quyền nhân thân
DESCRIPTION
Quyền nhân thân và ví dụTRANSCRIPT
iu 24 B lut dn s (BLDS) 2005 quy nh: Quyn nhn thn c quy nh trong B lut ny l quyn dn s gn lin vi mi c nhn, khng th chuyn giao cho ngi khc, tr trng hp php lut c quy nh khc. Quy nh ny nu ln khi nim v quyn nhn thn thng qua hai c im c bn l: gn lin vi c nhn, khng chuyn dchCc quyn nhn thn c th c phn loi theo nhiu tiu ch khc nhau, mi tiu ch th hin mt kha cnh php l c th. Thng qua cc phn loi ny chng ta s hiu c r nt hn bn cht php l ca tng loi quyn nhn thn, t nhn din c chnh xc cc hnh vi xm phm v ra c phng thc bo v thch hp nht. Sau y chng ti s trnh by su cch phn loi cc quyn nhn thn v ngha ca tng cch phn loi .1.Th nht, da vo cn c pht sinh m cc quyn nhn thn c th phn thnh nhm cc quyn nhn thn khng gn vi ti sn v nhm cc quyn nhn thn gn vi ti sn:-Cc quyn nhn thn khng gn vi ti sn c quy nh t iu 26 n iu 51 BLDS 2005, c cng nhn i vi mi c nhn mt cch bnh ng v sut i, khng ph thuc vo bt c hon cnh kinh t, a v hay mc ti sn ca ngi . Cc quyn nhn thn ny th hin gi tr tinh thn ca ch th i vi chnh bn thn mnh, lun gn vi chnh bn thn ngi v khng dch chuyn c sang ch th khc.Ngc li, cc quyn nhn thn gn vi ti sn ch c xc lp cng vi s hnh thnh ca mt ti sn v hnh (nh tc phm vn hc, ngh thut, khoa hc, sng ch, kiu dng, thit k b tr mch tch hp bn dn, ging cy trng, ) hoc mt ti sn hu hnh. y l quyn nhn thn ca ch th i vi ti sn v hnh m ngi sng to ra hoc ti sn hu hnh ngi s hu. =>Vic phn loi ny gip chng ta nh hnh r cn c v thi im xc lp cc quyn nhn thn. Mi mt ch th u c cng nhn mt cch v iu kin cc quyn nhn thn khng gn vi ti sn. Tuy nhin, c tha nhn cc quyn nhn thn gn vi ti sn th ch th phi chng minh c s tn ti ca loi ti sn v hnh do chnh mnh sng to ra hoc ti sn hu hnh do mnh s hu. Nu khng c ti sn th khng pht sinh cc quyn nhn thn ca ch th c lin quan.Cch phn loi khc2.*Da vo ch th mang quyn m cc quyn nhn thn c th c phn thnh hai nhm l: Nhm cc quyn nhn thn ca c nhn v nhm cc quyn nhn thn ca cc ch th khc (khng phi l c nhn). Cc quyn nhn thn ca php nhn, h gia nh, t hp tc c th bao gm: quyn c bo v danh d, uy tn (c cp n ti iu 604 v iu 611 BLDS 2005). Theo chng ti, c th tha nhn thm mt s quyn nhn thn ca php nhn nh quyn i vi tn gi, quyn t do kinh doanh i vi cc ch th c ng k kinh doanh.=>Vic phn loi ny gip chng ta nhn din c chnh xc ni dung nng lc php lut ca tng ch th khi tham gia vo cc quan h dn s. 3.*Da vo i tng ca quyn m cc quyn nhn thn c phn thnh 5 nhm sau y:1) Nhm cc quyn c bit ho ch th, bao gm: quyn i vi h tn; quyn thay i h tn; quyn xc nh dn tc; quyn c khai sinh, khai t; quyn i vi hnh nh; quyn xc nh li gii tnh; quyn i vi quc tch.2) Nhm cc quyn lin quan n thn th ca c nhn, bao gm: quyn c m bo an ton v tnh mng, sc kho, thn th; quyn hin b phn c th; quyn nhn b phn c th ngi.3) Nhm cc quyn lin quan n gi tr tinh thn ca ch th: quyn c bo v danh d, nhn phm, uy tn; quyn b mt i t; quyn bt kh xm phm v ch ; quyn t do tn ngng, tn