SYED ABDUSSALAM OMERI

“ఓ విశ్వస ించిన ప్రజలారా ఉప్ఉప్వాసిం మీ కొరకు విధిగా

నిరణయించ బడ ింది. ఏవిధింగా న ైతే మీకు ప్ూరవిం వారిప ై

కూడా విధిించబడ ిందో. దీనివలల మీలో భయభకుు లు జనిించే

అవకాశ్ిం ఉింది.” (2: 183)

భాషాప్రమ ైన అరథము - ఆగుట. ధారిికప్రమ ైన అరథము – వేకువ ఝాము న ిండ (ఫజ్రర అజాన్ కు కొించ ిం ముింద న ిండ ) సూరయుడు అసు మించేవరకు (మగిిబ్ అజాన్ వరకు) తినడిం, తార గడిం మరియు భారుతో సింభోగము న ిండ ఆగి ఉిండుట.

అబూ హుర ైరా రజి యలాల హు అన ు ఇలా ఉలలల ఖించారయ: “ప్రవకు ముహమిద్ సలల లాల హు అల ైహ ివసలల ిం ఇలా ఉదోోధిించారయ: “రమదాన్ మాసప్ు ఉప్వాస ములు న లవింకన చూస ప్రా రింభించిండ , మరియు వేరే మాసప్ు న లవింకన చూస న తరయవాత విరమించ క ిండ .”

(బుఖారీ మరియు ముస ల ిం)

రోజా(ఉప్వాసిం) ప్రతీ ముస ల ిం స్ు ీ ప్ురయషునిప ై, ప్రా జఞ వయస ు వచిిన వారిప ై, ఆరోగువింతులప ై తప్పనిసరి చేయబడ ింది.

నాబాలిగ (చినన ప లల ల) ప ై ఉప్వాసిం తప్పని సరి కాద . అయతే ఉప్వాసిం ఉిండేింద కు చినన నాటి న ిండే అలవాటు చేస క వటింలో తప్ుప లలద . ప లల వాడ కి 7 ఏిండుల నిిండ తే నమాజ్ర క సిం ఆజాఞ ప ించమనీ, 10 ఏిండుల నిిండ న మీదట కూడా ప లోల డు నమాజ్ర చేయకప్ోతే దిండ ించి మరీ నమాజ్ర చేయించాలని హదీస ల దావరా త లు సోు ింది. చినన ప లల లోల ఎనిన ఉప్వాసాలు ప్ాటిిం

చగల శ్కిు ఉింటుిందో అనిన ఉప్వాసాలు ప్ాటిిం

చటిం ఉతు మిం.

ఉప్వాసిం క సిం సింకలపిం చేస క వటిం అవసరిం. సింకలపిం చేస క కుిండా వేకువ జాము మొదలుకుని సూరాుసు మయిం వరకు ఆకలి దప్ుపలతో బాధప్డ నింత మాతార న ఉప్వాస వరతిం ప్ూరిు కానేరాద . రాతిర గాని, ఫజిరి ముింద గాని సింకలపిం చేస క వడిం తప్పనిసరి. సింకలపిం అింటే మనస లో తలచ క వటమే. నోటితో ప్లకాలనన నిబింధన ఏదీ లలద .

1) ఉప్వాస లు ”సహ రీ” భుజిించటిం అవసరిం. అింటే త లల వారయ జామున ఏదనాన తినాలి. ఆకలి లలకప్ోతే కొదిి గానయనా తినాలి, తార గాలి. 2) సహ రీ చేయటింలో నిింప్ాదిగా వువహరిించాలి. ఆఖరి క్షణిం వరకు సహ రీ భుజిించాలి. అయత ేఫజిరి ప్ూరవమే సహ రీని ముగిించాలి. 3) ఇఫ్ాు ర చేయటింలో (ఉప్వాసిం విరమించటింలో) తవర ప్డాలి. అింటే సూరాుసు మయిం జరిగిన తరావత ఆలసుిం చేయరాద . 5) ఉప్వాస చాడలీు, అబదాా లు చ ప్పకుిండా జాగితు ప్డాలి, బూతు మాటలకు, చ డు చషేట లకు దూరింగా ఉిండాలి.

