projekt-kushtetutë për kosovën - plisi.orgplisi.org/medje/2018-pk.pdf · draft • 16 shtator...

Draft • 16 shtator 2018

Projekt-kushtetutë për KosovënDr. Getoar Mjeku*

Kjo është përpjekje me hartu një kushtetutë moderne shkurt e shqip — në gjuhëtë thjeshtë e të thukët. Projekti ka 5.762 fjalë, pak më shumë se çereku i kushte-tutës së 2008-s, por përmban dispozitat e duhura për një demokraci moderne. Një version më të gjerë të këtij projekti e kam botu më 2015. Ky variant është më i thukët, më i përsosur, dhe më praktik.

Përmbajtja

[Preambula]................................................................................................3

Kreu I. Parime të përgjithshme...................................................................3Neni 1. Shteti................................................................................................3Neni 2. Ligji..................................................................................................3Neni 3. Qeverisja...........................................................................................3

Kreu II. Të drejtat themelore......................................................................4Neni 4. Përcaktimi........................................................................................4Neni 5. Denjësia............................................................................................5Neni 6. Barazia..............................................................................................5Neni 7. Privatësia..........................................................................................6Neni 8. Liria vetjake......................................................................................6Neni 9. Drejtësia...........................................................................................7Neni 10. Shtetësia.........................................................................................8Neni 11. Lëvizja............................................................................................8Neni 12. Liritë qytetare.................................................................................8Neni 13. Demokracia....................................................................................8Neni 14. Familja............................................................................................9Neni 15. Mirëqenia.......................................................................................9Neni 16. Mjedisi dhe burimet.....................................................................10Neni 17. Shpenzimet e shtetit.....................................................................10Neni 18. Komunitetet.................................................................................10Neni 19. Kufizimet......................................................................................11

Kreu III. Kuvendi.......................................................................................11Neni 20. Përcaktimi....................................................................................11Neni 21. Zgjedhja dhe mandati...................................................................11

* Shtetas i Kosovës dhe avokat i licencuar në shtetin e Teksasit, ShBA; postel: [email protected]

mailto:[email protected]

Mjeku, Projekt-kushtetutë për Kosovën (2018) 2/25

Neni 22. Papajtueshmëria dhe shlirime.....................................................12Neni 23. Kryesia..........................................................................................12Neni 24. Puna..............................................................................................13Neni 25. Ligjvënia.......................................................................................13Neni 26. Marrëveshjet ndërkombëtare.......................................................13Neni 27. Shpërndarja..................................................................................14

Kreu IV. Presidenti....................................................................................14Neni 28. Përcaktimi....................................................................................14Neni 29. Zgjedhja........................................................................................15Neni 30. Papajtueshmëria dhe shlirime.....................................................15Neni 31. Mungesa.......................................................................................15Neni 32. Shkarkimi.....................................................................................16

Kreu V. Kabineti........................................................................................16Neni 33. Përcaktimi....................................................................................16Neni 34. Emërimi........................................................................................17Neni 35. Puna dhe përgjegjësia..................................................................17

Kreu VI. Gjyqësia.......................................................................................18Neni 36. Përcaktimi....................................................................................18Neni 37. Gjykata e Naltë.............................................................................18Neni 38. Dhoma Kushtetutore....................................................................18Neni 39. Këshilli Gjyqësor...........................................................................19Neni 40. Emërimi........................................................................................20Neni 41. Papajtueshmëria dhe shlirime.....................................................20Neni 42. Shkarkimi.....................................................................................21

Kreu VII. Organe dhe pushtete tjera.........................................................21Neni 43. Organet e posaçme.......................................................................21Neni 44. Qeverisja vendore.........................................................................22Neni 45. Organet e mbrojtjes dhe rendit....................................................23Neni 46. Masat e jashtëzakonshme............................................................23

Kreu VIII. Të ndryshme.............................................................................24Neni 47. Zgjedhjet.......................................................................................24Neni 48. Betimi i zyrtarëve.........................................................................25Neni 49. Rrogat e zyrtarëve........................................................................25Neni 50. Ndryshimi i Kushtetutës..............................................................25Neni 51. Kalimtare......................................................................................25


[Preambula]Ne, populli zot e krenar i Kosovës së lirë, lidhë besa-besë —

me i mbrojtë vlerat e gjithësishme të njerëzimit dhe të drejtat e patjetërsue-shme të secilit njeri pa dallim, me rujtë vetëvetësinë tonë në dheun stërgjyshor, dhe me jetësu vegimin e të parëve tanë dhe ëndrrat e brezave që vijnë,

duke ndërtu një shtet të drejtë, përparimtar, e të fuqishëm, që do të rrojë me nder në gjirin paqedashës të kombeve euroatlantike, tash e sa të ketë mot —

shpallim dhe vendojmë këtë Kushtetutë.

Kreu I. Parime të përgjithshme

Neni 1. Shteti1.1 Kosova është shtet i pavarur e sovran dhe republikë shoqërore e shekulla-

re. Trualli kosovar është një dhe i pacenueshëm.

1.2 Emrat Kosovë dhe Dardani janë të barasvlershëm.

Neni 2. Ligji2.1 Të gjithë i nënshtrohen ligjit.

2.2 Kushtetuta dhe e drejta e detyrueshme ndërkombëtare janë ligji më i lartë i vendit, dhe të gjitha ligjet tjera duhet të jenë në pajtim me to.

2.3 Marrëveshjet ndërkombëtare që i ratifikon Kosova bëhen ligj i vendit, dhe marrin përparësi ndaj ligjeve tjera, pos Kushtetutës. Normat e një organi-zate ndërkombëtare mund të zbatohen drejtpërdrejt dhe të marrin përpa-rësi ndaj ligjeve të vendit, pos Kushtetutës.

Neni 3. Qeverisja3.1 Sovraniteti i përket popullit. Populli e ka themelu shtetin për t’i shërby të

mirës së secilit dhe të gjithëve, dhe sundon përmes përfaqësuesve të zgje-dhur.


3.2 Organet shtetërore veprojnë sipas parimit të ndarjes dhe baraspeshimit të pushteteve ligjvënës, përmbarues, gjyqësor, dhe të posaçëm.1

3.3 Rendi ekonomik mbështetet në tregun e lirë dhe kontrollin demokratik mbi mjetet e prodhimit. Shteti kujdeset për mirëqenien e përgjithshme duke siguru sundimin e ligjit, duke i mbrojtë të drejtat themelore, dhe du-ke e rregullu tregun kur tregu s’është në gjendje t’i shërbejë mirëqenies së përgjithshme.

