‘’Περί Xαλκηδόνος’’

Ερευνητική Εργασία ΤΑΞΗ Β΄

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΑΣ

Η Χαλκηδόνα, πόλη της Βυθυνίας, εκτεινόταν σε μια μικρή χερσόνησο στα ασιατικά παράλια του Βοσπόρου. Μαζί με το Βυζάντιο, χτισμένο ακριβώς στην απέναντι άκρη, ήταν οι ισχυρότερες πόλεις της περιοχής κατά την αρχαιότητα. Σήμερα αποτελεί προάστιο την Κων/πολης με την ονομασία Kadikoy. Στα αρχαία κείμενα βρίσκουμε το ίδιο συχνά, την ονομασία Καλχηδόνα, όμως με την πάροδο του χρόνου υπερίσχυσε η λέξη Χαλκηδόνα. Όσον αφορά την προέλευση του ονόματος, υπάρχουν πολλές διαφορετικές παραδόσεις που καθιστούν ανέφικτη την αποσαφήνισή της. Φαίνεται πως την προϊστορική εποχή η περιοχή κατοικούνταν από Φοίνικες και Θράκες. Η ελληνική πόλη ιδρύθηκε από Μεγαρείς αποίκους, με επικεφαλής τον Αρχία , το 685π.Χ. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι άποικοι αυτοί θεωρούνταν «τυφλοί», γιατί μόνο έτσι δικαιολογείται το ότι δεν αναγνώρισαν τα πλεονεκτήματα της απέναντι πλευράς του Βοσπόρου, εκεί όπου 17 χρόνια αργότερα ιδρύθηκε το Βυζάντιο.

Η ιστορία της πόλης είναι άγνωστη μέχρι τον προχωρημένο 6ο αιώνα π.χ. Τότε ο Πέρσης βασιλιάς Δαρείος επιστρέφοντας από την αποτυχημένη εκστρατεία του εναντίον των Σκυθών, υπέταξε την Χαλκηδόνα και το Βυζάντιο, εξασφαλίζοντας ένα προγεφύρωμα στο ευρωπαϊκό έδαφος. Η συνθήκες υποτέλειας παρακίνησαν τους Χαλκηδονίους να πάρουν μέρος στην Ιωνική επανάσταση εναντίον της Περσικής αυτοκρατορίας. Η καταστολή της επανάστασης από τους Πέρσες ανάγκασε πολλούς κατοίκους να διαφύγουν στην Μεσημβρία, αποικία της Χαλκηδόνας στον Εύξεινο Πόντο. Το τέλος της Περσικής κυριαρχίας στην περιοχή ήρθε με την πολιορκία και την κατάληψη του