6) దానధరాిలు విసు ృ తింగా చయేాలి. 7) రోజేదార లు దవిుఖ ర ఆన్ న వీలయనింత ఎకుువగా ప్ారాయణిం చయేాలనీ, ద వైానిన సాధుమయనింత అధకిింగా సిరిించాలని, దరూద్ ప్ింప్ుతూ ఉిండాలనీ, హదసీ ల దావరా రూఢీ అవుతోింద.ి 8) ఖరూూ రింతో ఇఫ్ాు ర చేయటిం, ఖరూూ రిం లలని ప్క్షింలో మించి నీళ్ళతో ఇఫ్ాు ర చేయటిం ప్ుణుప్రదిం.

ఉప్వాసిం ప్ాటిించవేారయ కొనిన విషయాల ప్టల జాగితు వహిించాలి. వీటికి వారయ దూరింగా ఉిండకప్ోతే రోజా(ఉప్వాసిం) మకూి హ అవుతుింది. అింటే; ప్ుణుఫలిం కొింత తగిి ప్ోతుింది. అవి ఏమింటే; (1) ఏదయనా నోటిలో వసే కుని నమలటిం. (2) ఏదయనా వస ు వు రయచి చూడటిం (అయతే ఒక వేళ్ భరు క ప ష్ ట అయనప్ుడు, తాన విండ న కూరలో ఉప్ుప లలదనన సాకుతో భరు హిింస సాు డనన భయిం ఉననప్ుపడు, నాలుక కొనతో కూర రయచి చూడటానికి భారుకు అన మతి ఉింది.) (3) మల మూతర విసరూన సమయింలో కాళ్ళన మరీ ఎకుువగా చాప కూరోివటిం. (4) వుజూ చసేేటప్ుపడు-ముఖుింగా ప్ుకిులిించేటప్ుపడు, ముకుులో నీటనిి ప్లలిటప్ుపడు మతిమీర ివువహరిించటిం. (5) చాడీలు చ ప్పటిం, అబదాా లు ప్లకటిం, తిటట డిం మొదలగు చషేట లవలన. (6) ఉప్వాసిం వలన బాధ కలిగిిందనన భావానిన ప్రదరిశించటిం. (7) సాననిం (గుస ల్ ) చేయవలస న అనివారు ప్రిస థ తి గనక ఏరపడ తే, త లల వారాక చదేాి మని ఉదేి శ్ుప్ూరవకింగా ఆలసుిం చేయటిం.

కిిింద పేరకునబడ న ప్న ల వలన రోజదేారయ (ఉప్వాస ) ‘రోజా’కు ఎలాింటి దోషిం గాని, లోప్ింగానీ రాద . (1) స రాి (ఇద ికింటి చలువక సిం ప్ూస కునే ఒక ప్రతేుకమయన ప్ొడ ) ప్ూస క వటిం వలన, (2) వింటపి ై నూన రాస తోముక వటిం వలన, (3) చలల దనిం క సిం సాననిం చేయటిం వలన, తలప ై నీళ్ళళ ప్ోస క వటిం వలన, (4) మసావక చేయటిం వలన, (5) స గింధ దరవాులు ప్ూస క వటిం లలక వాసన చూడటిం వలన, (6) మరచిప్ోయ-ప్ొరబాటున-ఏదనాన తినటిం, తార గటిం వలన (7) మన ప్రమేయిం లలకుిండా- దానింతట అదే వాింతి అయప్ోవటిం వలన. (8) నోటిలోని ఉమి గకింతులోకి దిగిప్ోవటిం వలన. (9) ఉప్వాసిం ఉననప్ుపడు, భారున ముద ి ప టుట కునే అన మతి కూడా ఉింది. అయతే క ర ులు, భావోదేరకాలన ర చిగకటట రాదననద ిషరతు. (10) ఉప్వాస స థ తిలో వ దైు అవసరాల ద షాట ా శ్రీరిం న ిండ రకుిం తీయటానికి కూడా అన మతి ఉింద.ి (11) ఎలాింటి ఉదేరకిం లలకుిండానే వీరుసఖ లనిం జరిగిత ేఉప్వాసానికి ఎలాింటి ప్రమాదిం లలద .