3.4 Gjuhë zyrtare janë shqipja dhe sërbishtja. Shteti mund t’i përdorë gjuhët e komuniteteve për nevojat e qytetarëve.

Kreu II. Të drejtat themelore

Neni 4. Përcaktimi4.1 Të gjithë njerëzve u takojnë të drejtat themelore, që janë të gjithësishme

dhe të patjetërsueshme.

4.2 Vetave juridike u takojnë të drejtat themelore që janë të domosdoshme përqëllimet e tyre të ligjshme.

4.3 Zbatohen drejtpërsëdrejti këto instrumente ndërkombëtare:

(A) Deklarata Universale për të Drejtat e Njeriut;

(B) Konventa Evropiane për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive Themelore të Njeriut dhe Protokollet e saj;

(C) Konventa Ndërkombëtare për të Drejtat Civile e Politike dhe Protokollet e saj;

(D) Konventa për Eliminimin e të gjitha Formave të Diskriminimit Racor;

(E) Konventa për Eliminimin e të gjitha Formave të Diskriminimit ndaj Gruas;

(F) Konventa për të Drejtat e Fëmijës;

(G) Konventa kundër Torturës dhe Trajtimeve e Ndëshkimeve të tjera Mizore, Jonjerëzore dhe Poshtëruese;

1 Alternativë: me i përmendë ndarjet tjera, të organeve politike dhe të pavarura si dhe të pushte-tit qendror e vendor.


(H) Konventa Kornizë e Këshillit të Evropës për Mbrojtjen e Pakicave Kombëtare; dhe

(I) Karta Evropiane për Gjuhët Rajonale ose të Pakicave.

Neni 5. Denjësia5.1 Denjësia dhe jeta e njeriut janë të pacenueshme.

5.2 Askush nuk mund:

(A) të dënohet me vdekje;

(B) të mbahet në skllavëri ose robëri;

(C) të shtrëngohet me bë punë të detyruara; ose

(D) t’i nënshtrohet trafikimit, torturës, ose trajtimit çnjerëzor a gjym-tues.

5.3 Çdonjërit i takon tërësia trupore e mendore. Çdonjëri ka të drejtë:

(A) me marrë vendime lidhur me shtimin sipas ligjit;

(B) me pasë kontroll mbi trupin e vet;

(C) mos me iu nënshtru trajtimit mjekësor kundër vullnetit të vet; dhe

(D) mos me marrë pjesë në prova mjekësore a shkencore pa dhënë pël-qimin e vet paraprak.

5.4 Trupi i njeriut s’mund të bëhet mjet për përfitim financiar.

5.5 Çdonjërit i takon liria e mendimit, ndërgjegjes, besimit, dhe fesë.

5.6 Qytetarët kanë detyrë të mbrojnë vendin dhe të shërbejnë në Ushtri. Qyte-tari që për arsye ndërgjegjeje nuk pranon me shërby me armë në Ushtri ka detyrë të kryejë shërbim tjetër sipas ligjit.

Neni 6. BaraziaTë gjithë janë të barabartë para ligjit. Ndalohet trajtimi i pabarabartë shkaku i racës, prejardhjes, kombësisë, fesë, seksit, gjinisë, orientimit sek-sual, mendimit politik, shoqërimit, gjendjes shoqërore, ose ndonjë gjend-jeje tjetër.


Neni 7. Privatësia7.1 Banesa e objektet private dhe kumtimi vetjak janë të pacenueshme. Ato

mund të kontrollohen vetëm për aq sa lejon miratimi gjyqësor.

7.2 Gjykata jep miratimin për aq sa është e domosdoshme për të hetu shkelje të ndëshkueshme dhe veçmas për secilin rast. Miratimi përshkruan sakt njeriun dhe vendin që kontrollohen dhe sendet që merren.

7.3 Të dhënat vetjake mbrohen me ligj.

Neni 8. Liria vetjake8.1 Çdonjërit i takon besa për lirinë dhe sigurinë vetjake.

8.2 Askujt nuk mund t’i hiqet liria, përveçse sipas ecurisë ligjore dhe kur:

(A) gjykata e dënon me burg për shkelje të ndëshkueshme;

(B) e shpërfill urdhrin e gjykatës;

(C) duhet mbajtë në paraburgim;

(D) duhet përligjë derisa hyn a largohet nga vendi;

(E) rrezikon tjerët shkaku i shëndetit; ose

(F) duhet kujdesë për të shkaku i shëndetit a moshës.

8.3 Askujt nuk mund t’i hiqet liria pse nuk është në gjendje me la borxh ose me përmbushë detyrim kontrate.

8.4 Çdonjëri që i hiqet liria njoftohet menjëherë për ngarkesat ndaj tij dhe i mundësohet ndihma e avokatit.

8.5 Njëri mund të mbahet në paraburgim vetëm:

(A) nën dyshim të mbështetur se ka kry shkelje të ndëshkueshme;

(B) në pritje të gjykimit për shkeljen e dyshuar; dhe

(C) nëse përbën rrezik për rrethin ose ka gjasë të madhe se nuk do të paraqitet në gjykim.

8.6 Çdonjëri që i hiqet liria pa urdhër gjyqësor sillet para një gjyqtari brenda 48 orëve. Gjyqtari vendos brenda ditës a me e liru apo paraburgu.


Neni 9. Drejtësia9.1 Çdonjërit i takon gjykimi i ndershëm me i përcaktu të drejtat e detyrimet

qytetnore dhe përgjegjësinë për shkelje të ndëshkueshme. Gjykimi i nder-shëm ngërthen shqyrtimin e hapur, të drejtë, dhe të paanshëm, brenda një afati të arsyeshëm, nga një gjykatë e pavarur, e paanshme, dhe e themelu-ar me ligj. Aktgjykimi jepet i arsyetuar dhe shpallet haptazi.

9.2 Askush nuk mund të gjykohet për shkelje të ndëshkueshme pa pasë kohë emjete të mjaftueshme me përgatitë mbrojtjen. Të ngarkuarit i takon ndih-ma e efektshme të avokatit dhe përkthyesit dhe e drejta me i marrë në pyetje e provë dëshmitarët. Gjykata i detyron me u paraqitë dëshmitarët që i kërkon i ngarkuari.

9.3 Çdonjëri që ngarkohet me shkelje të ndëshkueshme merret i pafajshëm deri kur të dëshmohet fajtor sipas ligjit.

9.4 Askush nuk mund:

(A) të shpallet fajtor sipas të dhënave të mbledhur paligjshëm;

(B) të shtrëngohet me pranu fajësinë ose me dëshmu kundër vetes;

(C) të gjykohet as ndëshkohet dy herë nën tagrin e Kosovës për të njëjtënshkelje, përveçse kur një gjykatë më e lartë urdhëron rigjykimin e çë-shtjes;

(D) të shpallet fajtor ose të ndëshkohet për shkak të një veprimi ose mosveprimi që nuk ka përbë shkelje të ndëshkueshme me ligj në ko-hën kur është kry;

(E) të ndëshkohet me dënim më të rëndë se ç’është parapa në kohën kur është kry shkelja ose në kohën e dënimit; ose

(F) të ndëshkohet me dënim në shpërpjesëtim me rëndesën e shkeljes.

