remiks - jako sposób przedstawiania historii w informacjonalizmie

17
Andrzej Radomski Remiks jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie Co jaki czas w refleksji filozoficznej, naukoznawczej czy literackiej pojawia si nowy zespó poj, kategorii czy metafor, za pomoc których myliciele, uczeni bd artyci próbuj uchwyci i zinterpretowa wiat/y bd jego/ich jaki fragment. Najczstszym powodem tego stanu rzeczy nie s saboci dotychczasowych teorii i generowanych przez nie sowników tylko przede wszystkim zmieniajca si rzeczywisto. Od co najmniej kilkunastu lat mamy do czynienia z nowym wysypem sów, za pomoc którego próbuje si skonceptualizowa wiat pocztków XXI stulecia. Mona zauway, e dominujcy do tej pory sownik postmodernizmu czy globalizacji ustpuje sownictwu technicznemu, a cilej: informatycznemu. W nowych próbach ogldu wspóczesnoci pojawiaj si takie okrelenia,  jak: spoeczestwo informacyjne czy sieciowe, jak Rzeczywisto 2.0, kultura 2.0, cyberkultura czy wiat jako baza danych. Ramowo spaja je natomiast kategoria: Informacjonalizmu, jako okrelenie wrcz nowej epoki, która jest tworem elektronicznych, cybernetycznych, informatycznych czy telekomunikacyjnych technologii. Informacjonalizm przeobrazi ju praktyczne wszystkie sfery ludzkiej dziaalnoci. Pojawiy si nowe zawody, nowe sposoby nauki, pracy i zabawy. Pojawiy si nowe elity i wartoci, które one kreuj. Wreszcie, tworz si nowe relacje midzy ludmi. Jedn z cech charakterystycznych ludzkiej aktywnoci w naszym stuleciu s praktyki remikserskie. I one take wyrosy na informacjonalistycznej gównie glebie. Wystpuj one na wielu polach, a szczególnie s widoczne na gruncie sztuki i literatury. Remiks jako forma twórczoci i dziaalnoci wiedzotwórczej  jest równie obecny w codziennym yciu wspóczesnego czowieka. Pojawi si take w obszarze nauki zwaszcza humanistyki.

Upload: andrzej-radomski

Post on 10-Apr-2018

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 1/17

Andrzej Radomski

Remiks jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

Co jaki czas w refleksji filozoficznej, naukoznawczej czy literackiej

pojawia si nowy zespó poj, kategorii czy metafor, za pomoc których

myliciele, uczeni bd artyci próbuj uchwyci i zinterpretowa wiat/y

bd jego/ich jaki fragment. Najczstszym powodem tego stanu rzeczy nie s

saboci dotychczasowych teorii i generowanych przez nie sowników tylko

przede wszystkim zmieniajca si rzeczywisto.

Od co najmniej kilkunastu lat mamy do czynienia z nowym wysypemsów, za pomoc którego próbuje si skonceptualizowa wiat pocztków XXI

stulecia. Mona zauway, e dominujcy do tej pory sownik postmodernizmu

czy globalizacji ustpuje sownictwu technicznemu, a cilej: informatycznemu.

W nowych próbach ogldu wspóczesnoci pojawiaj si takie okrelenia,

  jak: spoeczestwo informacyjne czy sieciowe, jak Rzeczywisto 2.0, kultura

2.0, cyberkultura czy wiat jako baza danych. Ramowo spaja je natomiast

kategoria: Informacjonalizmu, jako okrelenie wrcz nowej epoki, która jest

tworem elektronicznych, cybernetycznych, informatycznych czytelekomunikacyjnych technologii.

Informacjonalizm przeobrazi ju praktyczne wszystkie sfery ludzkiej

dziaalnoci. Pojawiy si nowe zawody, nowe sposoby nauki, pracy i zabawy.

Pojawiy si nowe elity i wartoci, które one kreuj. Wreszcie, tworz si nowe

relacje midzy ludmi.

Jedn z cech charakterystycznych ludzkiej aktywnoci w naszym stuleciu

s praktyki remikserskie. I one take wyrosy na informacjonalistycznej gównieglebie. Wystpuj one na wielu polach, a szczególnie s widoczne na gruncie

sztuki i literatury. Remiks jako forma twórczoci i dziaalnoci wiedzotwórczej

 jest równie obecny w codziennym yciu wspóczesnego czowieka. Pojawi si

take w obszarze nauki zwaszcza humanistyki.

Page 2: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 2/17

Jednake w dalszych partiach niniejszego tekstu uwaga zostanie

skoncentrowana na obecnoci remiksu w historiografii i przeobraeniom jaki on

powoduje na jej gruncie.

