé Labe. Ciekawostką tej osady jest nowoczesny carillon umieszczony w klasycystycznym kościele św. Józefa z pocz. XIX w. Można go usłyszeć codziennie o

godz. 10.00 i 17.00. Na każdą porę roku przygotowane są cztery melodie, a na Boże Narodzenie osobna seria. Dlatego w miejscowości Dolní Dvůr przeżyć można pięć pór roku – wiosnę, lato, jesień, Boże Narodzenie i zimę.

DOLNÍ KALNÁNajcenniejszym dziełem sztuki, będącym wyposażeniem tutejszego kościoła, jest drewniana Madonna z roku 1350 oraz organy z XVIII wieku. Zabytkowe są też mały i duży dzwon z lat 1522 i 1565. Przybywający tu goście mogą skorzystać z oferty posiadającego basen ośrodka sportu i rekreacji, pojeździć po trasach rowerowych, a w zimie po trasach biegowych. Długoletnią tradycją jest coroczny rajd turystyczny „Nocny marsz na Śnieżkę w poszukiwaniu wschodu słońca“ („Noční výstup na Sněžku za východem Slunce“) oraz „dolnokalenská pouť“, czyli zabawa odpustowa.

DOLNÍ LÁNOVWart odwiedzenia jest kościół rzymskokatolicki p.w. św. Jakuba Starszego (z 1637 r.) stojący na tzw. „wzgórzu kościelnym“. Wieża powstała w latach 1511–1518 (do 1832 na jej południowej

stronie znajdował się zegar słoneczny, później zastąpiony przez zegar mechaniczny). Ciekawy jest krzyż wykonany z piaskowca z 1807 r. niedaleko domu nr 42, na którym wyrzeźbiona została klęcząca kobieta trzymająca krzyż. Zabytkiem techniki jest Kovárna, czyli kuźnia – pod nr 1.

HARRACHOVOśrodek górski znany przede wszystkim ze skoczni narciarskich oraz tradycji produkcji szkła. Harrachowska huta powstała już w XVIII w. Warte zwiedzenia jest Muzeum Górnictwa, Muzeum Historii

Narciarstwa, Mumlawski Wodospad oraz ekspozycja leśnictwa i myślistwa Šindelka. Ważną imprezą sportową są zawody FIS CUP w skokach narciarskich (K90) w dniach 15–16.12.2007 r., poprzedzające styczniowy Puchar Świata w lotach.

HORNÍ BRANNÁW historii tej miejscowości zapisał się Jan Amos Komenský, który tu właśnie spędził ostatnie miesiące przed emigracją, zanim wraz z grupą braci czeskich odszedł w lutym 1628 r. z miejscowości Bílá Třemešná. Na pamiątkę w renesansowym hornobranskim pałacu powstało w 1957 r. muzeum J. A. Komenského. Znajdziemy tu też zabytkowy gotycki kościół św. Mikołaja, były szpital oraz dziewiętnastowieczny ośmioboczny neorenesansowy grobowiec rodzinny p.w. św. Krzyża, należący do rodu Harrachů.

HORNÍ KALNÁJej właścicielem był m.in. król Jerzy z Podiebradu, a po nim, od r. 1466 r., Wallensteinowie (od 1522 r. dziedzicznie). Różni członkowie kilku gałęzi tego znanego rodu byli właścicielami tego dominium przez ponad 200 lat. W 1654 r. kupił je Jan z Morzina. Kolejnym właścicielem wsi był (od 1834 r.) książę Karel Rohan. W miejscowości jest szereg zabytków – kapliczki, krzyże, pomniczki świętych.

HORNÍ MARŠOVNiedaleko na zboczu góry Světlá hora (1244 m n.p.m.) znajduje się ciekawy zabytek – leśny zameczek Aichelburg. W niedalekiej miejscowości Temný Důl podziwiać można odrestaurowaną Drogą Krzyżową z obrazami oraz galerię w ośrodku informacyjnym Veselý výlet. Na neogotyckim kościele parafi alnym Wniebowzięcia NMP (z lat dziewięćdziesiątych XIX w.) wisi od 1998 r. nowy, ważący 750 kg dzwon „Duch Święty“. W drugi weekend sierpnia odbywa się tu odpust z okazji święta Wniebowzięcia NMP oraz zabawa z bogatym programem.

HOSTINNÉNad kwadratowym rynkiem dominuje renesansowy ratusz oraz monumentalne rzeźby olbrzymów. We wczesnobarokowym kościele klasztornym z lat 1743–45 znajduje się Galeria Sztuki Antycznej ze

stałą ekspozycją gipsowych odlewów antycznych rzeźb. Światowym unikatem są przede wszystkim repliki rzeźb oraz grup rzeźb wykonane według zaginionych albo zniszczonych oryginałów. Kolekcję podziwiać można od maja do października. Kolejną atrakcją jest letnia zabawa odpustowa Porciunkule oraz jesienny jarmark rzemiosł.

JABLONEC NAD JIZEROUWcześniej mówiono na niego też Jabloneček albo Český Jablonec, żeby odróżnić go od Jablonca nad Nisou. W 1916 nazwę zmieniono, w 1971 r. uzyskał prawa miejskie. Wart zwiedzenia jest kościół św. Prokopa, ośmioboczna kaplica cmentarna w stylu „ludowego baroku“, a także wielka liczba domów zrębowych typu karkonoskiego. Co roku w sierpniu odbywa się tu festiwal muzyki dętej (festival dechových hudeb).

JANSKÉ LÁZNĚMiejscowość uzdrowiskowa; pierwsze ciepłe źródło odkryte tu zostało w 1006 r. W 1928 r. wybudowano wiszącą kolejkę kabinową na Černą horę (1299 m), pierwszą taką w Czechach. Po prawie 80

latach (w 1980 r.) została zdemontowana, a w jej miejsce powstała nowa ośmiomiejscowa, kabinowa kolejka linowa. Po II wojnie światowej uzdrowisko stało się znane na całym świecie dzięki sukcesom w leczeniu stanów po dziecięcym porażeniu mózgowym. Leczy się tu przede wszystkim choroby narządów ruchu. Miejscowość to nie tylko uzdrowisko, ale też ośrodek sportu i rekreacji.

JILEMNICEMiasto znane z tradycji płóciennictwa a także jako „kolebka czeskiego narciarstwa“. W pochodzącym z XVI wieku pałacu ma swoją siedzibę Muzeum Karkonoskie, w którym znajdują się eksponaty ręcznej przędzy z początków

XIX w., 296 metrów takiej przędzy waży tylko jeden gram. W muzeum jest też galeria obrazów malarza Františka Kavána, ekspozycja dotycząca historii narciarstwa w Czechach, a także zbiory o kraju ojczystym oraz szopki bożonarodzeniowe. Architekturę ludową reprezentuje kompleks domków zrębowych zwany „ciekawską uliczką“ („Zvědavá ulička”). Znane są jilemnickie wieczory muzyczne (Jilemnické hudební podvečery) oraz jarmarki na rynku.

KLÁŠTERSKÁ LHOTANajdawniejsze dzieje tej miejscowości związane są z klasztorem zwanym Probostwem Vrchlabskim, założonym przez benedyktynów z Opatovic przed 1250 r. niedaleko dzisiejszej wsi w kierunku

na miejscowość Hostinné. Ważnym wydarzeniem była tzw. „wojna kartofl ana“ z 1778-79 r. nazywana w ten sposób z uwagi na braki zaopatrzeniowe – żołnierze musieli wykopywać z pól ziemniaki.

KOŘENOVOśrodek składający się z pięciu gmin. Dawniej głównym źródłem zysków było dla tutejszych mieszkańców górnictwo oraz drwalstwo, dziś jest to turystyka. Charakterystycznym punktem okolicznego krajobrazu jest wieża widokowa Štěpánka stojąca nad Příchovicami na wysokości 958 m oraz góra Bukovec o wysokości 1005 m niedaleko osady Jizerka. Budowa wieży rozpoczęta została przez księcia Camilla Rohana w 1847 r. Ciekawą atrakcją regionu jest kolej zębata Tanvald–Kořenov–Harrachov.

KOŠŤÁLOVGotycki kościół św. Jakuba z XIV w. został przebudowany w 1717 r. w stylu barokowym. Wieża pochodzi z 1722 r.; są tu dwa stare dzwony (starszy z nich to jeden z najstarszych dzwonów w

Czechach, z 1378 r.). Koło domu nr 17 rośnie potężna lipa wielkolistna zwana lipą Grafkową, o obwodzie 620 cm. Dwie sosny, jedna koło domu nr 126 a druga koło polnej drogi, uznane zostały za zabytek przyrody. Obszarem szczególnie chronionym jest „Kovářův mlýn“ (Młyn Kowala) – miejsce znalezisk paleontologicznych.

KUNČICE NAD LABEMMiejscowość leży w dolinie rzeki Łaby. Nad rzeką prowadzi stara, pochodząca z XII wieku droga. Patronką probostwa była królowa Kunegunda (po czesku Kunhuta) i prawdopodobnie od jej imienia pochodzi

nazwa miejscowości. Najważniejszym zabytkiem Kunčic jest klasycystyczna murowana kaplica NMP pochodząca z 1847 r., wybudowana dzięki znacznej dotacji Jana Křikavy, zwierzchnika vrchlabskiego dominium.

LÁNOVGłównym źródłem utrzymania mieszkańców była hodowla zwierząt oraz uprawa ziemi, chociaż znajdziemy też bardzo wczesne wzmianki o „żelaznych górach nad Lánovem“ oraz o istnieniu kuźni żelaza,

które wykorzystywały prąd górskich potoków do produkcji żelaza i do jego kucia. Niedalekie lotnisko dla szybowców otwarte zostało w 1933 r.

MALÁ ÚPAW tej małej górskiej wsi stoi barokowy kościół św. Piotra i Pawła z 1805 r., najwyżej położony kościół w Czechach. W ośrodku informacji na czeskiej stronie Przełęczy Okraj (Pomezní Boudy) znajduje

się ekspozycja dotycząca powstania Malej Úpy (częścią ekspozycji jest dziewięciocylindrowy silnik z rozbitego w Lvím dole samolotu Junkers 52) oraz nowa ekspozycja dotycząca sani rogatych.

MARTINICE V KRKONOŠÍCHWażnym momentem dla rozwoju gospodarczego tej miejscowości było powstanie trasy kolejowej ze Starej Paki do Trutnova w 1871 r. z odgałęzieniem do miejscowości Rokytnice nad Jizerou

z 1899 r. Wydobywane na tych terenach kamienie szlachetne były doceniane przez cesarzy Karola IV oraz Rudolfa II, dzięki temu stały się sławne na całym świecie. Miejscem ciekawym dla wędkarzy są stawy Martinické rybníky.

MLADÉ BUKY Najstarsza pisemna wzmianka z 1355 r. mówi o tych miejscach jako o dominium trutnowskiego zamku, kolejna, z 1358 r., o wsi z kościołem. Dzisiejsze miasteczko Mladé Buky oferuje szeroką

gamę możliwości uprawiania sportu. W 2000 r. miało miejsce uroczyste otwarcie dziewięciodołkowego pola golfowego. Ośrodek leżący w malowniczym rejonie podgórskim zapewnia niepowtarzalne widoki na masyw Karkonoszy Wschodnich.

PASEKY NAD JIZEROUJeden z najcenniejszych karkonoskich ośrodków architektury ludowej z szeregiem drewnianych domów zrębowych z typowymi ozdobnymi szczytami. Wyjątkowe jest Muzeum Karkonoskie – pomnik zapomnianych patriotów. Najstarszym zabytkiem architektury sakralnej jest barokowy kościół św. Wacława z 1789 r. z cennymi rokokowymi ołtarzami. Dla rozwoju Pasek zasłużeni są Josef Šimůnek i Věnceslav Metelka, czescy patrioci pragnący niezależności od Austro-Węgier. W pierwszej połowie sierpnia odbywają się tradycyjne paseckie uroczystości muzyczne.

PEC POD SNĚŽKOUOśrodek sportu i rekreacji. Prowadzi z niego krzesełkowa kolejka linowa na Śnieżkę – najwyższą górę Czech. W kotle Obří důl znajduje się stała wystawa czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (KRNAP). W sezonie letnim w każdy

weekend otwarta jest zabytkowa kopalnia Kovárna. Co roku w sierpniu, z okazji święta św. Wawrzyńca, odbywa się wejście na Śnieżkę.

PONIKLÁMa bogatą historię, która rozpoczyna się już w 1354 r. Tradycją tej miejscowości stała się produkcja szklanych ozdób choinkowych. Wydmuchuje się tu różnej wielkości i kształtu szklane paciorki

zwane perłami. Życie górali poznać można oglądając Muzeum Rzemiosł Karkonoskich. Rośnie tu zabytkowa lipa o obwodzie 665 cm (koło posiadłości Tomášów) oraz dąb w centrum wsi. Ciekawy jest barokowy kościół św. Jakuba Większego, poświęcony w 1682 r.