9.5 Çdonjëri ka të drejtë me kërku para gjykatës zhdëmtim të efektshëm kur i cenohet të drejtat ligjore. Avokati dhe ndihma juridike i mundësohen falas çdonjërit që nuk ka mjete të mjaftueshme me pagu, nëse është e domosdo-shme për qasje të efektshme në drejtësi.

9.6 Avokatët ushtrojnë profesionin të pavarur sipas ligjit.

9.7 Shteti u dorëzon të ngarkuarve për shkelje të ndëshkueshme çdo provë të pafajësisë së tyre.


Neni 10. Shtetësia10.1 Çdo njeri i lindur në Kosovë ose që ka prind a gjysh kosovar është vetiu qy-

tetar kosovar. Qytetar kosovar mund të bëhet edhe ai që përmbush kushtete përcaktuara me ligj dhe e njeh kënaqshëm njërën gjuhë zyrtare.

10.2 Asnjë qytetari nuk mund t’i mohohet ose t’i hiqet e drejta e shtetësisë.

10.3 Asnjë qytetar nuk mund të pengohet me hy në Kosovë, ose të dëbohet a t’i dorëzohet kundër vullnetit të vet një shteti të huaj, përveç nëse me marrë-veshje ndërkombëtare përcaktohet ndryshe.

10.4 Shteti mbron me ligj interesat e qytetarëve jashtë Kosovës.

Neni 11. Lëvizja11.1 Qytetarët dhe banorët e ligjshëm kanë të drejtë me lëvizë dhe me zgjedhë

vendbanimin lirshëm. Çdonjëri ka të drejtë me u largu nga Kosova.

11.2 Kosova u jep ndorje të huajve që në vendet e prejardhjes rrezikohen nga përndjekja shkaku i prejardhjes, fesë, mendimit politik, shoqërimit, ose gjendjeje tjetër. Me ligj rregullohet e drejta e të huajve me hy dhe me qën-dru në Kosovë.

Neni 12. Liritë qytetare12.1 Çdonjërit i takon liria e shprehjes, njoftimit, botimit, dhe kumtimit. Çdo-

njëri ka të drejtë sipas ligjit të korrigjojë botimin e informatës së pavër-tetë, të paplotë, ose të pasaktë që cenon të drejtat ose interesat e tij.

12.2 Çdonjërit i takon liria e tubimit paqësor dhe shoqërimit.

Neni 13. Demokracia13.1 Çdo qytetar që ka mbushë 18 vjet ka detyrë me hedhë votën e vet dhe të

drejtë me zgjedhë dhe me u zgjedhë përfaqësues, përveç nëse Kushtetuta përcakton ndryshe. Vota është vetjake, e barabartë, e lirë, dhe e fshehtë.

13.2 Çdo qytetar ka të drejtë me iu parashtru kërkesë autoriteteve botore dhe me ndiku demokratikisht në vendimmarrje.

13.3 Çdonjërit i takon e drejta e qasjes në dokumente botore.


Neni 14. Familja14.1 Shteti mbron familjen dhe ndihmon çdo prind në nevojë me i rritë dhe

eduku fëmijët. Çdo prindi të punësuar i takon pushimi i lehonisë me pa-gesë, para dhe pas lindjes së fëmijës.

14.2 Dy veta të moshës martesore që nuk janë në lidhje gjaku kanë të drejtë me u martu dhe me kriju familje me pëlqim të lirë. Martesa dhe prishja e saj rregullohen me ligj dhe mbështeten në barazinë e bashkëshortëve.

14.3 Çdo fëmijë ka hak kujdesin për mirëqenie dhe mbrojtje nga dhuna, keq-trajtimi, e shfrytëzimi. Vendimet që kanë të bëjnë me fëmijën duhet të jenë në interesin më të lartë të fëmijës.

Neni 15. Mirëqenia15.1 Çdonjëri ka të drejtë me gëzu paqësisht pronën e vet. Shteti mund t’ia ma-

rrë pronën dikujt kur është e domosdoshme për të mbërri qëllim botor, porduhet me ia pagu vlerën që prona ka në treg.

15.2 Çdonjëri ka të drejtë me punu dhe me zgjedhë lirshëm zanatin e vendin e punës. Punonjësve u takojnë kushte të denja dhe të sigurta për punë, për-fshi orarin e arsyeshëm dhe pushimin vjetor të paguar. Punonjësit kanë të drejtë me u organizu për t’i mbrojtë interesat e tyre. Shteti nxit punësimine qytetarëve.

15.3 Çdonjëri ka të drejtë me zhvillu dhe investu në sipërmarrësi të vyeshme, dhe konsumatorët kanë të drejtë me kërku hakun për mallrat dhe shërbi-met që blejnë. Shteti mbron investuesit, konkurrencën e lirë, konsumato-rët, dhe huamarrësit sipas ligjit.

15.4 Çdonjërit i takon ndihma e shoqërisë për jetesë të denjë e të ndershme. Ligji rregullon kujdesin shëndetësor dhe sigurimin themelor për rastet e papunësisë, sëmundjes, aftësisë së kufizuara, dhe moshës së shtyrë.

15.5 Çdonjërit i takon liria e punës mendore, që përfshin punën akademike, hu-lumtimin shkencor, shpikjet e risimet, dhe krijimtarinë artistike e letrare. Ligji u jep autorëve dhe shpikësve privilegje mbi veprat ose idetë e tyre, me qëllim që njëkohësisht me nxitë botimin e tyre dhe me mbrojtë lirinë etë tjerëve me i përdorë ato.


15.6 Çdonjëri ka të drejtë dhe detyrë me ndjekë shkollimin dhe aftësimin e do-mosdoshëm të përcaktuar me ligj. Shteti mundëson falas shkollimin dhe aftësimin e domosdoshëm, dhe siguron për çdonjërin mundësi të barabar-ta me u arsimu sipas aftësive dhe nevojave të veta të posaçme.

Neni 16. Mjedisi dhe burimet16.1 Çdonjëri ka të drejtë ta gëzojë dhe detyrë ta mbrojë mjedisin jetësor, që

përfshin natyrën, gjithllojshmërinë e gjallesave, dhe trashëgiminë kombë-tare e kulturore. Gjatë vendimmarrjes, organet shtetërore kanë parasysh ndikimin në mjedisin jetësor.