I

Informacjonalizm jest wytworem wspóczesnych technologii

cybernetycznych, telekomunikacyjnych, elektronicznych, infor matycznych i

bioinformatycznych. Uksztatoway one równie w stopniu decydujcym now

form kultury zwan: cyberkultur. Szczególn rol w Informacjonalizmie

odgrywa Internet obecnie kolejna generacja zwana: Web 2.0. Internet tworzy

nowy obszar zwany cyberprzestrzeni. Ma ona charakter wirtualny gdy jest

oparta na niematerialnym zerojedynkowym kodzie, w którym pisze si

odpowiednie oprogramowania (nastpuje tu przejcie od atomów do bitów).

Cyberprzestrze staje si pomau dla wielu osób podstawowym miejscem ycia,

pracy i rozrywki. Std mówimy o realnej wirtualnoci. Cech szczególn

Internetu II generacji jest to, e:

a)  Web 2.0 jest oparta na mechanizmie wiki to jest takim typie

oprogramowania, które umoliwia zmian i modyfikowanie stron

internetowych. Dziki temu strony te mog by interaktywne.

Internauta sam moe dokonywa wpisów (tzw. posty np.), bra udzia w

dyskusji czy umieszcza efekty wasnej twórczoci w postaci zdj,

nagra audio i video czy grafiki.

b)  Bardziej zaawansowany uytkownik moe z kolei ingerowa ju w sam

kod ródowy strony bd programu udoskonalajc go, jak ma to

miejsce np. w Linuxie czy Open Office.

Page 3: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 3/17

Dziki temu Web 2.0 umoliwi powstanie nowych praktyk i nowych form

dziaalnoci zwanych: wikinomi. Oparta jest ona na zbiorowej inteligencji

  w myl hasa: nikt nie wie wszystkiego, kady wie co. Jej podstawowe

cechy to:

a)  Otwarto,

b)  Udostpnianie swoich zasobów innym,

c)  Partnerstwo,

d)  Dziaanie na skal globaln 1 

Te cechy wikinomii, jak i caego Informacjonalizmu powoduj, e kady

potencjalnie moe zajmowa si dziaalnoci wiedzo twórcz. Coraz bardziej

zacieraj si te rónice midzy nauk a innymi formami i praktykami

tworzenia wiedzy. Coraz trudniej ukaza rónic midzy np. historykiem

pracujcym na uczelni czy w Instytucie, a osob tworzc teksty o dziejach

kultury, która korzysta z globalnej bazy danych i dziaajc na którym ze

specjalistycznych portali.

Podstaw gospodarki Informacjonalizmu czy kapitalizmu informacyjnego

 jest produkcja wiedzy, symboli, zabawy i nowoci (a wic kultury w jednym ze

znacze tego terminu) która najczciej przybiera form informacji. Niekiedy

spotyka si okrelenie: gospodarka kreatywna. Najcenniejszym skadnikiem

kapitau jest tzw. kapita ludzki bd intelektualny. Wybijajcymi si grupami

spoecznymi s: netokracja (twórcy oprogramowania, administratorzy sieci czy

waciciele portali), klasa kreatywna i superkreatywna2 (artyci, inynierowie,

graficy komputerowi, hakerzy, uczeni, pisarze czy pracownicy nowych mediów).

1Don Tapscott, Anthony D. Williams: Wikinomia, Warszawa, 2008, s. 40-51

2Bohdan Jung: Wokó mediów ery Web 2.0, Warszawa, 2010, s. 223-224

Page 4: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 4/17

W najbardziej rozwinitych krajach wiata (USA, Unia czy Japonia) wikszo

dochodu narodowego jest wytwarzana w obszarze: usug, IT, biotechnologii i

przemysu rozrywkowego. Coraz bardziej te zaciera si granica midzy prac a

zabaw. Praca coraz czciej przypomina sztuk zwaszcza w wykonaniu klasysuperkreatywnej, a jej tworzenie czy wykonywanie jest rodzajem rozrywki.

Pozostae grupy pracowników stanowi tzw. konsumtariat konsumujcy

wytwory klasy superkreatywnej.

Wytwory Informacjonalizmu maj charakter cyfrowy. Pozostae (np.

analogowe) s dygitalizowane. Mamy tu zatem do czynienia z jednym wielkim

zbiorem informacji albo jedn globaln baz cyfrowych danych, na której/ychmona dokonywa rónych operacji take remikserskich.

Informacjonalizm uksztatowa now form kultury zwan najczciej:

cyberkultur. Cho spotyka si i szersze okrelenie, typu: Kultura 2.0.

