pierścień św kingi raport 2005-2009

Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny programu za lata 2005-2009 1

Pierścień św. Kingi – raport ewaluacyjny

projektu za lata 2005-2009

Opracowanie: Marta Paszko


Dokument jest raportem ewaluacyjnym, podsumowującym Program Małopolskiego Instytutu

Kultury o nazwie Pierścień św. Kingi, realizowanego w kolejnych rocznych edycjach w latach

2005-2009.

Po wprowadzeniu, dotyczącym metodologii prowadzonych badań ewaluacyjnych,

przedstawiona zostaje działalność oraz cele MIK-u. Dalej opisany zostaje sam program –

jego koncepcja, realizacja i najważniejsze efekty.

Następnie autorka dokumentu podsumowuje edycje projektu zrealizowane w latach 2005-

2008, zwracając szczególną uwagę na najważniejsze wydarzenia, elementy składowe,

partnerów projektu i kolejno wprowadzane innowacje.

Odrębny rozdział poświęcono ewaluacji edycji 2009, którą rozpatruje się z perspektywy jej

efektów – przedstawionych przez ilościowe wskaźniki – a także podstawowych modułów

projektu Całość opatrzona została uwagami i sugestiami autorki dokumentu.

Dokonuje się także ogólnej analizy zbiorczej całego projektu – zarówno poprzez ilościowe

zestawienie efektów, jak i ich analizę jakościową Osobno opisana została również,

stworzona na bazie wywiadów, ocena projektu z punktu widzenia partnerów MIK-u.

Następnie autorka przedstawia kwestię funkcjonowania Pierścienia św. Kingi jak produktu

turystyczno-kulturalnego – wyjaśnione zostaje samo pojęcie i trudności z jego wcielaniem w

życie.

Całość kończy zwięzłe podsumowanie, zestaw wniosków zawierających omówienie

najważniejszych problemów projektu oraz sugestie dotyczące sposobu ich rozwiązywania

lub niwelowania.


METODOLOGIA BADA Ń EWALUACYJNYCH I PRZYGOTOWANIA

RAPORTU

Niniejszy dokument jest raportem stanowiącym podsumowanie przeprowadzonych badań

ewaluacyjnych. Przedmiotem badań był program Pierścień św. Kingi, stworzony

i prowadzony w latach 2005-2009 przez Małopolski Instytut Kultury.

Badanie, którego autorem był wolontariuszka (studentka etnologii), zrealizowano w okresie

od czerwca do sierpnia 2009 roku. Polegało ono na analizie dokumentów, archiwalnych

materiałów prasowych, strony internetowej, uczestnictwie w spotkaniach szkoleniowych dla

wolontariuszy. Przeprowadzono także wywiady z osobami zaangażowanymi w projekt:

koordynatorką i zespołem realizatorskim MIK-u, przedstawicielami partnerów „Pierścienia

św. Kingi”. Istotnym elementem badania była obserwacja uczestnicząca, jaką wolontariuszka

dokonała podczas wydarzeń finałowych projektu w roku 2009, a także odbytych wówczas

rozmów z odbiorcami/uczestnikami programu (minimum 10 wywiadów podczas każdego

finału) i innymi wolontariuszami (animatorami) zaangażowanymi w projekt.


KONCEPCJA I CELE PROJEKTU

Małopolski Instytut Kultury jest samorządową instytucją kultury Województwa Małopolskiego.

Za swój cel obrał przede wszystkim stworzenie wspólnoty małopolskich instytucji kultury,

ustanowionej nad wspólnie realizowanymi projektami, dotyczącymi dziedzictwa kulturowego

regionu. Kluczowym pojęciem dla MIK-u jest praktyka dobrego czasu wolnego - atrakcyjnie

spędzonych chwil wolnych przy jednoczesnym poszerzaniu wiedzy. Chęć stworzenia

stosownej oferty, przeznaczonej dla szerokiej publiczności, która odpowiadałaby tej formule,

pociąga za sobą konieczność wypracowania efektywnych metod zarządzania kulturą, a

także dokładną analizę zjawisk i procesów kulturowych i zastosowanie nowych technologii

dla promocji dziedzictwa kulturowego. W swoich działaniach MIK kładzie nacisk na:

- efektywne zarządzanie w kulturze,

- interaktywną edukację dla kultury,

- nowe technologie w informacji o kulturze,

- analizę zjawisk i procesów zachodzących w kulturze,

- promowanie dziedzictwa kulturowego Małopolski, w tym dziedzictwa mniejszości

narodowych i etnicznych.

Projekt Pierścień św. Kingi jest odpowiedzią na powyższe założenia statutowe MIK-u. Był to

projekt realizowany w latach 2005 – 2009, którego finał odbywał się, co roku w okresie

wakacyjnym. Projekt składał się z dwóch głównych modułów:

- całorocznej współpracy między MIK-iem a partnerami z ośrodków uczestniczących w

projekcie(przedstawiciele samorządów, instytucje kultury, organizacje pozarządowe i

przedsiębiorstwa sektora prywatnego.


- wspólnym zorganizowaniu wydarzeń finałowych w miejscowościach partnerskich

skierowanych do mieszkańców miejscowości i turystów kulturowych. Wydarzenia

finałowe miały charakter imprez edukacyjnych związanych z dziedzictwem

kulturowym tych miejscowości.