Βυζαντίου από τον Σπαρτιάτη στρατηγό Παυσανία το 478π.Χ. Στα χρόνια μετά τους περσικούς πολέμους η Χαλκηδόνα προχώρησε στην Αʼ Αθηναϊκή Συμμαχία, πληρώνοντας φόρο από 6 έως 9 τάλαντα. Κατά την διάρκεια του Πελ/κού πολέμου συμμάχησε άλλοτε με τους Αθηναίους, άλλοτε με τους Σπαρτιάτες. Το 386π.Χ , με την Ανταλκίδειο ειρήνη, βρέθηκε ξανά υπό την κυριαρχία του Πέρση βασιλιά. Η κατάσταση ανατράπηκε ξανά το 357π.Χ. όταν η πόλη καταλήφθηκε από το Βυζάντιο. Τότε οι δυο πόλεις σχημάτιζαν μια συμπολιτεία, μια τοπική ένωση, η ύπαρξη της οποίας επιβεβαιώνεται από τα χάλκινα νομίσματα του 3ου και 2ου αιώνα π.χ. με την επιγραφή ΒΥΖΑΝ ΚΑΛΧΑΔΩ. Στην ταραγμένη περίοδο των πολέμων των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου η Χαλκηδόνα κατόρθωσε να διατηρήσει την ανεξαρτησία της. Το 281π.Χ οι κάτοικοι της σύναψαν συμμαχία με την Ηράκλεια, το Βυζάντιο και το Μυιθριδράτη Αʼ, βασιλιά του Πόντου, εναντίον των Σελευκιδών, που επιθυμούσαν την επέκταση της κυριαρχίας τους στην Μ.Ασία. Το 200π.Χ η πόλη καταλήφθηκε από τον βασιλιά των Μακεδόνων Φίλιππο . Μετά την κατάλυση της Μακεδονικής κυριαρχίας το 196π.Χ με ήττα του Φιλίππου στις Κύνος Κεφαλές (Θεσσαλία) οι ρωμαίοι διακήρυξαν την ανεξαρτησία της Χαλκηδόνας, όπως και όλων τον Ελληνικών πόλεων, που ήταν ως τότε υποτελείς στους Μακεδόνες. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης οι κάτοικοι της Χαλκηδόνας συμμάχησαν με τους Ρωμαίους στον επόμενο Μακεδονικό πόλεμο εναντίον του Περσέα, γιο του Φίλιππου . Ως σύμμαχος της Ρώμης μοιράστηκε την φοβερή ήττα των ρωμαϊκών χερσαίων και ναυτικών δυνάμεων, όταν το 73π.Χ εισέβαλε στην Βιθυνία ο Μιθριδάτης ΣΤʼ Ευπάτωρ, βασιλιάς του Πόντου. Με την αναδιοργάνωση της Ασίας από το Πομπήιο η Βιθυνία ενώθηκε διοικητικά με την γειτονική περιοχή του πόντου σε μια επαρχία (64π.Χ). Επί Αυγούστου η Χαλκηδόνα πέρασε προσωρινά υπό τον έλεγχο του βασιλιά της Θράκης Ροιμητάλκου Α΄. Έκτοτε και καθ όλη την διάρκεια των αυτοκρατορικών χρόνων, διατήρησε την ανεξαρτησία της. Το 258 επί Βαλεριανού, δεν ξέφυγε από τις καταστρεπτικές επιδρομές των Σκύθων από την Μαύρη Θάλασσα. Με τις διοικητικές μεταρρυθμίσεις του Διοκλητιανού, ο αριθμός των ρωμαϊκών επαρχιών

υπερδιπλασιάστηκε δια του κατακερματισμού των παλαιότερων. Τότε η Βιθυνία έγινε ξεχωριστή επαρχία. Σύμφωνα μάλιστα με τον Ζωναρά η Χαλκηδόνα ήταν υποψήφια πόλη για την νέα πρωτεύουσα του Βυζαντινού κράτους. Την καταστρεπτική εκδίκηση του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ουάλη γνώρισε η πόλη το 365/366, γιατί στάθηκε στο πλευρό του διεκδικητή του θρόνου Προκοπίου. Χρησιμοποίησε μάλιστα το οικοδομικό υλικό των κατεστραμμένων τειχών της πόλης, για να χτίσει υδραγωγείο στην Κων/πόλη.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΗ τοποθεσία της πόλης ήταν λιγότερο ευνοϊκή στον τομέα του εμπορίου σε σύγκριση με το Βυζάντιο. Τα ισχυρά θαλάσσια ρεύματα δυσκόλευαν περισσότερο τον ελλιμενισμό των πλοίων και εμπόδιζαν την ανάπτυξη της αλιείας. Ωστόσο, μια από τις κύριες πήγες πλούτου για την Χαλκηδόνα ήταν η αλιεία, όπως ίσχυε για όλες τις πόλεις της Προποντίδας και της Βόρειας Μαύρης Θάλασσας.

Η Χαλκηδόνα επωφελήθηκε από το ζωτικής σημασίας θαλάσσιο εμπορικό δίκτυο που ένωνε το Αιγαίο με τον Εύξεινο Πόντο. Και το Βυζάντιο και η Χαλκηδόνα αποτελούσαν κεντρικά σημεία των εμπορικών αρτηριών προς την νότια Ρωσία, το σιτοβολώνα της αρχαιότητας και προς την πλούσια σε μεταλλεύματα περιοχή του Καυκάσου.

ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Το μόνο που γνωρίζουμε για τη μορφή του πολιτεύματος της Χαλκηδόνας είναι ότι μετά την κατάληψη της από το Βυζάντιο το 357 π.χ. εγκαθιδρύθηκε δημοκρατία αντί της μετριοπαθούς ολιγαρχίας που ίσχυε μέχρι τότε. Οι πολιτειακοί θεσμοί επιβεβαιώνουν την παραδιδόμενη ίδρυση της Χαλκηδόνας από τα Μέγαρα. Τη μεγαρική

καταγωγή πιστοποιεί ακόμη η κοινή και στις δύο πόλεις διαίρεση του σώματος των πολιτών σε υποδιαιρέσεις των φυλών, τις εκατοστύες.