Karkonosze – od wiosny do jesieniKarkonosze – od wiosny do jesieniRomantyczne krajobrazy gór, charakterystyczne drewniane domy zrębowe, bogata i malownicza przyroda, piękne i dalekie widoki ze wschodem albo zachodem słońca w tle, folklor i tradycje ludowe tutejszych mieszkańców – to wszystko zachęca do odwiedzania tego regionu od wiosny do jesieni. Na pewno każdy z chęcią zapozna się z walorami tych okolic podczas długich spacerów. W Karkonoszach znajduje się prawie 1000 kilometrów szlaków. Są one bardzo zróżnicowane i z pewnością zdołają zaspokoić potrzeby nawet tych najbardziej wymagających turystów. Trasy edukacyjne, spacerowe i turystyczne oznaczone są drewnianymi piktogramami, wyrytymi panoramicznymi mapami oraz kierunkowskazami. Nie pominięto też rowerzystów – są tu setki kilometrów tras rowerowych, poczynając od tras łatwych prowadzących przez pogórze, z których rozciągają się wspaniałe widoki na góry, a kończąc na trudniejszych trasach prowadzących przez tereny górskie. Karkonosze są połączone trasami rowerowymi z sąsiednimi regionami, np. z Górami Izerskimi na zachodzie (Izersko-Karkonoska

Magistrala) albo ze skalnymi miastami w Adršpachu czy Górami Orlickimi na wschodzie.Proponujemy korzystanie z cyklobusów – „Karkonoskiej Górskiej Linii” – które kursują w Karkonoszach specjalnie dla wszystkich miłośników jazdy na rowerze w terenie górskim, ale tdla turystów pragnących poznać całe Karkonosze w krótkim czasie. Dwie regularne linie autobusowe(rano i po południu) kursują na trasie o długości 113 kilometrów tam i z powrotem, czyli przez prawie cały obszar. Związek Karkonosze (Svazek Krkonoše) to 39 karkonoskich i podkarkonoskich miast i wsi z ponad 60 000 mieszkańców, o obszarze ponad 770 tysięcy ha, leżącym na terenie dwu krajów (odpowiednik województwa) – Královohradeckiego i Libereckiego, rozciągającym się od Kořenova po Žacléř. Związek powstał w 2000 r., jego siedzibą jest miasto Vrchlabí. Strategia rozwoju turystyki związku Karkonosze opisana jest bardziej szczegółowo na str. 2.

PROSEČNÉMiejscowość jest wspaniałym miejscem dla osób pragnących spędzić niedrogi urlop w pięknym i spokojnym otoczeniu, w najbliższej okolicy Karkonoszy. Z zabytków ciekawy jest neogotycki kościół św. Elżbiety oraz kilka obiektów architektury ludowej, a

także barokowa rzeźba Trójcy Świętej. Warto odwiedzić też rozległe dziewięciodołkowe pole golfowe, a dla tych, których golf nie pociąga, ciekawe może być wędkowanie w Małej Łabie (Malé Labe).

ROKYTNICE NAD JIZEROUPrzez cały rok jest idealnym miejscem do aktywnej rekreacji. Piękna przyroda zachęca do pieszych i rowerowych wycieczek. A zima jest tu jakby stworzona dla miłośników zimowych szaleństw. Rokytnice nad Jizerou jest częścią SKI REGIONU; na jeden karnet można pojeździć w Harrachowie, Pasekach

nad Jizerou, Rejdicach i Příchovicach. Dla miłośników klasycznego narciarstwa przygotowano wiele kilometrów tras biegowych.

ROZTOKY U JILEMNICETargi Karkonosza (Krakonošova tržnice) to tradycyjne targi ogrodnictwa, zwierząt hodowlanych i drobiu, ptaków egzotycznych, artykułów dla pszczelarzy, produktów pszczelarskich oraz drobnych zwierząt. Co roku przedstawianych jest też kilka dawnych

eksponatów. Swoje miejsce ma tu zabytkowa strażacka sikawka parowa należąca do miejscowej drużyny ochotniczej straży pożarnej. Pomieszczenia wystawowe zajmują w wielkiej części sprzedawcy i hodowcy roślin oraz drobni rzemieślnicy.

RUDNÍKMiejscowość jest wyjątkowa dzięki atmosferze spokoju. Początkowo gotycki kościół św. Wacława został w latach 1598–1602 przebudowany w stylu renesansowym przez budowniczego C. Valmandiego. Przy szosie do miejscowości Hostinné stoi odrestaurowany pseudogotycki pałac Silbersteinów zwany „mała Hluboká“ z 1815 r., który dziś pełni funkcję pensjonatu. W dzielnicy zwanej Lázně Fořt można przekonać się o leczniczych właściwościach tutejszego źródła oraz obejrzeć zdobione zabudowania uzdrowiskowe.

STRÁŽNÉNależy do atrakcyjnych całorocznych ośrodków. Częścią Strážnégo są górskie samotnie Hříběcí boudy, Lahrovy boudy, Šestidomí, Rybniční domky, Krásná pláň, Vápenice i in. Miejscowość ma połączenia drogowe z miastem Vrchlabí i Dolní Dvůr. Pozostałości starej Drogi

Śląskiej (Slezská cesta) z XI wieku prowadzącej przez Karkonosze, Strážné i Hořejší Vrchlabí znamy jako trasę turystyczną z nazwą „Kamenná cesta“ (Kamienna Droga) albo „Kamenka“. Złoża marmuru karkonoskiego znajdują się w pobliżu schroniska Hříběcí boudy.

STUDENECPierwsze wzmianki dotyczące Studenca pochodzą z II poł. XIV w., kiedy należał on do niedalekiego zamku Levín. Do rozwoju wsi doszło w XIX wieku w związku z gwałtownym rozwojem chałupniczej produkcji tekstylnej. Dominującym miejscem wsi jest kościół św. Jana Chrzciciela z 1868 r. z pseudorenesansowym

pałacem. Z innych zabytków wymienić można barokowe rzeźby stojące wzdłuż szosy oraz karkonoskie domy zrębowe. Ciekawostką jest występowanie skamieniałych drzew oraz czeskich kamieni półszlachetnych.

SVOBODA NAD ÚPOUStanowi bramę do wschodnich Karkonoszy. W zabytkowym domu o nr 107 znajdowała się piekarnia rodziny Etrichów. Ich potomek był konstruktorem samolotu Taube, z którego powstały potem samoloty typu Heinkel. Największy rozkwit

wsi datuje się na XIX wiek, kiedy powstały tu zakłady papiernicze.

Produkowano w nich pierwszy w Europie Środkowej papier do papierosów. Jesienią organizowane tu są uroczystości z pokazami wydobycia oraz płukania złota, pokazami szermierki, rzemiosł ludowych oraz sztuk plastycznych.

ŠPINDLERŮV MLÝNDo połowy XIX wieku był małą, początkowo górniczą, osadą w dolinie Údolí sv. Petra. Jego powstanie datuje się na XV wiek. Dziś jest to znany ośrodek sportów i rekreacji, odbywają się tu Europejskie i Światowe Puchary w narciarstwie kobiet. Miasto dysponuje szeroką ofertą sportową oraz rekreacyjną na cały rok.

Z zabytków wart zauważenia jest kościół św. Piotra z 1807 r. Co roku w ostatni weekend czerwca organizowana jest zabawa odpustowa Špindlerovská pouť. Nad miastem znajdują się źródła rzeki Łaby.

VÍTKOVICENad wsią dominuje góra Kotel (Kocioł) leżąca na wysokości 1435 m n.p.m. Ośrodek narciarski Vítkovice oferuje świetne warunki śniegowe do uprawiania narciarstwa zjazdowego i biegowego. Trasy są codziennie przecierane oraz dośnieżane. Narciarze

mają do dyspozycji 5 wyciągów narciarskich oraz 1 czterokrzesełkowy wyciąg „Prezidentský expres“ (Ekspres Prezydenta). Parkowanie jest darmowe. Przemieszczanie się na terenie ośrodka zapewniają bezpłatne linie Skibusu.

VRCHLABÍ„Brama Karkonoszy”, stare miasto górnicze. Najbardziej znaczącymi zabytkami są: renesansowy pałac z lat 1545–46, domy ze szczytowymi podcieniami – cenny przykład architektury ludowej z XVI wieku, barokowy klasztor augustynianów oraz ratusz z XVIII wieku. W

dawnym klasztorze augustynianów Dyrekcja czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (KRNAP) założyła Muzeum Karkonoskie ze stałą ekspozycją przyrodniczą „Kamień i życie“ (też w polskiej wersji językowej), a w trzech zabytkowych domkach ekspozycję „Sztuka ludowa oraz rzemiosła artystyczne“ („Lidové umění a umělecká řemesla“). Co roku organizowane są tu imprezy kulturalne Vrchlabskie muzyczne lato, Dni rzemiosł, Święto piwa (Vrchlabské hudební léto, Dny řemesel, Pivní slavnosti).

VYSOKÉ NAD JIZEROUPowstanie miejscowości datuje się na pierwszą połowę XIV wieku. Do tutejszej szkoły uczęszczały znane osobistości, m.in. dwaj polityczni przywódcy narodu czeskiego – należący do ruchu tzw. staroczechów František Ladislav Rieger oraz „młodoczech“ Karel

Kramář. W październiku organizowany jest tu festiwal teatralny „Teatralna jesień Karkonosza” („Krakonošův divadelní podzim“) – ogólnoczeski przegląd wiejskich teatrów amatorskich. Odbywa się już od 1971 r. Warte odwiedzenia jest Muzeum Kraju Ojczystego (Vlastivědné muzeum) ze zbiorami etnografi cznymi oraz ekspozycją poświęconą narciarstwu. Wyjątkowa jest też ruchoma szopka, tzw. Metelkův betlem.

ŽACLÉŘJeden z najstarszych na stałe zasiedlonych obszarów tego regionu. Prowadzi tędy Śląska ścieżka („Slezská stezka“), która łączyła Trutnov z Wrocławiem. Wydobycie węgla skończyło się w 1992 r. Najstarszym tutejszym produktem był papier. Warte zwiedzenia jest

Muzeum Miejskie Žacléř, którego stała ekspozycja jest uzupełniana o ekspozycje tematyczne. Odbywają się tu wystawy fotografi czne, malarskie, rzeźbiarskie, ceramiczne oraz inne. Ciekawą imprezą są Dni rzemiosł ludowych.

Page 9: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 17Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 16

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

Euroregion Glacensis jest największym z sześciu euroregionów na przygranicznych terenach Polski i Czech. W zeszłym roku obchodzono dziesiątą rocznicę działalności tego stowarzyszenia miast i wsi z obu stron granicy. Obecnie Euroregion Glacensis ze swoimi stu czterdziestoma gminami województwa dolnośląskiego oraz trzech czeskich krajów (odpowiednik województwa) - královohradeckiego, pardubickiego i ołomunieckiego, jest jednym z najlepiej działających euroregionów, jeśli chodzi o czerpanie środków z funduszów UE. Za jego pośrednictwem oraz dzięki współpracy z Regional Development Agency do przygranicznych terenów czesko-polskich spływają dotacje przeznaczone na remonty dróg, tworzenie przejść drogowych i turystycznych, budowę oczyszczalni wód, wydawanie przewodników turystycznych oraz inne działania o charakterze towarzyskim i sportowym. Glacensis może się dziś pochwalić tym, że w ciągu swojej działalności przyniósł gminom prawie 25 mln EURO.

Euroregion Pogranicza Czech, Moraw i Ziemi Kłodzkiej – Euroregion Glacensis – we współpracy ze Stowarzyszeniem Gmin Polskich Euroregionu Glacensis Kłodzko w Polsce wydał publikację „Rozhledy, vyhlídkové věže a místa dalekých rozhledů v Euroregionu Glacensis“ („Wieże i punkty widokowe w Euroregionie Glacensis“).

Siedzibą czeskiej części Euroregionu Glacensis jest Rychnov nad Kněžnou, fi lie znajdują się w Broumowie, Trutnowie, Ústí nad Orlicí i Jeseníku.Kontakt: www.euro-glacensis.cz

Pozostałe wyciągi narciarskie• Strużnicatel. +48/75/71 37 285250 m długości, oświetlony, parking i wypożyczalnia nart• Zachełmie koło hotelu Amandatel. +48/75/76 21 211Dwa orczyki o długości 250 i 300 m, oświetlone trasy zjazdowe.• Borowice, koło hotelu DW Hotturtel. +48/75/76 19 515Orczyk o dł. 800 m, trasa zjazdowa do połowy oświetlona.• Sosnówka Górna koło OW Lubuszanintel. +48/75/75 36 313orczyk o dł. 127 m,oświetlona trasa zjazdowa.• Przesieka koło OW Kaliniectel. +48/75/76 21 580Wyciąg typu jumbo o dł. 300 m

Nie tylko Austria, Francja, czy Włochy mają ciekawe trasy narciarskie. Dla czeskich narciarzy również Polska może być interesującym miejscem, zwłaszcza dla tych, którzy mieszkają niedaleko i chcą wypróbować coś nowego.Polskie trasy zjazdowe znajdują się na północnej, nawietrznej stronie gór. Śnieg i wilgoć przybywające do Europy po równinach z północy od Bałtyku i z północnego wschodu od Morza Północnego zatrzymują się dopiero na Karkonoszach, Górach Orlickich i Wysokich Tatrach, które stają w poprzek ich drogi. Ale kiedy pogoda dopisze i śniegu jest dużo, jeżdżenie na nartach w Polsce może być wspaniałym przeżyciem.