Stanowił próbę reakcji na zaobserwowane potrzeby i wyzwania w regionie. Najważniejszą

była konieczność wykorzystania istniejącego w Małopolsce potencjału kulturowego. Jest on

wciąż niewykorzystanym kapitałem dla tworzenia markowych produktów z zakresu turystyki

kulturowej. Twórcy Pierścienia św. Kingi przejęli (w założeniu tylko czasowo) rolę

brakującego ośrodkom lidera, który miał pokierować nimi i pomóc stworzyć brakującą,

ambitną i nowoczesną ofertę kulturalną w mniejszych miejscowościach Małopolski, które

dzięki współpracy lepiej wykorzystają własne możliwości

Program objął ośrodki związane legendarnie lub historycznie z postacią świętej Kingi –

księżną pochodzenia węgierskiego, małżonki Bolesława Wstydliwego, za życia, której

Małopolska stała się miejscem istotnych reform i przemian (gospodarczych i kulturowych),

których efekty widoczne są do dziś. Życiorys św. Kingi, legendy jej dotyczące oraz sama

specyfika kultury średniowiecza miały stać się czynnikiem spajającym i podstawą do

stworzenia całościowego produktu turystyczno-kulturowego, oryginalnego i wyróżniającego

region.

Ostatecznie, przystępując do projektu, MIK sformułował następujące cele, jakie chciano

osiągnąć przez Pierścień św. Kingi:

- stworzenie atrakcyjnej oferty turystycznej, bazującej na zasobach lokalnego

dziedzictwa kulturowego,

- promowanie i zwiększeniu ruchu turystycznego w ośrodkach biorących udział w

projekcie,


- stworzenie koalicji przedstawicieli wszystkich miejscowości, którzy wspólnie mogą

ubiegać się o dofinansowania związane z turystyką i promocją lokalną.


PODSUMOWANIE PROJEKTU ZA LATA 2005 – 2008

Pierścień św. Kingi 2005

W roku 2005 po raz pierwszy odbył się Pierścień św. Kingi, zrealizowany przy wsparciu

finansowym Województwa Małopolskiego. Określono wówczas główne cele projektu i jego

podstawową, wyjściową formułę. Nawiązano także współpracę z instytucjami;

przeprowadzono warsztaty i spotkania organizacyjne. Wydana została również seria

przewodników opisujących atrakcje turystyczne poszczególnych ośrodków. Zwieńczeniem

rocznej pracy były finały, jakie odbyły się w czterech miejscowościach: Wieliczka (30 lipca) –

Sól – między fizyką a metafizyką, Bochnia (17 lipca) – Sól, cukier – smaki cywilizacji,

Krościenko nad Dunajcem (23-24 lipca) – Śladami ucieczki św. Kingi, Stary Sącz (9 lipca) –

Średniowieczne oppidum.

Wydarzenia finałowe rozegrały się pod rozpowszechnionym przez media hasłem uczyć,

cieszyć, inspirować, który nawiązywał do interaktywnej (warsztatowej) i edukacyjnej formy

projektu. Głównymi adresatami programu byli przede wszystkim mieszkańcy Małopolski,

których chciano zachęcić do lepszego poznania własnego regionu.

Najważniejszymi punktami programu, wyznaczającymi niejako charakter poszczególnych

spotkań finałowych były: warsztaty chemiczne (Wieliczka), targ smaków i zajęcia związane z

solą (Bochnia), trasa turystyczna Śladami ucieczki św. Kingi (Krościenko), warsztaty

czerpania papieru oraz warsztaty kuglarskie i muzyczne (Stary Sącz). Ponadto atrakcją

wszystkich finałów był wystawiany spektakl Żywot św. Kingi.

Partnerzy edycji 2005: Urząd Miasta i Gminy Stary Sącz, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury

w Starym Sączu, Urząd Miasta Bochnia, Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni, Urząd

Gminy Krościenko n. Dunajcem, Gminne Centrum Kultury w Krościenku n/Dunajcem,

Pieniński Park Narodowy, Urząd Miasta Wieliczka, Miejski Ośrodek Kultury w Wieliczce,

Muzeum Żup Solnych w Wieliczce


Liczba uczestników: 3000 osób


W trakcie trwanie edycji 2006 organizatorzy dążyli do zaangażowania przedstawicieli sektora

prywatnego w projekt. Otrzymano wsparcie finansowe Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa

Narodowego. Do miast, w których odbywają się finałowe wydarzenia dołączył Wojnicz, co

stworzyło następujący program:

Bochnia (2 lipca) – Na skrzyżowaniu szlaku soli i wina, Wojnicz (9 lipca) – Kobieta i rycerz,

Stary Sącz (15-16 lipca) – Od oppidum do galicyjskiego miasteczka, Wieliczka (23 lipca) –

Ostatni cud św. Kingi, Krościenko nad Dunajcem (29-30 lipca) – Śladami ucieczki św. Kingi.

Oprócz zajęć warsztatowych, zwiedzania lokalnych muzeów, do charakterystycznych

elementów programu można zaliczyć wycieczkę rowerową w Bochni, wyprawę geologiczną

w Wieliczce, happening z budowaniem drogowskazu w Krościenku. Ponownie odbyły się

pokazy spektaklu Żywot św. Kingi.

Zorganizowano również konkurs fotograficzny Zobacz skarb – na bazie zdjęć powstały

pocztówki prezentujące najciekawsze miejsca poszczególnych miejscowości. Celem

konkursu było zachęcenie lokalnej ludności do odkrywania estetyki i piękna swych miast.

Aby przetestować nowopowstały produkt, jakim była gra Pierścień św. Kingi, podczas finałów

do programu włączono turnieje gry planszowej.

Promocja projektu w mediach:

- insert w gazetach o zasięgu regionalnym (Dziennik Polski, Gazeta Krakowska,

Gazeta Wyborcza),

- anonse promocyjne w prasie lokalnej,

- plakaty informujące o imprezie (Kraków, Bochnia, Wieliczka, Nowy Sącz, Stary Sącz,

Tarnów, Wojnicz, Krościenko),


- dystrybucja przewodników (Kraków, Bochnia, Wieliczka, Nowy Sącz, Stary Sącz,

Tarnów, Wojnicz, Krościenko),

- imienny certyfikat uczestnictwa’

- dystrybucja gry planszowej Pierścień św. Kingi.

