Örnek - bİlfen yayincilik...cumartesi günü Çengelköy’de kahvaltı yaptık. 5 yer adları...

7

6. SINIF TÜRKÇE 6. ÜNİTE

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır? A) Bilgi yarışmasında bizim okulda dereceye girdi. B) Bu yıl da tatile Bodrum’a gideceğiz.C) Havuzda yüzerken de dikkatli olmalıyız. D) Yarın mı arkadaşlarınla görüşeceksin?

B, C ve D seçeneklerinde herhangi bir yazım yanlışı yapılmamıştır. A seçeneğinde ise cümlenin anlamına bakıldığında “okulda” sözcüğünde kullanılan “da”nın hâl eki değil, bağlaç olduğu ve ayrı yazılmadığı için de yazım yanlışı yapıldığı görülmektedir.

Yanıt: A

Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Cümledeki “de/-de” ek ise önündeki kutucuğa “E”, bağlaç ise “B” yazınız.

1. Sayfa 54’te bulunan “Gül ve Ay” şiirini sesli okur musun? E

2. Sizler de buraya biraz dinlenmek için geldiniz sanırım. B

3. İdil, öyle yorgundu ki ayaklarının üzerinde duramıyordu. E

4. Çocuklar bu saatte bahçeye çıkmaya bayılırlar. E

5. Bakkaldan iki şişe süt de alman gerekiyormuş. B

6. Onu gördüğümde kendini kaptırmış, kitap okuyordu. E

7. Sen, kardeşin ya da ablan üçünüzden biri bana uğrasın. B

8. Öğretmen, dersin sonunda, anlattığı konunun tekrarını yaptı. E

9. Annesine “Pikniğe ben de gelmek istiyorum!” dedi. B

10. Hem kendimizle hem de çevremizle barışık yaşamak zorundayız. B

11. Annesinden kalp şeklinde kurabiye yapmayı öğrendi. E

12. Sıkıcı olan bu ortamda daha fazla kalmak istemedi. E

13. Hayatımızı başkalarının istediği gibi değil de kendi istediğimiz gibi şekillendirmeliyiz. B

ÖRNEK

BİRLİKTE ÇÖZELİM

KARMA SORULAR

8

BİLFEN YAYINCILIK6. ÜNİTE

1. Diğer seçeneklerdeki yazım yanlışlarının sebebini yazınız.

A) Ek olan “-de/-da” bitişik yazılır ve “mı/mi” her zaman ayrı yazılır.

B) Ek olan “–ki” bitişik yazılır.D) “Mı/mi” her zaman ayrı yazılır.

2. Cevap seçeneğindeki “de, -de” nin hangi görevde kullanıldığını yazınız.

Bağlaç görevinde kullanılmıştır.

1.

Hayalinde

ki

hayat için

çabalaman

gerekmez m

i?

Pankarttaki cümlenin doğru yazımı aşağıda-kilerden hangisidir?

A) Hayalin deki hayat için çabalaman gerek-mezmi?

B) Hayalinde ki hayat için çabalaman gerek-mez mi?

C) Hayalindeki hayat için çabalaman gerekmez mi?

D) Hayalindeki hayat için çabalaman gerek-mezmi?

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “de, -de” nin yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?

A) Duvarda kendi yaptığı tablo vardı.B) Belkide teyzem aldığım hediyeyi beğenme-

yecek.C) Benim de sana söyleyecek başka sözüm

yok. D) Bu konudaki fikrini değiştirmekte her za-

man özgürsün.

9


Aşağıdaki cümlelerde yer alan ‘’de, ki ve mi’’lerin yazımını inceleyip yanlış yazılmış olanları düzeltiniz.