16.2 Populli ka të drejtë të gëzojë burimet dhe pasuritë natyrore. Ato përfshijnëujërat, hapësirën ajrore, burimet minerare, tokën, pyjet, botën bimore e shtazore, dhe tjera të mira të përcaktuara me ligj. Rregullohen me ligj ku-fizimet e të drejtave mbi pasuritë natyrore dhe kompensimi për kufizimet e tilla.

Neni 17. Shpenzimet e shtetit17.1 Çdo qytetar ka të drejtë të gëzojë frytet e shpenzimeve të shtetit. Çdonjëri

nën tagrin e Kosovës ka detyrë t’i paguajë tatimet dhe detyrimet financiaretë përcaktuara me ligj.

17.2 Shteti mbledh, huazon, dhe shpenzon mjete pasurore sipas ligjit, haptazi, dhe sa më efektshëm. Organet shtetërore japin llogari për shpenzimet e tyre.

Neni 18. Komunitetet18.1 Komunitetet janë grupe kombëtare ose fetare tradicionalisht të pranishme

në Kosovë. Ato kanë të drejtë me rujtë dhe zhvillu gjuhën dhe kulturën e tyre.

18.2 Shteti u mundëson komuniteteve:

(A) shkollimin fillor dhe të mesëm në gjuhët e tyre; dhe

(B) përfaqësim të denjë në institucionet dhe ndërmarrjet botore.


Neni 19. Kufizimet19.1 Një e drejtë themelore nuk mund të kufizohet pos me ligj për aq sa është e

domosdoshme për ta mbrojtë rendin kushtetutor.

19.2 Kufizimi i një të drejte themelore nuk mund ta mohojë thelbin e saj ose të tejkalojë kufizimet e lejuara nga instrumentet ndërkombëtare të cekura nëKushtetutë.

19.3 Kur kufizohet një e drejtë themelore, organet shtetërore shqyrtojnë mun-dësinë me arritë qëllimin me kufizim më të vogël duke i kushtu vëmendje:

(A) thelbit të së drejtës që kufizohet;

(B) rëndësisë së qëllimit të kufizimit;

(C) natyrës dhe vëllimit të kufizimit; dhe

(D) përputhjes mes kufizimit dhe qëllimit të kufizimit.

19.4 Të drejtat e përcaktuara me këtë Kushtetutë interpretohen në harmoni mevendimet e Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut.

Kreu III. Kuvendi

Neni 20. Përcaktimi20.1 Kuvendi ushtron pushtetin ligjvënës. Ka 90 deri në 120 deputetë.

20.2 Kuvendi ka tagër:

(A) të miratojë ligje dhe akte tjera;

(B) të miratojë buxhetin shtetëror;

(C) të mbikëqyrë politikën e jashtme dhe të sigurisë; dhe

(D) të kryejë detyra të parapara me Kushtetutë e ligj.

Neni 21. Zgjedhja dhe mandati21.1 Zgjedhjet për Kuvend mbahen të dielën e dytë të majit vitin që mbaron

mandati i deputetëve. Në rastet e parapara me Kushtetutë, Presidenti shpall zgjedhje që mbahen të dielën e dytë të marsit, majit, shtatorit, ose nëntorit të cilitdo vit.


21.2 Qytetarët e secilës trevë të Kosovës zgjedhin dy a më shumë deputetë, në përpjesëtim me popullsinë e trevës.

21.3 Deri në 10 përqind e vendeve të deputetëve mund të ruhen për komunite-tet joshumicë.

21.4 Deputetët e përfaqësojnë popullin. Mandati i deputetëve fillon kur beto-hen, dhe mbaron vitin që bëhen pesë vjet prej zgjedhjeve ose kur shpër-ndahet Kuvendi.

21.5 Mandati mbaron para kohe nëse deputeti:

(A) jep dorëheqje;

(B) mungon gjashtë muaj rresht pa leje nga mbledhjet e Kuvendit;

(C) dënohet me një vit burg me vendim të prerë; ose

(D) vdes.

21.6 Vendi i zbrazët i deputetit plotësohet sipas ligjit.

Neni 22. Papajtueshmëria dhe shlirime22.1 Deputeti nuk mund:

(A) të ushtrojë detyrë drejtuese në organet shtetërore ose ndërmarrje në pronësi botore; ose

(B) të ushtrojë detyrë tjetër që mund t’i ndalohet me ligj.

22.2 Deputeti lirohet nga ndjekja ndëshkimore, paditë qytetare, dhe shkarkimi për veprimet dhe vendimet brenda fushëveprimit të deputetit.

22.3 Deputeti nuk mund të ndalohet ose burgohet pa pëlqimin e shumicës së deputetëve përderisa është duke i kry detyrat e veta si deputet.

Neni 23. KryesiaKuvendi zgjedh kryesinë e vet nga radhët e të paktën tri togjeve më të më-dha të deputetëve. Kryesinë e përbëjnë kryetari dhe tre nënkryetarë. Anë-tarët e kryesisë zgjedhen me shumicën e deputetëve dhe shkarkohen me praninë e dy të tretave të deputetëve.


Neni 24. Puna24.1 Kuvendi mblidhet të paktën dy herë në vit: të hënën e tretë të janarit, dhe

të hënën e dytë të shtatorit. Mbledhjet e jashtëzakonshme mbahen me kërkesën e Presidentit ose të një të tretës së deputetëve.

24.2 Punimet e Kuvendit nuk mund të zhvillohen pa praninë e shumicës së de-putetëve. Deputetët votojnë haptazi për çdo vendim.

24.3 Kuvendi i mban mbledhjet të hapura. Presidenti ose një e treta e deputetë-ve mund të kërkojnë mbledhje të mbyllur. Kuvendi miraton kërkesën hap-tazi me dy të tretat e deputetëve.

24.4 Kuvendi ngrit nga radhët e veta komisione për punë të posaçme. Kuvendi ka deyrë me ngritë komision hetimor kur e kërkojnë një e treta e depute-tëve.

24.5 Kuvendi miraton me dy të tretat e deputetëve rregulloren e punës. Rregu-llorja përcakton organizimin e brendshëm dhe punën e Kuvendit, depute-tëve, kryesisë, togjeve të deputetëve, dhe komisioneve.

Neni 25. Ligjvënia25.1 Mund t’i parashtrojnë Kuvendit projektligj për shqyrtim e miratim 10 mijë

qytetarë me të drejtë vote, cilido deputet, Presidenti, ose Kabineti.

25.2 Pasi ta miratojë ligjin, Kuvendi ia paraqet atë menjëherë Presidentit. Bren-da ditës ose shtatë ditëve vijuese, Presidenti e shpall ose kthen ligjin në Kuvend për rishqyrtim dhe cek pse po e kthen.