Partnerzy edycji 2006 : Urząd Miasta Bochnia, Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni,

Uzdrowisko Kopalnia Soli Bochnia Sp. z.o.o., Miejski Dom Kultury w Bochni, Urząd Gminy

Bochnia, Gminne Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu w Łapczycy, Urząd Gminy Wojnicz,

Gminny Ośrodek Kultury w Wojniczu, Bractwo Rycerskie Kasztelanii Wojnickiej, Starostwo

Powiatowe w Tarnowie, Zespół Szkół Licealnych i Technicznych w Wojniczu, Towarzystwo

Przyjaciół Ziemi Wojnickiej, Izba Regionalna w Wojniczu, Urząd Miasta i Gminy Stary Sącz,

Muzeum Regionalne w Starym Sączu, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Starym Sączu,

Towarzystwo Miłośników Starego Sącza, Powiatowa i Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna

w Starym Sączu, Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce, Miejskie Centrum Kultury i

Turystyki w Wieliczce, Urząd Miasta i Gminy Wieliczka, Pieniński Park Narodowy, Urząd

Gminy Krościenko n/Dunajcem, Gminne Centrum Kultury w Krościenku n/Dunajcem.

Liczba uczestników (w czasie finałów): 7500 osób


Podczas edycji w roku 2007 do projektu włączyli się partnerzy będący przedstawicielami

sektora publicznego, zaangażowani w lokalną promocję Pierścienia św. Kingi. Ponownie

wsparcie finansowe udzieliło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Do projektu dołączyło się Dębno i Nowy Sącz, który połączony został programem ze Starym

Sączem. Istotną innowacją było wprowadzenie pełnowymiarowych gier terenowych, które

stały się głównym wydarzeniem finałów.


Tematyka gier była następująca: Wieliczka (14 lipca) - Kuracjusze wielickich łazienek,

Bochnia (15 lipca) - Szlak solny, Wojnicz (21 lipca) - Wojnickie wojny o spokój, Dębno (22

lipca) - Roszada na zamku, Stary i Nowy Sącz (28 lipca) - Gra w dwa Sącze, Krościenko n.

Dunajcem (29 lipca) - Nie każdy może być flisakiem. Dodatkowo gra terenowa, mająca formę

promocji projektu i nowej zabawy, odbyła się w Krakowie (7 lipca) – nosiła tytuł Domino

dynastyczne.

Popularny w poprzednich latach spektakl Żywot św. Kingi wystawiono w ramach promocji

projektu w Tarnowie (20 lipca), Dębnie (22 lipca) i Nowym Sączu (27 lipca); w pozostałych

miastach finałowych zastąpiono go nowym repertuarem – spektaklem Kuglarze.

Na trwałe do programu włączono turniej gry planszowej, którą wydano ostatecznie w

listopadzie 2006 roku. Eksperymentalnym punktem projektu były za to warsztaty filmowe dla

lokalnej młodzieży, prowadzone przed finałem, w wyniku, których powstały 4 filmy dotyczące

poszczególnych miejscowości; wyświetlano je w trakcie wydarzeń końcowych Pierścienia

św. Kingi 2007.

Partnerzy edycji 2007: Urząd Miasta Bochnia, Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni,

Uzdrowisko Kopalnia Soli Bochnia Sp. z.o.o., Miejski Dom Kultury w Bochni, Muzeum

Okręgowe w Tarnowie – Oddział Zamek w Dębnie, Muzeum Etnograficzne w Tarnowie,

Urząd Gminy Dębno, Szkoła Podstawowa w Dębnie, Pieniński Park Narodowy, Gminne

Centrum Kultury w Krościenku n/Dunajcem, Urząd Gminy Krościenko n/Dunajcem, Urząd

Miasta i Gminy Stary Sącz, Muzeum Regionalne w Starym Sączu, Towarzystwo Miłośników

Starego Sącza, Powiatowa i Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Starym Sączu, Urząd

Miasta Nowego Sącza, Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Bractwo Kasztelanii przy

Polskim Towarzystwie Historycznym w Nowym Sączu, Muzeum Żup Krakowskich w

Wieliczce, Miejskie Centrum Kultury i Turystyki w Wieliczce, Urząd Miasta i Gminy Wieliczka,

Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Wieliczce, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi

Wojnickiej, Gminny Ośrodek Kultury w Wojniczu, Urząd Miejski w Wojniczu, Bractwo


Rycerskie Kasztelanii Wojnickiej, Starostwo Powiatowe w Tarnowie, Zespół Szkół Licealnych

i Technicznych w Wojniczu.

Szczegółowe informacje na temat edycji 2007 znaleźć można w dokumencie Pierścień św.

Kingi 2007 - ewaluacja, znajdującym się w posiadaniu Małopolskiego Instytutu Kultury (zał.

1).



Edycja projektu z roku 2008, wspierana finansowo przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa

Narodowego, wniosła wiele zmian do organizacji Pierścienia św. Kingi. Przede wszystkim

ujednolicono formułę gry terenowej, która odbyła się podczas finałów w miastach

partnerskich (uszczuplonych o Nowy Sącz i Wojnicz) pod następującymi tytułami:

Bochnia (6 lipca) – Rzemieślniczy warsztat, Stary Sącz (13 lipca) – Obowiązki i przywileje

zasadźcy, Dębno (20 lipca) – Od giermka do rycerza, Krościenko nad Dunajcem (27 lipca) –

Zbójnicy na trakcie, Wieliczka (3 sierpnia) – Solny handel. Ponownie odbyło się w Krakowie

Domino dynastyczne (20 czerwca) w ramach promocji projektu (jak również spektakl

Kuglarze).

