remiks - jako sposób przedstawiania historii w informacjonalizmie
TRANSCRIPT
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 1/17
Andrzej Radomski
Remiks jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
Co jaki czas w refleksji filozoficznej, naukoznawczej czy literackiej
pojawia si nowy zespó poj, kategorii czy metafor, za pomoc których
myliciele, uczeni bd artyci próbuj uchwyci i zinterpretowa wiat/y
bd jego/ich jaki fragment. Najczstszym powodem tego stanu rzeczy nie s
saboci dotychczasowych teorii i generowanych przez nie sowników tylko
przede wszystkim zmieniajca si rzeczywisto.
Od co najmniej kilkunastu lat mamy do czynienia z nowym wysypemsów, za pomoc którego próbuje si skonceptualizowa wiat pocztków XXI
stulecia. Mona zauway, e dominujcy do tej pory sownik postmodernizmu
czy globalizacji ustpuje sownictwu technicznemu, a cilej: informatycznemu.
W nowych próbach ogldu wspóczesnoci pojawiaj si takie okrelenia,
jak: spoeczestwo informacyjne czy sieciowe, jak Rzeczywisto 2.0, kultura
2.0, cyberkultura czy wiat jako baza danych. Ramowo spaja je natomiast
kategoria: Informacjonalizmu, jako okrelenie wrcz nowej epoki, która jest
tworem elektronicznych, cybernetycznych, informatycznych czytelekomunikacyjnych technologii.
Informacjonalizm przeobrazi ju praktyczne wszystkie sfery ludzkiej
dziaalnoci. Pojawiy si nowe zawody, nowe sposoby nauki, pracy i zabawy.
Pojawiy si nowe elity i wartoci, które one kreuj. Wreszcie, tworz si nowe
relacje midzy ludmi.
Jedn z cech charakterystycznych ludzkiej aktywnoci w naszym stuleciu
s praktyki remikserskie. I one take wyrosy na informacjonalistycznej gównieglebie. Wystpuj one na wielu polach, a szczególnie s widoczne na gruncie
sztuki i literatury. Remiks jako forma twórczoci i dziaalnoci wiedzotwórczej
jest równie obecny w codziennym yciu wspóczesnego czowieka. Pojawi si
take w obszarze nauki zwaszcza humanistyki.
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 2/17
Jednake w dalszych partiach niniejszego tekstu uwaga zostanie
skoncentrowana na obecnoci remiksu w historiografii i przeobraeniom jaki on
powoduje na jej gruncie.
I
Informacjonalizm jest wytworem wspóczesnych technologii
cybernetycznych, telekomunikacyjnych, elektronicznych, infor matycznych i
bioinformatycznych. Uksztatoway one równie w stopniu decydujcym now
form kultury zwan: cyberkultur. Szczególn rol w Informacjonalizmie
odgrywa Internet obecnie kolejna generacja zwana: Web 2.0. Internet tworzy
nowy obszar zwany cyberprzestrzeni. Ma ona charakter wirtualny gdy jest
oparta na niematerialnym zerojedynkowym kodzie, w którym pisze si
odpowiednie oprogramowania (nastpuje tu przejcie od atomów do bitów).
Cyberprzestrze staje si pomau dla wielu osób podstawowym miejscem ycia,
pracy i rozrywki. Std mówimy o realnej wirtualnoci. Cech szczególn
Internetu II generacji jest to, e:
a) Web 2.0 jest oparta na mechanizmie wiki to jest takim typie
oprogramowania, które umoliwia zmian i modyfikowanie stron
internetowych. Dziki temu strony te mog by interaktywne.
Internauta sam moe dokonywa wpisów (tzw. posty np.), bra udzia w
dyskusji czy umieszcza efekty wasnej twórczoci w postaci zdj,
nagra audio i video czy grafiki.
b) Bardziej zaawansowany uytkownik moe z kolei ingerowa ju w sam
kod ródowy strony bd programu udoskonalajc go, jak ma to
miejsce np. w Linuxie czy Open Office.