N a r c i a r s t w o w P o l s c e

Ośrodki Informacji

Jelenia Góraul. Grodzka 16tel. +48 75 76 76 925tel/fax +48 75 76 76 [email protected]. Konstytucji 3 Maja 25tel./fax +48 75 76 19 716tel.+48 75 76 18 [email protected] Porębaul. Jedności Narodowej 1Atel. +48 75 754 77 40fax +48 75 754 77 42 [email protected]. 1 Maja 1atel./fax +48 75 718 24 [email protected] Żymierskiego 53tel. /fax +48 75 76 17 [email protected]

Podgórzynwww.podgorzyn.pl

Janowice Wielkiewww.janowicewielkie.eu

Jeżów Sudeckiwww.jezowsudecki.pl

Mysłakowicewww.myslakowice.pl

Stara Kamienicawww.starakamienica.pl

Powiat Jeleniogórskiwww.starostwo.jgora.pl

Związek Gmin Karkonoskichwww.karkonosze.eu

Szklarska PorębaSkiArena Szrenica

58-580 Szklarska Porębaul. Turystyczna 25atel. +48/75/717 30 35–36fax +48/75/717 52 00ski-info: +48/75/717 21 18www.sudetylift.com.plPięć tras zjazdowych o łącznej długości ok. 20 km (9 km sztucznie zaśnieżanych)dwuodcinkowy wyciąg krzesełkowy, 5 orczyków. Ze Szrenicy prowadzi najdłuższa polska nartostrada – Lolobrygida (4 444 m). Przy szosie do Jakuszyc znajduje się Ośrodek Sportów Zimowych Babiniec. Na stokach w mieście znajduje się szereg mniejszych wyciągów narciarskich.

rciarstwa Biegowego i Biathlonu

o łącznej długości 100 km po zakończeniu wego służą rowerzystom. Co roku w pierwszy ca odbywa się tu znana impreza sportowa Bieg

e „Bieg Piastów”ska Poręba - Jakuszyce/71 72 228bieg-piastow.pl

www.bieg-piastow.pl

Karpacz Kompleks Narciarski Śnieżka58-540 Karpacz, ul. Turystyczna 4tel. +48/75/76 19 284ski-info: +48/75/76 18 619e-mail: [email protected]

Około 10 km tras, dwa sztucznie zaśnieżane stoki, trzy wyciągi talerzowe, dwa orczyki, wyciąg jedno- i dwukrzesełkowy. Oprócz tego na stokach ponad dziesięć mniejszych wyciągów narciarskich. Trasa biegowa – Trasa Snowmobilu leży na wysokości 885 m n.p.m., ma 2,5 km długości, ma homologację FIS. Skocznia Orlinek z punktem konstrukcyjnym K-85 z homologacją FIS. Ścieżka saneczkowo-bobslejowa o długości 110 m, sztucznie olodzona dla treningów sanek i bobslei.Lodowiska: ulice Wilcza i Olimpijska.

DziwiszówMikrostacja Sportów Zimowych i Letnich - Łysa Góra AESCULAP

Szkoła Narciarska i Sudecki Klub Sportowy 58-508 Jelenia Góra 14 Dziwiszówtel. +48/75/71 39 206tel./fax +48/75/71 39 205e-mail: [email protected] wyciągi narciarskie, każdy o dł. 900 m – orczyk i talerzowy; 3 wyciągi o dł. 700, 300 i 100 metrów; 3 ponadkilometrowe nartostrady, sztucznie zaśnieżane i oświetlone. Na miejscu instruktorzy, ski serwis i wypożyczalnia nart.

KowaryTrasy biegowe prowadzą po zboczach Góry Wołowej, na Podgórzu oraz Przełęczy Okraj. Ponad 25 km tras o różnym stopniu trudności, oznakowanych i przecieranych, zaspokoi potrzeby nawet najbardziej wymagających narciarzy.

Góry są imponujące. Opadają stromymi północnymi zboczami prosto na równiny. Jest to o wiele większy kontrast niż w przypadku gór czeskich, które wznoszą się w kierunku najwyższych grzbietów stopniowo i powoli przez wyżyny i pogórza.Coś dla narciarzy biegowychPolskie Karkonosze mają system turystycznych i kondycyjnych tras biegowych podobny do systemu czeskiego, ale o wiele mniej uczęszczany. Ze strony czeskiej najlepiej się tam dostać znad Harrachova oraz z Pomeznich Boud, czyli od Przełęczy Okraj. Ślad zaczyna się parę metrów za przejściem granicznym.

Dla dzieci w wolnym czasie

Malowanki

Znajdź 8 różnic między rysunkami

Nie każdy może być mistrzem świata. Ale każde dziecko będzie wiedziało, że na nartach jeździ się w kasku.

Rozum ma pierwszeństwo.

Ubezpieczenie

nowej generacji.

Page 10: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 19Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 18

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

Skorzystajmy z zimowej atmosfery regionu Podzvičinsko…Skorzystajmy z zimowej atmosfery regionu Podzvičinsko…

Zapraszamy w malownicze podgórskie rejony Karkonoszy (Podkrkonoší) do miasta Dvůr Králové nad Labem, które było wianem czeskich królowych. Miasto liczy sobie ok. 16 000 mieszkańców, a jego historia sięga XIII wieku. Jest to miasto wywołujące wiele wyobrażeń i wrażeń. Czeskim historykom kojarzy się ono z postacią kompozytora R. A. Dvorskiego, ze starym rynkiem, z Kolumną Mariacką (Mariánske sousoší), z fontanną z rzeźbą legendarnego Záboja, Wieżą Gontową (Šindelářská věž) i z kościołem św. Jana Chrzciciela (kostel sv. Jana Křtitele), gdzie w 1817 r. odnaleziony został tzw. Rękopis Królowodworski (Rukopis královédvorský), który okazał się falsyfi katem. Warte zwiedzenia jest Muzeum Miejskie (Městské muzeum), w którym znajduje się stała ekspozycja poświęcona historii miasta, Droga Krzyżowa (Křížová cesta) autorstwa J. V. Bergla oraz nowa droga krzyżowa F. Kalenskiego, a także rzeźby z brązu. Miłośnicy aktywnego spędzania czasu wolnego mogą – także w zimie – odwiedzić ogród zoologiczny i pojeździć na łyżwach na stadionie zimowym, a wieczorem warto zajrzeć do miejscowego Kina Svět. www.dvurkralove.czwww.dvurkralove.cz

Hořice nazywa się czasami – ze względu na dużą liczbę kamiennych rzeźb stojących na wolnym powietrzu – Czeskimi Atenami. Miasto zaprasza do wizyt w zimie i w lecie. Przy sprzyjających warunkach śniegowych w okolicy Hořic można uprawiać narciarstwo biegowe na wzgórzu Hořický chlum. Jest tu też kryty basen z boiskiem do squasha i kręgielnią, można więc uprawiać sport bez względu na pogodę. W pierwszą sobotę grudnia na placu Náměstí Jiřího z Poděbrad od godzin porannych odbywa się Jarmark Adwentowy (Adventní trhy), w którym uczestniczą miejscowi rzemieślnicy oferujący swoje produkty. Klub Czeskich Turystów (KČT) Hořice zaprasza wszystkich miłośników sportu 5 stycznia 2008 r. na zimowy przejazd Zvičiny na biegówkach albo na ekstremalny nocleg w namiocie w dniach 04 - 06.01.2007 r. Nie zabraknie też w Hořicach serii balów organizowanych w domu kultury DK Koruna, cyklu prelekcji z podróży za biblioteką oraz koncertów adwentowych w kościele Narodzenia NMP ( Narození Panny Marie).

www.horice.orgwww.horice.org

Ogród Zoologiczny Dvůr Králové jest atrakcyjny przez cały rok. W okresie Bożego Narodzenia odbywa się tu tradycyjna już impreza „Bożonarodzeniowe ZOO“ („Vánoční zoo“). Od 1 grudnia do 31 stycznia ZOO jest pełne bożonarodzeniowych ozdób i pięknie oświetlone, a ponieważ godziny otwarcia przedłużone są do godz. 19:00, goście mają okazję zanurzyć się w wyjątkowej atmosferze bożonarodzeniowego ZOO.Do dyspozycji gości jest kilka ogrzewanych pawilonów. A co w zimie może być bardziej przyjemnego niż posiedzieć chwilę w cieple i popodziwiać wspaniałe tropikalne rośliny i zwierzęta w ekspozycji Ptasi świat albo Światy wodne? Niektóre zwierzęta nie zrażają się jednak zimową pogodą. Możemy obserwować tygrysa ussuryjskiego brodzącego w śniegowych zaspach i w ten sposób przypominającego sobie ojczyznę… Również większość zwierząt egzotycznych cieszy się śniegiem; na zewnątrz wychodzą ciekawskie żyrafy, nosorożce i lwy. Dlaczego więc my mielibyśmy się bać zimy? www.zoodk.czwww.zoodk.cz

Miesiące zimowe są odpowiednie do pobytów leczniczych albo programów wellness w uzdrowiskach. Skorzystajmy więc z oferty i wybierzmy się do uzdrowisk w regionie Podzvičinsko. Najbardziej znane są Anenské slatinné lázně w miejscowości Lázně Bělohrad oraz Velichovky.Uzdrowisko Velichovky specjalizuje się w rehabilitacji pacjentów z chorobami narządów ruchu, pacjentów po urazach, operacjach kości i stawów oraz protez stawów. Uzdrowisko cieszy się dobrą opinią m. in. dzięki tutejszej niezwykle gęstej borowinie, której skład jest w skali Czech wyjątkowy. Specjaliści szacują, że jej złoża starczą jeszcze na 150–200 lat. Skorzystajmy więc z szerokiej oferty pobytów leczniczych albo z pobytów relaksacyjnych i wellness. www.velichovky.czwww.velichovky.cz

Uzdrowisko borowinowe Anenské slatinné lázně specjalizuje się w leczeniu chorób narządów ruchu, np. bólów kręgosłupa, reumatyzmu, artrozy, stanów pourazowych itd. Do leczenia wykorzystywane są naturalne źródła lecznicze borowiny siarkowo-żelazistej, hydroterapia, ćwiczenia w basenie rehabilitacyjnym, elektroterapia itd. Uzdrowisko swym poziomem i jakością usług może konkurować ze światowymi uzdrowiskami borowinowymi, co potwierdza międzynarodowy certyfi kat.

www.belohrad.czwww.belohrad.cz

Poznajmy coś nowego… Muzea, galerie, stałe ekspozycjePoznajmy coś nowego… Muzea, galerie, stałe ekspozycje

Dvůr Králové nad Labem... Dvůr Králové nad Labem... wiano czeskich królowychwiano czeskich królowych

Hořice…Hořice…

Czeskie AtenyCzeskie Ateny

Wyjątkowe przeżycie dla Wyjątkowe przeżycie dla wszystkich kategorii wiekowych… wszystkich kategorii wiekowych…

Bożonarodzeniowe ZOOBożonarodzeniowe ZOO

A gdzie można odpocząć?A gdzie można odpocząć?Uzdrowiska w regionie PodzvičinskoUzdrowiska w regionie Podzvičinsko

Muzeum Miejskie – Dvůr Králové nad LabemZostało założone w 1891r. Pierwsza ekspozycja dotycząca historii miasta i regionu została otwarta w starym ratuszu w 1923 r. Częścią muzeum była galeria a od 1965 r. Muzeum Tekstylne . Barokowy Dwór Kohouta został zbudowany dla potrzeb fundacji barona Sporcka. Nad całym kompleksem dominuje brama z płaskorzeźbą przedstawiającą św. Floriana oraz z dawnym wizerunkiem dworu z datą 1738 r. Płaskorzeźbę przywiózł z Kuksu F. A. Berger, pierwszy zarządca Dworu Kohouta. Wspaniały portal zdobią barokowe rzeźby (św. Jan Chrzciciel, Maria Panna, św. Jan Nepomucen). Ponieważ od 1849 dwór należał do Aloisa Kohouta, zaczęto na niego mówić Dwór Kohouta.

Skarbiec – Nová PakaW malowniczych podkarkonoskich krajobrazach, które swoim ukształtowaniem terenu przypominają wzburzone morze, leży w niewielkiej dolinie pomiędzy zabarwionymi na czerwono polami miasto Nová Paka. Wszędzie naokoło znajdowane są liczne kolorowe kamienie półszlachetne oraz paleozoiczne odciski lub skamieniałości fauny i fl ory, które swoją pięknością i tajemniczością jakby chciały wynagrodzić mieszkańcom nieurodzajność tych okolic. Skarbiec dzieli się na trzy części różniące się tematem. W pierwszej części znajdziemy sklep z kamieniami półszlachetnymi i zrobioną z nich biżuterią, dalej jest geologiczna mapa części niecki podkarkonoskiej, która wprowadza nas do części opisującej rozwój geologiczny. Warto odwiedzić ten skarbiec kamieni szlachetnych, jego zbiory są na poziomie europejskim.

Dom Suchardy – Nová PakaMuzeum Miejskie w Novej Pace ma własną ekspozycję historyczną oraz pomieszczenia wystawowe w byłym domu rodzinnym rodu Suchardów (Suchardův dům), znanego czeskiego rodu artystów. Najstarszy artysta tego rodu, Jan Sucharda starszy, urodził się w

1770 r. Po nim pojawiły się w czeskiej sztuce nazwiska jego potomków Stanislava i Vojty Suchardów, Cyrila Boudy i wielu innych. Warsztat Suchardy wpłynął też na drogę artystyczną malarza Josefa Tulki, rzeźbiarza Bohumila Kafki. Z Novej Paki pochodzą także na przykład malarze Otakar Číla, Otakar Zemina, Božena Kuhnová-Hliněnskái słynni c42 (Skmalarze Gross, fotograf MiroslavHák i rzeźbiaLadislaZívr. Ekspozyhistorymuzeumzapoznaz wyjątkoraz kulturalną atmosferą miasta.

