sar yye İ Ğ - yakın doğu Üniversitesi i...

299
587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE SİCİLİ’NİN TRANSKRİPSİYON VE DEĞERLENDİRİLMESİ Leyla SARIYÜCE Yüksek Lisans Tezi Danışman: Yrd. Doç. Dr. Mehmet GÜNEŞ Mayıs, 2009 Afyonkarahisar

Upload: others

Post on 07-Jan-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE SİCİLİ’NİN TRANSKRİPSİYON VE

DEĞERLENDİRİLMESİ

Leyla SARIYÜCE Yüksek Lisans Tezi

Danışman: Yrd. Doç. Dr. Mehmet GÜNEŞ Mayıs, 2009

Afyonkarahisar

Page 2: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

T.C.

AFYONKOCATEPE ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

TARİH ANABİLİM DALI

YÜKSEK LİSANS TEZİ

587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE SİCİLİ’NİN

TRANSKRİPSİYON VE DEĞERLENDİRİLMESİ

Hazırlayan

Leyla SARIYÜCE

Danışman

Yard. Doç. Dr. Mehmet GÜNEŞ

AFYONKARAHİSAR 2009

Page 3: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

ii

Yüksek Lisans tezi olarak sunduğum “587 No’lu Afyonkarahisar Şer’iyye

Sicili’nin Transkripsiyon ve Değerlendirilmesi” adlı çalışmanın, tarafımdan bilimsel

ahlak ve geleneklere aykırı düşecek bir yardıma başvurmaksızın yazıldığını ve

yararlandığım eserlerin Kaynakça’da gösterilen eserlerden oluştuğunu, bunlara atıf

yapılarak yararlanmış olduğumu belirtir ve bunu onurumla doğrularım.

…/…/2009

İMZA

Adı Soyadı

Leyla SARIYÜCE

Page 4: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

iii

TEZ JÜRİSİ VE ENSTİTÜ MÜDÜRLÜĞÜ ONAYI

JÜRİ ÜYELERİ İMZA

Tez Danışmanı: Yard. Doç. Dr Mehmet GÜNEŞ …………………...

Jüri Üyeleri: : Prof. Dr. Sadık SARISAMAN .…………………..

: Doç. Dr Ahmet Ali GAZEL ................................

................................

…………………………..anabilim dalı yüksek lisans/doktora/sanatta yeterlilik

öğrencisi………………………’ın,“…………………………………………………

……….……………………………” başlıklı tezi ..../..../...... tarihinde, saat…….’da

Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinin ilgili maddeleri uyarınca,

yukarıda isim ve imzaları bulunan jüri üyeleri tarafından değerlendirilerek kabul

edilmiştir.

MÜDÜR

Page 5: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

iv

YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ

587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE SİCİLİ’NİN TRANSKRİPSİYON VE DEĞERLENDİRİLMESİ

Leyla SARIYÜCE

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

TARİH ANABİLİM DALI

Mayıs 2009

TEZ DANIŞMANI: Yard. Doç. Dr. Mehmet GÜNEŞ

Türk Tarihi açısından büyük önem arz eden şer’iyye sicilleri, Osmanlı

Devleti’nin iktisadi, hukuki, askeri, dini, idari müesseseleri ve Osmanlı toplum hayatı

hakkında çok önemli bilgiler vermektedir. Bu cümleden hareketle tez konusu olan 587

numaralı Karahisâr-ı sâhib Şer’iyye Sicilli de, 1861–1862 (H. 1278–1279) tarihi

itibarıyla, Karahisâr-ı sâhib şehrinin sosyo-ekonomik, kültürel ve folklorik yapısı

hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Bahis konusu sicilde geçen 121 tereke kaydı,

tereke sahiplerine ait mal ve eşyaların çeşit ve fiyatları, çocuk ve eş sayıları, terekede

geçen yer ve şahıs isimleri, lakaplar, alacaklar, borçlar, miras taksimi vs. konularda

oldukça zengin bilgiler vermektedir.

Tezin temel kaynağını oluşturan şer’iyye sicil defteri, Ankara Milli

Kütüphane’de bulunan mikrofilmlerden fotokopileri alınarak ve içerdiği belgeler belirli

bir plan çerçevesinde tek tek transkript edilerek, değerlendirilmiştir. Dolayısıyla

çalışma, sadece bir transkripsiyondan ibaret olmayıp, aynı zamanda değerlendirmeyi de

ihtiva etmektedir. Vesikalardan tespit edilen bilgiler, değerlendirme aşamasında telif ve

araştırma eserlerden elde edilen bilgilerle zenginleştirilmiştir.

Çalışma, özelde Afyonkarahisar, genelde ise Osmanlı taşra teşkilatı ve hayatına

ışık tutacak, ilgili bölge ve konu ile alakalı diğer çalışmalara katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler: Karahisâr-ı sâhib, Şer’iyye Sicili, tereke, müteveffa

Page 6: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

v

ABSTRACT

SUMMARY OF GRADUATE THESIS THE TRANSCRIPTION AND EVALUATION OF AFYONKARAHİSAR

REGISTER FILE NUMBER 587

Leyla SARIYÜCE

AFYONKARAHİSAR KOCATEPE UNIVERSITY, INSTITUTE OF SOCIAL SCIENCES, HISTORY DEPARTMENT

May 2009

ADVİSOR: Assistant Lecturer Dr. Mehmet Güneş

The record files which has great importance in terms of Turkish history, gives

important information about Otoman economy, law, military system, religion,

administration system and social life. Considering this sentence, it can be concluded

that The Record File Number 587, the thesis subject, offers information of

Afyonkarahisar’s socio-economic, cultural, and traditional life during 1861-1862. In

this Record File, with the help of 121 inheritance records the type and cost of inherited

goods; the number of children and wifes of inheritants; the names, addresses,

nicknames, claims and depts etc can be learned easiliy.

The Record File, which is the main source of the thesis, has been evaluated one

seriously by taking copies form their micofilms in Ankara National Library with a

planned transcript. So, the study includes not only a simple transcription but it also

includes evaluation. Information taken from rations is supported with information taken

form reconciliations and other research sources.

The study will clarify privately Afyonkarahisar as well as generally Otoman

provincial system. It will certainly contribute to future studies on the same or similar

topics.

Key Words: Karahisâr-ı Sâhib, Şer’iyye Sicili, tereke, müteveffa

Page 7: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

vi

ÖNSÖZ

Türk tarihinin aydınlatılması açısından büyük önem taşıyan Şer’iyye Sicilleri

özelde yerel tarih araştırmalarına, genelde ise Osmanlı Devleti tarihine ışık tutmaktadır.

Osmanlı Devleti’nin adli, siyasi, idari, askeri, hukuki, ticari, sosyal yapısını incelemek

için başvurulacak ilk kaynaklardan birisi Şer’iyye Sicilleridir. Bu önemine binaen

çalışmamızın kaynağını Afyonkarahisar’a ait 587 No’lu Şer’iyye Sicili oluşturmaktadır.

Bahis konusu defter elbette ki tesadüfî değil, bir ön araştırma neticesinde tespit

edilmiştir. Defterin daha önceden çalışılmamış olması öncelikli kriter olmakla birlikte

yukarıda zikrettiğimiz muhtelif alanlardan ziyade, bunlardan belirli bir tanesinde

temerküz etmesi, başka bir ifade ile daha spesifik bir konuda bilgi sunma özelliği arz

etmesi hususiyeti dikkate alınmıştır. Bu meyanda mahalli tarih araştırmalarında bilhassa

Sosyo-ekonomik ve folklorik alanda fevkalade bilgiler takdim eden “tereke defterleri”

ile mücehhez bir defter olan 587 No’lu Afyonkarahisar Şer’iyye Sicili kaynak olarak

tespit edilmiştir.

Kısaca “ölen kişilerin geride bıraktıkları eşyalar” olarak ifade edebileceğimiz ve

defterde “tereke”,”metrûkât”, “muhallefât” gibi isimlerle zikredilen belgeler vesilesiyle

özelde tereke sahibi kişilerin, genelde ise ilgili bölgenin Sosyo-ekonomik ve folklorik

özelliklerini tespit etmek ve değerlendirmek mümkün olabilmektedir.

Terekelerden ev eşyaları, mutfak eşyaları, giysiler, yiyecekler, ticari mallar, ev,

dükkân, arsa gibi taşınmaz mallar, alacaklar, borçlar, tereke kaydı ve taksimine dair

tahsil olunan vergi ve harçlar, canlı hayvan fiyatları tespit edilebilmektedir. Yine tereke

kayıtlarına bakarak tereke sahiplerinin iktisadi, sosyal durumunu, refah düzeyini,

mesleğini, eş ve çocuk sayılarını, lakap, unvan vs. özelliklerini rahatlıkla

öğrenebilmekteyiz.

Çalışma, genel anlamda benzeri alanlarda yapılanlardan biraz daha farklı olarak,

sadece transkripsiyon değil aynı zamanda belgelerin müsaade ettiği nispette

değerlendirmeleri de muhtevidir. Dolayısıyla değerlendirme aşamasında tez konusu ile

ilgili telif eserlere ve araştırmalara da müracaat edilmiştir.

Bu çalışmanın, ilgili alanlarda daha önceden yapılan çalışmalara ek ve daha

sonra yapılacak olanlara da kaynaklık teşkil edeceği kanaatindeyiz.

Page 8: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

vii

Çalışmamda yardım ve gayretlerini esirgemeyen değerli hocam Yard. Doç. Dr.

Mehmet Güneş’e teşekkürü bir borç bilirim.

Leyla Sarıyüce

Afyonkarahisar-Mayıs 2009

Page 9: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

viii

İÇİNDEKİLER Sayfa

YEMİN METNİ..........................................................................................................ii TEZ JÜRİSİ VE ENSTİTÜ MÜDÜRLÜĞÜ ONAYI……………………………iii ÖZET…………………………………………………………………………...........iv ABSTRACT…………………………………………………………………………v ÖNSÖZ……………………………………………………………………………....vi İÇİNDEKİLER……………………………………………………………………viii TABLOLAR LİSTESİ……………………………………………………………...x KISALTMALAR DİZİNİ………………………………………………………….xi

GİRİŞ KAYNAKLAR

1. ŞER’İYYE SİCİLLERİ VE KARAHİSAR-I SAHİB ŞER’İYYE SİCİLLERİ 1.1. ŞER’İYYE SİCİLLERİ…………………………………………………….1

1.2. TEREKE DEFTERLERİ …………………………………………………..5

1.3. KARAHİSAR-I SAHİB ŞER’İYYE SİCİLLERİ………………………….6

1.4 587 NO’LU KARAHİSAR-I SAHİB ŞER’İYYE SİCİLİ DEFTERİ………6

BİRİNCİ BÖLÜM

587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE SİCİLİ’NİN TRANSKRİPSİYONU………………….………...8

İKİNCİ BÖLÜM 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE SİCİLİ’NE GÖRE

AFYONKARAHİSAR’DA SOSYO- KÜLTÜREL HAYAT

1. TEREKE SAHİPLERİNİN PROFİLİ………………………………………234 2. AİLE HAYATI…………………………………………………......................242 2.1. MEHİR…………………………………………………………………….242 2.2. AİLE NÜFUSU……………………………………………………………245 2.3. AİLELERE GÖRE ÇOCUK DAĞILIMI………………………………..246 3. KARAHİSAR-I SAHİBDE İSİMLER VE LAKAPLAR…………………..247 3.1. ŞAHISLARA AİT İSİMLER……………………………………………..247 3.2. LAKAPLAR…………………………………………….................……...249 4. GİYİM VE EV EŞYALARI…………………………………………………250 4.1. GİYİM EŞYALARI……………………………………………………...250 4.1.1. Başlıklar……………………………………………………............250 4.1.2. İç Kıyafetler………………………………………………………..251 4.1.3. Dış Kıyafetler………………………………………………………252

Page 10: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

ix

4.1.4. Ziynet Eşyaları…………………………………………………....253 4.2. EV EŞYALARI…………………………………………………….........254 4.2.1. Yatak Takımları……………………………………………….....256 4.2.2. Mutfak Eşyaları……………………………………………..........257 4.2.3. Temizlik Eşyaları………………………………………………....259 4.2.4. Aydınlatma ve Isıtma Eşyaları……………………………….….260 4.2.5. Silahlar …………………………………………………………...260

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE SİCİLİ’NE GÖRE

AFYONKARAHİSAR’DA EKONOMİK HAYAT 1. FİYATLAR…………………………………………………………………...262

1.1. GÜNDELİK HAYATTA KULLANILAN BAZI EŞYA FİYATLARI263 1.2. HUBUBAT VE BAKLİYAT FİYATLARI…………………………….264

1.3. AFYON VE KEYİF VERİCİ BAZI MADDE FİYATLARI………….265 1.4. CANLI HAYVAN FİYATLARI……………………………………….266

1.4.1. Büyükbaş Hayvan Fiyatları……………………………………....266 1.4.2. Küçükbaş Hayvan Fiyatları……………………………………....269

1.5. KUMAŞ VE BEZ FİYATLARI…………………………………………270 1.6. GAYR-I MENKUL FİYATLARI………………………………………271 2. TEREKEDEN TAHSİL EDİLEN VERGİ VE HARÇLAR……………....275

SONUÇ..................................……………………………………………………281 KAYNAKÇA……………………………………………………………………285

Page 11: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

x

TABLOLAR LİSTESİ

Sayfa

Tablo 1. Tereke Sahiplerinin Profili…………………………………….....................237

Tablo 2. Karahisâr-ı Sâhib’de Ailelerin Sahip Oldukları Çocuk Sayıları…………....246

Tablo 3. Karahisâr-ı Sâhib’de Ailelere Göre Çocuk Dağılımı……………………….247

Tablo 4. Karahisâr-ı Sâhib’de Kullanılan İsimler……………………………………248

Tablo 5. Karahisâr-ı Sâhib’de Kullanılan Lakap ve Sülale İsimleri……………….249

Tablo 6.Gündelik Hayatta Kullanılan Bazı Eşya Fiyatları ………………………….263

Tablo 7. Hububat ve Bakliyat Fiyatları. …………………………………………….264

Tablo 8. Afyon ve Duhan Fiyatları …………………………………………………266

Tablo 9. Keyif Verici İçecekler İçin Kullanılan Bazı Malzeme Fiyatları …………..266

Tablo 10 Büyükbaş Hayvan Fiyatları. ………………………………………………267

Tablo 11. Küçükbaş Hayvan Fiyatları ………………………………………………269

Tablo 12. Kumaş Fiyatları …………..........................................................................271

Tablo 13. Gayr-ı Menkul Fiyatları ………………………………………………….272

Tablo 14. Tereke Kaydı ve Taksimine Dair Tahsil Olunan Vergi ve Harçlar ……...277

Page 12: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

xi

KISALTMALAR DİZİNİ

age : Adı geçen eser

agl : Adı geçen lügat

agm : Adı geçen makale

AKÜ : Afyon Kocatepe Üniversitesi

aşrt : Aşiret

AŞS : Afyon Şer‘iyye Sicilleri

AÜDTCF : Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi

BAAKB : Başbakanlık Aile Araştırmaları Kurumu Başkanlığı

Bkz. : Bakınız

C. : Cilt

ÇA : Çocuk Adedi

Çev. : Çeviren

ÇO : Çocuğu Olmayan Aile

Der. : Derleyenler

Enst. : Enstitüsü

H : Hicri

İÜEFD : İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

k : Karye

kaz : Kaza

m : Mahalle

S. : Sayı

s. : Sayfa

Sos. Bil : Sosyal Bilimler

T.A.S : Toplam Aile Sayısı

TD : Tarih Dergisi

TTK : Türk Tarih Kurumu

Üniv. : Üniversitesi

vs. : Vesaire

Yay. : Yayınları

Yay. Haz. : Yayına hazırlayan

Page 13: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

1

GİRİŞ

KAYNAKLAR

1. ŞER’İYYE SİCİLLERİ VE KARAHİSAR-I SAHİB ŞER’İYYE SİCİLLERİ

1.1. ŞER’İYYE SİCİLLERİ

Sicilin lûgattaki anlamı, okumak, kaydetmek, karar vermektir. Terim olarak

ise, insanlarla ilgili bütün hukuki olayları, kadıların verdikleri karar suretlerini,

hüccetleri ve yargıyı ilgilendiren çeşitli kayıtları ihtiva eden defterlere; şer’iyye

sicilleri, kadı defterleri, mahkeme defterleri, zabt-ı vekayi sicilleri ve sicillat defteri

denmektedir1. Şer’i mahkemeler tarafından verilen kararların hepsi bu defterlere

kayıt edilmekteydi. Bu defterler özenle ve devletin koymuş olduğu kurallar

neticesinde evrak mahzenlerinde korunmaktaydı. Tanzimat’tan sonra ise bu

defterlerin şekli ve niteliğinde birtakım değişiklikler olmuştur. İçeriğin daha geniş

tutulması defterlerin hacmini arttırmıştır2. Bu defterler uzun boylu, dar ve enli

olurlardı. Fakat hepsinin böyle olduğunu söylemek doğru olmaz arada farklı yapıda

olanlarda bulunmaktaydı. Yazı sitilleri ise talik kırması diye adlandırılan yazı

şeklidir. Kâğıtları çok sağlam ve mürekkepleri kalıcıdır. Defterin üzerinde defteri

yazan kadının ismi yazılıdır. Tanzimat’tan sonra devlet düzeninde hemen her sahada

bir takım değişiklikler olmuştur. Bu değişiklikler şer’iyye sicillerinde de etkili olmuş

ve 1859 yılında “Bilumum Mahakim-i Şer’iyye” isimli nizamnamede şer’iyye

sicillerine değinilmiş ve alınacak harçlar tespit edilmiştir. 1874 yılında ise asıl

hukuki düzenleme yapılmıştır. Buna göre, İstanbul ve taşralarda bulunan bütün şer’i

mahkemelerde bulunan siciller ilk sayfasından sonuna kadar numaralandırılmıştır.

Kaydedilen her belgenin mühürlenmesi ve yazıların okunaklı olması, silik, kazınmış

olmaması ve satır aralarına hiçbir eklemenin olmaması istenmiştir. Bu kurallara

uymayanlar cezalandırılmıştır. Şer’iyye sicillerindeki kayıtlar belirli bir usule göre

yazılmıştır. Bu usule sakk-ı şer’i adı verilmektedir. Sözlükte; berat, hüccet, temessük, 1 Ahmet Akgündüz vd…., Şer’iyye Sicilleri Mahiyeti, Toplu Kataloğu ve Seçme Hükümler, C.I, Türk Dünyası Araştırma Vakfı Yayınları, İstanbul 1988, s. 17. 2 Akgündüz, a.g.e., s.19-20

Page 14: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

2

tapu tezkeresi ve yazılı belge manalarını ifade etmektedir3. Terim olarak; şer’i

mahkemelerin sicile kaydettiği ve yazılı olarak tarafların eline verdiği her çeşit

belgenin düzenlenmesinde ve yazılmasında takip edilen usule ve bu türdeki belgelere

sakk-ı şer’i denmektedir4.

Bütün sicil defterlerinin ortak özelliği ise, başlarında Arapça olan “dibace”

adı verilen giriş kısmının bulunmasıdır. Dibace kısmında, Allah ve Peygamber’e

saygı arz edilmekte ve daha sonra sicili tutan kadının ismi ve vazife unvanı

zikredilmektedir. Şer’iyye sicillerini ihtiva eden konulara bakıldığında bunların

toplumun her kesimini ve kurumlarını ilgilendirdiği açıkça görülmektedir. Kadıların

devlet merkezi ile yaptığı resmi yazışmalar, halkın şikâyet ve dilekleri, mahalli

idarelere ait hukuki düzenlemeler olarak kabul edilen ferman ve hükümleri ve ait

oldukları yerlerin sosyal, iktisadi durumunu göstermesi bakımdan son derece önemli

kaynaklardır5. Vakfiye zabıt ve kararları, kefalet, vekâletname, mukavele,

borçlanma, tereke taksim gibi şer’i konular yanında toplumsal hayatın korunması

adına emniyet hizmetlerinin gerçekleştirilmesi, asayişin sağlanması, belediye

hizmetleri, halkın ve ordunun zaruri ihtiyaçlarının karşılanması, narhın konması,

sanayi ve ticari meseleler vb. konuları aydınlatması bakımından şer’iyye sicilleri

temel kaynak niteliğini taşımaktadır6. Sicillerin genel tarih açısından katkıları ise göz

ardı edilemez bir gerçektir. Değişik tarihlerde meydana gelen afetler, olaylar vb.

hadiseler tüm ayrıntılarıyla şer’iyye sicillerinde kayıtlıdır. Önemli devlet adamlarının

hayatlarının irdelenmesi için yine sicillere müracaat etmek gerekir. Sicillerde hangi

devlet görevlisinin nereye tayin edildiğini, azledildi ise neden azledildiğini, Osmanlı

devletinin hâkim olduğu yerlerin isimlerini, nüfus yapısını tespit etmek mümkündür7.

Bu anlamada hukuk tarihi, iktisat tarihi, sosyal yapı, idari teşkilatlanma ve askeri

açıdan çok önemli kaynaklardır. Şer’iyye sicillerinin incelenmesiyle Osmanlı

hukukunun dayandığı temel esaslar, şer’i ve örfi hukuk kuralları, padişahın yetkisinin 3 Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, (Yay.Haz Aydın Sami Güneyçal) Aydın Kitabevi Yay., Ankara 2002, s.995. 4 Akgündüz, a.g.e., s.18. 5 Halit Ongan, Ankara’nın Bir Numaralı Şer’iyye Sicili, Türk Tarih Kurumu Basımevi, AÜDTCF Yay., Ankara 1958, s.10 6 Feyyaz Gürkan, “Şer’iyye Sicilleri Üzerine Bir Araştırma”, IX. Türk Tarih Kongresi (21–25 Eylül 1981), C.II, TTK Basımevi, Ankara 1988, s.767. 7 Akgündüz, a.g.e., s.13; Gürkan, a.g.m., s.767.; Mehmet Kayıran, “Şer’iyye Sicillerinin Askeri Tarih Bakımından Önemi”, Birinci Askeri Tarih Seminerleri Bildiriler I, Genel Kurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüd Başkanlığı Yayınları, Ankara 1983, s.132.

Page 15: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

3

sınırı, kadıların yetki ve salahiyetlerini tespit etmek mümkündür. Şer’iyye sicilleri,

hukuki açıdan şahıslarla ilgili kararları, aile hukukunu ortaya koyması ile Türk aile

yapısını ve evliliğe giden yolu aşamalarıyla gösteren önemli bilimsel bir kaynaktır.

Boşanmayı, vasi ne nazır tayinini, eşlerin birbirleri üzerindeki haklarını göstermesi

bakımından da son derece aydınlatıcı kaynaklardır. Ayrıca sicillerde mirasın taksim

şeklini, eşya, borç ve alacakların hesaplanma yöntemini tespit etmek mümkündür.

Dava konularını, İslam hukukunun uygulanış şeklini anlatan siciller hukuk tarihi

açısından da son derece önemlidir8. Gayr-i Müslim tebanın evlenme, boşanma, miras

konularında inandığı dine göre hareket ettiğini, isterlerse İslam hukukuna uygun

davranabilecekleri serbestîsini belgelerden çıkarabiliyoruz9. Şer’iyye sicillerinin

tetkik edilmesiyle icra ve iflas hukukunun temel esaslarının Osmanlı döneminde

bilindiğinin ve çavuşbaşı, subaşlarının görevlerinden birinin de icra memurluğu

olduğunu anlamaktayız. Osmanlı devletinde uygulanan vergi çeşitleri, vergilerin

tahsili, çeşitli müesseseler ve bunların görevlerini, mal hukukuna dair mahkeme

kararlarını, hüccetlerde, fermanlarda, buyruldularda, tezkerelerde görmekteyiz.

Osmanlı hukuk sistemini anlamak ve hukuk tarihini yazmak için başvurulacak

kaynakların başını şer’iyye sicilleri çekmektedir10.

Mahkeme kararlarının iktisat tarihi açısından önemine gelince bu belgelere

bakarak bazı eşya ve malların çeşit ve fiyatlarını ve yıllara göre fiyat hareketlerinin

takibini yapabiliriz. Anadolu’da yaşayan halkın nasıl geçindiğini, hangi ürünleri

yetiştirdiğini ne kadar kazandığını ve gelir düzeyinin ne olduğunu rahatlıkla tespit

etmek mümkündür. Özellikle fiyat araştırması yaparken ilk müracaat edilecek

kaynaklardan birisi şer’iyye sicilleridir. Bunun yanında sicillerde geçen sanat ve

meslek adlarının tespitiyle o dönemde hangi mesleklerin daha gözde olduğunu

görmek mümkündür.11

Osmanlı idari yapısının aydınlatılması bakımından da şer’iyye sicilleri ayrı

bir önem arz etmektedir. Kaza, sancak ve eyalet taksimatı, beylerbeylik, sancak

beyliği, kethüdalık, voyvodalık gibi idari; kadılık, naiblik, muhzırlık, mübaşirlik,

8 Ongan, a.g.e., s.30. 9 Akgündüz, a.g.e., s.13 10 Gös.yer 11 Gös.yer

Page 16: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

4

bostancıbaşılık, çavuşluk ve subaşılık gibi adli müesseselerin yapısını ortaya

koymaktadır.

Askeri açıdan da şer’iyye sicilleri ehemmiyeti haizdir. Osmanlı ordusu sefere

çıktığı zaman Anadolu ve Rumeli’de konaklama yerlerinde bir takım ihtiyaçları

olmuş, bunların temini için kadılara resmi belgeler gönderilmiştir. Bu belgelerden

savaş öncesi yapılan hazırlıkları, savaş sırasında lazım olan araç ve gereçlerin neler

olduğunu tespit etmek mümkündür12. Zira menzillerin kurulması, savaş için lojistik

desteğin sağlanması, yiyecek ve giyecek malzemelerinin temini, bölgede yaşanan

eşkıyalık ve isyanları, bu ayaklanmaların bastırılması için asker sevkiyatının

yapılması, bu konuda fermanların yazılması, askerlerin izin tarihleri, ordudan firar

eden askerlere uygulanan cezalar, askerlerin başına gelen kaza, sakatlanma,

yaralanma veya ölüm hadiseleri vb. birçok konuya sicillerde rastlamak

mümkündür13.

Siciller ait oldukları zamandaki hadiseleri o kadar ayrıntılı anlatmışlardır ki,

bu sicillere bakarak askerin cepheye gidiş güzergâhını, yol boyunca yaşanan olayları

tespit etmek mümkündür14. Yine defterlerde bulunan narh kayıtlarının zabıtları,

kadıların görevde oldukları dönemde belediye başkanlığı görevini de üstlendiklerini

göstermektedir. Yiyecek, giyecek gibi temel ihtiyaç maddelerinde fiyatların

yükselmesinin önlenmesi için narhın tespiti kadılar tarafından yapılmıştır15. Yine

sicillerden öğrendiğimiz bir başka konu da tıp ilmiyle alakalı bilgilerdir. Defterlerde

geçen ilaç ve cerrah isimleri o dönemde yaşanan salgın ve hastalıkları öğrenmek için

yeterlidir. Örneğin; Gaziantep Şer’iyye sicilinde kayıtlı bulunan bir belgede basur

tedavisinin cerrah tarafından yapıldığını ve bu süre zarfında tedavisi yapılan çocuğun

vefat ettiğini ailesinin cerrahı dava etmesiyle bu meselenin mahkemeye yansıdığını

ve araştırmalar sonucunda cerrahın mesleğinde usta bir kişi olduğunu ve davanın

doktorun lehine sonuçlandığı görülmektedir.16. Görüldüğü üzere mahkemeye

yansıyan bu tip hadiseler tıp tarihine ışık tutacak niteliktedir. Tevcihler, vakfiye

12 Akgündüz, a.g.e., s.17.; Kayıran, a.g.m., s.133. 13 Ongan, a.g.e., s.13; Kayıran, a.g.m., s.135-136. 14 Kayıran, a.g.m., s.134. 15Kamil Şahin, “Adana Bir Numaralı Şer’iyye Sicili üzerine Bir Araştırma”, I. Uluslararası Karacaoğlan ve Çukurova Halk Kültürü Sempozyumu, 21–23 Kasım, Adana 1990, s.345. 16 Cemil Cahit Güzelbey ve Hulusi Yetkin, Gaziantep Şer’i Mahkeme Sicillerinden Örnekler (cilt 81-141),Gaziantep Kültür Derneği Kitap ve Broşür Yay., S.155., s.80.

Page 17: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

5

kayıtları, vakıflara ait alacak davaları, bu defterlerde adı geçen cami, medrese, han,

hamam, kervansaray, kilise isimleri, yer adları ve dönemin sanat abidelerini

anlatması bakımından kültür tarihimize ışık tutmaktadır17.

1.2. TEREKE DEFTERLERİ

Şer’iyye sicilleri içerisinde bulunan önemli bir belge grubu da tereke

kayıtlarıdır. Tereke, ölen kimsenin geriye kalan maddi varlıklarının değerini ifade

eder. Tereke sözlükte ölen kişinin bıraktığı şeyler, mirası anlamına gelmektedir18.

Kadıların çok çeşitli ve kapsamlı görevleri arasında vefat eden kişinin terekesini

kayda geçirmek ve mirasın taksimini yapmakta bulunmaktadır. Tereke olarak

adlandırılan bu sicillere “kassam”, “metrukât”, “muhallefat” defterleri de

denmektedir19. Tereke kayıtları bazı sicillerin içerisinde dağınık olarak

bulunmaktadır. Bazı yerlerde de toplu olarak bir defter halinde bulunmaktadır.

Üzerinde çalıştığımız 587 numaralı Karahisâr-ı Sâhib şer’iyye sicilinin tamamı

tereke kayıtlarından oluşmaktadır. Tereke kaydının yapılması mirasın çocuklar

arasında bölünmesi, yaşı küçük olan çocuklara vasi ve nazır tayininin yapılması vb…

görevler kadıya aittir. Kadı mirasın bölüştürülmesini (kısmet) kassam adlı görevliler,

dellalbaşı ve bilirkişiler aracılığı ile yapmaktadır. Terekede geçen ev eşyaları, mutfak

eşyaları, giysiler, yiyecekler, ticari mallar, ev, dükkân, tarla gibi taşınmaz mallar,

alacaklar, borçlar, canlı hayvan fiyatları tereke sahibi hakkında ve bölge ahalisi

hakkında önemli bilgiler vermektedir. Bu konularda araştırma yapacak olan

araştırmacıların ilk müracaat edecekleri yer şer’iyye sicilleri ve dolayısıyla tereke

defterleridir. Tereke kayıtlarında ziynet ve süs eşyaları yanında muhtelif silahlar ve

kitaplara da rastlanmaktadır. Bunlar ilgili bölümlerde ayrıntılı şekilde anlatılmıştır.

Transkripsiyon kısmında görüleceği üzere terekeyi bırakan kişinin önce künyesi

yazılır sonra zevci veya zevcesinden başlayarak mirasçıların isimleri yazılır ve en

sonrada tarih düşülürdü. Daha sonra vefat eden kişinin geride bıraktığı eşya,

gayrimenkul sıralanır ve terekenin meblağı hesaplanırdı. Bu işlemin arkasından

müteveffanın borçları varsa onlar hesaplanır terekeden karşılanırdı. Bunun akabinde

17 Ongan, a.g.e., s.12.; Şahin, a.g.e., s.246. 18 Devellioğlu, a.g.l., s.633. 19 Hüseyin Özdeğer, (1463–1640) Bursa Şehri Tereke Defterleri, Bayrak Matbaacılık, İstanbul 1988, s.8.; Yusuf Oğuzoğlu “Sicillerdeki Tereke kayıtlarının Kültürel Malzeme Olarak Değeri”, III.Araştırma Sonuçları Toplantısı, 20-24 Mayıs, Ankara 1985, s.1.

Page 18: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

6

kadı ve beraberinde bulunan görevlilerin tereke kaydına dair alacakları terekeden

kesilir ve en sonunda da kalan meblağda mirasçılar arasında taksim edilirdi.

1.3. KARAHİSAR-I SAHİB ŞER’İYYE SİCİLLERİ

Karahisar-ı Sahib şer’iyye sicilleri H. 1045 / M. 1632 tarihinden başlayıp H.

1343 / M. 1926 tarihine kadar uzanan, yaklaşık üç asırlık bir zaman dilimini

kapsamaktadır. Bunların sayıları hakkında farklı rakamlar ileri sürülmekle birlikte,

nihaî olarak 172 adet şer’iyye sicil defterinin mevcudiyeti tespit edilmiştir20.

1991 senesinde Afyon Etnografya Müzesi’nden Ankara’ya intikal ettirilen bu

sicil defterleri şu anda Millî Kütüphane’de bulunmaktadır. Son derecede bakir olan

bu siciller, mikrofilmleri çekilmiş olarak -hem mikrofilmler üzerinden hem de

fotokopi alabilmek suretiyle çalışabilme imkânları sağlanarak- araştırmacıların

hizmetine sunulmuştur21.

1.4. 587 NO’LU KARAHİSÂR-I SÂHİB ŞER’İYYE SİCİLİ DEFTERİ

587 numaralı Afyonkarahisar Şer’iyye Sicili Defteri’nin aslı Ankara Milli

Kütüphane’de bulunmaktadır. Defter, 47 varaktan oluşmaktadır. Varakların ebadı,

41,9 cm uzunluğunda ve 29,7 cm enindedir. Yazılar siyah mürekkeple yazılmış ve

sonradan numaralandırılmıştır. Yazılar, umumiyetle okunaklı bir şekilde rik’a

tarzında yazılmıştır.

Defterde, 1861–1862 tarihlerine ait 121 adet belge mevcuttur. Numara

verilmemiş belgeler de bulunmaktadır. Ayrıca, bir belge numarasının iki kez

verildiği22, bazı belgelerin üzerinin çizildiği de görülmektedir23. Bazıları da iptal

edilmiştir24. Tamamı terekelerden oluşan belgelerde ilk olarak vefat eden kişinin

ikametgâhı daha sonra adı ve mirasçıları belirtilmektedir. Mirasçıların reşid

olmamaları veya gaib olmaları vs. durumlarda vasi olarak tayin edilen kişilerin adları

da belirtilmektedir. Daha sonra terekenin tanzim edildiği tarih gün, ay ve yıl

20 Bkz, Mehmet Güneş, XVIII. Yüzyılın İkinci Yarısında Karahisar-ı Sahib Sancağı, Basılmamış Doktora Tezi, Gazi Ün. Sos. Bil. Enst., Ankara 2003, s.4. 21 Gös. yer. 22 587 no’lu Afyonkarahisar Şer’iyye Sicili, belge no: 33 (AŞS,587/33,33) 23 AŞS,587/91 24 AŞS,587/28,91

Page 19: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

7

itibarıyla tarihlendirilmektedir. Akabinde de müteveffanın hayatta iken sahip olduğu

eşyaları, menkulleri, gayr-ı menkulleri, borçları, alacakları, varsa vasiyetleri

teferruatlı bir şekilde fiyat ve miktarları ile beraber verilmektedir. Son olarak da

müteveffanın varislerinin adları ve her birinin hissesine isabet eden meblağlar yer

almaktadır. .

Page 20: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

8

BİRİNCİ BÖLÜM

587 NO’LU KARAHİSAR-I SAHİB ŞER’İYYE SİCİLİ’NİN TRANSKRİPSİYONU

2. VARAK

Belge no: 1

Bayram oğlu Ömer Tevfik Bey sarrâfı Serkiz zimmetinde olan 22 guruşunu ahz

eylediği işbu mahalle şerh virildi. 5 CA sene 78

Belge no: 2

Bâ’is-i defter-i cemîlü’l-eser oldur ki:

Der-sa‘âdet sâkinelerinden olub iki nefer kız evlâdıyla müsâfereten sâkin olub bu

kere memleketleri cânibine azîmet idecek olan Fatma Hatun ve kerîmeleri Hürmüz ve Hüsnâ

hatunlar bî-kes ve gâyet de fukara ve muğîru’l-ahvâl olub masârıf-ı râhiyyelerini îfâya

‘adîmetü’l-iktidâr olduklarına binâ’en bu diyâr-ı celîlü’l-i‘tibârın mâ sıdk-ı hayru’n-nâs

enfe‘ahüm li’n-nâs olan ashâb-ı mekârim-istînâsının hasbe’l-vüs‘ i‘ânet ve imdâdlarıyla

vatanlarına gitmek üzere defter-i tâlibeler olmağın fi’l-hakîka nisâ-i mezkûre bî-kes ve

şâyân-ı lütf u merhamet olduğundan bunların hakkında vâkı‘ olan mu‘âvenet ve imdâd

Cenâb-ı Rezzâk-ı Âlem Hazretleri ‘indinde makbûl olacağı bî-işbâh olmağla terğîben li’l-

hayri Hasbünallhu Te‘âlâ işbu defter-i hayriyyet-eser tahrîr kılındı. Fî 5 CA sene 79.

3. VARAK

Belge no: 3

Bismillâhirrahmânirrahîm

Yâ Rab, kalemim neşr-i hebâdan sakla Levh-i dilimi nakş-ı hevâdan sakla

Tevfîkin idüb râh-ı sevâba rehber Şeh-râh-ı şerî‘atde hatâdan sakla

Elhamdü li’llâhi’l-lezî zeyyine’d-dünya bi-şeref-i şerî‘ati’l-garrâ ve fazlü’l-hükkâm

‘alâ sâ’irü’n-nâsi bi-hidmeti’ş-şerî‘ati’ş-şerîfeti’l-hasenâ-i ve’s-salâtü ve’s-selâmü ‘alâ

nebiyyihi Muhammed-i hâtemü’l-enbiyâ’ ve ‘alâ âlihi ve ashâbihi’l-fâ’izîn bi-‘ahdillâhi

yevmi’l-haşri ve’l-cezâ’. Ammâ ba‘dü ittehazet hâzihi’l-Mecelleti’l-latîfeti li-sebti’s-

sükûku’ş-şer‘iyye ve kaydü’l-evâmirü’l-‘aliyye ve’l-vakâyi‘u’l-mer‘iyye mütevekkilen ‘alâ

tevfîkatillâhi’l-hâliku’l-beriyye ve ene enfiru ‘ibâdullâhi’l-meliki’l-alâ Nuri Beyzâde es-

Seyyid Mehmed Emîn el-müvellî-hilâfeti bi-medîne-i Karahisâr-ı Sâhib ve zâlik fî gurre-i

Saferü’l-hayr li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

Page 21: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

9

Belge no: 4

İzzet-meâb şerîat-nisâb mevâlî-i fihâmdan Faziletlü Mîr Emîn Efendi kâm-yâb.

Ba‘de’t-tahiyyetü’l-vâfiyye inhâ olunur ki ber-vech-i arpalık uhde-i âcizîye ihsân

buyurulmuş olan Karahisâr-ı Sâhib kazasının niyâbet-i şer‘iyyesine zât-ı şerîfleri taraf-ı

eşref-i hazret-i meşîhat-penâhîden intihâb ve tensîb buyurulmuş olmağla iş bu sene semâne

ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf Saferü’l-hayrı gurresinden bi’n-niyâbe zabt ve icrâ-yı ahkâm-ı

şer‘-i ‘âlîye mübâşeret ve i‘tinâ buyurmaları zımnında savb-ı senâverîden tefvîz kılınmağla

gurre-i mezkûreden bi’z-zabt ve’t-tasarruf vâkı‘a olan mevtâ-yı ‘askeriyye muhallefâtını dahi

tahrîr ve terkîm ve beyne’l-verese bi’l-farîzati’ş-şer‘iyye tevzî‘ u taksîm eyleyüb cadde-i

şerîat-ı garrâdan sermû inhirâna (?) meyl ve cevâz göstermeyesiz.

El ‘Asr ‘Arab-zâde Mehmed ‘Âmir meserret-i sâ’ire-i Anadolu.

Belge no: 5

Fazîlet-meâb şerî‘at-nisâb Mevlânâ Mîr Emîn Efendi kâm-yâb

Ba‘de’t-tahiyyetü’l vâfiyye inhâ olunur ki Karahisâr-ı Sâhib kazasına ilhâken Şuhud

kazasının umûr-ı ahkâm-ı şer‘iyyesi iş bu sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf Saferü’l-

hayrı gurresinden zât-ı hazret-i fetvâ-penâhînin intihâb ve tercîh buyurduklarına ve nezâret-i

‘âmmemize binâ’en tarafımızdan cenâb-ı fezâi’l-meâblarına ihâle ve tefvîz olunmuşdur.

Gerekdir ki kaza-i mezkûre gurre-i mezbûreden bi’n-niyâbe mutasarrıf olub beyne’l-ahâlî

icrâ-yı ahkâm-ı şer‘-i ‘âlîde sa‘y u gayret vukû‘-yâfte olan muhallefât-ı mevtâ-yı

‘askeriyyenin mûcibi tahrîr olanlarını tahrîr ve terkîm ve beyne’l-verse bi’l-farîzati’ş-

şer‘iyye tevzî‘ u taksîmi husûsunda ihtimâm ve dikkat eyleyesiz ve’s-selâm.

El-‘Asr Sâdi-zâde Mehmed Rif‘at el-kadı be-‘asker-i Anadolu.

Belge no: 6

Fazîlet-meâb şerî‘at-nisâb Mevlânâ Mîr Emîn Efendi kâm-yâb

Ba‘de’t-tahiyyetü’l vâfiyye inhâ olunur ki Karahisâr-ı Sâhib kazasına ilhâken İshaklı

kazasının umûr-ı ahkâm-ı şer‘iyyesi iş bu sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf Saferü’l-

hayrı gurresinden zât-ı hazret-i fetvâ-penâhînin intihâb ve tercîh buyurduklarına ve nezâret-i

‘âmmemize binâ’en tarafımızdan cenâb-ı fezâi’l-meâblarına ihâle ve tefvîz olunmuşdur.

Gerekdir ki kaza-i mezkûre gurre-i mezbûreden bi’n-niyâbe mutasarrıf olub beyne’l-ahâlî

icrâ-yı ahkâm-ı şer‘-i ‘âlîde sa‘y u gayret vukû‘-yâfte olan muhallefât-ı mevtâ-yı

‘askeriyyenin mûcibi tahrîr olanlarını tahrîr u terkîm ve beyne’l-verse bi’l-farîzati’ş-şer‘iyye

tevzî‘ u taksîmi husûsunda ihtimâm ve dikkat eyleyesiz ve’s-selâm.

El-‘Asr Sâdi-zâde Mehmed Rif‘at el-kadı be-‘asker-i Anadolu

Page 22: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

10

Belge no: 7

Fazîlet-meâb şerî‘at-nisâb Mevlânâ Mîr Emîn Efendi kâm-yâb

Ba‘de’t-tahiyyetü’l-vâfiyye inhâ olunur ki Karahisâr-ı Sâhib kazasına ilhâken

Sincanlı kazasının umûr-ı ahkâm-ı şer‘iyyesi iş bu sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf

Saferü’l-hayrı gurresinden zât-ı hazret-i fetvâ-penâhînin intihâb ve tercîh buyurduklarına ve

nezâret-i ‘âmmemize binâ’en tarafımızdan cenâb-ı fezâi’l-meâblarına ihâle ve tefvîz

olunmuşdur. Gerekdir ki kaza-i mezkûre gurre-i mezbûreden bi’n-niyâbe mutasarrıf olub

beyne’l-ahâlî icrâ-yı ahkâm-ı şer‘-i ‘âlîde sa‘y u gayret vukû‘-yâfte olan muhallefât-ı mevtâ-

yı ‘askeriyyenin mûcibi tahrîr olanlarını tahrîr u terkîm ve beyne’l-verse bi’l-farîzati’ş-

şer‘iyye tevzî‘ u taksîmi husûsunda ihtimâm ve dikkat eyleyesiz ve’s-selâm.

El-‘Asr Sâdi-zâde Mehmed Rif‘at el-kadı be-‘asker-i Anadolu

Belge no: 8

Fazîlet-meâb şerî‘at-nisâb Mevlânâ Mîr Emîn Efendi kâm-yâb

Ba‘de’t-tahiyyetü’l-vâfiyye inhâ olunur ki Karahisâr-ı Sâhib kazasına ilhâken

Nevahî Barçın kazasının umûr-ı ahkâm-ı şer‘iyyesi iş bu sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn

ve elf Saferü’l-hayrı gurresinden zât-ı hazret-i fetvâ-penâhînin intihâb ve tercîh

buyurduklarına ve nezâret-i ‘âmmemize binâ’en tarafımızdan cenâb-ı fezâi’l-meâblarına

ihâle ve tefvîz olunmuşdur. Gerekdir ki kaza-i mezkûre gurre-i mezbûreden bi’n-niyâbe

mutasarrıf olub beyne’l-ahâlî icrâ-yı ahkâm-ı şer‘-i ‘âlîde sa‘y u gayret vukû‘-yâfte olan

muhallefât-ı mevtâ-yı ‘askeriyyenin mûcibi tahrîr olanlarını tahrîr u terkîm ve beyne’l-verse

bi’l-farîzati’ş-şer‘iyye tevzî‘ u taksîmi husûsunda ihtimâm ve dikkat eyleyesiz ve’s-selâm.

El-‘Asr Sâdi-zâde Mehmed Rif‘at el-kadı be-‘asker-i Anadolu

Belge no: 9

Fazîlet-meâb şerî‘at-nisâb Mevlânâ Mîr Emîn Efendi kâm-yâb

Ba‘de’t-tahiyyetü’l-vâfiyye inhâ olunur ki Karahisâr-ı Sâhib kazasına ilhâken

Danişmendli Kebîr kazasının umûr-ı ahkâm-ı şer‘iyyesi iş bu sene semâne ve seb‘în ve

mi’eteyn ve elf Saferü’l-hayrı gurresinden zât-ı hazret-i fetvâ-penâhînin intihâb ve tercîh

buyurduklarına ve nezâret-i ‘âmmemize binâ’en tarafımızdan cenâb-ı fezâi’l-meâblarına

ihâle ve tefvîz olunmuşdur. Gerekdir ki kaza-i mezkûre gurre-i mezbûreden bi’n-niyâbe

mutasarrıf olub beyne’l-ahâlî icrâ-yı ahkâm-ı şer‘-i ‘âlîde sa‘y u gayret vukû‘-yâfte olan

muhallefât-ı mevtâ-yı ‘askeriyyenin mûcibi tahrîr olanlarını tahrîr u terkîm ve beyne’l-verse

bi’l-farîzati’ş-şer‘iyye tevzî‘ u taksîmi husûsunda ihtimâm ve dikkat eyleyesiz ve’s-selâm.

Page 23: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

11

El-‘Asr Sâdi-zâde Mehmed Rif‘at el-kadı be-‘asker-i Anadolu

Belge no: 10

Fazîlet-meâb şerî‘at-nisâb Mevlânâ Mîr Emîn Efendi kâm-yâb

Ba‘de’t-tahiyyetü’l-vâfiyye inhâ olunur ki Karahisâr-ı Sâhib kazasına ilhâken

Çölâbâd kazasının umûr-ı ahkâm-ı şer‘iyyesi iş bu sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf

Saferü’l-hayrı gurresinden zât-ı hazret-i fetvâ-penâhînin intihâb ve tercîh buyurduklarına ve

nezâret-i ‘âmmemize binâ’en tarafımızdan cenâb-ı fezâi’l-meâblarına ihâle ve tefvîz

olunmuşdur. Gerekdir ki kazâ-i mezkûre gurre-i mezbûreden bi’n-niyâbe mutasarrıf olub

beyne’l-ahâlî icrâ-yı ahkâm-ı şer‘-i ‘âlîde sa‘y u gayret vukû‘-yâfte olan muhallefât-ı mevtâ-

yı ‘askeriyyenin mûcibi tahrîr olanlarını tahrîr u terkîm ve beyne’l-verse bi’l-farîzati’ş-

şer‘iyye tevzî‘ u taksîmi husûsunda ihtimâm ve dikkat eyleyesiz ve’s-selâm.

El-‘Asr Sâdi-zâde Mehmed Rif‘at el-kadı be-‘asker-i Anadolu

Belge no: 11

Fazîlet-meâb şerî‘at-nisâb Mevlânâ Mîr Emîn Efendi kâm-yâb

Ba‘de’t-tahiyyetü’l-vâfiyye inhâ olunur ki Karahisâr-ı Sâhib kazasına ilhâken Çay

ma‘a Karamık kazasının umûr-ı ahkâm-ı şer‘iyyesi iş bu sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn

ve elf Saferü’l-hayrı gurresinden zât-ı hazret-i fetvâ-penâhînin intihâb ve tercîh

buyurduklarına ve nezâret-i ‘âmmemize binâ’en tarafımızdan cenâb-ı fezâi’l-meâblarına

ihâle ve tefvîz olunmuşdur. Gerekdir ki kazâ-i mezkûre gurre-i mezbûreden bi’n-niyâbe

mutasarrıf olub beyne’l-ahâlî icrâ-yı ahkâm-ı şer‘-i ‘âlîde sa‘y u gayret vukû‘-yâfte olan

muhallefât-ı mevtâ-yı ‘askeriyyenin mûcibi tahrîr olanlarını tahrîr u terkîm ve beyne’l-verse

bi’l-farîzati’ş-şer‘iyye tevzî‘ u taksîmi husûsunda ihtimâm ve dikkat eyleyesiz ve’s-selâm.

El-‘Asr Sâdi-zâde Mehmed Rif‘at el-kadı be-‘asker-i Anadolu

Belge no: 12

Fazîlet-meâb şerî‘at-nisâb Mevlânâ Mîr Emîn Efendi kâm-yâb

Ba‘de’t-tahiyyetü’l-vâfiyye inhâ olunur ki Karahisâr-ı Sâhib kazasına ilhâken

Bolvadin kazasının umûr-ı ahkâm-ı şer‘iyyesi iş bu sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf

Saferü’l-hayrı gurresinden zât-ı hazret-i fetvâ-penâhînin intihâb ve tercîh buyurduklarına ve

nezâret-i ‘âmmemize binâ’en tarafımızdan cenâb-ı fezâi’l-meâblarına ihâle ve tefvîz

olunmuşdur. Gerekdir ki kaza-i mezkûre gurre-i mezbûreden bi’n-niyâbe mutasarrıf olub

beyne’l-ahâlî icrâ-yı ahkâm-ı şer‘-i ‘âlîde sa‘y u gayret vukû‘-yâfte olan muhallefât-ı mevtâ-

Page 24: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

12

yı ‘askeriyyenin mûcibi tahrîr olanlarını tahrîr u terkîm ve beyne’l-verse bi’l-farîzati’ş-

şer‘iyye tevzî‘ u taksîmi husûsunda ihtimâm ve dikkat eyleyesiz ve’s-selâm.

El-‘Asr Sâdi-zâde Mehmed Rif‘at el-kadı be-‘asker-i Anadolu

Belge no: 13

Fazîlet-meâb şerî‘at-nisâb Mevlânâ Mîr Emîn Efendi kâm-yâb

Ba‘de’t-tahiyyetü’l-vâfiyye inhâ olunur ki Karahisâr-ı Sâhib kazasına ilhâken

Barçınlı kazasının umûr-ı ahkâm-ı şer‘iyyesi iş bu sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf

Saferü’l-hayrı gurresinden zât-ı hazret-i fetvâ-penâhînin intihâb ve tercîh buyurduklarına ve

nezâret-i ‘âmmemize binâ’en tarafımızdan cenâb-ı fezâi’l-meâblarına ihâle ve tefvîz

olunmuşdur. Gerekdir ki kazâ-i mezkûre gurre-i mezbûreden bi’n-niyâbe mutasarrıf olub

beyne’l-ahâlî icrâ-yı ahkâm-ı şer‘-i ‘âlîde sa‘y u gayret vukû‘-yâfte olan muhallefât-ı mevtâ-

yı ‘askeriyyenin mûcibi tahrîr olanlarını tahrîr u terkîm ve beyne’l-verse bi’l-farîzati’ş-

şer‘iyye tevzî‘ u taksîmi husûsunda ihtimâm ve dikkat eyleyesiz ve’s-selâm.

El-‘Asr Sâdi-zâde Mehmed Rif‘at el-kadı be-‘asker-i Anadolu

Belge no: 14

Karahisâr-ı Sâhib sancağı dâhilinde kâ’in Karamık kazasına tâbi‘ Geneli karyesinde

sâkine iken bundan akdem vefât iden Fatıma Hatun ibnete ‘Abdullah bin ‘Abdullah’ın

zâhirde vâris-i ma‘rûf ve ma‘rûfesi olmayıb kâffe-i terekesi cânib-i beytü’l-mâl’e ‘âid ve

râci‘ olmağla livâ-i merkûmda bu makûle fevt olanların terekesini cânib-i beytü’l-mâl içün

zabt-ı taraf-ı saltanat-ı seniyyeden me’mûr buyurulan hâlâ livâ-i mezbûr kâ’im-makâmı

izzetlü Mehmed Akil Beyefendi hazretleri tarafından mürsel vekili ‘asâkir-i zabtiyye

çavuşânından İsmail Ağa ibn-i ibn el-Hâc Mustafa taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le

tahrîr ve bi’l müzâyede bey‘ u füruht olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûredir ki ber-vech-i

âtî zikr olunur fî gurre-i Saferi’l-hayr sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFANIN TEREKESİ ADED GURUŞ Nühâs tencere 1 adet (3 kıyye) 57 Sağîr tencere 1 14 Köhne yorgan 1 8 Nühâs mertebânî 1 5 Çorba tası 1 14 Köhne dizlik, köhne şilte, çenber 1, 1, 1 17 Bir mikdâr yün iç ma‘a çuval - 18

Yekûnü’t-tereke: 133 guruş

Page 25: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

13

4. VARAK

Minha’l-ihrâcât: TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE

HARÇLAR GURUŞ

Dellâliyye ve hammaliyye ve sâire 5

Kaydiyye-i defter-i merkûm 1

Varaka-i merkûme 2

Resm-i emniyye 6,5

Yekûn-ı ihrâcât: 14,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 118 guruş

002,5 guruş Resm-i defter 116 guruş Sahhu’l-bâkî

İş bu sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr yüz on altı guruş ile derûn-ı ihrâcâtdan

gösterilen resm-i emniyye altı buçuk guruş ki cem‘an yirmi iki buçuk guruş müvekkil-i mîr-i

mûmâ ileyhe bi’l-emâne ba‘de’l-kabz livâ-i merkûmun vâridât-ı sâiresiyle ma‘an cânib-i

hazine-i celîle-i mâliyeye irsâl itmekte bulunduğu işbu mahalle şerh olundu.

Belge no: 15

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Hacı Ali oğlu mahallesinde sâkin iken bundan akdem

fevt olan zabtiyye Çolak Abdullah ibn-i Mehmed’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi

Nefise Hatun ibnetehü Abdullah ile sulbiyye kebîre kızı Emine ve sulbî kebîr oğlu Ahmed’e

inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘il-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra verese-i mezbûrdan

Nefise ve Emine ve Ahmed taleb ve ma‘rifetleriyle ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve taksîm

olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis

‘aşara min Saferi’l-hayr sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Müsta‘mel döşek , minder, yasdık, keçe 1, 1, 1, 1 60 Hoşab tası, bakraç tönbeki 1, 2 40 Köhne palas 1 10 Tencere 1 30 Hırdavât-ı menzil - 15 Müsta‘mel çuval 3 20

Mahalle-i mezbûrede kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i

menzilin ber-vech-i tahmîn ve taksîm: 2500 guruş.

Yekûnü’t-tereke: 2675 guruş

Page 26: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

14

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Ber-mu‘tâd-ı resm-i kısmet 66 Kaydiyye-i defter-i merkûm 3 Varaka-bahâ 2

Yekûnu’l-ihrâcât: 71 guruş

Sahhu’l-bâkî: 2604 guruş (yalnız iki bin altıyüz dört guruşdur.)

Li’t-taksîm-i beyne’l-verese:

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre

325,5 (Yalnız üç yüz yirmi beş buçuk guruşdur)

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre

759,6 (Yalnız yedi yüz elli dokuz buçuk guruşdur)

Hissetü’l-ibnü’l-merkûm

1519 (Yalnız bin beş yüz on dokuz guruşdur)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî iki bin altı yüz dört guruşdan verese-i mezbûrûndan

zevce-i mezbûre Nefîse Hatun’a üç yüz yirmi beş buçuk guruş hissesini ve bint-i mezbûra

yedi yüz elli dokuz buçuk guruş hissesini ve ibn-i merkûma bin beş yüz on dokuz guruş

hissesini her biri bi’l-verâse ahz ve istifâ-yı hakk eyledikleri işbu mahalle şerh olundu.

Belge no: 16

Karahisâr-ı Sâhib sancağı dâhilinde kâ’in Nevâhî Barçın kazasına tâbi‘ Bünköşek

(ya da Böngüşek) karyesinde sâkin iken bundan akdem vefât iden Bekmezoğlu İsmail bin

Hüseyin’in verâseti sulbiye kebîr kızları Fatıma ve Fındık ve Hüsne ve Elif ve Esma ve

Melek ve Huri ve sulbî kebîr oğulları Ali ve Mustafa ve Mehmed ve Hüseyin ve ‘asâkir-i

nizâmiye-i şâhâne’den olmağla alayıyla bi’l-ma‘iyye diyâr-ı âherde bulunan Hasan’a

münhasıra olduğu bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân olduktan sonra gâ’ib-i

mezbûr Hasan’ın hisse-i ırsiyyesini ahz u kabz ve hıfz tarafından vekâlet-i ‘âmme-i mutlaka

sahiha-i şer‘iyye ile vekîli olduğu İbrahim Çavuş ibn-i Mehmed ve Arık Hasan oğlu Ali ibn-i

Hasan nâm kimesneler şehâdetleriyle sâbit olan li-ebeveyn er karındaşı mezbûr Ali ve sâ’ir

verese-i kibâr-ı mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede

bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-

yevmi’l-hâdî ve’l-‘işrîn min Saferi’l-hayr sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf .

Page 27: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

15

MÜTEVEFFÂNIN ALACAKLARI GURUŞ

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Evânî nühâsiye 19 475 Yün memlü minder 3 50 Yorgan 5 120 Köhne palas 3 50 Cedîd palas 1 75 Seccâde 2 40 Kebîr çuval, sağîr çuval 5, 2 180 Heğbe 3 30 İşleme çuval, boz çuval 5, 1 100 Köhne kepenek 2 10 Yasdık 4 40 Köhne çadır 1 150 Urgan 5 25 Araba ma‘a takım 3 240 Hırdavât-ı menzil - 100 Balta, iki kollu (?) 2, 2 50 Kara takım tüfenk 1 80 Çifte tüfenk 1 200 Tabanca çift 1 80 Bıçak 1 20 Köhne abdestlik 1 50 Cebken, anteri 1, 1 20 Def‘a anteri 2 100 Çuka salta 1 20 Köhne aba 1 20 Sim düğme 30 60 Sim para 30 60 Sim bilezik 60 dirhem 180 Sim çapraz 1 200 Burçak değirmeni 1 20 Yün tarağı 1 10 Kara sığır çifti 7 3500 Buzağılı inek 2 re’s 500 Erkek tosun 1 200 Ana koyun 5 300 Ana keçi 11 440 Kuzu 6 180 Kancık merkeb 2 300 Penâir 25 kıyye 50 Esb takımı 1 adet 50 Pabuç 1 çift 10 İşleme peşkir 1 adet 25 Kır tay 1 re’s 800 İkişer yaşında kara sığır düğesi 2 “ 300 Birer yaşında dana 2 “ 200

Page 28: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

16

Hüseyin Ağa zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 120

Zarifoğlu İsmail zimmetinde olub kabz olunan 250

Köçekoğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 30

Molla Ahmed oğlu İsmail zimmetinde olub kabz olunan 750

Kırlı Hasan zimmetinde olub kabz olunan 10

Topal Ömer zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 10

Merkûmoğlu Mustafa zimmetinde olub kabz olunan 80

Diğer oğlu Mehmed zimmetinde olub kabz olunan 8

Çobanoğlu Ömer zimmetinde olub kabz olunan 19

Topal Ömer zimmetinde hınta ekiminden dolayı kabz olunan 50

Battal Bey zimmetinde hınta-baha kabz olunan 50

Topal Osman zimmetinde olub kabz olunan 20

Kıvrık (ya da Koruk) Oğlu Ali zimmetinde hınta-baha kabz olunan 80

Hınta keyl 80 (fî 70) 5600

Şa‘îr keyl 35 (fi 40) 140

Beyaz gizlik (?) 2 adet 20

Yekûnü’t-tereke: 18247 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI GURUŞ

Techîz ve tekfîn 340

Deyn -i müsbet el-Hâc Süleyman Ağa’ya 240

Deyn-i müsbet el-Hâc Yunus Ağa’ya 115

5. VARAK Deyn-i müsbet bakkal Ömer Ağa’ya

150

Deyn-i müsbet Ömer oğlu İsmail Ağa’ya 50

Deyn-i müsbet Celîl oğlu Ali Ağa’ya 50

Deyn-i müsbet Çoban oğlu Ömer 113

Deyn-i müsbet Esîr oğlu Mustafa 80

Deyn-i müsbet İmâm Ahmed Efendi’ye 45

Deyn-i müsbet Esîr oğlu Ebubekir 80

Page 29: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

17

Deyn-i müsbet Abdurrahman Ağa 250

Deyn-i müsbet el-Hâc Süleyman Ağa’ya 180

Virgü-yi Şâhâneden hisse-i matrûhası 20

Deyn-i müsbet Hacı Mehmed Efendi 54

Deyn-i müsbet el-Hâc Mustafa Ağa’ya 10

Deyn-i müsbet el-Hâc Mustafa 5

Deyn-i müsbet diğer Hacı Mutafa Ağa’ya 20

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Dellâliye-i eşyâ ve hayvânât 332

Kaydiyye-i defterü’l-merkûm 30

Varaka-bahâ 20

Ücret-i hayvânât-ı me’mûrîn 145

Yekûnü’l-ihrâcât: 2311 guruş

Sahhu’l-bâkî: 15936 guruş 00398 Resm-i kısmet (yalnız üçyüz doksansekiz guruşdur)

15538 Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese (yalnız on beş bin beşyüz otuz sekiz guruşdur)

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 914 (Yalnız dokuzyüz on dört guruştur)

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 914 (Yalnız dokuz yüz on dört guruştur)

Hisseti’l-bintü’l-mezbûre 914 (Yalnız dokuz yüz on dört guruştur)

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 914 (Yalnız dokuz yüz on dört guruştur)

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 914 (Yalnız dokuz yüz on dört guruştur)

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 914 (Yalnız dokuz yüz on dört guruştur)

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 914 (Yalnız dokuz yüz on dört guruştur)

Hissetü’l-ibnü’l-merkûme 1828 (Yalnız bin sekiz yüz yirmi sekiz guruştur)

Page 30: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

18

Hissetü’l-ibnü’l-merkûme 1828 (Yalnız bin sekiz yüz yirmi sekiz guruştur)

Hissetü’l-ibnü’l-merkûme 1828 (Yalnız bin sekiz yüz yirmi sekiz guruştur)

Hissetü’l-ibnü’l-merkûme 1828 (Yalnız bin sekiz yüz yirmi sekiz guruştur)

Hissetü’l-ibnü’l-merkûme 1828 (Yalnız bin sekiz yüz yirmi sekiz guruştur)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî on beş bin beş yüz otuz sekiz guruşdan verese-i

mezbûrdan beyân-ı mezbûrât ile ibnûn-ı mezbûrdan ber-mûceb-i defter-i kassâm hisse-i

ırsiyyesini her biri bi’l-verâse ahz ve istifâyı hak idüb ibn-i gâ’ib-i mezbûr Hasan’ın bin

sekiz yüz yirmi sekiz guruşu karındaşı vekîli mezbûr Ali zimmetinde olduğu işbu mahalle

şerh olundu.

Belge no:17

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Gökçe mahallesinde sakine iken bundan akdem vefat

iden Ümmühânî Hatun ibnete Süleyman bin Abdullah’ın verâseti zevc-i metrûku Mehmed

Ağa ibn-i Ahmed ile sadriyye sağîre kızı Sa‘îde vâlidesi Emine Hatun ibnete el-Hâc Hüseyin

li-ebeveyn er karındaşı Züleyha ve Abdullah’a inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘il-‘âlî zâhir ve

nümâyân oldukdan sonra sağîre-i mezbûrenin babası velîsi olub mahmûdü’l-hâl (?) idüğü

ihbâr olunan Mehmed Ağa ve sâ’ir verese-i kibâr-ı mezbûrdan taleb ve ma‘rifetleri ve

ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffiye-i

mezbûredir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-‘işrîn min Saferi’l-hayr sene semâne

ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

İşleme çarşab 1 100

Def‘a çarşab 1 50

Sofra peşkiri 1 20

Yaşmak 1 3

İşleme yaka peşkiri 5 25

İşleme uçkur 10 50

İşleme yağlık 6 30

Müsta‘mel altıparmak anteri 1 80

Kısa altıparmak anteri 1 20

Nîm çuka cübbe 1 20

Page 31: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

19

Merinos şalvar 1 20

Uçkur, canfes salta 1, 1 50

Müsta‘mel çevre 1 5

İşleme havlu 3 30

Evânî nühâsiyye 1 kıyye 25

Tahta sandık 1 15

Kavuk örtüsü 1 10

Zevc-i merkûm zimmetinde mehr-i mü’eccel hakkı olub hesâbına mahsûb olunan

125

Zevc-i merkûm zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 150

Çözme çarşab 1 20

Yorgan, çarşab, yasdık, döşek 1, 2, 1, 1 50

Füruht olunan iki re’s inek semeni 340

Medîne-i mezbûre hâricinde vâki‘ Encek (?) nâm mahallde kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât kürûmî mülk bir evlek mikdârı bağın ber-vech-i tahmîn kıymeti.

500

Yekûnü’l-ihrâcât: 1738 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI VE VASİYETLERİ GURUŞ

Techîz ve tekfîn ve ıskât-ı salât keffârât-ı savm ve yemîn rindavât-ı sâ’ire berâ-yı vasiyyet-i müsbete

250

Su hayrâtına berâ-yı vasiyet-i müsbete 90

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Dellâliyye-i eşya

Kaydiyye-i defterü’l-merkûm 3

Varaka-bahâ 2

Yekûnü’l-ihrâcât: 355 guruş (Yalnız üçyüz elli beş guruşdur)

Sahhu’l-bâkî: 1383 guruş 0034 Bir mikdâr resm-i kısmet (yalnız otuz dört guruşdur) 1349 Sahhu’l-bâkî (yalnız bin üç yüz kırk dokuz guruşdur)

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcü’l-merkûm 337 (10 para)

Page 32: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

20

Yalnız üçyüz otuz yedi guruş, on paradır.

Hisse-i ümmü’l-mezbûre 224 (33 para) Yalnız iki yüz yirmi dört guruş, otuz üç

paradır. Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre

674 (20 para) Yalnız altı yüz yetmiş dört guruş, yirmi

paradır. Hissetü’l-uhti li-ebeveyni’l-mezbûre 37 (19 para)

Yalnız otuz yedi guruş, on dokuz paradır. Hissetü’l-uhti li-ebeveyn-i ibni’l-merkûm 74 (38 para)

Yalnız yetmiş dört guruş, otuz sekiz paradır.

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî bin üç yüz kırk dokuz guruşdan verese-i mezbûrdan

zevc-i merkûm kendi hissesiyle ma‘an sağîre-i mezbûrûnun hisse-i ırsiyyesini bi’l-velâye

ahz u kabz idüb ve mezbûrûn Emine ve Züleyha ve Abdullah’dan her biri hisse-i ırsiyyesini

ahz ve istifâyı hak itdikleri işbu mahalle şerh olundu.

6. VARAK

Belge no:18

Fi’l-asl Kütahya ahâlîsinden olub medîne-i Karahisâr-ı Sâhib sancağı dâhilinde kâ’in

Karabağı aşîreti müdürlüğünde isdihdâm iken bundan akdem mecrûhen fevt olan Hacı

Ahmed Ağa ibn-i Abdullah’ın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Şerîfe Hatun ibnetehü

Ahmed ile sulbiye sağîre kızı Sa‘îde’ye inhisârı bi’l-ihbâr ‘inde’ş-şer‘i’l-‘âlî zâhir ve

nümâyân olduktan sonra sağire-i mezbûrenin tesviyye-i umûruna kıbel-i şer‘den vasî nasb u

ta‘yîn olunan vâlidesi zevce-i mezbûre Şerîfe Hatun taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le

tahrîr ve taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûr defteridir ki ber-vech-i âtî zikr olunur.

Fi’l-yevmi’l-‘ışrîn min şehr-i Saferi’l-hayr sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf .

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Eczalı tüfenk 2 400

Sarı takım tabanca tek 1 50

Kılınç 1 40

Kara takım bıçak 1 5

Palaska 1 10

Köhne kürk 1 50

Beyaz çar 1 5

Nühas fenar 1 10

Çuka başlık 1 10

Palaska 1 10

Page 33: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

21

Basma saat 1 300

Gözlük 2 5

Akça kisesi 2 1

El yemeni 2 2

Çuka sakav 1 50

Pirinç duble 1 30

Taş çubuk takım 1 3

Enfiye tabakası 1 2

Duhan kesesi 4 10

Beyaz bantol 1 3

Gömlek 1 10

Heybe 2 20

İç donu havlu bohça 1 5

Tesbih ve tarak 2 4

Çakı bıçağı 2 2

Köhne yazma 2 2

Köhne maşlah 1 40

Hırka 1 5

Köhne sakav 1 10

Pantol 1 5

Entari 2 5

Gömlek 1 1

Puşi fes 1 10

Bohça 1 10

Labçin ma‘a kundura 1 10

Sim kebir? 1 3

Esb ma‘a takım 1 400

Altun 1 33

Torgun iğdiç 1 150

Pantol sakav 1 100

Köhne şali setri, pantol 1, 1 15

Çuka kablı kafa kürk 1 250

Köhne aba setri 1 100

Basma yorgan, yasdık 1, 2 30

Page 34: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

22

Basma minder, yasdık 3, 1 40

Nûhas kapaklı kuşhane 1 20

Yetmiş senesi Kânûn-i Sânî’nin yirmi ikinci gününde yetmiş yedi senesi

Ağustosunun on beşinci gününe kadar bâ-pusula sandık eşilmiş: 2047 guruş

Yekûnu’l-ihrâcât: 4254 guruş (Yalnız dört bin iki yüz elli dört guruşdur)

Minha’l-ihrâcât: MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI İLE TEREKE KAYDI VE

TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR GURUŞ

Techiz ve tekfin 112,5

Kaydiyye-i defter 6,5

Resm-i kısmet 103,5

Varaka-bahâ 2

Yekûnu’l-ihrâcât: 224,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 4029,5 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre

503,5( 22 akçe) Yalnız beş yüz üç buçuk guruş 22 paradır

Hisse-i bintü’s-sağîre-i mezbûre 3525(38 akçe) Yalnız üç bin beş yüz yirmi beş guruş 38 paradır.

Belge no: 19

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Mollabahşı mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Fatıma Hatun ibnetehü Mehmed’in verâseti sulbiye kebîre kızı Ayşe Hatun ile

sulbî kebîr oğulları el-Hâc Hüseyin ve ‘Asâkir-i Hassa-i Şâhâne’den olmağla diyâr-ı âherde

bulunan Ali Efendi’ye inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘il-enver zâhir ve nümâyân oldukdan

gâ’ib-i mezbûrun hisse-i ırsiyyesini ahz u kabz ve kendi zuhûruna hıfz kıbel-i şer‘den vasî

nasb u ta‘yîn olunan er karındaşı merkûm el-Hâc Hüseyin taleb ve ma‘rifetleriyle ve

ma‘rifet-i şer‘le tahrîr olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur.

Fi’l-yevmi’l-‘aşara min şehr-i Rebî‘u’l-evvel sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

Page 35: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

23

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Döşek, yasdık 1, 1 100

Yorgan 1 100

Köhne kilim 1 25

Kıvrak gömlek 2 30

Çit alt çarşab 2 100

Def‘a çarşab 1 20

Şitar entari 1 50

Şal ma‘a çember 2 10

Çuka salta 1 10

Def‘a şitârî entari 1 70

Hamam takımı 1 20

Yekûnu’t-tereke: 5385 guruş (Yalnız beş bin üç yüz seksen beş guruşdur)

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI İLE TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE

HARÇLAR

GURUŞ

Techiz ve tekfin 300

Deyn-i müsbet Hark-ı Kebîr mütevellisi Hacı İbrahim Ağa’ya bâ-şehâdet Keçeci Mehmed ibn-i Halil ve Mehmed Efendi ibn-i Ebubekir

200

Kaydiyye-i defter-i merkûm, varaka-bahâ 10

Dellâliyye 20

Yekûnu’l-ihrâcât: 528 guruş (Yalnız beş yüz yirmi sekiz guruşdur)

Sahhu’l-bâkî: 4857 guruş 0121 Bir mikdar resm-i kısmet (yalnız yüz yirmi bir guruştur)

4736

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i bint-i mezbûre 947(8 para) Yalnız dokuz yüz kırk yedi guruş sekiz paradır.

Hisse-i ibn-i merkûm

1894(16 para) Yalnız bin sekiz yüz doksan dört guruş on altı

paradır. Hisse-i ibn-i gâ’ibü’l-mezbûr 1894 (16 para)

Yalnız bin sekiz yüz doksan dört guruş on altı paradır

Page 36: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

24

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı merkûm dört bin yedi yüz otuz altı

guruşdan verese-i mezbûrûndan bint-i mezbûre Emiş Hatun’a hisse-i ırsiyyesini ahz ve

istifâyı hak idüb ibn-i mezbûr el-Hâc Hüseyin kendi hissesiyle ma‘an gâ’ib-i mezbûr Ali

Efendi’nin hisse-i ırsiyyesini bi’l-vesâyâ ahz u kabz eylediği işbu mahalle şerh olundu.