Cyberkultura to poczenie sztuki, nauki i technologii. Cyberkultur mona

pojmowa: jako specyficzny zestaw praktyk odnoszcych si do posugiwania

mediami cyfrowymi w celu tworzenia nowego modelu kultury opartej nasynergii tego, co online, z tym, co offline3. Sztuka czasów cyberkultury

egzystuje przede wszystkim w cyberprzestrzeni.

Do gównych cech cyberkultury zaliczy mona: a) immaterialno, b)

wizualizacj, c) hipertekstulano, d) nielinearno, e) teleobecno, f)

immersj, g) interaktywno

Cyberkultura jest oparta na takim spoecznociowym oprogramowaniu

(software), jak: Windows, Linux, Internet Explorer, Mozilla Firefox, Google,

Photoshop, Flash, Maya, Corel, After Effect czy Open Office. Wyznaczaj one

3Piotr Zawojski: Cyberkultura, wyd. Poltex, Katowice, 2010, s. 100

Page 5: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 5/17

ogólne ramy moliwych operacji, typu: kopiuj, wklej, usu itd. Zatem jest to

kultura technologicznie kreowana - za pomoc technik cyfrowych.

Tytuem przykadu. Polecenie: wytnij i wklej bdce skadnikiem kadego

programu komputerowego uniewania tradycyjny podzia na sztuki

przestrzenne i czasowe, skoro uytkownik moe wyci i wklei cz obrazu,

fragment przestrzeni czy cz kompozycji czasowej w dokadnie ten sam

sposób4.

Cyberkultura wprowadza te nowe widzialnoci: do rangi symbolu moe

urasta umieszczenie przez firm HAL9000 w sieci reprodukcji Ostatniej 

wieczerzy Leonarda Da Vinci. Zdjcie fresku zostao wykonane z rozdzielczoci

16 miliardów pikseli [] Przy pomocy zoomu widzowie mog powiksza obraz

na monitorze wasnego komputera, co pozwala dostrzec najmniejsze elementy

tego fresku, a wic zobaczy co, czego nigdy nie moglibymy dostrzec, stojc

przed nim w kociele delle Grazie 5.

Cyberkultura, dziki wyuszczonym przed chwil cechom, umoliwia na

niespotykan skal eksplozj ludzkiej twórczoci: Jak si wydaje, najbardziej

interesujcy i najszerszy obszar kreatywnoci uytkowników rozpociera si w

Internecie, gdzie amatorskie prace plastyczne, utwory muzyczne, zdjcia,

opowiadania i filmy skadaj si na erupcj innowacji kulturalnych, pyncych

przez blogi, wiki, podcasty, internetowe serwisy telewizyjne i liczne kanay

dystrybucyjne p2p6.

II

4Lev Manovich: Jzyk nowych mediów, Warszawa, 2006, s. 142

5Piotr Zawojski: Cyberkultura, op. cit.., s. 118

6Don Tapscott, Anthony D. Williams: Wikinomia, op. cit, s. 201

Page 6: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 6/17

Cyfrowy, sieciowy i interaktywny charakter cyberkultury umoliwi

upowszechnienie si, i to w skali globalnej, nowych praktyk. Jedn z takich

nowych praktyk stay si remiksy. Wczeniej te mielimy do czynienia z

przykadami kolay, miksów i remiksów. Jednake byy one tworzone przezprofesjonalistów (artystów czy inynierów od dwiku, na przykad). Barier dla

ich szerszego upowszechnienia by drogi i skomplikowany sprzt, a take brak

moliwoci publicznej prezentacji. Dopiero pojawienie si komputerów

osobistych, powstanie globalnej sieci, a przede wszystkim dostp do taniego i

intuicyjnego oprogramowania spowodoway, e to co wczeniej byo

zarezerwowane dla ekspertów sta si od kilkunastu lat moliwe praktycznie

dla kadego.

Po roku 2000 zwaszcza obserwujemy pojawienie si portali

spoecznociowych, na których, zwaszcza, modzi ludzie, udostpniaj efekty

swojej produkcji, która ma równie charakter rónego rodzaju miksów, a

przede wszystkim remiksów.

W polskiej edycji Vikipedii czytamy, e miksowanie moe odnosi si dotrzech czynnoci: I) miksowanie uprzednio dokonanego nagrania

wieloladowego przez inyniera dwiku w studiu, w celu poc zenia wszystkich

ladów w sygna stereofoniczny - in. "miksowanie ladów", "miksowanie

utworu", "miksowanie nagrania", II) miksowanie instrumentów w trakcie

koncertu przez realizatora dwiku (potocznie, nieprawidowo: akustyka) -

"miksowanie koncertu", "miksowanie wystpu live", III) miksowanie utworów

na ywo przez DJ'a.

