PLECY WKLĘSŁEPLECY WKLĘSŁE

(Dorsum concavum)(Dorsum concavum)

OPIS WADY OPIS WADY

W większości przypadków istotą wady

jest pogłębienie fizjologicznej lordozy

lędźwiowej połączone ze zmianami w jej

zasięgu i kształcie.

LORDOZA LĘDŹWIOWALORDOZA LĘDŹWIOWAWARUNKI PRAWIDŁOWE:

Odcinek L kręgosłupa ukształtowany jest w postaci wygięcia ku przodowi – lordozy lędźwiowej. Jej wielkość i kształt zależą od: predyspozycji dziedzicznych (budowy kości krzyżowej i miednicy), wieku, somatotypu, kształtu i stopnia ruchomości kifozy piersiowej, ustawienia miednicy, napięcia i długości mm stabilizujących stawy biodrowe.

Lordoza lędźwiowa pełni rolę kompensacyjną w stosunku do kształtu i stopnia ruchomości kifozy piersiowej oraz ustawienia miednicy.

WARUNKI NIEPRAWIDŁOWE

W warunkach nieprawidłowych, szczególnie patologicznych, lordoza ulega zmianom, które są przyczyną powstawania wad o różnym przebiegu klinicznym, co z kolei wymaga różnego sposobu postępowania terapeutycznego.

Zależą one od:• etiologii,• lokalizacji zmian,• różnego stopnia zaawansowania zmian.

ETIOLOGIAETIOLOGIA

Plecy wklęsłe mogą występować jako wrodzone lub nabyte.

• W zespołach gimnastyki korekcyjnej mamy do czynienia z przypadkami pleców wklęsłych pierwotnie dystonicznych (z reguły występują one u dzieci z wiotkim gorsetem mięśniowym, w typach astenicznych). W związku z tym w tej grupie ingerencja okazuje się najbardziej skuteczna.

• Plecy wklęsłe pochodzenia patologicznego stanowią przypadki dla rehabilitacji.

LOKALIZACJA ZMIANLOKALIZACJA ZMIANZe względu na zależność od wielkości, kształtu i

ruchomości kifozy piersiowej, lordoza lędźwiowa zależy od cech powyższych czynników.

LOKALIZACJA SZCZYTU LORDOZY:• pogłębienie fizjologicznej lordozy bez zmiany jej lokalizacji

(hiperlordoza lędźwiowa), występuje tendencja do kompensacyjnego pogłębienia kifozy piersiowej,

• przemieszczenie szczytu lordozy lędźwiowej, często połączone ze zmianami w jej rozległości i w związku z tym wyróżnia się:- lordozę niską, krótką z towarzyszącą jej często kifozą o długim łuku,- lordozę wysoką, długą, obejmującą wygięciem lordotycznym również w odcinku Th kręgosłupa. Towarzyszy jej kifoza krótka, wysoka.

STOPIEŃ ZAAWANSOWANIA ZMIANSTOPIEŃ ZAAWANSOWANIA ZMIAN

Lordoza u dzieci, nawet jeśli jest nieprawidłowa rzadko ulega zesztywnieniu, u dorosłych natomiast zjawisko to występuje znacznie częściej. Jest ono wynikiem głównie przykurczu tylnych więzadeł i mięśni. Dotyczy to zwłaszcza prostownika grzbietu odcinka L kręgosłupa, w mniejszym stopniu sklinowacenia krążków międzykręgowych i trzonów kręgowych.

Kształt lordozy, jej lokalizacja, stopień i rozległość usztywnienia warunkują w następstwie charakter zmian wtórnych, powodujących często bóle w obrębie tego odcinka (tzw. bóle krzyża - LOW BACK PAIN).

Istotną przyczyną tych zmian jest przeciążenie.

OMÓWIENIE ZAGADNIEŃ NA

PRZYKŁADZIE SCHEMATYCZNIE

UJĘTEJ

PIERWOTNIE DYSTONICZNEJ

HIPERLORDOZY LĘDŹWIOWEJ

OMÓWIENIE ZAGADNIEŃ NA

PRZYKŁADZIE SCHEMATYCZNIE

UJĘTEJ

PIERWOTNIE DYSTONICZNEJ

HIPERLORDOZY LĘDŹWIOWEJ

• W interesującym nas przypadku przyjmujemy, że krzywizna jest nadmiernie uwypuklona i ma tendencję do kompensacji wstępującej w odcinku Th.

• Hiperlordoza nie jest utrwalona, staw biodrowy posiada pełny zakres ruchomości, a prawidłowe ukształtowanie tego odcinka można uzyskać wysiłkowym napięciem mięśni.

WYGLĄD SYLWETKI WIDZIANEJ Z BOKUWYGLĄD SYLWETKI WIDZIANEJ Z BOKU

• powiększone wygięcie lordozy lędźwiowej,

• mocno uwypuklone pośladki,• zaakcentowane przodopochylenie

miednicy,• wypięty brzuch

Powodem takiego wyglądu sylwetki jest dystonia mięśniowo – więzadłowa.