Belge no: 20

Medine-i Karahisâr-ı Sâhib’de Çavuşbaşı mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Merkebci Kazaklı oğlu Hüseyin ibn-i İbrahim’in verâseti zevce-i menkûha-i

metrûkesi Hadice Hatun ibnete Hasan ile sulbiye sağîre kızları Emine ve Şerîfe ve sulbî sağîr

oğlu İbrahim ve sulbî kebîr oğlu Ahmed’e inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve

nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûn Emine ve Şerife ve İbrahim’in tesviyye-i

umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri zevce-i mezbûre Hadice Hatun

taleb ve ma‘rifet ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i

müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘aşara min

Saferi’l-hayr sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye 5 100

Müsta‘mel yorgan, döşek, yasdık 1, 1, 1 40

Erkek merkeb re’s 5 1500

Köhne çuval 4 30

Hırdavat-ı menzil - 50

Sağîr Bekir zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 138

Mahalle-i mezbûrede ki vâki‘ bir bâb nısf-ı mülk-i menzil ber-vech-i tahmîn kıymeti: 300

guruş

Yekûn: 2171 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI İLE TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre

125

Dellâliye-i eşya ve sâire

30

Page 37: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

25

Kaydiye-i defter-i merkûm

3

Varaka-bahâ

2

Yekûnu’l-ihrâcât: 160 guruş

Sahhu’l-bâki: 2080 guruş 0050 (ber-mikdâr-ı resm-i kısmet) 1960 Sahhu’l-bâkî

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevce-i mezbûre 245 (40 akçe)

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 285.5 (40 akçe)

Hissetü’l-ibnetü’l-mezbûre 285.5(40akçe)

Hissetü’l-ibnü’l-mezbûre 571 (80 akçe)

Hissetü’l-ibnü’l-mezbûre 571 ( 80 akçe)

7. VARAK

Belge no: 21

Fi’l-asl medîne-i Kütahya’da Dolap Beğ mahallesi ahâlîsinden olub Karahisâr-ı

Sâhib sancağı dâhilinde kâ’in Karabağ aşîreti müdürlüğünde istihdâm iken bundan akdem

bilâ-sun‘u’l-gayr (?) mecrûhan fevt olan el-Hâc Ahmed Ağa İbn-i Abdullah’ın verâseti

zevce-i menkûha-i metrûkesi Şerife Hatun ibnete Ahmed ile sulbiye sağîre kızı Sa‘îde’ye

inhisârı bi’l-ihbâr ‘inde’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîre-i mezbûrenin

tesfiyye-i umûruna kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlidesi zevce-i mezbûre Şerîfe

Hatun taleb ve ma‘rifetiyle tahrîr ve taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-

vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-‘işrîn min Saferi’l-hayr sene semâne ve seb‘în ve

mi‘eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Eczalı tüfenk 2 400

Sarı takım tüfenk tek 1 50

Kılınç 1 40

Kara takım bıçak 1 5

Page 38: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

26

Palaska 1 10

Köhne kürk 1 50

Beyaz çar 1 5

Nühasit fenar 1 10

Çuka başlık 1 10

Def‘a palaska 1 30

Basma saat 1 300

Gözlük 2 5

Akçe kesesi 2 1

El yemenisi 2 2

Çuka sofra 1 50

Pirinç divit 1 30

Taş çubuk takımı 1 3

Enfiye tabakası 1 2

Duhan kesesi 2 10

Beyaz pantol 1 3

Gömlek 1 10

Ceked 2 30

İç donu, havlu 1, 1 5

Doru iğdiç 1 re’s 400

Entari 2 5

Tesbih, tarak 1, 1 4

Çakı bıçağı 2 2

Köhne yazma 2 2

Köhne maşlah 1 40

Hırka 1 5

Köhne sakav 1 100

Pantol 1 5

Def‘a gömlek 1 1

Puşi, tas 1, 1 10

Bohça 1 1

Beyaz -----, Sim Zincir---- 1, 1 3

Esb ma‘a takım 1 400

Page 39: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

27

Altın 1 33

Torgun barkir 1 150

Def‘a pantol, sakav 1 100

Köhne şal setri, pantol 1, 1 15

Köhne çuka kublı ---- kürk 1 250

Köhne aba setri 1 10

Bez? yorgan 1

Yastık 2 30

Bez minder, yastık 2, 1 40

Nûhas kapaklı kuşine 1 20

Yetmiş yedi senesi Mart ibtidâsından sene-i merkûme Ağustosunun on beşinci

gününe kadar beş buçuk mâ halak (?) istihkâkı olan ma‘âşı olub emvâl sanduğından kabz

olunan: 1651 guruş

Yekûn: 3257 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI İLE TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 112.5

Dellâliyye-i eşya---- 10

Kaydiyye-i defter-i merkûm 7.5 Varaka-bahâ 2

Resm-i kısmet 103

Yekûnü’l-ihrâcât: 235 guruş

Sahhu’l-bâkî: 4022 guruş

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre 502,5(10para)

Hisse-i bintü’s-sağîre-i mezbûre 3519(10 para)

Page 40: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

28

Belge no. 22

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib sancağı dâhilinde kâ’in Çöleâbâd kazası civarında Ebirli

(?) Yaylası nâm mahallde mecrûhan fevt olan Karaçaylı aşiret(in)den Gök Habîb oğulları

Hasan Gök Veli ibn-i Habîb bin Abdullah’ın zâhirde vâris-i ma‘rûf ve ma‘rûfeleri olmayub

kâffe-i terekelerini cânib-i beytü’l-mâle ‘â’id ve râci‘ olmakla livâ-i merkûmda bu makûle

fevt olanların terekelerini cânib-i beytü’l-mâl içün kabza taraf-ı saltanat-ı seniyyeden

me’mûr buyurulan hâlâ livâ-i merkûm kâ’im-makâmı izzetlü Mehmed ‘Âkil Beyefendi

hazretleri tarafından mürsel vekîli Asâkir-i zabtiyye neferâtından Osman Ağa ibn-i Ömer

ma‘rifetiyle Çöleâbâd müdîri Salih Ağa tarafından bâ-mazbata vürûd iden mebâliğ defteridir

ki ber-vech-i âtî zikr olunur fî gurre min şehr-i Rebî‘u’l-evvel / âhir sene semâne ve seb‘în

ve mi’eteyn ve elf.

Memdûhiyye altunu 14 adet (fî 20) 280 guruş

Luca (?) altunu 2 adet (fî 43 guruş, 10 para) 86,5 guruş

Yekûnü’t-tereke: 366,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Kaydiye-i defterü’l-merkûm 1,5

Varaka-bahâ 2

Resm-i emniyye 18

Yekûnu’l-ihrâcât: 21,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 345

008,5 Resm-i kısmet

336,5 Sahhu’l-bâkî

İşbu sahhu’l-bâkî meblağ-ı merkûm üç yüz otuz altı buçuk guruş ile derûn-ı

ihrâcâtda gösterilen resm-i emniyye on sekiz guruş ki cem‘an üç yüz elli dört buçuk guruş

müvekkil-i mîr-i mûmâ ileyhe bi’l-emâne ba‘de’l-kabz livâ-i merkûmun vâridât-ı sâ’iresiyle

ma‘an cânib-i hazine-i celîle-i mâliyeye irsâl itmekde bulunduğu işbu mahalle şerh olundu.

Belge no: 23

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Sarık (?) karyesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Çakıroğlu İsmail bin Ali bin Mustafa’nın verâseti li-ebeveyn kız karındaşı Fatma

Page 41: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

29

Hatun ve li-eb kız karındaşı Emine Hatun ve li-eb er karındaşları Mustafa ve Halil ve Hacı

Hasan’a inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra vârisûn-ı mezbûrûn

taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i

müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ‘aşara min şehr-i

Rebî‘u’l-âhire sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ GURUŞ

Karye-i mezbûrede kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzilin müfrez hissesi

400

Karye-i mezbûrede vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât eşcâr-ı müsmirre ve gayr-ı müsmirreli bir dönüm mikdârı bir kıt‘a mülk-i bağçadan müfrez hissesi.

210

ADED GURUŞ Ceviz eşcârı 1 35 Söğüt eşcârı 3 20 Evânî nühâsiyye 3 100

Yekûn: 805 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Resm-i emniyye 20

Dellâliyye 17

Kaydiyye-i defter-i varaka 3

Yekûnu’l-ihrâcât: 40 guruş

Sahhu’l-bâkî: 765 guruş

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissei’l-uht-i li-ebeveyni’l-mezbûre 382.5

Hissei’l-uht-i li-ebeveyni’l-mezbûre 127.5

Hissei’l-ahi li-ebi’l-mezbûr 85

Hissei’l-ahi li-ebi’l-mezbûr 85

Hissei’l-ahi li-ebi’l-mezbûr 85

Page 42: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

30

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı merkûm yedi yüz altmış beş guruşdan

verese-i mezbûrûndan her biri ber-mûceb-i bâlâ hisse-i ırsiyyelerini ahz u kabz eyledikleri

işbu mahalle şerh olundu.

Belge no: 24

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ İsce karyesi(nde) sâkin iken bundan akdem vefât

iden Gökmen oğlu Veliyyüddîn ibn-i Ahmed’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi ‘Âtike

Hatun ibnete Sâlih ile sulbiyye-i kebîre kızları Fatıma ve Neslihan ve Şerîfe ve diğer Fatıma

ve Râbi‘a ve sulbî kebîr oğulları Mehmed ve Osman ve sulbî sağîr oğulları Abdurrahman ve

Ömer’e inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîrân-ı mezbûrânın

tesviyye-i umûruna kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan karındaşları merkûm Mehmed

ve sâ’ir verese-i mezbûrdan taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede

ve bey’ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-

yevmi’t-tâsi‘ ve’l-‘ışrîn min şehr-i Rebî‘u’l-âhir sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiyye 2 kıyye 50

Def‘a evân-i nühâsiyye 2.5 kıyye 62.5

Def‘a evânî nühâsiyye 2 kıyye 50

Köhne kilim 1 40

Köhne çuval 2 60

Haşhaş 50 ölçek 600

Hınta 35 keyl 2100

Şa‘îr 16 keyl 40

Saman 30 araba 300

Kara sığır öküzü çift 1 1100

Erkek merkeb 2 re’s 600

Araba ma‘a takım 1 200

Ot 2 araba 30

Hırdavât-ı menzil - 100

Karye-i mezbûrda vâki‘ bir bâb mülk-i menzil - 1200

Yekûn: 6882 guruş

Minha’l-ihrâcât:

Page 43: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

31

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 200

Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre 20

Deyn-i müsbet Hacı Emin Ağa’ya tahlîf şod 40

Deyn-i müsbet Hacı Ali Ağa tahlîf şod 30

Deyn-i müsbet Zeybekoğlu Osman’a tahlîf şod 15

Deyn-i müsbet Fatıma Hatun’dan tahlîf şod 75

Deyn-i müsbet--- tahlîf şod 100

Deyn-i müsbet Köçek Haci Artin zimmetine tahlîf şod 300

Deyn-i müsbet Kocagöz Serkiz’e tahlîf şod 40

Deyn-i müsbet Musa tahlîf şod 30

Ucûrât-ı hayvânât-ı me’mûrîn 50

Dellâliyye 130

Kaydiyye-i varaka-bahâ 10

Yekûnu’l-ihrâcât: 1075 guruş

Sahhu’l-bâkî: 5807 145 Resm-i kısmet 5662 Sahhu’l-bâkî

8. VARAK

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 707 (8 para)

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 381(4para)

Hissetü’l-ibnetü’l-mezbûre 381(4 para)

Hissetü’l-ibnetü’l-mezbûre 381 (4 para)

Hissesü’l-ibnetü’l-mezbûre 381( 4 para)

Hissetü’l-ibnetü’l-mezbûre 381 (4 para)

Hissetü’l-ibnü’l-mezbûr 762 (8 para)

Hissetü’l-ibnü’l-mezbûr 762 (8 para)

Hissetü’l-ibnü’l-mezbûr 762 (8 para)

Hissetü’l-ibnü’l-mezbûr 762 (8 para)

Page 44: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

32

Belge no: 25

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib ‘Asâkir-i Redîf Hâssa-i hazret-i şâhâne piyâde beşinci

alayının birinci yüzbaşısı olub tarih-i defterden yedi sene mukaddem vefât iden Salih Ağa

ibn-i Abdullah’ın zâhirde vâris-i ma‘rûf ve ma‘rûfesi olmayıb müteveffâ-yı mezbûrun kendi

malı olub hayatında ordu-yı mezkûra gider iken Medîne-i mezbûre ahâlîsinden Yemenici

Kara Ebubekir nâm kimesneye bırakmış olduğu eşyâsını bâ-irâde-i seniyye debo-yı

‘askeriyye-i teslîmine me’mûr olan süvâr-i asâkir-i hassa-i şâhâneden redîf mîralaylardan

izzetlü Mustafa Bey ma‘rifetiyle bi’l-müzâyede bey‘-i mukayyed olunduğu kıbel-i şer‘ haber

virilen tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis ve’l-

‘işrîn min Cemâziye’l-evveli li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Şûrba tası 1 19

Kuşhane ma‘a kapak 1 81

Sağîr güğüm 1 75.5

Tencere 1 27

Bakraç, sağîr tepsisi 1, 1 34,5 ( 10 para)

Def‘a tepsi 1 74

Fiske şamdan, mikras, tepsi 2, 1, 1 22.5

Ayine 1 15

Temür mangal 1 17

Sahan lengeri, kapak 2, 1 85

Kahve tepsisi, fincan, kahve billuru 1, 4, 4 10

Zarf, yorgan, yasdık 4, 1, 1 80

Şilte 1 80

Yorgan 2 55

Köhne şilte, sandık 1 17.5

--- memlü döşek, yasdık 1 80

Balta ve Hırdavat - 12

Def‘a yasdık, döşek 2 15

Def‘a kuşhane ma‘a kapak 1 120

Yekûnü’t-tereke: 8102 guruş, 10 para

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE GURUŞ

Page 45: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

33

DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR Dellâliyye:17,5 guruş, 10 para 08,5 guruş, 5 para Beytü’l-mâle ‘â’id 08,5 guruş, 5 para Mahkemeye ‘â’id

17,5 guruş, 10 para

Kaydiyye-i defter: 2 guruş 1 guruş Beytü’l-mâle ‘â’id 1 guruş Mahkemeeye ‘â’id

2

Varaka (2 sahife): 4 guruş 4 Resm-i beytü’l-mâl 39

Yekûnu’l-ihrâcât: 62 guruş, 10 para

Sahhu’l-bâkî: 748,5 018,5 Resm-i defter

730 Sahhu’l-bâkî

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı merkûm yedi yüz otuz guruş ile derûn-ı

ihracâtda gösterilen nısf-ı dellâliyye sekiz buçuk guruşluk beş para ve nısf-ı kaydiyye bir

guruş ve resm-i beytü’l-mâl otuz dokuz guruşdur ki min haysü’l-mecmû‘ yedi yüz yetmiş

sekiz buçuk guruş beş parayı mîr-i mûmâ-ileyh cânib-i debbağ içün bi’l-emâne ahz ve kabz

edildiği işbu mahalle şerh olundu.

Belge no: 26

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Tâc Ahmed mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Tüfengci Avadis oğlu Agop veled-i Mıgırdıç’ın verâseti zevce-i menkûha-i

metrûkesi Marim bint-i Kigork ile li-ebeveyn kız karındaşı Hrusima ve li-ebeveyn er

karındaşı Bağdasar’a inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra vârisûn-ı

mezbûrûn taleb ma‘rifetleriyle tahrîr u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki

ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’r-râbi‘ ve’l-‘ışrîn min şehr-i Rebî‘u’l-âhir sene semâne

seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Köhne döşek 1 40

Müsta’mel Yorgan 1 40

Müsta‘mel kıl palas 1 15

Müsta‘mel zili 1 30

Köhne kilim 1 10

Müsta‘mel kilim - 30

Halı seccâde 1 70

Page 46: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

34

Ot memlü oda döşesi 1 130

Köhne kebir heğbe 1 30

Müsta‘mel çizme çift 1 10

Müsta‘mel çuka şalvar, mintan 1, 1 130

Türk kürkü 1 60

Türkî heğbe 1 15

Yün memlü yasdık 2 30

Yün memlü minder 2 40

Kaloş çift 1 60

Pabuç çift 2 40

İğne deste 3 45

Lüle 60 30

Çubuk 2 15

Nühâs leğen ma‘a ibrik 1 100

Şamdan 1 10

Kürek temürü 2 10

Kahve takımı 1 30

Evânî nühâsiye Fi 25 22 kıyye 550

Nühâs mangal 1 40

Nühâs fenar 1 15

Nühâs güğüm 1 15

Sandalye 1 20

Temür örs 1 450

Temür mengene 1 250

Müsta‘mel kürk 1 150

Tüfenkçi âlâtı 1 150

Tüfenk temürü 1 15

Müsta‘mel çuka cübbe 1 40

Hatab araba 2 40

Lira altunu 1 130

--- akçesi - 360

Hırdavat-ı menzil - 150

Page 47: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

35

Tüfenkçi esnafında alacak hakk olub kabz olunan 450

MÜTEVEFFÂNIN GAYR-I MENKÛLLERİ GURUŞ Medine-i mezbûre hâricinde Katran Çukuru nâm mahalde ---- zâhir iki dönüm mikdârı ----

1000

Mahalle-i mezbûrede vâki‘ bir bâb mülk-i menzilin nısf hissesi

6000

Mahalle-i mezbûre çarşusında tüfenkçiler içinde vâki‘ bir bâb dükkânın ebniyesi

200

Yekûn: 11085 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Deyn-i Hâcî Agob bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 3510

Deyn-i Altonoğlu Kigork’a bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 615

Deyn-i Hâcî Agob bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 615

Deyn-i Tokatlıoğlu İstefan bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 1490

Kaydiyye-i defter-i merkûm 20

Yekûnü’l-ihrâcât: 6545 guruş

Sahhu’l-bâkî: 5440 0136 Resm-i kısmet-i sahhu’l-bâkî

5304 MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevce-i mezbûre 1326

Hissetü’l-uht-i lehümâ 1326

Hissetü’l-ahi-i lehümâ 2652

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî beş bin üç yüz dört guruşdan verese-i mezbûrân her

biri mûcib-i bâlâ hisse-i ırsiyyelerini bi’l-verâse ahz u kabz ve istîfâ-yı hakk idüb iş bu

mahalle şerh olundu.

9. VARAK

Belge no: 27

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Burmalı mahallesinde sâkin iken bundan akdem vefât

iden İbrahim bin Mustafa’nın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Ayşe Hatun ibn-i İsmail

ile sulbiye kebîre kızları Ayşe ve Atike ve Şerîfe hatunlara inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir

Page 48: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

36

ve nümâyân olduktan sonra verese-i mezbûrât taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘ ile tahrîr

ve takdîm ve taksîm olunan tereke-i müteveffiye-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân

olunur. Hurrire fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min Cemâziye’l-evveli sene semâne ve seb‘în

ve mi’eteyn ve elf .

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Köhne döşek 1 25

Müsta‘mel yorgan 1 25

Müsta‘mel kilim 1 40

Köhne yasdık 1 5

Köhne aba 2 8

Nühas kazgan 1 fi 25, 1 kıyye 140

Hınta keyl 3 25

Şa‘îr çeki 4 12

Hatab araba 1 20

Saman araba 1 15

Bir mikdar kömür - 10

Köhne kıl palas 1 20

Dişi merkeb 1 150

Erkek merkeb 1 100

Hırdavat-ı menzil - 20

MÜTEVEFFÂNIN GAYR-İ MENKÛLÜ GURUŞ

Mahalle-i mezbûrede vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzilin ber-vech-i tahmîn kıymeti

385

Yekûnu’t-tereke: 1000 guruş (yalnız bin guruşdur)

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE

HARÇLAR

GURUŞ

Tevchîz ve tekfîn 98

Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 50

Deyn-i zevce-i mezbûre Ayşe Hatuna bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 100

Deyn-i müsbetmezbûre Şerife Hatun bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 50

Page 49: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

37

Resm-i kısmet 17,5

Kaydiyye 1,5

Varaka-i sahîha 2

Yekûnü’l-ihrâcât: 319 guruş (yalnız üç yüz on dokuz guruşdur)

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 85

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 198-5

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 198-5

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 198.5

Belge no: 29

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Dâî Receb mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Şerife Hatun ibnete İbrahim’in ---- zevc-i metrûkü Âlîşân ile vâlidesi Havva

Hatun ve sadriye sağire kızları Râbi‘a ve Şerife ve sadrî kebîre kızı Kâmile’ye inhisârı

lede’ş-şeri‘l-enver zâhir ve nümâyân olduktan sonra sağîretân-ı mezbûretânın babaları

velîleri olub mahmûdü’l-hâl idüği ihbâr olunan Âlîşân ve mezbûretân Kâmile ve Havva

hatunlar taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘ ile tahrîr ve bi’l-müzâyede beyne’l-verese

tevzî‘ ve taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-

yevmi’l-‘ışrin min gurre-i Cemaziye’l-evvel sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Cedid kadife heğbe 1 150

Cedid çuka entari 1 125

Cedid çuka salta 1 100

Çember 4 10

Maşlah 1 5

Tahta sandık 1 20

Nühas legen ma‘a ibrik 1 30

Evânî nühasiyye 4.5 125

Köhne palas 1 15

Köhne kilim 1 20

Döşek, yorgan, yasdık 1 1 100

Page 50: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

38

Köhne seccade 1 25

Kilim 1 50

Yasdık ve minder 1 20

10. VARAK

Sevâyî entari 1 100

Sevâyî şalvar 1 40

Şal şalvar 1 20

Müsta‘mel gömlek 2 20

Hırdavat-ı menzil - 20

Biraderi Halil zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan - 600

Zevci Âlîşân zimmetinde mehri - 125 Muttalib toprağında kürûmî mülk bir dönüm mikdarı bir kıt‘a bağ lede’l-müzâyede beyne’l-verese ibkâsına

1200

Yekûnü’t-tereke: 2940 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 456 Dellâliyye ve eşyâ-i sâ’ire 45 Kaydiyye-i defter 5 Varaka-bahâ 2

Yekûnu’l-ihrâcât: 508 guruş

Sahhu’l-bâkî: 2432 guruş 0072 guruş Resm-i kısmet

2460 guruş Sahhu’l-bâkî

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-merkûm 593 (13 para)

Hisse-i ümmü’l-mezbûr 393 (10 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre 458,5 ( 10 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre 458,5 ( 10 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre 458,5 ( 10 para)

Page 51: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

39

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr iki bin üç yüz altmış guruşdan

verese-i mezbûrûndan vâlidesi Havva Hatun ile zevc-i mezbûr Âlîşân her biri bâlâda

muharrer bi’l-verâse-i hisse-i ırsiyyelerini ahz u kabz ve istifâ-yı hakk idüb ve sağîrân-ı

mezbûrân Şerîfe ve Râbi‘a’nın hisse-i ırsiyyeleri vasî-i mezbûr babaları zimmetinde olduğu

işbu mahalle şerh virildi.

Belge no:30

Ba‘de’d-defter zevc-i merkûm Âlîşân dahi vefât idüb verâseti sağîre kızları

mezbûretân Râbi‘a ve Şerife ve sulbiye kebîre kızı Kâmile ve li-ebeveyn kız karındaşı Fatma

Hatun’a inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîretân-ı

mezbûretân Râbi‘a ve Şerife’nin tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den mansûbe vasîsi li-

ebeveyn kız karındaşı Kâmile verese-i mezbûre Fatma Hatun taleb ve ma‘rifetleri ve

ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyde ve beyne’l-verese tevzî‘ u taksîm olunan tereke-i

müteveffiye-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Hurrire fi’l-yevmi’l-hâmis

ve’l-‘ışrîn Cemâziye’l-evvel sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Zevcesi Şerife Hatun’dan bâ-kassâm-ı şer‘iyye hisse-i ırsiyyesi olan

- 590

Aslan oğlu Mehmed zimmetinde alacak olub kabz olunan - 1800 Debbâğhâne hissesi lede’l-müzâyede âhere bey‘ olunan - 1850 Debbâğhânede olan meşîn Fi 8, 145 kıyye 1160 Debbâğ Hatib Ali Ağa zimmetinde olub kabz olunan - 400 Kancık camus 2 re’s 1800 Erkek Merkeb 1 500 Evân-i nühâsiye 15 kıyye 525 Saman araba 10 250 Hızar tahtası 22 100 Köhne yağmurluk ve şalvar 1 140 Tüfenk ve tabanca 1, 1 115 Def‘a evân-i nühâsiye 10 kıyye 255 En‘âm-ı şerîf 1 10 Kahve takımı - 20 Kilim 1 120 Köhne yorgan, döşek ve yasdık 1, 1, 1 60 Hınta 5 keyl 250 Haşhaş 2 çeki 25 Bulgur 3 çeki 60 Köhne çuval 1 4 Nakden akçesi - 807 Halı Depesi’nde vâki‘ bir kıt‘a bağ-ı kürûm lede’l- - 800

Page 52: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

40

müzâyede ahere bey‘ olunan Hırdavât-ı menzil 50 Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil kıymeti kendülerine ibkâ

8000

Yekûnü’t-tereke: 19737 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN

VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn

422

Deyn-i müsbet el-Hâc Ali Efendi’ye bâ-şehâdet-i Molla Hüseyin bin Hüseyin ve Abdurrahman bin Hüseyin

4579 0179 fedâ-i li’l-yemîn 4400

Deyn-i müsbet Şeyh Mehmed Efendi’ye bâ-şehâdet-i Halil İbrahim bin İbrahim ve Karaoğlu Mehmed bin Ahmed ve bâ-tahlîf

120

Dellâliyye ve eşyâ-i sâire

370

Kaydiyye ve varaka-bahâ

30

Yekûnül-ihrâcât: 5342 guruş

Sahhu’l-bâkî: 14395 00370 Resm-i kısmet minhâ 14025 Sahhu’l-bâkî

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i uht-i ileyh Fatma Hatun 4675

Hisse-i bintü’l-mezbûre 3116

Hisse-i bintü’l-mezbûre 3116

Hisse-i bintü’l-mezbûre 3116

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûrun on dört bin yirmi beş guruşdan

verese-i mezbûre Fatma Hatun bâlâda muharrer hisse-i ırsiyyesini ahz u kabz ve istîfâ-yı

hakk idüb verese-i mezbûre Kâmile Hatun kendi hissesiyle ma‘an sağîretân-ı mezbûretânın

hisse-i ırsiyyelerini vasîleri kız karındaşları Kâmile zimmetinde olduğu işbu mahalle şerh

virildi.

Page 53: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

41

Belge no: 31

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Hacı Eyyüp mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Dehmenoğlu Hasan bin Ahmed’in ve ibn-i Adullah’ın verâseti zevce-i menkûhası

Hanife Hatun ile vâlidesi Fatma bint-i Ahmed ve sulbiye sağîre kızı Atike ve sulbî sağîr

oğulları Osman ve Ali ve sulbî kebîr oğlu Halil Ağa’ya münhasıra olduğu bi’l-ihbâr lede-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûnun tesviyye-i umûrlarına

kıbel-i şer‘den vasî-i mansûbeleri min kable’l-ebb ceddeleri mezbûre Fatma Hatun taleb ve

ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i

müteveffiye-i merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’t-tâsi‘ aşara min Rebî‘u’l-

âhir sene semâne ve seb‘în ve mieteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Erkek camus, öküz, araba ma‘a takım 1, 1, 1 1600

Kancık merkeb 1 re’s 250

Saman araba 25 800

Hınta keyl - 5

Kırı 1 100

Def‘a merkeb 1 300

Burçak 4 keyl 206

Kara sığır öküzü ma‘a araba 1 815

Maşlah 1 50

Şal 1 32

Çuka mintan 1 68

Nühâs bakırca 1 27,5

Seccâde 1 11

------, keser, burgu, temür 1, 1, 1,1 18.5

Saban demiri 1 25

Köhne kilim 1 14

Hınta 4 keyl 220

Mercimek 2 çeki 20

Bulgur 2 çeki 20

Saman 15 araba 225

Ot 5 araba 125

Page 54: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

42

Şa‘îr 4 keyl 100

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-etrâf ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil lede’l-müzâyede âhere bey‘ olunmakla kabz olunan

8000kıymeti

Yekûnü’t-tereke: 13027 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn

110

Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre Hanife Hatun

62,5

Deyn-i müsbet Demirci Hacı Halil Ağa’ya bâ-şehâdet-i Ali bin Ömer ve İsmail bin Hasan ve bâ-tahlîf

3204

11. VARAK Deyn-i müsbet değzesi (teyzesi) kızı Râbi‘a Hatun bâ-şehâdet-i Hasan bin Musa ve Osman ibn-i Hasan bâ-tahlîf

2000

Deyn-i müsbet Fatma Hatun bâ-şehâdet-i Mehmed bin Safer ve Mehmed bin el-Hâc Kadir Ağa ve bâ-tahlîf

500

Deyn-i müsbet Zehir oğlu … bâ-şehâdet-i Ahmed bin … ve Hüseyin bin Ahmed ve bâ-tahlîf

100

Deyn-i müsbet Eşmanoğlu Hafız bâ-şehâdet-i Osman bin Ahmed ve Ali bin Hüseyin ve bâ-tahlîf

70

Deyn-i müsbet------ Hüseyin’e bâ-şehâdet-i Halil bin Hasan ve Ahmed bin Abdullah ve bâ-tahlîf

40

Deyn-i müsbet eytâmları mezbûrûn Atike ve Ali ve Osman Ağa’ya bâ-şehâdet-i Hacı Kadir Ağa ibn-i Yusuf ve Ahmed Efendi bin Abdullah Efendi ve bâ-tahlîf

525

Dellâliyye ve eşyâ-i sâireye 260

Kaydiyye ve varaka-bahâ 22

Yekûnü’t-tereke: 6945 guruş

Sahhu’l-bâkî: 6082 guruş 0152 Resm-i kısmet minhâ 5932 Sahhu’l-bâkî

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre 714 ( 10 para)

Hisse-i ümm-i mezbûre 988

Page 55: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

43

Hisse-i bintü’s-sağîrü’l-mezbûr 600

Hisse-i ibnü’s-sağîr 1200

Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr 1200

Hisse-i ibnü’l-kebîr 1200

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr beş bin dokuz yüz otuz guruşdan

verese-i mezbûrûn zevce-i mezbûre Hanife Hatun ile ibn-i kebîr Halil bâlâda muharrer bâ-

kassâm-ı şer‘iyye hisse-i ırsiyyesini her biri ahz u kabz idüb istîfâ-yı hakk ve ümm-i

mezbûre Fatma Hatun dahi kendi hissesiyle ma‘an sığâr-ı mezbûrûnun hisse-i ırsiyyelerini

bi’l-vesâye ahz u kabz eylediği işbu mahalle şerh virildi.

Belge no: 32

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Kayadibi mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Alime Hatun ibnete Hacı Salih nâm hatunun verâseti sadriye kebîre kızları Râbi‘a

ve Hadice ve Râbi‘a ve Fatma ve sadrî sağîr oğlu Mustafa’ya inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîr-i mezbûr Mustafa’nın kıbel-i şer‘den

mansûbe vasîsi olan dayısı Yusuf ve sâ’ir verese-i mezbûr taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i

şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede ve beyne’l-verese tevzî‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı

mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Hurrire fi’l-yevmi’s-sâbi‘ min şehr-i

Cemâziye’l-âhir sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye fi 25, 14 kıyye 350

Kıl palas 1 45

Köhne zili 1 20

Cedîd yorgan çarşafı 1 40

Alt çarşafı 1 20

Baş bezi 1 12

Yorgan çarşafı 1 15

Şal anteri 1 25

Page 56: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

44

Sarıka 1 15

Şal diz kabı 1 30

Silecek 1 20

Aba döşek ve yasdık ve yorgan 1, 1, 1 60

Çuval 2 13

Kızı Hadice’de - 555

Kızı Râbi‘a’da - 760

Kızı Fatma da - 240

Kevgir ve sac ve kahve tavası 1, 1, 1 10

Sandık 1 25

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ iki bâb tahtânî mülk-i menzilin ber-vech-i tahmîn kıymeti

1000

Yekûnü’t-tereke: 3280 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Kaydiyye-i defterü’l-mekûm 7

Ber-mikdâr-ı resm-i kısmet 81

Masârıf 10

Yekûnü’d-deyn: 98 guruş

Sahhu’l-bâkî: 3173 guruş

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i bintü’l-mezbûre 634 ( 24 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre 634 ( 24 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre 634 ( 24 para)

Hisse-i ibnü’l-merkûm 1269

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr üç bin yüz yetmiş üç guruşdan

verese-i mezbûrûn bint-i mezbûretân bâlâda muharrer bâ-kassâm-ı şer‘iyye hisse-i

Page 57: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

45

ırsiyyelerini bi’l-verâse ahz u kabz idüb ve istîfâ-yı hakk idüb sağîr-i mezbûr Mustafa’nın

hisse-i ırsiyyesi vasîsi olan dayısı Yusuf Ağa zimmetinde olduğu iş bu mahalle şerh virildi.

Belge no: 33

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Hacı Mahmud mahallesinde sâkin iken bundan

akdem fevt olan Ümmühan Hatun ibnete Musa nâm müteveffiyenin verâseti sadr-ı kebîr

oğulları İbrahim ve Hasan Ağalara münhasıra olduğu ba‘de’t-tahakkuku’ş-şer‘î verese-i

kibâr-ı mezbûrûnun taleb ve iltimâs ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tevzî‘ u taksîm olunan

tereke-i müteveffiye-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâbi‘

min Cemâziye’l-âhir sene semâne ve seb‘în ve mieteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye Fi 20 74 kıyye 240

Kebîr kazgan 1 adet 12 kıyye 240

Def‘a kebîr kazgan 12.5 kıyye 250

Nühâs mangal 1 125

Müsta‘mel kilim 3 170

Köhne halı 1 20

Köhne kıl palas 1 000

Müsta‘mel zili 1 50

Def‘a köhne kilim 1 20

Köhne palas 1 5

Kıbrıskârî döşek ve keçe 1, 1 50

Çift yorgan 1 90 Asdar döşek 1 30 Şitârî anteri 1 40

Müsta‘mel çuka salta 1 30 Çuval 3 10 Kutnu anteri 1 25

Çit hırka 1 10

Gümüş kuşak 1, 100 dirhem 150 Tunç havan 1 25

Yağ bakracası 2 60 Kebîr sağîr şamdan 2 15

Cedîd beyaz top 3 70 Yorgan ve alt çarşaflığı top 4 100

Page 58: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

46

Cedîd çözme top 3 120

Kıvrak gömlek 3 60

Yorgan çarşafı 2 25 Alt çarşafı 3 40 Hırdavat - 25 Çamuroğlu Ahmed Ağa zimmetinde olub makbûz-ı verese 1000

Tahir Ağa oğlu Salih zimmetinde olub makbûz-ı verese 620

Demirci Davud oğlu Ahmed zimmetinde olub makbûz-ı verese 100

Karagöz oğlu Mehmed zimmetinde olub makbûz-ı verese 200

Sarıbaş oğlu Ahmed zimmetinde olub makbûz-ı verese 248

Kara Dayı oğlu Hasan’ın vâlidesi zimmetinde olub makbûz-ı verese 228

Hacı Çakal’ın vâlidesi zimmetinde olub kabz olunan 31

Tüfenkçi oğlu Halil zimmetinde olub kabz olunan 90

Sakallı oğlu Mehmed Ali zimmetinde olub makbûz-ı verese 111

12. VARAK

Ekizoğlu Mehmed zimmetinde olub makbûz-ı verese 129

Tuğlu oğlu Ali zimmetinde olub makbûz-ı verese 97

Bölükbaş kızı Fatma Hatun zimmetinde olub makbûz-ı verese 266

Yekûnü’t-tereke: 5887 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 250

Resm-i âdî 140

Kaydiyye-i defter-i merkûme ve varaka 20

Toplam 410

Sahhu’l-bâkî: 5477 guruş (li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i ibn-i kebîr mezbûr İbrahim 2728,5

Page 59: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

47

Hisse-i ibn-i kebîr mezbûr Hasan 2728

Belge no: 33

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Sinan Halife mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Bulaşık (?) oğlu Mehmed bin Mehmed’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi

Fatma Hatun ibnete Ahmed ile sulbî sağîr oğulları İbrahim ve İsmail’e münhasıra olduğu

lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîrân-ı mezbûrân İbrahim’in ve

İsmail’in vakt-ı rüşd ve sedâdlarına değin tesviyye-i emirlerine kıbel-i şer‘den vasî nasb u

ta‘yîn olunan min kable’l-ümm cedleri merkûm Ahmed ve zevce-i mezbûre taleb ve

ma‘rifetleriyle tahrîr ve takdîm ve bey‘ u taksîm olunan mütevaffâ-yı mezbûrdur ki ber-

vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâdî ve’l-‘ışrîn min şehr-i Rebî‘u’l-evvel sene

semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ GURUŞ

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil lede’l-müzâyede bey‘ olunmağla kabz olunan semeni

1670

Medîne-i mezbûreye muzâfe Salar karyesinde vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât kürûmî mülk bir dönüm mikdârı bir kıt‘a bağ lede’l-müzâyede beyne’l-verese ibkâ olunan

1000

Süğlün karyesi toprağında vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât eşcâr-ı müsmirreli bir dönüm bir kıt‘a mülk-i bakça (bahçe) lede’l-müzâyede beyne’l-verese ibkâ olunan semeni

800

Evân-i nühâsiye 3 kıyye 60 kuruş

Bakça (bahçe) sebzevâtı hâsıl olub kabz olunan

200

Yaş üzüm 240 kıyye 120 kuruş

Yekûnü’t-tereke: 4390 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE

HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 250

Mehr-i mü’eccel-i müsbet zevce-i mezbûre Fatma Hatun ve bâ-tahlîf

125

Deyn-i müsbet mahalle-i mezbûre câmi‘-i şerîfi nukûd-ı mevkûfe mütevellisi Mehmed Efendi’den mâl-ı vakf-ı mezbûr bâ-tahlîf

684

Deyn-i müsbet Mumcu Molla Hüseyin’e bâ-tahlîf 358

Page 60: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

48

Deyn-i müsbet Cıvacı (?) oğlu Hacı Ahmed’e bâ-tahlîf 220

Deyn-i müsbet Dudu Hatun’a bâ-tahlîf 100

Deyn-i müsbet Yazıcı oğlu Hâci İstefan’a bâ-tahlîf 112

Deyn-i müsbet Yazıcı oğlu Mıgırdıç bâ-tahlîf 129

Kaydiyye-i defter-i merkûm 7

Varaka-bahâ 2

Dellâliyye 60

Yekûnü’l-ihrâcât: 2052,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 2337,5 0057,5 Resm-i kısmet

2280

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcetü’l-mezbûre 285

Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr 997,5

Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr 997,5

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr iki bin iki yüz seksen guruşdan

vârisûn-ı mezbûrûndan zevce-i mezbûre Fatma Hatun ber-mûceb-i bâlâ hisse-i ırsiyyesini

ahz u kabz idüb sağîrân-ı mezbûrânın kezâlik ber-mûceb-i bâlâ hisse-i ırsiyyeleri cedleri

merkûm Ahmed zimmetinde olduğu iş bu mahalle şerh virildi.

Belge no: 34

Medîne-i Karahisâr-ı Sahib’e tâbi‘ Yukarı Tandırı karyesinde sâkin iken bundan

akdem vefât iden Hasan Kethüda bin Ömer’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkeleri

Rahime bint-i Ahmed ve Fatma bint-i Osman nâm hatunlar ile zevce-i mezbûre Rahime

Hatun’dan mütevellideler kebîre kızları Hanife ve diğer Fatma ve ve Züleyha ve Emetullah

Nazike ve sulbî kebîr oğlu Halil ve zevce-i mezbûre Fatma Hatun’dan mütevellideler sulbiye

sağîre kızı Leyla ve sulbî sağîr oğulları Hüseyin ve Ahmed’e inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-

enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûn Leyla ve Hüseyin ve Ahmed’in

vâlideleri tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den mansûbe vasîleri zevce-i mezbûre Fatma

Page 61: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

49

Hatun ve üzerine hasbî nâzır-ı mansûbları li-ebeveyn ammîleri Mehmed Ağa bin mezbûr

Ömer ve sâ’ir verese-i mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-

müzâyede bey‘ u taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân

olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis min Cemâziye’l-âhir sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Yün memlü döşek 1 60

Yün memlü yasdık 2 17

Müsta‘mel beyaz palas 1 65

Def‘a palas 1 55

Müsta‘mel yorgan 1 40

Cedîd palas 1 100

Tepsi 1 80

Yün memlü ankene minder 1 65

Cedîd zili 1 150

Def‘a cedîd zili 1 186

Def‘a zili 1 201

Cedîd kilim 1 255

Def‘a cedîd kilim 1 190

Def‘a kilim 1 250

Def‘a kilim 1 382

Cedîd seccâde 1 60

Leğen ma‘a ibrik 1 90

Nühâs tabak, sahan 1, 1 30

Nühâs leğen, sahan 1, 1 50

Çorba tası ve sahan 1, 1 55

Def‘a tepsi 1 40

Kazgan 1 250

Def‘a tencere 1 45

Dakik-i has, çuval 4 kile, 2 300

Kebîr tencere 1 135

Sağîr tencere 1 75

Sağîr ve kebîr dığan 2 40

Bakraç 1 95

Güğüm 1 56

Page 62: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

50

Kahve güğümü 1 80

Def‘a dakik-i has, şa‘îr 7 kile,1 kile 350

Kilim ve çuval 2 100

Çuval 3 80

Yük (ya da yün) çuvalı 2 20

Hırdavat-ı menzil - 35

Def‘a hırdavat-ı menzil - 35

Hınta Fi 50, 33

keyl

1650

Şa‘îr 17,5 keyl 437.5

Haşhaş 3 keyl 360

Bulgur 20 çeki 650

Mercimek 8 çeki 50

Bir mikdar tarhana - 130

Penâir 3 kıyye 90

Revgan-ı sâde 20 kıyye 160

Burçak 6 çeki 25

Buzağılı kara sıgır ineği 1 200

Def‘a buzağlı inek 1 200

Kara sığır danası 1 40

Def‘a dana 1 40

Kara sığır öküzü tek, kağnı (?) ma‘a takım 3 600

Taylı kısrak 1 350

Bir buçuk yaşında erkek tay 1 200

Sıpalı merkeb 1 160

Camus öküzü çift 1 1200

Def‘a kara sığır öküzü çift, kağnı ma‘a takım 1 400

Saman nevre 1 50

Def‘a saman nevre 1 50

Def‘a nevre saman 1 50

Saman 20 araba 100

Def‘a hınta 20 çeki 250

Yün 1,5 kıyye 15

Page 63: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

51

Def‘a yün 1,5 kıyye 15

Müsta‘mel kiri 1 100

Tuz 20 kıyye 10

Def‘a tuz 40 kıyye 20

Harar 1 10

Tüfenk 1 120

Keyl 20 kıyye 20

Def‘a Keyl 20 kıyye 20

Kısa kutnu anteri 1 80

Haşhaş 2 çeki 30

Bulgur 4 çeki 20

Beyaz Mecidiye 2 50

Ana koyun, kancık toklu, erkek şişek, koç, keçi 17, 2, 2, 1, 4 725

Def‘a ana koyun, toklu, keçi 13,1, 2 150

Def‘a ana koyun, erkek toklu, şişek, keçi 3, 1, 1, 1 150

13. VARAK

Def‘a ana koç, keçi, toklu, oğlak

13, 10, 5, 1

725

MÜTEVEFFÂNIN GAYR-İ MENKÛLLERİ GURUŞ

Karye-i mezbûrda kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil ber-vech-i tahmîn kıymeti

2000

Def‘a karye-i mezbûrda kâ’in bir bâb odanın ber vech-i tahmîn kıymeti

500

Yekûnü’t-tereke: 16340,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE

HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 350

Virgü-yi şâhâneden müteveffâ-yı mezbûrun hisse-i matrûhası olub muhtârân ma‘rifetiyle cânib-i mîrîye te'diye olunan

130

Mehr-i mü’eccel-i müsbet mezbûre Rahime Hatun ve bâ-tahlîf 62,5

Def‘a mehr-i mü’eccel-i müsbet zevce-i mezbûre Fatma Hatun ve bâ-tahlîf

125

Page 64: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

52

Deyn-i müsbet karye-i mezbûre câmi‘-i şerîfi mütevellîsi Hacı Ali Ağa an mâl-ı vakf-ı mezbûr ve bâ-tahlîf

60

Deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Rahime Hatun’a ve bâ-tahlîf 1000

Deyn-i müsbet Tuzcu Molla Mustafa’ya ve bâ-tahlîf 70

Deyn-i müsbet hizmetkâr İsmail ve bâ-tahlîf 420

Deyn-i müsbet merkûm Kel Hüseyin’e ve bâ-tahlîf 150

Deyn-i müsbet damadı Kel Hüseyin’e ve bâ-tahlîf 40

Deyn-i müsbet Ak oğlan’a ve bâ-tahlîf 80

Deyn-i müsbet Yazıcıoğlu Bedros’a bâ-tahlîf 628

Dellâliyye 325

Kaydiyye-i defter-i merkûm varaka-bahâ 27

Yekûnü’l-ihrâcât: 3467,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 12873 00321 Resm-i kısmet

12551

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcetü’l-mezbûre Rahime 784 (17 para)

Hisse-i zevcetü’l-mezbûre Fatma 784 (17 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre Hanife 915 ( 7 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre diğer Fatma 915 ( 7 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre Züleyha 915 ( 7 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre Emetullah 915 ( 7 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre Nazike 915 ( 7 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre Leyla 915 ( 7 para)

Hisse-i ibnü’l-merkûm Halil 1830 ( 14 para)

Hisse-i ibnü’l-merkûm sağîr Hüseyin 1830 ( 14 para)

Hisse-i ibnü’s-sağîr Ahmed 1830 ( 14 para)

Page 65: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

53

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr on iki bin beş yüz elli bir guruşdan

verese-i mezbûrûndan zevcetân-ı mezbûretân Rahime ve Fatma hatunlar yedişer yüz seksen

dört guruş on yedişer para hisselerini ve benât-ı mezbûrât Hanife ve diğer Fatma ve Züleyha

ve Emetullah ve Nazike dokuz yüz on beş guruş yedişer para hisselerini ve ibnü’l-merkûm

Halil bin sekiz yüz otuz guruş on dört para hissesini her bir bi’l-verâse ahz ve istîfâ-yı hakk

idüb sığâr-ı mezbûrûn Leyla ve Hüseyin ve Ahmed’in cem‘an dört bin beş yüz yetmiş beş

buçuk guruş on beş para hisseleri vasîleri vâlideleri zevce-i mezbûre Fatma Hatun

zimmetinde olduğu iş bu mahalle şerh olundu.

Belge no: 35

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Arab Mescidi mahallesinde sâkine iken bundan

akdem vefât iden Fatma Hatun ibnete Hacı Halil bin Ali’nin verâseti li-ebb kız karındaşı

Ayşe Hatun ve li-ebeveyn ammi oğlu Hacı İbrahim bin Ahmed’e münhasıra olduğu bi’l-

ihbâr lede’ş-şer‘il-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra müteveffâ-yı mezbûrenin zikr-i

âtî sülüs malı vücûh-ı beru hayra ve tanzîmi ve icrâya vasî-i muhtârı olduğu medîne-i

mezbûre ahalisinden Derviş Mustafa bin Mehmed ve Yemenici Ali Ağa bin İbrahim nâm

kimesneler şehâdetleriyle ber-nehc-i şer‘î sâbit olan Haffâf İdris bin Mehmed Ağa ve

vârisân-ı mezbûrân taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u

taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-

ışrîn min Rebî‘u’l-âhir li-sene semâne ve seb‘în ve mieteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Cedîd şitârî anteri 1 126

Beledî döşek, yorgan, yasdık 1, 1, 1 75

Nühâs leğen 1 15

Bakır yağ tavası 1 15,5

Bakırca, mertebani, dığan 1, 1, 1 26

Çuka cübbe 1 70

Çuka salta 1 161

Şelâkî anteri 1 30

Kebîr şal 1 39

Def‘a şal 1 26

Futa 1 26

Page 66: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

54

Çarşab bez top 1 33

Def‘a çarşab 1 17,5

Def‘a çarşab bezi

1 22

Def‘a çarşab 1 37

Yorgan çarşafı 1 14

Flemenk gömlek 2 20

Kıvrak gömlek 2 32

Def‘a gömlek 2 32

Def‘a gömlek 2 18

Bürümcük gömlek ma‘a bez 1 16,5

İşlemeli peşkir ve havlu

9 86

Fes

1 12

Sandık 1 58

Zevci müteveffâ-yı mezbûrun defter-i kassâmında mehr-i mü’eccel hakkı olub kabz olunan

125

Deper Çeşmesi civarında vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir dönüm mikdârı kürûmî bağ

500

Kendüden akdem vefât iden zevci Hüseyin Efendi’den intikâl eyleyen ez gayr-ı teslîm hisse-i ırsiyyesi

1852

Nakd-i mevcûdu 170

Yekûn: 3955 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Dellâliyye-i eşyâ 70

Hamâliyye ve dükkân kirası 20

Kaydiyye-i defter-i merkûm ve varaka-bahâ 6

Yekûn: 96 guruş

Sahhu’l-bâkî: 3559 guruş, 25 para 1186 guruş (Sülüs minhâ)

2373 guruş, 10 para 0057 guruş, 10 para (Resm-i kısmet)

Page 67: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

55

2232 guruş (Sahhu’l-bâkî yalnız iki bin iki yüz iki guruşdur)

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’l-uht-i li-ebi’l-mezbûre 1161

Hissetü’l-ibnü’l-ammi li-ebeveyni’l-mezbûr 1161

Der-zimmet-i uht-i lehümâ Ayşe Hatun

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Cedîd şitârî entâri 1 126

Çuka salta 1 161

Şelâkî entâri 1 30

Şal 1 26 --- minder 1 26

Bürümcük gömlek 1 16

İşleme peşkir 9 86

Deper nâm mahalde bağ - 500

Çarşab (muhzır başından) 1 22

Kebîr şal, dellâliyye-i eşyadan 1 39

Hacı Hasan’dan nakden - 680

Toplam - 1101

Der-zimmet-i ammioğlu Hacı İbrahim

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Cedîd kilim 3 750

Mahalleden nakden verilen - 186,5

Page 68: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

56

Hacı Hasan’dan havale - 150,5

Masârıf - 15

Der-zimmet-i vasîsi İdris Ağa’ya

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Sandık 1 58

Çarşab, Hacı Hasan’dan 1 17,5

Leğen, gömlek Ahmed Efendi’den 1, 2 33

Dellâliyye-i eşyâdan - 27

Hacı Hasan’dan - 763,5

Techîz ve tekfîn - 230

Toplam 1129

14. VARAK

Belge no: 36

Medine-i Karahisâr-ı Sâhib sancağı dâhilinde kâ’in Emirdağı’nda vâki‘ Gölkarabağı

(?) kazasında sâkin iken tarih-i defterden üç sene mukaddem vefât iden Hamza Oğlu Ahmed

bin Hamza’nın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Fatma Hatun ibnete Habib ile sulbî

sağîr oğulları Hamza ve Ebubekir ve Mehmed Ali’ye münhasıra olduğu ba‘dehu kable’l-

kısme sağîr-i mezbûr Mehmed Ali dahi vefât idüb verâseti vâlidesi mezbûre Fatma Hatun ile

li-ebevyn er karındaşları sığar-ı mezbûrdan Hamza ve Habib ve Ebubekir’e inhisârı lede’ş-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân olduktan sonra siğâr-ı mezbûrûnun vakt-ı rüşd ve sedâdlarına

değin tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta’yin olunan vâlideleri mezbûre

Fatma Hatun taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ ve bi-

hükmi’l-münâsebeti’ş-şer‘iyye (?) taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-

vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâdî ‘aşara min Cemâziye’l-âhir sene semâne ve

seb’în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Tavlı deve 1 1000

Yoz deve 1 900

Füruht olan deve 2 2900

Koyun, toklu 5, 4 370

Page 69: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

57

Öküz 1 çift 700

Sıpalı merkeb 2 300

Düğe, tosun 1, 1 200

Dakik, bulgur 2 keyl, 4 çeki 250

Müsta‘mel çuval 10 280

Kilim, çuval 1, 2 160

Çeyiz çuvalı, yün 1, 2 kıyye 50

Şalvar, aba, heğbe 1, 1, 2 80

Yatak ma‘a takım - 70

Araba ma‘a takım - 150

Alacak (?) 1 80

Evânî-i nühâsiye 9 kıyye 270

Hırdavât-ı menzil - 80

Saman 10 araba 120

MÜTEVEFFÂNIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ

Kazâ-i mezbûrda kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

500

Yekûnü’t-tereke: 8460 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Dellâliyye 167

Kaydiyye-i defter-i merkûm 130

Resm-i kısmet 207

Varaka-bahâ 0.5

Yekûnü’l-ihrâcât: 388,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 8071,5 guruş

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’l-mezbûre Fatma 1303 ( 7 para)

Hissetü’l-mezbûr Hamza 2256 ( 3 para)

Hissetü’l-mezbûr Habib 2256 ( 3 para)

Page 70: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

58

Hissetü’l-mezbûr Ebubekir 2256 ( 3 para)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr sekiz bin yetmiş bir buçuk

guruşdan verese-i mezbûrûndan mezbûre Fatma Hatun bin üç yüz üç guruş yedi para

hissesini bi’l-verese ahz ve istîfâ-yı hakk idüb sığâr-ı mezbûrûnun ber-mûceb-i hisse-i

ırsıyyeleri olan cem‘an altı bin yedi yüz altmış sekiz guruş on üç paraları vâlideleri vasîleri

mezbûre Fatma Hatun zimmetinde olduğu iş bu mahalle şerh virildi.

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Yukarı Tandırı karyesinde sâkin iken bundan

akdem vefât iden Hasan Kethüda bin Ömer’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Rahime

bint-i Ahmed ve Fatma bint-i Osman nâm hatunlar ile zevce-i mezbûre Rahime Hatun’dan

mütevellideler sulbiye kebîre kızları Hanife ve diğer Fatma ve Züleyha ve Emetullah ve

Nazike.

Belge no: 37

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Mollabahşı mahallesinde sâkine iken bundan akdem

vefât iden Şerîfe Hatun ibnete el-Hâc İsmail Efendi’nin verâseti zevc-i metrûkü Molla

Ahmed bin Abdurrahman ile babası Hacı İsmail Efendi bin Mustafa ve vâlidesi Âtike Hatun

ibnete Mahmûd ile sadriye sağîre kızı Ümmühan ve sadrî sağîr oğulları Mehmed ve Osman’a

inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra babaları ve velîleri

olub mahmûdü’l-hâl idüği bi’l-ihbâr olunan merkûm Molla Ahmed taleb ve ma‘rifeti ve

ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî

zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’t-tâsi‘ ‘aşara min şehr-i Recebi’l-mürecceb sene semâne ve

seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Selvi sandık 1 100

Sevâyî anteri 1 250

Sevâyî diz kabı 1 60

İşlemeli çuka cübbe 1 200

İşlemeli salta 1 450

Tefârik (?) şitârî 1 120

Müsta‘mel çuka anteri 1 80

Al çuka diz kabı 1 50

Müsta‘mel şitârî anteri 1 50

Page 71: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

59

Sarı canfes anteri, kürk, şalvar 1,1,1 150

Def‘a canfes kürk 1 80

Müsta‘mel çuka kürk 1 20

Merinoz değirmi 1 10

Şal değirmi 1 10

Çenber değirmi 3 10

Yazma 2 6,5

Ebru (?) - 20

Bürümcük gömlek 4 40

Münakkaş yağlık 4 40

---- bez, yaşmak 2, 1 6

--- 6 30

İşlemeli uçkur 5 50

İşlemeli peşkir 2 20

Makrama 1 10

İşlemeli leğen yaygısı 1 20

Def‘a peşkir 2 10

Fes ma‘a püskül - 20

Hamam takımı - 40

Mir’at 1 10

Flemenk gömlek 15 250

Kıvrak gömlek 19 280

Çözme çarşab 5 200

Çözme çarşaf 2 40

Yorgan ma‘a döşek, yasdık, çarşab 1, 1, 2, 1 150

Sevâyî yorgan ve çarşaf 1, 1 50

Çit minder, yasdık 2, 2 30

Perde ve seccâde 1, 1 20

Leğen-ibrik 1 60

Sahan, mertabânî 2, 2 50

Şamdan 1 3

Zarf, fincan, kutu, cezve, tepsi 5, 5, 1, 1,1 70

Altun yüzük 1 30

Sim kutu ve sürmezenlik ve hamâyil 1, 1, 1 40

Page 72: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

60

Nalın 1 10

Kilim 1 30

Dezgâh ma‘a takım - 100

Mehri - 125

Def‘a gömlek 6 90

Flemenk gömlek 3 60

Yorgan çarşafı 1 40

Peşkir 1 20

Hırdavât-ı beyt - 15

Yekûn: 4000 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN VASİYYETİ, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Su yollarına ve câmi‘-i şerîfe sarf olunmak üzere berây-ı vasiyyet-i

müsbete

300

Kaydiyye-i varaka-bahâ 60

Resm-i kısmet 92

Yekûnü’l-ihrâcât: 398 guruş

Sahhu’l-bâkî: 3602 guruş

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcü’l-merkum 900 ( 19 para)

Hisse-i ammü’l-mezbûr 600 ( 13 para )

Hisse-i ebu’l-merkûm 600 ( 13 para )

Hisse-i bintü’s-sağîretü’l-mezbûr 300 ( 7 para)

Hisse-i ibnü’l-merkûm-ı sağîr 600 ( 14 para)

Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-merkûm 600 (14para)

Belge no: 38

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Akmescid mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Derviş Mehmed bin Abdullah bin Süleyman’ın verâseti zevce-i menkûha-i

metrûkesi Şerîfe Hatun ibnete Hacı Halil ile vâlidesi Ayşe Hatun ibnete Ali ve sulbiye kızı

sağîre Hacer ve sulbiye kebîre kızları Şerife ve Hatice ve li-ebeveyn ammi oğulları Hasan

Ali ibn-i Hasan nâm karındaşlara inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân olduktan

Page 73: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

61

sonra ibn-i âmm-ı mezbûrân Hasan ve Ali tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdan hisse-i

ırsiyyeleri ‘alâ tarîki’t-tehârüci’ş-şer‘î ahz u kabz ve berây-ı zimmet itmeleriyle sağîre-i

mezbûre Hacer’in vakt-ı rüşd ve sedâdına değin tesviyye-i umûruna kıbel-i şer‘den vasî nasb

u ta‘yîn olunan vâlidesi zevce-i mezbûre Şerife Hatun ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve

taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-

yevmi’s-sâlis ‘aşara min şehr-i Receb sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

15. VARAK

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ Mahalle-i mezbûrda kâ’in ma‘lûmu’l- hudûd bir bâb mülk sekiz sehm itibariyle yedi sehm hissesi

17500

Medîne-i mezbûre hâricinde Muttalib Toprağı’nda iki dönüm mikdârı bağ-ı müsmirre

1100

Medîne-i mezbûre hâricinde Olucak üstünde bir dönüm mikdârı bağ kıymeti 600 Medîne-i mezbûre çarşusında Gönpazarı’nda kâ’in bir bâb leblebici dükkânı mülk sekiz sehmden yedi sehm

9668,5

Eşyâ-i mübâya‘a esmânı

1981

Yekûnü’t-tereke: 30849,5 guruş, 15 para

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Zevcesi mehri 125 İbnü’l-amm-i mezbûrân Hasan ve Ali ‘alâ tehârici’t-tarîk hisse-i ırsiyyeleri mukâbilinde ahz eyledikleri derûn-ı kasabada muharrer Muttalib Toprağı’nda mülk iki dönüm mikdârı bir kıt’a bağ ve bir mecidiye tas (?) kıymetleri

1160

Resm-i kısmet 638,5 (15 para) Kaydiyye-i defter-i varaka-bahâ 47

Yekûnü’l-ihrâcât: 1970,5 guruş, 10 para

Sahhu’l-bâkî: 28879 (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcetü’l-mezbûre Şerife 3659,5

Hisse-i ümmü’l-mezbûre Ayşe 4813 ( 20 akçe )

Hisse-i bintü’s-sağîre Hacer 6818,5 ( 18 para)

Hisse-i bintü’l-mezbûre Şerife 6818,5

Hisse-i bintü’l-mezbûre Hadice 6818,5 (20 para)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr yirmi sekiz bin sekiz yüz yetmiş

dokuz guruşdan vârisât-ı mezbûrât Şerife ve Ayşe ve diğer Şerife ve Hadîce Hatunlar bâlâda

Page 74: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

62

murakkam hisse-i ırsiyyelerin her biri bi’l-verâse ahz ve istîfâ-yı hakk idüb sağîre-i mezbûre

Hacer’in bâlâ’da murakkam hisse-i ırsiyyesi olan altı bin sekiz yüz on sekiz buçuk guruşu

vasî vâlidesi mezbûre Şerife Hatun zimmetinde olduğu iş bu zeyl-i deftere şerh virildi. Fi’t-

tarihi’l-mezbûr.

Belge no: 39

Medîne-i Karahisâr-ı Sahîb’de Akmescid mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Leblebici Abdullah bin Süleyman’ın verâseti zevce-i menkûhası Ayşe Hatun

ibnete Ali ile sulbî kebîr oğlu Mehmed’e inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

olduktan sonra vârisân-ı mezbûrân taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-

müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr u

beyân olunur. Fî gurre-i şehr-i Recebi’l-mürecceb sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Cedîd kilim 3 135

Def‘a kilim 1 31

Def‘a kilim 1 25

Def‘a kilim 1 35

Köhne elbise parça 7 11

Aba şalvar 1 10,5

Köhne çuka cübbe 1 81

Köhne bakraç 1 81

Basma hırka ve şal 1 13,5

Dakîk-i has 156 kıyye 82

Nohut 4 çeki, 3 çuval 20

Fındık 5 kıyye 8,5

Yemiş 10 kıyye 20

İğde 22 kıyye 42,5

Çuval 3 40

Leblebi 23 kıyye 16

Nühâs sahan 2,5 kıyye, 100 dirhem 110

Mangal 1 adet, 2,5 kıyye fi 42 110

Tepsi 2,5 kıyye fi 1373

Sahan 7 49

Page 75: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

63

Def‘a mangal 1 aded 1,5 kıyye 80

Def‘a tepsi 2 aded, 2,5 kıyye 60

Evânî-i nühâsiye 2,5 kıyye 52,5

Kulblu tas 1 26

Sağîr kazgan 5,5 kıyye fi 29 165

Leğen 1 40

Değirmen-i rahvân (?) 1 aded 15

Soma çubuk takımı -- 31,5

Terazi ma‘a dirhem -- 59

Kalbur 12 95

Def‘a kalbur 1 3

Kavîd (?) -- 4,5

Hırdavât-ı dükkân -- 11

Def‘a iğde 6 kıyye 10,5

Demir hurdası -- 10

Çuval 1 6

Leblebi -- 16

Tekne -- 11

Kilim parçası -- 2

Sicim deste 39 29,5

Yular 18 20

Def‘a çuval 1 7,5

Def‘a yular 29 65,5

Def‘a sicim 7 7

Leblebi tavası 1 713

Kınnab -- 3

Def‘a iğde -- 4

Hatab -- 5

Nakd-i mevcûd -- 46

Müsta‘mel kilim, cedîd kilim 1, 1 200

Hatab ve çıra -- 300

Merkeb 1 440

Tuz 20 kıyye (?) 184

Hırdavât-ı menzil -- 100

Page 76: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

64

Def‘a (?) 1 30

Kahve takımı -- 15

İri sepet 3 100

Kebîr kazgan -- 742,5

Çorba tası 1 60

Köhne yasdık 3 20

Köhne minder 3 20

Nühâs parça 6 30

Nühâs ibrik 6 10

Sabun 6 kıyye 60

Köhne kilim 3 85

Cedîd kilim 1 185

Kuşhane 1 65

Kebîr tencere 1 52

Bakraç 1 20

Def‘a tencere 1 20

MÜTEVEFFANIN GAYR-I MENKULLERİ GURUŞ Mahalle-i mezbûrda vâki‘ bir bâb mülk-i menzil kıymeti 2000 Muttalib Toprağı’nda iki dönüm mikdârı bağ kıymeti 1100 Olucak üstünde kâ’in bir dönüm mikdârı bağ kıymeti 600 Gönpazarı nâm mahallde kâ’in bir bâb leblebici dükkânı kıymeti 11050

Yekûnü’t-tereke:38014,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇALAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 300 Mahallesi sâliyânesine 60 Deyn-i müsbet terzi esnâfı mütevellisi İbrahim Efendi’ye 575 Deyn-i müsbet leblebici esnâfı vakıf mütevellisi İbrahim Ağa’ya 100 Kaydiyye-i defter-i merkûm 56,5 Varaka-bahâ 2 Dellâliyye 760

Yekûnü’l-ihrâcât: 1853,5

Sahhu’l-bâkî: 36161 guruş

00904 guruş (Resm-i kısmet) 35257 guruş (Sahhu’l-bâkî)

Page 77: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

65

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre Ayşe 4407 (5 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr Derviş Mehmed 30849,5

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr otuz beş bin iki yüz elli yedi

guruşdan vârisân-ı mezbûrândan her biri bi’l-verâse bâlâda murakkam hisse-i ırsiyye-i

şer‘iyyelerin ahz u kabz ve istîfâ-yı hakk itdikleri işbu zeyl-i defter-i kassâma şerh virildi.

Fi’t-tarihi’l-mezbûr.

Belge no: 40

Medîne-i Karahisâr-ı Sahîb’de Akmescid mahallesinde sâkine iken bundan akdem

vefât iden Ayşe Hatun ibnete Ali bin Abdullah’ın verâseti müteveffâ sadrî kebîr oğlu Derviş

Mehmed’in sulbîye sağîre kızı Hacer ve sulbîye kebîre kızları Şerife ve Hadice’ye inhisârı

lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîre-i mezbûre Hacer’in vakt-i rüşd

ve sedâdına değin tesviyye-i emrine kıbel-i şer‘den vasî nasb ve ta’yin olunan vâlidesi Şerife

Hatun ibnete Hacı Halil mezbûretâna diğer Şerife ve Hadice taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i

şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffiye-i mezbûrdur ki ber-

vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis ve’l-‘ışrîn min şehr-i Recebi’l-mürecceb

lisene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADEDİ GURUŞ Nühâs bakraç 2 50 İlisdir ta‘bîr olunur süzgü 1 8 Telli anteri 1 70 Canfes anteri 1 90 Altıparmak anteri 1 80 Çuka zenne cübbesi 1 50 İşleme uçkur 2 25 İşleme yaka peşkiri 2 16 Dülbend örtüsü 1 14 Sandık 1 40 Sahan, mertebânî 3, 2 45 İşleme yağlık 2 12 Duhan kesesi 1 9 Kendinden evvel vefât iden zevci Leblebici Abdullah’dan intikâl eyleyen bâ-kassâm-ı şer‘iyye hisse-i ırsiyyesi

44070 (15 akçe)

Kendinden evvel vefât iden oğlu Derviş Mehmed’den intikâl eyleyen bâ-kassâm-ı şer‘iyye intikâl eyleyen hissesi

4813 ( 20 akçe)

Yekûnü’t-tereke: 9729 ( 35 akçe)

Page 78: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

66

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 125,5 Dellâliyye-i eşyâ 10 Kaydiyye-i defter-i merkûm 14 Resm-i kısmet 239 ( 35 akçe)

Yekûnü’l-ihrâcât: 388,5 guruş, 35 akçe

Sahhu’l-bâkî: 9340,5 guruş

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’l-bintü’l-ibnü’s-sağîretü’l-mezbûre 3113,5

Hissetü’l-bintü’l-ibnü’l-mezbûre 3113,5

Hissetü’l-bintü’l-ibnü’l-mezbûre 3113,5

16. VARAK

Belge no: 41

Medîne-i Karahisâr-ı Sahib’de Marulcu mahallesinde sâkin iken bundan akdem vefât

iden Hacı Yunus oğlu Ahmed Ağa bin Hacı Yunus’un verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi

Ayşe Hatun ibnete Mustafa ile zevce-i mezbûrdan mütevellideler sulbiye kebîre kızları

Emine ve Hadice ve Şerife ve Atike ve Hanife ve sulbî sağîr oğlu Hüseyin ve zevce-i efrâş

olub kendüden evvel vefât iden İsmihan Hatun ibnete İbrahim’den mütevellideler sulbiye

kebîre kızları Ümmühan ve Fatma ve sulbî kebir oğlu Hasan ve Yûnûs’a inhisârı lede’ş-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîr-i mezbûr Hüseyin’in vâlidesi ve

tesviyye-i emrine kıbel-i şer‘den mensûb-ı vasîsi zevce-i mezbûre Ayşe Hatun ve sâ’ir

verese-i mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u

taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’s-

sâlis min Şa‘bâni’l-mu‘azzam sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Nühâs kazgan 1 adet, 5 kıyye, 300

dirhem 149

Tepsi 1 adet, 1 kıyye 26 Def‘a evânî nühâsiye 5 kıyye 300 dirhem 144,5 Köhne yorgan 1 21 Köhne aba döşek, yasdık, yorgan 1, 1, 1 25 Köhne kilim , seccâde 1, 1 55 Köhne kilim, seccâde, çuval 1, 1, 2 27 Hırdavât-ı menzil -- 40

Page 79: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

67

Çobanlarlı Topal Mehmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 136 Kuş Hacı (?) zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 450 Mahalle-i mezbûrede vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât mülk-i menzil lede’l-müzâyede bey‘ olunub alınan semeni

5500

Yekûnü’t-tereke: 6574

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİS OLUNAN VERGİ VE

HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 174,5 Mehr-i mü’eccel-i müsbet zevce-i mezbûre Ayşe Hatun’a ve bâ-tahlîf 62,5 Deyn-i müsbet mahalle-i mezbûrda nukûd-ı mevkûfesi mütevellisi Kantarcıoğlu Mehmed’den mâl-ı vakf-ı mezbûr ve bâ-tahlîf.

57,5

Dellâliyye-i eşyâ ve mülk-i menzil 110 Defter-i kayd-ı varaka-bahâ 10 Resm-i kısmet 156

Yekûnü’l-ihrâcât: 460,5

Sahhu’l-bâkî: 6113,5 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre Ayşe 764 ( 22 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre Emine 411 ( 58 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre Hadice 411 ( 58 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre Şerife 411 ( 58 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre Atike 411 ( 58 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre Hanife 411 ( 58 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre Ümmühan 411 ( 58 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre Fatma 411 ( 58 akçe) Hisse-i ibnü’l-mezbûr sağîr Hüseyin 822,5 ( 56 akçe) Hisse-i ibnü’l-mezbûr Hasan 822,5 ( 56 akçe) Hisse-i ibnü’l-mezbûr Yûnûs 822,5 ( 56 akçe)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı merkûm altı bin yüz on üç buçuk guruşdan

verese-i kibâr-ı mezbûrûn ber-mûceb-i bâlâ hisse-i ırsiyyelerin her biri bi’l-verâse ahz ve

istîfâ-yı hakk idüb sağîr-i mezbûr Hüseyin’in ber-mûceb-i bâlâ sekiz yüz yirmi iki buçuk

guruş elli altı akçe hissesi vâlidesi dahi zevce-i mezbûre Ayşe Hatun zimmetinde olduğu iş

bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarihi’l-mezbûr.

Belge No: 42

Medîne-i Karahisâr-ı Sahîb’de Nurcu mahallesinde sâkin iken bundan akdem vefât

iden Mustafa İsmail bin Hasan’ın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Fatma Hatun ibnete

Page 80: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

68

Abdullah ile sulbiye sağîre kızları Havva ve Hanife ve Nâzike ve Şerîfe ve Ayşe ve li-

ebeveyn er karındaşı İbrahim ve li-ebeveyn kız karındaşı Atike Hatun’a münhasıra olduğu

lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûnun tesviyye-i

umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta’yîn olunan vâlideleri Fatma Hatun verese-i sâire

ma‘rifetleriyle ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey u taksîm olunan tereke-i

müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min

Receb lisene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Nühâs kazgan 1 adet, 7,5 kıyye 220

Nühâs mangal 2,5 kıyye 70

Nühâs tepsi ve leğen 1,1 32

Nühâs sahan 2 50

Mertebânî 2 7,5

Mangal 1 30

Göreğil kıl (?) 54 kıyye 90,5

Kıl kazıl (?) 7,5 kıyye 95,5

Def‘a kıl kazıl (?) 1 kıyye 15

Sâfî kıl kazıl (?) -- 59,5

Balmumu 100 dirhem 4

Nargile 8 32

Dezgah ma‘a takım -- ?

Sandık 1 20

Tabla mangal 1 6,5

Tütün çuvalı 5 10

Tabla tepsi 1 5

Köhne yorgan, döşek 2, 2 25

Nakd-i mevcûdu -- 25

Hırdavât-ı menzil -- 2

MÜTEVEFFANIN ALACAKLARI GURUŞ Çelikoğlu Abdullah Bey zimmetinde olub kabz olunan 1000 Sipsin karyeli Çile (?) Osman zimmetinde alacağı olub kabz olunan 28 Mahalle-i mezbûrda vâki‘ bir bâb mülk lede’l-müzâyede beyne’l-verese ibkâ olunan

2500

Yekûnü’t-tereke: 4495

Page 81: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

69

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFANIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİS OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Deyn-i Karabaş eytâmlarının vasîsi olan Mehmed Efendi’ye be-şehâdet-i Hüseyin bin Mustafa ve Mehmed bin Mustafa ve bâ- tahlîf

800

Deyn-i debbâğ Cenaze (?) oğlu Hasan Ağa’ya bâ-şehâdet-i Osman bin Ali ve Ömer bin Hasan bâ-tahlîf

392

Deyn-i Mutaf Ali Onbaşı’ya Mutaf Mustafa bin Hüseyin ve Fettâhoğlu Osman ve bâ-tahlîf

287

Deyn-i Kenanoğlu eytâmlarının vasîsi vâlidesi Ayşe Hatun’a be-şehâdet-i Mehmed bin Osman ve diğer Mehmed bin Osman ve bâ-tahlîf

600

Deyn-i Burmalı çeşmesi mütevellisi Molla Mustafa’ya be-şehâdet-i Ahmed mezbûr Muhzır Abdurrahman bâ-tahlîf

115

Deyn-i Karaman çeşmesi mütevellisi Ali Ağa’ya be-şehâdet-i Ahmed bin Ahmed ve Ali bin Abdullah’a

250

Deyn-i Kalalı Hadice Hatun’a be-şehadet-i Ali bin Abdullah ve Abdurrahman bin Ali bâ-tahlîf

92

Dellâliyye ve eşya-i sâire

55

Kaydiyye

8

Hammâliyye ve kantariye

10

Yekûnü’l-ihrâcât: 2609

1886 0047 Resm-i kısmet

1839 Sahhu’l-bâkî

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hisse-i zevce-i mezbûre 230 Hisse-i bintü’s-sağîre 245 Hisse-i bintü’s-sağîre 245 Def‘a bintü’s-sağîre 245 Hisse-i bintü’s-sağîre 245 Hisse-i bintü’s-sağîre 245 Hisse-i ahi’l-hümâ 256 Uhtü’l-hümâ 128

Belge No: 43

Medîne-i Karahisâr-ı Sahîb’de Bedrik mahallesinde sâkin iken bundan akdem vefât

iden Kemâneci Abdurrahman bin Mehmed’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Hafize

Hatun ibnete Ali ile sulbî sağîre kızları Emine ve Râbi‘a ve sulbî sağîr oğluna münhasıra

olduğu led’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sığâr-ı mezbûrûn Emine ve Râbi‘a ve

Page 82: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

70

Ali’nin tesviyye-i emirlerine kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri Hafize

Hatun taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve beyne’l-verese taksîm olunan tereke-i

defteridir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Hurrire fi’l-yevmi’l-hâmis min şehr-i Şa‘bânü’l-

muazzam sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye 18 kıyye 360

Müsta‘mel kilim 3 50

Köhne yasdık 2 5

Tunç çorba tası ve sahan 1, 1 10

Bakır mangal 1 40

Topal katır 1 re’s 140

Hıdırlıkta kâ’in mülk-i bağ 1 dönüm 300

Hırdavât-ı menzil -- 25

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ bir bâb mülk-i menzil kıymeti beyne’l-verese ibkâ 1000

Yekûnü’t-tereke: 1930

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 140 Mehr-i mü’eccel zevce-i 62,5 Dellâliyye ve eşyâ-i sâ’ire 20 Kaydiyye varaka-bahâ 3

Yekûnü’l-ihrâcât: 225,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 1705 guruş 0040 guruş (Resm-i kısmet)

1665 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 208 ( 30 akçe)

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 363 ( 13 akçe)

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 364 ( 22 akçe)

Hissetü’l-ibnü’l-merkûm 728 (28 akçe)

Page 83: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

71

17. VARAK Belge No: 44

Medîne-i Karahisâr’a tâbi‘ Sincanlı kazâsına muzâf Sinanpaşa karyesinde sâkin iken

bundan tarih-i defterden sekiz sene mukaddem vefât iden Alime oğlu Molla Mehmed bin

Süleyman’ın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Atike Hatun ibnete Ali ile sulbî kebîr

oğulları Ali ve Sülayman’a münhasıra olduğu lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

oldukdan sonra vârisân-ı mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve takdîm

ve taksîm olunan müteveffâ-yı merkûm terekesi defterdir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-

yevmi’s-sâlis ‘aşara min şehr-i Rebî‘u’l-âhir sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Karye-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

1 1000

Koyun re’s

40 re’s ( fi 50) 2000

Koşum camusu

1 çift 1000

Kara sığır öküzü

1 çift 800

Evân-i nühâsiye 22 kıyye ( fi 20)

440

Çuval

30 300

Müsta‘mel kilim

20 1000

Araba

2 150

Yekûnü’t-tereke: 6690

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE

TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR GURUŞ

Zevce-i mahr-i mü’eccel-i Atike Hatun 125 Resm-i kısmet 167 Kaydiyye-i defter ve varaka-bahâ 12

Yekûnü’l-ihrâcât: 304

Sahhu’l-bâkî: 6386

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcetü’l-mezbûre 798 ( 10 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr 2793 ( 15 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr 2793 ( 15 para)

Page 84: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

72

Zevce-i mezbûre Atike Hatun ve ebnân-ı mezbûrûn Ali ve Süleyman’dan her biri

ber-mûceb-i bâlâ hisse-i ırsiyyelerini bi’l-verâse ahz u kabz eyledikleri işbu mahalle şerh

virildi.