Από τη μητρόπολη υιοθέτησαν οι Χαλκηδόνιοι το θεσμό του επώνυμου άρχοντα, που καλούνταν βασιλεύς, και το θεσμό των αισυμνητών. Στη Χαλκηδόνα οι αισυμνήτες ήταν τα μέλη μιας επιτροπής της βουλής. Επιλέγονταν με κλήρο και η θητεία τους διαρκούσε ένα μήνα. Ένας από αυτούς προέδρευε συγχρόνως στη βουλή η οποία μαρτυρείται σε επιγραφές του 3ου και του 2ου αι π.χ. Μια ακόμα ανώτατη αρχή ήταν του ιερομνήμονα , που ήταν μετά τον επώνυμο βασιλιά. Άλλα αξιώματα που αναφέρονται στα επιγραφικά κείμενα είναι οι νομοφύλακες, οι στρατηγοί και οι οικονόμοι, μια ιδιαίτερα διαδεδομένη οικονομική αρχή στις μικρασιατικές πόλεις κατά την Ελληνιστική περίοδο. Με το πολιτειακό ασχολήθηκε φιλοσοφικά ο Φολέας. Ο Φολέας εισήγαγε στο πολίτευμα την οικονομική ισότητα μεταξύ των πολιτών θέτοντας ανώτατο όριο περιουσίας. Υποστήριζε μάλιστα ότι ο θεσμός αυτός μπορεί πιο εύκολα να εφαρμοστεί σε νεοσύστατες πόλεις.

ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Προστάτης θεός ήταν ο Απόλλων Πύθιος Χρηστήριος , όπως και στα Μέγαρα. Το τελετουργικό της λατρείας του περιλάμβανε γυμνικούς και μουσικούς αγώνες, τα Πύθια. Τόσο το επίθετο όσο και οι αγώνες μαρτυρούν την καταγωγή της λατρείας από τους Δελφούς. Στη Χαλκηδόνα ο αρχιερέας του Θεού καλούνταν προφήτης και το αξίωμα του ήταν πολύ σημαντικό, γι αυτό και στις επιγραφές αναφέρεται μαζί με τις υψηλότερες αρχές της πόλης.

Η σπουδαιότητα του ιερού της Χαλκηδόνας είχε αναγνωριστεί από το ίδιο τα μαντείο των Δελφών τον ύστερο 3ο αι π.χ. Την περίοδο αυτή οι Δελφοί ήταν υπό τον έλεγχο των Αιτωλών με τους οποίους η Χαλκηδόνα είχε συνάψει ισοπολιτεία.

Το πιο φημισμένο ιερό που ανήκε στην επικράτεια της πόλης ήταν το Ιερόν στην Ανατολική ακτή του Βοσπόρου.

Η Δ΄ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ στη Χαλκηδόνα καταδικάζει το μονοφυσιτισμό.

Η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος συνήλθε στην Χαλκηδόνα το 451μ.Χ. Συνεκλήθη από τους αυτοκράτορες Μαρκιανό και Πουλχερία. Πρόεδροι της συνόδου, ήταν οι αντιπρόσωποι του Πάπα Ρώμης Λέοντος, επίσκοποι Πασχασίνος, Λουκέντιος και Ιουλιανός (ενώ την παπική αντιπροσωπία συμπλήρωναν και οι πρεσβύτεροι Βονιφάτιος και Βασίλειος). Ο Πατριάρχης Κων/πόλης Ανατόλιος ήταν συμπρόεδρος της συνόδου μαζί με πολυμελή αντιπροσωπία του αυτοκράτορα. Υπήρξε η πολυπληθέστερη από τις Οικουμενικές Συνόδους, καθώς σε αυτήν έλαβαν μέρος περίπου 630 πατέρες. Οι συνεδριάσεις της συνόδου έγιναν μέσα στο « μαρτύριο», δηλαδή στον ιερό ναό που ήταν αφιερωμένος στην μεγαλομάρτυρα Ευφημία.

Αιτία της συνόδου ήταν οι απόψεις του Ευτυχούς που υποστήριζε ότι ο Χριστός δεν έχει δύο φύσεις, τη θεία και την ανθρώπινη, αλλά μόνο μία, τη θεία, η οποία απορρόφησε την ανθρώπινη.