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 3/17
Dziki temu Web 2.0 umoliwi powstanie nowych praktyk i nowych form
dziaalnoci zwanych: wikinomi. Oparta jest ona na zbiorowej inteligencji
w myl hasa: nikt nie wie wszystkiego, kady wie co. Jej podstawowe
cechy to:
a) Otwarto,
b) Udostpnianie swoich zasobów innym,
c) Partnerstwo,
d) Dziaanie na skal globaln 1
Te cechy wikinomii, jak i caego Informacjonalizmu powoduj, e kady
potencjalnie moe zajmowa si dziaalnoci wiedzo twórcz. Coraz bardziej
zacieraj si te rónice midzy nauk a innymi formami i praktykami
tworzenia wiedzy. Coraz trudniej ukaza rónic midzy np. historykiem
pracujcym na uczelni czy w Instytucie, a osob tworzc teksty o dziejach
kultury, która korzysta z globalnej bazy danych i dziaajc na którym ze
specjalistycznych portali.
Podstaw gospodarki Informacjonalizmu czy kapitalizmu informacyjnego
jest produkcja wiedzy, symboli, zabawy i nowoci (a wic kultury w jednym ze
znacze tego terminu) która najczciej przybiera form informacji. Niekiedy
spotyka si okrelenie: gospodarka kreatywna. Najcenniejszym skadnikiem
kapitau jest tzw. kapita ludzki bd intelektualny. Wybijajcymi si grupami
spoecznymi s: netokracja (twórcy oprogramowania, administratorzy sieci czy
waciciele portali), klasa kreatywna i superkreatywna2 (artyci, inynierowie,
graficy komputerowi, hakerzy, uczeni, pisarze czy pracownicy nowych mediów).
1Don Tapscott, Anthony D. Williams: Wikinomia, Warszawa, 2008, s. 40-51
2Bohdan Jung: Wokó mediów ery Web 2.0, Warszawa, 2010, s. 223-224
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 4/17
W najbardziej rozwinitych krajach wiata (USA, Unia czy Japonia) wikszo
dochodu narodowego jest wytwarzana w obszarze: usug, IT, biotechnologii i
przemysu rozrywkowego. Coraz bardziej te zaciera si granica midzy prac a
zabaw. Praca coraz czciej przypomina sztuk zwaszcza w wykonaniu klasysuperkreatywnej, a jej tworzenie czy wykonywanie jest rodzajem rozrywki.
Pozostae grupy pracowników stanowi tzw. konsumtariat konsumujcy
wytwory klasy superkreatywnej.
Wytwory Informacjonalizmu maj charakter cyfrowy. Pozostae (np.
analogowe) s dygitalizowane. Mamy tu zatem do czynienia z jednym wielkim
zbiorem informacji albo jedn globaln baz cyfrowych danych, na której/ychmona dokonywa rónych operacji take remikserskich.
Informacjonalizm uksztatowa now form kultury zwan najczciej:
cyberkultur. Cho spotyka si i szersze okrelenie, typu: Kultura 2.0.
Cyberkultura to poczenie sztuki, nauki i technologii. Cyberkultur mona
pojmowa: jako specyficzny zestaw praktyk odnoszcych si do posugiwania
mediami cyfrowymi w celu tworzenia nowego modelu kultury opartej nasynergii tego, co online, z tym, co offline3. Sztuka czasów cyberkultury
egzystuje przede wszystkim w cyberprzestrzeni.
Do gównych cech cyberkultury zaliczy mona: a) immaterialno, b)
wizualizacj, c) hipertekstulano, d) nielinearno, e) teleobecno, f)
immersj, g) interaktywno
Cyberkultura jest oparta na takim spoecznociowym oprogramowaniu
(software), jak: Windows, Linux, Internet Explorer, Mozilla Firefox, Google,
Photoshop, Flash, Maya, Corel, After Effect czy Open Office. Wyznaczaj one
3Piotr Zawojski: Cyberkultura, wyd. Poltex, Katowice, 2010, s. 100
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 5/17
ogólne ramy moliwych operacji, typu: kopiuj, wklej, usu itd. Zatem jest to
kultura technologicznie kreowana - za pomoc technik cyfrowych.
Tytuem przykadu. Polecenie: wytnij i wklej bdce skadnikiem kadego
programu komputerowego uniewania tradycyjny podzia na sztuki
przestrzenne i czasowe, skoro uytkownik moe wyci i wklei cz obrazu,
fragment przestrzeni czy cz kompozycji czasowej w dokadnie ten sam
sposób4.