తప్పనిసరి ప్రిస థ తి ఏరపడ తే తప్ప ఉప్వాసానిన భింగప్రచటిం మహాప్ాప్ిం. ఉప్వాసిం భింగమయయు ప్రిస థ తులు ర ిండు: 1) కొనిన ప్రిస థ తులోల భింగమయన ఉప్వాసానికి బద లుగా మరో ఉప్వాసిం ఉింటే (అింటే, ఖజా రోజాన ప్ాటిసేు ) సరిప్ోతుింది. (2) కొనిన ప్రిస థ తులోల నయతే, ఉప్వాసానిన భింగప్రచినింద కు గాన ఆ ఉప్వాసానిన ప్ూరిు చేస క వటింతో ప్ాటు కఫ్ాారా కూడా చ లిలించవలస ఉింటుింది. ప్రిహారింగా 2 న లల ప్ాటు నిరింతరాయింగా ఉప్వాసిం ప్ాటిించాలి. అలా కాకప్ోతే 60 మింది బీదవారికి 2 ప్ూటలు కడుప్ునిిండా అననిం ప టాట లి. లలక ఒక బానిసకు విముకిు నొసగాలి. ఖజా మరియు మూల్యం చెల్లంచవల్సిన పరిసిితుల్ు: 1. ఉప్వాసిం ఉిండీ ఉదేి శ్ుప్ూరవకింగా ఆహారిం లలక ప్ానీయానిన సేవిించటిం వలన. (2) త లిస్ సింభోగిం చేయటిం వలన.

”అలాల హుమి లక స ముు వఅలా రిజిఖ క అఫ తర తు”

(ఓ అలాల హ ! నేన నీ క సిం ఉప్వాసిం

ప్ాటిించాన . నీవిచిిన ఆహారింతోనే ఇఫ్ాు ర

చేస ు నానన ).

(1) చినన ప లల లు, బాట సారయలు. అయతే ప్రయాణిం వలల తమకు ఎలాింటి కషట ిం, బాధ ఉిండద అని ప్రయాణీకులు తలప్ోస నప్ుపడు ఉప్వాసిం ఉిండటమే ఉతు మిం. అయతే వదలి వేయబడ న ఉప్వాసాలన వారయ రమజాన్ న ల అనింతరిం ప్ూరిు చేస క వాలి. (2) ఉప్వాసిం ఉిండటానికి వీలుప్డనింతగా వాుధిగిస ు లయనప్ుడు, ఉప్వాసిం ప్ాటిించటిం వలన వాుధి మరిింత తీవరతరమవుతుిందనన భయిం ఉననప్ుపడు. అయతే ఆరోగుిం చేకూరిన తరయవాత వీరయ వదలి వేయబడ న ఉప్వాసాలన ప్ూరిు చేస క వాలి. (3) వ దాా ప్ుిం మరీ ఎకుువయనప్ుపడు, అయతే ఇలాింటి వారయ సోు మత ఉింటే ‘ఫ దియా’(ప్రిహారిం) ఇవావలి. అింటే; ఒక ఉప్వాసానికి బద లుగా ఉదయిం, సాయింతరిం ఒక బీదవానికి కడుప్ు నిిండా అననిం ప టాట లి. (4) గరభవతులకు ఉప్వాసిం న ిండ మనహాయింప్ు ఉింది. ఉప్వాసిం ఉిండటిం మూలాన తనకు ప్రమాదిం ఉిందని ఆ గరభవతి తలప్ోస నప్ుడు ఉప్వాసిం వదలివేయవచ ి. (5) బాలిింతలు- ఉప్వాసిం ప్ాటిించటిం వలన తనకు, తన ప్స కింద కు నషట ిం వాటిలుల తుిందని భావిించినప్ుపడు. అయతే రమజాన్ తరావత ఆమ ఆ ఉప్వాసాలన ఖజా చేస క వాలి. (6) తాము ఇక ఉప్వాసానిన కొనసాగిసేు ఆకలి దప్ుపలకు తాళ్లలక చనిప్ోతాిం అనన సిందేహిం వచేిస నప్ుడు. (7) మతి స థ మతిం లలనప్ుడు. (8) రయతుసరా విం (హ ైజ్ర ), ప్ురిటి రకు సరా విం(నిఫ్ాస్ )కు లోన ై వునన స్ు ీలు ఉప్వాసిం ప్ాటిించరాద .