Muzeum czeskiego teatruamatorskiego Miletín, dom rodzinnyK. J. ErbenaMuzeum podzielone zostało na kilka działów dokumentujących historię rozwoju teatru amatorskiego: „Podkarkonoskie źródła”, „Pierwsze kroki teatru amatorskiego”, „Ruch teatrów amatorskich”, „Rozmach teatrów amatorskich w Czechosłowacji”, „Wkład Miletína”, „Wschodnioczeskie impulsy”.Zobaczyć można unikatową kolekcję malowanych kurtyn, makiety postaci z wybranych inscenizacji. Po wejściu na scenę można spróbować, jak obsługuje się podstawowe teatralne urządzenia techniczne…Nie wolno zapominać o domu rodzinnym czeskiego pisarza i poety Karela Jaromíra Erbena, w którym mieści się jego muzeum założone w 1811 r. Wnętrze domku wypełniają zabytkowe meble,

Ośrodki informacji

Dvůr Králové nad LabemMiejskie Centrum Informacyjnenám. T. G. Masaryka 2544 01 Dvůr Králové nad LabemTel./fax.: 499 321 742e-mail: [email protected]

Hořice Miejskie Centrum Informacyjnenám. Jiřího z Poděbrad 3508 01 Hořice Tel./ fax: 493 620 121e-mail: [email protected]

Lázně Bělohrad Miejskie Centrum Informacyjne Hoška Tour, Nám. K. V. Raise 160507 81 Lázně BělohradTel.: 493 792 520e-mail: [email protected]

HolovousyCentrum Informacji TurystycznejHolovousy 39508 01 Hořice v PodkrkonošíTel.: 493 691 031e-mail: [email protected]

Zima w regionie PodzvičinskoTutejsza oferta podporządkowana jest łagodnemu klimatowi i długości zimy. Jest tu kilka tras zjazdowych i biegowych. Trasy zjazdowe odpowiednie są dla początkują-cych i dla rodzin z dziećmi. Ceny wyciągów nie są wysokie, kolejki do wyciągów zdar-zają się wyjątkowo. Do kompleksów narciarskich w Podzvičin-sku należą:

Trasa zjazdowa – Zvičina www.zvicina.wz.cz Trasa zjazdowa Severka(Dolní Brusnice) [email protected] Trasa zjazdowa – Stará Paka www.starapaka.cz Trasa zjazdowa – Máchovka www.hokejnp.czTrasa zjazdowa – Pecka www.vlekpecka.unas.cz Trasa zjazdowa – Mezihoří www.skikaras.cz, [email protected] zjazdowa – Mostek www.skiareal.mostek.cz

rodzinne pamiątki, akwarele R. Švajdlera do napisanych przez Erbena ballad.

www.miletin.czGaleria rzeźb – Hořice Stała ekspozycja „Czeskie rzeźbiarstwo w I połowie XX wieku“ odzwierciedla rozwój zbiorów. W hali wejściowej przypomnimy

sobie klasyczne wartości pod postaciąyslbeka i V.ierwsza salanaczona jest a wystaw sezonowych

związanych unkowaniem

galerii. Ekspozycja stała zaś poświęcona jest przedstawicielom

pokolenia artystów dojrzewających na początku XX wieku: St. Suchardzie, Q. Kocianowi, L. Kofránekowi, L. Šalounowi, J. Mařatce i F. Bílekowi. Wyjątkowe miejsce zajmuje w tym pokoleniu Jan Štursa, którego rzeźby zdominowały dużą część ekspozycji. Znaleźć tu też można przykłady secesyjnych plakiet i medali. Kolekcję rzeźb uzupełnia – od samego początku istnienia galerii – zbiór obrazów olejnych, akwareli, pasteli i grafi k autorstwa przede wszystkim artystów pochodzących z Hořic.

www.horice.org/galerie

Izba pamięci K. V. Raisa – Lázně BělohradW przypałacowym parku w uzdrowisku Lázně Bělohrad znajduje się była empirowa oranżeria, która w 1959 r. została przekształcona w izbę pamięci pisarza K. V. Raisa. W jednym ze skrzydeł oranżerii znajduje się ekspozycja przypominająca tego bělohradzkiego pisarza. Drugie skrzydło służy jako galeria, w której od wiosny do

jesieni odbywają się rozmaite wystawy. Oranżeria znajduje się w uzdrowiskowym parku Bażanciarnia i jest częścią Muzeum Friča.

www.lazne-belohrad.cz

MUZEUM FRIČA – Lázně Bělohrad Muzeum Friča powstało w 1904 r. z inicjatywy profesora Uniwersytetu Karola Dr. Antonína Friča. Był on zapalonym geologiem, paleontologiem i zoologiem. Kolekcjonował skamieniałości i inne skarby przyrody, współpracował z ówczesnym dyrektorem tutejszej szkoły Aloisem Hochem, z którym wspólnie zrealizowali pomysł otwarcia muzeum. Budynek w stylu antycznej świątyni zaprojektował architekt Otto Tille z Pragi.

www.lazne-belohrad.cz

Muzeum Eduarda Štorcha – Ostroměř Ekspozycja prezentuje fi lmowe i książkowe opracowania scenerii, które stały się wspólnym elementem życia oraz dzieła archeologa i pisarza E. Štorcha. Można obejrzeć video, kupić kasetę video o Ostroměřu… Nie wolno zapominać o teatrze lalek; scena znajduje się w pomieszczeniach muzealnych, a jako część zwiedzania muzeum można zamówić przedstawienie.

www.podchlumi.cz/ostromer

Galeria Dolní DehtovZnajdują się tu rzeźby i obrazy pochodzącego z Třebihošťa rzeźbiarza Františka Šorma. W swych pracach starał się znaleźć swój własny środek wyrazu, skoncentrował się na ludzkim cierpieniu. Po studiach w akademii zachorował na gruźlicę i dwukrotnie był operowany. Może przez to tworzył dzieła graniczące ze zjawiskami patologicznymi. Był autorem „Umęczenia św. Sebastiana“, rzeźby „Strącony Tytan“, „Oparta“, portretów ojca i matki i in. Dzięki tym pracom zdobył francuskie stypendium rządowe na studia w Paryżu. W związku z okupacją Czech mógł pojechać do Paryża dopiero po II wojnie światowej w 1945 r. Jest autorem szeregu rzeźb, głównie portretów, między innymi też cyklu płaskorzeźb do cyklu ballad K.J. Erbena „Kytice“, czyli „Wiązanka“.

www.galeriedolnidehtov.ic.cz

W 2005 r. wraz z grupą miłośników narciarstwa biegowego stworzyliśmy w Rudníku i jego okolicy trasy biegowe o łącznej długości 54 km. Udało nam się połączyć sąsiednie miejscowości Fořt, Čistá v Krkonoších, Bolkov, Janovice, Javorník, Černý Důl i Janské Lázně. Struktura tras umożliwia połączenie z niedalekimi trasami, narciarze mogą płynnie przejechać z miejscowości Pilníkov, Čermná, Hostinné, Prosečné Lánov przez Rudník aż do schroniska Hoffmanovy boudy i stąd dalej, do najwyższych partii Karkonoszy. Do dyspozycji

Karkonosze oplecione są siecią ok. 500 kilometrów utrzymywanych śladów dla narciarzy biegowych. Trasa osiowa, o długości 70 km, zwana jest „Karkonoską magistralą“ i jest projektem związku miast i gmin Karkonosze oraz światowym unikatem. Jest to podstawa turystyki zorganizowanej na terenie czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (KRNAP). Ten rok nie będzie wyjątkiem – ze śladów narciarskich, dzięki staraniom wielu osób, skorzystają tysiące ludzi kochających narciarstwo biegowe. W zeszłym roku, jak wynika ze statystyk, z tras skorzystało ok. miliona z łącznej sumy trzech milionów zimowych gości Karkonoszy. Celem projektu, który jest wyjątkowy nawet w skali europejskiej, jest wybudowanie pajęczyny regularnie przecieranych tras narciarskich i zaoferowanie w ten sposób zdrowej, przyjemnej turystyki narciarskiej i biegowej, zapewnienie bezpieczeństwa poruszania się w górach, regulowanie częstotliwości odwiedzin najwyższych partii gór oraz ochrona wyjątkowej przyrody Karkonoszy. Karkonosze – Związek Miast i Gmin oraz Dyrekcja KRNAP całe lato pracowały nad projektem tras biegowych „Karkonosze – raj dla narciarzy biegowych“. Wybrana została sieć czternastu najważniejszych tras o łącznej długości 170 kilometrów, które oprowadzą turystów po najciekawszych zakątkach Karkonoszy. Celem tych starań jest oznakowanie wszystkich tras biegowych, żeby każdy czuł się pewnie w terenie, którego nie zna.

Jadąc po trasach biegowych, przejedziemy koło większości najbardziej imponujących miejsc najwyższych czeskich gór. Radzimy wziąć ze sobą dobrą mapę. W terenie należy słuchać poleceń służb ratownictwa górskiego. Więcej informacji uzyskać można w ośrodkach informacji lub na stronie internetowej: www.krkonose.eu

Nowy projekt związku Karkonosze – Związek Miast i Gmin wspierający dostępność komunikacyjną Karkonoszy dla tutejszych mieszkańców oraz turystów odwiedzających te tereny jest już gotowy. Pierwszy zimobus wyruszy 26 grudnia 2007 r., ostatni – kończący sezon zimowy – na Wielkanoc 2008 r., zimobus będzie więc kursował przez 13 tygodni, w każdą niedzielę i środę. Projekt wsparli członkowie zarządu kraju (odpowiednik województwa) d/s transportu Vladimír Richter z Libereckiego Kraju i Petr Kuřík z Královohradeckiego Kraju. Zimobusy włączone zostały między regularne linie obsługujące oba kraje.

„Karkonosze – raj dla narciarzy biegowych“ Idealna atmosfera i klimat… wystarczy wyruszyć…

Zimo - busy Według Mirki Chaloupskiej, koordynatorki projektu z ramienia związku Karkonosze, tegoroczny sezon jest próbny. „W zależności od zainteresowania będziemy ulepszać ten system komunikacji w przyszłym sezonie zimowym.“ I dalej: „W 2000 r. po czeskiej stronie Karkonoszy został rozpoczęty projekt „Karkonosze – raj dla narciarzy biegowych“. Projekt ten zapewnia istnienie w górach i na przedgórzu tras biegowych utrzymywanych przez cały sezon zimowy. Dlatego warto go uzupełnić o odpowiednie publiczne połączenia autobusowe. Linia główna połączy ze sobą całe Karkonosze od wschodu na zachód. Z linią główną skomunikowane będą połączenia lokalne. System ten zintegruje poszczególne obszary

Narciarskie trasy biegowe pod Černą horąjest trasa treningowa dla szkoły na pastwiskach nad Terezínem.W 2006 r. otrzymaliśmy od Královohradeckiego Kraju dotację na wyznaczenie tras. Opracowana została logistyka z drogowskazami oraz kilometrażem do odległych celów. W październiku umieściliśmy drogowskazy oraz tablice informacyjne na całej długości trasy. Koniecznym wyposażeniem narciarza jest składana mapa „Krkonoše – lyžařské běžecké trasy pod Černou horou“ („Karkonosze – narciarskie trasy biegowe pod Černą horą“).

Można ją dostać we wszystkich okolicznych ośrodkach informacji oraz partnerskich restauracjach i pensjonatach.Warunki minionego sezonu narciarskiego nie umożliwiały zaprezentowania w satysfakcjonujący sposób nowej trasy szerokiej publiczności. Mamy nadzieję, że tegoroczna zima będzie inna. Przy wsparciu urzędów gminy w miejscowościach Rudník i Černý Důl zawnioskujemy o dotację z UE na zakup sprzętu do utrzymywania trasy.O ile uda się pozyskać te środki, trasy będą

bezpieczniejsze, a miłośnicy narciarstwa z pewnością będą zadowoleni. Zaletą podgórskich tras jest to, że mogą z nich korzystać narciarze o różnym stopniu umiejętności. Projekt połączenia tras podgórskich aż do najwyższych partii gór udał się. Nagrodą są utrzymane trasy w łatwym terenie oraz niezapomniane widoki na krajobrazy otaczające Rudník. Jiří TaclíkWięcej informacji na

www.skirudnik.wz.cz

Jilemnice,prov.ČSAD

Jilemnice,pod žel.st. 16.05

8.45 10.15 10.15 Jilemnice,aut.nádr. 16.01 17.15

8.47 10.19 10.17 Jilemnice,Hrabačov 15.58 17.10

8.50 10.22 10.20 Jilemnice,Hrabačov,křiž. 15.56 17.08

8.54 10.25 10.23 Benecko,Dolní Štěpanice,u mostu 15.54 17.05

8.55 10.27 10.25 Benecko,Dolní Štěpanice,host.u Šmídů 15.52 17.03

8.58 10.30 10.28 Jestřabí v Krk.,Křížlice,myslivna 15.49 16.59

9.01 10.33 10.31 Jestřabí v Krk.,Křížlice,host. 15.46 16.56

9.03 10.35 10.33 Vítkovice,SEBA 15.44 16.54

9.05 10.37 10.35 Vítkovice,škola 15.42 16.52

9.08 10.40 10.38 Vítkovice,hotel Praha 15.39 16.49

9.10 10.42 10.40 Vítkovice,myslivna 15.37 16.47

9.12 10.44 10.42 Vítkovice,hotel Skála 15.35 16.45

9.18 10.50 10.47 Vítkovice,Dolní Mísečky 15.30 16.40

9.24 11.00 10.55 Vítkovice,Horní Mísečky 15.20 16.30

7.55 15.25 Harrachov,aut.nádr. 11.20 18.40

7.57 15.27 Harrachov,centrum 11.17 18.37

8.00 15.30 Harrachov,sklárna 11.15 18.35

8.05 15.35 Harrachov,Nový Svět,Na mýtě 11.10 18.30

8.15 15.45 Rokytnice n.Jiz.,Vilémov 10.59 18.19

*8.20 *15.50 Rokytnice n.Jiz.,host 10.55 18.15

Rokytnice n.Jiz.,nám. 10.50

8.25 15.55 Rokytnice n.Jiz.,host. 10.44 18.10

8.28 15.58 Jablonec n.Jiz.,nám. 10.40 18.05

8.31 16.01 Jablonec n.Jiz.,Bratrouchov,odb. 10.35 18.02

8.33 16.03 Jablonec n.Jiz.,Hradsko 10.32 18.00

8.37 16.07 Jablonec n.Jiz.,Horní Dušnice,Maříkov 10.30 17.55

8.42 16.12 Poniklá,pošta 10.25 17.50

8.45 16.15 Víchová n.Jiz. 10.20 17.45

8.45 16.15 Jilemnice,Hrabačov,křiž. 10.15 17.45

8.54 16.24 Benecko,Štěpanická Lhota,Prakovice 10.10 17.40

9.00 16.30 Benecko,Skalka 10.05 17.35

9.05 16.35 Benecko,hotel Kubát 10.02 17.32

9.15 16.45 Vrchlabí,Tesla 9.50 17.20

9.30 17.00 Vrchlabí,aut.nádr. 9.45 17.15

Harrachov - Vrchlabí Jilemnice - Horní Mísečky

Vrchlabí - Janské Lázně - Trutnov

Pec pod Sněžkou - Svoboda - Vrchlabí

Vrchlabí - Špindlerův Mlýn

9.05 16.35 16.35 Špindlerův Mlýn, aut.st. 10.10 18.309.06 16.37 16.38 Špindlerův Mlýn, roc.Bedřichov 10.079.08 16.39 16.38 Špindlerův Mlýn, Labská 10.05 18.239.11 16.43 16.40 Špindlerův Mlýn, Michlův Mlýn 10.039.14 16.47 16.47 Špindlerův Mlýn,Bártl. Lávka 10.01 18.199.16 16.50 16.49 Špindlerův Mlýn,Volský Důl, Kukačka 9.599.20 16.55 16.55 Vrchlabí,Herlíkovice 9.54 18.159.22 16.57 16.57 Vrchlabí,Herlíkovice,internát 9.529.23 16.59 17.00 Vrchlabí,roz, Strážné 9.50 18.139.25 17.02 17.02 Vrchlabí,pošta 9.479.29 17.05 17.05 Vrchlabí, nám. 9.45 18.109.31 17.07 Vrchlabí,roz u nemoc.9.33 17.08 Vrchlabí,u pivovaru9.35 17.10 17.10 Vrchlabí, aut. nádr. 9.40 18.05