Cyberkultura wprowadza te nowe widzialnoci: do rangi symbolu moe
urasta umieszczenie przez firm HAL9000 w sieci reprodukcji Ostatniej
wieczerzy Leonarda Da Vinci. Zdjcie fresku zostao wykonane z rozdzielczoci
16 miliardów pikseli [] Przy pomocy zoomu widzowie mog powiksza obraz
na monitorze wasnego komputera, co pozwala dostrzec najmniejsze elementy
tego fresku, a wic zobaczy co, czego nigdy nie moglibymy dostrzec, stojc
przed nim w kociele delle Grazie 5.
Cyberkultura, dziki wyuszczonym przed chwil cechom, umoliwia na
niespotykan skal eksplozj ludzkiej twórczoci: Jak si wydaje, najbardziej
interesujcy i najszerszy obszar kreatywnoci uytkowników rozpociera si w
Internecie, gdzie amatorskie prace plastyczne, utwory muzyczne, zdjcia,
opowiadania i filmy skadaj si na erupcj innowacji kulturalnych, pyncych
przez blogi, wiki, podcasty, internetowe serwisy telewizyjne i liczne kanay
dystrybucyjne p2p6.
II
4Lev Manovich: Jzyk nowych mediów, Warszawa, 2006, s. 142
5Piotr Zawojski: Cyberkultura, op. cit.., s. 118
6Don Tapscott, Anthony D. Williams: Wikinomia, op. cit, s. 201
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 6/17
Cyfrowy, sieciowy i interaktywny charakter cyberkultury umoliwi
upowszechnienie si, i to w skali globalnej, nowych praktyk. Jedn z takich
nowych praktyk stay si remiksy. Wczeniej te mielimy do czynienia z
przykadami kolay, miksów i remiksów. Jednake byy one tworzone przezprofesjonalistów (artystów czy inynierów od dwiku, na przykad). Barier dla
ich szerszego upowszechnienia by drogi i skomplikowany sprzt, a take brak
moliwoci publicznej prezentacji. Dopiero pojawienie si komputerów
osobistych, powstanie globalnej sieci, a przede wszystkim dostp do taniego i
intuicyjnego oprogramowania spowodoway, e to co wczeniej byo
zarezerwowane dla ekspertów sta si od kilkunastu lat moliwe praktycznie
dla kadego.
Po roku 2000 zwaszcza obserwujemy pojawienie si portali
spoecznociowych, na których, zwaszcza, modzi ludzie, udostpniaj efekty
swojej produkcji, która ma równie charakter rónego rodzaju miksów, a
przede wszystkim remiksów.
W polskiej edycji Vikipedii czytamy, e miksowanie moe odnosi si dotrzech czynnoci: I) miksowanie uprzednio dokonanego nagrania
wieloladowego przez inyniera dwiku w studiu, w celu poc zenia wszystkich
ladów w sygna stereofoniczny - in. "miksowanie ladów", "miksowanie
utworu", "miksowanie nagrania", II) miksowanie instrumentów w trakcie
koncertu przez realizatora dwiku (potocznie, nieprawidowo: akustyka) -
"miksowanie koncertu", "miksowanie wystpu live", III) miksowanie utworów
na ywo przez DJ'a.
Remiks z kolei, zdaniem vikipedystów to utwór muzyczny, który powsta
dziki przerobieniu innego utworu. W odrónieniu od covera, remiks zwykle
zawiera sample, czyli kawaki oryginalneg o utworu.
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 7/17
Na przeomie XX i XXI wieku zaczto stosowa okrelenie remiksu na inne
media, oprócz muzyki: na wizualne projekty, oprogramowanie, teksty
literackie. Obecnie, zauwaa wspomniany Manovich, wiele dziedzin ycia:
muzyka, moda, wzornictwo, sztuka, aplikacje, media s regulowane przezremiksy, fuzje, kolae i mashupy. W szczególnoci Web staa si wylgarni
nowych praktyk remikserskich7. Lawrence Lessing sdzi, e dziki tej
tendencji kultura si demokratyzuje i rozkwita ludowy jej wariant, który
ten amerykaski badacz i prawnik nazywa kultur RW w przeciwiestwie
do kultury tworzonej przez profesjonalistów, czyli RO. Zauwaa on, e
yjemy w kulturze remiksu, w czasach przywaszczania, kiedy kady dzieciak
z podstawówki ma Photoshopa i dziki temu moe dowolnie przerabia
róne zdjcia czy filmy8. Rodzi to, zauwamy przy okazji, problemy z
prawami autorskimi, lecz jest to ju temat na osobn dyskusj.