1. చ డు అలవాటల న ిండ దూరిం కాగలము. ద ైవ భకిు ప ింప్ ిొంద న . 2. ప్రలోక భీతి 3. సహనిం ఓప క ప ింప్ ిొంద ట 4. బీదలప ై కరయణాకటాక్షాలు ప రగిి, మానవతవ ఏకీభావిం ప ింప్ ిొంద ట. 5. అతిగా భుజిించడానిన తగిి ించి, జీరణశ్కిు ప ింప్ ిొంద న . 6. అలాల హ యొకు భయభకుు లు ప ింప్ ిొంద న . “ఉప్వాసము నరకము న ిండ రక్ష ించ ఢాలు.”బుఖారీ మరియు ముస ల ిం హదీస్ గిింథాలు

అబూ హుర ైరా రజి యలాల హు అన ు ఇలా ఉలలల ఖించారయ: “ప్రవకు ముహమిద్ సలల లాల హు అల ైహివసలల ిం ఇలా ఉదోోధిించారయ: “అలాల హ ఈ విధముగా ఉప్దేశించాడు: “ఆదిం సింతతి యొకు ప్రతి కారుము తన కొరకు. కాని ‘సౌమ్’ (ఉప్వాసము) నా కొరకు. నేన దాని ప్రతిఫలిం నొసగుతాన .” ఉప్వాసము ఒక ఢాలు. మీలో ఎవర ైనా ఉప్వాసిం ఉనన యెడల అతన భారుతో కలువరాద , తప్ుపడు మాటలు ప్లుకరాద , ఎవర ైన వచిి అతనిని తిటిట నా, ప్ోటాల డ నా అతనితో “ననే ఉప్వాసము ఉనానన ” అని చ ప ప తప పించ క వాలి. ముహమిద్ (సలల లాల హు అల హిై వసలల ిం) యొకు ప్రా ణిం ఎవరి చేతిలో ఉిందో, ఆయన (అలాల హ) సాక్ష గా, ఉప్వాస యొకు నోటి వాసన అలాల హ దగిర కసూు రి స వాసన కింటే ఎింతో ఉతు మమ నైది. ఉప్వాస ర ిండు సౌఖాులు ప్ ిొంద తాడు. ఒక సౌఖుిం ఇఫ్ాు ర సమయిం లో ప్ ిొంద తాడు, ర ిండవది తన ప్రభువున కలుస కుననప్ుడు.”బుఖారీ మరియు ముస ల ిం హదీస్ గిింథాలు