Na potrzeby gry stworzono komplet materiałów edukacyjnych, w tym także przewodniki z

trasami spacerowymi dla każdej miejscowości; tym razem w ich redakcji aktywny udział brali

udział wolontariusze. Byli oni także współtwórcami licznych warsztatów edukacyjnych, jakie

miały miejsce w trakcie finałowych wydarzeń. Ponadto uruchomiono stronę internetową dla

Pierścienia św. Kingi z modułem vademecum dotyczącym średniowiecza.

Jak w latach poprzednich, zainteresowaniem uczestników cieszyły się trasy spacerowe.

Odbyły się także turnieje gry planszowej Pierścień św. Kingi.


Partnerzy edycji 2008: Urząd Miasta Bochnia, Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni,

Uzdrowisko Kopalnia Soli Bochnia Sp. z.o.o., Miejski Dom Kultury w Bochni, Urząd Miasta i

Gminy Stary Sącz, Muzeum Regionalne w Starym Sączu, Powiatowa i Miejsko-Gminna

Biblioteka Publiczna w Starym Sączu, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Starym Sączu,

Muzeum Okręgowe w Tarnowie – Oddział Zamek w Dębnie, Urząd Gminy Dębno, Drużyna

Rycerska Jana Odrowąża, Pieniński Park Narodowy, Gminne Centrum Kultury w Krościenku

n/Dunajcem, Urząd Gminy Krościenko n/Dunajcem, Polskie Stowarzyszenie Flisaków

Pienińskich, Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Pieniny”, Muzeum Żup Krakowskich w

Wieliczce, Miejskie Centrum Kultury i Turystyki w Wieliczce, Urząd Miasta i Gminy Wieliczka.

Szczegółowe informacje na temat edycji 2008 znaleźć można w dokumencie Pierścień św.

Kingi – Podsumowanie edycji 2008, znajdującym się w posiadaniu Małopolskiego Instytutu

Kultury (zał.2).



EWALUACJA PROJEKTU PIER ŚCIEŃ ŚW. KINGI – EDYCJA 2009

Efekty i produkty edycji 2009 (wska źniki ilo ściowe):

- wolontariat przy projekcie: 14 osób

- animacja gry terenowej, prowadzenie warsztatów, dokumentacja fotograficzna,

ewaluacja

- wolontariat lokalny (realizowany we współpracy z partnerami): 1 grupa, 16 osób

- informacja, animacja gry terenowej podczas finału, ilość spotkań warsztatowych: 1

- zrealizowane scenariusze edukacyjnej gry terenowej (w ramach programu

wydarzenia): 3

- frekwencja: 70 drużyn (mierzona liczbą zapisanych do gry drużyn), 280 os.

- finał projektu – program wydarzenia:

- 3 programy w 3 miejscowościach

o wystawa: 1

o warsztat edukacyjny: 35

o pokaz/prezentacja: 7

o spacery i oprowadzanie z przewodnikiem: 15

o spektakl: 3

o opowieść/wykład: 1


o degustacja: 1

o gry i zabawy: 2

- druki edukacyjne: 7500 szt.

o Mapa średniowiecznej Małopolski

o karta do gry: 3 rodzaje/ 90 szt.

o Mapy miejscowości: 3 rodzaje / 90 szt.

- promocja – kampania medialna:

o plakat: 350 szt.

o plakat lokalny: 3 rodzaje/300 szt.

o ulotka promocyjna z programem: 10000 szt.

o citylight: 10

o banery: 6

o zakup reklamy w mediach: 44 spoty

- patronat medialny: 4 patronów

- strona WWW:

o ilość podstron: 10 ( w tym 3 strony kodowane)

o ilość wejść na stronę WWW w okresie 1.06.2009-15.08.2009: 2500

o informacje o programie;


o informacja o wynikach gry terenowej (z dostępem do materiałów dla

uczestników);

o relacje z wydarzeń finałowych;

- Średniowieczne vademecum.

Patroni medialni: Radio Kraków Małopolska, TVP Kraków, Miasto Dzieci, Małopolanin.

Partnerzy projektu: Uzdrowisko Kopalnia Soli Bochnia Sp. z.o.o., Urząd Miasta Bochnia,

Miejski Dom Kultury w Bochni, Muzeum im. St. Fischera w Bochni, Urząd Gminy Dębno,

Muzeum Okręgowe w Tarnowie – oddział Zamek w Dębnie, Urząd Gminy Krościenko

n/Dunajcem, Dębińskie Centrum Kultury w Dębnie, Gminne Centrum Kultury w Krościenku

n/Dunajcem, Polskie Stowarzyszenie Flisaków Pienińskich w Sromowcach Wyżnych,

Pieniński Park Narodowy.

Liczba uczestników: 6500 osób (w tym: 5000 w Bochni, 300 w Krościenku n. Dunajcem,

1200 w Dębnie)


Zespół realizatorski

Przygotowaniem projektu „Pierścień św. Kingi” edycja 2009 zajmował się zespół

Małopolskiego Instytutu Kultury:

- Karolina Fidyk – koordynator projektu

- Karolina Blicharz – program, kontakty z partnerami

- Aleksandra Ziemba – opracowanie merytoryczne gier terenowych, koordynacja

procesu wydawniczego

- Piotr Idziak – opracowanie mechaniki gier terenowych, prowadzenie warsztatów dla

wolontariuszy lokalnych

- Agnieszka Buława-Ostrowska – grafika projektu

- Katarzyna Koczubiej-Pogwizd – grafika projektu


Wolontariat studencki

Przeprowadzono rekrutację wolontariuszy, którzy zajęli się animacją gry terenowej,

prowadzeniem warsztatów, obsługą techniczną projektu i jego dokumentacją.

Wolontariusze (studenci krakowskich uczelni) zostali przeszkoleni w zakresie animacji

warsztatów edukacyjnych, gry terenowej oraz turniejów gry planszowej.