Remiks czy elementy kultury RO i przetwarza je. Lessing twierdzi, e
remiks jest bardzo w tym skuteczny, poniewa na podstawie znaczenia
wykorzystanych odniesie powstaje zupenie co nowego 9. Szczególnie jest
to widoczne w utworach multimedialnych (np. w teledyskach czy spotach
reklamowych), w których, jak zauwaa Lessing, dwik cytowany jest na tle
obrazów, filmy na tle tekstu, a tekst na tle dwików. Cytaty mieszaj si ze
sob. Mieszanka prowadzi do powstania nowego utworu, czyli wanie
remiksu10.
Do pewnego stopnia kultur remiksu zapowiadaa sztuka
postmodernistyczna, a nastpnie cay postmodernizm, który min. polega/a
na graniu na caej dotychczasowej tradycji: artystycznej, literackiej,
7Tame, s.
8Lawrence Lessing: Remiks, Warszawa, 2009, s. 26
9Tame, s. 84
10Tame, s. 78
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 8/17
naukowej czy filozoficznej - równie na, jak to okreli Cliford Geertz,
mceniu gatunków.
Zatem remiks moe czy i miesza (miksowa na nowo):
a) Treci
b) Obrazy
c) Dwiki
d) Gatunki,
e) Poetyki,
f) Media,
g) Technologie
Cyberkultura i charakterystyczna dla niej forma partycypacji w postaci
dziaa remikserskich powoduje, e zaciera si granica midzy sztuk a
yciem, dzieem sztuki a innymi wytworami oraz artyst a odbiorc. Teraz
potencjalnie kade ycie moe nosi znamiona sztuki (ze wzgldu na moliwo
jego personalizacji), kady wytwór moe zosta okrzyknity dzieem
artystycznym i (!) kady moe by artyst.
Sztuka ycia w cyberkulturze to umiejtno korzystania z nowych
technologii i mediów, to take krytycyzm i umiejtno odnalezienia si w
nowej, cyfrowej rzeczywistoci11. Jak zauwaa Don Tapscott my jestemy
pasywnymi odbiorcami treci zamieszczanych w Internecie, a modzi ludzie bez
przerwy tworz lub zmieniaj to, co jest dostpne online 12. Jedna czwarta
nastolatków korzystajcych z Internetu, dodaje, remiksuje treci online13
. Zkolei Henry Jenkins pisze: fanowskie kino cyfrowe stao si dla kina tym, czym
dla muzyki bya punkowa kultura zrób to sam [] Tutaj filmowcy fani
11Piotr Zawojski: Cyberkultura, wyd. Polten, Warszawa, 2010, s. 15
12Don Tapscott: Cyfrowa doroso, Warszawa, 2010, s. 50
13Tame, s. 100
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 9/17
zaczynaj przeciera sobie szlak do produkcji mainstreamowych i pomysy
takie jak wykorzystanie silników gier jako narzdzi animacyjnych, które pojawiy
si u amatorów i wkraczaj do mediów komercyjnych, staj si coraz bardziej
zauwaalne
14
.
III
Internet II generacji (Web 2.0) umoliwi pojawienie si rónego typu
portali spoecznociowych. Ich cech charakterystyczn jest min. to, e stay si
one platform do spotka i artykuowania wasnych pogldów, komentarzy,
pomysów i prezentacji samodzielnej twórczoci.
Po roku 2000 cyberprzestrze jest wiadkiem niezwykej eksplozji ludzkiej
twórczoci. W sieci znajduj si ju miliony tekstów, zdj, filmów czy animacji
tzw. amatorskiej produkcji (kwitnie te blogosfera).
Twórczo RW staa si moliwa dziki, jak pisaem wczeniej, atwemu i
ogólnodostpnemu oprogramowaniu. Za jego pomoc mona miksowa i
remiksowa praktycznie cao dostpnego w sieci zdygitalizowanego
materiau, a nastpnie publikowa. Nie ma tu ju adnych ogranicze ani barier
poza chyba ludzk wyobrani (cho mog pa oskarenia o amanie
tradycyjnie rozumianych praw autorskich). Pokamy to na przykadzie historii.
Praktyki historiograficzne s znakomitym przykadem wystpowania
dziaalnoci remikserskiej. Od razu jednake chciabym zaznaczy, e chodzi tu o
pozaakademick historiografi. W tej ostatniej bowiem nadal dominuje
tradycyjny model prezentacji w postaci pisanych, linearnych narracji.