8.20 15.55 Pec p. Sněžkou, aut. st. 10.55 18.258.25 16.00 Pec p. Sněžkou, Velká Úpa, nám. 10.50 18.208.27 16.02 Pec p. Sněžkou,Velká Úpa,Barrandov 10.47 18.188.28 16.03 Pec p. Sněžkou, Velká Úpa, Vavřincův Důl 10.45 18.168.30 16.05 Pec p. Sněžkou, odb.Malá Úpa 10.44 18.148 35 16.10 Horní Maršov, most 10.38 18.088.40 16.15 Svoboda n. Úpou, Maršov I 10.32 18.028.50 16.25 Svoboda n. Úpou, aut. st. 10.30 18.008.52 16.27 Svoboda n. Úpou, hotel PROM 10.23 17.538.57 16.32 Janské Lázně, Lesní Dům 10.18 17.489.00 16.35 Janské Lázně, Zátiší lanovka 10.15 17.459.02 16.37 Janské Lázně, Hofmanova bouda 10.13 17.439.10 16.45 Černý Důl, nám. 10.05 17.359.14 16.49 Černý Důl, Čistá, pekařství 10.01 17.319.16 16.51 Černý Důl, Čistá, pošta 9.59 17.299.18 16.53 Černý Důl, Čistá, křiž. 9.57 17.279.20 16.55 Černý Důl, Čistá, koupaliště 9.55 17.259.22 16.57 Lánov, Kovársko 9.53 17.239.23 16.58 Lánov, Kovársko, OMD 9.52 17.229.25 17.00 Lánov, kříž 9.50 17.209.27 17.02 Vrchlabí, letiště 9.48 17.189.30 17.05 Vrchlabí, aut. nádr. 9.45 17.15

17.10 Vrchlabí, aut. nádr. 9.4017.13 Vrchlabí,letiště 9.3217.15 Lánov, kříž 9.30

Lánov, Kovársko, OMD17.17 Lánov, Kovársko 9.2617.18 Černý Důl, Čistá,koupaliště 9.2517.20 Černý Důl, Čistá,křiž 9.2317.22 Černý Důl, Čistá,pošta 9.2117.26 Černý Důl, Čistá, pekařství 9.1917.30 Černý Důl, nám. 9.1517.38 Janské Lázně, Hofmanova bouda 9.0517.40 Janské Lázně, Zátiší lanovka 9.0217.43 Janské Lázně, Lesní Dům 9.0017.46 Svoboda n.Úpou, hotel PROM 8.5617.50 Svoboda n.Úpou, aut. st. 8.5217.53 Mladé Buky, žel.st. 8.4617.55 Trutnov, Kalná Voda, žel.st. 8.4417.57 MHD Trutnov, Hor. Staré Město rozc. Peklo 8.4218.05 MHD Trutnov, aut.nádr. 8.35

Kursuje w środy

Kursuje w niedziele

Przesiadka do skibusu do Rokytnicy nad Jizerou

i umożliwi przejechanie na biegówkach całych Karkonoszy, co dotychczas bez środka komunikacji publicznej nie było możliwe, oraz powrót na miejsce, z którego wyruszyliśmy.“

Projekt karkonoskich autobusów zimowych różni się od tradycyjnych skibusów. Należy zwrócić uwagę na to, że do zwyczajnych skibusów, do których narciarze w większości karkonoskich ośrodków są przyzwyczajeni, można wsiadać w butach do nart zjazdowych. W zimobusach, które przeznaczone są przede wszystkim dla narciarzy biegowych, w takich butach wsiadać nie wolno. Cena biletu nie różni się od zwykłej ceny, z dopłatą za narty lub inny bagaż. Cennik zostanie wywieszony w autobusie.

Page 11: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 21Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 20

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

Ciekawa literatura na zimowy wieczórZ początku był to kwartalnik i nosił tytuł „Krkonoše“ („Karkonosze“), dziś jest już miesięcznikiem wychodzącym pod zmienionym tytułem „Krkonoše-Jizerské hory“ („Karkonosze – Góry Izerskie“). Możemy w nim przeczytać o wyjątkowej przyrodzie, o odkrywaniu historii, a także o tym, co dzieje się w regionie. Znajdziemy tu bardzo dużo informacji o działaniach Dyrekcji czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (KRNAP). Od pierwszego numeru, który ukazał się w 1968 r., w tworzeniu tego czasopisma uczestniczyło 31 redaktorów, grafi ków, korektorów, fotografów i innych pracowników redakcji. Niemożliwością jest policzenie współpracowników… Czasopismo kupić można w kioskach z gazetami, a także w ośrodkach informacji. Czasopismu „Krkonoše-Jizerské hory“ życzymy kolejnych lat pełnych miłośników i czytelników.

Krajobrazy Karkonoszy zmieniają się. Zabytkowe fotografi e przynoszą cenne informacje na temat tego, jak kiedyś te góry wyglądały. Autor książki, pan RNDr. Pavel Klimeš, już od lat osiemdziesiątych minionego wieku nosił się z pomysłem porównania dawnych i współczesnych zdjęć. Większość fotografi i pochodzi z jego prywatnych zbiorów. „Książkę pisałem trzy miesiące, ale materiały do niej zbierałem przez trzydzieści lat. Przejrzałem prawie wszystkie ze swych 35 tysięcy starych zdjęć. Trutnowski fotograf, Ing. Ctibor Košťál, miał do dyspozycji 180 fotografi i, z którymi przemierzył wielką część Karkonoszy. Wybraliśmy 132 pary fotografi i, które mogą zostać porównane ze zdjęciami współczesnymi i które najlepiej przedstawiają główne elementy krajobrazu oraz ich rozwój“. Ponadtrzystustronicowa książka w formacie 280 x 240 mm jest w sprzedaży od 1 września 2007 r. Kupić ją można w ośrodkach informacji i karkonoskich muzeach podlegających czeskiemu Karkonoskiemu Parkowi Narodowemu (KRNAP), w karkonoskich ośrodkach informacji oraz księgarniach. Dla Dyrekcji KRNAP wydało ją wydawnictwo „Veselý výlet“. Książka z pewnością powinna znaleźć się w biblioteczkach wszystkich tych, którzy kochają Karkonosze.

„Książki z nami dzielą nasz człowieczy los: idą wraz z nami przez życie, są naszym świadectwem, starzeją się z nami i umierają,“ pisze Marie Kubátová w siedemnastej, końcowej historii zawartej w książce wspomnień „Haraburdí“ („Rupiecie“). Wydawnictwo Sláfka uczciło w ten sposób osiemdziesiąte piąte urodziny pisarki, które ta obchodziła w sierpniu 2007 r. Z właściwym dla jej karkonoskich historyjek urokiem autorka wspomina pisarzy Františka Nepila, Františka Kožíka oraz Adolfa Branalda, który powiedział o niej kiedyś: „Jak świetnie nawleka korale… najbardziej jej do twarzy z drobnymi utworami, które jak koraliki nawleka na delikatną nić swej fantazji – i którymi tak łatwo i lekko umie wzruszyć swoich czytelników.“ Wszystkich ich zapisała do swojej prywatnej księgi porządnych ludzi, którą tworzyła, żeby łatwiej jej się oddychało i żyło na tym świecie. Do dziś Marie Kubátová zbiera piękne koraliki opowieści. „Pražák potřebuje k bandorám na loupačku villič

ku a nůž a horákoj stačej persty a kulla“ („Prażanin potrzebuje do ziemniaków w mundurkach widelca i noża, a góralowi wystarczą palce i kozik“) zapisała w dialekcie karkonoskim, w którym „dl“ zmienia się w „ll“. „Bandory na loupačku nepálej, ale pasákům u vohýnku hřejou persty,“ („Ziemniaki w mundurkach nie parzą, ale pasterzom przy ogniu grzeją palce“) dodaje M. Kubátová.

„Kiedy karkonoskie muzy nie milkną…“Wyboru legend, opowiadań i innych utworów autorstwa wielu pisarzy dokonał František Janalík, który antologię uzupełnił też o garść wspomnień, kilka opowiadań i krótkie życiorysy autorów.We wstępie napisał: „Książka ta mogła powstać, bo karkonoskie muzy nie milczą. A te śliczne muzy naopowiadały „všelijaký čertouský přitrefuňky nejen Krakonošoj“ („wszelakich czartowskich „przytrafi eń” nie tylko Karkonoszowi“ – pisane w karkonoskim dialekcie), ale naszeptały też autorom tej antologii „žertouný nekaloty“ („żartobliwe gałgaństwa“). W ten sposób przedstawiani są czytelnikom autorzy często zabawnych opowiadań.

Jiří Marhold zebrał ponad 1000 przepisów wypróbowanych przez miejscowe gospodynie, poczynając od gospodarstw księżowskich a kończąc na najbiedniejszych chałupach. Warto spróbować „dercenej česnečki“, czyli zupy czosnkowej, „šeucouskiej pečínki“ (szewcowej pieczeni) albo zdecydować się na „pečené kůzle s dumlíky nakyselo“ – pieczone koźlę na kwaśno. Brakuje jeszcze deseru? Oto i on – „medovec s marmeládou“ czyli miodownik z marmoladą albo „žloutková bábovka z farské kuchyně“ – babka żółtkowa z kuchni plebanii… A może coś z suszonych owoców? Warto ugotować „šprachandę“ albo „muzikę“, czyli rozgotowane suszone owoce. Zbliża się świniobicie? Nie zapominajmy o „krwawej babie“. A jeżeli trapi nas kaszel, przyszykujmy wino z lepiężnikiem różowym albo syrop z kwiatów czarnego bzu. Z koziego mleka można przygotować „hořčák“. Ten szczególny karkonoski przysmak był znany już w 1502 r. – zamówiono go na ślub króla Władysława. W „Kuchni Karkonoskiej“ znaleźć można przepisy pachnące jeszcze górskim powietrzem, lasem, grzybami… Kuchnia Karkonoska zaczęła wychodzić w czasopiśmie Krkonoše w latach osiemdziesiątych, a w 1991 roku została po raz pierwszy wydana w wersji książkowej przez wydawnictwo IKAR.

Kuchnia Karkonoska

Karkonoskie opowieści

Książki Marii Kubátovej

Karkonosze – przemiany krajobrazu w zwierciadle wieków

„Trzeba wiedzieć, że się wie.“„Trzeba wiedzieć, że się wie.“

Mija 40 lat od powstania czasopisma Mija 40 lat od powstania czasopisma KarkonoszeKarkonosze

Region Karkonoszy ma – dzięki bogactwom natury, kulturze i stuletnim tradycjom – niepowtarzalny charakter. Część tego „ducha regionu” przejęły również karkonoskie produktyMożemy napotkać towary oznaczone specjalnym logo „Krkonoše – originální produkt®” („Karkonosze – produkt oryginalny“), które pomyślnie przeszły certyfi kacjumożliwiającą przydzielenie znaku ochronnego. Certyfi kacje są jedną z możliwości, jak połączyć ochronę przyrody z gospodarką człowieka. Dużą rolę odgrywa tu wyjątkowość Karkonoszy jako obszaru objętego ochroną w ramach Karkonoskiego Parku Narodowego oraz sieci Natura 2000 i mogącego się pochwalić zachowaną

www.domaci-vyrobky.czwww.domaci-vyrobky.cz

W nadchodzącym sezonie zimowym odbędzie się w Karkonoszach szereg wyjątkowych międzynarodowych wydarzeń sportowych.

Do najważniejszych z pewnością należą:

Puchar Świata w narciarstwie zjazdowym kobiet FIS w slalomie i slalomie gigancie

letnim. W tym roku pomagali ponad pięćdziesięciu poszkodowanym, co odpowiada średniej z minionych lat. Na każdy tydzień wakacji przypada siedem urazów, niektóre z nich są bardzo poważne. Najczęściej zdarzają się podczas lotów na paralotni, jazdy na rowerze górskim, podczas zjazdów na górskich hulajnogach i przy innych sportach ekstremalnych uprawianych w terenie. Zdarzają się poważne urazy głowy, złamania kości itd. Pogotowie górskie pomagało paralotniarzom, którzy albo spadli na ziemię albo zawiśli gdzieś na drzewach, skąd trzeba było ich zdejmować. Nieprzyjemne chwile zdarzają się też turystom pieszym, najczęściej są to zwichnięte kostki. Takie oraz inne stosunkowo banalne interwencje komplikuje trudno dostępny teren i związane z tym problemy z transportem poszkodowanego.