Przy realizacji projektu „Pierścień św. Kingi” edycja 2009 w ramach wolontariatu

współpracowali:

Marta Paszko – ewaluacja projektu

Anna Franczyk – przeprowadzenie warsztatu hafciarskiego w Dębnie

Kinga Dryniak – przeprowadzenie warsztatu pisania listów miłosnych w Dębnie, obsługa gry

terenowej

Katarzyna Keńska – obsługa gry terenowej

Natalia Kuźmicka – obsługa gry terenowej

Iwona Matejczyk – obsługa gry terenowej

Przemysław Sztabiński – obsługa gry terenowej

Marta Wcisło – obsługa gry terenowej

Katarzyna Cholewicz – przeprowadzenie warsztatu kaligraficznego w Bochni

Katarzyna Rodacka – obsługa gry terenowej w Bochni

Paulina Wilamska – przeprowadzenie warsztatu hazardzisty w Bochni, Dębnie, Krościenku

Marcin Bokota – dokumentacja fotograficzna


Mateusz Kuca – dokumentacja fotograficzna

Agnieszka Wawro – dokumentacja fotograficzna


Promocja projektu

Promocja lokalna

- plakatowanie w miejscowości partnerskiej na nośnikach instytucji partnerskiej i w

miarę możliwości w innych miejscach, które wyrażą zgodę (sklepy, kościoły)

- dystrybucja w miejscowości partnerskiej ulotek promocyjnych z programem lokalnych

wydarzeń przed i w trakcie imprez (ok. 1 tys.)

- dystrybucja map przed, w trakcie i po wydarzeniach lokalnych (2 tys.)

4) plakatowanie i dystrybucja ulotek promocyjnych z programem lokalnych wydarzeń

w miejscowościach ościennych (Krościenko: Szczawnica, Niedzica, Czorsztyn,

Sromowce, Nowy Targ, Dębno: Brzesko, Tarnów)

- identyfikacja wizualna wydarzenia – rozwieszenie banerów (Bochnia x 2, Rynek,

droga do Campi; Dębno x 2: Krościenko x 2)

Kampania promocyjna

- kampania outodoorowa w Krakowie - wynajem nośników CLP (citylight-y) w obrębie

Plant w okresie 01-31.07. 2009 - 2 tyg. ekspozycja plakatów na 100 nośnikach

- reklama Internet - reklama kontekstowa w wyszukiwarkach (google, onet, wp)

- reklama radio - 5 tyg. emisja spotów reklamowych w stacji Złote Przeboje Kraków

- reklama prasa (w zależności od pozyskanych środków i zobowiązań barterowych

patronów medialnych)

- reklama BTL - dystrybucja ulotek promocyjnych w programem lokalnych wydarzeń w

punktach informacji turystyczno-kulturalnej, instytucjach i placówkach kultury,


lokalach gastronomicznych, centrach handlowo-usługowych (10 tys.)

- dystrybucja map (łączny nakład 10 tys.) w punktach informacji turystyczno-

kulturalnej

Druki:

Na potrzeby gry terenowej stworzono 3 rodzaje instrukcji (książeczek do uzupełnienia), po

jednym rodzaju do każdego ośrodka. Oprócz tego uczestnicy mieli do dyspozycji osobno

przygotowane mapki terenu, na jakim rozgrywa się zabawa.

Osobno przygotowano zredagowaną przez MIK „Średniowieczną Mapę Małopolski”, również

dostępną podczas wydarzeń finałowych we wszystkich ośrodkach.

WWW:

Uruchomiona w 2008 roku strona www.pierscienkingi.pl funkcjonowała również podczas

edycji 2009. Zawierała aktualny program wydarzeń finałowych w 3 miejscowościach, opisy

gier terenowych wraz z relacją z ich przebiegu i wynikami. Udostępniono przez nią

uczestnikom gry terenowej materiały zdjęciowe i wygaszacze – była to (obok certyfikatów)

forma nagrody za udział.

Na stronie dostępne jest także systematycznie aktualizowane „Vademecum

Średniowieczne”, zawierające informacje dotyczące postaci św. Kingi i życia codziennego w

średniowieczu.


Wydarzenia finałowe projektu Pierścień św. Kingi edycja 2009

W lipcu 2009 roku odbyły się kolejno 3 finały w miejscowościach partnerskich Pierścienia św.

Kingi – 12 lipca w Bochni, 19 lipca w Krościenku n/Dunajcem oraz 26 lipca w Dębnie.

W trakcie każdego wydarzenia finałowego przeprowadzono grę terenową. W roku 2009

tematem przewodnim była specyfika lokalizacji poszczególnych ośrodków:

Bochnia – W średniowiecznym miasteczku, Krościenko n/Dunajcem – Na górskich polanach,

Dębno – Wśród dam i rycerzy.

Poprzez udział w zadaniach wchodzących w skład gry terenowej, ale także tych dostępnych

dla wszystkich – a więc licznych warsztatach, pokazach, grach, spacerach, zwiedzaniu -

uczestnicy mogli w atrakcyjny, interaktywny sposób pozyskać informacje na temat

przeszłości regionu.

W Bochni umożliwiono zainteresowanym m.in. przyłączenie się do warsztatów

kaligraficznych i iluminatorskich w Muzeum, jak również do prac rzemieślniczych w Osadzie

Oraczy czy zabaw kuglarskich na Plantach Salinarnych.

Krościenko n/Dunajcem zaoferowało uczestnikom przede wszystkim pokazy i warsztaty

sztuki ludowej, tańca góralskiego i węgierskiego, a także możliwość przeprawy przez

Dunajec wraz z flisakami.