Natomiast wród internautów pojawiy si przykady miksowania i
14Henry Jenkins: Kultura konwergencji, op. cit, s. 131
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 10/17
remiksowania dostpnego w sieci materiau historycznego, które burz wszelki
porzdek zwizany z ukazywaniem przeszoci.
Najprostszym przykadem tej nowej tendencji s tzw. kolae
fotograficzne. Za pomoc popularnych programów do obróbki zdj, jak np.Adobe Photoshop czy darmowy Gimp tworzy si rónego rodzaju fotomontae.Wykorzystuje si do tego celu obrazy, ryciny czy rysunki starych mistrzów, któreprzedstawiaj okrelone wydarzenia historyczne. Jednym z najzabawniejszych
przykadów (cho dla innych by moe bulwersujcych) s fotomontae zudziaem znanego portugalskiego pikarza Cristiano Ronaldo. Na pocztkulistopada 2010 w sieci zostay umieszczone zdjcia zatytuowane: plecyCristiano Ronaldo a dzieje ludzkoci. Przedstawiaj one 7 nowych zdj, k tórepowstay z poczenia znanych reprodukcji i zdj synnego pikarza (konkretnie
jego pleców w koszulce z numerem 7). Na jednym z obrazów: Wwóz
termopilski widzimy wklejonego Ronaldo z nastpujcym podpisem :
Wprawdzie do tej pory historycy spieraj si, czy Ronaldo pokaza wówczas plecy dzielnym, ale pokonanym
Spartanom, czy dotkliwie zbitym, ale zwyciskim Persom. Tak czy siak, One tam byy 480 p.n.e. i odbijay
wszystko, co zmierzao w ich kierunku, z wóczniami wcznie.
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 11/17
W podobnej konwencji zostao stworzonych sze pozostaych produkcji.Wykorzystano tu tak znane dziea, jak np.: redniowieczny Taniec ze mierciczy Ucho Van Gogha, do których wmontowano plecy Ronaldo.
Bardziej wyrafinowan form remiksu s produkcje filmowe. Polegaj
one na wykorzystaniu sampli (czyli fragmentów oryginalnych utworówfilmowych) i czeniu ich z muzyk i tekstem, za pomoc którego komentuje sizupenie odmienne wydarzenia, pogldy czy kwestie. Skrajnym przykademtego typu produkcji moe by wykorzystanie fragmentu znanego filmu: The Fall
(Upadek, 2004) ukazujcego ostatnie, 12 dni z ycia Adolfa Hitlera. Internaucistworzyli w ten sposób cay cykl krótkich, kilkuminutowych filmów, w którychbohaterowie Upadku (na czele z wodzem Trzeciej Rzeszy) komentuj min. aferRywina czy mier Michaela Jacksona.
Film "Upadek", zauwaa Joanna Sosnowska, sta si przyczynkiem do fali
filmów na YouTube, w których internauci masowo przedstawiaj swoje pogldyustami Hitlera i jego wspópracowników. W którym momencie przekroczyyone mas krytyczn, stajc si, uwaa, memami rozpowszechniajcymi si wnaszych umysach. Jest to z jednej strony amanie tematu tabu istereotypowego mylenia, a z drugiej powoduje namys nad procesemtwórczym popkultury15. I nastpnie konkluduje: Web 2.0 jest idealnym orodkiem rozwoju memów -
mog si byskawicznie rozprzestrzenia i trafia do wielkiej iloci osób. Do tego teoretycznie kady moe sta si twórc me mów -
nietzscheaskie przewartociowanie wszystkich wartoci nigdy nie byo prostsze. Kady moe doda swoje trzy grosze do niewtpliwie
wanego filmu, jakim by "Upadek" i sprowadzi wydwik sceny do absurdu16.
The Fall nie jest oczywicie adnym odosobnionym przypadkiem t ego typu
praktyk. Filmów, które remiksowano jest znacznie wicej. Innym znanymprzykadem z ostatniego czasu jest film Sparta. Zacytujmy jednego z twórców
remiksu powstaego na bazie Sparty. Cytat ten ukazuje równie motywy tegotypu twórczoci:Nitirimo
1 miesic temu
Te wszystkie Sparta Remixy s g**niane. Dobry by tylko oryginalny remix, ale wszystkie inne ss. To nic dziwnego, mem powsta , kiedynawet nie brano pod uwag korzystania z Vegasa do robienia YTPMVów, adnego pitch shiftingu i niczego podobnego... bo o tym niemylano. Wtedy dopiero Poopy i YTPMV raczkoway, ale eby nadal tworzy takie g**na 0_o?