Belge No:45

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Ekeste mahallesinde sâkine iken bundan akdem vefât

iden Mavi kızı dimekle ‘arîfe, Şerîfe Hatun ibnete Ebubekir bin Mehmed’in verâseti zî-rahim

cihetinden müteveffiye-i mezbûrenin vâlidesi müteveffiye Ayşe Hatun’un li-ümm er

karındaşı Hasan’ın sulbiye kebîre kızları Hakime ve Şerife ve sulbî kebîr oğlu Mehmed’e

inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra mezbûrûn Hakime ve Şerife ve

Mehmed müteveffiye-i mezbûrenin zikr-i âtî mahalle-i mezbûrda vâki‘ ‘Asker çeşmesine

ancak eşyâ ve zimmetinden sülüs malının tenfîz ve icrâsına vasî muhtârı olduğu Demirci

Yahya bin Mehmed ve Demirci Hacı Mustafa bin İbrahim nâm kimesneler şehâdetleriyle

verese-i mezbûrûn muvâcehelerinde ber-nehc-i şer‘î sâbit olan Mansûrzade Ali Efendi ibn-i

Mustafa taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm

olunan tereke-i müteveffiye-i mezbûredir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’s-sâmin

min Recebi’l-mürecceb sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Nühâs sahan parça 6, (2,5 kıyye) 47,5 Nühâs güğüm 1, (1 kıyye) 21,5 Leğen ma‘a ibrik 1 56 Hamam tası 1 21,5 Tepsi 1, (2,5 kıyye) 40 Bakraç 1 22 Sağîr tencere, dirhem 2, ( 2 kıyye), 100 dirhem 41 Sağîr ve kebîr dığan 2 33,5 Tas 3 9 Kahve değirmeni, cezve, fiske 1, 4, 1 21,5 Satır, keser 1,1 7,5 ( 10 para) Kazgan 1 (10 kıyye) 239,5 Kütahya kasesi 6 8,5 ( 10 para) Toz (?) ve mintan - 6 ( 10 para) Bir mikdar kavurma ve batlıcan kurusu - 19 Bir mikdar erişte - 7 Elek, iskemle 3,1 3 Sofra 2 9 Bir mikdar bulgur ve küce (?) - 35 Bir mikdar hamur aşı ve tarhana - 7,5 Hırdavât-ı menzil - 8,5 Gülle (?) 1 4 Keçe 1 22 Bir mikdar un ve küb - 12,5

Page 85: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

73

Sele 2 2,5 Def‘a keçe parça 7 43,5 Müsta‘mel yorgan 1 48 Müsta‘mel halı 1 41 Köhne yorgan 1 14 ( 10 para) Kilim parçası 3 12 Yasdık, döşek 2,1 51 Def‘a köhne keçe 1 12 Minder, yasdık 1,1 12 Def‘a köhne yorgan 1 11 (10 para) Mangal 1 59 Köhne minder 2 1,5 ( 10 para) Köhne yasdık 3 6 Köhne çuval 10 25 Haşhaş 7 ölçek 112 Bez hurdası - 2 Sepet ve çömlek - 4 Billur, fincan 2,3 7 Def‘a bir mikdar un ve çuval - 36 Tahta ve hatab - 27 Köhne heğbe, sacayak, eğserân 1,2,1 5 (10 para) Köhne keçe perde 1 10,5 Siyah basma anteri 1 3,5 Müsta‘mel şalvar 1 18 Tekli çenber değirmi 5 17 Yazma değirmi 9 26 Döşek yüzü, peştemal 1,1 28 Çözme gömlek 6 103 Aknene dizlik, anteri 1,1 39 Çuka anteri 1 50 İngiliz kârî şal 3 38 Silecek 1 15,5 Basma Borî anteri, kısa anteri 1,1 20 Çift-i zirâ‘ 4 11 (10 para) Beyaz çarşab 1 9 (10 para) Melez çarşab 1 30,5 Cedîd peşkir, müsta‘mel peşkir 2,2 14 Gömlek, uçkur 1,2 3 Mest pabuç 2 çift 24 (10 para) Labcin, mest, tesbih 1 çift,1 çift,1 8 (10 para) Bez hurdası - 2 Şam alacası 0,5 top 37 Sandık 1 27,5 Hınta 40 ölçek 200 Def‘a bir mikdar hatab - 25 Şa‘îr 22 ölçek 66 Salar karyeli Kara Mustafa oğlu Abdulkadir zimmetinde olub kabz olunan

- 1000

Mahalle-i mezbûrede vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

- 4150

Page 86: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

74

Yekûnü’t-tereke: 7217 ( 10 para)

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN

VERGİ VE HARÇLAR GURUŞ

Dellâliyye-i eşyâ ve menzil 122 Hammâliyye ve kantâriyye ve dükkân kirası 18,5 Kaydiyye-i defter-i merkûm ve varaka-bahâ 12 (10 para) Resm-i kısmet 180,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 333 (10 para)

Sahhu’l-bâkî: 6884

0975,5 Eşya ve zimemden sülüs-minhâ 5908,5 Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-

verese

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’l-mezbûre Hâkime Hatun 1477 (10 akçe) Hissetü’l-mezbûre Şerife Hatun 1477 (15 akçe) Hissetü’l-mezbûr Mehmed 2954 (30 akçe)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr beş bin dokuz yüz sekiz buçuk

guruşdan verese-i mezbûrûndan her biri bâlâda muharrer hisse-i ırsiyyelerini bi’l-verâse ahz

u kabz eyledikleri işbu mahalle şerh olundu.

Belge No:46

Husûs-i âti’l-beyânın mahallinde ketb u tahrîr içün cânib-i şer’den me’zûnen irsâl

olunan ….. Mehmed Râsime … ibn-i el-Hâc Mustafa Efendi medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e

tâbi‘ Emirdağı’nda vâki‘ Davulka karyesinde Alasakallı mahallesinde müteveffâ Semengel

(?) oğlu İsmail ibn-i ----- Ağa’nın odasına varub bî-rızâ (?) müslimîn huzurlarında ‘akd-i

meclis-i şer‘-i ‘âlî itdikde mahalle-i mezbûrede sâkin iken bundan akdem vefât iden

Semengel oğlu İsmail ibn-i Yusuf’un verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Hadice Hatun

ibnete Abdullah ile sulbîye kerîme kızları Esma ve Elif ve Semengel vasîsi mürâhik oğlu

Yusuf’a inhisârı lede’ş-şer‘il-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra mürâhik-i mezbûr

Yusuf’un vakt-ı rüşdüne değin tesviyye-i umûruna kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan

vâlidesi mezbûre Hadice Hatun ve sâ’ir verese-i kibâr-ı mezbûrât taleb ve ma‘rifetleriyle ve

ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı

mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’t-tâsi‘ ve’l-‘ışrîn min şehr-i Şa‘bâni’l-

mu‘azzam sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

Page 87: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

75

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Deve 7 14000 Öküz-i çift, ma‘a takım 1 1500 Kara sığır ineği 7 re’s 1750 Ganem 100 re’s 7000 Evânî nühâsiye 25 kıyye 620 Merkeb 3 re’s 800 Kısrak 1 500 Kilim 2 500 Dört göz mülk-i menzil 1 2000 Ev takımı 1 500 Kaküllü (?) çuval 7 550 Def‘a çuval çift 5 250 Yatak takımı - 250 Dığan sac 5 50 Penâir 7 kıyye 30 Dakîk 3 keyl 150 Şa‘îr 3 keyl 60 Hınta 2 keyl 100 Bulgur 2 keyl 12,5 Hırdavât-ı menzil - 100

Yekûnü’t-tereke: 30830

Sahhu’l-bâkî

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇALAR

GURUŞ

Resm-i kısmet 771 Dellâliyye 620 Kaydiyye-i defterü’l-merkûm 46

Minha’l-ihrâcât: 1437

29393

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 3424 Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 5193,5 Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 5193,5 Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 5193,5 Hisse-i ibnü’l-merkûm 10386,5

18. VARAK Belge No:47

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Feleli karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem

vefât iden Hasan oğlu Halil bin Hasan’ın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Fatma Hatun

ibnete Mehmed ve babası merkûm Hasan ile sulbiye sağîre kızı Şerife ve zevce-i mezbûrenin

Page 88: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

76

batnında müstebîn-i hamle inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan

sonra Şerife ve haml-i mevkûfun ba‘de’l-vilâde tesviyye-i emirlerine ve hisse-i ırsiyyesini

ahz u kabz kıbel-i şer‘den mensûbe vasîsi olan vâlidesi mezbûre Fatma Hatun ve merkûm

Hasan taleb ve ma‘rifet ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan

tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn

min şehr-i Şa‘bâni’l-mu‘azzam sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Köhne cebken 1 34 Köhne aba yağmurluk 1 16,5 Köhne nizâm (?)abası, yağmurluk 1,1 3 Müsta‘mel çuka cepken 1 66 Şitârî anteri ve yelek 1,1 52 Kutnu anteri 1 25,5 Fes ma‘a püskül 1 19,5 Trablus 1 185 Köhne beyaz dizlik 1 5 Kebîr teke bıçağı 1 30,5 Köhne heğbe 1 9,5 Erkek siyah merkeb 1 151 Kancık siyah sıpa 1 61 Hınta 35 çeki 219 Gömlek 1 8 Öküz-i çift ma‘a takım 1 905 Dakik, çuval 1 keyl, 2 180 Bulgur 3 çeki - Burçak şa‘îr 8 çeki - Sap …..(?) 1 30 Ot 2 araba 55

Yekûnü’t-tereke: 2057,5

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Deyn-i Sarı Osmanoğlu İsmail Bey’e be-şehâdet-i Ahmed bin Osman ve Hasan bin Süleyman ve bâ-tahlîf

1195

Deyn-i Uzunoğlu İstefan’a be-şehâdet-i İsmail bin Osman ve Hasan bin Süleyman ve bâ-tahlîf

100

Mehr-i mü’eccel

125

Deyn-i Kundakçıoğlu Ebubekir Ağa be-şehâdet-i İsmail bin Osman ve Hasan bin Süleyman ve bâ-tahlîf

34

Techîz ve tekfîn

110

Deyn-i Musa Ağa’ya be-şehâdet-i İsmail bin Osman ve Hasan bin Süleyman ve bâ-tahlîf

10

Kaydiyye ve varaka-bahâ 4

Page 89: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

77

Sahhu’l-bâkî:1618,5 439

011 Resm-i kısmet 428 Yalnız dört yüz yirmi sekiz guruşdur.

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 53,5 (yalnız elli üç buçuk guruşdur.) Hisse-i ebu’l-merkûm 71 (yalnız yetmiş bir guruşdur.) Hisse-i bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 101 (yalnız yüz bir guruşdur.) Hisse-i hamlü’l-merkûm 202 (yalnız iki yüz iki guruşdur.)

Belge No: 48

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Sinanpaşa mahallesinde sâkine iken bundan akdem

vefât iden Ayşe Hanım ibnete el-Hâc Osman Ağa’nın verâseti vâlidesi Hâce Râbi‘a Hanım

ibnete Süleyman Paşa ile sadriye sağîre kızları Şerife ve Ayşe ve sadrî sağîr oğlu Ahmed’e

inhisârı bi’l-ihbâr ‘inde’ş-şer‘il-‘âlî zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûnun

tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olan min kıbeli’l-ümm Abdi mezbûre

Hâce Râbi‘a Hanım taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve taksîm olunan tereke-i

müteveffâ-yı mezbûredir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’s-sâbi‘ ve’l-‘ışrîn min

Cemâziye’l-evvel sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Acem kârî şal değirmi 1 100 Müsta‘mel merinoz hırka 1 30 Müsta‘mel altıparmak şalvar, anteri, hırka 1,1,1 150 Çekmece 1 80 Müsta‘mel şitârî anteri, şalvar 1,1 150 Müsta‘mel şelâkî hırka 1 50 Cedîd Flemenk gömlek 20 294 Sim tas 1, 190 dirhem 392 İncü mangal 10 ( fi 9) 900 Gümüş üzerine elmas çiçek, elmas küpe tek 1,1 400 Hurda zümrüd küpe 1 çift 350 Gök yakut (?) yüzük 1 75 Altun halka 1 200 Mecidiye Altunu 50 ( fi 28) 1400 Def‘a Flemenk gömlek 5 75 Def‘a Flemenk gömlek 1 14 Müsta‘mel telli anteri 1 200 Müsta‘mel kadife İzmir kârî salta 1 175 Bir takım Kazak (?) kârî anteri 1 1000 Köhne Horasan kârî şal , köhne canfes anteri, gömlek 1,1,1 120 Köhne müsta‘mel abânî anteri 1 150 Canfes köhne hırka, merinoz köhne anteri 1 50 Köhne sevâyî anteri, şalvar 1,1 50 Münakkaş havlu 2 100 Def‘a abdes havlusu 12 60

Page 90: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

78

Kavuk örtüsü 2 30 Dar gömlek 8 300 Bürümcük iç donu 5 100 Bürümcük zenne gömleği 4 100 Def‘a Flemenk gömlek 3 42 Def‘a müsta‘mel gömlek 2 12 Taraklı bürümcük gömlek 2 - Gömlek bezi top 0,5 45 Def‘a münakkaş çarşab 1 800 Münakkaş leğen ----- 1 350 Def‘a zenne bürümcük gömlek 1 80 Sade zenne gömleği 4 80 Tirşe gömlek 2 20 Yaşmak, futa, sofra peşkiri, yüz yasdığı , canfes 1,1,1,1 150 Merinoz kese 1 20 Akçe kesesi, fincan puşîdesi 3, 1 60 Müsta‘mel kabut 1 15 Müsta‘mel ----- kese 1 150 Münakkaş çevre 8 300 Münakkaş yağlık 3 150 Def‘a işlemeli çevre 10 90 Yaka peşkiri 5 50 ------ uçkur, bez uçkur 3,3 110 Def‘a bez uçkur 10 50 Köhne tahta sandık 2 40 Kancık koyun 40 re’s 1600 Erkek şişek 6 180 Koç 4 re’s 100 Erkek toklu 8 re’s 160 Kancık toklu 9 190 Cenevre saat 1 100 Besma yasdık, yorgan 6,1 140 Canfes yorgan 2 150 Pirinç şamdan çift 1 100 Nühâs leğen ibrik 1 100 Sağîr sarı zili 1 35 Müsta‘mel kilim 2 120 Der zimmet-i Salar karyeli Balıkçıoğlu Abdullah Ağa’dan kabz olunan

- 230

Sim zarf 15, 65 dirhem 195 Salar karyesinde vâki‘ kürümî üç dönüm mikdârı mülk bir kıt‘a bahçenin ber-vech-i tahmîn kıymeti

- 800

Yekûnü’t-tereke: 15139

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇALAR

GURUŞ

Ber-mikdâr-ı resm-i kısmet 378 Kaydiyye-i defterü’l-merkûm 23 Varaka-i sahîfe-bahâ 1

Page 91: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

79

Sahhu’l-bâkî: 14737

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ Hissetü’l-ümmü’l-mezbûre 2456 (6 para) Hissetü’l-bint-i sağîre-i mezbûre 3070 (8 para) Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 3070 (8 para) Hissetü’l-ibnü’s-sağîr-i mezbûr 6140 (16 para)

Belge No: 49

Husûs-i âtiyyü’l-beyânın mahallesinde ketb u tahrîr içün cânib-i şer‘-i şerîfden

me’zûnen bi’l-hükm irsâl olunan Mevlâna Kâtib Salih Efendi ibn Emîn Efendi medîne-i

Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Danişmendli kazasına tâbi‘ Ocaklı karyesinde sâkin iken bundan

akdem vefât iden Kara Yusuf bin Hacı Mahmûd bin Abdullah’ın verâseti zevce-i menkûha-i

metrûkeleri Elif ibnete Süleyman ve diğer zevcesi Elif ibnete Osman ile sulbiye sağîre kızları

Şerife ve Fatma ve sulbiye kebîre kızı Güllü ve sulbî sağîr oğulları Yusuf ve Veliyyüddin ve

sulbî kebîr oğulları Halil ve İbrahim ve Mehmed’e inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver

zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrânın tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den

nasb u ta‘yîn olunan vâlidesi Elif Hatun ve sâ’ire-i mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleriyle tahrîr

ve bi’l-müzâyede taksîm olunan ve taraf-ı şer‘e haber virilen tereke-i müteveffâ-yı mezbûr

defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevm-i gurre min şehr-i Ramazân sene

semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Kara sığır öküzü 5 3000 Erkek esb 1 re’s 500 Kancık ve erkek 2 600 Kara sığır ineği 6 re’s 2100 Üçer yaşında kancık düğe 4 1000 İkişer yaşında kancık düğe 3 400 Def‘a ikişer yaşında kancık düğe 1 200 Erkek dana 1 200 Bir yaşında erkek dana 1 150 Kancık koyun 9 500 Kancık toklu 2 50 Hınta 65 keyl 1625 Şa‘îr 5 keyl 250 Burçak 10 keyl 150 Haşhaş - - Saman 25 araba 250 Saban demiri ve çift âlâtı - 80 Araba ma‘a takım 2 250 Bir bâb mülk-i menzil göz 22 2200 Bir bâb mülk oda fevkânî göz 4 600

Page 92: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

80

Köhne minder, yasdık 2,4 80 19. VARAK

Cedîd topak ma‘a âlât - 300 Köhne keçe 2 20 Köhne yorgan 1 50 Kahve takımı 1 50 Hınta 35 keyl 875 Evân-i nühâsiye 25 kıyye 930 ….. (?) 2 ( 6 kıyye) 60 Boz çuval 3 40 Heğbe 1 20 Beledî döşek 1 150 Dakîk-i has - 160 İp 3 kıyye 30 Köhne çuval 1 10 Esb takımı 1 120 Bukağı 1 20 Tuz 80 kıyye 40 Def‘a çuval 3 80 Def‘a yorgan 1 80 Bulgur 3 keyl 60 Boz kilim 2 80 Yün 2 kıyye 20 Şalvar ve maşlah 1 100 Çakaloğlu Mehmed’de alacak - 444 Leğen ibrik 1 50 Boyalı ip 12 kıyye 120 Hırdavât-ı menzil - 200

Yekûnü’t-tereke: 18384

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR

TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR GURUŞ

Mehr-i müeccel-i zevce-i mezbûre Elif Hatun 125 Def‘a zevce-i mezbûre Elif Hatun 125 Dellâliyye-i eşyâ ve sâ’ire 370 Kaydiyye-i defterü’l-merkûm 30

Yekûnü’l-ihrâcât: 650

Sahhu’l-bâkî: 17734

00433 Resm-i kısmet 17301 Sahhu’l-bâkî

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 1081 Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 1081 Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 1376 Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 1376

Page 93: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

81

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 1376 Hisse-i ibnü’l-merkûm 2752 Hisse-i ibnü’l-merkûm 2752 Hisse-i ibnü’l-merkûm 2752 Hisse-i ibnü’l-merkûm 2752

Belge No:50

Husûs-ı âtiyyü’l-beyânın mahallinde ketb u tahrîri içün cânib-i şer‘-i enverden

me’zûnen irsâl olunan Kâtib Salih Efendi bin Emîn Efendi Karahisâr-ı Sâhib sancağı

dâhilinde kâ’in Danişmendli kebîr kazasına tâbi‘ Yaprak karyesinde sâkin iken bundan

akdem vefât iden Hacı İbrahim oğlu Mehmed bin Mehmed’in ile’l-vefât sâkin olduğu

menzile varub bî-garaz-ı müslimîn huzurlarında ‘akd-ı meclis-i şer‘-i ‘âlî iddikde müteveffâ-

yı mezbûrun verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Havva Hatun ibnete Mustafa ile vâlidesi

Ayşe Hatun ibnete Hüseyin ve sulbiye kebîre kızı Rukiyye ve sulbî sağîr oğlu Mustafa

münhasıra ba‘dehu kable’l-kısmet mezbûre Ayşe Hatun dahi vefât idüb verâseti zevc-i

metrûkü Veliyyüddîn bin İsâ ile sadriyye kebîre kızı Ümmügülsüm ve sadrî kesîr oğlu

Memiş’e münhasıra olduğu lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîr-i

mezbûr Mustafa’nın vakt-ı rüşd ve sedâdına değin tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî

nasb u ta‘yîn olunan vâlidesi zevce-i mezbûre Havva Hatun ve sâ’ir verese-i sâ’ire-i

mezbûrûn taleb ve ma‘rifetiyle tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ ve bi-hükmi’l-münâsebeti’ş-

şer‘iyye (?) taksîm eylediğini kâtib-i mûmâ-ileyh taraf-ı şer‘e gelüb ‘alâ vukû‘a inhâ ve

takrîr itmekle tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-

hâmis min şehr-i Ramazâni’l-mübârek sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Kara sığır ineği 1 350 Kara sığır öküzü 1 500 Kancık merkeb 2 350 Evân-i nühâsiye 35 kıyye 1050 Nühâs tepsi 3 kıyye 120 Yorgan, döşek, yasdık 1,1,1 250 Zili 1 60 Cedîd çuval 3 100 Köhne çuval 3 30 Tüfenk 1 100 Teke bıçağı 1 20 Tabanca 1 100 Yün memlü yasdık 2 20 Sim en‘âm kabı 1 100 Sağîr keçe 1 25 Kilim 1 60 Kahve takımı - 80 Bulgur 10 çeki 50

Page 94: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

82

Dakîk-i has 4 çeki 20 Haşhaş 3 çeki 35 Araba ma‘a âlât 1 100 Çift âlâtı 1 60 Hınta 15 keyl 300 Şa‘îr 10 keyl 100 Burçak 4 çeki 20 Kuşak kulağı 1 20 Hırdavât-ı menzil - 80 Karye-i mezbûrda harîm kıt‘a 2 600 Def‘a karye-i mezbûrda harîm kıt‘a 1 300 Bir bâb mülk-i menzil kıymeti - 800

Yekûnü’t-tereke: 5800

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE

DAİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Mehr-i mü’eccel-i mezbûre Havva Hatun 375 Dellâliyye 100 Kaydiyye-i defter-i merkûm 10 Resm-i kısmet 145

Yekûn-i ihrâcât: 630

Sahhu’l-bâkî: 5170 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre Havva Hatun 646 ( 30 akçe) Hissetü’l-mezbûre Rukiyye 1220 ( 13 akçe) Hisse-i sağîrü’l-Mustafa 2441 ( 46 akçe) Hissetü’l-mezbûr Veliyyüddîn 213 ( 50 akçe) Hissetü’l-mezbûr Memiş 430,5 Hissetü’l-mezbûre Ümügülsüm 215 ( 50 akçe)

Belge No: 51

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Nahılcı mahallesinde sâkin iken bundan akdem vefât

iden Dellal ----- Hüseyin bin Hasan’ın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Ümmethan (?)

Hatun ibnete Halil ile zevce-i mezbûreden mütevellide sulbiye sağîre kızı Züleyha ve zevce-i

uhrâsı-müteveffiye Züleyha Hatun’dan mütevellideler sulbiye kebîre kızı Hadîce ve sulbî

kebîr oğlu Ali’ye inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîre-i

mezbûre Züleyha’nın vakt-ı rüşd ve sedâdına değin tesviyye-i emrine kıbel-i şer‘den

mansûbe vasîsi vâlidesi zevce-i mezbûre Ümmethan (?) Hatun ve sâ’ir vârisân-ı mezbûrân

taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i

Page 95: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

83

müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’s-sâbi‘ ‘aşara min

Şevvali’l-mükerrem sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Köhne kilim 1 20 Nühâs bakraç 1 15 İki kulplu dığan (?) 1 10 Bir kulplu dığan 1 5 Hırdavât-ı menzil - 15 Mahalle-i mezbûrede kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

800

Yekûnü’t-tereke: 865 (Yalnız sekiz yüz altmış beş guruşdur)

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Deyn-i zevce-i mezbûre Ümmethan Hatun be-şehâdet-i Abdülkâdir Efendi bin Hacı (?) Mehmed ve İsmail ibn-i Abdullah ve bâ-tahlîf

300

Mehr-i müeccel-i zevce-i mezbûre be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân Abdülkadir Efendi ve İsmail ve bâ-tahlîf

62,5

Dellâliyye-i menzil ve eşya 15 Resm-i kısmet 120 Kaydiyye-i defter-i merkûm ve varaka-bahâ 1,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 376,5 (Yalnız üç yüz yetmiş altı buçuk guruşdur)

Sahhu’l-bâkî: 488,5 (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcetü’l-mezbûre 61 ( 7 akçe) Hisse-i bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 106,5 ( 42 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre 106,5 ( 42 akçe) Hisse-i ibnü’l-mezbûr 213,5 (26 akçe) Küsur 1 akçe

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr dört yüz seksen sekiz buçuk

guruşdan verese-i kibâr-ı mezbûrdan ber-mûceb-i bâlâ hisse-i ırsiyyelerini her biri bi’l-

verâse tamâmen ve kâmilen ahz u kabz ve istîfâ-yı hakk idüb sağîre-i mezbûre Züleyha’nın

yüz altı buçuk guruş olan akçe hissesi vâlidesi vasîsi mezbûre Ümmethan Hatun zimmetinde

olduğu iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Belge No: 52

Medîne-i Karahisâr-ı Sahib’de Karaman mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Yağcı oğlu İbrahim bin Ahmed’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Kerîme

Page 96: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

84

Hatun ibnete Hacı Mustafa ile sulbiye sağîre kızı Dudu ve sulbiye kebîre kızları Fatma ve

Âtike ve Hadîce ve sulbî sağîr oğlu Mustafa’ya inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve

nümâyân oldukdan sonra sağîrân-ı mezbûrân Dudu ve Mustafa’nın vakt-ı rüşd ve sedâdlarına

değin tesviyye-i emirlerine kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri zevce-i

mezbûre Kerime Hatun ve sâ’ir vârisetân-ı mezbûretân ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve

taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-

yevmi’s-sâlis min şehr-i Ramazâni’l-mübârek sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evânî nühâsiye fî 30 (30 kıyye) 900 Kara sığır düğesi 1 re’s 60 Köhne kilim 1 20 Def‘a köhne kilim 1 10 Köhne çuval 2 10 Hırdavât-ı menzil - 100 Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

3000

Yekûnü’t-tereke: 4100

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFANIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİS OLUNAN VERGİ VE

HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 200 Mehr-i mü’eccel-i müsbet zevce-i mezbûre Kerîme Hatun ve bâ-tahlîf 125 Mahalle-i mezbûreye vergisi 90 Resm-i kısmet 100 Kaydiyye-i defter-i merkûm 7

Yekûnü’l-ihrâcât: 522 guruş

Sahhu’l-bâkî: 3578 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 447 Hisse-i bintü’l-mezbûretü’s-sağîre 521,5 ( 35 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre 521,5 ( 35 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre 521,5 ( 35 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre 521,5 ( 35 akçe) Hisse-i ibnü’l-merkûm 1043,5 ( 10 akçe) Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr üç bin beş yüz yetmiş sekiz

guruşdan verese-i kibâr-ı mezbûrât bâlâda muharrer hisse-i ırsiyyelerini ahz u kabz idüb

Page 97: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

85

sağîrân-ı mezbûrân Dudu ve Mustafa’nın bâlâda muharrer hisse-i ırsiyyeleri vasîleri

vâlideleri zevce-i mezbûre Kerîme Hatun zimmetinde olduğu iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-

tarîhi’l-mezbûr.

20. VARAK

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Hacı Abdurrahman mahallesinde sâkin iken bundan

akdem vefât iden Hacı Veli oğlu Ali Ağa bin Veliyyüddîn’in asl defter-i kassâmı târihi fî 13

R 1273 ba‘dehu zeyl

Ser-nâme-i defterde mezkûrü’l-ism sağîr Veliyyüddîn ibnü’l-mezbûr Ali dahi vefât

idüb verâseti mezbûre Kezban Hatun ibnetü’l-mezbûr Hüseyin ile li-ümm kız karındaşı

sağîre Fatma ve li-ümm er karındaşı sağîr Mehmed evlâd-ı Mustafa ve li-ebeveyn ‘ammisi

mezbûr Mehmed Ağa ibnü’l-mezbûr el-Hâc Veliyyüddîn nâmân kimesnelere inhisârı bi’l-

ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîrân-ı mezbûrân Fatma ve

Mehmed’in babaları ve velîleri olub mahmûdü’l-hâl idüği ihbâr olunan merkûm Mustafa

ibn-i Mehmed ve mezbûrân Kezban Hatun ve Mehmed taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i

şer‘le tahrîr ve taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı sağîr-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u

beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis ve’l-‘ışrîn min Şevvâli’l-mükerrem sene semâne ve seb‘în

ve mi’eteyn ve elf.

Müteveffâ-yı sağîr-i mezbûr Veliyyüddîn’in babası müteveffâ-yı merkûm Ali’den

intikâl iden sahîfe-i yemînde murakkam hisse-i ırsiyyesi: 5857 guruş, 10 para

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 57 ( 10 para)

Resm-i kısmet 145

Yekûnü’l-ihrâcât: 212 ( 10 para)

Sahhu’l-bâkî: 5645 (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’l-ümmü’l-mezbûr 940,5 ( 40 akçe)

Hisse-i uhtü’l-mezbûr li-ümmi’s-sağîreti’l-mezbûre 940,5 ( 40 akçe)

Hisse-i ahi li-ümmi’s-sağîri’l-mezbûr 940,5 ( 14 akçe)

Page 98: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

86

Hissetü’l-ammi li-ebeveyn 2822,5

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr beş bin altı yüz kırk beş guruşdan

vârisûn-ı mezbûrûndan ümm-i mezbûre Kezban Hatun dokuz yüz kırk buçuk guruş kırk

akçesini ve ‘amm-i merkûm Mehmed iki bin sekiz yüz yirmi iki buçuk guruş hissesin her biri

bi’l-verâse ahz u kabz ve istîfâ-i hakk idüb sağîrân-ı mezbûrân Fatma ve Mehmed’in

hisseleri olan dokuz yüz kırk buçuk guruş kırk akçeden cem‘an bin sekiz yüz guruş seksen

akçeleri babaları ve velîleri mezbûr zimmetinde olduğu bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarîhi’l-

mezbûr.

Belge No. 53

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Mihail karyesinde sâkine iken bundan akdem

vefât iden Emine Hatun ibnete Abdurrahman bin Abdullah’ın verâseti zevc-i metrûkü

Mehmed bin İsmail ve vâlidesi Ümmühan Hatun ibnete Süleyman ve sadriye sağîre kızı

Ayşe ve li-ebeveyn ‘ammisi Hasan bin Abdullah’a münhasıra olduğu bi’l-ihbâr lede’ş-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîr-i mezbûre Ayşe’nin babası ve velîsi

olub mahmûdü’l-hâl idüği ihbâr olunan zevc-i merkûm Mehmed ve mezbûrân Ümmühan

Hatun ve Hasan taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm

olunan tereke-i müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fî 27 B. 78

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Altıparmak anteri 1 85

Çuka anteri 1 262

Şitârî anteri 1 150

Çuha sârıka 1 90

Merinoz şalvar 1 50

Canfes sarık 1 146

Simli havlu 1 40

Pullu bürümcük 1 25

Kuşak 1 5

Halı yasdık 2 30

Cedîd kilim 1 180

Şitârî kısa anteri 1 30

Çuha salta 1 60

Page 99: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

87

Şitârî bel anterisi 1 70

Basma şalvar 1 20

Merinoz kürk 1 30

Çarşaf 1 20

Makrama 1 10

Cedîd keçe 2 180

Sandık 1 30

Sim kol bağı 1 60

Def‘a cedîd kilim 1 155

İşlemeli baş bezi 1 25

Hamam takımı - 5

Çenber - 15

Şal 1 5

Def‘a çenber 7 30

Leğen ibrik 1 60

Bir kat yatak - 200

Gömlek 4 40

Yağlık 3 10

Peşkir 7 50

Uçkur 7 30

Silecek 1 10

Çarşaf 1 60

Tencere 1 65

Memdûhiyye altunu 30 840

Köhne gömlek - 5

İmamoğlu Ahmed zimmetinde mülk-i menzil kıymetinden

bâkî

850

Boğça - 3

Yemeni - 2

Ceviz ağacı 1 20

Söğüt agacı 1 20

Kara ağaç 1 20

Yekûnü’t-tereke: 4094

Page 100: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

88

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Resm-i kısmet 10

Kaydiyye-i defter 14

Dellâliyye 90

Sahhu’l-bâkî: 1949 guruş

3888

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevc 979

Hisse-i ümm 648

Hisse-i sağîretü’l-mezbûr 1974 (?)

Hissetü’l-‘amm 324

Ba‘de’d-defter sağîre-i mezbûre Ayşe dahi vefât idüb verâseti babası Mehmed ile

min kable’l-ümm ceddesi mezbûre Ümmühan Hatun’a münhasıra olduğu bi’l-ihbâr lede’ş-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra vârisân-ı mezbûrân taleb ve ma‘rifetleriyle

tahrîr ve taksîm olunan tereke-i müteveffiye-i sağîre-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr

olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ‘aşara min şehr-i Ramazâni’l-mübârek sene semâne ve seb‘în ve

mi’eteyn ve elf.

Müteveffiye-i mezbûrenin sahîfe-i yemînde murakkam vâlidesi müteveffiye-i

mezbûre

Ümmühan Hatun’dan intikâl eyliyen hisse-i ırsiyyesi: 1949

0049 Resm-i kısmet 1900

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i ebu’l-mezbûr 1583 ( 40 akçe)

Hisse-i ümmü’l-mezbûre 316,5 ( 20 akçe)

Bâlâda murakkam hisse-i ırsiyyelerini tamâmen alub istîfâ-i hakk eyledikleri.

Belge No. 54

‘An-asl medîne-i Karahisâr-ı Sâhib kurâlarından Döğer karyesi ahâlîsinden medîne-i

Kütahya’da Sâlim (?) mahallesinde müsâfereten sâkin iken bundan akdem vefât iden

Yûnuszâde Hasan Efendi ibn-i İbrâhîm’in verâseti zevcesi Hanife Hatun bint-i Hüseyin ile

Page 101: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

89

sulbî sağîr oğulları Mehmed ve Hüseyin’e münhasıra oldukdan sonra müteveffâ-yı merkûm

Hasan Efendi’nin karye-i mezbûrda vâki‘ terekesidir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fî 27

Şevvâl sene 78.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Karye-i mezbûrda vâki‘ mülk-i menzil 1500

Sığır düğesi 2 500

İnek 1 180

Kara sığır danası 1 150

Dombay ineği 1 800

Beygir 2 1050

Merkeb 1 180

Tosun 2 600

Def‘a kara sığır 1 350

Yekûnü’t-tereke: 4040

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DAİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Resm-i kısmet 101

Kaydiyye-i defter ve semen-i varaka 15

Sahhu’l-bâkî: 3924 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i müteveffiye 490,5

Hisse-i ibnü’l-merkûm 1716,5 ( 10 para)

Hisse-i ibnü’l-merkûm 1716,5 ( 10 para)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî üç bin dokuz yüz yirmi dört guruş eşyâ semeni

karye-i mezbûrlu Hacı Hasan Ağa’ya emâneten teslîm olunduğu iş bu mahalle şerh verildi.

Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Page 102: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

90

21. VARAK

Medîne-i Karahisâr-ı Sahib’de Akmescid mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden el-Hâc Ali el-Bahrî Ağa ibn-i Mehmed’in asl-ı defter-i kassâmı tarihi fî 19 Ş. 1274

ba‘dehu zeyl.

İş bu ser-nâme-i defterden mezkûrü’l-ism sağîr Hadice dahi vefât idüb verâseti

vâlidesi mezbûre Fatma Hatun ibnete Hamza Efendi ve li-ebeveyn kız karındaşı sağîre-i

mezbûre Münîre’ye inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîr-i

mezbûre Münîre’nin vâlidesi tesviyye-i umûruna kıbel-i şer‘den sağîreye vasîsi vâlidesi

mezbûre Fatma Hatun taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve taksîm olunan tereke-i

müteveffiye-i sağîre-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis

ve’l-‘ışrîn min Şevvâli’l-mükerrem li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

Müteveffiye-i sağîre-i mezbûre Hadice’nin babası müteveffâ-yı merkûm Ali el-Bahrî

Ağa’dan intikâl eyleyen bâlâda murakkam hisse-i ırsiyyesi:

10687,5 guruş, 20 akçe

00267,5 guruş, 20 akçe (Resm-i kısmet)

10420 guruş

00017 guruş (Kaydiyye-i defter-i merkûm)

10403 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i ümmü’l-mezbûre Fatma 3467,5 ( 20 akçe)

Hisse-i uht-i li-ebeveyni’s-sağîreti’l-mezbûre Münîre 6935 ( 40 akçe)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı merkûm on bin dört yüz üç guruşdan

vârisân-ı mezbûrândan ümmü’l-mezbûre Fatma Hatun üç bin dört yüz altmış yedi buçuk

guruş yirmi akçe hissesini ahz ve istîfâ-yı hakk idüb sağîre-i mezbûre Münîre’nin altı bin

dokuz yüz otuz beş guruş kırk akçe hissesi vâlidesi ümm-i mezbûre Fatma Hatun

zimmetinde olunduğu iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Belge No: 55

Husûs-ı âti’l-beyânın mahallinde ketb u tahrîri içün cânib-i şer‘-i enverden me’zûnen

bi’l-hükm irsâl olunan kâtibimiz Mevlânâ Rasim Efendi bin el-Hâc Mustafa Efendi medîne-i

Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ İshaklı kazasına muzâfe Ebherî karyesine varub ‘akd-ı meclis-i

şer‘-i ‘âlî itdikde karye-i mezbûrda sâkin iken bundan akdem vefât iden Habib bin Ahmed’in

verâseti zevce-i menkûhası Fatma Hatun ibnete Yusuf ile sulbiyye kebîre kızı İsmihan Hatun

ve sulbî kebîr oğlu Ahmed’e inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra

Page 103: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

91

verese-i mezbûrûn taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifetleriyle tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm

olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yemi’s-

sâlis ‘aşara min şehr-i Ramazâni’l-mübârek li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Camus tek 1 1000

Tosun tek 1 350

Kara sığır öküzü 1 350

Kara sığır ineği 1 150

Esb 1 re’s 800

Kısrak 3 1800

Bir buçuk yaşında tay 1 700

Kara sığır düğesi 1 300

Kilim 2 250

Palas 2 300

Kırı 1 100

Evân-i nühâsiye 30 kıyye 1200

Şa‘îr 25 keyl 50

Hınta 6 keyl 240

Çavdar 3 keyl 120

Ot 5 araba 75

Sünter (?) 3 keyl 120

Çuval 7 100

Bekmez 70 kıyye 150

Bulgur 1 keyl 60

Haşhaş 1 çeki 30

Dakik 2,5 keyl 100

Yatak takımı 2 300

Tüfenk 2 150

Kebîr bıçak 1 40

Döşe keçesi 1 40

Çift takımı 1 150

Leğen ma‘a ibrik 1 80

Kahve takımı 6 50

Page 104: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

92

Ganem 7 400

Zenbûr 4 300

Abdestlik 1 60

Seccâde 2 150

Nakd-ı mevcûd 740

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ

Karye-i mezbûrda Mezarlık nâm mahalde eşcâr-ı müsmirre ve gayr-ı müsmirreli iki dönüm mikdârı bağça bir kıt‘a

2800

Karye-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât iki göz mikdârı mülk-i menzil arsası.

400

Karye-i mezbûre toprağında vâki‘ malûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât kürümî mülk iki dönüm mikdârı bir kıt‘a bağ

2000

Karye-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât iki göz fevkânî oda yeri

5000

Karye-i mezbûrda kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât iki göz menzil ve üç göz samanhâne ve iki göz mülk-i menzil

2300

Karye-i mezbûrda kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât iki göz oda ma‘a ahur

1200

Yekûnü’t-tereke: 22905 (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese yalnız yirmi iki bin dokuz yüz beş

guruşdur)

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ Hisse-i li’z-zevceti’l-mezbûre Fatma 2863 Hisse-i’l-bintü’l-mezbûre İsmihan 6680,5 ( 5 para) Hisse-i ibnü’l-merkûm Ahmed 13361 (10 para)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr yirmi iki bin dokuz yüz beş

guruşdan verese-i kibâr-ı mezbûrûndan her biri ber-mûceb-i bâlâ hisse-i ırsiyye-i

merkûmelerini her biri bi’l-verese ahz u kabz ve istîfâ-yı hakk eyledikleri iş bu mahalle şerh

olundu. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Belge No: 56

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Osman karyesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Şaban oğlu Ahmed bin Veli’nin verâseti zevcesi Alime bint-i Ahmed ile sulbî

sağîr oğulları Veli ve Ali ve İsmail ve Ümmet ve sulbiyye sağîre kızı Ayşe’ye münhasıra

olduğu ba‘de’t-tahakkuku’ş-şer‘î sağîrân-ı mezbûrânın tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den

vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri mezbûre Alime Hatun’un taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i

şer‘le tevzî‘ ve beyne’l-verese bey‘ u taksîm olunan terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u

Page 105: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

93

beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ‘aşara min şehr-i Cemâziye’l-âhir li-sene semâne ve seb‘în

ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye Fi 30 11 kıyye 300

Öküz çift 1 1000

İnek ma‘a düğe 1 400

Camus ineği 1 800

Kısrak 1 1000

Merkeb 1 100

Koyun 60 fi 50 3500

Toklu 40 900

Koç 3 300

Kazgan 1, 9 kıyye 350

Cedîd kilim 2 200

Cedîd zili 7 700

Müsta‘mel kilim 2 100

Seccâde 1 30

Petek 1 45

Kırı 1 30

Müsta‘mel zili 1 30

Tüfenk ma‘a palaska 1 100

Teke bıçağı 1 35

Tabanca 1 50

Kahve takımı 50

Tuz 4 çeki 30

Çuval 6 60

Döşek, yorgan , yasdık 2,2,2 100

Peynir 10 kıyye 50

Araba takımı 1 50

Nakd-ı mevcûd 100

Mülk-i menzil kıymeti 1500

Hırdavât-ı menzil 30

Yekûnü’t-tereke: 11690 guruş

Page 106: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

94

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE

KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Techîz, tekfîn 155 Mehr-i mü’eccel 125 Resm-i kısmet 281 Dellâliyye-i eşya 230 Kaydiyye-i defter ve varaka 20

Minha’l-ihrâcât: 756

Sahhu’l-bâkî: 10704

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce 135,5 Hisse-i ibnü’s-sağîr Veli 2078,5 Hisse-i ibnü’s-sağîr Ali 2078,5 Hisse-i ibnü’s-sağîr İsmail 2078,5 Hisse-i ibnü’s-sağîr Ümmet 2078,5 Hisse-i’l-bintü’l-mezbûre Ayşe 1038

Belge No: 57 Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Alacalı karyesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Topal Mehmed bin Mustafa’nın verâseti zevcesi Sultan Hatun ibnete Süleyman ve

sulbiyye sağîre kızları Fatma ve Havva ve sulbî sağîr oğlu Hüseyin’e inhisârı lede’ş-şer‘i’l-

enver zâhir ve nümâyân olduktan sonra sığâr-ı mezbûrûnun vakt-ı rüşd ve sedâdlarına değin

tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri zevce-i mezbûre

Sultan Hâtun ve üzerine hasbî nâzır-ı mensûbeleri sığâr-ı mezbûrûnun li-ebeveyn ammîleri

Ali Ağa taleb ve ma‘rifetleriyle tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan müteveffâ-yı

merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis min şehr-i Ramazâni’l-

mübârek li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Kara sığır öküzü çift ma‘a takım 1 1000 Kilim 3 500 Merkeb 3 500 Zenbûr kazgan 10 400 Cedîd palas 7 600

22. VARAK Cedîd zili 1 80 Hınta 8 keyl 400 Şa‘îr 8 keyl 160 Çuval 9 325 Evân-i nühâsiye 25 kıyye 200

Page 107: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

95

Saman 8 araba 100 Kara sığır ineği 1 900 Dana 2 re’s 200 Def‘a inek 1 200 Aba yasdık 1 10 Döşek 1 50 Köhne heğbe 1 5 Haşhaş 1 keyl 110 Bulgur 4 çeki 30 Peynir 10 kıyye 20 Tosun 1 190 Bıçak 1 16 Aba şalvar 1 52 Ana koyun 20 800 Toklu 1 200 Teke 1 40 Koç 1 50 Kancık keçi 9 290 Oğlak 7 140 Burçak 5 çeki 25 Yün 5 kıyye 50 Kıyma 5 kıyye 100 Def‘a inek 280 Merkeb 1 150 Def‘a inek 1 300 Def‘a inek 1 310 Sade yağı 4 kıyye 23 Def‘a inek 1 190 Def‘a inek 1 200 Hırdavat-ı menzil 100 Nakd-ı mevcud 200 Karye-i mezbûrede vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

1000

Yekûnü’t-tereke: 13058

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKÎMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 200 Kariye-i mezbûr hâricinde Kaplan nâm mahallde kâ’in kuyunun ta‘mîr ve termîmine berây-ı vasiyyet-i müsbete

400

Mehr-i mü’eccel-i zevcesi 125 Dellâliyye-i eşyâ-i menzil 260 Kaydiyye-i defter 18,5 Resm-i kısmet 326,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 1330 guruş

Page 108: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

96

Sahhu’l-bâkî: 11728 guruş

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ Hisse-i li’z-zevceti’l-mezbûre Sultan 1466 Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre Fatma 25 Hissetü’s-sağîretü’l-mezbûre Havva 2565,5 Hissetü’l-ibnü’s-sağîr Hüseyin 5131

Belge No: 58

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Göynük karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem

vefât iden Atlı Hasan oğlu Mehmed bin Ahmed bin Abdullah’ın verâseti zevce-i menkûhası

Râbi‘a Hatun ibnete Mûsa ile sulbî sağîr oğulları Ahmed ve Hasan’a münhasıra olduğu

lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûnun tesviyye-i

umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan Râbi‘a Hatun taleb ve ma‘rifeti ve

ma‘rifet-i şer‘le tevzî‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-vech-i âtî

zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min Şa‘bâni’l-mu‘azzam li-sene semâne ve seb‘în

ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Nühâs tencere 10 30

Kazma, balta 1,1 5

Araba ma‘a takım 1 80

Altı aylık kara sığır danası 1 30

Köhne palas 1 15

Öküz 1 300

Saban demiri 1 5

Hınta 1,5 keyl 60

Şa‘îr 1,5 keyl 30

Hırdavât-ı menzil 6

Karye-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudud ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil kıymeti

150

Yekûnü’t-tereke: 711

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, TEREKE KAYDI VE

TAKSİMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Techîz ve tekfîn 150 Virgü-yi şâhâne 20

Page 109: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

97

Zevcesi mehri 62,5 Kaydiyye-i defter ve varaka-bahâ 2 Toplam 234,5

Sahhu’l-bâkî: 476,5

012,5 Ber-mu‘tâd resm-i kısmet 464 Sahhu’l-bâkî

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre Râbi‘a 85 Hisse-i ibnü’s-sağîr Ahmed 203 Hisse-i ibnü’s-sağîr Hasan 203

Belge No: 59

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Burmalı mahallesi sükkânından iken bundan akdem

vefât iden Mehmed ibn-i İbrahim’in verâseti zevcesi Fatma Hatun ibnete Süleyman ile

sulbiyye kebîre kızı Nazife ve li-ebeveyn ammi oğulları Hacı Yahya ve Hacı Ahmed Efendi

ibn-i Mustafa ve diğer ammi oğlu Mustafa ibn-i Salih Efendi’ye münhasıra olduğu ba‘de

kable’l-kısmeti mezbûr Hacı Ahmed Efendi dahi vefât idüb verâseti zevcesi Emetullah

Hatun ibnete Süleymen ile sulbî kebîre kızı Ayşe ve sulbî sağîr oğulları Mehmed Emin ve

Mustafa ve Süleyman’a münhasıra olduğu bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûn Mehmed Emin ve Mustafa ve Süleyman’ın tesviyye-i

umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri Emetullah Hatun ve sâ’ir

verese-i kibâr-ı mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede

bey‘ bi-hükmi’l-münâsebeti’ş-şer‘iyye tevzî‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı

merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis min şehr-i Recebi’ş-

şerîf li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Köhne kilim 1 5

Köhne halı seccâde 1 35

Def‘a seccâde 1 50

Köhne yorgan 1 10

Köhne yasdık, minder 2,2 20

Nühâs tencere 1 20

Nühâs zahan 1 20

Çorba tası, ma‘a tabak 1,1 30

Yumurta sahanı, mertebâni, zahan 1,1,1 35

Kahve değirmeni 1 15

Page 110: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

98

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ Altı senelik dükkân îcârı 840 Medîne-i mezbûre hâricinde Muttalib toprağında ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir dönüm mikdârı kürümî bağ lede’l-müzâyede beyne’l-verese ibkâ

1100

Medîne-i mezbûre çarşusında Kapan Hanı civârında kâ’in bir bâb bakkal dükkânı lede’l-müzâyede beyne’l-verese ibkâ

15000

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ bir bâb mülk-i menzil ibkâ 2500

Yekûnü’t-tereke: 19690

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 300 Deyn-i Hacı Yahya Efendi be-şehâdet-i Helvacı Mustafa bin Bekir ve Kantarcı Hüseyin bin İbrahim ve bâ-tahlîf

1700

Dellâliyye ve eşya 390 Kaydiyye ve varaka 33 Toplam 2424

Sahhu’l-bâkî: 17266 00431 Ber-mu‘tad-ı resm

16835 Li’t-taksîm-i beyne’l-verese

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ Hissetü’l-mezbûre Fatma Hatun 2104 Hissetü’l-mezbûre Nazife Hatun 8417,5 ( 40 akçe) Hissetü’l-mezbûr Hacı Yahya Efendi 2104 ( 40 akçe) Hissetü’l-mezbûr Mustafa 2104 Hissetü’l-mezbûre Emetullah 263 Hissetü’l-mezbûre Ayşe 263 ( 5 akçe) Hissetü’l-mezbûr Mehmed Emin 526 ( 80 akçe) Hissetü’l-mezbûr Mustafa 526 ( 80 akçe) Hissetü’s-sağîrü’l-mezbûr Süleyman 526 ( 80 akçe)

Belge No: 60

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Sipsin karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem

vefât iden Kahvecioğlu Hüseyin bin İbrahim nâm müteveffânın verâseti zevcesi Fatma

Hatun ibnete Ali ile sulbî kebîr oğlu Hüseyin ve sulbî sağîr oğulları Süleyman ve Ahmed ve

sulbiyye sağîre kızı Ümmügülsüm’e münhasıra olduğu ba‘de’t-tahakkuku’ş-şer‘î zâhir ve

nümâyân olduğu zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîrân-ı mezbûrânın tesviyye-i

umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri Fatma Hatun’un taleb ve

ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve beyne’l-verese tevzî‘ u taksîm olunan tereke-i

Page 111: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

99

merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-‘ışrîn min Şa‘bâni’l-

mu‘azzam li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye 8 kıyye 200

Öküz ma‘a takımı 1 700

Camus çift ma‘a takım 1 1500

İnek 1 250

Düğe 2 200

Kısrak ma‘a tay 1 600

Merkeb 1 100

Esb kırı 1 50

Heğbe 1 20

Çuval 9 100

Kebîr anbar 1 100

Buğday 12 keyl 600

Dakîk 7 keyl 30

Haşhaş 2 keyl 220

Saman kiri (?) 15 100

Ot 2 araba 40

Yorgan, seccâde 1,1 4

Hırdavat-ı menzil 12 600

Mülk-i menzil kıymeti - 900

Yekûnü’t-tereke: 6270

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Mehr-i zevcesi 125

Techîz ve tekfîn 150

Resm-i kısmet 149

Dellâliyye-i eşya ve kaydiyye ve varaka-bahâ 50

Toplam 474

23. VARAK

Sahhu’l-bâkî: 5896 Li’t-taksîm-i beyne’l-verese

Page 112: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

100

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre 824 ( 20 para) Hisse-i ibn-i kebîr-i merkûm Hüseyin 1449 Hisse-i ibnü’s-sağîr Süleyman 1449 Hisse-i ibnü’s-sağîr-i merkûm Ahmed 1449 Hisse-i bintü’l-mezbûre Ümmügülsüm 824

Belge No: 61

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Ayazini karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem

vefât iden Bezgin oğlu Ali ibn-i Ömer’in verâseti zevcesi Ümmühan ibnete Hasan ile sulbî

kebîr oğulları Ali ve Hasan ve Ömer ve sulbî sağîr oğulları Osman ve sulbiye sağîre kızı

Emine’ye münhasıra olduğu ba‘de’t-tahakkuku’ş-şer‘î zâhir ve nümâyân oldukdan sonra

sağîrân-ı mezbûrânın umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan mezbûre vâlideleri

Ümmühan Hâtun’a verese-i kibâr taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve beyne’l-

verese tevzî‘ u taksîm olunan terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-

yevmi’l-hâmis min şehr-i Şa‘bâni’l-mu‘azzam li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye 10 kıyye 300

Öküz çift 1 500

Merkeb 1 200

Tekli (?) ma‘a takım 50

Tüfenk ma‘a matara 1 70

Palaz 2 30

Müsta‘mel kilim 1 30

Çuval 3 30

Buğday 10 keyl 500

Şa‘îr 5 keyl 100

Saman kırı 5 30

Nakd-ı mevcûdu 150

Karye-i mezbûrda vâki‘ bir bâb mülk-i menzil kıymeti 500

Hırdavât-ı menzil 100

Yekûnü’t-tereke: 2600 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TERKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Mehr-i zevce 125

Page 113: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

101

Techîz ve tekfîn 150

Resm-i kısmet 60

Dellâliyye 40

Kaydiyye 3,5

Minha’l-ihrâcât: 279

Sahhu’l-bâkî:2156 (Li’t-taksîm-i beyne’l-verse)

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ Hisse-i zevce-i mezbûre 265,5 Hisse-i ibn-i kebîr 344 Hisse-i ibn-i kebîr 344 Hisse-i ibn-i kebîr 344 Hisse-i ibn-i kebîr 344 Hisse-i ibn-i sağîr 344 Hisse-i bintü’s-sağîre 177

Belge No: 62

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Ayazini karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem

vefât iden Odabaşıoğlu Mustafa bin Mustafa’nın verâseti zevcesi Kezban Hatun ibnete

Ahmed ile sulbî kebîr oğulları Ahmed ve İbrahim ve Mustafa ve sulbî sağîr oğlu Mehmed ve

sulbîye sağîre kızı Emine’ye münhasıra olduğu ba‘de’t-tahakkuku’ş-şer‘î sağîr-i mezbûrûnun

tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlidesi mezbûre Kezban

Hatun taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve beyne’l-verese tevzî‘ u taksîm olunan

muhallefât defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis min şehr-i

Şa‘bâni’l-mu‘azzam li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye 3 kıyye 60

Kutnu anteri 1 100

Def‘a kutnu anteri 1 100

Kirman 1 40

Zemzemli kefen 2 300

Gömlek 1 10

Kollu mintan 1 120

Abânî 2 100

Yazma Efrenc 11 60

Cedîd fes 1 6

Peşkir 2 60

Page 114: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

102

Yelek 1 10

Çevre 5 15

Tavaf ihramı 7 105

İngiliz kârî şal 6 60

Hurç heğbesi 1 25

Kırı 1 60

Palas 1 30

Köhne kilim 1 30

Çuval 4 20

Buğday 1 keyl 50

Merkeb 1 200

Hırdavât-ı menzil 50

Karye-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

100

Yekûnü’t-tereke: 1715 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Mehr-i zevcesi 25 Techîz ve tekfîn 100 Resm-i kısmet 35 Kaydiyye ve varaka-bahâ 5 Toplam 265

Sahhu’l-bâkî: 1450 guruş MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre 181 Hisse-i ibn-i kebîr Ahmed 282 Hisse-i ibn-i kebîr İbrahim 282 Hisse-i ibn-i kebîr Mustafa 281 Hisse-i ibnü’s-sağîr Mehmed 281 Hisse-i bintü’s-sağîre Emine 141

Belge No: 63

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Ayazini karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem

vefât iden Mihrioğlu Hasan bin Ali nâm müteveffânın verâseti zevcesi Fatma Hatun ibnete

Ali ile sulbî kebîr oğulları Mustafa ve Süleyman ve sulbîye kebîre kızları Fatma ve diğer

Fatma ve sağîre kızı Mihri’ye münhasıra olduğu ba‘de’t-tahakkuku’ş-şer‘î sağîrân-ı

mezbûrelerin tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den mensûbe ve vasî vâlideleri mezbûre

Page 115: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

103

Fatma Hatun’un taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve beyne’l-verese tevzî‘ u taksîm

olunan terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis min şehr-i

Şa‘bâni’l-mu‘azzam li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye 10 kıyye 300

Öküz çift 1 300

Cedîd kilim 1 100

Palas 1 40

Döşek 1 40

Çuval 4 40

Buğday 2 keyl 100

Saman kırı 2 30

Mülk-i menzil 500

Yekûnü’t-tereke: 1450 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSİMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 125

Mehr-i zevcesi 50

Resm-i kısmet 30

Kaydiyye ve varaka 2,5

Toplam 207

Sahhu’l-bâkî: 998 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre 124,5 Hisse-i ibn-i kebîr 198 Hisse-i ibn-i kebîr 198 Hisse-i ibn-i kebîr 198 Hisse-i bint-i kebîre 97 Hisse-i bint-i kebîre 97 Hisse-i bint-i kebîre 97

Belge No: 64

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Salar karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem

vefât iden Hacı Bekdaş kızı Kezban ibnete Ömer’in verâseti vâlidesi Rukıyye bint-i Ahmed

ile sadriyye kebîre kızları Ayşe ve Havva ve sadriyye sağîre kızı Emine’ye ve sulbî sağîr

Page 116: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

104

oğlu İbrahim’e münhasıra olduğu ba‘de’t-tahakkuku’ş-şer‘î zâhir ve nümâyân oldukdan

sonra sağîrân-ı mezbûrânın tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan

mezbûre Rukıyye’nin taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve beyne’l-verese tevzî‘ u

taksîm olunan terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâdî min

şehr-i Recebi’l-ferd li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTÜEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Karye-i mezbûrede vâki‘ bir bâb mülk-i menzilden hissesi 400

Def‘a bir bâb mülk-i menzilin kıymeti 800

Bir kıt‘a bağ-ı dönüm 1 100

Kilim 1 100

Döşek, yasdık, yorgan 1,2 40

Çuval 3 40

Buğday 1,5 keyl 80

Şa‘îr 2 keyl 30

Saman kırı 2 30

Evân-i nühâsiye 5 kıyye 100

Bir kıt‘a mülk-i bağçe dönüm 1 500

Toklu 50

Merkeb 1 100

Yekûnü’t-tereke: 2400 guruş

24. VARAK

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR

TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Hatiboğlu Hadice Hatun’a deyn-i bâ-tahlîf 530 Techîz, tekfîn 80 Resm-i kısmet 39,5 Kaydiyye 10

Yekûnü’l-ihrâcât: 679 guruş

Sahhu’l-bâkî: 1721 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFÂNIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i ümm-i mezbûr 275 Hisse-i ibnü’s-sağîr 578 Hisse-i bintü’l-kebîre 289

Page 117: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

105

Hisse-i bintü’l-kebîre 289 Hisse-i bintü’s-sağîre 289

Belge No: 65

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Ayvalı karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem

vefât iden el-Hâc Ali bin İbrahim’in verâseti zevcesi Ayşe ibnete Hasan ile sulbî kebîr oğlu

Veli ve sulbî sağîr oğlu İbrahim ve sulbiye sağîre kızı Havva’ya münhasıra olduğu ba‘de’t-

tahakkuku’ş-şer‘î oldukdan sonra sağîrân-ı mezbûrânın vâkt-ı rüşd ve sedâdına değin

tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan mensûbeleri zevce-i mezbûre

Ayşe Hatun’a ve nâzır nasb olunan sığâr-ı mezbûrûnun li-ebeveyn ammîsi Osman ibn-i

İbrahim taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve beyne’l-verese tevzî‘ u taksîm olunan

tereke defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’t-tâsi‘ ve’l-‘ışrîn min şehr-i

Recebi’l-mürecceb li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Evân-i nühâsiye 25 kıyye 750

Ganem 30 1500

Koç 1 80

Toklu 12 300

Kutnu top 3 300

Cedîd mintan 1 150

Çuka şalvar 1 100

Maşlah 1 100

Şal 1 20

Kutnu anteri 1 50

Zemzemiyye 1 50

Fenar 1 20

Cedîd kilim 1 150

Müsta‘mel kilim 4 150

Minder, yasdık ve yatak 2,2 90

Def‘a zemzemiyye 1 20

Öküz 3 1000

İnek 2 300

Dana 2 200

Esb (koca) 1 200

Çuval, kırı 10,1 70

Page 118: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

106

Toklu (?) ma‘a takım 1 100

Buğday 10 keyl 400

Şa‘îr 5 keyl 100

Haşhaş 1 keyl 100

Burçak 4 çeki 10

Saman kırı 10 100

Ot 2 araba 20

Arı kovanı 40 120

Ba(k)ğça 200

Bir kıt‘a bağ dönüm 1 200

Hırdavât-ı menzil 100

Karye-i mezbûrda vâki‘ bir bâb mülk-i menzil 1000

Yekûnü’t-tereke: 8160 guruş

Minha’l-ihrâcât

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFI, BORÇLARI, TERKE KAYDI VE TAKSÎMİNA DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 200 Mehr-i zevce 125 Karye-i mezbûre câmi‘-i şerîfi vakfına vasiyeti 100 Resm-i kısmet 193 Dellâliyye-i eşya 152 Kaydiyye 10

Yekûnü’l-ihrâcât: 780 guruş

Sahhu’l-bâkî: 7380 guruş

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre 922 ( 20 para) Hisse-i ibn-i kebîr Veli 2582 ( 25 para) Hisse-i ibn-i sağîr İbrahim 2582 ( 25 para) Hisse-i bint-i kebîre Havva 1291 ( 14 para)

Belge No: 66

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Salar karyesinde sâkine iken bundan akdem vefât

iden Malak kızı oğlu Hafîde S (?) Fatma İsmail’in verâseti zevc-i metrûkü Akçaoğlu Ali ibn-

i Süleyman ile sulbî sağîr oğlu İlyas’a münhasıra olduğu ba‘de’t-tahakkuku’ş-şer‘î zâhir

oldukdan sonra sağîr-i mezbûrun tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den mensûb vasîsi velî-yi

müceyyizi pederi merkûm Ali’nin taleb ve iltimâsları ma‘rifet-i şer‘le tevzî‘ u taksîm olunan

Page 119: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

107

tereke-i müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis

‘aşara min şehr-i Recebi’l-ferd li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Sevâyî anteri 1 200

Sarık 1 100

Münakkaş çarşaf 2 100

Münakkaş peşkir 2 10

Uçkur 1 5

Müsta‘mel anteri 1 10

Yorgan çarşafı 1 10

Cedîd kilim 1 100

Müsta‘mel kilim 1 50

Döşek, yorgan, yasdık 1,1 100

Döşek ve minder 1,1 50

Seccâde 1 50

Kıl palas 1 60

Sandık 1 20

Nühâs tencere 1 20

Zevce-i merkûm zimmetinde mehri 125

Yekûnü’t-tereke: 1020 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ Resm-i kısmet ma‘a kaydiyye 35

Sahhu’l-bâkî: 995 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevc-i merkûm Ali 249 Hisse-i ibn-i sağîr 846

Belge No: 67

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Çavuşbaşı mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Bıçakoğlu Hüseyin ibn-i Osman’ın verâseti zevcesi Emine Hatun ibnete Ali ile

sulbî kebîre kızı Ümmühan ve sulbî kebîr oğlu Süleyman’a inhisârı lede’ş-şeri‘l-enver zâhir

ve nümâyân olduktan sonra vârisân-ı mezbûrûn taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr

ve bey‘ u taksîm olunan müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-

Page 120: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

108

yevmi’s-sâlis ve’l-‘ışrîn min şehr-i Şevvâli’l-mükerrem li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn

ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Müsta‘mel kilim 1 100

Müsta‘mel kıl palas 1 82,5

Def‘a kıl palas 1 60

Ufak kilim 1 36

Köhne minder 1 5

Köhne aba döşek 1 6

Fincan, zarf, cezve 4,3,1 8

Hırdavât-ı menzil 10

Hoşaf tası 8 18

Hamam tası 1 12

Def‘a cezve, kahve tavası 3,1 19

Bir kublu dığan 1 8

Nühâs tepsi 1 30

Sahan 3 35

Sağîr kazgan 2,5 kıyye 110

Tencere 47

Bakraca 1 18

Sağîr güğüm 1 25

Köhne leğen ibrik 1 40

Sade leğen 1 25,5

İki kublu dığan 1 35

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil üç sehm itibârıyla bir sehm hisse-i şâyi‘ası

500

Def‘a mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil üç sehm itibârıyla bir sehm hisse-i şâyi‘ası

800

Medîne-i mezbûre hâricinde Erenler Deresi nâm mahalde vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât kürûmî mülk bir dönüm mikdârı bağ

500

Yekûnü’t-tereke: 2531,5

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Page 121: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

109

Dellâliyye-i eşyâ ve menzil ve bağ 5 Defter-i kaydiyye 6 Resm-i kısmet 62

Yekûnü’l-ihrâcât: 118,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 2413 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcetü’l-mezbûre 301,5 Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 703,5 Hissetü’l-ibnü’l-mezbûr 1407,5

Belge No: 68

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Kayadibi mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Konyalıoğlu Mehmed bin Mustafa’nın verâseti li-ebeveyn er ve kız karındaşı

Ahmed ve Havva’ya münhasıra olduğu lede’ş-şer‘i’l-enver zahîr ve nümâyân oldukdan

sonra verese-i mezbûrân taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede

bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur.

Fi’l-yevmi’l-hâmis ‘aşara min şehr-i Şevvâli’l-mükerrem li-sene semâne ve seb‘în ve

mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Tahta dezgâh 1 25

Bulgur 2,5 çeki 20

Def‘a bulgur 2,5 çeki 20

Yorgan 1 50

İç 5 kıyye 10

Köhne aba 1 5

Küp 3 30

Zahan 2

Sağîr mertebânî 1 2

Çarşab, don, gömlek 1,1,1 20

Köhne kepenek 1 10

Köhne kuşak 20

Hatab 1 5

Karındaşı Ahmed zimmetinde olub kabz olunan 18

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ Mahalle-i mezbûrda vâki‘ bir bâb mülk-i menzil kıymeti 2000

Yekûnü’t-tereke: 2291 guruş

Page 122: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

110

25. VARAK

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 100 Dellâliyye-i eşyâ 45 Defter-i kaydiyye 3 Varaka-bahâ 1

Yekûnü’l-ihrâcât: 149 guruş

Sahhu’l-bâkî: 2142 guruş

0053 Resm-i kısmet 2089 guruş

MÜTEVEFFANIN VARÎSLERİ GURUŞ

Hisse-i ahi’l-Ahmed 1392 ( 26 para) Hisse-i uhtü’l-Havva 696 ( 13 para)

Belge No: 69

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Çay kazası mahallâtından Aşağı mahallesinde

sâkin iken bundan akdem vefât iden Mesud oğlu Osman bin Mesud’un verâseti zevcesi

Hadice bint-i Abdülkadir nâm hatun ile sulbiyye kebîre kızı Kezban’a ve sulbiyye sağîr oğlu

Osman’a inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver ve zâhir ve nümâyân olduktan sonra sağîr-i mezbûr

Osman’ın vakt-ı rüşd ve sedâdına değin tesviye-i emrine kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn

olunan kaza-i mezbûre ahalisinden Kedelli (?) oğlu Hacı Ali Ağa bin Ömer ve vârisân-ı

mezbûratân taleb ve ma'rifetleri ve ma'rifet-i şer’le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm

olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-

sâdis ve’l-‘ışrîn min Zi’lka‘deti’ş-şerîfe li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

800

Mahalle-i mezbûrda kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb samanhâne

50

Kaza-i mezbûre çarşusunda kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i dükkân

1200

Kaza-i mezbûrda kâ’in eşcâr-ı müsmirre ve gayr-ı müsmirreli bir evlek mikdârı bir kıt‘a mülk-i bağçe

100

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Nühâs tencere, haranı 1,1 100

Page 123: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

111

Sahan 2 15

Kilim,döşek, yasdık,yorgan 1,1,1,1 75

Yekûnü’t-tereke: 2340 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ Dellâliyye-i eşyâ ve emlâk 45 Resm-i kısmet 75,5 Kaydiyye ve varaka 4,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 108 guruş

Sahhu’l-bâkî: 2232 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VÂRÎSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre Hadice Hatun 279 Hisse-i bintü’l-mezbûre Kezban 651 Hisse-i ibnü’l-merkûm sağîr Osman 1302

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî iki bin iki yüz otuz iki guruşdan verese-i

mezbûrûndan zevce-i mezbûre Hadice Hatun iki yüz yetmiş dokuz guruş hissesini ve bint-i

mezbûre Kezban’a altı yüz elli bir guruş hissesini her birerleri bi’l-verâse ahz u kabz idüb

sağîr-i mezbûr Osman’ın bin üç yüz iki guruş hissesi vasî-i merkûm Hacı Ali Ağa’nın

zimmetinde olduğu iş bu mahalle şerh virildi.

Belge No:70

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Mihail karyesinde sâkin iken bundan akdem vefât

iden Dandan oğlu Abdurrahman bin Mehmed’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi

Havva Hatun ibnete Hüseyin ile sulbî sağîre kızı Fatma ve Ayşe ve li-ebeveyn ammî oğlu

Ali ibn-i Hüseyin’e inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra

sağîre-i mezbûrânın umûrlarını rü’yete kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri

zevce-i mezbûr Havva Hatun taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede

bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur.

Fi’l-yevmi’t-tâsi‘ ve’l-‘ışrîn min Şevvâli’l-mükerrem li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn

ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Kara sığır öküzü 1 çift 1300

Def‘a kara sığır öküzü 1 çift 500

Camus düğesi 1 800

Siyah kısrak, ma‘a takımı 1 800

Page 124: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

112

Buzağılı kara sığır ineği 1 300

Evân-i nühâsiye 3 kıyye 60

Köhne çuval 3 30

Köhne kilim 1 5

Temür balta 1 5

Araba ma‘a takım 100

Hınta 2 keyl 100

Köhne kırı 1 10

Öküz derisi 1 20

Saman 2 araba 30

Mezrû‘ hınta dönüm 15 kıyye,24 çeki 150

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ Karye-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil kıymeti ber-vech-i tahlîf

1000

Yekûnü’t-tereke: 5210 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz, tekfîn

100

Mehr-i mü’eccel-i müsbet zevce-i mezbûre

125

Deyn-i Yavanoğlu İbrahim be-şehâdet-i Osman Efendi bin Memiş ve İbrahim bin Hacı bâ-tahlîf

100

Deyn-i Köseoğlu Hasan be-şehâdet-i Kazcı Hüseyin ve Hüseyin Çavuş ve bâ-tahlîf

300

Deyn-i Osman Efendi be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân Osman Efendi ve İbrahim ve bâ-tahlîf

1700

Dellâliyye-i eşya

100

Kaydiyye-i defter

8

Yekûnü’d-deyn: 5133 guruş

Sahhu’l-bâkî: 77 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

02 guruş (ber-mu‘tâd-ı resm-i kısmet) 75

MÜTEVEFFANIN VÂRÎSLERİ GURUŞ Hisse-i zevce-i mezbûre 9 Hisse-i bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 95

Page 125: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

113

Hisse-i bintü’l-mezbûre 25 Hisse-i ibnü’l-amm-i li-ebeveyn 16

Belge No: 71

Medîne-i Karahisâr-ı Sahib’de el-Hâc Yahya mahallesinde sâkine iken bundan

akdem vefât iden Hafize Hatun ibnete el-Hâc Ahmed’in verâseti sadriye kebîre kızı Nazike

ve Kerime Hatunlara inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra

mezbûretân Kerime ve Nazike hatunlar ve müteveffiye-i mezbûre zikr-i âtî sülüs malının ----

ve hayra tenfîz-i icrâsına vasî-i muhtârı olduğu Mehmed Efendi bin Hasan ve Ömer Efendi

bin Abdurrahim nâm kimesneler şehâdetleriyle ber-nehc-i şer‘î sâbit olan Aşçı Molla Ahmed

bin Ömer taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan

tereke-i müteveffiye-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunan defteridir.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Sahan 3 -

Mertebânî 3, 3 kıyye, 35 dirhem 116

Kuşhane 2 67

Bakraç, tas 1,1 31,5

Kuşhane, tepsi 1,1, 1 kıyye 30

Köhne güğüm, fiske şamdan 1,1 16

Yağ tavası 1 8

Mangal 1 54,5

Balta, sacayak, mum mikrası 1,1,1 9,5

Fincan, --- kutu 5

Müsta‘mel minder, yasdık 1 49

Köhne yasdık 1 7,5

Sepet, mir’ât 1,1 11,5

Köhne kilim parçası ve keçe 1 10,5

Köhne halı seccâde 1 3,5

Def‘a halı seccâde 1 25

Müsta‘mel yorgan 1 25

Kilim 1 51

Zili 1 55,5

Muşamba parçası 1

Köhne çit şalvar ve hırka 1,1 8 ( 8 para)

Köhne basma kürk 1 7

Hırka 1 11

Page 126: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

114

Çarşaf 2 9,5

Def‘a çarşaf 2 14,5

Çit anteri, şalvar 1,1 37,5

Alaca anteri 1 17

Cedîd çarşaf 1 35

Müsta‘mel kıl palas 1 8

Şal 1 10,5

Yazma şalı 6

Yazma çenber 23

Hırdavât 4

Sandık 1 17

Sevâyî anteri 1 71

Şal cübbe 1 135

Yüzük ve akik 2

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l- müştemilât bir bâb nısf mülk-i menzil

Yekûnü’t-tereke: 3993 guruş

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Dellâliye-i eşya ve mülk 80 Kaydiyye-i varaka 7 Resm-i kısmet 65,5 Toplam 152

26. VARAK

Sahhu’l-bâkî: 3841 guruş 1280 guruş (Minha’s-salîs) 2561 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-

verese)

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ Hisse-i bintü’l-mezbûre Kerime 1280 (40 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre Nazike 1280 ( 40 akçe)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr iki bin beş yüz altmış guruş seksen

akçeden vârisân-ı mezbûretân Kerime ve Nazike hatunlar ber-mûceb-i bâlâ hisse-i

ırsiyyelerini ahz u kabz itmişlerdir.