Remiks z kolei, zdaniem vikipedystów to utwór muzyczny, który powsta

dziki przerobieniu innego utworu. W odrónieniu od covera, remiks zwykle

zawiera sample, czyli kawaki oryginalneg o utworu.

Page 7: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 7/17

Na przeomie XX i XXI wieku zaczto stosowa okrelenie remiksu na inne

media, oprócz muzyki: na wizualne projekty, oprogramowanie, teksty

literackie. Obecnie, zauwaa wspomniany Manovich, wiele dziedzin ycia:

muzyka, moda, wzornictwo, sztuka, aplikacje, media s regulowane przezremiksy, fuzje, kolae i mashupy. W szczególnoci Web staa si wylgarni

nowych praktyk remikserskich7. Lawrence Lessing sdzi, e dziki tej

tendencji kultura si demokratyzuje i rozkwita ludowy jej wariant, który

ten amerykaski badacz i prawnik nazywa kultur RW w przeciwiestwie

do kultury tworzonej przez profesjonalistów, czyli RO. Zauwaa on, e

yjemy w kulturze remiksu, w czasach przywaszczania, kiedy kady dzieciak

z podstawówki ma Photoshopa i dziki temu moe dowolnie przerabia

róne zdjcia czy filmy8. Rodzi to, zauwamy przy okazji, problemy z

prawami autorskimi, lecz jest to ju temat na osobn dyskusj.

Remiks czy elementy kultury RO i przetwarza je. Lessing twierdzi, e

remiks jest bardzo w tym skuteczny, poniewa na podstawie znaczenia

wykorzystanych odniesie powstaje zupenie co nowego 9. Szczególnie jest

to widoczne w utworach multimedialnych (np. w teledyskach czy spotach

reklamowych), w których, jak zauwaa Lessing, dwik cytowany jest na tle

obrazów, filmy na tle tekstu, a tekst na tle dwików. Cytaty mieszaj si ze

sob. Mieszanka prowadzi do powstania nowego utworu, czyli wanie

remiksu10.

Do pewnego stopnia kultur remiksu zapowiadaa sztuka

postmodernistyczna, a nastpnie cay postmodernizm, który min. polega/a

na graniu na caej dotychczasowej tradycji: artystycznej, literackiej,

7Tame, s.

8Lawrence Lessing: Remiks, Warszawa, 2009, s. 26

9Tame, s. 84

10Tame, s. 78

Page 8: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 8/17

naukowej czy filozoficznej - równie na, jak to okreli Cliford Geertz,

mceniu gatunków.

Zatem remiks moe czy i miesza (miksowa na nowo):

a)  Treci

b)  Obrazy

c)  Dwiki

d)  Gatunki,

e)  Poetyki,

f)  Media,

g)  Technologie

Cyberkultura i charakterystyczna dla niej forma partycypacji w postaci

dziaa remikserskich powoduje, e zaciera si granica midzy sztuk a

yciem, dzieem sztuki a innymi wytworami oraz artyst a odbiorc. Teraz

potencjalnie kade ycie moe nosi znamiona sztuki (ze wzgldu na moliwo

  jego personalizacji), kady wytwór moe zosta okrzyknity dzieem

artystycznym i (!) kady moe by artyst.

Sztuka ycia w cyberkulturze to umiejtno korzystania z nowych

technologii i mediów, to take krytycyzm i umiejtno odnalezienia si w

nowej, cyfrowej rzeczywistoci11. Jak zauwaa Don Tapscott my jestemy

pasywnymi odbiorcami treci zamieszczanych w Internecie, a modzi ludzie bez

przerwy tworz lub zmieniaj to, co jest dostpne online 12. Jedna czwarta

nastolatków korzystajcych z Internetu, dodaje, remiksuje treci online13

. Zkolei Henry Jenkins pisze: fanowskie kino cyfrowe stao si dla kina tym, czym

dla muzyki bya punkowa kultura zrób to sam [] Tutaj filmowcy fani

11Piotr Zawojski: Cyberkultura, wyd. Polten, Warszawa, 2010, s. 15

12Don Tapscott: Cyfrowa doroso, Warszawa, 2010, s. 50

13Tame, s. 100

Page 9: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 9/17

zaczynaj przeciera sobie szlak do produkcji mainstreamowych i pomysy

takie jak wykorzystanie silników gier jako narzdzi animacyjnych, które pojawiy

si u amatorów i wkraczaj do mediów komercyjnych, staj si coraz bardziej

zauwaalne

14

.