Jesienią odbyła się 29. edycja Międzynarodowych Zawodów w Ratownictwie Górskim. W zawodach wzięło udział 25

Liberec 18. 2.–1. 3. 2009FIS Nordic World Ski Championships Czech Republic

W Libercu odbędą się w roku 2009 mistrzostwa świata FIS w narciarstwie klasycznym oraz kombinacji norweskiej.Będzie to największe wydarzenie sportowe na terenie RCz. Mistrzostwa odbędą się w czterech miejscach: Vesec – biegi na nartach, Ještěd – skoki narciarskie, Tipsport aréna – zaplecze organizacyjne, centrum prasowe, rynek Náměstí Dr. E. Beneše – uroczyste ceremonie.O dwadzieścia kompletów medali zawodnicy walczyć będą w trzech dyscyplinach sportowych – biegi na nartach, skoki narciarskie i kombinacja norweska.

www.liberec2009.com

ajwiększe wydarzenia sportowe: Zapraszamy!Špindlerův MlýnTermin: 5 - 6 stycznia 2008 r.Miejsce: Skiareál Špindlerův Mlýn - Svatý Petr

Puchar Świata w lotach narciarskich FISHarrachovTermin: 18 - 20 stycznia 2008 r.Miejsce: Mamutí můstek v Harrachově

Ochrona sportowcówKarkonoskie ośrodki narciarskie oferują kilometry utrzymywanych tras zjazdowych i specjalnych terenów dla snowboardzistów. Spółki narciarskie są zainteresowane poprawą bezpieczeństwa narciarzy i snowboardzistów. Dlatego opracowywane są projekty ukierunkowane na ochronę sportsmenów – sieci ochronne umieszczone wzdłuż nartostrad, na zakrętach i w innych niebezpiecznych miejscach, ochronne pokrycia na słupy wyciągów oraz hydranty do produkcji sztucznego śniegu.

dwuosobowych patroli ratowników z Czech, Polski, Słowacji i Niemiec, które uczestniczyły w dwóch dyscyplinach: 25-kilometrowy etap terenowy w grzbietowych

partiach gór z prezentacją umiejętności w ratowaniu alpinisty włącznie ze skomplikowanym technicznie przerzuceniem mostu oraz wspinaczka po ścianie skalnej z samoasekuracją i zjazd na linie. Patrole pokonały różnicę wysokości

ok. 1 800 metrów, udzielały pomocy „poszkodowanym“, tym samym zaliczając egzamin z umiejętności medycznych. Na sezon zimowy, kiedy w terenie

zdarzają się rzeczywiście poszkodowani ludzie, są więc ratownicy dobrzeprzygotowani.

Horská služba České republiky Sídlo ústředí - Špindlerův Mlýn (Centrala)Dům Horské služby čp. 260Tel - fax: +420 499 433 230, +420 499 433 239e-mail: [email protected], www.horskasluzba.cz

Pogotowie Górskie KarkonoszeDYSPOZYTOR OBSZARU: +420 602 448 338

Špindlerův Mlýn +420 499 433 239 – służbówka +420 602 448 338Harrachov +420 481 529 449 +420 602 448 334Rokytnice nad Jizerou +420 481 523 781 +420 606 157 931Strážné +420 499 434 177 +420 606 157 934Pec pod Sněžkou +420 499 896 233 +420 602 448 444Labská bouda +420 499 421 756 – służbówka

V zimní sezoně:Benecko +420 724 091 541Černý Důl +420 721 488 470Janské Lázně +420 499 895 151 +420 606 157 936Velká Úpa +420 721 489 580Pomezní Boudy +420 499 891 233 +420 606 157 935Žacléř tylko sob., nd., święta +420 721 031 928

Z dziennika ratownika…

przyrodą. Do certyfi kowanych produktów należą: „Sněžnice” (rakiety śnieżne),

„Krkonošský nábytek” (Meble Karkonoskie), „Faremní kompost

L – organické hnojivo” (Kompost HUCUL

– nawóz organiczny), „Zlatnické práce a

šperky z mědi” (Prace złotnicze

i biżuteria miedziana),

„Perličkové vánoční ozdoby”

Bożonarodzeniowe doby z paciorków),

„Výrobky z recyklované lepenky”

(Wyroby z tektury z recyclingu), „Sada pohlednic „Krkonoše” (Komplet pocztówek „Karkonosze”), „Dekorativní konvičky” (Ozdobne konewki), „Krkonošská medovina” (Karkonoski miód pitny) itd.

(skocznia mamucia)

Puchar Świata FIS Mastersw slalomie i slalomie giganciePec pod SněžkouTermin: 1- 2 marca 2008 r.Miejsce: Lyžařský areál na Javoru

Więcej informacji: www.holidayinfo.cz

AQUAPARK - Špindlerův Mlýn

Kiedy nie jeździmy na nartachW Karkonoszach są idealne warunki do uprawiania sportów zimowych. Jeżeli nie chcemy jeździć na nartach czy snowboardzie, możemy na przykład pojeździć na łyżwach, skorzystać z toru saneczkowo-bobslejowego, spróbować snowtubingu, polatać w tandemie na paralotni, pobawić się w sporty adrenalinowe, w krytych halach zagrać w tenisa, squasha lub kręgle, kąpać się w aquaparkach, basenach, whirlpoolach, albo zapoznawać się z historią i przyrodą, oglądając ekspozycje Dyrekcji czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (KRNAP).

Pavel Klimeš

Prenumeratę zamówić można pod adresem: Redakce časopisu Krkonoše, Dobrovského 3. 542 11 Vrchlabí, Czechylub [email protected], po obniżonej cenie 396,- CZK

Page 12: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 23Zima 2007/2008Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 22

www.krkonose.eu www.krkonose.eu

W XV i XVI wieku zaczęli tu przybywać w poszukiwaniu pracy w nowo powstałych hutach niemieccy szklarze. Teren był górzysty, co nie sprzyjało codziennemu chodzeniu do pracy, dlatego nastawili się przede wszystkim na pracę chałupniczą. Obrabiali szklane rurki, każdą formowali nad płonącym palnikiem i stopniowo wydmuchiwali pojedyncze paciorki, zwane tu perłami. Zręczny dmuchacz mógł wyprodukować 200–300 tuzinów pereł dziennie. Aż do odkrycia form każda taka perełka była inna pod względem wielkości i kształtu. Do dnia dzisiejszego zachował się pełen opis procedury dmuchania szkła. W 1876 roku w miejscowości Josefův Důl powstała maszynka do wdmuchiwania pereł do formy umożliwiająca początkowo wdmuchanie do 8 pereł naraz, później nawet 36. W ten sposób na rurce powstawały perełki – jedna za drugą. W tym samym czasie przestano je dmuchać ustnie. Stopniowo dochodziło też do ulepszania palnika; na przełomie XIX i XX wieku szklarze przechodzą na palniki gazowe.

Początki projektu Ośrodka Wychowania Ekologicznego i Etyki Rýchory (SEVER) z nazwą DOTEK – „Dům obnovy tradic ekologie a kultury“ (DOTYK – „Dom odnowy tradycji ekologii i kultury“) to rok 2002 i wykupienie zabytkowej barokowej plebani w miejscowości Horní Maršov. Celem projektu jest stworzenie edukacyjno-kulturalno-towarzyskiego ośrodka, który byłby miejscem wspomagającym odnowę powiązań między ludźmi a regionem i przyrodą, zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycyjnych wartości i umiejętności. Wszystko to ma zmierzać do zrównoważonego i szczęśliwego życia. Od samego początku trwania projektu jednym z jego ważnych elementów jest czesko-polska współpraca.

Kamienna płaskorzeźba pod Grzbietem Głównym w pobliżu schroniska Erlebachova bouda nad Špindlerowym Mlýnem jest z daleka niewidoczna, ale mimo to zatrzymuje się tu wielu turystów, pielgrzymów i przedstawicieli Kościoła. W 1999 roku rzeźbiarz Roland Hantlem z miejscowości Mlade Buky stworzył ją z piaskowca, który przywieziony został specjalnie z kamieniołomu znajdującego się niedaleko wsi Betlém koło Kuksu. Z tego samego kamienia powstały rzeźby Cnót i Grzechów znajdujące się w pałacu Kuks. Kamienna szopka (betlem) została uroczyście poświęcona 02.10.1999 roku przez ojca Jiřígo Šlégra z parafi i špindlerowskiej. Data „02.10.L.P. 1999”, wyryta po prawej stronie kamienia, to święto Aniołów Stróżów, których pomoc jest, przede wszystkim tu, w górach, jak najbardziej potrzebna. Jak wyjaśniał Jiří Tomášek, właściciel Erlebachowej boudy,

Žacléř i jego okolice są bardzo atrakcyjnym miejscem – zarówno w lecie, jak i w zimie. Zima otula okolicę bajkowym płaszczem; ożywają wtedy stoki ośrodków narciarskich w Prkennym Dole oraz trasy biegowe. Ośrodek narciarski Arrakis dośnieża i przeciera kilometrowy stok z kilkoma trasami zjazdowymi o każdym stopniu trudności łącznie z “oślą łączką” dla początkujących. Oczywiście jest tu też serwis narciarski oraz szkółka narciarska. Również ośrodek sportu i rekreacji Bret oferuje utrzymany i zaśnieżany stok przeznaczony dla niezbyt wytrawnych narciarzy oraz dla rodzin z dziećmi. Wielość punktów gastronomicznych oraz restauracji zadowoli nawet tych najbardziej wymagających smakoszy. Romantyczne okolice regionu Žacléřsko – brama wschodnia Karkonoszy – zachęca do długich przechadzek i wycieczek na biegówkach. Koło pałacu žacléřskiego zaczyna się dobrze utrzymana “karkonoska magistrala”, która zaprowadzi

„Pe r ły“ , c zy l i h i s to r i a ozdób cho inkowych „Pe r ły“ , c zy l i h i s to r i a ozdób cho inkowych Tradycyjne paciorki są posrebrzane od wewnątrz, dlatego roztwór srebra musi zostać do nich wessany. Aż do odkrycia pompy próżniowej wszystko robiono ustami, co było bardzo niebezpieczne, ponieważ roztwór soli srebra mógł się przedostać do krwi. Skóra w takim miejscu stopniowo czerniała pod wpływem słońca. Dopiero później na paciorki zaczęto nakładać farbę od zewnątrz.

Wraz ze wzrostem popularności zwyczaju ozdabiania choinki, który przyszedł do nas z Niemiec na początku XIX wieku, wzrastał również koszt ozdób. Na początku były orzeszki i suszone owoce, później pierniczki, świeczki i drewniane fi gurki, w końcu bombki i ozdoby ze szklanych perełek. Drobne, błyszczące koraliki nawlekano na druciki i formowano różne kształty. Z początku szklanych perełek używano jedynie do produkcji biżuterii, jednakże szklarze, których praca nie była dobrze płatna, starali się sobie dorobić, jak się dało. Zaczęto produkować

ozdoby, które można było łatwo spieniężyć. Produkcja perełek oraz ozdób z nich zrobionych wymagała wiele pracy. Tradycyjne wyroby powstają dziś w tym samym miejscu, w którym powstawały przed ponad stu laty – w miejscowości Poniklá. Ich produkcją zajmuje się fi rma korzystająca z szeregu dawnych, nie zmienionych procedur produkcyjnych.

Jak wyglądała produkcja chałupnicza?Ojciec i dziad dmuchali perły, pozostała część rodziny je obrabiała. Tyczkę z paciorkami trzeba było pociąć na części lub poszczególne paciorki (to była zazwyczaj praca babci). Dzieci wraz z matką komponowały z poszczególnych części ozdoby, często były

to miniaturowe kopie rzeczy codziennego użytku. Nierzadko w wydmuchiwaniu pereł uczestniczyły kobiety. Pomimo tego, że było to stosunkowo trudne, był to dla rodzin jedynie dodatek do produkcji biżuterii, zarobek sezonowy, od czerwca do października.Wszelkie procedury były ściśle chronioną rodzinną tajemnicą. Każda rodzina

posiadała „swoje“ ozdoby, które różniły się szczegółami od wyrobów konkurencji.

A jak to wygląda teraz?Z upływem czasu centrum produkcji dmuchanych paciorków stała się miejscowość Poniklá w Karkonoszach. Wymyślano tu nowe wzory, modernizowano procedury produkcyjne. Znaną rodziną

szklarzy była rodzina Hornów. Do ponadstuletnich tradycji nawiązała fi rma Rautis, która do dziś produkuje ozdoby z paciorków. Marek Kulhavý mówi: „Udało nam się zachować większość oryginalnych procedur. Uratowaliśmy stare formy i wzory. Tradycję zachowujemy, ale też rozwijamy. Rozszerzyliśmy paletę kolorów, stworzyliśmy nowe formy na paciorki oraz tysiące nowych wzorów i tematów. Oryginalność produkcji bogactwo asortymentu są unikatem na skalę światową.“

Kreatywny warsztatWłaściciele fi rmy zapraszają do kreatywnego warsztatu, będącego częścią sklepu fi rmowego. Można tu – we współpracy ze specjalistą – nauczyć się podstawowych procedur, samemu stworzyć ozdoby zgodnie z projektem albo wedle własnej fantazji. Można też wybrać sobie coś z szerokiej gamy paciorków przeznaczonych do samodzielnej domowej produkcji czy samemu stworzyć oryginalne paciorkowe ozdoby. Firma oferuje kilka rodzajów „Hobby Kompletów“ – gwiazdy w paru wariantach zawierające wszelkie komponenty oraz szczegółową instrukcję z rysunkami..