gio; quyn t do i li, t do c tr; quyn lao ng; quyn t do kinh doanh; quyn t do nghin cu, sng to.4) Nhm cc quyn lin quan n quan h hn nhn v gia nh ca c nhn: quyn kt hn, quyn bnh ng v chng; quyn c hng s chm sc gia cc thnh vin trong gia nh; quyn ly hn; quyn nhn, khng nhn cha, m, con; quyn c nui con nui v quyn c nhn lm con nui;5) Nhm cc quyn i vi cc i tng ca quyn s hu tr tu: quyn t tn cho tc phm; quyn ng tn tht hoc bt danh trn tc phm hay trn vn bng bo h (i vi sng ch, kiu dng, thit k b tr mch tch hp bn dn, ging cy trng), quyn c nu tn tht hoc bt danh khi tc phm c cng b, s dng; quyn cng b hoc cho php ngi khc cng b tc phm; quyn bo v s ton vn ca tc phm, khng cho ngi khc sa cha, ct xn, xuyn tc tc phm.=>Trong phn loi ny, mi nhm nu trn c nhng c im php l ring bit. Nhm cc quyn c bit ho ch th c th hin di hnh thc cc cng c c bit ho khc nhau mi ch th (mi ngi c tn gi v hnh nh v cc yu t l lch khc nhau). Tp hp cc cng c c bit ho mi ch th s cho ta c s hnh dung bn ngoi v ch th khc bit vi cc ch th khc. Quyn th hin mnh c bo v mt cch tuyt i trc s xm phm ca bt k ch th khc, v c bo v theo yu cu ca ch th quyn.4.*Da vo thi hn bo h m cc quyn nhn thn c phn loi thnh hai nhm: Nhm cc quyn nhn thn c bo h v thi hn v nhm cc quyn nhn thn c bo h c thi hn.Nhm cc quyn nhn thn c bo h v thi hn bao gm: quyn i vi h tn; quyn i vi hnh nh; quyn c bo v danh d, uy tn; quyn b mt i t; quyn ng tn tht hoc bt danh trn tc phm, c nu tn tht hoc bt danh khi tc phm c cng b, s dng; quyn bo v s ton vn ca tc phm, khng cho ngi khc sa cha, ct xn, xuyn tc tc phm.Nhm cc quyn nhn thn c bo h c thi hn bao gm: quyn thay i h tn; quyn xc nh dn tc; quyn c khai sinh, khai t; quyn c m bo an ton v tnh mng, sc kho, thn th; quyn c bo v nhn phm; quyn hin b phn c th; quyn nhn b phn c th ngi; quyn xc nh li gii tnh; quyn kt hn, quyn bnh ng v chng; quyn c hng s chm sc gia cc thnh vin trong gia nh; quyn ly hn; quyn nhn, khng nhn cha, m, con; quyn c nui con nui v quyn c nhn lm con nui; quyn i vi quc tch; quyn bt kh xm phm v ch ; quyn t do tn ngng, tn gio; quyn t do i li, t do c tr; quyn lao ng, quyn t do kinh doanh; quyn t do nghin cu, sng to; quyn t tn cho tc phm; quyn cng b hoc cho php ngi khc cng b tc phm;=>Vic phn loi ny c ngha i vi vic bo v quyn nhn thn khi s xm phm. Cc quyn nhn thn thuc nhm v thi hn c php lut bo h vnh vin. Khi ch th khng cn na th nhng ngi c lin quan c quyn yu cu bo v khi c hnh vi xm phm. (V d: nu c ngi tung tin tht thit lm tn hi n danh d ca mt ngi khut th nhng ngi thn thch ca ngi vn c quyn yu cu chm dt hnh vi xm hi v bi thng thit hi.) Ngc li, cc quyn nhn thn thuc nhm c thi hn th ch c php lut bo h khi ch th cn 5.