@Nitirimo Tak wiem, te nie lubi wikszoci podróbek bo s kiczowate a oryginau nic nie przebije (nawet jeeli sam w sobie by kiepsk ibo to byy pocztki Poop'ingu itp, ale i tak ma to co). Mój "Remix" powsta bo chciaem po prostu sam spróbowa, tak dla frajdy .P.S. Robiem go za pomoc Windowsa Movie Makera... wic miaem jeszcze trudniej ni inni twórcy podróbek a moe nawet orygina u...nie biorc pod uwag oczywicie cignicia muzyki która jest w tle i samego pomysu... Pozdro.
pkmovies92 1 miesic temu17
. W podobnym tonie utrzymane s i inne wypowiedzi osóbremiksujcych Spart18. 15
Joanna Sosnowska: Jak Hitler sta si memem, w: www.gazeta.pl/technologie16
Tame17
Siema Heniu [Sparta Remiks], Cytat z: You Tube (wersja polska)
18 Film opowiada o zmaganiach Sparty w obliczu zagroenia wojny z Persami. Film jest podobny do pierwowzoru,
lecz zaskakuje nas artobliwym spojrzeniem na powane sprawy autora. W filmie zobaczymy zego pingwina w
postaci bestii, pojedynek taneczny zamiast wojny, czy choby bicie dzieci przez ojców nazywane "szkoleniem". W
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 12/17
Kolejnym polem, na którym w szerokim zakresie spotyka si praktykiremikserskie s gry komputerowe. Wan ich cz stanowi historyczne gry
komputerowe. Gry historyczne wprowadzaj now perspektyw pokazywania itworzenia historii. Jest to zwizane z ich multimedialnoci, interaktywnoci icoraz lepsz grafik zwaszcza w wymiarze: 3D. Gry umoliwiaj aktywne
poruszanie postaciami i obiektami. Moemy je ksztatowa, przemieszcza czyusuwa. Pokamy to na kolejnym przykadzie.
Wemy znan gr: Imperium Rzymskie. Nie jest to pierwsza gra
osadzona w czasach antycznych. Ta wyrónia si nowoczesn grafik:
trójwymiarow (3D). Obejmuje okres od 509 r. p.n.e do 120 n.e. Jej scenariusz
zbudowany jest z tzw. misji, które musi wykona gracz/e. Jest to gra
strategiczna. Gracz moe tu wcieli si w zarzdc jakiego miasta czy np.
prowincji. Moe wic budowa dane miasto od podstaw stawiajc: mury,
budynki mieszkalne, orodki administracji, witynie, akwedukty itp. Nastpnie
moe on rozbudowywa dany orodek, prowadzi misje, kolonizacje i
oczywicie wojny. Powinien te stworzy armi. W celu uskutecznienia dziaa
gracz ma do dyspozycji rónorodne informacje dotyczce: surowców,
zaopatrzenia, skarbu, ( jest to tzw. okno ekonomii). Ponadto, dane o nastrojach
ludnoci, zagroeniach ze strony nieprzyjació (barbarzycy), klskach
ywioowych itp.
Jednake wikszo misji w tej grze polega na budowie rónych obiektów
(w zalenoci od wybranej tabliczki) oraz zaspokajaniu rónych potrzebludnoci. Czsto s one na tyle zaskakujce, e mog uniemoliwi prowadzenie
normalnej polityki.