25.3 Nëse Presidenti nuk e shpall ose kthen ligjin, ligji vetëshpallet shtatë ditë pas ditës që i paraqitet Presidentit. Nëse Presidenti e kthen ligjin, Kuvendimund ta rimiratojë pa e ndryshu dhe ta shpallë vetë ligjin me tri të pestat e deputetëve.

25.4 Ligji hyn në fuqi pasi të shpallet dhe botohet në Fletoren Zyrtare. Ligji bo-tohet brenda 14 ditëve pas ditës që shpallet, dhe hyn në fuqi 14 ditë pas ditës që botohet, përveç nëse vetë ligji përcakton ndryshe.

Neni 26. Marrëveshjet ndërkombëtare26.1 Ratifikohet në Kuvend çdo marrëveshje ndërkombëtare që ka të bëjë me

miratimin e ligjeve.


26.2 Kuvendi udhëzon paraprakisht dhe ratifikon me dy të tretat e deputetëve marrëveshjet ndërkombëtare që kanë të bëjnë me:

(A) truallin, paqen, aleancat, dhe çështjet politike e ushtarake;

(B) të drejtat themelore;

(C) anëtarësimin në organizata ndërshtetërore; dhe

(D) marrjen përsipër të detyrimeve financiare.

26.3 Presidenti ose një e pesta e deputetëve mund t’i kërkojnë Gjykatës së Nal-të ta shqyrtojë marrëveshje ndërkombëtare para se të ratifikohet. Gjatë 30 ditëve vijuese, Gjykata e Naltë parandalon ratifikimin e marrëveshjes ndërkombëtare që nuk është në pajtim me Kushtetutën.

Neni 27. Shpërndarja27.1 Dy të tretat e deputetëve mund t’i kërkojnë Presidentit ta shpërndajë Ku-

vendin dhe të shpallë zgjedhje për Kuvendin.

27.2 Presidenti mund ta shpërndajë Kuvendin nëse tre muaj pas zgjedhjeve nukemëron një kryeministër.

Kreu IV. Presidenti

Neni 28. Përcaktimi28.1 Presidenti2 është kreu i shtetit. Ai përfaqëson njëshmërinë e popullit dhe

garanton mbarëvajtjen e organeve shtetërore.

28.2 Presidenti ka tagër:

(A) ta përfaqësojë vendin;

(B) të nënshkruajë marrëveshje ndërkombëtare;

(C) të pranojë letra kredencore të diplomatëve të huaj;

(D) të dërgojë diplomatë e konsuj të Kosovës në shtetet e huaja, pas kë-shillimit me Kabinetin;

(E) të japë medalje, mirënjohje, dhe çmime;

(F) të shpallë falje individuale sipas ligjit;

2 Alternativë: Prijetari, si fjalë me rrënjë shqipe.


(G) t’i drejtohet Kuvendit rreth gjendjes së vendit dhe veprimtarisë së Presidentit dhe Kabinetit, së paku një herë në vit; dhe

(H) të bartë përgjegjësi tjera të parapara me Kushtetutë.

Neni 29. Zgjedhja29.1 Presidentin e zgjedhin qytetarët. Zgjedhjet mbahen të dielën e dytë të ma-

jit vitin që mbaron mandati i Presidentit. Në rastet e parapara me Kushte-tutë, Presidenti shpall zgjedhje që mbahen të dielën e dytë të marsit, ma-jit, shtatorit, ose nëntorit të cilitdo vit.

29.2 Mund të zgjedhet President çdo qytetar kosovar që ka mbushë 30 vjet. Mund të kandidohet çdo qytetar që ka përkrahjen e 3-mijë qytetarëve. I njëjti qytetar nuk mund të zgjedhet tri herë.

29.3 Votuesit mund ta miratojnë, kundërshtojnë, ose shpërfillin secilin kandi-dat veç e veç. Për çdo herë që miratohet, kandidati merr një pikë, dhe për çdo herë që kundërshtohet, i hiqet një pikë. Quhet i zgjedhur President kandidati që ka gjithsej më së shumti pikë dhe e miratojnë mbi gjysma e tëgjithë votuesve.

29.4 Nëse asnjë kandidat nuk zgjedhet President, mbahet votimi dytësues të dielën e dytë pas votimit të parë. Votuesit zgjedhin njërin nga dy kandida-tët që kanë marrë më së shumti pikë në votimin e parë. Quhet i zgjedhur President kandidati që merr shumicën e votave të vlefshme.

29.5 Presidenti e nis mandatin pasi betohet dhe e mbaron vitin që bëhen gja-shtë vjet nga zgjedhja. Qëndron në detyrë deri kur të betohet Presidenti i ri.

Neni 30. Papajtueshmëria dhe shlirime30.1 Presidenti nuk mund të ushtrojë asnjë detyrë tjetër botore ose të jetë anë-

tar i një partie politike.

30.2 Presidenti lirohet nga ndjekja për shkelje të ndëshkueshme, paditë qyteta-re, ose shkarkimi për veprimet dhe vendimet brenda fushëveprimit të Pre-sidentit.

Neni 31. Mungesa31.1 Kryetari i Kuvendit e ushtron detyrën e Presidentit për aq kohë sa:


(A) zyra e Presidentit lihet zbrazët;

(B) Presidenti ia jep përgjegjësitë; ose

(C) dy të tretat e deputetëve vlerësojnë se Presidenti është i paaftë me i përmbushë përgjegjësitë.

31.2 Nëse zyra e Presidentit lihet zbrazët, mbahen zgjedhje të reja.

Neni 32. Shkarkimi32.1 Presidenti mund të shkarkohet nëse:

(A) nuk është ose nuk do të jetë në gjendje me i përmbushë përgjegjësitëe veta shkaku i sëmundjes së rëndë që zgjat mbi gjashtë muaj;

(B) është dënu për krim të rëndë; ose

(C) ka shkelë rëndë Kushtetutën.

32.2 Kërkesën për ta shkarku Presidentin ia paraqesin Kuvendit një e treta e de-putetëve, duke cekë arsyen për shkarkim. Nëse kërkesa cek sëmundjen, Ku-vendi pyet këshillin mjekësor për gjendjen e Presidentit. Nëse kërkesa pa-ndeh se Presidenti e ka shkelë rëndë Kushtetutën, Kuvendi e pyet Gjykatëne Naltë, e cila përgjigjet brenda 14 ditëve vijuese. Kuvendi shqyrton përgji-gjen dhe shkarkon Presidentin me dy të tretat e deputetëve.

32.3 Presidenti i shkarkuar pse është dënu për krim të rëndë ose ka shkelë rën-dë Kushtetutën nuk mund të zgjedhet në detyrë shtetëtore.

Kreu V. Kabineti

Neni 33. Përcaktimi33.1 Kabineti ushtron pushtetin përmbarues. E përbëjnë kryeministri dhe gja-

shtë deri në nëntë ministra.