1) రమజాన మాసిం రాగానే కొిందరయ ముస ల ిం సోదరయలు ప్రా రథనల, ప్ారాయణాల క సిం సమయిం కేటాయిం చాలిుింది ప్ోయ, ఆహార ప్ానీయాలన అతిగా కొన గోలు చేయడింలో సమయానిన వ చిిస ు ిం టారయ. 2) కొిందరయ సోదరయలు సహరీ భోజనానిన అరథ రాతిర వేళ్ ముగిించ కుింటారయ. లలదా త ిందరగా చసే కుింటారయ. ప్రవకు (స) వారి సింప్రదా యిం సహరీని ఆలసుిం చసే చయేడిం. 3) కొిందరయ సోదరయలు ఉప్వాస సింకలపిం చేస క రయ. ఉషోదయానికి ముింద ఫరజ్ర ఉప్వాసిం క సిం సింకలపిం చసే క కప్ోతే ఉప్వాసిం న రవేరద . 4) కొిందరయ సోదరయలు ‘అలాల హుమి అసూము గదన్ లక…’ అింటూ ఉప్వాసిం సింకలపిం చసే కుింటారయ. కొనిన ఉరూి మరియు త లుగు ప్ుసు కాలలో ప్ొరప్ాటున ఈ ద ఆ పేరకునడిం వలల వారయ అలా చేసాు రననద ిసపషట ిం. అయత ేవారయ చసే న సింకలాపనికి అరథిం -’ఓ అలాల హ ! ననే నీ క సిం రేప్ు ఉప్వాసిం ఉింటాన ’ అననద.ి కాబటిట మనిం ఈ రోజు ఉప్వాసిం క సిం రేప్టి ఉప్వాస సింకలపిం చేయడిం ఏమటి? 5) చతేిలో నీళ్ళల ిండ అజాన్ అవుత ేఒకర ిండు గ క ుళ్ళల తార గచ ి, ముిందర అననిం ఉిండ అజాన్ అవుత ేఒకర ిండు ముదిలు తినొచ ి అనన వ స లుబాటున కొిందరయ ప్ూరిు అన మతిగా భావిించి బాగానే లాగిించసే ు ింటారయ. ఇది మించి ప్దాతి కాద . కొిందరయ స గర ట్ , ప్ాన్ ప్రాగ వుసనప్రయలయతే బరి త గిించి ఒకర ిండు దముిలు లాగేస ు ిం టారయ. ఇది ముమాిటికి ప్ాప్ిం.

6) రమజాన మాసిం ఎప్ుపడు ప్రా రింభమవుతుిందనన అవగాహన లలకప్ోవడిం.ప్రయాణావసథ లో ఉనాన, నిదార వసథ లో ఉనాన రమజాన గురిించి త లుస క కప్ోవడటిం ప్ొరప్ాటే. 7) కొిందరయ సోదరయలు రమజాన మొదటి రాతిర (న లవింక కనబడ న రాతిర) అది రమజాన రాతిర కాదనన ఉదేి శ్ుింతో తరావీహ ృా నమాజు చయేరయ. చిందరమానిం ప్రకారిం,రోజు సూరాుసు మయింతో ప్రా రింభవు తుిందని వీరయ గిహిించాలి. 8) కొిందరయ సోదరయలు ఎవరయనా మరచి తిింటూ తార గుతూ ఉింటే ‘అలాల హ తినిప స ు నానడు, తార ప స ు నానడ’నన ఉదేి శ్ుింతో ఆ సదరయ వుకిు ని వారిించరయ. తినని, తార గని అని వదిలలసాు రయ. ఇది ప్దాతి కాద . ఒకవళే్ ఉప్వాసిం లలని వుకిు సయతిం బహిరింగా ప్రదశేాలోల తార గుతూ, తిింటూ తారస ప్డ తే వారిించడిం మన ధరిిం. 9) కొిందరయ సోదరయలు యుకు వయస కు చేరని ప లల లప ైఉప్వాసిం విధి కాదని వారయ ఉప్వాసిం ఉింటామని మారాిం చేస నా ఉిండని వవరయ. అయతే ఇసాల మీయ శక్షణ అనదేి బాలుిం న ిండ ఇసేు వస ు ిం దనన విషయిం వారయ గిహిించాలి. మరికొిందరయత ే అమాియకి 12, 14 సింవతురాలవుతునాన రజసవల కాలలద అని ఉప్వాసిం న ిండ మనహాయించసే ు ింటారయ. ఇద ిమించిది కాద .