1. Anladım ki sen bu iş te ona yardım etmeyeceksin. işte

2. Gazetede ki köşe yazısını kesip saklamayı düşünüyor. Gazetedeki

3. Madem ki söz verdin, o hâlde dediğini yapman gerekir. Mademki

4. Hafta sonu yapılacak pikniği, omu ayarlamış? o mu

5. Büşra’da ki azim biraz da sen de olsa… Büşra’daki

6. Güzel mi güzel bir tatil köyüne gittik.

7. Ablası da seninle aynı okul da okuyormuş. okulda

8. Bütün işlerini bugün bitir ki yarına işin kalmasın.

9. Amcam geldi mi evde ki herkesi bir telaş alırdı. evdeki

10. Gelecek ay ki geziye sen de mi gelmek istemiyorsun? ayki

11. Bir kitapta içerik de üslup ta önemlidir. da

12. Bizim köy de yaz geldi mi herkes çalışır. köyde

13. Güvercinler de on sekiz gün kuluçka da kalır. kuluçkada

14. Yazarın kitapları raflar da bir hafta kalmıyor, hemen satılıyor. raflarda

15. Bu romanı okuduğum da ortaokuldaydım. okuduğumda

16. Sen de mi onu yalnız bırakacaksın?

17. San ki onu daha önceden de tanıyorum. Sanki

18. Bu apartman da bu isim de biri oturmuyor. apartmanda isimde

19. Halıda ki meyve suyu lekesini çıkarabildin mi? Halıdaki

20. Televizyon da izleyecek hiçbir şey yoktu. Televizyonda21. Onu nerede bulabileceğini annesine de sordun mu?

22. Söz verip te tutmadı mı ona çok kızıyorum. de

23. O yaşta çocuk ev de bırakılıp ta dışarıya çıkılır mı hiç? evde da

SIRA SENDE

16


Aşağıdaki cümlelerdeki yazım yanlışlarını bularak düzeltiniz.

1. İTÜ’nin bu yılki bahar şenlikleri, olumsuz hava şartlarından dolayı iptal edildi.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Yem yeşil çimenler üzerinde gezmek, olumsuz bütün enerjimi almıştı.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Yapılan bütün eleştirilere dudakbüküyor, kimseyi dinlemiyordu.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Ardarda yaşananlar herkesin canını iyice sıkmıştı artık.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. İki kişinin alınacağı işe yirmiüç kişi başvurmuştu.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Bu yıl okullar 17 haziranda kapanacakmış.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Odasına yeni diktireceği perde için yaklaşık 4 m. kumaş aldı.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Aniden bastıran yağmur, herkesin sırıl sıklam olmasına sebep oldu.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Sene sonu gösterimizin 23 Mayıs Cuma Günü olacağı duyuruldu.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Üst katta yalnız yaşıyan yaşlı teyze, çocuklarının yanına taşınmış.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


İTÜ’nün

Yemyeşil

dudak büküyor

Art arda

yirmi üç

Haziran’da

m

sırılsıklam

günü

yaşayan

KARMA SORULAR

17


1. Cevap seçeneğindeki yanlışı düzelterek doğ-rusunu yazınız.

ODTÜ’ye

2. Cevap seçeneğindeki yanlışı düzelterek doğ-rusu yazınız.

6’ncı

3. Cevap seçeneğindeki yanlışı düzelterek doğ-rusu yazınız.

“Gitgide” sözcüğü yanlış değil doğru yazılmıştır.

1. Büyük harflerle yapılan kısaltmalarda kısalt-maya gelen ek, kısaltmayı oluşturan harflerin okunuşuna göre yazılır.

Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır?

A) Aziz Nesin’in “Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz” oyunu bu akşam AKM’de oynanacakmış.

B) Annem, bizim için hazırladığı paketi çabuk ulaşsın diye APS’ye verdi.

C) Ablamın aldığı puanlar ODTÜ’ne girmesine yetmemişti.

D) SBS’de yapılan değişikliğe göre 6. sınıflarda sınav olmayacak.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sayılara getirilen eklerin yazımıyla ilgili yanlışlık var-dır?

A) Yurt dışına çıktığının 4’üncü günü telefon açmıştı.

B) Çok erken gelmemize rağmen ancak 6’ıncı sırada yer bulabilmiştik.