33.2 Kabineti ka tagër:

(A) të zbatojë ligjet dhe aktet tjera të Kuvendit;

(B) të paraqesë dhe zbatojë politikën e brendshme dhe të jashtme;

(C) të marrë vendime dhe të nxjerrë rregullore e udhëzime të nevojshme për zbatimin e ligjeve;


(D) të paraqesë buxhetin shtetëror;

(E) të bartë përgjegjësi tjera të parapara me Kushtetutë e ligj; dhe

(F) të bartë përgjegjësi tjera përmbaruese që nuk u janë caktu organeve tjera.

33.3 Kryeministri e udhëheq Kabinetin dhe siguron zbatimin e politikave të tij.

33.4 Secili ministër është kreu i një ministrie. Ministritë bartin përgjegjësi të caktuara me ligj dhe kanë staf meritor profesionist.

Neni 34. Emërimi34.1 Kryeministrin e emëron Kuvendi me shumicën e deputetëve dhe pëlqimin

e Presidentit:

(A) në mbledhjen e parë pas zgjedhjeve;

(B) saherë të jetë e nevojshme; ose

(C) saherë ta shohë të vyeshme.

34.2 Një e treta e deputetëve mund të kërkojnë një herë në muaj emërimin e Kryeministrit duke paraqitë kandidatin. Kuvendi voton të njëjtën ditë ose brenda tri ditëve vijuese.

34.3 Kryeministri betohet sapo emërohet. Mandati i mbaron pasi të betohet kryeministri i ri.

34.4 Ministrat i emëron Kryeministri me pëlqimin e shumicës së deputetëve. I shkarkon pa pëlqimin e Kuvendin.

Neni 35. Puna dhe përgjegjësia35.1 Kabineti i përgjigjet për punën e vet Kuvendit.

35.2 Anëtarët mbajnë bashkëpërgjegjësi për vendimet e Kabinetit, përveç nëse kundërshtojnë vendimin kur merret dhe e dëshmojnë kundërshtimin. Se-cili mban përgjegjësi të veçantë për vendimet brenda fushëveprimit të vet.

35.3 Anëtarët lirohen nga ndjekja për shkelje të ndëshkueshme dhe paditë qy-tetare për veprimet dhe vendimet brenda fushëveprimit të tyre.

35.4 Mënyra e punës dhe procedurat e vendimmarrjes në Kabinet përcaktohen me ligj dhe me rregullore.


Kreu VI. Gjyqësia

Neni 36. Përcaktimi36.1 Pushtetin gjyqësor e ushtrojnë gjykatat e pavarura dhe të paanshme. Ato

ndajnë drejtësinë sipas Kushtetutës, ligjeve tjera, dhe vendimeve para-prijëse.

36.2 Vendimet gjyqësore janë të detyrueshme për të gjitha organet shtetërore.

36.3 Gjykatat shqyrtojnë vetëm lëndë ose mosmarrëveshje të mirëfillta mes palëve kundërshtare që paraqiten para gjykatës.

36.4 Ligji përcakton të drejtën për t’u anku ndaj vendimeve gjyqësore në gjy-katë më të lartë.

Neni 37. Gjykata e Naltë37.1 Gjykata e Naltë është gjykata më e lartë. Ka tagër:

(A) të shpallë të pavlefshme ligjet dhe aktet që janë në kundërshtim me Kushtetutën;

(B) të caktojë sipas ligjit rregulla të procedurës dhe praktikës gjyqësore; dhe

(C) të bartë përgjegjësi tjera të parapara me Kushtetutë e ligj.

37.2 Gjykatat më të ulëta themelohen me ligj.

37.3 Vendimet e Gjykatës së Naltë botohen në Fletoren Zyrtare. Hyjnë në fuqi ditën që botohen, përveç kur Gjykata zgjedh datë më të vonshme. Mendimimospajtues i gjyqtarëve botohet bashkë me vendimin.

Neni 38. Dhoma Kushtetutore38.1 Dhoma Kushtetutore e Gjykatës së Naltë3 vendos çështjet që kanë të bëjnë

me Kushtetutën. Dhoma ka nëntë gjyqtarë kushtetutorë.

38.2 Dhoma është e pavarur dhe përcakton vetë rregullimin e brendshëm sipas ligjit.

38.3 Përveç rasteve të parapara me Kushtetutë, mund t’i drejtohen Dhomës Ku-shtetutore:

3 Alternativë: Gjykata Kushtetutore. Ndonëse parashihet si pjesë e Gjykatës së Naltë, Dhoma Kushtetutore është plotësisht e pavarur. Ajo është përfshi këtu për thjeshtësi.


(A) Kuvendi, Presidenti, Kabineti, dhe Mbrojtësi i Popullit për shqyrtimine ligjeve dhe akteve të organeve shtetërore;

(B) dhjetë deputetë për shqyrtimin e ligjeve të miratuara para se ato të hyjnë në fuqi;

(C) gjykatat për shqyrtimin e akteve të kontestuara në procedura gjyqësore;

(D) cilido deputet për shqyrtimin e akteve që cenojnë të drejtat e komuniteteve;

(E) palët që u janë shkelë të drejtat, por pasi të kenë shterë mjetet juridike; dhe

(F) palët tjera të autorizuara me ligj.

Neni 39. Këshilli Gjyqësor39.1 Këshilli Gjyqësor është organ i pavarur dhe i paanshëm, i cili siguron pava-

rësinë, paanësinë, dhe profesionizmin e gjykatave dhe gjyqtarëve. Ka ta-gër:

(A) të përpilojë rregulla sipas ligjit për punën e gjykatave;

(B) të mbikëqyrë dhe mbarështojë gjykatat;

(C) të hartojë dhe mbikëqyrë buxhetin e gjykatave;

(D) të disiplinojë gjyqtarët dhe punonjësit e drejtësisë;

(E) të përcaktojë numrin e gjyqtarëve të nevojshëm;

(F) të rekomendojë themelimin e gjykatave të reja;

(G) të njoftojë Kuvendin për gjendjen e gjyqësisë të paktën një herë në vit; dhe

(H) të bartë përgjegjësi tjera të parapara me Kushtetutë.

39.2 Këshilli Gjyqësor ka 13 anëtarë me cilësime dhe përvojë profesioniste. Gjyqtarët emërojnë shtatë dhe Kuvendi gjashtë anëtarë.

39.3 Kushtet për të qenë anëtar dhe rregullimi i brendshëm i Këshillit Gjyqësor përcaktohet me ligj.


39.4 Këshilli Gjyqësor nuk ka tagër mbi Dhomën Kushtetutore të Gjykatës së Naltë.

Neni 40. Emërimi40.1 Gjyqtarët emërohen përmes një ecurie të hapur, dhe sipas kritereve të për-

caktuara me ligj. Gjyqtarët duhet të jenë qytetarë me karakter të lartë mo-ral dhe juristë me përvojë.