Page 127: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

115

Belge No: 72

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Karakâtib mahallesinde sâkîne iken bundan akdem

vefât iden Şerife bint-i Ahmed nâm hatunun verâseti zevce-i metrûkü İsmail bin Abdül ile

sadriyye kızı Şerife ve babası merkûm Ahmed bin İsmail’e münhasıra olduğu bi’l-ihbâr

lede’ş-şer‘il-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîr-i mezbûrenin babası ve velîsi olub

mahmûdü’l-hâl idüği ihbâr olunan zevc-i merkûm İsmail ve eb-i merkûm Ahmed ma‘rifetleri

ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffiye-i

mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyan olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ‘aşara min Zi’l-

ka‘deti’ş-şerîfe li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Müsta‘mel yorgan ma‘a çarşab 1 60

Çöp memlü döşek, ma‘a yasdık 1,2 40

Çöp memlü minder, yasdık 1,1 5

Sırmalı çuha salta 1 60

Müsta‘mel çuha şalvar 1 46

Müsta‘mel sevâyî anteri 1 201

Müsta‘mel şitârî anteri 1 101

İşlemeli leğen yaygısı 1 16,5

Kavuk örtüsü 1 7,5

Köhne şitârî anteri çit kürk 1 21

Sağîr peşkir 1 29

Yaka peşkiri, bürümcük gömlek 1 16

Müsta‘mel baş bezi 1 7,5

Nîm şal, köhne gömlek 1,1 9

Köhne çarşab 1 10

Köhne altıparmak anteri 1 16

Fes, çenber, havlu 1,1,1 9,5

Köhne makrama 1 102 (10 para)

Hamam takımı 1 10,5

Köhne alt çarşafı 1 8,5

Sade uçkur 10 30

Köhne al ve sade yağlık 1,2 4

Sandık 1 27,5

Mir’at, su tası 1,1 14 (10 para)

Page 128: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

116

Mum mikrası 1 10

Sim gerdanlık 1 17

Sim halka 1 90

Zevci zimmetinde mehri 125

Zevci merkûm zimmetinde eşya-i semeninden alacak hakkı olub kabz olunan

120

Müteveffiye-i mezbûrenin vâlidesi müteveffiye Fatma Hatun terekesinden hisse-i ırsiyyesi olub kız karındaşı Raziye Hatun zimmetinde olub kabz olunan

292

Yekûnü’t-tereke: 1400,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ Dellâliyye-i eşya 26,5 Hammâliyye ve dükkân kirası 5 Kaydiyye-i defter-i merkûm 3 Resm-i kısmet 35

Yekûnü’l-ihrâcât: 69,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 1331 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcü’l-merkûm İsmail 332 ( 10 para) Hisse-i bintü’s-sağîretü’l-mezbûre Şerife 665,5 Hisse-i ebu’l-merkûm Ahmed 332,5

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr bin üç yüz otuz guruşdan verese-i

mezbûrûndan zevc-i merkûm üç yüz otuz iki buçuk guruş hissesini ve eb-i merkûm Ahmed

kezalik üç yüz otuz iki buçuk guruş hissesini her biri bi’l-verâse ahz u kabz idüb sağîr-i

mezbûrenin altı yüz beş buçuk guruş hissesi babası ve velîsi merkûm İsmail ma‘rifeti ve

ma‘rifet-i şer‘le bâ-küfelâ âhere idâne olunduğu iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarîhi’l-

mezbûr.

Belge No: 73

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Gündoğmuş Mahallesi sâkinelerinden iken bundan

akdem vefât iden Emine Hatun ibnete Yahya’nın verâseti zevci İbrahim ile sadriyye kızı

Fatma ve Hanife’ye ve vâlidesi Atike Hatun ibnete Mahmûd ve babası merkûm Yahya ibn-i

Mehmed’e inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver nümâyân oldukdan sonra sağîretân-ı mezbûretân

Fatma ve Hanife’nin babaları ve velîleri olub mahmûdu’l-hâl idüği bi’l-ihbâr zevci merkûm

İbrahim vesâ’ir verese-i mezbûrân taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-

Page 129: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

117

müzâyede tevzî‘ u taksîm olunan müteveffiye-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân

olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min şehr-i Şevvâli’l-mükerrem li-sene semâne ve

seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Sevâyî anteri 1 200

Şitârî anteri 1 120

Bursa çekmesi şalvar 1 50

Merinoz şalvar, merinoz anteri 1,1 100

İşlemeli çuka salta 1 150

Harcî (?) şal 1 10

İşlemeli çarşab 2 150

Çuha baca perdesi, seccâde 1,1 50

Alpullu (?) 1 5

Harcî --- 5 20

Yaka peşkiri 1 8

İşlemeli uçkur 10 50

İşlemeli yağlık 9 45

İşlemeli peşkir 9 45

Müsta‘mel makrama 1 10

Peştamal 1

Silecek, havlu 1 çeki,1 15

Flemenk gömlek 4 40

Sağîr peşkir 1 13

Alt yorganı 2 20

Hamam tası 1 5

Çit kürk 1 5

Çit çarşaf 2 12

Çit anteri 1 10

Köhne leğen ibrik 1 40

Ufak mertebânî 3 25

Sandık 1 20

Mum mikrası 1 8

Köhne döşek, yorgan, yasdık, kilim 1,1,1,1 150

Çöp memlü çit minder, yasdık 1,1 10

Page 130: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

118

Cezve, fincan, zarf 1,5,5 15

Zevce-i merkûm zimmetinde mehri 125

Yekûnü’t-tereke: 1520 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Dellâliyye-i eşya 39 Kaydiyye-i defter 3 Resm-i kısmet 38

Yekûnü’l-ihrâcât: 70 guruş

Sahhu’l-bâkî: (1450 Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcü’l-merkûm 334,5 Hisse-i bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 446 ( 16 para) Hisse-i bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 446 ( 16 para) Hisse-i ümmü’l-mezbûre 111,5 Hisse-i ebu’l-mezbûr 111,5

Belge No: 74

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Hacı Ali oğlu mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Bekdaşoğlu Mustafa bin Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhası Fatma Hatun

ibnete Mustafa ile sulbiyye kebîre kızı Havva Hatun ve li-ebeveyn kız karındaşı Halime

Hatun’a münhasıra olduğu zâhir ve nümâyân olduktan sonra vârisûn-ı mezbûrûn taleb ve

ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan müteveffâ-yı

merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’t-tâsi‘ ve’l-‘ışrîn min Şevvâli’l-

mükerrem li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Kazgan 1, 11 kıyye, fi 41 462

Merkeb 1 re’s 145

Köhne kilim 1 10,5

Kıl palas 1 31

Seccâde 1 10

Kazma 2 10

Döşek, yorgan, yasdık 1,1,1 38,5

Nacak, bel 1,1 11,5

Page 131: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

119

Hırdavât-ı menzil 10

Olucak üstünde mülk-i bağ 1 dönüm 200

Yekûnü’t-tereke: 928,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 120 Mehr-i mü’eccel 125 Dellâliyye-i eşya 21 Defter-i merkûm-ı kaydiyye 2,5 Resm-i kısmet 22,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 222,5 guruş

701

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ Hisse-i zevcetü’l-mezbûre 87,5 Hisse-i bintü’l-mezbûre 350,5 Hisse-i uht-i li-ebeveyn 262,5

Belge No: 75

Davulka kazasına tâbi‘ Vireli karyesinde sâkin iken bundan beş sene akdem vefât

iden Hacı oğlu Hüseyin ibn-i Süleyman’ın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Ayşe Hatun

ibnete Mustafa ile sulbî sağîre kızı Döndü ve sulbî sağîr oğlu Hüseyin’e inhisârı lede’ş-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîrân mezbûrânın tesviyye-i emirlerine

kıbel-i şer‘den nasb u ta‘yîn olunan vasîleri li-ebeveyn ammîleri Halil ve sâ’ir vârisân-ı kibâr

taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı

merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’t-tâsi‘ ve’l-‘ışrîn min şehr-i

Cemâziye’l-âhir li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Bozuca (?) inek 1 250

Tosun 1 re’s 450

Dana 1 200

Düğe 1 100

Koyun, toklu 2,1 75

Yekûn: 1100 guruş 0050 guruş (Resm-i kısmet, dellâliyye ve kaydiye)

1050 guruş 0050 guruş (Mehr-i mü’eccel) 1000 guruş

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ

Page 132: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

120

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbure 125 Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 291 Hisse-i ibnü’l-merkûm 584

27. VARAK

Belge No: 76

Husûs-ı âti’l-beyânın mahallinde ketb u tahrîr içün cânib-i şer‘-i enverden me’zûnen

irsâl olunan kâtibimiz İsmail Efendi ibn-i Mehmed Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘

Şuhud kazasına muzâfe Karaadilli karyesinde sâkin iken bundan akdem vefât iden Hacı

Hüseyin oğlu Mustafa bin Hacı Hüseyin ibn-i Osman’ın ile’l-vefât sâkin olduğu menziline

varub cerîdede mazbûtu’l-esâmî Süleyman huzurlarında ‘akd-i meclis-i şer‘-i ‘âlî itdikde

müteveffâ-yı mezbûrun verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Ayşe Hatun ibnete Hüseyin ile

vâlidesi diğer Ayşe Hatun ibnete Hacı Ramazan ve sulbiyye sağîre kızları Emine ve Fatma

ve İsmihan ve sulbiyye kebîre kızı diğer Fatma ve sulbî sağîr oğlu İsmail’e inhisârı lede’ş-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûn Emine ve Fatma ve

İsmihan ve İsmail’in vakt-ı rüşd ve sedâdlarına değin tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den

vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri zevce-i mezbûre Ayşe Hatun ve mezbûretân diğer Ayşe

ve diğer Fatma hatunlar taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘

olunan zikr-i âtî eşya ve sâ’ir hayvanât ve sâ’ire müteveffâ-yı mezbûr Mustafa ile li-ebeveyn

er karındaşları Mehmed ve Hüseyin’in beynlerinde müşterek olduğu karye-i mezbûre

ahâlîsinden Hacı Ramazan oğlu Hacı Mehmed ve Molla Hasan bin Hacı İsmail nâm

kimesneler şehâdetleriyle verese-i-ehl ve vasî-i mezbûrât muvâcehelerinde vech-i şer‘î üzere

sâbit olub ve ba‘de’t-tezkiye merkûmân Mehmed ve Hüseyin ağalara başka başka yemîn

dahi verildikden sonra müteveffâ-yı mezbûrun sülüs hissesi bi’l-ifrâz beyne’l-verese tevzî‘ u

taksîm olunduğudur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâdî ve’l-‘ışrîn min

Muharremi’l-harâm li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Evân-i nühâsiye 81 kıyye, fi 26 2100

Kara sığır öküzü 6 çift 6000

Araba ma‘a takım 3 450

Ana koyun 150 7500

---- koyun 147 8820

Erkek toklu 27 Fi 40 1080

Kancık toklu 39 , Fi 40 1560

Page 133: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

121

Al koyunu 6, Fi 80 480

Koç 6 480

Sıpalı merkeb 3 600

Erkek merkeb 3 900

Boyalı çuval 33 990

Beyaz palas 6 240

Cedîd seccâde 3 90

Müsta‘mel beledî yorgan 3 120

Köhne aba döşek, yorgan 6,3 210

Etmek mendili 3 90

Yün torba 6 60

Şa‘îr 60 çeki 180

Dakik 18 keyl 1080

Bulgur 15 çeki 150

Yapağı 45 kıyye 310

Penâir 12 kıyye 240

Revgan-ı sâde 45 kıyye 360

Beledî yasdık 6 60

Tüfenk 3 90

Hıdavât-ı menzil 300

Cedîd kilim 3 360

Kayma akçesi 12,5 1250

Afyon 7 çeki, 125 dirhem 875

Kuzu yünü 17 kıyye 106

Kuzu 120 re’s 3600

Haşhaş 36 çeki 720

Def‘a yapağı 375 kıyye 1875

Def‘a hınta 700 çeki 6300

Def‘a şa‘îr 198 çeki 1782

Def‘a cedîd kilim 4 480

Def‘a beyaz palas 7 279

Yörük Veli zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan

1500

Karye-i mezbûrede vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd bir bâb mülk-i menzil 4500

Page 134: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

122

Yekûn-ı eşya ve emlâk ve hayvanât: 59537 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN

HARÇLAR GURUŞ

Dellâliye-i eşya ve hayvânât ve sâ’ire 1045 Kaydiyye-i defter-i merkûm 90,5 Varaka-i sahîha 20

Yekûnü’l-ihrâcât: 1136 guruş

Sahhu’l-bâkî: 574401 guruş

19467 Ber vech-i merkûm Mehmed’in sâbit olan sâlis hisse-i şâyi‘ası 38934 19467 Ber minvâl-i muharrer ahi-i merkûm Hüseyin’in sâbit olan sâlis hissesi 19467 Resm-i kısmet 00486,6 18980,5 Li’t-taksîm-i beyne’l-verese sahhu’l-bâkî

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hisse-i zevcetü’l-mezbûre Ayşe Hatun 2372,5 Hisse-i ümmü’l-mezbûre diğer Ayşe 3163 ( 50 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre Emine 2240,5 ( 30 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre sağîre Fatma 2240,5 ( 30 akçe) Hisse-i bintü’s-sağîretü’l-mezbûre İsmihan 2240,5 (30 akçe) Hisse-i bintü’l-mezbûre sağîre diğer Fatma 2240,5 ( 30 akçe) Hisse-i ibnü’l-mezbûr İsmail 4481,5

Belge No: 77

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Hacı Mehmed mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Poyrazoğlu Yusuf bin Ali’nin verâseti zevce-i menkûhası Hadice Hatun ibnete

Hüseyin ile sulbiye sağîre kızı Havva ve vâlidesi Havva Hatun ibnete Mehmed ve li-ebeveyn

er karındaşı Hüseyin bin mezbûr Ali’ye inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

oldukdan sonra sağîre-i mezbûre Havva’nın tesviyye-i emrine kıbel-i şer‘den vasî nasb u

ta‘yîn olunan min kable’l-mezbûre Havva Hatun taleb ve ma‘rifeti ve verese-i kibâr ma‘rifeti

ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede taksîm olunan müteveffâ-yı merkûmun

terekesidir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’r-râbi‘ ve’l-‘ışrîn min şehr-i

Şevvâli’l-mükerrem li-sene semâne ve seb‘în ve mi’etym ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Bakır tepsi 1, 1kıyye 21

Bakır mangal 1, 4 kıyye 96

Bakırca 1, 4 kıyye 26,5

Page 135: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

123

Sahan 8, 3 kıyye ,140 83,5

Sahan mertebânî 3, 3 kıyye,1 62

Kazgan 1, 6 kıyye 15

Tencere 1, 1 kıyye 23 ( 30 para)

Hoşaf tası, cezve 1,1 13

İlisdir 1,1 kıyye 14,5

İki kollu kazan 1 30,5

Köhne yorgan 1 15

Köhne çuval 7 16

Köhne seccâde 1 11

Köhne aba döşek 1 9,5

Müsta‘mel kilim 1 60,5

Def‘a kilim 1 3 ( 30 para)

Erenler Deresi’nde bağ-ı dönüm 1 2000 Karındaşı zimmetinde 135 Mahalle-i mezbûrede vâki‘ mülk-i menzil 3000

Yekûnü’t-tereke: 5759,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Mehr-i zevce 125 Deyn-i vâlidesi Havva’ya be-şehâdet-i Berber Hacı Ahmed bin Abdullah ve Sarrâc Ali Ağa ve bâ-tahlîf

1200

Deyn-i Ustaoğlu Hacı Abdullah be-şehâdet-i Demirci Mehmed ve İsmail ve bâ-tahlîf

270

Deyn-i Hafız Hacı Bekir Ağa 40 Dellâliyye-i eşya ve sâire 110 Kaydiyye-i defter 8,5

Yekûnü’t-tereke: 1735 guruş

Sahhu’l-bâkî: 4000 guruş 0100 guruş (Resm-i kısmet) 3900 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hisse-i zevce-i mezbûre 478,5 Hisse-i ümmü’l-mezbûr 650 Hisse-i sağîretü’l-bintü’l-mezbûre 1950 Hisse-i ahi’l-ebeveyn 812,5

Page 136: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

124

Belge No: 78

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Arabmescidi mahallesinde sâkine iken bundan akdem

vefât eden Cin (?) Mahmud kerimesi Havva Hatun’un verâseti sadriye kebîre kızı Harput

sancağına tâbi‘ Eğin kazasında sâkin Hanife Hatun ibnete Osman ve li-eb kız karındaşı ve li-

eb Yukarıpazar mahallesinde sâkine diğer Hanife ve li-eb er karındaşı Dersa‘âdet’de sâkin

Mehmed Ağa ibnete Mahmud’a münhasıra oldukdan sonra gâ’ibân-ı mezbûran Hanife Hatun

ve Mehmed Ağa’nın zuhûrlarına değin hisse-i ırsiyyelerin ahz u kabz ve hıfz-ı kıbel-i

şer‘den vasî nasb olunan enişteleri zabtiye çavuşânından diğer Mehmed Ağa ibn-i Mahmud

ve uht-ı mezbûre Hanife Hatun ve müteveffiye-i mezbûrenin zikr âtî sülüs malın tenfîz ve

icrâsına dahî muhtâr olduğu sâlifü’z-zikr Arabmescidi mahallesi ahalisinden Kaymakçıoğlu

Hacı Mustafa Ağa taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le terekesi tahrîr u

taksîm olunan tereke defteridir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’t-tâsi‘ ‘aşara min

Recebi’l-mürecceb li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Tencere, kuşhane 2 55

Nühâs tas 2 27

Nühâs bakraç 1 19

Dığan tepsi 2 30

Güğüm, hamam tası 1,1 40

Şamdan 8 17

Köhne kilim 1 72

Cedîd gömlek 4 56

Çarşab 3 62

Havlu, uçkur 2,1 22

Nühâs kazgan 6 kıyye 15

Hırdavât-ı menzil 25

Mahalle-i mezbûrede vâki‘ bir bâb mülk-i menzil 3250

Yekûnü’t-tereke: 3826 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Dellâliye-i eşya ve sâir 77 Kaydiyye 10

Sahhu’l-bâkî: 3739 guruş

Page 137: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

125

1246 guruş (Minha’s-sülüs) 2493 guruş 0062 guruş (Resm-i kısmet)

2431 guruş (Sahhu’l-bâkî)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hisse-i bintü’l-gâ’ib Hanife 1215 Hisse-i uhtü’l-mezbûre diğer Hanife 405 Hisse-i ahi’l-gâ’ib Mehmed Ağa 810

28. VARAK Belge No: 79

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Câmi‘-i Kebîr mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Yusuf oğlu İbrahim Çavuş bin İsmail’in verâseti zevcesi Ayşe Hatun ibnete Yusuf

Efendi ile sulbî sağîre kızı Emine ve li-ebeveyn er karındaşları Osman ve Ömer’e münhasıra

olduğu lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîre-i mezbûrenin emirlerini

tesviye’ye kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlidesi zevce-i mezbûre Ayşe Hatun

taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr olunan müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i

âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min şehr-i Muharremi’l-harâm li-sene

tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Müsta‘mel Hama kuşağı 1 80

Müsta‘mel ipek kuşak 1 10

Müsta‘mel çuka yelek 1 150

Çuha arşın 2 160

Beyazlı kilim 1 120

Kırmızı kilim 1 100

Müsta‘mel mak‘ad kilimi 1 70

Müsta‘mel yambolu 1 40

Köhne kilim parçası 2 1,5

Köhne çuval 2 7,5

Def‘a çuval 1 7,5

Heğbe 1 15

Köhne kilim 1 10

Zili 2 3

Keçe 1 20

Müsta‘mel seccâde 2 25

Page 138: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

126

Köhne don, aba şalvar 1,1 15

Aba yağmurluk 1 40

Çöp memlü yasdık, çitle 3 30

Kebîr bakraca 1 30

Evsat bakraca 1 20

Kazgan eniği 1, 2 kıyye 44

Kebîr kazgan 10 kıyye 350

Evân-i nühâsiye 10 250

Güğüm 1, 2 kıyye 300 70

Şamdan 1 5

Çubuk 3 10

Divid ve kalem-tıraş 10

Hınta 1 keyl 64

---- 4 çeki 20

Haşhaş 2 çeki 40

Hatab 2 araba 50

Bulgur 2 çeki 20

Döşeme 13 30

Kiriş (?) 1 13

Torba 3 7,5

Zarf, fincan 4,1 2

Toklu 1 20

Yaş üzüm 15 kıyye 40

Terazi 1 5

Sandık 1 10

Güveyi takımı 100

Hırdavât-ı menzil 25

Der zimmet-i Derviş İdris 40

Der zimmet-i biraderi Ömer 743

Der zimmet-i biraderi Osman 1530

Nakdi 112

Hacı-zâde Molla Mustafa’da 40

Köprübaşı’nda vâki‘ Câmi‘-i Kebîr muzâfâtından üç sehmden bir sehm dükkân gediği hissesi

2500

Kışlacık altında kâ’in bağ-ı dönüm 1250

Page 139: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

127

Kışlacık altında vâki‘ üç sehmden bir sehm bağçe hissesi

500

Mahalle-i mezbûrede vâki‘ malûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil hissesi kıymeti

1500

Yekûnü’t-tereke: 10355 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz, tekfîn 310 Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre 125 Dellâliyye 45 Kaydiyye varaka-bahâ 10 Toplam 490

Sahhu’l-bâkî: 9619 (Sahhu’l-bâkî)

Belge No: 80

Müteveffâ-yı merkûmun zîrde-i muharrerü’l-esâmî düyûnu olub ashâb-ı düyûnun

hîn-i mutâlebelerinde zevce-i mezbûre Ayşe ve ahi-i li-ebeveyn merkûmân Osman ve

Ömer’den her birinin ikrârlarına binâ’en fakat düyûn-ı mezkûre verese-i kibâr-ı merkûmûn

taraflarından te’diye ve ibkâ olunacağından ol vechile verese-i kibâr-ı merkûmun düyûn-ı

mezkûreyi ashâbına i‘tâ edeceklerdir her biri müte‘ahhid olmalarıyla ber-vech-i âtî

müfredâtıyla düyûn-ı müteveffâ-yı merkûm zikr u beyân olunur.

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI GURUŞ

Deyn-i Kasab Hatiboğlu İsmail 599

Deyn-i ammîzâdesi Yusuf oğlu Süleyman 240

Deyn-i Yahya (?) kızı Hanife Hatun 510

Deyn-i Mu‘allim-i Sıbyân Yusuf Hoca 900

Deyn-i Giritli Hacı Ali 93

Deyn-i Hatiboğlu Halil Efendi 609

Deyn-i Kavas Süleyman 202

Deyn-i İzmirli Ohannes 925

Deyn-i Kasab Ömer 205

Deyn-i Terzi Mehmed oğlu Hafız Ali 191

Kışlacıklı Kethüda Abdullah 57

Deyn-i zevce-i mezbûre Ayşe Hatun 125

Yekûnü’d-deyn 4651

Page 140: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

128

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre Ayşe Hatun 581 Hisse-i ahi li-ebeveyni’l-merkûm 2035 Hisse-i ahi li-ebeveyni’l-merkûm 2035

Belge No: 81

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de sâkin iken bundan sekiz sene akdem vefât iden

Yemenici Mehmed Ali ibn-i Abdullah’ın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Rukiye

Hatun ibnete Abdurrahman ile sulbî kebîre kızı Havva ve sulbî kebîr oğlu Mustafa’ya

münhasıra kâble’l-kısme zevce-i mezbûre Rukiye Hatun dahi vefât idüb verâseti sadriye

kebîre kızı Havva ve sadrî kebîr oğlu merkûm Mustafa’ya münhasıra olduğu lede’ş-şer‘i’l-

enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra verâseti kibâr-ı mezbûrûn Havva ve Mustafa’nın

taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-münâsebeti’ş-şer‘iyye tevzî‘ u taksîm

olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-

hâdî ve’l-‘ışrîn min şehr-i Saferi’l-hayr li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Bakır mangal 1 82

Evsat bakırca 1 27

Sahan 8,3 kıyye 88

Tas 2 11

Çorba tası 1 26

Tepsi 2 52

Leğen 1 15

İki kublu kazan 1 23,5

Tencere 1 29

İlisdir 1 17,5

Müsta‘mel kilim 1 50

Bir kublu kazan 3 27

Köhne kilim parçası 1 12

Köhne seccâde 1 8,5

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ Karaağaç Boğazı’nda kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir dönüm bir kıt’a mülk kürümî bağın ber-vech-i tahmîn kıymeti

500

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil ber-vech-i tahmîn kıymeti

1000

Page 141: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

129

Yekûnü’t-tereke: 1961,5

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Ber-mu‘tâd-ı resm-i kısmet 49,5 Dellâliyye-i eşya 39 Kaydiyye-i defter-i merkûm 3 Varaka-bahâ 1 Toplam 92,5

Sahhu’l-bâkî: 1869 guruş (Sahhu’l-bâkî)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i bintü’l-mezbûre Havva 623 Hissse-i ibnü’l-merkûm Mustafa 1246

Belge No: 82

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Hacı Cafer mahallesinde sâkin iken bundan akdem

cânib-i Hicâz’da vefât iden Daşcı Mehmed Ağa bin Halil’in verâseti zevcesi Asiye Hatun

ibnete Mustafa ile sulbî kebîre kızı Emine ve sulbî kebîr oğulları Hüseyin ve Abdullah’a ve

‘asâkirde olmağla Hasan’a dahi inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

oldukdan sonra gâ’ib-i mezkûrun hisse-i ırsiyyesini ahz u kabz ve kendisi zuhûruna değin

hıfz-ı kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlidesi zevce-i mezbûre Asiye Hatun ve sâ’ir

vâris-i kibâr-ı mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede

tevzî‘ u taksîm olunan terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fî 4 Safer sene 79

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evâni-i nühâsiye 7 kıyye, 30 240

Şa‘îr 8 keyl 240

Hatab 4 çeki 32

Saman 6 araba 150

Kıl --- 1 70

Araba takımı 1 50

Saban temürü 1 30

Koyun çanı 7 400

Tüfenk demürü, balta, köstek 1,1,1 30

Sağîr ve kebîr çuval 3 30

Page 142: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

130

Tabanca 1 çift 100

Köhne kılıç 1 20

Kara takım tüfenk 8 80

Hırdavât-ı menzil 100

Köhne zili 1 30

Ot 1 araba 25

Kâ‘be’den gelen parası 2250

Mahelle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

1000

Yekûnü’t-tereke: 4507 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Deyn-i kızı Emine Hatun be-şehâdet-i Ali Ağa bin İbrahim ve Abdulvâhid bin Abdullah ve bâ-tahlîf

200

Deyn-i Konyalı oğlu Ömer Ağa be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân Ali Ağa Abdulvâhid ve bâ-tahlîf

400

Deyn-i Sucuoğlu Mustafa be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân Ali Ağa ve Abdulvâhid ve bâ tahlîf

120

Deyn-i Bölükbaşı kızı Atike Hatuna be-şehâdet-i merkûmân

50

Deyn-i mezbûre kızı Emine be-şehâdet-i merkûmân-ı şâhidân

40

Dellâliyye

40

Kaydiyye-i defter-i merkûm

8

29. VARAK

Yekûnü’l-ihrâcât: 858 guruş

Li’t taksîm-i beyne’l-verese: 3649 guruş (Sahhu’l-bâkî) 0091 guruş (Resm-i kısmet)

3558

MÜTEVEFFANIN VÂRİSLERİ GURUŞ Hisse-i zevce-i mezbûre 444 ( 30 para) Hisse-i bint-i mezbûre 444 (60 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr 888 ( 60 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr 888 ( 60 para) Hisse-i ibnü’l-gâ’ib 888 ( 60 para)

Page 143: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

131

Belge No: 83

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Sinanpaşa mahallesinde sâkine iken bundan akdem

vefât iden Atike Hatun ibnete el-Hâc Ali Efendi’nin verâseti zevc-i metrûkü Murad Ağa bin

Osman ile sadriye sağîre kızları Fatma ve Penbe ve sadriye kebîre kızları Havva ve Şerife ve

Beyhan ve sadriye kebîr oğlu Molla İbrahim ve vâlidesi Fatma Hatun ibnete Hacı Halil’e

inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîrân-ı

mezbûrânın babaları ve velîleri mahmûdü’l-hâl idüği bi’l-ihbâr olunan merkûm Murad Ağa

ve sâir verese-i kibâr taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u

taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-

yevmi’s-sâbi‘ ve’l-‘aşara min şehr-i Saferi’l-hayr li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Müsta‘mel selimiye anteri 1 150

Sevâyî anteri 1 350

Şitârî anteri 1 100

Basma anteri 1 25

Sırma harçlı çuha cübbe 1 400

Beyazlı şal 1 100

Sarılı şal 1 40

Camfes hırka 1 50

Basma diz kabı, hırka 1,1 20

Müsta‘mel camfes diz kabı 1 40

Müsta‘mel futa 1 30

Kısa gömlek 1 5

Cenber değirmi 5 15

Şamdan ve fiske 1 çift,1 45

Bakır sefer tası 1 60

Bakraca 1 30

Leğen-ibrik 1 50

Sandık 1 30

Koltuk yastığı 2 10

Müsta‘mel kilim 1 60

Tepsi, seccâde 1,7 165

Müsta‘mel bir kat yatak 150

Mehri 125

Page 144: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

132

Köhne hamam takımı 20

Ufak incü miskâl 6 1200

Havlu 1 5

Yekûnü’t-tereke: 3315 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, TEREKE KKAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Bâ-vasiyyet-i techîz tekfîni ve ıskât-ı salâtiyye 300 Eşya-i dellâliyye 60 Kaydiyye-i defter-i merkûm ve varaka-bahâ 5 Ber-mu‘tâd-ı resm-i kısmet 70

Yekûnü’l-ihrâcât: 439 guruş

Sahhu’l-bâkî: 2876 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i li’z-zevci’l-merkûm Murad Ağa 719 Hisse-i ümmü’l-mezbûre Fatma Hatun 487 Hisse-i bintü’s-sağîre Fatma 240 Hisse-i bintü’s-sağîre Emine 240 Hisse-i bint-i kebîre Havva 240 Hisse-i bint-i kebîre Şerife 240 Hisse-i bint-i kebîre Beyhâne 240 Hisse-i ibnü’l-merkûm Molla İbrahim 480

Belge No: 84

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Medli mahallesinde sâkin iken bundan akdem vefât

iden Ayşe oğlu Hasan ibn-i Mustafa’nın verâseti zevce-i menkûhası İsmihan Hatun ibnete

İbrahim ile sulbî sağîr oğlu Hüseyin ve kendüden akdem vefât iden zevce-i uhrâsı Fatma

Hatun’dan mütevellideler sulbî sağîre kızı Emine ve sulbî sağîr oğlu Eyyüb ve sulbiye kebîre

kızı Şerife ve sulbî kebîr oğlu Mustafa’ya inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

olduktan sonra mezbûr Hüseyin’in tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn

olunan vâlidesi zevce-i mezbûre İsmihan Hatun ve sağîran-ı mezbûran Eyyüb ve Emine’nin

kezâlik ve tesviyye-i umûrlarına vasî nasb olunan li-ebeveyn er karındaşı Mustafa Ağa taleb

ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan muhallefât

defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min

Muharremi’l-harâm li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Page 145: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

133

Erkek merkeb, ma‘a takım 1 300

Def‘a siyah merkeb 1 200

Def‘a merkeb 1 200

Def‘a merkeb, ma‘a takımı 1 220

Def‘a merkeb 1 480

Zenbûr 5 200

Cedîd kilim 1 215

Beledî yorgan 1 50

İp palas 1 30

Müsta‘mel yorgan 1 20

Müsta‘mel seccâde 1 31

Def‘a köhne yorgan 1 25

Basma iç memlü döşek, yasdık 1,1,1 40

Def‘a basma döşek 1 40

Şal 1 55

Çuka mintan 1 105

Çuka salta 1 17

Siyah aba 1 60

Müsta‘mel kilim 1 50

Kıl harar 1 6

Tüfenk 1 22

Çuval 2 12

Keçe 1 20

Kazgan 1, 10 kıyye 300

Tencere 1, 1.5 kıyye 56,5

Def‘a tencere 1, 1.5 kıyye 52,5

Çorba tası - 53

Kahve güğümü - 21

Mertebani, sahan, kapak, ilisdir 5,3,1,1 160

Bakırca 1 42

Bakırca 1 22

Kuşhane, zahan, tas 1,1,1 65

Def‘a tepsi 2, 2kıyye 50

Fenar 1 7

Page 146: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

134

Temür tava 2 10

Kahve değirmeni, tava 1,1 30

Sac 1 5

Nargile 1 25

Ba(k)ğcıvan takımı 60

Maşlah 1 41

Heğbe 1 20

Haşhaş 20 çeki 400

Hınta 6 çeki 50

Def‘a çuval 2 10

Câmi‘ önünde kelle soğan 500

Erikli bahçede gök --- (?) dönüm 500

Deperoğlu dönüm 1 500

Hıyar dönüm 1 500

Badılcan dönüm 1 500

Yonca dönüm 1 100

Nühâs mangal 1 50

Nakd-ı mevcûdu 1000

Hırdavât-ı menzil 150

Erikli bağçe dönüm 1 11000

Süğlün karyesinde kâ’in --- dimekle ma‘rûf bağçe dönüm 3 3000

Karye-i mezbûrda câmi‘ önünde bağçe dönüm 1 2000

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ mülk-i menzil 5000

İncek toprağında kâ’in bağ dönüm 1 3500

Yekün 32307

Minha’l-ihrâcât: MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI

VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Techîz, tekfîn 500 Mehr-i zevcesi İsmihan Hatun 62,5 Deyn-i Yuğa (?) Ahmed oğlu Hacı Abdurrahman ve be-şehâdet-i Berber Osman ve Abdurrahman ve bâ-tahlîf

1060

Deyn-i Hark-ı Kebîr vakfı mütevellisi el-Hâc Emin Ağa be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân ve bâ-tahlîf

1610

Deyn-i Armekli (?) oğlu Hâcî Karabet be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân ve bâ-tahlîf

700

Deyn-i Medli mahallesi çeşmesi vakfına 1610

Page 147: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

135

Deyn-i Ölçekcioğlu Hüseyin’e be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân 500 Deyn-i hizmetkârı Kara Veli’ye 100 Deyn-i kaynı Ahmed’e 50 Süğlünlü Köseoğlu Ahmed’e be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûman Berber Osman ve Abdurrahman ve bâ-tahlîf

80

Süğlünlü Beycü (?) Ahmed’e 50 Kedicioğlu Hacı Mehmed Ağa’ya 25 Def‘a hizmetkârı Küçük Ahmed’e be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân ve bâ-tahlîf

150

Def‘a Hark-ı Kebîr vakfına ve bâ-tahlîf 400 Süğlün karyesi çeşmesi vakfına ve bâ-tahlîf 100 Deyn-i Şaşı Ali oğlu Ahmed’e bâ-tahlîf 115 Deyn-i Kemal Efendi’ye 110 Süğlünlü Poyrazoğlu Halil’e ve bâ-tahlîf 60 Mahallesi sâlyânesine 345 Deyn-i Hacı Veli oğlu eytâmlarına ve bâ-tahlîf 575 Deyn-i Salar karyeli Süleyman’a ve bâ-tahlîf 80 Eşyâ-i dellâliyye 620 Kaydiyye-i defter 50 Resm-i kısmet 580 Yekûnü’d-deyn 9782,5

Sahhu’l-bâkî: 22524,5 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre 2816,5 Hisse-i ibnü’s-sağîr Hüseyin 4827 Hisse-i bint-i kebîre 2463,5 Hisse-i bintü’s-sağîre 2463,5 Hisse-i ibnü’s-sağîr Eyyüb 4927 Hisse-i ibn-i kebîr Mustafa 4927

Belge No: 85

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Çavdarlı karyesi ahalisinden iken bundan akdem

vefât iden Bölükbaşıoğlu İsmail bin Ömer’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Kezban

Hatun ibnete el-Hâc Veliyyüddîn ile sulbî sağîre kızı Hanife ve sulbî sağîr oğulları Osman ve

Ömer ve Ahmed ve sulbî kebîr oğlu İbrahim’e inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûn Hanife ve Osman ve Ömer ve Ahmed’in vakt-ı sedâdlarına

değin tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri zevce-i

mezbûre Kezban Hatun mezbûr İbrahim taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-

müzâyede tevzî‘ u bey‘ olunan zikr-i âtî eşya ve hayvanât ve sâ’ir müteveffâ-yı mezbûr

İsmail’in li-ebeveyn er karındaşı Abdülkadir ile beynlerinde münâsafaten müşterek olduğu

karye-i mezbûre ahalisinden Baltaoğlu Mehmed Ağa ve Paşaoğlu İbrahim nâm kimesneler

Page 148: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

136

şehâdetleriyle verese-i ahz verese-i mezbûre muvâcehelerinde vech-i şer‘î üzere sâbit olub

ba‘de’t-tezkiye merkûm Abdülkadir’e yemîn teklîf olundukda yemîn idüb mezbûr

Abdülkadir’in nısf hissesi bi’l-ifrâz beyne’l-verese taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı

mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fî 19 N. sene 78

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Nühâs kazgan 1, 7 kıyye 224

Evân-i nühâsiye 13 kıyye 424

Def‘a evân-i nûhasiye 13 kıyye 240

Müsta‘mel kilim 2 140

Müsta‘mel palas 1 40

Def‘a kilim, palas 1,1 180

Kırmızı minder, yasdık 1, 2 45

Beyaz aba yasdık 1

Def‘a beyaz aba minder, yasdık 1,2 32

30. VARAK Köhne kırı 1 30 Def‘a kırı 1 30 Çuval 2 20 Def‘a çuval 2 20 Köhne palas 1 10 Mendil 1 10 Def‘a çuval 2 50 Dakik 32 çeki 224 Yoğurt tuluğu 1 10 Hırdavat 5 Def‘a hırdavat 5 Kil 3 Kil 3 Bir mikdar çıra 10 Bir mikdar çıra 10 Kepenek 1 8 Köhne kepenek 1 8 Balta 1 5 Balta 1 5 Kazma 1 5 İki yüzlü 1 5 Burgu, kelpeten, çakı 1,1,1 10 Müsta‘mel yorgan 1 50 Tabanca 1 27,5 Def‘a tabanca 1 27,5 Merkeb, sıpa 1,1 200 Def‘a merkeb, sıpa 1,1 130 Koca merkeb 1 100 Kızıl inek buzağısı 2 225

Page 149: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

137

Siyah inek buzağı 1 225 Kara sığır düğesi 1 60 Hınta 2 keyl 120 Def‘a hınta 2 keyl 120 Bulgur 1 çeki 10 Def‘a bulgur 1 çeki 10 Hınta 2 çek 15 Hınta 2 çeki 15 Şa‘îr 6 çeki 36 Şa‘îr 6 çeki 36 Koşum öküzü, ma‘a takım 1 çift 1200 Def‘a koşum öküzü 1 çift 1200 At eğeri 1 40 Tüfenk 1 55 Saman 25 araba 375 Karye-i mezbûrda kâ’in mülk-i menzil 2100 Menzil ittisâlinde samanhâne ve ahur 1100 Kuzulu koyun 31, fî 70 2170 Kancık şişek 11 495 Erkek şişek 3 180 Kısır şişek 11 495 Oğlaklı keçi 3 120 Çebiş 1 15 Def‘a kuzulu koyun 31 2170 Kancık şişek 11 495 Erkek şişek 3 180 Kısır şişek 4 240 Oğlaklı keçi 3 80 Oğlaksız keçi 1 30 Erkek çebiş 1 15 Mezrûât-ı hınta 46 çeki 368 Mezrûât-ı şa‘îr 10 çeki 35 Hasan Kethüda’da 300 İsceli Balık (?) Hamza’da 400 Baltaoğlu Mehmed’de 155 Kayma kâğıdı 8 160 Yekûnü’t-tereke 17995

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR

TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Mehr-i mü’eccel 125 Dellâliyye-i eşyâ 266 Kaydiyye-i varaka-bahâ 30 Yekûnü’d-deyn 421

Sahhu’l-bâkî: 17574 guruş

08787 guruş (Abdülkadir’in nısf hissesi ihrâc) 8787 guruş 0400 guruş (Müstakillen kendi malı)

Page 150: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

138

9187 guruş 02229 guruş (Ber-mu‘tâd-ı resm-i kısmet)

8957

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hisse-i zevce-i mezbûre 1119 Hisse-i bint-i sağîretü’l-mezbûre Hanife 871 Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr Osman 1442 Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr Ömer 1442 Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr Ahmed 1442 Hisse-i ibn-i kebîr İbrahim 1442

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı merkûm sekiz bin dokuz yüz elli sekiz

guruşdan verese-i mezbûrûndan zevce-i mezbûre kendi hisse-i ma‘lumiyyesiyle ma‘an sağîr-

i mezbûrûnun hisse-i ırsiyyelerini bi’l-vesâye ahz u kabz idüb ibn-i merkûm İbrahim hisse-i

ırsiyyesini ahz ve istîfâ-yı hakk eylediği iş bu mahalle şerh virildi.

Belge No: 86

Fi’l-asl Karahisâr-ı Sâhib sancağı dâhilinde kâ’in Şuhud kasabası mahallâtından

Hacı Musa mahallesi ahalisinden olub Anadolu Ordu-yı Hümâyûnu erkânından ve ferîkân-ı

kirâmından sa‘âdetlü Azmi Paşa hazretlerinin teb‘asından iken bundan akdem Harput

sancağında Ağavât mezra‘asında vefât iden Hacı Hüseyin Ağa ibn-i Ahmed ibn-i Ali’nin

verâseti sâlifü’z-zikr Harput’da sâkine zevce-i menkûha-i metrûkesi Fatma Hatun ibnete

Abdullah ile sâlifü’l-beyân Şuhud kasabasında Baş mahallede sâkinler li-ebeveyn kız

karındaşı Rukiyye Hatun ve li-ümm er ve kız karındaşları Emine Hatun ve Abdullah evlâd-ı

diğer Abdullah’a inhisârı bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân olduktan sonra

zevce-i gâ’ibe-i mezbûre Fatma Hatun’un hisse-i ırsiyyesini ahz u kabza me’mûr olan hâlâ

livâ-i Karahisâr-ı Sâhib kâ’im-makâmı izzetlü Mehmed Ali Beyefendi hazretleri ve vârisûn-ı

mezbûrûndan taleb ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i

müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâmin ve’l-‘ışrîn

min şehr-i Rebiü’l-evvel li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ Kasaba-i mezbûre ahalisinden Musa Çelebizâde Ali Ağa zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan

20550

Kasaba-i mezbûrede kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb harâb mülk-i menzil hissesi

300

Yekûnü’t-tereke: 20850 guruş 01301 guruş (Harbut kazasında bâ-defter-i mümzî furuht olan tereke-i mübeyyinesi zevce-i mezbûre zimmetinde olan) 22151 guruş

Page 151: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

139

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Mehr-i mu‘accel ve mü’eccel-i zevce-i gâ’ibe-i mezbûre Fatma Hatun bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrân

2500

Kasaba-i mezkûrda Hacı Musa mahallesinde vâki‘ câmi‘-i şerîf ve çeşmesine berây-ı vasiyyet be-şehâdet-i İhtiyaroğlu Hacı Halil bin Ahmed ve İri Hafız Hüseyin bin diğer Ahmed mütevellisi Ali Ağa ‘an mâl-ı vakf-ı mezbûr

100

Resm-i kısmet 488 (Yalnız dört yüz seksen sekiz guruşdur)

Kaydiyye-i defter-i merkûm 35,5 ( yalnız otuz beş buçuk guruşdur)

Yekûnü’l-ihrâcât 3124 ( yalnız üç bin yüz yirmi dört guruşdur)

Sahhu’l-bâkî: 19027 guruş(Li’t-taksîm-i beyne’l-verese yalnız on dokuz bin yirmi yedi

guruşdur)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ

GURUŞ

Hisse-i’z-zevcetü’l-gâ’ibetü’-mezbûr Fatma Hatun

4390,5 2375 Ba‘de’r-resm derûn-ı ihrâcâtda muharrer mehr-i mu‘accel ve mü’eccel hakkı 6765,5 1301 Harbut sancağında hesâbına mahsûb ahz eylediği minhâ 5464,5 Sahhu’l-bâkî

Hissetü’l-uht-i li-ebeveyni’l-mezbûre Rukiyye Hatun

8781,5 ( 18 akçe) 0151 Kasaba-i mezbûreli Hafız Mehmed’in emânet sâati olub verese-i mezbûrenin ikrârıyla sâbit olan kıymetinden hissesine isâbet iden 8630,5 Sahhu’l-bâkî

Hissetü’l-uht-i li-ümmi’l-mezbûre Emine Hatun

2927 0075,5 ( 26 akçe) borcu 2852,5 Sahhu’l-bâkî

Hissetü’l-ahi-i li-ümmi’l-mezbûr Abdullah

2927 0075,5 ( 26 akçe) borcu 2852,5 Sahhu’l-bâkî

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî on dokuz bin yirmi yedi guruşdan verese-i

mezbûrûndan mezbûre Rukiyye Hatun bâlâda beyân-ı merkûm sekiz bin altı yüz otuz buçuk

guruş on sekiz akçe hissesini ve mezbûrân Emine Hatun Abdullah’a ikişer bin sekiz yüz elli

ikişer buçuk guruş yirmişer akçe hisselerini ahz ve istîfâ-yı hakk idüb zevce-i gâ’ibe-i

mezbûre Fatma Hatun’un beş bin dört yüz altmış dört buçuk guruş otuz dokuz akçe hissesi

mîr-i mûmâ-ileyh bi’l-emâne ahz u kabz eylediği iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarihi’l-

mezbûr.

Page 152: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

140

Belge No: 87

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Sinanpaşa mahallesi ahalisinden olub derûn-ı

eyâletlerinde kâ’in Gelibolu sancağında müsâfereten sâkin iken bundan akdem vefât iden el-

Hâc Abdülbâkîzâde el-Hâc İbrahim Bey ibn-i el-Hâc Osman Ağa ibn-i Mustafa’nın verâseti

zevce-i metrûkeleri Emetullah Hatun ibnete el-Hâc Ahmed Ağa ve Hadice Hatun ibnete el-

Hâc Halil ile vâlidesi Emetullah Hanım ibnete el-Hâc Ahmed Ağa ve zevce-i mezbûre

Emetullah Hatun’dan mütevellideler sulbiyye kebîre Rifate (?) Hanım ve sulbî kebîr oğulları

Esma Bey ve İsmail Bey ve diğer zevce-i mezbûre Hadice Hatun’dan mütevellideler sulbiye

kebîre kızı Ayşe Hanım ve sulbiye kebîre kızı Şerife Hanım ve sulbî sağîr oğlu Ziyaüddîn

Bey’e inhisârı bi’l-ihbar lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîrân-ı

mezbûrân Şerife ve Ziyâüddîn Bey’in tesviyye-i umûrlarına kıbel’i şer‘den mensûbe vasîleri

vâlideleri zevce-i mezbûre Hadice Hanım ve sâir verese-i kibâr-ı mezbûrûn taleb ve

ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i

müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis min şehr-i

Şa‘bâni’l-mu‘azzam li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Evân-i nühâsiye 55 kıyye, fi 25 1387,5 Nühâs mangal 3 kıyye 52,5 Leğen-ibrik 1 80 Şamdan 1 çift 60 Müsta‘mel kadife yasdık 9 120 Müsta‘mel çuka mintan, yasdık 3,8 250 Yün memlü minder, yasdık 3,7 200 Müsta‘mel kilim 2 120 Def‘a müsta‘mel kilim 2 170 Müsta‘mel Uşak kâri orta 1 250 Müsta‘mel seccâde 1 600 Hınta 15 keyl, fi 40 600 Şa‘îr 20 keyl 480 Saman 20 araba 200

31. VARAK Afyon 1 çeki 140 Haşhaş 5 çeki 65 Ceviz çekmece 1 50 Temür mangal 1 10 Hırdavât-ı menzil 100 Def‘a hınta, şa‘îr 9 keyl,8 çeki 500 Gelibolu sancağından vürûd iden bâ-defter-i müfredât-ı mümzî eşya mübâya‘ası

7309

Salar karyesinde vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb çiftlik ebniyesi

6000

Karye-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât yarım dönüm bağ

300

Karye-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât derûnunda 40000

Page 153: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

141

eşcâr-ı müsmirre ve gayr-ı müsmirresiyle on dört dönüm mikdarı mülk bir kıt‘a bağçe lede’l-müzâyede beyne’l-verese ibkâ Karye-i mezbûreli ortakçı Türkmenoğlu Ali zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan

2000

Yekûnü’t-tereke 60464

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre Emetullah Hatun 500 Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre Hadice Hatun 500 Deyn-i vâlidesi Emetullah Hanım be-şehâdet-i Sâmî Molla İbrahim bin Abdullah ve Hadice ibnete Hasan ve Fatma ibnete Ali

3300 0100 Sahhu’l-bâkî 3200

Deyn-i mezbûre Emetullah Hatun be-şehâdet-i şâhidân-ı mezbûrân

1400 0100 fedâ-i li’l-yemîn 1300 Sahhu’l-bâkî

Deyn-i hemşîresi Hâce Hanım be-şehâdet-i şâhidân-ı mezbûrân 800 020 fedâ-i li’l-yemîn 780 sahhu’l-bâkî

Deyn-i İsmâil Efendi be-şehâdet-i Ömer Ağa bin Hacı ----- Türbedâr Hacı Dede ve bâ-tahlîf

2000

Deyn-i Mevlevî Sabri Dede be-şehâdet-i merkûmân Ömer Ağa ve Türbedâr Hacı Dede ve bâ-tahlîf

295

Deyn-i Halil Çavuş be-şehâdet-i merkûmân Ömer Ağa ve Türbedâr Hacı Dede ve bâ-tahlîf

500

Deyn-i Haffâf Hacı Bekir Ağa be-şehâdet-i merkûmân Ömer Ağa ve Hacı Türbedâr Dede

492--- 092 fedâ-i li’l-yemîn 400 sahhu’l-bâkî

Deyn-i zevce-i mezbûre Emetullah Hatun be-şehâdet-i Ömer Ağa ve Türbedâr Hacı Dede

4950 0100 fedâ-i li’l-yemîn 4850 sahhu’l-bâkî

Deyn-i zevce-i mezbûre Hadice Hatun be-şehâdet-i merkûmân Ömer Ağa ve el-Hâc Dede

4775 0100 fedâ-i li’l-yemîn 4675

Deyn-i Serezlioğlu Murad be-şehâdet-i Hacı İsmail Efendi ve Süleyman

600 100 fedâ-i li’l-yemîn 500 Sahhu’l-bâkî

Deyn-i Kapan yazıcısı Hacı Ömer Efendi be-şehâdet-i İsmail Efendi ve Süleyman Efendi

4087 0087 fedâ-i li’l-yemîn 4000 Sahhu’l-bâkî

Deyn-i merkûm el-Hâc Ömer Efendi be-şehâdet-i şâhidân el-Hâc İsmail Efendi ve Sülayman Efendi

11209 209 fedâ-i li’l-yemîn 11000 Sahhu’l-bâkî

Şeftalizâde Hacı Bekir Ağa’nın eytâmları vasîlari Hâce Râbi‘a Hatun be-şehâdet-i Ömer Ağa ve Ali Bey ve bâ-tahlîf

2000

Mütevaffâ-yı mûmâ-ileyhin terekesini götürmek üzere ibn-i merkûm Sema (?) Bey’in Gelibolu’da olan tereke-i mezbûru kabz ve bu tarafa getirdiğinde kadr-ı ma‘rûf olan masârıfât-ı vâkı‘ası

2500

Kaydiyye-i defter-i merkûm ma‘a varaka-bahâ 91

Page 154: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

142

Yekûnü’l-ihrâcât: 39891 guruş

Sahhu’l-bâkî: 20573 guruş 00514 guruş (Ber mu‘tâd-ı resm-i kısmet) 20059 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre 1257,5 Hisse-i zevce-i mezbûre 1257,5 Hisse-i ümmü’l-mezbûre 3373,5 Hisse-i bintü’l-mezbûre 1574,5 Hisse-i bintü’l-mezbûre 1574,5 Hisse-i bintü’s-sağîrü’l-mezbûre 1274,5 Hisse-i ibnü’l-mezbûr 3149 Hisse-i ibnü’l-mezbûr 3149 Hisse-i ibnü’l-mezbûr 3149

Belge No: 88

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Yukarıpazar mahallesinde sâkine iken bundan akdem

vefât iden Hadice Hatun ibnete Ahmed Ağa’nın verâseti zevce-i metrûki Mehmed ile

vâlidesi Fatma Hatun ibnete Osman ve babası Ahmed Ağa ibn-i Abdullah’a ve sadrî sağîre

kızı Şerife’ye inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra mezbûre

Şerife’nin babası velîsi olub mahmûdu’l-hâl idüği ihbâr olunan merkûm-ı zevc Mehmed ve

sâir verese-i mezbûrân taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘

u taksîm olunan müteveffiye-i mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân

olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis min şehr-i Rebî‘iul’l-âhir li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve

elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Müsta‘mel Kıbrıs-kâri yorgan, ma‘a çarşaf 1 85

İçi memlü basma döşek 1 37

Müsta‘mel alt çarşafı 1 14,5

Kilim 1 130

İçi memlü minder, yasdık 1,2 45

Leğen ibrik 1 71

Kahve takımı - 15

Mertebânî 2 31

Tencere 1 30

Su tası 1 14

Page 155: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

143

Mum mikrası 1 16

Mir’at 1 12,5

Çit kürk 1 7,5

Merinoz kürk 1 16,5

Şal değirmi 1 21

---- diz kabı 1 71

Yarım şitârî anteri 1 29

Altıparmak diz kabı 1 40

Fes, çenber 1, 3 30

Şilâkî (?) şalvar 1 35

Al, pullu 1, 2 29

Müsta‘mel sırmalı sarık 1 101,5

Bürümcük gömlek 1 30

Sevâyî anteri 1 111

Çuka seccâde, baca perdesi 1,1 91

İşlemeli çarşaf 1 38,5

Yorgan alt çarşafı 2 55

Cedîd gömlek 1 14,5

Basma çarşaf 2 38

Def‘a çarşaf 1 17

Zenne gömleği 3 16,5

İşlemeli peşkir 5 37

İşlemeli uçkur 5 20,5

Yaşmak 1 16,5

İşlemeli havlu 2 40

Çevre 3 31

Şal 1 10

Köhne çit kürk 1 6

Hamam takımı 15

Müsta‘mel şitârî anteri ma‘a kürk 1 170

Sim yüzük, armudiye 1, 1 20,5

Sandık 1 17

Şamdan 1 7,5

Çit anteri 2 20

Page 156: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

144

Silecek, gömlek 1, 1 35

Billur, nüsha (?) 1,1 10

Bez hırdavatı 64

Zevci merkûm Mehmed zimmetinde mehr-i mü’eccel - 125

Yekûn 1954

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSIL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ Dellâliyye-i eşya ve hammâliyye 1550 Resm-i kısmet 49 Kaydiyye-i defter-i merkûm 3

Sahhu’l-bâkî: 1852 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcü’l-merkûm Mehmed 427 ( 40 akçe) Hisse-i ümmü’l-mezbûre Fatma Hatun 284,5 (50 akçe) Hisse-i ebu’l-merkûm Ahmed Ağa 284,5 ( 50 akçe) Hisse-i bintü’s-sağîretü’l-mezbûre Şerife 854 ( 30 akçe)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî mezbûr bin sekiz yüz elli iki guruşdan verese-i

mezbûrûndan zevc-i merkûm Mehmed dört yüz yirmi yedi guruş kırk beş akçe hissesini ve

ümm-i mezbûre Fatma Hatun ile ibn-i mezbûr Ahmed Ağa ikişer yüz seksen dört buçuk

guruş ellişer akçe hisselerini her biri bi’l-verâse ahz u kabz ve istîfâ-yı hakk idüb sağîre-i

mezbûrenin sekiz yüz elli dört buçuk guruş otuz akçe hissesini babası ve velîsi merkûm

Mehmed ma‘rifetiyle bâ-küfelâ âhere idâne olunduğu iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarihi’l-

mezbûr.

Belge No: 89

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Akmescid mahallesinde sâkine iken bundan akdem

vefât iden Fatma Hatun ibnete Ebubekir’in verâseti zevce-i metrûkü Derviş Ali Fikri bin

Hüseyin ile vâlidesi Ayşe Hatun ibnete Veliyyüddîn ve zevc-i sâbıkı Hafız Mehmed ibn-i

İbrahim’in firâşından hasıla sadriye sağîre kızı Emine zevc-i merkûm Derviş Ali Fikri’nin

firâşından hâsıllar sadriye sağîre kızı Fatma ve sadrî sağîr oğlu Abdullah’a inhisârı lede’ş-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân olundukdan sonra sığâr-ı mezbûrûn Emine ve Fatma ve

Abdullah’ın babaları ve velîleri olub mahmûdü’l-hâl idükleri ihbâr olunan merkûmân Derviş

Ali Fikri ve Hafız Mehmed mezbûre Ayşe Hatun taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le

tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘-i min yezîd ve taksîm olunan tereke-i müteveffiye-i mezbûredir

Page 157: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

145

ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fî gurre-i Şa‘bâni’l-mu‘azzam li-sene semâne ve seb‘în

ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Sağîr tencere 1 25

Kadaif tepsisi 1 16

Sahan 2 10

Hamam tası 1 10

İki kublu kazan 1 20

Bir kublu kazan 1 5

Teneke bakraç 1 1

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil lede’l-müzâyede beyne’l-verese ibkâ olunan

3025

Yekûnü’t-tereke 3112

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ Dellâliyye-i eşya ve menzil 62 Resm-i kısmet 77,5 Kaydiyye-i defter-i merkûm 4,5 Yekûnü’l-ihrâcât 144

Sahhu’l-bâkî: 2968 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcü’l-merkûm Derviş Ali Fikri 762 Hisse-i ümmü’l-mezbûre Ayşe Hatun 371 Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre Emine 463,5 ( 10 para) Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre Fatma 463 ( 10 para) Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr Abdullah 927,5

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr iki bin dokuz yüz altmış sekiz

guruşdan verese-i mezbûrûndan zevc-i merkûm Ali Fikri yedi yüz altmış iki guruş hissesini

ve ümmü’l-mezbûre Ayşe Hatun üç yüz yetmiş bir guruş hissesinin her biri bi’l-verâse ahz u

kabz idüb ve ahz-ı istîfâ-yı hakk idüb sığâr-ı mezbûrûn Emine ve Fatma ve Abdullah’ın

hisse-i ırsiyyeleri olan cem‘an bin sekiz yüz elli beş guruşları babaları ve velîleri merkûmân

Derviş Ali Fikri ve Hafız Mehmed zimmetlerinde olduğu iş bu mahalle şerh verildi. Fi’t-

tarihi’l-mezbûr.

32. VARAK

Ba‘de’d-defter zevc-i merkûm Derviş Ali Fikri dahî vefât idüb verâseti zevce-i

menkûha-i metrûkesi Ayşe Hatun ibnete Hacı Seyid ile sulbiye sağîre kızı mezbûre Ayşe ve

Page 158: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

146

sulbiye sağîr oğlu mezbûr Abdullah’a inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

oldukdan sonra sağîran-ı mezbûran Ayşe ve Abdullah’ın tesviyye-i emirlerine kıbel-i şer‘den

mensûbe vasîleri vâlideleri zevce-i mezbûre Ayşe Hatun taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i

şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-

vech-i âtî zikr u beyân olumur. Fî gurre-i Rebî‘u’l-âhir li-sene tis‘a ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Kazgan 1, 1.5 kıyye 164

Kebîr tepsi 1 41

Sacayak, satır, tahra 1,1,8 8

Ağac küfe (?) 1 4,5

Sepet 1 2

Balta 1 6

Çekmece 1 4

Sandık derûnunda hırdavat - 5

Mangal tablası 1 4

Köhne heğbe, torba 1,1 3

İskemble 1 1

Bardak 1 1

Ağac kutu 2 2

Köhne döşek 1 3

Geyik postu 1 4

Köhne yorgan, minder 1,1 27,5

Çubuk 1 4

Sofra 2 8

Dibek 1 2

Kilim hırdavatı - 2

Sepet urgan 2 2

Küp 2 7

Tahta 3 5

Def‘a kutu 1 1 ( 10 para)

Taş 1 2,5

Cezve 1 4,5

Hırdavat - 2

Tütün 5 kıyye 25

Page 159: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

147

Def‘a hırdavat-ı tütün - 18

Kendinden evvel vefât iden zevcesi mezbûre Fatma Hatun’dan intikâl iden bâlâ-yı defterde murakkam hisse-i ırsiyyesi

762

Yekûnü’t-tereke 1125,5

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Mehr-i mü’eccel-i müsbet zevce-i mezbûre Ayşe Hatun ve bâ-tahlîf 62,5 Deyn-i müsbet Duhancı Memiş ve bâ-tahlîf 30 Deyn-i müsbet Hancı Hüseyin Ağa ve bâ-tahlîf 30 Dellâliyye-i eşya 18 Resm-i kısmet 24,5 Kaydiyye-i defter-i merkûm 2,5 Yekûnü’l-ihrâcât 177,5

Sahhu’l-bâkî: 948 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre Ayşe 118,5 Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre Ayşe 276,5 Hisse-i ibnü’l-merkûm Abdullah 553

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî dokuz yüz kırk sekiz guruşdan verese-i

mezbûrûndan zevce-i mezbûre Ayşe Hatun yüz on sekiz buçuk guruş hissesini ahz ve istîfâ-

yı hakk idüb sağîrân-ı mezbûrân Ayşe ve Abdullah’ın hisse-i ırsiyyelerini cem‘an sekiz yüz

yirmi dokuz buçuk guruşları vâlideleri vasîleri zevce-i mezbûre Ayşe Hatun zimmetinde

olduğu iş bu mahalle şerh verildi. Fi’t-tarihi’l-mezbûr.

Belege No: 90

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib sancağı dahilinde kâ’in Çay kazasına muzâfe Yeni

karyesinde sâkine iken bundan akdem vefât iden Fatma Hatun ibnete Hacı Mehmed’in

verâseti zevce-i metrûkü Hacı Ömer ibn-i Osman ile vâlidesi Kezban Hatun ibnete Abdullah

ve sadrî sağîr oğlu Musa’ya münhasıra ba‘dehâ zevc-i merkûm Hacı Ömer dahi vefât idüb

verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Meryem Hatun ibnete İbrahim ile sulbî sağîr oğlu

Musa’ya münhasıra olub lâkin verse-i mezbûrûndan mezbûre Kezban Hatun tereke-i

müteveffiye-i evlâd-ı mezbûre Fatma Hatun’dan ve mezbûre Meryem Hatun tereke-i sânî

zevc-i merkûm Hacı Ömer’den hisse-i ırsiyyelerini bundan akdem ‘alâ-tarîki’t-tehârüci’ş-

şer‘î ahz u kabz ve ibrâ-yı zimmet eyledikleri bi’l-ihbâr sağîr-i mezbûr Musa’nın tesviyye-i

umûruna kıbel-i şer‘den bâ-hüccet-i şer‘iyye vasî nasb u ta‘yîn olunan es-Seyyid Mustafa

Efendi ibn-i Hacı Mehmed ve üzerine hasbî nâzır-ı sağîr-i mezbûrun ammîleri İsmail ve

Page 160: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

148

Mahmûd ibn-i Ömer ve Veliyyüddîn ibn-i Hacı Mehmed taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i

şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrândır ki

ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-hâdî ve’l-‘ışrîn min şehr-i Rebî‘u’l-âhir li-sene

semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Tabanca 1 çift 50

Müsta‘mel kırı 2 280

Urgan 1 9

Köhne kepenek, keçe 2,2 90

Kurada tüfenk 1 40

Nühâs ibrik 1 30

Kayış, ay temür (?) ve araba, kerpeden, nacak, burgu 2,1,1,1,3,3 56

Maşa, saban temürü, sacayak, nacak, balta 1,1,1,1,1 45

Evân-i nühâsiye 52 kıyye, fi 30 67

Döşek, yasdık 4 51

Palas 1 25

Çuval 3 28

Kıl heğbe 1 20

Müsta‘mel yorgan 1 67

Döşek,yasdık 1,1 93

Cedid kilim 1 230

Def‘a kilim 1 240

Def‘a kilim 1 270

Def‘a kilim 1 220

Yün 1 95

Sim kuşak 1 115

Kutnu 1 120

Def‘a kutnu yarım tob 60

Def‘a kutnu anteri 1 50

Uzun anteri 1 105

Abânî 1 80

Def‘a abânî 1 65

Çuka zirâ‘ 3,5 kıyye , fi

47

164,5

Page 161: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

149

Altı parmak zenne anterisi 1 85

Tarablus kuşağı 1 160

Hama kuşağı 1 125

Def‘a hama kuşağı 1 99

Def‘a hama kuşağı 1 130

Müsta‘mel Trablus kuşağı 1 80

Çuka cübbe 1 80

Çuka nîmten 1 80

Çuka fermâne 1 35

Müsta‘mel kutnu şalvar 1 50

Kutnu yelek 1 20

İşleme çevre, peşkir 1, 1 12

İşlemeli baş bezi 1 25

Hamam sileceği 1 17

Kapak 1 6

Kıl 2 kıyye 14

Def‘a tüfenk 1 245

Camus danası 1 450

Koşum camusu, araba, döğen 1 çift,1,3 1920

Camus düğesi 1 450

Def‘a camus düğesi 1 400

Malaklı camus 1 re’s 930

Zenbur 3 100

Bir buçuk yaşında tay 1 350

Kara sıgır düğesi 1 250

Kara sığır ineği 1 140

Çan (?) 7 30

Camus danası 1 800

Def‘a tüfenk 1 56

Kazma, çapa 2,2 36

Dülger baltası 1 15

Def‘a tüfenk 1 100

Mısır darısı, çuval 4 çeki, 1 30

Çuval 6 40

Page 162: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

150

Def‘a çuval 2 15

Haşhaş 1 keyl 100

Orak, tırpan 2 15

Sac, sacayak 1,1 20

Tavuk - 10

Kahve değirmeni 1 40

Koyun derisi 13 30

Düve derisi 1 20

Döşeme, kiriş ? 80,3 390

Tahta 11 20

Eksen (?) 2 8

Def‘a eksan 1 4

Def‘a eksan 1 4

Def‘a tahta 6 12

Def‘a eksan 1 4

Döşek 2 30

Cezve 2 10

Delikanlı (?) 1 10

Def‘a haşhaş 30 çeki 375

Revgan-ı sâde 51 kıyye 450

Gön 1 130

Saman - 70

Yapağı 100 kıyye 500

Kepenek 2 65

Def‘a revgan-ı sâde 20 kıyye 200

Def‘a saman 29 araba 195

Hınta 30 keyl 1200

Şa‘îr 26 keyl 662,5

---- 16 çeki 30

Def‘a hınta 11,5 keyl 517,5

Senter (?) 5 keyl 200

MÜTEVEFFÂNIN ALACAKLARI GURUŞ Esiroğlu Mustafa zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 550 Köstekli (?) oğlu Ahmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 224

Page 163: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

151

Çaylı Mesud oğlu Tahir zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 150 Merkûmun karındaşı Ömer zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 100 Zemheri oğlu Emin zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 100 Binbaşıoğlu Deli Mehmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 125 Merkûmun yeğeni Ahmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 75 Akkız oğlu İbrahim zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 50 Köroğlu İsmail zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 50 Bolvadinli Tahmis Mustafa zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 150 Kiracıoğlu Tahir zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 100 Türkmanoğlu Ali zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 260 Karadağlı Mehmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 100 Vasî-i sâbık Veliyyüddîn zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 40 Arab Osman zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 80 Hacı Abdulvahhâb oğlu Abdül zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 80 Solmazoğlu Mustafa zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 80 Cihanoğlu Süleyman zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 80 Köleoğlu Mehmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 60 Çaylı Aylak (?) Ahmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 120 Öksüz oğlu Abdullah zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 50 Yaylı oğlu Yahya zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 60 Bedel oğlu İbrahim zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 90 Köle oğlu Kör Osman zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 50 Kacar (?) oğlu Osman zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 40 Doru oğlu Mehmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 32 Ağa Muhammed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 24 Kundakçı oğlu Mehmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 16 Çorbalı oğlu Ali (?) zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 25 Kacar (?) Deli İmam zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 40 Kıllıoğlu Mustafa zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 60 Vasî-i sâbık merkûm Velliyyüddîn zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 270 Def‘a Veliyyüddîn zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 576 Karakubur (?) oğlu Molla Mehmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 712 Def‘a merkûm Mehmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 240 Kayırlub (?) oğlu Mustafa zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 650 Hadice Hatun zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 60 Mahmud Çavuş zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 70 Kacar aşîretinden Hacı Köseoğlu Osman zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan

3000

Def‘a Veliyyüddîn zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 222,5 Def‘a Köseoğlu Osman zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 740 Def‘a Kuburoğlu Ali zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 172 Çorbalıoğlu Molla Ahmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 165 Mahmud Çavuş zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 210,5 Habbetullahoğlu Süleyman zimmetinde alacak hakk olub kabz olunan 263,5

33. VARAK Köle oğlu Mehmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 1271,5 Çorbalı oğlu Veliyyüddîn zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 858 Abdi oğlu Mahmûd zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 505 Deli Ömer oğlu Resul zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 70 Dereli Abdulganî zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 57 Köle oğlu Nasuh zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 90

Page 164: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

152

Abdünnebî oğlu Mustafa zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 770 Melek oğlu Mustafa zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 114,5 Def‘a Çorbalı oğlu Nasuh zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 976 Çorbalı oğlu Ali zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 230 Döndü oğlu zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 10690 Sağnak oğlu İbrahim zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 900 Köle oğlu zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 950 Def‘a Köleoğlu Hüseyin Çavuş zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 50 Hacı Arif oğlu Ebubekir zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 1050 Molla Nakkaşlı (?) Mehmed zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 500 Osman oğlu Abdullah zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 120 Kesteneki (?) oğlu İsmail zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 70 Def‘a merkûm İsmail zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 200 Def‘a Maksud oğlu Mustafa zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 700 Def‘a merkûm İsmail zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 375 Def‘a Hacı Köse oğlu Osman zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 450 Kariye-i mezbûrda kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

2000

Yekûnü’l-ihrâcât vesâir: 50397 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFI, BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE

TAKSIMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Techîz ve tekfîn masarıfı 375 Karye-i mezbûra virgüsünden müteveffâ-yı mezbûrun hisse-i matrûhası olub cânib-i mîrîye te’diye olunan

220

Sağîr-i mezbûrun koçan-ı (?) temessükleri için cânib-i mîrîden kabz olunan 112 Deyn-i müsbet karye-i mezbûrlu Çorbalı oğlu kızı Hadice Hatun ve bâ-tahlîf 2730 Deyn-i müsbet Sülük oğlu Halil ve bâ-tahlîf 150 Deyn-i müsbet Köle oğlu Mustafa ve bâ-tahlîf 2050 Sağîr-i mezbûrun koyun sayımı için Hacı Salih Efendi’nin kabz eylediği 400 Deyn-i müsbet Çaylı terzi oğlu İbiş ve bâ-tahlîf 120 Deyn-i müsbet Çaylı Hafız oğlu Mehmed ve bâ-tahlîf 40 Deyn-i müsbet Çaylı Zabtiyye Hacı Ahmed ve bâ-tahlîf 40 Deyn-i müsbet Demürcü Köle oğlu Osman ve bâ-tahlîf 15 Deyn-i müsbet Seferîhisârlı Ebubekir Efendi ve bâ-tahlîf 32 Deyn-i müsbet Kezban Hatun ve bâ-tahlîf 556 Deyn-i müsbet karye-i mezbûrlu Çorbalıoğlu kızı Raziye Hatun ve bâ-tahlîf 8240 Deyn-i müsbet Sülük Hasan ve bâ-tahlîf 700 Kazâ-i mezbûrun esbak nâibi Ali Efendi’nin ahz eylediği resm 1230 Müteveffâ-yı mezbûrun bâlâda isimleri mastûr kâffe-i zimemât ashâbının tahrîr ve mikdârının tahkîki içün keyfiyâtına vâkıf Mustafa nâm kimesne müddet-i vâfire istihdâm olunmağla kadr-ı ma‘rûf ücreti

500

Zimemât-ı merkûmeden ma‘lûmü’l-esâmî kesân zimmetleri bi’d-defa‘ât zabtiyye cânibinden tahsîl olunmağla îcâb iden resm-i tahsîldâriyyesi

1533

Bâlâ-i defterde isimleri mastûr karye-i mezbûrda vâki‘ zimemâtın tahkîk ve tahsîli içün cânib-i şer‘den mürsel me’mûra virilen kadr-ı ma‘rûf

425

Dellâliyye-i eşya ve hayvânât ve sâire 363 Resm-i kısmet 1260

Page 165: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

153

Kaydiyye-i defter-i merkûm 86 Yekûnü’l-ihrâcât 21177

Sahhu’l-bâkî: 29220 (yalnız yirmi dokuz bin iki yüz yirmi guruşdur ‘an mâl-ı sağîr-i mezbûr) Ber-vech-i meşrûh sağîr-i mezbûr Musa’nın sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr yirmi

dokuz bin iki yüz yirmi guruşunun iki bin guruşuna mahsûben derûn-ı kassamda muharrer

karye-i mezbûrda vâki‘ bir bâb mülk-i menzil ibkâ olub bâkî yirmi yedi bin iki yüz yirmi

guruş vasî-i merkûm es-Seyyid Mustafa Efendi ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le bâ-küfelâ âhere

idâne olunduğu iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarihi’l-mezbûr.