C) İkişer meyve yiyip açlığımızı öyle bastırmış-tık.

D) Delikanlı, nişanlısı istediği için evini 5’inci katta tutmuştu.

3. Aşağıdaki tabloda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Doğru Yanlış

A) gitgide ✘

B) yan yana ✔

C) artarda ✘

D) baş başa ✔

18


Aşağıdaki cümlelerde yazım yanlışlarının altını çizerek doğrusunu yazınız.

Cümleler Doğrusu

Yaşadıklarını birbir anlatınca herkesin ağzı açık kalmıştı. bir bir

Sinirli tavırlarıyla çevresinde çok sevilmiyen bir adamdı. sevilmeyen

23. Mayıs. 2016 tarihinde yurt dışına gidiyoruz. 23 Mayıs 2016

Yeni başladığım kurs yaklaşık oniki gün sonra bitecek. on iki

Köpeğin havlamasıyla korkudan yüzü bem beyaz olmuştu. bembeyaz

DR. Recep Bey’in yeni muayenehanesi Beşiktaş’taymış. Dr.

Yeni konuyu anlamıyan bir tek ben değilmişim. anlamayan

Okulun 2’inci gününde kolu kırılmış ve rapor almıştı. 2’nci

Ameliyat için istenen evraklara şöyle bir gözattım. göz attım

Bu akşam TV’da çok güzel bir tartışma programı var. TV’de

Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler ✽ Büyük harflerin kullanıldığı yerler aşağıda sıralanmıştır:

a. Cümle büyük harfle başlar

✽ Öğretmenler, yeni nesil sizin eseriniz olacaktır. (M. Kemal Atatürk)

✽ Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alınan cümleler büyük harfle başlar ve sonlarına

uygun noktalama işareti (nokta, soru, ünlem) getirilir.

Örnek:

• Atatürk, “Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!” diyor.

SIRA SENDE

25


Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?A) Son okuduğum kitap “Satranç”tır.B) Tamir için İngiliz anahtarına ihtiyacımız var.C) Dedem, Millî Mücadele döneminde yaşadıklarını anlattı.D) Yasalar, Kanun adamına belirli yetkiler vermiştir.

A, B ve C seçeneklerinde herhangi bir yazım yanlışı yapılmamıştır. D seçeneğinde ise “kanun” sözcüğü, özel bir yasa ya da yönetmeliği belirtmediği için ilk harfi küçük olmalıdır. Bu kurala dikkat edilmediği için yazım yanlışı yapılmıştır.

Yanıt: D

Aşağıdaki cümlelerde büyük harflerin kullanım nedenlerini numaralı cümlelerle eşleştiriniz.

1. Richard Bach’ın “Martı”sını bir solukta okudum. 4 Mısralar büyük harfle başlar.

2. Yusuf’un tek hayali, Marmara Üniversitesine gire-bilmekti.

6 Kişi adlarından önce ve sonra gelen saygı söz-leri, lakaplar, unvanlar ve meslek adları büyük harfle başlar.

3. Bu eserler, Tanzimat Dönemi şairlerine aitti. 10 Gezegen ve yıldız adları büyük harfle başlar.

4. Ben giderim adım kalır Dostlar beni hatırlasın 2 Kurum ve kuruluş adları büyük harfle başlar.

5. Cumartesi günü Çengelköy’de kahvaltı yaptık. 5 Yer adları büyük harfle başlar.

6. Tarladan gelen bu sesle irkilen Yanık Mehmet, vakit kaybetmeden kendini dışarı attı.

3 Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar.

