projekt „uwaga! sposób na sukces”
DESCRIPTION
Projekt „Uwaga! Sposób na sukces”. SŁUCHANIE A SŁYSZENIE CZYM JEST METODA TOMATISA DOSWIADCZENIA MIĘDZYNARODOWE Dr n. med. Joanna Ratyńska. CENTRALNE ZABURZENIA SŁUCHU. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Projekt „Uwaga! Sposób na sukces”
SŁUCHANIE A SŁYSZENIE CZYM JEST METODA TOMATISA
DOSWIADCZENIA MIĘDZYNARODOWE
Dr n. med. Joanna Ratyńska
CENTRALNE ZABURZENIA SŁUCHU
Niemożność pełnego wykorzystania słyszanego
sygnału akustycznego przy prawidłowym jego
odbiorze w strukturach obwodowych” Katz (1994)
WYŻSZE FUNKCJE SŁUCHOWE
Lokalizacja źródła dźwięku Różnicowanie dźwięków Rozpoznawanie wzorców dźwięków Analiza czasowa sygnału dźwiękowego - rozdzielczość czasowa
- maskowanie poprzedzające i następcze
- percepcja kolejności dźwięków - integracja czasowa Umiejętność rozumienia mowy zniekształconej Umiejętność rozumienia mowy w obecności sygnału zagłuszającego
MODEL PRZETWARZANIA SŁUCHOWEGO
na poziomie centralnym mają miejsce wieloetapowe i interaktywne procesy przetwarzania informacji akustycznej
przetwarzanie to obejmuje dwa typy procesów: wstępujące (bottom-up) oraz zstępujące (top-down)
procesy wstępujące przebiegają generalnie bez udziału świadomości i mają na celu wydobycie i odkodowanie z otaczającego nas „morza” dźwięków, tych „potoków dźwięków”, które są ważne np. mowy, dźwięków nowych lub niezgodnych z aktualnymi oczekiwaniami.- selekcja na poziomie zmysłowym.
procesy zstępujące ułatwiają odkodowanie znaczeń słów i zdań poprzez stawianie hipotez na podstawie aktualnego kontekstu, posiadanej wiedzy i doświadczenia językowego- selekcja na poziomie znaczeniowym.
CENTRALNE ZABURZENIA SŁUCHU EPIDEMIOLOGIA
2-3% populacji dzieci w wieku szkolnym 2 razy częściej u chłopców
20-30% populacji dzieci z dysleksją rozwojową
10-20 % osób w wieku powyżej 65 lat
METODA TOMATISA
Nieinwazyjny program obejmujący stymulację
dźwiękową, trening audio-wokalny oraz konsultacje.
Stosowany w celu zwiększenia umiejętności oraz przezwyciężenia problemów związanych z
zaburzeniem słuchania, takimi jak problemy z mową, językowe, głosu, uczenia się, zaburzenia
koncentracji uwagi i komunikacji
RYS HISTORYCZNY
Prof. Alfred Tomatis (1920-2001) francuski otolaryngolog i badaczPrace nad pohałasowym uszkodzeniem narządu słuchuPraca z osobami pracującymi głosem (śpiewacy operowi)
ZAŁOŻENIA METODY TOMATISA
Słyszenie nie jest jednoznaczne ze słuchaniem
Słyszenie proces bierny zależny od fizjologicznej
wydolności narządu słuchu
Słuchanie proces aktywny, aktywne przyjmowanie lub
odrzucanie dźwięków (informacji)
Spektrum częstotliwości dla różnych języków
POSTAWA (PROFIL) SŁUCHANIA
Subiektywny filtr przez który poznajemy obiektywną rzeczywistość
PROBLEMY:
• zbyt wąski filtr (aż do zamknięcia)• zbyt szeroki filtr
Postawa słuchania jest odzwierciedleniem postawy psychicznej
Metoda Tomatisa „uelastycznia” postawę słuchania”
TRZY PRAWA TOMATISA
Efekt Tomatisa (1. prawo Tomatisa) głos zawiera tylko te częstotliwości, które jest
w stanie usłyszeć ucho 2. prawo Tomatisa
dostarczenie brakujących częstotliwości układowi słuchowemu powoduje modyfikację głosu
3. prawo Tomatisa trening słuchowy umożliwiający właściwą
percepcję własnego głosu pozwala utrwalić korzystne zmiany w głosie
FUNKCJE UCHA WG TOMATISA
Słuchowa (komunikacja)Utrzymanie równowagi
Energetyzująca
ŹRÓDŁA ENERGII DLA MÓZGU
• słuch• dotyk• propriocepcja• wzrok (duża ilość informacji ale mała energii)
Dźwięki energetyzujące > 2 kHzDźwięki „rozładowujące” < 1 kHz
Ilość komórek słuchowych w obszarze wysokich częstotliwości > 3 kHz jest 4x większa niż tych
które odpowiadają za słyszenie niskich częstotliwości
Najważniejsza jest ilość harmonicznych (np. śpiewy buddyjskie)
DLACZEGO SŁUCHANIE JEST TAK WAŻNE?