Belge No: 92

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Nurcu mahallesinde sâkin iken bundan akdem vefât

iden Receb oğlu Musa ibn-i Osman’ın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Fatma Hatun

ibnete Süleyman ile li-ebeveyn kız karındaşı Ayşe Hatun ve li-ebeveyn ammî oğlu Husam’a

(?) bi’l-ihbâr inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra verâseti kibâr-ı

mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm

olunan müteveffâ-yı merkûmun defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-

sâlis min şehr-i Cemâziye’l-evvel li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Kazgan 1, 9 kıyye 275

Tencere 1, 1.5 kıyye 375

Hamam tası 1 25

İki kublu kazan 1 15

El zahanı (?) 1 10

Tepsi 1 25

Su tası 1 5

Bakraç - 15

Köhne kıl palas 1 30

Köhne kilim 1 20

Çuval 2 10

Yasdık 2 10

Köhne yorgan 1 20

İç (?) 10 kıyye 30

Buzağılı İnek 1 250

Page 166: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

154

Bârgîr 1 200

Köhne kilim 2 15

Hırdavât-ı menzil - 40

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-

müştemilât müfrez mülk-i menzil kıymeti

2000

Yekûnü’t-tereke: 3027,5 guruş

Minha’l-ihrâcât

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFLARI, BORÇLARI, TEREKE

KAYDI VE TAKSİMİNE DÂİR TAHSİL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Techîz, tekfîn 110 Mahallesi virgüsüne 50 Mehr-i zevce-i mezbûre Fatma Hatun 62,5 Dellâliyye-i eşya 40 Kaydiyye-i defter 5 Resm-i kısmet 70

Yekûnü’l-ihrâcât: 337,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 2690

Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese yalnız iki bin altı yüz doksan guruşdur.

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre Fatma Hatun 672,5 Hisse-i uhtü’l-mezbûre Ayşe 1345 Hisse-i ibnü’l-amm Hüsam (?) 672,5

34. VARAK Belge No: 93

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Efecik mahallesinde sâkine iken bundan akdem vefât

iden Fatma Hatun ibnete Abdullah’ın verâseti zevce-i metrûkesi Kasab Mehmed bin İbrahim

ile sadriye kebîre kızı Havva ve Emine ve Atike ve sadrî kebîr oğulları Ömer ve Mustafa ve

dilsiz Ahmed’e inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra verese-i

mezbûrûn taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede tevzî‘ u taksîm

olunan terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis min

Şa‘bâni’l-mu‘azzam li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Kebîr nühâs tepsi 1 45

Sahan, mertebânî 3,1 30

Page 167: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

155

Hoşâb tası, kapak 1,1 20

Kazgan 1, 6 kıyye 150

Kıvrak gömlek 2 25

Köhne yorgan çarşafı 2 30

Köhne kilim 1 10

Köhne havlu 1 10

Tahta sandık 1 15

Peşkir 2 5

Alt çarşafı 1 5

Fincan tepsisi 1 3

Damadı Hacı Abdullah zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan

- 400

İbn-i merkûm Ömer zimmetinde alacak hak olub kabz olunan

230

Yekûnü’t-tereke: 998 guruş

Minha’l-ihrâcât

MÜTEVEFFÂNIN CENAZE MASRAFI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 35 Resm-i kısmet 24 Kaydiyye-i defter-i merkûm 4

Yekûnü’l-ihrâcât: 63 guruş

Sahhu’l-bâkî: 935 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcü’l-merkûm 233 ( 10 para) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 77,5 ( 16 para) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 77,5 ( 16 para) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 77,5 ( 16 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr 155,5 ( 12 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr 155,5 ( 12 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr 155,5 ( 12 para)

Defter-i merkûm ser-nâmesinde mezkûrü’l-ism zevci Mahmud dahi vefât idüb

verâseti sulbiye kebîre kızları mezbûretân Atike ve Havva hatunlar ve sulbiye kebîre oğulları

mezbûrûn Ömer ve Mustafa ve dilsiz Ahmed’e inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

oldukdan sonra varisân-ı mezbûrân taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve takvîm

ve taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fî

gurre-i min şehr-i Ramazân li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

Page 168: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

156

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Yağ tavası 3 50

Bakraç 1 20

Şamdan 1 10

Müsta‘mel kilim 1 60

Köhne yorgan, döşek, yasdık 1,1,1 5

Hırdavât-ı menzil 30

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

1500

Kendünden evvel müteveffiye olan zevcesi mezbûre Fatma Hatun’a intikâl eyleyen hisse-i ırsiyyesi

233 (10 para)

Yekûnü’t-tereke: 1953,5 guruş, 10 para

Minha’l-ihrâcât: MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE

DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Techîz ve tekfîn 45 Mahallesi sâliyânesine 40 Resm-i kısmet 48,5 ( 10 para) Kaydiyye-i defter-i merkûm 3

Yekûnü’l-ihrâcât: 136,5 guruş, 10 para

Sahhu’l-bâkî: 1717 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Atike 227 ( 5 para) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Havva 227 ( 5para) Hissetü’l-ibnü’l-mezbûr Ömer 454 ( 10 para) Hissetü’l-ibnü’l-mezbûr Mustafa 454 ( 10 para) Hissetü’l-ibnü’l-mezbûr dilsiz Ahmed 454 ( 10 para)

Belge No: 94

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Sinan Paşa mahallesinde sâkin iken vefât iden Terzi

Tahir Ağa’nın düyûnu terekesinden ezyed olmağla veresesi terekeden keff-i yed itmekle

müteveffâ-yı mezbûrun tereke-i kâsırasını kabz ve düyûn-ı müsbetesini edâya kıbel-i şer‘den

vasî ve kayyum nasb u ta‘yîn olunan müteveffâ-yı mezbûrun sulbî kebîr oğlu Salih ve ashâb-

ı hukûk taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ ve beyne’l-

guremâ ‘alâ vechi’l-guremâ tevzî‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-

vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min şehr-i Rebî‘u’l-âhir li-sene

tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Öküz 1 çift 600

Page 169: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

157

Def‘a öküz 1 çift 500

Merkeb 1 re’s 130

Keçi 6 re’s 70

Öküz 1 190

Öküz 1 re’s 80

Def‘a merkeb 1 80

Def‘a merkeb 1 35

İnek 1 re’s 130

Müsta‘mel kilim 1 40

Esb 1 re’s 500

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ

Balıkhanı civârında bir bâb mülk-i dükkân 5000

Mahalle-i mezbûrede vâki‘ Örscü (?) oğlu Çalık İbrahim’den bâ-hüccet-i şer‘iyye alınan bir bâb mülk-i menzil

2500

MÜTEVEFFANIN ALACAKLARI GURUŞ

Kasab Abdullah zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 105

Denizlili Ali Ağa zimmetinde alacak beş sene dükkân îcârı hakkı olub kabz olunan

720

Zevce-i mezbûre Fatma Hatun zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 250

Süğlün karyeli Himmet zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 350

Yekûnü’t-tereke: 11380 guruş 00155 guruş (Dellâliye-i eşyâ ve emlâk) 11220 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-

guremâ)

GURUŞ MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI Meblâğ Mine’l-guremâ

Deyn-i müsbet Denizlili Ali Ağa 6010 3522 Deyn-i müsbet Savcılıoğlu Süleyman 4400 2483 Deyn-i müsbet Latifoğlu Hacı Ahmed 1000 595 Deyn-i müsbet El-Hâc Ömer Efendi 1539 911 Deyn-i müsbet Hacı Şerif Ağa 3000 1760 Deyn-i müsbet Yörükoğlu İsmail 2000 1178 Deyn-i müsbet İbrahim Efendi 1322 776

Yekûnü’d-düyûn: 19271 guruş

Der-zimmet-i Denizlili Ali Ağa ‘an-tereke-i Terzi Tahir Ağa ‘an-mahalle-i Sinan Paşa:

Page 170: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

158

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Keçi 6 re’s 070 Öküz tek 1 190 Def‘a öküz tek 1 080 Merkeb 1 re’s 080 Def‘a merkeb 1 080 Kasabdan geçen 105 Toplam 0560 Merkûm Ali Ağa zimmetinde beş senelik dükkan îcârı 0720

5000 Balıkhanı ittisâlinde bir kepek (?) dükkânı semeni 6280 3346 Zîrde muharrer matlûbu minhâ 2934 2399 Savcılıoğlu Süleyman Ağa’ya havale olunan 575 442 Hacı Şerif Ağa’ya havale olunan 133

Der-zimmet-i Tahir Ağa oğlu Salih ‘an-tereke-i müteveffâ-yı mezbûr Tahir Ağa ‘an-mahalle-i Sinan Paşa:

GURUŞ Mahalle-i mezbûrede kâ’in Örscüoğlu (?) Çalık İbrahim’den iştirâ olunan mülk-i menzil 2500 Mezbûr Salih’in vâlidesi Fatma Hatun zimmetinde eşyâ semeni 0250 Süğlünlü Ahmed’den aldığı 0350

0865,5 Terzi Hacı Ömer Efendi’ye vereceği ihrâc 2234,5 0737 Terziler vakfı mütevellîsi İbrahim Efendi’ye vereceği ihrâc 1497,5 0295 Latifoğlu Hacı Ahmed Ağa’ya vereceği ihrâc 1202,5

Yörükoğlu İsmail Ağa’ya vereceği ihrâc 0619 Mahkemeye gelecek beş yüz seksen üç buçuk guruş 0583,5

Merkûm Ali Ağa’nın mine’l-guremâ alacağı: 3522 guruş 0176 Resm-i tahsîl

3346 Sahhu’l-bâkî alacağı Der-zimmet-i Yörükzâde İsmail Ağa ‘an-tereke-i Tahir Ağa ‘an-mahalle-i Sinan Paşa: 0500 Esb 1 re’s 0619 Tahir Ağa oğlu Salih’den alacağı 1119 Merkûm İsmail Ağa’nın mine’l-guremâ matlûbu: 1178 guruş 0059 Resm-i tahsîl 1119 Sahhu’l-bâkî Der-zimmet-i Hacı Şerif Ağa ‘an-tereke-i Terzi Tahir Ağa ‘an mahalle-i Sinan Paşa 600 öküz 1çift 500 def‘a öküz 1 çift 130 merkeb 1 re’s 1230

Page 171: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

159

0442 Denizlili Ali Ağa’dan alacağı 1672 Der-zimmet-i Latif oğlu Hacı Ahmed Ağa ‘an-tereke-i müteveffâ-yı Terzi Tahir Ağa ‘an

mahalle-i Sinan Paşa

230 inek 1 re’s 040 kilim 1 270 295 Tahiroğlu Salih’den alacağı 565 Merkûm Hacı Şerif Ağa’nın mine’l-guremâ alacağı:

1760 Resm-i tahsil 0088

1678 Sahhu’l-bâkî

Merkûm Hacı Ahmed Ağa’nın mine’l-guremâ matlûbu:

595 030 Resm-i tahsîl 565 Sahhu’l-bâkî

Terzi vakfı mütevellîsi İbrahim Efendi’nin Terzi Tahir Ağa terekesinden mine’l-guremâ alacağı:

776 guruş 039 Resm-i tahsîl 737 Sahhu’l-bâkî

Terzi Hacı Ömer Efendi’nin Terzi Tahir Ağa terekesinden mine’l-guremâ alacağı: 911 guruş 045,5 Resm-i tahsil 865,5 Sahhu’l-bâkî

Müteveffânın oğlu Salih’den alacağı: 737 guruş

Müteveffânın oğlu Salih’den alacağı: 865,5 guruş

35. VARAK Belge No: 95

Medîne-i Karahisâr-ı Sahib’de Akmescid mahalleside sâkin iken bundan akdem

vefât iden Mustafazâde Hacı İsmail Ağa bin Hacı Ahmed bin Hacı Mehmed’in verâseti

zevce-i menkûha-i metrûkesi Hadice Hatun ibnete Hüseyin ile zevce-i mezbûrdan

mütevellideler sulbiye sağîre kızları Nazike ve Emine ve sulbiye kebîre kızları Atike ve

Emetullah ve Şerife ve sulbî kebîr oğlu Hasan Efendi ve sulbiye kebîre kızı Ayşe ve sulbî

sağîr oğulları Mehmed ve Mustafa ve sulbî kebîr oğlu İbrahim’e münhasıra olduğu lede’ş-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûn Nazike ve Emine ve

Page 172: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

160

Mehmed ve Mustafa’nın tesviyye-i emirlerine kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan Sarac

Ali Ağa bin Hacı Ömer ve sâire verese-i mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le

tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i

âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis min şehr-i Recebi’l-mürecceb li-sene semâne ve

seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Mushâf-ı Şerîf 1 100

Evân-i nühâsiye 50 kıyye, fi 25 120

Def‘a evân-i nühâsiye 4 kıyye 94

Def‘a evân-i nühâsiye 23,5 kıyye, 578,5

Sarı leğen, ibrik - 75

Nühâs leğen ibrik 1 50

Kahve ğügümü, çorba tası 1,1 40

Sağîr şamdan 1 20

Temür iskemle 1 5

Simli kılıç 1 210

Soğuk kasesi 2 -

Çorba kasesi 1 27

Billur, kaşık 1, 1deste 28

Def‘a soğuk kasesi, çorba tası, sahan, tabak, def‘a kase 2,2,1,2,2 28

Müsta‘mel Acem kâri şal 2 100

Müsta‘mel şitârî anteri 1 130

Cedîd çuka cübbe 1 250

Müsta‘mel çuka Kâbil kısa kürk 1 100

Müsta‘mel boy kürkü 1 150

Uzun anteri, kısa anteri 2,2 50

Köhne maşlah 3 60

Müsta‘mel halı seccâde 1 155

Müsta‘mel zili 1 140

Def‘a halı seccâde 1 150

Cedîd kilim 1 160

Müsta‘mel kilim 2 170

Palas 2 90

Köhne palas 1 10

Page 173: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

161

Heğbe 3 25

Çuval 7 150

Harar 1 5

Yorgan, döşek, yasdık 1,1,1 100

Çöp memlü yasdık, minder 25,8 200

Kıbrıs kâri yasdık, minder 3,1 25

Sağîr basma şilte 5 50

Hümâyûn minder örtüsü 4 20

Halı minder 3 50

Aba minder kılıfı 5 20

Temür mangal 1 10

Kahve takımı - 50

Nargile 1 15

Kehribarlı çubuk takımı, yeşil takım 2,3 60

İngiliz kâri saat 5 350

Merkeb sıpası 1 150

Sıpalı merkeb 1 300

Zebh olunan tosun 150

Deveci oğlundan alınan öküz 1 500

Def‘a merkûmdan alınan öküz 1 740

Mizan ma‘a derâhim 1 20

Kendünden evvel fevt olan kerimesi Fatma Hatun terekesinden bâ-kassâm-ı şer‘î intikâl iden bâ-defter eşya semeni

996

Esb takımı 1 80

Yorgan 3 50

Zenbur 5 150

Hırdavat-ı menzil 450

Tahta dolap 1 50

MÜTEVEFANIN ALACAKLARI GURUŞ

İsceli Kuldaroğlu İsa bin Hamza zimmetinde olub kabz olunan 273

Karye-i mezbûrlu Hacı Musa oğlu zimmetinde olub kabz olunan 65

Karye-i mezbûrlu Kalle (?) oğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 1510

Karye-i mezbûreli Konyalı oğlu Mehmed Ali zimmetinde olub kabz olunan 1913

Karye-i mezbûreli Hacı Osman oğlu Ahmed Eendi zimmetinde olub kabz 95,5

Page 174: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

162

olunan

Karye-i mezbûreli Bursalı Gümüşoğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 826

Karye-i mezbûreli Gafur oğlu Hamza zimmetinde olub kabz olunan 624

Karye-i mezbûreli Habib Efendi oğlu Osman zimmetinde olub kabz olunan 1140,5

Karye-i mezbûreli Tumanoğlu Molla Mustafa zimmetinde olub kabz olunan 2191

Karye-i mezbûreli Topal Ömer oğlu Süleyman zimmetinde olub kabz olunan 2319

Karye-i mezbûreli Eyyüb Efendi oğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 142

Karye-i mezbûreli Gafur oğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 932

Karye-i mezbûreli Eyyüb Efendi oğlu İbrahim zimmetinde olub kabz olunan 76

Karye-i mezbûreli Receb Efendi oğlu Abdullah zimmetinde olub kabz olunan 48

Karye-i mezbûreli Sarı İmam zimmetinde olub kabz olunan 65

Karye-i mezbûreli Hacı İsmail zimmetinde olub kabz olunan 40

Karye-i mezbûreli Ahmed Efendi oğlu Kara Ali zimmetinde olub kabz olunan 26

Karye-i mezbûreli Kuldar oğlu İbrahim zimmetinde olub kabz olunan 40

Merkûm İbrahim’in biraderi Mehmed zimmetinde olub kabz olunan 30

Karye-i mezbûreli Mehyuk (?) oğlu İsmail zimmetinde olub kabz olunan 9

Karye-i mezbûreli Bekir Dayı oğlu Receb zimmetinde olub kabz olunan 185

Karye-i mezbûreli Mesdan oğlu zimmetinde olub kabz olunan 222

Eğret karyeli Koca Ali zimmetinde olub kabz olunan 1141

Karye-i mezbûreli Hacı Ahmed zimmetinde olub kabz olunan 2292

Ablak karyeli Hacı Süleyman’ın oğlu zimmetinde olub kabz olunan 196,5

Terzi Hacı Yusuf oğlu Hacı Abdülkadir zimmetinde olub kabz olunan 69

Kayaviran karyeli Danabaş oğlu Osman zimmetinde olub kabz olunan 500

Karye-i mezbûreli Mola Ömer oğlu Veliyyüddin zimmetinde olub kabz olunan 2266

Karye-i mezbûreli Sefer oğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 2740

Mihail karyeli Emir oğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 1050

Karye-i mezbûrlu İmam oğlu Ahmed zimmetinde olub kabz olunan 1619

Çalışlar karyeli Bayram oğlu İbrahim zimmetinde olub kabz olunan 1900

Tekye karyeli Bıyık oğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 95

Kunduzlu karyeli Kafa (?) Osman zimmetinde olub kabz olunan 80

Döğer karyeli Halil Efendi zimmetinde olub kabz olunan 293

Çatalçeşme karyeli Keloğlu Receb zimmetinde olub kabz olunan 18

Karamık Karacaviran karyesinde Çaylı Hacı İbrahim zimmetinde olub kabz olunan

163

Künbed civarında Kayaviran karyeli Ayan Salih zimmetinde olub kabz olunan 165

Page 175: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

163

Akviran’da sakin Nazır Veli ortakçısı Mustafa zimmetinde olub kabz olunan 594

Yörük Kör Süleyman zimmetinde olub kabz olunan 21

Bulca karyeli Keloğlu Osman zimmetinde olub kabz olunan 47

Ulucak karyeli Fazlı oğlu Kara Mustafa zimmetinde olub kabz olunan 1120

Karye-i mezbûreli Kürt oğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 259,5

Karye-i mezbûreli Ayan Ahmed zimmetinde olub kabz olunan 125,5

Karye-i mezbûreli Ömer oğlu İbrahim zimmetinde olub kabz olunan 587,5

Karye-i mezbûreli A‘yân Mehmed zimmetinde olub kabz olunan 2058,5

Karye-i mezbûreli Kürtoğlu Bayram zimmetinde olub kabz olunan 2289

Karye-i mezbûreli Bursalı Deli Muhammed zimmetinde olub kabz olunan 32,5

Akçaşar karyeli Araboğlu İbrahim zimmetinde olub kabz olunan 800

Karye-i mezbûreli Burun Hasan zimmetinde olub kabz olunan 34

Karye-i mezbûreli Kör Abdülkadir zimmetinde olub kabz olunan 279

Karye-i mezbûrlu Receb oğlu Mahmud zimmetinde olub kabz olunan 445,5

Karye-i mezbûrlu Hacı Hızır zimmetinde olub kabz olunan 2460

Karye-i mezbûreli Hacı Hızır’ın Bekir zimmetinde olub kabz olunan 199

Başkimse (?) karyeli Deli Hacı oğlu Ahmed zimmetinde olub kabz olunan 195

Karye-i mezbûreli Deli Hacı’nın damadı Ahmed zimmetinde olub kabz olunan 132

Altuntaş kazasına tâbî Elviran karyeli Receb oğlu Balı zimmetinde olub kabz olunan

600

Kaza-i mezbûrda Bektaşoğlu Receb zimmetinde olub kabz olunan 233

Kaza-i mezbûreli Memişoğlu Hasan zimmetinde olub kabz olunan 12

Akçaşar karyeli Ayan Ali zimmetinde olub kabz olunan 65

Akçahisarlı Molla Ahmed zimmetinde olub kabz olunan 45

Anayurt karyeli Süleyman zimmetinde olub kabz olunan 113

Karye-i mezbûreli Deli Hüseyin zimmetinde olub kabz olunan 18

Boyalı karyeli Ayan oğlu Ahmed zimmetinde olub kabz olunan 62

Karye-i mezbûreli Eğri Mehmed oğlu Salih zimmetinde olub kabz olunan 194

Karye-i mezbûreli Koca Osman yeğeni Hüseyin zimmetinde olub kabz olunan 1042,5

Karye-i mezbûreli Nazır Veli zimmetinde olub kabz olunan 59

Sülümenli karyeli Ali oğlu İsmail zimmetinde olub kabz olunan 3381

Bulca karyeli ortakçı Deli Yusuf zimmetinde olub kabz olunan 2776,5

Karye-i mezbûreli Devecioğlu Osman zimmetinde olub kabz olunan 1530

İsce karyeli ortakçı Hatib Mustafa zimmetinde olub kabz olunan 1422

Sülümenli Keskinoğlu Salih zimmetinde olub kabz olunan 992,5

Page 176: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

164

Karye-i mezbûreli Ali oğlu Hasan zimmetinde olub kabz olunan 480,5

Karye-i mezbûreli Ahmed zimmetinde olub kabz olunan 575

Karye-i mezbûreli Ali oğlu Süleyman zimmetinde olub kabz olunan 44

Karye-i mezbûreli Ayan oğlu İbrahim zimmetinde olub kabz olunan 55

Karaarslan karyeli Arab oğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 447,5

Senir karyeli Ahmed oğlu Ahmed zimmetinde olub kabz olunan 3070

Karye-i mezbûreli Murad oğlu Salih zimmetinde olub kabz olunan 1323,5

Boyalı karyeli Fakih oğlu zimmetinde olub kabz olunan 3499

Karye-i mezbûreli Çeltikoğlu Ali zimmetinde olub kabz olunan 100

Karye-i mezbûreli Hacı Ahmed oğlu Satılmış zimmetinde olub kabz olunan 43

Karye-i mezbûreli Mercimekçi oğlu İbrahim zimmetinde olub kabz olunan 70

Karye-i mezbûreli Keskinoğlu Halil zimmetinde olub kabz olunan 510

Karye-i mezbûreli Berber oğlu Halil zimmetinde olub kabz olunan 109,5

Karye-i mezbûreli Kalbuz Mahmud zimmetinde olub kabz olunan 54,5

Karye-i mezbûreli Hacı Ahmed oğlu ve Molla Hasan biraderi İbrahim zimmetlerinde olub kabz olunan

54

Karye-i mezbûreli Üvez Oğlu Süleyman zimmetinde olub kabz olunan 292

Karye-i mezbûreli Kapu Halil zimmetinde olub kabz olunan 10,5

Karye-i mezbûreli Şaban oğlu Mustafa zimmetinde olub kabz olunan 185

Karye-i mezbûreli Emir oğlu zimmetinde olub kabz olunan 137

Tazlar karyeli Ayan Osman zimmetinde olub kabz olunan 325

Karye-i mezbûreli Kocabeyoğlu gelini zimmetinde olub kabz olunan 84,5

36. VARAK İdâdîoğlu Derviş Mehmed zimmetinde olub kabz olunan 1836,5

Aşçı Kamışoğlu Memiş zimmetinde olub kabz olunan 1475

Bacanak Hafız yeğeni Ali zimmetinde olub kabz olunan 21

Altıparmakoğlu Hasan zimmetinde olub kabz olunan 1500

Kirmancıoğlu Abdurrahman zimmetinde olub kabz olunan 150

Nesîb Bey’in uşağı Abdullah zimmetinde olub kabz olunan 203

İdâdîoğlu hizmetkârı İbrahim zimmetinde olub kabz olunan 394

Şakancıoğlu Hacı Ali Efendi zimmetinde olub kabz olunan 1159

Keskin Efendi eniştesi Molla Mustafa zimmetinde olub kabz olunan 20

Temürcü Kara Halil oğlu İsmail zimmetinde olub kabz olunan 830

Gaffar oğlu İsmail ve biraderleri zimmetinde olub kabz olunan 1250

İplikzâde Osman Efendi zimmetinde olub kabz olunan 44

Page 177: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

165

Çataloğlu Ömer zimmetinde olub kabz olunan 24

Kel Zâ‘im zimmetinde olub kabz olunan 48

Dellâlbaşı İsmail zimmetinde olub kabz olunan 14

Dellâl Fenari zimmetinde olub kabz olunan 20,5

Şeker zimmetinde olub kabz olunan 171,5

Mollazâde Nesîb Bey zimmetinde olub kabz olunan 46

Satılmışoğlu Hasan zimmetinde olub kabz olunan 234

Benderlizâde Hacı Osman Efendi zimmetinde olub kabz olunan 15,5

İsceli Böcek (?) Hasan zimmetinde olub kabz olunan 11

Karye-i mezbûrlu Mercanoğlu Mehmed zimmetinde olub kabz olunan 35

Sipsin karyeli Hıdıroğlu zevcesi zimmetinde olub kabz olunan 85

Ayvalı karyesinde Nasuhoğlu zimmetinde olub kabz olunan 35

Bulcalı Deli Mehmedoğlu Yahya zimmetinde olub kabz olunan 10

Senir karyeli Civelekoğlu Abdurrahman zimmetinde olub kabz olunan 30

Karye-i mezbûrlu Hacı Ahmedoğlu zimmetinde olub kabz olunan 6

Müteveffâ-yı mezbûrun torunu Ebubekir zimmetinde iştirâklikden dolayı alacağı olub kabz olunan

11669

Merkûm Ebubekir zimmetinde cihet-i karzdan olub kabz olunan 1800

Def‘a merkûm Ebubekir zimmetinde olub kabz olunan 1575,5

Def‘a merkûm Ebubekir zimmetinde olub kabz olunan 475,5

Kal‘acık-ı sağîr karyeli Hacı Ebubekir zimmetinde olub kabz olunan 300

Hacı Ömer Efendi zimmetinde olub kabz olunan 494

Sülümenli karyeli İsmail zimmetinde hınta (72 çeki), şa‘îr ( 40 çeki), sünter (?) (18 çeki), saman

1200

Bulca karyeli Yusuf ile iştirâken hınta (90 çeki), şa‘îr (140 çeki), afyon ( 4 çeki), haşhaş (10,5 çeki)

9450

Müteveffâ-yı merkûmun nakd-ı mevcûdu 2520

Bulca karyeli Devecioğlu ile iştirâken hınta (62,5 çeki), şa‘îr (60 çeki), afyon (300 dirhem), haşhaş (1 kile)

1300

İsce karyeli Hatib ile iştirâken hınta (100 çeki), şa‘îr (30,5 çeki), saman baha 1250

Kayaviranlı Molla Ömeroğlu Abdurrahman ile iştirâken afyon (70 dirhem), haşhaş (9 çeki)

565

Taşhan’da mevcûd afyon (60 çeki x fî 132 guruş) 7920

Medîne-i mezbûrda ashâb-ı hayrâtdan merhûm Halil Efendizâde Abdullah Efendi vakfı musakkafâtından olan Taş Han derûnunda kâ’in vakf-ı şerîfe şehriyye kira kadîmelü bir bâb oda derûnunda mevcûd ve beyne’l-hiref-i mu‘teber gedik ta‘bîr olunur âlât-ı lâzıme-i ma‘lûme.

3500

Sâlifü’z-zikr Akmescid mahallesinde vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

30000

Mahalle-i mezbûrda kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât Aladağlı Molla 6000

Page 178: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

166

Ahmed’den iştirâ eylediği bir bâb mülk-i menzil Medîne-i mezbûre çarşusunda bir bâb terzi dükkânı 6000

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i oda 8000

Yekûnü’t-tereke: 176826,5 guruş

Minha’l-ihrâcât: MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn ve ıskât-ı salatiyye ve kefârât-ı savm ve yemîn 710

Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre Hadice Hatun ve bâ-tahlîf 62,5

Altmış altı ve altmış yedi seneleri virgüsü 520

Deyn-i müsbet müftî-i belde fekâhetlü Hacı Hasan Efendi ve bâ-

tahlîf

880

Deyn-i müsbet --- Efendi ve bâ-tahlîf 100

Deyn-i müsbet besici Mahmud Ağa bâ-tahlîf 20

Deyn-i müsbet Kâtib İbrahim Efendi ve bâ-tahlîf 10

Deyn-i müsbet terziler vakfî mütevellisi İbarhim Efendi ve bâ-

tahlîf

250

Deyn-i müsbet müteveffânın karındaşı terzi Yusuf Ağa ve bâ-

tahlîf

369

Deyn-i müsbet Hark-ı Kebîr vakfı mütevellîsi Hacı İbrahim Ağa ‘an-mâl-ı vakf-ı mezbûr

1910,5

Deyn-i müsbet Kolağası Mustafa Ağa ve bâ tahlîf 40

Deyn-i müsbet Behcet Hüseyin Efendi ve bâ-tahlîf 82

Deyn-i müsbet Kel Veli oğlu Hasan ve bâ-tahlîf 18

Deyn-i müsbet Otpazarı câmi‘-i şerîfi vakfı mütevellîsi Mehmed Efendi ‘an-mâl-ı vakf-ı mezbûr

1000

Deyn-i müsbet medîne-i mezbûre mütevellîsi Hüseyin Efendi ‘an-mâl-ı vakf-ı mezbûr

20

Deyn-i müsbet Genelizâde Hacı Ömer Efendi ve bâ-tahlîf 47

Deyn-i müsbet Akmescid vakfı mütevellîsi Hafız Abdullah

Efendi ve bâ-tahlîf

199

Deyn-i müsbet Kemal Efendi ve bâ-tahlîf 168

Deyn-i müsbet Denizlili Abdi ve bâ-tahlîf 200

Deyn-i müsbet Dinarlı Hacı Halil Efendi ve bâ-tahlîf 360

Deyn-i müsbet İsce karyeli Çakıroğlu Ali ve bâ-tahlîf 154

Deyn-i müsbet karye-i mezbûreli Kimer (?) kızı Ümmühan Hatun

ve bâ-tahlîf

257

Page 179: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

167

Deyn-i müsbet Sülümenli karyeli Abdullah ve bâ-tahlîf 25

Deyn-i müsbet Sülümenli karyeli Ali oğlu Hasan

Deyn-i müsbet Boyacıoğlu Hacı İbrahim ve bâ-tahlîf 129

Deyn-i müsbet Şabanoğlu Mustafa ve bâ-tahlîf 16

Deyn-i müsbet Bulca karyeli Yusuf Pehlivan ve bâ-tahlîf 60

Deyn-i müsbet mutaf Halil Ağa ve bâ-tahlîf 12

Deyn-i müsbet Papuccu Lalaoğlu ve bâ-tahlîf 42

Deyn-i müsbet Kör Hacı Abdullah ve bâ-tahlîf 9

Deyn-i müsbet Bozöyük karyeli Bekir Hoca ve bâ-tahlîf 12

Deyn-i müsbet Eğret karyeli Küçük Mehmed ve bâ-tahlîf 62

Deyn-i müsbet Arıkzâde Ahmed Efendi ve bâ-tahlîf 20

Deyn-i müsbet----- Hacı Ahmed Ağa ve bâ-tahlîf 10

Deyn-i müsbet Hacı İzzet Ağa oğlu Hacı İbrahim ve bâ-tahlîf 7

Deyn-i müsbet Hacı Veysel ve bâ-tahlîf 10

Deyn-i müsbet Çelikoğlu Hüseyin ve bâ-tahlîf 74

Deyn-i müsbet terziler vakfı mütevellîsi İbrahim Efendi 769 036 Fedâ-i li’l-yemîn 733

Deyn-i müsbet Telekzâde Hacı Ahmed Efendi 750 072 Fedâ-i li’l-yemîn 678

Deyn-i müsbet müteveffânın karındaşı Abdülkadir Ağa 371 052 Fedâ-i li’l-yemîn 319

Deyn-i müsbet Denizlili Hacı Hüseyin 203 020 Fedâ-i li’l-yemîn 183

Deyn-i müsbet Kavas İsmail 149,5 007,5 Fedâ-i li’l-yemîn 1434

Deyn-i müsbet Genelizâde Hacı Halil Efendi 993 042,5 Fedâ-i li’l-yemîn 950,5

Deyn-i müsbet zevce-i mezbûre 800 100 Fedâ-i li’l-yemîn 700

Deyn-i müsbet Hacı Murad Efendi 74 04 Fedâ-i li’l-yemîn 80

Deyn-i müsbet Terzi Yusuf zevcesi 300 015 Fedâ-i li’l-yemîn 285

Deyn-i müsbet Attar Seyyid Mehmed 20 03 Fedâ-i li’l-yemîn

Page 180: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

168

17 Deyn-i müsbet Sarızâde Derviş Mehmed 57

07 Fedâ-i li’l-yemîn 50

Deyn-i müsbet İzmirli Vartan 300 040 Fedâ-i li’l-yemîn 260

Deyn-i müsbet İzmir’de sâkin Hâci Esapi oğulları Hâci Akob ve Hâci İsteban taraflarından kabûlüne mevkûf vekil-i sâbitü’l-vekâleleri ibn-i mezbûr Hasan Efendi ‘an-mâl-ı müvekkilân-ı mezbûrân yemînlerine mevkûf.

35439,5

Deyn-i müsbet Diyaroğlu Ohannes 57 07 Fedâ-i li’l-yemîn 50

Deyn-i müsbet Arakil oğlu Karabet 33 050 Fedâ-i li’l-yemîn 28

Deyn-i müsbet Ayk (?) oğlu Ohannes 383 035 Fedâ-i li’l-yemîn 248

Deyn-i müsbet Coşkunoğlu 14 01 Fedâ-i li’l-yemîn 13

Deyn-i müsbet --- Bezirgân 68 07 Fedâ-i li’l-yemîn 61

Deyn-i taraf-ı Hâci Murat 35 06 Fedâ-i li’l-yemîn 29

Deyn-i İğnecioğlu 536 027 Fedâ-i li’l-yemîn 509

Deyn-i müsbet Kürkçü oğlu Ohannes 100 010 Fedâ-i li’l-yemîn 090

Deyn-i müsbet Basmacıoğlu 30 03 Fedâ-i li’l-yemîn 27

Deyn-i İzmirli Ohannes bâ-tahlîf 238

Deyn-i müsbet İpşirlioğlu Damadı ve bâ-tahlîf 844

Deyn-i Halebli Usb bâ-tahlîf 1629,5

Deyn-i Akoğlan ve bâ-tahlîf 263

Deyn-i müsbet Terzi Agob bâ-tahlîf 30

Deyn-i müsbet Keleşoğlu Mayirdos bâ-tahlîf 10

Deyn-i müsbet Terzi Ohan oğlu ve bâ-tahlîf 30

Deyn-i müsbet Boyacı Artin bâ-tahlîf 9

Zimemât-ı merkûmeden ma‘lûmü’l-esâmî kesân zimmetleri bi’d-defe‘ât zabtiyye cânibinden tahsîl olunmağla îcâb iden resm-i

569

Page 181: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

169

tahsildâriyyesi Dellâliyye-i eşyâ ve menzil ve emlâk 1250

Resm-i kısmet 2989

Yekûnü’l-ihrâcât: 57204,5 guruş

37. VARAK

Sahhu’l-bâkî: 119622 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcetü’l-mezbûre Hadice Hatun 14952,5 ( 10 para) Hisse-i bintü’s-sağîre Nazike 7476 ( 15 para) Hisse-i bintü’s-sağîre Emine 7476 ( 15 para) Hisse-i bint-i kebîre Ayşe 7476 ( 15 para) Hisse-i bintü’l-kebîre Atike 7476 ( 15 para) Hisse-i bint-i kebîre Emetullah 7476 ( 15 para) Hisse-i bint-i kebîre Şerife 7476 ( 15 para) Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr Mehmed 14952,5 ( 10 para) Hisse-i ibnü’s-sağîr Mustafa 14952,5 ( 10 para) Hisse-i ibn-i kebîr İbrahim 14952,5 ( 10 para) Hisse-i ibn-i kebîr Hasan Efendi 14952,5 ( 10 para)

Belge No: 96

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Hacı Mahmud mahallesinde sâkin iken bundan

akdem vefât iden Hanlızâde Sadık Bey ibn-i Ahmed’in verâseti zevce-i menkûhası Şerife

Hatun ibnete Ali --- Ali ile sulbiye kızı Esma ve sulbî sağîr oğlu Ahmed ve zevce-i

mutallakası Hanife Hatun’dan mütevellide sulbiye sağîre kızı Havva’ya münhasıra olduğu

lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîrân-ı mezbûrân Esma ve Ahmed’in

tesviyye-i emirlerine kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri zevce-i mezbûre

Şerife Hatun ve sağîre-i mezbûre Havva’nın kezâlik tesviyye-i umûruna kıbel-i şer‘den

mensûbe vasîsi vâlidesi mezbûre Hanife Hatun taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr

ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u

beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis min Muharremi’l-harâm li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn

ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Nühâs kapaklı tencere 4,5 kıyye, 1 adet 134,5

Nühâs kazgan 11,5 kıyye, 1 345

Nühâs sini 5 kıyye,1, 100

dirhem

147

Nühâs sağîr kazgan 4 kıyye,1, 150 129

Page 182: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

170

dirhem

Nühâs tepsi 2,5 kıyye,2 59

Sağîr tencere 1 60

Def‘a nühâs tepsi 1 31 (10 para)

Sağîr tepsi 1,5 kıyye,1 24

Nühâs mangal 1.5, 1, 150 dirhem 87

Pirinç mangal 1 73

Nühâs güğüm 1 85

Leğen ibrik 1 56

Kahve ğügümü 2 25 ( 10 para)

Bakraç 1 23

Çorba tası 1 17,5

Sahan, kapak 7,7 120

Sahan ve mertebânî 8 143,5 ( 10 para)

Tencere, kapak 3,3 47 ( 10 para)

Def‘a tencere, kapak, tava 1,1,1,3 kıyye 48

Tas, ilisdir 1,1 16,5

Cezve 3 14,5

Satır 1 6

Tabanca 1 çift 141

Kılınç 1 50

Tüfenk 1 205

Nargile 1 83

Kehribar çubuk takımı 2 85

Kebîr şamdan 1 çift 100

Kahve takımı 1 21

Kâse 7 25

Saat 1 420

Kahve tepsisi 1 17

Duhan tablası 7 25

Tepsi, hokka 1,1 7

Şitârî anteri 1 21

Çuka abdestlik 1 205

Yorgan 3 25

Page 183: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

171

Köhne şalvar 1 21

Köhne abdestlik 1 36

Şal 1 26

Def‘a yorgan 1 51

Def‘a yorgan 1 71

Def‘a yorgan 1 61

Yasdık 6 16

Minder, yasdık 1,1 50

Köhne halı 1 50

Cedîd halı seccâde 1 82

Def‘a halı seccâde 1 56

Köhne palas 1 32

Şemsiye 1 3

Köhne kilim 3 27

Seccâde 1 60

Çuval 1 5

Esb ma‘a takım 1 re’s 465

Def‘a esb 1 780

Merkeb 1 re’s 100

Kara sığır öküzü 1 çift 505

Hınta 69,5 çeki 650

Def‘a hınta 40 çeki 400

Şa‘îr 53 çeki 212

Saman 10 araba 200

Nakd-ı mevcûdu - 245

Camus malağı 1 120

Genelioğlu Hacı Halil zimmetinde ağnam ticaretinden ba‘de küllü’l-hesâb alacak hakkı olub kabz olunan

4025

Denizlerli Mehmed Ağa zimmetinde kabz olunan

656

Def‘a çorba tası 39

Medîne-i mezbûreye tâbi‘ Elpirek karyesinde kâ’in bir bâb çiftlik ebniyyesi

2000

Yekûnü’t-tereke: 14167 guruş

Page 184: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

172

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 300 Mahallesi virgüsine virilen 80 Mehr-i mü’eccel-i zevcesi mezbûre Şerife Hatun 125 Deyn-i müsbet Ali Efendi ve bâ-tahlîf 45 Deyn-i müsbet Hark-ı Kebîr mütevellîsi Haffâf Hacı Emin Ağa ‘an-mâl-ı vakf ve bâ-tahlîf

2300

Deyn-i müsbet Arif Bey ve bâ-tahlîf 194 Deyn-i müsbet Çavuş Hasan Ağa ve bâ-tahlîf 22 Deyn-i müsbet terziler kâtibi İbrahim Efendi ve bâ-tahlîf 112 Deyn-i müsbet Seyfi Efendizâde Kemal Efendi ve bâ-tahlîf 1200 Deyn-i müsbet Suzanoğlu İbrahim Efendi ve bâ-tahlîf 46 Deyn-i müsbet kahveci İsmail ve bâ-tahlîf 39 Deyn-i müsbet azadan Hacı Yakızâde Hacı Mehmed Bey ve bâ-tahlîf 720 Def‘a Hacı Mehmed Bey deyn-i müsbet ve bâ-tahlîf 401 Deyn-i müsbet Çaylıoğlu İsmail ve bâ-tahlîf 39 Deyn-i müsbet Kemal (?) oğlu Hacı İsmail Efendi ve bâ-tahlîf 3133 Deyn-i müsbet Duhancı Hacı İbrahim ve bâ-tahlîf 211 Deyn-i müsbet Hancı Hristo ve bâ-tahlîf 27 Deyn-i müsbet Arakiloğlu Haci Karabet ve bâ-tahlîf 411 Deyn-i müsbet Alaybeyizâde Ahmed Ağa ve bâ-tahlîf 136 Deyn-i müsbet Hacı Bakizâde Zühdü Bey ve bâ-tahlîf 617 Deyn-i müsbet Alaybeyzâde Abdül Bey ve bâ-tahlîf 187 Deyn-i müsbet Elpirekli Hacı Hasan Ağa ve bâ-tahlîf 152 Deyn-i müsbet Hanlı Mehmed Ağa ve bâ-tahlîf 365 Deyn-i müsbet Kundakçıoğlu eytâmları vasîsi Kara Hacı İbrahim oğlu İbrahim Efendi ve bâ-tahlîf

1290

Deyn-i müsbet Duhancı Salih ve bâ-tahlîf 49 Dellâliyye-i eşya 180 Kaydiyye-i defter-i merkûm 24 Resm-i kısmet 41

Yekûnü’l-ihrâcât: 12554 guruş

Sahhu’l-bâkî: 1613 guruş (Sahhu’l-bâkî)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 201,5 Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 352,5 ( 13 para) Hissetü’l-bintü’s-sağîrü’l-mezbûre 352,5 ( 13 para9 Hissetü’l-ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr 705,5 (6para)

Belge No: 97

Fi’l-asl Denizli kazası mahallesinden Çaybaşı Mahallesi ahalisinden olub medîne-i

Karahisâr-ı Sâhib’de vâki‘ Keten Hanı’nda müsâfereten li-ecli’t-ticâret sâkin iken bundan

akdem vefât iden Molla Mustafa bin Mustafa Hacı Ahmed’in verâseti salifü’l-beyân Çaybaşı

Page 185: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

173

mahallesinde sâkinler Hanife Hatun ibnete Osman ve sulbiye sağîre kızları Havvabân ve

Emine ve Fatma ve sulbiye sağîr oğlu Mehmed’e münhasıra olduğu bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-

enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûn Havvabân ve Fatma ve Emine ve

Mehmed’in tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den mensûbe vasîleri vâlideleri zevce-i

mezbûre Hanife Hatun tarafından hisse-i ırsiyelerini ahz u kabz ve kendülere irsâl ve îsâle

bâ-hüccet-i şer‘iyye vekâlet-i ‘âmme-i mutlaka-i sahîha-i şer‘iyye ile vekîl olduğu münhasır

hasm-ı câhidde (?) tüccârdan Hacı Hüseyin Ağa ibn-i Osman ve Osman Efendi ibn-i Hacı

Mehmed nâm kimesneler şehâdetleriyle ber-nehc-i şer‘î sâbit olan vasîler mahallesi

ahalisinden Hacı Mehmed Ağa ibn-i Mehmed taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr

ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u

beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min Zilka‘de li-sene semâne ve seb‘în ve

mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ Doru bargir 1 re’s 620

Müsta‘mel beyaz dizlik 1 16

Müsta‘mel silahlık 1 15

Köhne çuka çapa 1 3

Seccâde 1 17,5 (10 para)

Köhne alaca anteri, yelek, fermâne 8,1,1 13,5

Köhne muşamba 3 6,5

Köhne Ahmediyye 1 7

Köhne külah, kese 1,1 3

Hırdavat - 10

Büyük peştemal 2 20

Def‘a peştemal 1 çift 20,5 (10 para)

Def‘a peştemal 1 çift 14

Def‘a peştemal 1 çift 9

Def‘a peştemal 1 çift 20

Sağîr peştemal 1 çift 9

Beyaz yaşmak 4 20 (10 para)

Def‘a sağîr peştemal 6 çift 18

Ham alaca 17 193 (10 para)

Sofra yaygısı - 12,5

Kadıköy alacası top 10 202,5

Def‘a alaca top 10 211 (10 para)

Page 186: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

174

Kadıköy alacası 8 168 (10 para)

Def‘a Kadıköy alacası 6 111

Def‘a Kadıköy alacası 2 44

Yasdık yüzü, sofra yaygısı 1,1

Nakd-ı mevcûdu - 28

Yekûnü’t-tereke: 1825

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSIMİNE DAİR TAHSIL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 92,5 Deyn-i müsbet Filibeli Hristo ve bâ-tahlîf 107 Dellâliyye-i eşya 35 Kaydiyye 2,5 Akçe farkı 542,5 Toplam 779,5

Sahhu’l-bâkî: 1045,5 guruş

0025,5 Resm-i kısmet 1020 Sahhu’l-bâkî

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 127,5 Hisse-i bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 178,5 Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 178,5 Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 178-5 Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr 357

38. VARAK

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr bin yirmi guruş vekil-i merkûm

Hacı Mehmed Ağa verese-i mezbûrûna irsâl itmek üzere bi’l-vükelâ tamâmen ahz u kabz

eylediği iş bu mahalle şerh virildi. Fi’t-tarihi’l-mezbûr.

Belge No: 98

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Kayadibi mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden rençberândan Yemişci (?) Hasan Ağa ibn-i İbrahim bin Abdullah’ın verâseti

zevce-i menkûha-i metrûkesi Havva Hatun ibnete Osman ile sulbiye kebîre kızları Emetullah

ve Ayşe hatunlar ve oğlu Ahmed’e münhasıra olduğu lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

oldukdan sonra müteveffâ-yı mezbûrun zikr-i âtî sülüs malının vücûh birer hayra tenfîz ve

icrâya vasî muhtârı olduğu medîne-i mezbûre ahalisinden Debbâğ Kara Hasan bin Ahmed ve

Page 187: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

175

Çobanoğlu Osman bin Hacı Hüseyin nâm kimesneler şehâdetleriyle sâbit olan Muhzırbaşı

Abdurrahman Ağa ibn-i diğer İbrahim ve vârisân-ı mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve

ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı

mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis ‘aşara min Cemâziye’l-

evvel li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Kazgan 1, 8 kıyye 145

Bakraç 1 39

Def‘a ufak bakraç 1 10,5

Def‘a bakraç 1 8,5

Tepsi 1, 1kıyye 21,5

Def‘a ufak tepsi 1,100 dirhem 12

Def‘a tepsi 1 7

Kurada ufak tencere 1 14

Def‘a tencere 1 10

İki kublu dığan 2 24

Temür âleti 20

Sahan, mertebânî 4,1 80

Şûrba tası 1, 6 kıyye 10

İlisdir 1 15

Cezve, değirmen, fincan 3,1,5 15

Cehiz arabası,--- 60

Köhne döşek, yorgan 1,1 30

Müsta‘mel kiri 1 31

Öküz, ma‘a takım 1 çift 380

Def‘a öküz 1 çift 600

Def‘a öküz, inek 1 92

Kancık merkeb 1 re’s 115

Def‘a merkeb - 120

Tüfenk 1 8

Kepenek 1 46

Yeni malaklı camus 1 605

Üç yaşında camus malağı 1 300

İnek 1 re’s 265

Page 188: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

176

Tosun 1 120

Sıgır düğesi 1 255

Saman 10 araba 250

Ot 3 araba 205

Döşeme 30 60

Tırpan 2 15

Saban temürü, saban 2,2 20

Düğe 2 20

Zincir takımı - 100

Bir mikdar hatab ve çıra - 100

Dakîk-i has 14 ölçek 87,5

Bulgur 8 ölçek 60

Düğü 2 ölçek 10

Cafer Ağa’da alınan îcâr hınta 6 çeki 30

Akviranlı Hacıoğlu Ali zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 400

Zevce-i mezbûre Havva Hatun zimmetinde mülk-i menzil semeninden bâkî alacak hakkı olub kabz olunan

1000

Mahalle-i mezbûrede kâ’in nısf mülk-i menzil 1050

Mahalle-i mezbûrede kâ’in bir bâb oda 1200

Çuval 3 30

Yekûnü’t-tereke: 8104 guruş ( yalnız sekiz bin yüz dört guruşdur)

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNA DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

İş bu sene-i mübâreke virgüsünden müteveffâ-yı mezbûrun hisse-i matrûhası

180

Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre Havva Hatun bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn

62,5

Deyn-i Kal‘acıklı Molla İsmail oğlu Hüseyin Efendi bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn

105,5

Deyn-i Papuşcu Kara Hasan bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 141 Deyn-i Alacalı karyeli Hacı Hamza bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 185 Deyn-i Tanaslıoğlu Cafer bâ-ikrâr-ı verse-i mezbûrûn 200 Deyn-i Habibzâde Halil Efendi bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 25 Deyn-i Hacı Ömer Efendi bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 261 Deyn-i Yağcı Mahmud bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 17 Deyn-i Temürcü Mansuroğlu Mustafa bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 61,5 Deyn-i Mutyâb Hacı oğlu Mustafa bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 200 Deyn-i ---- Kavukoğlu Hacı Mehmed bâ-ikrâr-ı verese-i mezbûrûn 15

Page 189: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

177

Dellâliyye-i eşya ve emlâk 135 (yalnız yüz otuz beş guruşdur)

Sığır getiren adama ücret 20 ( yalnız yirmi guruşdur)

Kaydiyye-i defter-i merkûm 15 Resm-i kısmet 156,5 ( yalnız

yüz elli altı buçuk guruşdur)

Yekûnü’l-ihrâcât: 2005 guruş (yalnız iki bin beş guruşdur)

Sahhu’l-bâkî: 6099 guruş

2033 Minha’s-sülüs 4066 Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-

verese

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre Havva 508 ( 30 akçe) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Emetullah 1355 ( 40 akçe) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Ayşe 1355 (40 akçe) Hissetü’l-ibnü’l-ibn-i mezbûr Ahmed 747 ( 10 akçe)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr dört bin altmış altı guruşdan

verese-i mezbûrûndan zevce-i mezbûre Havva Hatun beş yüz sekiz guruş otuz akçe hissesini

ve bintân-ı mezbûretân Emetullah ve Ayşe hatunlar bin üçer yüz elli beş guruş kırk akçe

hisselerini ve ibnü’l-ibn-i mezbûr Ahmed sekiz yüz kırık yedi guruş on akçe hissesini her

biri bi’l-verâse ahz ve istîfâ-yı hakk eyledikleri iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarîhi’l-

mezbûr.

Belge No: 99

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ Olucak karyesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Hacı Osman bin Hasan’ın verâseti zevcesi Şerife Hatun ibnete Ali ile vâlidesi

Havva Hatun ve sulbiye sağîr kızları Hanife ve Fatma ve Havva’ya sulbiye kebîr kızı Râbi‘a

ve sulbî kebîr oğulları Ahmed ve Hüseyin’e münhasır olduğu lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve

nümâyân oldukdan sonra sağîrân-ı mezbûrân Hanife ve Havva ve Fatma’nın vâlideleri

tesviyye-i emirlerine kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan zevce-i mezbûre Şerife Hatun

taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan terekesi

defteridir ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fî gurre-i CA sene 79.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye 25 kıyye 750

Cedîd kilim 2 100

Page 190: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

178

Müsta‘mel kıl palas 2 100

Döşek, yasdık 2,2 60

Müsta‘mel kilim 1 50

Müsta‘mel yorgan 3 100

Minder, yasdık 3,3 60

Penâir 16 kıyye 65

Çuval 6 75

Hınta 25 keyl 1500

Şa‘îr 5 keyl 160

Bulgur 2 keyl 160

Saman 25 araba 250

Buzağılı inek 1 250

Def‘a buzağılı inek 1 280

Def‘a inek 1 250

Def‘a inek 1 300

Kısrak 1 400

Koşum camusu 1 çift 1220

Öküz 1 çift 700

Def‘a öküz 1 çift 600

Merkeb 1 150

Ana koyun 46 2200

Erkek toklu 24 600

Kancık toklu 18 450

Kısır koyun 9 450

Koç 3 225

Hırdavat - 50

Mülk-i menzil - 800

Yekûnü’t-tereke: 12566 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSIL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 100 Zevcesi mehri 125

Page 191: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

179

Dellâliyye-i eşya ve sâire 250 Kaydiyye 20 Resm 301 Ücret-i hayvânât 52,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 849 guruş

Sahhu’l-bâkî: 11718 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hisse-i zevcetü’l-mezbûre 1464 Hisse-i ümmü’l-mezbûre 1952 ( 60 akçe) Hisse-i bintü’s-sağîre 1037 ( 60 akçe) Hisse-i bintü’s-sağîre 1037 ( 60 akçe) Hisse-i bintü’s-sağîre 1037 ( 60 akçe) Hisse-i bint-i kebîre 1037 ( 60 akçe) Hisse-i ibnü’l-kebîr 2075 Hisse-i ibnü’l-kebîr 2075

Belge No: 100

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi‘ İsce karyesinde sâkin iken bundan akdem vefât

iden Çetme oğlu İbrahim bin Mustafa’nın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Şerife Hatun

ibnete Hacı Hüseyin ile sulbiye sağîre kızları Hadice ve Huriye ve sulbî sağîr oğlu

Veliyyüddîn ile babası Mustafa bin Abdulah vâlidesi Satı Hatun bint-i İbrahim’e inhisârı

bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sığâr-ı mezbûrûnun

tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan vâlideleri zevce-i mezbûre

Şerife Hatun taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm

olunan tereke-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi gurre-i Cemâziye’l-evvel

li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Kula bargir 1 re’s 86

Yağız kısrak 1 300

Kır tay 1 450

Doru iğdiş 1 255

Ağnam 38 re’s 574

İnek 1 81

Kancık merkeb 1 50

Kazgan eniği (?) 3 kıyye,1 50

Öküz 1 re’s 250

Page 192: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

180

Bakırca 1, 2 kıyye 40

Zahan 1, 20 kıyye 32

Revgan-ı sâde 4,5 40

Penâir 9 kıyye 36

Tepsi 1,1 kıyye 25,5

Zahan, tencere 1 13

Temür hırdavâtı 13,5

Çit döşek 1 59

Cedîd kilim 1 200

Zili 1 75

Seccâde 1 25

Yorgan, yasdık 1,1 63

Köhne seccâde 1 5

Tekne 2 3

Un 5 ölçek 40

Bulgur 3 ölçek 35

Tarhana 23

Yasdık 1 10

Çuval 2 37

Müsta‘mel Homa kuşağı 1 75

Köhne aba şalvar 1 13,5

Kutnu anteri 1 28

Heğbe 1 13,5

Köhne yelek 1 5

Kilim parçası 3 32

Köhne gömlek 2 4

Öküz 1 çift 400

Dizlik 1 10

Yekûnü’t-tereke: 3423,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

Page 193: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

181

Yekûnü’l-ihrâcât: 884,5 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

Sahhu’l-bâkî: 2539 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre 317 Hissetü’l-bintü’s-sağîre Hadice 343 ( 20 para) Hissetü’l-bintü’s-sağîre Huriye 343 (20 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr Veliyyüddîn 687 Hissetü’l-ebu’l-mezbûr Mustafa 423 (33 para) Hisse-i ümmü’l-mezbûre Satı Hatun 423 ( 33 para)

39. VARAK Belge No:101

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Ekeste mahallesinde sâkine iken bundan akdem vefât

iden Havva Hatun ibnete Memiş’in verâseti li-eb er ve kız karındaşları Mehmed ve

Hadice’ye münhasıra olduğu bi’l-ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra

müteveffâ-yı mezbûrenin zikr-i âtî sülüs malının vücûh birer hayra tenfîz ve icrâya vasî-i

muhtârı olduğu medîne-i mezbûre ahalisinden Semerci Mehmed ibn-i Ömer ve Nalband

Halil ibn-i Eyyüb nâm kimesneler şehâdetleriyle sâbit olan Mansur oğlu Ali Efendi ibn-i

Mustafa ve vârisân taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u

taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûredir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-

‘aşara min Cemâziye’l-evvel li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Köhne minder, yasdık 1,2 11,5

Köhne yorgan 1 14,5

Def‘a yorgan 1 9

Minder, yasdık 1,2 30

Cedîd kilim 1 130

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSIL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 45 Mehr-i mü’eccel-i zevce 125 Deyn-i müsbet Somuncu İbrahim bâ-tahlîf 35 Deyn-i müsbet Somuncu İbrahim’e hayvanât ücreti 65 Seyyidgazi’den öküz getiren Kör Bekir’e ücret 120 Deyn-i müsbet Hancı Karamanlı İstefan’a hayvanât ücreti 90 Dellâliyye 69 Kaydiyye 5,5 Resm-i kısmet 65

Page 194: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

182

Döşek, yasdık 1,1 40

Ot memlü minder 1 3,5

Müsta‘mel palas 1 50

Köhne palas ve çuval 1,1 12,5

Nühâs kuşhane 2 44

Tencere, dığan 1,1 60

Mertebânî, sahan 2,4 80

Kebîr kazgan 12,5 375

Bakırca 1 27

Çorba tası, dığan 1,1 25,5

Tepsi 1 45

İlisdir 1 32,5

Tencere 1,3 kıyye 75

-- 2 9

Balta 1 5

Kısa anteri 1 8

Çuka anteri 1 9,5

Silecek 1 8

Yelek, perde 1,1 2,5

Def‘a silecek 1 7,5

Mahrema 1 15

Melez gömlek 3 40,5

Def‘a melez gömlek 3 47

Gömlek 4 64

Kıvrak gömlek 4 58

Köhne gömlek 2 3

Melez 3 tob 88

Def‘a melez 3 tob 96

Boğça 1 9,5

Sandık 1 25

Sim kutu 1 34

Sürmezenlik 1 17

Hınta 1keyl 47

Bulgur 3 çeki 30

Page 195: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

183

Merkeb - 9

Hamir aşı (?) - 5

Bekmez 5 kıyye 10

Haşhaş 3 çeki 77

Küp 8 40

Çürük döşeme 50

Hatab kömürü - 40

Hırdavat - 10

Def‘a gömlek 4 61

Bağcıoğlu Bekir zimmetinde - 575

Demirci Mansuroğlu Mustafa zimmetinde 345

Ayanoğlu Osman zimmetinde 88,5

Demirci Hanı Ahmed Usta zimmetinde 185

Zobuoğlu Bekir zimmetinde - 287,5

Mansuroğlu Ali Efendi zimmetinde alacak hakkı 844,5

Yanlışoğlu Çavuş zimmetinde 65,5

Vızvızoğlu Mehmed zimmetinde 273

Def‘a merkûm Mehmed zimmetinde 100

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

3224

Yekûnü’t-tereke: 8273 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Deyn-i müsbet Vızvızoğlu Mehmed 64 Dellâliyye-i eşya 166 Kantariyye 5 Kaydiyye 13,5 Resm-i kısmet 190

İhrâcât: 438,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 7834,5 guruş

2611,5 guruş (Minha’s-sülüs) 5223 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’l-ahi li-ebi’l-mezbûr Mehmed 3483 Hissetü’l-uht-i li-ebi’l-mezbûr Hadice 1741

Page 196: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

184

Belge No: 102

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Kayadibi mahallesinde sakin iken bundan akdem

vefât iden Çoban Salih oğlu Battal ibn-i Salih’in zevce-i menkûha-i metrûkesi Ayşe Hatun

ibnete Hüseyin ile sulbî kebîr oğlu Satılmış ve sulbiye kebîre kızları Atike ve Fatma’ya

münhasıra ba‘dehu kable’l-kısme ibn-i mezbûr Satılmış dahi vefât idüb verâseti vâlidesi

mezbûre Ayşe Hatun ile li-ebeveyn kız karındaşları mezbûretân Atike ve Fatma hatunlar ve

li-ebeveyn ammîleri Hacı Salih Ağa’ya münhasıra olduğu lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve

nümâyân oldukdan sonra vârisân-ı mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr

bi-hükmi’l-münâsebeti’ş-şer‘iyye taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-

vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâdî ‘aşara min Cemâziye’l-âhir li-sene tis‘a ve

seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-etrâf bir bâb mülk-i menzil.

3000 Semeni

0075 Resm

2925

0005 Kaydiyye-i defter

2920 Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’l-mezbûre Ayşe Hatun 577,5 ( 50 akçe)

Hissetü’l-mezbûre Atike Hatun 1064,5 (10 akçe)

Hissetü’l-mezbûre Fatma 1064 (10 akçe)

Hissetü’l-ammü’l-mezbûr Hacı Salih 212,5 ( 50 akçe)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr iki bin dokuz yüz yirmi guruş

mezbûrûndan mezbûre Ayşe Hatun beş yüz yetmiş yedi buçuk guruş elli akçe hissesini

mezbûretân Atike ve Fatma Hatunlar bin altmış dört guruş on akçe hisselerini ve ammî-i

mezbûr Hacı Salih iki yüz on iki buçuk guruş elli akçe hissesin her biri bi’l-verâse ahz ve

istîfâ-yı hakk eyledikleri iş bu mahalle şerh verildi.

Belge No: 103

Medîne-i Karahsâr-ı Sâhib’de Hacı Ali oğlu mahallesinde sâkine iken bundan akdem

vefât iden Râbi‘a Hatun ibnete Ahmed Ağa’nın verâseti zevcesi Salih Bey ibn-i Ali Bey ile

Page 197: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

185

sadrî sağîr oğulları Mustafa ve Halil ve Ahmed ve vâlidesi Alime Hatun ibnete Hacı Halil’e

inhisârı ba‘de’t-tahkîki’ş-şer‘î zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîrûn-ı mezbûrûn Mustafa

ve Halil ve Ahmed’in tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan babaları

mezbûr Salih Bey ve vâlidesi Alime Hatun taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve

bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffiye-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u

beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min Cemâziye’l-âhir li-sene tis‘a ve seb‘în ve

mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Beyazlı sevâyî anteri 1 300

Çuka sarık 1 150

Müsta‘mel altıparmak anteri 1 80

Müsta‘mel sevâyî diz kabı 1 100

Al çuka diz kabı 1 50

Basma diz kabı 1 20

Şelâkî (?) kürk 1 25

Basma anteri 1 30

Tefârük şitârî 1 60

Canfes kürk 1 15

Merinoz yarım kuşak 1 10

Çit diz kabı 1 30

Basma hırka 1 25

Basma anteri 1 20

Sırma sac 1 80

Püskül 1 15

Sağîr peşkir 1 10

Müsta‘mel çözme yorgan ve alt çarşafı 2 40

Flemenk gömlek 32 480

İşlemeli yağlık 4 32

İşlemeli uçkur 6 60

İşlemeli peşkir 5 50

İşlemeli çarşaf 1 250

Yaşmak 1 10

Hamam havlusu 4 60

Köhne hamam takımı 1 10

Page 198: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

186

Mahrema 1 10

Çenber 6 20

Ala kırı 1 8

Kısa zenne gömleği 3 10

Şal 1 5

Keten ipliği 5 arşın 15

Cedîd yorgan çarşafı 7 350

Leğen ibrik 1 50

Cedîd çözme alt çarşafı 5 150

Tencere 1 25

Sahan, mertebânî 1,1 10

Kahve takımı, fiske şamdan 1,1 20

Çuka perde, seccâde 1,1 40

Sim kutu 1 40

İçi memlü şal minder, yasdık 1,2 60

Mum mikrası 1 10

Mir’at 1 20

Müsta‘mel döşek, yasdık, yorgan, çarşaf 1,1,1,1 80

Müsta‘mel kilim 1 60

Minder 1 20

Hamam tası 1 15

Zevc-i merkûm zimmetinde mehr-i mü’ecel hakkı olub hesâbına mahsûb olan

- 125

Babası merkûm Ahmed Ağa’dan hissesine isâbet iden hisse-i ırsiyyesi

- 300

Yekûnü’t-tereke: 3485 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSIMİNE DAİR TAHSIL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz, tekfîn ve ıskât-ı salât ve kefâret ve nüzûrât-ı vasiyyeti mûcebince 300 Dellâliyye-i eşya 65 Kaydiyye-i defter-i merkûm 10 Resm-i kısmet 75

Yekûnü’l-ihrâcât: 450 guruş

Sahhu’l-bâkî: 3035 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Page 199: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

187

Hissetü’z-zevcü’l-merkûm Salih Bey 774 Hissetü’l-ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr Mustafa 584 ( 26 para) Hissetü’l-ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr Halil 584 (26 para) Hissetü’l-ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr Ahmed 584 (26 para) Hissetü’l-ümmü’l-mezbûr Alime Hatun 507

40. VARAK Belge No: 104

Fi’l-asl Trabzon kazasından Sürmene kasabasından İnegöl defterinde mukayyed olub

medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Yeni Han’da müsâfereten sâkin iken bundan akdem vefât iden

Duhancı Ali ibn-i Hasan ibn-i Abdullah’ın zâhirde vâris-i ma‘rûf ve ma‘rûfesi olmayıb bi’l-

cümle terekesi cânib-i beytülmâle ‘â’id ve râci‘ olmağla medîne-i mezbûrede bu makûle fevt

olanların terekelerini cânib-i beytülmâl içün ahz u kabza taraf-ı saltanat-ı seniyyeden me’mûr

olan hâlâ medîne-i mezbûre kâ’im-makâmı izzetlü Mehmed Âkıl Bey hazretleri tarafından

vekîl ve taraf-ı şer‘den husûmeti re’y olunan zabtiye erbâbı Mehmed Ağa ibn-i Abdullah

taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ ve defter olunan tereke-i

müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis min

Cemâziye’l-ahîr li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Duhân denk 128 kıyye,2, fi 4 512

Def‘a duhân 116 kıyye, fi 4 464

Def‘a duhân denk 60 kıyye, fi 4 240

Def‘a duhân 120 kıyye, fi 4 390

Def‘a duhân 110 kıyye, fi 4 440

Def‘a duhân 63 kıyye, fi 8 504

Def‘a duhân 5 kıyye, fi 7 35

Hırdavât-ı duhân - 28

Yekûn: 2613 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DÂİR TAHSÎL OLUNAN

HARÇLAR

GURUŞ

Techîz, tekfîn 53

Page 200: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

188

Deyn-i Trabzonlu Osman Ağa ve bâ-tahlîf 697

Deyn-i Hacı Ahmed Efendi ve bâ-tahlîf 80

Dellâliyye 52 26 Canib-i beytülmala ‘â’id olan 26 Mahkemeye ‘â’id olan

Resm-i kısmet 88

Kaydiyye-i defter 4 Canib-i beytü’l mala ‘â’id olan 2 Mahkemeye 2

Yekûnü’l-ihrâcât: 1033 guruş

0039,5 guruş (Resm-i kısmet) 1540,5 guruş

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûrun beş yüz kırk buçuk guruş ile

derûn-ı ihrâcât’da gösterilen nısf dellâliyye yirmi altı guruş ve nısf kaydiyye’ye iki guruş

resm-i beytü’l-mâle seksen sekiz guruş ki min haysü’l-mecmû‘ bin altı yüz elli altı buçuk

guruş müvekkili mûmâ-ileyh cânib-i beytülmâl içün bi’l-emâne ahz u kabz ve vâridât-ı

sâiresiyle cem‘ân cânib-i hazine-i celîleye irsâl itmekde bulunduğu iş bu mahalle şerh

olundu. Fi’t-tarihi’l-mezbûr.