7. Sabahları Güllaç’ın mırıltısıyla uyanır, güne keyifli başlarım. 1 Kitap, dergi ve tablo adları büyük harfle başlar.

8. Dedem, öğretmenlikten 25 Nisan 1985’te emekli olmuş. 9 Millî ve dinî bayram adları büyük harfle başlar.

9. Bu yıl Kurban Bayramı’nda memlekette olacağız. 7 Hayvan adları büyük harfle başlar.

10. O dönemlerde Halley’in dünyamıza çarpacağı efsanesi geziyordu ortalıkta.

8 Belli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar.

ÖRNEK


KARMA SORULAR

26


1. Cevap seçeneğindeki yanlış yazılan sözcüğün doğrusunu yazarak sebebini açıklayınız.

Van Valiliği Æ Kurum adı olduğu için her söz-cüğün ilk harfi büyük yazılır.

2. Cevap seçeneğindeki yanlış yazılan sözcüğün doğrusunu yazarak sebebini açıklayınız.

Anadolu’nun batısından Æ Özel isimlerden sonra kullanılan yön isimleri küçük harfle başlar.

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özel adın yazımı doğru değildir?

A) Ailecek o yaz Muğla sahillerine gitmeye ka-rar verdik.

B) Kar yağışının artacağını Van valiliği, halka televizyon aracılığıyla duyurdu.

C) Dün akşam Nişantaşı sokakları balonlarla, bayraklarla süslenmişti.

D) Sosyal Güvenlik Kurumu vatandaşlara daha iyi hizmet için çalışmak zorundadır.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harf-lerin yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?

A) Her Türk genci, Gençliğe Hitabe’yi ezbere okumalıdır.

B) Öğrencilerimiz, İstiklal Marşı’nın on kıtasını da ezberlemelidir.

C) Kurtuluş Savaşı’nın ulusumuzun zaferi oldu-ğu bilinmelidir.

D) Düşman askerlerinin Anadolu’nun Batısın-dan denize döküldüğü öğretilmelidir.

27


Aşağıda verilen cümlelerdeki büyük harflerin kullanımıyla ilgili yapılan yanlışların altını çize-rek doğrusunu yazınız.

1. Geçen gün Terzi Ali efendiye paçalarını kısaltsın diye iki pantolon bıraktım.Efendi’ye

2. Güneydoğu anadolu bölgesine düzenlenen geziye iş nedeniyle katılamayacağım.Anadolu

3. Yolören Köyü’ndeki okul, öğrenci olmadığı için kullanılmamaktadır.köyündeki

4. Edebiyatist Dergisi, son zamanlarda adından sıkça söz ettiren bir edebiyat dergisidir.dergisi

5. Dünyaca ünlü maraş dondurmasını yemeyen, çok şey kaybetmiş olur.Maraş

6. Öğretmen, anneler günü için herkesin annesine bir mektup yazmasını istedi.Anneler Günü

7. İstanbul’un en işlek Caddesi’nde yapılan yol çalışması, trafiği olumsuz etkiledi.caddesinde

8. Kedim pamuğun aylık veteriner kontrolüne bu sefer babam da geldi.Pamuk’un

9. Benim Dünya’lar kadar işim var, siz beni beklemeden bir an önce gidin.dünyalar

10. Sapanca gölünü görmediyseniz hiç vakit kaybetmeden bir an önce oraya gitmelisiniz.Gölü’nü

SIRA SENDE

35


Bu r

apor

ların

bir

kaçını

ben

eve

mi g

ötür

sem?

Bu r

apor

ları Y

ıldıray

be

ye g

öste

rdiniz m

i?

Bu p

roje iç

in o

kad

ar

emek

har

cadıkk

i!

Toplan

tı 10

may

ısta

yapılaca

kmış.

Benc

e, ş

u bö

lümü

kaldı-

ralım

çün

kü d

iğer

lerinin

aras

ında

kay

ıp o

lmuş

.

Arka

daşlar

bu

projey

i bitirmek

için

herg

ün ç

alışmalıyız.

Bu k

onuy

la il

gili

toplan

tıyı e

vdem

i ya

paca

ğız?

“Mı/

mi”

her

zaman

ayr

ı ya

zılır

.

“Her

” sö

zcüğ

ü “her

hang

i” dışınd

a ay

rı y

azılır

.