40.2 Gjyqtarët i emëron Këshilli Gjyqësor me pëlqimin e Presidentit. Gjyqtarët kushtetutorë i emëron Kuvendi me tri të pestat e deputetëve dhe pëlqimin e Presidentit.

40.3 Gjyqtarët shërbejnë deri në moshën ligjore të pensionimit. Gjyqtarët kush-tetutorë shërbejnë nëntë vjet dhe nuk mund të riemërohen.

Neni 41. Papajtueshmëria dhe shlirime41.1 Gjyqtarët nuk mund:

(A) të ushtrojnë detyra tjera në organe shtetërore;

(B) të përfshihen në veprimtari politike; ose

(C) të përfshihen në veprime a sjellje që bien ndesh me pavarësinë, paanësinë, ose denjësinë e gjyqtarit.

41.2 Gjyqtarët lirohen nga ndjekje për shkelje të ndëshkueshme, paditë qyteta-re, dhe shkarkimi për veprimet dhe vendimet brenda fushëveprimit të tyre.Nuk gëzojnë shlirim nëse shkelin ligjin qëllimisht.

41.3 Gjyqtarët mund të ngarkohen me shkelje të ndëshkueshme vetëm me pël-qimin e Këshillit Gjyqësor dhe Presidentit. Gjyqtarët kushtetutorë mund tëngarkohen me shkelje të ndëshkueshme, të kontrollohen, ose t’u hiqet liriavetëm me pëlqimin e Dhomës Kushtetutore.

41.4 Gjyqtarët nuk mund të barten kundër vullnetit të tyre, përveçse për mba-rëvajtjen e gjyqësorit, për zbatimin e masave disiplinore, ose kur me ligj parashihet ndryshe.

Neni 42. Shkarkimi42.1 Një gjyqtar mund të shkarkohet nëse:

(A) dënohet për krim të rëndë;


(B) shpallet i paaftë mendërisht ose trupërisht; ose

(C) shpërfill rëndë detyrat e gjyqtarit.

42.2 Gjyqtarët i shkarkon Këshilli Gjyqësor me pëlqimin e Presidentit. Gjyqtarëtkushtetutorë i shkarkon Kuvendi me dy të tretat e deputetëve dhe pëlqi-min e Presidentit.

42.3 Gjyqtari i shkarkuar ka të drejtë t’i ankohet Gjykatës së Naltë.

Kreu VII. Organe dhe pushtete tjera

Neni 43. Organet e posaçme43.1 Organet e posaçme janë trupa të pavarur dhe të paanshëm që caktohen me

ligj për të bartë përgjegjësi të posaçme. Ato kanë staf meritor profesionist.

43.2 Janë organe të posaçme:

(A) përndjekësit shtetërorë, që ndjekin të dyshuarit për shkelje të ndë-shkueshme ose shkelje tjera sipas ligjit;

(B) Mbrojtësi i Popullit, që mbron të drejtat themelore nga autoritetet botore;

(C) Rishikuesi i Përgjithshëm, që vëzhgon përdorimin e pares botore dhe veprimtarinë ekonomike të shtetit;

(D) Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, që organizon zgjedhjet dhe shpall rezultatet e tyre;

(E) Banka e Kosovës, që pret monedhën kosovare, zbaton mëvetësisht politikën monedhare, dhe mban e mbarështon kursimet valutore të shtetit;

(F) Komisioni i Medieve, që rregullon valët e transmetimeve;

(G) Këshilli i Shërbimit Qytetnor, që mbron parimet e stafit meritor; dhe

(H) agjencitë e pavarura të themeluara për të bartë përgjegjësi adminis-trative sipas një udhëzimi të qartë.

43.3 Ligjet që rregullojnë organet e posaçme ua sigurojnë pavarësinë dhe mje-tet e nevojshme për punë. Organet e posaçme e mbarështojnë mëvetësishtbuxhetin e tyre.


43.4 Drejtuesit dhe zyrtarët e lartë të organeve të posaçme nuk mund të për-fshihen në veprimtari politike.

43.5 Çdo zyrtar, organ shtetëror, ose autoritet tjetër ka detyrë të bashkëpunojë me organet e posaçme dhe t’u përgjigjet kërkesave që ato bëjnë brenda fu-shëveprimeve të tyre të veçanta.

Neni 44. Qeverisja vendore44.1 Qeverisja vendore mbrohet me ligj dhe mbështetet në zgjedhje të lira e të

drejtpërdrejta.

44.2 Zbatohet drejtpërsëdrejti Karta Evropiane për Vetëqeverisjen Vendore.

44.3 Bashkitë janë njësi themelore e ndarjes tokësore dhe qeverisjes vendore. Kanë tagër:

(A) të nxjerrin urdhëresa e të marrin vendime brenda fushëveprimit të tyre;

(B) të bashkëpunojnë me njëra-tjetrën dhe me palë të treta brenda e jashtë shtetit; dhe

(C) të mbledhin, caktojnë, e shpenzojnë pare dhe të marrin mjete nga organet qendrore.

44.4 Treva është njësi e ndarjes tokësore për qëllime të administratës shtetëro-re. Trevën e përbëjnë disa bashki.

44.5 Organi qendror që u delegon organeve vendore përgjegjësi të posaçme mbulon shpenzimet që rrjedhin prej asaj përgjegjësie. Organet qendrore rishikojnë aktet që organet vendore nxjerrin brenda fushëveprimit të tyre vetëm me u siguru se janë në pajtim me ligjin.

44.6 Nuk mund të ketë kurrfarë njësie sovrane pos shtetit. Njësitë e qeverisjes ose ndarjes tokësore nuk mund të themelohen:

(A) në vija komunitetesh ose prirjesh politike a ideologjike; ose

(B) brenda hapësirave tokësore të shkëputura, të shkapërderdhura, ose të lidhura mes vete përmes korridoreve.


Neni 45. Organet e mbrojtjes dhe rendit45.1 Organet e mbrojtjes dhe rendit varen nga organet e pushteteve shtetërore.

Kuvendi ua mbikëqyr buxhetin dhe politikat sipas ligjit.

45.2 Ushtria është forcë përgjegjëse me mbrojtë vendin. Përbëhet nga forcat to-kësore, ujore, dhe ajrore. Presidenti është kryekomandant i Ushtrisë. Ai emëron dhe shkarkon Kreun e Shtabit të Përgjithshëm dhe komandantët e forcave tokësore, ujore, dhe ajrore.

45.3 Këshilli i Sigurisë është organ këshillues i Presidentit. Ai përgatit strate-gjinë e mbrojtjes shtetëtore dhe bart përgjegjësi tjera të caktuara me ligj. Kryeministri, ministri i mbrojtjes, dhe ministri i brendshëm janë anëtarë të Këshillit.