Mimo, e mamy tu do czynienia z gr osadzon w konkretnym miejscu
(imperium rzymskie) i czasie to historia peni w tej grze rol gównie ta. Przy
trakcie filmu caa Sparta okazuje si homoseksualna, a akcja filmu jest osadzona w rónych czasach. Obok
onierzy z mieczami moemy na przykad zobaczy znane osoby z teleturniejów lub nowoczesn budk znapojami ;) Na pocztku moemy zauway nawet posta maego Shreka, póniej "zgrzybiaych wróbitów" i
Paris Hilton. Liczna armia spartan zostaje ograniczona do garstki trzynastu osób, gotowych odda ycie za losy
Sparty. Ujrzymy take przelotne motywy ze Spider-Mana 3, Ghost Raider, Transformers, Brzydula Betty, Happy
Feet. Film reyserii autorów filmów takich jak "Komedia Romantyczna" i "Wielkie Kino". Solidna dawka miechu w
krótkim filmie, polecam ;]
Opublikowano dnia: marzec 08, 2010 Updated: padziernik 05, 2010, Poznaj moich spartan, w:wwwSHVOONG.com
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 13/17
prowadzeniu konkretnej misji gracz co prawda zostaje poinformowany o
danym wadcy, prowincji czy obiekcie (np. Koloseum). Jednake jego dane
posunicia nie s ju zalene od okolicznoci odnotowanych przez naukow
historiografi. Informacje jakie ma do dyspozycji (stan skarbu, nastroje ludnoci
itp.) te s raczej luno sformuowanym zbiorem danych anieli ustalonymiprzez historyków faktami odnoszcymi si do poszczególnych aspektów ycia w
staroytnym Rzymie i uchodzcymi za wiarygodne.
Gry historyczne (podobnie zreszt jak i inne) niejako u swych podstaw
maj wbudowan moliwo dowolnego kreowania akcji i postaci. Gracz/e
otrzymuje/ pewien zbiór moliwoci co do wyboru postaci, sytuacji, zdarze
i innych danych. W trakcie gry maj wic moliwo duej swobody w
kreowaniu wiata historycznego i to nie tylko w postaci tzw. historii
alternatywnej i najczciej to wykorzystuj. Nie licz si zatem (nie muszliczy) z ustaleniami akademickiej historiografii tylko remiksuj (mog
remiksowa), w tym wypadku, materia dostarczony przez twórców gier.
Jeszcze bardziej jest to widoczne w przypadku produkcji
wykorzystujcych silnik danej gry czyli: machinim. Tu ju zawsze mamy do
czynienia z remiksem. Termin machinima wywodzi si ze skrzyowania sów
machine ciemna (maszynowe kino) lub machine ani mation (maszynowa
animacja). Przy czym sowo machine oznacza tu komputer osobisty. Machinima
to technika animacji polegajca na wykorzystaniu obrazu generowanego prze
gry komputerowe. W najprostszej wersji machinima polega na wykorzystaniu
animacji z gier poprzez tzw. renderowanie i np. dodanie podkadu muzycznego.
W nieco ambitniejszej wersji na sterowaniu postaciami w grze w taki sposób
aby uzyska podan sekwencj zdarze. W wersji najtrudniejszej machinima
polega na modyfikowaniu kodu gry 19.
Oprócz wymienionych przed chwil praktyk remikserskich na gruncie
historiografii zwaszcza w wydaniu RW - mamy równie do czynienia z
mieszaniem historii w innych obszarach. Pomijajc literatur
postmodernistyczn (gdzie te zabiegi s na porzdku dziennym i wystpoway
jeszcze przede Informacjonalizmem) to remiksy treci historycznych maj take
19ródo: wikipedia
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 14/17
miejsce w reklamie, rónego typu teledyskach muzycznych czy grafice
komputerowej20.
IV
Praktyki remikserskie, jak i pozostae bdce pochodn
Informacjonalizmu maj ogromne konsekwencje dla dotychczasowej
historiografii zwaszcza tej akademickiej. Oto, przynajmniej, niektóre z nich:
Po pierwsze, profesjonalni historycy trac monopol na dostarczanie wiedzy
historycznej gdy teraz, potencjalnie kady moe by historykiem. WInternecie bowiem dostpnych jest coraz wicej zdygitalizowanych róde i
opracowa zwizanych z histori. Istniej specjalistyczne portale historyczne,
na których mona wymienia si informacjami, ocenia i komentowa treci
zwizane z histori. Po drugie, obecnie kady moe sam pisa historie czy
historie wasnego ycia i bez problemu umieszcza te produkcje w sieci.