Öze

l isimlerd

en s

onra

ge

len

sayg

ı söz

leri

büyü

k ha

rfle b

aşlar,

gelen

ek k

esme

işar

etiyle a

yrılır

.

Belir

li bir

tarih

bildiren

ay

isim

leri b

üyük

har

fle

başlar

, gelen

ek

kesm

e işar

etiyle a

yrılır

.

Bağlaç

olan

“ki”

ayrı y

azılır

.

Bazı b

elgisizlik

bildiren

söz

cükler

bitişik

yazılır

.

“Etm

ek, o

lmak

” gibi y

adım

cı

eylemlerle

kuru

lan

birleş

ik

sözc

ükler

ses

düşm

esi y

a da

tü

remes

i yok

sa a

yrı y

azılır

.


1. Konuşanların cümlelerindeki yazım hatalarını bulunuz. Bu yazım hatalarının sebeplerini aşağıdaki kutulara yazınız.

36


2. Aşağıda verilen cümlelerdeki yazım yanlışlarının altını çiziniz, doğrusunu yandaki kutucu-ğa yazınız.

1. Baktıkki bütün işler bitmiş, biz de geri döndük. Baktık ki

2. İyilik te güzellik te insanlar içindir. İyilik de güzellik de

3. Bu hafta sonu okul da veli toplantısı yapılacakmış. okulda

4. İlçedeki bilgi yarışmasına 7’inci sınıflar katılıyormuş. 7’nci

5. Komşularıyla her Salı semt pazarına alışveriş için gider. salı

6. Bu işten anlıyan, çalışkan kişilerle çalışmak isteriz. anlayan

7. Delikanlının temizmi temiz bir yüreği vardı. temiz mi temiz

8. Odadakilerin hiç biri benimle bahçeye çıkmadı. hiçbiri

9. Söylenenlerin üstünde fazla durmayıp orayı terketti. terk etti

10. 24 Nisan çarşamba günü tüm mahalle maça gidecek. Çarşamba

11. Sokakta birden bire bir gürültü duyuldu. birdenbire

12. Hayatta herşey istediğimiz gibi olmayabilir. her şey

13. Sabahları minnoşun mamasını vermeden evden çıkmam. Minnoş’un

14. Yarışmayı kazandığımız için herkes bizi tebriketti. tebrik etti

15. Salonda ki sehpayı çalışma odasına taşıdık. Salondaki

16. Seminere gelenlerin çoğu Ankara’lıydı. Ankaralıydı

17. Yaz tatilinde ailece Sinoba gidiyoruz. Sinop’a

18. Akdeniz’in Doğusu iklim olarak biraz daha ılımandır. doğusu

19. İnsanlar tek düze hayatlarına renk katmak için kitap okumalıdır. tekdüze

20. Bugünkü derslerde oldukça keyifli geçti. dersler de

KARMA SORULAR

37


1. Cevap seçeneğindeki sözcüğün ayrı yazılma sebebini açıklayınız.

Yardımcı eylemlerle kurulan birleşik sözcük-lerde ses düşmesi ya da türemesi olmuyorsa ayrı yazılır.

2. Cevap seçeneğindeki yanlış yazılan sözcüğün doğrusunu yazarak sebebini belirtiniz.

arz etti Æ Yardımcı eylemlerle kurulan bir-leşik sözcüklerde ses düşmesi ya da türemesi olmuyorsa ayrı yazılır.

1. “Etmek, olmak” yardım-cı eylemleri hangi sözcüğe getirilirse ayrı yazılır?

A) Rica

B) Kahır

C) Ret D) Devir

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik eylemlerin yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapıl-mıştır?

A) Sunduğu dilekçeyle isteklerini müdürüne arzetti.

B) Arkadaşlarını üzmemek için film bitene ka-dar sabretti.

C) Tartışma büyümesin diye toplantı salonunu terk etti.

D) Yemeklerin kısa sürede bittiğini öğrenince tedirgin oldu.