10) ఉప్వాసిం సమయింలో గోటిింటాకు ప్ూస క రాదని, సాననిం చృే యరాదని, ప్ళ్ళల తోమరాదని, ఉముి మింగరాదని, కూర రయచి చూడరాదని, ఇలా చేయడిం ఉప్వాసానిన భింగ ప్రయసు ిందని భావి సాు రయ. ఇది సరి కాద . 11) కొిందరయ సోదరయలు ఉప్ుపతో ఉప్వాసానిన విరమస ు ింటారయ. ఇది స ననత కు విరయదాిం. ఉప్వాసిం ఖరూూ రింతోనయనా విరమించాలి, లలదా మించి నీళ్ళతోనయనా విరమించాలననది ప్రవకు (స) వార ిఆదేశ్ిం. 12) కొిందరయ సోదరయలు ఒకరి ఇింటగానీ, మస ూ ద్ లోగానీ ఇఫ్ాు ర చేస న తరావత ఎలాింటి ద ఆ చేయకుిండా లలచి వ ళ్ళళ ప్ోతారయ. ఒకర ిదగిర మనిం ఉప్వాసిం విరమసేు వారి క సిం ద ఆ చేయడిం ప్రవకు (స) వారి సింప్రదాయిం. 13) కొిందరయ సోదరయలు ల ైింగిక అశుదాత న ిండ శుదిా ప్ ిొందలలదనన ఉదేి శ్ుింతో ఉప్వాసిం ఉిండరయ. ఉప్ వాస సింకలపిం చేస కొని తరావత అయనా సాననిం చేస కున ేఅన మతి ఉింది. అలాగే ఉప్వాస స థ తిలో సవప్నసఖలనిం జరిగితే ఉప్వాసిం భింగమవుతుిందని భావిించడిం కూడా సరి కాద . 14) కొిందరయ సోదరయలు సౌకరుిం ఉిండ కూడా రమజాన్ చివరి థకింలో ఏతికాఫ ప్ాటిించరయ. 15) కొిందరయ సోదరయలు ఉప్వాసిం ఉిండ తమ అమూలుమయన సమయానిన స రీయళ్ళల , ఇతర ప్రో గాి ములు చూడటింలో ద రివనియోగ ప్రయస ు ింటారయ. ఇద ిముమాిటికీ గరునీయిం. అలాగే సనాినాలు ప్ ిొంద ేప్ిండగ రాతిరని షాప ింగ మాల్ లో గడప్టిం అవాింఛనీయిం.

దవిుఖ ర ఆన్ న ప్ూరిుగా ప్ఠిించేింద కు, దాని ఆయతుల గురిించి ఆలోచిించేింద కు ప్రయతినించాలి. తరావీహ నమాజులోల దవిు ఖ ర ఆన్ ప్ారాయణాలిన శ్విణాననిందింతో వినాలి.

జకాత , ఫ తార సొముిన చ లిలించడిం తోప్ాటు దానధరాిలు సయతిం ఎకుువగా చేయాలి. రమజాన మాసప్ు రాతుర లు మేలకుని ఆరాధనలోల గడప్ాలి. రమజాన మాసిం లో, అయనవారితో, కానివారితో మించిగా మసలుక వాలి.

ద ఆ చేసేవారి ద ఆన అలాల హ తప్పక స్వకరిసాు డనన నమికింతో ద ఆ చేయాలి. ద ఆ ప్రా రిం భింలో మరయిు చివరో అలాల హ సోు తరిం మరియు ప్రవకు ముహమిద్ (స) వారిప ై దరూద్ ఉిండేలా చూస క వాలి. ద ఆ చేయ డానికి ముింద ఏదయనా ప్ుణుకారుిం చేయడిం మించిద.ి ప్రా రథన కేవలిం తమ క సమే కాక సమసు విశావస ల, విశ్వ జన లిందరి సింక్షమేిం క సిం చేయాలి. ద ఆ స్వకరిించబడే వళే్లు త లుస కొని మరి ద ఆ చేసేు ఇింకా మించిది. ద ఆ స్వకరిించ బడాలింటే ధరి సమిత

మయన జోవనోప్ాధి కలిగి ఉిండాలి.

రమజాన చివరి థకింలో ఏతికాఫ ప్ాటిించడిం స ననత . ఏతికాఫ ప్ాటిించడానికి అన వయన సథ లిం మస ూ ద్ .

అలాల హ మనిందరికి రమజాన మాసప్ు స వరణ ఘడ యలిన సదివనియోగ ప్రయికునే సద ోదిా ని అన గిహిించ గాక! (ఆమీన్)