Belge No: 105

Fi’l-asl Medîne-i Münevvere şerefuhullâhu te‘âlâ ilâ-yevmi’l-âhire ahalisinden olub

medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Turunç Hanı’nda li-ecli’t-ticâret müsâfereten sâkin iken

bundan akdem vefât iden es-Seyyid ibn-i Abdullah ibn-i Abdullah’ın zâhirde vâris-i ma‘rûf

ve ma‘rûfesi olmayıb bi’l-cümle terekesi cânib-i beytülmâle ‘â’id ve râci‘ olmağla medîne-i

mezbûrda bu makûle fevt olanların terekelerini cânib-i beytülmâl içün ahz u kabza taraf-ı

salatanat-ı seniyyeden me’mûr olan medîne-i mezbûre kâ’im-makâmı izzetlü Mehmed Âkıl

Bey hazretleri tarafından vekîl ve taraf-ı şer‘den husûmeti re’y olunan zâbtiye Derviş Hasan

ibn-i Hafız Ömer taleb ve ma‘rifetleri ve ma-‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u

defter olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-

yevmi’s-sâdis min Saferi’l-hayr li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Çuka abdestlik 1 60

İplik anteri 1 20

Köhne salta 1 9

Köhne sarık 1 9

İplik kuşak 1 20

Page 201: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

189

Gömlek, don 1,1 9

Köhne yorgan 2 18

Bakır serli nargile 1 12

Köhne anteri, yelek 1,1 10

Köhne şelâkî cübbe 1 9

Fes, kuşak 1,1 10

Heğbe, urgan 1,1 9

Çorap 1 çift 5

Kapaklı kuşhane, sahan, tas 1, 1, 1 47

Kaşık 1 1

Sağîr şamdan, teneke ilisdir, fincan 1, 1, 1 8

Bir mikdar enfiye - 6

Bozuk saat 1 40

Kına 52 kıyye, fi 2 104

Def‘a kına 87 kıyye 200

Def‘a kına 6 kıyye, fi 1,5 9

Def‘a kına 14 kıyye, 1,5 231

Def‘a kına 2 kıyye, fi 4 80

Yekûnü’t-tereke: 1007 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE

DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Tevhîz, tekfîn 56 Deyn-i müsbet Hancı Ahmed Efendi ve bâ-tahlîf 15 Deyn-i müsbet Şamlı Hacı Salih Ağa ve bâ-tahlîf 660 Deyn-i müsbet Müezzinoğlu İbrahim Efendi ve bâ-tahlîf 13 Deyn-i müsbet Mısırlı Hasan ve bâ-tahlîf 130 Deyn-i müsbet Ali Ağa ve bâ-tahlîf 13 Deyn-i müsbet Acemoğlu Ali ve bâ-tahlîf 9 Deyn-i müsbet Avcızâde İbrahim Efendi ve bâ-tahlîf 11,5 Hamâlliye ve dükkân kirası 15 Dellâliyye-i eşya 20

10 beytülmala 10 mahkemeye

Kaydiyye-i defter-i merkûm 2 1 beytülmala 1 mahkemeye

Resm-i beytülmâl 3

Page 202: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

190

Resm-i kısmet 1,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 949 guruş

Sahhu’l-bâkî: 58 guruş

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr elli sekiz guruş ile derûn-ı

ihrâcâtda gösterilen nısf dellâliyye on guruş ve nısf kaydiyye bir guruş resm-i beytülmâle

üç guruş ki min haysü’l-mecmû‘ yetmiş iki guruş müvekkili mîr-i mûmâ-ileyh cânib-i

beytü’l-mâl içün bi’l-emâne ahz u kabz ve vâridât-ı sâ’iresiyle cem‘ân cânib-i hazine-i

celileye irsâl itmekde bulunduğu iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Belge No: 106

Fi’l-asl Bolu kazası ahalisinden ve kiracı tâ’ifesinden olub medîne-i Karahisâr-ı

Sâhib’e tâbi‘ Osman karyesinde li-ecli’l-müsâfere sâkin iken bundan akdem vefât iden Cekin

(?) oğlu İsmail bin Hasan’ın zâhirde vâris-i ma‘rûf ve ma‘rûfesi olmayub bi’l-cümle terekesi

cânib-i beytülmâle râci‘ ve ‘â’id olmağla medîne-i mezbûrda bu makûle fevt olanların

terekelerini cânib-i beytülmâl içün ahz u kabza taraf-ı saltanat-ı seniyye’den me’mûr olan

medîne-i mezbûre kâ’im-makâmı izzetlü Mehmed Âkıl Bey hazretleri tarafından vekîli ve

taraf-ı şer‘den husûmeti re’y olunan zâbtiye Hasan Bey bin Abdullah taleb ve ma‘rifeti ve

ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ ve defter olunan tereke-i müteveffâ-yı

mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’s-sâbi‘ min Recebi’l-mürecceb li-sene

semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Doru bargir, takım 1 re’s,1 282

Yağız bargir, takım 1,1 252

Kır kısrak, takım 1,1 200

Sağîr nacak 1 1,5

Köhne aba şalvar, top 1,1 10

Köhne aba, gömlek,anteri 1,1,1 15

Köhne bez hurdası, heğbe 1,1 16

Hamam tası 1 4

Yekûnü’t-tereke: 780,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI

VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Page 203: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

191

Techîz, tekfîn 50

Dellâliyye 13 06,5 Cânib-i beytülmâle ‘â’id olan 6,5 Mahkemeye ‘â’id olan

Kaydiyye-i defter-i merkûm 1 0,5 Beytülmâle 0,5 Mahkemeye

Resm-i beytü’l-mâl 35,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 99,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 681 guruş

017 guruş (Resm-i defter) 664 guruş (Sahhu’l-bâkî)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr altı yüz altmış dört guruş ile derûn-

ı ihrâcâtda gösterilen nısf dellâliyye altı buçuk guruş ve nısf kaydiyye yirmi para resm-i

beytü’l-mâl otuz beş buçuk guruş ki min haysü’l-mecmû‘ yedi yüz altı buçuk guruş

müvekkil-i mîr-i mûmâ-ileyh cânib-i beytü’l-mâl içün bi’l-emâne ahz u kabz ve varîdât-ı

sâ’iresiyle ma‘an cânib-i hazine-i celîleye irsâl itmekde bulunduğu iş bu mahalle şerh

olundu. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Belge No: 107

Karahisâr-ı Sâhib sancağı dâhilinde kâ’in Karamık kazasına tâbi‘ Geneli karyesinde

sâkine iken bundan akdem vefât iden Fatma Hatun ibnete Abdullah’ın zâhirde vâris-i ma‘rûf

ve ma‘rûfesi olmayub kâffe-i terekesi cânib-i beytü’l-mâle ‘â’id ve râci‘ olmağla livâ-i

merkûmda bu makûle fevt olanların terekesi cânib-i beytü’l-mâl içün ahz u kabza taraf-ı

saltanat-ı seniyyeden me’mûr olan hâlâ livâ-i mezbûr kâ’im-makâmı izzetlü Mehmed Âkıl

Bey hazretleri tarafından mürsel-i vekîli ‘asâkir-i zabtiyye çavuşânından İsmail Ağa ibn-i el-

Hâc Mustafa taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ ve defter

olunan tereke-i müteveffiye-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi gurre-i

Saferi’l-hayr li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Nühâs sağîr tencere 1 30

Def‘a tencere 1 14

Köhne yorgan 1 5

Sağîr nühâs mertebânî 1 5

Page 204: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

192

Sağîr çorba tası 1 10

Köhne dizlik, kürk, çenber 1,1,1 15

Bir mikdar yün iç ma‘a çuval 1,1,1 16

Yekûnü’t-tereke: 95 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN

HARÇLAR GURUŞ

Dellâliyye-i eşya 2 Beytülmâle 1 1 Mahkemeye

Kaydiyye-i defter 1 0,5 Beytülmâle 0,5 Mahkemeye

Hammâliyye 2

Resm-i beytü’l-mâl 4,5

Resm-i defter 2 ( 10 para)

Yekûnü’l-ihrâcât: 11,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 83 guruş, 10 para

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr seksen üç guruş on para ile derûn-ı

ihrâcâtda gösterilen nısf dellâliyye bir guruş ve nısf kaydiyye yirmi para ve resm-i beytü’l-

mâl dört buçuk guruş ki cem‘an yekûn seksen dokuz guruş on parayı mîr-i mûmâ-ileyh

cânib-i beytü’l-mâl içün bi’l-emâne ahz u kabz ve sâ’ir vâridât-ı sâiresiyle cânib-i hazine-i

celîleye irsâl itmekde olunduğu iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

41. VARAK

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Akmescid mahallesinde sâkin iken tarih-i defterden

on dört sene akdem vefât iden Kalaycızâde Ahmed Ağa ibn-i Mustafa’nın verâseti zevce-i

menkûha-i metrûkesi Hanife Hatun ibnete Hasan ile sulbiye kebîre kızları bî-zebân (?) Şerife

ve Fatma ve Züleyha ve Nazîfe hatunlara ve sulbiye kebîre oğulları Ali Efendi ve Mustafa

Efendi ve cenûn-ı mutbık ile mecnûn Hasan’a münhasıra olub kable’l-kısme zevce-i

mezbûre Hanife Hatun dahi vefât idüb verâseti sadriye kebîre kızları mezbûrât bî-zebân

Şerife ve Fatma ve Züleyha ve Nazife hatunlar ve sadrî kebîr oğuları mezbûrûn Ali Efendi ve

Mustafa Efendi ve mecnûn Hasan’a inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan

sonra verese-i mezbûrûndan benât-ı mezbûrât Fatma ve Züleyha ve Nazife hatunlar tereke-i

Page 205: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

193

müteveffâ-yı mezbûrân Ahmed Ağa ve Hanife Hatun’dan hisse-i ırsiyyeleri ‘alâ tarîki’t-

tehârücü’ş-şer‘î ahz u kabz ve istîfâ-yı hakk itmeleriyle mecnûn-ı mezbûr Hasan’a bi-

‘inâyetillâhi te‘âlâ ifâkat gelinceye değin hisse-i ırsiyyesini ahz u kabz ve hıfza kıbel-i

şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan karındaşları merkûm Ali Efendi ve mezbûrân bî-zebân

Şerife Hatun ve Mustafa Efendi taleb ve ma‘rifet-i ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-

müzâyede bey‘ ve bi-hükmi’l-münâsebetiş-şer‘î taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı evvel-i

mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sânî ‘aşara min Cemâziye’l-

âhire li-sene semâne ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ

Mahalle-i mezbûrede vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

14000

Mahalle-i mezbûrede vakî‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i fırun menzili esmânı

7000

Medîne-i mezbûre çarşusunda Gönpazarı nâm mahalde kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb dükkân esmânı

8000

On üç sene müddetde bağçelerinden hâsıl olub ez-gayr-ı masârıf ebnân-ı mezbûrân Ali ve Mustafa Efendi zimmetlerinde olan nemâ

2594

Kezalik müddet-i mezkûrede bostanlarından hasıl olub ez-gayr-ı masârıf ebnân-ı mezbûrân Ali Efendi ve Mustafa Efendi zimmetlerinde olan nemâ

1891

Kazalik müddet-i mezkûre tarlalarından hâsıl olub ez-gayr-ı masârıf hınta hâsılatından ebnân-ı mezbûrân Ali Efendi ve Mustafa Efendi zimmetlerinde olan nemâ

2000

Yekûnü’t-tereke: 35485 (yalnız otuz beş bin dört yüz seksen beş guruşdur.)

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE

DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Kaydiyye-i defter-i merkûm 53,5 ( yalnız elli üç buçuk guruşdur) Resm-i kısmet 862,5( yalnız sekiz yüz altmış iki buçuk

guruşdur) Yekûnü’l-ihrâcât 916 ( yalnız dokuz yüz on altı guruşdur)

Sahhu’l-bâkî: 34569 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

(yalnız otuz dört bin beş yüz altmış dokuz guruşdur)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’l-mezbûre bî-zebân Şerife Hatun 4968 ( 17 para) Hissetü’l-mezbûr Ali Efendi 9876,5 (14 para) Hissetü’l-mezbûr Mustafa Efendi 9876,5 ( 14 para) Hissetü’l-mezbûr Mecnun Hasan 9876,5 ( 14 para)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî mebağ-ı mezbûr otuz dört bin beş yüz altmış dokuz

guruşdan verese-i mezbûrûndan bî-zebân-ı mezbûre Şerife Hatun dört bin dokuz yüz otuz

Page 206: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

194

sekiz guruş on yedi para hissesini mezbûrân Ali Efendi ve Mustafa Ağa dokuz bin sekiz yüz

yetmiş altı buçuk guruş on dört para hisselerini her biri bi’l-verese ahz ve istîfâ-yı hakk

eyleyüb mecnûn-ı merkûm Hasan’ın dokuz bin sekiz yüz yetmiş altı buçuk guruş on dört

para hissesini karındaşı ve vasîsi merkûm Ali Efendi zimmetlerinde olduğu iş bu mahalle

şerh virildi. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Belge No: 109

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Sinan Paşa mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Hancıoğlu Ahmed Ağa ibn-i Mehmed bin el-Hâc Süleyman’ın verâseti zevce-i

menkûha-i metrûkesi Hüsneşah Hatun ibnete Ömer Ağa ile li-ebb kız karındaşı Fatma Hatun

ve li-ümm er karındaşı İbrahim ve Ebubekir’e inhisârı lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

oldukdan sonra verese-i mezbûrûndan âhi merkûm İbrahim’in hisse-i ırsiyyesini ahz u kabza

tarafından vekîl-i müseccel-i şer‘îsi babası merkûm Ebubekir Ağa ibn-i İbrahim ve

müteveffâ-yı mezbûrun zikr-i âtî sülüs malının tenfîz ve icrâsına vasî muhtarı olduğu

medîne-i mezbûre ahalisinden Abdüllatifzâde el-Hâc Ahmed Ağa ibn-i el-Hâc Ömer ve İsa

Efendizâde Bakkal Ömer Ağa ibn-i Ali Efendi nâm kimesneler şehâdetleriyle ber-nehc-i

şer‘î sâbit ve sübût vesâyetine hükm-i şer‘î lâhik olan Hamamcı el-Hâc Ali Bey ibn-i Yahya

ve vârisân-ı mezbûrân Hüsneşah ve Fatma hatunlar taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le

tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i

âtî zikr u beyân olunur. Fî 23 Cemâziye’l-âhir sene 79.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Nühâs kazgan 1, 12 kıyye,5 dirhem 521,5

Def‘a nühâs kazgan 1, 7 kıyye, fi 23 161

Kapaklı kuzu tenceresi 1, fi 46 268,5

Nühâs tepsi, zahan 1,50 209,5

Nühâs baca, kapak, keçe 1,1,1,50 185

Kapaklı tencere 1, 3.5 kıyye, fi 37 129,5

Nuhâs güğüm 1,2.5 kıyye, fi 36 120

Def‘a sağîr güğüm 1 22,5

Leğen ma‘a ibrik - 66

Nühâs bakraç 1--- 46,5

Def‘a mertebânî 2, 2 kıyye, 10 dirhem, fi 30 90

Kabaklı sahan --- 2, 3 kıyye fi 17 176

Def‘a sahan 5, 2.5 kıyye, fi 30 125

Page 207: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

195

Sahan, mertebânî 1,1,1, 2.5 kıyye fi 30 131

Kapaklı tencere--- 1, 2,5 kıyye, fi 35 74

Sağîr tepsi, sahan, mertebânî 2,1,1 1.5 kıyye fi 41 66,5

Nühâs kublu zahan 4, 3 kıyye, fi 22 66

Sağîr bakraç 2 26

Kapaklı tencere, sahan, kapak, sağîr tencere

1,1,1,1 2, kıyye 74,5

Çorba tası 2 40

Def‘a çorba tası 2 45

Kahve ibriği 2 20

Def‘a kahve ibriği 2 18

Bakır hurdası 5 kıyyye 105

Kublu tas 1 30

Nühâs tepsi, 2, 4.5kıyye, fi 46 189

Yazılı tas 1 65

İlisdir, zahan, sağîr kapak 1,1,1 28

Şamdan 1 çift 81

Def‘a sağîr şamdan 4 21

Temür mizan ma‘a dirhem 1 çift 25

Def‘a temür mizan ma‘a dirhem - 20

Temür iskemne 1 25

Temür kebîr maşa 1 15

Kahve tepsisi, fincan ma‘a zarf, değirmen 1,7,1 30

Def‘a çorba tası 1 10

Kahve ibriği 1 12

Nühâs mangal 2 65

Kapaklı kase 1 10

Sağîr kebîr tas - 40

Hoşaf tası - 8

Sepet derûnunda kaşık - 12

Temür hurdası ma‘a bıçak ve şişe - 5

İskemne ma‘a ülünger (?) 2 15

Çubuk ma‘a takım - 15

Aşağı odanın bir takım müsta‘mel döşesi - 100

Aydın yemişi 50 kıyye 100

Page 208: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

196

Cedîd beyaz maşlah 1 150

Cedîd çuka abdestlik, şalvar, salta 1,1,1 365

Çuval 6 90

Bir mikdar hatab ma‘a kömür - 80

Saman arabası 2 40

Şa‘îr 2,5 keyl 90

Yukarı büyük odanın müsta‘mel döşesi 285

Müsta‘mel kapu perdesi 2 25

Müsta‘mel halı 1 100

Def‘a müsta‘mel halı 1 100

Müsta‘mel halı seccâde 1 40

Köhne kilim 1 45

İçi memlü müsta‘mel yasdık 5 55

Köhne çuka yasdık ma‘a kılıf - 40

Köhne içi memlü minder, yasdık 2,1 30

Çekmece 1 5

Köhne palas 1 5

Köhne yorgan 1 15

Def‘a yorgan 1 10

Yün memlü yasdık 3 40

Köhne döşek 3 80

Köhne beledi döşek ma‘a keçe 1 30

Hırdavât-ı menzil - 50

MÜTEVEFFANIN ALACAKLARI GURUŞ

Karacaviran karyeli Himmet râ‘î zimmetinde alacak hakkı olub makbûz 150

Karye-i mezbûrede Molla Ali oğlu Yusuf zimmetinde olub makbûz 200

Sarrac Halil İbrahim zimetinde olub makbûz 450

Medîne-i mezbûre haricinde İncek nâm mahalde kâ’in bir dönüm mikdârı kürümî mülk bağ

2500

Mahalle-i mezbûrede kâ’in ma‘lûmetü’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzilden hisse-i ma‘lûmesi

18000

Mahalle-i mezbûrede kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk fırun evi

16000

Medîne-i mezbûre çarşusunda Köprübaşı nâm mahallde ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk dükkân esmânı

28000

Page 209: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

197

Yekûnü’t-tereke: 71042,5 guruş

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Müteveffâ-yı mezbûrun yetmiş altı ve yetmiş yedi ve yetmiş sekiz seneleri virgüsünden hisse-i matrûhası olub bu def‘a cânib-i mîrîye te’diye olunan

215

Mehr-i mü’eccel-i müsbet zevce-i mezbûre Hüsneşah Hatun’a be-şehâdet-i Hacı Ahmed bin Hacı Ali ibn-i Hâfız Ebubekir bin Mehmed bâ-tahlîf

500

Deyn-i müsbet Hark-ı kebîr mütevellisi Hacı Ali Osman Ağa be-şehâdet-i Bakkal Ömer Ağa ibn-i Ali Efendi ve Halil Ağa ibn-i Ömer Ağa ‘an-mâl-ı vakf-ı mezbûr

1075

Deyn-i müsbet baldızı Hadice Hatun be-şehâdet-i şâhid-i merkûm Halil Ağa ve Ali Bey ibn-i Yahya Bey bâ-tahlîf

200

Deyn-i müsbet İzmirli Vartan be-şehâdet-i şâhid-i merkûm Halil Ağa ve birâderi Hacı Osman Ağa bâ-tahlîf

180

Deyn-i müsbet Karacaviran karyeli Halime Hatun be-şehâdet-i şâhid-i merkûm Halil Ağa bâ-tahlîf şâhid merkûm Halil Ağa ve Hacı Sa‘îd bin Ebubekir bâ-tahlîf

200

Deyn-i müsbet Kadıköşkü Suyu masârıfından dolayı Benderlizâde Hacı Osman Efendi be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân Halil Ağa ve Hacı Sa‘îd

50

Deyn-i müsbet Bakkal başı İbrahim Ağa be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûman Halil Ağa ve Hacı Sa‘îd

23

Dellâliyye-i eşya ve emlâk 1420

Kaydiyye-i defter 106,5

Yekûnü’l-ihrâcât 39750,5

Sahhu’l-bâkî: 67072 guruş 22357 guruş, 40 para (Minha’s-sülüs)

44714,5 guruş, 20 para (Sahhu’l-bâkî) 01117,5 guruş, 20 para (Resm-i kısmet)

43597 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre 10899 ( 8 para)

Hisse-i uht-i li-ebb Fatma 24522 ( 8 para)

Hisse-i ahi’l-ümm İbrahim 8174 ( 16 para)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr kırk üç bin beş yüz doksan yedi

guruşdan verese-i mezbûrûndan Hüsneşah Hatun on bin sekiz yüz doksan dokuz guruş sekiz

para hissesini ve uht-i mezbûre Fatma Hatun yirmi dört bin beş yüz yirmi üç guruş sekiz para

hissesini ve ahi-i mezbûr İbrahim’in sekiz bin yüz yetmiş dört guruş on altı para hissesini

babası ve vekîl-i mezbûr Ebubekir Ağa’dan her biri bi’l-verâse ve bi’l-vekâle ahz u kabz ve

istîfâ-yı hakk eyledikleri iş bu mahalle şerh virildi. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Page 210: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

198

Belge No:110

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Hacı Abdül Mahallesi ahalisinden iken bundan

akdem Hicaz-ı mağrifet-trazdan (?) ‘avdetde esnâ-yı râhda Süveyş kasabasında vefât iden

Bırtıloğlu el-Hâc Ebubekir Ağa ibn-i el-Hâc İsmail bin Abdullah’ın verâseti zevce-i

menkûha-i metrûkesi Hanife Hatun bint-i Halil ile vâlidesi Havva Hatun ibnete Hüseyin ve

sulbiye mürâhika kızı Emetullah ve sulbiye sağîre kızı Beyhâne ve sulbiye kebîre kızı Şerife

ve sulbî kebîr oğlu Ali Osman’a münhasıra olduğu ba‘de’t-tahakkuku’ş-şer‘î mürâhika-i

mezbûre Emetulah ile sağîre-i mezbûre Beyhâne’nin tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den

vasî nasb u ta‘yîn olunan sağîran-ı mezbûretânın li-ebeveyn ammîleri Molla Hüseyin bin

merkûm Abdullah ile verese-i kibâr ve sâ’irenin her birilerinin taleb ve iltimâs ve ma‘rifetleri

ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr u terkîm ve sûk-ı sultanîde lede’l-müzâyede bey‘ ve beyne’l-verese

bi’l-farîzati’ş-şer‘iyye tevzî‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-vech-i

âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis min şehr-i Rebîu’l-âhir li-sene semâne ve seb‘în

ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ

Mahalle-i mezbûrede kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

20000

Voyvoda mahallesinde kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzilde nısf hisse-i şâyi‘âsı

6000

Medîne-i mezbûre hâricinde Karaağaç Boğazı nâm mahallde vâki‘ kürümî bir evlek mikdarı ma’lûmu’l-hudûd bir kıt‘a bağ

200

Medîne-i mezbûre hâricinde Çapak toprağında vâki‘ bir dönümü zâhir iki dönüm bir kıt‘a kök boya (?)

1000

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

İpek şitârî 4 226

Müsta‘mel kilim 1 150

Müsta‘mel palas - 100

Def‘a müsta‘mel palas 1 40

Def‘a palas 1 30

Hurc heğbesi 1 60

Sağîr seccâde 1 16

Yağmurluk 1 150

Çuka salta 1 61

Çuka şalvar 1 111

Kısa anteri, yelek 1,1 66

Page 211: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

199

Müsta‘mel abânî 1 45

Evânî nühâsiye 57 kıyye, fi 30 1710

Tahta 60 210

Bahçivan âlâtı - 45

42. VARAK Afyon 1 kıyye 220

Zili 1 30

Şa‘îr 9 keyl

Saman 9 araba 130

Haşhaş 5 keyl 600

Hınta 2 keyl 100

Kelle soğan 500 125

Ufak soğan - 80

Kara – tohumu 80

Batlıcan tohumu 50

Hatab araba 3 60

Ocak güğümü 1 60

Şemsiye 1 12

Sandıklı altunu 2,5 kıyye 82,5

Memdûhiyye altunu 31,5 Fi27 331

Cedîd Adliyye altunu 3, Fi 25 75

Sert Mahmûdiyye altunu 5 200

Yumuşak Mahmûdiye 1,5 77,5

İstanbul nısfiyesi 1 19

Mısır nısfiyesi 1 15

Sandıklı nısfiyesi 6 99

Memdûhiyye nısfiyesi 18 237

Memdûhiyye büyüğü 5 33

Barbota altunu 1 5

Rub‘iyye altunu 18 247

Beyaz Mecidiyye 133 5592

Karbon (?) 51 1020

Sandıklı altunu 11 363

Def‘a sert Mahmûdiyye 9 360

Page 212: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

200

Def‘a yumuşak Mahmûdiyye nısfı 5 275

Mısır altunu 1 32

İslambol altunu 4 144

Def‘a Memdûhiyye altunu 26,5 715,5

Def‘a yumuşak Mahmûdiyye nısfiyesi 1 55

Beyaz akçe - 45

Cedîd adliyye altunu 1 25

Nakd-ı mevcûd - 20000

Hırdavât-ı eşya ve menzil - 100

Ayasini karyeli Halil zimmetinde olub makbûz - 300

Karye-i mezbûrlu Süleyman zimmetinde olub makbûz-ı vasî-i mezbûr

- 900

Tarla îcârı olub makbûz-ı vasî-i merkûm 320

Yekûnü’l-eşyâ ve’n-nukûdü’l-müstakille: 64728,5 guruş

Müteveffâ-yı mezbûr el-Hâc Ebubekir Ağa ile damadı el-Hâc Abdullah bin Hasan’ın

beynlerinde bi’l-münâsafa müşterek malları olduğu merkum Hacı Abdullah’ın meclis-i

şer‘de vasî ve verese-i mezbûrûn muvâcehelerinde ba‘de’d-da‘vâ ve’l-inkâr merkûm el-Hâc

Abdullah müdde‘âsını her biri mahallinden lede’t-tezkiyye ‘adl ve makbûlü’ş-şehâde

idükleri ihbâr olunan medîne-i mezbûre ahalîsinden el-Hâc Hüseyin bin Süleyman ve Hacı

Ahmed bin diğer el-Hâc Bekir şehâdetleriyle bi’l-muvâcehe ber-nehc-i şer‘î isbât itmeğin

mûcebiyle ba‘de’t-tahlîf ve’l-muhkem tebeyyün iden zikri câî eşyâ-yı müştereke-i

müteveffâ-yı merkûmdur ki zikr u beyân olunur.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Sekizli sevâyî top 2 530

Def‘a sekizli sevâyî top 2 510

Def‘a sekizli sevâyî top 2 530

Def‘a sekizli sevâyî top 2 510

Kutnu top 2 530

Def‘a kutnu top 2 530

Gezi top 2 222

Def‘a gezi top 2 232

İplik şitârî top 3 150

Def‘a iplik şitârî 2 100

Page 213: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

201

Acem-kâri şal 2 260

Altıparmak şitârî top 4 600

Gönüzlü (?) şitârî top 4 612

İpekli puşi 4 66

Yaşmak 2 108

Abânî 2 196

İngiliz kâri şal 4 106

Nebâtî 4 88

Anterilik abânî 6 456

Def‘a abânî 2 200

Def‘a abânî 2 102

İngiliz kâri şal 4 106

Kaba şal 26 351

Zemzemli kefen top 2 382

Def‘a zemzemli kefen top 2 160

Def‘a zemzemli kefen top 4 386

Beyaz maşlah 1 130

Siyah maşlah 2 260

Amelikan bezi top 12 732

Yalancı inci 4 48

Yalancı inci 12 144

Akîk dizi 10 14

Yüz sivri (?) tesbih 8 40

İzmir fincanı 68 68

Mekke sepeti ve Hind belidi (?) 2 50

Tarak ve ilif 30

Misk yağı kutu 2 24

Gömlek 10 155

Def‘a gömlek 12 246

İç donu 2 20

İşleme peşkir 8 40

İşleme çevre 42 142

İşleme uçkur 6 26

Yazma 42 68

Page 214: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

202

Seccâde 1 20

Def‘a seccâde 1 40

Def‘a kutnu top 2 266

Yekûnü’l-eşyâü’l-müştereke: 10904 guruş 234 guruş (Dellâliyye 217 kaydiyye 17 minhâ)

10670 guruş 5335 guruş (minvâl-i muharrer merhûm el-Hâc Abdullah’ın

sâbit olan hissesi minhâ) 5335 guruş

Yekûnü’l-eşyaü’l-müstakille ve’l-müştereke min haysü’l-mecmû‘: 70063,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VETAKSÎMİNE DAİR

TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Deyn-i müsbet damadı merkûm el-Hâc Abdullah be-şehâdet-i Hacı Hüseyin bin Süleyman ve Hacı Ahmed bin Hacı Ebubekir

20000

Resm-i kısmet 1232,5

Dellâliyye-i eşyâ-i müstakille 645

Kaydiyye-i defter 106,5

Semen-i varaka 2

Yekûnü’l-ihrâcât: 21984 guruş

Sahhu’l-bâkî: 48076,5 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hisse-i zevce-i mezbûre 6009 ( 20 para,7 akçe) Hisse-i ümm-i mezbûre 8012 ( 23 para, 1 akçe) Hisse-i bint-i mezbûre 6810 ( 35 para) Hisse-i bint-i mürâhika-i mezbûre 6810 ( 35 para) Hisse-i bint-i sağîr-i mezbûre 6810 ( 25 para) Hisse-i ibn-i mezbûr 13621 ( 30 para)

Sahhu’l-bâkî mezkûrdan vech-i meşrûh üzre verese-i kibâr-ı merkûmûn kendü

hisselerini asâlete ve sağîretân-ı merkûmetânın hisse-i ırsiyye-i mecmû‘aları olan on üç bin

altı yüz yirmi guruş otuz parayı sağîretân-ı mezbûretânın tesviyye-i umûrlarına bâ-hüccet-i

şer‘iyye vasî nasb u ta‘yîn olunan li-ebeveyn ‘ammîleri merkûm Molla Hüseyin tamâmen ve

kâmilen ahz u kabz eyledikleri iş bu zeyl-i defter-i kassâma şerh virildi. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Belge No:111

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e tâbi Karaca Ahmed Sultan karyesinde sâkin iken

bundan akdem vefât iden Osman bin İbrahim’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Havva

Hatun ibnete Abdullah ile sulbiye kebîre kızları Ayşe ve Emine ve Ümmügülsüm hatunlar ve

Page 215: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

203

li-ebveyn er karındaşı Süleyman’a münhasıra kable’l-kısmet Süleyman dahi vefât idüb

verâseti sulbiye kebîre kızı Şerife Hatun ve sulbî kebîr oğulları İbrahim ve Ahmed ve

Mehmed’e münhasıra olduğu lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra zikr-i âtî

eşyâ esmânı ve sâ’ire müteveffâ-yı evvel mezbûr Osman ile li-ebeveyn er karındaşı

Süleyman’ın beynlerinde bi’l-münâsafa müşterek olduğu bi’l-ihbâr müteveffâ-yı evvel-i

mezbûr Osman’ın nısf hissesi bi’l-ifrâz müteveffâ-yı sânî Süleyman’a hayatta misillü taksîm

olunduğudur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olundu. Fi’l-yevmi’t-tâsi‘ min Recebi’l-mürecceb

li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye 22,5 kıyye 607,5

Çuval 1 10

Köhne kilim 1 20

Köhne halı 1 20

Çuval 7 100

Dakik 18 çeki 60

Bulgur 5 çeki 40

Araba ma‘a takım - 150

Saman kiri 50 100

Öküz 1 çift 500

Hırdavât-ı menzil - 30

Bir bâb mülk-i menzil kıymeti - 1000

Yekûnü’t-tereke: 2637,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE

DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Zevce-i mezbûre Havva Hatun mehri 80 Deyn-i müsbet Çorbacı oğlu Mahmûd 360 Deyn-i müsbet Tandırlı Molla Mustafa 1096 Muhâcir ---- Receb 800 Deyn-i müsbet Hammaloğlu Ali 50 Deyn-i müsbet Hacı Hamza oğlu Hacı Süleyman 50 Kaydiyye-i defter, varaka baha 3

Yekûnü’l-ihrâcât: 2339 guruş

Yekûnü’t-tereke: 298,5 guruş

149 guruş, 10 para (Ber-minvâl-i muharrer merkûm Süleyman’ın nısf hissesi)

Page 216: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

204

149 guruş, 10 para (Ber-vech-i muharrer mütevefâ-yı mezbûr Osman’ın nısf hissesi)

003 guruş, 10 para (Resm-i kısmet) 146 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre Havva Hatun 18 ( 360 akçe) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Ayşe 32 ( 46 akçe) Hissetü’l-bintü’l-mezbûr Eşe 32 ( 46 akçe) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Ümmügülsüm 32 ( 46 akçe) Hisse-i ahi li-ebeveyni’l-mezbûr müteveffâ Süleyman 29 ( 12 akçe)

Müteveffâ-yı mezbûr Süleyman’ın beyne’l-verese taksîm olunan terekesidir ki ber-

vech-i âtî zikr olunur:

149 guruş, 30 akçe (müteveffâ-yı mezbûr bâlâda muharrer nısf hissesi) 029 guruş, 12 akçe (müteveffâ-yı mezbûrun karındaşı müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil hissesi) 178 guruş 32 akçe 004 guruş, 42 akçe (resm-i kısmet) 174 guruş (sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Şerife 24,5 ( 14 para)

Hisse-i ibnü’l-mezbûr İbrahim 49,5 ( 8 para)

Hisse-i ibnü’l-mezbûr Ahmed 49,5 ( 8 para)

Hisse-i ibnü’l-mezbûr Mehmed 49,5 ( 8 para)

Belge No:112

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e muzâfe Akviran karyesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Mustafa bin Veli’nin verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Şerife Hatun ibnete

Hüseyin ile bint-i kebîre kızları Fatma ve Kadın ve sulbî sağîr oğulları Süleyman ve Veli ve

Asâkir-i Şâhâne’de bulunan Hüseyin nâm kimesnelere münhasıra olduğu ba‘de’t-

tahakkuku’ş-şer‘î zâhir ve nümâyân oldukdan sonra merkûm Hüseyin’in zuhûruna değin

hisse-i ırsiyesini hıfza kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan li-ebeveyn er karındaşı Veli

ve vâris-i sâ’irenin taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u

taksîm olunan defteridir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min şehr-

i Cemâziye’l-âhir li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye 5 kıyye 100

Bakırca 1 25

Page 217: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

205

Müsta‘mel palas 1 80

Köhne palas 1 50

Bir kat yatak - 100

Kiri 1 50

Saban temürü 1 30

Kepenek 1 30

Hamam butası (?) yün 4 40

Kara sığır çifti ma‘a takım - 2000

İnek 1 100

Dana 1 100

Merkeb 1 re’s 100

Kazma 2 30

Dakik 2 keyl 100

Bulgur 6 çeki 40

Şa‘îr 3 keyl 90

Burçak 4 çeki 30

Saman kiri 10 200

Çuval 8 80

Zili 1 70

Seccâde 1 30

Heğbe 3 30

Hırdavât-ı menzil - 60

Karye-i mezbûrede vâki‘ bir bâb mülk-i menzil - 1000

Yekûnü’t-tereke: 4565 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE

DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Zevce-i mezbûrenin mehri 30 Deyn-i müsbet Köle Hacı Mehmed Ağa 2600 Deyn-i müsbet Asadır (?) 195 Deyn-i müsbet Abdullah’ın eytâmına 75

Yekûnü’l-ihrâcât: 2882 guruş

Sahhu’l-bâkî: 1683 guruş

0042 guruş (Resm-i kısmet)

Page 218: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

206

1641 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre Şerife 206 Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Fatma 179 ( 15 para) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Kadın 179 ( 15 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr Hüseyin 358 ( 30 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr Süleyman 358 ( 30 para) Hisse-i ibnü’l-mezbûr Veli 358 ( 30 para)

43. VARAK Belge No:113

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Tac Ahmed mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Sarac Mehmed Efendi ibn-i Ebubekir’in verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi

Hanife Hatun bint-i Hacı Ali nâm hatun ile sulbiye kebîre kızları Fatma ve Aliye hatunlar ve

sulbî sağîr oğlu Numan ve sulbî kebîr oğlu Ömer’e münhasıra kable’l-kısme zevce-i

mezbûre Hanife Hatun dahi vefât idüb verâseti zevce-i sadrîye kebîre kızları mezbûretân

Fatma ve Aliye hatunlar ve sadrî sağîr oğlu Numan ve sadrî kebîr oğlu Ömer’e inhisârı

lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîr-i mezbûr Numan’ın tesviyye-i

umûruna kıbel-i şer‘den vasî nasb u ta‘yîn olunan li-ebeveyn er karındaşı Ömer ve sâ’ir

vârisân-ı mezbûretân taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve takdîm ve bi’l-

müzâyede bey‘ ve zevce-i mezbûr Hanife Hatun hayatda misillü taksîm olunan tereke-i

müteveffâ-yı evvel-i mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi gurre-i Recebi’l-

mürecceb li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Kazgan eniği 1, 4 kıyye 92

Bakırca 1 22

Nühâs mangal 1, 2 kıyye 44,5

Sahan 10, 1.5 kıyye 129,5

Kebîr mertebânî, leğen 1,1 28,5

Tepsi 1, 10 kıyye 32,5

Dığan 2 10

Kazgan 1 114

Hamam tası, hoşaf tası 1,1 23,5

Kara güğüm 1, 1.5 kıyye 42

İlisdir, su tası 1 15

Sağîr tepsi 2 24,5

Page 219: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

207

Ufak tencere 1 20

Şamdan 2 31,5

Değirmen, cezve 1,1 62

Kebîr ve sağîr teneke 2 10

Çit yorgan 8 27

----- yorgan 55

Minder, yasdık 1,7 40

Minder, yasdık 1,1 9

Minder, yasdık 1,1 10

Minder, yasdık 1,1 10

Köhne yasdık 2 7

Def‘a yorgan 1 30,5

Köhne yasdık 3 6

Kilim 1 85

Müsta‘mel kilim 1 20

Döşek 1 20

Kıl palas 1 56

Def‘a kilim 1 76

Def‘a kilim 1 64

Döşek 1 47

Köhne kilim, seccâde 1,1 4,5

Keten çöpü (?) - 4,5

Köhne mak‘ad 3 13

Def‘a keten çöpü 1 24

Minder 1 6,5

Çöp - 2,5

Yasdık, çuval 2,1 5

Gömlek 2 27

Çarşab 2 45

Gömlek 5 85

Çözme çarşab 2 56

Def‘a çarşab 2 55

Çit hırka 1 17

Köhne diz kabı 1 10

Page 220: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

208

Alt ve yorgan çarşafı 2 38

Çarşab 1 24

Gömlek 2 27

Şelâkî kürk ve anteri 1,1 51

Altıparmak anteri 1 80

Altıparmak anteri, şalvar 1 30

Basma şalvar 1 34,5

Çarşab 2 21

Def‘a çarşab 2 17,5

Gömlek 1 16,5

Peştemal, şal 1,1 20

Çit anteri, kürk 1,1 29

Döşek, yasdık 1,1 35

Fes çenber 2 18

Beyaz havlu 4 30

Bez hurdası - 9

Şitârî çit anteri 2 20

Şal 1 12,5

Bez hurdası 11,5

Kahve tavası 1 3

Ayna 1 25

Sandık 1 91

Temür mizan 1 10

Köhne heğbe 1 5

Hırdavât-ı menzil 30

Yörük Karabet zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan - 200

İbn-i merkûm Ömer zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan

- 300

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil kıymeti

- 6000

Yekûnü’t-tereke: 8751,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN

HARÇLAR GURUŞ

Page 221: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

209

Dellâliyye-i eşya 55,5 Hammâliyye ve kantâriye 15,5 Kaydiyye-i defter-i merkûm 15 Resm-i kısmet 218,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 304,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 8447 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i müteveffiye-i mezbûre Hanife Hatun 1055,5 Hisse-i bint-i mezbûre 1231,5 ( 14 para) Hisse-i bint-i mezbûre 1231,5 ( 14 para) Hisse-i ibn-i mezbûr 2463,5 ( 8 para) Hisse-i ibn mezbûr 2463 ( 8 para)

Müteveffiye-i zevce-i mezbûre Hanife Hatun’un beyne’l-verese taksîm olunan

hissesidir ki ber-vech-i âtî beyân olunur. Bâlâda merkûm zevci müteveffâ-yı mezbûrdan

intikâl eyleyen hisse-i ırsiyyesi:

1055,5 guruş, 15 para 0300,5 guruş, 55 para (Techîz ve tekfîn) 755 guruş (Deyn-i müsbet ibn-i merkûm Ömer’e be-şehâdet ve bâ-

tahlîf 284 471 guruş (Resm-i kısmet) 012 459 guruş (Sahhu’l-bâkî)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i bint-i mezbûre Fatma 76,5

Hisse-i bint-i mezbûre Aliye 76,5

Hisse-i ibn-i merkûm Numan 153

Hisse-i ibn-i merkûm Ömer 153

Belge No:114

Medîne-i Karahisar-ı Sâhib’de Sinanpaşa mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Hacı oğlu Ahmed Ağa ibn-i Mehmed Ağa ibn-i el-Hâc Süleyman’ın verâseti

zevce-i menkûha-i metrûkesi Hüsneşah Hatun ibnete Ömer Ağa ile li-ebb kız karındaşı

Fatma Hatun ve li-ümm er karındaşı İbrahim bin Ebubekir’e inhisârı lede’ş-şer’il-enver zâhir

ve nümâyân oldukdan sonra verese-i mezbûrûndan ahi merkûm İbrahim’in hisse-i ırsiyesini

ahz u kabz tarafından müseccel-i şer‘îsi babası merkûm Ebubekir Ağa ibn-i İbrahim ve

müteveffâ-yı mezbûrun zikr-i âtî sülüs malının tenfîz ve icrâsına vasî muhtar olduğu medîne-

Page 222: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

210

i mezbûre ahalisinden Abdüllâtifzâde el-Hâc Ahmed Ağa bin el-Hâc Ömer ve İsa Efendizâde

Bakkal Ömer Ağa bin Ali Efendi nâm kimesneler şehadetleriyle ber-nehc-i şer‘î sâbit ve

sübût ve vesâyetine hükm-i şer‘î lâ-hakk olan Hamamcı el-Hâc Ali Bey bin Yahya ve

vârisân-ı mezbûrân Hüsneşah ve Fatma hatunlar taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le

tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i

âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâlis ve’l-‘ışrîn min Cemâziye’l-âhire li-sene tis‘a ve

seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Nühâs kazgan 1, 22 kıyye, fi 23 521,5

Def‘a nühâs kazgan 1, 7 kıyye, fi 23 161

Kapaklı kuzu tenceresi 1,65 kıyye, 100 dirhem 268,5

Nühâs sini 1, 9 kıyye fi 13, 50 dirhem 209,5

Nühâs baca, kapak, kepce 1,1,1, 4.5 kıyye, 50 dirhem, fi 40 185

Kapaklı tencere 1, 2.5 kıyye, fi 37 129,5

Nühâs güğüm 1, 2.5 kıyye,50 dirhem fi 46 120

Def‘a sağîr güğüm 1 22,5

Leğen, ibrik 1 66

Nühâs bakraç 1, 2kıyye, 50 dirhem, fi 22 46

Kapaklı kuşhane 1, 1.5 kıyye, fi 40 60

Def‘a kuşhane 1, 1 kıyye, 100 dirhem, fi 30 37,5

Nühâs mertebânî 2, 2.5 kıyye, 50 dirhem, fi 48 126

Def‘a mertebânî 2, 2 kıyye, 10 dirhem, fi 45 90

Kapaklı sahan 3, 3 kıyye, 100 dirhem, fi 47 176

Def‘a sahan 5, 2,5 kıyye, 50 dirhem, fi 50 125

Sahan, mertebânî, kapak 1,1,1 2.5 kıyye, 50 dirhem, fi 50 131

Kapaklı tencere, sahan, kapak, sağîr tencere

1.1.1.1, 2 kıyye, 320 dirhem fi 22 74,5

Çorba tası 2 40

Def‘a çorba tası 2 40

Kahve ibriği 2 20

Def‘a ibrik 2 18

Bakır hurdası 5 kıyye, fi 21 105

Kublu tas 1 30

Nühâs tepsi 2, 4.5 kıyye, 50 dirhem, fi46 189

Yazılı tas 1 65

Page 223: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

211

İlisdir, dığan, kapak 1.1.1 28

Şamdan 1 çift 81

Def‘a şamdan 4 21

Temür mizan 1 25

Def‘a temür mizan 1 çift 20

Temür iskemne 1 25

Temür kebîr maşa 1 15

Kahve tepsisi, fincan, zarf, değirmen, tava

1.7.8.1.1.1 30

Def‘a çorba tası 1 10

Kahve ibriği 1 12

Nühâs mangal 2 65

Kapak 1 10

Sağîr ve kebîr kase 1 40

Hoşaf kaşığı - 8

Sepet derûnunda kaşık 12

Temür hurdası ma‘a bıçak, ma‘a maşa

1 5

İskemne ma‘a ülüngürü 1,1 15

Çubuk ma‘a takım 15

Aşağı odanın bir takım müsta‘mel döşesi

100

Aydın yemişi 50 kıyye 100

Cedîd beyaz maşlah 1 150

Cedîd çuka abdestlik, şalvar,

salta

1,1,1 365

Çuval 6 90

Bir mikdar hatab kömür - 80

Saman 2 araba 40

Şa‘îr 3,5 keyl 90

Yukarı büyük odanın bir takım müsta‘mel döşesi

- 285

Kapı perdesi 2 25

Müsta‘mel halı 1 100

Def‘a halı 1 100

Halı seccâde 1 40

Köhne kilim 1 45

Page 224: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

212

İç memlü müsta‘mel yasdık 5 55

Köhne çuka yasdık ma‘a takım, kılıf

1 40

İç memlü minder, yasdık 2,1 30

Çekmece 1 5

Köhne palas 1 50

Köhne yorgan 1 15

Def‘a yorgan 1 25

Def‘a yorgan 1 10

Yasdık 3 15

Köhne döşek 3 80

Köhne beledi döşek, ma‘a keçe 1,1 31

Hırdavât-ı menzil 50

MÜTEVEFFANIN ALACAKLARI VE GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ Karacaviran karyeli Himmet dayı zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan

150

Karye-i mezbûrlu Molla Ali oğlu Yusuf zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan

200

Sarrac Halil İbrahim zimmetinde alacak hakkı olub kabz olunan 450

Medîne-i mezbûre hâricinde İncek nâm mahallde kâ’in bağ-ı dönüm 2500

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ bir bâb mülk-i menzilden hissesi 18000

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ bir bâb fırun evi 16000

Mahalle-i mezbûre çarşusunda Köprübaşında vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i dükkân

28000

Yekûnü’t-tereke: 71042,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Müteveffâ-yı mezbûrun yetmiş altı ve yetmiş yedi ve yetmiş sekiz seneleri virgüsünden hisse-i matrûhası olub bu def‘a cânib-i mîrîye te’diye olunacak

215

Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre Hüsneşah Hatun be-şehâdet-i Hacı Ahmed bin Hacı Osman ve Hâfız Ebubekir bin Mehmed ve bâ-tahlîf

500

Deyn-i müsbet Hark-ı Kebîr mütevellisi Hacı Süleyman Ağa be-şehâdet-i Bakkal Ömer Ağa bin Ali Efendi ve Halil Ağa bin Ömer Ağa ‘an-mâl-ı vakf-ı mezbûr

1075

Deyn-i müsbet baldızı Hadice Hatun be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân Halil Ağa ve Ali Bey ve bâ-tahlîf

200

44. VARAK Deyn-i müsbet İzmirli Vastana be-şehâdet-i şâhid-i merkûm Halil Ağa ve 181

Page 225: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

213

biraderi Hacı Osman Ağa ve bâ-tahlîf Deyn-i müsbet Karacaviran karyeli Halime Hatun be-şehâdet-i şâhid-i merkûm Halil Ağa ve Hacı Sa‘îd ve bâ-tahlîf

200

Deyn-i müsbet Kadı Köşkü suyu masarıfından Benderlizâde Hacı Osman Efendi be-şehâdet-i şâhidân-ı merkûmân Halil Ağa ve Hacı Saîd

50

Deyn-i müsbet Bakkalbaşı İbrahim Ağa be-şehâdet-i Halil Ağa ve Hacı

Saîd

23

Dellâliyye-i eşya ve emlâk 1420

Kaydiyye-i defter-i merkûm 106,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 3970,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 67072 guruş

22357 guruş (Minha’s-sülüs) 44714,5 guruş (Sahhu’l-bâkî) 01117,5 guruş (Resm-i kısmet) 4397 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’z-zevcetü’l-mezbûre Hanife 10899 ( 5 para) Hissetü’l-uht-i li-ebi’l-mezbûr Fatma Hatun 23523 ( 8 para) Hissetü’l-ahi li-ümmi’l-mezbûr İbrahim 8174 ( 16 para)

Ber-veh-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr kırk üç bin beş yüz doksan yedi

guruşdan verese-i mezbûrûndan zevce-i mezbûre Hüsneşah Hatun on bin sekiz yüz doksan

dokuz guruş sekiz para hissesi ve uht-ı mezbûre Fatma Hatun yirmi dört bin beş yüz yirmi

üç guruş sekiz para hissesi ve ahi mezbûr İbrahim’in sekiz bin yüz yetmiş dört guruş on altı

para hissesini babası vekîli mezbur Ebubekir Ağa’dan her biri bi’l-verâse ve bi’l-vükelâ ahz

u kabz ve istîfâ-yı hakk eyledikleri iş bu mahalle şerh virildi. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Belge No: 115

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’e muzâfe Elpirek karyesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Karaosmanoğlu İbrahim bin Mustafa’nın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi

Atike Hatun ibnete Hasan ile zevce-i mezbûrenin batnında müstebîn-i hamle inhisârı lede’ş-

şer‘il-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra haml-i mevkûfun hisse-i mevkûfesini ahz u

kabz ve ba‘de’l-velâde tesviyye-i umûruna kıbel-i şer‘den mensûbe vasî nasb olunan zevce-i

mezbûre Atike Hatun taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u

taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’l-

hâdî ve’l-‘ışrîn min Recebi’l-mürecceb li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Page 226: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

214

Öküz 1 çift 500

Yanı buzağlı inek 3 500

Bir yaşında kancık dana 1 60

İki yaşında kancık düğe 1 80

İki yaşında tosun 1 80

Evân-ı nühâsiye 5 kıyye 125

Müsta‘mel kepenek 1 20

Cebken 1 60

Hınta, dakik, bulgur 38 çeki 150

Saman kiri 4 80

Döşeme 3 6

Çuval 3 40

Zirâat olunmuş hınta 3 dönüm 38

On bir dönüm nadas ve bir dönüm afyon 1 210

Hırdavât-ı menzil - 80

MÜTEVEFFANIN GAYR-İ MENKULÜ GURUŞ

Karye-i mezbûrda kâ’in ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât nısf mülk-i menzil

250

Yekûnü’t-tereke: 2279 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE

DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR GURUŞ

Techîz ve tekfîn 56 Zevce-i mezbûre Atike’nin mehr-i mü’ecceli 125 Deyn-i müsbet Genelizâde Hacı Halil Efendi’ye 1625 Deyn-i müsbet Karaosmanoğulları Ali ve Yusuf 400 Dellâliyye-i eşya 54 Kaydiyye-i defter-i merkûm ve varaka-bahâ 5,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 2265,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 13,5 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre Atike Hatun 1 ( 25 para) Hisse-i haml-i merkûm 11 ( 15 para)

Page 227: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

215

Belge No:116

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Arab Mescid-i Şerîfi mahallesinde sâkine iken

bundan akdem vefât (iden) Hâce Fatma Hanım ibnete el-Hâc Mehmed bin el-Hâc Ömer’in

verâseti zî-rahm cihetinden anasının li-ebeveyn er karındaşının sulbiye kebîre kızı Emine

Hatun ve sulbî kebîr oğlu Ahmed Efendi ibn-i el-Hâc İbrahim nâm karındaşlara inhisârı

lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra müteveffiye-i mezbûrenin zikr-i âtî

salîs malının vesâyâ-yı mu‘ayyenâtını tenfîz ve icrâya vasî-i muhtârı olduğu vârisân-ı

mezbûran Emine Hatun ve ahvâllerinin ikrâr ile sâbit olan el-Hâc Halil Bey ibn-i el-Hâc

Hasan ve vârisân-ı mezbûrân taleb ve ma‘rifeti ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede

bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffiye-i mezbûredir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-

yevmi’t-tâsi‘ ‘aşara min şehr-i Recebi’l-mürecceb li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Evân-i nühâsiye 88 kıyye, fi 25 4700

Nühâs zini 14 kıyye, 100 dirhem, fi 30 427,5

Nühâs leğen, ibrik 2,2 120

Yol ibriği 1 20

Basma yasdık 6 60

Yün memlü sevâyî kuş yasdığı 2 50

Kıbrıs kâri penbe memlü minder 3 120

Köhne çuka mak‘ad 5 450

Penbe memlü mak‘ad 1 70

Basma yorgan 1 40

Basma baca perdesi 1 5

Yorgan çarşabı 2 15

Bilecek kâri yün memlü minder 1 60

Keten gömlek 3 90

Çözme çarşab 1 40

Cedîd futa 1 100

Bozuk çalar saat 1 30

Yeşil sandık 3 150

Köhne seccâde 1 çift,1 75

Müsta‘mel kilim 1 100

Kıl heğbe 1 5

Fanus 2 20

Page 228: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

216

Def‘a baca perdesi, 1 8

Mahrem (?) sandığı 1 10

Def‘a köhne sandık 1 15

Köhne karabina (?) yasdık 1 15

Köhne kahve değirmeni 1 5

Köhne kilim parçası 7 140

Müsta‘mel seccâde 1 20

Köhne yorgan 1 5

Müsta‘mel kilim 1 40

Köhne şemsiye 1 5

Yün memlü çit minder 1 60

Sağîr şamdan 1 10

Cam tas 2 15

Çini tepsi 4 10

Billur kapak, kâse 7,1 15

Çorba kâsesi 1 10

Billur 1 10

Nargile tabağı 1 5

Beyaz su billuru 1 2

Tuzluk, kâse 1,1 7

Sarı tepsi 1 5

Penâir 13 kıyye 55

Revgan-ı sâde 7 70

Basma saat 1 200

Def‘a saat 1 450

Def‘a kadife yasdık 18 800

Beyaz minder kılıfı 5 500

Def‘a çuka baca perdesi 1 15

Diz yorganı, yüz yasdığı 1,5 40

Ufak basma yasdık 5 80

Def‘a müsta‘mel kilim, seccâde 1,1 15

Def‘a çuka seccâde 1 5

Def‘a minder 1 30

Def‘a kilim 1 60

Page 229: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

217

Def‘a gömlek 3 90

Şelâkî yasdık 2 80

Havlu, boğça, hamam takımı 3,1 40

Zemzemli dırâ‘ (?) 25 125

Def‘a futa 1 25

Müsta‘mel gömlek 6 60

Yazma ve bohca (?) 15

Beyaz çarşab 7 105

Nebâtî 1 15

Beyaz bez 1 5

Havlu parçası 7 85

Müsta‘mel basma hırka, şal, hırka 3,1 100

Şitârî anteri, altıparmak 2,1 120

Şelâkî anteri 1 15

Kısa anteri 2 30

Şitârî şalvar, basma şalvar 2,2 125

Def‘a hırka ma‘a bohça 2 50

Sofra yaygısı, peşkir 3 40

Bez parçası ve bir mikdar kahve 32

Müsta‘mel kilim 2 100

Gördes seccâdesi 1 50

Basma minder 4 100

Def‘a çuka seccâde 2 15

İşlemeli seccâde 1 100

Def‘a kilim 1 60

Kebîr şamdan 1 çift 60

Def‘a beyaz çarşab 2 25

Basma yorgan 2 150

Sevâyî yorgan 1 150

Def‘a sevâyî yorgan 1 150

İpekli Haleb kâri yasdık 50

Basma yasdık, yün memlü şilte 1,1 60

Def‘a yüz yasdığı 1 15

Sağîr yorgan 1 15

Page 230: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

218

Pambuk şilte 1 70

Köhne yorgan 1 10

Def‘a yorgan ma‘a çarşab 1 80

Köhne tûlî ihram 1 15

Sağîr ve kebîr mirat 2 200

Def‘a çuka baca perdesi 1 25

Pencere perdesi 7 40

Yaldızlı billur 3 50

Pirinç tas 1 20

Kehribarlı çubuk 4 300

Çubuk tablası 3 15

Mercan tesbih 1 100

Ana koyun 100 re’s, fi 50 5000

Kancık ve erkek toklu 50 re’s, fi 30 1500

Koç 7 re’s, fi 80 560

Erdiç koyun 9 re’s 585

Sim zarf ma‘a kutu 255 dirhem, fi31 892,5

Nakd-ı mevcûdu 49,5

Lahor şal 1 1200

Erzâk-ı mütenevvi‘a 600

Tahta anbar 2 150

Haşhaş 2 keyl 400

Dakik-i has 4 keyl 200

Bir mikdar hatab ve kömür 250

Hırdavât-ı menzil 200

Hark-ı kebîr vakfına virilen 2000

Kâhil câmi‘-i şerîfi vakfına virilen 1000

Otpazarı câmi‘-i şerîfi vakfına virilen 500

Arab Mescidi şerîfi devirhanına (?) 500

İzmir kâri tabak 1 10

MÜTEVEFFÂNIN ALACAKLARI GURUŞ

Sâîzâde el-Hâc Ebubekir Ağa zimmetinde olub kabz olunan 17500

Çarık Hacı Ahmed oğlulları Ahmed Ağa ve Mehmed Ağa zimmetlerinde olub kabz olunan

11500

Sarrac Osman Ağa zimmetinde olub kabz olunan 2300

Page 231: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

219

Hamamcı el-Hâc Hüseyin zimmetinde olub kabz olunan 345

Şapcıoğlu Eyyüb zimmetinde olub kabz olunan 1150

Çıkrık karyeli Çavuş oğlu Mehmed zimmetinde olub kabz olunan 934

Çavuşoğlu Hüseyin zimmetinde olub kabz olunan 707

Papas oğlu Mıgırdıç zimmmetinde olub kabz olunan 11500

Çay bâzergânı Açi Ağop zimmetinde olub kabz olunan 28000

MÜTEVEFFÂNIN GAYR-I MENKULLERİ GURUŞ

Mahalle-i mezbûrede vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil

15000

Menzil-i mezbûr ittisâlinde vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i oda

8000

Yekûnü’t-tereke: 128585,5 guruş (bir yük, yirmi sekiz bin beş yüz seksen beş buçuk)

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSIMİNE

DAİR TAHSİL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR GURUŞ

Virgü-yi şâhâneden müteveffiye-i mezbûrenin hisse-i matrûhası mahalle-i mezbûre muhtârân-ı ma‘rifetle cânib-i mîrîye te’diye olunan

480

Deyn-i mahalle-i mezbûre mescid-i şerîfi vakfı mütevellisi el-Hâc Halil Bey ‘an-mâl-ı vakf-ı mezbûr bâ-ikrâr-ı vârisân-ı mezbûrân

345

Deyn-i terzi Ahmed Ağa bâ-ikrâr-ı vârisân-ı mezbûrân 294 Deyn-i temürcü el-Hâc Halil Ağa bâ-ikrâr-ı vârisân-ı mezbûrân 500 Deyn-i duhancı Koca Kavukoğlu Salih bâ-ikrâr-ı vârisân-ı mezbûrân 60 Deyn-i hidmetcisi Beyhâne Hatun bâ-ikrâr-ı vârisân-ı mezbûrân 1500

45. VARAK Deyn-i müteveffiye bint-i Zenciye (?) Halife Hatun bâ-ikrâr-ı vârisân-ı mezbûrân

1500

Deyn-i diğer müteveffiye bint-i Zenciye (?) Turunç Hatun bâ-ikrâr-ı vârisân-ı mezbûrân

1500

Deyn-i el-Hâc Halil Bey bâ-ikrâr-ı vârisân-ı mezbûrân 91 Deyn-i mezbûre Beyhâne Hatun bâ-ikrâr-ı vârisân-ı mezbûrân 80 Deyn-i Ayşe Hatun bâ-ikrâr-ı vârisân-ı mezbûrân 700 Dellâliyye-i eşya ve emlâk 1022 Kaydiyye-i defter-i mekûm 195,5

Yekûnü’l-ihrâcât: 8067,5 guruş (Yalnız sekiz bin altmış yedi buçuk guruşdur)

Sahhu’l-bâkî:

120518 guruş (Minha’s-sülüs) 040172,5 guruş, 20 akçe 80345 guruş 40 akçe (Resm-i kısmet) 02008 guruş 40 akçe

Page 232: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

220

78337 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissse-i ibnü’l-hâlü’l-mezbûr 52224,5 ( 20 akçe) Hisse-i bintü’l-hâl-i mezbûre 26112 ( 40 akçe)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr yetmiş sekiz bin üç yüz otuz yedi

guruşdan vârisân-ı mezbûrândan mezbûr Ahmed Efendi elli iki bin iki yüz yirmi dört buçuk

guruş yirmi akçe hissesini ve mezbûre Emine Hatun yirmi altı bin yüz on iki guruş kırk akçe

hissesini her biri bi’l-verâse ahz u kabz ve istîfâ-yı hakk itdikleri iş bu mahalle şerh virildi.

Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Belge No: 117

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de el-Hâc Cafer mahallesinde sakin iken tarih-i

defterden dört sene akdem vefât iden Çavdarlıoğlu el-Hâc Ahmed bin Veliyyüddîn’in

verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Kezban Hatun ibnete Hüseyin ile vâlidesi Havva

Hatun ibnete Halil ve sulbî sağîr oğulları Veliyyüddîn ve İsmail’e münhasıra olduğu bi’l-

ihbâr lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra mezbûran Veliyyüddîn ve

İsmail’in vakt-ı rüşd ve sedâdlarına değin tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî nasb u

ta‘yîn olunan enişteleri Ali Ağa ibn-i Mustafa ve mezbûretân Kezban ve Havva hatunlar

taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı

mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-yevmi’l-hâdî ve’l-‘ışrîn min Recebi’l-

mürecceb li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Malaklı koca camus 1 460

Buzağılı camus ineği - 600

Erkek camus malağı 1 170

Sıpalı merkeb 1 400

Evân-i nühâsiye 12 kıyye 375

Def‘a evân-i nühâsiye 26,5 kıyye 795

Çuka şalvar 1 150

Çuka mintan 1 27

Hama kuşağı 1 115

Karasığır öküzü ma‘a alat 1 çift 690

Ana koyun 16, fi 40 640

Page 233: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

221

Koç 4 re’s 224

Toklu 9 re’s , fi 27 243

Müsta‘mel velense 2 110

Köhne palas 1 90

Müsta‘mel çuval 5 80

Nühâs zemzemiyye 1 40

Tüfenk 1 100

Tabanca 1 tek 30

Şa‘îr 1 keyl 28

Hınta 9 çeki 49,5

Dakik 4 çeki 22

Çavdarlı hınta 4 çeki 16

Saman 2 araba 40

Def‘a saman 2 araba 40

Def‘a ana koyun 5 , 240 200

Bulgur 2 çeki 20

Hırdavât-ı menzil - 40

MÜTEVEFANIN GAYR-İ MENKULLERİ GURUŞ

Medîne-i mezbûre hâricinde Öyük nâm mahalde kâ’in bir bâb mülk-i koyun ağılının nısf hissesi

800

Ağıl-ı mezkûrun nısf-ı aheri kırk sekiz sehm itibâriyle yirmi yedi sehm hissesi

452

Muttalib Toprağı’nda vâki‘ kürûmî mülk bir dönüm mikdârı bir kıt‘a bağın nısf hissesi

400

Mahalle-i mezbûrda vâki‘ ma‘lûmu’l-hudûd ve’l-müştemilât bir bâb mülk-i menzil kezâlik kırk sekiz sehm itibâriyle yirmi yedi sehm hissesi

2813

Yekûnü’t-tereke: 10304,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Müteveffâ-yı mezbûrun virgüsünden bâkî cânib-i mîrîye virilecek

10

Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre Kezban Hatun’a ve bâ-tahlîf

125

Deyn-i müsbet hemşiresi Emiş Hatun’a 136 Deyn-i müsbet hemşîresi Emine Hatun’a ve bâ-tahlîf 77 Deyn-i müsbet hizmetkârı Mehmed’e ücret ve bâ-tahlîf 160

Page 234: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

222

Deyn-i müsbet Abdurrahim Mısrî vakfı mütevellîsi Mahmud Efendi’ye ‘an-mâl-ı vakf-ı mezbûr

27,5

Deyn-i müsbet terzi Sofuoğlu Molla Ahmed’e 270 025 Fedâen li’l-yemîn 245 Sahhu’l-bâkî

Yekûnü’l-ihrâcât: 795,5 guruş

Sahhu’l-bâkî: 9509 guruş

0237 guruş (Resm-i kısmet) 9272 guruş (Sahhu’l-bâkî)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevcetü’l-mezbûre Kezban 1159 Hisse-i ümmü’l-mezbûre Havva 1545 ( 40 akçe) Hisse-i ibnü’s-sağîr Veliyyüddîn 3283,5 ( 40 akçe) Hisse-i ibni’s sağîr İsmail 3283,5 ( 40 akçe)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr dokuz bin beş yüz doksan

guruşdan verese-i mezbûrûndan zevce-i mezbûre Kezban Hatun bin yüz elli dokuz guruş

hissesini ve ümm-i mezbûre Havva Hatun’a bin beş yüz kırk beş guruş kırk akçe hissesini

her biri bi’l-verâse ahz u kabz idüb sağîrân-ı mezbûrân Veliyyüddîn ve İsmail’in cem‘an altı

bin beş yüz altmış yedi buçuk guruş hisseleri vasîleri mezbûr Ali Ağa zimmetinde olduğu iş

bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Ba‘de’d-defter ümm-i mezbûre Havva Hatun fevt olub verâseti sadriye kebîre kızı

Emine ve Emiş ve Rahime ve Fatma hatunlar evlâd-ı merkûm Veliyyüddîn ile müteveffâ

oğlunun sulbî sağîr oğulları mezbûrân Veliyyüddin ve İsmail’e münhasıra olduğu lede’ş-

şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra sağîrân-ı mezbûrânın tesviyye-i emirlerine

kıbel-i şer‘den mensûb vasîleri enişteleri mezbûr Ali Ağa vârisân-ı mezbûrân taleb ve

ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr u taksîm olunan tereke-i müteveffiye-i mezbûredir ki

ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’t-tâsi‘ ve’l-‘ışrîn li-seneti’l-merkûm.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Sim kuşak 1 150

Müsta‘mel zili 1 50

Köhne aba döşek, yorgan, yasdık 1,1,1 25

Beyaz çarşaf, gömlek, don 5,3,1 100

Bâlâda murakkam oğlu müteveffâ-yı merkûm el-Hâc Ahmed’den intikâl eyleyen hisse-i ırsiyyesi

1545 ( 40 akçe)

Yekûnü’t-tereke: 1870 guruş, 40 akçe

Minha’l-ihrâcât:

Page 235: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

223

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn ve ıskât-ı salât ve kefârât--- sâ’ire berâ-yı vasiyyet-i müsbete

300

Abdurrahim Mısrî vâkfına vasiyeti 50 Kaydiyye-i defter-i merkûm 2

Yekûnü’l-ihrâcât: 352 guruş

1518 guruş, 40 akçe 0038 guruş, 40 akçe (Resm-i kısmet)

1480 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Emine 246,5 Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Emiş 246,5 ( 20 akçe) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Rahime 246 ( 20 akçe) Hissetü’l-bintü’l-mezbûre Fatma 246,5 ( 20 akçe) Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr Veliyyüddin 246,5 ( 20 akçe) Hisse-i ibnü’s-sağîrü’l-mezbûr İsmail 246,5 ( 20 akçe)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr bin dört yüz seksen guruşdan

verese-i mezbûrûndan benât-ı mezbûrat iki yüz kırk altışar buçuk guruş yirmişer akçe

hisselerini her biri bi’l-verâse ahz ve istîfâ-yı hakk idüb sağîrân-ı mezbûrân Veliyyüddin ve

İsmail’in cem‘an dört yüz doksan üç guruş hisseleri vasîleri mezbûr Ali Ağa zimmetinde

olduğu iş bu mahalle şerh olundu. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Belge No: 118

Fi’l-asl Konya sancağına tâbi‘ Esbkeşân kazasına muzâfe Âbşar karyesi ahalisinden

olub bu def‘a ismine kur‘a isâbet idüb Astâne-i ‘Aliyye’ye ‘azîmetinde medîne-i Karahisâr-ı

Sâhib’de Yeni Han’da sâkin iken bundan akdem vefât iden Musa oğlu Ebubekir ibn-i Musa

ibn-i Abdullah’ın zâhirde vâris-i ma‘rûf ve ma‘rûfesi olmayub bi’l-cümle terekesi beytü’l-

mâle ‘â’id ve râci‘ olmağla medîne-i mezbûrede bu makûle fevt olanların terekelerini cânib-i

beytü’l-mâl içün ahz u kabza taraf-ı saltanat-ı seniyyeden me’mûr buyrulan hâlâ medîne-i

mezbûr kâ’im-makâmı izzetlü Mehmed Ali Beyefendi hazretleri tarafından vekili husûmeti

re’y olunan zâbtiye el-Hâc Süleyman Ağa ibn-i Mustafa taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i

şer‘le tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u defter olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-

vech-i âtî zikr ve beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâbi‘ min şehr-i Şa‘bâni’l-mu‘azzam li-sene

tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Köhne gömlek, yelek, anteri zıbın

1,11,1 5

Page 236: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

224

Köhne kemer, şal, dolak, aba şalvar, çarık, külah, fes, çenber, ferâce (?) eskisi

1,1,1,1,8,2,1,1 7

Koynundan çıkan nakdi 6

Kur‘a me’mûrları zimmetinde olub kabz olunan 124,5

Yekûnü’t-tereke: 142,5 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFANIN CENAZE MASRAFLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Techîz ve tekfîn 50 Dellâliyye 20 para Resm-i emniyye 3,5 Resm-i kısmet ve kaydiyye-i defter 2

Sahhu’l-bâkî: 86,5 guruş

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblâğ-ı mezbûr yüz altmış sekiz buçuk guruş ile

derûn-ı ihrâcâtda gösterilen nısf dellâliyye on para resm-i beytü’l-mâl üç buçuk guruş ki min

haysü’l-mecmû‘ yetmiş iki guruş on parayı müvekkil-i mûmâ-ileyh cânib-i beytü’l-mâl içün

bi’l-emâne ahz u kabz ve vâridât-ı sâ’iresiyle cem‘an cânib-i hazîne-i celîleye irsâl itmekte

bulunduğu iş bu mahalle şerh olundu.

46. VARAK

Belge No:119

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Fakih Paşa mahallesinde sâkin iken bundan akdem

vefât iden Tahmiscizâde el-Hâc Yusuf Ağa ibn-i İsmail bin Ali’nin verâseti zevce-i

menkûha-i metrûkesi Atike Hatun ibnete Ali ile sulbiye kebîre kızı Neslihan Hatun ve li-

ebeveyn er karındaşı oğulları Abdullah Efendi ve İsmail Ağa ve gâ’ib-i ‘ani’l-beled el-Hâc

Mehmed Ağa’ya münhasıra olduğu lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân oldukdan sonra

gâ’ib-i mezbûr el-Hâc Mehmed’in zuhûruna değin hisse-i ırsiyyesini ahz u kabz ve hıfza

kıbel-i şer‘den vasî ve kayyum nasb u ta‘yîn olunan damadı İsmail Efendi bin el-Hâc

Mehmed Ağa ve sâ’ir verese-i mezbûrûn taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i şer‘le tahrîr ve

bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr u

beyân olunur. Fi’l-yevmi’s-sâmin ‘aşara min Recebi’l-mürecceb li-sene tis‘a ve seb‘în ve

mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Müsta‘mel beyaz keçe 3 81

Page 237: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

225

Köhne kilim 3 81

Cedîd seccâde 1 105

Cedîd kilim 1 155

Def‘a kilim 1 180

Def‘a kilim 1 120

Yün memlü döşek 1 47

Köhne seccâde 1 13,5

Yün memlü minder 2 53

Müsta‘mel kadife yasdık 4 63

Köhne yorgan 1 31

Yasdık 2 26

Döşek 1 52

Çuval 2 20

Def‘a çuval 3 34

Esb -- 1 76

Köhne çuval 2 10

Kebîr şamdan 1 çift 124

Simli tabanca 1 çift 200

Tüfenk 1 101

Bıçak 1 50

Kehribarlı çubuk 1 120

Def‘a kehribarlı çubuk 1 34

Sırça takımı çubuk 1 7,5

Beyaz sarık 2 75

Köhne yorgan 1 24

Müsta‘mel çuval 2 30

Nühâs kazgan 1 396

Leğen-ibrik 1 101

Esb eğeri ma‘a gem 1 63

Mangal 1 28

Def‘a mangal 1 64

Bakraç 1 58

Kublu dığan 2 30

Def‘a dığan 2 37,5

Page 238: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

226

Yol tavası 1 12,5

Nühâs sini 1 310

Def‘a bakraç 1 36

Sağîr kazgan 1 82,5

Kapaklı tencere 1 79

Sahan 6 kıyye, 10 144

Def‘a sahan, kapak 8,8 121

Fars saat 1 215

Kancık camus 10 365

Merkeb 1 171

Def‘a sahan ve mertebânî 10 82 ( 10 para)

Mertebânî, tas 3,1 31

Kebîr mertebânî 1 65

Kebîr leğen 3 kıyye,1 41

Çorba tası 1 25,5

Def‘a çorba tası 1 31 ( 10 para)

Tepsi 1, 2 kıyye, 100 dirhem 60

Def‘a tepsi 2,5 kıyye,1 52,5

Tencere, kapak 2 81

Kapaklı tencere 1 53,5

Nühâs fenar 1 6

Kahve değirmeni 1 39

Def‘a kahve güğümü 1 26

Kahve ibriği 2 24,5

Def‘a kahve ibriği 1 22

Duhan tablası 5 17

Sağîr seccâde 1 17,5

Hınta 20 keyl 800

Simli zarf 12,95 dirhem 253,5

Dakik-i has 4 kile 120

Şa‘îr 1 keyl 24

Bulgur 4 çeki 30

Köhne sedir 1 20

Temür mizan 1 10

Page 239: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

227

Hırdavât-ı menzil 50

Müsta‘mel kaba şal, cübbe 1,1 60

Saman 4 araba 60

Tohumluk hınta 163 ölçek 815

Def‘a şa‘îr 41 çeki 120

Ana kısrak 5 re’s, fi 320 1650

Üç yaşında kancık kır tay 1 330

İki yaşında erkek tay 1 150

Def‘a tay 2 300

Def‘a tay 1 150

Def‘a erkek tay 1 200

Def‘a kısrak 8, fi 30 2640

Ana koyun 77, fi 40 3080

Erkek toklu 19 570

Koç 5 250

Erkek şişek 3 150

Kancık toklu 12 360

Oğlak 3 40

MÜTEVEFFANIN ALACAKLARI GURUŞ

Susuz karyeli Sansaroğlu Süleyman zimmetinde olub kabz olunan 2731

Karye-i mezbûrlu Aşıroğlu Halil İbrahim zimmetinde olub kabz 2142,5

Karye-i mezbûrlu Avcı Ahmed zimmetinde olub kabz 1127,5

Karye-i mezbûrlu Deli Mehmed oğlu Hüseyin zimmetinde olub kabz 700

Karye-i mezbûrlu Bekir oğlu zimmetinde olub kabz 67

Garibceli Ömerceoğlu Halil zimmetinde olub kabz 25

Karye-i mezbûrlu Arab Hasan zimmetinde olub kabz 58

Karye-i mezbûrlu Usuloğlu Mehmed zimmetinde olub kabz 25

Susuz karyeli Avcı Ahmed zimmetinde olub kabz 80

Karye-i mezbûrlu Sansaroğlu Süleyman ve Halil ve Hüseyin zimmetinde olub kabz olunan

250

Karye-i mezbûrlu Kör Abdül zimmetinde olub kabz 70

Garibce karyeli Çakal Mustafa zimmetinde olub kabz 174

Garibceli Ömerceoğlu Süleyman zimmetinde 25

Akviranlı Çakal oğlu zimmetinde 32

Page 240: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

228

Karamık kazasında Tekeli Hüseyin zimmetinde olub kabz 104

Garibceli Çakal Mustafa zimmetinde olub kabz olunan 450

Karye-i mezbûrlu Sâîd Ali zimmetinde olub kabz olunan 850

Susuz karyeli Alasakal oğlu zimmetinde olub kabz 90

Purlil (?) Ahmed zimetinde olub kabz 130

Susuz karyeli koyuncu Topal Ahmed zimmetinde olub kabz 659

Karye-i mezbûrlu İlyas damadı İsmail zimmetinde 210

Karye-i mezbûrlu Sansaroğlu zimmetinde 23

Medîne-i mezbûre hâricinde Erenler nâm mahalde kürümî mülk iki dönüm miktarı bağ

3250

Medîne-i mezbûre çarşusunda Kuru Çeşme civarında kâ’in Hanife Kadın vakfı musakkafâtından bir bâb dükkân derûnunda mevcûd beyne’l-esnâf-ı mu‘teber gedik ta‘bîr olunur âlât-ı lâzımesi

5000

Yekûnü’t-tereke: 35653 guruş

Minha’l-ihrâcât:

MÜTEVEFFÂNIN BORÇLARI, TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN HARÇLAR

GURUŞ

Tevhîz ve tekfîn ve ıskât-ı salâtiyye ve kefâret-i yemîn ve savm ve nüzûrât

500

Mehr-i mü’eccel-i zevce-i mezbûre Atike Hatun ve bâ-tahlîf 125 Deyn-i müsbet mahalle-i mezbûre vakfı mütevellîsi İsmail Efendi’ye ‘an mâl-ı vakf-ı mezbûr

1422

Deyn-i müsbet Otpazarı Câmi‘-i şerîfi vakfı mütevellîsi Mehmed Efendi ‘an mâl-ı vakf

760

Deyn-i müsbet Zenciye Vahide Hatun ve bâ-tahlîf 500 Deyn-i müsbet Seleoğlu Molla Ahmed ve bâ-tahlîf 50 Deyn-i müsbet el-Hâc İbrahim Efendi 343,5 Deyn-i müsbet Harcı Kadir (?) ve bâ-tâhlîf 14 Deyn-i müsbet Keçeci Nevzen oğlu el-Hâc Ebubekir ve bâ-tahlîf 60 Deyn-i müsbet Derzi Hasan ve bâ-tahlîf 12 Deyn-i müsbet Yağcı İbrahim ve bâ-tahlîf 33 Deyn-i müsbet Yağcı Hasan ve bâ-tahlîf 268,5 Deyn-i müsbet--- zâde Osman Ağa ve bâ-tahlîf 20 Deyn-i müsbet Kazırlıoğlu(?) İbrahim ve bâ-tahlîf 15 Deyn-i müsbet Boğa Ahmed oğlu Abdullah ve bâ-tahlîf 11 Deyn-i müsbet Bükmecioğlu Hacı Osman ve bâ-tahlîf 15 Deyn-i müsbet sâbık müftü el-Hâc Hasan Efendi dükkân îcârı ve bâ-tahlîf 50 Deyn-i müsbet Dengiloğlu ve bâ-tahlîf 11 Çarşuya eşya nakliyesi araba kirası 24 Dellâliyye-i eşya ve emlâk 512 Kaydiyye-i defter-i merkûm 54

Yekûnü’l-ihrâcât: 4870 guruş

Sahhu’l-bâkî: 30783 guruş

Page 241: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

229

00770 guruş (Resm-i kısmet) 30013 guruş (Sahhu’l-bâkî li’t-taksîm-i beynel

verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hissetü’z-zevectü’l-mezbûre 3751,5 Hissetü’l-bintü’l-mezbûre 15006,5 Hissetü’l-ibnü’l-ahi li-ebeveyni’l-mezbûr 3751,5 ( 5 para) Hissetü’l-ibnü’l-ahi li-ebeveyni’l-mezbûr 3751,5 ( 5 para)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî otuz bin yüz üç guruşdan verese-i mezbûrûndan

zevce-i mezbûre Atike Hatun üç bin yüz elli bir buçuk guruş beş para hissesini ve bint-i

mezbûre Neslihan Hatun on beş bin altı buçuk guruş hissesini ve ibn-i ahi-i mezbûrân

Abdullah Efendi ve İsmail Ağa üçer bin yedişer yüz elli bir buçuk guruş beşer para

hisselerini her biri bi’l-verâse ahz u kabz ve istîfâ-yı hakk idüb gâ’ib-i mezbûr el-Hâc

Mehmed Ağa’nın üç bin yedi yüz elli bir guruş beş para hissesi damadı ve vasî mezbûr

İsmail Efendi zimmetinde olduğu iş bu mahalle şerh olundu.