38


1. Aşağıdaki cümleleri yazım kurallarına uygunluk bakımından değerlendiriniz ve tabloda işa-retleyiniz. Yanlış yazılan sözcüklerin altını çiziniz.

Cümleler Doğru Yanlış

1. İster misin bugün bize sürpriz yapsın bu çocuk? 3

2. Öyle alçak gönüllü bir insan ki onu sevmeyen yoktur. 3

3. Kardan adamın havuçtan burnunu serçeler yemiş. 3

4. Akşama doğru ufukda bir gemi belirmişti. 3

5. Gönlümü almak için bu armağanlara hiç gerek yoktu ki! 3

6. Doğruyla yanlışı ayırt edecek yaşa geldiniz bence. 3

7. Ast subay bir arkadaşım bugün bizi ziyarete geldi. 3

8. Biz aslen Hataylıyız ama İstanbul’da yaşıyoruz. 3

9. Bir çok öğrenci bugün kulüp saatini iple çekiyordu. 3

10. Galeride sergilenen resimlere herkez hayranlıkla bakıyordu. 3

11. Çalışma masasının üstü her zamanki gibi darmadağınıktı. 3

12. Aslında parası varmış ta bizim için harcamak istememiş. 3

13. Türk’lerin Anadolu’ya gelişleri çok eskilere dayanır. 3

14. Beni bu konuda anlıyan tek insan sensin. 3

15. Bindiğimiz uçak arızalanınca Adana’ya gitmekten vazgeçtik. 3

16. Böyle güzel bir günde insan üzülürmü hiç? 3

17. Kuzenim de Bilfen İlköğretim okulundan mezun oldu. 3

18. Andaç, tozpembe hayallerle uykuya daldı. 3

19. Kardeşimin askerliği Gazianteb’e çıkınca hepimiz sevindik. 3

SIRA SENDE

39


2. Balonlarda doğru yazılmış olan sözcükleri karşılayan harfleri sırasıyla aşağıdaki kutulara yerleştirerek anahtar kelimeyi bulunuz.

B

birçok

L

pek çok

E

huzur evi

O

poğaça

A

gardırop

S

sarmısak

Z

gök delen

P

ak ciğer

N

ilköğretim

H

maydanos

K

fiat

C

ağabey

E

gök kuşağı

U

tıraş

İ

klavuz

B A L O N C U

40


3. Aşağıdaki cümlelerde satır sonuna sığmayan hecelerin hangisi doğru yazılmıştır? Doğru olanları kırmızıya, yanlış olanları yeşile boyayınız.

Bu kitaptan a-lınan yazıyı oku.

Cemre Ha-nım bugün gelecek.

Kardeşimle uçurt-ma yaptık.

Lütfen güver-cinlerime dokunma!

Sabaha kadar ba-şıboş gezmiş, kedi.

Ona karşı bir sev-gi besliyordu.

İki gün önce Edirne-ye gitti.

Dün gece ba-şkentte konser vardı.

Bu kadarını ben bi-le beklemiyordum.

1990 yılında ilk-okula başlamıştı.

Yolcuyum bir ku-ru yaprak misali.

Ertesi sabah evde-kiler bana kızdı.

Uğur, eşiyle 2003’te tanışmış.

Dilek Hanım hoş-sohbet bir kadındı.

Sevdiğim dizi bir-azdan başlar.

56


1. Aşağıdaki cümlelerde kutucuklarla belirtilen yerlere uygun noktalama işaretlerini geti-riniz.

• Pamuk Prenses ’ in saraydan kaçtığını herkes duymuştu .

• Tatil için plan yaptık . Tüm İstanbul ’ u gezecektik : müzeler , anıtlar , kaleler ...

• Çocuklardan biri - en küçüğü - çantasını ve şemsiyesini masaya bıraktı .

• Bir cümlede özne - yüklem uyuşmazlığı anlatımı bozar .

• Sen de bizimle gelmek , burada kalmak ister misin ?

• Sabahları okula 07 . 30 gibi gidiyorum .