Η απόφαση, ο όρος της συνόδου ήταν ότι ο Χριστός είναι θεάνθρωπος και οι δύο φύσεις Του ενώνονται «ασυγύτως, ατρέπτως, αδιαιρέτως και αχωρίστως.»

ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

Με τον όρο Μικρασιατική καταστροφή περιγράφεται περισσότερο η τελευταία φάση της Μικρασιατικης εκστρατείας, δηλαδή το τέλος του "ελληνοτουρκικού πολέμου του 1918-22", η φυγή από την Τουρκία της ελληνικής διοίκησης, που είχε εγκατασταθεί στα δυτικά μικρασιατικά παράλια, στη Σμύρνη, κατά τη Συνθήκη των Σεβρών, ,όπως και η σχεδόν άτακτη υποχώρηση του ελληνικού στρατού μετά την κατάρρευση του μετώπου, και η γενικευμένη πλέον εκδίωξη μεγάλου μέρους τους ελληνογενούς πληθυσμού από τη Μικρά Ασία, που είχε όμως ξεκινήσει πολύ νωρίτερα, που είχε συνομολογήσει ο Ε. Βενιζέλος και που είχε διακοπεί με την "ανακωχή του Μούδρου".

Μετά τη Καταστροφή της Σμύρνης, την Ανακωχή των Μουδανιών, που συνομολογήθηκε στην ομώνυμη πόλη (11 Οκτωβρίου 1922), την εκκένωση της χερσονήσου της Καλλίπολης (στις 11 Νοεμβρίου) από το εκεί ελληνογενές στοιχείο και την "υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών" που ακολούθησε στη συνέχεια, μέχρι το 1924, απ΄ όλη τη Μικρά Ασία, επήλθε η τελεία καταστροφή του Θρακικού και Μικρασιατικού ελληνισμού μαζί με του Πόντου. Ο πλήρης απολογισμός της καταστροφής αυτής που συντελέσθηκε ιστορικά σε δύο περιόδους, (αμφότερες τετραετίες), 1914-1918 και 1920-1924 είναι πράγματι πολύ δύσκολος. Οι αρπαγές και οι λεηλασίες σπιτιών και περιουσιών, οι γεωργικές και κτηνοτροφικές καταστροφές, το γκρέμισμα σχολείων,

ναών και άλλων ευαγών ιδρυμάτων, η χρεοκοπία και καταστροφή βιοτεχνικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων με τον παράλληλο ευτελισμό κάθε ανθρώπινης αξιοπρέπειας που περιλαμβάνονται μαρτυρικοί βασανισμοί αιχμαλώτων, βιασμοί και ηθική οδύνη υπό το κλίμα του τρόμου και της απειλής του θανάτου, αλλά και οι ατέλειωτες πορείες αιχμαλώτων, στα περιώνυμα "τάγματα εργασίας", με άγνωστο αριθμό ανθρώπων που χάθηκαν σ΄ αυτά, οι σφαγές, οι θηριωδίες μέχρι και οι εκτελέσεις επί των αποφάσεων των τουρκικών δικαστηρίων της "Ανεξαρτησίας" δεν έχουν μέχρι σήμερα ερευνηθεί πλήρως.Η απόβαση στη Σμύρνη ήταν η αρχή της ελληνικής τραγωδίας με αποτέλεσμα : 25.000 νεκροί και τραυματίες στρατιώτες. Πάνω από 1.500.000 Έλληνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες των προγόνων τους και να έρθουν σαν πρόσφυγες στην Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τους πάνω από 600.000 νεκρούς.

Έγγραφο Μικτής Επιτροπής ανταλλαγής του Κων/νου Κούρτη από τα Βρύουλα Μικράς Ασίας.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ

«Το όνομά μου είναι Ελένη Μίνογλου.Γεννήθηκα το 1909 από πατέρα Μικρασιάτη και μητέρα Πολίτισσα.Μεγάλωσα σε μία συνοικία στην Πόλη που κατοικούνταν από Έλληνες.Αργότερα η αδερφή μου στα 18 της πήγε στην αδερφή της μητέρας μου στην Θεσσαλονίκη.Όταν ο πατέρας μου έμαθε από βαθμοφόρο της Τουρκικής κυβέρνησης πως θα γίνει εξέγερση κατά των Ελλήνων, ήταν ήδη αργά. «Μην ανησυχείτε,εμείς δεν θα πάθουμε τίποτα»,έλεγε.Εκείνη την μέρα όλοι έκλεισαν πιο νωρίς τα μαγαζιά τους.Το νέο είχε φτάσει από στόμα σε στόμα.Όλοι κλειδώθηκαν στα σπίτια τους.Όμως αυτό δεν ήταν εμπόδιο για το πλήθος που σαν τρελό ορμούσε με τσεκούρια, σίδερα, λοστούς στα σπίτια και έσπαγε τις πόρτες και τα κεφάλια όσων αντιστέκονταν. «Θα κατεβούμε στο κελάρ»',είπε ο πατέρας «και θα φύγουμε από το πίσω παραθυράκι!Αν χαθούμε στον κόσμο,συνάντηση στην προβλήτα,θα μπείτε μέσα στο καράβι να φύγουμε να γλιτώσουμε!». Έξω γινόταν χαμός.Οχλοβοή....χανόταν το μάτι σου με τόσο κόσμο.Τότε ήταν που έχασα το χέρι της μανούλας μου.Έτρεξα σαν τρελή στην προβλήτα.Ρώτησα αν είδαν τους δικούς μου, «όχι», μου απάντησαν.Πήγα εκεί που ήταν το πλοίο.Δεν υπήρχε.Και τότε το βλέμμα μου έπεσε στην φλόγα που ερχόταν από την θάλασσα.Μου πήρε κλάσματα του δευτερολέπτου να καταλάβω πως οι γονείς μου ήταν μέσα σε αυτό.Εκείνη τη μέρα κάτι άδειασε από την ψυχή μου.Καταστράφηκε η ζωή μου μέσα σε μία νύχτα.»

Γιαϊλατζίκ, η Νέα Χαλκηδόνα.

Ο οικισμός Γιαϊλατζίκ φαίνεται ότι υπήρχε στο χώρο που λέγεται «Παλαιοχώρι» ακόμη από τα χρόνια του Βυζαντίου κατά τον 8ο μ.Χ. αιώνα Όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν την περιοχή το μόνο που έκαναν ήταν να αλλάξουν τα ονόματα των ήδη υπαρχόντων χωριών. Το πρώτο συνθετικό της λέξης μπορεί να σημαίνει δρόμο, ακτή και το δεύτερο συνθετικό διαβατός, στενό πέρασμα.

Πριν το 1900 η περιοχή αναφερόταν ως καθαρά αγροτική. Την τοποθεσία του Γιαϊλατζίκ επέλεξε για εγκατάσταση η επιτροπή των προσφύγων από το χωριό Καδήκιοϊ ( Χαλκηδόνα της Μ.Ασίας) το 1924.Η νέα ονομασία «Ν.Χαλκηδόνα» δόθηκε μετά το 1926.Ο πρώτος οικισμός αναπτύχθηκε δυτικά του χειμάρρου Ποδονίφτης που σήμερα ονομάζεται Περισσός.Το 1927 η πρώτοι πρόσφυγες κατοικούν τα καλαίσθητα πέτρινα με κεραμοσκεπή σπίτια του νέου συνοικισμού. Εκτός από τους Κατικιώτες στον ίδιο οικισμό εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες και από άλλες περιοχές. Έτσι ήρθαν οικογένειες από τον Πύργο της Ανατ.Θράκης, από το Γενίκιοϊ και Νεοχώρι της περιοχής της Χηλής της Μ.Ασίας και από το Τσολού και την Προύσα της Μ.Ασίας . Ενώ την ίδια εποχή λίγα μέτρα από τα προσφυγικά, στην περιοχή ανατολικά της σημερινής Λεωφόρου Δεκελείας άρχισαν να αγοράζονται οικόπεδα από πολίτες προερχόμενους από όλα τα μέρη της Ελλάδος με σκοπό να λύσουν τις στεγαστικές τους ανάγκες.