Belge No:120

Medîne-i Karahisâr-ı Sâhib’de Burmalı mahallesinde sâkin iken bundan akdem vefât

iden Şerife Hatun ibnete Yağcı Hüseyin bin Abdullah’ın verâseti zevc-i metrûkü Osman bin

Ebubekir ile vâlidesi Fatma Hatun ibnete Mustafa ve babası merkûm Hüseyin ve sadriye

sağîre kızları Ayşe ve Şerife’ye münhasıra olduğu lede’ş-şer‘i’l-enver zâhir ve nümâyân

oldukdan sonra sağîretân-ı mezbûretân Ayşe ve Şerife’nin babaları ve velîleri mahmûdü’l-

hâl idüği ihbâr olunan zevc-i merkûm Osman ve sâ’ir vârisân-ı mezbûrân taleb ve

ma‘rifetleri ile tahrîr ve bi’l-müzâyede bey‘ u taksîm olunan tereke-i müteveffiye-i

mezbûrdur ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fi’l-yevmi’t-tâsi‘ min Cemâziye’l-evvel li-sene tis‘a

ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Kahve takımı 1 13

İskemle 1 7

Mertebânî, sahan 3,2 38

Hamam tası 1 15

Fiske şamdan 1 3

Sevâyî anteri 1 63

Altıparmak anteri 1 73

Çuka salta 1 101

Page 242: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

230

Şelâkî diz kabı 1 30

Şal 1 20

Çit anteri, diz kabı 1,1 30

Çuka şalvar 1 46

Merinoz kürk 1 19

Şelâkî anteri 1 36

Silecek 1 20

Kavuk örtüsü 1 13

Çit kürk 1 10,5

İşlemeli çarşaf 1 25

Yorgan çarşafı 1 14

İşlemeli çuval 1 70

Melez top 1 36

Def‘a melez top 1 48

İşlemeli uçkur 5 40

İşlemeli baş bezi 1 40

İşlemeli peşkir 4 17

Çuval 1 10

Def‘a uçkur 1 4,5

Peşkir 2 7,5

Mahrama 1 10

Alt çarşafı 1 11

Seccâde 1 13

Boğça 2 11

Terlik, billur 1,1 8,5

Müsta‘mel alt çarşafı 2 25

Fes çenber 2 20

Keten ipliği 19 arşın 76

Pambuk ipliği 1 28

Keten çıkrığı 1 20

Köhne yatak 1 20

Tahta sandık 1 5

Zevc-i merkûm zimmetinde mehr-i mü’eccel hakkı olub hissesine

125

Page 243: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

231

Yekûnü’t-tereke: 1222 guruş

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Dellâliyye-i eşya 22 Hammâliyye ve dükkân kirası 17 Kaydiyye-i defter-i merkûm 88 ( 18 para)

Yekûnü’l-ihrâcât: 72 guruş

Sahhu’l-bâkî: 1150 guruş (Li’t-taksîm-i beyne’l-verese)

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ Hisse-i zevcü’l-merkûm 265 (14 para) Hisse-i ümmü’l-mezbûre 88 (18 para) Hisse-i li-ebi’l-merkûm 88 (18 para) Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 353,5 ( 12 para) Hissetü’l-bintü’s-sağîretü’l-mezbûre 353,5 ( 12 para)

Ber-vech-i meşrûh sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûr bin yüz elli guruşdan verese-i

mezbûrûndan zevc-i merkûm Osman iki yüz altmış beş guruş on dört para hissesini ve ümm-

i mezbûre Fatma Hatun seksen sekiz guruş on sekiz para hissesini ve ebb-i merkûm Hüseyin

kezâlik seksen sekiz guruş on sekiz para hissesini bi’l-verâse ahz u kabz idüb ve istîfâ-yı

hakk idüb sağîretân-ı mezbûretânın cem‘an yedi yüz yedi buçuk guruş dört para hisseleri

babaları ve velîleri merkûm Osman zimmetinde olduğu iş bu mahalle şerh olundu.

47. VARAK Belge No.121

Medîne-i Karahiâsr-ı Sâhib’e muzâf Çolaâbâd nahiye ve kazasına tâbi‘ Arparslan

(Alparslan) karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Bozoğlan oğlu Osman bin

Süleyman’ın verâseti zevce-i menkûha-i metrûkesi Elif Hatun ibnete İbrahim ve Fatma

Hatun ibnete Ali ve babası merkûm Süleyman bin Abdulah ve vâlidesi Hüsniye Hatun ibnete

İsmail ile zevce-i mezbûre Elif Hatun’dan mütevellideler sulbiye sağîre kızı Fatma ve sulbî

sağîr oğlu Ramazan’a münhasıra olduğu ba‘de’t-tahakkuku’ş-şer‘î sağîrân-ı merkûmânın

tesviyye-i umûrlarına kıbel-i şer‘den vasî-i mansûbları velî-yi muhayyerleri cedleri merkûm

Süleyman ile verese-i kibâr-ı sâ’irenin her birerlerinin taleb ve ma‘rifetleri ve ma‘rifet-i

şer‘le tahrîr u terkîm ve bi’l-müzâyede bey‘ ile beyne’l-verese bi’l-farîzati’ş-şer‘iyye tevzî‘ u

taksîm olunan tereke-i müteveffâ-yı merkûmdur ki ber-vech-i âtî zikr u beyân olunur. Fi’l-

yevmi’l-hâmis ve’l-‘ışrîn min şehr-i Rebî‘u’l-âhir li-sene tis‘a ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf.

MÜTEVEFFÂNIN TEREKESİ ADED GURUŞ

Yapağı 12 kıyye, fi 12 200

Page 244: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

232

Evân-i nühâs parça 6,7 kıyye, fi 30 250

Cedîd kilim 1 100

Saban temürü 1 30

Kutnu müsta‘mel anteri 1 150

Müsta‘mel çuka cübbe 1 130

Bursa çekmesi 1 80

Piştov kösteği 1 100

Trablus kuşağı 1 600

Çekme zenne anterisi 1 200

Esb rişmesi 300

Sim hamâyil 1 300

Def‘a esb rişmesi 1 100

Bursa çekmesi sarı anteri, çevre 1,1, 200

Sim -- 1 70

Nısf top kutnu 1 120

Kuzuluklu (?) çekme morlu anteri 1 200

Nısf ayar sim bilezik 1 çift 150

Sim ---, hamâyil 2,1,125 dirhem 500

Hind ---- ve sürme 80

Kan taşı, kehribâ küpe 2,1 5

Misk kutusu 1 25

Şam peştemâlı 1 80

Şam kârî ebru 1 150

Yazma 5 40

Müsta‘mel pullu 2 20

Köhne futa 1 20

Kına 3 kıyye 60

Turunç ve karanfil yağı 5

Sırma kulağı (?) 1 20

Tahta sandık 1 20

Buzağılı kara sığır ineği 2 1000

Kısır inek 1 400

Doru ve kısır kısrak 2 3000

Esb 1 1500

Page 245: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

233

Üç direkli kara çadır 1 800

Keçe 2 150

Kuzu 8, fi 30 200

Ana koyun 8, fi 75 700

Kısır koyun 7, fi 75 600

Camus 3 4000

Malaklı camus 1 1000

Esb eğeri 1 150

Karye-i mezbûrede kâ’in mülk-i menzil - 2000

Yekûn: 19805

Minha’l-ihrâcât:

TEREKE KAYDI VE TAKSÎMİNE DAİR TAHSÎL OLUNAN VERGİ VE HARÇLAR

GURUŞ

Resm-i kısmet-i eşya 495 Dellâliyye-i eşya 398 Kaydiyye-i defter 30 Muhammen varaka 1

Yekûnü’l-ihrâcât: 924 guruş

Sahhu’l-bâkî: 18881 guruş

MÜTEVEFFANIN VARİSLERİ GURUŞ

Hisse-i zevce-i mezbûre Elif 1180 ( 2 para) Hisse-i zevce-i mezbûre Fatma 1180 ( 2 para) Hisse-i ebb-i merkûm Süleyman 3146 ( 1 akçe) Hisse-i ümmü’l-mezbûre Hüsniye 3146 ( 1 akçe) Hisse-i bint-i sağîre Fatma 3409 Hisse-i ibnü’s-sağîr Ramazan 6818 ( 1 akçe)

Sahhu’l-bâkî meblağ-ı mezbûrdan vech-i muharrer üzre verese-i kibâr-ı merkûmûn

kendü hisselerini asâleten ve sağîrân-ı merkûmânın hisselerini dahi cedleri vasîleri merkûm

Süleyman’a vesâyeten temâmen ve kâmilen ahz u kabz eyledikleri iş bu zeyl-i defter-i

kassâma şerh virildi. Fi’t-tarîhi’l-mezbûr.

Page 246: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

234

İKİNCİ BÖLÜM

587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE SİCİLİNE GÖRE

AFYONKARAHİSAR’DA SOSYO- KÜLTÜREL HAYAT

1. TEREKE SAHİPLERİNİN PROFİLİ Tezimizin temel kaynağını oluşturan sicil defterinde adı geçen tereke

sahipleri içerisinde, Akmescid mahallesinde ikamet eden Mustafazâde Hacı İsmail

Ağa bin Hacı Ahmed bin Hacı Mehmed isimli şahıs 119622 kuruşa ulaşan terekesi

ile en zengin kişi durumundadır. Bu şahsın terekesini oluşturan mal grupları arasında

62342 kuruşla alacakları, en yüksek meblağı teşkil etmektedir. Adı geçen şahsın

sadece alacakları dahi defterde adı geçen birçok kişinin toplam tereke meblağından

daha yüksektir. Hacı İsmail Ağa’nın bir eşi, 6 kız ve 3 erkek çocuğu

bulunmaktadır25.

Karahisâr-ı Sâhib’de Hacı Abdül mahallesinde yaşayan Bırtılıoğlu el-Hâc

Ebubekir Ağa ibn-i el-Hâc İsmail bin Abdullah’ın terekesinin toplam meblağı 47453

kuruştur. Bu kişinin terekesinin büyük bir kısmını gayr-ı menkul ve eşyaları ile

100447,5 kuruş ile 20 çeşit altından oluşan paraları oluşturmaktadır. Hacı Ebubekir

Ağa Hac farizasını ifa etmek amacıyla Hicaz’a gitmiş fakat Hac dönüşü yolda

Süveyş kasabası civarında vefat etmiştir. Ebubekir Ağa’nın mirası eşi, 3 kızı, 1 oğlu

ve annesi arasında paylaşılmıştır. Kızları Emetullah ve Beyhâne’nin küçük yaşta

olmasından dolayı amcaları Molla Hüseyin mahkeme tarafından vasi tayin edilmiştir.

Fakat daha sonra damadı el-Hâc Abdullah bin Hasan mallarının bazılarının müşterek

olduğunu söyleyerek mahkemeye itirazda bulunmuştur. Mahkeme itirazı kabul etmiş

ve bu konuda tahkikat yapmıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda ve şahitlerin

huzurunda Hacı Ebubekir Ağa’nın damadının yalan beyanda bulunduğu

anlaşılmıştır26.

Elpirek karyesinde ikamet eden Karaosmanoğlu İbrahim bin Mustafa, 13,5

kuruş, 35 para’dan oluşan terekesi ile defterde adı geçen tereke sahipleri içerisinde en

25 A Ş S,587/95 26 AŞS,587/110

Page 247: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

235

fakir kişidir. Karaosmanoğlu İbrahim Bey vefat ettiği zaman eşi hamiledir. Mahkeme

doğmamış çocuğa annesini vasi tayin etmiştir27.

Hacı Alioğlu mahallesinde ikamet eden Çolak Abdullah ibn-i Mehmed’in

mesleği zabtiyyedir. 2604 kuruşluk tereke meblağından da anlaşıldığı kadarıyla

Çolak Abdullah orta halli bir kişidir28.

Aslen Kütahya ahalisinden olan Hacı Ahmed Ağa ibn-i Abdullah’n mesleği

ise memurluktur. Karahisâr-ı Sâhib sancağı dâhilinde bulunan Karabağı aşiretinde

memurluk yaptığı belirtilmektedir. Bir eşi ve bir kızı olan Hacı Ahmed Ağa’nın

4029,5 kuruşluk mirası kızı ve eşine kalmıştır29.

Çavuşbaşı mahallesinde ikamet eden Kazaklıoğlu Hüseyin ibn-i İbrahim’in

mesleği ise merkebciliktir. Kazaklıoğlu Hüseyin’in terekesi içerisinde 1500 kuruş

ederinde 5 merkebi bulunmaktadır. Bir eşi, iki kızı ve bir oğlu bulunan Merkebci

Hüseyin’in tereke meblağı 1960 kuruşdur30.

Aslen Kütahya’da Dolap Beğ Mahallesi ahalisinden olan el-Hâc Ahmed Ağa

ibn-i Abdullah’ın mesleği ise Karahisâr-ı Sâhib dâhilinde olan Karabağ aşireti

müdürlüğünde memurluktur. Bu kişinin 4022 kuruşluk mirası eşi ve kızına

kalmıştır31.

Aslen Trabzon kazası Sürmene kasabası ahalisinden olan Ali ibn-i Hasan ibn-

i Abdullah’ın mesleği ise duhancılıktır. Karahisar-ı Sahib dâhilinde bulunan Yeni

Handa misafir iken vefat eden bu kişinin kimsesi olmadığı için 1540,5 kuruşu

beytülmâle kalmıştır. Terekesinden de anlaşılacağı üzere bu kişinin tütün satmak

üzere Karahisar-ı Sahibe gelmiştir32.

Aslen Medine-i Münevvere ahalisinden olan es-Seyyid ibn-i Abdullah ibn-i

Abdullah, Karahisâr-ı Sâhib’e ticaret amacıyla gelmiş ve Turunç Hanı’nda vefat

27 AŞS,587/115 28 AŞS,587/15 29 AŞS,587/18 30 AŞS,587/20 31 AŞS,587/21 32 AŞS,587/104

Page 248: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

236

etmiştir. Bu kişinin de varisi olmadığı için 58 kuruşluk mirası devlet hazinesine

kalmıştır33.

Sadece Karahisar-ı Sahib sancağı haricinde bulunan ve başka yerlerden gelen

kimselerin terekesi devlet hazine kalmamıştır. Aynı zamanda Karahisâr-ı Sâhib

sancağına bağlı herhangi bir yerde yaşayan ve herhangi bir akrabası bulunmayan

kişilerin malları da hazineye kalmıştır. Mesela; Çölabad kazasına bağlı bir yerde

yaşayan Gökhabiboğlulları Hasan Gök Veli ibn-i Habib bin Abdullah’ın kimsesi

olmadığı için liva kaymakamı Mehmed Âkil Bey tarafından tayin edilen görevlilerce

336,5 kuruşluk malı maliyeye aktarılmıştır34. Asakir-i Redif Hassa-i hazret-i şahane

piyade beşinci alayının birinci yüzbaşısı olan Salih ibn-i Abdullah’ın da kimsesi

olmadığı için 730 kuruşluk malı hazineye kalmıştır35.

Şuhud Kazası ahalisinden olan Hacı Hüseyin Ağa ibn-i Ahmed ibn-i Ali ise

Anadolu Ordu-yı Hümayun askeri iken Harput sancağı civarında vefat etmiştir. Hacı

Hüseyin Ağa’nın 19027 kuruşluk mirası eşi, iki kız kardeşi ve erkek kardeşine

kalmıştır36.

Akmescid mahallesinde ikamet eden Abdullah bin Süleyman’ın mesleği

leblebiciliktir. 35257 kuruşluk mal varlığı eşi ve oğluna kalmıştır37.

Tereke sahiplerinin mesleklerinin farklı olması esnaf gruplarının ne kadar

kazandığı hakkında bizlere önemli bilgiler vermektedir. Kayadibi mahallesinde

yaşayan Hasan Ağa ibn-i İbrahim bin Abdullah yemişçidir. 4066 kuruşluk

mirasından orta halli birisi olduğu anlaşılmaktadır38. Tac Ahmed mahallesinde

ikamet eden Mehmed Efendi ibn-i Ebubekir ise sarracdır. 8447 kuruşluk mal varlığı

iyi kazandığını göstermektedir. Bu kişinin bir eşi, iki oğlu ve iki kızı

bulunmaktadır39. Burmalı mahallesinde ikamet eden Şerife Hatununun babasının

33 AŞS,587/105,118 34 AŞS,587/22 35 AŞS,587/25 36 AŞS,587/86 37 AŞS,587/39 38 AŞS,587/98 39 AŞS,587/113

Page 249: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

237

yağcı olduğu anlaşılmaktadır40. Bahis konusu tereke kayıtlarını dikkate alarak tereke

sahiplerinin profillerini bir tablo halinde şu şekilde gösterebiliriz:

Tablo1. Tereke Sahiplerinin Profili Tereke Sahibinin Profili

Bel

ge n

o

Adı İkamet Ettiği Mahalle/Köy

Mesleği Sosyal Statüsü

Terekesinin Toplam Miktarı

(kuruş) 14 Fatma Hatun İbnete Abdullah

Bin Abdullah Geneli k. (Karamık kaz.)

Ev Hanımı - 116

15 Çolak Abdullah İbn-i Mehmed

Hacı Ali Oğlu m. Zabtiyye - 2604

16 Bekmazoğlu İsmail bin Hüseyin

Bünköşek k. (Nevahi-i Barçın kaz.)

- - 15538

17 Ümmühâni Hatun ibnete Süleyman bin Abdullah

Gökçe m. Ev Hanımı 1349

18 Hacı Ahmed Ağa ibn-i Abdullah

Kütahya kaz. Memur Ağa 4029,5

19

20

Fatma Hatun ibnetehü Mehmed

Merkebci Kazaklıoğlu Hüseyin ibni-i İbrahim

Mollabahşı m.

Çavuşbaşı m.

Ev Hanımı

Merkebci

-

-

4736

1960

21 El-Hac Ahmed Ağa İbn-i Abdullah

Dolap Beğ m. (Kütahya kaz.)

Memur El-hâc 4022

22 Gök Habiboğulları Hasan Gök Veli ibn-i Habib b. Abdullah

Karaçaylı aşrt. - - 336,5

23 Çakıroğlu İsmail bin Ali bin Mustafa

Sarık k. - - 765

24 Gökmenoğlu Veliyyüddîn ibn-i Ahmed

İsce k. - - 5662

25 Salih Ağa ibn-i Abdullah Karahisar-ı Sahib kaz.

Yüzbaşı Asker 730

26 Tüfengci Avadis oğlu Agop veled-i Mıgırdıç

Tâc Ahmed m. Tüfengci - 5304

27 İbrahim bin Mustafa Burmalı m. - - 319

29 Safiye Hatun ibnete İbrahim… zevc-i metruku Alişân

Dâni Receb m. Ev Hanımı - 2460

30 Alîşan Dani Receb m. - - 14025

31 Dehmenoğlu Hasan bin Hacı Eyüb m. - - 5932

40 AŞS,587/120

Page 250: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

238

Ahmed

32 Alime hatun ibnete Hacı Salih

Kayadibi m. Ev Hanımı - 3173

33 Ümmühan hatun ibnete Musa Hacı Mahmud m. Ev hanımı - 5912

33 Bulaşıkoğlu Mehmed bin Mehmed

Sinan Halife m. - - 2280

34 Hasan Kethüda bin Ömer Yukarı Tandırı k. - - 12551

35 Fatma hatun ibnete Hacı Halil bin Ali

Arab Mescidi m. Ev Hanımı - 2232

36 Hamzaoğlu Ahmed bin Hazma

Gölkarabağı kaz. (Emirdağı’nda)

- - 8071,5

37

38

Şerife Hatun ibnete el-Hac İsmail Efendi

Derviş Mehmed bin Abdullah bin Süleyman

Mollabahşı m.

Akmescid m.

Ev Hanımı

-

-

-

3602

28879

39

40

Leblebici Abdullah bin Süleyman

Ayşe Hatun ibnete Ali bin Abdullah

Akmescid m.

Akmescid m.

Leblebici

Ev Hanımı

-

-

35257

9340,5

41 Hacı Yunus oğlu Ahmed Ağa bin Hacı Yunus

Marulcu m. - Hacı /Ağa 6113,5

42

43

Mustafa İsmail bin Hasan

Kemaneci Abdurrahman bin Mehmed

Nurcu m.

Bedrik m.

-

Kemâneci

-

-

1839

1665

44 Âlime oğlu Molla Mehmed bin Süleyman

Sinan Paşa k. (Sincanlı kaz.)

Molla 6386

45 Şerife Hatun ibnete Ebubekir bin Mehmed

Ekeste m. Ev Hanımı - 5908,5

46 Mehmed Rasime ibni el-Hac Mustafa Efendi

Davulga k. (Emirdağı’nda)

- El-Hac 29393

47 Hasan oğlu Halil bin Hasan Feleli k. - - 428

48 Ayşe Hanım ibnete el-Hac Osman Ağa

Sinan Paşa m. Ev Hanımı - 14737

49

50

Kara Yusuf bin Hacı Mahmud bin Abdullah

Hacı İbrahimoğlu Mehmed bin Mehmed

Ocaklı k. (Danişmendli kaz.)

Yaprak k. (Danişmendli Kebir kaz.)

-

-

-

Hacı

17301

5170

51 Dellal Hüseyin bin Hasan Nahılcı m. Dellal - 488,5

52 Yağcıoğlu İbrahim bin Ahmed

Karaman m. - - 3578

B.no Hacı Velioğlu Ali Ağa bin Hacı Abdurrahman - Hacı 5645

Page 251: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

239

yok Veliyyüddîn m.

53

B.noyok

54

B.noyok

Emine Hatun ibnete Abdurrahman bin Abdullah

Ayşe hatun ibnete Emine hatun

Yûnûszâde Hasan Efendi ibn-i İbrahim

El-hâc Ali el-Bahrî Ağa ibn-i Mehmed

Mihail k.

Mihail k.

Döğer k.

Akmescid m.

Ev Hanımı

Ev hanımı

-

-

-

-

-

El-hâc

1949

1900

3924

10403

55

56

Habib bin Ahmed

Şaban oğlu Ahmed bin Veli

Ebheri k. (İshaklı kaz.)

Osman k.

-

-

-

-

22905

10704

57 Topal Mehmed bin Mustafa Alacalı k. - - 11728

58 Atlı Hasan oğlu Mehmed b.Ahmed b. Abdullah

Göynük k - - 464

59 Mehmed b. İbrahim Burmalı m. - - 16835

60 Kahvecioğlu Hüseyin b. İbrahim

Sipsin k. - - 5896

61 Bezginoğlu Ali b. Ömer Ayazini k. - - 2156

62 Odabaşıoğlu Mustafa b. Mustafa

Ayazini k. - - 1452

63 Mihrioğlu Hasan b. Ali Ayazini k. - - 998

64 Hacı Bekdaş kızı Kezban ibnete Ömer

Salar k. Ev Hanımı - 1721

65 El-Hac Ali b. İbrahim Ayvalı k. - El-Hac 7380

66 Malak Kızı oğlu Hafide S(?) Fatma İsmail

Salar k. - - 995

67 Bıçakoğlu Hüseyin ibn-i Osman

Çavuşbaşı m. - - 118,5

68 Konyalıoğlu Mehmed b. Mustafa

Kayadibi m. - - 2089

69 Mesud oğlu Osman b. Mesud Aşağı m. (Çay kaz.) - - 2232

70 Dandan oğlu Abdurrahman b. Mehmed

Mihail k. - - 145

71 Hafize Hatun ibnete el-Hac Ahmed

El-Hac Yahya m. Ev Hanımı - 2561

Page 252: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

240

72 Şerife bint-i Ahmed Karakâtib m. Ev Hanımı - 1331

73 Emine Hatun ibnete Yahya Gündoğmuş m. Ev hanımı - 1450

74 Bektaş oğlu Mustafa b. Mehmed

Hacı Ali oğlu m. - - 701

75 Hacı oğlu Hüseyin ibni Süleyman

Vireli k. (Davulka kaz.)

- - 1000

76 Hacı Hüseyin oğlu Mustafa b. HacıHüseyin ibn-i Osman

Karaadilli k. (Şuhud kaz.)

- - 18980,5

77 Poyrazoğlu Yusuf b. Ali Hacı Mehmed m. - - 3900

78 Cin(?) Mahmud kerimesi Havva Hatun

Arabmescidi m. Ev Hanımı 2431

79 Yusuf oğlu İbrahim Çavuş b. İsmail

Câmi-i Kebir m. Çavuş - 9619

80 Yusuf oğlu İbrahim Çavuş b. İsmail

Câmi-i Kebir m. Çavuş - 4651

81 Yemenici Mehmed Ali ibn-i Abdullah

Merkez Yemenici - 1869

82 Daşcı Mehmed Ağa b. Halil Hacı Cafer m. Daşçı - 3558

83 Atike hatun ibnete el-Hac Ali Efendi

Sinan Paşa m. Ev Hanımı - 2876

84 Ayşe oğlu hasan ibn-i Mustafa

Meldi m. - - 22524,5

85 Bölükbaşıoğlu İsmail b. Ömer

Çavdarlı k. - - 8957

86 Hacı Hüseyin Ağa ibn-i Ahmed ibn-i Ali

Hacı Musa m. (Şuhud kaz.)

Asker - 19027

87 El-hac Abdülbâkizâde el-Hac İbrahim Bey ibn-i el-Hac Osman Ağa ibn-i Mustafa

Sinan Paşa m. - el-Hâc 20059

88 Hadice Hatun ibnete Ahmed Ağa

Yukarıpazar m. Ev hanımı - 1852

89 Fatma Hatun ibnete Ebubekir Akmescid m. Ev hanımı - 2968

B.noyok

Derviş Ali Fikri b.Hüseyin Akmescid m. - - 948

90 Fatma Hatun ibnete Hacı Mehmed

Yeni k. (Çay kaz.) Hacı 29220

92 Receb oğlu Musa ibn-i Osman

Nurcu m. - - 2690

93 Fatma Hatun ibnte Abdullah Efecik m. Ev hanımı - 935

Page 253: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

241

B.noyok

Kasab Mehmed bin İbrahim Efecik m. Kasab - 1717

94 Terzi Tahir Ağa Sinan Paşa m. Terzi Ağa 19271

95 Mustafazâde Hacı İsmail Ağa b.Hacı Ahmed b. Hacı Mehmed

Akmescid m. Hacı 119622

96 Hanlızâde Sadık Bey ibn-i Ahmed

Hacı Mahmud m. 1613

97 Molla Mustafa b Mustafa Hacı Ahmed

Çaybaşı m. (Denizli kaz.)

Hacı 1020

98 Hasan Ağa ibn-i İbrahim b Abdullah

Kayadibi m. Rençber 4066

99 Hacı Osman b.Hasan Olucak k. 11717

100 Çetmeoğlu İbrahim b. Mustafa

İsce k. 884,5

101 Havva Hatun ibnete Memiş Ekeste m. 5223

102 Çoban Salih oğlu Battal ibn-i Salih

Kayadibi m. 2920

103 Rabia Hatun ibnete Ahmed Ağa

Hacı Ali oğlu m. Ağa 3035

104 Duhancı Ali ibn-i Hasan ibn-i Abdullah

Sürmene kasabası kasabası (Trabzon kaz.)

Duhancı - 1540,5

105 Es-Seyyid ibn-iAbdullah ibn-i Abdullah

Medine-i münevvere Tüccar Seyyid 58

106 Cekin(?)oğlu İsmail b.Hasan Osman k. - - 664

107 Fatma Hatun ibnete Abdullah Geneli k. (Karamık kaz.)

Ev Hanımı - 83 guruş, 10 para

108 Kalaycızâde Ahmed Ağa ibn-i Mustafa

Akmescid m. 34569

109 Hancıoğlu Ahmed Ağa ibn-i Mehmedb el-Hac Süleyman

Sinan Paşa m. El-Hac/Ağa 43597

110 Bırtıloğlu el-Hac Ebubekir Ağa ibn-i el-Hac İsmail b. Abdullah

Hacı Abdül m. El-Hac/Ağa 47453

111 Osman b. İbrahim Karaca Ahmed Sultan k.

- - 174

112 Mustafa b. Veli Akviran k. 1641

113 Sarac Mehmed Efendi ibn-i Ebubekir

Tac Ahmed m. Sarrac Efendi 8447

114 Hacı oğlu Ahmed Ağa ibn-i Mehmed Ağa ibn-i el-Hac

Sinan Paşa m. El-Hac/ağa 3970,5

Page 254: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

242

Süleyman

115 Karaosmanoğlu İbrahim b. Mustafa

Elpirek k. - - 13,5

116 Hâce Fama Hanım ibnete el-Hac Mehmed b. El-Hac Ömer

Arab Mescidi m. - Hacı 8067,5

117 Çavdarlıoğlu el-Hac Ahmed b. Veliyyüddîn

El-Hac Cafer m. 9272

B.noyok

Havva Hatun ibnete Halil El-Hac Cafer m. Ev Hanımı - 1480

118 Musa oğlu Ebubekir ibn-i Musa ibn-i Abdullah

Abşar k. (Esbkeşan kaz.)

- - 865

119 Tahmiscizade el-Hac Yusuf Ağa ibn-i İsmail b.Ali

Fakih Paşa m. - El-Hâc/Ağa 30013

120 Şerife Hatun ibnete Yağcı Hüseyin b.Abdullah

Burmalı m. Ev Hanımı - 1150

121 Bozoğlan oğlu Osman b. Süleyman

Arparslan k. (Çolaâbâd kaz.)

- 18881

m.:Mahalle k.: Karye (köy) kaz.: Kaza aşrt.: Aşiret

2. AİLE HAYATI

1.1.MEHİR

Evlenirken nikâh akdinde Müslüman erkek tarafından kadına şer’i bir hak olarak

verilen mal veya paradır41. Mehir bir anlamda nikâh akdinin sağlama bağlanmasının

teminatıdır. İslam dini mehrin kadının hakkı olduğunu Kurân-ı Kerîmde ayetlerle

sabitlemiştir42. Mehir mal veya para olabileceği gibi mal veya para ile

değiştirilebilecek herhangi bir şey de olabilir43. İslam dini gelir getirecek her şeyi

mehir olarak kabul etmektedir. Güvey adayının verdiği mehir miktarı ailelerin zengin

veya fakir olmalarına, kızın güzel, asaletli, maharetli olmasına göre değişiklik

göstermektedir. Osmanlı Devleti’nin hazırladığı kanunnameler İslam dininin

hükümleri ile paralellik göstermektedir. Evlenecek kızlara verilen mehir iki çeşittir44.

a) Mehir-i Muaccel: İslam hukukunda nikâh kıyılmadan önce şahitlerin huzurunda

güveyi tarafından geline verilecek olan para veya maldır. Eğer bu para veya gelir 41 Asım Uysal ve Mürşide Uysal, İzahlı Kadın İlmihali, Uysal Yay., İstanbul 2003, s.478. 42 “Evleneceğiniz kadınlara mehirlerini gönül hoşluğu ile verin. Eğer mehrin bir kısmını gönül rızasıyla size bağışlarlarsa onu içinize sine sine afiyetle yiyin.” Kur’an, Nisa Sûresi, Ayet 4. 43 Uysal, a.g.e., s.479. 44 Bkz. Suat Yıldırım, Kur’ân-ı Hakîm’in Açıklamalı Mealî, Işık Yay., İstanbul 2005,s.81.

Page 255: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

243

getirecek mülk evlenmeden önce verilmezse, boşanma veya ölüm halinde terekeden

alınmaktadır45. İslam hukukuna göre mehir mutlaka verilmelidir. Evlenecek olan kız

gayr-ı müslim dahi olsa mehir onun hakkıdır ve verilmelidir. Bazı yerlerde kadın

kocasını terk edince onun geri gelmesi istenmezdi. Bu durumlarda zevce mehr-i

muaccel, mehr-i müeccel ve nafaka verilmezdi46.

b) Mehir-i Müeccel: Nikâh kıyılırken şahitlerin huzurunda miktarı tespit edilen ve

verilmesi gereken mehirdir. Eğer mehir daha önceden verilmemişse boşanma ve

ölüm durumunda terekeden alınır. Bu paranın miktarı daha önceden belirlenmemişse,

kadının emsallerine göre veya mirası paylaşanların aralarında anlaşarak kabul

ettikleri bir meblağ kadına verilirdi47. Buna mehr-i misli adı verilirdi48. Bu para veya

mal tamamen kadına aitti istediğini yapabilirdi. İsterse kocasına bağışlayabilirdi.

Kimse itiraz etme hakkına sahip değildi49. Zevce, mehr-i müeccel’den kendi rızasıyla

da vazgeçebilirdi50.

İncelediğimiz tereke defterinde daha çok mehr-i müeccel uygulamasının

olduğunu görmekteyiz. Sadece bir tane belgede mehr-i muaccelin verildiği

görülmüştür. Karahisâr-ı Sâhib sancağının Şuhud kazasının Hacı Musa Mahallesi

ahalisinden olan ve görevi gereği Anadolu Ordu-yı Hümayunundan Mirliva Azmi

Paşa’ya bağlı olan Hacı Hüseyin Ağa Harput sancağının Ağavat mezrasında vefat

etmiştir. Hacı Hüseyin Ağa vefat ettiği sırada Harput’ta bulunan zevcesi Fatma

Hatun daha sonra kaybolmuş ve kendisinden haber alınamamıştır. Bu nedenle Fatma

Hatun’un mirasına liva-i Karahisar-ı Sahib kaymakamı Mehmed Ali Beyefendi

memur edilmiştir. Fatma hatuna eşinden 4390,5 kuruşluk yüklü bir miras kalmıştır.

Fatma hatuna mehir olarak hem mehir-i muaccel hem de mehir-i müeccel verilmiştir.

Mehirlerinin toplamı 2500 guruş olan Fatma hatun incelediğimiz tereke defterinde en

yüksek mehri alan kadındır.51.

45 Rıfat Özdemir, “Tokat’ta Ailenin Sosyo-Ekonomik Yapısı (1771-1810)”, Aile Yazıları, C. I, (Der., Beylü Dikeçligil, Ahmet Çiğdem), BAAKB Yay., Ankara, 1991, s. 229. 46 İlber Ortaylı, “Anadolu’da XVI.Yüzyılda Evlilik İlişkileri Üzerinde Bazı Gözlemler”, Aile

Yazıları, C. I, (Der., Beylü Dikeçligil, Ahmet Çiğdem), BAAKB Yay., Ankara, 1991, s. 284. 47 Rıfat Özdemir, “Kırşehir’de Ailenin Sosyo-Ekonomik Yapısı (1880-1906)”, Aile Yazıları, C. I, (Der., Beylü Dikeçligil, Ahmet Çiğdem), BAAKB Yay., Ankara, 1991,s.486. 48 Ortaylı, a.g.m.,s.284. 49 Özdemir, a.g.m., s.482. 50Ortaylı, a.g.m.,s.282.; Gürsoy Şahin, Karahisar-ı Sahib’de Sosyo-Ekonomik Yapı (1684–1686), Basılmamış Yüksek Lisan Tezi ,Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nisan 2001 Afyon, s.48. 51 AŞS,587/86

Page 256: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

244

Kadınlara nikâhları kıyılırken verilmeyen mehirleri eşleri vefat ettikten sonra

mahkeme tarafından terekeden karşılanmak suretiyle kendilerine verilmiştir. Mehir-i

müeccel olarak adlandırılan bu uygulamaya incelediğimiz tereke defterinde de sıkça

rastlamaktayız. İncelediğimiz 121 tereke kaydından 48’inde mehir-i müeccel miktarı

tespit edilmiştir. Üzerinde çalıştığımız terekelerde verilen mehir miktarları genellikle

125 kuruştur. Mehr-i müeccel tahsisinin bulunduğu 48 belgeden 30’unda mehir

miktarının 125 guruş, 9’unda 62,5 guruş, 2’sinde 50 guruş, yine 2 tanesinde 500

guruş, 1’inde 20 ve yine bir tanesinde 30 guruş, 1 tanesinde 80 ve yine bir tanesinde

de 375 guruştur.

Yukarı Tandırı karyesinde sakin iken vefat eden Hasan Kethüda bin

Ömer’in, Rahime ve Fatma isimli iki zevcesi bulunmaktadır. Sağlığında Eşlerine

mehirlerin vermeyen Ömer Beyin terekesinden 187,5 guruşluk bir meblağ eşlerine

mehir olarak verilmiştir. Ancak Fatma Hatun’a 125 kuruş verilirken ve Rahime

Hatun’a 62,5 kuruşluk mehir verilmiştir. Bu iki kadının mehirlerinin farklı olmasına

rağmen kendilerine kalan miras miktarı aynıdır. Her iki kadına da 784’er guruş 10

para miras kalmıştır.52 Yine iki eşli olan el-Hac Abdülbakizade el-Hac İbrahim

Bey’in terekesinden eşleri Emetullah ve Hadice hatunlara 500’er guruşluk mehirleri

mahkeme tarafından verilmiştir. Emetullah ve Hadice hatunlara kocalarından kalan

miras miktarları da aynıdır53.

Nahılcı mahallesinde sakin iken vefat eden Dellal Hüseyin bin Hasan’ın eşi

Ümmethan Hatun, eşinin terekesinden mehrini alabilmek için Abdülkadir Efendi ve

İsmail efendileri şahit olarak mahkemeye getirmiş ve 62,5 guruşluk mehir-i

müeccelini ancak o zaman almıştır54. Mehrini alabilmek için mahkemeye şahit

getiren bir başka kişi de Sinan Paşa mahallesinde yaşayan Hüsneşah Hatun’dur.

Hüsneşah Hatun eşi vefat ettikten sonra mehrini almak için Hacı Ahmed Bin Hacı

Osman ve Hafız Ebubekir bin Mehmed’i şahit olarak mahkemeye getirmiş ve 500

guruşluk mehrini almıştır55.

52 AŞS, 587/34 53 AŞS,587/87 54 AŞS,587/51 55 AŞS,587/114

Page 257: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

245

1.2. AİLE NÜFUSU

587 numaralı şer’iyye sicilinde yer alan 112 belgeye istinaden yapılan bu

çalışmada, Karahisâr-ı Sâhib sancağına bağlı şehir ve mahallelerde demografik yapı

incelenmeye çalışılmıştır. 112 belge içerisinde ailelerin ortalama 2–4 çocukları

olduğu görülmektedir. Çocuğu olmayan ailelerin oranı 14,6’dır. 2 eşli ailelerin çocuk

sayıları ile tek eşli ailelerin çocuk sayıları birbirine paraleldir. Arada çok büyük

farklar yoktur.112 ailenin sahip olduğu çocuk sayısı toplam 303’tür. Bu rakam

incelediğimiz tereke sayısına bölündüğünde her aileye ortalama 2,7 çocuk

düşmektedir. Karahisâr-ı Sâhib’de çocuksuz aileler de mevcuttur. Çocuksuz ailelerin

tereke içerisinde oranı % 14,6’dır. Terekede 10 ve 12 çocuğu olan aileler de

bulunmaktadır. 10 ve 12 çocuğa sahip olan ailelerin oranı % 1,12’dir. Nevâhî Barçın

kazasına tâbi’ Bünköşek karyesinde ikamet eden Bekmezoğlu İsmail bin Hüseyin’in

7 kız ve 5 erkek olmak üzere toplam 12 çocuğu bulunmaktadır. Bu kişinin 18274

kuruşluk bir terekesi ile orta halli bir kimse olduğu düşünülmektedir56. Marulcu

mahallesinde yaşayan Hacı Yunusoğlu Ahmed Ağa bin Hacı Yunus’un 7 kız ve 3

erkek olmak üzere toplam 10 evladı bulunmaktadır. Bu kişinin terekesinin meblağı

ise 6574 kuruştur57. Tereke meblağına bakılacak olursa bu kişi fakir olarak

nitelendirilebilir. İsce karyesinde ikamet eden Gökmenoğlu Veliyyüddîn ibn-i

Ahmed’in 5 kız ve 4 erkek olmak üzere 9 çocuğu bulunmaktadır. Bu kişinin tereke

meblağı ise 1075 kuruştur58. Yukarı Tandırı karyesinde ikamet eden Hasan Kethüda

bin Ömer’in 6 kız ve 3 erkek olmak üzere 9 evladı bulunmaktadır. Bu kişinin

16340,5 kuruşluk terekesinden orta halli bir kişi olduğu anlaşılmaktadır.

Tablo 2. Karahisar-ı Sahib’de Ailelerin Sahip Oldukları Çocuk Sayıları Ailelerin Çocuk Sayıları Tereke

Sahipleri Ç.A

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 T.A.S

Erkek terekeleri 1 Eşli 4 7 14 16 9 8 2 - - 2 1 - 1 - 69 2 Eşli 1 - 1 - - - - 1 - 1 - - - - 3 Dul 8 - 1 1 - - - - - - - - - - 11

Kadın terekeleri Evli - 5 2 2 - 1 2 - - - - - -- - 12 Dul - 5 3 4 1 - 1 - - - - - - - 16 Toplam 13 17 20 23 10 9 5 1 - 3 1 - 1 - 112

56 AŞS, 587/16 57 AŞS,587/41 58 AŞS,587/24

Page 258: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

246

aile sayısı Toplam 112 aile içinde %

14.6 19.04 22.4 25.7 11.2 10.08 5.6 1.12 - 3.36 1.12 - 1.12 - 100

Çocukların Sayısı

- 34 41 46 20 18 10 2 - 6 2 - 1 - 303

Ç.A: Çocuksuz Aileler

T.A.S: Toplam aile sayısı

1.3. AİLELERE GÖRE ÇOCUK DAĞILIMI

Tereke meblağlarının aile nüfusu ve çocuk sayısı üzerinde etkisinin olup

olmadığını incelemek üzere yaptığımız aşağıdaki tabloda ailenin mali durumunun

çocuk sayısını etkilediğini tespit ettik. Tereke tutarı 0–100 kuruş yani en aşağı gelir

seviyesini oluşturan kesimde 2 aile bulunmaktadır. Bu ailelerin toplam terekesi

bulunan ailelere oranı % 2,42 gibi çok düşük bir orandır. 100–1000 kuruşluk gelir

düzeyine sahip olan kesimde ise 1 ve 2 çocuğu bulunan iki aile % 0,6 gibi bir oranla

bu gelir seviyesinde en büyük orana sahiptir. Tereke defterinde 53 çocuk sayısı ve %

26,8 gibi yüksek bir oranla çocuk sayısının en fazla olduğu kesim ise 1000–10000

kuruşluk gelir düzeyine sahip olan ailelerdir. Orta direk olarak nitelendirebileceğimiz

bu kesimde 9 ve 12 çocuğu olan aileler de bulunmaktadır. İyi bir gelir düzeyine sahip

olan ailelerin oluşturduğu bu kesimde 2 çocuklu ailelerin oranı % 7,2 ‘dir. Elit veya

zengin tabaka olarak değerlendirebileceğimiz 10000 + kuruşluk kesimde ise 3

çocuklu aileler %1.6 oranla çoğunluktadır. Orta halli ailelerden sonra en fazla çocuğa

sahip olan kesimdir. 24 aileye göre çocukların oranı ise % 4,7’dir. Toplam aile sayısı

içerisinde ise 3 çocuklu 24 aile bulunmaktadır. Bu ailelerin diğerlerine oranı %

22,5’tir.Bütün gelir düzeylerinde çocuk sahibi olmayan aile sayısı ise 19, toplam aile

sayısı içerisinde oranı ise %17,8 gibi yüksek bir orandır. En fazla çocuğu olmayan

ailelerin oluşturdu gelir grubu ise 1000–10000 kuruş ile orta gelir düzeyine sahip

ailelerdir. Ailelerin gelir düzeyine göre çocuk sayısı aşağıda tablo halinde

gösterilmiştir.

Tablo 3. Karahisar-ı Sahib’de Ailelere Göre Çocuk Dağılımı

Çoc

uk

aded

i

0 – 100 (kuruş) 100 – 1000 1000 – 10000 10000 + TOPLAM

Page 259: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

247

Aile adedi % Aile

adedi % Aile adedi % Aile

adedi Aile adedi %

1 1 2.42 4 6 8 24 2 4 15

2 1 2.42 4 6 14 4 3 7 22

3 - 5 7 12 3 7 6 24

4 - 1 15 6 1 5 2 12

5 - - 7 7 2 4 9

6 - 1 15 4 1 1 2 6 6

7 - - - 1 2 1 9

8 - - - - -

9 - - 1 2 3 2.8

10 - - 1 - 1 9

11 - - - - -

12 - - - 1 1 9

TOP 2 4.84 15 2 53 6.8 24 7 94 87.3

Ç.O. 3 4 9 3 19

ÇO: Çocuğu Olmayan Aile

3. KARAHİSAR-I SAHİB’DE İSİMLER VE LAKAPLAR 1. ŞAHISLARA AİT İSİMLER Terekede geçen isimler bölge halkının hangi isimleri daha sık kullandığı

hakkında bizlere malumat vermektedir. Bu amaçla incelediğimiz tereke defterinde

geçen kadın ve erkek adlarının kaç kere kullanıldığını ve yüzdelerini tespit ettik.

Erkek isimleri içerisinde en çok kullanılanlar Abdullah, Ahmed, Ali, Ebubekir,

Mehmet ve İsmail’dir. Kadın isimlerinden en sık kullanılanlar ise, Emine, Emetullah,

Ümmühan, Ayşe ve Şerife’dir. Erkek ve kadınlar için kullanılan isimler dini

literatüre uygunluğuyla dikkat çekmektedir.

Page 260: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

248

Tablo 4. Karahisar-ı Sahib’de Kullanılan İsimler Erkek İsimleri Kız İsimleri

İsim adet % İsim adet % İsim adet % İsim adet %Abdi 2 0,11 İsmail 76 4,22 Aişe 1 0,13 Melek 2 0,27Abdül 4 0,22 İstefan 4 0,22 Alime 9 1,20 Meryem 2 0,27Abdülkadir 9 O,50 Kadir 4 0,22 Alişan 3 0,40 Mihri 3 0,40Abdullah 76 4,22 Kemal 3 0,17 Aliye 3 0,40 Münire 1 0,13Abdulganî 1 0,06 Kenan 1 0,06 Asiye 2 1,27 Nazik 1 0,13Abdurrahman 16 0,89 Mahmud 12 0,67 Ayşe 79 10,49 Nazike 11 1,40Abdülvahhâb 1 0,06 Mehmed 184 10,21 Atike 26 3,45 Nefise 2 0,27Abdülvâhid 4 0,22 Memiş 7 0,39 Bağdasar 1 0,13 Neslihan 2 0,27Ahmed 161 8,93 Mesud 4 0,22 Beyhâne 6 0,80 Rabia 16 2,12Agop 2 0,11 Mıgırdıç 3 0,17 Döndü 2 0,27 Rahime 11 1,46Akil 1 0,06 Muhammed 2 0,11 Dudu 4 0,53 Raziye 2 0,27Ali 160 8,80 Murad 5 0,28 Elif 10 1,33 Rifate 2 0,27Arif 2 0,11 Musa 17 0,94 Emine 47 6,24 Rukiyye 7 0,93Aslan 1 0,06 Mustafa 131 7,27 Emetullah 21 2,79 Satı 2 0,27Battal 2 0,11 Nasuh 2 0,11 Emiş 3 0,40 Semengel 3 0,40Bayram 2 0,11 Numan 4 0,22 Esma 6 0,80 Sultan 5 0,66Bekdaş 1 0,06 Ohannes 1 0,06 Fatıma 6 0,80 Şerife 64 8,50Bekir 12 0,67 Osman 97 5,38 Fatma 134 17,80 Turunç 1 0,13Cafer 3 0,17 Ömer 68 3,77 Feyza 1 0,13 Ümmethan 4 0,53Celil 1 0,06 Ramazan 4 0,22 Fındık 2 0,27 Ümmühân 12 1,59Davud 1 0,06 Rasim 2 0,11 Güllü 1 0,13 Ümmügülsüm 5 0,66Ebubekir 29 1,61 Receb 9 0,50 Hacer 7 0,93 Vahide 1 0,13Emin 7 0,39 Resul 1 0,06 Hadice 37 4,91 Zahir 1 0,13Eyyüb 7 0,39 Rıfat 1 0,06 Hafide 1 0,13 Züleyha 14 1,86Fettah 1 0,06 Sabri 1 0,06 Hafize 3 0,40 Fikri 7 0,39 Said 3 0,17 Hakime 2 0,27 Gafur 2 0,11 Salih 24 1,33 Halime 4 0,53 Habib 5 0,28 Satılmış 4 0,22 Hanife 42 5,38 Hacı 29 1,61 Sema 1 0,06 Havva 54 7,17 Halil 64 3,55 Serkiz 1 0,06 Hrusima 1 0,33 Hamza 11 0,61 Seyid 2 0,11 Huri 2 0,27 Hasan 96 5,33 Süleyman 66 3,66 Huriye 2 0,27 Hatib 2 0,11 Şaban 5 0,28 Hüsne 1 0,13 Himmet 1 0,06 Tahir 3 0,17 Hüsneşah 8 1,06 Hristo 2 0,11 Ümmet 2 0,11 İsmihan 10 1,33 Hüsam 1 0,06 Veli 18 1,00 Kadın 3 0,40 Hüseyin 123 6,33 Veliyyüddîn 23 1,28 Kâmile 4 0,53 Hüsni 2 0,11 Yahya 12 0,67 Kerime 6 0,80 İbiş 1 0,06 Yusuf 21 1,17 Kezban 19 2,52 İbrahim 108 5,99 Yunus 5 0,28 Kigork 1 0,13 İdris 4 0,22 Ziyaüddîn 1 0,06 Leyla 4 0,53 İhsan 1 0,06 Zühdü 1 0,06 Marim 1 0,13 İlyas 2 0,11 Toplam: 1802 100 Toplam: 1169 100

2. LAKAPLAR

Lakap, bir kimseye, kendi asıl adından başka takılan ad manasına

gelmektedir. Kelime olarak Arapçadan gelmektedir59. 26 Kasım 1934 yılında kabul

edilen kanunla ile lakap ve unvanlar kaldırılmıştır. Bey, Efendi, Paşa Hafız, Hanım 59 Devellioğlu, a.g.l., s.541.

Page 261: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

249

gibi unvan ve lakapların kullanımları yasaklanmıştır. Hukuken yasaklanan bu unvan

ve lakaplar halk arasında kullanılmaya devam edilmiş ve günümüze kadar canlılığını

korumuştur. Lakaplar, basit bir ad verme değildir. Bu lakaplar, kişilerin fiziksel

yapısını, karakterini, sülalesinin ortak özelliğini, meşgul olduğu işi yansıtır

niteliktedir60. Kullanılan unvan ve lakaplar mesleki özelliklere, fiziksel yapıya,

karakter özelliğine, aşiret veya etnik yapısına, tarihi kahramanlık ve soy büyüklerine

göre, dini özelliklere göre ve yer adlarına göre değişmektedir61.

Tablo 5. 587 No’lu Şer’iyye Sicilinde Geçen Lakap ve Sülale İsimleri

Abdülbakizâde Çakal Mustafa Kaymakçıoğlu Sarı Osmanoğlu

Akkızoğlu Çakıroğlu Keloğlu Seferoğlu

Arab Osman Çolak Abdullah Kıvrık Ali Semengeloğlu

Arık Hasan oğlu Çobanoğlu Kocagözoğlu Semerci Kuş Hacı

Aslanoğlu Çorbacıoğlu Köçek oğlu Serezlioğlu

Aşçıoğlu Dandanoğlu Köroğlu Sucuoğlu

Avcızade Daşçı Halil KörAbdülKürtoğlu Sülükoğlu

Bağcıoğlu Davudoğlu Köseoğlu Şabanoğlu

Bakkalbaşı Devecioğlu Memişoğlu Şapcıoğlu

Balıkçıoğlu Doruoğlu Mesdanoğlu Topal Ömer

Baltaoğlu Esiroğlu Mihrioğlu Tüfengci Avadisoğlu

Bekmezoğlu Fettahoğlu Molla Ahmed oğlu Tüfenkçi oğlu

Bektaşoğlu Giritlioğlu Mustafazâde Türkmenoğlu

Berberoğlu Gök Habiboğulları Odabaşıoğlu Uzunoğlu

Bezginoğlu Gökmenoğlu Ökçecioğlu Vızvızoğlu

Bıçakoğlu Hammaloğlu Samuncuoğlu Yağcıoğlu

60Müjdat Kayayerli, “Afyonkarahisar’da Kullanılan Lakaplar ve Sülale Adları”, 3. Afyonkarahisar Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, (22–24 Ekim 1993) ,Afyonkarahisar,1994. 61Şahin, a.g.m., s.58.

Page 262: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

250

Boğa Ahmed İmamoğlu Sansaroğlu Yanlışoğlu

Bozoğlanoğlu Kalaycızade Sarı İmam

4. GİYİM VE EV EŞYALARI

4.1 GİYİM EŞYALARI İnsanın fıtratı gereği yaşamını sürdürmek için temel ihtiyaçları vardır. Giyim-

kuşam da en temel ihtiyaçlardan birisidir. Örtünme ihtiyacı kültüre, bölgeye, iklime

ve maddi duruma göre farklılık göstermektedir. Bir toplumu oluşturan sınıfların

birbirinden farklı giyim tarzları vardır62. Bu faklılıklar şüphesiz ki milletleri

oluşturan farklı ananelerden kaynaklanmaktadır.

Toplumun giyim ihtiyacını karşılamak amacıyla çok geniş giyim-kuşam

sektörü oluşmuştur. Bu taleplere cevap verebilmek için, Osmanlı Devlet sınırları

dışında Güney Asya, Avrupa ve Amerika’ya kadar geniş bir alana yayılmıştır. Bazı

kumaşlar adlarını üretildikleri yerden almış ve o adla anılmıştır; Acem Kumaşı,

Hindi Dülbend, İngiliz Kari Şal ve Amerikan bezi bunlardan bir kaçıdır. Giyim-

kuşam eşyalarını ana maddesi yün, pamuk ve ipeklerden imal edilen kumaşlardır.

Osmanlı Devletinde üretilen bazı kumaş yerleri ön plândadır. Bunlar; Ankara’da sof,

Bursa’da ipek, Manisa, Sivas, Tokat’ta pamuklu dokumanın yapıldığı yerlerdir63.

4.1.1. Başlıklar Baş giyecekleri hem süs amacıyla hem de başı sıcak ve soğuktan korumak

amacıyla bazen de dini bir zümreyi temsil etmek için kullanılmıştır. Kadın ve

erkelerin kullandığı baş giyecekleri bir birinden farklılık arz etmektedir. Üzerinde

çalıştığımız tereke defterinde geçen ve erkekler tarafından kullanılan baş giyecekleri

şunlardır; puşi fes, çuka kablı kafa kürkü, çuka başlık, baş bezi, çuha sarık, püsküllü

fes. Tereke kayıtlarında baş giyeceği olarak en çok zikredileni çuha sarıktır. Çuha

yünden sıkı bir şekilde dokunmuş, dayanıklı ve daha çok erkelerin kullandığı bir

kumaştır. Kırmızı renkte olanları daha makbuldür64. Çuka başlıklar halk arasında çok

62 Kenan Özbel, El Sanatları ve Anadolu Kadın Kılıkları, CHP Halkevleri Bürosu,(tarihsiz).s.6 63 Ömer Demirel-Adnan Gürbüz-Muhittin Tuş, “Osmanlı Ailesinde Ev, Eşya ve Giyim-Kuşam (XVI-XIX. Yüzyıllar)”, Sosyo-Kültürel Değişim Sürecinde Türk Ailesi, C.II, Ankara,2001.,s.718

64 Mine Esiner Özen, “Türkçe’de Kumaş Adları”, İÜEFD, S.33, İstanbul 1982, s.309.

Page 263: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

251

kullanılmasından dolayıdır ki fiyatları da yüksektir. Bir aded çuka sarığın fiyatı 90–

150 kuruş arasında değişmektedir65. Çuka kaplı kafa kürkünün fiyatı ise 250

kuruştur66. Bir adet fes ve püsküllün fiyatı ise 19,5 kuruştur67.

Erkekler tarafından kullanılan bazı başlıklar şunlardır: Kavuk, sarık (şakiri

sarık, Şam kari sarık, Hint kari sarık, Köprü kari sarık, yeşil sarık, beyaz sarık, alaca

sarık), destanî kalpak, arakiyye, fes ve takye. Fes ve takyelerin renklerinin farklı

olması kişilerin farklı dini-mesleki zümrelere mensup olduğunu gösteren bir

ipucudur. Askeri zümreye dâhil olan kişilerin giydikleri “mücevveze”, bir kalpak

türüdür. Kalpak’ın aslı deridir fakat deriyi takliden çuhadan da yapılmaktadır. Fesin

Osmanlı Devleti’nde yaygın olarak kullanımı 1828 yılından sonradır68.

Kadın baş giyeceklerini sayacak olursak; değirmi, yaşmak, yemeni, dülbend,

çar, çevre ve çember bunlardan bazılarıdır. Kadınlar günlük yaşamlarında

kullandıkları çember ve yaşmakların kenarlarında oya, boncuk ve pul işlemeleri

bulunmaktadır. Adına sıkça rastladığımız bir başka başlık ise baş bezidir. Bir adet

baş bezinin ortalama fiyatı 12 kuruştur.

4.1.2. İç Kıyafeter Kadın ve erkeklerin kullandıkları iç çamaşırlar arasında büyük farklılıklar

yoktur. Belden aşağı giyilen don ve dizlik her iki cins tarafından kullanılırdı. Bu

donların kutni, dolama, alaca ve bürümcükten imal edildikleri ve farklı cins ve

renklerde çeşitleri bulunmaktaydı. Donun kısa olanına dizlik adı verilmektedir.

Araştırmamıza konu olan tereke defterinde aknene dizlik, sevayi diz kabı, al çuka diz

kabı, basma diz kabı, çit diz kabı gibi çeşitler bulunmaktadır. İç çamaşırları arasında

değerlendirilebilecek bir başka giyecek de maşlahlardır. Maşlah bir zamanlar

İstanbullu kadınlar arasında moda olan ve sabahlık olarak kullanılan giyeceklerdir69.

Maşlahın siyah ve beyaz renkte çeşitleri bulunmaktadır. Maşlahların Bağdat’ta

dokunmuş ve gümüş işlemeli olanları 50–60 lira etmekteydi. Üzerinde çalıştığımız

65 AŞS,587/49,102 66 AŞS,587/18 67 AŞS,587/47 68 Demirel, a.g.e.s.720 69 Nurettin Rüştü Büngül, Eski Eserler Ansiklopedisi, C.I (Tercüman 1001 Temel Eser)

Page 264: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

252

terekede maşlahların ortalama fiyatı 80–150 kuruş arasında değişmektedir. İç

çamaşırı olarak belden yukarı zıbın, içlik-işlik, gömlek ve dikolta da giyilmektedir70.

4.1.3. Dış Kıyafetler İç kıyafetlerinin üzerine, kalçaları örten mintan-miltan ve elbise olarak da

kullanılan entari ve fistan kullanılmaktadır. Entariler iki kısma ayrılır. Birincisi

peştili entaridir. Bunların uzunlukları ayakuçlarının görünmesini sağlar ve çok hoş

bir görünümü vardır. Bu kıyafetler kadınların zarafetini yansıtan giyeceklerdir.

Kumaşları sevayı, hatci ve altıparmaktır71. Peştisiz entariler baştan geçirilerek

giyilmektedir. Ön taraftan bele kadar olan kısmı açıktır. Bazılarının yandan açık

olduğu da görülür. Bu entarilerin kıymetli taşlarla süslenmesi önemli ve ince

ayrıntılardır72. İncelediğimiz tereke kayıtlarında 98 yerde “entari” kelimesi, 6 yerde

de “anteri” kelimesi geçmektedir. Her ikisinin de farklı yazılmalarına rağmen aynı

şey oldukları kuvvetle muhtemeldir. Sadece kadınlara mahsus bir giyecek olan

“zeyl” de terekelerde adı geçen bir etek türüdür. Yeni bir eteğin ortalama fiyatı 150

kuruştur. Kullanılmış bir adet eteğin ortalama fiyatı 60 kuruştur73.

Kadın ve erkeklerin dış kıyafet olarak kullandığı giyeceklerden birisi de potur

(çakşır)’dur. Şalvarlar milli giyimde vazgeçilmeyen ve halen kırsal kesimde giyilen

bir giyecek türüdür. Şalvar çeşitleri arasında merinoz şalvar, sevayi şalvar, aba

şalvar, basma şalvar gibi çeşitlerini saymak mümkündür. Mintan, entari ve fistanın

üzerine libâde, hırka ve yeleklerin giyildiği görülür. Osmanlı toplumunda sıkça

kullanılan ve ilerleyen zamanlarda aksesuar olarak da kullanılan uçkurlar son derece

önemlidir. Uçkur, belden aşağı giyilen çakşır, şalvar ve potur gibi giyecekleri sıkıp

belde tutması için kullanılırdı74. Gümüşle süslenmiş kuşaklar dirhemle satılmaktadır.

100 dirhem gümüş kuşağın fiyatı 150 kuruştur75. Araştırmamıza konu olan tereke

defterinde farklı türde kuşaklara rastlamak mümkündür. Trablus kuşağı, Hama

kuşağı bunlar arasındadır. Trablus kuşağının fiyatı 160 kuruştur76.

70 Demirel, a.g.e., s.720. 71 Özbel, a.g.m., s.7. 72 Gös. yer. 73 AŞS,587/34 74 Demirel, a.g.m., s.722. 75 AŞS,587/33 76 AŞS,587/90

Page 265: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

253

Yukarıda zikredilen giyeceklerin üzerine aba, cübbe, kaftan, kürk, ferace ve

yağmurluk giyilirdi. Çalışmamıza konu olan defterde dış kıyafetlerden en çok

gömlek adlarının zikredildiğini görmekteyiz. Gömlek çeşitleri arasında; kıvrak

gömlek, çuka mintan, bürümcük gömlek, flemenk gömlek, keten gömlek, kutnu

yelek gibi farklı kumaşlardan dikilenleri mevcuttur. Bunlar arasında bürümcükten

yapılmış gömlek, içerisinde pamuk ve ipek bulundurduğu için ince ve kıvırcık bir

kumaştır ve daha ziyade yazın giyilmektedir77. Çözme adlı kumaştan dikilmiş

gömlek, bürümcükten yapılmış gömleğe benzemektedir. Onun gibi ince ve yazlıktır.

4.1.4. Ziynet Eşyaları Kadınların, giyim kuşamlarına verdiği önemin aynısını ziynet ve süs

eşyalarında da görmek mümkündür. Kadınların zarafet ve süsünü tamamlayan ziynet

eşyalarının muhtelif cinslerde çeşitleri mevcuttur. Altın, gümüş, değerli boncuklar,

inciler, kemerler bunlardan sadece birkaçıdır. Osmanlı kadını ziynet eşyalarını kol ve

gerdanına takmakla yetinmemiş, saçına ve elbisesine de değerli taşlardan süsleme

yapmıştır. Tel kırma sanatıyla elbiselerin üzerlerine altın ve gümüş iplerden türlü

desenlerde işlemeler yapmıştır. Osmanlı kadınının kullandığı ziynet eşyalarını kısaca

sayacak olursak; altın, küpe, sim küpe, yemeni zertaş, sim saç bağı, gümüş ayak

halhalı, gümüş tahta bilezik, inci gerdan, incili kehribar, sim-altun yüzük, altın saç

bağı, tepelik, gamze altunu, kemer, şal, püsküllü kuşaklar bunlardan bazılarıdır78.

Araştırmamıza konu olan tereke defteri ziynet ve süs eşyası bakımından zengin

değildir. Fakat çok az da olsa bazı altın ve ziynet eşyalarının adı geçmektedir. Bunlar

arasında altun yüzük, altun halka, sim gerdanlık, sim halka, sim yüzük, zincir takımı,

sim bilezik en dikkat çekenlerdir.79 Ziynet eşyalarını arasında bulunan bir aded altın

halkanın fiyatı 200 kuruş, sim halkanın fiyatı 90 kuruş, zincir takımının fiyatı ise 100

kuruştur80.

4.2 EV EŞYALARI Ev eşyaları, insanın yiyecek ve giyecek gereksinimi kadar önemlidir. Çünkü

yiyeceği hububat ve sebzeleri pişirmek için kuşhane, tencere, sahana ihtiyaç olduğu

77 Özener, a.g.e., s.306. 78 Demirel, a.g.m., s.722. 79 AŞS,587/37,48,72,72,88,98,121 80 AŞS,587/48,72,98

Page 266: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

254

kadar uyumak için yatak, döşek, yorgan ve evini süsleyecek yaşamına renk katacak

bir takım aksesuarlara da ihtiyaç vardır. İnsan dünyada yaşadığı andan itibaren

hayatını kolaylaştıracak bir takım eşyaları yaparken bir sanatı icra ediyor gibi

davranmış ve evinin içine son derece önem vermiştir. Evlerde bulunan eşyaların

sayısı, çeşitliliği ve değerli madenlerden yapılmış olması, ailenin ve fertlerin sosyo-

ekonomik ve kültürel değerleri hakkında önemli ipuçları verir. Çalışmamıza konu

olan 587 numaralı şer’iyye sicilinde ev eşyalarının isimleri sıkça zikredilmektedir.

İncelediğimiz tereke defteri ev eşyalarının çeşitliliği bakımından oldukça zengindir.

Osmanlı ailesinde kullanılan eşyaların başında halı, kilim, palas, çul, keçe,

seccade, hasır gibi dergi ve döşeme malzemeleri geçmektedir. Osmanlı evini

süsleyen bu sergi ve döşemeler zamanla usta ellerde sanat halini almış ve

dokumacılık, Türk Kültürünü yansıtan ana amillerden olmuştur. Bu halılar

dokunduğu yörenin adıyla ünlü olmuş ve günümüze tarihi bir miras olarak

aktarılmıştır. Örneğin; Uşak halısı, Divriği halı, Ladin halı, Acem halı, Zile halı,

Sivas halı olarak adlandırılmıştır81.

Halının kullanılmadığı evlerde bir nevi onun görevini gören kilimler Anadolu

insanın rağbet ettiği sergi malzemesidir. Bunların muhtelif renkleri bulunaktadır.

Mesela orta killim, iki kanatlı kilim, mihrablı kilim, tiftik kilim, yün kilim, kebir

kilim, sagir kilim, mitil kilim, akça kilim, kırmızı kilim, mai kilim gibi çeşitleri

terekelerde geçmektedir. İncelediğimiz tereke kayıtlarında halıdan ziyade kilim

çeşitleri zikredilmektedir. Bu kayıtlarda, genelde adedi 40 kuruş değerindeki

müsta’mel kilimden, 150–250 kuruş arasında değişen cedid kilime kadar farklı

nitelik ve fiyatlarda kilimler bulunmaktadır82.

Sergi olarak geçen bir başka malzeme de seccade’dir. Seccade bir

Müslümanın evinde muhakkak bulunduracağı eşyalardan birisidir. Müslümanlar

namaz kılarken, Allah’ın huzuruna çıktıklarını düşündükleri için, serginin her zaman

temiz olmasına özen gösterirlerdi.

Osmanlı evinde kullanılan bir başka eşya da çuldur. Çul, keçi kılının çeşitli

evrelerden geçirilerek dokunmasıyla elde edilmektedir. Göçebe hayatının bir parçası

olan çullar, yerleşik hayata geçilmesiyle birlikte Türklerin evine de girmiştir. Kıldan

yapılan çul çeşitleri arasında çul cecim, çul kilimi örnek göstermek mümkündür. 81 Demirel, a.g.m., s.708. 82 AŞS,587/34,51,52,56

Page 267: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

255

Osmanlı ailesinin yaygın olarak kullandığı bir başka sergi eşyası da keçedir.

Keçe, yün veya kıldan dövülerek yapılan kaba bir kumaş çeşididir. Keçe, sergi ve

döşeme malzemesi dışında kışın çobanların kar ve soğuktan korunmak için giydikleri

dayanıklı bir giyecek türüdür. Halı, kilim, çul, keçe gibi malzemelerin dışında hasır

da sergi malzemesi olarak kullanılmaktadır. Bir tür bitkiden dokunan hasır daha çok

halı ve kilimin altına sıcak tutması için serilmektedir. Dağda çıkan ot ve bitkiyi

kullanarak evine sergi yapan Türk insanı yaratıcılıkta sınır tanımamaktadır83.

Yukarıda zikredilen sergi eşyalarının dışında, Osmanlı evinin vazgeçilmez

unsuru olan, yabancı gözlerin evin içini görmesini engelleyen perdeler ayrı bir

ehemmiyet taşımaktadır. Minder, yastık Türk insanının yerde oturma âdetini yansıtan

elemanlar arasındadır. Üzerinde çalıştığımız terekede minder ve yastıkların muhtelif

renk ve desenlerde dokunmuş ve içi farklı malzemelerle doldurulmuş çeşitleri sıkça

zikredilmektedir84. Terekede geçen minder çeşitleri şunlardır; basma minder, bez

minder, çit minder, çöp memlü minder, halı minder, içi memlü şal minder, Kıbrıs

kari penbe memlü minder, Bilecik kari yün memlü minder ve yün memlü çit minderi.

Minderlerin fiyatlarına bakacak olursak iki adet yün memlü minderin ortalama fiyatı

40 kuruştur. Minderlerin fiyatlarının yüksek veya düşük olmasını sağlayan şey

minderlerin içine konulan maddenin ve yüzüne geçirilen kumaşın kalite

farklılığından kaynaklanmaktadır. Mesela içi yün dolu dışı çitten örtüyle kaplı

minderin ortalama fiyatı 60 kuruştur. Halıdan yapılmış bir minderin fiyatı ise 50

kuruştur. Terekede zikredilen minderler arasında fiyatının yüksekliğiyle dikkat çeken

Kıbrıs kari penbe memlü minderdir. Kıbrıs’ta dokunduğunu tahmin ettiğimiz

kumaştan dikilen ve içi pamuklu bir bez ile doldurulmuş olan bu minderin 3

tanesinin fiyatı 120 kuruştur85.

4.2.1. Yatak Takımları

İnsanlar, ekmek parası peşinde koşarken gün boyu yorgun ve bitkin düşerler.

Günün yorgunluğunu atıp dinlenmenin en iyi yolu da uykudur. Uyku su gibi ekmek

gibi insan için hayati bir önem taşır. Osmanlı toplumu bu yorgunluğu üzerinden

83 Demirel, a.g.m., s.709. 84 AŞS,587/16,21,26,50,8,40,92. 85 AŞS,587/ 26,116,95.

Page 268: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

256

atmak ve dinlenmek için yünden yapılmış sağlıklı yataklarda yatardı. Yün yatak ve

döşekler, senede bir kez kırkılan koyunların yapağılarının çeşitli evrelerden

geçirilmesiyle hazır hale gelirdi. Kullanılan yataklar akşam serilir sabah toplanırdı.

Yatakların özenle dizilerek muhafaza edildikleri yerlere ”yüklük” adı verilirdi.

Yüklüklerin düzenli ve temiz olması evin hanımının temiz olduğunu gösterirdi.

Osmanlı ailesinin kullandığı yatak takımları terekelerde de sıkça geçmektedir.

Yatak-döşek, yorgan, yasdık, çarşaf( kırmızı dokuma çarşaf, ucu işlemeli çarşaf,

keten çarşaf, beyaz çarşaf) bunlara ait yüzler ise bez, kutni, çit, dimi, mitil, beldâr,

kadife beledi, çatma, şal gibi kumaşlardır. Yatakların içi genelde yünle doldurulurdu.

Bazen pamuk ve çaput da koyulurdu86. Ayrıca Osmanlı kadını evine gösterdiği

özenin aynısını yatak takımlarına da göstermiştir. Etemin gibi beyaz delikli

kumaşlara kanaviçeler işlenmiş uçlarına da el emeği göz nuru danteller örülmüştür.

Tüm bu el işleri genç kızların çeyizlerinde vazgeçilmeyen unsurlar olmuştur.

İncelediğimiz tereke kayıtlarında da yukarıda adı geçen yatak takımları

kullanılmaktaydı. Karahisar-ı Sahib’de yatak veya döşeklerin içleri genellikle yün

ile doldurulmuştur. Bazan içlerinin pamuk ve bez parçalarıyla doldurulduğu da

görülmektedir. Terekede ismi zikredilen döşekler şunlardır: Beledî döşek, basma iç

memlü döşek, yün memlü döşek, aba döşek, sekari döşek, asdar döşek gibi çeşitleri

bulunmaktadır. Bunlardan beledî döşek, pamuklu kumaştan yapılmaktadır. Terekede

bir adet beledî döşeğin fiyatı 150 kuruştur. Basma iç memlü döşek ise; çiçekli,

desenli basma isimli kumaştan yapılmış döşek çeşididir. Bir adet basma iç memlü

döşeğin fiyatı ise 40 kuruştur. Ekseriya pamuklu ve nadiren de ipekten dokunan

asdardan yapılan döşeğin fiyatı ise 30 kuruştur. Kullanılmış döşeğin içi ve kumaşına

göre fiyatı farklı olmakla birlikte ortalama fiyatı 30–50 kuruş arasında

değişmektedir87. Üzerinde çalıştığımız tereke kayıtları, özellikle yatak takımları

açısından oldukça zengindir. Muhtelif kumaşlardan dikilmiş olan ve sevayi yorgan,

cenfes yorgan, beledi yorgan, basma yorgan, çözme yorgan, çit yorgan gibi adlarla

zikredilen çeşitler bunlardan bazılarıdır. Yorganların fiyatları da tıpkı döşeklerinki

gibi kumaşlarına, büyük ve küçük olmalarına, eski ve yeni olmalarına göre farklılık

göstermektedir. Mesela sekiz adet çit yorganın fiyatı 27 kuruş iken, bir adet sevayi

86 Demirel, a.g.m., s.710. 87 AŞS,587/49,80,33

Page 269: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

257

yorganın fiyatı 150 kuruş, bir adet basma yorgan 5 kuruş, iki adet müstamel çözme

yorgan ve alt çarşafının fiyatı 40 kuruştur88.