• “ Karakter ” sözcüğünün hecelere ayrılışı “ ka - rak - ter ” dir.

• Sait Faik 1906 - 1954 yılları arasında yaşamıştır .

• “ - la ” ekiyle yeni sözcükler türettim .

• Buraya gelmesi hepimizi ( özellikle kardeşimi ) çok mutlu etmişti .

• Sağlıksız beslenme , sporsuz yaşam bizleri olumsuz etkiliyor .

Noktalama İşaretleri Kullanıldığı Yerler

Nokta 7 1. Virgülle ayrılmış örnekleri farklı örneklerden ayırmak için getirilir.

Virgül 5 2. Kendisinden sonra açıklama yapılacak cümlelerin sonuna getirilir.

Noktalı virgül 1 3. Bilinmeyen yer, tarih vb. durumlar için kullanılır.

Soru işareti 3 4. Dil bilgisinde eklerin farklı şekillerini göstermek için kullanılır.

Ünlem işareti 9 5. Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan sözcükler arasına getirilir.

Eğik çizgi 4 6. Dil bilgisinde eklerin başına getirilir.

Kısa çizgi 6 7. Sayılardan sonra sıra bildirmek için getirilir.

Tırnak işareti 8 8. Özel olarak belirtilmek istenen sözler için kullanılır.

İki nokta 2 9. Seslenme ve uyarı sözlerinden sonra getirilir.

2. Aşağıdaki tabloda bazı noktalama işaretleriyle bu noktalama işaretlerinin kullanıldıkla-rı yerler karışık olarak verilmiştir. Noktalama işaretleriyle bu işaretlerin kullanıldığı yerle-ri eşleştiriniz.


KARMA SORULAR

57


1. Diğer seçeneklerdeki boş bırakılan yerlere virgül getirilememesinin sebeplerini yazınız.

A) Şart ekinden sonra virgül getirilmez.B) Sıfat tamlamalarında sıfatla isim arasına

virgül getirilmez.C) İkilemelerin arasına virgül getirilmez.

2. Cevap seçeneğindeki bilginin doğrusunu yazınız.

Hitap için kullanılan sözcüklerden sonra vir-gül konur.

3. Diğer seçeneklerde yanlış kullanılan nokta-lama işaretlerinin doğrusunu yazınız.

A) başladım.C) Samsun’aD) 19.00’da

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yay ayraçla belirtilen yere virgül (,) getirilebilir?

A) Bu kadar kırıcı konuşmasa ( ) ona küsmez-dim.

B) Kardeşimle güzel ( ) bir gün geçirdik. C) O gün eve gider ( ) gitmez ödevlerinin

başına geçti. D) Dikenli tele yavaşça uzandı ( ) zavallı ke-

diyi oradan kurtardı.

2. Öğrenci Bilgiler

SertanTiyatro eserlerinde konuşanın hare-ketlerini, durumunu açıklamak ve göstermek için parantez kullanılır.

Taşkın Hitap için kullanılan sözcüklerden sonra noktalı virgül konulabilir.

SeherCümle içinde ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için kısa çizgi konulabilir.

YeşimÜnlem ve seslenmelerde anlatımı pekiştirmek için üç nokta kullanılabi-lir.

Tabloya göre öğrencilerden hangisi yanlış bilgi vermiştir?A) Sertan B) TaşkınC) Seher D) Yeşim

3. Aşağıdakilerin hangisinde noktalama yanlışı yapılmamıştır?

A) 19 soruluk Türkçe denemeleri aldım ve çöz-meye başladım...

B) Türkçedeki 19. soruyu çözemeyince öğret-menime sordum.

C) Atatürk 19 Mayıs’ta Samsuna çıktı.D) Herkesi pazar günü 19:00’da başlayacak

büyük derbinin heyecanı sarmıştı.

58


1. Diyaloglarda yay ayraçla belirtilen boşluklara uygun noktalama işaretlerini getiriniz.

Ne o

luyo

r bu

rada

(?)