Από το ρέμα πήρε αρχικά την ονομασία Ποδονίφτης η ευρύτερη περιοχή. Η περιοχή εθεωρείτο εξοχή και τόπος εκδρομής για τους παλιούς Αθηναίους. Στις όχθες του υπήρχε πυκνή βλάστηση στην οποία έβρισκαν καταφύγιο χιλιάδες πουλιά. Ήταν καθαρός, με πόσιμο νερό μέχρι το 1928.Τα άφθονα λουλούδια σε συνδυασμό με τα ονομαστά περιβόλια και τους ανθόκηπους των Πατησίων δημιουργούσαν πόλο έλξης για πολυάριθμους επισκέπτες ιδιαίτερα την ημέρα της Πρωτομαγιάς. Η Νέα Χαλκηδόνα είναι μέχρι και σήμερα ιδιαίτερα συνδεδεμένη με την Πρωτομαγιά και διοργανώνει εκδηλώσεις ανοιχτές για όλους τους κατοίκους του λεκανοπεδίου.

Το 1928 το επίσημο κράτος διενήργησε γενική απογραφή πόλεων, χωριών, οικισμών και πληθυσμών με νέα πληθυσμιακά δεδομένα. Η απογραφή αυτή βρήκε τη Ν.Χαλκηδόνα ως ανεξάρτητη κοινότητα. Η απογραφή φέρει τη Ν.Χαλκηδόνα να έχει 277 οικογένειες και 1191 άτομα. . Το 1982 η κοινότητα Νέας Χαλκηδόνας αναβαθμίζεται σε Δήμο εφόσον οι κάτοικοι κατά την απογραφή ξεπέρασαν τους 10.000 ενώ η απογραφή του 2001 φέρει το Δήμο Χαλκηδόνας να έχει 10206 άτομα.

Με το πρόγραμμα Καλλικράτη η Ν.Χαλκηδόνα αποτελεί πλέον με τη Ν.Φιλαδέλφεια ένα δήμο.

Ο ναός της Αγίας Ευφημίας. Στην παλιά Χαλκηδόνα της Μ.Ασίας όπως ήταν το 1901 από κάρτα της εποχής, και όπως είναι σήμερα.

Ιερός Ναός Αγίας Ευφημίας

Η Μεγαλομάρτυς Ευφημία

Η γενναίοψυχη Μεγαλομάρτυς του Χριστού Ευφημία έζησε και μαρτύρησε επί του αυτοκράτορα Διοκλητιανού, πού βασίλεψε από το 284 μέχρι 305 μ.Χ. Η Ευφημία καταγόταν από την Χαλκηδόνα. Ο πατέρας της ονομαζόταν Φιλόφρων. Ήταν πολύ πλούσιος και κατείχε το αξίωμα του Συγκλητικού. Η μητέρα της, η Θεοδοσιανή, ήταν γυναίκα με χριστιανική πίστη. Όταν έφτασε η γιορτή του ειδωλολατρικού θεού Άρη, στείλανε οι άρχοντες, παντού, σ’ όλη την επαρχία της Χαλκηδόνος αυστηρά γράμματα και καλούσαν όλους μικρούς και μεγάλους, θέλοντας και μη να πάνε στη γιορτή του Άρεως. Η Ευφημία ήταν αρχηγός σε μια ομάδα και συντροφιά Χριστιανών. Όταν έγινε η γιορτή συλλάβανε πολλά πλήθη των Χριστιανών. Μεταξύ αυτών συνέλαβαν και την Ευφημία.Ο ηγεμόνας αφού πρώτα τους μίλησε με υποκριτική πραότητα και αφού οι χριστιανοί επέμεναν να ομολογούν την πίστη τους έδωσε διαταγή να τους δέρνουν αλύπητα επί είκοσι μέρες. Αμέσως μετά ο τύραννος διατάσσει να την βάλουν στον τροχό. Έπειτα τυφλωμένος από τον εγωισμό του, όχι μόνο δεν πίστεψε στην θεϊκή δύναμη, αλλά διέταξε να ρίξουν την Αγία μέσα στην φωτιά της καμίνου. Την άλλη ημέρα ο τύραννος διέταξε να της ξύσουν τις σάρκες με μυτερές πέτρες και σίδερα αιχμηρά. Έπειτα από αυτά ετοίμασαν ένα λάκκο στρωμένο με μικρά μυτερά σουβλιά ναν.Στο τέλος έφερε και πάλι στο στάδιο την Αγία και την διέταξε ν’ αγωνιστεί με τα θηρία.Μία άρκτος δάγκωσε ένα μέρος από το σώμα της Αγίας. Αυτό έγινε αφορμή να πεθάνει η Μάρτυς Ευφημία..Ήταν η 16η του μηνός Σεπτεμβρίου του έτους 303 μ.Χ.Η μνήμη της τελείται εκεί στις 11 Ιουλίου.