III

Internet II generacji (Web 2.0) umoliwi pojawienie si rónego typu

portali spoecznociowych. Ich cech charakterystyczn jest min. to, e stay si

one platform do spotka i artykuowania wasnych pogldów, komentarzy,

pomysów i prezentacji samodzielnej twórczoci.

Po roku 2000 cyberprzestrze jest wiadkiem niezwykej eksplozji ludzkiej

twórczoci. W sieci znajduj si ju miliony tekstów, zdj, filmów czy animacji

tzw. amatorskiej produkcji (kwitnie te blogosfera).

Twórczo RW staa si moliwa dziki, jak pisaem wczeniej, atwemu i

ogólnodostpnemu oprogramowaniu. Za jego pomoc mona miksowa i

remiksowa praktycznie cao dostpnego w sieci zdygitalizowanego

materiau, a nastpnie publikowa. Nie ma tu ju adnych ogranicze ani barier

  poza chyba ludzk wyobrani (cho mog pa oskarenia o amanie

tradycyjnie rozumianych praw autorskich). Pokamy to na przykadzie historii.

Praktyki historiograficzne s znakomitym przykadem wystpowania

dziaalnoci remikserskiej. Od razu jednake chciabym zaznaczy, e chodzi tu o

pozaakademick historiografi. W tej ostatniej bowiem nadal dominuje

tradycyjny model prezentacji w postaci pisanych, linearnych narracji.

Natomiast wród internautów pojawiy si przykady miksowania i

14Henry Jenkins: Kultura konwergencji, op. cit, s. 131

Page 10: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 10/17

remiksowania dostpnego w sieci materiau historycznego, które burz wszelki

porzdek zwizany z ukazywaniem przeszoci.

Najprostszym przykadem tej nowej tendencji s tzw. kolae

fotograficzne. Za pomoc popularnych programów do obróbki zdj, jak np.Adobe Photoshop czy darmowy Gimp tworzy si rónego rodzaju fotomontae.Wykorzystuje si do tego celu obrazy, ryciny czy rysunki starych mistrzów, któreprzedstawiaj okrelone wydarzenia historyczne. Jednym z najzabawniejszych

przykadów (cho dla innych by moe bulwersujcych) s fotomontae zudziaem znanego portugalskiego pikarza Cristiano Ronaldo. Na pocztkulistopada 2010 w sieci zostay umieszczone zdjcia zatytuowane: plecyCristiano Ronaldo a dzieje ludzkoci. Przedstawiaj one 7 nowych zdj, k tórepowstay z poczenia znanych reprodukcji i zdj synnego pikarza (konkretnie

  jego pleców w koszulce z numerem 7). Na jednym z obrazów: Wwóz

termopilski widzimy wklejonego Ronaldo z nastpujcym podpisem :

 

Wprawdzie do tej pory historycy spieraj si, czy Ronaldo pokaza wówczas plecy dzielnym, ale pokonanym

Spartanom, czy dotkliwie zbitym, ale zwyciskim Persom. Tak czy siak, One tam byy 480 p.n.e. i odbijay

wszystko, co zmierzao w ich kierunku, z wóczniami wcznie.

Page 11: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 11/17

W podobnej konwencji zostao stworzonych sze pozostaych produkcji.Wykorzystano tu tak znane dziea, jak np.: redniowieczny Taniec ze mierciczy Ucho Van Gogha, do których wmontowano plecy Ronaldo.

Bardziej wyrafinowan form remiksu s produkcje filmowe. Polegaj

one na wykorzystaniu sampli (czyli fragmentów oryginalnych utworówfilmowych) i czeniu ich z muzyk i tekstem, za pomoc którego komentuje sizupenie odmienne wydarzenia, pogldy czy kwestie. Skrajnym przykademtego typu produkcji moe by wykorzystanie fragmentu znanego filmu: The Fall

(Upadek, 2004) ukazujcego ostatnie, 12 dni z ycia Adolfa Hitlera. Internaucistworzyli w ten sposób cay cykl krótkich, kilkuminutowych filmów, w którychbohaterowie Upadku (na czele z wodzem Trzeciej Rzeszy) komentuj min. aferRywina czy mier Michaela Jacksona.

Film "Upadek", zauwaa Joanna Sosnowska, sta si przyczynkiem do fali

filmów na YouTube, w których internauci masowo przedstawiaj swoje pogldyustami Hitlera i jego wspópracowników. W którym momencie przekroczyyone mas krytyczn, stajc si, uwaa, memami rozpowszechniajcymi si wnaszych umysach. Jest to z jednej strony amanie tematu tabu istereotypowego mylenia, a z drugiej powoduje namys nad procesemtwórczym popkultury15. I nastpnie konkluduje: Web 2.0  jest idealnym orodkiem rozwoju memów -

mog si byskawicznie rozprzestrzenia i trafia do wielkiej iloci osób. Do tego teoretycznie kady moe sta si twórc me mów -

nietzscheaskie przewartociowanie wszystkich wartoci nigdy nie byo prostsze. Kady moe doda swoje trzy grosze do niewtpliwie

wanego filmu, jakim by "Upadek" i sprowadzi wydwik sceny do absurdu16.