W Dębnie m.in. trening rycerski (strzelanie z łuku, rzut włócznią), warsztaty tańca

średniowiecznego, biżuterii, śpiewu oraz pisania listów miłosnych, jak również spektakl

Niepokoje średniowiecza, miały pomóc turystom wczuć się w klimat średniowiecznego,

dworskiego życia.

Warsztaty i pokazy animowali zarówno wolontariusze, także lokalni, jak i współpracujący z

MIK-iem eksperci.

Tradycyjnie już odbył się również we wszystkich ośrodkach turniej gry planszowej.


Zwycięzcom gier terenowych i turniejów gier planszowych każdorazowo przyznano

atrakcyjne nagrody.


Uwagi i sugestie

Problemem tegorocznej edycji Pierścienia św. Kingi okazała się być pogoda – zarówno w

Krościenku jak i w Dębnie organizatorów i uczestników wydarzenia zaskoczył ulewny,

uciążliwy deszcz. Ta naturalna przeszkoda doprowadziła do częściowej zmiany w

organizacji, tak przestrzennej jak i czasowej dwóch z trzech finałów (w Krościenku dołączyły

do tego także problemy lokalowe, wynikłe z błędu lokalnego partnera). Ze względu na

dezaktualizację map do gry terenowej i części programu, powstało chwilowe zamieszanie,

które źle wpłynęło na nastroje uczestników zabawy. Szczególnie widoczne było to w

Krościenku, gdzie znaczna część drużyn nie ukończyła w ogóle gry terenowej. Choć pogoda

jest oczywiście rzeczą nie do zorganizowania, można – w przypadku innych podobnych

imprez toczących się głównie w plenerze - przemyśleć konieczność zaopatrzenia się w

większą ilość namiotów albo też stworzenia Planu B, uwzględniającego okoliczność deszczu.

Inną kwestią, na jaką często zwracali uwagę uczestnicy finałów, była zbyt mała liczba osób

zajmujących się warsztatami i animujących grę terenową. W efekcie tworzyły się kolejki,

których przynajmniej częściowo można byłoby uniknąć angażując większą ilość

wolontariuszy.

Kontrowersyjnym elementem tegorocznej gry terenowej była postać Hazardzisty, u którego

gracze mogli zyskać lub stracić złote kulki. Choć niektórzy uczestnicy byli zachwyceni tym

stanowiskiem, wielu rodziców sygnalizowało swe niezadowolenie z powodu

niewychowawczej formuły tej konkurencji, gdzie decydowała nie wiedza i zaangażowanie, a

szczęście.

Ogólnie rzecz ujmując tegoroczne wydarzenia finałowe przyjęte zostały bardzo

entuzjastycznie; szczególnie finał Pierścienia św. Kingi w Bochni, gdzie współpraca z Osadą

Oraczy przebiegła w sposób udany.

Zaskakujący jest fakt, że większość uczestników biorących udział w projekcie w latach

poprzednich pozytywnie reagowała na zmniejszenie się ilości miejscowości, w których miał


miejsce finał programu. Uzasadniali to tym, że z jednej strony chętnie biorą udział w grze i

pozostałych atrakcjach Pierścienia św. Kingi, ale we wcześniejszych latach prędzej czy

później zaczynali czuć zmęczenie i narzekali na monotonię. Chwalili w związku z tym

tegoroczne wydarzenia, którym mimo przeciwwskazań udało się zachować impet i dynamikę.


EFEKTY DZIAŁAŃ 2005-2009

Analiza rezultatów projektu „Pier ścień św. Kingi” za lata 2005-2009

Najważniejsze efekty i produkty (wskaźniki ilościowe):

- -okres trwania projektu: 5 lat

- przeprowadzone imprezy finałowe: 23

- gry terenowe: 14

- turnieje gry planszowej: 19

- instytucje partnerskie: 36

Liczba sprzedanych gier planszowych: 500 sztuk

Liczba uczestników : 27900 osób

Analiza jako ściowa efektów projektu

Gra terenowa

W latach 2005 i 2006 projekt Pierścień św. Kingi nie zawierał w swym programie koncepcji

gry terenowej. Funkcjonowały – w ramach druków na potrzeby uczestników – swego rodzaju

zagadki/pytania/zagadnienia do rozwiązania, dotyczące charakterystycznych miejsc w

poszczególnych ośrodkach. Nie wiązało się to z żadnego rodzaju konkurencją czy

nagrodami.

Pomysł gry terenowej w jej aktualnej formie powstał w roku 2007; był rozwinięciem myśli o

atrakcyjnych i interaktywnych warsztatach. Miała przekazywać przede wszystkim fakty

historyczne w przystępny sposób; skierowano ją do rodzin z dziećmi. Dzięki jej


przestrzennemu rozłożeniu, uczestnicy mieli okazję zwiedzić jak najwięcej miejsc w danej

miejscowości; także tych, które w inny sposób trudno wypromować.

Początkowo, podczas edycji w 2007 roku, za formę gry terenowej w poszczególnych

ośrodkach odpowiadały różne osoby. Choć idea była podobna, jej realizacje różniły się od

siebie znacznie (gry bezobsługowe a gry animowane; roszada a spacer, itp.). Wzbudzało to

konsternację wśród uczestników więcej niż jednej rozgrywki i utrudniało uczynienie gry

punktem centralnym, flagowym projektu.

Dlatego też w 2008 roku formułę gry ujednolicono; zrezygnowano z subkoordynatorów na

rzecz podziału ról w obrębie wszystkich gier. To przyczyniło się do umocnienia jej roli jako

najważniejszego elementu Pierścienia św. Kingi, dając samemu projektowi rozpoznawalność

wśród innych podobnych programów w Małopolsce. W roku 2008 gry koncentrowały się

wokół tematyki średniowiecznych zawodów; w 2009 roku – wokół lokalizacji.