*Da vo c im ca hnh vi xm phm m chng ta phn loi cc quyn nhn thn thnh ba nhm: 1) Nhm cc quyn m hnh vi xm phm tc ng vo chnh ch th quyn:quyn c m bo an ton v tnh mng, sc kho, thn th; quyn hin b phn c th; quyn nhn b phn c th ngi; quyn xc nh li gii tnh; quyn thay i h tn; quyn xc nh dn tc; quyn c khai sinh, khai t; quyn c bo v nhn phm, cc quyn nhn thn lin quan n quan h hn nhn v gia nh; quyn t do tn ngng, tn gio; quyn t do i li, t do c tr; quyn lao ng, quyn t do kinh doanh; quyn t do nghin cu, sng to.2) Nhm cc hnh vi xm phm tc ng vo cc ch th khc (khng phi l ch th quyn): quyn c bo v danh d, uy tn; quyn b mt i t; quyn i vi h tn; quyn cng b hoc cho php ngi khc cng b tc phm3) Nhm cc hnh vi xm phm tc ng vo vt phm lin quan n quyn: quyn i vi h tn; quyn i vi hnh nh; quyn b mt i t; quyn bt kh xm phm v ch ; quyn i vi quc tch; quyn b mt i t; quyn t tn cho tc phm; quyn ng tn tht hoc bt danh trn tc phm, c nu tn tht hoc bt danh khi tc phm c cng b, s dng; quyn bo v s ton vn ca tc phm, khng cho ngi khc sa cha, ct xn, xuyn tc tc phm.=>Vic phn loi da trn c im ca hnh vi xm phm c ngha quan trng trong vic nhn din v chng minh hnh vi xm phm. Khi np n yu cu c quan nh nc bo v trc nhng hnh vi xm phm quyn nhn thn ca mnh th ch th quyn phi ch ra c cc hnh vi xm phm v chng minh rng hnh vi trc tip xm hi n quyn nhn thn ca mnh. Hn th na, vic phn tch c im ca hnh vi xm phm s gip ch cho vic khi phc li cc gi tr nhn thn b xm phm.6.*Da vo phng thc bo v m cc quyn nhn thn c phn thnh hai nhm: Nhm cc quyn c bo v khi c yu cu v nhm c bo v khng ph thuc vo yu cu.Nhm cc quyn c bo v khi c yu cu bao gm: quyn i vi h tn; quyn thay i h tn; quyn xc nh dn tc; quyn c khai sinh, khai t; quyn i vi hnh nh; quyn hin b phn c th; quyn nhn b phn c th ngi; quyn xc nh li gii tnh; quyn c bo v danh d, uy tn; quyn b mt i t; quyn kt hn; quyn bnh ng v chng; quyn ly hn; quyn nhn, khng nhn cha, m, con; quyn c nui con nui v quyn c nhn lm con nui; quyn i vi quc tch; quyn bt kh xm phm v ch ; quyn t do tn ngng, tn gio; quyn t do i li, t do c tr; quyn lao ng, quyn t do kinh doanh; quyn t do nghin cu, sng to; quyn t tn cho tc phm; quyn ng tn tht hoc bt danh trn tc phm, c nu tn tht hoc bt danh khi tc phm c cng b, s dng; quyn cng b hoc cho php ngi khc cng b tc phm; quyn bo v s ton vn ca tc phm, khng cho ngi khc sa cha, ct xn, xuyn tc tc phm.Nhm c bo v khng ph thuc vo yu cu bao gm: quyn c m bo an ton v tnh mng, sc kho, thn th; quyn c bo v nhn phm; quyn c hng s chm sc gia cc thnh vin trong gia nh.=>Vic phn loi ny c ngha trong vic xc nh c ch bo v hiu qu cc quyn nhn thn. i vi cc quyn nhn thn thuc nhm th nht th ch th quyn chnh li ngi nh gi xem cc quyn nhn thn ca mnh c b xm phm hay khng, t quyt nh c yu cu chm dt hnh vi xm phm hay khng, v Nh nc s ch can thip v bo v khi c yu cu. (V d: cc nhc s thng khi kin khi chng kin ca khc ca mnh b xuyn tc li, nhng mt s nhc s khc th li thy vui v iu , bi l khi h cm thy cc ca khc ca mnh thc s i vo qun chng, c qun chng nhc ti, v h khng cm thy s xc phm trong .) Theo quy nh ca php lut Vit Nam th c nhn c quyn i vi hnh nh ca mnh. Vic s dng hnh nh ca c nhn phi c ngi ng . Trong trng hp ngi cht, mt nng lc hnh vi dn s, cha mi lm