The Fall nie jest oczywicie adnym odosobnionym przypadkiem t ego typu

praktyk. Filmów, które remiksowano jest znacznie wicej. Innym znanymprzykadem z ostatniego czasu jest film Sparta. Zacytujmy jednego z twórców

remiksu powstaego na bazie Sparty. Cytat ten ukazuje równie motywy tegotypu twórczoci:Nitirimo 

1 miesic temu

Te wszystkie Sparta Remixy s g**niane. Dobry by tylko oryginalny remix, ale wszystkie inne ss. To nic dziwnego, mem powsta , kiedynawet nie brano pod uwag korzystania z Vegasa do robienia YTPMVów, adnego pitch shiftingu i niczego podobnego... bo o tym niemylano. Wtedy dopiero Poopy i YTPMV raczkoway, ale eby nadal tworzy takie g**na 0_o?

@Nitirimo Tak wiem, te nie lubi wikszoci podróbek bo s kiczowate a oryginau nic nie przebije (nawet jeeli sam w sobie by kiepsk ibo to byy pocztki Poop'ingu itp, ale i tak ma to co). Mój "Remix" powsta bo chciaem po prostu sam spróbowa, tak dla frajdy .P.S. Robiem go za pomoc Windowsa Movie Makera... wic miaem jeszcze trudniej ni inni twórcy podróbek a moe nawet orygina u...nie biorc pod uwag oczywicie cignicia muzyki która jest w tle i samego pomysu... Pozdro.

pkmovies92 1 miesic temu17

. W podobnym tonie utrzymane s i inne wypowiedzi osóbremiksujcych Spart18. 15

Joanna Sosnowska: Jak Hitler sta si memem, w: www.gazeta.pl/technologie16

Tame17

Siema Heniu [Sparta Remiks], Cytat z: You Tube (wersja polska)

18 Film opowiada o zmaganiach Sparty w obliczu zagroenia wojny z Persami. Film jest podobny do pierwowzoru,

lecz zaskakuje nas artobliwym spojrzeniem na powane sprawy autora. W filmie zobaczymy zego pingwina w

postaci bestii, pojedynek taneczny zamiast wojny, czy choby bicie dzieci przez ojców nazywane "szkoleniem". W

Page 12: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 12/17

  Kolejnym polem, na którym w szerokim zakresie spotyka si praktykiremikserskie s gry komputerowe. Wan ich cz stanowi historyczne gry

komputerowe. Gry historyczne wprowadzaj now perspektyw pokazywania itworzenia historii. Jest to zwizane z ich multimedialnoci, interaktywnoci icoraz lepsz grafik zwaszcza w wymiarze: 3D. Gry umoliwiaj aktywne

poruszanie postaciami i obiektami. Moemy je ksztatowa, przemieszcza czyusuwa. Pokamy to na kolejnym przykadzie.

Wemy znan gr: Imperium Rzymskie. Nie jest to pierwsza gra

osadzona w czasach antycznych. Ta wyrónia si nowoczesn grafik:

trójwymiarow (3D). Obejmuje okres od 509 r. p.n.e do 120 n.e. Jej scenariusz

zbudowany jest z tzw. misji, które musi wykona gracz/e. Jest to gra

strategiczna. Gracz moe tu wcieli si w zarzdc jakiego miasta czy np.

prowincji. Moe wic budowa dane miasto od podstaw stawiajc: mury,

budynki mieszkalne, orodki administracji, witynie, akwedukty itp. Nastpnie

moe on rozbudowywa dany orodek, prowadzi misje, kolonizacje i

oczywicie wojny. Powinien te stworzy armi. W celu uskutecznienia dziaa

gracz ma do dyspozycji rónorodne informacje dotyczce: surowców,

zaopatrzenia, skarbu, ( jest to tzw. okno ekonomii). Ponadto, dane o nastrojach

ludnoci, zagroeniach ze strony nieprzyjació (barbarzycy), klskach

ywioowych itp.

Jednake wikszo misji w tej grze polega na budowie rónych obiektów

(w zalenoci od wybranej tabliczki) oraz zaspokajaniu rónych potrzebludnoci. Czsto s one na tyle zaskakujce, e mog uniemoliwi prowadzenie

normalnej polityki.