Ark

a-da

şlar

( , ) s

esiniz t

üm

mah

alleyi s

armış ( ! )

Mah

alle t

enis m

üsab

akalar

ı son

uç-

land

ı( . )

Minik e

rkek

lerd

e Fa

tih

( , )

Erka

n ( ; )

minik k

ızlard

a Ay

şen

( , )

Gülşa

h ka

zand

ı ( . ) O

nlar

ı kut

luyo

-ru

z ( . )

Ya ( , ) d

urun

düş

ürec

ek-

siniz

beni ( !)

Baba

m h

er z

aman

der

ki

( : )

(“) Ba

şarılara

imza

at

mış in

sanlar

ı tak

dir

etmek

ger

ek ( . ) (”)

Peki (

, ) b

eni

niye

kuc

ağınıza

aldınız

( ? )

Ger

çekt

en a

nlam

ış

( , ) ka

vram

ış d

eğilim

( . )

Sen

o ka

dar

tatlı

ve s

evec

ensin

ki

(…) Se

n de

omuz

-lara

alın

may

ı hak

et

med

in m

i (?)

Hey

( ! )

Çocu

klar

be

ni u

nutt

unuz

( . )

SIRA SENDE

59


2. Sonuna nokta (.) getirilmesi gereken cümlelerin harflerini yandaki kutucuklara yazarak anahtar sözü bulunuz.

3. İki noktanın doğru kullanıldığı cümlelere (+), yanlış kullanıldığı cümlelere (–) işareti koyu-nuz.

1. Babasının övgü dolu sözleri ona en güzel hediyeydi (N) 2. Törende okunacak şiirler bölümüne bu şiirleri de ekler misin (E) 3. Yarışmadaki ilginç adamları da gördünüz mü (B) 4. Nasıl bir öğrenci olduğunu biliyorum ben (O) 5. Kaybettiğim zamanı ve parayı düşünüyorum da (R) 6. Bu televizyon çok ısındı mı ses çıkarmıyor (K) 7. Bilgisayarı nasıl kapatacağımı bilmiyorum (T) 8. Bu çalışma programına uyabiliyor musunuz (H) 9. Memleketimi, annemi, babamı o kadar özledim ki (U)10. Bayan voleybolcularımız Avrupa’da göğsümüzü kabarttı (A)

N

O

K

T

A

1. Kararı sonunda açıkladılar: Televizyon günde yarım saat izlenecek. +

2. 12 : 10 : 2010 tarihli bir belgeydi bu. –

3. Söz isteyerek: “Bir sorum olacaktı.” dedi. –

4. Biraz düşündü: biraz yürüdü ve olanları unutma kararı aldı. –

5. Bu sabah saat 09:30’da uyandı. –

6. Az veren candan, çok veren maldan: –

7. Sofrada üç şey vardı: ekmek, peynir ve domates. +

8. Ödevimi bitiremedim: çünkü kitabım okulda kalmış. –

9. Okuduklarımın hepsi: beni çok etkilemişti. –

60


4. Aşağıdaki cümlelerde yay ayraçla belirtilen boşluklara getirilmesi gereken noktalama işaretlerini yuvarlak içine alınız.

1. Neden hep beni bulur böyle sıkıntılı olaylar ( )

. , ?

2. Yaşasın ( ) Sonunda ben de mezun oldum ( )

. , !

3. Hangi yiyeceklerin kilo yapacağını biliyorum ( )

. , ?

5. Polis memuru sert bir şekilde sordu ( ) Nedir o sakladığın ( )

. : , ? ;

6. Aman o da pek güzel bir film değil ( )

, ! . :

7. İki şey beni mutlu eder ( ) çalışmak ( ) okumak( )

, ! . :

4. Ordular ( ) İlk Hedefiniz Akdeniz’dir ( ) İleri ( )

; . , !

Örnek - bİlfen yayincilik...cumartesi günü Çengelköy’de kahvaltı yaptık. 5 yer adları...

Documents