45.4 Policia është organ profesionist përgjegjës me rujtë rendin e sigurinë bo-tore dhe me kontrollu bashkë me Ushtrinë kufirin shtetëror. Policia ka zin-xhir të njësuar komande. Drejtorin e përgjithshëm të Policisë e emëron Kryeministri me pëlqimin e Presidentit.

45.5 Agjencia e Zbulimit është organ profesionist që heton kërcënimet ndaj si-gurisë shtetërore. Drejtorin, zëvendësdrejtorin, dhe rishikuesin e Agjencisëi emëron Kryeministri me pëlqimin e Presidentit. Agjencia u jep të njëjtat njoftime Presidentit dhe Kryeministrit.

45.6 Nuk mund të ushtrojnë detyra tjera shtetërore ose të marrin pjesë në vep-rimtari politike:

(A) ushtarakët e shërbimit vepror;

(B) pjesëtarët e Policisë; dhe

(C) pjesëtarët e Agjencisë së Zbulimit.

Neni 46. Masat e jashtëzakonshme46.1 Masat e jashtëzakonshme mund të ndërmerren për aq sa janë të domosdo-

shme shkaku i gjendjes së luftës dhe gjendjes së jashtëzakonshme. Masat duhet të jenë në përpjesëtim me rrezikun dhe të synojnë me rikthy sa më shpejt gjendjen e rregullt.

46.2 Rregullohen me ligj puna e organeve botore, kufizimi i të drejtave theme-lore, dhe kompensimi për dëmet e shkaktuara gjatë kohës që ndërmerren masat e jashtëzakonshme.


46.3 Në rast agresioni të armatosur kundër vendit, Presidenti shpall me dekret gjendjen e luftës. Në rast kërcënimesh të jashtme, Presidenti shpall gjend-jen e luftës dhe mobilizimin e përgjithshëm ose të pjesshëm në këshillim me Kabinetin dhe me pëlqimin e Kuvendit. Kur Kuvendi nuk mund të mblidhet gjatë gjendjes së luftës, Presidenti nxjerr dekrete me fuqinë e ligjit.

46.4 Në rast rreziku për rendin kushtetutor ose për të parandalu a mënjanu pa-sojat e një fatkeqësie natyrore a teknologjike, Kabineti shpall me pëlqimin e Presidentit gjendjen e jashtëzakonshme në një pjesë ose në krejt vendin për deri në 60 ditë. Kuvendi mund ta zgjasë për 30 ditë tjera me dy të tre-tat e deputetëve, por jo më shumë se tri herë. Nëse Policia nuk është në gjendje të rivendosë rendin, Kuvendi i jep leje Ushtrisë me ndërhy.

46.5 Aktet që ndërmarrin masat e jashtëzakonshme duhet të cilësojnë të drej-tat që kufizohen. Gjatë kohës sa ndërmerren masat e jashtëzakonshme nukmund:

(A) të ndryshohen Kushtetuta, ligjet për zgjedhjet, ose ligjet për masat e jashtëzakonshme;

(B) të mbahen zgjedhje; ose

(C) të kufizohen të drejtat e parapara nga nenet 5, 6, 9, dhe 10.

46.6 Kuvendi shqyrton dekretet e masave të jashtëzakonshme në mbledhjen mëtë parë. Nëse nuk i miraton, dekretet humbin fuqinë.

Kreu VIII. Të ndryshme

Neni 47. Zgjedhjet47.1 Zgjedhjet e parapara për një vit mbahen të njëjtën ditë, për aq sa është e

mundshme. Për këtë qëllim, Presidenti mund t’ua shkurtojë deri në gjashtëmuaj mandatin zyrtarëve që zgjedhen.

47.2 Vota e qytetarit mund t’i njehet vetëm kandidatit që zgjedh qytetari. Vota nuk mund t’i njehet grupit ose partisë politike në të cilën bën pjesë kan-didati.


Neni 48. Betimi i zyrtarëve48.1 Presidenti, deputetët, Kryeministri, dhe ministrat bëjnë këtë betim: «Beto-

hem se do t’i bindem Kushtetutës dhe ligjeve tjera të vendit, do të respek-toj të drejtat themelore të secilit, do të mbroj pavarësinë e Kosovës, dhe dot’i shërbej të mirës së përgjithshme dhe përparimit të popullit tonë».

48.2 Gjyqtarët dhe zyrtarët tjerë betohen sipas formulës së caktuara me ligj se do t’i binden Kushtetutës dhe ligjeve tjera të vendit dhe do ta kryejnë me besnikëri detyrën që pranojnë.

Neni 49. Rrogat e zyrtarëve49.1 Caktohen me ligj rrogat e Presidentit, deputetëve, anëtarëve të Kabinetit,

gjyqtarëve, përndjekësve, dhe zyrtarëve të lartë të një organi të posaçëm.

49.2 Nuk mund t’u ulet rroga gjatë kohës sa shërbejnë gjyqtarëve, përndjekësve,ose zyrtarëve të lartë të një organi të posaçëm. Rrogat e tyre rriten çdo vit në përputhje me shtrenjtimin e përgjithshëm të mallrave dhe shërbimeve.

Neni 50. Ndryshimi i Kushtetutës50.1 Mund të parashtrojë ndryshimin e Kushtetutës kushdo që ka të drejtë t’i

parashtrojë Kuvendit projektligj. Kuvendi e miraton ndryshimin me dy të tretat e deputetëve.

50.2 Pasi ta miratojë ndryshimin, Kuvendi ia paraqet atë Gjykatës së Naltë. Bre-nda 30 ditëve vijuese, Gjykata vlerëson nëse ndryshimi pakëson të drejtat themelore ose sovranitetin e popullit. Nëse vlerëson se po, e kthen ndry-shimin për rishqyrtim në Kuvend dhe cek arsyet pse po e kthen; nëse vle-rëson se jo, ia paraqet Presidentit për ta shpallë.

Neni 51. Kalimtare51.1 Shfuqizohen në tërësi kushtetutat e mëparshme. Ligjet tjera mbeten në

fuqi për aq sa janë në pajtim me këtë Kushtetutë dhe nuk janë ndryshu oseshfuqizu.

51.2 Çështjet kalimtare rregullohen me ligj të veçantë për zbatimin e Kushtetu-tës. Ai ligj miratohet në të njëjtën mënyrë si Kushtetuta, dhe nuk i nënsht-rohet rishikimit gjyqësor.

51.3 Kjo Kushtetutë hyn në fuqi ditën që e shpall Presidenti.

projekt-kushtetutë për kosovën - plisi.orgplisi.org/medje/2018-pk.pdf · draft • 16 shtator...

Documents