Mimo, e mamy tu do czynienia z gr osadzon w konkretnym miejscu

(imperium rzymskie) i czasie to historia peni w tej grze rol gównie ta. Przy

trakcie filmu caa Sparta okazuje si homoseksualna, a akcja filmu jest osadzona w rónych czasach. Obok

onierzy z mieczami moemy na przykad zobaczy znane osoby z teleturniejów lub nowoczesn budk znapojami ;) Na pocztku moemy zauway nawet posta maego Shreka, póniej "zgrzybiaych wróbitów" i

Paris Hilton. Liczna armia spartan zostaje ograniczona do garstki trzynastu osób, gotowych odda ycie za losy

Sparty. Ujrzymy take przelotne motywy ze Spider-Mana 3, Ghost Raider, Transformers, Brzydula Betty, Happy

Feet. Film reyserii autorów filmów takich jak "Komedia Romantyczna" i "Wielkie Kino". Solidna dawka miechu w

krótkim filmie, polecam ;]

Opublikowano dnia: marzec 08, 2010  Updated: padziernik 05, 2010, Poznaj moich spartan, w:wwwSHVOONG.com

Page 13: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 13/17

prowadzeniu konkretnej misji gracz co prawda zostaje poinformowany o

danym wadcy, prowincji czy obiekcie (np. Koloseum). Jednake jego dane

posunicia nie s ju zalene od okolicznoci odnotowanych przez naukow

historiografi. Informacje jakie ma do dyspozycji (stan skarbu, nastroje ludnoci

itp.) te s raczej luno sformuowanym zbiorem danych anieli ustalonymiprzez historyków faktami odnoszcymi si do poszczególnych aspektów ycia w

staroytnym Rzymie i uchodzcymi za wiarygodne.

Gry historyczne (podobnie zreszt jak i inne) niejako u swych podstaw

maj wbudowan moliwo dowolnego kreowania akcji i postaci. Gracz/e

otrzymuje/ pewien zbiór moliwoci co do wyboru postaci, sytuacji, zdarze

i innych danych. W trakcie gry maj wic moliwo duej swobody w

kreowaniu wiata historycznego i to nie tylko w postaci tzw. historii

alternatywnej i najczciej to wykorzystuj. Nie licz si zatem (nie muszliczy) z ustaleniami akademickiej historiografii tylko remiksuj (mog

remiksowa), w tym wypadku, materia dostarczony przez twórców gier.

Jeszcze bardziej jest to widoczne w przypadku produkcji

wykorzystujcych silnik danej gry czyli: machinim. Tu ju zawsze mamy do

czynienia z remiksem. Termin machinima wywodzi si ze skrzyowania sów

machine ciemna (maszynowe kino) lub machine ani mation (maszynowa

animacja). Przy czym sowo machine oznacza tu komputer osobisty. Machinima

  to technika animacji polegajca na wykorzystaniu obrazu generowanego prze

gry komputerowe. W najprostszej wersji machinima polega na wykorzystaniu

animacji z gier poprzez tzw. renderowanie i np. dodanie podkadu muzycznego.

W nieco ambitniejszej wersji na sterowaniu postaciami w grze w taki sposób

aby uzyska podan sekwencj zdarze. W wersji najtrudniejszej machinima

polega na modyfikowaniu kodu gry 19.

Oprócz wymienionych przed chwil praktyk remikserskich na gruncie

historiografii zwaszcza w wydaniu RW - mamy równie do czynienia z

mieszaniem historii w innych obszarach. Pomijajc literatur

postmodernistyczn (gdzie te zabiegi s na porzdku dziennym i wystpoway

 jeszcze przede Informacjonalizmem) to remiksy treci historycznych maj take

19ródo: wikipedia

Page 14: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 14/17

miejsce w reklamie, rónego typu teledyskach muzycznych czy grafice

komputerowej20.

IV

Praktyki remikserskie, jak i pozostae bdce pochodn

Informacjonalizmu maj ogromne konsekwencje dla dotychczasowej

historiografii zwaszcza tej akademickiej. Oto, przynajmniej, niektóre z nich:

Po pierwsze, profesjonalni historycy trac monopol na dostarczanie wiedzy

historycznej gdy teraz, potencjalnie kady moe by historykiem. WInternecie bowiem dostpnych jest coraz wicej zdygitalizowanych róde i

opracowa zwizanych z histori. Istniej specjalistyczne portale historyczne,

na których mona wymienia si informacjami, ocenia i komentowa treci

zwizane z histori. Po drugie, obecnie kady moe sam pisa historie czy

historie wasnego ycia i bez problemu umieszcza te produkcje w sieci.