Yatak takımları arasında adı geçen bir başka malzemede çarşaflardır.

Çarşafların da oldukça farklı çeşitleri bulunmaktadır. Terekede adı geçen, melez

çarşaf, işleme çarşaf, münakkaş çarşaf, basma çarşaf, çözme çarşab, çit alt çarşab,

yorgan çarşafı, beyaz çarşaf bunlardan bazılarıdır. Çarşafların fiyatları da kumaşına

ve işlemesine, yeni ve eski olmasına göre değişiklik göstermektedir. Beş adet yeni

çözme çarşafın fiyatı 100 kuruş iken, bir adet işlemeli çarşafın fiyatı 25 kuruş, iki

adet basma çarşafın fiyatı 38 kuruştur89.

Yatak takımları arasında adı geçmekle birlikte ev dekorasyonunda da

kullanılan yastıkların terekede adları sıkça geçmektedir. Bazı yasdık çeşitleri ve

fiyatlarına bakacak olursak, bir adet yün memlü yastık 17 kuruş, altı adet basma

yastık ve bir yorgan 140 kuruş, bir adet aba yasdık 20 kuruş, altı adet beledi yastık 60

kuruş, dokuz adet kadife yastık 120 kuruş, yirmi beş adet çöp memlü yastık ve sekiz

minder 200 kuruş, köhne çuka yastık ve kılıfı 40 kuruş, iki adet yün memlü sevayi

kuş yastığı 50 kuruş, on sekiz adet kadife yastık 800 kuruş, iki selaki yastık 80 kuruş,

beş adet ufak basma yastık 80 kuruş, bir adet ipekli Haleb kari yastık ise 50

kuruştur90.

4.2.2. Mutfak Eşyaları Osmanlı mutfağı zengin bir yemek kültürüne sahiptir. Anadolu’nun elverişli

iklim şartları ve verimli toprakları burada her meyve ve sebzenin yetişmesine olanak

sağlamıştır. Doğal olarak bu sebzeler Osmanlı yemek kültüründe değerlendirilmiş ve

leziz yemekler ortaya çıkmıştır. Osmanlı kadını az malzeme ile sofrasını donatmayı

başarabilen evsafta bir yapıya sahiptir. Türk mutfağında yapılan yemeklerin tadı

kadar sunumu ve kullanılan mutfak eşyalarının de önemi büyüktür.

Osmanlı evinde matbah (mutfak) olarak yapılan bölmeler mevcuttur. Bunun

yanında sahan, zahan ve tencerelerin özenle dizildiği ahşap raflar göz

doldurmaktadır. Mutfak malzemeleri dönemin teknolojik şartlarına uygun; bakır,

pirinç, demir, toprak, porselen, cam ve taş gibi maddelerden yapılmıştır. Terekelerde 88 AŞS,587/113,116,101 89 AŞS,587/101,120,88 90 AŞS,587/34,48,57,76,87,95,109,116.

Page 270: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

258

bakır eşyalar genellikle evân-i Nûhasiyye adıyla geçmektedir. Bakır eşyalar hem

daha sağlıklı olması hem de güzel gözükmesi için kalaylatırlardı. Yemek yaparken

bıçak, satır, rende, havan, iğsiran, kefgir, süzgeç gibi muhtelif eşyalar

kullanılmaktadır. Yemekler ocakta pişirilirdi. Bu ocaklardan avuluda da bulunurdu.

Ocaktan başka bakır, sarı demir, tunç mangallarda da yemek pişirilirdi. Ocak

üzerinde bulunan ocak eşiği, sacayağı, tava, tencere, ocak demiri, köz körüğü, köz

tavası, demir maşa ve ateş tavası, ocak yaşmağı, ocak perdesi ve yağlık

kullanılmaktaydı. Özel yemeklerin pişirilmesinde kullanılan bazı malzemeler de

vardı. Hamur işi ve çöreklerin pişirilmesinde tepsi, sini, tekne, tava, leğen

kullanılırdı. Pişirilen yemeklerin sunumu lenger, leğen, sahan, tabak, çorba tası,

hoşaf tası aracılığı ile yapılırdı. Yemek oturma odasında sofra bezi serilerek ve tahta

altlık konularak yenilirdi. Su, desti, bakraç, güğümlere konur ve cam, pirinç, tas,

maşrapa ile içilirdi91.

Karahisâr-ı Sâhib’de yaşayan insanlara ait olan tereke defterlerinde de

Osmanlı mutfağının izleri görülmektedir. Kullanılan mutfak eşyaları yukarıda

bahsedilenlerle hemen hemen aynıdır. Mutfak malzemeleri bakımından oldukça

zengin olan bu terekelerde adı geçen bazı malzemeleri ve fiyatlarını şu şekilde

sıralayabiliriz:

Yemek pişirmede kullanılan tencerelerin çeşit ve fiyatları: Nühas tencere (3

kıyye) 57 kuruş, sağir tencere14 kuruş, nühas kapaklı kuşhane 20 kuruş, kebir kazgan

(12 kıyye) 240 kuruş, kapaklı kuzu tenceresi 268,5 kuruş, kazgan eniği (2 kıyye) 44

kuruş, on adet zenbur kazgan 400 kuruş.

Çorba ve hoşaf sunumunda kullanılan tasların isimleri ve fiyatları da şöyledir:

Çorba tası (şûrba tası), hoşab tası, kulblu tas, Kütahya kâsesi, soğuk kâsesi, cam tas,

pirinç tas, su tası, tunç çorba tası gibi. Bunlardan çorba tasının fiyatı 14 kuruş, altı

adet Kütahya kâsesinin fiyatı 8,5 kuruş, 10 para, sekiz hoşaf tasının fiyatı ise 18

kuruştur92.

Yemeklerin sunumunda kullanılan tabakların isimleri ve çeşitleri ise şöyledir:

Yumurta sahanı, zahan-ı mertebani, iki kulblu dığan ve zahan. Bunlardan mertebani,

Çin Hindinde yapılan üst üste üç hamurun birbirine kaplanmasıyla meydana

getirilen, gök ve yeşil arası ağır bir fayanstır. Tabağı, kâsesi, vazosu ve küpü 91 Demirel, a.g.m., s.712. 92 AŞS,14,45,67

Page 271: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

259

bulunmaktadır93. Üç adet (3 kıyye) sahan mertebaninin fiyatı 62,5 kuruştur. İki adet

kebir dıgan 30,5 kuruş, beş mertebani, üç sahan, bir kapak ve bir ilisidirin fiyatı 160

kuruştur94.

Terekede adı geçen ibrik çeşitleri ve fiyatları da şöyledir: Nühas ibrik 100

kuruş, leğen ve ibrik 90 kuruş, yol ibriği ise 20 kuruş95.

İçerisinde börek, çörek ve çeşitli tatlıların pişirildiği tepsi ve tava çeşitleri ise

şöyledir: Temür tava, kadaif tepsisi, çini tepsi, sarı tepsi, leblebi tavası, bakır yağ

tavası, kahve tavası, yağ tavası.

Sebzelerin yıkanmasında ve yemeklerin süzülmesinde kullanılan bir ilisdirin

fiyatı ise 17,5 kuruştur96.

Mutfakta yemek yapımında veya değişik amaçla kullanılan diğer malzemeler

şunlardır: güğüm, evsat bakırca, sac, sepet, bardak, küp, tuzluk, elek, kalbur, fincan,

zarf, kahve değirmeni, burçak değirmeni.

Mutfak eşyaları arasında adı geçen bir başka malzeme de mangaldır. Mangal

o dönemde hem ısınma hem de yemek pişirme amacıyla kullanılmaktadır. Çok

amaçlı kullanılan mangalların çeşitleri şunlardır: Temür mangal, nühas mangal, bakır

mangal, incü mangal. Mangallar arasında on adedi 900 kuruş olan incü mangal, diğer

türlere göre dikkat çekmektedir97. Normal bir mangalın ortalama fiyatı ise 30–70

kuruş arasında değişmektedir. Yemek masasının altına serilen sofra peşkirinin fiyatı

ise ortalama 20 kuruştur.

4.2.3. Temizlik Eşyaları

İslam dini temizliğe büyük önem vermiştir. Bu önemin tezahürünü Osmanlı

evinde, kişilerin giyim ve kuşamında görmek mümkündür. İnsanlar bedeni

temizliklerini hamamda ve evlerin içinde herhangi bir odada özel olarak ayrılan

yerlerde yaparlardı. Banyolar kimi zaman yüklüklerin altında kimi zaman da gömme

dolapların arkasında bulunurdu. Hamamda kullanılan eşyalar havlu, peştamal,

hamam tası, hamam kesesi, hamam makraması, hamam leğenidir. Abdest alırken ve

günlük temizlik için kullanılan malzemeler, leğen, ibrik, peşkir ve sabundur.

93 Büngül, a.g.e.,s.19. 94 AŞS,587/77,45,84 95 AŞS,587/26,34,48,45,16. 96 AŞS,587/80 97 AŞS,587/48

Page 272: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

260

Çamaşırlar elde ve don kazanı ve tası, esbab kazanı ve leğeni, kil leğeni kullanılarak

yıkanırdı. Çamaşırlar sabun, kül ve sıcak suda kaynatılarak paklanırdı. Evin

temizliğini yaparken süpürge, el tabesi, ateş tabesi kullanılırdı98.

4.2.4. Aydınlatma ve Isıtma Eşyaları

Evlerin aydınlatılmasında mum, şamdan, fenar, fanus ve yağdanlık

kullanılırdı. Şamdanların büyüğü, küçüğü, ortası, fiskesi, bakır, pirinç ve gümüşü

bulunurdu. Bu aletlerin yanması için içlerine gaz yağı konulurdu. Evlerde bulunan

ocaklarda hem yemek pişirilir hem de ısınma ve aydınlanma aracı olarak

kullanılırdı99. Üzerinde çalıştığımız terekede de aynı aydınlatma araçları bulunmakla

birlikte isimlerini sıralamak gerekirse, fiske şamdan, nühas fenar, kebir şamdan, sağir

şamdan, pirinç şamdan bunlardan bazılarıdır. Bir çift pirinç şamdanın fiyatı 100

kuruş, nühas fenerin fiyatı ise 15 kuruştur100.

4.2.5. Silahlar

Konar-göçer göçebe hayatı yaşayan Türklerin kendilerini korumak için

kullandığı malzemelerin başında silahlar gelir. At ve silah Türklerle özdeşleşen

unsurlardır. Dolayısıyla Türk evlerinde silah ziyadesiyle mevcuttu. Ancak,

gayrımüslimlerin evlerinde silah bulundurmaları yasaktı.

Genel olarak ateşli, kesici, delici olarak tavsif edebileceğimiz silahlardan

ateşli olanlar arasında, şeşhane tüfenk, iki başlı hane, kara demir tüfenk, küçük

tüfenk, çakmak tüfenk, çenberli tüfenk, çift tabanca, fitilli tabanca gibi türler

bulunmaktadır. Kesici olanları arasında ise kılıç, hançer, gaddane, bıçak, kama

bulunmaktadır101.

İncelediğimiz Tereke defterinde 121 belge içersinde 17 kişinin eşyaları

arasında silah bulunmaktadır. Bunu yüzde olarak değerlendirirsek tereke sahiplerinin

%20’si silah kullanmaktadır. Silah çeşitleri arasında kullanımıyla dikkat çeken silah

ve fiyatları şunlardır: Kara takım tüfenk; 80 kuruş, çifte tüfenk; 200 kuruş, bir çift

tabanca; 30–140 kuruş, bıçak; 20–50 kuruş, sarı takım tabanca; 50 kuruş, eczalı

98 Demirel, a.g.m., s.714 99 Demirel, a.g.m., s.714 100 AŞS,48,26 101 Demirel, a.g.m., s.715.

Page 273: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

261

tüfenk; 200 kuruş, kılınç; 40 kuruş, sarı takım tüfenk; 50 kuruş, simli tabanca; 200

kuruş, tüfenk; 100–150 kuruş arasında değişmektedir.

Tereke kayıtlarından anlaşıldığı kadarıyla Karahisar-ı Sahib ahalisi arasında

en sık kullanılan silah çeşidi tüfenktir. Tac Ahmed mahallesinde ikamet eden

Avadisoğlu Agop Veled-i Mıgırdıç tüfengcidir102. Nevahî Barçın kazası Bünköşek

karyesinde ikamet eden Bekmezoğlu İsmail bin Hüseyin’in kara takım tüfenk, çifte

tüfenk, tabanca, bıçak olmak üzere dört adet silahı bulunmaktadır103. Aslen Kütahyalı

olan fakat görev gereği Karahisar-ı Sahib’de bulunan Hacı Ahmed Ağa’nın 500

kuruş değerinde beş adet silahı bulunmaktadır104. Çay kazasına muzafe Yeni

karyesinde ikamet eden Fatma Hatun’un beş tane silahı bulunmaktadır105. Evinde

silah bulunduran bir başka kişi ise Hacı Mahmud mahallesinde ikamet eden

Hanlızâde Sadık Bey’dir106.

102 AŞS,587/26 103 AŞS,587/16 104 AŞS,587/18 105 AŞS,587/90 106 AŞS,587,96

Page 274: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

262

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE SİCİLİNE GÖRE

AFYONKARAHİSAR’DA EKONOMİK HAYAT

1. FİYATLAR Fiyat, mübadele sonucunda verilen malın karşılığı, alınan para miktarıdır.

Osmanlı devletinin fiyat politikası halk ile esnaf arasında dengeyi sağlayacak ölçüde

hassastır. Osmanlı Devleti fiyatları belirlerken iki farklı yol izler. Birincisi, devleti

ilgilendiren konularda devlet kendisi müdahale ederek fiyatı belirler. İkincisi ise,

şahısları ilgilendiren durumlarda devlet müdahale etmeden serbest bırakır107.

Osmanlı Devletinde bir malın fiyatı belirlenirken o malın tüketiciye

geçmeden önceki değeri tespit edilirdi. Malın değerini belirlerken o malın piyasada

bulunan benzerleri ile hem fiyat hem de kalite açısından kıyası yapılırdı108. Kur, narh

ve mubayaa örfi kurallara dayanır. Serbest ve müzayede usulü ise şer’i hukuka

dayalıdır109.

Piyasada oluşan fiyatlardan bazıları, resmî uygulamalardan bazıları ise serbest

piyasadaki uygulamalardan kaynaklanmakta idi. Ferman ve emirlerde geçen sikke

fiyatları ve umumiyetle yılda iki defa verilen “narh fiyatları” resmî fiyatlardandı110.

Temel ihtiyaç maddelerinin uygun fiyatlarla sağlanması Osmanlı devlet

yönetiminin başlıca amaçlarından birisini oluşturmakta idi. Özellikle İstanbul için

hayatî önem taşıyan bu meselenin taşrada da bazen büyük boyutlara ulaştığı

görülmektedir. Bu amaçla ekonomik ve sosyal bir önlem olarak üretici ve aracı

olanlarla tüketici arasındaki alım-satım ilişkisine doğrudan müdahale edilerek

fiyatlar denetim altında tutulmuştur. Bu şekilde bir mal veya hizmet için ilgili resmî

makamların belirlediği fiyata “narh” denilmekteydi111.

107 Özer Küpeli, “XIX. Yüzyıl Ortalarında Karahisar-ı Sahib’de Fiyatlar (1844–1854)”, AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, C.II, S.I, Nisan 2001, s.384. 108 Küpeli, a.g.m., s.384. 109 Öztürk, a.g.m., s.92. 110 Mehmet Güneş, “XIX. Yüzyıl Başlarında Afyon’da Fiyatlar (1806–1830)”, AKÜ. Sosyal Bilimler Dergisi, I / 2, Mayıs 1999, s. 96. 111 Mübahat S. Kütükoğlu, Osmanlılarda Narh Müessesesi ve 164 Tarihli Narh Defteri, Enderun Yay., İstanbul 1983, s. 3.

Page 275: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

263

İstanbul halkının ve ordunun zahire, et ve nakliye gibi ihtiyaçlarını

karşılamak amacıyla devletin, hububat ve canlı hayvan satın almak için belirlediği

“mübayaa fiyatları” da narh fiyatları gibi resmî fiyatlardandır112.

Bir başka fiyat çeşidi ise malın cinsine göre çeşitlilik gösteren tereke

fiyatlarıydı. Terekede resmî fiyata tabi bir mal varsa narh fiyatından, bunların

haricindeki mallar da günün piyasa değeri üzerinden değerlendirilirdi113.

Tezimizin temel kaynağını teşkil eden belgeler de tereke kayıtları olduğundan

bu bölümde vereceğimiz fiyatlar bu türden fiyatlar olacaktır. Şimdi inceleme

dönemimiz itibarıyla bahsi geçen tereke kayıtlarından tespit ettiğimiz muhtelif eşya

fiyatlarını vermeye çalışalım:

1.1. GÜNDELİK HAYATTA KULLANILAN BAZI EŞYA FİYATLARI

Üzerinde çalıştığımız tereke defterinde hemen hemen bütün belgelerde geçen

ve günlük hayatta kullanılan eşyalar ve bunların ortalama fiyatları aşağıda

verilmiştir. Kullanılan eşyaların eski ve kullanılmış olduğunu “müsta’mel”

ibaresinden anlamaktayız. Kullanılmış eşyaların yenilerine nazaran daha düşük

fiyatta olduğunu, kumaş ve bez fiyatlarının kalite ve renklerine göre farklılık

gösterdiğini görmekteyiz.

Tablo 6. Gündelik Hayatta Kullanılan Bazı Eşya Fiyatları

Cinsi Miktarı (adet) Kuruş Cedid çuka salta 1 100 Cedid seccade 1 60 Canfes kürk 1 80 Müstamel boy kürkü 1 150 Çit kürk 1 7,5 Merinoz kürk 1 16,5 Cedid kilim 1 100 Beyazlı kilim 1 120 Kırmızı kilim 1 120 Köhne kilim 1 100 Acem kâri şal değirmi 1 10 Beyazlı şal 1 100

112 Güneş, a.g.m., s.96. 113 Mustafa Öztürk, “XVIII. Yüzyılın Sonlarında Orta Anadolu’da Fiyatlar”, X. Türk Tarih Kongresi,

Kongreye Sunulan Bildiriler, C. IV, TTK Basımevi, Ankara 1993, s. 1822.

Page 276: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

264

Sarılı şal 1 40 Acem kâri şal 2 100 Cedid beyaz maşlah 1 150 İplik kuşak 1 20 Hama kuşak 1 100–130 Trablus kuşağı 1 160 Müstamel hama kuşak 1 80 Müstamel ipek kuşak 1 10 Beyaz palas 6 240 Boyalı çuval 33 990 İşlemeli uçkur 5 20 Cedid futa 1 100 Cedid gömlek 4 56 Melez gömlek 3 40,5 Kıvrak gömlek 4 58 Zenne gömleği 3 16,5 Çuka mintan 1 105 Beledi yastık 6 60 Kadife yastık 9 120 Fes, çenber 1, 3 30 Heğbe 1 20 Beledi yorgan 3 120 Çit yorgan 8 26 Çit döşek 1 59 Keçe 1 20 Kıl harar 1 6 Aba yağmurluk 1 40 Peştamal 1 10 Yaşmak 2 108 Havlu 1 5 Dizlik 1 10

1.2. HUBUBAT VE BAKLİYAT FİYATLARI

Çalışmamıza kaynaklık eden 587 numaralı sicil defterine göre 1861–1862

yıllarında hububat ve bakliyat ürünlerinin fiyatları aşağıda tablo halinde verilmiştir.

Tablo 7. Hububat ve Bakliyat Fiyatları

Ürün Birim Kuruş

Arpa Kile 20-50

Buğday “ 50

Burçak “ 15–20

Page 277: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

265

Bulgur “ 10–30

Çavdar “ 40

Mercimek “ 10–15

Nohut “ 20

Un 1 kıyye 40–60

1.3. AFYON VE KEYİF VERİCİ BAZI MADDE FİYATLARI İncelediğimiz tereke kayıtları içerisinde afyon ve kahve geçen üç belgeye

rastlanmıştır. Bunlardan ilki, Şuhud kazası Karaadilli karyesinde ikamet eden Hacı

Hüseyin oğlu Mustafa bin Hacı Hüseyin ibn-i Osman’ın terekesidir. Burada 7 çeki,

125 dirhem afyon’un fiyatı 875 kuruştur114. Terekesinde afyon bulunan bir başka kişi

ise, Sinan Paşa mahallesinde ikamet eden el-Hac Abdülbâkizâde el-Hac İbrahim Bey

ibn-i el-Hac Osman Ağa ibn-i Mustafa’dır. Bu kişinin terekesinde 1 çekisi 140 kuruş

değerinde afyon bulunmaktadır115. Terekesinde afyon bulunan diğer bir kişi ise Hacı

Abdül mahallesinde ikamet eden Bırtılıoğlu el-Hac Ebubekir Ağa ibn-i el-Hac İsmail

bin Abdullah’tır. Adı keçen şahsın terekesinde 1 kıyye afyon, 220 kuruş

değerindedir116.

Terekelerde geçen bir başka keyif verici içecek de tütündür. Tütün, 121 belge

içerisine üç yerde geçmektedir117. Tütün içerken kullanılan aletlere de terekelerde

sıkça rastlanmaktadır. Bunlar; enfiye tabakası, duhan kesesi, duhan tablası, vb.

eşyalardır.

Kahve içerken kullanılan malzemelerden cezve, kahve tavası, kahve

değirmeni, kahve tepsisi, kahve fincanı, kahve ibriği, zarf, kahve takımı, gibi

eşyalara sıkça rastlamamıza rağmen kahvenin hazır hali ve fiyatı ile ilgili herhangi

bir bilgi tespit edilememiştir.

Keyif veren bir başka içecek olan duhan ve tütünün içilmesini sağlayan

nargile ve müştemilatı da terekelerde geçmektedir. Nargile malzemeleri içerisinde bir

114 AŞS,587/76 115 AŞS,587/87 116 AŞS,587/110 117 AŞS,587/104

Page 278: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

266

adedi 5 kuruş olan nargile tabağı görülmektedir. Nargilenin ortalama fiyatı 49

kuruştur.

Aşağıdaki tablolarda afyon, duhan, nargile ve kahve gibi keyif verici

maddeler ve bunlarla ilgili bazı malzemelerin ortalama fiyatları bulunmaktadır.

Tablo 8. Afyon ve Duhan Fiyatları

Cinsi Miktarı Kuruş

Afyon 1 kıyye 200

Duhan 1 kıyye 4

Duhan 60 kıyye 240

Duhan 128 kıyye 512

Tablo 9. Keyif Verici İçecekler İçin Kullanılan Bazı Malzeme Fiyatları

Cinsi Miktarı (adet) Kuruş

Enfiye tabakası 1 3

Duhan kesesi 1 4

Kahve güğümü 1 80

Kahve takımı 1 37

Kahve ibriği 1 20

Kahve değirmeni, cezve, tava

1.1.1 60

Kahve tepsisi 1 15

Fincan, zarf, değirmen 1 30

Nargile - 45

1.4. CANLI HAYVAN FİYATLARI

1.4.1. Büyükbaş Hayvan Fiyatları

İncelediğimiz tereke defterlerinde canlı hayvan fiyatları da tespit edilmiştir.

Bu kayıtlara göre, Şuhud kazası Karaadilli karyesinde ikamet eden Hacı Hüseyin

oğlu Mustafa bin Hacı Hüseyin ibn-i Osman 12 büyükbaş, 507 küçükbaş olmak

Page 279: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

267

üzere toplam 519 adet hayvan ile en çok hayvana sahip olan şahıstır118. Fakih Paşa

mahallesinde ikamet eden Tahmiscizâde el-Hac Yusuf Ağa ibn-i İsmail bin Ali ise,

31 büyükbaş hayvanı ile en çok büyükbaş hayvana sahiptir119. Terekesinde en çok atı

olan kişi de yine bahsi geçen Yusuf Ağa’dır. Bu kişinin 3 yaşında 1 kancık tay, 2

yaşında 1 erkek tay, 3 tane tay, 1 erkek tay, 8 kısrak, 5 tane ana kısrak olmak üzere

19 adet atı bulunmaktadır. Emirdağı kazası Davulka karyesinde Alasakallı

mahallesinde ikamet eden Mehmed Rasim ibn-i el-Hac Mustafa Efendi’nin de 1400

kuruş değerinde 7 devesi bulunmaktadır. Ayrıca terekesinde tavuğu olan tek kişi Çay

kazası Yeni karyesinde ikamet eden Fatma Hatun ibnete Hacı Mehmed’dir. Fatma

Hatun’un kaç tavuğu olduğu belirtilmiyor ancak, 10 kuruşa satıldığı görülmektedir 120. Sicilde geçen küçükbaş hayvanlar; ana koyun, ana keçi, kuzu, kancık toklu, erkek

şişek, koç, toklu, oğlak, kancık keçi, al koyun, kısır şişek, erkek çebiş, erdiç

koyun’dur. Büyükbaş ise; karasığır, buzağılı inek, erkek tosun, kancık merkeb, kır

tay, deve, doru iğdiş, torgun bargir, karasığır öküzü, erkek merkeb, erkek camus,

taylı kısrak, sıpalı merkeb, tavlı deve, yoz deve, düğe, koşum camusu, dombay ineği,

katır, kırı, camus düğesi, kızıl inek, malaklı camustur.

Tablo 10. Büyükbaş Hayvan Fiyatları

Cinsi Adedi Fiyatı (kuruş)

Karasığır öküzü tek 500–650

Karasığır öküzü çift 1000–1300

Karasığır ineği 1 150–350

Karasığır düğesi 1 250–300

Karasığır danası 1 100–150

Buzağılı inek 1 250- 500

Tosun 1 255

Koca merkeb 1 100- 200

Erkek merkeb 1 300- 500

Kancık merkeb 1 150- 300

118 AŞS,587/76 119 AŞS,587/119 120 AŞS,587/90

Page 280: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

268

Merkeb sıpası 1 150

Sıpalı merkeb 1 300

Beygir (bargir) 1

Doru bargir 1 250

Yağız bargir 1 282

Kır tay 1 450- 800

Taylı kısrak 1 350

Erkek tay 1 200

Tay 1 150

Kısrak 1 400- 800

Yağız kısrak 1 300

Kır kısrak ve takım 1 200

Kısrak ve tay 1,1 600

Toru ve kısır kısrak 1,1 1500

Kancık dana 1 60- 100

Kırı 1 30- 60- 200

Topal katır 1 140

Karasığır dana 1 150- 200

Camus 1 750

Camus öküzü 1 1000- 1600

Camus düğesi 1 800

Camus danası 1 450

Malaklı camus 1 650

Erkek malak 1 120- 170

Tavlı deve 1 1000

Frûht olan deve 2 2900

Deve 1 500- 2000

Öküz çift 700- 1000

Öküz tek 300- 700

İnek 1 150- 300

Dombay ineği 1 800

Page 281: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

269

İnek ma’a düğe 1,1 400

Kızıl inek 1 400

Siyah inek 1 225

Düğe 1 80- 150

1.4.2. Küçükbaş Hayvan Fiyatları Terekesinde en çok küçükbaş hayvan bulunan kişi, yukarıda da bahsedildiği

üzere, 150 ana koyun, 27 erkek toklu, 39 kancık toklu, 6 al koyun, 6 koç, 120 kuzu,

147 koyun’la Şuhud kazası Karaadilli karyesinde ikamet eden Hacı Hüseyin oğlu

Mustafa bin Hacı Hüseyin ibn-i Osman’dır121. Arab Mescid-i şerifi mahallesinde

yaşarken vefat eden Hace Fatma Hanım ibnete el-Hâc Mehmed bin el-Hâc Ömer’in

ise, 100 ana koyun, 50 kancık ve erkek toklu, 7 koç, 9 erdiç koyun olmak üzere 166

küçükbaş hayvanı bulunmaktadır. Fakih Paşa mahallesinde ikamet eden

Tahmiscizâde el-Hâc Yusuf Ağa ibn-i İsmail bin Ali’nin ise, 77 ana oyun, 19 erkek

toklu, 5 koç, 3 erkek şişek, 10 kancık toklu ve 3 oğlak olmak üzere 117 küçükbaş

hayvanı bulunmaktadır. Çavdarlı karyesinde yaşayan Bölükbaşıoğlu İsmail bin

Ömer’in ise, 62 kuzulu koyun, 11 kancık şişek, 3 erkek şişek, 11 kısır şişek, 3 oğlaklı

keçi, 1 çebiş, 11 kancık şişek, 3 erkek şişek, 4 kısır şişek, 3 oğlaklı keçi, 1 oğlaksız

keçi, 1 erkek çebiş ile toplam 114 küçükbaş hayvanı bulunmaktadır. Bu kişinin

sadece küçükbaş hayvanlarının fiyatı 6695 kuruş, büyükbaş hayvanlarının fiyatı ise

3117 kuruştur.

Tablo 11. Küçükbaş Hayvan Fiyatları

Cinsi Adedi Fiyatı (kuruş)

Ana koyun 1 40- 50

Ana koyun 150 7500

Ana koyun 100 5000

Ana koyun 77 3080

Ana keçi 11 440

Kuzu 1 30

Kuzulu koyun 70

Kuzu 120 3600

121 AŞS,587/76

Page 282: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

270

Koyun 1 50- 70

Koyun 100 7000

Kancık koyun 50

Kancık koyun 5 900

Erkek şişek 1 30- 50

Koç 1 50- 80

Koç 6 480

Al koyun 6 480

Teke 1 40

Toklu 1

Kancık toklu 1 25- 40

Erkek toklu 1 40- 45

Oğlak 1 20

Kısır koyun 1 50

Kısır koyun 7 600

Kancık şişek 1 45

Kancık şişek 11 495

Kısır şişek 1 45- 60

Kısır şişek 4 240

Çebiş 1 15

Oğlaklı keçi 3 120

Oğlaksız keçi 1 30

Ağnam 58 574

Erdiç koyun 8 585

1.5. KUMAŞ VE BEZ FİYATLARI

İncelediğimiz defterde geçen kumaş ve bez fiyatlarına geçmeden önce

bunların özelliklerine kısaca değinmek yerinde olacaktır. Çözme olarak adlandırılan

kumaş, çözgülü olarak ipek veya pamuktan yapılmış Türk dokumasıdır. Genellikle

anteri dikiminde kullanılan abani ise, üstüne kasnak kullanılarak sarı işlemeler

yapılmış açık sarı renkte bir bezdir. Terekede kumaş olarak fiyatını tespit

edemediğimiz fakat anteri dikiminde sıkça kullanılan başka bir kumaş da

Page 283: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

271

altıparmaktır. Altıparmak, kırmızı renkli zemin üzerine sarı çubuklu pamuk ve yarı

ipek karışımı bulunan bir kumaş türüdür. Altıparmaktan dikilmiş bir adet anterinin

ortalama fiyatı 150 kuruştur. Yine terekelerde sıkça geçen bir başka kumaş çeşidi de

sevayîdir. Sevayî ipek ve klaptanlarla dokunmuş bir çeşit ipekli kumaştır122. Melez

sevayi olarak adlandırılan sevayi kumaşın 3 top fiyatı 88–96 kuruş arasında

değişmektedir. Kutnu olarak bilinen kumaş ise pamuklu dokumalara verilen isimdir.

Bir yüzü ipekli, diğer yüzü pamuklu kumaşlara da kutnu adı verilmektedir. Kutnunun

1 top fiyatı ortalama 265 kuruştur. 12 topu 732 kuruş olan Amerikan bezi ise bir

zamanlar halk arasında çok rağbet gören, Amerikan yapımı bir kumaştır. Tespit

edebildiğimiz kadarını aşağıda tablo halinde vermeye çalıştık.

Tablo 12. Kumaş Fiyatları

Cinsi Miktarı Fiyatı (kuruş) Çarşab 1 top 37 Gömlek bezi 1 top 90 Çözme 1? 40 Kutnu 1 top 265 Gezi top 2 top 222 Şitari top 3 top 150 Gönüzlü şitari 1 top 153 Anterilik abani 1 top 76 Zemzemli kefen 2 top 282 Amerikan bezi 12 top 732 Şam alacası 1 top 94 Beyaz cedid 3 top 70 Melez sevayı anteri 3 top 88- 96 Sekizli sevayı anteri 1 top 510- 530

1.6. GAYR-I MENKUL FİYATLARI

Terekede geçen gayr-ı menkuler içerisine fiyatı en pahalı olan Sinan Paşa

mahallesinde ikamet eden el-Hâc Abdülbakizâde el-Hâc İbrahim Bey ibn-i el-Hâc

Osman Ağa ibn-i Mustafa’nın meyve ağaçlı ve ağaçsız olmak üzere ederi 40000

kuruş değerinde on dört dönümlük bahçesidir. Yine bu şahsın Sipsin Karyesinde

122 Özen, a.g.m., s.333

Page 284: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

272

6000 kuruş tutarında çiftlik binası bulunmaktadır123. Sinan Paşa mahallesinden

Hancıoğlu Ahmed Ağa ibn-i Mehmed bin el-Hac Süleyman’ın Karahisar-ı Sahib

çarşısında Köprübaşı isimli mahalde 28000 kuruş değerinde dükkânı bulunmaktadır.

Dükkânın değerinin bu kadar yüksek olduğuna bakılırsa Köprübaşı olarak bilinen

mahallin önemli bir muhit olduğu anlaşılmaktadır124. Hacı Abdül mahallesinde

ikamet eden Bırtılıoğlu el-Hâc Ebubekir Ağa ibn-i el-Hâc İsmail bin Abdullah’ın

değeri 20000 kuruş tutarında mülkü bulunmaktadır125. Akmescid mahallesinde

ikamet etmekte iken vefat eden Leblebici Abdullah bin Süleyman’ın terekesinde yer

alan bir leblebici dükkanının değeri ise 11050 kuruş olarak tespit edilmiştir126.

Defterde sadece arsa, bahçe, çiftlik, dükkan isimleri değil aynı zamanda

müştemilatı ile birlikte evler, bağ, fırın, koyun ağılı vb. gayrı menkullerin isimleri de

sıkça zikredilmektedir.

Görüldüğü üzere terekede geçen gayr-ı menkuller o bölgede yaşayan halkın

mali durumu hakkında çok önemli bilgiler vermektedir. Tereke sahiplerinin mal

varlıkları sıralanırken geçen yer adları, kaza, köy isimleri de yerel tarih çalışmaları

için ayrı bir önem arz etmektedir.

Tablo 13. Gayr-ı Menkul Fiyatları

Sıra

N

o Gayr-ı Menkulün bulunduğu Mahalle/Köy Adet / Müştemilat Fiyatı

1 Akmescid mah. Bir bâb mülk-i menzil 14000 2 Akmescid Mah. Bir bab mülk 2000 3 Akmescid mah. Bir bâb mülk-i fırun menzili 7000 4 Akmescid mah. Bir bâb mülk-i-menzil 3025 5 Akviran kar. Bir bâb mülk-i menzil 1000 6 Alacalı Kar. Bir bab mülk 1000 7 Arab Mescid-i Şerifi mah Bir bâb. mülk-i menzil 15000 8 Arab Mescid-i Şerifi mah. Bir bâb mülk-i oda 8000 9 Arabmescidi mah. Bir bab mülk-i menzil 3250 10 Aşağı mah. Bir bab mülk-i saman hane 50 11 Ayvalı Kar. Bir bab mülk-i menzil 1000 12 Ayazini Kar. Bir bab mülk 100 13 Bedrik Mah. Bir bab mülk 1000 14 Burmalı Mah. Bir bab mülk 385

123 AŞS,587/87 124 AŞS,109 125 AŞS,110 126 AŞS,39

Page 285: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

273

15 Cami-i Kebir Mah. Köprübaşında Bir sehm dükkân hissesi 2500 16 Cami-i Kebir Mah. Bir bab mülk-i menzil 1500 17 Çavdarlı kar. Mülk-i-menzil 2100 18 Çavuşbaşı Mah. Bir bâb mülk 300 19 Çavuşbaşı Mah Bir sehm mülk-i menzil 500 20 Çavuşbaşı Mah. Bir sehm mülk-i menzil 800 21 Çay Kazası Çarşısında Bir bab mülk-i dükkân 1200

22 Çay Kazası Bir kıt’a meyveli, meyvesiz bağçe

100

23 Çay Kazası Aşağı Mah. Bir bab mülk-i menzil 800

24 Çolaâbâd Kazası Arpaslan(Alparslan) karyesi

Mülk-i menzil 2000

25 Ebheri Kar. Mezarlık nam mahalde İki dönüm meyve ağaçlı ve ağaçsız

2800

26 Ebheri Kar İki göz arsa 400 27 Ebheri Kar. İki dönüm bağ 2000 28 Ebheri kar. İki göz oda 5000

29 Ebheri Kar. İki göz menzil ve üç göz samanlık

2300

30 Ebheri Kar. İki göz oda ve ahır 1200 31 Egeste Mah Bir bâb mülk-i menzil 3224 32 Egeste Ma. Bir bab mülk 4150

33 El-Hac Cafer Mah. Bir bâb mülk-i menzil hissesi ve 27 sehm hisse

2813

34 El-Hac Yahya Mah. Bir bab mülk - 35 Emirdağında Bir bab mülk 500 36 Encek nam mahalde Bir evlek kürümi mülk 500 37 Erekli Bir dönüm bağçe 11000 38 Erenler Deresinde Bir dönüm bağ 500 39 Gönpazarında Bir bab leblebici dükkânı 11050 40 Gönpazarı mahalinde Bir bâb dükkân kıymeti 8000 41 Göynük Kar. Bir bab mülk 150 42 Hacı Abdül Mah. Bir bâb mülk-i menzil 20000 43 Hacı Cafer Mah. Bir bab mülk-i-menzil 1000 44 Hacı Eyüb Mah. Bir kıt’a mülk 8000 45 İncek’de kürümî Bir dönüm mülk bağ 2500 46 İncek toprağında bağ Bir dönüm 35000 47 İncek’de bağ Bir dönüm 2500 48 İsce karyesinde Bir bab mülk 1200 49 Kapanhanı yakınında Bir bab bakkal dükkânı 15000

50 Karaadilli Kar. Bir bab mülk-i menzil 4500 51 Karaağaç boğazı’nda Bir evlek bağ 200 52 Karaağaç Boğazında Bir dönüm kürümî bağ 500 53 Karaca Ahmed Sultan Kar. Bir bâb mülk-i menzil kıymeti 1000 54 Karaman Mah. Bir bab mülk 3000 55 Karamık kazası geneli karyesinde 2500

Page 286: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

274

56 Kayadibi Mah. Mülk-i menzil 1050 57 Kayadibi Mah. Bir bâb oda 1200 58 Kayadibi Mah. Bir bab mülk-i menzil 2000 59 Kaya dibi Mah. Bir bab 1000 60 Katran Çakır nam mahalde - 1000 61 Kışlacık Altında Bağ 1250 62 Kışlacık Altında bağçe Hissesi Bir sehm 500 63 Marulcu Mah. Bir bab mülk 5500 64 Medli Mah. Mülk-i menzil 5000 65 Mihail kar. Bir bab mülk 1000 66 Muttalip toprağında Bir dönüm bağ 1100 67 Muttalip toprağında Bir dönüm kürümi mülk 1200 68 Muttalip toprağında Bir dönüm kürümi mülk 1100 69 Muttalib toprağında Bir dönüm bağ hissesi 400 70 Nahılcı Mah. Bir bab mülk 800 71 Nurcu Mah. Mülk-i menzil 2000 72 Olucak Üstünde Bir dönüm bir bağ 200 73 Olucak üstünde Bir dönüm bağ 600 74 Öyük’de Bir bâb koyun ağılının hissesi 800 75 Salar Kar. Bir bab mülk 400 76 Salar Kar. Bir bab mülk-i menzil 800

77 Sarık---karyesinde Müfrez hisse-i eşcar-ı müsmirre

200

78 Sergalun Kar. Bir bab mülk 100 79 Sinan Halife Mah. Bir bab mülk 1670 80 Sinan Paşa Mah. Bir bab mülk 1000 81 Sinan Paşa Mah Yarım dönüm bağ 300 82 Sinan Paşa Mah. On dört dönüm bağçe 40000 83 Sinan Paşa Mah. Salar karyesinde Bir bab çiftlik ebniyesi 6000 84 Sinan Paşa Mah. Bir bâb ülk-i menzil hissesi 18000 85 Sinan Paşa Mah. Bir bâb fırun evi 16000

86 Sinan Paşa Mah. Çarşısında Köprübaşında

Bir bâb dükkân 28000

87 Sinan Paşa Mah. Bir bâb mülk-i menzilden hisse

18000

88 Sinan Paşa Mah. Bir bâb fırun evi 16000 89 Sipsin Karyesi Mülk 900 90 Süğlün Karyesi Üç dönüm bağçe 3000

91 Şuhud kaz. Hacı Musa Mahallesi Bir bab harâb mülk-i-menzil hissesi

300

92 Tac Ahmed Mah. Bir bâb mülk-i menzil 6000 93 Tac Ahmed Mah. Bir bab mülk 6000 94 Tac Ahmed Mah. Çarşısında Bir bab dükkân aynısı 200 95 Voyvoda Mahallesi Bir bâb mülk-i menzil hissesi 6000 96 Yaprak Karyesi Harîm kıt’a 2 aded avlu 600 97 Yaprak Karyesi Harım kıt’a 1 aded 300

Page 287: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

275

98 Yukarı Tandrı karyesi Bir bab oda mülk 2000

2. TEREKELERDEN TAHSİL EDİLEN VERGİ VE HARÇLAR

Osmanlı Devleti’nde ölen kişilerin terekelerinin tanzimi ve kaydedilmesi

esnasında belirli miktarlarda vergi ve harçlar tahsil edilmekteydi. Ölen kişinin

“techiz ve tekfin” adı ile cenaze masraflarının da bu vergi ve harçlarla aynı kalemde

yer aldığını görmekteyiz.

Ölen kimsenin geride bıraktığı mirastan, önce kefenlenme ve defnedilme

masrafları karşılanır ki bu “techiz ve tekfîn” olarak zikredilmektedir. Bu, israfa

kaçılmaksızın dinî ölçülere göre yerine getirilir. Techiz ve tekfin, hayattaki tesettürün

devamı niteliğinde olduğu için, diğer haklardan önde gelir. Miras malı, bu masrafları

karşılamazsa, mûrisin nafakası kimin üzerine gerekli ise, bu masraflar ona ait olur.

Hiç kimsesi yoksa beytü'l mal tarafından karşılanır. Kadınların techiz ve tekfin

masrafları kocalarına aittir127.

İncelediğimiz tereke defterlerinde en çok techiz ve tekfin ücreti veren Medli

mahallesinde ikamet eden Ayşeoğlu Hasan ibn-i Mustafa’dır. Adı geçen şahsın

terekesinden 500 kuruş techiz ve tekfin ücreti kesilmiştir128. Karahisar-ı Sahib’de

Efecik mahallesinden Abdullah kızı Fatma Hatun ise, 35 kuruş ile terekesinden en az

techiz ve tekfin ücreti tahsis olunan kişidir129. Techiz ve tekfin ücreti belirtilmeyen

toplam 55 tereke kaydı bulunmaktadır.

Resm-i kısmet, kassamların mirasın taksimini gerçekleştirdikleri için

terekeden aldıkları resme verilen isimdir. Kassamlar mirasın mahkemece pay

edilmesi durumunda ve kadıların maiyetinde sadece mirasın taksimi ile

görevlendirilmiş kişilerdi. Kassam memurlarının bu işlemi gerçekleştirmesinden

dolayı tereke defterlerine “kassam defterleri” de denilmektedir130. Kadıların

nezaretinde kassamlar tarafından yapılan mirasın taksiminde resm-i kısmet vergisinin

ne kadar olacağı konusunda kanunlar çıkarılmış, fermanlarla halka duyurulmuştur131.

127 Said Öztürk, Askeri Kassama Ait Onyedinci Asır İstanbul Tereke Defterleri, İstanbul 1995, s.95. 128 AŞS,587/84 129 AŞS,587/93 130 Özdeğer,a.g.e., s.12 131 Özdeğer ,a.g.e., s.15.

Page 288: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

276

Resm-i kısmet adı ile tahsil olunan vergi, terekelerde; bazen ölen kişinin

mirasından borç ve masraflar çıkarılmadan genel toplam üzerinden alındığı gibi

bazen de genel toplamdan borç, masraf vb. giderler çıkarıldıktan sonra geri kalan

meblağ üzerinden alınmaktaydı. Bazı terekelerden ise, resm-i kısmet

alınmamaktaydı132.

Çalışmamıza konu olan tereke defterleri içerisinde en fazla resm-i kısmet

ücreti 80345 kuruş 40 para olarak tahsil edilmiştir133. Terekelerden yapılan en az

resm-i kısmet kesintisi ise 1,5 kuruştur134. Resm-i kısmet kesintisi yapılmayan 15

tereke bulunmaktadır.

Miras taksiminde, taksim işinde hizmetleri geçen kişiler için de dellâliyye,

katibiyye, kassamiyye, tahminiyye, ihzariye ve kalemiyye gibi bazı resimler tahsil

olunurdu135. Bunlar içerisinde dellâliyye, incelediğimiz terekelerin pek çoğunda

mevcuttur.

Dellaliyye, alım-satım sonunda tellala ödenen ücrettir136. İncelenen terekeler

arasında en yüksek dellaliye ücreti 1420 kuruştur. Sinan Paşa mahallesinde sakin

iken vefat eden Hancıoğlu Ahmed Ağa ibn-i Mehmed bin el-Hac Sülayman, 1420

kuruş dellaliye-i eşya ve emlak ücreti vermiştir. Hancıoğlu Ahmed Ağa’nın 43597

kuruşluk mirası bulunmaktadır137. Toplam terekeler içerisinde dellaliye ücreti

vermeyen 28 kişi bulunmaktadır. En az dellâliyye ücreti veren kişi ise Karamık

kazası Geneli karyesinde sakine iken vefat eden Fatma Hatun’dur. Fatma Hatun’un

kimsesi olmadığı için 83 guruş 10 para değerindeki mirası hazineye kalmıştır138.

Tereke meblağlarından yukarıda bahsedilenlerden başka ayrıca farklı amaç ve

isimlerle de bazı vergiler alınmaktaydı. Kayıt esnasında alınan “defter-i kaydiyye”139,

132 Öztürk, a.g.e., s. 61. 133 AŞS,587/116 134 AŞS,587/105 135 Gös. yer. 136 İsmail Parlatır, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Yargı Yayınevi, Ankara 2006, s.245. 137 AŞS,587/109 138 AŞS,587/107 139 Parlatır, a.g.s., s.245.

Page 289: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

277

Beytü’l-mâl’e kalan terekelerden alınan “resm-i emniyye”140 ve kağıt karşılığı alınan

“varaka-bahâ”, incelediğimiz belgelerde sıklıkla karşılaşılan vergiler idi.

Kaydiyye-i defter, kayıt sırasında alınan ücrettir141. Terekesinden en fazla

kaydiye ücreti alınan kişi Arab Mescidi Şerif-i mahallesi ahalisinden olan Hace

Fatma Hanım’dır. Hace Fatma Hanım’ın terekesinden 195,5 kuruş kaydiyye-i defter

ücreti tahsis edilmiştir142. Terekeler içerisinde 1 kuruş gibi çok cüz’i miktarda

kaydiye ücreti veren üç kişi bulunmaktadır143. Kaydiye ücreti tahsis edilmeyen 13

adet tereke kaydı mevcuttur.

Resm-i emniyye, genel güvenlik için devlet tarafından kesilen vergilerden

birisidir. En fazla resm-i emniyye 250 kuruş olarak tahsil edilmiştir144. Terekeler

içerisinde en az resm-i emniyye tahsili ise 3,5 kuruştur145. Terekeler arasında resm-i

emniyye kesintisi yapılmayan 116 kişi bulunmaktadır.

Varaka baha, kâğıt karşılığı alınan vergidir. Terekeler içerisinde alınan en

fazla varaka baha 60 kuruştur. En az alınan varaka baha 2 kuruştur. Terekesinden

varaka baha kesintisi yapılmayan 27 kişi bulunmaktadır.

Üzerinde çalıştığımız defterde terekesinden en çok vergi kesilen kişi Çavdarlı

köyünden Bölükbaşıoğlu İsmail’dir. Bu şahsın toplam tereke mablağı 17995

kuruştur. Mezkûr şahsın terekesinden 266 kuruş dellaliyye, 30 kuruş varaka-baha,

2229 kuruş resm-ı kısmet tahsil olunmuştur146.

Aşağıdaki tabloda tereke defterlerinde adı geçen kişilerin terekelerinden tahsil

olunan vergi ve harçların çeşit ve miktarları ile bunların toplam tereke meblağlarına

oranları verilmiştir.

Tablo 14. Tereke Kaydı ve Taksimine Dair Tahsil Olunan Vergi ve Harçlar

140 M. Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, c.1, İstanbul 1993, s.528; Öztürk, a.g.e., s.61. 141 Parlatır, a.g.s., s. 866. 142 AŞS,587/116 143 AŞS,587/14,106,107 144 AŞS,587/33 145 AŞS,587/118 146 AŞS,587/85-

Page 290: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

278

Del

laliy

ye

%o

Kay

diye

-i D

efte

r

%o

Var

aka

Bah

a

%o

Res

m-i

Em

niyy

e

%o

Tech

iz v

e Te

kfin

%o

Res

m-i

Kıs

met

%o

Topl

am te

reke

m

ikta

Bel

ge N

o

5 0,04 1 0,008 2 0,01 6,5 0,05 - - - - 133 14 - - 3 0,02 2 0,01 - - - - 66 0,56 2675 15 - - - - 20 0,17 - - 340 2,91 - - 18247 16 - - 3 0,02 2 0,01 - - 250 2,14 34 0,29 1738 17 - - 6,5 0,05 2 0,01 - - 112,5 0,96 103,5 0,88 4254 18 20 0,17 10 0,08 - - - - 300 2,56 121 1,03 5385 19 30 0,25 3 0,02 2 0,01 - - - - 50 0,42 2171 20 10 0,08 7,5 0,06 2 0,01 - - 112,5 0,96 103 0,88 3257 21 - - 1,5 0,01 2 0,01 18 0,15 - - 345 2,95 366,5 22 17 0,14 3 0,02 - - 20 0,17 - - - - 805 23 130 1,11 - - 10 0,08 - - 200 1,7 145 1,24 6882 24 - - 2 0,01 4 0,03 - - - - - - 810,5 25 - - 20 0,17 - - - - - - 136 1,16 11085 26 - - 1,5 0,01 2 0,01 - - 58 0,49 17,5 1,49 1000 27 370 3,1 30 0,25 - - - - 422 3,61 370 3,16 2940 30 260 2,22 - - 22 0,18 - - 110 0,94 152 1,30 19737 31 - - 7 0,05 - - - - - - 81 6,93 13027 32 - - 20 0,17 - - 250 2,14 - - - - 3280 33 60 0,51 7 0,05 2 0,01 - - 250 2,14 57,5 0,49 5887 33 325 2,78 27 0,23 - - - - 350 2,9 321 2,74 4390 34 70 0,59 6 0,05 - - - - - - 57kur

uş10 para

0,48 16340,5 35

- - - - 60 0,51 - - - - 92 0,78 3955 37 - - 47 0,40 - - - - - - 638,5 5,46 8460

38

760 6,5 56,5 0,48 2 0,01 - - 300 2,5 904 7,74 4000 39 10 0,08 14 0,11 - - - - 125,5 1,07 239

kuruş, 35 akçe

2,04 30849,5 40

110 0,94 - -0,06 10 0,08 - - 174,5 1,49 156 1,33 38014,5 41 55 0,4 8 0,06 - - - - - - 47 0,40 9729 42 20 0,17 3 0,02 - - - - 140 1,19 40 0,34 6574 43 - - - - 12 0,10 - - - - 167 1,43 4495 44 122 1,04 12

kuruş, 10 para

0,10 - - - - - - 180 1,54 1930 45

620 5,30 46 0,39 - - - - - - 721 6,17 6690 46 - - 4 0,03 - - - - 110 0,94 - - 7217 47 - - 23 0,19 1 000

8 - - - - 378 3,23 30830 48

370 3,16 30 0,25 - - - - - - 433 3,70 2057,5 49 100 0,85 10 0,08 - - - - - - 145 1,24 15139 50 15 0,12 1,5 0,01 - - - - - - 120 1,02 18384 51 - - 7 0,05 - - - - 200 1,7 100 0,85 5800 52 90 0,77 14 0,11 - - - - - - 10 0,08 865 53 - - - - 15 0,12 - - - - 101 0,86 4100 54 230 1,96 - - 20 0,17 - - 155 1,3 281 2,40 4094 56 260 2,22 18,5 0,15 - - - - 200 1,7 306,5 2,62 4040 57 - - 2 0,01 - - - - 150 1,2 - - 11690 58 390 3,3 - - 33 0,28 - - 300 2,5 431 3,69 13058 59 50 0,42 - - - - - - 150 1,2 149 1,27 711 60 40 0,34 3,5 0,02 - - - - 150 1,2 60 0,51 19690 61 - - 5 0,04 - - - - 100 0,8 35 0,29 6270 62 - - 2,5 0,02 - - - - 125 1,07 30 0,25 2600 63

Page 291: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

279

- - 10 0,008 - - - - 80 0,6 39,5 0,33 1715 64 152 1,30 10 0,08 - - - - 200 1,7 193 1,65 1450 65 5 0,04 6 0,05 - - - - - - 62 0,53 2400 67 45 0,38 3 0,02 1 0,00

8 - - 100 0,8 53 0,45 8160 68

45 0,38 4,5 0,03 - - - - - - 75,5 0,64 2531,5 69 100 0,85 8 0,06 - - - - 100 0,8 2 0,01 2291 70 80 0,68 7 0,05 - - - - - - 65,5 0,56 2340 71 26,5 0,22 3 0,02 - - - - - - 35 0,29 5210 72 21 0,17 2,5 0,02 - - - - 120 1,02 22,5 0,19 3993 74 1045

0,89 90,5 0,77 20 01 - - - - 486,6 4,16 1400,5 76

110 0,94 8,5 0,07 - - - - - - - - 1520 77 77 0,65 10 0,08 - - - - - - 62 0,53 928,5 78 45 0,38 - - 10 0,08 - - 310 2,6 - 59537 79 39 0,33 3 0,02 1 0,00

8 - - - - 49,5 0,42 5759,5 81

39 0,33 3 0,02 - - - - - - 38 0,32 3826 73 40 0,34 8 0,06 - - - - - 91 0,77 10355 82 60 0,51 5 0,04 - - - - - - 70 0,59 1961,5 83 620 5,30 50 0,42 - - - - 500 4,2 580 4,96 4507 84 266 2,27 30 0,25 - - - - - - 2229 19,0

8 3315 85

- - 35,5 030 - - - - - - 488 4,17 32307 86 - - 91 0,07 - - - - - - 514 4,40 17995 87 - - 3 0,02 - - - - - - 49 0,41 20850 88 62 0,53 4,5 0,03 - - - - - - 77,5 0,66 60464 89 363 3,10 86 0,73 - - - - 375 3,2 1260 10,7 1954 90 40 0,34 5 0,04 - - - - 110 0,9 70 0,59 3112 92 - - 4 0,03 - - - - 35 0,2 24 0,20 50397 93 155 1,32 - - - - - - - - - - 3027,5 94 180 1,54 24 0,20 - - - - 300 2,5 41 0,35 998 96 35 0,29 2,5 0,02 - - - - 92,5 0,7 25,5 0,21 11380 97 135 1,15 15 0,12 - - - - - - 156,5 1,34 176826,

5 98

250 2,1 20 0,17 - - - - 100 0,8 301 2,57 14167 99 69 0,59 5,5 0,04 - - - - 45 0,3 65 0,55 1825 100 166 1,42 13,5 0,11 - - - - - - 190 1,62 8104 101 65 0,55 10 0,08 - - - - 300 2,5 75 0,64 12566 103 52 0,44 4 0,03 - - - - 53 0,4 88 0,75 3423,5 104 20 0,17 2 0,01 - - - - 56 0,47 1,5 0,01 8273 105 13 0,11 1 0,008 - - - - 50 0,42 35,5 0,30 3000 106 2 0,01 1 0,008 - - - - - - - - 3485 107 - - 53,5 0,45 - - - - - - 862,5 7,38 2613 108 1420

12,1 106,5 0,91 - - - - - - 1117,5

9,56 1007 109

645 5,52 106,5 0,91 2 0,01 - - - - 1232,5

10.5 780,5 110

- - - - 3 0,02 - - - - 3 0,02 95 111 55,5 0,47 15 0,12 - - - - - - 218,5 1,87 35485 113 1420

12,1 106,5 0,91 - - - - - - 1117,5

9,56 71042,5 114

54 0,46 5,5 0,04 - - - - 56 0,47 - - 64728,5 115 1022

8,7 195,5 1,67 - - - - - - 80345 688 2637,5 116

- - 2 0,01 - - - - 300 2,56 - - 4565 117 20 0,17 2 0,01 - - 3,5 - 50 0,42 - - 8751,5 118 512 4,38 54 0,46 - - - - - - 770 6,5 71042,5 119 72 0,61 88kur

uş,18p 0,75 - - - - - - - - 2279 120

398 3,40 30 0,25 1 0,008

- - - 495 4,23 128585,5

121

Page 292: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

280

SONUÇ

Şer’iyye sicilleri, ihtiva ettiği konuların çeşitliliğinden dolayı birçok konuya

kaynaklık etmektedir. Bu bağlamda araştırmamıza konu olan ve şer’iyye sicilleri

içerisinde bulunan terekeler önemli bir belge grubunu oluşturmaktadır. Vefat eden

kişilerin eş ve çocukları yanında, hayatta iken sahip oldukları mal, eşya ve gayrı

menkullerin nitelik ve nicelikleri hakkında tafsilatlı bilgiler veren bu kayıtlar

vasıtasıyla 1861–1862 yıllarında -o zamanki adıyla- Karahisar-ı Sahib halkının

sosyo-kültürel ve ekonomik durumu incelenmiştir. Bu kayıtlar, her şeyden önce ölen

kişilerin mirasının kaydedilmesinde Osmanlı Devleti’nin ne derecede hassasiyet

gösterdiğini ortaya koyması açısından dikkati şayandır. Nitekim tereke sahiplerinin

en özel eşyalarının bile eski dahi olsa kayda geçirilmesi bunun bir göstergesi olsa

gerektir.

Transkripsiyon ve değerlendirilmesi yapılan bu kayıtlar, hukuki, idari, sosyal,

kültürel, iktisadi, askeri, zirai, beledi birçok konuyu aydınlatacak mahiyettedir.

Hukuki olarak kadının kişiler hakkında verdiği kararlar neticesinde mirasın taksimini

ve bu konudaki uygulamaları öğrenmekteyiz.

Üzerinde çalıştığımız defterde kaydı bulunan kişileri daha iyi tanıtabilmek

amacıyla profilleri çıkarılmış, tereke meblağlarına göre bu kişilerin refah düzeyi

belirlenmeye çalışılmıştır. Tereke sahiplerinin profili tablo halinde sunularak, bu

kişiler hakkında bilgiler verilmiştir. 587 no’lu Karahisar-ı Sahib Şer’iyye sicilinde

bulunan 121 tereke kaydından 26’sı kadınlara, 95’i erkeklere ait olup 26 kadın

terekesinin toplam tereke meblağı 83733 kuruş, erkeklerin toplam tereke meblağı ise

860413 kuruştur. 121 tereke kaydından sadece bir tanesi gayrimüslim (Ermeni)’e

aittir. Genel olarak müslim tereklerinden çok farklı olmayan bu terekede bir de halı

seccadenin mevcudiyeti dikkat çekmektedir.

Araştırmamıza kaynaklık eden defterde kaydı bulunan kişilerin 86’sı şehirli,

35’i köylüdür. Köylülere ait toplam tereke meblağı 379284 kuruş iken, şehirlilere ait

terke meblağı 636966 kuruştur.

Page 293: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

281

Üzerinde çalıştığımız defterde müslim ve gayrımüslimler arasındaki borç ve

alacak ilişkilerinin yoğunluğu, bize bu iki tarafın birbirlerine karşı güven ve

tutumları hakkında önemli ipuçları vermektedir.

Terekede geçen varislere göre aile nüfusu tespit edilmeye çalışılmıştır.

Ailelerin sahip oldukları ortalama çocuk sayıları yanında tereke sahiplerinin medeni

durumları incelenmiştir. 587 No’lu Şer’iyye sicilindeki 112 belgeye istinaden

Karahisar-ı Sahib’de ailelerin ortalama 2-4 çocuk sahibi olduğu görülmüştür. 121

tereke kaydına dayanarak yapılan çalışmada 2 eşli sadece iki kişi mevcuttur. Bu

durum Karahisar-ı Sahib’de çok eşli evliliğin yaygın olmadığı sonucunu ortaya

koymaktadır. Karahisar-ı Sahib’de her aileye ortalama % 2,7 çocuk düşmektedir. 10

ve 12 çocuklu aileler de mevcut olmakla birlikte diğer ailelere oranı % 1,2’dir. En

çok çocuğa sahip olan kesimin orta halli aileler olduğunu söylemek mümkündür.

Karahisar-ı Sahib’de yaygın olarak kullanılan erkek isimleri, Abdullah,

Ahmed, Ali, Ebubekir, Mehmet ve İsmail; kadın isimleri olarak da Emine,

Emetullah, Ümmühan, Ayşe ve Şerife’dir.

Karahisar-ı Sahib halkının gündelik hayatta kullandığı giyim ve ev

eşyalarının çeşit ve ortalama fiyatları belirlenerek bu konuda değerlendirmeler

yapılmıştır. İncelenen tereke kayıtlarındaki eşyalar, nitelik ve nicelikleri açısından

değerlendirildiğinde tabiatıyla, zengin ve sosyal statü bakımından üst seviyede olan

kişilerin terekelerinin çok daha zengin olduğu ve çeşitlilik arz ettiği görülmektedir.

Üzerinde çalıştığımız defter bilhassa giyim ve ev eşyaları bakımından oldukça

zengin olduğu için giyim ve ev eşyaları hakkında tafsilatlı bilgiler elde edilmiş ve

başlıklar, iç kıyafetler, dış kıyafetler vb şekilde ayrı ayrı değerlendirmeye tabi

tutulmuştur. Gerek giyecekler ve gerekse gündelik hayatta kullanılan eşyalar

Osmanlı Devletinin nüfuzu altındaki diğer bölgelerle paralellik arz etmektedir.

Her ne kadar tereklerde verilen fiyatlar görecelilik arz etmekte ise de ait

oldukları dönemlerin fiyat hareketleri hakkında önemli bilgiler sunmaktadırlar. Bu

cümleden olarak tereke fiyatları dikkate alınarak Karahisar-ı Sahib halkının

kullandıkları eşyaların, bazı yiyecek-içecek maddelerinin fiyatları, canlı hayvan

fiyatları, kumaş ve bez fiyatları, muhtelif gayr-ı menkul fiyatları tespit edilmiştir.

Ayrıca kadıların miras taksimi vesilesiyle terekelerden aldıkları, tereke sahiplerinin

Page 294: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

282

tereke yekûnlarına göre farklılık gösteren, harçların çeşit ve miktarları belirlenmiştir.

Bu arada bazı orijinal tespitler de yapılmıştır. Mesela birçok sicilde kaydı dahi

bulunmayan tavuk, incelediğimiz defterde zikredilmektedir. Kaç adet olduğu

belirtilmemekle birlikte 10 kuruşa satıldığı anlaşılmaktadır.

Bu çalışmanın, özelde Karahisar-ı Sahib, genelde ise Osmanlı Devleti’nin

sosyo-kültürel ve ekonomik durumu hakkında mühim bilgiler sunması dolayısıyla

daha sonra yapılacak çalışmalara kaynaklık edecek, benzeri kaynak ve konularda

yapılacak çalışmalarla bütünlük sağlayabileceği kanaatindeyiz.

Page 295: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

283

KAYNAKÇA

AKGÜNDÜZ, Ahmet / vd…, Şer’iyye Sicilleri Mahiyeti, Toplu Katalogu ve Seçme

Hükümler, Türk Dünyası Araştırma Vakfı Yayınları, C.I-II, İstanbul,1988.

ATABEK, Ömer Fevzi, Afyon (vilâyeti) Tarihçesi, (yay. haz. Turan Akkoyun),AKÜ

Yay., Afyon,1997.

BALTACI, Cahid, “Şer’iyye Sicillerinin Tarihsel ve Kültürel Önemi”, Osmanlı

Arşivleri ve Osmanlı Araştırmaları Sempozyumu, Türk-Arap İlişkileri İnceleme

Vakfı Yayınları, İstanbul, 1985.

BÜNGÜL, Nurettin Rüştü, Eski Eserler Ansiklopedisi, C.I.,( Tercüman 1001 Temel

Eser).

DEMİREL, Ömer, Muhiddin Tuş, Adnan Gürbüz, “Osmanlı Ailesinde Ev, Eşya ve

Giyim-Kuşam (XVI-XIX. Yüzyıllar), Sosyo-Kültürel Değişim Sürecinde Türk Ailesi

T.C Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, C.II, Ankara,1992.

DEVELİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, ( Yay.Haz Aydın

Sami Güneyçal), Aydın Kitabevi Yay., Ankara 2002.

GÜNEŞ, Mehmet, XVIII. Yüzyılın İkinci Yarısında Karahisar-ı Sahib Sancağı,

(Yayınlanmamış Doktora Tezi),Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara,

2003.

------------, “XIX. Yüzyıl Başlarında Afyon’da Fiyatlar (1806–1830)”, AKÜ. Sosyal

Bilimler Dergisi, C. I ,S.,2, (Mayıs 1999).

GÜRKAN, Feyyaz , “Şer’iyye Sicilleri Üzerine Bir Araştırma”, IX. Türk Tarih

Kongresi (21–25 Eylül 1981), C.II, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1988,

GÜZELBEY, C.Cahit, Hulusi Yetkin, Gaziantep Şer’i Mahkeme Sicillerinden

Örnekler (Cilt 81–141),Gaziantep Kültür Derneği Kitap Ve Broşür Yayınları, S.155.

KARAZEYBEK, Mustafa, “Osmanlı Taşra Teşkilatında Karahisar-ı Sahib

Sancağı’nın İdari Yapısı”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.II,

S.I, Nisan, 2000.

KAYAYERLİ, Müjdat “Afyonkarahisar’da Kullanılan Lakaplar ve Sülale Adları”,

3. Afyonkarahisar Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri (22–24 Ekim 1993)

,Afyonkarahisar,1994.

Page 296: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

284

KAYIRAN, Mehmet, “Şer’iyye Sicillerinin Askeri Tarih Bakımından Önemi”,

Birinci Askeri Tarih Seminerleri Bildiriler I, Genel Kurmay Askeri Tarih ve Stratejik

Etüd Başkanlığı Yayınları, Ankara 1983.

KUR’ÂN-I KERÎM

KÜPELİ, Özer, “XIX. Yüzyıl Karahisâr-ı Sâhib’de Fiyatlar (1844–1854)”, AKÜ

Sosyal Bilimler Dergisi, C.II, Nisan, 2001.

KÜTÜKOĞLU, Mübahat S., Osmanlılarda Narh Müessesesi ve 164 Tarihli Narh

Defteri, Enderun Yayınları, İstanbul 1983.

OĞUZOĞLU, Yusuf, “Sicillerdeki Tereke kayıtlarının Kültürel Malzeme Olarak

Değeri”, III. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 20–24 Mayıs, Ankara 1985.

ONGAN, Halit, Ankara’nın Bir Numaralı Şer’iyye Sicili, TTK Basımevi, AÜDTCF

Yay., Ankara 1958.

ORTAYLI, İlber, “Anadolu’da XVI.Yüzyılda Evlilik İlişkileri Üzerinde Bazı

Gözlemler”, Aile Yazıları, C. I, (Der., Beylü Dikeçligil, Ahmet Çiğdem), BAAKB

Yay., Ankara, 1991.

ÖZBEL,Kenan , El Sanatları ve Anadolu Kadın Kılıkları, CHP Halkevleri Bürosu,.

ÖZDEĞER, Hüseyin, (1463–1640) Bursa Şehri Tereke Defterleri, Bayrak

Matbaacılık, İstanbul, 1988.

ÖZDEMİR, Rıfat, “Tokat’ta Ailenin Sosyo-Ekonomik Yapısı (1771–1810)”, Aile

Yazıları, C. I, (Der. Beylü Dikeçligil, Ahmet Çiğdem), BAAKB Yay., Ankara, 1991.

--------------“Kırşehir’de Ailenin Sosyo-Ekonomik Yapısı (1880-1906)”, Aile

Yazıları, C. I, (Der., Beylü Dikeçligil, Ahmet Çiğdem), BAAKB Yay., Ankara, 1991

ÖZEN, Mine Esiner, “Türkçe’de Kumaş Adları”, İÜEFD, S.33, İstanbul 1982.

ÖZTÜRK, Mustafa, “XVIII. Yüzyılın Sonlarında Orta Anadolu’da Fiyatlar”, X. Türk

Tarih Kongresi, Kongreye Sunulan Bildiriler, C.IV, TTK Basımevi, Ankara 1993.

ÖZTÜRK, Said, Askeri Kassama Ait Onyedinci Asır İstanbul Tereke Defterleri,

İstanbul 1995.

PAKALIN, M. Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, c.I, İstanbul

1993.

PARLATIR, İsmail, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Yargı Yayınevi, Ankara 2006.

Page 297: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

285

ŞAHİN, Gürsoy, Karahisar-ı Sahib’de Sosyo-Ekonomik Yapı (1684–1686),

(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler

Enstitüsü, Afyonkarahisar 2001.

ŞAHİN, Kamil, “Adana Bir Numaralı Şer’iyye Sicili Üzerine Bir Araştırma”, I

Uluslararası Karacaoğlan ve Çukurova Halk Kültürü Sempozyumu (21–23 Kasım ),

Adana, 1990.

YILDIRIM, Suat, Kur’ân-ı Hakîm’in Açıklamalı Meali, Işık Yay., İstanbul 2005.

Page 298: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

286

SÖZLÜK

Aba: Dokunması ve kullanılması zamanımıza kadar gelmiş olan, kalın yünlü bir

kumaş. Bu kumaştan genellikle erkek elbiseleri yapılmaktadır.

Abanî: üstüne sarı ipekle süslemeler kasnak işi ile işlenmiş, turuncuya çalar açık sarı

renkte bir nevi bez. İstanbul ve Bursa’da yapılırdı. Halep, Bağdad ve Hindistan’da

yapılanlarıda vardı.

Aknene: İbrahimiyye ve aknene entari diye sicillerde bir nevi kumaş adına rastlanır;

bunların örnekeri yoktur.

Alaca: umumiyetle kırmızı zemin üzerine sarı çubuklu pamuklu bir kumaştır;

pamuklu alaca ve ipekli alaca diye ikiye ayrılır.

Altıparmak: Alaca denilen kumaşın yarı ipekli bir çeşidinin adıdır. Asıl alaca

kırmızı zemine sarı çubuklu olarak dokunduğu halde, altıparmak’ta çubuklar sarı,

siyah, beyaz, mavi, yeşil, mor gibi altı renk üzerinedir. Erkek gömlekleri ve peşli

kadın entarileri yapılırdı.

Astar: elbiselerde kumaşları daha dayanıklı bir hale getirmek için altlarına konulan

bez ve kumaşlar. Ekseriya pamuktan olup, bazı nakışlı çeşitleride vardır.

Basma: çiçekli, türlü renk ve desenli kumaş. Adi basmanın içi ve yüzü perdahlıdır.

İçi havlı ve dışı perdahlı olanlara “pazen”, içi perdahlı ve dışı havlı olanlara “divitin”

denir.

Beledi: pamuklu bir cins kumaş. Bilhassa Tire’de dokunanları meşhurdu.

Bürümcük: tamamiyle ham ipekten ve bazen da pamuk karıştırılarak yapılan yerli

dokuması, kıvırcık ince bez, kumaş. En güzelleri Üsküp, İşkodra, Bursa ve

Kastamaonu’da dokunurdu.

Canfes: eski ipekli kumaşlardan biri. Te kat çözgü ve tek kat atkılı münavebe ile

örgü gibi dokunmuştur. Gayet ince, mat daima düz renk olur.

Çit: 1- kitreli ince ipek kumaş( Kayseri) 2- Üzeri çiçekli ve şekilli pamuk bez ( Kars)

3- Yazma yemeni, başörtüsü ( Erzurum)

Çözme: Çözgülü olarak ipekten ve pamuktan yapılmış sopalı çarşaflık dokuma bez.

Çözme de denir.

Çuha: yünden sıkı olarak dokunmuş, dayanıklı ve hanlı bir kumaş. Bilhasa erkek

giyiminde kullanılırdı. Bunu dokuyanlara çulha denilirdi. En meşhurları Selanik’te

Page 299: SAR YYE İ Ğ - Yakın Doğu Üniversitesi I neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · iv YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ 587 NO’LU AFYONKARAHİSAR ŞER’İYYE

287

ve Üsküpte dokunurdu. Kırmızıları çok makbuldü. Ateş alı, gayet parlak eski bir

Venedik çuhası da memleketimizde “ıskarlat” adı ile meşhur olmuştur.

Gezi: ipek ve ipekle karışık hareli bir kumaştır. Bir arşın eninde dokunurdu; yollu ve

düz olarak iki türlü idi. Her iki cinsinin yüzleri hareli idi.

Kıvrak: 1- kırmızı rekte bir kaneviçedir. Üzeri ufacık adenî pullarla işlenerek gelinin

tepe altını üzerinden başına örtülür. 2- Çok kıvrılmış ipekten yapılan, yüzü pürtük

pürtük ve buruşuk gibi olan bez. 3- Yerli dokuma bezden köylü kadın yeldirmesi.

Kutnu: Pamuklu dokumalara verilen isim. Ayrıca atlas ile kemha arasında, bir yüzü

ipekli, diğeri pamuklu bir kumaş da kutnu adını taşır.

Melez: Amasya’da ipekli gömleklik; Malatya ağzında ince ve zarif bir kumaştır.

Sevayi: çeşitli süslerle, ipek ve klaptanlarla dokunmuş ipekli bir kumaşın adıdır.

Bazı çeşitleri: sakızlı, allı, direkli, beyaz takatuka, mık tebsi…

Şal: 1- Türklerde yünden dokunmuş, imce elbiselik kumaşa denir. 2- en güzelleri

İran ve Hindistan’da dokunmuş olan kıymetli bir yün kumaşın adı. İpek ve pamuktan

dokunmuş olanları da vardır.3- Omuza ve başa örtülen büyücek ipek ve yün

kumaşlara da denir.

Şitari: Altıparmak kumaşının başka bir cinsi olup, şitari, çitari, balkayma gibi adlarla

anılan kumaş. Yollu yollu olup, Şamda dokunan kumaşın her rengi mevcuttur

Yazma: Üstüne boya ve fırça ile renkli bezemeler yapılmış bez.

Yemeni: Kalıpla basılmış, elle boyanmış tülbent.

.