© OECD

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Radionica o opcijama za srednjoročno planiranje

Slučaj Srbije

Tibor Draskovics, Mađarska, stručnjak SIGMA-e

Podgorica, 30. 09. 2015.

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Zašto Srbija?

• Istorija?

• Jezik?

• Kultura?

• Pravni sistem?

1

Srbija je na pragu sveobuhvatne reforme javne

politike

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Stanje stvari u Srbiji 2014-2015

• Srednjoročno institucionalno planiranje postoji – na papiru, nema sprovođenja, veoma formalističko

• Nema koordinacije

• U potpunosti odozdo prema gore

• Nije povezano sa budžetom

• Nema odgovorne organizacije

• Nema standardnog procesa izrade javne politike

2

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Svjetlija strana…

• Osnovan je Republički sekretarijat za javne politike

• Izrađen je Akcioni plan za realizaciju programa Vlade

• Uvedeno je programsko budžetiranje

• Razvijeni su regulatorni (pravni) elementi sveobuhvatne reforme javne politike i spremni su za usvajanje

3

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Srednjoročno planiranje ili reforma

javne politike (u Srbiji)?

• Srednjoročno planiranje je ključni element sistema planiranja

• Najbolji sistem planiranja sam za sebe ne može napraviti neophodni uticaj

• Potrebno je posmatrati cjelokupni ciklus javne politike i dosljedno ga unaprjeđivati

potrebna je reforma javne

politike 4

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Pristup reformi

5

Planiranje javne politike

Politički prioriteti

Identifikacija problema

Razvoj javne politike

Konsultacije

Koordinacija

Vladin proces donošenja odluka

Sprovođenje

Monitoring

Evaluacija

Centralna

Vlada

Srednjoročno

planiranje

Zako

noda

vstvo/

propi

si

Smjernice

/priručnici

Strukt

ure

Planiranje javne politke-razvoj-koordinacija-

sprovođenje-monitoring – sistem budžetiranja

Djelotvorna Vlada

Izgradnja

kapacitet

a

Civil

no

druš

tvo

Posl

ovna

zaje

dnic

a

Nadležn

a

ministar

stva

MF,

KEIS,

Kabinet

premijera

SZ

GS/SJP

Proce

si

6

Plan reforme

Lokalne

uprave

EU

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Razvijen je pravni paket

• Zakon o planskom sistemu u Republici Srbijie;

• Uredba o metodologiji za izradu srednjorocnih planova;

• Uredba o metodologiji za upravljanje javnim politikama, analizi efekata javnih politika i propisa i sadržaju pojedinačnih dokumenata javnih politika

• Relevantni za kompletnu javnu upravu, uključujući lokalne uprave

7

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Ključne oblasti koje su obuhvaćene 1.

• Načela planiranja

Realnost, relevantnost, pouzdanost

Kontinuitet

Koordinacija i saradnja

Fiskalna izvodljivost

Transparentnost i partnerstvo

• Planska dokumenta/dokumenta javne politike

Definicije

Hierarhija

Obavezni elementi

8

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Ključne oblasti koje su obuhvaćene 2.

• Razvoj dokumenata

Proces

Instrumenti (procjena uticaja, procjena uticaja propisa)

Ključni akteri/donosioci odluka

• Sprovođenje

• Monitoring

• Izvještavanje

• Evaluacija

9

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Srednjoročni (Institucionalni) Plan (SIP)

• SIP je trogodišnji „strateški” budžetskog korisnika (institucije)

• Sažetak ciljeva, mjera i resursa

• Relevantan za oblast odgovornosti (sektor, pod-sektor, geografsku oblast itd.) date institucije, kao i same institucije

• Na bazi analize/evaluacije i drugih dokumenata

10

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Ključna načela koja SIP treba da poštuje

• Puna usklađenost sa planskim dokumentima višeg nivoa

• Sve planirane aktivnosti treba da budu bazirane na već odobrenim dokumentima javne politike

• Treba dodati vremensku skalu

• Mogu se planirati samo odobrena sredstva

• Striktna kontrola unutar Vlade

• Potpuna transparentnost prema javnosti

11

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Srednjoročni planovi unutar sistema

12

Razvojni plan

Nacionalni

razvojni/investicioni plan

Strategije/javne

politike

Program Vlade

(PV)

Akcioni plan PV

Fiskalna

strategija/sre

dnjoročni

okvir

rashoda Srednjoročni

(Institucionaln

i) Plan Plan

rada

Vlade

Budžet

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Ključni elementi SIP-a 1.

• Opšti dio

Nadležnosti, odgovornosti

Organigram

Opis aktuelne situacije i one kakva bi trebala biti

Prioriteti (maks. 3)

• Strateški dio

Ciljevi

Mjere

Indikatori učinka

13

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Ključni elementi SIP-a 2.

• Plan normativnih aktivnosti

Zakoni, podzakonski akti i drugi propisi koje je potrebno izraditi

Sa naznakom prioriteta i proračuna vremena

Treba biti uključen u Plan rada Vlade

• Struktura programskog budžeta

Sve planirane aktivnosti strukturirane su u skladu sa budžetskim zahtjevima

Sa izvorom i iznosom odobrenih sredstava

• Pregled rezultata situacione analize

14

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Ciklus planiranja SIP-a

• Nakon usvajanja, treba biti revidiran i podešavan na godišnjem nivou (proljeće)

Što je ostvareno, a što nije

Izmjene u dokumentima javne politike višeg nivoa

Izmjene u okruženju

• Dodatni pregled u fazi budžetiranja (u jesen)

• Konačno odobrenje u decembru (nakon usvajanja budžeta)

15

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Veze sa planiranjem fiskalnog budžeta

• Jedinstven (integrisani) sistem/proces

• Podržan integrisanom IT platformom

• Kontinuirano ponavljanje planova i resursa

• Sredstva treba obezbijediti putem

Ušteda

Preraspodjele

Eksternih izvora

Zahtijevanja za odobrenje novih sredstava

• Dvojno sponzorstvo sistema:

MF

SJP

16

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Proces SIP-a • Treba da ga izrađuje radna grupa unutar institucije

kako bi se obezbijedio potpuni pregled

• Treba biti odobren interno od stane najvišeg rukovodioca institucije, eksterno od strane MF i SJP

• Kontinuirani monitoring sprovođenja od strane institucije

• Godišnje izvještavanje prema Vladi

• MF i SJP kontrolišu sprovođenje i izvještavanje

• SIP i godišnji izvještaj treba da budu objavljeni na web stranici.

17

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Neke naučene lekcije 1.

• Da li je savršeno? Nije

• Da li su ispunjeni svi preduslovi? Ne

• Da li će sprovođenje ići glatko? Neće

• Da li je to model koji treba kopirati? Ne

• Da li sve može biti isplanirano? Ne

• Da li vrijedi posmatrati i razmatrati isti? Da

18

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Neke naučene lekcije 2.

• Visoki(najviši) nivo političke posvećenosti

• Posvećena i sposobna vodeća organizacija (Centralna Vlada)

• Izgradnja kapaciteta širom Vlade

• Postepeno i dosljedno sprovođenje – consistent enforcement

• To je drugačiji način razmišljanja, drugačiji način vladanja – stvarna kulturna promjena

19

A j

oin

t i

nit

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd

th

e E

uro

pe

an

Un

ion

,

pri

nc

ipall

y f

ina

nced

by t

he

EU

Hvala na vašoj ljubaznoj pažnji.

Hajde da prodiskutujemo!

20