Ze względu na istotność gry terenowej z perspektywy ogółu projektu, praktycznie całość jej

organizacji spoczywa w gestii MIK-u. Oprócz pojedynczych warsztatów (jak np. warsztaty

rzemieślnicze w Osadzie Oraczy – Bochnia 2009), grę terenową pod względem

merytorycznym i technicznym tworzy zespół realizatorski i wolontariusze MIK-u. Fakt ten,

w połączeniu ze stosunkowo wysokim nakładem środków wymaganych do realizacji gry

powoduje, że jej formuła może spotkać się z trudnościami w zastosowaniu poza projektem

Pierścień św. Kingi.

Uczestnikom gry terenowej odpowiada szczególna jej formuła, interaktywna i ciekawa, która

uczy, ale jednocześnie nie wymaga wcześniejszego przygotowania merytorycznego, stając

się powszechnie dostępną.

Gra planszowa

Pomysł na grę planszową o tematyce historycznej, dotyczącej średniowiecznej Małopolski,

posiadającej formę średniowiecznego Monopoly, zrodził się już w 2005 roku. Jej testowa


wersja pojawiła się - ramach turnieju gry planszowej – podczas Pierścienia św. Kingi w 2006

r. Ostatecznie wydano ją w 1000 egzemplarzy w listopadzie 2006 r.; od tamtego momentu

pojawiała się już regularnie w turniejach podczas kolejnych edycji projektu, w latach 2007-

2009.

Skierowana głównie do dzieci w wieku od 9 do 14 lat, funkcjonowała także poza

Pierścieniem św. Kingi jako produkt do kupienia. Jako że koszt jej produkcji i sprzedaży jest

nieomal jednakowy, a więc nie przynosi zysków, pozostaje przede wszystkim interesującym

gadżetem i nagrodą – mało profesjonalnym, choć o niewątpliwym walorze edukacyjnym.

Wolontariat

Współpraca z wolontariuszami w ramach projektu Pierścień św. Kingi zmieniała swoją formę

wraz z kolejnymi edycjami. Wraz z pojawieniem się gry terenowej zaangażowano ich do prac

merytorycznych – tworzenia warsztatów i redakcji przewodników. Pomimo stosunkowo

kreatywnych i innowacyjnych efektów tej współpracy w roku 2008, podczas edycji projektu z

2009 roku w MIK-u powrócono do powierzania wolontariuszom zadań w zakresie realizacji

technicznej, animacji i dokumentacji. Przyczyną tej zmiany była duża czasochłonność

wspólnego opracowywania merytorycznego, jak również problemy ze zmobilizowaniem

niektórych wolontariuszy do wywiązywania się z podjętych zobowiązań.

Rezonans medialny i społeczny

Pierścień św. Kingi podczas swego trwania był wielokrotnie omawiany i wspominany w

mediach, głównie w małopolskich gazetach i na lokalnych portalach internetowych. Oceniano

go pozytywnie, jako innowacyjny projekt edukacyjny; szczególnie szeroko rozpisywano się o

formule gry terenowej.

Początkowo projekt mógł liczyć głównie na zainteresowanie turystów z przypadku, którzy

trafili na wydarzenia Pierścienia św. Kingi przy okazji pobytu w poszczególnych

miejscowościach partnerskich. Uczynienie programu cyklicznym i promocja w mediach, a

zwłaszcza utworzenie własnej strony internetowej, spowodowało poszerzenie się grona


odbiorców. Oprócz miejscowej ludności i okolicznych turystów, w projekcie zaczęli brać

udział pasjonaci gry terenowej, którzy rokrocznie przyjeżdżali do kolejnych miejscowości,

zawsze uczestnicząc w zabawie.

Pierścień św. Kingi w opinii partnerów projektu

(na podstawie wywiadu z: Janem Flaszą, Krystyną Gurgul)

Udział w projekcie poszczególnych partnerów podyktowany był chęcią osiągnięcia

wspólnego celu, jakim było wypromowanie instytucji (czy miejscowości) i wzrostu

zainteresowania się nią przez turystów. Koncepcja połączenia się w ramach wspólnego

szlaku turystycznego z innymi miejscowościami, którym patronuje lub, z którymi związana

jest postać św. Kingi, nie dla wszystkich partnerów była priorytetowa, choć doceniali

istotność tej relacji.

Sam projekt oceniany był przez partnerów wysoko – ze względu na jego różnorodność,

położenie akcentu na warsztatowy i interaktywny charakter wydarzeń, swój rodzinny aspekt,

a także formę produktu gotowego (z możliwością negocjacji). Spełnił większość oczekiwań

partnerów.

Za słabą stronę projektu uznawano topniejącą liczbę partnerów lokalnych, a także słabnące

zainteresowanie Pierścieniem św. Kingi ze strony niektórych dotychczasowych partnerów.

Prowadzi to – oprócz rozbicia idei koalicji pierścienia – do różnic w jakości finałowych

wydarzeń i osłabienia samej marki projektu, jego odbioru.

O współpracy z zespołem realizatorskim MIK-u partnerzy wyrażają się pozytywnie – chwalą

zorganizowanie, rzeczowość, a także dobre zorientowanie w specyfice poszczególnych

miejscowości. Jako problematyczne wskazują tylko słabą gotowość do radzenia sobie

w sytuacjach ponadprogramowych – np. przy dużym napływie osób do warsztatów, deszczu.


Wraz z zakończeniem projektu, partnerzy chcieliby kontynuować niektóre z wypracowanych

wspólnie z MIK-iem form turystyczno-kulturalnych. Są to przede wszystkim warsztaty, które

spotykały się każdego roku z wielkim zainteresowaniem.