Ο ναός της Αγίας Ευφημίας στο δήμο της Ν.Χαλκηδόνας

Πρώτο μέλημα των Κατικιωτών, όταν εγκαταστάθηκαν στο Γιαϊλατζίκ, ήταν να κατασκεύασουν ένα ναό και μάλιστα ένα ναό αφιερωμένο στην Αγία Ευφημία, όπως είχαν στα μέρη τους. Έτσι το 1925 μπαίνουν τα πρώτα θεμέλια του ναού, με τη μορφή μίας παράγκας.

Με το πέρασμα του χρόνου άρχισε η ανοικοδόμηση του ναού και τα επίσημα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν στις 12 Νοεμβρίου του 1978.

Το Στάδιο Νίκος Γκούμας

Το Στάδιο "Νίκος Γκούμας" βρισκόταν στη Νέα Φιλαδέλφεια (στις οδούς Φωκών, Πατριάρχου Κωνσταντίνου, Καππαδοκίας και Ατάλειας), ήταν γνωστό επίσης στον κόσμο ως "Στάδιο Νέας Φιλαδέλφειας" ή "Στάδιο ΑΕΚ". Κτίστηκε το 1930 και κατεδαφίστηκε το 2003 ενώ ο χώρος και η έδρα ανήκει (και μετά το γκρέμισμά του) στην Ερασιτεχνική ΑΕΚ.

Το γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας, δημιουργήθηκε το 1930 και από την αρχή της δημιουργίας του, ήταν η έδρα της ποδοσφαιρικής ΑΕΚ. Το στάδιο ως το 1979 ήταν σε σχήμα πετάλου, έκτοτε κτίστηκε μια διώροφη κερκίδα, κάνοντάς το, το μεγαλύτερο στάδιο της εποχής εκείνης στην Αθήνα, αλλά και γενικότερα στην Ελλάδα. Στην συγκεκριμένη κερκίδα, στο κάτω μέρος, που ήταν κλειστό και ονομάστηκε "σκεπαστή", συγκεντρωνόντουσαν όλοι οι φανατικοί οπαδοί της ΑΕΚ. Την περίοδο 1985 - 1987, το στάδιο έμεινε κλειστό λόγω έργων ενώ στις αρχές της δεκαετίας του '90 του δόθηκε το όνομα του παλιού προέδρου της AEK, Νίκου Γκούμα, ο οποίος συνεισέφερε πολλά σε διάφορες φάσεις κατασκευής του. Την επόμενη χρονιά και τον μεγάλο σεισμό (5,9 ρίχτερ) της Πάρνηθας το 1999, το γήπεδο έπαθε πολλές ζημιές και η ανακατασκευή του ήταν αναγκαία και απαραίτητη, όμως χρηματοδότηση δεν υπήρχε, ούτε και η σύμφωνη γνώμη των κατοίκων της περιοχής, που αντιδρούσαν στο σχέδιο ανάπλασής του. Τον Μάιο του 2003, το γήπεδο κατεδαφίστηκε ολοκληρωτικά, με την προοπτική να ανεγερθεί ένα νέο κτίριο και στάδιο για την ΑΕΚ.

Μαθητές που συμμετείχαν στην ερευνητική εργασία: Γιάννης Παναγιωτόπουλος, Βασίλης Τσάλλας, Δήμητρα Κουβάτσου, Πηνελόπη Μαντέλου, Ιωάννα Λόκα, Μπαϊράμ Σαμπάνη, Γιώργος Ανδρικόπουλος, Σταυρούλα Χαβρουζά, Νικόλαος Λελούδας, Κωνσταντίνος Λεοντσίνης, Σταμάτης Τερλιγκάκης, Πένη Στεργίου, Χριστίνα Δημητρέλλου

Υπεύθυνος καθηγητής:Μαργαρίτης Αργύριος

Πηγές: Βικιπαίδεια, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού Φιλιώ Χαϊδεμένου, Θέματα από την Ιστορία της Εκκλησίας, Γ΄Γυμνασίου.

Τέλος θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον πατέρα Σεραφείμ, για τις πληροφορίες που μας έδωσε για τον ιερό ναό της Αγίας Ευφημίας, όπως επίσης και την κυρία Μπέλλα Ελένη, εγγονή της Μίνογλου Ελένης για την προσωπική μαρτυρία που μας εμπίστευτηκε.