DOTYK – „Dom odnowy tradycji ekologii i kultury“„Dotykając poznasz więcej niż tylko patrząc…“

W ciągu czterech lat na terenie plebanii odbywały się prelekcje, kursy rękodzieła i wystawy przeznaczone dla szerokiej publiczności. Plebania wykorzystywana jest na cele ekologicznych programów edukacyjnych uczniów wszystkich stopni szkół, ukierunkowanych na tematykę historii kolonizacji Karkonoszy, zwierzęta domowe i stare zapomniane rzemiosła. Dlatego powstał tu warsztat tkacki, w którym dzieci i młodzież mogą zapoznać się w praktyce

Zima w okolicy Žacléřanas do Rýchorów i na Rýchorský hřeben, skąd rozpościera się wspaniała panorama karkonoskich

szczytów – Černej hory, Studničnej hory i Śnieżki z Czarną Kopą. Na wschodzie podziwiać można Góry Krucze nad Przełęczą Lubawską. Warto nie zapomnieć o aparacie fotografi cznym. Swoje przyjemnie zmęczone ciało można potem oddać pod opiekę specjalistów w ośrodku rehabilitacyjnym i rekondycyjnym Rehamedica w Žacléřu.

A w “dni wolne od sportu” warto na pewno odwiedzić Muzeum Miejskie Žacléř, gdzie zapoznać się można z historią tego regionu, popodziwiać piękne przedmioty z gospodarstw domowych naszych babć i dziadków albo wyobrazić sobie, jak górnicy wydobywali węgiel. Region Žacléřsko zaprasza w zimie! Ośrodek informacji Žacléř, email: [email protected] Mach

O kamiennej szopce i nowej kapliczceO kamiennej szopce i nowej kapliczcekolejnym powodem umieszczenia Świętej Rodziny na wysokości 1150 metrów n.p.m. była 2000-letnia rocznica urodzenia Jezusa Chrystusa, potrzeba uczczenia rodziny i pragnienie harmonijnego współistnienia człowieka i przyrody. „P r z y j emne jest, jeżeli tylko pozwala na to pogoda, słuchanie kolęd śp i ewanych przy kamiennej szopce przez dzieci z domów dziecka

spędzających tu regularnie okres Świąt. Urok Bożego Narodzenia i romantyka zaśnieżonych gór pozwala pomnikowi – oświetlonemu

ś w i a t ł e m świeczek – jeszcze bardziej z a i s t n i e ć “ – powiedział J. Tomášek.

Szopka ma około 110 cm wysokości i 150 cm szerokości. Dolną połowę s t a n o w i cokół będący jednocześn ie kołyską Jezusa.

W tym miejscu pomnik ma ok. 90 cm grubości.

Na cokole umieszczony jest napis: „Gloria in excelsis - Deo et in terra pax hominious bonae voluntatis“ –„Chwała na wysokości Bogu, a na Ziemi pokój ludziom dobrej woli“.W górnej połowie po lewej stronie przedstawiony jest św. Józef, po prawej Maria Panna. Sylwetkę płaskorzeźby uzupełnia leżąca na lewym boku owieczka oraz krowa, pod którą stoi kolejna owieczka.

Tuż koło kamiennej szopki powstała Kapliczka św. Franciszka z Asyżu z oszkloną dzwonniczką, w której umieszczony został dzwonek „Anežka”, czyli „Agnieszka”, powstały w warsztacie Marii Tomáškowej Ditrichowej w Brodku u Přerova. Na fasadzie znajduje się brązowa rzeźba św. Franciszka autorstwa Mariána Grolmusa, odlana w sławnym warsztacie kremnickim. Święty Franciszek, twórca pierwszej na świecie żywej

szopki, obrońca biednych, przyjaciel zwierząt i wszystkiego, co żyje, przeciwnik przemocy i jeden z najbardziej ulubionych świętych, został wybrany na patrona ekologów oraz wszystkich tych, którym zależy na szacunku do przyrody.Nowoczesna i prosta kapliczka z drewnianą konstrukcją dachu pokrytego gontem powstała z miejscowego kamienia. Stoi w pięknym miejscu pod Małym Szyszakiem. Pod względem architektonicznym przypomina tradycyjne znane nam budowle karkonoskie. Stoi tuż koło szosy, pod lasem, a w przyszłości z pewnością stanie się celem wielu pielgrzymów.

z obróbką lnu i owczej wełny. Przed dziećmi otwiera się dzięki temu możliwość nauczenia się tradycyjnego rzemiosła, które w przeszłości było chlebem codziennym wielu mieszkańców Karkonoszy. W ramach kursów rzemiosła dla szerokiej publiczności na rok 2007/2008 przygotowywane są: „Plecionki ze słomy“, „Druciana biżuteria“, „Kurs obróbki mleka“, „Czesanie lnu“ i

wiele innych. Co roku SEVER organizuje tu

benefi towy festiwal DOTEKY (Dotyki).W przyszłości planowany jest remont generalny plebanii, po dokończeniu którego powinny powstać kolejne pomieszczenia służące realizacji praktycznej części programów edukacyjnych, centrum informacji z ekspozycją dotyczącą historii Karkonoszy, sala wykładowa, kuchnia, jadalnia dla uczestników imprez edukacyjnych oraz pomieszczenia mieszkalne na poddaszu. Projekt DOTYK jest współfi nansowany przez Unię Europejską w ramach Inicjatywy Interreg IIIA oraz z budżetu Královohradeckiego Kraju i gminy Horní Maršov.

Katarína Gregorová, koordynator projektu DOTYK, Středisko ekologické výchovy a etiky Rýchory SEVERHorní Maršov 175, 542 26, Czechywww.sever.enc.cz, www.ekologickavychova.cz

Na pierwszy rzut oka tytuł tego artykułu może dziwić. Przecież Czeski Raj to przede wszystkim lato, turystyka, słoneczne skalne miasta oraz romantyczne zakątki zamków i pałaców. Wszystko to prawda, ale jeśli tak Państwo pomyśleli, oznacza, że nie byliście tu w czasie, kiedy większość gości już odjechała. Czeski Raj jesienią, kiedy drzewa mienią się wszystkimi kolorami, a niskie słońce rysuje ostre cienie skał, jest może nawet piękniejszy niż w lecie. A w dodatku – kto szuka spokoju, ten go znajdzie. Nie ma już ruchu setek ludzi, którzy w lecie codziennie chodzą po głównym szlaku między zamkami Valdštejn i Hruba Skála. Jesienią i w zimie piękne widoki na skalne miasta podziwiają już nie setki, a tylko dziesiątki turystów. Radzimy spróbować – na pewno nie będą Państwo rozczarowani; Czeski Raj jest piękny nie tylko w sezonie.A kiedy jest naprawdę pochmurno i nikomu nie chce się chodzić na melancholijne wycieczki w zamglone skały, jest tu też mnóstwo muzeów, i pałaców, które otwarte są przez cały rok. Proponujemy wizytę w pałacu Sychrov… Albo w muzeum turnowskim, w którym

podziwiać można wspaniałe zbiory kamieni szlachetnych i minerałów… Mnóstwo informacji i ciekawostek można usłyszeć również, zwiedzając muzea w miastach Železný Brod (www.zeleznybrod.cz), Mladá Boleslav (www.mb-net.cz), Semily (www.semily.cz) albo Mnichovo Hradiště (www.mnhradiste.cz). A dzieciom na pewno spodoba się w Muzeum Zabawy (Muzeum hry) w Jičínie (www.jicin.org).No tak, w Czeskim Raju jest naprawdę pięknie przez cały rok! Wiosną, kiedy przyroda dopiero się budzi, spacery są cudownym odświeżeniem po długiej zimie. Czujemy wtedy początek nowego życia. W lecie jest tu bez liku atrakcji – można uczestniczyć w pontonowych spływach po rzece Izerze albo zapisać się na kurs wspinaczki. Jesienią zaś można – to dla poszukujących równowagi duchowej i spokoju – spacerować bez celu po pełnej melancholii okolicy. W zimie na turystów czekają pałace, muzea, ale też zjazdowe i biegowe trasy narciarskie. Bo proszę nam wierzyć, w Czeskim Raju również pada śnieg i są tu sztucznie dośnieżane trasy. I jakby tego było mało – w Turnowie na ulicy Skálova znajduje się nowoczesna hala sportowa, w której – niezbyt drogo – można zagrać w siatkówkę, koszykówkę czy squasha albo skorzystać z fi tness lub solarium… Miasto ma w ofercie mały kryty basen i mnóstwo przyjemnych restauracji, w których w zimie można wypić rozgrzewający grog, a także zadowolić swe kubeczki smakowe. A potem można powiedzieć, że w zimie było się w Raju i że było nam tam dobrze…

Obiekty wymienione w tekście:

Muzeum Czeskiego Rajutel.: +420 481 322 106www.muzeum-turnov.czPałac Sychrovtel.: +420 482 416 011www.zamek-sychrov.czOśrodek narciarski Struhytel.: +420 732 268 728, 604 303 200www.klturnov.czCentrum sportowe Turnovtel.: +420 481 321 435www.tjturnov.czBasen Turnovtel.: +420 481 322 240

Jesień i zima w Czeskim Raju

Wędrówki po zimowym Królestwie Karkonosza Według legend Karkonosze Wschodnie, z najwyższą górą Śnieżką, są siedzibą bajkowego Ducha Gór, zwanego też Karkonoszem. A ponieważ jest on tym, co zespala całe góry – które powinny być traktowane jako całość i wspólnie promowane – osiem gmin tego regionu postanowiło połączyć się w Związek Gmin Karkonosze Wschodnie (Svazek obcí Východní Krkonoše). Jego celem jest wspólna promocja, zwiększenie zainteresowania pięknem tutejszej przyrody, pokazanie możliwości uprawiania sportu i rekreacji oraz prezentacja i promocja bazy noclegowej, smakowitej kuchni regionalnej i możliwości odpoczynku bez względu na grupę wiekową.

Turystyczna zabawa Związku Gmin Karkonosze Wschodnie „Wędrówki po Królestwie Karkonosza“ trwa.Mali i duzi goście odwiedzający Karkonosze mogą wziąć udział w takiej oto zabawie: jeżeli nazbierają podczas wędrówek po górach – królestwie Ducha Gór, czyli Karkonosza – w swoim dokumencie podróży (specjalnym karkonoskim paszporcie, zwanym po czesku „cestovní glejt“) odpowiednią ilość pieczątek,

dostaną którąś z pięknych nagród.• zabawa przeznaczona jest dla odwiedzających Karkonosze dzieci i dorosłych;• trwa przez cały rok aż do 2010 r.; • warunkiem uczestnictwa jest kupienie dokumentu „cestovní glejt“ – paszportu Królestwa Karkonosza w wersji dla dzieci lub dorosłych.

Zasady zabawy:Podczas wędrówek po Królestwie Karkonosza uczestnik zabawy powinien nazbierać w glejcie co najmniej 20 pieczątek od partnerów Królestwa Karkonosza (przedsiębiorcy oferujący usługi turystyczne) z co najmniej pięciu różnych miast i wsi. Pieczątki otrzymać można, odwiedzając lub korzystając z usług owych partnerów, którzy oznaczeni są drewnianą tablicą z logo.

„Cestovní glejty“ są w sprzedaży w ośrodkach informacji; tam również otrzymać można nagrodę za nazbierane pieczątki: Trutnov (plac Krakonošovo náměstí), Mladé Buky (Info Acco), Svoboda nad Úpou (plac náměstí Svornosti), Janské Lázně (dolna stacja wyciągu), Černý Důl (urząd gminy, czyli obecní úřad), Horní Maršov (galeria Veselý výlet), Malá Úpa (Pomezní Boudy), Pec pod Sněžkou (Veselý výlet), Žacléř (muzeum miejskie czyli Městské muzeum).

Kontakt: Svazek obcí Východní Krkonoše, 542 26 Horní Maršov 102tel. +420 739 055 702, +420 731 183 920www.vychodnikrkonose.cz

Nadszedł czas długich wieczorów, zimowych zabaw a także oczekiwania na prezenty pod świątecznie ustrojoną choinką. Przyroda układa się do snu, a władczyni Gór Orlickich, księżniczka Kačenka, powołała Rampušáka, żeby strzegł Gór Orlickich, ich mieszkańców i gości. Od pisarza, bajkotwórcy, a także członka Pogotowia Górskiego Horská služba, Josefa Lukáška, pożyczymy sobie fragmencik posłowia do 2. części „Bajek Gór Orlickich“ („Pohádky Orlických hor“), żeby Państwu, czytelnikom tej gazety, przybliżyć postać ducha Gór Orlickich. „Rampušák brzmi imię moje, a zawód duch gór. Tak, zawód... Coś pomiędzy pracownikiem Lasów Państwowych a Pogotowiem Górskim.“ Redaktor czasopisma „Turista“, pan Jiří Dvořák, 21 grudnia 1962 r. po godzinie dwunastej przedstawił światu oraz ludziom słuchającym jego audycji w Czechosłowackim Radiu tajemniczą postać z czarodziejskim chlebakiem, bez której nie sposób wyobrazić sobie Gór Orlickich. A teraz właśnie nasz Rampušák obchodzi 45. rocznicę swego istnienia i cała redakcja przychodzi złożyć życzenia nie tylko jemu, ale też Kačence, która wraz z nim sprawiedliwie włada, no i oczywiście Państwu. Oby czuli się Państwo w Górach Orlickich jak w bajce, oby codziennie znalazł się jakiś powód do radości, oby świąteczny nastrój panował nie tylko w Boże Narodzenie.