tui th phi c cha, m, v, chng, con thnh nin hoc ngi i din ca ngi ng , tr trng hp v li ch ca Nh nc, li ch cng cng hoc php lut c quy nh khc.Khi nim hnh nh ca c nhn c hiu l bao gm mi hnh thc ngh thut ghi li hnh dng ca con ngi nh nh chp, nh v, nh chp v suy rng ra c th bao gm c bc tng ca c nhn hoc c hnh nh c c do ghi hnh (quay video). i vi mi loi hnh ngh thut cng bao gm nhiu loi khc nhau. V d, nh chp c th bao gm nh chn dung, nh ngh thut, nh t liu, nh phng s u c th chp li hnh nh ca con ngi; nh v c th bao gm v truyn thn, v k ho BLDS khng quy nh r nh th no l ng . ng y c hiu l c s tho thun gia ngi s dng hnh nh ca c nhn vi c nhn c hnh nh hay ch cn vic s dng hnh nh khng c s phn i ca ngi c hnh nh th c hiu l ngi ng nhin ng .Php lut Vit Nam cng cha quy nh r nhng trng hp no th php lut cho php s dng hnh nh ca c nhn. iu ny dn n tm l e ngi ca ngi s dng hnh nh trong nhiu trng hp cn thit nh nh chp a tin, nh t liu, nh phng s trong c hnh nh ca c nhn. Vn ny cn phi c quy nh v gii thch c th hn trong cc vn bn lut, di lut cng nh cc vn bn hng dn thi hnh BLDS.C th ni, ng v kha cnh bn quyn th bc nh, tm hnh, pho tng u l tc phm ngh thut v c bo h quyn tc gi. Ngi s dng tc phm phi xin php ch s hu tc phm hoc ngi c quyn s dng tc phm . Tuy nhin, ng v kha cnh quyn nhn thn th ngi s dng hnh nh phi c s ng ca ngi c hnh nh hoc i din ca ngi trong trng hp ngi mt nng lc hnh vi dn s hoc cha mi lm tui. Php lut nghim cm vic s dng hnh nh ca c nhn m xm phm ti danh d, nhn phm, uy tn ca ngi c hnh nh.Theo quy nh ca BLDS th khi quyn nhn thn ca c nhn b xm phm c nhn c quyn:1. T mnh ci chnh;2. Yu cu ngi vi phm hoc yu cu c quan, t chc c thm quyn buc ngi vi phm chm dt hnh vi vi phm, xin li, ci chnh cng khai;3. Yu cu ngi vi phm hoc yu cu c quan, t chc c thm quyn buc ngi vi phm bi thng thit hi.V d: M ca cu b trong bc nhmemeSuccess Kid va n kin mt cng ty sn xut pho hoa do s dng tri php hnh nh meme ny cho mc ch kinh doanh.
Griner kin cng ty sn xut pho hoa Jake's Fireworks do in bc nh Success Kid ln bao b ca sn phm Back Off. Griner tuyn b Jake's Fireworks vi phm bn quyn khi s dng hnh nh ny m cha c s ng ca b, Griner sau cng yu cu cng ty phi bi thng thit hi.Thng 7/2014, lut s ca Griner cho bit rng"mc d Jake's Fireworks m bo rng vic s dng tri php hnh nh Success Kid cho mc ch thng mi s chm dt nhng sn phm Back Off vn c qung co v c cho bn".T hm th T (24/2) , cc sn phm Back Off c g b khi trang web ca Jake's Fireworks v cc i tc phn phi. y khng phi ln u tin mt cng ty s dng meme cho mc ch kinh doanh. Trong nm 2013, nhng ngi sng to ra cc meme Keyboard Cat, Nyan Cat kin Warner Bros v 5th Cell Media. Hai hng s dng tri php nhng meme ny trong tr chi Scribblenauts. C hai phi tr mt khon tin bi thng khng nh cho ch s hu Keyboard Cat v Nyan Cat.Lut bn quyn M cho php ngi dng s dng meme cho nhng mc ch phi thng mi. Ngi dng c th s dng v sa i meme nhng khng c dng chng cho mc ch kinh doanh.