Eksperymenty z deprywacją sensoryczną(depresja, dezorganizacja funkcji mózgu,
zaburzenia psychiczne)
UWAGA SŁUCHOWA
Zewnętrzna – słuchanie innych osób
Wewnętrzna – słuchanie własnego głosu, kontrola wypowiedzi
ZABURZENIA UWAGI SŁUCHOWEJ ZEWNĘTRZNEJ
• Słaba koncentracja uwagi• Unikanie niektórych dźwięków• Błędna interpretacja pytań i poleceń• Mylenie podobnie brzmiących słów• Konieczność częstego powtarzania• Nieumiejętność nadążania za sekwencyjnymi poleceniami• Słabe poczucie czasu• Słabe różnicowanie cech prozodycznych
ZABURZENIA UWAGI SŁUCHOWEJ WEWĘTRZNEJ
• Monotonny głos• Niechęć do mówienia• Ubogie słownictwo• Nadużywanie stereotypowych wyrażeń• Nieumiejętność śpiewania w tonacji („fałszowanie”)• Mylenie lub odwracanie kolejności liter• Problemy z rozumieniem tekstu czytanego• Problemy z czytaniem na głos• Problemy z głoskowaniem
UMIEJĘNOŚCI MOTORYCZNE
• Słaba koordynacja ruchowa• Brak poczucia rytmu• Niestaranne pismo• Problemy z zachowaniem struktury, organizacji• Mylenie strony prawej i lewej• Słabe zdolności sportowe
ZACHOWANIA SPOŁECZNE
• Nieśmiałość• Wycofywanie się z kontaktów• Drażliwość• Niedojrzałość• Problemy z pracą w zespole
TEST UWAGI SŁUCHOWEJ
SŁUCHANIE
• odgrywa fundamentalną rolę w przetwarzaniu informacji językowej.
• jest przejawem chęci komunikowania się z otoczeniem
• jest umiejętnością której można się nauczyć lub ja utracić
Wg Tomatisa uraz fizyczny lub psychiczny może spowodować odrzucenie chęci komunikowania
się z otoczeniem i „zamknięcie” na komunikację.
Jest to postawa obronna
KONCEPCJA TERAPII TOMATISA
Odtworzenie procesu rozwoju umiejętności słuchania od okresu płodowego do dojrzałości
Narodziny dla dźwięku: „sonic birth”
MATERIAŁ DŹWIĘKOWY
• muzyka Mozarta (instrumentalna)Duża zawartość wysokich częstotliwościRytmWłaściwości energetyzujące• chorały gregoriańskieUspokajające• kluczowe urządzenie – Elektroniczne ucho
przetwarzające dźwięk
TERAPIA TOMATISA
ZASTOSOWANIA PSYCHOPEDAGOGICZNE
• dysleksja • problemy szkolne• zaburzenia koncentracji• ADHD• autyzm
ZASTOSOWANIA W LOGOPEDII
• dyslalia audiogenna• opóźniony rozwój mowy• jąkanie
ZASTOSOWANIA W AUDIOLOGII I FONIATRII
• czynnościowe zaburzenia głosu (m. in dysfonie dziecięce)
• osoby profesjonalnie posługujące się głosem• zaburzenia mowy• szumy uszne• zaburzenia rozumienia mowy pochodzenia
centralnego
INNE ZASTOSOWANIA
• nauka języków obcych
• stres• rozwój osobisty
Znani pacjenci: Maria Callas, Gerard Depardieu, Romy Schneider
METODA TOMATISA NA ŚWIECIE
Metoda Tomatisa stosowana jest w ponad 40 krajach
Każdego roku terapii poddawanych jest ok. 50 000 osób
Na świecie jest ok. 700 konsultantów Metody Tomatisa
BADANIA NAUKOWE
Gerritsen J, The Effect of Tomatis Therapy on Children with Autism: Eleven Case Studies, Journal of Listening, 2010Lubetzky R, Mimouni FB, Dollberg S, Reifen R, Ashbel G, Mandel D Effect of music by Mozart on energy expenditure in growing preterm infants Pediatrics 2009Ross-Swain D. The Effects of The Tomatis Method of Auditory Stimulation on Auditory Processing Disorder: A Summary of Findings, Journal of Listening, 2007Cummings, Richard Lloyd. An Evaluation of the Tomatis Listening Training Program. Dissertation Abstracts International, 47, 1986Kershner, John R. Evaluation of the Tomatis Listening Program. Canadian Journal of Special Education, 1986
Więcej – na str. www.tomatisassociation.org, m.in. badania z Polski
TOMATIS W SZKOŁACH
Andrews, Thompson, Trumps, 2005 – Wilson Academy Phoenix, Arizona, podwójnie ślepa próba, grupa poddana Metodzie Tomatisa osiągnęła lepsze wyniki, jednak nieistotne statystycznie (1-klasiści, ocena percepcji słuchowej, zachowania, czytania)
Lopez H. 2006 Kolumbia –dzieci przedszkolne (60 dzieci), obserwowana poprawa uwagi i zachowania – brak grupy kontrolnej
Lozano S. 2006, Bogota, Kolumbia, współpraca z Uniwersytetem w Bogocie – dzieci 5-6 letnie, badanie pre-post, 70 dzieci, 3 grupy+grupa kontrolna. Dzieci poddane terapii Tomatisa – największa poprawa na pplu kominikacji, zdolności językowych i poznawczych