Rampušákowe historie

• meble drewniane, produkcja na zamówienie i sprzedaż, wyposażenie wnętrz• galeria rzeźbiarska• drewniana biżuteria z drewna z całego świata• drewniane zabawki i łamigłówki• pamiątki z drewna

Page 13: Sezona na Karkonosze - zima 2007

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2007/2008Strona 24

www.krkonose.eu

Do siedziby związku Karkonosze w Vrchlabí dotarła wielka ilość listów, widokówek i miłych pozdrowień od gości odwiedzających nasze góry. Znalazły się tu poprawne odpowiedzi na trzy pytania konkursowe, do których nadawcy załączają swoje uwagi, pomysły, spostrzeżenia… Przyjemnie czytać o tym, że gościom podobało się w naszym regionie, że są zadowoleni z poziomu usług. Tym razem wybraliśmy spotrzeżenia czytelników i uczestników konkursu z sąsiednich Niemiec.

Siegfried Noack / Berlin Jesteśmy długoletnimi i regularnymi gośćmi Karkonoszy, a także zapalonymi turystami pieszymi, dlatego znamy te tereny i dużo wiemy o górach. Ale i tak dzięki gazecie dowiedzieliśmy się wiele nowego, za co dziękujemy…

Bettina Lepetit / Bad Salzungen Po raz pierwszy odwiedziliśmy Karkonosze i muszę powiedzieć, że byliśmy bardzo zadowoleni pod każdym względem.

Eva Buhl / Rietberg Jeździmy w region Benecko od 15 lat i nie mieliśmy pojęcia, że te góry są tak różnorodne i ciekawe, dopóki nie przeczytaliśmy „Sezonu“. Bardzo się cieszymy, że dbacie nie tylko o stare domy, ale też o małe przydrożne kapliczki. Będziemy do was dalej jeździć. Cały rok z radością oczekujemy na ten pobyt.

Klaus Goldmann / Forst – Lausitz Jeżdżę w Karkonosze regularnie dwa razy w roku. Bardzo lubię te góry i za każdym razem podziwiam ich piękno. Już myślałem, że je dobrze znam, ale po przeczytaniu

gazety turystycznej „Sezon na Karkonosze“ stwierdziłem, że się myliłem. Dzięki rubryce „KIEDY i GDZIE“ mogłem odpowiednio zaplanować swój przyjazd i program pobytu tak, żeby zobaczyć Święto piwa w Vrchlabí i zdążyć na mszę w kaplicy św. Wawrzyńca na szczycie Śnieżki. Dzięki zamieszczonej w „Sezonie“ informacji kupiłem do domu miód pitny „Krkonošska medovina“. Na zakończenie dziękuję Państwu również w imieniu innych ludzi, którzy nie napisali… Dieter i Ursula Stark / Dresden W Karkonosze w latach 1930–1939 jeździli regularnie nasi rodzice. Teraz jeździmy my, raz lub dwa razy w roku, a mamy już ponad 70 lat. Zawsze po przyjeździe szukamy czasopisma „Wesoła wyprawa“ (Veselý výlet), a teraz odkryliśmy też świetną gazetę „Sezon na Karkonosze“. Znajdujemy coraz to nowe cele naszych wycieczek. Bardzo dziękujemy, że gazeta wychodzi również po niemiecku. Piwo i knedliki – to wspaniałe przeżycie również u was!!

Joachim i Iris Hofmann / Bad Waldsee Przyjechaliśmy z Bawarii w Karkonosze po raz pierwszy w życiu. Byliśmy bardzo miło zaskoczeni. Krajobrazy wywarły na nas wspaniałe wrażenie. Bardzo nam się tu podobało. Jest to zasługą m.in. gazety turystycznej, która pomogła nam w planowaniu ciekawych wycieczek. Ludzie są tu mili i gościnni. Z radością oczekujemy na przyszłoroczny urlop, również w Karkonoszach.Doris i Wolfgang Müller / Osterburg Już 22 lata regularnie spędzamy letni urlop w Karkonoszach. W ostatnich latach jeździmy do Mladych Buków – ciągle do tej

samej kwatery prywatnej. Stąd wyruszamy samochodem na wycieczki, a wasza gazeta turystyczna „Sezon na Karkonosze“ bardzo nam w tym pomaga. Byłoby źle, gdyby przestała wychodzić.Bernd i Irmgraud Hesse / Chemnitz Gazetę turystyczną przeczytaliśmy z wielką radością – niektóre artykuły nawet kilkukrotnie. Jest to świetna publikacja i dobrze się ją czyta. Przy następnym pobycie w Karkonoszach znowu będziemy jej szukać. Już 30 lat jeździmy w te piękne góry na wiosnę i jesienią. Poznaliśmy wiele miejsc, ale najbardziej spodobało nam się w Pecu pod Sněžkou. Przed 29 laty byliśmy tu w zimie i było dużo śniegu. Nasz syn (wtedy jedenastoletni) jeździł na nartach, ćwiczył zjazdy. W końcu został mistrzem NRD w slalomie gigancie. Zawsze, kiedy jesteśmy w Pecu, przypominamy to sobie … Sandra Schlegel / Borken Odwiedziliśmy Karkonosze trzeci raz – i znowu jesteśmy zachwyceni przepiękną przyrodą. Byliśmy tu już w zimie, na wiosnę, a w tym roku przyjechaliśmy w lecie. Również nasze sześcioletnie bliźniaki się dobrze bawiły podczas wycieczek. Gazeta „Sezon na Karkonosze“ bardzo nam się podobała.

Johann Christoph / Bad Segelberg Przedtem jeździliśmy tylko na polską stronę Karkonoszy. Tym razem przyjechaliśmy do Czech. Jest tu o wiele lepiej, szlaki są bardzo dobrze oznakowane. Łatwiej też porozumieć się po niemiecku. A dzięki „Sezonowi“ mogliśmy się wiele dowiedzieć…

Krkonošské muzeum Vrchlabí – Mu-zeum Karkonoskie w byłym klasz-torze augustynianów, Czynne: Wt–Ntelefon: +420 499 456 708e-mail: [email protected]

Krkonošské muzeum Vrchlabí – trzy zabytkowe domy (nr 222 – 224) na placu Náměstí MíruCzynne Wt–Ntelefon: +420 499 421 474e-mail: [email protected]

Muzeum Karkonoskie w pałacu w Jilemnicy Czynne Wt–Ntelefon: +420 481 543 041e-mail: [email protected]

Muzeum Karkonoskie – Pomnik Zapomnianych PatriotówCzynne Wt–Ntelefon: +420 481 523 609e-mail: [email protected]

Ekspozycja leśnictwa i myślistwa w HarrachowieCzynne Wt–Ntelefon: +420 481 528 310e-mail: [email protected]

Ośrodek informacji Vrchlabí Telefon: +420 499 421 474e-mail: [email protected]

KonkursGraj z nami i wygrywaj!

Szanowni Czytelnicy! Przygotowaliśmy konkurs z nagrodami. Wystarczy poprawnie odpowiedzieć na trzy pytania, a odpowiedzi – w formie pisemnej – przesłać na nasz adres.

Pytania:

1. Co to jest zorbing?

2. Ile dni jeździć będzie przez Karkonosze w sezonie zimowym specjalny zimobus przeznaczony przede wszystkim do przewozu narciarzy biegowych?

3. Jak nazywa się nowa książka z fotografi ami porównująca przeszłość i współczesność Karkonoszy?

Nagrody:1. Weekend dla dwojga w Karkonoszach na wiosnę 2008 r.2. Tradycyjne karkonoskie produkty3. Album o Karkonoszach

Będziemy wdzięczni, jeżeli do odpowiedzi załączą Państwo również swoją ocenę gazety turystycznej Sezon na Karkonosze, oraz doświadczenia z pobytu w Karkonoszach.Zamknięcie konkursu:Do 30. kwietnia 2008 r.Losowanie zwycięzców:Maj 2008Odpowiedzi prosimy przesyłać na adres:Krkonoše – svazek měst a obcíKlára KroupováZámek 1543 01 Vrchlabí Czechy

Muzea, wystawy stałe i ośrodki informacji czeskiego Karkonoskiego

Parku Narodowego (KRNAP)

Ewidencja: MK ČR E 16345 Materiał ten powstał dzięki dofi nansowaniu z budżetu Kraju Libereckiego. Wydał: Krkonoše – svazek měst a obcí, Zámek 1, 543 01 Vrchlabí, Czechy. Wydanie VI, listopad 2007 r.,

łączny nakład 60 000 szt. Rada Redakcyjna: Dáša Palátková, Klára Kroupová, Michal Vávra Wspó-łpraca: Josef Zelený, pracownicy karkonoskich ośrodków informacji. Mapy: Jan Petera Fotografi e: Dáša Palátková, Josef Zelený, Ing. Pavel Kraus Tłumaczenie: Hans J. Warsow, Helena Jankowska Projekt grafi czny: David Škodný Opracowanie grafi czne: IP - design.cz Druk: Merkurtisk a.s., Náchod Pomysły, pytania i uwagi prosimy przesyłać na: [email protected] i [email protected]

Fragmenty otrzymanej korespondencji

Ośrodek informacji Harrachov – stała wystawa „Piętra roślinne w Karkonoszach“Telefon: +420 481 529 188e-mail: [email protected]

Ośrodek informacji Rokytnice nad Jizerou – stała wystawa „Pustynie świata“Telefon: +420 481 523 694e-mail: [email protected]

Ośrodek informacji Špindlerův Mlýn – stała wystawa „Historyczne przemiany karkonoskiej przyrody i krajobrazu“. Telefon: +420 499 433 228e-mail: [email protected]

Ośrodek informacji Pec pod Sněž-kou – Obří důl – stała wystawa dot. ekologii „Przyroda człowiekowi – człowiek przyrodzie“. Telefon: +420 499 736 311e-mail: [email protected]

Ośrodek informacji Pec pod SněžkouTelefon: +420 499 896 213e-mail: [email protected]

Informační středisko – ośrodek informacji Temný DůlTelefon: +420 499 874 264

Tourism: www.krkonose.eu

www.ergis.czOffi ce:

www.krkonose-smo.cz

Karkonosze w Internecie

Infocentrum Flora Benecko512 37 Benecko 200Tel.: +420 481 582 606, +420 481 582 015Fax: +420 481 582 016, +420 603 269 460info-fl [email protected]

Turistické informační centrumČerný Důl543 44 Černý DůlObecní úřad 48Tel.: +420 499 429 618Fax: +420 499 435 164 [email protected]

TIC Harrachtour Harrachov512 46 Harrachov, Centrum 150Tel.: +420 481 529 600Fax: +420 481 529 [email protected]

CA Harrachtour Harrachov512 46 Harrachov, Nový Svět 629Tel.: +420 481 529 401fax: +420 481 529 [email protected]

Městské IC Veselý výlet Horní Maršov542 26 Horní Maršov, Temný Důl 46Tel: 499 874 298, Fax: 499 874 [email protected]

Informační centrum Hostinné543 71 Hostinné, Náměstí 70Tel./Fax: +420 499 404 746,+420 777 311 [email protected]

Informační centrum Janské Lázně542 25 Janské Lázně, Černohorská 265Tel.: +420 499 875 186, +420 499 875 007Fax: +420 499 875 [email protected]; [email protected]

Informační centrum Jilemnice514 01 Jilemnice, Masarykovo nám. 140Tel./fax +420 481 541 [email protected]

Informační středisko Kořenov468 48 Příchovice 46Tel./Fax: +420 483 399 [email protected]

Venkovské infocentrum mikroregionu Lánov543 41 Lánov, Prostřední Lánov 39Tel.: +420 499 432 [email protected] www.lanov.cz

Infocentrum Malá Úpa542 27 Malá Úpa, Horní Malá Úpa 129Tel.: +420 499 891 [email protected]

Infocentrum Turista Pec pod Sněžkou542 21 Pec pod Sněžkou 188Tel.: +420 499 736 280Fax: +420 499 736 [email protected]

O ś r o d k i i n f o r m a c j i t u r y s t y c z n e j

Korzystajmy z rad i pomocy pracowników ośrodków informacyjnych w Karkonoszach a także ośrodków informacyjnych podlegających czeskiemu Karkonoskiemu Parkowi Narodowemu (KRNAP).Możemy tam otrzymać poradę, a także szereg materiałów promocyjnych.

Městské IC Veselý výletPec pod Sněžkou542 21 Pec pod Sněžkou 196Tel.: +420 499 896 [email protected]

Infocentrum RokyRokytnice nad Jizerou512 44 Rokytnice n. Jizerou, Dolní 145Tel.: +420 481 522 [email protected]

Turistické informační centrumSvoboda nad Úpou542 24 Svoboda nad Úpou, nám. 527Tel: +420 499 871 167, +420 499 871 [email protected]

Turistické informační centrumŠpindlerův Mlýn543 51 Špindlerův Mlýn, Svatopetrská 173Tel: +420 499 523 656 fax: +420 499 523 [email protected], www.spindlmu.info

Turistické informační centrumTrutnov541 01 Trutnov, Krakonošovo nám. 72Tel./fax: +420 499 818 [email protected], www.trutnov.cz

Městské informační centrumVrchlabí543 01 Vrchlabí, Krkonošská 8Tel: +420 499 422 136fax: +420 499 422 [email protected], vrchlabi.ergis.cz

Hlavní informační středisko Správy KRNAP Vrchlabí543 01 Vrchlabí, nám. Míru 223Tel: +420 499 421 474+420 499 456 [email protected], www.krnap.cz

Turistické informační centrumŽacléř542 01 Žacléř, Rýchorské nám. 10Tel: +420 499 739 225fax: +420 499 739 [email protected]

www.holidayinfo.cz • www.krnap.cz • www.horskasluzba.cz • www.czechtourism.cz • www.kudyznudy.cz

• www.kralovehradeckyregion.cz • www.liberecky-kraj.cz • www.hory-krkonose.cz • www.domaci-vyrobky.cz

• www.okolohradce.cz