Podobnie zreszt wczeniej czyniy ju to media przy czym, w przypadku tych
ostatnich, dbano jednak (generalnie) o zgodno z ustaleniami zawodowych
historyków. Po trzecie, pastwo traci moliwo wpywania na ksztat i tre
polityki historycznej. Nie ma ju mowy o pilotowaniu okrelonej, jednej wizji
historii: narodowej czy powszechnej. Teraz w obiegu jest wiele historii
tworzonych przez autonomiczne podmioty i walcz one o wzgldy
odbiorców. Po czwarte, dziki atwemu dostpowi do baz danych oraz do
atwego w obsudze sprztu czy programów komputerowych (do obróbki
tekstów, zdj, grafiki czy filmów) potencjalnie kady moe ju nie tylko tworzy
historie, lecz take tworzy miksy i remiksy historyczne bez liczenia si z
20Przykadem moe tu by ju wrcz legendarna reklama proszku do prania: Pollena wykorzystujca synny
sienkiewiczowski fragment (z powieci i powtórzony póniej w filmie J. Hoffmana: Potop) ojciec pra? czy
reklama piwa, w której nawizano do Krzyaków A. Forda.
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 15/17
dotychczas obowizujc/mi wizjami wiata historycznego krelonymi przez
wspólnoty eksperckie. Dziki temu te produkcje zwikszaj liczb uczestników
prowadzcych dziaalno wiedzo twórcz, a take (co niezwykle istotne)
zmieniaj treci i funkcj caej historiografii. Jest to ju historiografiatechnologiczna wykreowana. Jej podstaw s zerojedynkowe algorytmy
programów komputerowych. W duym stopniu jest ona te zwizualizowana.
Nie odnosi si ona do przeszoci gdy jest mieszank rónych informacji i
perspektyw przemielon przez komputer. Powstay w ten sposób wiat jest
rzeczywistoci sam w sobie. Po pite, Informacjonalizm i zwizane z nim
praktyki remikserskie daj przesanki do konstytuowania si nowych opowieci
na temat wiata i czowieka i zaczynaj one pomau wypiera te z ide
historycznoci. Pojawia si w nich nowa metafora: bazy danych czy wiata
jako bazy danych, która nadaje now struktur naszemu dowiadczaniu siebie i
rzeczywistoci. Epoka komputerów stworzya bowiem nowy kulturowy
algorytm: rzeczywisto media dane baza danych 21. Baza ta ma posta
hipertekstu lub/i hipermedium (bez pocztku, koca, hierarchii i zalenoci).
Jest nielinearna, cyfrowa, multimedialna i interaktywna. Jej gównym
rodowiskiem jest cyberprzestrze. Dostp do niej jest natychmiastowy.
Zawiera ona informacje, które nastpnie mona miksowa i stosowa w
stosunku do nich róne praktyki remikserskie. Wszystkie wytwory
dotychczasowych historiografii i róda staj si (bd stan si po
zdygitalizowaniu) informacj zawart w bazie/ach danych i, z godnie z
perspektyw postmodernistyczn, s opowieciami, konstrukcjami. Po szóste,wiat bazy danych istnieje poza czasem i konkretnym miejscem. Ma charakter
wirtualny. Poruszajc si w wiecie konceptualizowanym jako baza danych i
surfujc coraz czciej w sieci znajdujemy si we wszechobecnej teraniejszoci
21Lev Manovich: Jzyk nowych mediów, Warszawa, 2006, s. 341
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 16/17
albo: bezczasowej czasowoci. Nie istniej dla nas bariery czasu i miejsca.
Jednym klikniciem myszki moemy by w wiecie naszej rodziny (z jednej
strony) i np. neolitycznej wspólnoty (z drugiej strony). Jak to ujmuje Derrick de
Kerckhove, zostalimy wyzwoleni z ogranicze wyznaczonych przez historycznyi wyjtkowy zbieg miejsca i czasu i obecnie moemy zda sobie spraw z
moliwoci bycia wszdzie naraz, fizycznie pozostajc w tym samym miejscu. Co
wicej, dodaje, pozwoli to nam na wyzbycie si jednowymiarowych punktów
widzenia i zastpienia tego pojcia przez nowe, czyli: punkt przebywania 22.
Zatem, po siódme, zaczynamy y na powrót w wiecie bez historii! A wiedza,
któr umownie jeszcze nazywamy historyczn zaczyna peni funkcje przede
wszystkim poza poznawcze: etyczne, estetyczne czy rozrywkowe.
22Derrick de Kerckhove: Powoka kultury. Odkrywanie nowej elektronicznej rzeczywistoci, Warszawa, 1996, s.
175
8/8/2019 Remiks - jako sposób przedstawiania historii w Informacjonalizmie
http://slidepdf.com/reader/full/remiks-jako-sposob-przedstawiania-historii-w-informacjonalizmie 17/17