Pierścień św. Kingi jako test produktu turystyczno-kulturowego w Małop olsce

Jednym z głównych założeń Pierścienia św. Kingi było stworzenie całościowego produktu

turystyczno-kulturowego na skalę Małopolski. Pod określeniem tym należy rozumieć

wszystkie dobra materialne, niematerialne oraz usługi, które składają się na realizację

doświadczenia/wyjazdu turystycznego, od początku do końca. Podstawą takiego produktu

turystyczno-kulturalnego ma być przede wszystkim dziedzictwo kulturowe, w przypadku

omawianego projektu – dziedzictwo kulturowe i historyczne Małopolski.

Pierścień św. Kingi, w ramach, którego twórcy organizowali różnorodne wydarzenia

kulturalne, doprowadzili do udostępnienia zabytkowych obiektów, tworzyli materiały

edukacyjne i informacyjne oraz zadbali o szeroko pojętą promocję projektu i ośrodków z nim

związanych, teoretycznie spełnia wszystkie przyjęte kryteria produktu turystyczno-

kulturalnego, stanowiąc jego wzorcowy przykład.

Po 5 edycjach projektu należy niestety wątpić w możliwość jego utrzymania w aktualnej

postaci. W sytuacji ustąpienia MIK-u z dotychczas zajmowanej pozycji lidera i organu

nadzorującego funkcjonowanie programu, Pierścień św. Kingi ulegnie najprawdopodobniej

rozpadowi. Przyczyną tego stanu rzeczy jest brak organizacyjnej, merytorycznej i finansowej

możliwości (a także chęci) podtrzymania projektu ze strony partnerskich instytucji czy

miejscowości, działających w pojedynkę. Szansą dla programu byłoby kontynuowanie

współpracy w ramach koalicji ośrodków małopolskich, którą próbował doprowadzić do skutku

MIK. Wszystko wskazuje jednak na to, że i ten układ trwał wyłącznie do momentu

zakończenia jego działalności.


Nie oznacza to wszak, że dotychczasowi partnerzy Pierścienia św. Kingi zrezygnują ze

wszystkich osiągnięć projektu; nie będzie to jednak ten sam produkt, gdyż utraci swój

kompleksowy charakter.

Szczegółowe informacje dotyczące Pierścienia św. Kingi jako produktu turystyczno-

kulturalnego znaleźć można w dokumencie Pierścień św. Kingi jako produkt turystyczno-

kulturowy autorstwa Karoliny Fidyk, znajdującym się w posiadaniu Małopolskiego Instytutu

Kultury (zał.3).


PODSUMOWANIE – WNIOSKI I REKOMENDACJE

Wraz z podjęciem przez MIK decyzji o zakończeniu w 2009 roku Pierścienia św. Kingi,

konieczne jest dokonanie podsumowania pięcioletniego projektu.

Podstawowym problemem były trudności na polu współpracy MIK-u z partnerami lokalnymi,

głównie przedstawicielami instytucji kulturalnych. Rozbieżność między zakładanymi

potrzebami, a realnym zapatrywaniem się na proponowany przez MIK program, były na tyle

znaczne, że doprowadziły do rezygnacji ze współpracy z kolejnymi ośrodkami. Pomimo roli

MIK-u jako głównego organizatora, fakt partycypacji partnerów w kosztach projektu odebrał

MIK-owi prawo do ostatniego zdania, co zresztą mijałoby się z celem programu.

Istotnym, bowiem jego elementem było dążenie do stworzenia wspólnoty instytucjonalnej,

będącej kluczem do utrwalenia projektu. Wewnętrzna niezgodność oczekiwań, potrzeb i

poziomu zaangażowania w tworzenie koalicji uniemożliwiła ustanowienie realnej więzi

między ośrodkami.

Trudno określić sposób na zaradzenie tego typu sytuacji w podobnych projektach, które

mogą powstać w przyszłości. Wydaje się, że konieczne jest opracowanie bardziej

szczegółowych kryteriów selekcji partnerów projektu, nawet, jeśli istnieje ryzyko znacznego

zawężenia ich liczby. Ponadto należy dokonać większej formalizacji w zakresie zobowiązań

obydwu stron, co stwarza nadzieję na traktowanie tego jak inwestycji (wkład – cel – zyski).

Przyczyną nietrwałości projektu jako całości – kompleksowego produktu turystyczno-

kulturalnego, który w założeniu miano otrzymać – jest również efektem niedopracowania ze

strony MIK-u kwestii oddania Pierścienia św. Kingi partnerom. Nie rozważono realnej

możliwości istnienia projektu bez wkładu pracy i nadzorowania go przez MIK; szczególnie

widoczne jest to w przypadku gry terenowej, która praktycznie w ogóle nie powstawała w

oparciu o działania partnerów. Stanowi to szczególne zagrożenie dla przetrwania programu,

który wszak w swym pierwotnym kształcie miał opierać się na współpracy instytucji.


Pomimo powyższych problemów, Pierścień św. Kingi ocenić należy wysoko. Jest to

innowacyjna inicjatywa, która wprowadziła nową jakość w zakresie ambitnej turystyki i

uczestnictwa w kulturze. W przystępnej formie, nie tracąc przy tym na swym edukacyjnym

walorze, odsłania przed odbiorcami projektu szeroki zasób nowych informacji i doświadczeń,

które nie tylko biernie się przyjmuje, ale które się przeżywa. Odbiorca jest, więc jednocześnie

Uczestnikiem, a poprzez formy wolontariatu i współpracy z organizatorami także częściowo

Twórcą.

Jakkolwiek odtworzenie owego pełnego, interaktywnego doświadczenia kultury jest

najprawdopodobniej niemożliwe przy wspomnianych trudnościach, należy mieć nadzieję, że

część wypracowanych form stanie się stałym elementem, obecnym w programie

partnerskich instytucji w Małopolsce.

pierścień św kingi raport 2005-2009

Education