UKŁAD MIĘŚNIOWO - WIĘZADŁOWYUKŁAD MIĘŚNIOWO - WIĘZADŁOWY

ROZCIĄGNIĘTE I OSŁABIONE NAPIĘTE I/LUB PRZYKURCZONE

MIĘŚNIEm. pośladkowy wielki,grupa kulszowo - goleniowa:- m. półścięgnisty,- m. półbłoniasty,-głowa długa m. dwugłowego uda.mm brzucha, szczególnie część podpępkowa m. prostego brzucha

m. biodrowo – lędźwiowy,m. prosty uda,prostownik grzbietu odc. L kręgosłupa,m. czworoboczny lędźwi

WIĘZADŁApodłużne przednie podłużne tylne,

nadkolcowe,międzykolcowe,żółte

CELE GŁÓWNE ĆWICZEŃ KOREKCYJNYCHCELE GŁÓWNE ĆWICZEŃ KOREKCYJNYCH

• Wyrobienie nawyku prawidłowej postawy, ze szczególnym uwzględnieniem ukształtowania odcinka L kręgosłupa i ustawienia miednicy.

• Uzyskanie zrównoważenia postawy w oparciu o właściwe ogólne zrównoważenie ciała.

• Umiejętność stosowania tej pozycji we wszystkich czynnościach życia codziennego.

CELE SZCZEGÓŁOWE W ZAKRESIE MOTORYCZNOŚCI/ TOR

MORFOLOGICZNY

CELE SZCZEGÓŁOWE W ZAKRESIE MOTORYCZNOŚCI/ TOR

MORFOLOGICZNY

• Rozciągnięcie zespołu mięśni nadmiernie napiętych.

• Zwiększenie siły i wytrzymałości mm brzucha - szczególnie części podpępkowej.

• Utrzymanie prawidłowej ruchomości kręgosłupa.

• Wzmocnienie siły mm grzbietu odcinka Th kręgosłupa.

DOBÓR ĆWICZEŃ I POZYCJI WYJŚCIOWYCHDOBÓR ĆWICZEŃ I POZYCJI WYJŚCIOWYCH

• Ze względu na tendencję do przenoszenia ruchu na sąsiednie odcinki kręgosłupa konieczne jest podczas korekcji odcinka L kręgosłupa zapewnienie właściwej stabilizacji miednicy w prawidłowym jej ustawieniu.

• Przy korygowaniu ustawienia miednicy należy z kolei zabezpieczyć prawidłowo ukształtowany i ustalony odcinek L kręgosłupa.

• Koniecznie trzeba zwrócić uwagę na wzmacnianie mm przy odpowiednich długościach, co wiąże się z doborem pozycji wyjściowych do ćwiczeń.

DOBÓR ĆWICZEŃ I POZYCJI WYJŚCIOWYCH c.d.

Należy pamiętać, że:

• Podczas wzmacniania mm brzucha w pozycji zbliżenia przyczepów, m. biodrowo – lędźwiowy także pracuje w pozycji zbliżenia przyczepów!

• Korygując odcinek L trzeba zapewnić właściwe ustawienie odcinka Th kręgosłupa (biernie lub czynnie).

STABILIZACJA MIEDNICYSTABILIZACJA MIEDNICY

Podczas stosowania ćwiczeń ogólnokształtujących mm prostujące staw biodrowy stabilizacji miednicy dokonuje się pozycjami Klappa: niską i średnią, w których miednicę utrzymuje kończyna dolna postawna ustawiona skulnie, w tym czasie kończyna wymachowa wykonuje wznos.

Te same zalety posiada pozycja przysiadu podpartego jednonóż.

RÓŻNE UKSZTAŁTOWANIE ODCINKA L KRĘGOSŁUPA W ZALEŻNOŚCI OD POZYCJI

RÓŻNE UKSZTAŁTOWANIE ODCINKA L KRĘGOSŁUPA W ZALEŻNOŚCI OD POZYCJI

Od pozycji kifotyzujących odcinek lędźwiowy kręgosłupa do umożliwiających lordozowanie:

• siad skulny,• siad ugięty,• siad równoważny,• siad skrzyżny,• siad prosty,• siad okroczny lub zwarty na podwyższeniu,• siad klęczny o stopach rozsuniętych,• siad klęczny o stopach zwartych

ZADANIA SZCZEGÓŁOWE/ TOR ŚRODOWISKOWY

ZADANIA SZCZEGÓŁOWE/TOR FIZJOLOGICZNYĆWICZENIA REEDUKACJI POSTURALNEJ

Ogólne zasady stosowania tych ćwiczeń są podobne, jak w przypadku wady plecy okrągłe.

Zalecenia dla dziecka są podobne, jak w przypadku wady plecy okrągłe.