Podobnie zreszt wczeniej czyniy ju to media przy czym, w przypadku tych

ostatnich, dbano jednak (generalnie) o zgodno z ustaleniami zawodowych

historyków. Po trzecie, pastwo traci moliwo wpywania na ksztat i tre

polityki historycznej. Nie ma ju mowy o pilotowaniu okrelonej, jednej wizji

historii: narodowej czy powszechnej. Teraz w obiegu jest wiele historii

tworzonych przez autonomiczne podmioty i walcz one o wzgldy

odbiorców. Po czwarte, dziki atwemu dostpowi do baz danych oraz do

atwego w obsudze sprztu czy programów komputerowych (do obróbki

tekstów, zdj, grafiki czy filmów) potencjalnie kady moe ju nie tylko tworzy

historie, lecz take tworzy miksy i remiksy historyczne bez liczenia si z

20Przykadem moe tu by ju wrcz legendarna reklama proszku do prania: Pollena wykorzystujca synny

sienkiewiczowski fragment (z powieci i powtórzony póniej w filmie J. Hoffmana: Potop) ojciec pra? czy

reklama piwa, w której nawizano do Krzyaków A. Forda.

Page 15: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 15/17

dotychczas obowizujc/mi wizjami wiata historycznego krelonymi przez

wspólnoty eksperckie. Dziki temu te produkcje zwikszaj liczb uczestników

prowadzcych dziaalno wiedzo twórcz, a take (co niezwykle istotne)

zmieniaj treci i funkcj caej historiografii. Jest to ju historiografiatechnologiczna wykreowana. Jej podstaw s zerojedynkowe algorytmy

programów komputerowych. W duym stopniu jest ona te zwizualizowana.

Nie odnosi si ona do przeszoci gdy jest mieszank rónych informacji i

perspektyw przemielon przez komputer. Powstay w ten sposób wiat jest

rzeczywistoci sam w sobie. Po pite, Informacjonalizm i zwizane z nim

praktyki remikserskie daj przesanki do konstytuowania si nowych opowieci

na temat wiata i czowieka i zaczynaj one pomau wypiera te z ide

historycznoci. Pojawia si w nich nowa metafora: bazy danych czy wiata

 jako bazy danych, która nadaje now struktur naszemu dowiadczaniu siebie i

rzeczywistoci. Epoka komputerów stworzya bowiem nowy kulturowy

algorytm: rzeczywisto media dane baza danych 21. Baza ta ma posta

hipertekstu lub/i hipermedium (bez pocztku, koca, hierarchii i zalenoci).

Jest nielinearna, cyfrowa, multimedialna i interaktywna. Jej gównym

rodowiskiem jest cyberprzestrze. Dostp do niej jest natychmiastowy.

Zawiera ona informacje, które nastpnie mona miksowa i stosowa w

stosunku do nich róne praktyki remikserskie. Wszystkie wytwory

dotychczasowych historiografii i róda staj si (bd stan si po

zdygitalizowaniu) informacj zawart w bazie/ach danych i, z godnie z

perspektyw postmodernistyczn, s opowieciami, konstrukcjami. Po szóste,wiat bazy danych istnieje poza czasem i konkretnym miejscem. Ma charakter

wirtualny. Poruszajc si w wiecie konceptualizowanym jako baza danych i

surfujc coraz czciej w sieci znajdujemy si we wszechobecnej teraniejszoci

21Lev Manovich: Jzyk nowych mediów, Warszawa, 2006, s. 341

Page 16: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 16/17

  albo: bezczasowej czasowoci. Nie istniej dla nas bariery czasu i miejsca.

Jednym klikniciem myszki moemy by w wiecie naszej rodziny (z jednej

strony) i np. neolitycznej wspólnoty (z drugiej strony). Jak to ujmuje Derrick de

Kerckhove, zostalimy wyzwoleni z ogranicze wyznaczonych przez historycznyi wyjtkowy zbieg miejsca i czasu i obecnie moemy zda sobie spraw z

moliwoci bycia wszdzie naraz, fizycznie pozostajc w tym samym miejscu. Co

wicej, dodaje, pozwoli to nam na wyzbycie si jednowymiarowych punktów

widzenia i zastpienia tego pojcia przez nowe, czyli: punkt przebywania 22.

Zatem, po siódme, zaczynamy y na powrót w wiecie bez historii! A wiedza,

któr umownie jeszcze nazywamy historyczn zaczyna peni funkcje przede

wszystkim poza poznawcze: etyczne, estetyczne czy rozrywkowe.

22Derrick de Kerckhove: Powoka kultury. Odkrywanie nowej elektronicznej rzeczywistoci, Warszawa, 1996, s.

175

Page 17: Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie

http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 17/17